Professional Documents
Culture Documents
Tarim Satiş Kooperati̇fleri̇ Bi̇rli̇ği̇ Örnek Anasözleşmesi̇ (Asil Nüsha)
Tarim Satiş Kooperati̇fleri̇ Bi̇rli̇ği̇ Örnek Anasözleşmesi̇ (Asil Nüsha)
TAREvf sATrsKo Ti eI
dnwpKANAS $MEsi
KONU MADDE KONU MADDE
niniNci ndrtirvl BiftUn Ternsilcilerin Hazr
KLIRULU$,AMAQVE
Bulwnnas 29
QAU$MAKONInART BakanhgaMtiracaatve
Krnulus I GinderilecekBelgeler 30
fuzlKi$iliginKazamlmasr 2 Toplartmn Aglmasl Toplrn ve
Tanrnla J KaarNisabr 31
Anascizleqrcnin Flazrlanma$ ve
Genel Kuulda SeEim Ve TaErif
nqgigrilmesi 4 Usulti JZ
UnvanVeigletneAdr 5 aa
Oylamaya Kanlamayacakla JJ
BirliEin Medsi, (blgn a Rilgesi Crenel Krnrhn Girev yetkiled
ve 34
ve (ahgna Konusu Urtinter
6 Bilangonur Tasdiki Ve Ibra
Siirc 35
7 iUramnp*isi
AmagveQahEnaKonular 36
8 BirliEinugmdrgrZ,^annTazirffil a-
JI
KtrarlaflnTesiri
irinci nor,Uvr KamlannBozrlmas
38
SERMA\EVEPAYIAR 39
GenelKxdTifanagr 40
Sermaye 9 Kalariarln Tescil Ve
Crerrcl Ktnrrl
PaylarnOdenmai 10 Ilam 4l
Otakhk Paylanrun Devir ve l{aciz
Bakanhp Ginduilecek Belseler 42
Edilemeyece$ tl YONEIA4KTIRULU
Ycjnetim Krnulu Uyeluinin Segimi
tiqUNcU nor,tjrvr veGirevSiiresi
ORTAKLIKI$LEMLERI 43
OtakSays
fuilme Frflar ve bagCaynayan
I2 gdrcvler 44
Ofiakfrk$atlal 13 Y<inetim Krrulu Uyeluinin Degi$ik
OtalaGirme 14 Kooperdiflui Temsil Efnesi 45
OtakhlcanQrlcna 15 Ycinetim Kuulunm Gtirev ve
OtakncarQrkarna I6 Yetkiled 46
Qkan ve grkanlar Kooperdiflerle Gorev Boliimti ve Toplantlm
lrcsqplasna 47
I7 Yonetim Krnulu Toplant Gindemi 48
Birliletdaarginne 18 Miizakereye Katlma Yasagl 49
Ofiak koopemtifluin sorurnluhrsu 19 UyelilinBoplmav 50
Et< Odune Yiikiimli:ltigri 20 Sorunluhrk ve Yasak Muarneleler 51
CezaiSorurnluluk 52
odnntrNcU nor,ttvr Yd,netim Krnulu Uyehinin
eiRLiGNoncANI-ART
Uclefled 53
YONE"TiMIVEDENE"TIIVtr
GeneiMtidirhik 54
BirliginOrganlan 21 Birligin Temsil ve[zmtneimza
GENELKT'RIIL
Yefl<isi 55
GenelKrul, GenelKrnula
BirliginDenetimi 56
KdlacakTernsilciler 22 Denetim ve Rehbedik Birimi 57
OfiaklaCetveli z-)
^a SrSaklamaMecburiyeti 58
Toplarn ftkillui Y e Za nw:l 24
ToplaftYeri 25 BE$iNCi eortirvr
(bgnyaYetkiliOlanlar 26 umlrurn iLE irciri
Chgnnn$ekli 27 I$LEMLER
Gfindem 28 UrmamhrveAhmlarda
Esaslar s9
?t
(1 tt i!:,u
KONU MADDE KONU MADDE
Urtin atrntannAa ycinetim kuulu Tasfiye Kuuluru:r Olugnnu 79
iiyelui ve Birlikpersonelinin
Tasfiye Krrulu Uyeluinin yed<i ve
soruilfugu 60 Sorunluluklar 80
Thsfiye Kuulurun Gorevled Ve
ALTINCI NOTUVT Tasfiyenin Yriritttilrnai
MALVEHZMETALIM- 81
DigerTasfiyeryed 82
SAIn/fl, n4AL{T-n\f$AAT,
EkTiasfiye 83
YATIRIMVEKREDI
TasfiyedenDintilrnai 84
r$LEMLERI
Usulveesasla 61 DOKUZUNCU NoTUVT
BirliEin lrcdi larllanrm 62
Ortaklarn lqdi itrtiyaclln
QE$iTLi HUKUMLER
BakanhgnDenetimi 85
karylanrnasl 63 UznanlarKomitesi 86
Yasak fiil veya dar,ramglar ve
Duurnu Dizeltneye ycinelik
ilgililuinsonmlulugu
ledbir{erinAhnmasr 87
MuafiyetVelstisnalm 88
YEDINCI nortivr Uretim Faaliyeflui Ile ifgifi
BiRLiGiNTfiSAPI-ARI
lrtiyalann Kar$lamrasl 89
HesapDinemiVeFinaxal
AlacaldannTatrsili 90
Tiablolarnl{azr{amas 65 Kooperfrif Ve Ortak Borglanrun
