Broj 31 - Stranica 50 SLUBENI GLASNIK BiH
a) do 10. u mjesecu, veterinarske organizacije koje provode
Na osnovu lana 10. stav 7. Zakona o veterinarstvu u Bosni
i Hercegovini ("Slubeni glasnik BiH", broj 34/02), Ured za
veterinarstvo Bosne i Hercegovine donosi
NAREDBU
O MJERAMA KONTROLE ZARAZNIH I
PARAZITARNIH BOLESTI IVOTINJA I NJIHOVOM
PROVOENJU U 2014. GODINI
lan 1.
(Predmet)
(1) Ovom Naredbom odreuju se mjere za sprjeavanje,
otkrivanje, kontrolu i suzbijanje zaraznih i parazitarnih
bolesti kod ivotinja u 2014. godini.
(2) Mjere iz stava (1) ovog lana nalaze se u Prilogu I. ove
Naredbe.
lan 2.
(Planiranje mjera)
(1) Nadlene veterinarske slube entiteta i Brko Distrikta
Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Brko Distrikt) su
dune izraditi Uputstvo za provoenje mjera propisanih
ovom Naredbom za 2014. godinu, uvaavajui specifinosti
organizacije i stanja postojee veterinarske infrastrukture na
prostoru koji pokrivaju, i dostaviti ih Uredu za veterinarstvo
Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Ured) u roku od
mjesec dana od dana stupanja na snagu ove Naredbe.
(2) U Uputstvu iz stava (1) ovog lana treba biti navedeno
sljedee:
a) mjere koje e se finansirati iz budeta u 2014. godini,
b) rok za provoenje mjera,
c) veterinarske organizacije koje e provoditi mjere.
(3) U saradnji s nadlenim veterinarskim slubama entiteta i
Brko Distrikta, Ured je takoer duan izraditi Uputstvo u
kojem e biti navedene mjere koje e se finansirati iz
budeta Ureda u 2014. godini do roka navedenog u stavu
(1) ovog lana.
(4) Za mjere za koje je potrebno provesti uzorkovanje, ukoliko
to nije ovom Naredbom drugaije propisano, uzet e se
reprezentativan broj uzoraka obzirom na procijenjeni broj
ivotinja u svakoj pojedinanoj najmanjoj jedinici za
uzorkovanje u skladu s tabelom za uzorkovanje koja se
nalazi u Prilogu II. ove Naredbe, te zadatom prevalencom
za predmetno oboljenje.
lan 3.
(Izvoenje mjera)
(1) Nadleni slubeni veterinar, odnosno veterinarski inspektor
na podruju njegove nadlenosti kontrolira i nadzire
provoenje mjera propisanih ovom Naredbom.
(2) Mjere propisane ovom Naredbom obavezne su provoditi za
tu djelatnost registrirane i na pojedinom podruju nadlene
veterinarske organizacije.
(3) Nadlene veterinarske organizacije dune su izdati potvrdu
o provedenim mjerama u skladu sa odredbama obrasca iz
Priloga V ove Naredbe.
(4) Laboratorijski dijagnostiki postupci predvieni ovom
Naredbom provode se u ovlatenim veterinarskim
laboratorijama i/ili u sluaju potrebe u Evropskoj uniji (u
daljnjem tekstu: EU), odnosno priznatim laboratorijama
Svjetske organizacije za zdravlje ivotinja (OIE). Formular
za slanje uzoraka u ovlatenu dijagnostiku laboratoriju
nalazi se u Prilogu III. ove Naredbe.
lan 4.
(Izvjetavanje o provoenju mjera)
Izvjetavanje o implementaciji mjera provodi se na sljedei
nain:
Utorak, 22. 4. 2014.
mjere propisane ovom Naredbom obavezne su dostaviti
nadlenom entitetskom organu izvjetaj o svim provedenim
mjerama u prethodnom mjesecu,
b) do 15. u mjesecu nadlene veterinarske slube entiteta i
Brko Distrikta dune su dostaviti prikupljene izvjetaje o
provedenim mjerama u prethodnom mjesecu Uredu.
lan 5.
(Ocjena efikasnosti provoenja mjera)
(1) Ured je duan osigurati analizu provedenih aktivnosti kroz
Strunu grupu za epidemiologiju i izradu programa kontrole
bolesti koja ima za cilj osigurati nauni osnov u provoenju
programa zatite zdravlja ivotinja i ljudi.
(2) Struna grupa za epidemiologiju e na kraju godine pripre-
miti godinji izvjetaj o obimu i efikasnosti provedenih
mjera u 2014. godini te predloiti neophodne promjene u
programima kontrole bolesti u narednom periodu.
(3) Laboratorije koje su odreene za referentne za pojedine
bolesti u Bosni i Hercegovini dune su uspostaviti saradnju
s odgovarajuim referentim laboratorijama OIE ili EU koje
odredi Ured i uestvovati u ring testovima koje oni
organiziraju.
lan 6.
(Finansiranje mjera)
(1) Ured, nadlene veterinarske slube entiteta i Brko
Distrikta e svojim Uputstvima odrediti mjere koje e se
finansirati iz budeta i one koje e se finansirati iz
projekata, odnosno one koje e finansirati vlasnik.
(2) Ured e finansirati pojedinane aktivnosti iz domena rada
referentnih laboratorija, kada se za to ukae potreba i u
visini trenutno raspoloivih sredstava za tu namjenu, rad
strune grupe za epidemiologiju, aktivnosti pojaane
kontrole i monitoringa pojedinih zaraznih bolesti u sluaju
epizootija i kada je ugroeno ljudsko zdravlje, kao i druge
aktivnosti od dravnog znaaja.
lan 7.
