UNIVERSITETI I PRIZRENIT

UNIVERSITY OF PRIZREN

UKSHIN HOTI
FAKULTETI JURIDIK
FACULTY OF LA

PUNIM SEMINARIK

Lnda: E Drejta Civile

Tema: Fitimi i Hipoteks

Profesori: Studenti:
Prof.dr.Skender Gojani Arbr Susuri
 Janar 2016, Prizren

Prmbajtja:

HYRJE........................................................................................................................................3

1. HIPOTEKA....................................................................................................................4
1.1. kuptojm me fjaln hipotek.................................................................................4
1.2. Objekti i hipoteks....................................................................................................5
1.3. Llojet e hipoteks sipas themelimit...........................................................................5
1.3.1.Hipoteka e kontraktuar......................................................................................5
1.3.2.Hipoteka ligjore.................................................................................................6
1.3.3.Hipoteka gjyqsore............................................................................................6
2. PARIMET E HIPOTEKS...........................................................................................6
2.1. Parimi i Akcesoritetit.................................................................................................6
2.2. Parimi i Oficialitetit...................................................................................................7
2.3. Parimi i Specialitetit..................................................................................................7
2.4. Parimi i Papjestueshmerise........................................................................................7
2.5. Parimi i Prioritetit......................................................................................................7
3. FITIMI I HIPOTEKS.................................................................................................8
3.1. Mnyrat e fitimit t hipoteks....................................................................................8
3.2. Tituj juridik pr fitimin e t drejts s hipoteks.............9
3.3. Kontrata si titull juridik pr fitimin e hipoteks........9
4. SHUARJA E HIPOTEKS...........................................................................................11
5. PRFUNDIMI................................................................................................................12
6. LITERATURA...............................................................................................................13

2
 Hyrje

Punim seminarik me temn Fitimi i Hipoteks synon q t ofroj t dhna pr Hipotekn si nj

t drejt sendore mbi sendin e huaj, n veanti pr mnyrn se si fitohet hipoteka.

Punimi seminarik pr t qen sa m m i plot, prmbledhs dhe permbajtsor, pos pjess hyrse
(faqe 3) prmban t dhna dhe informacione pr Hipotekn si institut juridik, duke prfshir
objektin, llojet, parimet, mbi t gjitha mnyrat e fitimit t saj (faqe 4 11). Gjithashtu punimi
seminarik ka edhe pjesn prfundimtare (fq 12) dhe n fund pjesn bibliografike (faqe 13).

Literatura baz e konsultuar pr kt punim seminarik sht: E Drejta Sendore e autorit

Prof.Dr.Abdullah Aliu, Fjalor i terminologjis juridike i autorit Prof.Dr.Skender Gojani dhe
Ligjin Nr. 03/L-154 pr Pronsin dhe t Drejtat tjera Sendore i Kosovs.

Nj nxitje q kt punim ta punoj me prkushtim e kam fituar edhe nga udhzimet dhe kshillat t
cilat i kam fituar gjat ligjratave nga profesori i nderuar Prof.Dr.Skender Gojani, ndaj te cilit
mbetemi falenderues.

3
 1. Hipoteka
1.1. kuptojm me hipotek ?

E drejta sendore sht deg pozitive e s drejts, q rregullon mardhniet midis njerzve lidhur
me sendet. Kto dispozita (rregulla juridike) prcaktojn prkatsin e sendit. Pra e drejta sendore
sht ajo dg e s drejts q prcakton bartsit (titullart) e t drejtave lidhur me sendet1.

Sendet konsiderohen sendet e luajtshme, paluajtshmrit dhe t drejtat jotrupore. Sendet e

luajtshme jan objektet trupore t pavarura, q nuk jan n mnyr t prhershme t lidhura me
tokn ose pjest e toks dhe q n prgjithsi mund t lvizin ( LPDTS nr.03/L 154 neni 8
dhe 9 )

do person mund t fitoj t drejta sendore. Titullari i nj t drejte sendore mund t paraqes kt
t drejt kundrejt cilitdo person, prveq nse me ligj parashihet ndryshe.

