Professional Documents
Culture Documents
William Shakespeare (Can Yücel) - Bahar Noktası (MGB 00046) PDF
William Shakespeare (Can Yücel) - Bahar Noktası (MGB 00046) PDF
William Shakespeare (Can Yücel) - Bahar Noktası (MGB 00046) PDF
Shakespeare
BAHAR NOKTASI
Trke Syleyen
CAN YCEL
1981
kitap Aoorjlu Yaynevi Tesislerinde
dizildi, basld, cilttendi. 27 73 37
stanbul, 1981
- af / -
KLER
TEZEUS, Atina Dk
POLTA, Amazon Ecesi, Tezeus'un szls
EGE, llermiya'nn babas
SKENDER, llermiya'nn sevgilisi
DIMTR. llermiya'nn taliplisi
ELEN t, DMTR'ye k
FLOSTRATA, Tezeus'un enlikibas
JERMYA
BABARON, Periler Sultan
MZEYYEN. Periler ecesi
CN. Babacan Bican
MHDMK
1!A lir,AL Periler
RMCEK
5
SAHNE I
Atina TEZEUS'un Saray
TEZEUS, POLTA, FLOSTRATA maiyetleriylc
girerler.
TEZEUS Ece, canm, polita, unun urasnda
bir drt gn kald bagz olmamza. O da geer
'* gle oynaya. Geer, geer diyorum ya, bu mzmz,
bu khne ay da bitrl defolup gitmiyor k i ! M
barek sanki keyfime, arzularma khya. Ayama
kstek, tavanma tilki.
POLTA Drt gn dediin senin belenip gider
karanla. O drt gecenin de zten ne fark var
ki bir dten? B i de bakmn k i sonra, gkte
yepyeni bir ay, kim germise k i m germi, yle
bir yay k i gmten, seyre gelmi oklanyla yat
tmz yataa!..
TEZEUS Hadi frla, Filostrata, kaldr kenti aya
a! Topla kim varsa gen, ihtiyar, nasibi olan
cmbten! Ko gitsin karamuklar kendi cenaze
lerine! Yzlerle gleryzler gerek bizim dn
mze.
FLOSTRATA kar.
Yahu, polita, sana klcmla talip oldumdu, vc k
ran krana fethettim lkeni ve akn. Madem ki
imdi klcm koyuyorum knna, krk g n krk
gece sana alglar alacak, oyunlar oynayacak
btn Atina.
EGE, HERMYA, SKENDER, DMTR girer.
Hayrola, Ege, hangi rzgr a t t seni buraya?
EGE Kavak yelleri, sultnm, kavak yelleri, k
zm olacak u kzn banda esen, benim de ifla
hm kesen... zin verirseniz, anlataym iine d
tm bely berzah. yle gel, olum, D i m i t r i !
Kendime damat semitim, elendim, bu delikan
ly. Sen de k ortaya skender i t i ! Bu namussuz
da, hametlim, alem etti, kallem etti, kzm ken
dine benzetti. Ah, skender, ah, bi elime geirir-
sem dmn, mn senin! Gl gibi kzma
mniler mi, destanlar m dzmedi! Ya o gnde
d r t posta yollad all pullu, pembe zarfl n
meler! Geceleri balkonunun altnda gitar-mitar
dktrd nameler! Ay, may, yapmac
n ald kzn akln bandan. Ardndan
balad a r m a a n : Cicibici, incik-boncuk, takldak
akldak, kutu kutu bonbon, demet demet iek,
ne varsa bir toy kzn akln, fikrini elecek. Z
ten ku kadar beyni vard buncazn, o da yitti.
havalara utu. Derken haspam bsbtn aztt,
z babasna kafa tuttu. Diyeceim, sayn Dkm,
yeter gayr gzya dktm, verin bunun ceza
sn! Ya Dimitri'ye varmaya raz olur huzurunuz
da, ya da boyun eer Atina'nn kadim yasasna!
Deil mi ki, bu kz bugne bugn benim malm,
mlkm, ya benim szm dinler, girer bu deli
kanlnn koynuna, ya da seer lm, girer onun
koynuna lm.
TEZEUS Sen ne diyorsun bu ie, Hermiya? Ak
ln bana topla, yavrum! Unutma ki, babalar
yar tanrdr, yaratan gzelliklerinizi, sense onun
kulusun. Avucunda onun bir tutam balmumusun.
ster yle, ister byle yourur; isterse bezer, k
zarsa bozar. Hem D i m i t r i de ey deil ya, iyi bir
aile ocuu.
HERMYA skender de, efendim, sokak ocuu
deil ya!
TEZEUS yle, yle ama, sen ona bi de babann
gzyle baksana!
HERMYA Hep babamn sz, babamn gz'
Ah, bi de o, benim gzmle baksa!
TEZEUS Neylersin k i ama z olan, babann s
z, babann rz.
HERMYA zr dilerim, efendim, balayn bu
anal babal ksz. Nerden geliyor bu cret ba
na, bilmem, huzurunuzda byle dilli ddk kesil
mem. Lkin, affnza maruren, sorabilir miyim
ne gelecek bama, Dimitri'ye varmnmakta dire
tirsem?
8
TEZEUS Ya leceksin tezelden, ya da vazgee
eksin erkek denen cinselden. Onun iin, Hermi-
ya, dn, tan! Dan o gen yana! Demek is
tiyorum ki, dan kannn dolamna! Dayanabi
lecek misin, bakalm, emrine uymazsan beypede-
rin, dayanabilecek misin yaamna rahibelerin?
Bir manastrda, dar bir hcrede lo, uyurken d
ekte, dnn ve dnn yars bo... Dzd
n, dzldn btn bumbuz ve ksr bir aya
o kslm sesinle okuduun mayalanm bir ma
ya! Byle bir hac yoluna, kannn donduuna
raz olan kz olan kza tepsi nur indirir ya
tanr, sen yine nan bana, yavrum zeker diye bir
dikenin stnde bekr, mr tketen glbeeker.
- sparta'da imbiklenen glyana hasret eker.
HERMYA Ben, efendim, kararm kesin, o dedi
iniz diken stnde mrm tketeceim, sevme
diim bir duvara sarmak olacama.
TEZEUS Aferin, aferin! Yine de bir dn ama!
O nmzdeki doacak genaya akmla ilele
bet mauk olacaz ya ite o gn, o gece, ister
cennet-mekn olursun dilediince, babann dile
ine kar gelip; ister Dimitri'ye varrsn babann
szn dinleyip, ya da bakire kalrsn bakir or
manlarda inleyip...
DMTR Yapma, Hermiya, yapma! Sen de, s
kender, sen de ama, Tanr akna, vazge bu l
gnlktan! Hak iin, hak tan benim hakl hali
kma!
SKENDER Grmyor musun, Dimitri, kz de
il, babas seviyor seni! Madem yle, ben Hermi-
ya'y alaym, sen de babasna varsana!
EGE Kstaha bak, kstaha! Tabiy bu olan
seviyorum, ne sandn! Nem var, nem yok. kzm,
ksram ona adadm!
SKENDER Ben de onun kadar asilim, hamet
lim, onun kadar gelirliyim, gideryim. Ama be
nim asl servetim, Hermiya tarafndan seviliim.
Hereylmi yitirsem de blrgn, o devlet bana ye
ter. yleyse, Hermiya'ya niin sahip kmasn s
kender? Hem, efendim, bu Dimitri denen atsz
svari, Nadar'n kz Elcni'ye yanap, ylp o ta
zenin gnln almsa eer?.. Eleni deliler gibi
.0
k, efendim, bu hercai, bu kelebek, bu benekli
bu lekeli m a h l k a !
TEZEUS Evet, evet, ahndyd kulama byle
bir vak'a. Dimitri'yle konuacam diye akl def
terime yazmtm hatta. zel ak ilerim yle ba
mdan akn k i , genel ak ileriyle uraamyo
rum istediim kadar. Gel, bakym, Dimitri, sen
de Ege! Biey konuacam sizinle, bizim u d
n hazrlklarna dair... Sen de ok oluyorsun,
Hermiya! O gzel bacaklarn b a b a n n yorganna
gre uzatsana!.. Aaaa, polita, sana ne oldu, ku
zum?...
SKENDER'le HERMYA'dan gayr hepsi kar.