(Informiranje i struno usavravanje)
(1) Ured i nadlene veterinarske slube entiteta i Brko
Distrikta su duni redovno organizirati informiranja i
struna usavravanja veterinara, farmera, vlasnika ivotinja
i drugih lica ukljuenih u proizvodnju i promet ivotinja i
namirnica ivotinjskog porijekla.
(2) Ove aktivnosti e se provoditi putem predavanja, seminara,
strunih skupova, tampanjem biltena, knjiica i na drugi
nain, a u cilju poboljanja zdravlja ivotinja i sigurnosti
hrane.
lan 8.
(Prestanak vaenja)
Danom stupanja na snagu ove Naredbe prestaje vaiti
Naredba o mjerama kontrole zaraznih i parazitarnih bolesti
ivotinja i njihovom provoenju i finansiranju u 2013. godini
("Slubeni glasnik BiH", broj 06/13).
lan 9.
(Zavrne odredbe)
(1) Prilozi I. do V. ine sastavni dio ove Naredbe.
(2) Ova Naredba stupa na snagu danom donoenja i objavljuje
se u "Slubenom glasniku BiH".
Broj 02-7-02-2-36-6/14 Direktor
4. aprila 2014. godine Ljubomir Kalaba, s. r.
Utorak, 22. 4. 2014. SLUBENI GLASNIK BiH
Prilog I.
MJERE
ZA SPRJEAVANJE, OTKRIVANJE, KONTROLU I
SUZBIJANJE ZARAZNIH I PARAZITARNIH BOLESTI
KOD IVOTINJA
Poglavlje A. MJERE KOJE SE PROVODE ZA GOVEDA
1. Bedrenica
Prije putanja na ispau, sva goveda u bedreninim
distriktima moraju se vakcinirati protiv bedrenice. Goveda je
doputeno napasati u bedreninim distriktima, samo ako su
vakcinirana protiv bedrenice i ako je od vakcinacije prolo vie
od 15 dana.
2. Bruceloza
Jedanput godinje na podruju cijele Bosne i Hercegovine,
obavezno je pretraiti krv svih goveda starijih od 12 mjeseci koja
se u datom trenutku nalaze na farmi. Period od prethodnog
ispitivanja ne smije biti krai od tri (3) mjeseca ni dui od
dvanaest (12) mjeseci. Ured donosi Uputstvo o provoenju
monitoringa bruceloze goveda.
3. Govea spongiformna encefalopatija
Godinji program praenja TSE-a, zasniva se na aktivnom i
pasivnom nadzoru u skladu s Pravilnikom kojim se utvruju
mjere za sprjeavanje, kontrolu i iskorjenjivanje transmisivnih
spongiformnih encefalopatija ("Slubeni glasnik BiH", broj
25/11) koji ukljuuje postupak screening-a pri kojem se koriste
brzi testovi za otkrivanje TSE-a kod sljedeih subpopulacija:
a) sva goveda starija od 24 mjeseca upuena na prisilno
klanje ili ivotinje koje su pokazivale simptome kod
ante-mortem pregleda;
b) sva goveda starija od 30 mjeseci namijenjena klanju
za ljudsku ishranu;
c) sva goveda starija od 24 mjeseca koja nisu zaklana za
ljudsku konzumaciju, koja su uginula ili usmrena na
gazdinstvu, tokom prijevoza ili u klaonici (uginula
stoka).
4. Tuberkuloza
Jednom godinje na podruju cijele Bosne i Hercegovine,
obavezna je opa tuberkulinizacija svih goveda starijih od est
sedmica koja se u trenutku implementacije mjere nalaze na farmi,
s tim da testiranje treba biti provedeno u razmaku ne kraem od
tri (3) mjeseca i ne duem od dvanaest (12) mjeseci od
prethodnog testiranja.
Nadleni veterinari u klaonicama moraju voditi posebnu
evidenciju o svakom utvrenom sluaju tuberkuloze goveda, te o
nalazu obavijestiti nadlenog veterinarskog inspektora u mjestu
porijekla tuberkulozne ivotinje.
Ukoliko se na gazdinstvu dre i druge prijemive
ivotinjske vrste iste je neophodno ispitati na tuberkulozu.
Ured donosi Uputstvo o provoenju monitoringa
tuberkuloze goveda.
5. Enzootska leukoza goveda
U cilju kontrole enzootske leukoze goveda, dva puta
godinje vrit e se testiranje ivotinja starijih od 24 mjeseca u
stadima koja nemaju status slubeno slobodnih stada od ove
bolesti.
Proglaavanje slobodnih stada u sklopu operativnog plana
izvrit e nadleni veterinarski organi entiteta i Brko Distrikta,
na osnovu rezultata do sada provoenih mjera, ukoliko su
ispunjeni sljedei uslovi:
a) nema dokaza, bilo klinikog ili u vidu rezultata
laboratorijskog testiranja o prisustvu enzootske
Broj 31 - Stranica 51
leukoze goveda u stadu i nijedan takav sluaj nije
potvren u protekle dvije godine; ili
b) sve ivotinje preko 24 mjeseca starosti su u proteklih
12 mjeseci dale negativnu reakciju na dva izvrena
testiranja, provedena u razmaku koji nije krai od 4
mjeseca.
Odravanje statusa slobodnih stada provodit e se kroz:
a) kontinuirano ispunjavanje prethodno navedenih
uslova za proglaavanje slobodnih stada;
b) sve ivotinje koje se uvode u stado moraju poticati iz
stada sa istim statusom;
c) sve ivotinje starije od 24 mjeseca moraju imati
negativnu reakciju pri laboratorijskom testiranju, koje
se na slobodnim farmama provode svake 3 godine.
6. Listerioza
Kod svakog pobaaja goveda pobaeni fetus i plodne
ovojnice navedenih ivotinja moraju biti dostavljeni radi
laboratorijske pretrage na listeriozu.