T drejtat e sigurimit sendor, jan t drejta akcesore, sepse jan t varura nga e drejta kryesore,
dhe n kt rast e drejt kryesore e kreditorit sht e drejta e krkess ndaj debitorit2. N rendin
dhe literaturn juridike jan t njohura dy kategori juridike t cilat rregullojn (prcaktojn) t
drejtn e sigurimit sendor: e drejta e pengut n sendet e luajtshme dhe hipoteka.

Hipotek-, e drejt q i jepet huadhnsit n shoqrin kapitaliste pr t marr e pr t shitur nj

pasuri t patundshme, t ciln huamarrsi e ka ln si peng; marrja peng. Hua q nj huadhns n
shoqrin kapitaliste i jep nj huamarrsi, pasi ky ka ln si peng nj pasuri t patundshme q
siguron shlyerjen e huas. 3

Hipoteka do t thot krijimi i interesit n pasurin e paluajtshme me an t marrveshjes apo

ligjit, q kreditorit t hipoteks (pengmbajtsit) i jep t drejtn t inicioj procedurn pr heqjen e
t drejts mbi pronn e vn n hipotek pr pasurin e till t paluajtshme, me qllim t
prmbushjes s nj detyrimi q sht siguruar me hipotek dhe q duhet t paguhet.4

Hipotek e drejt q i jepet huadhnsit, pr t marr e pr t shitur nj pasuri t patundshme, t

ciln huamarrsi e ka ln si peng; marrja peng. Hua q nj huadhns i jep nj huamarrsi, pasi
ky ka ln si peng nj pasuri t patundshme, tek q siguron shlyerjen e huas. 5

1
Aliu Abullah, E drejta sendore, Prishtin, 2014, fq.20
2
Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq. 293
3
Grup autorsh, Fjalor i gjuhs s sotme shqipe, Prishtin, 1980, fq.684
4
Ligji Nr. 03/L-154 pr pronsin dhe t drejtat tjera sendore i Kosovs, neni 172
5
Gojani, Skender, Fjalor i terminologjis juridike, Prishtin, 2013, fq.107
6
Statovci, Ejup, E drejta e pengut, Prishtin, 2009, fq. 123

4
N do rast, kur objekt i t drejts s pengut, sht paluajtshmria kjo quhet hipotek. N teorin
juridike hipoteka sht e drejt sendore, e drejt sendore n sendin e huaj 6

1.2. Objekti i Hipoteks

Hipoteka sht garanci reale, prcaktohet si e drejt reale e garancis mbi sendet e t tjerve.
Hipoteka ka pr objekt sendet e paluajtshme ose sende t luajtshme t regjistrueshme n regjistrat
publik si: makinat, autobust, kamiont, anijet, mjetet e tjera t transportit etj. q i nnshtrohen
regjistrimit, sipas ligjeve pozitive prkatse. Hipoteka krijohet prmes marreveshjes n mes t
debitorit dhe kreditorit (huadhnsit dhe huamarrsit, procedurave gjygjesore dhe ligjit.

Krijimi i hipoteks n Kosov prcaktohet me Ligjin 03/L-154 pr Pronsin dhe t drejtat tjera
sendore t Kosovs, konkretisht neni 172 dhe 173. Hipoteka krijohet prmes nj kontrate ndrmjet
pronarit t paluajtshmris s ngarkuar dhe kreditorit hipotekues si dhe prmes regjistrimit n Regjistrin
e t drejtave pr paluajtshmrit.7

Po sipas dispozitave t ligjit t siprshenuar ( LPTDS neni 176, 177, 178 ) hipoteka shtrihet mbi
t gjitha pjest e paluajtshmris s ngarkuar, duke prfshir edhe ndrtesat q aty ndodhen apo
jan t lidhura n mnyr t pandashme me tokn, frutet natyrore t paluajtshmris (nse ka t
tilla), prderisa nuk jan t ndara nga sendi kryesor, pasurit natyrore nntoksore, bimt me rrnj
nntoksore, objektet tjera t lidhura me bazament toksor, sendet akcesore t cilat qndrojn n
pronsi t pronarit t paluajtshmris. Nse paluajtshmria sht dhn me qira, hipoteka shtrihet
edhe n krkesat nga qiraja t pronarit t paluajtshmris.