SKENDER Sevgilim, neden byle benzin uuk?
Solm?z bilirdim gller byle abuk!
HERMYA oktandr susuz kaldlar da ondan
olacak. Lkin yle bir yamur sknts var :i
gzlerimde, nerdeyse balayacak sanak.
SKENDER Yazk, yazk! Hangi kitaba baksan
hep byle, masalnda da, tarihinde de, bir prz
kyor ille gerek akn talihinde. Ya soylar ara
snda oluyor bir uyumazlk...
HERMYA Biri aa, biri yksek tabakadan.,
di mi? E, biz onu atlattk.
SKENDER Ya da yalar tutmuyor birbirini...
HERMYA Biri gen, biri yal, di mi? Ama biz
ayn yalardayz, bak!
SKENDER K i m i de ein dostun szne kana
rak...
HERMYA E dost da k i m oluyormu! Aptal m
yz *lz onlara kanacak!
SKENDER Yine de, dseler de dengi dengine,
seven sevene: harpti, hastalkt, lmd, ullanan
ullanana sevenlerin kalesine... Tczavakl bir ?l-
ge. bir yaprak hrts ve grp de grmediin bir
d gibi, bir zifir karanlkta yeri g: avdnla-
ton bir imek akm, bir yldrm dm gibi.
Bak!? demeye kalmadan daha. krklara kar
yor sevgi!.. Il l eylerin mr yle ksa olu
yor k i !
HERMYA Sahici klar bu ileleri ekmiler
hep madem, demem o k i , sevenler ic'n bu. b'r
ahnyazs sahiden; yleyse sabretmeyi biz de -
10
rendim, bitanem! Baksana, ne kadar doalsa
klarn dalp dalp gitmeleri, durup durup ah
ekmeleri ve durup dururken gzya dkmeleri,
aka o kadar doalm meer bizim gibi byle i
le ekmeleri. Hepsi de ayn sarayda ayn sult
n n sdk cariyeleri.
SKENDER Azn peyim, Hermiya!.. yle de
mek istemedim, afedefsin! Bak, sana ne diyece
im: Benim bir halam var, dul, hem de ihtiyar.
Atina'dan sekiz fersah tede maliknesi. ocuu
olmam hi, beni olu yerine koyuyor. Paras y
le bol ki, ne yapacan bilmiyor. Kalkp gideriz
oraya, evleniriz seninle, Hermiya. Skmez o t a -
ralk yerde Atina'nn ast-kestl yasas. Seviyor
san beni hal, yarn gece babann evinden kaar-
- sn! Kentin dnda bir koru var ya. hani, geen
Hdrellcz'de Eleni'yle birlikte bulumutuk, ite
orda bekleyeceim seni.
HERMYA Sahi mi sylyorsun? Yani ilkkez
ptmz koru: sarlp sarlp da birbirimize
sonra, o drder kolumuzla kucaklayamadmz o
kocaman merenin alt! Ben de yarn gece, seke
rek pembe aya!', parmaklarmn ucunda, orda o l
mazsam eer, Hermiya y a a m a k t a n vazTeti de!
SKENDER Yavrum benim!,. Aaa! Ncrden kt
imdi bu Eleni de?
ELEN girer.
HERMYA Oo, sen miydin Eleni! Nereye byle,
gzelim?
ELEN Gzel mi dedin? Ben m i gzelmiim;
Amma da yaptn ha! Beni deil, seni seviyor, ayol,
Dimitri. Gzel dediin yle olur. Onun gznd-;
oban yldz senin gzlerin. Prnallar tomurcuk
ken ve yeerirken ekin, senin konca aznn iine
bakmaktan dinlemez oldu oncaz akyan sesle
rini blblerin. Bulac diye korkuyoruz ya has
talklardan, ah, keke gzellikler de yle olayd
da senin tutulduun o gzellik hummasna ben
de, tui,ulayd:m! Gl nefesin geerd,i dudaklarn
dan dudaklarma, gamzeler gelip konard yanak
larndan yanaklarma, ve geerdi canvbei bir
ayn stndeki kprden geer gibi gzlerinden
11
gzlerime gzlerinin yeili. Benim olayd, emin OJ,
batanbaa bu dnya, bir Dimitri'yi alp t m n
versem de sana, dnyalar yine benim olurdu. Na
sl bir fen bu, ne gibi bir sanat, nasl bendettin
Dimitri'yi kendine, yalvarrm sana, kardeim,
n'olur, bana, anlat!
HERMYA Ben surat astka, o asknt oluyor
bana.
ELEN Benim, demek, b t n glcklerim bo
una!
HERMYA Ben tersledike onu, o peimden ge
liyor.
ELEN Yalvarp yakardm iin belki beni by
le tersliyor!
HERMYA Nefret ediyorum senden dedike, o
seni seviyorum diyor.
ELEN Bense onu sevdike, o benden nefret edi
yor.
HERMYA O ldrmsa, Eleni, benim ne kaba
hatim var?
ELEN Kabahatin gzelliin! O da bende yok
zaar.
HERMYA in rahat olsun, karde! O, bidaha
benim yzm dnya gzyle grmeyecek. sken
der'le burdan gidiyoruz kyamete dek... Dnp
bakyorum da skender'i grmeden nceki zama
na, gzme nasl bir cennet grnrm u A t i
na! Ve nemene bir tlsm olmal k i u ak denen
illet, birdenbire cehenneme dnverdi bir cen
net!
SKENDER Eleni, bak! Ama aramzda kalacak
bu olay! Yarn gece, gm yzn sularn ay
nasnda seyrederken ay, ite tam o sularda ve
ayklar ayrlarda otlarn kulaklarna inci k
peler takarken damla damla, karar verdik, A t i
na'dan Kaacaz. Hcrmiya'mla.
HERMYA Surlar ayr ayr aacaz ama. Hani
u seninle yanyana, o baygn kokulu tavan ku
la yataklarna uzanp bizamanlar dertletiimin
koru var ya, ite orada buluacaz skender'le,
ve mrboyu srtmz evirip Atina'ya, ayamz
da gcr gcr, yepyeni bir sandal dnya, kaca
z yeni yurtlar, yeni dostlar aramaya. Sa-
12
hcakla, Elcni! Emin ol, ayrlrken senden, ved
eder gibi oluyorum ocukluuma. Duan eksik et
me bizden! nallah, kavuursun sevdiine hem
do tezelden'.... Sen de sz, di mi, skender, bir
likte kmadan nce gurbete, yarn geceyarsna
dek uramayacaksn semtime! Raz olacaksn,
sevgilim, bu kadarck hasrete!
SKENDER Dayanabilirsem elbette...
HERMYA kar.
Elveda, Eleni! Dilerim, tezgndc dsn o Dimitri
senin harl kucana!
SKENDER kar.
ELEN Tevekkeli dememiler, kime niyet, kime
ksmet! Ben de onun kadar gzelim, biliyor bunu
btn kent. Bilmiler, bilmemilor ne fayda, D i
m i t r i kadrimi bilmedikten sonra! O nasl yan'-
yorsa Hermiya diye akln tmekle, kimbilir
belki ben de yanlyorum onu gzmde bu kadar
bytmekle. yle garip bir mek k i ak, en ba
ya, en aalk eyleri allayp pullamaya, y
celtmeye birebir. Eros'u onun iin mi acep kov
gsterir hep esatir? Kanatl ya, havalanr, uar
gider kfirliine, gznn grdne deil del'
aklnn estiine. ocukmu, pekiy anladk, ocuk
luunu bilse ya! Ne hakk var kendini de. bizleri
de aldatmaya? Mahalle bzdklar gibi n r t p r t ye
min ediyor lf olsun diye, umuru mu cici beyin
no oluyor Elenl'yc?.. Sen de Hermiya'ya gz koy
madan nce, Dimitri, ah, delidolu Dimitri, na^i
yadrrdn stme seninim ben, seninim diye en
g m r a h yeminleri! Ama llermiya'nn ateinden
bir yalaz vurunca bu doluya, yeminler eridi gitti,
boald dolu, yamura kesti; akmz rahmetli ol
du, senin de sesin kesildi. Ben de Hermiya'nn
kaacan Dimitri'ye haber vermezsem, bak!
Kosun a r d n d a n o koruya, grelim, ne olacak?