Na listeriozu mora biti pretraen mozak goveda koja poka-
zuju klinike znakove poremeaja centralnog nervnog sistema i
poremeaja u ponaanju.
7. Bolest plavog jezika
U cilju utvrivanja dinamike bolesti, te dinamike
pojavljivanja insekata roda Culicoides, njihove geografske
rasprostranjenosti, te odreivanja perioda sezonski slobodnog od
vektora virusa bolesti plavog jezika, odnosno perioda kada nisu
aktivni adulti insekata roda Culicoides provest e se:
a) pasivno kliniko nadziranje,
b) seroloki nadzor sentinel ivotinja, pri emu sentinel
ili kontrolne ivotinje predstavljaju goveda, ovce, ili
drugi preivari na odreenoj farmi koji e se ispitati
jednom mjeseno na prisustvo antitijela protiv
uzronika bolesti plavog jezika, odnosno na prisustvo
uzronika bolesti plavog jezika. Sentinel ivotinje bit
e odabrane od strane nadlenih organa entiteta i
Brko Distrikta u saradnji s Uredom, na nain da e se
odabrati po jedna farma na svakih 2000 km2. Ukoliko
je mogue sentinel ivotinje moraju biti goveda,
c) nadzor vektora na 10 lokacija koje utvrdi Ured u
saradnji s nadlenim organima entiteta i Brko
Distrikta u cilju utvrivanja prisustva vektora,
sezonalnosti, te utvrivanja prisustva virusa bolesti
plavog jezika. Prikupljanje vektora i pretraivanje na
prisustvo virusa bolesti plavog jezika provodit e se
jednom mjeseno na svim odabranim lokacijama.
Detaljan program za provedbu navedenih mjera bit e
donesen od strane Ureda u saradnji s nadlenim
organima entiteta i Brko Distrikta, a bit e uraen u
skladu s Pravilnikom o provoenju mjera kontrole,
praenja, nadzora i ogranienja kretanja ivotinja
prijemivih na bolest plavog jezika ("Slubeni glasnik
BiH", broj 32/12).
U sluaju utvrivanja sumnje na prisustvo bolesti plavog
jezika, potrebno je bez odlaganja provesti sve mjere navedene u
Pravilniku o mjerama za kontrolu i iskorjenjivanje bolesti plavog
jezika ("Slubeni glasnik BiH", broj 38/10).
8. Slinavka i ap
U sluaju diferencijalno dijagnostiki postavljene sumnje
na prisustvo bolesti slinavke i apa potrebno je provesti kliniki
nadzor kod svih goveda na farmi. Ukoliko se klinikim
pregledom utvrde znakovi karakteristini za bolest, potrebno je
bez odlaganja provesti sve mjere utvrene Pravilnikom o
mjerama za suzbijanje i iskorjenjivanje slinavke i apa ("Slubeni
glasnik BiH", broj 45/11).
Broj 31 - Stranica 52 SLUBENI GLASNIK BiH
9. Kontrola oznaavanja goveda
Prilikom provoenja mjera iz ove Naredbe koje se odnose
na goveda, potrebno je izvriti kontrolu oznaavanja goveda u
skladu sa odredbama Pravilnika o oznaavanju i kontroli kretanja
ivotinja u Bosni i Hercegovini ("Slubeni glasnik BiH", br.
13/10, 79/10, 25/11, 103/11 i 41/12).
Poglavlje B. MJERE KOJE SE PROVODE ZA OVCE I
KOZE
1. Bedrenica
Prije isputanja na ispau, sve ovce i koze u bedreninim
distriktima moraju se vakcinirati protiv bedrenice. Ovce i koze je
doputeno napasati u bedreninim distriktima, samo ako su
vakcinirane protiv bedrenice i ako je od vakcinacije prolo vie
od 15 dana.
2. Bruceloza
Sve ovce i koze starosne dobi od 3 do 6 mjeseci moraju biti
vakcinirane REV1 Ocurev vakcinom i propisno oznaene u
skladu s odredbama Pravilnika o mjerama kontrole bruceloze
malih preivara ("Slubeni glasnik BiH", br. 43/09 i 83/09). Ured
e u sklopu implementacije projekta IPA 2012 "Poboljanje
kontrole zdravlja ivotinja i nusproizvoda ivotinjskog porijekla
u BiH", donijeti Uputu o provoenju vakcinacije malih preivara
i Instrukciju o dostavljanju dokumentacije u roku od 30 dana od
dana stupanja na snagu ove Naredbe.
3. Scrapie
Na Scrapie moraju biti pretraene sve ovce i koze u skladu s
Prilogom III. Pravilnika kojim se utvruju mjere za sprjeavanje,
kontrolu i iskorjenjivanje transmisivnih spongiformnih
encefalopatija ("Slubeni glasnik BiH", broj 25/11).
4. Listerioza
Kod svakog pobaaja ovaca i koza, pobaeni fetus i plodne
ovojnice navedenih ivotinja moraju biti dostavljeni radi
laboratorijske pretrage na listeriozu.
Na listeriozu mora biti pretraen mozak ovaca i koza koje
pokazuju klinike znakove poremeaja centralnog nervnog
sistema i poremeaja u ponaanju.
5. Bolest plavog jezika
Kako je navedeno u Poglavlju A.7. ovog Priloga.
6. Slinavka i ap
U sluaju diferencijalno-dijagnostiki postavljene sumnje
na prisustvo bolesti slinavke i apa potrebno je provesti kliniki
nadzor kod svih ovaca i koza na farmi. Ukoliko se klinikim
pregledom utvrde znakovi karakteristini za bolest potrebno je
bez odlaganja provesti sve mjere utvrene Pravilnikom o
mjerama za suzbijanje i iskorjenjivanje slinavke i apa ("Slubeni
glasnik BiH", broj 45/11).