Sipas Ligjit nr.04/L-139 pr Procedurn prmbarimore t Kosovs, objekt i prmbarimit nuk mund
t jet toka bujqsore n siprfaqe prej gjysm hektari. Paluajtshmrit q nuk mund t bhen
objekt prmbarimi 1. Nuk mund t jet objekt prmbarimi toka bujqsore e bujkut n siprfaqe
prej gjysm hektari. 2. Dispozitat e paragrafit 1. t ktij neni, nuk kan t bjn me prmbarimin
pr realizimin e kredive t siguruara me t drejtn e pengut t kontraktuar pr sendin e paluajtshm
(me hipotek).8

1.3. Llojet e Hipoteks

N praktikn dhe literaturn juridike bashkkohore njihen disa lloje t hipoteks pr nga mnyra
e themelimit: Hipoteka e konktraktuar (vullnetare), hipoteka ligjore dhe hipoteka gjyqsore.

1.3.1. Hipoteka e kontraktuar

7
Ligji Nr. 03/L-154 pr pronsin dhe t drejtat tjera sendore i Kosovs, neni 173
8
Ligji Nr. 04/L-139 Pr Procedurn Prmbarimore, neni 216

5
 Lloj hipoteke e cila krijohet me kontratn mbi hipotekn mes kreditorit pengmarrs
(hipotekues) dhe debitorit pengdhns ( ose pronarit t sendit i cili e l sendin peng pr detyrimin
e debitorit ), n formn me shkrim, sipas s cils obligohet debitori (ose ndonji i tret) t lejohet
q kreditori hipotekues t regjistroj t drejtn e vet t pengut (hipotekn) n librat publik si
ngarkes (barr) mbi sendin e caktuar, ndrsa kreditori obligohet q ti mundsoj debitorit
shlyerjen e hipoteks nga libri publik. 9 Kjo lloj hipoteke sht e karakterit vullnetar sepse krijohet
me vullnetin e kreditorit dhe debitorit. N literaturn juridike shpesh njihet edhe me emrin kontrat
vullnetare.

1.3.2 Hipoteka ligjore

Lloj hipoteke e cila themelohet kur paraqiten kushtet e parapara me ligj, e cila
konstituohet pr pashmangshmrin e likuidimit t prestimit (prmbushjes s kontrats
kryesore). 10 Kjo hipotek ekziston gjithmon kur ajo themelohet drejtprsdrejti nga ligji.
Konsiderohet hipotek ligjore ngase ligji shprehimisht dhe takstativisht parasheh krijimin e
hipoteks ligjore dhe nuk sht i nevojshm deklarimi i vullnetit t palve kontraktuese.

1.3.3. Hipoteka gjyqsore

Lloj hipoteke e cila themelohet me vendim t gjykats e q konstituohet pr

pashmangshmrin e likuidimit t presitimit (prmbushjes s kontrats kryesore). 11 N raste t
veanta gjykata (prmbaruese) mund t caktoj hipotekn dhe kjo sht hipotek e dhunshme, pr
sigurimin e krkess e cila duhet t prmbushet n procedurn e prmbarimit.

2. Parimet e Hipoteks
N literaturn juridike, n kuadr t s drejts s pengut n paluajtshmri (hipoteks) jan t
njohura disa parime (prfundime t prgjithshme) : Parimi i akcesoritetit, Parimi i oficialitetit,
Parimi i specialitetit, Parimi i papjestueshmris dhe Parimi i prioritetit.

2.1. Parimi i akcesoritetit

Hipoteka edhe pse sht e drejt sendore me karakter absolut, megjithat ajo sht nj e drejt
akcesore, prkatsisht e drejt sendore e dors s dyt, e cila sht e varur nga nj e drejt tjetr q
sht e drejt kryesore. Hipoteka sht e drejt sendore e karakterit akcesor sepse krijimi,
kohzgjatja dhe shuarja e hipoteks varet nga ekzistimi i krkess e cila sigurohet me hipotek.