Bu iyiliime de teekkr etmezse, alak!.. Bir te
ekkre deer mi ama bu kadar alalmak? Bu
ac bile, saylsa yeri ilediim kusura zr: bu ba
haneyle onu greceim ya, ona da kr!
kar.
13
SAHNE I I
14
kova gzyana patlar? Ben oynadm m bunu,
seyirciler paradiden aa atlar. Bir curcunadr
kopar, bir curcuna, bir frtna. Grrz bakalm!
Aslnda ama, zorbaya yatkndr benim tarzm
Var m bana bacaklar cart diye ayrlacak ece
reli seciyesiz bir kpek! Var m bana zccaciye,
rzna geilecek!
16
REKE Patron sensin, a bey.
TESTERE Terzi Yani!
YKSK Burda!
TESTERE Sen de Tizbe'nin anasna kacaksn.
Yksk!
YKSK Madam pek iman olmasn, be Ustaki:
TESTERE Lehimci Mavridis!
TENEKE Oristc!
TESTERE San Piremuz'un babasn al, Teneke!
Ben Tizbo'nin babasn stlenirim. Sen de. Men
gene, Aslan rolne kacaksn. Rol taksimatn
bitirdik bylece.
MENGENE - - Hazrnda yazls var m? imdiden
veriver bana aslann kelmlarn. Biliyorsun, za
yftr ezberim.
TESTERE Ezberlik bir yan yok. lrticaynan ca
yrdatacaksn roln. Genzine kuvvet, kkreye
ceksin sade.
REKE Ayan peyim, bi aslanlk et. u r.slan
roln ver bana! yle kkreyeceim, yle bi:-
kkreyeceim k i . karp krkn ters giyecek
Dk, u aslan, allah akna, bir daha kkretin!.>
diye yalvar yakar olacak, anam avradm olsun!
TESTERE Derken De'in hepyekleri korkudan
altna pisleyecekler, l basacaklar, di mi?
Yok, arkada, sen marifet gstereceksin diye.
daraacn boylamaya niyetim yok benim.
HEPS BRDEN Topumuzu birden asarlar, ali
mallah!
REKE Anladk be yau! Biz de biliyoruz ne
gaddar olduunu bu kibar paozlarn. No demeye
altmza slrttn, fiyakamz bozdun diy:-, n e
donlarn ykattrrlar, sonra da amar ipiyle
sallandrrlar adam bacandan. yi ama, b e
peten alacam sesimi, yle nazik kkreyeceim
ki, haltetmi benim yanmda diisine dem eken
erkek kumru.
TESTERE Brak imdi bu lololar! Pircmuz'u de
dik madem, Piremuz'u oynayacaksn! Ham, efen
dim esas h a y a t n d a efendiden bir adam olam
yorsun, di m i ya, tiyatroda bari kibar srasna
gir! Vc de aslan olacam diye e."-k cennetin:
boylatma bize!
10
REKE inrJi iflahm kestin, Testere!
TESTERE Beyler, bylece datm bulunuyorum
rollerinizi. Siz de meyane kelerinde datmayn
kendinizi! Hepinizden rica ederim, hasseten istir
ham ederim, yarn geceye kadar su gibi belleyin
ezberlerinizi! Su gibi diyorsam, su koy vermek yok
di mi, reke! O sur dndaki saray korusu var
ya, orada bulualm aycnda, purovamz yapa
lm.
REKE Allann korusunda gece talimine m i
kyoruz yau?
TESTERE Kent iinde purova yaparsa!:, millet
toplanr bamza, bokunu karrlar iin. Hem de
numaralarmz vaktinden nce dkp samaya
lm nlerine. Bu arada ben de lzml takla vatn
bir dkmn karrm. Gelmemezk etmeyin,
haa! Dkn meesi derler hani ulu bir mee var
dr onun dibinde. Tam gece yars.
REKE Aybettin. abey! yle kallelik olur
mu! Hem de byle bir matrak varken hazrda!
Aalarn arasnda balk kat kovuklardan oy
nayacaz aynda.
TESTERE Ya tut szn ve iini, ya da edebin
le kr kiriini!
REKE ile arkadalar kar.
17
SAHNE III
ARKI
18
karanlk gece, o ne azgn ecediir! Oturmu acemi
olann bana, menisiyle mineler diziyormu
kalem kana. O yzden de ite, i k i sbyanc kar
latklarnda, ister cayrn cayrnda ister p
narn pnarnda kapt kapacak bunlar diye
korkularndan, palamut kapklarna saklan-
yorlarm.
PER Kusura bakma, ahbap, yapna, apna ve
sapna aldanmyorsam ayet, sen do Babacan
Bican dedikleri o cingz, o yaramaz ecinni deil
sen hayret! Hani u saf kyl kzlarnn yrei
ni hoplatan, stn kayman yalayp yutan, kimi
de eldeirmcninin iinde pusuya yatan, yayk
dven hatuna kan kusturan, Niko'ya kuyu suyu
nu arap diye yutturan, mahalle bekisine yolu
nu arttran, ama eskaza Ne cin bir cin!>, Ne
akac olan! dediler m i de evliya kesilip orack
ta, sapann ucundan tutan, kara bahtlar aar
tan... Sensin, di mi, o hiyanet?
CN Evet. vnmek gibi olmasn ama, benim
te o onulmaz illet. Geceleri ortalkta kol gezen
o en-akrak hayalet... Bizimkisi Peri Pdih
Babaron'a hizmet: Domuz baklas yemekten karn
davlumbaza dnm, gevemi, maym bir ay
gr yangn, kzgn bir ksrak gibi gevrek gevrek
kineyerek ha kaldrdmda, devletli efendimiz
Sehinlmz kah kah kah-kih kin kih, becerip
de gldrebilirsek, ne devlet! Olan, alene kar
talolara oluyor elbet. Dediyle kodunun firakl
noktasnda ca gelip yerinden dorulduunda
madama, ben a l t n d a n sandalyeyi ekip de oturt
tum mu o muhteem kn tahtalara amama,
donuna iiyor pazar akamlar millet... Aa! Bu ses
de ne? Amann Babaron geliyor! Bu dediklerimi,
n'olur, sittiret!
PER imdi yandk ite! br yandan de Eci
geliyor, bizim cenabet!
l
herif? eytan grsn yzn! Hadi, ocuklar, toz
olun burdan, yallah! Peri meri dinlemez bu do
muz, topunuzu yataa atar, alimallah!
BABARON Bi de kayor llk utanmadan! Ben
senin kocan di miyim, 'lan!
MZEYYEN Kocaya bak, sngye davran! Ayol,
sen deil miydin binbir dzen, binbir tertip, pa
paz klklarna girip svtn gibi Perlstan'dan
doru Konstantaniyye'yc kaklanan, mal bul
m u maribi gibi de orda, Deniz Kz Eftaiya'yl.t
halvet olup aylarca, elin hanende parasna dm-
tek tutup zurnalk yapan? Hadi inkr, et, sky-
san! Onu ela getik, ne zoruna buralara yol ye-
perek yelken krek geldin taa Hindistan'dan? O
eski oynan pota m ne, o at gibi kan. o iz
men Amazon. Tezcus'a yamanyor diye, di mi,
btn cakan? Dk ddkleyecek tavlada De'l
sen de geleye yatp, karlarnda, gbek ataca-
an! Aaaah, ahh!
BABARON Oooooo'o, ar damarn atlam kzm
senin! Ne alp vermediim var benim polit'len?
Ama senin ne haltlar yediini biliyoruz Teze.s
ddnnen! Hatrlarsn ya, Peloponez gzeli
Begonya'nn kzln iyi ettii gece hani, pek bir
hayran kalp da muamelesine, bu iin esas kanl
sn bulduk diye. Benli Belki.? Sultan'la birlikte,
zifaf deinden posta edip teresi, Cor Sen!:
Otcl'lnde oturak lemine gtrmedin mi sen?
MZEYYEN Bu sendeki kskanlktan da te
bir kompileks, bir nevroz! Furoyt diye bir Yahu
di doktor var, ona grn sen stersen! Baksana,
eriti crieli beri Nevruz, ne orman, ne ayr, ne
kumsal, ne pnar, ne fskiyeli havuz, senin bu dol:
samalarn yznden, cem olup buluamyoruz.
