Alam mo ba na...

ang tulang liriko o tula ng damdamin ay puno ng

masisidhing damdamin ng tao tulad ng pag-ibig,
kalungkutan, kabiguan, kaligayahan, tagumpay, at iba
pa? Maikli at payak ang uring ito ng tula.
Uri ng Tulang Liriko:
a. Pastoral ang salitang pastoral ay mula sa salitang
Latin na pastor. Ang tulang pastoral ay hindi lamang
tungkol sa buhay ng isang pastol at pagpapastol. Ito ay
tulang pumapaksa at naglalarawan ng simpleng paraan
ng pamumuhay, pag-ibig, at iba pa.
b. Elehiya Isang tula ng pamamanglaw na madaling
makilala ayon sa paksa, gaya ng kalungkutan,
kamatayan, at iba pa. Maaaring itoy pagdaramdam o
kahapisan para sa isang minamahal, pamimighati dahil
sa isang yumao o nag-aagaw-buhay pa lamang na dahil
sa kalungkutan ay nagnanais na ang maliligayang sandali
ay agad lumipas.
c. Soneto tulang may labing-apat na taludtod hinggil sa
damdamin, kaisipan at pananaw sa buhay ng tao, may
malinaw na kabatiran ng likas na pagkatao. Sa kabuuan,
itoy naghahatid ng aral sa mambabasa.
d. Oda Nagpapahayag ng isang papuri, panaghoy, o
iba pang uri ng damdamin;
walang tiyak na bilang ng pantig o tiyak na bilang ng
taludtod sa isang saknong.
Nagpapahayag ang oda ng matayog na damdamin at
kaisipan ng makata.
Sa matandang panulaan, karaniwang itoy isang awit ng
papuri patungkol sa
mga pambihirang nagawa ng isang dakilang tao, bansa o
anumang bagay
(buhay man o patay) na maaaring papurihan sa
pamamagitan ng pagtula.
Awit Ang karaniwang pinapaksa nito ay may kinalaman
sa pag-ibig, kabiguan, kalungkutan, pag-asa, pangamba,
poot, at kaligayahan. Tinatawag na kundiman na ayon
kay Jose Villa Panganiban ay isang awit hinggil sa pag-
ibig o palasintahan. Itoy nilalapatan ng tugtugin,
karaniwang maikli at punong-puno ng pagsamo at
pagluhog sa isang sinisinta.
f. Dalit Noong araw ito ay isang awitin patungkol sa
paglilingkod sa Diyos at pananampalataya. Nabibilang
din sa uring ito ang tula ng pagmamahal at pagkalugod
na ang layunin ay pagdakila at pagpaparangal. Sa
panahon ng mga Espanyol ang dalitsamba at dalitbansa
ay itinuturing nang iisa dahil kilala ang dalawa sa taguring
dalit. Ang dalitsamba ay patungkol sa Diyos,
samantalang ang dalitbansa ay pagpapahayag ng pag-
ibig at pagdakila sa bayan.
Mga Elemento ng Tula
1. Sukat Itoy bilang ng pantig sa bawat taludtod. Ang
isang taludtod ay karaniwang may 8,12 at 16 na pantig o
sukat.
Halimbawa:
Sukat: Lalabindalawahing pantig
Akoy magsasakang bayani ng bukid
Sandatay araro matapang sa init
Hindi natatakot kahit na sa lamig
Sa buong maghapon gumagawang pilit.
1. Tugma Itoy ang pagkakasintunugan ng mga salita
sa huling pantig ng bawat taludtod. Maaaring ganito ang
tugma ng hulihan: a-a-a-a, a-b-a-b, o kaya ay a-b-d-a.
Halimbawa:
Tugmang a-a-a-a (magkatugma lahat ng linya)
Sa aking lupain doon nagmumula
 Lahat ng pagkain nitong ating bansa
Ang lahat ng tao, mayaman o dukha
Silay umaasa sa pawis kot gawa.
1. Talinghaga Itoy ang matayog na diwang
ipinahihiwatig ng makata. Ayon kay A. Abadilla, tugma at
hindi tula ang binasa kapag sa unang pagbasa ay
nauunawaan agad ang ibig sabihin. Kailangang may
naitatagong kahulugan sa salita o pahayag. Dito
kinakailangan ang paggamit ng tayutay o
matalinghagang mga pahayag.
 Halimbawa:
Nahuli sa pain, umiyak
Akoy hawak ng iyong pag-ibig
Hindi ako makaalpas
1. Kariktan Itoy ang malinaw at di-malilimutang
impresyon na nakikintal sa isipan ng mambabasa.
Mahusay ang tula kapag may naibibigay na impresyong
mahirap mabura sa puso at isipan ng bumabasa.