9
Gojani Skender, Fjalor i terminologjis juridike, Prishtin, 2013, fq.108
10
Gojani Skender, vepra e cituar, fq.108
11
Gojani Skender, vepra e cituar, fq.107

6
Kjo e drejt sendore varet nga ekzistimi i vet marrdhnies detyrimore, ku ekzsiton detyrim i
caktuar i debitorit ndaj kreditorit. 12

2.2. Parimi i oficialitetit

Parimi i oficialitetit ka t bj me realizimin e t drejts s pengut apo prmbushjen e t drejts s

krkess nga sendi i ln peng, n rrug zyrtare, prmes gjykats. Ligji i pr Pronsin dhe t
drejtat tjera sendore i Kosovs prmban dispozita konkrete ligjore t cilat kreditorit hipotekues i
mundsojn prmes prmbarimit t detyrueshm realizimin e t drejtave sipas kontrats. N rast
t voness ose t shkeljeve tjera t kontrats nga debitori, kreditori hipotekues mund t fitoj t
drejtn duke iu drejtuar gjykats q paluajtshmrin e ngarkuar ta shes dhe krkesn e siguruar ta
prmbush n rradh t par nga shuma rezultuese (e fituar nga shitja). Shitja bhet prmes ankandit
publik.

2.3. Parimi i specialitetit

Ky parim nnkupton se me hipotek sigurohen vetm krkesa e caktuar e kreditorit dhe se hipoteka
mund t ekzistoj vetm mbi sendet individuale t prcaktuara. Objekt i hipoteks mund t jen nj
apo m shum sende individualisht t prcaktuara. Hipoteka nuk mund t krijohet n mnyr t
prgjithsuar mbi t gjitha paluajtshmrit e debitorit ose t personit t tret i cili e l
paluajtshmrin n hipotekn e debitorit. Sendi i ln peng duhet t jet inspecies e jo gjenera.

2.4. Parimi i papjestueshmris

Ky parim nnkupton se hipoteka sipas natyrs s vet sht e papjestueshme. Paluajtshmria e ln

peng siguron krkesn e kreditorit derisa ajo nuk prmbushet n trsi. Paluajtshmria (objekti i
hipoteks) nuk mund t ndahet derisa nuk paguhet n trsi krkesa e kreditorit.

2.5. Parimi i prioritetit

Ky parim nnkupton se titullari i ksaj t drejte sendore ka t drejt q t realizoj krkesn e vet
para kreditorve t tjer, t cilt kan konstituuar t drejtn e hipoteks pas tij ose nuk kan fare t
drejt hipoteke n at paluajtshmri. Ligji prkats n Kosov parasheh renditjen e disa hipotekave
sipas kohs s regjistrimit t tyre n regjistrin pr t drejtat n paluajtshmri. Pr nj ndryshim t
rradhs s prparsis sht e nevojshme nj marrveshje n mes t titullarve t drejtave t cilat
preken nga ndryshimi i prparsis dhe regjistri i ndryshimit n regjistrin e t drejts n
paluajtshmri.

12
Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq. 370

7
 3. Fitimi i Hipoteks
N cdo sistem juridik ku funksionon ekonomia e lir e tregut hipoteka ndihmon dinamizimin dhe
fuqizimin ekonomik dhe zhvillimor, ngase ofron sigurin e kreditorve, duke krijuar kushte pr
investime t sigurta. Hipoteka sht institut juridik dhe permes dispozitave pozitive ligjore
prcaktohen: mnyrat e krijimit t hipoteks, kontrata, marrveshjet, paluajtshmria e ngarkuar,
shtrirja e hipoteks mbi sendet akcesore, paluajtshmria e dhn me qira, paluajtshmria me shum
pronar, hipoteka e prbashkt, fitimi dhe shuarja e hipoteks, raporti ndaj personave t tret etj.