MuhasebeUsulii 66 Btelemesi 9I
KuulugMasaflar
GelirCider Fadfl ve Dafrtmr
67 Al$rra Rogmmr ile Faaliyet
68 Politikas ve Stateji Belgelaini
YedekAkge 69 tlazrrlilnaznn rlrlugu 92
Fonlm 70 Birlik Ve Kooperdifluin Gidederc
Yedek Akgeluin Ve Fonlarn
Kafilma Payr iseme Ilakla 93
Nernalanlnkriasl 71 Birligin Koopsatifler Igin ilke ve
DevirTeslimTrfrarnfr 72 EsaslarBelirlonai 94
AvarslmveOdemeler -a
IJ Uygulanacak Hijldton Ve Ilkeler,
Birligin Aczi I{alirde yqplacak
Bilgi Ve Belge Ven:ne Zonduluzu 95
Iqler 74
DefterledTadikEffinne
Yiiktiriltiltjgii
cEqici MADDE
75 Ek Odeme Yiikimhtli:gii 1
Deftu ve Belgeluin Saldamasr 76 Ofiak Kooperatifluin iyilEtirilmesi
Prcgmmr 2
sEKiziNCi nor,t;vl Birlik-KooperatifBorp Xi$ldd a
J
BIRLE$ME, TUR Gegi$Sileci
DEGI$TIRME, DAGILMA 4
ilkYcinetimKmiluUyehi 5
VE TASFIYE Kuuculm
Bfulegne, Rihinme ve Tit 6
Degi$irrne 't'l
DagrlmaSebryleri 78
niniNci ndlUvr
Kuruluq, Amag ve eahgma Konularl
Kuruluq
paylafl
Satrg K
sermayeli ve smrh sorumlu tarrm satrg koop
Tanrmlar
MADDE 3- (1) Bu anasrizlegmede gegen;
a) Bakanhk: Giimriik ve Ticaret Bakanhginr,
b) Birlik : Bu anascizlegme hiiktimlerini g<ire kurulup
faaliyet gcisteren
. Tarrm Satrg Kooperatifleri Birli[ini,
..;;.
c) Kooperatif: Birlik ortalr Tanm Satrg Kooperatiflerini,
biinyesinde kooperatifler ve rist kuruluglarmrn
ulan elektronik veri tabaruru,
Gtimnik ve Ticaret Bakanh[r Kooperatifgilik
a) Ortakhk gartlan,
b) Sermaye taahhiit orant ve miktarlarr
ve iadelerine ait usul ve
esaslar,
c) Ortakhk paylarmm devir gaftlarr,
9) Qahpma konularr ile i.iriin altm ve delerlendirme iglemlerine, rinin a1m
bedelini
hesaplama ve cideme qekline, kredi kullarumlna, yatrrmlara,
gelir-gider farklarmrn dalrtrmma
ve giderlerin paylagrmrna iligkin usul ve esaslar,
d) Birlik ve kooperatiflerde toplantr ve karar nisaplarr,
e) Taqrnmaz ahmve satrmr, imalat ve ingaat iglerinin
yaptrnlma ycintemi,
f) Genel kurul toplantrlanna katrlma hakkrna sahip ortaklarda aranan gartlar
birliklerin genel kurullarrm tegkil eden temsilcilerin saylsr, ile
nitelikleri, grirev stireleri ve
segilme esaslarr,
g) Yonetim kyylu tiyererinin saylsr ve bu riyererde
aranangarllar,
g) Temsil yetkisinin kimler tarafindan ve no gekilde
kullamlacagr,
h) ortak bagrna tekabril eden ek cjdeme tutarr ve bu tutarlarrn
gtincellenmesine iligkin
usul ve esaslar.
rg kooperatifgiligini geligtirmektir.
A) Birlik esas itibanyla:
a) Kooperatifler tarafindan satm ahnantiri.inlerin
en iyi gartlarla delerlendirilmesi igin
her tiirhi tedbiri almak.
b) Kooperatif ortaklanrun ve ortak
ardr:
Sermaye
MADDE 9- (1) Birlilin sermayesi, Kooperatiflerin ridemeyi
taahhtit ettikleri ortaklk
paylarmm toplam tutarmdan ibaret olup degigkendir.
( k payr taahhritle
sonunda r orrakrrk payr i?i 1,.#
<idemele tutarlarmr tespit
Paylann iidenmesi
(2)
tiizel kiqili aY iginde
sunulmasr Yazsmln
verilir. flere geri
UqUNcU norUrvr
Ortakhk iqlemleri
Ortak saytsl
MADDE 12- Kurulugta en azigkooperatifin bir
araya gelmesi $arttil.
rnci maddede belirtilen ilk ydnetim
kurulu"asrl .'.'y"J.t sayrdaki kooperatif temsilcilerinin
anasdzlegm eyi imzalamasr gerekir.