Poglavlje C. MJERE KOJE SE PROVODE ZA SVINJE
1. Bruceloza
U sluaju diferencijalno dijagnostiki postavljene sumnje
na prisustvo bruceloze kod svinja kliniko, bakterioloko, i
ukoliko je potrebno seroloko ispitivanje mora biti provedeno
pod slubenim nadzorom kako bi se potvrdilo da navedeni
simptomi nisu izazvani brucelozom.
2. Klasina kuga svinja
Sve svinje na porodinim farmama moraju se vakcinirati
protiv klasine kuge svinja. Vakcinacija se provodi kod svih
svinja na farmi koje su starije od 60 dana. Vakcinacija nazimica i
krmaa provodi se prije svakog pripusta. Vakcinacija se provodi
vakcinama pripremljenim od atenuiranog virusa (C - soj).
Utorak, 22. 4. 2014.
Na farmama sa zaokruenim proizvodnim ciklusom prasad
se vakcinira u dobi od 45-60 dana, nazimice i krmae prije
svakog pripusta, a nerastovi dva puta godinje.
Sve vakcinirane svinje obavezno je markirati-oznaiti
unim markicama.
U promet se mogu staviti samo imune svinje odnosno
svinje koje su vakcinirane i oznaene markicom najmanje sedam
dana prije stavljanja u promet.
Promet svinja doputen je samo na registriranim stonim
pijacama, sajmovima, dogonima i drugim otkupnim mjestima
koji su pod stalnom veterinarskom kontrolom.
Za uzgoje svinja sa zaokruenim proizvodnim ciklusom,
Ured u saradnji s nadlenim organima entiteta i Brko Distrikta
e donijeti poseban program kompartmentalizacije, kojim e se
pojedini uzgoji izuzeti iz programa obavezne vakcinacije, ukoliko
se osiguraju svi neophodni uslovi, te ispune kriteriji za
proglaenje kompartmenta.
Ukoliko se prilikom provoenja mjera utvrde znakovi
karakteristini za bolest potrebno je bez odlaganja provesti sve
mjere utvrene Pravilnikom o mjerama za otkrivanje, suzbijanje i
iskorjenjivanje klasine svinjske kuge ("Slubeni glasnik BiH",
br. 38/10, 51/11, 6/12 i 4/13) i Dijagnostikim prirunikom za
klasinu svinjsku kugu ("Slubeni glasnik BiH", broj 74/10).
3. Slinavka i ap
U sluaju diferencijalno dijagnostiki postavljene sumnje
na prisustvo bolesti slinavke i apa potrebno je provesti kliniki
nadzor kod svih svinja na farmi. Ukoliko se klinikim pregledom
utvrde znakovi karakteristini za bolest potrebno je bez odlaganja
provesti sve mjere utvrene Pravilnikom o mjerama za suzbijanje
i iskorjenjivanje slinavke i apa ("Slubeni glasnik BiH", broj
45/11).
4. Tuberkuloza
Jednom godinje, sve rasplodne svinje u uzgojima brojnijim
od 15 krmaa, nazimica i nerastova, moraju se tuberkulinizirati.
Za obnovu uzgoja nije dozvoljeno koristiti svinje koje
prethodno nisu tuberkulinizirane.
Ovlateni veterinari u klaonicama moraju voditi posebnu
evidenciju o svakom utvrenom sluaju tuberkuloze svinja, te o
nalazu obavijestiti nadlenog veterinarskog inspektora u mjestu
porijekla tuberkulozne ivotinje.
5. Trihineloza
U svim sluajevima klanja svinja radi upotrebe mesa za
ljudsku ishranu, mora se izvriti pregled mesa u skladu s
odredbama Odluke o mjerama za suzbijanje i iskorjenjivanje
trihineloze ivotinja ("Slubeni glasnik BiH", broj 44/03) i
Pravilnika o nainu obavljanja pretrage na prisutnost trihinela u
mesu ("Slubeni glasnik BiH", br. 56/11 i 4/13).
6. Vezikularna bolest svinja
U sluaju sumnje na vezikularnu bolest svinja potrebno je
postupiti u skladu s Prilogom II. Pravilnika o mjerama za kontro-
lu odreenih bolesti ivotinja i posebne mjere za vezikularnu
bolest svinja ("Slubeni glasnik BiH", broj 15/11) i uraditi
diferencijalnu dijagnostiku slinavke i apa u skladu s postupcima,
metodama uzimanja uzoraka i kriterijima za vrjednovanje
rezultata laboratorijskih testova utvrenim u Pravilniku o
utvrivanju dijagnostikih postupaka, metoda uzimanja uzoraka i
kriterija za vrjednovanje rezultata laboratorijskih testova za
vezikularnu bolest svinja ("Slubeni glasnik BiH", broj 59/12).
Poglavlje D. MJERE KOJE SE PROVODE ZA KONJE
1. Infektivna anemija kopitara
Seroloka pretraga uzoraka krvi kopitara mora se obaviti:
a) dva puta godinje (januar, juni) kod pravnih lica koja
koriste kopitare za proizvodnju biolokih preparata
Utorak, 22. 4. 2014. SLUBENI GLASNIK BiH
(vakcina, seruma) i sjemena za vjetako osjemenji-
vanje;
b) jedanput godinje kod svih konja u ergelama,
pastuharnama, sportskim drutvima i na umskim
radilitima;
c) kada se nabavljeno grlo uvodi u uzgoj naveden u ta.
a) i b) ovog stava;
d) kod pastuha prije licenciranja;
e) kada se kopitari dovode na izlobe, smotre, sportska
takmienja i opasivanja u ergele;
f) kada se kopitari stavljaju u promet.