3.1. Mnyrat e fitimit t hipoteks

E drejta e hipoteks fitohet me kontrat, sipas ligjit (ex lege) dhe vendimit t gjykats. LPDTS i
Kosovs parasheh se hipoteka krijohet prmes nj kontrate ndrmjet pronarit t paluajtshmris s
ngarkuar dhe kreditorit hipotekues si dhe prmes regjistrimit n Regjistrin e t drejtave pr
paluajtshmrit13 Kjo mnyr e fitimit t hipoteks shte e prcaktuar me nenin 172 dhe 173 te
LPTDS t Kosovs.

LPTDS - Neni 172

Hipoteka do t thot krijimi i interesit n pasurin e paluajtshme

me an t marrveshjes apo ligjit, q kreditorit t hipoteks
(pengmbajtsit) i jep t drejtn t inicioj procedurn pr heqjen e
t drejts mbi pronn e vn n hipotek pr pasurin e till t
paluajtshme, me qllim t prmbushjes s nj detyrimi q sht
siguruar me hipotek dhe q duhet t paguhet.

LPTDS - Neni 173

Hipoteka krijohet prmes nj kontrate ndrmjet pronarit t paluajtshmris s ngarkuar dhe kreditorit hipotekues si
dhe prmes regjistrimit n Regjistrin e t drejtave pr paluajtshmrit.

13
Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq.383

8
 Nga ky prkufizim qart shihet se prveq marrveshjes, hipoteka mund t krijohet edhe ex lege.
Rasti i krijimit t hipoteks ex lege sht qshtje e dispozitave te vecanta ligjore si psh. LT t
Kosovs ( Ligji pr Trashgimi i Kosovs ).14

3.2. Tituj juridik pr fitimin e t drejts s hipoteks

Pr fitimin e hipoteks krkohet titulli juridik (veprimi juridik) dhe mnyra e fitimit (modus
aquirendi). N kt rast titulli juridik sht kontrata, respektivisht veprimi juridik (akti noterial).
Krahas titullit juridik krkohet regjistrimi i tyre n Regjistrin pr regjistrimin e t drejtave n
paluajtshmri, dhe vetm me aktin e regjistrimit fitohet e drejta sendore mbi paluajtshmrin, pra
edhe e drejta e hipoteks fitohet n momentin e regjistrimit n Regjistrin pr regjistrimin e t
drejtave n paluajtshmri.

Hipoteka si e drejt sendore ka efekt juridik por gjithmon kur t plotsohen kushtet e caktuara me
ligj dhe pr kt n literaturn juridike si kushte t domosdoshme numrohen:

Regjistrimi i hipoteks n librat e tokave, e br n baz t puns juridike t vlefshme q

sht kontrata mbi hipotekn dhe
Pronari i sendit q ka aftsi q sendin ta ngarkoj me hipotek.

Titujt juridik pr fitimin e s drejts s hipoteks jan: veprimi juridik, vendimi gjyqsor dhe
ligji. N raste kur e drejta e hipoteks pr titullin juridik e ka nj veprim juridik apo nj vendim
gjyqsor, ather fitimi i saj bhet me regjistrimin n librat publik, ndrsa kur titulli i t drejts
s hipoteks sht ligji, ather fitimi i hipoteks bhet n momentin kur jan plotsuar kushtet
e caktuara me ligj. N baz te veprimit juridik ose vendimit gjyqsor hipoteka fitohet me
regjistrimin n librin publik ose n mnyr tjetr prkatse t caktuar me ligj.15

3.3. Kontrata si titull juridik pr fitimin e hipoteks

Nga sa u citua m lart shihet se kontrata sht titull juridik pr fitimin e hipoteks, ky titull duhet
t jet t jet gjithmon i vlefshm pr t krijuar t drejtn e hipoteks. Kontrata mbi hipotekn
sht kontrat me t ciln detyrohet debitori ose ndonji person i tret ndaj kreditorit q pr
sigurimin e krkess s caktuar t kreditorit me hipotek mbi sendin e vet t paluajtshm do ti
lejoj kreditorit q t drejtn e vet hipotekn ta regjistroj n regjistrat e intabulacionit si barr e
asaj paluajtshmrie, ndrsa pala tjetr kontraktuese (kreditori) merr obligim q me shuarjen e

