Professional Documents
Culture Documents
Dictionary
Dictionary
Dan (png) kalsada, kalye, bagtasan, landas, Dalandan (png) sintunes, sintures, dalanghita
lagusan, lansangan Dalangin (png) dasal, panalangin
Dan (pby) siyento, 100 Dalaw (png) bisita, panauhin
Dabog (png) padyak, tarang, pagsunod na pagalit Dali (png) pulgada
Dakil (pri) marangal, katangi-tangi, bunyi Dalisay (pri) busilak, puro, malinis
Dakp (png) huli, pikot, aresto, bihag Dlit (png) hirap, hinagpis, dusa, tiisin
Dako (png) gawi, direksyon Dalubhas (pri) eksperto, espesyalista, paham,
Dagn (png) bigat, karga, pataw, diin bihasa
Dagas (pri) biglang dating, sagasa Daluhong (png) atake, lusob, salakay, daluyong
Dagat (png) karagatan, malaking bahagi ng tubig Damay (png) tulong, pagdalo, saklolo, sokoro,
Dagdg (png) pagdami, padami abuloy
Dagil (png) sagi, siko Damb (png) talon, lukso, sikad
Dagim (png) ulap, alapaap Dambng (png) nakaw, harap, panloloob
Dagis (png) pag-ire Damdam (png) dama, wari, pakiramdam
Dagit (png) sunggab Damp (png) kubo, barung-barong, munting
Dagitab (png) kuryente, elektrisidad bahay
Daglt (png) paikli sa salita Damp (png) hipo
Dagl (pby) agad, dali-dali, kagyat Dampot (png) pulot
Dagok (png) suntok, bigwas, buntal, hampas Damulag (png) kalabaw, dambuhala
Dags (png) biglang dami, sagana Dangl (png) puri, kabunyian, katapatan
Dagt(png) katas, mantas Daos (png) diwang, pagsasagawa, pagtatanghal,
Dagundng (png) malakas na ugong elebrasyon
Dahan (png) hinay, kupad, dalang, bagal, hina Dapat (pri) kailangan, nararapat
Dahs (png) lupit, bangis, puwersa, lakas Dapw (ptg) datapwat, ngunit, subalit
Dahil (pkl) sapagkat, pagkat Darang (png) salab, pagtuyo sa apoy
Dahon (png) pahina ng aklat, talulot ng halaman Dasal (png) panalangin, panaghoy
Dahp (pri) salat, hikahos, kapos Datal (png) pagdating, pagsapit
Dag (pri) gahis, gapi, talo, supil, suko Datig (png) sanib, dugtong, dagdag
Daigdg (png) mundo, sanlibutan, lupa Dawit (png) damay, halo
Dang (png) panaghoy, pagtangis, hinaing, Dayuhan (pri) taga-ibang lugar o bansa
taghoy, pakiusap, pagsamo, pagluhog Dekada (png) sampung taon
Dalahikan (png) daungan, pantalan, lunsaran
Dalahir (pri) tsismosa, daldalera Delantera (png) bukana, harapan
Dalamhat(png) hinagpis, dalita, pighati, lumbay, Demonyo (png) diyablo, Satanas, makasalanan,
lungkot, panimdim masamang tao
Dalampasigan (png) pangpang, wawa, baybayin- Diga (png) salita, pagpapahayag ng pag-ibig
dagat Digma (png) giyera, paglalaban, paghahamok
Dilg (png) binibini, dalaga, tsiks Duda (pri) alinlangan
Dilg (png) alindog, ganda, ringal Dugtong (png) dagdag, sugpong, dugsong
Dilt (png) mulat ang mata, bukas, mulaga Duhagi (pri) api, dusta, lupig, sawi, ayop
Dildl (png) pagsimot, paggigiit Dul (png) drama
Dil (pby) hind, d Dulang (png) lamesa, mesa
Dilig (png) pagsasaboy ng tubig Dulng (pri) banlag
Dilim (png) kalabuan, kaitiman Dulg (png) dalo, sipot, pagharap, pagpapakita
Dilubyo (png) gunaw, malaking baha Dulot (png) handog, alay, bigay
Dimpol (png) biloy Dumi (png) dungis, anos, dusing, libag, tubal,
Dini (pby) dito, rito, rine mantas, kalat, sukal, basura
Dinig (png) dingig, ulinig Dumog (pri) lulong, sama-samang pagdalo
Dingas (png) ningas Dunong (png) talino, talas ng isip, unawa, intindi
Dingding (png) pader, partisyon Dungaw (png) sungaw
Direksiyon (png) tinitirhan, address, dako, gawi, Dunggol (png) bigwas, suntok
banda, pamamahala, mando, orden Dungis (png) anos, dumi
Diskurso (png) talumpati Dupiki (png) tunog ng kampana
Disenyo (png) dibuho, plano, krokis Dupilas (png) pagkadulas, dapilos
Disiplina (png) kaayusan, pagsunod, pagpapanuto Dupok (png) hun, madaling masira
Ditse (png) tawag sa pangalawang matandang Dupong (png) agipo
kapatid na babae Dur (png) laway, lura
Diw (png) isipan, bait, malay-tao, buod, espiritu, Durg (pri) luray, basag na basag, pira-piraso
sustansiya, pakiramdam Durungawan (png) bintana
Diwat (png) mutya, musa, nimpa, paraluman, Dusa (png) hirap, dalita, sakit
diyosa Dust (png) hamak, imbi, alipusta, api
Diyata? (pby) tunay ba?, Siyanga ba?, Totoo? Duungan (png) daungan, piyer, pantalan
Dote (png) bigay-kaya, kaloob sa mag-aasawa, Duwg (pri) mahina ang loob, hindi matapang,
magmamadre or magpapari matatakutin, takot
Drama (png) dula Dwende (png) tiyanak, nuno sa punso
Dukl (png) dungkal, kalkal, bungkal Duweto (png) saliwan ng dalawa
Dukh (pri) maralita, mahirap, pobre Duyan (png) higaang inuugoy, swing
Dukot (png) hugot, nakaw, kulimbat
F
Fan (png)- tagahanga, tagasubaybay, tagasuporta Ferry (png)- bangka, barko
Faminismo (png)- peminism, simulaing Formal (pu)- pormal
naghahangad ng pantay o parehas na
karapatan para sa mga babae
G
jakpot (png) - malaki o naipong papremyo o jug (png) - pitsel o sisidlan ng tubig, alak o iba pang
gantimpala. likido na may makipot na bibig at hawakan sa gilid;
jeep (png) dyip galong; kalalang, parunggo.
juego (png) laro
L
Laab- (png.) alab, ningas, liyab, lagablab paghamok, kontrahan, duelo
Laan- (png.) taan, handa, ukol Labatiba- (png.) enema
Lababo- (png.) hugasan, hinawan, bangkera Labay- (pu.) malago
Labada- (png.) labahin, kusutin Labi- (png.) natira
Labak- (png.) lubak Labian- (pd.) ngusuan
Labag- (pu.) sala, salungat Labintador- (png.) ribentador, paputok
Labaha- (png.) pang-ahit Labis- (png.) sobra, natira
Laban- (png.) away, tunggali, basag-ulo, baka, Labnot- (png.) sabunot
muok Labo- (png.) labusaw, labog
Laban- (pu.) tutol, kontra, labag Labor- (png.) palamuti, dekorasyon
Labanan- (png.) pagbabaka, pagpapamuok, Laboratoryo- (png.) gawaan
digmaan, Laboy- (png) gala, libot, pasyal
Laboy- (pu) palagala, pala-libot, pala-pasyal, Lagok- (png.) lunok, lulon
lagalag, layas, libot Lagom- (png.) sakop, saklaw; pagbubuod,
Labsa- (png.) lambot paglalahat
Labso- (pu) madulas Lagos- (png.) tagos
Labulabo- (png.) labanan Lagusan- (png.) tanel
Labusak- (pu) gastador, alibugha Lagot- (pu.) patid, putol, pigtas
Lakad- (png.) hakbang; pakay, layon Lagpak- (pu.) bagsak, hulog, laglag
Lakambini- (png.) musa Lagpas- (pu.) lampas, higit, lamang, lusot
Lakan- (png.) maharlika Lagpos- (png.) kalag, alpas, lusot
Lakandiwa- (png.) tagahatol Lagunlon- (png.) kalipumpon, tipon
Lakas- (png.) puwersa, kalusugan; bagsik, sidhi; Lagunot- (png.) lagitik, lagutok
kapangyarihan; impluwensya Lagunglong- (png.) lagaslas
Lakatan- (png.) saging Lagutin- (pd.) patirin, putulin
Lakayo- (png.) payaso, komiko, tagapagpatawa Lagyan- (pd.) sidlan, lamnan
Lakbay- (png.) pagbibiyahe Lagwerta- (png.) hardin, halamanan
Lakdaw- (png.) laktaw; labag Lagyo- (png.) ngalan, pangalan, taguri, tawag,
Laki- (png.) haba, taas, sukat palayaw
Lakip- (pu.) kasama, kaanib, kabilang Lagyo- (png.) kaluluwa, ispirito, esensya,
Lakit- (png.) medalyon kakayahan
Laklak- (png.) paglulon, paglunok Lahad- (png.) pagsasabi, pagpapaliwanag,
Lako- (png.) paninda paglalahad
Lakom- (png.) pagtipon Lahang- (png.) butas, biyak, putok, sira
Lakos- (png.) bunton, tambak Lahat- (png.) kabuuan
Laksa- (png.) sampung libo Lahaw- (png.) sigaw, pag-iingay
Laksante- (png.) purga Lahi- (png.) lipi, angkan
Laktaw- (png.) hakbang, gatla, liban Lahid- (png.) mantas, bahid
Laga- (png.) pakulo Laho- (png.) eklipse, pagkawala
Lagablab- (png.) liyab, alab, lab, ningas, pag-aapoy Lahok- (png.) halo, banto, sali, sama
Lagak- (png.) piyansa, deposito, habilin, paingat Lahoy- (png.) daloy, agos (ng dugo)
Lagalag- (pu.) palaboy, gala, layas, laboy Laib- (png.) darang, dangdang, pag-iinit (ng dahon
Laganap- (pu.) sabog, kalat, palasak ng saging)
Lagapak- (pu.) kalabog, tagupak, bagsak Laing- (png.) gabi (dahon)
Lagari- (png.) sarutso Laing- (pu.) tuyo, lanta, luoy
Lagas- (pu.) pigtal, tanggal, lugas Lait- (png.) dusta, alimura, hamak, mura, alipusta
Lagaslas- (png.) lagasaw, saluysoy Lala (paglala)- (png.) paghahabi (ng tela o
Lagay- (png.) pag-iiwan, paglapag; suhol sambalilo)
Lagaylay- (pu.) nakabitin, nakayupyop Lala- (png.) sidhi, lubha
Lagkit- (png.) kapit, dikit Lalag- (png.) tanggal, punit, hiwalay
Lagda- (png.) pasya, utos; pirma, signatura, ngalan Lalagukan- (png.) tatagukan, lulununan
Lagdaan- (pd.) pasyahan; sulatan, pirmahan, Lalagyan- (png.) sisidlan
pangalanan Lalang- (png.) likha, kapal, gawa; pakana; daya
Lagi- (pa.) parati, palagi; madalas Lalangin- (png.) likhain, linlangin
Lagim- (png.) gitla, gikla, hilakbot Lalas- (pu.) laslas, tastas
Laginit- (png.) haginit, ingay Lalawigan- (png.) probinsya
Laginlin- (png.) lagitlit, lagutak Lalay- (png.) dalisdis, palibis
Lagitik- (png.) lagitgit, lagutok, langitngit Lalo- (pa.) higit, labis
Laglag- (png.) hulog /(pu.) bagsak, nahulog Lalos- (png.) lahat, taganas
Lagmak- (pu.) lugmok, lupasay, lupaypay Laman- (png.) katawan, karne
Lagnat- (png.) sinat Lamang-lupa- (png.) halimaw, duwende, tiyanak
Lagnaw- (png.) labnaw Lamang- (pa.) tangi
Lago- (png.) yabong, labay, yamungmong,; sagana, Lamang- (png.) kahigtan, bentaha
kapal
Lamas- (png.) lapirot, lamuray, lamusak; Lantot- (png.) baho
pakikibaka, digma Langka- (png.) nangka
Lamat- (png.) bitak, putok, basag, sira Langkap- (png.) kasama, sangkap, lakip
Lamay- (png.) puyat, pulaw, obertaim Langkay- (png.) kawan, kumpol, sama-sama
Lamba- (png.) lago/ haba (ng buhok, damo, atbp.) Langkayan- (png.) andas, kalandra
Lambak- (png.) labak, libis Langgam- (png.) kuwitib, hantik
Lambal- (png.) sinulid, mitsa Langgas- (png.) hugas, linis
Lambanog- (png.) gulpi, palo, hagupit Langhap- (png.) singhot, higop
Lambat- (png.) pukot Langis- (png.) lana
Lambayog- (png.) kumpol Langit- (png.) panginorin
Lambitin- (png.) kapit Langitngit- (png.) lagitlit, alatiit
Lambo- (png.) borlas, palawit, lamuymoy Langlang- (png.) rekado, pansit
Lambog- (png.) pagpalo, pagbugbog Lango- (pu.) lasing
Lambong- (png.) belo, takip Laon- (pu.) dati, luma, antigo
Lambong- (png.) laga, pakulo, pag-init Laos- (pu.) lipas, tuyo, luma
Lambot- (png.) lata, hina Laot- (png.) gitna
Lamig- (png.) ginaw Lapa- (png.) katay, biyak, hiwa
Lamira- (png.) gitata Lapak/ Lapak - (pd.) putlin, punitin
Lamlam- (png.) labo, pungay Lapak- (pu.) punit-punit
Lamog- (pu.) pasa, bugbog, malambot Lapad- (png.) lawak, luwang
Lamon- (png.) ngata, lapang Lapag- (png.) sahig, silong, ilalim
Lampa- (png.) mahina Lapang- (png.) lamon
Lampara- (png.) ilawan Lapastangan- (png.) hipokrito
Lampas- (pu.) labis, sobra, higit, lubha, masyado Lapat- (pu.) akma, husto, agpang
Lampot- (pu.) gusot Lapat- (png.) patpat
Lamukos- (png.) lapirot, kuyumos, piga, durog Lapatan- (pd.) agpangan, punan
Lamukusin- (pd.) lapirutin, kuyumusin, pigain, Lapay- (png.) limpa
durugin Lapi- (png.) dagdag, kasama, kabit
Lamuray- (pu.) munglay, luray, walat Lapi/ lapian- (png.) partido
Lamutak- (png.) pisil, piga Lapian- (pd.) samahan
Lamutakin- (png.) pisilin, pigain Lapirot- (pd.) pindot, lamutak
Lamuymoy- (png.) himulmol, hilatsa Lapit-lapit- (pu.) tabi-tabi
Lamuyot- (png.) pag-akit; pagpapalambot Laplap- (pu.) hiwa, talop, tistis
Lamya- (png.) lamyos, lambing, lambot Laplapin- (pd.) hiwain, talupan, tistisin
Lamyos- (png. )lamya Lapnos- (pu.) nabanlian, nagasgas
Lana- (png.) sinulid; langis Lapot- (png.) kapal
Lanaw- (png.) lawa, danaw Lapurit- (pu.) lukot, gusot, lapirot
Landas- (png.) lagusan, daan Larawan- (png.) litrato, imahe
Landi- (png.) kiri, lantod, talandi, hitad Larga- (pd.) sulong, bira
Lanilya- (png.) pranela Laro- (png.) huego, libangan, isports
Lansak- (png.) lahat, minsanan, pakyawan Laruan- (png.) pook-libangan