Ahenk balad sanp yinimize nay flerkcn poy
raz, sultnmz, efendimiz aklndan attaraba,
hasetinden hicaz! Rzgr da tabiy bu ie, e ha
liyle, alnyor biraz. Balyor mu sana ilkyazdan
ayaz! Tutabilirsen tut artk sisin sisini, selin se
l i n i ! Keban, Volga vc Asuvan Baraj tat, tufana
gitti ortalk. polita'nn Amazon nehri de elbet
yaknda bagz olacandan tr, anlarsn naal
slak! Olan yine insancklara oluyor. Su renber-
20
lerin perianlna bak! Periliimden ulanyorum,
valla! Gme gitti onca ile, onca emel;! Dizbo-
yuydu tarlalarda, al ekinler bitti, mahvoldu. Bo
uldu otlaklarda davarlar, le kargalarna gn
dodu. Bebelerin bilya ukurlarna bile. hilafm
yok, amurlar doldu. Ayak gtrd kyn ayr
lndan halay eken kyllerin ayak izleri. Ner
de o eski k geceleri? Karalar balam herkes;
okumaz oldular, nasl okusunlar ki, aya adanm
o kutsal nefesleri. Ne alngandr, bilirsin ay,
Ben k i gelgitler mdrym. Bana yaplr
m bu saygszlk! diye yz fkesinden sapsar
ve kpkrmz kesilmi kafasnn tas, ufunete bo
uyor havay, h a s t a l k t a n krlyor millet. Bu hen
gmede birbirine girdi drt mevsim. Aksal kra
lar alyor gllerin koncalarn; derken alay
edermi gibi aarml, koamlyla, eftali i
ekleri yayor kara kn karl kucana. B i de
bakmn ki, ilkbahar, yaz, dourgan sonbahar
ve ksr k kln, klahn birbiriyle deiip,
birbirine karm; bire dnya da hangisi
ola ki bu diye ne haltedeceini arm! Maz
lum mazlum dinliyorsun imdi dediklerimi ama,
pekl biliyorsun ki, bizde b t n su, b t n ka
bahat! Bizim yzmzden oldu bunlar elbet, b i
zim kavgalarmz, bizim geimsizliimiz yzn
den koptu bu kzlca kyamet!
BABARON yi ya, yleyse sen de ona gre ha
reket et! Anlamyorum, kyamet koparacak ne
var bunda? N'olur yni onu verirsen benim ya
nma? A l t yan, smkl bir olan, bacak kadar
bir velet.
21
ykl gemileri taklit ederek bu oluuma alt
aylk gebeydi zten seyirtti rhtma pupa yel
ken. Gelmesiyle gitmesi bir oldu. kolu kanad do
lu, dnermi. gibi uzun bir seyahatten. Neler, ne
ler almam bana eri teknelerinden!.. Neyler
sin, bizim gibi deiidi o: ld zavall, dnyaya
getirirken kszn... O bana canyoldamda;
hatra, deimem onu dnyalara.
BABARON Anlald, anlald! Daha ne kadar
eleeceksin sen burda, onu syle!
MZEYYEN Brdaym bir eyyam daha. Tezeus
gerdee girinceye dek... Bak, ne diyeceim: Es
tek kstek etmez, ayak uydurursan ahengimize,
buyur, sen de katl ayc enliimize! Ama h r
karacaksan sonradan, kuzum, hi gelme! Ben
de uramam zten senin semtine.
BABARON Ver u olan, Mz, bana, n'olur-
sun! Hem biz hrgrden kurtulalm, hem de d n
ya bir felketten kurtulsun!
MZEYYEN Feritahn alamaz onu benden!
Uruna onun, neymi k i bu lml dnya! Peris-
tan da, Cinistan da feda olsun!.. Hadi, kzlar,
yaylanalm burdan! Bsbtn souyacam yok
sa bu cehennem klhanndan.
MZEYYEN avane.-.h/'.c kar.
BABARON Cehennem ol sen, hilnem! Ama,
bak, bu kstahlnn cezasn ekmeden bu ko
runun dna bir adm atabilirsen!.. Hey, Baba
can, az buraya geliver! Ansar msn, o Altn Boy
nuzlu slanbul'un aydan yaldzl ve tp
tp de poyrazdan boaz olmu sularnda bir Kz
Kulesi vardr? Mekn tutmuumdu bizaman. b i
liyorsun, orda. Bir deniz kz geldi bir yunusun
srtnda Emre miydi ad, neydi?, kzn kendi
si desen, apayr bir hikyeydi. O ne gazel, o ne
fasl, alyordum muttasl...
CN En gzeli, o sizin kzkulenizdi as!'
BABARON Derken, bi de baktm S2n orday-
dn ama. grmedin, o ara dalgadaydn Ak Tan
rs, bizim madrabaz kemanke, cambazlk eder
ken ayla dnya arasna gerilmi srma tellerde,
ekip lkesinden yanar bir ok, nian almaz m
22
sana oyunbaz. Salacakta mehtaba kar salncak
sallanan Mehlika Sultana! Aman zaman demeye
kalmadan, maksduna utu ok, yard smbl
havalan tututurarak. Ama allahtan ve souk
nevadan kolan vuruyor ya Sultan, o anda yk
seldi de salncak, o sayede hedefini at ok; ha
n m n a gm tepsi iinde buzlu erbet getiren
bir hercai cariyenin kalbine dt. Akpakt bia
re, odlara yand, yle mosmor, boynu bkk ka
la kald. Binyllk meeler bile at bu ie. O za
man, bu zaman, Trkler mor meneke diyorlar o
iee. Gstermitim sana, biliyorsun, zn
onun. ster erkek, ister kadn, srdn myd b i
r i n i n gzkapaklarna, hangi canly grrse ilkin,
uyanp gzn atnda, ona deli divne olur
nnda. Bana o iei getireceksin ite! Ben leb
demeden hem de!
CN Lcppeyk, sultnm. Babacan Bican bir ar
kfelek, ark etti bilin cihan, dingilinde bikez
bile dnmeden o tekerlek.
kar.
BABARON Hele gelsin o iksir, ben de uykuda
kstrp o mzelik kary, srmezsem o naneyi gz
kapaklarna onun! Uyandnda, hangi yarat
bulursa ilk, horoz mu, aslan m, ay m, boa m,
yoks krmz gtl ebek mi olur. ksmetine a r t k ;
abay yaksn da alk, grr o zaman dnya ka
bucak! Szde analk ettii yavruyu eliyle koynu
ma verinceye dek, onun anasn nasl alataca
m, bak! Buraya doru birileri geliyor galiba.
Bombamz patlamad ya, ben de grnmez adam
olurum, ne olacak!
nden DMTR. ardndan ELEN airer.
DMTR Ne lf anlamaz eymi!n sen. yar.
Dedim a, sevmiyorum seni, brak benim nesimi!
Hermiya skender'le kayor diye getirdin beni
buraya kadar. Diisi kanma girdi. erVe''n'n ka
nna da ben girecektim. Hani nerdeler? Bu ko
ruda buluacaklar demedin miydi sen? Koru mo
ru dolaacak halim mi var benim! Kor olmuum
yanyorum ben zten. Benim derdim bana yeter.
Defol git basmdan, allasen!
23
ELEN Ardndan kouyorsam, yok ki bunda be
nim bir gnahm. Param para olmu kalbimin
demir zerrelerini sensin bir mknats gibi en
eline eken.
DMTR Benim kimseyi kendime ektiim f i
lan yok. Ben kendim azap ekiyorum, o kadar.
Hem benim senin yzne bir gldm, tatl bir
sz sylediim mi var? Bir sefer deil k i bu, -ka
aydr cSeni sevmiyorum! diye baryorum y
zne bangr bangr!
ELEN Sen yle Seni sevmiyorum! dedike,
ben sana tutuluyorum bsbtn. Kuukuun ol
muum bir kere, sen dvdke, svdke, daha
bi sokulasm geliyor efendime. Razym ben ezi
yete, hakarete, yeter k i kovma beni kapndan.
Brak, amurlara belenmi de olsa, yine kuyru
umu sallaya, sallaya soysuz bir fino gibi seyir-
teyim a r d n d a n ! Bu mutluluu da bana ok gr
me, n'olur!