Ortakhk garflan
MADDE 13- (
sayrh Kanuna
gcire kurulmug olmasr,
giren iirtinler tizerine ig isma konusuna
duyma
tagryrp
Ortakhfa girme
"Iiiltil,,:1li1.f"H:""1;;1,ffiffit';ffiffi:
n genel
ileri ile
asl,
n
bagvurudan itibaren e.n.geg 30 (otuz) grin iginde
irt"t ,af;1U irilir' Birlik, ortakhk igin gerekii gartlirr tugtyatt
kooperatifi
(4) Ortakhk
paylanndan olugan
krsmrn tamammr. o
Ortakhktan grkma
MADDE t5- (1) Bir kooperatif;
a) Birlik ortakhlrnda dcirt yrhm doldurmu$ ve ortakhk payr
taahhiidtinden dolan
vadesi gelmig borglarr ile diger borglarrmn tamamrm
cidemig olmasr irurinJ. g.rrel kurulunda
birlik ortakh[rndan grkmakaiarr ahnmasr ve hesap donemi
sonundan aycince Birli[e
yazr ile bagvurmasr, "natalti
b) Dalrlmasr,
c) Faaliyet gdsterdigi smrlar iginde, Birligin gahgma konusuna giren
iiretiminin azalmasr sgnucu, gahgma konusu tininleri dlegi gtirmesi, ririiniin
hallerinde ortakhktan grkar.
Ortakhktan grkarma
bentreri drerndaki
MADDE 1
ortakhla
,'rTlm.if'fl1'ffi,H":'.1'l#|##l
f31kt1t1, ilinde Birli[e tekrar girebiiir. 16 ncr maddenin
birinci fikrasmm (b) ve (9) bentleri uyarmca grkarrlanlir,
grkarrlma kararrnm kesinleqti[i
tarihten itibaren iki yrl gegtikten soffa, ortakhfaiekrar
girebilir.
_Ortak
kooperatifl erin sorumlulufu
MADDE 19- (1) Birlik iglerinden_ dolayr Kooperatiflerin iigtincii gahrslara kargr
sorumluluklarr, taahhrit ettikreri .r .or ortakhk payr tutari ile surrhdrr.
(2) Durumunu.biler-ek Birlige yeni giren her
Kooperatif, giriginden cjnce dolmug olan
birlik borglarrndan dorayr diger ortaklar gibi sorumlu olur.
Ek iideme yiikiimliilii gi
menfi farklarr, suasryla hesaplarda bekleyen
nfi farklarrn kapatrlmasr igin tahsis edilen fon
ile Kooperatiflerin yaptrklarr balrg ve
fler, gelir-gider menfi farklarimn
a kararlagtrrrlacak tutar ve esaslarda ek 6deme
ecek ek rjdemeler er mtispet
igin tahsis edilen fon akgeler ve
r ba[rg ve yardrmlard gefr_gider
nonnUucU soruNr
Birlifiin Organlan, yiinetimi ve Denetimi
Birlifin organlarr
MADDE 2l- 0) Birligin organlarr aga[rda gosterilmigtir:
A) Genel kurul,
B) Ycinetim kurulu.
A) GBNEL KURUL
f,.? t"q": i:
$n
'i{
s*' l4*{
arulannda aldrkl
kura gekilir. Ko
yedek temsilci
tamamlamak iizere Kooperatifin ilk genel k
Temsilcileri igin segim yaprlrr.
Ortaklar cetveli
rge
VC
VE
ut ise Kooperati.f Bilgi Sisteminden almr.
ofiru olarak hazrlanrnasmdan yiinetim kurulu
{I
a1
' ,ac
{}.
Toplantr yeri
MADDE 25- (1) Genel kurul, birlik merkezinin bulundulu yerlegim birimi
dahilindeki uygun bir yerde toplarur.
r nisabmrn olugmasma
in izniyle, birlik genel
toplantrya ga[rrabilir.
Qafrrnrn gekli
ri toplantrlar a gapn ; Temsilcilerine bildirilmek
rithi mektupla ve gerektiginde gazete il6m ile
emine yriklenir ve genel kurul toplantr tarihine
nternet sitesinden yayrnlamr. Qagrr yzrsrna;
ve gelir gider tablolarr ile gelecek yrhn btitge
aym usulle ilan edilir. ' Giindeme eklenen krsrm toplantrdan once
,.6,-,...+..1;'
inin segilmesi ile ilgili hususlar, genel kurul
karrdaki hususlann varh[r halinde ise, ycinetim
se gilme sine ili gki.n kar arlar, ortaklar
cetvelinde
a almu.
isi
yaprrmrs olmasr ganur. bulundurulmain -+ilffh"H'T:?:fiti'i:'J:;
a$
d
(5) Bu anascizlegmenin 56 nct m
13/112011 tarihli ve 6102 sayrh Tiirk Ticaret
giire gkanlan ycinetmelige gcire denetim
so
veya genel kurulda onerilen isimler arasmdan
usule
silcileri,
n drgrnd
besinci ::li'3j'i5ffiTil:;j#,:,T3:ffi:il
r) Kurulmup ise, uzmanlar komitesi tarafindan diizenlenen
raporu gcirtigmek, Birligin
varhfrnrn ve faaliyetlerinin geligtirilip siirdiiriilmesi
igin gerekli tetaii eoiJl teibirlere iliqkin
kararlan almak.
s) P'N.,.
r'/' $irket ve qrger
di[er re$eKKuller
tegekktiller kurmaya,
kurmaya. bu bu qirket ve tegekktillere igtirak etmeye veya
bunlardan gtkmaya, vakrf kurmaya veya kurulu
oianlara k rtrlmaya
olanlara rtrlmava karar rr.rr,err
vermek rro.,o
veya r.,,
bu
konuda ycinetim kurulunu yetkili irlmak,
g) Kanun ve anasozlegme ile genel
kurula tanrnmr olan diler konular hakkrnda karar
vermek.
ilgili
olarak ycinel.im kurulunca hazrlanan
le bunlara iligl<in regrklayrcr bilgiler, genel
Temsilcilerin ilce.lemesine sunulur ve lalep
ibranrn etkisi
MADDE 36-- (1) ibra kararr genel kurul karanylakaldrrrlama
tarihli ve1163 sayrh Kooperatifler Kinununun
z.Bukonuda 24l4l1969
53 iincii maddesi hiikmti sakhdrr.
