Professional Documents
Culture Documents
Askeri Üniformalar Son Hali 25 Nisan
Askeri Üniformalar Son Hali 25 Nisan
Askeri Üniformalar Son Hali 25 Nisan
1
W.Enningerin insan vcuduna giyilen paralarnn btnnden oluan
takm eklinde tanmlad giysi; ncelikle insanolunun doa artlarna uyum
salamas amacyla fizyolojik ihtiya olarak domu zamanla sosyo-kltrel
ileve brnmtr.
Giysi diye adlandrlan giyim eyas; ayn zamanda onu giyinenin yan,
cinsiyetini, sosyal kimliini, ideolojik duruunu yanstan iletiim arac olarak
grlmektedir. Giyim ayn zamanda bir kltrel oluumlarn yansmas ve
gstergesidir. O kltrn olumasnda etkili olan soy, inan, corafi konum,
siyasal sistemler gibi birok unsuru n plana kararak yanstmaktadr.
Bir gsterge sistemi olarak kabul edilen giysi, sadece bireyin ya da genel
olarak toplumun deil ayn zamanda da toplumda sosyal bir birimin gsterge
sistemi olarak deerlendirilmelidir. Sosyal birimlerin birbirinden ayrt
edilebilmesi iin niformalar kullanlr.
2
Roma,talya'daki bir geit srasnda niformal
talyan,Fransz,spanyol,Portekiz,Endonezya ve Hintli
askeri personel
Sava meydanlarnda takip iin ayrt edici kyafetler insanln sava icat
etmesinden bu yana dnyann herhangi bir yerindeki silahl atmalarn bir
paras olmutur. Savan nemli bir yn, arkada dmanla ayrt etme
becerisidir.
Bazen bir renk, ulusal snrlar aan bir nem tayordu. Hem ngiltre hem
de Fransa mermiler halinde topu kyafetler giydiler. Alman ve ngiliz tfek
alaylar ok koyu bir yeil giyindi. Dnya genelindeki deniz niformalar
lacivert (yazn beyaz) olmutur ve daha yakn zamanlarda dnyann hava
kuvvetleri ak mavi bir niforma giymitir.
3
19.yzyla gelindiinde; askeri verimlilik her zaman bir asker niformas
ve grnnn etkililii ile llrd. Allmam elbise ve dzensiz
grnm, verimsiz ve disiplinsiz bir ordu veya asker ile e anlaml kabul edildi.
Yksek seviyede kln salanmas iin renkli niformalar kabul edildi. Renkli
niforma kullanma fikri; sava alanlarnda dman daha kolay ayrt etme
dncesinden domutur. Bu niformalar, dman daha kolay ayrt etmeyi
kolaylatrmtr nk bir ok durumda niformalarn renkleri ve stilleri
dierlerine gre farkllk gsteriyordu.
4
1812de Garde du Corpsn Vestfalya Trompetisi
5
Keten aktan koyuya doru birok renk skalasna sahip olduu iin, yaz
aylarnda serin k aylarnda ise pamuktan daha scak tutma scak tutma
eklindeki zelliklerinden dolay olduka fazla tercih edilmekteydi.
Askeri niformalar sadece prestij iin deil ayn zamanda baka nedenler
iinde farkl ekillerde tasarlanyorlard niforma renginin psikolojik etkilerini
krmz renk ile sunan ngiliz ordular gibi. ngiliz piyade niformasnn en
dikkat ekici, en grsel zellii her zaman krmz renk ve krmz paltolar
olmutur. Krmz renk Avrupada bir ngiliz askerinin sembol veya iareti
6
olarak grlmeye baland. Her Avrupa ordusu belli renkleri kendi ulusal
renkleri olarak benimsedi; Fransz askerleri Napolyon savalar ile koyu mavi
renk giymi, Ruslar yeil ve ngilizler krmz.
7
hibir ekilde sadece ngiliz ordusuna has olmamtr.1848 ylna kadar
Danimarka Ordusunun krmz kat giydii, Alman, Fransz, Avusturya-
Macaristan, Rus, Bulgar ve Rumen ordularnn da belirli birimleri 1914 yl
1.Dnya Savann balangcna kadar krmz niforma giydikleri
grlmtr.ngiliz, Hint ve dier imparatorluk askerleri tarafndan bu rengin
yaklak yz yllk bir sre boyunca yaygn kullanm, krmzy profesyonel
kavga adam simgesi ve ngiliz imparatorluunun sanal simgesi haline
getirmitir.
