Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 17

Chng 2: TNH TON THIT K MNG BNG

2.1. Ti trng tc dng


Theo TCVN 2737-1995, ti trng c chia thnh ti trng thng xuyn v ti
trng tm thi (di hn, ngn hn v c bit) ty theo thi gian tc dng ca chng.
Ti trng thng xuyn l cc ti trng tc dng khng bin i trong qu
trnh xy dng v s dng cng trnh: trng lng bn thn mng, trng
lng phn cng trnh pha trn truyn xung mng
Ti trng tm thi l cc ti trng c th khng c trong mt giai on no
trong qu trnh xy dng v s dng: ti trng sn do thit b, vch ngn
truyn xung, ti trng gi truyn xung, ti trng do t p
Ti trng c bit: ti trng ng t, ti trng do n, tc ng ca bin
dng nn gy ra do thay i cu trc t (st l, ln t), tc ng do bin
dng ca mt t vng c nt t, c nh hng ca vng khai thc m
v c hin tng caster.
T hp ti trng:
T hp ti trng c bn 1: {1 x ti trng thng xuyn + 1 x ti trng tm
thi } i vi trng hp c mt ti trng tm thi.
T hp ti trng c bn 2: {1 x ti trng thng xuyn + (0,9 x ti trng
tm thi i)} i vi trng hp c t 2 ti trng tm thi tr ln.
T hp ti trng c bit 1: {1 x ti trng thng xuyn + 1 x ti trng c
bit + 1 x ti trng tm thi } i vi trng hp c mt ti trng tm thi.
T hp ti trng c bit 2: {1 x ti trng thng xuyn + 1 x ti trng c
bit + (0,95 x ti trng tm thi di hn + 0,8 x ti trng tm thi ngn
hn )} i vi trng hp c t hai ti trng tm thi tr ln.
Mc ch tnh nn v mng theo sc chu ti (TTGH I) l m bo bn v tnh
n nh ca nn v mng, khng cho php mng trt v lt.
m bo sc chu ti ca nn t.
m bo kh nng chng xuyn thng ca mng.
1
Tnh ct thp m bo mng khng b ph hoi un, ct.
Mc ch tnh nn, mng v cng trnh theo bin dng (TTGH II): hn ch bin
dng ca nn, mng v kt cu trn mng, khng cn tr vic s dng bnh thng ca
nh v cng trnh ni chung hay ca tng kt cu ni ring, khng lm gim tnh bn
vng lu di ca chng do s xut hin ca cc chuyn v khng cho php ( ln,
nghing, thay i cao thit k).
m bo n nh t nn di y mng.
ln ca mng khng vt qu gii hn cho php.
i vi TTGH I, ti trng s dng tnh ton thit k mng l ti trng tnh ton.
i vi TTGH II, ti trng s dng l ti trng tiu chun.
Khi tnh ton nn mng phi tin hnh vi cc t hp bt li nht cho bin dng
ca cng trnh v n nh ca ton nn.
Nitt
Trong cc t hp ti trng tc dng ln ct th i M itt ta chn t hp c tng lc
H itt

dc cc chn ct truyn xung mng l ln nht ( Nimax ) thit k mng bng. Sau

phi kim tra li vi cc t hp ni lc khc. Nguyn tc l mng phi tha vi tt c


cc t hp ni lc.

2.2. a cht
Tin hnh thng k a cht (xem chng 1).
Chn cc ch tiu cn thit tnh ton thit k mng bng.
2.3. Chn kch thc s b
2.3.1. Chn chiu su t mng
Chn chiu su t mng da theo mt s tiu ch sau:
2
Chc nng v c im kt cu ca cng trnh (tng hm, ng ngm, mng
thit b)
Tr s v c im ca ti trng v cc tc ng tc dng ln nn.
Chiu su t mng ca nh, cng trnh v cc thit b bn cnh.
a hnh hin ti v a hnh thit k ca ni xy dng.
iu kin a cht ni xy dng cng trnh (nm trn lp t tt, cc hang
l do phong ha, s xi mn t)
Thun li khi thi cng.
iu kin a cht thy vn (mc nc ngm).
Thng th Df =1,5m 3m.

2.3.2. Chn s b kch thc ct


Chn kch thc ct da vo din truyn ti ca sn vo ct. Ta tnh s b lc dc
tc dng ln ct v t chn s b kch thc ca ct.
tt
N maxi
Ac
Rb

Vi h s =1,2 1,4 ty thuc vo momen lch tm.