Nalaz o negativnoj serolokoj pretrazi u sluajevima iz ta.
c), d), e) i f) ovog stava ne smije biti stariji od 30 dana.
2. Virusni arteritis konja
Krv nevakciniranih pastuha koji se koriste za proizvodnju
sjemena za umjetno osjemenjivanje ili prirodni pripust mora,
prije poetka koritenja rasplodnjaka, biti pretraena na arteritis
konja.
Kod svakog pobaaja kobila krv mora biti dostavljena radi
laboratorijske pretrage na arteritis konja.
3. Trihineloza
U svim sluajevima klanja konja radi upotrebe mesa za
ljudsku ishranu, mora se izvriti pregled mesa u skladu s
odredbama Odluke o mjerama za suzbijanje i iskorjenjivanje
trihineloze ivotinja ("Slubeni glasnik BiH", broj 44/03) i
Pravilnika o nainu obavljanja pretrage na prisutnost trihinela u
mesu ("Slubeni glasnik BiH", br. 56/11 i 4/13).
4. Druge zarazne bolesti konja
U toku provedbe mjera kontrole IAK, provest e se kliniki
pregled kopitara na sljedee zarazne bolesti:
- afrika bolest konja (konjska kuga),
- venecuelanski encefalitis konja,
- sakagija,
- durina,
- leptospiroza.
Poglavlje E. MJERE KOJE SE PROVODE ZA PERAD
1. Atipina kuga peradi - Njukastlska bolest
Sva ekstenzivno drana perad mora se vakcinirati protiv
atipine kuge dva puta godinje vakcinama proizvedenim iz soja
La Sota.
Vakcinacija se provodi izmeu 15. aprila i 30. maja prvi
put, te izmeu 15. oktobra i 30. novembra drugi put, a kod
prinovljene peradi izmeu navedenih perioda.
Perad i pernata divlja na farmama i svim oblicima
intenzivne proizvodnje mora se vakcinirati protiv njukastlske
bolesti, tako da bude u stanju stalnog imuniteta. Nivo imuniteta
peradi procjenjuje se serolokom pretragom koja je sastavni dio
imunoprofilaktikog postupka.
Imunitet se kontrolira:
a) u ekstenzivnim uzgojima peradi uzimanjem pet uzo-
raka krvi na 1000 komada vakcinirane peradi dva puta
godinje, 3-4 sedmice nakon provedene vakcinacije;
b) u intenzivnim uzgojima pretragom 20 uzoraka krvi po
jatu, najmanje dva puta godinje, te svako jato tovnih
pilia 3 - 4 sedmice nakon provedene vakcinacije.
Ukoliko se prilikom provoenja mjera utvrde znakovi
karakteristini za bolest potrebno je bez odlaganja provesti sve
mjere utvrene Pravilnikom o mjerama kontrole Njukastl bolesti
("Slubeni glasnik BiH", broj 35/10).
2. Influenca ptica
Prilikom provoenja kontrole imuniteta na Njukastlsku
bolest, na istim uzorcima krvi provodit e se i pretraga na
prisustvo antitijela za avijarnu influencu.
Broj 31 - Stranica 53
Uzimanje uzoraka kod ekstenzivno drane peradi provodi
se u skladu s Programom kontrole i nadzora influence ptica koji
e donijeti Ured u saradnji s nadlenim organima entiteta i Brko
Distrikta.
Ukoliko se prilikom provoenja mjera utvrde znakovi
karakteristini za bolest potrebno je bez odlaganja provesti sve
mjere utvrene Pravilnikom o mjerama za suzbijanje i kontrolu
influence ptica ("Slubeni glasnik BiH", broj 35/10) i Dijagnos-
tikim prirunikom za influencu ptica ("Slubeni glasnik BiH",
broj 74/10).
3. Salmoneloza peradi
Mjere za rano otkrivanje, dijagnostiku, sprjeavanje irenja,
suzbijanje i iskorjenjivanje infekcija peradi relevantnim serotipo-
vima salmonela od interesa za javno zdravlje provodi se u skladu
sa programima kontrole salmoneloze kod svih proizvodnih
kategorija peradi vrste Gallus gallus koje donosi direktor Ureda u
roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ove Naredbe.
U sluaju otkrivanja Salmonella vrste gallinarum i pullorum
nadleni veterinarski inspektor nareuje mjere propisane
Pravilnikom o mjerama za suzbijanja i iskorjenjivanje tifusa
peradi ("Slubeni glasnik SFRJ", broj 6/88).
4. Hlamidioza ptica
Sva matina jata i prodajna mjesta ukrasnih i sobnih ptica te
golubova, moraju biti registrirana kod nadlenog veterinarskog
inspektora.
Sve ukrasne i sobne ptice te golubovi u organiziranoj
proizvodnji ili namijenjeni za rasplod, prodaju ili izlobu, moraju
biti slobodni od hlamidioze.
5. Kampilobakterioza
U cilju utvrivanja prisustva Campylobacter spp. u
primarnoj peradarskoj proizvodnji izvrit e se:
a) U periodu od aprila do maja 2014. godine i avgusta do
septembra 2014. godine, uzimanje 40 uzoraka fecesa
i/ili po 20 uzoraka fecesa i 20 uzoraka kloakalnih
briseva od peradi za tov, i 20 uzoraka cekuma i 5
uzoraka koe od peradi na liniji klanja;
b) U inkubatorskim stanicama, uzimanje 20 puta 20
uzoraka briseva jaja, ili 20 puta 20 uzoraka
valionikih ostataka;
c) Jednom mjeseno uzimanje 20 uzoraka fecesa i/ili
kloakalnih briseva od roditeljskih jata.
Poglavlje F. MJERE KOJE SE PROVODE ZA PELE
Na svim pelinjacima moraju biti provedene nareene
preventivne i dijagnostike mjere za zatitu zdravlja pelinjih
zajednica od bolesti amerika gnjiloa pelinjeg legla.