$mez.
Kararlarrn tesiri
MADDE 3s- (1) Kanun ve anas<izle$meye uygun surette toplanmrg
genel kurulda
alman karatlar, toplantrda bulunmayanlar veya aleyhte
oy kullananlariakkrnda da gegerli ve
ballayrcrdrr.
Kararlarrn bozulmasr
.scizlegme htiki.imlerine
ve iyi
Laleyhine, toplantryr izleyen
undulu yerdeki mahkemeye
a) Toplantrdahazr bulunup dakarur
veya oyunu kullanmasrnahakstz olarak mi.is
dairesinde yaprlmadrlrnr veyahut
genel kurul toplantrsrna katrlmaya
iddia eden Temsilciler,
'
b) Yonetim kurulu,
c) Kararlann yerine getirilmesi yonetim kurulu tiyelerinin gahsi
sorumluluklarrru
mucip oldu[u takdirde bunlann her biri.
ffi Yrq{!"$
j+
.l l{.?
tibaren en geg bit ay iginde, ycinetim kurulu ve
rorlan ile bilango ve g genel
L ve istenebilecek dig
birer
ome[i, Birli[in Ticaret Siciline tescil edildifi yerdeki valilige (
verilir.
,i,rr";
B) YONETiVT XUnULu
giirev siiresi
genel kurulca t
ekilinden olugr
segilir. Gorev
, yapiacak ilk genel kurul topiantrsma kadar
(3) Ycinetim kurulu tiyeierinin azlisoz konusu ise, aym genel kurulda yeni segilen
yonetim kurulu riyeleri cincekilerin g6rev siirelerini
tamamiar.
ri
Uyeligin boqalmasr
MADDE 50- ( 1 ) Ycinetim kuruluna Temsilciler velveya
Kooperatif ortaklarr arasrndan
segilen riyelerin;
a) Ohimri veya istifa etmeleri.
b) Geqerli ve makul bir cizrir olmaksrzn arka
arkayaiig toplantrya katrlmamalarr veya
dztirlerinin stirekli olarak altr aydan fazla stirmesi.
iiye segilmig
uygulanmaz.
tott temsilci
esinin sonuna kadar devam .o"..
k
(5) Ycinetim veya anascizlegmeden dogan bir gcirevi veya
yetkiyi devretti[inde, inde makul deiecede ozen"gcistermediklerinin
ispat edilmesi hdlinde, larrndan sorumludur.
Cezai sorumluluk
leri ve Birlik personeli sug tegkil eden fiil ve
allan, bilAngo, tutanak, rapor ve bagka btitiin
ri sugiardan dolayr ,.kamu gdrevlisi,, gibi
(2) 1163 sayth Kanunun ceza hrikiimleri birlik ydnetim kurulu iiyeleri ile personeli
hakkrnda da uygulamr.
toplantr baqrna
ffilT'#t1i'r:HlHr?*,#?;:i11:
yrrhk net satrgi 20 (yirmi) milyon ttirk
Lirasr'nakadar rru, yrlhk net sahgr 20 (yirmi)
-ityon ite iOO lyiiz;
milyon Tiirk Lirasr arasrnda ise briit asgari ticreiin iki katrm, 100 (ytiz) milyon
Tiirk Lirasrmn
rizerinde ise briit asgari ticretin tig katrnr; toplantrlar igin odenecek yolluk
tuta' ise, kamu
personeline odenen en ytiksek harcrrah turannrn rig katrnr g"g" ycinetim kurulu
bagkanlarrna verilecek huzur hakkr igin, toplantr bagrna y.rkarrdali gekilde "r. belirlenen iist
smrlar srrasryla bnit asgari iicretin Ug, r4 ie U2,sikadar artrrrlabilir.
Genel Miidtirliik
MADDE 54- (1) Genel Miidrirli.ik, birligin genel mildiirii veya vekili ile diger
personelden tegekkiil eder.
(2) Birlik genel miidiirti ve varsa genel mtidrir yardrmcrlarr, en az ddrt yrllk
yiiksek<i[retim kurumlarrndan mezun, kamu-kurum ve kuruluglarrnda ya
da kooperaiif ve
birliklerde veya ozel kuruluglarda ycinetim, pazarlama,ririin ticaieti, denetim, finansman
veya
bu kuruluglarrn faaliyet konulartnda en az iekizyrl gahgmrg 1163 sayrh
, Kanunda
ydnetim kurulu riyelik gdrevine segilmeye engel-tegkil eden suglar veya gorevi
sayrlan ve
kottiye
kullanma sugu nedeniyle mahkum olmayan kigiler arasrndan yonetim kurulunca
atanr.
(3) Birlik genel mtidtiru ve genel miidiir yardrmcrlan, ydnetim kurulu
tarafindan ancak
Birligin amaq ve faaliyet konulannm zorunlu krldrgr makul, kabul edilebilir ve objektif
gerekgelere dayanrlarak gcirevden ahnabilir.
(4) Diger personelde aranacak gartlar, srnavla ige ahnacak personel igin
uygulanacak
srnav esaslatr, atama, nakil, terf,r, gcirevden alma, kadro ve cizliik haklarr
ile sair esaslar, birlik
yonetim kuruluncahazrlanarakgenel kurul tarafindan kabul edilecek
ydnetmelikte gdsterilir.