DMTR Yoo, artk bu kadar fazla! Bak. sana
ne diyorum: im bulanyor, valla, seni karm
da grdke.
ELEN Benim de yle bam dnyor, iim bu
lanyor ama, yzn grnce deil, yzn gr
meyince.
DMTR Hem sen farknda deilsin galiba, by
le birbana sur dlarna karak gece yars, by
le gzgz grmezlerde, bu inin cinin top oyna
d yerde, kendini seni sevmeyen birine peke
ekmekle, sade haysiyetine deil, iffetine de leke
srm oluyorsun, haberin olsun!
ELEN Benim iffetim senin nefretine emanet.
Hem sonra nasl gece yars olabilir ki imdi, sev
gilimin yzn grebiliyorum madem? Ne de bu
koru dediin gibi ssz: deil m i ki gzmde be
nim btn dnya senden ibaret ve sen yanmaday
ken imdi, yni hurdayken dnya lem, ben na
sl olabilirim yalnz?
DMTR Atladm myd u azgn ereltilerin
arasna, bidaha beni zor bulursun. Sen da yrtc
hayvanlara emanet, bu sevdadan hayrlsyla kur
tulursun!
ELEN Hangi yrtc hayvan daha yrtc olabi-
24
lir k i benim akmdan? Hadi ka, ne duruyor
sun? Hem bylece deimi olur btn efsane.
Apollo onu kovalayacana, Apollo'yu kovalar
Defne. Gvercin alc ku olur ahine ve ceyln
der kaplann peine. yle nafile bir kou k i bu
ama, yiit tavan olmu kanck kpeine.
DMTR Lf ola, beri gele! Brak sen benim
peimi de! Ama, bak, tekrar sylyorum, bir
adm daha atarsan ardmdan, bir yerine bioy
yapacam senin bu koruda.
ELEN Korudan m korkacam ben! Heryerde
herbir yerime biey yapyorsun zten; sokakta,
tapnakta, yatakta, ayakta. Ne var k i , Dimitri.
kiiliimi brak, rezil rsvy ediyorsun sen benim
cinsimi ve diiliimi. Biz kadnlar kav olmaya
yaradlmz, akmak ta olmaya deil. Kovalan
mak iin halkolmuuz, kovalamaya deil.
DMTR kar.
Cennete umak derlermi a eskiden, senin ardn
dan komak da yle, cennet oluyor cehennem
En kestirme yol belki de oraya, senin elinden l
mek, bitnem.
ELEN kar.
BABARON Glegle, lftem. Merak etme sen.
o demirhindi hergele kmaya kalmadan bu ko
runun ierisinden, hasl pervane olup, grecek
sin, bak, ayrlamayacak o fosforlu yerinin epe
rinden!
CN oirer.
Yaa be, tam zamannda rrcldin. iei getirdin,
di mi, tabiy, benim gezginci keratam!
CN Getirmez miyim, getirdim elbet, ata ot atar
gibi heman.
BABARON Sululuu brak imdi!... Biliyorsun,
bir su var, kys silme idem, kekik ve buhuru
meryem, yamac sanki kokudan bir kubbe, kb
na varlmaz olmu dagllerinden, hnnmellerin-
den; kafay iyice bulduktan sonra, orda sabah
eder ya benim acuze Mzeyyen; hani canm, en
m a h v ylanlarn bile derilerini altna sermek
25
iin perilerin, soyunup dkndkleri yer... Sen
hele u iei ver! karaym da ben onun z
n! Tamam! Grr imdi o anasnn gz o gn
grmez gnn!... Haa, imdi aklma geldi! Al
unun bir katresini! Bir kzcaza rastladm de
min bu koruda, a k t a n kayp, ve bize de ayp!
Olur mu sevmeden sevilmek! Uyurken bastrp n
kadir bilmez delikanly, sreceksin bunu gzleri
ne! Nerden m i bileceksin o olduunu? Atinal ya
bu, klndan anla. canm! Partenon mermerle
r i arasnda zpzp oynarken yarlm dizkapakla-
rna bk! Ama, kuzum, dikkat et, gzn ilk at
nda benim o grdm yalabk kz benim g
zmle grsn! Sen de bu ii beceremezsen, bu
sabahn ilk horozu i k i gznn ortasna r
sn!
CN Bastne ve stnze, stm!
karlar.
>S>
SAHNE IV
27
Gndzler gndz olsun,
Gndz olsun geceden!
KNC PER
Byler, rmcekler,
c brt bcekler,
Uak olmu sinekler
Telef olup nceden
Uzak durun Hate'den!
KORUNUN KOROSU
Blbln nlnnisiyle,
Gllerin nefesiyle
E yavruma, e e e e
Cenne cenne n u h
Ninni ninni ninni h!
akr gz
Ve de kem sz
Irak olsun Eceden!
Gndzler gndz olsun.
Gndz olsun geceden!
BRNC PER
Daln, ocuklar, .-.irdi kei!
Keiler dursun banda nbeti!
PERLER kar, BABARON girer.
BABARON Sen bana vermedin, di ml, o pii'
Balyoruz fada imdi. Ece!
MZEYYEN'in gzkapaklarnda iei ezerek.
Gzmden gzn katnda,
Ahrn kapsn atnda,
Bir aka tutul ki bilmem kanda,
Eekle yatasn aslan burcunda!
BABARON kar.
SKENDER'le HERMYA girer.
SKENDER Hep sylerim, karanlkta g oluyor
direksiyon. Ha, onu soracaktm: Senin ktn
okul? Bilmez miyim, canm, tabiy. Damdasyon!..
Ben ok egoist bir adamm. Hermiya. Yoruldum
derken, bak, kendim, nasl da dalga getim. Daha
yorucu olmal, eminim, karanlkta araba srenin
yannda oturup onu seyretmesi.
HERMYA Sen sade egou deil, mizahlstsin de,
28
skender! Keski otomobil icat edilinceye kadar,
yaasak seninle beraber.
SKENDER Pekiy, bir fzeye binip kucak kuca
a, ay m e h t a b n a kmaya ne buyrulur?
HERMYA Sen. sevgilim, hayaline de biraz,
urackta biraz dur!
SKENDER Ben de onu istiyordum zten, Mar-
len Mur. Tamam! Tamam! Grnd klar. Gel
miiz bile Koru Park Motcli'ne.
HERMYA Akm, burda duruyoruz madem, u
el frenini de ek gsmden!
SKENDER Tabiy, tabiy. Ama ne gzel ey di
m i , u tabiat! Sanki kapkaranlk bir geceyi drt
nal olmu nallarndan kan kvlcmlarla aydn
latyor ayn ondrdnden gelmi bir at... Nc der
sin, sevgilim, pek lks bir yat saylmasa da, u
kekiklerin iinde yatsak?
HERMYA Yatalm, yatalm ama, kendimizi gl
lere ve dllere atmayalm! Kzmyorum, yle
sanma sakn, kzmyorum stme vardna. Sen
de kzma bana kz olduuma! Sen de aacaksn
bu ie nasl altma. Bi balayalm, bi bala
yalm! Ama yava yava! Kadn olduumu nce
sen deil, ben hissedeyim, arkada.
SKENDER Haklsn. Demek istiyorsun k i sen.
resepsiyondaki siyasall ktip bizden nfus sora
cana gre, ayr odalarda kalacaz mecbur. Ona
da raz bu mecnun. Sade bu gecelik ama, haberin
olsun!
HERMYA Teltan geceliimi unutmuum.
SKENDER plak yat o zaman ruhlar gibi, ru
hum.
HERMYA Ne biliyorsun yle yatmadm?
Ben, skender, enlen gz gze geldikten beri an
nemin cenazesinde, anladm yaadm, onun
iin de sana lnceye kadar merhumum.
SKENDER rt stne nevresim geceyi! Hi
korkma, zeriz yarn o ukurlu bilmeceyi.
HERMYA Amin, amin!
SKENDER Senin aminlerine de nurlar insan:
Uyurlar. CN girer.
29
CN
Drt dndm cenabet orman,
Koydunsa bul Atinal olan.
Koturuyordum ya iksiri
Aka alsn diye diye gzleri...
Dur, dur, biri var galiba orda!
Atina modas kl da!
Hah! kzcaz da tede ite!
Dilberim ml ml plkte!
Arada bir fersah mesafe!
Sokulamam k i ters herife.