Lansag- (pu.) wasak, giba, hiwalay Laryo- (png.) baldosa, ladrilyo
Lansangan- (png.) daanan, kalye, kalsada Lasa- (png.) linamnam, lasap
Lansi- (png.) lalang, daya, linlang Lasap- (png.) pagtikim, paglasa, namnam
Lanta- (pu.) luoy, laing, tuyo Lasapin- (pd.) tikman, lasahin; danasin
Lantak- (png.) palo, hampas Lasaw- (pu.) manipis; pagtutubig-tubig, malabnaw
Lantaka- (png.) armas, kanyon Laseta- (png.) kortapluma, patalim
Lantad- (pu.) hayag, nakikita, litaw, hantad Lasgas- (png.) ubod, puso
Lantay- (png.) puro, dalisay Lasi- (png.) pagtastas, pagkayas
Lantik- (pu.) nakabalantok (na daliri) Lasing- (pu.) lango
Lantod- (pu.) landi, hitad, talandi Laslas- (pu.) tastas, wakwak, gahak
Lantong- (png.) baho Lason- (png.) kamandag
Lastiko- (png.) goma Libro- (png.) aklat
Laswa- (png.) kabastusan, kahalayan Likas- (pu.) katutubo, taal; natural; bukal
Lata- (png.) tin, metal Likas- (png.) pag-alis, pagtatanan
Lata- (png.) lambot, panghihina Likat- (png.) intermisyon, pagkakagambala
Latak- (png.) tining, tira-tira Likaw- (png.) rolyo
Latag- (png.) lapat Likaw- (pu.) nakakidkid, nakaikid, nakapulupot
Latay- (png.) marka, balat, sugat Likbit- (png.) sobre
Lathala- (png.) paglilimag, pagsasatitik; balita, Likha- (pu.) lalang, katha, gawa
aklat, atbp. Lumikha- (png.) manlilikha, Diyos, kumapal,
Lati- (png.) tubigan, sapa Bathala, lumalang
Latik- (png.) latak ng niyog Likhang-guro- (png.) obra maestro,
Latoy- (png.) lasa, sarap pinakamahusay
Lauya- (png.) nilagang karne Likido- (png.) tunaw, tubig
Lawa- (png.) lanaw, dagat-dagatan Likmo- (png.) luklok, upo
Lawak- (png.) lapad, luwang, laki Likmuan- (png.) silya, bangko, upuan, luklukan
Lawalawa- (png.) sapot Liko- (pu.) baluktot, kilo, lihis
Laway- (png.) lura, dura Likod- (png.) kabila; hulian
Lawig- (png.) laon, tagal; haba Likot- (png.) pagkamagalaw, pagkagalawgaw
Lawit- (pu.) nakalaylay, nakabitin, nakasabit Liksi- (png.) kabilisan, kadalian
Lawlaw- (pu.) bitin, laylay Liksyon- (png.) aralin, aral, paksa
Laya- (png.) kasarinlan Likwad- (pu.) patigil-tigil, paunu-uno, pasikut-sikot
Layak- (png.) basura, dumi, sukal, yagit Lider- (png.) patnubay, pasimuno, puno, pinuno
Layas- (pdm.) alis, layo Liga- (png.) samahan, alyansa, koalisyon,
Layas- (pu.) palaboy, alisaga asosasyon, pangkat, Grupo
Layaw- (png.) rangya, labis Ligalig- (png.) gulo, bagabag, ligamgam, tigatig
Laylay- (pu.) lawit, luyloy, bitin, sabit Ligalig- (pu.) tuliro
Layo- (png.) agwat, distansya Ligamgam- (png.) balisa, ligalig, pangamba, takot;
Layuan- (pd.) iwasan init
Layon- (png.) pakay, sadya, nasa, hangad Ligas- (png.) bitik
Lente- (png.) plaslayt, lens Ligata- (png.) butlig, pantal
Leteng- (png.) pisi Ligaw- (png.) pangingibig, panunuyo
Letra- (png.) titik Ligaw- (pu.) lihis, lisya, mali
Libak- (png.) uroy, uyam, tuya; tudyo; pula; insulto Ligaya- (png.) kasiyahan, tuwa
Libad- (pu.) palipat-lipat Ligid- (png.) palibot, kaligiran
Libag- (png.) banil, dumi Ligid- (pu.) napaikutan, napaligiran
Liban- (pu.) di-pumasok, wala, matanig Ligis- (pu.) durog, giling, dikdik
Libang- (png.) lalang, lansi; pag-aaliw, lingat Liglig- (pu.) alog, kalog, tigtig
Libang- (pu.) nalingat, nawili, nakalimot Ligoy- (png.) diwari, di-tiyak
Libangan- (png.) aliwan Ligpit- (png.) pagtatabi, pag-aayos
Libat- (png.) pagsumpong (ng sakit) Ligsa- (png.) timpalak, paglalaban, kompetensya
Libay- (png.) babaing usa Ligta- (png.) kalimot
Libid- (png.) ikid, likid, palupot Ligtas- (pu.) libre, sagip
Libintador- (png.) rebintador, paputok Liham- (png.) sulat, kalatas
Libing- (png.) baon Lihim- (png.) sikreto, di-hayag, lingid
Libingan- (png.) pantiyon, lagakan, sementero Lihis- Pu.) lisya, linsad, hidwa, mali
Libis- (png.) dalisdis, gilid Liit- (png.) munti, linggit
Liblib- (pu.) tago, ilang, kubli, kaloob-looban Lila- (png.) biyoleta, ube (kulay)
Libo- (png.) sampung daan Litik- (png.) karit
Libot- (png.) gala, paglakad-lakad, paglagalag Lilo- (pu.) taksil, sukab, palamara, kuhila
Libot- (png.) kaligiran Lilok- (png.) ukit, eskultura
Libot- (pu.) gala, palakad-lakad; lagalag Lima- (png.) singko
Libre- (pu.) gratis, malaya Limahid- (png.) dumi
Limasin- (pd.) alisin, nakawin, tangayin Lipas- (pu.) nakaraan, kupas
Limatik- (png.) linta; makamkam, tuso Lipas- (pu.) walang bisa, laos, kupas
Limbag- (png.) imprenta Lipi- (png.) angkan, lahi
Limbagin- (pd.) ilathala, iimprenta, ipablis, isatitik Lipol- (png.) pagpuksa, pagkaubos
Limbutod- (png.) ungos, litaw, usli Lipol- (pu.) ubos, lagas, wala na
Limiin- (pd.) muniin, isipin, pagnilay-nilayin; Lipon- (png.) grupo
siyasatin Lipunan- (png.) sosyedad, tagpuan, kapisanan
Limit- (png.) dalas, bilis Lipos- (pu.) batbat, balot, putos, puspos
Limitasyon- (png.) hangganan, dulo Lipot- (pd.) pagbabayan-bayan
Lilimlim- (png.) halimhim, ukop Lira- (png.) kudyapi
Limliman- (pd.) halimhiman, ukupan Lirip- (png.) isip, muni, kuro, lining
Limusan- (pd.) bigyan Lisan- (png.) alis, yao, panaw
Limutin- (pd.) tabunan, kalimutan, ipagpaliban Lisanin- (pd.) iwanan
Limpa- (png.) lapay, isplin Lumisan- (pd.) umalis, yumao, pumanaw
Limpak- (png.) tipak, kimpal Lisensya- (png.) pahintulot, permiso
Limpak-limpak- (pu.) maraming-marami, Liso- (pu.) payak, simple
umaapaw, malaki Liso- (pu.) lito
Limpi- (pu.) tipon, lipon, sama-sama Lista- (pd.) pagtatala, tala, pagtatanda
Linamnam- (png.) sarap, lasa, umami Listo- (pu.) maagap, matalino, maliksi
Linang- (png.) bukid, bukirin Lisya- (pu.) mali, sala, lihis
Linang- (png.) malign, kultura Lisyon- (png.) liksyon, aralin
Linangin- (pd.) payabungin, pagyamanin, idebelop Litak- (png.) lamat, bakat, putok
Linaw- (png.) klaro Litaw- (png.) labas, bunyag
Linawan- (pd.) klaruhin Litaw- (pu.) halata, labas, kita, tanyag, bantog
Linawin- (pd.) klaruhin, bigyang-diin, ipaliwanag, Literatura- (png.) panitikan
ieksplika Litid- (png.) ugat
Lindig- (png.) katangkaran, katarikan Litis- (png.) pagsulit, pagsiyasat, pagdinig (ng
Lindol- (png.) yanig, pagyanig kaso)
Linib- (png.) bintanilya Litisin- (pd.) sulitin, siyasatin
Lining- (png.) pagmumuni, pagninilay, pagkabatid, Lito- (pu.) liso, gulo
pagkaalam Lituhin- (pd.) guluhin, linlangin lisuhin
Linlang- (png.) daya, panloloko Litrato- (png.) larawan
Linsad- (pu.) diskaril Litro- (png.) litre, 1.05 kuwarts
Linsil- (pu.) mali, di-wasto, di-tumpak, lisya Litson- (png.) inihaw
Linta- (png.) limatik Liwag- (png.) bagal, tagal, kabanayaran
Lintawanin- (png.) pirata Liwanag- (png.) ilaw, sinag
Lintik- (png.) kislap-dagitab, tungayaw Liwas- (pu.) lihis
Lintog- (pu.) lintos, paltos Liwasan- (png.) plasa, parke
Linga- (pd.) lingon Lumiway- (pd.) lumiwas, lumihis, umiwas
Lingap- (png.) pagkandili, pagtangkilik, sulyap Liyab- (png.) lingas, ningas, alab
Lingat- (png.) kalimot, pagpapabaya, libang Liyag- (png.) giliw, mahal, irog, sinta
Lingkaw- (png.) liik, panggapas Liyamado- (pu.) lamang
Lingkisin- (pd.) higpitan, puluputan Liyo- (png.) hilo, lula
Lingkod- (png.) utusan, naninilbihan, tagisuyo Loka/loko- (pu.) hibang, baliw
Linggatong- (png.) ligalig, gulo, agam-agam, Lola- (png.) lelang, impo
hilahil Lolo- (png.) ingkong, lelong
Linggo- (png.) pitong araw Lona- (png.) kambas
Lingid- (pu.) tago, kubli, kanlong, lihim, di-hayag Loob- (png.) interyor
Lingon- (png.) tingin Looban- (png.) bakuran
Lipa- (png.) patid, tisod, tapilok Look- (png.) bai
Lipak- (png.) kalyo Losa- (png.) porselana
Lipana- (pu.) nagkalat, laganap Luad- (png.) lupa
Lubak- (png.) hukay, lumbak Lunas- (png.) gamot, remedyo
Lubay- (png.) tigil, hinto, tantan Lundag- (pd.) talon, igpaw, salta
Lubayan- (pd.) tigilan, tantanan Lunday- (png.) bangka, bapor
Lubha- (pa.) labis, masyado, lalo Lundo- (png.) luwag, habso
Lubid- (png.) pisi, tali Luningning- (png.) kinang, ningning, kislap
Lublob- (pd.) lubog Luno- (pu.) malambot
Lubo- (png.) lundo, hukay Lunok- (pd.) lulon, tungga, lagok
Lubog- (pu.) ilalim Lunot- (pu.) panat, tuyo
Lubos- (pa.) ganap, tandis, sakdal Lunsad- (png.) pagbaba, pagpanaog, patupad
Lukayo/lakayo- (png.) payaso, bubo, komiko Lunsaran- (png.) piyer, daungan
Lukba- (png.) tuyong karne Lungsod- (png.) siyudad
Lukban- (png.) suha Lungaw- (png.) hukay, balon
Lukbutan- (png.) portamoneda Lungkot- (png,) pighati, lumbay, hapis, dalamhati
Luklok- (png.) upo Lungga- (png.) yungib, hukay, kulungan
Luklukan- (png.) upuan Lunggati- (png.) paghahangad, mithi, nasa,
Luko- (pu.) baliw pangarap, pita
Lukob- (png.) limlim, pagkupkop, pagtatanggol Lungos- (png.) imus, tangos, tangway
Lukut-lukutin- (pd.) kuyumusin, gusutin Lungoy- (png.) samo, luhog, pakiusap, daing,
Lukot- (pu.) gusot, kulubot pamanhik
Lukso- (pd.) igpaw, lundag, talon Luntian- (png.) berde
Lugal- (png.) lugar, lunan Luoy- (pu.) tuyo, lanta
Lugami- (pu.) lupaypay, lugmok, datay Lupagi- (pu.) lupasay, tingkayad
Lugami- (pu.) lublob, gumon Lupain- (png.) teritoryo
Lugas- (pu.) lagas, lagalag, lugon Lupalop- (png.) kontinente, lugar, sulok
Lugaw- (png.) aroskaldo, pospas Lupaypay- (pu.) mahina, bagsak
Lugay- (png.) lawit Lupi- (png.) tupi, tiklop
Lugay- (pu.) kalag, lawit, nakalaylay Lupiin- (pd.) itupi, tiklupin
Lugi- (pu.) talo Lupigin- (pd.) talunin, patayin, lipulin
Luglog- (pd.) banlaw, anlaw Lupit- (png.) kasamaan, kahigpitan
Lugmok- (pu.) lupaypay, handusay, lugami, tumba Lupon- (png.) komite, komisyon
Lugod- (png.) saya, galak, tuwa, sigla, kasiyahang- Lura- (png.) dura
loob Luraan- (pd.) duraan
Lugso- (pu.) wasak, sira, lagpak, bagsak Luray- (pu.) sira-sira
Luho- (png.) rangya Lusaw- (pu.) tunaw, nalikwipika
Luhog- (png.) pagmamakaamo, pakiusap, Lusawin- (pd.) tunawin, likwipikahin
pamanhik, pagsamo Lusob- (png.) atake, arya, larga, sugod
Lula- (png.) hilo, liyo Lusubin- (pd.) atakihin, sugurin
Lulan- (png.) karga, dala, sakay, laman Lusong- (pd.) larga, abante
Lulon- (png.) lunok, lagok Lutas- (pu.) naresolba, nasagot
Lulunin- (pd.) lunukin, lagukin Lutasin- (pd.) resolbahan, sagutin
Lulong- (pu.) lasing, napasubo Lutay- (pu.) durog, basag, sira
Luma- (pu.) lipas, kupas, laos Luwa- (pu.) nakaumbok, nakalabas
Lumanay- (png.) pagkabanayad, pagkahinahon, Luwag- (png.) espasyo, lawak
pagkamahinhin Luwagan-(pd.) bigyang-espasyo, lawakan, kalagan
Lumaon- (pd.) tumagal Luwal- (png.) labas, exteryor, lantad
Lumat- (png.) umat, tagal, luwat Luwalhati- (png.) kasiyahan, yuporya, ekstasi
Lumbay- (png.) lungkot, pagdaramdam Luwang- (png.) lapad
Lumo- (png.) panlalambot, panghihina, pagkahabag Luwat- (png.) haba, tagal
Lumpo- (pu.) paralisado, pilay Luyloy- (pu.) laylay, nakausli, nakasabit
Lunan- (png.) lugar, pook
M
maaari (pu). puwede, possible, mangyayari iniirog; aristokrata, maharlika,
makaisang puso (pd.) (idyoma) mapangasawa, mabunyi, noble
maging asawa, makataling-puso maharlika (pu.) mahal, noble, marangal,
makuha (pa./pu). makuha, matamo aristokrata
makapal ang bulsa (pu). (idyoma) masalapi, mahika (pu.) madyik
mayaman mahistrado (png.) hukom, huwes
makapal ang mukha (pu). (idyoma) mahiya (png.) madyik, mahika
wlalang-hiya, walang-damdamin maaga (pu./pa.) temprano, una, maagap
makapal ang palad (pu). (idyoma) masipag maagap (pu.) maaga, puntwal, maliksi, alisto
makapangyarihan (pu.) awtoritatibo, maalab( pu.) maningas, maliyab, mapusok,
maykapangyarihan; malakas, mabisa maapoy, masidhi
makata (png). manunula, manunulat, maalam (pu.) marunong
mambibigkas ng tula, mambeberso, poeta maalinsangan (pu.) mabanas
makati ang kamay (pu). malikot ang kamay maano (pu.) makuwan
makati ang dila (pu). (idyoma) dalahira maano (pd.) harinawa, nawa
