Fakultet: _____________________ Grupa: A

Ime i prezime: _________________________ Datum: ___________

Br. Indexa: _________________________ Broj bodova: ______

DRUGI KOLOKVIJ IZ EKONOMIKE PREDUZEA

Na sljedeim pitanjima zaokruite tane tvrdnje:

1. Definii pojam prihodi?

- Prihode dijelimo na redovne i neposredne rashode
- Redovni prihod proizvodno preduzee ostvaruje vrei redovno svoju djelatnost tj.
proizvodnju i prodaju gotovih proizvoda
- Redovni prihod ne obuhvata vrijednost prodatih roba, materijala i stalnih sredstava kao i
naknade po osnovu finansiranja gdje spadaju priznate kamate, pozitivne kursne razlike,
dividende i sl.
- Neposredni prihodi predstavljaju neuobiajene stavke koje utiu na poveanje
poslovnog rezultata

2. Definii pojam, formiranje i raspodjelu dobiti?

- Dobit se izraunava kao razlika izmeu ukupnih prihoda i ukupnih rashoda u
odreenom obraunskom periodu
- Dobit je sekundarni cilj rada i obavljanja djelatnosti u preduzeu
- Dobit je koliinski izraen neto rezultat poslovanja preduzea
- Dobit nam pokazuje, koliko je sredstava ostalo preduzeu nakon pokrivanja svih
rashoda, tj. opravdanost ukupnih ulaganja elemenata u proizvodnji
- Dobit se poveava iskljuivo kada se poveavaju prihodi

3. Definii gubitak?
- Gubitak predstavlja rezultat koji je jednak prihodu i rashodu
- Za pokrie gubitka koristi se vlastiti kapital
- Gubitak u poslovanju se pokriva sredstvima iz kredita, budue dobiti
- Gubitak predstavlja negativni rezultat poslovanja jer preduzee iz ukupnih prihoda ne
moe nadoknaditi ukupne rashode iz razloga to su rashodi vei od prihoda te je
rezultat poslovanja negativan i naziva se gubitak

4. Definii produktivnost rada?

- Produktivnost je naelo, odnosno zahtjev prema kome treba ostvariti to vei prihod sa
to manjim trokovima snage i smanjiti proizvodnju
 - Princip produktivnosti je naelo, odnosno zahtjev prema kome treba ostvariti
odreenu proizvodnju sa minimalnim utrocima radne snage za tu proizvodnju
- Produktivnost je naelo, odnosno zahtjev da treba ostvariti odreenu dobit sa
minimalnim trokovima
- Princip produktivnosti je naelo, odnosno zahtjev prema kome treba smanjiti utroak
radne

5. Mjerenje produktivnosti cijenom kotanja proizvoda?

- Primjenjuje se kod heterogene proizvodnje na zajedniki imenitelj pomou trine cijene
proizvoda
- Kod ovog naina mjerenja produktivnosti pri izraunavanju se koristi objektivno
uslovljena cijena kotanja koja se sastoji iz objektivno uslovljenih trokova materijala,
trokova sredstava za rad i trokova rada

- Obrazac produktivnosti je: P

QTq
L
- Primjenjuje se kod homogene proizvodnje na zajedniki imenitelj pomou trine cijene
proizvoda

- Obrazac produktivnosti je: P

QC q
L

6. Definii pojam ekonominosti?

- Ostvariti odreene vrijednosti uz minimalna troenja vrijednosti u reprodukciji za
proizvodnju te vrijednosti
- Ukoliko su utroci elemenata proizvodnje vei, utoliko e ekonominost troenja biti vea
- Smanjenja utroka elemenata proizvodnje doprinosi veoj produktivnosti a manjoj
ekonominosti
- Postoje dva naina izraavanja ekonominosti: naturalno i vrijednosno

7. Pojam i znacaj praga ekonomicnosti?

- Prag ekonominosti predstavlja zaradu ispod kojeg preduzee ne moe poslovati
- Obim proizvodnje na kome se izjednaava realizovana vrijednost proizvoda sa
trokovima smatra se pragom ekonominosti
- Prag ekonominosti predstavlja optimalno koritenje kapaciteta uz minimalan utroak
radne snage
- Prag ekonominosti se izraunava uporeivanjem prihoda, koji se ostvaruje na datom
obimu proizvodnje i trokova koje izaziva takav obim proizvodnje
8. Faktori produktivnosti?
- Faktori koji uslovljavaju produktivnost se grupiu na: objektivne i subjektivne faktore
- Drutveni faktori produktivnosti su: karakteristike proizvoda, karakteristike tehnolokog
procesa, karakteristike finansijskih sredstava, karakteristike materijala
- U faktore produktivnosti spadaju sve one injenice koje na bilo koji nain mogu da
utiu na radni uinak, odnosno na odnos izmeu ostvarenog rezultata proizvodnje i
utroka radne snage u proizvodnji

9. Rentabilnost izraena profitnom stopom?

- Sa stanovita angaovanog kapitala u ciklusu reprodukcije datog preduzea
pf
rentabilnost se izraava profitnom stopom: R
S
- Profitna stopa je vea to je vei broj uposlenih kao i vea proizvodnja
- Za vlasnika kapitala profitna stopa je pravi pokazatelj rentabilnosti
- to je manja cijena proizvoda na tritu time je vea proizvodnja i profitna stopa

