VI.

OLIMPIADAT NDRKOMBTARE T
MATEMATIKS

6.1 DETYRAT NGA TRIGONOMETRIA T

PARASHTRUARA N
OLIMPIADAT NDRKOMBTARE T MATEMATIKS
1. Le t jen a, b, c numra real. Le t jet dhn barazimi kuadratik sipas
cos x
a cos 2 x + b cos x + c = 0 (1)
Duke prdorur numrat a, b, c formoni barazimin kuadratik sipas cos 2 x
rrnjt e t cilit jan rrnjt e barazimit (1). Krahasoni barazimet sipas
cos x dhe cos 2 x pr a = 4, b = 2, c = 1.
(Olimpiada e par ndrkombtare e matematiks, Rumuni 1959)

2. sht dhn trekndshi knddrejt ABC hipotenuza e t cilit (BC = a)

sht ndar n n-pjes t barabarta (n sht numr tek). Le t jet -
kndi nn t cilin nga pika A shihet ajo pjes nga n-pjest e barabarta e
cila prmban mesin e trekndshit t dhn. Nse h sht lartsia e
trekndshit, vrtetoni se
4nh
tg = .
(n 1) a
2

(Olimpiada e dyt ndrkombtare e matematiks, Rumuni 1960)

3. T zgjidhet barazimi cos n x sin n x = 1, (n N ).

4. Le t jen a, b, c dhe S brinjt dhe syprina e trekndshit ABC,

prkatsisht. Vrtetoni mosbarazin
a 2 + b 2 + c 2 4 S 3.
Kur vlen barazimi?
(Olimpiada e tret ndrkombtare e matematiks, Hungari 1961)

5. T zgjidhet barazimi cos 2 x + cos 2 2 x + cos 2 3x = 1 .

98 Prmbledhje detyrash t zgjidhura nga TRIGONOMETRIA
6. Le t jet dhn trekndshi barakrahs. Le t jet r - rrezja e rrethit t
jashtshkruar dhe - rrezja e rrethit t brendashkruar. Vrtetoni se
distanca d n mes t qendrave t ktyre dy rrathve sht
d = r (r 2) .
(Olimpiada e katrt ndrkombtare e matematiks, ekosllovaki 1962)

2 3 1
7. Vrtetoni identitetin cos cos + cos = .
7 7 7 2
(Olimpiada e pest ndrkombtare e matematiks, Poloni 1963)

8. T caktohen t gjitha vlerat reale t x it nga segmenti [0, 2] pr t cilat

vlen 2 cos x 1 + sin 2 x 1 sin 2 x 2 .
(Olimpiada e shtat ndrkombtare e matematiks, Gjermani Lindore 1965)

9. Vrtetoni se nse pr brinjt a, b, c dhe kndet , , t trekndshit vlen

a + b = tg (atg + btg) ather trekndshi sht barakrahs.
2

10. Vrtetoni identitetin

1 1 1
+ + ... + n
= ctgx ctg 2 n x,
sin 2 x sin 4 x sin 2 x
l
ku n N dhe x (k = 0, 1, 2, , lZ).
2k
(Olimpiada e tet ndrkombtare e matematiks, Bullgari 1966)

11. Le t jet dhn paralelogrami ABCD n t cilin: AB = a, AD = 1,

DAB = . Trekndshi ABD le t jet kndngusht. Vrtetoni se rratht
RA, RB, RC, RD me rreze 1 me qendr n pikat A, B, C dhe D prkatsisht
mbulojn paralelogramin ather dhe vetm ather kur
a cos + 3 sin .
(Olimpiada e nnt ndrkombtare e matematiks, Jugosllavi 1967)

12. Vrtetoni se ekziston nj dhe vetm nj trekndsh brinjt e t cilit jan

numra t plot t njpasnjshm, kurse njri nga kndet sht dy her m i
madh se njri nga kndet tjera.
(Olimpiada e dhjet ndrkombtare e matematiks, BRSS 1968)
 OLIMPIADAT NDRKOMBTARE T MATEMATIKS 99
13. Le t jen a1 , a2 ,..., an konstante reale, x ndryshore reale dhe
cos(a2 + x) cos(an + x)
f ( x) = cos(a1 + x) + + ... +
2 2 n1
x1 x2
Vrtetoni se nga f ( x1 ) = f ( x2 ) = 0 rrjedh se sht numr i plot.