Uzgoj pelinjih matica za prodaju doputen je samo na
pelinjacima koji su pod stalnim veterinarsko-zdravstvenim
nadzorom.
U promet se mogu stavljati samo zdrave pelinje zajednice,
odnosno one na kojima su provedene naredne dijagnostike i
preventivne mjere:
1. Amerika gnjiloa pelinjeg legla
Na svim pelinjacima, tokom proljea (mart/april) provodi
se kliniki pregled pelinjih zajednica, radi pretrage na ameriku
gnjilou:
a) u pelinjacima s 1-10 pelinjih zajednica pregledaju
se sve zajednice,
b) u pelinjacima s 11-20 pelinjih zajednica mora se
pregledati 50% zajednica,
c) u pelinjacima od 21-50 pelinjih zajednica mora se
pregledati 33% zajednica,
d) u pelinjacima s vie od 51 pelinjih zajednica mora
se pregledati 20% pelinjih zajednica.
Broj 31 - Stranica 54 SLUBENI GLASNIK BiH
Na svim pelinjacima u kojima je u prethodnoj godini
utvrena amerika gnjiloa, klinikim pregledom moraju biti
obuhvaene sve pelinje zajednice.
U sluaju postavljanja sumnje na ameriku gnjilou,
veterinar koji provodi kliniku pretragu e obavezno uzeti uzorak
i dostaviti ga na laboratorijsku pretragu u ovlatenu dijagnostiku
veterinarsku laboratoriju.
Za uzorak se uzima dio pelinjeg legla, posebno iz svake
pojedine sumnjive pelinje zajednice i to komad saa s
poklopljenim leglom, veliine 10x10 cm, na kojem su znaci
bolesti vidljivi, umotan u ambalau koja proputa vazduh.
Ukoliko u periodu pretrage i sumnje na ameriku gnjilou u
pelinjoj zajednici nema legla mogue je kao uzorak dostaviti
ive ili uginule pele (uzorak od stotinjak pela), med iz medita,
kao i dio starog dijela legla /saa/ koje moe biti prazno ili zbirni
uzorak meda iz sezone vrcanja (oko 10 g), kako bi se na taj nain
utvrdilo prisustvo spora amerike gnjiloe, ispoljene u klinikoj
ili subklinikoj formi na pelinjaku ili pojedinanoj pelinjoj
zajednici.
U promet se mogu stavljati samo pelinje zajednice na koji-
ma su provedene nareene mjere i koje ne pokazuju znake bolesti.
Poglavlje G. MJERE KOJE SE PROVODE ZA RIBE
Na svim uzgajalitima riba i na otvorenim vodama za koje
brinu sportska ribolovna drutva moraju se obaviti kliniki
pregledi, uzeti uzorci za laboratorijske pretrage, te obaviti
pretrage kako slijedi:
1. Na svim pastrmskim ribnjacima
U toku godine provodi se klinika i laboratorijska pretraga
radi iskljuivanja prisutnosti uzronika virusnih bolesti riba u
skladu s odredbama Priloga VII. i VIII. Pravilnika o uslovima
zdravlja ivotinja koji se primjenjuju na ivotinje akvakulture i
njihove proizvode te sprjeavanju i suzbijanju odreenih bolesti
vodenih ivotinja ("Slubeni glasnik BiH", broj 28/11).
Laboratorijsko ispitivanje na prisustvo virusa se provodi
metodom izolacije virusa na kulturi elija.
U sluaju pojave masovnih uginua i drugih promjena, a za
koje je utvreno da nisu uzrokovane gore navedenim bolestima,
radit e se dodatna istraivanja na druge bolesti od kojih
navedene vrste riba mogu oboljeti. Kod pojave cito patogenog
efekta (CPE) na kulturi elija prilikom vrenja pretraga na VHS i
IHN, za koji se utvrdi da nije posljedica ovih virusnih bolesti,
vrit e se daljnja virusoloka ispitivanja na prisustvo ostalih
virusnih bolesti riba.
2. Na svim aranskim ribnjacima
U vrijeme mrijetenja mora biti obavljen pregled matinog
jata aranskih vrsta riba na prisutnost uzronika proljetne
viremije arana. Za virusoloke pretrage, od matica treba uzeti
ovarijalnu tekuinu pri kraju istiskivanja (zbirni uzorci od po 5
matica u jednu epruvetu).
U proljee, pri temperaturi vode ispod 20C i u jesen, pri
temperaturi vode ispod 18C, potrebno je obaviti kliniki pregled
aranskog mlaa (jednogodinji i dvogodinji) i dostaviti
materijal od 150 primjeraka za virusoloke pretrage na prisutnost
uzronika proljetne viremije arana.
U sluaju pojave masovnih uginua, te drugih promjena, a
za koje je utvreno da nisu uzrokovane gore navedenim bolesti-
ma, radit e se dodatna istraivanja na druge bolesti od kojih
navedene vrste riba mogu oboljeti ukljuujui koi herpes virus
(KHV).
Poglavlje H. MJERE KOJE SE PROVODE ZA PSE I
MAKE
1. Bjesnilo
Svi psi stariji od tri mjeseca moraju se vakcinirati protiv
bjesnila.
Utorak, 22. 4. 2014.
Pas koji tokom godine dostigne starost od tri mjeseca mora
biti vakciniran u roku od 14 dana, a pas koji je nabavljen, a nije
vakciniran, u roku od 14 dana od dana nabavke.
Preporuuje se vakcinacija maaka protiv bjesnila.
Za vakcinaciju se moe koristiti samo inaktivirana
registrirana vakcina sa elijskih kultura ili embrioniranih jaja,
pripremljena od visokoimunogenih sojeva virusa bjesnila.