14
Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq.383
15
Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq.385

9
krkess s siguruar me at hipotek do t ndrrmarr veprimet e nevojshme q t cregjistrohet
hipoteka nga librat e intabulacionit.16

Pr t krijuar nj hipotek duhet t ekzistoj pronsia mbi sendin, por jo n t gjitha rastet pronar i
paluajtshmris s ln hipotek duhet t jet debitori, sepse pr debitorin mund ta l hipotek
edhe pronari tjetr i cili jep plqimin pr lejimin mbi sendin e tij t themelohet hipoteka pr
detyrimin e debitorit.

Kontrata e hipoteks duhet t lidhet n form me shkrim, nnshkrimet e pronarit t paluajtshmris

dhe kreditorit hipotekues duhet t vrtetohen sipas t njejtave rregulla sikurse punt e tjera juridike
rreth paluajtshmris.

Ligji pr pronsin dhe t drejtat tjera sendore i Kosovs nr.03/L-154 ka dispozita t vecanta (nene)
t cilat n mnyr takstative prshkruaj kriteret dhe elementet themelore t kontrats hipotekuese,
n mnyr qe e njejta t jet e vlefshme.

2. Kontrata e hipoteks duhet t prmbaj s paku kto t dhna:

2.1. emrat dhe adresat e pronarit t paluajtshmris dhe t kreditorit hipotekues si dhe t debitorit
t krkess s siguruar, n rast se ky nuk sht njkohsisht pronar i paluajtshmris s ngarkuar;

2.2. prshkrimin e sakt t paluajtshmris s ngarkuar sipas vendit, rrugs dhe numrit t shtpis;
ose

2.3. t dhna t tjera t sakta rreth pozits si dhe numrin kadastral;

2.4. nj flet poseduese dhe vrtetimet rreth prdorimit t paluajtshmris, nse sht e nevojshme;

2.5. shumn e krkess s siguruar prmes hipoteks, duke prfshir edhe kamatn; eventualisht
jepet huma maksimale e kontraktuar;

2.6. nj paralajmrim n shkrim me shkronja t mdha t theksuara, se n rast t voness s pagess

ose paraqitjes (arritjes) s kushteve t tjera t kontraktuara kreditori hipotekues do t nis
procedurn e prmbarimit, e cila mund t shpie tek humbja e pronsis n paluajtshmrin e
ngarkuar dhe braktisjen e shtpis dhe paluajtshmris;

2.7. palt bjn marrveshje t tjera, nse kt e krkon ky ligj apo ligje t tjera;

2.8. palt mund t bjn marrveshje t tjera, prderisa kt e lejojn rregullat imperative;

2.9. datn e nnshkrimit t kontrats;

16
Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq.384

10
2.10. nnshkrimet e vrtetuara t pronarit t paluajtshmris s ngarkuar dhe t kreditorit
hipotekues.17

Kreditori dhe debitori hipotekues mund t jen persona fizik apo juridik. Gjithashtu edhe shtetasit
e huaj fizik apo juridik, mund t krijojn te drejtn e hipoteks n ato sende q munden edhe ta
fitojn t drejtn e pronsis. Objekt i hipoteks nuk mund t jet paluajtshmria e cila nuk mund
t jet n pronsi t personit fizik apo juridik t huaj. Hipoteka mund t jet individuale dhe e
prbashkt. Hipotekn e prbashkt shprehimisht e parasheh edhe LPTDS i Kosovs ( neni 179,
180).

4. Shuarja e Hipoteks
Hipoteka si e drejt sendore mbi sendin e huaj e cila e autorizon titullarin q nga paluajtshmria e
ln peng t prmbush krkesn e vet me shtijen e sendit n rrug gjyqsore, hipoteka mund t
shuhet. Hipoteka mund t shuhet edhe me marrveshje midis kreditorit dhe debitorit ose me
krkesn e kreditorit kur plotsohet kushtet ligjore ose kur paluajtshmria merret pr interes t
prgjithshm (shpronsohet) apo shkatatrrohet paluajtshmria. LPTDS i Kosovs n mnyr
takstative n nenin 193 prcakton kushtet n t cilat nj hipotek shuhet.