makina (png). aparato, masin maantak (pu) makirot, mahapdi
makitid (pu). masikip maang (pu.) ignorante, tanga, hangal,
makitid ang kumot (pu). (idyoma) maralita, mangmang, walang-muwang,
kinakapos sa salapi bobo
maktol (pu). inggit, pag-inggit, pag-ungol; maanghit (pu.) amoy-kambing
mungot, pagmumungot maapoy (pu.) maalab, maliyab, maningas;
makunat (pu). (idyoma) maramot; gitil,; di- masidhi, mapusok
nababali agad, matigas maapula (pd.) masawata, masansala,
madaling-araw (png) bukang-liwayway, mapigil, masaway, mapatigil
pamimitak ng araw maawain (pu.)mahabagin
madaling-magbara (pu.) (idyoma) mayamutin, mababa (pu.) hamak, imbi; ilalim
madaling mainis o magalit mabagal (pu.) makupadm banayad, di-
madla (ph) lahat, tana, ang publiko, ang taong- maliksi, madalang
bayan, ang masa mabagot (pd.) mainis, mainip, mamuhi,
madre (png) (ekles.) sister, mongha mayamot
madrina (png.) ninang mabagsik (pu.) mabangis, malupit, walang habag,
madyik (png.) mahika, mahiya parang hayop
madyisyan (png.) salamangkero, nagmamadyik mabait (pu.) maawain, mahabagin, mabuti
maestra, maestro (png. ) guro, tagapagturo, mabalasik (pu.) mabagsik, mabangis,
instructor malupit
maestro (png.) (mus.) konduktor mabanaagan (pd.) maaninag, masilayan;
maga (pu.) bukol, paga, tambok, umbok maunawaan
mag-anak (png.) pamilya, angkan mabangis (pu.) mabagsik, mabalasik,
mag-asawa (pd) magpakasal, makipag-isang dibdib malupit
magdaragat (png.) marinero, manlalayag, mabango (pu.) masamyo, mahalimuyak
mangingisda makabuhay (pd./pu.) makapagbigay- buhay,
maginoo (pu.) kabalyero, ginoo nakakabuhay
magnanakaw (png.) mang-uumit, manananso, malabiga(pu.) satsat, daldal, tsismosa,
mandurukot tsismoso
magnet (png.) batubalani malakuko (pu.) maligamgam, mainit-init
magulang (pu.) suwitik, mapanlinlang, malaga (pu.) gutom, dayukdok, hayok
madaya, maalam; hinog, malagkit (pu.) naninikit, madikit
matanda malagihay (pu.) malakuko; sari-sariwa
magulumihanan (pd.) matigilan; maligalig ang malahininga (pu.) malakuko
kaisipan malaman (pd.) mabatid, mahulo, matanto
mahal (pu.) iniibig, minumutya, nilalangit, malaman (pu.) madiwa
sinisinta, itinatangi, ginigiliw, malamang (pa.) nakahihigit, higit; posible
malanday (pu.) mababaw manada (png.) kawan, langkay
malarya (png.) (med.) kaligkig manadyer (png.) tagapangasiwa
malas (pu.) sinasama; walang suwerte, (kol.) manainga (pd.) umulinig, makinig
inaalat; buwisit mananahi (png.) modista
malas (png) tingin, masid, tanaw mananagisana (png). mangkukulam
malasakit (png.) pagkupkop, pagkandili, manananggol (png.) abogado
pagtingin, pagtangkilik, pag- aalaga manaliksik (pd.) tumuklas, maghanap
malat (pu.) paos, pagaw manang, manong (png.) (ekles.) hermana,
malatuba (pu.) indiperente, walang- bahala, di-nag- hermano, banal, relihiyosa, relihiyoso
iintindi, walang- malasakit manas (png.) (med.) beri-beri
malay (png.) pakiramdam, pagkaalam, malak, manatili (pd.) manirahan, mamalagi,
damdam pumirmi, magtagal
malay-tao (png.) ulirat, buhay, diwa (manaw) pumanaw (pd.) namatay, yumao;
malaya (pu). libre, indipendiyente, nagsasarili umalis
maldisyon (png.) sumpa mandadangkal (png.) (ent.) samba- samba
maleta png.) maletin mandamyento (png.) mando, utos, mandato,
mali pu. lisya, di-tama, di-wasto, sinsay, linsil, order
di-tumpak mandarin (png.) (bot.) dalandan, dalanghita
malik-mata (png.) transpigurasyon, pagbabagong- mandin (pa.) wari, parang, tila
anyo, pag-iibang anyo; salamangka; mando (png.) utos, mandamyento, manda, order;
kinikita, kinikinita kapangyarihan, poder; nasasakupan,
maligno (png.) lamang-lupa sakop, dominyo
(maliw) pagmamaliw (png.) paglipas, maneho (png.) pagtsutsuper; pamamahala,
pagkawala, paglalaho; pangangasiwa, pagpapalakad
pagtatapos, pagkaparam, manhid (png), pamimitig, pangangalay,
pagwawakas pangigimay, pulikat, kalambre
maliwag (pu.) makuyad, makupag, mabagal; manik (png.) aboloryo
pang-abala manika (png.) pigurin, papet, tau-tauhan
maliwalas (pu.) aliwalas, presko, mahangin maniketa png. pihitan, manibela
maltrato (png.) pagmamalupit, pang- aapi, manigo pu. maunlad, mapalad; paborable;
pagmamalabis; masamang trato, buwena-mano
masamang pakikitungo, masamang maniobra png. pakana, panlilinlang;
pagpapasunod pamamaraan, paraan
mama (png.) di-kilalang lalaki; nanay, ina manipesto png. pahayag, proklamasyon
mamak (png.) dayami, ginikan manipi pd. kopyahin, sipiin
mamamahayag (png.) reporter, peryodista manipulahin pd. patakbuhin, hawakan,
mamay (png.) yaya, sisiwa; lolo, ingkong paandarin, maimpluwensiyahan;
mamera (pu). manentimos, tig-isang (kol.) doktorin
sentimo, tig-isang pera (manman) magmanman, manmanan pd.
mamilaylay (pd.) mamutawi tiktikan, manubok, magmatyag, mag-
mamulubi (pd.) mamalimos, magdalita, espiya, magmasid
maghikahos mano png. santumpok; sanrolyo, sanlikaw
mamumuslit (png.) (kol.) kontrabandista, manok png. (patal.) bata, protehido, tangkilik
ismagler manong png. (ekles.) banal, relihiyoso
mamutawi (pd.) mamilaylay manood pd. masdan, obserbahan
man (ptg.) din, rin mansa png. mantsa
mana (png.) erensya, pamana mansigit png. templo, simbahan, iglesiya
mana pay (pa.) mabuti pay, mahangay manso pu. maamo
manaan (pu.) tig-isang-daan, tigsasandaan manta png. blanket, kumot
manaka-naka (pa.) madalang, bihira, mantel png. tapete
maminsan-minsan mantilya png. belo, talukbong
manaksi (pd.) tumestigo
mantinimyento png. pagpapairal, pagpapanatili, masalita pu. sitsit, daldal, mabibig, mabunganga
pagpapamalagi; sustento, panustos; masama pu. di-mabuti, di-mainam
ikabubuhay, ikinabubuhay, kabuhayan, masangkot pd. masali, mabilang, madamay
pagkabuhay masarap pu. matimyas
mantsa png. dungis, dumi, dusing, lahid, batik, masaya pu. maligaya, natutuwa, nalulugod
bahid; kasiraang puri; marika, banil masdan pd. tanawin, malasin, tingnan; suriin,
manulos pd. magpasasa, managana siyasatin
manuso png. lampin maselan, maselang pu. pihikan, delikado,
manya png. sumpong, haling, pagkahaling, mapamili
pagkahibang masetera png. plorera
manyempo pd. magsamantala masiba pu. matakaw
manyur png. pataba, abono (mula sa dumi masigasig pu. masugid
ng hayop) masinop pu. mapagsimpan, maasikaso, mapag-
manggagamot png. duktor imis
manganino pd. masilong, masungyaw masinsay pd. maligaw, malisya, malihis
manggasa png. (bot.) bigas, palay masipag pu. masikhay, masikap
manggeta png. panikwas, pingga masiso pu. buo, solido
manggo png. tatangnan, hawakan, puluhan; masiyasat pu. mapagtanong, mapag- alam,
manibela mapanuri
mapagkunwa pd. mapagbalatkayo, masungit pu. talusaling, magagalitin,
mapagpaimbabaw mataray
mapait pu. masaklap masuyo pu. mapagbigay, magiliw
mapalad pu. masuwerte mataho pd. mabatid, matalos, malaman,
mapilit pu. mapanggumiit, mapaggiit, maunawaan, malirip
mapagpumilitmaputi pu. busilak mataimtim pu. mataos, matiim, matapat
maputla pu. mabarak matalas pu. matalim; matalino
maragundong pu. maalingawngaw, matunog, matapobre png. mapanghamak, mapangmaliit,
maugong mapang-aba
marahan pu. banayad, mahinay, mabagal, matematika (png) - sipnayan
mahina matimpi pu. mapagkimkim; mahinahon
marahas pu. mapusok, mabagsik matimyas pu. dalisay, wagas, busilak,
marahil pa. kaipala; bakasakali matapat
(marali) pamamarali png. paghahambog, matipuno pu. malusog, balisaksak
pagyayabang, pagmamagaling; paninira matiyaga pu. masigasig, masikap, masikhay,
maralita pu. dahop, hikahos, kapos, dukha, matiisinn
mahirap, pobre; pulubi mato pu. galit, suya, yamot; pagkainis,
marami pu. labis-labis, ibayo; sobra pagkalungkot
maramot pu. kuripot; di-mahingan, masarili matres png. kutson
maramdamin pu. sensitibo; matampuhin matris png. bahay-bata, inunan
marangal pu. maginoo matuwid pu. diretso; tuwid; katwiran
marangya pu. magarbo, maringal; palalo, mayabong png. malabay, malago
hambog mayaw png. husay, ayos, inam
marka png. tanda, palatandaan; bahid, lahid, maysakit png. pasyente
dungis, mantsa; antas, nota mayumi pu. mabini, mahinhin
marikit pu. marilag, kaakit-akit, maganda medida png. panukat, sukatan; takalan
mariwasa pu. masagana, maalwan, maykaya meditasyon png. nilaynilay, bulaybulay
marubdob pu. masidhi, mapili, maalab memorya png. gunita, alaala
marumi pu. mailbag, mabanil memoryado pu. saulo, kabisado
marunong pu. matalino mensahe png. bilin, pasabi, pahatid, pabatid;
masakim pu. suwapang, makamkam, mapag- kalatas
imbot merkader png. negosyante, komersyante,
masakit pu. makirot, maantak, nakakainsulto mangangalakal; biyahero
merkado png. palengke, talipapa, tiyangge, monopolyo png. pagsasarili, kontrolado;
pamilihan panlalagom
merit png. galing, buti, kabutihan; halaga, moskitero png. kulambo
kahalagahan, kahusayan moto png. islogan, bansag
metod png. paraan, pamamaraan mulias ong. bukang-liwayway; pamamanaag,
mikmik pu. kakapurit, napakaliit, kakatiting pamimitak; madaling-araw
milagro png. himala; kababalaghan munakala, munukala png. proyekto, plano;
mimika png. manggagaya, manggagagad; balak, panukala
manunulad; pantomina mundo png. daigdig, sangkalupaan, sandaigdigan,
ministeryo png. gabinete, departamento, sansinukuban
kagawaran; paglilingkod; pagtulong; mungkahi png. suhestiyon, panukala,
pastor, sugo proposisyon
miron png. manonood, taga-usyoso (muok) nagpamuok pd. nagsagupa,
misay png. bigote, balbas naglaban, nagbaka, nagdigma,
miselanea pu. sari-sari, iba-iba, halu- halo, naghamok
samut-sari muog png. muralya, kuta, taguan; kuwartel;
misels png. tigdas, bulutong-tubig pader
miserable pu. aba, karumal-dumal, kadusta-dusta; mura png. alipusta, pasaring, lait; alimura, sisi,
nakasusuya; nakaiinis, kahabag-habag sermon; aral, pangaral
mithi png. ambisyon, pita, pithaya, nasa; adhika, mura pu. bubot, hilaw, baguhan, sariwa; barato,
lunggati balindang, babarahin
miting png. pulong, kumperensiya; panayam, musmos png. paslit, bata; murang isip; inosente;
interbyu; pagtatagpo, pagkikita; pagkikilala; mangmang
pagtitipon; pagsasalubong mamutawi pd. sabihin
mito png. alamat, katha-katha; gawa-gawa mutya png, paraluman, diwata; bukudtangi,
miyembro png. kaanig, kasapi, kagawad tangi, pinakatatangi, bugtong; darling, irog,
modelo png. huwaran, uliran giliw, hirang, sinta, mahal, kasi; anting-
moderno png. makabago anting, galing, agimat
monarka png. emperador, hari; dugong- muwang png. alam, muwak; kabatiran; isip, kuro
bughaw
N
nais (png) hangarin; kagustuhan; ibig; nerbiyosa-so (pu) maindahin; matatakutin;
namnam (png) lasa maramdamin; magugulatin; kinakabahan;
nanay (png) inay; inang; mama; mamang biglain
narangha (png) dalandan neto (png) tubo; kinita
narasyon (png) pagsasalaysay nibel (png) pagkapantay
nasa (png) nais; mithiin nigo (png) sagana; masagana
nasa masalalay; isalalay niig (png) pag-uulayaw; pagsasarilinan
nasyon (png) bansa nilay-nilay (png) muni-muni; dili-dili; bulay-
nasyonal (pu) pambansa bulay
nasyonalidad (png) kabansaan nimbo (png) sinag
natibo (png) katutubo nimpa (png) diwata
natural (pu) likas; katutubo; taal; parang totoo ninag (png) radyasyon
nayon (png) baryo; barangay ninuno (png) angkang pinagmulan
nebera (png) repridyeretor ningas (png) alab; liyab; lagablab; apoy
neblina (png) ulap; alapaap ningning (png) sinag; aluningning; luningning;
negosyante (png) mangangalakal kislap; kinang; tingkad
negosyo (png) hanapbuhay; pangangalakal nisnis (png) himulmol
nerbiyos (png) pagkamatatakutin nitso (png) butas
nobela (png) kathambuhay
nobelista (png) mangangathambuhay nota (png) marka
nobya (png) kasintahan; katipan notisya (png) babala; paunawa; patalastas