Vlasnici ivotinja koje se dre na pai duni su onemoguiti
kontakt divljih i domaih ivotinja.
U sluaju potrebe Ured moe narediti vakcinaciju i drugih
ivotinja protiv bjesnila u pojedinim podrujima.
2. Lajmanioza (Leishmaniasis)
Na podrujima gdje je u prethodnoj godini naena
lajmanioza, najkasnije do 30. maja 2014. godine, na lajmaniozu
moraju biti pretraeni:
- lovaki psi;
- radni psi;
- psi koji borave na otvorenom.
3. Ehinokokoza
Prilikom vakcinacije pasa protiv bjesnila provodi se
dehelmintizacija pasa protiv trakavice Echinococcus granulosus,
sredstvom koje pouzdano ubija zrele i nezrele oblike trakavice.
Radi sprjeavanja irenja jajaaca u okolini obavezno je pse
nakon tretiranja drati najmanje 48 sati u ograenom prostoru, a
njihov izmet nekodljivo ukloniti.
Pravna i fizika lica, koja kolju stoku za javnu potronju,
kao i vlasnici stoke koji je kolju za vlastitu potronju, duni su,
radi sprjeavanja irenja ehinokokoze, odbaene organe zaklane
stoke prokuhati, odnosno unititi ih spaljivanjem.
Poglavlje I. MJERE KOJE SE PROVODE ZA DIVLJE
IVOTINJE
1. Trihineloza
Kod sve ulovljene divljai koja slui ishrani ljudi, mora se
izvriti pregled mesa u skladu s odredbama Odluke o mjerama za
suzbijanje i iskorjenjivanje trihineloze ivotinja ("Slubeni
glasnik BiH", broj 44/03) i Pravilnika o nainu obavljanja
pretrage na prisutnost trihinela u mesu ("Slubeni glasnik BiH",
br. 56/11 i 4/13).
2. Klasina kuga svinja
Svi korisnici lovita su obavezni osigurati dostavu uzorka
krvi, slezene i bubrega od svake ulovljene ili naene jedinke
divlje svinje do referentne laboratorije za klasinu svinjsku kugu
u Bosni i Hercegovini.
Ukoliko se prilikom provoenja mjera utvrde znakovi
karakteristini za bolest potrebno je bez odlaganja provesti sve
mjere utvrene Pravilnikom o mjerama za otkrivanje, suzbijanje i
iskorjenjivanje klasine svinjske kuge ("Slubeni glasnik BiH",
br. 38/10, 51/11, 6/12 i 4/13) i Dijagnostikim prirunikom za
klasinu svinjsku kugu ("Slubeni glasnik BiH", broj 74/10).
3. Bjesnilo
U sklopu IPA 2012 "Poboljanje kontrole zdravlja ivotinja
i nusproizvoda ivotinjskog porijekla u BiH", izvrit e se
vakcinacija lisica izbacivanjem mamaca iz zraka na podruju
cijele BiH.
Vakcinacija e se provesti dva puta godinje, u periodu
april - juni i septembar - novembar 2014. godine.
U cilju monitoringa uspjenosti vakcinacije u 2013. i 2014.
godini izvrit e se i odreivanje nivoa antitijela protiv bjesnila
kod ulovljenih lisica, kao i kontrola uzimanja mamaca kroz
kontrolu apsorpcije biomarkera.
Detaljan plan monitoringa uspjenosti vakcinacije bit e
donesen do poetka jesenje kampanje u 2014. godini.
Utorak, 22. 4. 2014. SLUBENI GLASNIK BiH
4. Influenca ptica
Uzimanje uzoraka od divljih ptica provodi se u skladu s
Programom kontrole i nadzora influence ptica koji e donijeti
Ured u saradnji s nadlenim organima entiteta i Brko Distrikta
BiH.
Ukoliko se prilikom provoenja mjera utvrde znakovi
karakteristini za bolest potrebno je bez odlaganja provesti sve
mjere utvrene Pravilnikom o mjerama za suzbijanje i kontrolu
influence ptica ("Slubeni glasnik BiH", broj 35/10) i
Dijagnostikim prirunikom za influencu ptica ("Slubeni glasnik
BiH", broj 74/10).
5. Zarazne bolesti riba
Na otvorenim vodama za koje brinu ribolovna drutva
uzorkovanje se provodi u skladu s odredbama Pravilnika o
uslovima zdravlja ivotinja koji se primjenjuju na ivotinje
akvakulture i njihove proizvode te sprjeavanju i suzbijanju
odreenih bolesti vodenih ivotinja ("Slubeni glasnik BiH", broj
28/11), zavisno od toga koje riblje vrste u njima ive.
Poglavlje J. MJERE KOJE SE PROVODE ZA
RASPLODNE IVOTINJE
1. Rasplodne ivotinje
Dva puta godinje svim rasplodnim ivotinjama koje se
koriste za prirodni pripust ili proizvodnju sjemena za vjetako
osjemenjivanje, zavisno od vrste ivotinja, vadi se krv i
pretrauje na brucelozu, leptospirozu, paratuberkulozu i
IBR/IPV, odnosno uzima se bris ili ispirak prepucija i pretrauje
na kampilobakteriozu i trihomonijazu, te krv i feces i pretrauje
na paratuberkulozu.
Poglavlje K. MJERE KOJE SE PROVODE KOD
POBAAJA
Kod svakog prijavljenog pobaaja goveda, ovaca, koza,
svinja i kobila, nadleni veterinar je duan dostaviti na
laboratorijsku pretragu krv ivotinje koja je pobacila, a po
mogunosti i pobaeni fetus s plodnim ovojnicama.
Dostavljeni materijal potrebno je pretraiti na brucelozu,
leptospirozu, genitalnu kampilobakteriozu, Q groznicu, listeriozu
i salmonelozu.