10. Naturalno izraavanje ekonominosti?

- Kod naturalnog izraavanja ekonominosti, ekonominost predstavlja odnos izmeu:
Q
E
M IL
- Pojam ekonominosti sa stanovita fizikog troenja elemenata proizvodnje postavlja
zahtjev za to manjim utrocima materijala sredstava za rad nasuprot poveanju utroka
radne snage
- Ekonominost se moe iskazati kroz naturalne pokazatelje kao zahtjev da se ostvari to
vea proizvodnja, a istovremeno smanjuju utroci elemenata proizvodnje materijala,
sredstava za rad i radne snage

11. Objasniti metodu direct costing!

- Direct costing je metoda obrauna cijene kotanja po direktnim trokovima
- Ovaj metod polazi od okolnosti to se proizvodi realizuju, uglavnom, po trinim
cijenama, koje se formiraju na osnovu odnosa izmeu ponude i tranje
- Direct costing je metoda obrauna cijene kotanja koja se bazira na cijeni kotanja
12. Mjerenje produktivnosti drutveno potrebnim radom? +
- Drutveno potrebni rad mjeri se vremenom trajanja procesa rada uz pretpostavku da se
proces rada odvija uz prosjene drutveno potrebne uslove
- Kod ove metode mjerenja produktivnosti heterogena proizvodnja se svodi na zajedniki
imenitelj pomou trine cijene proizvoda
- Mjerenje produktivnosti drutveno potrebnim radom se iskazuje obrascem:
L0
P
L0 K

13. Uticaj promjena elemenata ekonomicnosti na poslovni uspjeh?

- Poveanje troenja materijala, sredstava za rad i radne snage dovodi do poveanja
ekonominosti i samim tim do boljeg poslovnog rezultata
 - Smanjenje troenja materijala, sredstava za rad i radne snage dovodi do smanjenja
ekonominosti i samim tim do boljeg poslovnog rezultata
- Smanjenje troenja materijala, sredstava za rad i radne snage dovodi do poveanja
ekonominosti i samim tim do boljeg poslovnog rezultata

14. Uticaj promjena elemenata produktivnosti na poslovni uspjeh?

- Poveanjem radnog uinka po jedinici rada dolazi do smanjenja produktivnosti a samim
tim i do boljeg poslovnog rezultata
- Poveanjem radnog uinka po jedinici rada dolazi do poveanja produktivnosti a samim
tim i do boljeg poslovnog rezultata
- Smanjenjem radnog uinka po jedinici rada dolazi do poveanja produktivnosti a samim
tim i do boljeg poslovnog rezultata

15. Definii pojam rentabilnosti?

- Princip rentabilnosti je zahtjev ili tenja da se odreena proizvodnja ostvari sa to manjim
troenjem elemenata proizvodnje
- Ekonomski smisao principa rentabilnosti jeste ostvariti to vei dobitak profit sa to
manjim angaovanjem sredstava
- Ekonomski smisao principa rentabilnosti jeste ostvariti to vei dobitak sa to veim
angaovanjem sredstava
- Rentabilnost je globalni pokazatelj poslovnog uspjeha i sadri u sebi rezultate
ostvarene produktivnosti i ekonominosti u istom periodu

Sljedee zadatke izraunajte tano:

16. U tvornici cementa proizvedene su sljedee koliine i to:

1 Polugodite 2 Polugodite
Kolicina cementa 3125000 t 3770000 t
Utroseno radnik/dana 1250000 1300000
Izracunati:

a) Produktivnost rada na oba naina

b) Index produktivnosti i objasniti rezultat
Izrada:

a) 1 Polugodiste
 2 Polugodiste

Kada posmatramo inverzno onda imamo:

b) Dinamiku produktivnosti rada takodje mozemo izraziti na dva nacina i to:

Izracunati index, na prvi nacin, pokazuje da je proizvodnja cementa porasla po jednom radnik/danu za
16% (116-100) ili

Na drugi nacin index pokazuje da je smanjeno radno vrijeme za proizvodnju 1 tone cementa za 15% (100-
85).

17. Dioniko drutvo M&M planira da proizvede 3.000 Kg proizvod, uz fiksne trokove po jedinici
proizvoda 24 KM, varijabilni trokovi po jednom komadu 46 KM i prosjeni dobitak po jednom
komadu 16 KM

Izracunati:

a) Koliko se moe smanjiti proizvodnja, ako se trokovi poveaju za 4%, a prodajne cijene
smanjuju za 6%
b) Koliko se moe smanjiti prodajna cijena uz poveanje trokova 7% i uz smanjenje prodaje za 9%

Izrada:
a) Prodajna cijena (c) = f + v + dobit
 c = 24 + 46 + 16
c = 86 KM za 1 kg

TFu=fxQ=24x3.000=72.000

1,04 72.000 74880

% p 1 100 1 100
3. 000 0,94 86 1,04 46 3.000 80,84 - 47,84
74880 74880
1 100 1 100 24,36%
3000 33 99000

Preduzee uz date uslove moe planiranu proizvodnju smanjiti za 24,36%

b) Stopa snienja prodajne cijene

T vQ 1,07 TFu 1,07 v 0,91 Q

%c Fu 1 100 1 100
cQ c 0,91 Q
1,07 72000 1,07 46 0,91 3000 77040 134370,6
1 100 1 100
86 0,91 3000 234780
0,90 1 100 10%

Prodajna cijena, uz navedene uslove, moe se maksimalno smanjiti za 10%