1. Hipoteka shuhet prmes shlyerjes s regjistrimit n Regjistrin pr t drejtat n paluajtshmrit.

2. Shuarja e hipoteks mund t krkohet, nse:

2.1. debitori i krkess s siguruar ka prmbushur krkesn prmes pagess ose n ndonj mnyr
tjetr;

2.2. krkesa e siguruar shuhet pr arsye t tjera;

2.3. kreditori hipotekues heq dor nga hipoteka n formn me shkrim dhe duke vrtetuar
nnshkrimin e tij;

2.4. kreditori hipotekues dhe pronari i paluajtshmris s ngarkuar jan ose bhen i njjti person;

2.5. paluajtshmria e ngarkuar shitet pr t prmbushur krkesn e siguruar.18

17
Ligji Nr. 03/L-154 pr pronsin dhe t drejtat tjera sendore i Kosovs, neni 174
18
Ligji Nr. 03/L-154 pr pronsin dhe t drejtat tjera sendore i Kosovs, neni 193

11
 5. Prfundimet:

* Hipoteka sht institucion juridik, ajo ndihmon dhe kontribuon ne zhvillimin ekonomik,
perkatesisht dinamizimin e ekonomise se tregut, duke ju ofruar kredi (huadhenie) debitoreve, por
mbi te gjitha duke i siguruar dhe garantuar interesat e kreditorve (huadhenesve).

* Hipoekta sht e drejt sendore n sendin e huaj, e ky send sht palujtshmria ose
sendet e luajtshme t cilat regjistrohen n regjistrin pr regjistrimin paluajtshmrive.

* Paluajtshmria e ln peng mbetet gjithmon n posedim t pronarit (pengdhnsit). Pr

kreditorin mjafton konstituimi i t drejts s hipoteks e cila bhet me veprim juridik, me vendim
t organit shtetror apo n baz t ligjit dhe regjistrimin e saj n librat publik.

* Gjithmon pr krijimin e hipoteks duhet t ekzistoj pronsia mbi sendin.

* Pr fitimin e hipotks ne te gjitha rastet krkohet titulli juridik, mnyra e fitimit dhe
regjistrimi i paluajtshmris n regjistrat pr regjistrim.

* Hipoteka mund t ket tre burime prmes:

- marreveshjes ( hipoteka vullnetare),

- hipoteka gjyqsore (bazohet mbi nj vendim gjyqsor) dhe

- hipoteka ligjore (mund t regjistrohet edhe kundr vullnetit t debitorit n rastet e

parashikuara me ligj).

* Titujt juridik pr fitimin e s drejts s hipoteks jan: veprimi juridik, vendimi gjyqsor
dhe ligji.

* N raste kur e drejta e hipoteks pr titullin juridik e ka nj veprim juridik apo nj vendim
gjyqsor, ather fitimi i saj bhet me regjistrimin n librat publik, ndrsa kur titulli i t drejts s
hipoteks sht ligji, ather fitimi i hipoteks bhet n momentin kur jan plotsuar kushtet e

12
caktuara me ligj. N baz te veprimit juridik ose vendimit gjyqsor hipoteka fitohet me regjistrimin
n librin publik ose n mnyr tjetr prkatse t caktuar me ligj.

6. LITERATURA

Aliu Abdullah, E Drejta Sendore, Prishtin, 2014

Galgano Franesko, E Drejta Private, Botimi i Par, Tiran, 1999

Gojani Skender, Fjalor i Terminologjis Juridike, Prishtin, 2013

Grup Autorsh, Fjalor i Gjuhs Shqipe, Prishtin, 1980

LIGJE

Ligji Nr. 03/L-154 pr pronsin dhe t drejtat tjera sendore i Kosovs,

Ligji Nr. 04/L-139 Pr Procedurn Prmbarimore i Kosovs,

Ligji Nr. 2004 / 26 Ligji Pr Trashgimin i Kosovs,

13