(5) Stiz konusu ycinetmelikte personel kadrolannln tespiti srrasrnda, bunlardan
hangilerinin imzayetkisini haiz kadrolaroldulu agrkga belirtilir.
(6) Mevsimlik personel harig olmak izere, Birlikte istihdam edilecek personelin
srnavla iqe ahnmast, seksiyon, igletme ve fabrika mridrirliifri gcirevine
atanacaklarrn ytiksek
tahsilli, Birlik, ba[h iqletme ve kooperatiflerde tetnit eleman kadrosunda istihdam
edileceklerin de en az teknik velveyameslek lisesi mezunu olmalarr
eereklidir.
(7) Genel -iiqiit, bulunmadr pt zamanlarda kendisini
aym yetki ve sorumlulukla temsil
etmek ijzerc Birlik adma imza yetkisi bulunan ve gcirev
unvanl en yriksek olanlardan birini
vekil brrakrr.
acak personel
ve personele
ve tekliflerini
(3) Genel miidtir, liizumu halinde temsil yetkisini genel hiiki.imlere gore
devredebilir.
(a) Birlik genel miidi.irii ile ycinetim kurulu iiyeleri, gdrevleri dolayrsryla
imza yetkisi
tagrr. Bunlarrnve imza yetkili kadrolarda gahgtrrrlan di[er yetkililerin imza
ornekleri notere
tasdik ve ticaret siciline tescil ile il6n ettirilir
(5) Yonetim kurulu tiyeleri ile birlik genel miidi.irtimin ve bagka imzaya yetkili
gahrslarrn de[iqmeleri halinde aym gekilde harekit edilir.
Birlifin denetimi
MADDE 56- (1) Birlik, Bakanhkqa ortak sayrsr ve ciro gibi krstaslar dikkate ahnarak
belirlenen cilgiitlere sahip ise, 6102 sayirKanunun ilgj ve bu konuda Bakanhk
tarafrndan yaprlan dtizenlemelere gcire baErmsrz
(2) Birlik, balrmsrz denetim igin aranan dlgiitleri taqrmryor ise,
6102 sayrl Kanunun
397 nci maddesinin beginci fikrasr hiikmii gere[ince Bakanlikga hazrlanan
ve Bakanlar
Kurulunca grkarrlan Yonetmelik hi.ikrimlerine gore denetlenir.
(3) Bu kapsamda denetime tabi oldufiu hdlde soz konusu denetimi yaptrrmayan
tablolarr ve yonetim t<urutu yrlhk faaliyet raporu Otiienienmemig
,^t..|ltt*,flluntut
nuKmundecLr.
BESiNCI nOlunr
Urtinler ite itgili iglemler
Uriin ahmlan ve ahmlarda uyulacak esaslar
MADDE 59- (1) Birlik, 6 ncr maddede belirtilen ririinler konusunda gahqrr. Bir
tirtintin, Birligin gahqma konusuna dahil edilebilmesi igin, Birlik genel
kurulunun bu hususta
kar ar almasr gereklidir.
,es,im
olursa olsun, tiriin arrmmda agagrdaki hususlara uyulur.
lnr,xtffi3,?'lT;,:;#T#*;!1ft:T#sl.#"x
soffa, satrn alabilecekleri rirtin miktarrnr Birlile bildirir.
b) Kooperatifler, sattn aldrklarr iirr.inleri Birligin belirleyecepi ilke ve esaslar
gergevesinde Birlige teslim veya muhafa za etmekmecburivetindedir.
c) Birlige taahhtit ettigi iiriinti teslim etmeyen Kooperatif o hesap
ddnemine ait gelir-
gider menfi farkmdan, teslimini taahhiit etti$ tirtin miktari ile
orantrl olarak sorumludur.
9) Birlik; finansman durumu ve imkanlarmr, depolama, iqleme ve piyasa koqullarrm
gcizeterek, kendini
gerekli
gordiigii hallerde o
lirlenen
azami tirtin ahm
(Kooperatif ortak sayrsr, ortaklarrn teslim etti f"ffi?
arr, rirtin teslim taahhtitleri gibi) kriterlere gore
tahsis ede samda, ortaklarr tarafindan verilen rekolte
ni dikkate dan teslim edilmesi gereken asgari veya azami
tirtin miktarrnr belirleyebilir.
d) Kooperatif ortaklanrun, ortapr oldu$u Kooperatiflere verecekleri rekolte
beyannamesinin gekli ile ihtiva edeceli bilgiler birlik yonetim kurulunca
belirlenir.
e) Kooperatifler, ortaklarr drgrndaki iireticilerden aldrklarr tiriinler ile taahhiit
miktarlann iistiinde teslim ettikleri iiriinleri, Birlige ancak ortak drgr iiriin
olarak verir (ancak,
Birlik ycinetim kurulu karanylabelirlenen oranlair gegmemek uzireKooperatiflerin
taahhiit
iistii teslimatlarr ortak igi iglem sayrlabilir)
D Kooperatiflerce sattn ahnacak i.ininlerden Birlige teslimi taahhiit edilen krsrm
Birli[in belirleyecegi ilke ve esaslar do[rultusunda satrga hanr hale getirilir.
g) Kooperatifler, taahhi.idiinii yerine getirememesine veya teslimatrm
btiyr.ik cilgiide
azaltmasrna sebebiyet verecek hallerde, bu durumun ortayagrktigr
veya grkmasmm kuwetle
muhtemel olduEunun anlagrlmastm takiben durumu, krsa siiiede Birlige yazir
olarak
bildirmek zorundadrr.