Gsteririm ben sana, ay!
alaym da gzne byy,
Bak, o kr gzn atnda
Aktan gz aacak msn bidaha!
Gidiyim ben, bekler Babaron.
Sen kendin uyan, derdine yan!
kar. DMTR't/'.e ELEN koarak girerler.
ELEM Dur, sevgili Dimitri, dur! Durunca beni
vracaksan da dur!
DMTR Defol git diyorum sana! Bama mu
sallat olma, n'olur!
ELEN Yapma, D i m i t r i ! Beni nasl brakrsn
byle karanlkta birbama?
DMTR Gelme stme diyorum! Yoksa biey
indireceim, valla, bana!
DMTR kar.
ELEN Dizlerimde kalmad derman bu ak ko-
valamaeasndan. Dua ettik, etlike ben, rahme
t i n i ksyor rahman. Oysaki hep drtt, mu-
radst Hermiya. Onda o l l gzler varken,
hakl ya! Neden yleler acaba? Gzyandan de
il elbet. O bakmdan bana daha ok glm ks
met. Yok, yok, iyce irkinim ben, umacym uma
c. K u r t bile kayor benden, ah, ah, Helenia!
Kzyorsun bi de Dimitri'ye senden kayor diye!
Ne domuz, ne dzenbaz aynaym o ayna! Aldat
t, kandrd beni Hcrmiya'yla gzellik yarna! .
Aa! Bu da kim? skender'mi! Yere serilmi, u
hale bak! l m, uykuda m yoksa? Yaras, be
resi de yok. skender, skender! Ah, sa olsa da
bi uyansa!
30
SKENDER (uyanarak) Kor ateler iinden ge
erim senin uruna!.. Saydammm sen, Elenia!
Bak, u doann s a n a t n a ! Gsnn kafesinden
cancvini at bana!.. Nerde Dimitri pekiy? O ad
batasca! Gelecek erge kellesi belimdeki klca!
ELEN yle deme, skender, kuzum, yle deme!
Hermiya'ya k diye ona bouna kinlenme! Her
miya seni seviyor ya, sen ona bak!
SKENDER Sevemez olayd keke! Neler ek
tim bi bilsen! Ruhum karard, mahvoldum o i
czintisiynen. Hem ne sandn, Eleni, o kadar h r t
mym ben, kumru dururken karmda, o kargay
sevecem!.. steklere yn veren bir akl varsa eer,
bu kz, diyor o akl, hu kz sevmee deer. Her
byyen ey gibi akln da bir a var, o aa
gelmedike, uslanmyor insanlar. Ben de toydum,
durulup oturmamt aklm, o yzden de olmadk
bir sevdaya, kapldm. imdi artk kavutum o
erikin mevsime, aklm hkmeder oldu babo
irademe. Bir gnebakan gibi frdndrdke be
ni, sana dnyorum hep. gzelliine, Eleni.
ELEN Nedir bu bendeki kr talih, bu krd
gm ksmet! Sen gibi eski bir dost bana haka
ret etsin byle, hayret! Kalmad m bu lemde
o merhamet dedikleri haslet! Yetmedi mi, yetme
di mi, delikanl, Dimitri'nin elinden ektiim bun
ca mihnet, eziyet! Yetmedi mi tatl bir sz sy
lese diye katlandm onca zillet! imdi gol sen,
aybm vururcasna yzme, alay edermi gibi
halimle, bana yapmacktan iln ak et! Ne de ol
sa benim de bir haysiyetim var, ben de bir gen
kzm nihayet. Ben seni ince, hassas bir insan bi
lirdim, skender, atm, valla, hayret! Srf sev
dii genten yz bulmuyor diye, sen tut, bir maz
luma hiyokten zulmet! Demek bu da byle bir
eit insaniyet!
kar.
SKENDER Allahtan Hcrmiya'y grmedi. l
gibi yatyor musibet. Hep byle zbarsa da, hals
olsam ben de ondan! n baklava brek yen
mez derler a, doru alimallah! Nedir bu, yahu,
akak ladeni gibi tepemde herdaim! Bunun ad da
81
szde muhabbet! Yetti be, bir haltetUk, tutul
duk bir kseye diye, mr boyu ekilmez a bu i l
let! Bundan byle dnya bir yana, Eleni bir ya
na! Onsuz bu mr zehir, bu hayat memat bana!
kar.
HERMYA (uyanarak) Yeti, skender, yeti!
K a r n m a reklenmi ne kadar da uzun!u y
lan al, n'olursun!.. Dd bu besbelli ama, ne
m t h i eydi, yarabbim! Bak, skender, tut, nasl
kt kt atyor kalbim! Kemiriyorlar sandm te
pesini mememin. Sen de karma gemi, seyredi
yordun, zalim!.. Hal da susuyor bak, Isltmezlik-
ten gelip! aka yapar aklnca byle acayip aca
yip!.. skender, oynu brak, hatrm in sos ver!..
Aa! t kmyor hainin! Kalkp gitti mi dersin!
Yapar m, canm, yle ey! E, niye ses etmiyor,
pekiy?... skender, hakkn akna, btn aklar
hakkna, konu, konu, konusana! Konumaz
san... A, imdi baylacaam korkudan!.. Anlal
d gitmi bu! Brakp Leylsn!.. Sonunda ya ben.
ya o, bulacak belsn!
kar.
32
SAHNE V
Koru MZEYYEN uyumakta
REKE Mevcut ve vcut mu herkes?
TESTERE Vcut, vcut... Hah, ite uras tam
t a m a m n a bizim purovaya gre yer. u yeil dz
lk sahne olur, berideki ereltilik de soyunma
odas. Velkin Dk'n karsnda nasl oynaya-
caksak, burda da yle oynayacaz, harfiyen,
haa!
REKE Bre Petraki!
TESTERE Buyur, day Nlko!
REKE Bu Piremuz'la Tebih dalgasnda bir
alay akaralmaz nokta varmma geliyor da, onu
diyecektim. Meselcma, bu Piremuz kavat k
lcn ektii gibi, saplyor ta leim bizzat
karnna. Hanmlarn nzik bedeni dayanmaz k i
bu ufunet seyre.
TENEKE Meryem kakas iin tenteneli tumanla
rna doldururlar tmeni!
KRK Biz de atlarz, vre, o kendini intiyac
numarasn.
TESTERE O kadar uzun boylu deil. aresini
buldum ben iin. Bir girilik yazarz. Anlatrz,
deriz ki bata, bu kl madara bir kl, Piremuz'-
un lecei falan da yok.
REKE Daha da iyisi, ben alenen iln ederim.
Ben Piremuz deil, adnla sannla Dokumac N i -
ko, ismi-dier reke'yim, der karm bu iin.
iinden. Tamam m?
TESTERE Yazdk gitti girilii. Alt-be l
syle hem de!
REKE hece daha koy, be abiy! Yedi-yedi
olsun. Yediyi ve yemeyi sever bu kibar h a n m l a r
TENEKE Yemeyi severler ya, aslandan da kor
karlar ama.
33
YKSK Doru be, yrek sclniktir bunlarda.
REKE Lkin senin, benim gibi garibann kar
snda aslan kesilir o nazeninler. Ne demeye
kendinize aslan ss verip korkuttunuz bizi diye,
zaarlarn nne atarlar adam, alimallah! Bir
icabna bakmal bu nokta virgln.
TESTERE O yazlacak nszn bir k e n a r n a bu
nu da sktrrz, anlatrz aslann aslan olma
dn.
REKE Yoo, yle olmaz! Orta oyununda bile
aslanlamasna gelemez bunlar ayak takmnn.
Onun iin baka bir tertip alacaksn: Mengene'-
nin yarn sureti grnecek aslann ensesinde aa
camz yarktan. O da ban uzatp ordan, ba
layacak neeriyta: Aziz efendilerimiz ve muh
terem acuzelerimiz, falan diye giriecek tulua
ta. Bouna korkmayn, rkmeyin zinhar! diye
yalvar yakar olacak. Ne haddime benim aslan
lk etmek huzurunuzda! Canm sokakta bulma
d m ben! Postumu kaptrmaya niyetim yok be
nim! mlinde bieyler geveleyecek. Diyecek ki
sonunda da: Ben yle hayvanlar pdih aslan
maslan deil, bir garip demim. Bendeniz, do
ramac... smi dier Mengene Anald m?