nobyo (png) kasintahan; katipan nulo (pu) walang-bisa
nombrado (png) hinirang; tinawag numero (pu) bilang
nood (png) palabas; tanawin nunal (png) taling
noon (pa) dati; dati-rati nuno (png) lolo; lola
normal (png) karaniwan nuno (png) dwende; tianak
norte (pu) hilaga nutnot (pu) nisnis; nasnas
NG
ngakngak (png) nguyngoy; tanguyngoy ngawit (png) ngalay; ngimay
ngalan (png) pangalan; tawag; taguri ngawngaw (png) ngasngas; daldal; kuskus-
ngalan (png) reputasyon; puri balungus
ngalanan (pd) tawagin; binyagan ngibit (png) ngiwi
ngalandakan (pd) ipagparangalan; ipamutak ngiki (png) ginaw
ngalay (png) - ngalo ngidngid (png) gilagid
ngaligkig (png) manginig sa ginaw ngilin (png) abstinensya
ngalirang (pu) tuyot; tuyong-tuyo ngimay (png) pamamanhid
ngalit (png) ngitngit; matinding galit ngimbulo (png) inggit
ngalo (png) ngalay ngimi (png) kimi
ngalukabkab (png) pagkabakbak; pagkatanggal nginig (png) pangangatal
ngalumata (pu) hapis; mukhang pagod; mukhang ngisi (png) ngisngis
may-sakit ngitngit (png) galit
ngamba (png) pagkabahala; bagabag; takot; ngiwi (pu) nakangibit
sindak; agam-agam ngiyaw (png) ingaw
nganib (png) peligro; krisis ngulag (pd) mangilabot
nganingani (png) guniguni ngulag (png) nalalagasan
nganga (png) pagbuka ng bibig ngunit (pangatnig) pero; subalit; datapwat
nganga (pu) nakatunganga; nakatanga ngusngos (png) nguso
nganga (png) hitso nguso (png) ngusngos
ngapos (pu) kulang ngutngot (png) - ingit
ngasiwa (png) pamamatnugot; pamamahala nguya (png) ngata
ngata (png) nguya nguyapit (png) pag-aalimbitin
ngatngat (png) kagat nguyngoy (png) ngakngak; hulhol
O
obaryo (png) bahay-itlog kailangan
obispo - bishop oksidental (pu) kanluranin; kanluranan; weste
obligado (sapilitan) - (pu) kailangan; oktopus - (png) kugita; octopus; pugita
obligasyon (pananagutan) - (png) tungkulin; okupado - (pu) may inaatupag, abala, hindi
panagutan; kautangan; pagbabayaran
obra - (pu) may-kaya; maylakas; may kakayahan makaugaga, may binubusis, okupado; may
obrero (png) manggagawa; tao; bintay sa trabaho; d umog, gumon,
obserbasyon - (png) pananaw; pagmamasid; tingin lulong; subsob; abala.
oditoryum (png) tanghalan okupahan (pd) sakupin; manakop;
ohales - (png) uhales tumagal (ng oras o panahon); makapuno sa
oho - (pa) opo; oo isang bagay na kulang o kapos; manirahan,
okasyon (png) pagdiriwang; pangyayari, mamahay, manahanan; maging tenant o
pagkakataon, tiyap; kaganapan, tsansa; kasama sa bukid; mamalagi; manungkulan
dahilan,sanhi, basehan, batayan, oliba - (png) aseytunas, pitogo, olive
pangangailangan, bagay na onsa - 1/16 ng isang libra;
onse - (png) labing-isa pinakasulit na kalagayan, dami, antas o uri;
oo - (pa) opo, oho kaligatan, optima
opalo - (png) hiyas (pu) pinakamainam; pinakamaigi,
opera - (png) tanghalan pinakasuli, optim
opera - (pd) gumana, umandar, optometri - (png) tagasukat ng salamin
magpaandar; trumabaho, gumawa; tumalab, optometris (png) optometrista
umepekto, magkabisa; tistisin, operahan, opyo (png) opyo, opyum, apyan
mag-opera orador - (png) mananalumpati; tagapagsalit
operasyon - (png) pagtitistis, operasyon; orakulo -(png) dambana; paring
pagpapaandar, pagandar; pag-gawa; manghuhula
pagsasagawa; pagtakbo, pagpapatakbo; ang ora mismo - (pa) ngayon na
ginagawa sa mga numero o kantidad, tulad ora-orada (pu) madalian
ng mga sumusunod addition, subtraction, oras - (png) sandali, saglit, panahon;
multiplication, division, transposition, okasyo, tiyempo, tsansa, tiyap
substitution, differentiation, at integration; oras-oras - (pa) bawat sandali
kampanyang militar o kampanyang nabal; orasyon (png) padasal, pangadyi,
sakilos. panalangin, dalangin, dasa, pakiusap,
opereytor - (png) taong nagpapaandar o panambitan, paghingi ng aksyon ng korte
humahawak ng aparato (telephone operator, orbe - (png) bagay na bilog, tulad ng bola;
halimbawa); mayari (ng negosyo o plota ng saklaw, sakop, impluwensya
mga sasakyan (taxi operator, halimbawa); orbita (png) orbito, iniikutan
aparatista order - (png) utos, atas; mando; pag-uutos;
opinyon (png) palagay, tingin, pananaw, kapangyarihang mag-utos o magmando;
akala, opinyon, haka-haka, pagmumuni; husay, galing, kaalaman o kasanayan
kurukuro, pala-palagay, wari-wari, ordinansa (png) batas, ley;
paniniwala, hinuha, sapantaha; kalkula, hurisprudensya
tantya, taya; hulo; hagap, hinagap; ordinaryo (pu) karaniwan; madalas,
damdamin; pulso (ng bayan) malimit, habituwal, nakasanayan,
opiser (png) opisyal; taong komisyonado nakaugalian
sa hukbo; taong lisensiyado bilang master, oregano - (png) marjoram
mate, chief engineer o assistant engineer sa orends -(png) lukban, dalanghita,
barko; pulis; konstable; ranggo sa isang kabuyaw , kahel
samahan. organdi - (png) tela
opisina (png) bupet, opisina, ahensya, organisado (pu) maayos, matatag
tanggapan; mga taong bumubuo ng isang organisasyon - (png) organisasyon; pag-
opisina; tungkulin, gawain, kapangyarihan oorganisa; pagkakatatag, pagtatatag
(ng isang katungkulan); puwest, opisyo; organismo - buhay na indibidwal
seremonya sa simbahan; mga canonical orihinal - (pu) bago, basal; hindi pa
hours; panalangin, dasal, pagdarasal, nagagaya o nakokopya; mapanlikha,
seremonya, serbisyo orituwal ng simbahan. mapang-imbento
oportunidad (png) magandang orkestra - (png) kalipunan ng mga
pagkakataon; suwerte; tsansa, oportunidad. manunugtog; butaka
oportunista (png) taong mapagsamantala, orkid - (png) dapo, orkidyas, sanggumay,
gahama, o gani, oportunista, waling-waling, kulay na lila
oposisyon - (png) oposisyon; pagsalungat, ortograpiya - (png) palatitikan; wastong
antagonismo, pagsuway, pagtutol; posisyon palabaybayan; pagsasasimbolo ng mga
o kalagayang katapat o kabaligtaran; tunog ng salit
sagabal, hadlang ortopedik - (png) ortopediko
optikal - (pu) optic oryental (pu) pansilangan, hinggil sa mga
optiko - (png) optiko bansang silanganin; makinang at mamahalin
optimis - sulitin, pakinabangan ospital - (png) pagamutan
optimismo - (png) pinakamaganda o ostiya - (png) sagradong tinapay
osyano - (png) karagatan otso (png) walo
otap (png) biskwit sa Cebu oyayi - (png) lalabay, kantang pampatulog
otel - (png) hotel ng bata, hele-hele
otmil - (png) abena
P
paalam (png) adyos, paglisan, pag-alis pag-ibig (png) paggiliw, pagsinta, pag-irog,
paanyaya (png) imbitasyon, pag-aya, paghikayat pagmamahal, pagtatangi, pagsusumamo
pabagsak (png) suhol, lagay pagod (png) hapo, pagal hirap
pabalat (png) takip, pang-ibabaw pagpag (png) wasiwas, waksi, pilig
pabango (png) losyon, perpume paha (png) bigkis, sinturon, tali
pabaya (pu) bulagsak, walang ingat pahalang (pu) pabalagbag, kasalungat, di paayon
pabuya (png) regalo, gantimpagod, aginaldo paham (png) dalubhasa, pantas, matalisik
pakakak (png) tambuli, trumpeta pahamak (png) disgrasya, aksidente
pakana (png) lalang, daya, linlang pahat (png) paslit, musmos, walang muwang
pakasing (png) taginting, kuliling, kililing pahatid (png) bilin, pasabi, paalaala
pakaw (pd) isinara, itinarangka, iginagantso, pahayag (png) patalastas, babala, sinabi, saysay
ikinandado pahayagan (png) peryodiko, dyaryo, lathalain
pakay (png) layon, mithi, dadya, nasa, pita, pahid (pd) haplos, himas, punas
hangad pahilis (pu) hilig, kiling, di-tuwid, pabalagbag
pakinabang (png) tubo, interes, napala, natamo pahimakas (png) pamamaalam, huling habilin
pakinggan (pd) dinggin, ulinigin pahinante (png) tagabuhat, kargador, istibador
pakita (png) palabas, iksibit pahintulot (png) permiso, pagpayag, pagsang-
pakitang-tao (png) pasikat, pagkukunwari, ayon
paghahambog pahinuhod (pd) pagtango, pagpayag, pagsang-
pakiusap (png) pagsamo, pagdaing, panambitan, ayon
pagpapakumbaba, paninikluhod pahinga (png) deskanso, pahingalay, pagtigil,
pakla (pu) saklap, pait, askad, asim paghinto
pakli (png) sagot, sabad, sabat, tugon paikpik (pd) siksik, gitgitin, pigan
paknit (pd) tanggal, bakbak, lapnos, punggal pailalim (pu) pataksil, pababa, traydor, palusong
paksa (png) suliranin, layon, pinag-uusapan, paimbabaw (png) pagkukunwari, pagbabalatkayo
tinatalakay pain (png) pangati, bitag, panlinlang
pakumbaba (png) paninikluhod, pagsamo, pait (png) saklap, hapdi, dita, lasang apdo, kirot
pagdaing pala (png) nahita, nakuha, ganti
pakundangan (png) galang, pitagan, pagtingin, palakad (png) regulasyon, tuntunin, patakaran
pagbibigay palakpak (png) aploso, pagakpak ng kamay
pader (png) dingding, bakod, kahanggan palad (png) kapalaran, tadhana, swerte
padpad (png) dala, anod, tangay palag (pd) galaw, pusag, pitlag, tarong
paga (pu) maga, bukol, pantal, alsado palagay (png) akala, sapantaha, kuru-kuro
pagak (pu ) paos, pagaw, malat, bahaw palagi (pa)parati, lagi, madalas
pagamutan (png) ospital, klinika palahaw (png) sigaw, hiyaw
pagaw (pu) malat, paos, bahaw palalo (pu) mayabang, hambog, mapagmataas
pagbabahagi (png) paghahati, pagpaparti, palamara (png) taksil, sukab, lilo
dibisyon, pag-aayaw-ayaw palamuti (png) adorno, dekorasyon, gayak
pagkaraka (pa) agad, dali-dali, dagli, kagyat palanas (png) pampang, aplaya, baybayin,
pagkatao (pu) maginoo, marangal, kalikasan ng dalampasigan, taganas
tao palangoy (png) biya, palutang
pagkuwan (pa) agad-agad, pagdaka, dagli, kagyat palas (png) talop, tabas, pungos
pagdaka (pa) kaagad, dagli, kagyat, agad palasak (pu) laganap, sagana, pangkaraniwan
pagdarahop (png) paghihirap, pagsasalat, palasan (png) bihuko, yantok, ratan, uway
paghihikahos palasyo (png) gusali, tahanan ng hari
palatandaan (png) pinagkakakilanlan, hudyatan, palibhasain (pd) hamakin, dustain, insultuhin
pampaalalang-marka, senyas paligid (png) palibot, paikot, erya
palatol (png) palugit, pataan, laan, palabis, paligsahan (png) timpalak, kontes, labanan,
pasobra tagisan ng talino
palayat (png) bagaso, sapal, ipa paling (png) kiling, hiwas, hilig
palayaw (png) tawag, bansag, alyas, turing, taguri palisin (png) alisan, walisin, pagpagin
palengke (png) merkado, tyanggi, pamilihan, palitan (png) halinlan, ibahin
talipapa
Q
R
rabit- (png) kuneho, coneho, cuneho rebersible- (pu) baligtaran, baligtarin, mabali
raket- (png)anomalya, garapl, kabanha, rebisahin- (pd) suriin, repasuhin, iksaminin,
delihensiya, pangilad, rakit auditin, rebisar, pagtarong
raketir- (png)mangraraket rebisyon- (png) mulinsuri, pagtutuwid, repaso,
radar- (png)sensor ribyu
radyo- (png)radyu, radi rebokahin-(pd) bawiin, iurong, pawalang-bisa,
ragasa- (pa)madali, marahas, dagasa pagbakwi
raha- (png)panggatong rebolber- (png) baril, paltik, pistola, sandata, pusil
rahiyo- (png)pang-akit rebolkar- (png) tuklas, bunyag, tagpuan
rahuyo- (png)gayuma, halina, pang-akit rekado- (png) pansahog
rami- (png)amiray rekisa- (pd)paghalughog, pagkapkap
ramilyete (png)- bukey reklamo- (png) tutol, daing
rangya- (png)luho rekobeko- (png) kuriri
rapol- (png)ripa rekodo- (png) anggulo
rason- (png)katwiran, dahilan, sncan, pangisip, rekomendasyon- (png) tagubilin, pagpaila aron
panabot, katarongan mahiluna, itugyan , patigayonon
rasonable- (pu)makatwiran rekord- (png) talaan, kaagi, akta, rehistro, pasulat,
raspahin-(png)kayurin patala
rasyon- (png)pamamahagi, pahat rektanggulo- (png) parihaba, riktangulo
raya- (png)guhit, salungguhit rektipikasyon- (png) pagtutuwid, pagwawasto
rayag- (pd)balik rekto- (pu) husto
rayama-(png) laging kasama rekwa- (png) dami, grupo
rayot- (png) kaguluhan regadera- (png) pandilig
reaksiyon-(png) tugong-kilos regalo- (png) bigay, handog, gasa, gasaha, hinatag
realista-(png) makatunay, pragmatiko regla-(png) guhit