8
1812-1815 ngiliz niformalar
9
yaplan savalarda gsterili niformalar dmanda moral bozukluu
yaratyorken ateli silahlar bulununca bu parlak ve renkli giysiler uzaktan iyi
hedef olmaya balad. Bylelikle ngilizler tarafndan 1850li yllarnda
Hindistanda haki rengi kullanlmaya baland. Britanya ordusundan Hary
Lumsden ngiliz askerlerinin renkli niformalar yznden kolay farkedilip,
hedef olduklar tespitinde bulunmu, niformalarn zerine toz ve amur srerek
biraz da ay kullanarak niformalarn renklerini glgeli kahverengiye
dntrmtr. Ama niformalar arazi, topraa yakn renge dntrp
farkedilmemeyi salamak olmutur. Toprak rengine benzeyen bu niformalara
hinte khaki ad verilmitir ve bu isim Trkeye hakiolarak gemitir.
10
doru 1858 ve 1860 tarihli ynetmelikler ile Amerikan Savanda birlik
askerini tanmlayan niformalar oluturuldu. Kara apka, keeden yaplm
iaretler, dantelli niforma ceketler ve gk mavisi pantolon. Buna ek olarak,
arazi artlarna dayanakl olabilecek trden drt dmeli, mavi ynl, uval
kaplama, yemlik (bazen kepi) olarak adlandrlacaktr) balk yetkilendirilmitir.
11
19.yynn sonlarna doru orduda, saha deneyimlerine ve nerilerine
dayanlarak nemli deiiklikler yapld. Arazi artlarna uygun olarak Yardmc
Cerrah Woodhulln nerdii Swiss Bluz seildi. Bu giysinin ayrt edici
zellii; omuzlardan aaya doru sarkan pskller oldu. Pelular ile beraber
katmanlama kavramn getiren nemli bir devrim yaand. Bu katmanlandrma
kavram, neredeyse evrensel olarak, bat snrnda hizmet eden ortalama bir
asker tarafndan o dnem hor grlmekteydi.
12
19.yy; Avrupa rnek alnarak klk ve kyafet ve askeri niformalarda pek
ok yeniliin yapld dnem olarak kabul edilir. Baa geen 2.Mahmut
1829da bu yeniliklerin gstergesi olan bir dizi karar almtr ve klk-kyafete
ilikin eski toplumsal iaretleri kaldrmtr. Yeni dzenlemeyle tm devlet
grevlilerinin fes giymesi zorunlu tutuldu. Kapkulu askerlerinin d grnm
ayn olurken, farkl fes ve sarklar ortadan kalkmtr.
13
19 yy Osmanl askerleri
14
Subay niformalar; kk, byk ve gndelik olmak zere eitten
olumaktayd. Genellikle her snf subay kendilerine ait zrhlarnn rengine gre
kk deiiklikler gsteren pantolonlar giyerlerdi. Kk niformalarda yaka
ve kol kapaklar srma, ilemesiz, byk niformalar ise srma ilemeliydi.
Kk niformaya Cumalk elbise de denirdi. Resmi gnlerde byk ya da
kk niforma giyildiinde apolet, nian ve madalyalar takld gibi, nian
hamaili zellikle byk niforma giyildiinde kullanlrd. Yalnz Hrka- erif
ziyareti srasnda byk niforma giyildii halde nian hamaili taklmaz, eldiven
dahi giyilmezdi.
Kk zabitlerle, erlerin biri yeni teki gndelik olmak zere ikier kat
elbisesi bulunurdu. Karakolda bulunan ve d grevde bulunan erat, srekli yeni
elbisesini giyerdi. Askerlerin salarnn ksa olmasna dikkat edilir, sakal
brakmak isteyenler ise komutanlarnn verecei emre gre hareket ederdi.