TESTERE Bittamam, reke, yle yaparz. ki
mazarrat daha var ama: Nasl i t h a l t edeceiz
ayn oyunu aynayacamz sofaya? Malm,
aynda buluur klar.
MENGENE Oyun gecesi mehtap var m ki acep?
REKE Hi m i nasibiniz yok be ilimden, irfan
dan? Bir Maarif Takvimi edinip, bakn 'lan!
TESTERE Baktm ben, baktm. Var o gece m -
yitap ama, halk getik, ay halkasna bile, ne b i
liyorsun, ak m oras o gece?
REKE Onun da kolay var, be Ustaki. Bte
a mavrasna, usturubunla ak brakrsn pen
cerelerden birinin kanadn, ay da vurur ie
r i Maral Yardm hesab.
TESTERE Aklnla bin yaa. reke, ama, o ay
larn ve aylarn ipiyle kuyuya inilmez k i ! Tutu
laca tutar drznn, bize yahut kendine. Onun
iin biz yine bir demet al, bir de idare lmbas
tedarikleydim. Bu aynn ahsdr der, ka-
3-i
rz, onu temsilen yni... Bu oldu, pckiy duvar ya
rn nerden bulacaz o s a l t a n a t n a salto etti
im salonda? Piremuz'la maukas bir duvar ge
diinden a n a fine etmiyorlar m, canm?
TENKE Sahi! Davarlar tamam ama, duvar ner-
de? Bu bulmacann da cevabn bul, bakalm, re-
ke?
REKE Buldum gitti. Teneke! Sen emsal kalt
kafal biri temsil eder duvar. Kna da biraz k i
re, balk, azbiraz sva alarz, oldu bitti. Parmak
larn da byle parmaklna aralk tutarsn, Pi-
remuz'lu Tebih ordan fiskolarlar.
TESTERE Buna da uydurdu bicy, kpolu! Ha
di, ocuklar, uraca geip oturalm da rollerimi
zi geelim. nce sen balyorsun, Piremuz! Szn
bitince, u ereltiliin oraya girip hacetini grr
sn!.. Srasyla gidecek bu byle.
CN arkadan girer.
CN
Kim, yahu, artizlic yeltenen bu ingenler?
Ece'nin beiini zurnasyla kertenler?
Grelim neymi, hadi, oynunuza soyunun!
Ben de oynamazsam, bak, sizlere cins bir
oyun!
TESTERE Bala, Piremuz! Sen de hazr ol, 1te-
be!
REKE Rengi, kokusu ltif o osuru meryemler..
TESTERE Osur deil be! Buhur! Buhur!
REKE
Rengi kokusu ltif o buhuru meryemler,
Tizbe, nnde senin hepsi secdeye durur.
Bir ses var! Nedir acep! er midir,
hayr mdr?
imdi geliyorum ben, sen burda azck dur:
kar.
CN (yana) Aktrn bylesine srma palan vu
rulur!
kar.
KRK Bende m i sra imdi?
TESTERE Sra m ? Yok! Sra, erite yemi eni>
35
temde! K a kere syleyeceiz, yau! O a n a n n rc-
kesi olacak Piremuz bir ses iitti, nedir bakmaya
gitti, dnecek imdi nerdeyse seni bilmemnetme-
ye! Bu arada sen kendi kendine syleniyorsun!
Tamam rai!
KRK
Bostana, glistana an veren gl kadar ll,
Teni zambaktan duru, benim taze prasam...
TESTERE Deli edecek bunlar beni! Prasa deil,
be adam! Piremuz! Piremuz!
KRK
Ben nerdeysem, oraya kotun, civanm,
drtnal,
Benim ate yeleli, kheylan Piremuzum,
Ursuzun trbesinden tczclden gel, beni al!
TESTERE Ursuz deil! Ninus! Ninus! Hem sra
s gelmedi k i o szn! Onu Piremuz'un amazna
kar syleyeceksin! Ne ara braktnz, ne sra!..
Sen gir imdi Piremuz! Sen de, Krk, Ben ner-
deysemiden al yeni batan!
KRK
Ben nerdeysem, oraya kotun, civanm,
drtnal,
Benim ate yeleli, kheylan Piremuzum...
nce CN, ardndan da REKE banda bir eek
balyla girer.
REKE Uruna senin, Tizbe, lmezsem, namus
suzum!
TESTERE A m a m n ! Cinler arpt bizi! Destu
run, yoldalar, kaalm! Herkes kendi bann a
resine baksn! Amann! Amann!
Trk arr.
Dinine yandm karatavuu,
Sevsinler o safiye duruunu!
akrken titriyor diye kuyruu,
K i m ipler tknefes ard kuunu!
MZEYYEN (uyanarak) K i m bu u y a n d r a n me
lek benim llbidoumu?
REKE
Bok yemi bokunu yemi ispinoz.
Guguk kuu girdi miydi fasla!
Kargaya t! dedim, dedi k i : Olmaz!
Olmuyor k i ahenk insanoluyla!
Karga akl ne olacak! Sahneye kp, a r a n c m a n
okusana, be saloz!
MZEYYEN Ey sesi billur fni, fena ettin beni!
Kafiye oldum g i t t i safiyetine. Yakklm, ayra
myorum senden gzlerimi. Bir turist gibi geziyo-
rum ehrini ve ehryinini. Elimde bir klavuz,
'bandan ayaa. Bakentinde en beendiim yer
de opera meydan ve o meydann orta gbein
deki heykel ve ba... lk bakta byle bir ak,
canhra m c a n h r a !
REKE Karmak gibi olmasn ama, h a n m c -
37
m, a n l a y a m a d m nedir bu teln! Geri bu son
zamanlarda ekerrenkmi diyorlar aras aklla a
kn. Bir hayr sahibi kp bartrsa da unlar,
biz de rahat bir nefes alsak! Arada byle cins
nkteler de patlatrm, bak!
MZEYYEN Gzelliin bir yana, zekna da d i
yecek yok.
REKE Ne demezsin! O dediiniz zek olayd
bende, buralarda durur muydum? Bu perili koru
dan dar k a p a a t m a n n bir yolunu bulurdum.
MZEYYEN Bak, o olmaz te! Madem geldin
kendi ayanla, halvet olacaz senle burda, iste-
sen de, istemesen de. Ben senin yle bildiin uh
lardan deil, olaanst bir ruhum. Mevsimlere
h k m e d e r benim huzurum ve zuhurum. Ve seni
deliler gibi seviyorum. ineme benim gururum,
gel benimle, n'olursun! Periler vereceim emrine,
dnecekler etrafnda pervane. Bir iaretinle ka
k elmaslar getirecekler Kumkap sahillerin
den. Ve iekler iinde yatarken sen, destanlar
okuyacaklar baucunda in mesellerinden. K u r
taracam seni cisman bedeninden, semeninden,
semerinden, ve bir ruh gibi duru ve saydam, bun
dan byle yaayacaksn benimlen!
REKE Amma azgn kar be! ki gne kalmaz
zten, sen beni ruh haline getirirsin bu gidilen.
MZEYYEN
Hadi uzan uraya, u iekten yataa,
Mis glyle bezeyim ipek akaklarn,
Cennetalda gibi byle kucak kucaa,
Israym o senin uzun kulaklarn.
Mendelsohn'un dn mar alarken perde
sona erer.
38
PERDE II
SAHNE I
41
yuvarlanm debeleniyor, k i m i imdat diye kn
yrtyor. Sinirleri boannca korkudan, klkuyruk
lar zincirden boandlar adet. Gzleri ne diken
gryor, ne al. Elleri, yzleri kan iinde, bi ko
u kopardlar k i , allahn seven tutmasn! Liyme
liyme kasketleri, ceketleri asl duruyor h a l dal
larn vestiyerinde. Bylece dalnca, efendimiz,
bu devletli kumpanya, Piramus da kald ortada
anya manya. Derken, tesadf bu ya, Ecem Sultan
gzlerini at, etrafna alc gzyle bi bakt. G
rnce karsnda bir numaral aday, ossaat uzun
kulak hazretlerine abay yakt.
BABARON Aferin be sana! Umduumdan da
iyi becermiin bu i. Atinal ne oldu pekiy? Sr
d n m, emrettiim zre. ak iksirini gzlerine?