U sluaju malformacije ploda (artrogripoza, ankiloza,
tortikolis, skolioza i sl.) kod goveda, ovaca ili koza potrebno je
dostaviti plod na pretragu na prisustvo Schmallenberg virusa.
Poglavlje L. KONTROLA ZDRAVLJA VIMENA
Sve ivotinje ije mlijeko se koristi za javnu potronju, prije
stavljanja mlijeka u promet moraju biti obuhvaene mjerama
propisanim ovom Naredbom i imati negativnu reakciju na
prisustvo bruceloze i tuberkuloze goveda o emu se na nivou
veterinarske organizacije vodi posebna evidencija.
Imatelji ivotinja ije mlijeko se stavlja u javnu potronju
duni su voditi evidencije o pojavi bolesti ivotinja, rezultatima
provedenih analiza, te svim relevantnim izvjetajima o
obavljenim pregledima ivotinja. Imatelji ivotinja duni su
objektima za preradu mlijeka i slubenim veterinarima na zahtjev
osigurati dokumente koji sadre potrebne podatke o provedenim
Broj 31 - Stranica 55
propisanim mjerama kod svih ivotinja koje daju mlijeko za
javnu potronju, u vidu potvrde, a koja je ispunila veterinarska
organizacija nadlena za farmu s koje potiu te ivotinje.
Objekt za preradu mlijeka, kao i imaoci ivotinja duni su
navedene dokumente dati na uvid nadlenom veterinarskom
inspektoru koji provodi slubene kontrole u objektu ili na imanju.
Proizvoai mlijeka i proizvoda od mlijeka namijenjenih
javnoj potronji, duni su dva puta tokom godine u razmaku od 6
mjeseci svaku muznu kravu, kozu i ovcu podvrgnuti pretrazi na
poremeenu sekreciju vimena, a mlijeko iz vimena s
poremeenom sekrecijom ne smije se koristiti za javnu potronju.
Poglavlje M. OSTALE ZARAZNE BOLESTI IVOTINJA
U cilju utvrivanja prisustva, odnosno odsustva sljedeih
zaraznih bolesti ivotinja na zahtjev vlasnika ili u skladu s
preporukom Ureda i nadlenih organa entiteta i Brko Distrikta
BiH, provest e se mjere monitoringa, kako slijedi:
a) U cilju utvrivanja prisustva, odnosno odsustva
BVD/MD goveda, pretrait e se krv od 10
nasumino odabranih ivotinja iz stada, starosne dobi
od 9 - 18 mjeseci. U sluaju manjeg broja ivotinja,
pretrauje se krv svih ivotinja u stadu, odgovarajue
starosne dobi;
b) U cilju utvrivanja prisustva, odnosno odsustva
PRRS-a kod svinja, pretrait e se krv od 20
nasumino odabranih ivotinja iz stada. U sluaju
manjeg broja ivotinja, pretrauje se krv svih ivotinja
u stadu;
c) U cilju utvrivanja prisustva, odnosno odsustva
vektora Groznice zapadnog Nila prilikom provoenja
mjera navedenih u Poglavlju A.7. ovog Priloga, izvrit
e se identifikacija vektora, te pretraga vektora na
prisustvo uzronika Groznice zapadnog Nila.
Monitoring vektora provodi se u cilju identifikacije
potencijalne vektorske vrste, te utvrivanja podruja
visokog, srednjeg ili niskog rizika i lokalnih detalja
koji se odnose na sezonalnost. U cilju utvrivanja
prisustva bolesti izvrit e se i seroloka pretraga svih
konja koji pokazuju znakove encefalitisa, te u sluaju
potrebe pretraga divljih ptica prilikom provedbe
monitoringa iz Poglavlja I.4. ovog Priloga. Svi uginuli
konji bit e pretraeni na prisustvo virusa Groznice
zapadnog Nila;
d) U cilju utvrivanja prisustva, odnosno odsustva
afrike kuge svinja izvrit e se pretraga
reprezentativnog broja uzoraka dobijenih od svinja u
skladu s Dijagnostikim prirunikom za afriku
svinjsku kugu ("Slubeni glasnik BiH", broj 58/11).
Ukoliko se prilikom provoenja mjera utvrde znakovi
karakteristini za zarazne bolesti ivotinja potrebno je bez
odlaganja provesti sve mjere utvrene Zakonom o veterinarstvu u
Bosni i Hercegovini ("Slubeni glasnik BiH", broj 34/02),
Odlukom o zaraznim bolestima ("Slubeni glasnik BiH", broj
44/03), te relevantnim propisima na snazi kojima je regulirana
navedena oblast.
Broj 31 - Stranica 56 SLUBENI GLASNIK BiH Utorak, 22. 4. 2014.

Utorak, 22. 4. 2014. SLUBENI GLASNIK BiH Broj 31 - Stranica 57

Broj 31 - Stranica 58 SLUBENI GLASNIK BiH Utorak, 22. 4. 2014.

Utorak, 22. 4. 2014. SLUBENI GLASNIK BiH Broj 31 - Stranica 59

Broj 31 - Stranica 60 SLUBENI GLASNIK BiH Utorak, 22. 4. 2014.

Utorak, 22. 4. 2014. SLUBENI GLASNIK BiH Broj 31 - Stranica 61

Broj 31 - Stranica 62 SLUBENI GLASNIK BiH Utorak, 22. 4. 2014.

Utorak, 22. 4. 2014. SLUBENI GLASNIK BiH Broj 31 - Stranica 63

Broj 31 - Stranica 64 SLUBENI GLASNIK BiH Utorak, 22. 4. 2014.

Utorak, 22. 4. 2014. SLUBENI GLASNIK BiH Broj 31 - Stranica 65