T din tch ct chn bc v hc , kch thc thng lm trn 50mm.
Da vo lc dc. momen, lc ngang tc dng vo ct tnh ct thp cho ct.
Mc hp l ca kch thc ct c nh gi da vo hm lng ct thp trong ct.

3
Nu hm lng thp tnh ra khng hp l th phi chn li kch thc ct v gii li
khung. T ta c c kch thc ca ct tnh ton thit k mng.
2.3.3. Chn s b tit din y mng
Tit din y mng chn s b theo iu kin n nh t nn di y mng:
ptbtc R II
N tc
ptbtc tb Df
Fm
N tc
Fm
R II tb Df

Trong : N tc N1tc N2tc ... Nntc

Fm: din tch y mng

tb 20 22kN / m3

Df: chiu su t mng


m1m2
R II ( ABm '
II B h
II i i DcII )
ktc

m1: h s iu kin lm vic ca nn t


m2: h s iu kin lm vic ca cng trnh tc ng qua li vi nn

Vi L, H ln lt l chiu di v chiu cao cng trnh


4
ktc: h s tin cy c chn nh sau:
ktc=1 khi cc c trng tnh ton ly trc tip t cc th nghim.
ktc=1,1 khi cc c trng tnh ton ly trc tip t cc bng thng k.
A, B, D l cc h s ph thuc gc ma st trong II ca nn
0, 25 cotg
A B 1 D
cotg cotg cotg
2 2 2

0 0 0 3,1416
2 0,0290 1,1159 3,3196
4 0,0614 1,2454 3,5100
6 0,0976 1,3903 3,7139
8 0,1382 1,5527 3,9326
10 0,1837 1,7349 4,1677
12 0,2349 1,9397 4,4208
14 0,2926 2,1703 4,6940
16 0,3577 2,4307 4,9894
18 0,4313 2,7252 5,3095
20 0,5148 3,0591 5,6572
22 0,6097 3,4386 6,0358
24 0,7178 3,8713 6,4491
26 0,8415 4,3661 6,9016
28 0,9834 4,9338 7,3983
30 1,1468 5,5872 7,9453
32 1,3356 6,3424 8,5497
34 1,5547 7,2188 9,2198
36 1,8101 8,2403 9,9654
38 2,1092 9,4367 10,7985
40 2,4614 10,8455 11,7334
42 2,8785 12,5138 12,7874
II: trng lng ring t nn di y mng
II: trng lng ring t nn t y mng tr ln mt t
hi: chiu cao cc lp t t y mng tr ln mt t
cII: lc dnh ca t t y mng tr xung
5
Lu : Khi tnh sc chu ti tnh ton theo TTGH II ca t nn cha c thng s
b rng y mng Bm, do ta tin hnh gii lp nh sau:

Chiu di mng Lm= Li+2x. on u tha hai u mng bng x nhm


tng din tch mng, tng kh nng chng xuyn thng , trnh ng sut cc
b, thng c ly trong khong Ltb/4 Ltb/2.
Cho Bm=1m RII Fm Bm (gii n khi hi t).
Chiu rng v chiu di mng thng c chn lm trn n 100mm.
2.3.4. Chn cc kch thc cn li

Chiu cao cnh mng: hc' 200mm (ty thuc vo Bm).

6
Chiu cao bn mng: hm chn s b nhng kim tra iu kin xuyn thng ca
cnh mng v phi m bo dc i 30% (thun tin cho qu trnh b tng).
Chiu cao dm mng: hd chn s b theo nhp dm Ltb. Sau ta phi kim tra li
s hp l ca hd chn theo hm lng ct thp trong dm. nu thy hm lng ct
thp khng hp l ta phi chn li hd.
hd
2
Chiu rng dm mng bd thng chn theo: bd
bd bc 2 50mm

2.4. Kim tra


2.4.1. Kim tra n nh t nn di y mng
Nhm m bo nn t cn hot ng nh vt liu bin dng n hi ( vic tnh
ln theo l thuyt Boussinesq c sai s nh), phi kim tra iu kin n nh t nn
di y mng.
N tc
ptbtc tb Df R II
Fm
M tc Bm L2m
iu kin kim tra: p tc
max p tc
tb 1, 2 R II vi Wm
Wm 6
tc tc
M tc
p min p
tb 0
Wm

Momen c qui v trng tm y mng nh sau:

M tc Mitc Hitc hd Nitc xi vi Mi, Hi, xi c ly gi tr i s.