(Olimpiada e njmbdhjet ndrkombtare e matematiks, Rumuni 1969)

14. sht dhn trekndshi ABC. Vrtetoni se mosbarazia

C
sin A sin B sin 2
2
vlen ather dhe vetm ather nse n brinjn AB ekziston pika D e till
q gjatsia CD paraqet t mesmen gjeometrike t segmenteve AD dhe BD.
(Olimpiada e gjashtmbdhjet ndrkombtare e matematiks, Gjermani Lindore 1974)

15. A sht e mundur q n rrethin me rreze 1 t caktohen 1975 pika, t tilla

q distanca mes do dy pikave t jet numr racional?

16. N brinjt e trekndshit t fardoshm ABC jan konstruktuar nga jasht

trekndshat ABR, BCP, CAQ ashtu q CBP = CAQ = 45D ;
BCP = ACQ = 30 D ; ABR = BAR = 15D .
Vrtetoni se QRP = 90D dhe QR = RP .
(Olimpiada e shtatmbdhjet ndrkombtare e matematiks, Bullgari 1975)

17. Syprina e siprfaqes s katrkndshit konveks sht 32 cm2, kurse shuma

e dy brinjve t tij t kundrta dhe njrs diagonale sht 16 cm. T
caktohen t gjitha vlerat t cilat mund ti ket diagonalja tjetr.

18. Le t jet P1 ( x) = x 2 2, Pk ( x) = P1 ( Pk 1 ( x)) pr k = 2,3,..

Vrtetoni se pr do numr natyror n t gjitha rrnjt e barazimit
Pk ( x) = x jan reale dhe t ndryshme mes veti.
(Olimpiada e tetmbdhjet ndrkombtare e matematiks, Austri 1976)

19. Le t jen a, b, A, B numra t dhn real. Shqyrtojm funksionin

f ( x) = 1 a cos x b sin x A cos 2 x B sin 2 x.
Nse f ( x) 0, x R, vrtetoni se a 2 + b 2 2 dhe A2 + B 2 1.
(Olimpiada e ntmbdhjet ndrkombtare e matematiks, Jugosllavi 1977)
100 Prmbledhje detyrash t zgjidhura nga TRIGONOMETRIA
20. sht dhn trekndshi barakrahs ABC (AB = AC). Rrethi i cili nga
brenda e tangjenton rrethin e jashtshkruar t trekndshit ABC i takon
brinjt AB dhe AC n pikat P dhe Q, prkatsisht. Tregoni se mesi i
segmentit PQ sht qendr e rrethit t brendashkruar n trekndshin
ABC.
(Olimpiada e njzet ndrkombtare e matematiks, Rumuni 1978)

21. N trekndshin kndngusht ABC simetralja e brendshme e kndit A e

pret brinjn BC n pikn L kurse rrethin e jashtshkruar n t njjtin
trekndsh e pret n pikn N. Nga pika L jan konstruktuar normalet n
AB dhe AC. Le t jen K,M pikprerjet e normaleve me brinjt AB dhe AC
prkatsisht. Vrtetoni se katrkndshi AKNM dhe trekndshi ABC kan
siprfaqe t barabarta.
(Olimpiada e njzet e tet ndrkombtare e matematiks, Kub 1987)

22. sht dhn trekndshi ABC dhe P pik e brendshme e tij. Vrtetoni se
s paku nj nga kndet PAB, PBC , PCA sht m i vogl ose baraz
me 30D .
(Olimpiada e tridhjet e dyt ndrkombtare e matematiks, Suedi 1991)

23. Le t jet ABCDEF gjashtkndshi konveks ashtu q AB t jet paralel

me DE, BC paralel me EF dhe CD paralel me FA. Le t jen RA, RC, RE
rrezet e rrathve t jashtshkruar t trekndshave FAB, BCD, DEF,
prkatsisht dhe le t jet P perimetri i gjashtkndshit. Vrtetoni se
P
RA + RC + RE .
2
(Olimpiada e tridhjet e shtat ndrkombtare e matematiks, Indi 1996)

24. Le t jet I qendra e rrethit t brendashkruar n trekndshin ABC. Rrethi i

brendashkruar n trekndshi ABC le t takoj brinjt BC, CA dhe AB n
pikat K, L dhe M, prkatsisht. Drejtza q kalon npr B dhe sht
paralelele me MK pret drejtzat LM dhe LK n pikat R dhe S, prkatsisht.
Vrtetoni se kndi RIS sht i ngusht.
(Olimpiada e tridhjet e nnt ndrkombtare e matematiks, Tajvan 1998)

25. Le t jet ABC trekndsh kndngusht me qendr t rrethit t

jashtshkruar O. Le t jet P n BC kmbza e lartsis s lshuar nga A.
Supozojm se vlen BCA ABC + 30D .
Vrtetoni se CAB + COP < 90D .
(Olimpiada e katrdhjet e dyt ndrkombtare e matematiks, SHBA 2001)