realse- (pu) also, umbok, paumbok, relyebe, bukol, regular-(pu) karaniwan
pabukol regulasyon- (png) alituntunin, reglamento
rebaha- (png) bawas, deskuwento, reduksiyon, rehiyon- (png) pook, distrito
tawad relasyon-(png) kaugnayan, relacin, kalabotan
rebelasyon-(png) pagsisiwalat, pagpapahayag, relebo- (png) kapalit
paglalantad, pagtatanghal, pagpapakilala, bugna, relihiyon- (png) pananampalataya, relhion, pagtuo
pinadayag relos- (png) orasan
rebelde-(png) manghihimagsik, insurekto, remedyo- (png)gamot, lunas, remedi
rebolusyonaryo, masakoton, masukihon, suki, reparasyon-(png) bayad-pinsala
sukol, supil repaso- (png)balik-aral
rebelyon-(png) panghihimagsik, himagsikan, repetisyon- (png) pag-uulit, magbalik-balik
pagbabangon, pag-aalsa, alamyento, insureksiyon, repinado- (pu)pino, pulido
rebolusyon, pagsukol replektor- (png) pambalik-sinag
reberebe- (pa) padalus-dalos, sigi-sige, padaskul- reporma- (png) pagbabago, pamaayo
daskol reporter- (png) tagapagbalita, tigbalita,
reberendo- (pu) kapita-pitagan, kagalang-galang magbabalita, magtataho
represko- (png) pampalamig retaso- (png) pinagtabasan, pinagputulan
represantante-(png) kinatawan, representatib, retinihin- (pd) pigilin, antalahin, bimbinin
tinugyanan retiro- (png) pamamahinga, pahilit, hunong
repridyeretor- (png) palamigan retraksiyon- (png)pag-uron, pagtalikod, pagbawi
reputasyon- (png) puri, dangal, reputcin, retribusyon- (png)parusa, silot
paintungulan, gindungog retsasahin- (pd) tanggihan, dispatsahin
reserb-(png) paglaan, pagtabi, pag-ipon, reserbar, reuma- (png) kalambre, manhid, pulikat, pasma,
tagan-an ngalay, pamimitig
reserba- (png)panlaan, reserbcin, paglain, ribal- (png) kaagaw, kapang-agaw, kaatbang,
pagtagana manag-atbang, kaindig
reserbado- (png)nakalaan ribentador- (png) paputok, libintador, pabuto
residensiya- (png)tirahan, tahanan, residenci, riles- (png)daang-bakal
tucnangan rima- (png) tugma
residente-(png) macatcnang, puluy-anan rimarim- (png) diri, suklam
resin- dagta, lagok riwara- (png) disgrasya, kaulawan
resitensiya-(png) tibay, tatag, lakas, kakayahan, riwasa- (pu)masalapi, dato, kuwartahan
resistencia, pagsukol rool- (png) disgrasiya, kaulawan
resolusyon, (png) kaisahang-pasiya rumi- (png) kalat, bahid, batik, buling, yuta
resorspul- (png) mapgparalan rurok- (png) itutok, kaitaasan, tugatog, taluktok,
respeto- (png) galang, respectun, galangan, tumoy, kinatumyan
respecto, respetar, pagtahod, tahoray, tahod ruta- (png) rumbo, itiniraryo, dakong-puntahin,
responsable- (pu) maaasahan, maquibat panawan, rota
restawran- (png) kantin, kainan, kan-anan, rutin- (png) karaniwang gawi, naandan, rutina
karenderiya, karihan, risturan ruweda- (png) gulong, ligid
resulta- (png)kinalabasan, bunga, agi, nadangatan, ruwina-(png) pinagkaguhuan, guho
risultado, salangpotan, sangpotanan
S
sa gitn (pu)- kahalubilo, kasama salat (pu)- kulang, wala
sabw (png)- sopas, salawl (png)- pantalon
sab (png)- diga, bigkas saligan (png)- batayan
sabhin (png)- salaysay, ikwento salikop (png)- anggulo, panig
sablay (png)- sala salit (png)- gumawa, magtrabaho
sging (png)- saba salitaan (png)- usapan
sagip (pd)- ligtas, tinulungan salo (pd)- hulihin, sapuhin
sagt (png)- tugon, reply salo-salo (png)- kainan, bangkete
sagwa (pu)- pangit, walang ayos salungat (png)- laban sa, labag sa
sagwan (png)- good, gaod samahn (png)- kapisanan
sahod (png)- suweldo sambhan (png)- Simbahan,
sakim (pu)- timawa, kayamuan, matakaw, siba samballo (png)- sumbrero
sakt (png)- hapdi, kirot sambit (png)- sabi, bigkas, badya
sakit (png)- karamdaman, disease, illness sanay (pu)- eksperto
saklaw (png)- sakop sandal (png)- samantala, oras
saklaw (png)- suklop sandok (png)- tikbo
saklolo (png)- tulong, sanga (png)- sangay
sako (png)- supot, langgotse sangay (png)- sanga
sakop (png)- saklaw sangayon (pa)- payag
sakun (png)- aksidente, kapahamakan sapa (png)- batis, batisan
sala (pu)- sablay sapagk't (pa)- mangyari, yamang, dahil sa
salakayin (pd)- atakihin, halayin, lusubin sapt (pu)- tama na
salamangka (png)- mahiwaga, kababalaghan saplot (png)- damit, kasuutan
salap (png)- kuwarta, kuwalta, pera sapot (png)- bahay-gagamba
sarado (pu)- pinid, sara simula (png)- umpisa
saranggola (png)- buradol, guryon sindak (png)- takot
sari-sari (pu)- ibat-iba singw (png)- usok
sariw (pu)- bago, kararaan, kalian lamang sinko (pu)- lima
sstre (png)- mananahi sinkuwenta (pu)- limampo
sauli (pd)- ibalik, ganti sinturn (png)- paha, bigkis
saya (png)- palda, laylayan. sinlid (png)- hibla
sda (png)- sutla sip (png)- tadyak
segro (png)- katibayan sip (png)- salin, kopya
seis (png)- anim sipnayan (png) - matematika
selyo (png)- tatak sir (png)- dumhan, pinsala, danyos
sensitibo (pu)- maramdamin sisdlan (png)- lalagyan
senyas (png)- tanda, pirma, lagda siynsiya (png)- agham
seplyo (png)- eskoba, brotsa siyento (pu)- sandaan
serbesa (png)- alak siyete (pu)- pito
sesenta (pu)- animnapu spas (png)- sabaw
setenta (pu)- pitumpo subok (png)- sikap, tangka
siba (pu)- sakim, timawa, kayamuan, matakaw sugal (png)- pakikipagsapalaran
sibuyas (png)- lasuna sgat (png)- samad, kapinsalaan
sigalot (png)- alitan, babag, away sug (png)- embahador, kinatawan
sigasig (png)- sigla suk (png)- kliente
sigaw (png)- hiyaw sukly (png)- palong
sigla (png)- sigasisg suklop (png)- saklaw
siglo (png)- dantaon slat (png)- liham, letra
sigro (pa)- baka sakali, marahil, kayapala, sulok (png)- anggulo, panig, salikop, kanto,
sko (png)- kodo, gitgit tabi
silang (png)- kapanganakan, kaarawan sumbong (png)- daing, tutol
silngan (pd)- subangan sumpa (png/pd)- murahin, tungayaw
silangnan (pu)- taga-silangan, Oriental sundalo (png)- kawal
sild (png)- kamara, kuwarto sungay (png)- pansuwag
sild-tulugn (png)- silid-higaan sund (pd)- sundan, subaybayan
slya (png)- upuan suwelas (png)- talampakan
simbhan (png)- sambahan suweldo (png)- sahod
sming (png)- arte
T
taad (ng tubo) (png)- pagpapasupling tabiki (png)- dingding
taal (pu)- Katutubo, naitbo; angkin; likas,tunay tabig (png)- siki, siko
taan (png)- reserba, laan;palabis tabil (pd/pu)- masalita, daldal, satsat
taas (png)- tayog, tangkad, layog; timbaw; tabing (png)- kurtina kansel, telon, biyumbo,
kamahalan; kabunyian; kadakilaan panganglong, o pantakip
taba (png)- lusog; langis,grasa, sebo tabing (pu)- tawisi, hiwid, hiris; tagibang, ngiwi,
tabak (png)- itak, kampilan, gulok tikwas, hilis
tabako (png)- sigarilyo tabingi (pu)- tabingi
tabad (png)- banto tabla (png)- kahoy
tabal (png)- baog, matsora tabla (pu)- empate, patas; amanos
taban (png)- tangan, kapit, hawak tablaw (pu)- tahaw, bukaskas;tantad,bilad,lantad
tabang (tubig) (png)- ilog, batis, poso tableta (png)- pildoras,kapsula;selyo,papelito
tabang (png)- walang lasa tabo (png)- bao o plastic
tabas (png)- anyo, hugis tabol (png)- hilab
tabas (pu)- gapas, putol,tagpas, lagpas tabon (png)- bunton, tambak, takip; pilapil
tabi (pd)- slis, layo, habi, urong taboy (png)- pagpapaalis, bugaw, aboy
tabtab (png)- tapas,tapyas; tabas, taksil (pu)- palamara,sukab,traidor,lilo,kuhila
bakbak,lilok,kayas;sibak;dasdas taktika (png)- pamaraan;istratehiya
tabugi (png)- kuyukot tala (png)- nota,lista,ulat
taburete (png)- upuan,likuman,istul talaan (png)- listahan
tadhana (png)- takda;batas,tuntunin,alituntunin talab (pu)- mabisa,
tadyak (png)- sipa talaga (pa)- siyempre,tiyak,sigurado,tunay nga,oo
tagal (png)- laon, nga, siya nga
tibay,luwat,resistensiyal;tatag,tiis,agwanta talamak (pu)-
tagas (png)- tulo,pawis,kayat,daloy grabe,rendido,lipos,tigmak,tigib,nasugapa;
tagay (png)- inom,barik lupasay,laylay,handusay, dapa
tagilid-hilig,killing,tagibang,tawisi,iwarang talambuhay (png)- biyograpiya
taglay (png)- akibat, angkin, dala talampak (pu)-
tago (pu)- lihim, kubli,lingid prangka,tapat,prangko,tahasan,harapan
tagos (pu)- lusot,lampas,lagos,taos,tagpos talangka (png)- alimasag,alimango
tagpas (pu)- tigpas,gapas,tabas talas (png) -hayap,talim;talisik,talino
tagpi (png)- patse, tagni;tapal;katnig talastas (pu)- batid, alam, talos, tanto
tagubilin (png)- talatag (png)- hilera,danay,hanay,pila
rekomendasyon,instruksiyon,direksyon;bilin talatinigan (png)- diksiyunaryo
;pasabi talento (png)- dunong, talino, alam, apisyon
tagumpay (png)- biktorya, tali (png)- lubid,leteng
pananalo,pagwawagi;eksito talibas (pu)- pahilis, hiwid, hiris
tagunton (png)- talibong (png)- punyal, daga, balara, dager
paragraph,parapo;talataan,saknungan talibugso (pu)- sagunson, talihabso
taguyod (png)- tulong, tangkilik, tangkakal talim (png)- talas
tahan (pd)- Tigil,hinto,humpay talino (png)- talento, dunong, talisik
tahanan (png)- taling (png)- tanda,nunal,talihalat
bahay,tirahan,urungan,tuluyan talipapa (png)- pamilihan, tiyangge,palengke
tahas (pu)- taliwas (pa)- tangi,maliban,eksepsiyon
tandis,tiyak;tuwiran;direkto,diretso;malinaw talo (png)- nadaig, supil, lupig
tahaw (pu)- lantad,hayag;ayrelibre talon (png)- lukso, lundag, igpaw, igtad
tahi (pd)- Sulsi talsik (png)- tilapon, sabog;
tahilan (png)- biga tilamsik;pilansik;tabsik;tabsak,ilandang
tahimik (pu)- panatag,tiwasay,payapa,mahinahon taltal (png)- kalog, alog; taktak,yugyog,ig-ig
taimtim (pu)- taus-puso,sinsero,tapat talukap (png)- takip-mata, balok, talupak
taka (png)- mangha, gilalas talukbong (png)- belo, pugong, pandong, saklob
takad (png)- batayan, salalayan,pundasyon,saligan talumpati (png)-
takad (pd)- Isalig,ibatay, isalalay deklarasyon;diskurso;bigkas,resitasyon
takal (png)- medida; sukat tamad (pu)- batugan, pabaya, pangkal, aligandero
takas (png)- puga, tanan,pagtalilis tambad (pu)- kita, litaw, labas, lantad, hayag,
takaw (png)- siba, kasakiman tampak
takbo (png)- sibad,yagyag tambok (png)- umbok,bukol,ulbok
takda (png)- tamlay (png)- panlalambot, pagkamaysakit
liksiyon;tadhana;limitasyon,taning,palugit tampal (png)- sampal, tapik, tampi
takip (png)- tuntong, tapon, pansaklob, tanan (pu)- madla, lahat, bala na, pawa
taklob, suklob tanaw (png)- malas, masid, tingin, bista
takipsilim (png)- dapithapon,agawdilim tanda (png)- gulang, edad, marka,
takitaki (png)- diwa, senyal;turno,ining
gunamgunam,akal,banta,dilidili,hagap tangan (pu)- taban, taglay, hawak
taklab (png)- bangan, baisa tangay (pu)- dala, dagit, daklot, sunggab;anod
taklip (png)- galos, gasgas, halas tanggapan (png)- opisina
taklob (png)- suklob,saklon,takip tanghal (pu)- tampok, tanyag
takot (png)- pangamba,sindak tangis (png)- iyak
tangka (png)- banta, balak, nasa, pita, tikas (png)- tindig, bikas, hugis, gilas, kiyas, asta
pakay,hangad, adhika tikim (png)- subok, simsim
tangkas (png)- tali, bigkis, tiklap (pu)- bakbak, tuklap, luknap, ukab
pumpon,tungkos,kumpol;kamada tiklop (pu)- tupi,lupi
tangkay (png)- tikwas (pu)- hindi timbang, nakatuwad, baligtad
tatangan,hawakan,mango;uhay;tagdan tigang (png)-tuyo, tigam, tantang
tanglaw (png)- liwanag,ilaw;patnubay tigatig (png)- bagabag, balino, ligamgam,
tanikala (png)- kadena tigagal,abala
tanim (png)- halaman tigib (pu)- puno, apaw, lipos, puspos
taning (png)- plaso,termino,takda,tadhana, tipan tigil (png)- tugot, hinto, likat, humpay, pahinga,
tanod (png)- bantay tahan, himpil
tanong (png)- usisa, kuwestiyon, interogasyon tigok (png)- lagok, lunok, lulon
tanso (png)- tumbaba,bronse,kobre tila (pu)- animoy,para,parang, wari, Anakin,
tanto (pu)- taho, batid, alam, tatap. Tarok, unawa, mandin, yata
intindi tila (pd)- Humupa, tumigil, humina, huminto
tanyag (pu)- litaw, bantog, balita, kilala, popular, tilamsik (png)- talsik,tilabsik
