Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA
BAB 3 : DAYA & TEKANAN
CHAPTER 3 : FORCE & PRESSURE
3.1 MEMAHAMI KONSEP TEKANAN
3.1 UNDERSTANDING PRESSURE
Tekanan
Pressure
Tekanan ialah daya yang bertindak secara
normal per unit luas permukaan sentuhan.
Pressure is the force acting perpendicularly to a
surface per unit area of contact.
Unit SI: N m-2 = Pascal = Pa
SI unit: N m-2 = Pascal = Pa
Hubungan antara Tekanan & Daya
Relationship between Pressure & Force
Tekanan, P daya, F
Pressure, P Force, F
Semakin besar daya, semakin besar
tekanan.
Greater the force, greater the pressure
Hak Cipta Terpelihara2017
Tingkatan 4
Hubungan antara Tekanan & Luas
Relationship between Pressure & Area
1
P
A
Berkadar songsang
Inversely proportional
Semakin kecil luas, semakin besar
tekanan.
Smaller the area, bigger the pressure
Pengiraan
Calculation
CONTOH 1 // EXAMPLE 1
Terdapat sekotak barang runcit di atas meja
yang beratnya 160 N. Luas tapak permukaan
kotak itu ialah 0.2 m2. Berapakah jumlah
tekanan yang dikenakan oleh kotak tersebut
ke atas permukaan atas meja itu?
There is a full box of groceries which has a weight
of 160 N on a table. The area of the base of the box
is 0.2 m2. What is the pressure exerted by the box
on the surface of table?
Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 1
 Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA Tingkatan 4

CONTOH 2 // EXAMPLE 2
Suatu bongkah besi berukuran 0.05 m
0.10m 0.20 m diletakkan di atas lantai. Jika
jisim bongkah besi tersebut ialah 0.5 kg,
berapakah
A metal block with the dimensions of 0.05 m 0.10
m 0.20 m is placed on a floor. If the mass of the
metal block is 0.5 kg, what is

(a) nilai tekanan maksimum, dan

the maximum pressure, and

(b) nilai tekanan minimum yang boleh

dikenakan oleh bongkah besi itu ke atas
permukaan lantai?
the minimum pressure that can be exerted by the Aplikasi berkaitan Tekanan Tinggi
metal block on the floor? Applications involving High Pressure

Tekanan ditingkatkan dengan mengurangkan

luas permukaan sentuhan (di mana daya
dimalarkan).
Pressure can be increased by reducing the surface
area of contact (where force is a constant).

CONTOH 3 // EXAMPLE 3
Jisim badan seorang budak lelaki ialah 60 kg.
Tekanan yang dikenakan ke atas lantai oleh
Pisau yang tajam mempunyai luas permukaan
budak itu ialah 2 104 Pa. Berapakah luas
yang kecil pada bilahnya supaya tekanan
permukaan antara tapak kasut budak lelaki
tinggi dapat dihasilkan untuk memotong
tersebut dengan lantai?
daging.
The mass of a boy is 60 kg. The pressure
A sharp knife has a very small surface area on its
exerted by the boy on the floor is 2 104 Pa.
cutting edge so that high pressure can be exerted to
What is the area of contact between the soles
cut the meat.
of the boy's shoes and the floor?

Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 2


PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA
Tapak kasut yang berpaku pada kasut bola
hanya mempunyai luas permukaan sentuhan
yang kecil pada permukaan padang. Tekanan
yang cukup tinggi pada tapak kasut yang
berpaku membuatkan kasut pemain mendap
ke dalam padang sedikit, untuk memberikan
lebih cengkaman.
The studs on the football boots have only a small
area of contact with the field . The pressure under
the studs is high enough for the boots to sink
into the field. This gives extra grip.
Paku, jarum dan pin mempunyai hujung yang
tajam dengan luas permukaan yang kecil .
Apabila suatu daya dikenakan pada kepala
paku, tekanan tersebut akan menyebabkan
hujungnya yang tajam itu menembusi
sekeping papan dengan mudah.
Nails, needles and pins have very sharp ends with
very small surface areas . When a force is applied
to the head of a nail, the pressure will drive its
sharp end into a piece of wood easily.
Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan
Fizik / Physic
Tingkatan 4
Aplikasi berkaitan Tekanan Rendah
Applications involving Low Pressure
Tekanan dikurangkan dengan menambahkan
luas permukaan sentuhan (di mana daya
dimalarkan).
Pressure is reduced by increasing the surface area
of contact (where force is a constant).
Ski mempunyai luas permukaan yang besar
untuk mengurangkan tekanan ke atas salji
supaya pemakainya tidak terbenam ke
dalam salji itu.
Skis have a large surface area to reduce the
pressure on the snow so that they do not sink into
the snow.
Traktor yang bergerak di atas tanah yang
lembut mempunyai tayar yang lebar untuk
mengurangkan tekanan ke atas tanah supaya
tidak terbenam ke dalam tanah itu.
A tractor moving on a soft ground has broad tires
to reduce the pressure on the ground so that they
will not sink into the ground.
3
 Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA Tingkatan 4

Pad bahu yang lebar pada beg yang berat

akan mengurangkan tekanan yang dikenakan
pada bahu orang yang menyandang beg
tersebut.
A wide shoulder pad of a heavy bag will reduce the
pressure exerted on the shoulder of the person
carrying the bag.

Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 4

 Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA Tingkatan 4

Soalan Subjektif / Subjective Questions

1. Diagram 3.1 shows a man weight of 500 N sitting on 800 nails and feels no pain although the
nails exerted pressure to him. Diagram 3.2 shows the surface area of the tip of the nail

Gambar rajah 3.1 menunjukkan seorang lelaki yang beratnya 500 N sedang duduk di atas 800
batang paku tanpa mengalami kesakitanwalaupun paku itu menegenakan tekanan ke atasnya.
Rajah 3.2 menunjukkan luas permukaan bahagian hujung tajam paku itu.

A= 2.0 x 10-7m2

Nail / paku

DIAGRAM 3.1 DIAGRAM 3.2

(a) State the SI unit of pressure?
Nyatakan unit SI bagi tekanan ?

..........................................................................
[1 mark]

(b) Calculate the pressure exerted on the man in Diagram 3.1

Kirakan tekanan yang dirasai oleh lelaki dalam gambar rajah 3.1

[3 marks]

Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 5

 Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA Tingkatan 4

(c) Its easier to cut through a loaf of bread using a sharp knife than a blunt knife.
Explain this situation.
Lebih mudah untuk memotong sebuku roti dengan menggunakan pisau yang tajam berbanding
pisau yang tumpul.
Terangkan situasi ini.

...

..

..

..
[2 marks]
SMK Teknik 2007

2.

Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 6

 Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA Tingkatan 4

Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 7

 Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA Tingkatan 4

Sumber : Kelantan 2009

3.

Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 8

 Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA Tingkatan 4

Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 9

 Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA Tingkatan 4

Johor 2007

Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 10

 Fizik / Physic
PUSAT TUISYEN MEKA BESTARI & INDERA Tingkatan 4

q3

q2

Hak Cipta Terpelihara2017 Disediakan oleh (Prepared by) : Mr Sathya Seelan 11