FAKULTET INFORMACIONIH TEHNOLOGIJA

SEMINARSKI RAD

ULAZNI I IZLAZNI UREAJI

Predmet: Poslovne aplikacije Student: Dejan iki

Profesor: Nedim Smailovi Broj indeksa: 151-16/RRMG

Asistent: Igor Gruji Smjer studija: Ra. multimedija i grafika

Sadraj
UVOD............................................................................................................................................................. 3
ULAZNI UREAJI ............................................................................................................................................ 4
MI ............................................................................................................................................................ 4
TASTATURA ............................................................................................................................................... 5
IZLALNI UREAJI ............................................................................................................................................ 6
MONITOR .................................................................................................................................................. 7
PROJEKTOR................................................................................................................................................ 8
PLOTER ...................................................................................................................................................... 9
ULAZNO-IZLAZNI ......................................................................................................................................... 10
MODEM................................................................................................................................................... 10
MRENA KARTICA ................................................................................................................................... 11
FLASH MEMORIJA ................................................................................................................................... 12
ZAKLJUAK .................................................................................................................................................. 13
LITERATURA ................................................................................................................................................ 14

2
UVOD
Ulazni ureaji su ureaji pomou kojih korisnik unosi podatke iz vanjskog svijeta. Budui da
raunar obrauje samo podatke sa nulom i jedinicom, ove podatke je potrebno konvertovati u
jezik prikladan raunarskom. Ulazni ureaji se dijele na:

Ulazne ureaje direktno vezane za ovjeka, to su mi, tastatura, grafika tabla, itd...putem njih
ovjek direktno predaje podatke raunaru

Ulazne ureaje indirektno vezane za ovjeka, to su magnetna traka, A/D konvertori, magnetni
diskovi, itd... oni bez prisustva ovjeka mogu opskrbljivati raunar odreenim podacima

Izlazni ureaji koji pretvaraju signale koje generie raunar, u signale prihvatljive za ovjeka.
One odrade konverziju iz digitalnog u vizuelni ili zvuni efekat. Svaki raunar ima bar jedan
izlazni ureaj, ili vie njih koji se meusobno razlikuju po odreenim faktorima.

3
 ULAZNI UREAJI
Najei ulazni ureaji su mi i tastatura bez kojih ovjek i raunar ne mogu komunicirati. Ostali
ulazni ureaj npr: mikrofon, kamera, doistik, itd.. su opcioni, i koriste se zavisno od prohtjeva
korisnika.

MI
je ulazni ureaj za unos podataka raunara. Funkcija mia je da se pomou njega pomjera kursor
na ekranu monitora. Vrste mieva su: RS232, koji je ve zastario; PS/2; USB, koji se u dananje
vrijeme najee koristi. Prema nainu rada dijelimo ih na mehanike sa kuglom, optike,
laserske, itd.. Prema prenosu signala na iane i beine (wifi, Bluetooth).

Osnovni dijelovi mia su lijevi i desni tasteri, taster za scrool, boni tasteri, prorez na donjoj
stani, kabl i konektor za prikljuak.

4
 TASTATURA
1. Ulazni ureaj pomou koga unosimo znakove i tekst, te upravljamo raunarom.
2. Dananje tastature sadre 104 tipke, ali mogu izvesti daleko vie funkcija.
Tipke su rasporeene u nekoliko grupa: funkcijske, alfanumerike, kontrolne,
navigacijske, numerike.

Tastature se razlikuju po rasporedu tastera pa moemo razlikovati QWERTZ, QWERTY,

AZERTY. Kod nas se najee koristi QWERTZ.

Tastatura radi na principu dodira tipke kojim aljemo signal, koji se dalje dekodira
pomou procesora smjetenog u tastaturi. Nakon dekodiranja on se alje na raunar
putem kabla. U zavrnom inu operativni sistem prihvata dekodirani signal, i daje
rezultat.
Sve se to odvija jako brzo.

5
 IZLALNI UREAJI
Izlazni ureaji za razliku od ulaznih, signale neshvatljive ovjeku pretvaraju u njemu
prilagoene vidljive signale. Poznatiji izlazni ureaji su: monitor, projektor, ploter, itd...

Infromacije se prenose iz centralne na izlaznu jedinicu. Izbor izlazne jedinice je zavisan

od konfiguracije sistema i specifikacije zahtjeva. Prezentuju se najee vizuelnim
prikazivanjem, grafiki govornim izlazom, tampanjem, itd...

6
 MONITOR
Prikazuje na ekranu podatke poslane iz raunara. Monitor se sa raunarom povezuje putem
grafike kartice. Grafika kartica digitalni signal pretvara u sliku. Slika na ekranu se sastoji
od velikog broja piksela. Osnovne karakteristike monitora su: veliina, rezolucija, razmak
izmeu piksela, ugao gledanja, frekvencija, itd...

Prema principu rada razlikujemo ih na:

1. Monitor sa katodnom cijevi (CRT)

2. Monitor sa tenim kristalom (LCD)
3. Plazma monitor (jonizovani plin)

CRT MONITOR

CRT monitori posjeduju katodnu cijev. Sa jedne strane ove cijevi nalazi se zaslon premazan
fosforom, a sa druge vrat sa elektronikom. Osnovne karakteristike su frekvencija, razmak izmeu
piksela. Do pojave LCD i PLAZMA monitora, CRT monitori bili su najzastupljeniji monitori na
svijetu.