!) Kooperatiflerle hesaplagma iqlemi, Birligin belirledigi ilke ve esaslar gergevesinde
ve usul ve esaslan kooperatif anasozlegmesinde dtizenlenen ahm ydntemlerine
g6re yaprlrr.
h) Birli dahilinde, Birlik yonetim kurilu karzriryla,
Kooperatiflere eslim ettikleri iininbedelini gegmemek iizere
hesaplagmadan tmkrindtir.
t) Hesaplagma sonunda, <jnceden cidenmig olan avanslar, Kooperatiflerin iiriin bedeli
alacaklarmdan diigiiliir.
(i) Kooperatiflere ait ortak igi ve orlak drqr tiriinlerle, diler iireticilerden satrn alman
tirtinlere ait iqlemler, iiri.inlerin cins ve kalitesi dikkate ahnarak-ayrr hesaplarda
takip edilir,
sonuglarr donem sonu gelir-gider tablolarrnd a ayfl ayr_ gosterilir.
Birlik muhasebe
hesaplarrnda ve gelir-gider tablosunda yer verilmese bile, tu iglemler
kooperatifl er bazrnd,a
ayflca kayrt ve takip edilir.
(6) Birlik tar rnan ihtiyacrnr
kargrlamada yetersiz iirtin veya drq
ticaret uygulamasr im acryl rden ahm
yaprlabilir.
ALTINCI NortJVT
Mal ve Hizmet Ahm-Satrmr, imalat-inqaat, Yatrrrm ve Kredi iqlemleri
Usul ve esaslar
MADDE 61- (1) U hizmet ahmr ve
satrmr ile imalat ve inqaat i
nmlanna iligkin
esaslar genel kurulca kabul
72 sayirKanun
ve anascizlegme hi.ikiimlerine uygun olarak hazrlann.
(3)
-Kooperatif Kooperatiflerin finansman ihtiyacrmn Birlik tarafindan kargrlanmasr durumunda,
yonetim kurulu tiyeleri ve
miidiirii, Kooperatife agrlan kredi ve verilen borglarr
amacrna uygun olarak kullanrr ve vadesinde cjdenmesi igin gerekli
tedbirleri alrr.
(2) Buna ait iglemler, genel kurul kararr ile belirlenen ilke ve qarllara
uygun olarak
yonetim kurulu tarafindan alman karurlar a grire yii*itriliir.
yEDiNCi noluivr
Birlifin Hesaplan
Hesap diinemi ve finansal tablolann hazrrlanmasr
MADDE 65- Birli[in hesap dcjnemi .......,dan I .............................,a kadar
sfiren devreyi kapsar. Kurulug yrhndaki hesap donemi, anasdzlegmenin
ticaret siciline tescil
tarihinden itibaren baglar ve hesap dcinemi sonunda biter.
(2) Donem sonu bilAngosu, hesap donemi igindeki brittin faaliyetleri igerecek
gekilde
diizenlenir.
(6) Bilango ve gelir-gider tablosu ile ydnetim kurulu ve clenetgi raporlarr genel
kurul
toplanttsrndan en azbir ay cincesinden itibaren bir yrl siireyle birlik merkezinde 'l'emsilcilerin
incelemesine sunulur ve isteyenlere birer sureti verilir.
Muhasebe usulii
MADDE 66- (1) Birlifin hesaplart, ilgili mevzuatta yer alan usul ve esaslar ile ilke
ve standartlara ve Birli[in baltmsrz denetime tabi olmasr durumunda bafrmsrz denetim
mevzuafi uyannca istenen usul ve gartlara uygun olarak tutulur ve finansal
tablolarr buna
uygun gekilde hazrlant.
Kuruluq masraflarr
MADDE 67- (l) Birlifin kurulug masraflan kurulugu takip eden 3 yrl iginde gelir-
gider hesabmdan kapatrlrr.
2) Gelir-gider menfi farklan, varsa risturna tabi velveya (vergi somasl net) risturna
tabi olmayan gelir-gider mrispet farklarryla kapatrlrr.
tahsised
balrq ve
ffi,T:X1*3ilj1?.T",1"H:":1"ff5i1uH:'"1"'#
20
ncim
gider ''-
yaprlacak ek odeme tahsilatr ile, risturna tabi olmayan iglemlerden dogan gelir-gider
-J;
farklarr ise, Kooperatiflerden sermaye taahhtit tutailarryl-a orantll olarak tahsil edilecek
ek
ddemeyle veya bu ek <jdeme tutarr kadar sermaye paylarrndan diigiilerek kapatrlrr.
farklarr
farklan
grbi,Yo 75'e kadar da grkarabilir.
c) Gelir-gider menft farklarrn kapatrlmasrnda kullamlmayan krsmrn en az yo 25,i
Kooperatiflere sermaye paylarr ile orantrh olarak dalrtrlrr. Genel kurul; varsa geriye
kalan ve
Destek Fonuna aktarrlmayan paym tamamrnrn rr.yu bir krsmmm Kooperatifl.rE
dugrtrl-urrnu
karar verebilecefi gibi, Yedek Akge Hesabma ve genel kurulca tesis edilecek fonlara
aktarrlmasrna da karar verebilir.