Thit k s hp l nu ptbtc chnh lch khng nhiu so vi RII (khong di 10%).

7
2.4.2. Kim tra ln
2.4.2.1. p lc gy ln
pgl = ptbtc - i hi
Thnh phn i hi l ng sut do trng lng bn thn cc lp t ti y mng
khi cha c mng.
2.4.2.2. Tnh ln theo phng php tng phn t
ln ca nn dng s tnh ton di dng bn khng gian bin dng n hi
tuyn tnh xc nh bng phng php cng ln cc lp trong phm vi chiu dy chu nn
ca nn. Phng php ny cho php xc nh ln ca cc mng ring l hoc mng
chu nh hng ca cc mng ln cn, nghing ca mng v t tnh ra gc xoay,
ln lch gia cc mng.
Vic tnh ng sut gia tng trong nn t do ti trng ngoi gy ra hon ton da
vo l thuyt n hi (bi ton Boussinesq - ti trng tp trung tc dng trn mt phng
ca na khng gian n hi), do phi m bo t nn ng x nh vt liu n hi.
B1: Chia lp phn t
tnh ln chnh xc, ta chia vng nn ln thnh cc lp nh vi b dy tng lp
hi = (0,4 0,6)Bm (khng nht thit phi chia u). Nu vng nn ln gm nhiu lp t
khc nhau th mt phn chia cc lp t phi l mt phn chia cc lp phn t. Hin nay
nh cc chng trnh tnh ton bng my tnh nn chiu dy cc lp phn t nn chn
nh t chnh xc cao.
B2: Tnh ln
Lp bng tnh ln.
Tnh ton ng sut do trng lng bn thn cc lp t gy ra ti gia cc lp
phn t p1i khi cha gnh ti trng cng trnh.
p1i = i hi
Tnh ton tng ng sut do trng lng bn thn cc lp t v ti trng cng trnh
gy ra ti gia cc lp phn t p2i.
p p
p2i = p1i+ z vi z=k0pgl

8
Ntc

Df 1
tb
p
pgl
p1i p
z
hi
p2i

h 2

bt= z gl=kopgl

Chiu dy vng nn ln h c qui c t y mng bng n chiu su z tha


iu kin:
p
z 0,2 p1i : i vi t ct v t st.
p
z 0,1p1i : nu gii hn di ca vng nn ln (xc nh theo iu kin
p
z = 0,2 p1i) kt thc trong lp t c module bin dng E 5MPa hoc
nu lp nm trc tip pha di gii hn k trn.
T kt qu ca th nghim nn c kt suy ra h s rng e1i, e21. Lu : cc hm
trong excel m t t chnh xc chp nhn c phi m bo R2 0,98, nu c nhiu
cp p lc c th chia lm nhiu hm.

e0

e1
e2

p1 p 2 p

9
Tnh ton ln ca lp th i theo cng thc:
e1i e2i
si hi
1 e1i

ln ca mng l tng cc ln ca cc lp phn t trong vng nn b nn:


S si

ln ca mng cn tha S < [S]gh. Nu iu kin ny khng tha th phi chn


li kch thc mng (tng b rng mng).
2.4.3. Kim tra xuyn thng
Trong mng bng c dm, xuyn thng ca mng l xuyn thng t dm xung
cnh mng. Ta khng kim tra xuyn thng t ct xung dm v v tr ny c tnh
ton ct ai chu lc ct.
B1: Tnh ton p lc xuyn thng
Nguyn tc: ta phi kim tra ht cc chn ct. Nhng thng th ta ch kim tra
cc ct bin v cc ct c lc dc ln nht.

Kim tra ct bin

10
Kim tra ct c lc dc ln nht
p lc t v trng lng bn thn ca mng khng gy xuyn thng, do ta
tnh theo p lc rng pnet.
tt
N max
p1tt
S1 li li
tt
vi S1 Bm 1

N 2
p2tt bin

S2

Chn p lc xuyn thng pnet


tt
max ( p1tt , p2tt ,...) coi nh phn b u di y mng.

B2: Kim tra xuyn thng

11
Tnh cho 1m di.
tt Bm (bd 2h0 )
Pxt pnet 1m
2
2
Pcx Rbt h0 2 1m Rbt h0
2
Vi h0 = hm - a l chiu cao lm vic ca b tng.
: h s, vi b tng nng th =1
Kim tra iu kin xuyn thng: P xt Pcx. Nu iu kin ny khng tha th ta
phi tng chiu cao mng hm v thc hin tnh ton li.
2.5. Tnh ton ct thp
2.5.1. Tnh ton ct thp theo phng ngang
a. S tnh
Dm console ngm ti mp dm (trng hp nguy him nht)

tt 2
Bm hd pnet l1
Vi chiu di cnh tay n l1 , momen ln nht M
2 2
b. Tnh ton v b tr ct thp
Tnh ton ct thp cho 1m di (b=1m).