sikat tilapon (png)- ilandang, talsik
taob (pu)- tiwarik, dapa, tuwad, baligtad subsob, tili (png)- sigaw, palahaw, hiyaw, iyak, hagulhol, irit
balintuwad tilos (png)- tulid
taos (pu)- dalisay, tapat, wagas, taimtim, timpalak (png)- paligsahan, kompetensya, kontes
lubos;seryoso timpi (png)- pagpipigil, hinahon, control
tapa (png)- daing, tuyong karne timpla (png)- lahok, panghalo
tapak (png)- yapak,apak tina (png)- pangkulay,anyil,tayum
tapakan (png)- tuntungan,yapakan tinag (png)- galaw, kilos
tapal (png)- tagpi, tagni, patse,plaster tindi (png)- sidhi,; bigat, kalubhaan;tiim,lakas
tapang (png)- giting, sahang tindig (png)- bikas, kiyas, anyo;tayo, tikas, asta
tapat (pu)- marangal, loyal, sinsero, totoo, tingga (png)- plomo, estanyo
tunay;ganap tingin (png)- tanaw, sulyap, masid, kita, malas;
tapis (png)- tapi, bahag, sarong sipat, silip;palagay
tapik (png)- dampi, kalabit, palo tinig (png)- boses, tunog, tingig, huni
tapon (png)- pasak, takip, sumpal, siksik tipan (png)- tagpuan, sita; takdang araw,
tapos (pu)- wakas kasunduan, kontrata, tratado
tapyas (png)- ukab, tabtab tipo (png)- anyo, hugis, istilo, itsura
tarik (pu)- tayog, taas tipon (png)- koleksiyon, ipon,akumulasyon
tasa (png)- mangkok, baso tira (png)- buntal, suntok, bira, palo
tasahan (pd)- tulisan tiris (png)- piga, pisa, ligis
tatak (png)- limbag,bakat,marka tisa (png)- tsok, yeso
tatag (pu)- tibay titig (png)- tingin, tanaw
tawa (png)- halakhak,hagalhal,hiki tiitk (png)- guhit,letra;inskripsiyon
tawad (png)- palaya, absulusyon diskwento tiwala (png)- pananalig,kumpiyansa,pag-asa
tawag (png)- bansag tiyak (pu)- sigurado
taya (png)- tantiya, kalkula, bintay, pusta tiyaga (png)- sipag, sikap, sigasig
tayo (panghalip)- kata, kami tiyempo (png)- kumpas, indayog, ritmo, kadensiya
tayog (pu)- taas, tarikt tolda (png)- kambas, tent, kampamento
tela (png)- kayo, damit tono (png)- himig
tesauro (png)- talahulugan totoo (pu)- tunay, tapat
testigo (png)- saksi trabaho (png)- gawain, hanapbuhay, propesyon
testimonya (png)- patunay, patotoo, patibay trapo (png)- basahan, pamahid,pamunas
tibay (png)- tatag, tagal, lakas trato (png)- kasunduan, kasulatan, kontrata
tibok (png)- pulso, pintig,kislot,kimbot trono (png)- luklukan
tibong (png)- taas, tarik, tayog tropa (png)- barkada, pulutong
tikal (png)- pamitik, pamamanhid, pagod, pagal tsismis (png)- satsat, daldal, sitsit
tsuper (png)- drayber tulin (png)- dalas, bilis, hagibis
tubo (png)- sibol, supling;pakinabang, interes, tulog (png)- idlip, himlay
kinamulatan tulong (png)- adya, saklolo, bayani; abuloy, ambag,
tubog (png)- lubog, sugbo, babad usong
tugma (pu)- magkasundo, magkaayos tumbok (pu)- tama, tukoy, diretso, eksakto; dutdot,
tugon (png)- pakli, sagot, sabat duro, sundot;karambola
tukayo (png)- kapangalan, kalagyo, kasangay, tumpak (pu)- husto, wasto, tama,dapat
kangalan tunay (pu)- totoo,positibo,aktuwal
tuklap (pu)- bakbak, tiklap, tanggal, ukab tunog (png)- alalad, taginting, ingay
tuklas (png)- diskubre, pagtanto, malaman, mabatid tupi (png)- yupi, tiklop, lupi
tukso (png)- biro, panunudyo, siste; hibo, sulsol, turo (png)- aral, aralin, liksiyon, akay, payo, tunton
tentasyon tusok (png)- tinig, sundot, turok
tuktok (png)- pukpok, katok, bumbunan tutol (png)- kontra, salungat, laban
tuldok (png) punto, tudlok tuwa (png)- galak, lugod, saya, ligaya
tulig (pu)- tuliro, lingming, lito, nataranta, tulingang tuwad (pu)- balintuwad, tungo, lungangi
tuligsa (pd)- punahin, atakihin tuwid (pu)- diretso, tiyak, tahas
U
ubak (pangngalan) balakbak uko (pangngalan) yukod, pagyuko
ubad (pangngalan) dote, bigay-kaya; panhik, pasunod ukod (pang-uri) yukod, uko, yuko
ubahob (pangngalan) pumigasyon, suob, pausok ukol (pangngalan) sadya; marapat, dapat; tungkol, hinggil
ubas (pangngalan) gugo ukyabit (pangngalan) pagkapit, paglalambitin,
ubod (pangngalan) sentro; kaibuturan; buod; sustansiya, ulahipan (pangngalan) alupihan
kahalagahan ulak (pangngalan) ikitan, kidkiran, puluputan, pulunan;
ubod (pang-uri) sukdulan; puno karete
ubos (pang-uri) said, lipol, puksa, tapos ulam (pangngalan) biyanda, pagkain
ubra (pang-uri) pwede, maaari ulang (pangngalan) sugpo
udlot (pangngalan) igtad, ilag; tigil ulap (pangngalan) alapaap; lapulap
udyok (pangngalan) himok, hibo, hibok, buyo, sulsol, ulok ulapot (pangngalan) supot, pitaka
udyong (pangngalan) duyo, punta, dulo ulat (pangngalan) paliwanag, report, salaysay, tups, kuwento
ug-og (pangngalan) - uga ulaw (pangngalan) liyok
uga (pangngalan) yugyog, ug-og, ugoy, liglig ulay (pangngalan) bulati
ugak (pang-uri) tunggak, tanga ulayaw (pangngalan) pagtatalik, pagtatalamitam
ugali (pangngalan) asal, kinagawian, tradisyon, katangian ulbo (pangngalan) kural, banlat
ugaog (pangngalan) pagyugyog, uga, ug-og uldog (pangngalan) pari
ugat (pangngalan) pinagmulan, pinanggalingan ule (pangngalan) tela
ugit (pangngalan) giya, timon uli (pang-abay) muli, ulit
ugma (pangngalan) armoniya, pagkakasundo; ugnay, ulik-ulik (pangngalan) pag-aatubili
sugpong ulila (pangngalan) nag-iisa
ugnay (pangngalan) koneksiyon, relasyon, sugpong ulinig (pangngalan) pagkarinig
ugod (pang-uri) kuba, baluktot ulipores (pangngalan) alipores, tuta, tauhan, basalyo
ugok (pang-uri) estupido, tanga, tonto, ungas, hunghang, uliran (pangngalan) huwaran,
hangal, gunggong ulirat (pangngalan) malay-tao, malay
ugong (pangngalan) hugong, dagundong, agang ulit (pang-abay) muli, uli
ugoy (pangngalan) undayon, indayog uliuli (pangngalan) buhawi, alimpuyo
uhaw (pang-uri) sabik ulo (pangngalan) kabisera; titulo; pinuno
uhog (pangngalan) plema ulob (pangngalan) ningas
uk-ok (pang-uri) dukit, ukit, uka ulol (pang-uri) hibang, baliw, loko, sira-ulo, lunatiko
uka (pangngalan) hukay, lambak, ukit, ukab, gatgat ulok (pangngalan) himok, hikayat, lamuyot; budyok
ukab (pangngalan) kabkab, ukit ulos (pangngalan) pansibat, punturok, panundot
ukilkil (pangngalan) giit, pilit, usisa ulpot (pangngalan) pagsulpot
ukit (pangngalan) ukab, uka, kutab ultaw (pangngalan) pagdating, paglitaw, pagsulpot
uklo (pang-uri) nakayuko, yukod, uko, uglo ultimatum (pangngalan) pasya
ultimo (pang-abay) kahuli-hulihan, katapusan, huli, pinal unipormidad (pangngalan) pagkakapareho, pagkakatulad,
ulupong (pangngalan) ahas pagkakaparis
ulyabid (pangngalan) bulati tiwa, solitarya unlad (pangngalan) - progreso
ulyanin (pang-uri) makakalimutin unlak (pangngalan) pagbibigay, pakundangan,
ulyaw (pangngalan) alingawngaw, alalad, alatlat pagpapahinuhod
umaga (pangngalan) bukang-liwayway uno (pangngalan) isa
umang (pangngalan) patibong, bitag, silo, daya unos (pangngalan) bagyo, sigwa
umangan (pandiwa) tutukan, puntiryahin unsik (pang-uri) maliit, katiting
umano (pandiwa) sinabi unsiyami (pang-uri) puril, sawi
umbok (pangngalan) bukol, tambok; ulbok; umbong untag (pangngalan) paalaala, ungkat
umedad (pangngalan) kahalumigmigan, kaumiduhan untay (pang-uri) tursido, pilipit
umedo (pang-uri) basa-basa, malagihay; halumigmig unti (pang-uri) kaliitan, unsik, katiting, munti
umid (pang-uri) di-makapagsalita, tahimik untik (pang-uri) - muntik
umildad (pangngalan) pagpapakumbaba untog (pangngalan) umpog, bangga
umilde (pang-uri) mapagpakumbaba; hamak, mababa untol (pangngalan) udlot, tigil, hinto
umilyasyon (pangngalan) panghihiya, paghamak unton (pangngalan) pitaka
umis (pangngalan) - ngiti untos (pangngalan) hupa, bawas, tila, hulaw
umog (pangngalan) bugbog, dumog, hambalos unyon (pangngalan) pederasyon, liga
umor (pangngalan) balantong, patawa uod (pangngalan) ulay, uhod
umpis (pang-uri) kuyumpis, impis, hupyak, kupis uom (pangngalan) bangungot
umpisa (pang-uri) simula, pasimula upa (pangngalan) bayad, renta
umpog (pangngalan) - untog upakan (pandiwa) bugbugin, awayin, sabakan
umpok (pangngalan) grupo, lipon, tipon, barkada, pangkat upang (pangatnig) para
una (pang-uri) primera, pinakamaaga upasala (pangngalan) pagmumura, alimura, pandurusta,
unan (pangngalan) dantayan, abrasador insult
unano (pangngalan) pandak, punggok upat (pangngalan) sulsol, udyok
unat (pang-uri) banat, bintad, diretso, tuwid upaw (pang-uri) kalbo, panot
unawa (pangngalan) batid, alam, intindi, watas uplak (pang-uri) dayukdok, hayok, gutom
unawain (pandiwa) intindihin, alamin, tarukin, tantuin upo (pandiwa) likma, lumikmo, lumuklok
unay (pangngalan) paghihinguto upod (pang-uri) pulpol, gasgas, gastado
unda (pangngalan) arastre, remolke upuan (pangngalan) silya, likmuan, luklukan
undap (pangngalan) andap, kisap, kurap urali (pangngalan) udyok, upat, sulsol
undayon (pangngalan) ugoy, indayog; undok, tayon urang (pangngalan) istaka, tulos
undok (pangngalan) tayon, undayon, indayog urangutan (pangngalan) gorilya
undot (pangngalan) udlot uri (pangngalan) klase; klasipikasyon
ungag (pang-uri) tunggak, ulol, hangal urira (pangngalan) siyasat, usisa, siyasig
ungal (pangngalan) ungol, ngalngal, angal urit (pang-uri) kulit
ungas (pang-uri) tanga, estupido, ignorante urong (pangngalan) kundot
unggo (pangngalan) unggoy, tsonggo, matsing urong (pandiwa) atras
ungi (pang-uri) tikwas, kibang uroy (pangngalan) kutya, libak, turya
ungkat (pangngalan) untag banggit, usisa usad (pangngalan) gapang, isod, hilahod
ungol (pangngalan) angil, ngalngal, ingit, angal usap (pangngalan) salitaan, pulong, miting, pag-uusap
ungos (pangngalan) lambi, sungki, tungki, usli, higit, usapan (pangngalan) trato, kasunduan
lamang usapin (pangngalan) litigasyon
ungot (pangngalan) anas, bulong usisa (pangngalan) ukilkil, pagtatanong, pagsisiyasat,
unibersal (pang-uri) pangkalahatan, pandaigdig, panlahat imbestigasyon
unibersidad (pangngalan) pamantasan uslak (pang-uri) hangal, tanga, tunggak
uniberso (pangngalan) sansinukob, daigdig, mundo usli (pang-uri) usbong, umbok, tungki
unidad (pangngalan) pagkakaisa, pagkakasundo uso (pangngalan) moda, palasak, kalakaran
unika, uniko (pang-uri) bukod-tangi usog (pangngalan) kabag, tabol
unipikasyon (pangngalan) pag-iisa, pagbubuklod, usok (pangngalan) aso, singaw
pagsasama-sama usos (pangngalan) dausos, dulas, dausdos, luslos
unipormado (pang-uri) magkakatulad, magkakapareho usura (pangngalan) pagpapatubo
usurpasyon (pangngalan) pang-iilit
utab (pangngalan) kutab, akab, lukad, ukab utong (pangngalan) tetilya, tsupon, pasusuhan
utaba (pangngalan) pagpopospon, pagpapaliban utos (pangngalan) atas, mando, orden, mandato
utal (pang-uri) bulol utot (pangngalan) - lagumpit
utang (pangngalan) bayarin, sagutin, kuwenta utuin (pandiwa) tuyain, ululin
utas (pangngalan) tapos, lutas, yari utusan (pandiwa) atasan
utdo (pangngalan) kitid, ikli, igsi; utod uwi (pandiwa) balik
utero (pangngalan) bahay-bata uyad (pangngalan) bagal
util (pang-uri) maykagamitan, magagamit uyam (pangngalan) paghamak, kutya
utol (pangngalan) kapatid
V
W
wagas (pu)- tunay, puro, dalisay, busilak; tibubos; wagwagan (pd)- magsaboy, tumapsak, umalagwak,
malinis; lubos, taganas; ganap; lantay; bumulwak, pumisik, isaburayra,
walang halo; tapat, kapala; matimyas; totoo, sumaburayray, sabuyan; ligwakan (ng
taos, matapat; lansak, taimtim, taos-puso, tubig); tumilamsik; pumilansik; umagwa,
sinsero, matimyas; hindi mapagkunwari, lumigwak; bumuluswak; kumamboy (sa
hindi balatkayo. tubig), sumagapak; lumagpas (s a tubig);
wagayway (png)- hayuhay; salipadpad, wasiwas, lumampok (sa tubig); tumambog, tumimbog
pagaspas; pintig, sasal, kaba, tahip; kaba; (sa tubig, sumagapak, tumabsak,
komosyon, kaunting gulo; distorsyon; alon, maglagusaw, maglabusaw (ng tubig).