Yedek akge
MADDB 69- (1) yedek akge; gelir-gider
iginde meydana gelen ve sebebi anlagrlamayan
tarihinden itibaren 5 yrl gegtigi halde istenme
Kooperatiflerin alacak ve haklarrndan, di[er yedek akge gelirlerirLden olugur.
(2) Yedek akge, genel kurulun kararrna balh olarak, Birli[in tahsili imkansrz ve
kargthksrz kalan alacaklarrmn ve bilango agrklarrnrn fapatrlmasmda kullanrlrr.
Avanslar ve iidemeler
MADDE 73- (1) Birligin amag ve igleri drgrnda avans verilemez ve odeme yapiamaz.
Her ttirhi odemenin gegerli belgelere dayandrn lmasr garttrr.
E
-9it
v.i
A- Agilry Onayr Yaprlacak Defterler ve Onay Zzmant
a) Birlifiin tutmakla yiikiimlU oldugu yevmiye defteri, defteri kebir, envanter
defteri,
paylottaklar defteri, ycinetim kurulu karar defteri ite genel kurul toplantr
ve miizakere
kurulu
ylarr baglanmadan cince; izleyen faaliyet
hg onaylarl gr faaLliyet dcinemininilk uyrrrdun
kadar noter rlu.
b) Yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ile ycinetim kurulu karar defterinin
agrhg onaylarmtn her hesap donemi igin yaprlmasr zorunludur. Paylortaklar
defteri ile genel
kurul toplanh ve miizakere defteri yeterli yapraklarr bulunmak kaydryla izleyen h".up
dcinemlerinde de agrhg onayl yaptrrrlmaksrzrn kullanrlmaya devam edilebilir.
c) Onaya tabi defterlerin hesap dcinemi iginde dolnLasr dolayrsryla veya baqka
sebeplerle yrl iginde yeni defter kullanmaya rnecbur olanlar burrlarr kullanrnayu
bugla-ajan
dnce agrhg onayl yaptrrmak zorundadr.
9) Paylortaklar defterinin yenilenmesinin gerektifii dururnlarda agrhq onayr yaprlacak
yeni defter, kullarumtna son verilecek defterle u"yu ,uyi edilrrrigse zayi
bllgesi ile birlikte
notere ibraz edilir. Yeni paylortaklar defterinin agrhg onayrnrn yaprldigr srrida
noter, eski
deftere veya zayi belgesine yeni pay defterinin ugtirq onaymm yaprldrgrnr tarih ve
sayr
belirtmek suretiyle perh diiger. Eski defterde veya ruyi b.ig.rinde soi konusi gerhi gciren
noter
tekrar bir agrhg onayl yapamaz.
C- Onay Yenileme
a) Ycinetim kurulu karar defteri, yevmiye defteri, envanter defteri ve defteri kebir
yeterli yapraklarr bulunmast halinde yeni hesap doneminin ilk ayr igerisinde
onay yenilemek
suretiyle kullanrlmaya devam edilebilir.
b) Onay yenilemede defterlerin ttirii defigtirilemez.
(2) Vergi ve ilgili mevzuat hiiktimleri mahfuz kalmak kaydryla, tutulmasr zorunlu
defterlere yaprlan kayrtlarrn dayandr[r belgeler, okunur hale getiiildiklerinde igerik
olarak
ortiigmeleri, saklama siiresi boyunca her an ulaqriabilmeleri ve uygun bir stire igerisinde
okunabilir hale getirilebilmeleri gartryla gcirtintii veya veri tagryrcrlarda da saklanabilir.
(3) Saklama siiresi, ticari defterlere son kaydrn yaprldrfr'veya muhasebe belgelerinin
olugtu[u takvim ylmm bitiqiyle baglar,
t-uttjn
bulundu[u yer yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini
isteyebilir. Bu dava
hastmsrz agrlrr. Mahkeme gerekli gdrdrigri delillerin toplalmasrnr
da emredebilir.
(5) Birligin sona ermesi halinde ilgili belgeler 6102 sayrl Kanunun
82 nci maddesi
uyarmca on yrl stire ile sulh hukuk mahkemesi tarafindan saklarur.
SEKiZiNCi noIUvr
Birleqme, Tiir Defigtirme, Dafrlma ve Tasfiye
Dafrlma sebepleri
MADDE 78- (1) Birlik:
a) ortak Kooperatif sayrsmm 3'ten aga[r dtigmesi iizerine,
b) Genel kurul kararrvla.
c) iflasrn agrlmasryla,
g) Kanunlar{11;ry<irtilen di[er hallerde Bakanhlrn mahkemeden
d) Difier bir birlikle birlegmesi veya devrahnmasr suretiyle,
alacalr! karar 11zerine,
e) UE yrl olalan gener kuiul toplantrsrnryapmamasr halinde,
f) Anasdzlegmesinin, en gok allr ay iginde ornek anasozlegme defiiqikliklerine
intibak
ettirilmemesi halinde,
g) Amacrna ulagma imk6nr kalmadr[rmn Bakanhkga tespiti halinde, mahkemeden
almacak kararla da[rlrr.
mluluklarr
degildir.
- (6) 1163 sayrh Kanunun 62 nci maddesi htikiimleri tasfiye kurulu tiyeleri hakkrnda da
uygulamr' Ayrtca, bu anasozlegme htikrimlerine aykrn
hareket eden tasfiye kurulu i.iyeleri
haksrz olarak cjdedikleri paralardan dolayr 6102
sayfi Kanunun 553 tincii maddesi uyarmca
sorumludur.