15
Makedonyada Osmanl askerleri,Ekim 1863
16
nsanlar yalnz yaamann imkansz olduu zamanlarda bir arada yaamaya
baladlar ve giderek artan saylar bu topluluun ynetilmesi ihtiyacn dourdu.
zellikle gvenlik, adalet gibi otorite isteyen kurumlara ihtiya duydular. Hatta
bu kuram ortaya atan ilk filozoflardan biri olan Thomas Hobbet bu konuda
syledii sz gnmze kadar gelmitir. Homo homini Lupus yani insan
insann kurdudur. nsanlar zgrlklerinin bir ksmn devlet adn verdikleri bir
kuruma devretti ve bu kurum onlarn daha salkl, gven iinde yaamalarn
iin kararlar ald ve bylece devletler; zgrlklerinin kant olarak baz
simgeler bulmaya baladlar. Bunlarn banda da lkelerini temsil eden
bayraklar geldi.
TRKYE CUMHURYET
Savata ehitlerimizin kanlarndan ufak bir gl oluur. ehitlerimizin kanlar
bayraktaki krmz temsil eder. Bunun yzeyine vuran ay ve yldz yansmas da
ay ve yldz temsil eder.
17
AMERKA BRLEK DEVLETLER
Krmz, beyaz ve mavi renklerden oluur. Toplam on olan ehitlerin alts
beyaz, yedisi krmzdr. lkenin kurulu dneminde Birleik Kralla
bakaldran On koloniyi simgelerler. Sol st kedeki mavi dikdrtgenin
iinde lkenin eyaletlerini simgeleyen elli adet beyaz yldz vardr. On koloni
ABDnin kurucu eyaletleridirler. Beyaz: saflk ve temizlii; krmz:
kahramanlk, cesareti; mavi: azmi ifade eder.
18
giren milli bayrak, lkenin sivil bayradr. Ortasnda kartal motifinin
bulunduu resmi bayrak ise; devlete bal kurumlarca kullanlmaktadr.
Milli Bayrak
Resmi Bayrak
19
BYK BRTANYA VE KUZEY RLANDA BRLEK
KRALLII
lk versiyonu sve kral 6.Jamesin 1606da ngitre kral olmasyla ortaya
kar,bu versiyon sko bayra (St.Andrews Cross; mavi zerine beyaz apraz
ha)ile ngiliz bayrann(St Georges Cross; beyaz zerine krmz ha)st ste
bindirilmesinden ibarettir, adna da Union Flag denir. Sonralar 1801de
Byk Britanya ile rlanda birletiinde, rlanda bayra (St Patricks Cross;
beyaz zerine krmz apraz ha) union flag e eklenir ve ortaya bugn ki
bayrak kar, Gney rlanda 1921de bamszln kazanmasna ramen
bayraa mdahale edilmez.
N HALK CIMHURYET
lkede resmi olarak Krmz Bayrak olarak bayrak, krmz rengin zerine
bayran sol kesinde bulunan sar renkli bir byk ve drt kk yldzdan
olumaktadr. Krmz renk komnizmin ve in Han Ulusunun simgesi olarak
kullanlmakta olup, byk sar yldz komnist partinin nderliini ifade
20
etmektedir. Byk sar yldzn sa tarafnda kavisli bir ekilde bulunan drt
kk yldz ise lkede var olan drt snf (ifti, ii, kk burjuva ve in
sava dneminde Japonlara kar komnizmin yannda olan firmalar)temsil
etmektedir.
FRANSA CUMHURYET
Fransz Devriminin resmi slogan olan Eitlik, Kardelik, Hrriyet sznn
bayrakta temsil edildii grdr. Mavi renk Hrriyet, beyaz renk Eitlik ve
krmz renk Kardelik anlamna gelir.
21
GNEY KORE (RESM ADI: KORE CUMHURYET)
Gney Kore Cumhuriyetinin ulusal bayra Tegki osan Krall dneminde
benimsenmitir. Adn eit olarak ve kusursuz bir dengeyle ikiye blnm olan
ortasndaki tegk emberinden alr. Bu simge birbirine kart olan ama kusursuz
bir uyum ve denge oluturan evrensel glerin simgesi iki zt eden oluur: yin
ve yang. stteki krmz blm yang, alttaki mavi blm yini simgeler.