kulot; liboy; pag-ugoy, indayog; pag-alon, wagwagin (pd)- anlawan, banlawan, pagasan,
daluyong; galaw, osilasyon. luglugan; hughugan; hawhawan, waswasan.
wagi (png)- tagumpay, panalo. Wahi (png)- antas ng pagkakalayu-layo o
waglit (png)- mintis, pagmintis, pagdaplis, pagsala pagkakalapit-lapit ng mga datos (data);
(sa puntirya); pagpaltos; kabiguang makita, paghihiwa-hiwalay sa mga component parts
makamit, makuha, maabot o masalo); ng isang complex wave; paghihiwa-hiwalay
binibini; dalaga, dalagita, dalaginding, ng mga kulay ng sinag ng liwanag,
soltera. suspensyon (mga nakalutang na maliliit na
wumaglit (pd)- magmintis (sa puntirya); kumabyos; bagay sa likido, gas o solid).
dumaplis, hindi sumapol o tumama; sumala, Wagwagin (pd)- yugyugin, giwangin, luglugin,
pumalya, pumalpak, pumaltos, magkabisala, kalugin; alugin, iligin, paligpigin, tigtigin,
sumablay, lumihis, magsalupirit; hindi tagtagin; ag-agin; ug-ugin, ig-igin; ugain;
makaabot; hindi makasalo, makasapo o wagwagin, tagtagin; taktakin, itaktak,
makakuha; hi ndi makakita o maka-intind, idakdak; pagpagin, yamutmutin, yutyutin,
mabigo; bmalda, umabsen, makaligtaang yumutyo t; mangaliglig, mangiliglig;
isali o gawin; hindi maisama o magaw, mangaog, mangatal, manginig, mangaykay;
magpalampas; palampasi, maiwanan ng paligpigin, pilingin, pumilig-pilig, kalugin;
(miss the bus, halimbawa), makailag, pagpagin, pumagpag; tigtigin; iwagawang,
makaiwas; maisip o maalala; hanap-hanapin; yanigin, iwaswas; guluhin, intrigahin;
mangulila sa (isang tao); iwala; ilagay sa balasahin; papanghinain ang loob; ikaway,
maling lugar o lagayan; ibunton o ituon sa ibanta, iamba (ang kamay); makipag-
mali. daupang palad, makipagkamay, kumamay,
wagwag (png)- pagyanig, lindol; pakikipagkamay; kamayan; paspasin; makawala,
panginginig, pangangatog, pangangaykay; makahulagpos; pag-alunin (ang tono o
pag-alog, pagyugyog, pagluglog; pagkalog; boses);
pagwagwag, pagyutyot; panggugulo; wakas (png)- wakas, tapos, katapusan; punta, dulo,
pambabalasa; pag-amba; pagpagpag; bitak duluhan; bingit; hangganan; kamatayan;
sa bato; bitak sa kahoy, sandali, iglap pagkasira, pagkapugto, putol; pagkakapatid
(slang); trill (sa music); pinaghalong gatas at o pagkawasak; pakay, layon, layunin; ang
sorbetes na inalog o binate; uri ng pang-atip tinutumbok, tinutungo o pinupuntahan;
o pambubong sa mga kamalig. kinahantungan, hantungan, kahihinatnan,
resuta, kinalabasan; pangharang (book latoy hindi nakakasabik; impis, plat, walang
ends); parte, dako, bahagi, panig; adj. -nasa hangin; mabagal (ang benta); matumall;
dulo, pinal, dulo, pandulo; pangwakas, walang lalim; hindi makisap sabi sa pintura;
terminasyon, limit, paghinto, pagkakasibak mababa kaysa sa nasabing nota ng
o pagkakaalis (sa trabaho); pagtigil, kalahating nota, bimol; eksakto, sabi sa oras;
pagwawakas; kinahantungan, kinalabasan, walang ipinagbago, iyon at iyon din; pare-
bunga, resulta; dulo ng salita o katag. pareho ang tono (sabi sa boses); pare-pareho
wakasan (pd)- tapusin, putulin, wasakin; sirain, ang dilim (sabi sa dibuho); maigting ang
masira; iguho; mamatay, masawi; pagkakatali, walang lundo; sabi sa layag;
magwakas, matapos; utasin, tapusin; yariin, adv.- padapa, pahiga, pabuwal; lubu san,
pinlakin,; ubusin; barnisan o pinturahan; todo-todo; ganap; mas mababa ang tono,
pakintabin, pagandahin; magtapos (ng pag- bimol; walang pataw na tubo (interest); v.-
aaral); makatagpos; huminto, ihinto; patagin, ibaba ang nota nang kalahati.
ipagpaliban; magsara; magkasundo; walang amoy (pu) walang samyo o halimuyak.
maghinuha; maghaka, mag-akala; magkuro; walang anuman (pu) - malugod na tinatanggap;
magpasya; mapilitan; maoblig, itigil. kasiya-siya, kaaya-aya; sagot sa thank you
wakwak (png)- -punit, pilas, bilay, gahak, gaak, (you're welcome -walang anuman);
gato, gawa, tastas, laslas; luray, lasog; walat, biyenbenida; malugod o maayang
warat; lusay, sabog, sira;, hati; lapak, luray; pagtanggap; pag-estima o pagpapatuloy sa
nawindang, windang, munghay, gapak, bisita; pagsalubong; pagbati, pagsalubong,
gabak, pigta, waak, waang. pagkalugod.
Wakwakin (pd)- pigtalin, bigtalin, bigtasin, walang awa, adj.- hindi makatao; malupit,
gahakin, gahiin, wakwakin, wasakin, mapanakit; barbaro, brutal; hindi kaanyo ng
punitin, islasin; lagariin nang paayon sa tao; mala-halimaw, makahayo; walang
granahe; ipakita o sabihin nang pabigla, habag, walang puso; tampalasan, imbi,
ibulalas; kumilos nang mabilis at marahas; buktot, buhong; masama; balakyo; mahayap,
manuligsa; bumatikos. masangil.
waks, n.- pagkit; tutuli (ear wax); floor wax; walang bahala (pu)- hindi namumuroblema;
balyena (wax na ginagawang kandila); masaya; walang pakialam sa mundo; may
paraffin; usang (ng kandila); v. -lagyan o ugaling bahala na; mapagwalang-bahala;
pahiran ng wax; lumaki, lumakas, dumami; laya, layaw.
tumindi; mas bumilog, mas lumiwanag (ang walang bahid (pu)- tunay, puro, wagas, dalisay,
buwan); mas maging. busilak; tibubos; malinis; lubos, taganas;
wala, adj.- sero, nulo, butata; awan (Ilokano); ganap; lantay; walang halo; tapat, kapala;
bakante, basyo; hikahos sa, kulang o kapos matimyas; teoretikal; banal, birhen;
sa; salat, gahol. inosente; walang alam, walang malay,
walang, n.- aksesorya, apartment; bagay o bahaging walang muwang, walang mukat; walang
patag; lupang latian; bahura; kahong malak, walang kasalanan, malinis; walang
paminhian; palad (ng kamay); impis na kinalaman, hindi kasangkot; walang iniisip o
goma ng sasakyan; sapatos na mababa ang binabalak o naidudulot na ma kakasama o
takong; notang mas mababa nang kalahati; makapipinsala; madaling paniwalain;
adj.- mayapa (ang la sa); sarat, pango, mapaniwalain; hindi sanay; payak, simple,
pangod, dpa, sungadngad (sabi sa ilong); walang pakunwari; paslit, musmos.
nibelado, sapad, impis, kupis, lapad, sapad, walang basehan (pu) walang sustansya, walang
kuyumis, hipak, humpak, pipis; pisa, pisat, saysay o katuturan.
tapil, dapil, dapilpil, pilpil; paril (sabi sa walang bisa (pu)walang epekto, dulot, silbi,
isang panig ng ulo); patag, planado; agpis, resulta o kinalabasan; walang
alipapa, talipya, papa; mababa (ang kinahahantungan, impluwensya; walang
takongsabi sa sapatos; lupaypay, plastado, kaganapan, pagkakasakatuparan o
nanglata, bagsak ang katawan; deretsahan, pagsasakatotohanan; walang dating,
tahasan; pirmis, hindi pabagu-bago (sabi rata impresyon, kahulugan o ibig sabihin.
o presyo); walang lasa (sabi sa alak); walang
walang galang (pu)-bastos, garu-garo, walang sigidahan, masinsin, masansan, tuluytuloy;
galang o respeto; walang pitagan o modo; singlakas ng dati; hindi humupa o humina;
sungayan, hagahal, tampalasa; primitibo, walang hinto, walang tigil, walang lubay,
hindi sibilisado; aba, mababa ang antas; walang tugot, walang tantan, walang
garapal, bastos, galawgaw, kangkarot, humpay; sagasa, todotodo; subung-subo,
walang galang, brusko; hindi pulido o walang taros, walang puknat, walang gatol.
mahusay ang pagkakagawa; kamas-kamas, walang kakayahan (pu)- walang kakayahan;
garu-garo; barabara; humigit-kumulang, t walang kapangyarihan, hindi karapat-dapat;
inatantya; masigla at malakas; malupt, kulang sa mga katangiang kinakailangan o
matindi; disintunado, diskordant; salaw, kinikilala ng bata; kakulangan ng karanasan;
salagawsaw, garu-garo, barumbado; pangit kapaslitan, kabagituhan; kamuraan.
ang asa, walang kamatayan (pu)- imortal; walang
walang habas (pu)- walang kumokontrol, kamatayan, walang hanggan ang
pumipigil, rumerenda o humahawak; kabantugan; hindi nasisira o nawawasak;
natural, likas; walang ingat, bulagsak, hinggil sa imortalidad.
burara; busalsal, buhalhal, buhanghang; walang kapantay (pu)- hindi mapantayan; hindi
pabaya; halaghag, madaskol, padaskul- magaya; hindi maparisan; walang katapat,
daskol; padalus-dalos, aruhado; walang walang kapara; walang kaparis, walang
pagpapahalaga o pakundangan; walang kapantay; namumukud-tangi.
habas; rebe-rebe, sige-sige, bara- bara; walang kaparis (pu)- walang kapantay; walang
alisaga; walang hinahon; banda. katapat; walang kasuka, PEERLESSNESS
walang halaga (pu)- walang silbi, walang dangal, n..
hamak; inuti, walang katuturan. walang kasalanan (walang sala) (pu)- inosente;
walang handa (pu)- hindi handa; walang gamit walang alam, walang malay, walang
pagdating ng kagipitan; walang inihanda muwang, walang mukat; walang malak,
(impromptu); hindi preparado. walang kasalanan, malinis; walang
walang hanggan (pu)- panghabang panahon; kinalaman, hindi kasangkot; walang iniisip o
walang simula at walang wakas; hanggang binabalak o naidudulot na ma kakasama o
sa kabilang buhay; awangganin walang makapipinsala; madaling paniwalain;
limitasyon; napakalaki at hindi mabilang; mapaniwalain; hindi sanay; payak, simple,
walang katapusan, walang puknat, walang walang pakunwari; paslit, musmos, n.- taong
humpay, walang tantan, walang hinto, inosente o walang kasalanan; taong
walang patid, walang tigil; walang madaling papaniwalain; batang paslit,
hangganan, hindi matapus-tapos; dugtung- musmos.
dugtong; kabit-kabit, kawilkawil; hugpung- walang kasama (pu)- nag-iisa; solitaryo; bugtong;
hugp ong, sugpung-sugpon.; nangungulila; solo, nagsosolo; adv.- lamang,
magpasawalanghanggan; walang hanggan; lang.
sa lahat ng panahon; kaylan man, walang kasarian (pu)- neutral, balaki; hindi babae
magpakaylan man. o lalake, walang kasarian, asog; hindi active
walang hiya (pu)- walang-hiya, bastos, walang o passive (sabi sa pandiwa); walang
galang; walang modo, walang pakundangan; pinapanigan, neutral.
hindi nahihiya; makapal ang mukha; walang katapusan (pu)- walang puknat, walang
matapang ang apog; balat-kalabaw. humpay, walang tantan, walang hinto,
walang hugis (pu)- walang tiyak na hubog o anyo o walang patid, walang tigil; walang
pigura; tagibang, hindi pantay o balanse ang hangganan, hindi matapus-tapos; dugtung-
anyo; malayo sa, o wala sa hubog, anyo o dugtong; kabit-kabit, kawilkawil; hugpung-
porma, alangani. hugp ong, sugpung-sugpon.
walang humpay (pu)- masagansan; sapin-sapin, walang katumbas (pu)- hindi matutumbasan ng
sunud-sunod, dugtung-dugtong, sagadsad; salapi; nakakalibang, nakakatwa o balintuna.
abut-abot, walang puknat, walang tugot, walang katuturan (pu)- walang kabuluhan; walang
walang gatol, walang humpay, walang tigil, kahulugan; walang kapararakan; hungkag,
walang putol; paulit-ulit, puspusan, sigida, ampaw.