LCD MONITORI

LCD (liquid crystal display) monitor je tanki ravni monitor. Njegov ekran je sastavljen od
odreenog broja piksela poredanih ispred nekog svjetlosnog izvora. On se sastoji od dva
polarizovana filtera, izmeu kojih se nalazi sloj tenog kristala. Iza prvog filtera nalazi se
svjetlosni izvor. Troe malo elektrine energije i zauzimaju jako malo prostora. Prvi put
se pojavljuju 1971. god.
Postoje dva tipa LCD monitora: kolor i monohromatski

7
 PROJEKTOR
Izlazni ureaj koji sliku sa raunara prikazuje na platnu ili zidu.Najpoznatija vrsta projektora
koja se koristi u naoj ponudi su grafoskopi, oni se upotrebljavaju u kolama, fakultetima.
obrazovnim ustanovama Modernija vrsta od grafoskopa su digiralni projektori, oni su skuplji ali i
jaih karakteristika Preteno se koriste kako za poslovne prezentacije, tako i u obrazovnim
institucijama. Povezuju se na video karticu raunara, isto kao i monitor.

8
 PLOTER
Izlazni ureaj koji pomou rapidofa ili flomastera iscrtava grafikone, crtee, slike, projekte, itd...

Na poetnu taku crte postavlja se pero i ono se sputa na povrinu papira. Pero se kree po
povrini papira sve do krajnje take i onda se podie. Ponekad se koriste i za ispis teksta. Plotere
najee koriste firme koje rade projekte na velikim formatima papira. Mogu se povezati na
raunar isto kao tampa.

Na kapacitet plotera (vrijeme izrade crtea) utiu sladei faktori

1. Vrijeme podizanja i sputanja pera

2. Brzina era pri crtanju
3. Vrijeme zamjene pera
4. Ubrzanje
5. Brzina raunara
6. Brzina procesora plotera

7.

9
ULAZNO-IZLAZNI
Postoje ureaji koji su istovremeno i ulazni i izlazni. Takvi ureaji se nazivaju ULAZNO-IZLAZNI

Neki od takvih ureaja su: modem, mrena kartica, flash memorija, itd...

MODEM
Modem je ureaj koji slui za slanje odnosno primanje podataka preko nekog tipa telefonskog
kabla. Iako se najvie koristi za pristup internetu, pomou njega se mogu slati i primati poruke. U
sluaju da imate mikrofon i zvunike, pomou modema mogu se obavljati telefonski razgovori.
Modemi mogu biti integrisani, interni i eksterni.

1. Integrisani - dio matine ploe;

2. Interni unutranji;
3. Eksterni spoljanji, povezuju se na serijski post raunara na zadnjoj strani
kuita;

Modem se povezuje na telefonsku utinicu. Brzina modema je brzina kojom modem prenosi
podatke. Budui da raunar sve podatke vidi kao bite brzina prenosa podataka jednaka je broju
bita u jednoj sekundi . Standardni modemi danas imaju brzine od 54 Kbps, pa na vie.

10
MRENA KARTICA
Mrena kartica ( Network Interface Card - NIC) je ureaj pomou kojeg se razmjenjuju podaci
izmeu raunara. Brzina protoka se kao i kod modema mjeri u bps. Standardne mrene kartice su
od 10, 100 i 1000 Mbps. Mogu biti integrisane ili naknadno ugraene. Postoje i mrene kartice
koje prenose podatke beinim putem.

11
FLASH MEMORIJA
esto se naziva USB memorija jer se prikljuuuje na USB.Nekada su flash memorije imale
kapacitet od 128 MB do 2 GB, a modernije flash memorije imaju kapacitet i do 128 GB. Za
razliku od RAM memorije podaci se na flash memoriji trajno pamte. Zbog svojih malih
dimanzija i velike brzine itanja i pisanja sve vie se primenjuju. Flash memorija je ustvari oblik
EEPROM . Nije joj potrebno napajanje da bi se sauvali podaci. Flash memorija omoguava da
se podacima pristupi brzo. Jedna od karakteristika flash memorije u odnosu na hard diskove je ta
da su otporni na kinetike okove. Gotovo je nemogue izgubiti podatke ako je upakovana u
odgovarajuu memorijesku karticu, to je jedna od prednosti.

12
ZAKLJUAK
Radei seminarski rad dolazim do zakljuka da tehnologija napreduje bre nego to moemo da
pratimo. Sve ono to danas vidimo je mnogo vie nego prije par godina, a nita za ono to nas
oekuje. Nakon pojave LCD monitora iznenadili su nas novim plazma monitorima. Pojedini
USB prikljuci imaju vie memorije nego nekadanji hard diskovi. Nismo mogli ni zamisliti da
emo vidjeti beine tastature i mieve. Vidjeemo ta nas sve eka u budunosti iako je i ovo do
sada zadivljujue.Moe se rei da se standard jedne zemlje ogleda u broju raunara po broju
stanovnika.

13
LITERATURA
1. Marinkovi Tomislav, Todorovi Dejan, Raunarski Prirunik, Grafid,Banjaluka, 2005. , 4.
dopunjeno i izmjenjeno izdanje
2. ECDL modul 1
3. https://en.wikipedia.org
4. https://www.sk.co.yu

14