Bayran drt kesindeki l izgiler kartlk ve uyumu anlatr. Sol st
kedeki kesiksiz izgi cennet ve gkyzn, sa st kedeki iki kesikli
izgi arasndaki kesiksiz izgi; suyu, sol alt kedeki iki kesiksiz izgi
arasndaki kesikli izgi; atei, sa alt kedeki kesikli izgiler ise; yeryzn
temsil eder. Bayran beyaz fonu, Kore halknn katksz arln ve barsever
kiiliini anlatr. Bayran btn, Kore halknn evrenle uyum iinde yaama
lksn simgeler.
22
SPANYA KRALLII
stten alta olmak zere yatay erit ve bu eritlerin renkleri srasyla krmz,
sar (iki kat kaln) ve krmzdr. Sar eridin stnde arma yer alr. Arma,
Herkl stunlarnn evreledii kraliyet mhrn kapsar. Stunlar, Cebelitark
Boaznn bitimindeki her iki tarafta bulunan Cebelitark ve Ceuta burunlarn
temsil eder.
23
TALYA CUMHURYET
Aslnda renkler 1700lerin sonunda bir akm olarak Fransz etkisiyle
seilmitirler. Her renge bir anlam atfedilmeye alldnda genelde yeilin
doay, beyazn Alplerdeki kar, krmznn talyan Bamszlk Savanda akan
kan temsil ettii sylenir. Daha dindar bir aklamaya gre ise; yeil; umudu,
beyaz; kaderi, krmz da hayrseverlii temsil eder.
JAPONYA MPARATORLUU
Krmz daire lkeden doan gne ifade eder. lkenin ad 'gnein kayna'
anlamna gelen Japonya'da gne, milli simgelerin en nemlilerinden biridir.
Japon mitolojisine gre gnein tanras Amaterasu da Japon tanrlarnn
kraliesi ve Japon imparator hanedannn anasdr.
24
RUSYA FEDERASYONU
Panislavizm renkleri olan; mavi, beyaz ve krmzdan olumaktadr. Beyaz
tanry, mavi hkmdar, krmz ise halk sembolize etmektedir.
25
SUUD ARABSTAN KRALLII
Bayraktaki Arapa yani La lahe llallah Muhammedun
Resulullah yazmaktadr. Arka plandaki yeil renk slam', Suudi Arabistan'
yneten Suud ailesini, Suudi Arabistan ordusunun gcn ve cesaretini temsil
eder.
Mavi: Gkyzn
26
Yeil: lke Topraklarn
Sar: Altn ve dier doal kaynaklar simgeler. Bayraktaki 'y' format ise 2 rkn
birleimini simgeler.
27
HNDSTAN CUMHURYET
Turuncu cesareti ve fedakarl, beyaz bar ve drstl, yeil kahramanlk ve
sadakati temsil eder. Bayran ortasndaki yuvarlak simge ise Budizm
inancndaki akra'dr.
28
BRLEK MEKSKA DEVLETLER
Bayrakta bulunan yeil renk umudu, beyaz renk birlii, krmz renk ise
kahraman halkn lkesi iin aktt kan sembolize etmektedir. Bayran tam
ortasnda, beyaz zemin zerinde bulunan devletin armasnda ise nehir zerinde
bulunan kaya paras zerinde yetien kaktste resmedilen kartal bir ylan
yerken gsterilmektedir. Bu resmi ise saa ve sola uzanan iki adet dal tarafndan
yarya kadar evrelenmektedir.
PORTEKZ CUMHURYET
Krmz blm, 1910 Portekiz devrimini temsil etmektedir ve yeil renk umudu
temsil eder. Beyaz kalkan; be beyaz noktal be ayr kk mavi armadan
oluur. Mavi kalkanlar, Portekiz'in ilk kral, Alfonso Henriques'in sa'dan alnan
ilahi yardmla be Maribi(Fasl) krallara kar olan zaferini ve be noktada;
sa'nn be yarasn sembolize etmektedir. Armadaki apraz yerleim,
Hristiyanl temsil eder. Armada krmz bordr zerine yerleimli 7 kale
sembol; Algarve'yide ieren Portekiz topraklarnn uzantsn gsterir. Arka
planda ise zamann ilkel navigasyon aleti olan armillery sembol yer alr. Bu
sembol; Portekiz'in bir zaman smrge imparatorluu olmasna yol aan deniz
kefini balatan Prens Henry Navigator'u, kutlama adna yer almaktadr.