Tasfiyeden diiniilmesi
MADDE 84- (1) Birlik, anasozleqmede belirlenen siirenin dolmasryla veya genel
kurul
karartyla sona ermig ise, Kooperatifler arasmda Birlik malvarhgrnrn
dajrtrmrna baqlanrlmrg
olmadrkga, genel kurul Birlifiin devam etmesini kararlagtrrabilir. bevam
fururrrrrn Kooperatif
Temsilcilerinin 3/5'inin oyu ile ahnmasr gerekir.
DOKUZUNCU NOIUVT
Qeqitli Hiikiimler
Bakanhfrn denetimi
MADDE 85- (1) Birlik, Bakanhlrn denetimine tabidir.
(5) Birlik, Bakanh[rn 1163 sayrlt Kanunun 90 rncr maddesi uyarmca yaptrrdrlr
denetim sonucuna gdre verecefii talimatlara uymak zorundadu.. Kooperatifler
ve Birlik
birimleri ile Birlik ve Kooperatiflerin en az %o 51 hissesine sahip olduklarr
iktisadi igletmeler,
denetim songgglqa k-anuna, anascizlegmeye ve iyi
P,11t^_tll
niyet esaslarrna 3iemyiarmca. vayt]?y
9:"1timaykrr olmayacak gekilde verecefi uyar.
jt
44!,t
ti,
:)i
\
(6) Yaprlan denetimler sonucunda
Uzmanlar komitesi
Muafiyet ve istisnalar
MADDE s8- (1) Birlik; 4572 sayiL Kanunun 6 ncr maddesinde
resim, harg ile gelir ve kurumlar vergisinden
yazither tiirl1i vergi
mristesnadrr.
Alacaklann tahsili
MADDE
?o- Ctl Birli[in Kooperatifler ve r.igrincii qahrslar rizerindeki alacaklarmm
tahsil edilmesi ve bu amaglagerekli tedbirlerin utr*uu
yonetim kurulu ve genel mtidrire ait
sorumluluklardandrr.
bunun drgrndaki dilet itfuazlarr giderilmemig olsa bile, sorumluLluk Birli[e ait olmak iizere
verilen karar Kooperatifl erce uygulanrr.
EK
GE 4572 sayrhKanunun gegici 3 i.incii maddesinin yayrmr tarihi
(rll4l20r3 lifin kesinleqmiq .n ror bilangosundaki agiklarr yedek
akgelerden ve fonlardan kargrlanamadrfr takdi
re ve
bilango agrklarryla srrurh olmak kaydryla Koo
arlarr
kadar, ek <ideme yiikiimliihigii getirilir. Ek
veya
grkarrlma nedeniyle sona ermesi hallerinde odenecek sermaye paylarrndan
diiqiiirir, grkma veya
grkarrlma snasmda ddenmig sermaye payml agan ek odeme tutarr tahsil
edilir.
(2) Kooperatif bagrna tekabtil eden ek odeme tutarr agaprdaki fikraya gcire
hesaplanan
paylatdan olugur' Hesaplanan bilango agrpr paynn, Kooperutifin ,"r*aye
iaakrhtit tutanm
a$masl durumunda, ek <ideme ytikiimliiliigii Kooperatifin seffnaye taahhrit tutarr
ile
smrlandrrlr.
(3) ortak igi iglemlerden dofan bilango agrklan, bilango agrsrnrn ortayagrktrlr
drjnemde
Kooperatiflerin Birli[e teslim ettikleri iiriin tuti larr ile orantrh olarak, ortak drqr iqlemlerden
dofan bilango agrklarr ise Kooperatiflerin sermaye taahhtit paylanyla orantrl olarak
Kooperatifler arasrnda pay edilir.
48
Ortak Kooperatiflerin
cEQiCi MADDE 2-
iyileqtirilmesi, etkin
ve srird
ilegtirilmesi programr,,
_u$
operatifin mrigterrek kar ratif
, bu konularda Birlikle eket
Gegiq siireci
GEeici MADDE 4- (1) Bakan'srn rirnek anascizlegm*leri
mevcut olan Birliklerde uygulanmak izer yayrmlandrlr tarihte
e,anascizlegmenin;
yer alan ydnetim kurulu riyelerrinin sayrlarma
?^,,!^t,-,:i:.r1
siirelerine ..-?dd".:inde
iligkin htikiimler, ilk ycinetim
ve gcirev
kuruiu segimlelj
b) 53 tincti maddesinde yer alan yonetimkurulu
tiyelerinin ricretlerine iligkin hiiktimler,
rl/4120r3 tarihinden soffa ydnetim kurulu
igi" r.gi# yaprlmamrg ise ilk ycinetim kurulu
segimlerinden,
itibaren uygulanrr.
Kurucular
GEqici MADDE 6- (1) Agagrda unvanlan, adresleri ve tediye ettikleri sermaye
paylan, temsilcilerin ad ve soyadianit.
rti.t iy. cumhuriyeti kimlik numaralarr ve imzalarr
bulunan:
a) Kurucu ortaklar, bu anasdzlegmenin 13 rincii maddesinde belirtilen ortakhk
gartlarrnr tagrdrklannr,
b) ilk yonetim kurulu iiyeleri, anasdzlegmenin 44 iincii uncu maddelerinde belirtilen
segilme gartlarmr tagrdrklarrm,
beyan ederler.
Taahhiit
Temsilcinin
Sra Kooperatifin edilen ve Temsilcinin
Adresi Adr ve soyadr, T.C.
No Unvam odenen imzasr
Kimlik No
seffnaye
)l