walang kayamanan (pu)- namumulubi, kurba; pagkaalun-alon o kulot (ng buhok);
nagdaralita, nagdarahop, naghihikahos, kaminero; tagalinis ng pugon; pinagwalisan;
nagsasala ang pinanalunan; panalo; pirmes na galaw
walang narating (pu)- hindi kumpleto o hindi buo ng electron beam, patuwid na patungo sa
ang pagkakagawa; bitin, kulang sa husay o cathode ray tube; mahabang sagwa,
kagalingan; hindi pa pino ang galaw; garapal sweepstakes; patikwas ng gaod o balo.
pa, galawgaw, garu-garo pa.
walang pagasa (pu)- walang pag-asa; malab, hindi walo (pu)- walo; otso; n.- bagay na may
na mapagaling, wala nang lunas; imposible, walong sangkap, parte, miyembro o piyesa,
nakakadiskora, halimbawa: kotseng de-otso ang makina;
walang pagsisisi (pu)- walang awa; walang budhi, adj.; pron..
walang puso, malupit. walumpu (png)- otsenta; adj.; pron..
walang puso (pu)- walang puso, walang awa, warat (pu)- nabulabog, nakakalat, kalat; laganap;
walang habag, malupit; walang kalatuylatoy nakasaburayray; naglisaw-lisaw, hambalan.
o damdamin; malamig (ang pakikitungo, wari (pakiramdam) (png)- pangitain, babala,
hindi taos sa puso. merida, hiwatig; kutob, badya, agwero,
walang sala/walang kasalanan (pu)- inosente; premonisyon, pangamba.
walang alam, walang malay, walang wasak (pu)- basag-basag, pira-piraso, tagni-tagni;
muwang, walang mukat; walang malak, pilit na pilit, maski pamali-mali; papatlang-
walang kasalanan, malinis; walang patlang, pauntol-untol; pautal-utal
kinalaman, hindi kasangkot; walang iniisip o (halimbawa: broken speech); paudlot-udlot,
binabalak o naidudulot na ma kakasama o hindi panay o tuluy-tuloy; kulang; paiba-iba;
makapipinsala; madaling paniwalain; hiwa-hiwalay, putul-putol, may putol, putol
mapaniwalain; hindi sanay; payak, simple, basag, sira, hindi gumagana; windang,
walang pakunwari; paslit, musmos. lugami, talunan, naaba; wasak, nabaling hat,
walang tinatanaw na bukas (pu)- walang pag-asa; bangal, gapak, lasog, larot, durog, lagot,
malab, hindi na mapagaling, wala nang bali, linsad, durog (halimbawa: bibinga
lunas; imposible, nakakadiskora. (broken pieces of pottery); hindi natupad
wala sa loob (pu)- walang pakialam sa mundo; (broken promises, halimbawa); nasira,
malamig ang pakikitungo, malatuba; hindi nalabag (sabi sa pangako); disorganisado;
nababahala o nagpapahalaga; wala sa loob. puta-putaki baku-bako, lubak-lubak,
wala sa panahon (pu)- wala sa oras o panahon; hukayhukay, hindi pantay, bugkulbugkol;
alanganin ang dating; adelantado; napaamo (sabi sa hayop); napahina, pagod,
masyadong maaga (ang dating); sala sa pagal, lupaypay.
panahon. wasakin (pd)- wasakin, mangwasak, buwagin,
walay (pd)- ihiwalay; gawing solo o nag-iisa; mambuwag; gibain, manggiba, salantain,
ilingid o itago sa paningin ng iba. manalanta, manalasa, gutayin, gumutay,
walis (png)- walis; palis; paspas, pagaspas; uri ng manggutay, durugin, mandurog, lansagin,
halaman manlansag, lagumin, lumagom o lamunin
walis (pd)- walisin, walisan; palisin; palisan; (ng apoy), mani ra, sirain; patayin; gawing
kumaladkad nang magaan o marahan; walang silbi, waratin; mangwarat, igupo,
paraanan nang waring pahaplos; maantig, manggupo, ilugso, manlugso, windangin,
antigin, umantig; wasakin, paalisin, mangwindang, pasabugin, magpasabog,
palayasin; kumalat, lumaganap; gumalugad; pilapisin, manilapis (ng pananim); piyapisin,
suyurin; kayurin ang kalaliman (ng dagat); maniyapis; walatin; lipulin, talunin, gapiin;
manalo sa bwat yugto ng timpalak o puksain; gunawin; paguhuin.
paligsahan; manalo nang malaki ang wasto (pu)- tama, wasto, tumpak, akma; tugma;
kalamangan; lumamang ng malaki sa angkop; walang mali, walang daplis, sala o
eleksyon; umihip (sabi sa hangin); dumaan o mintis; totoo, nararapat; v.- iwasto, ituwid,
kumilos nang mabilis o maringal; itumpak, ipahinuhos, iakma, itama;
kumambang; n.- pagwawalis; hagod, abot, pagalitan, sermunan o pagsabihan upang ma
saklaw, sakop; palikong daan, kurbada, pabuti (mabago ang ugali,
halimbawa);retokehin, kumpunihin, ayusin; wili (pd)- magpasarap; masarapan; maaliw,
tsekan. maligayahan; makinabang, mamunini;
wastuin (wastuhin) (pd)- itama, gawing tama, akma masiyahan;adj.- mapagmahal; may hilig o
o tugma. interes (fond of); iniingat-ingatan, (my
watak (png)- kaguluhan, pagiging magulo ng mga fondest dreams, halimbawa); haling sa;
bagay; kalituhan; magulong gayak o nawiwili sa; n. -likod o background ng
pananamit; v.- guluhin, paguluhin; disenyo sa lace; pundasyon, basehan,
palaganapin, isabog, isambulat, ilagom; saligan, pamatagan; n.- kasiyahan,
ikalat, magkalat, kumalat; maglanip (sabi sa satispaksyon; pagsasakatuparan ng gusto;
sugat); i-unat, unatin (spread out); ikagkag reparasyon; pagtitika; pagsisisi;
(spread out), sabi sa pakpak; ihagayhay (ang kompensasyon sa pinsala; bayad-pinsala;
butil na pinatutuyo); iladlad, magladlad; katubusan; pagpupuno (sa kasalanan o
ibuka, ibukaka; ibukadkad, ibitadtad; kakulangan); bagay na nagb ibigay
hataking palayo; maglayu-layo; ipahid, kasiyahan; katuwaan, kasayahan, saya; laro,
pahiran; ipabatid; ipaalam; palaguin; paglalaro, pagbibiro; siste; libangan,
palakihin, pada lasin, palaganapin; dibersyon, aliwan; adj.- nagbibigay-saya.
palawakin; n.- pagbabalita; lawak, abot layo; wika (png)- lengguwahe, wika; pananalita; paraan
rantso o lupaing ari ng isang tao; mantel; ng pagsasalita, paraan ng
takip ng muwebles; pagkaing nakahain sa pakikipagtalastasan o pag-uunawaan ng
mesa; mantikilya, palaman, atbp.; buong dalawang tao, bagay o hayop; partikular na
kaliwa at buong kanang panig ng dyaryo o programa sa computer; linguistics; talatag o
magasin na okupado ng , sang lathalain o pagkakahanay-hanay ng mga salita
anunsyo; dipirensya o agwat ng dalawang (wording) ngisang dokumento; diyalekto;
numero, kantidad o halaga salita, pananalita o pagpapahayag;
watak-watak (pu)- nabulabog, nakakalat, kalat; pagsasalita, pananalita, sambitla; bokadura;
laganap; nakasaburayray; naglisaw-lisaw, diga, diskarte; pagsasabi, pagsasakataga;
hambalan. pamumutawi sa bibig; ang namumutawi sa
.watawat (png)- bandera, watawat, bandila; bibig, sabi, salita, usapan, kumbersasyon,
estandarte; uri ng halaman: palawis, pag-uusap, talumpati, diskurso; k opya ng
pabuntot ng nota; barko ng almirante; parte talumpati; estilo o paraan ng pagsasalita.
ng dyaryo na naglalaman ng pangalan nito, wikain (png)- kasabihan; kawikaa, adahe;
sa unang pahina; pamandera ng dyaryo; kasabihan, kawikaan, salawikain.
sagisag, simbolo, tanda, palatandaan, tatak, windang-windang (pu)- wasak, windang, gulanit,
marka, tsapa, emblema; alakbat, akibat, punit, warat, gusgusin, gutay-gutay, luray;
disenyo; larawang nagbibigay ng aral sa v.- past participle ng tear; adj. -punit, pilas,
pamamagitan ng motto o kawikaan. bilay, gahak, gaak, gato, gawa, tastas, laslas;
watot, slang for asawa (png)- kabiyak, asawa; kung luray, lasog; walat, warat; lusay, sabog, sira;
babae: maybahay; ina ng mga bata, ginang, wakwak, hati; lapak, luray; nawindang,
misis; esposa; kung lalake: tao, lakay, bana, windang, munghay; v.- pigtalin, bigtalin,
ama ng mga bata, mister; esposo. bigtasin, gahakin, gahiin, wakwakin,
wawa (png)- saog, batis, aspa; ilug-ilugan, wasakin, punitin, islasin; lagariin nang
saluysoy. paayon sa granahe; ipakita o sabihin nang
welga (png)- pag-alis o paglayas (tanda ng protesta pabigla, ibulalas; kumilos nang mabilis at
o pagtutol); v. -aldabisin, hatawin, birahin, marahas; manuligsa; bumatikos; n.- gapak,
paluin, bambuhin, upakan, tamaan, gabak; punit, pigta; -Sumalangit Nawa (ang
patamaan; pukpukin; dunggulin, bungguin, kanyang kaluluwa), gahak, gabak, wakwak,
salakayin, atakihin; lusubin. waak, waang; paglalagari; uri ng lagare (rip
weyter (png)- serbidor; bandehado, salver. saw); balasaw.
wido (png)- talino, talisik, hilig, galing, kakayahan, wisik (wilig) (pd)- wisikan, magwisik, wiligin,
abilidad; kaakmaan; inklinasyon; ispreyan, hilamusan (ng pintura); n.- wisik,
kaangkupan. wilig, tabsing, isprey; atomizer; wigwigan,
wisikan; budburan, ibudbod, ibulabod,
bulaburan; umambon, umatik-atik; pumatak- kumaba; masabik, maging hindi mapakali;
patak; pumisik-pisik; n.- wilig, wisik, atik; kumaway; ikaway, iwasiwas,
ambon; pisik, bulabod, budbod. magwagayway; iwagayway, ipagaypay;
pumagas; bumati (sa pamamagitan ng
wumagayway (pd)- maghayuhay, humayuhay,
pagkaway); ipagaspas, pumagaspas; umalon,
sumalipadpad, iwasiwas; pumagaspas;
umalun-alon; maging maalon o kulot (sabi
pumagakpak; pumintig (puso), sumasal,
sa buho k); kulutin, ikulot
tumahip, tumibok nang mabilis; kabahan,
X
Y
yabang, png., kahambugan, kapalaluan, yamutmot, png., basura, sukal, layak, yagit,
pagkamataas mutmot
(yabang) mayaang, pu., ambog, palalo yanig, png., uga, alog, lindol, kalog, yugyog
yabo, png., maligat, makunat, maganit yano, png., payak, simple
yabong, png., labay, lago, lamba yantok, png., ratan, uway, bihiko ; tumalula,
yakag, png., kayag, yaya, aya, anyaya, kumbida, ubakan, palasan
imbitasyon yanga, png., paso, masetera
yakap, png., abraso; yapos, akap yangkaw, png., hakbang
(yakis) pagkayakis, png., pagtatagis, pagbaaka, yangot, png., balba, bungot
tagis; paghahasa; pagkiskis, pagkuskus; yangutngot, png., langutngot
pang-aayaw-ayaw yangyang, png., darang, dangdang, bilad, ihaw,
yakyak, pu., lagas, pitas, pigtal; laglag tapa, halayhay
yakyak, png., pagka-gahasa ; inggit ; hili ; selos, (yao) yumao, pd., pumanaw, namatay, lumayas,
panubigho yumaon, umalis
yaga, png., desestos, tapon, aksaya, retaso (yaon) niyaon, pu., noon, niyan, niyon
yagang, png., nipis, kapayatan, kayayatan, lagod, yapak, png., apak, tapak, tuntong ; yuak ; baka
kalirang, yagong (yapaw) yumapaw, pd., dagan, pumatong,
yagban, png., pagdaan, daan; ruta, pagruruta umibabaw, kumubabaw, umalapaw
yagit, png., sukal, yamutmot, basura, layak yapos, png., akap, lingkis, abraso
yago, png. (bot.) dagta, gata, katas, diyus yapyap, png., daldal, sitsit, ngakngak,
yagyag, png., trote, paso pagdadalahira, tsismis, satsat
(yama) karayama , png., katot, kaibigan, yari, png., produkto; gawa, tapos, utas
kapalagayang-loob, kantutang-dila, katalik yari, ph., ito, ire
(yaman) mayaman, pu., mariwasa, masalapi, (yari) niyari, pd., tinapos, ginawa, inutas
mapilak (yasang) kayasangan, png., pagkamagaspang
yaman, png., pagka-mayroon, pagkamapilak, yasyas, png., pinagkayasan, pinagkayuran,
pagkamasalapi, riwasa pinagtabasan
yamang, yayamang, ptg., pagkat, sapagkat yasyasin, pd., kaskasin, laslasin, kayurin, katkatin
yamas, png., tining, sapal, latak, bagaso yata, pa., marahil, kaypala, wari, tila, animo
yamba, png., akma, amba yatab, png., lilik, karit
yambo, png., sukat yatyat, pu., ukab ; kalawangin ; agnas, ngalatngat
(yamo) mayamo, pu., maimbot, pasikat, yawe, png., suis, iyabe, liyabe
yaya, png., sisiwa, ama, maymay
masakim, mapagpasikat; masiba, matakaw
(yatyat) pangangayayat, png., pagkapayat
yamot, pagkayamot, png., suya, muhi, inip, inis,
yatyat, pu., payat
yamuam, yamuyam, png., pinaglalagarian, kusot,
yelo, png., niyede, isno
pinagkayasan, pinagkataman, pinagtabtaban yeso, png., tsok, plaster
yamungmong, png., labay, yabong, lago yukayok, png., subsob, subasob; handusay, tungo
yukayok, pu., lugmok, tungo, sawi, klang-palad
yugto, png., bahag; serye yupi, pu., tiklop, tupi, lupi
(yugyog) yugyugin, pd., alugin, ugain, ligligin (yupyop) yumupyop, pd., sumubsob, yumakayok
(yumi) mayumi, pu., mahinhin, mahiyain, (yupyop) yupyupan, pd., limliman, yungyungan,
mabini, mahinahon halimhman
yungib, png., lungga, kuwea, katakumba, lungib (yurak) yurakan, pd., apakan, yapakan, tapakan,
(yungyong) yungyungan, pd., tangkilikin, tuntungan
liliman, limliman, yupyupin yuta, png., sandaang libo
(yupi) nayupi, pd., natiklop, natupi, nalupi