12
M
Rbbh02

R , 1 1 2
Rbbh0
As
Rs

B tr ct thp theo iu kin:


ng knh ct thp chu lc d 12mm.
Khong cch ct thp: 70mm a 200mm (nu a > 200mm s gy
nt cc b gia 2 cy thp, a < 70mm kh b tng).
Khong cch hp l a = 100mm 150mm
2.5.2. Tnh ton ct thp theo phng dc
Ty theo cng ca mng, mng c chia thnh:
Mng tuyt i cng: mng c cng rt ln (xem nh bng v cng) v
bin dng rt b (xem nh bng 0).
Mng mm: mng c kh nng bin dng cng cp vi t nn (bin dng
ln, chu un nhiu), mng b tng ct thp c t l cnh di/cnh ngn>8 thuc
loi mng mm.
Mng cng hu hn: mng b tng ct thp c t l cnh di/cnh ngn<8.
Vi mi loi th cch tnh ton khc nhau, tnh mng mm phc tp hn c.
a. Quan nim mng cng tuyt i
Trong trng hp mng cng tuyt i, phn lc t nn di mng phn
b tuyn tnh. Momen v lc ct trong mng c tnh ton theo c hc kt cu:
dm lt ngc (phn lc t nn c chiu t di ln, ngc chiu trng lng).

13
Biu momen un trong mng theo phng dc c dng nh hnh v:

Biu lc ct trong mng theo phng dc c dng nh hnh v:

T biu lc ct v momen ta tnh ton b tr ct thp trong mng theo


phng dc mng.
u im: tnh ton nhanh chng, d dng kim tra kt qu, thp tnh ra ln
hn so vi thc t i hi (thin v an ton).
Khuyt im: m t khng chnh xc s lm vic ca mng trong mi
trng t nn, thp v th i khi qu d so vi thc cn.
b. Quan nim mng c cng hu hn
Thc t lm vic cng ca mng hu hn nn trong tnh ton mng chu
un phi k n ng x thc ca t nn. Mng c kh nng un di tc dng

14
ca ti trng. Ngoi bin dng n hi, nn t cn c bin dng d . n gin
tnh ton, t nn c coi gn ng l n hi, ln ch xy ra trong phm vi
din gia ti v c thay th tng ng bi mt h l xo n hi tuyn tnh (nn
Winkler hay nn n hi cc b).

Khong cch gia hai l xo cng nh th chnh xc cng cao.


Hng s n hi ca h cc l xo c gi l h s nn K. Hin nay c
nhiu phng php tnh h s nn K:
Phng php tra bng.
Phng php th nghim hin trng (th nghim bn nn hin
trng).
Phng php tnh theo cc cng thc nn mng.
pgl
K
S
Terzaghi : K 40(cNc 0,5 BN Nq D f )

Vi m hnh tnh ton nh trn, ta c 2 phng php tnh ton ni lc


theo phng dc cho mng bng di ct:
Gii ni lc bng phng php gii tch
Gii ni lc bng phn mm Sap. Ch cng Ki ca cc l xo:

Ki K Si
15
Vi Si l din tch ph trch ca mi l xo.
Mt s nhc im ca m hnh:
H s nn xc nh kh chnh xc, da nhiu vo kinh nghim ca
ngi thit k
Khng xt n yu t thi gian trong bi ton.
Cc kt qu chuyn v ca nn di mng ( ln) tnh thuyt phc
khng cao, hiu qu thp.
Kt qu momen v lc ct thu c dng tnh ton ct thp theo phng
dc cho mng bng:

B1: Qui i tit din mng thnh ch T trn c s tng ng din tch.

B2: Vi momen dng ti cc chn ct (cng th di): b qua s lm vic


ca b tng chu ko th di, tit din tnh ton thp chu un l tit din ch
nht kch thc bdxhd.
16
B3: Vi momen m ti gia cc nhp (cng th trn): b qua s lm vic
ca b tng chu ko th trn, tnh ton theo tit din ch T hay ch nht.

B4: Tnh ton ct ai, kim tra s cn thit b tr ct xin.

17

You might also like