29
MISIR ARAP CUMHURYET
Yatay sralanm krmz, beyaz, siyah renkleri barndrr. Beyaz eridin zerinde
amblem olarak Selahattin Eyyubi'nin altn kartaln barndran bayraktr. Sz
konusu pan-arabik renkler 1952'de krallk devrilince benimsenmitir ve daha
nce kullanlan, yeil zerine hilal ve yldzl bayrak Osmanllar ve
Kavalallar hatrlatt iin kullanmdan kaldrlmtr.
30
RAN SLAM CUMHURYET
ran bayra eit byklkteki yatay izgilerden oluur; st erit yeil,
ortadaki beyaz ve alt erit krmz. Beyaz erit kenarlarnda stilize yazlar
vardr. Beyaz erit ortasnda ve bayrak merkezli, hanedanl temsil eden, drt
hilal ve bir kltan oluan bir sembol yer almaktadr. Yeil erit slam
sembolize eder ve beyaz safl ve bar temsil eder. Kan krmzs bir erit ise
yiitlii sembolize eder.22 kez Kufi stili Allah o Ekber (Allah byktr) el
yazmas denenmitir bu 11 ubat 1979 ran Devrimi gnn temsil eder.
Armas, kuvvet ve metaneti ve Mslmanlk inancnn bykln sembolize
eder. Bir btn olarak stilize amblemi, Allah olarak okunur.
31
KAYNAKA
http://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=92&Sayfa=92
http://ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D02907/2009_7/2009_7_KOCAE.pdf
http://www.atam.gov.tr/dergi/sayi-64-65-66/turklerdeki-kiyafetin-
kisa-tarihi
https://stratejikistihbarat.files.wordpress.com/2015/07/osmanli-askeri-
tec59fkilati-ve-kiyafetleri-iii_mahmud-c59fevket-pac59fa_1-
986_83.pdf
https://line.do/tr/son-1000-yilin-askeri-uniforma-ve-
techizatlari/4yk/vertical
http://www.kkk.tsk.tr/Kiyafetler/SubayUniformalari.aspx
https://ilgincvebilginc.blogspot.com.tr/2015/03/dunya-ordularnn-20-
ilginc-askeri.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Military_uniform
https://thinkingouttabox.wordpress.com/2010/03/28/history-of-the-
british-army-uniform-redcoats/
http://www.esquire.com/style/a41725/the-epic-history-of-military-
style/
http://www.thedearsurprise.com/a-brief-history-of-royal-navy-
uniforms/
https://www.icrc.org/eng/assets/files/other/irrc_853_pfanner.pdf
https://en.wikipedia.org/wiki/Red_coat_(military_uniform)
http://www.military.com/army/uniforms.html
http://www.complex.com/style/2014/11/best-military-uniforms-in-the-
world/japan
32
http://www.history.army.mil/html/museums/uniforms/survey_uwa.pdf
http://fashion-history.lovetoknow.com/clothing-types-styles/military-
uniforms
http://militaryhistorynow.com/2013/11/22/from-red-coats-to-
disruptive-patterns-250-years-of-british-army-uniforms/
http://www.rokit.co.uk/blog/history-of/history-of-military-uniforms
http://www.nydailynews.com/news/u-s-army-uniforms-decades-1776-
today-gallery-1.1490041?pmSlide=1.1490024
http://userpages.aug.com/captbarb/uniforms.html
http://www.bluechipuniform.com/the-history-of-military-uniforms/
http://www.munroefalls.com/downloads/historicalsociety/US%20Mili
tary%20Uniforms%20Through%20The%20Ages,%20by%20Larissa
%20Sperk.pdf
http://world4.eu/history-of-
costumes/#Costumes18th_8211_19th_Century
http://samilitaryhistory.org/vol094df.html
http://www.srpskoblago.org/serbian-history/serbian-military-
uniforms-1808-1918.html
http://www.ottoman-uniforms.com/
https://www.thebalance.com/navy-uniform-history-4054148
https://www.army.gov.au/our-history/traditions/the-slouch-hat
https://en.wikipedia.org/wiki/Slouch_hat
http://www.highsnobiety.com/2014/08/14/the-military-influence-on-
fashion/
33
34
35