CN Uykuda kstrdm, efendim, o ii de becer-
dim. Kz da hemen orackta yatyor zten. Gzle
r i n i anca hr, ilk onu grecek mecbur.
DMTR'yle HERMYA girer.
BABARON Sen yle kenara dur! te bu, dedi
im hayn!
CN Kadn bu kadn ama, erkek o deil, sult
nm.
DMTR Anlamyorum, niye bunca tekdir, bun
ca azar. Benim seni sevmekten baka ne gnahm
var?
HERMYA Azar ne, tekdir ne k i , gzlerini oy
madma kret sen! Syle, hain, ldrdn, di
mi, skender'imi, dnde Hermiya's, msr ml
uyurken? Ellerini kana buladn madem, bir iyilik
daha et, kurtar, kuzum, beni de onsuz yaamann
cehenneminden!... Beni bu yaban dnyada nasl
koydun gittin, skender? Nerde kald vardiin
szler, ettiin yeminler? Sen k i , ayrlmam senden,
ayrlmam derdin, kutuplar yasslp, .varlsa ya-
rmkrreler, gese de ilerinden serseri gezegen
ler! Canna kymasaydlar senin, ayrlr miydin
sen yrinden?.. Sensin onun kanls, Dimitri, bel
l i oluyor kanana gzlerinden.
DMTR erim kan alyor da o yzden o gz
le gryorsun beni, besbelli. Lkin benim canma
kasteden cani l l duruyor karmda, u lm
sz, u herdemtaze Zhre yldz gibi.
12
HERMYA Neye yarar lmm mlmm, s
kender grmedikten sonra?.. Yayor olsa bari!
N'olursun onu bana getir, Dimitri.
DMTR Tazlarmn nne atarm leini, da
ha i y i !
HERMYA Seni gidi kpek, seni gidi i t ! . . Th
th t h ! nsanda no nezaket brakyor, ne dab
muaeret!.. Ama bylece de aydnland bu cina
yet! Sen de kendini h a l insandan sayyorsan,
kolay gelsin!.. N'olur syle, ama krk ylda bir
doru syle, hatrm iin! O uyankken olayd,
deil canna kymet, cesaret edip gznn ine
bakabilir miydin? Onun iin, di m i , onu uyur
ken ldrdn? ok yiitsin sen Dimitri. ok! Yer
yznde sen gibi engerek ylan bir tane daha
yok!
DMTR Bouna esip savuruyorsun, kzm. s
kender'i ldrmedim diyorum sana. Vallahi'gnah -
szm. Hem onun ldn ncrdcn karyorsun?
HERMYA Ant veriyorum, bak, syle, yayor d3
kuzum!
DMTR Pekiy, benim ne istifadem olacak bun
dan?
HERMYA stifaden mi? Kurtulmak olacak el
bet, senden artk nefret eden eski bir dostundan
O lm olsa da, olmasa da, gremeyeceksin beni
bundan sonra!
kar.
DMTR Babalar stndeyken byle, hi st
ne dmeyeyim. Burda bir sre eleeyim. Hem
bylelikle mflis uykudan alacan koparamad-
in bsbtn ktleyen keder, uyuur da uy-
kusuyla borcun hi deilse bir ksm iin, alr,
biraz hafifler.
Yere uzanr, uyur.
BABARON Ulan Babacan, bir uval inciri bok
ettin! ksiri yanl adamn gzne boca etmiin.
Bak, ne fesaretler kacak bunun altndan! Biz
akn arpuunu dzeltelim derken, akn dzgn
olan arplacak.
CN Benim kusurum da byk, sultnm, ama,
-13
binlerce frldan a r a s n d a n sznn eri biri
karsa, p de bana ko!
BABARON Ko imdi, koruyu kn yanm gibi
dola! Ne yap, et, Atinal Eleni'yi bul, arkada:
Karasevdal szm szm szlmtr anlayp
yanlamaktan. Ak bu, gnl holuu deil, bire
de ne kan kalmtr, ne can. Sen bilirsin iini, yap
bir numara, kaptn gibi getir akzedeyi burala
ra! Ben de boyaym da bu arada gzn bu yc-
zitin, gzn atnda bulup belsn karsnda,
akl bandan gitsin!
CN Gittim bile, gittim, gittim. Ben, Fuzul'nin
yayndan km berceste bir beyitim.
kar.
BABARON
Aldm m aldm bu tlsml iei,
Eros'un okuyla morarm meneveyi.
y'ettim m i ettim gznn bebeini!
iei DMTR'ntn
gzlerine bastrr.
Derken kt m karna gznn bebei,
Szlasn, ama nasl szlasn burnunun direi!
Geldi bil has bahene cennetal melei!
Ondan iste, Lokman'ndan, derdinin devasn!
El sreceine sen sr Eleni'nin sefasn!
CN girer.
CN
Geldim ite, ete bam.
Eleni'yle pimi am.
Yamsra da bir teres,
O da benim yanlm.
Balyor imdi cmb!
Ne deh ey insan denen bu !
BABARON Sen yle alargada dur! Onlarn g
rltsne D i m i t r i dapduru olur.
CN
Matraa bak, m a t r a a !
ki enayi birden
Tav olacak bir kaltaa!
SKENDER'le ELEN girer.
44
SKENDER Seni hakir drmek iin m i ben
byle diller dkyor m u u m ! Pekiy ama, gzle
rimden inen bu yalar nenin nesi, nonoum? Sa
na nasl bir oyun oynuyormuum ki, kendi okum
la vurulmu kedi kuum?
ELEN Aferin, aferin! Sen meer ne yksek bir
alakmn! Azndan kan her sz, yalandan
da te, ngrakl bir ylan! Gerek diye biey gr
d n m karnda, onun iine ille zehrini a k t a -
caan! Sen di miydin Hermiya'ya destanlar ya
kan? Nerde kald o rem'le Baistan?... Senin et
tiin yeminleri tartan kantar, ku cehenneminde
kuty tartar!
SKENDER Hermiya'yla sz kesitiimizde, ben
kendimde deildim, bilder!
ELEN Anlald bykln senin sa'dan n
cede kalm. Byk, Byk skender!
SKENDER Ama biliyorsun k i , D i m i t r i senin de
il, Hermiya'nm ordusunda aka nefer.
ARKI - (Dimitri + Eleni - DET)
DMTR (uyanarak) Ah, Elenia, tanram, ben
seni kapp T a n r Da'na kaam! yle berrak k i
gzlerinin pnar, l l baklarnn yannda
saray sofralarndaki billurlar bile amur. Nemene
kirazdr k i onlar, drt mevsim sanki d r t bahar,
dudaklarn daim mey vay a durur! Toro'un doruk
larnda doudan estike rzgr, iin iin harele
nen akpak, o duru, o kz olan kz kar, sen elini
kaldrnca havaya, kararr gznde insann, d
ner otuzunda bir kargaya.. Uzat da, Kraliem,
peyim hanmellerini ve pp pp m h r saa
deti bama g treyim.
ELEN Allahtan bulun e m i ! Kafa kafaya ver
misiniz i k i kk bey benimle dalga geiyorsu
nuz, di mi? nsanlktan, efendilikten .eser kal
m a m olmal k i sizde, gnl elemek iin srf,
krabiliyorsunuz byle kalbimi! Anladk, sevmi
yorsunuz, tiksiniyorsunuz benden, lkin bunca
tahkir niye iyi? Yarar m erkek olan erkee, ii
nizden yere almak geerken, kan yle gzel,
gzn byle gzel diye yemin-kasem, gklere
kararak, rezil rsvay etmek bir tazeyi? Hani ra-
45
kiptiniz, Hermiya'ya taliptiniz! imdi de rakipsi
niz ama, aalatmak iin Eleni'yi. Bu yaptnz
dorusu byk marifet, ok merte bir hareket!
Sen tut, hakaret stne hakaret, zavall bir kz
gzyalarna garget! Elencelik niyetine, bir bi
renin sabrn tketmekle, yreinin yan erit
mekle oluyor zaar asalet!
SKENDER Edepsizlik etme, D i m i t r i ! Biliyorum,
biliyorsun, Hermiya'y nasl sevdiimi. urackta,
bak, vazgeiyorum hakkmdan, Hermiya sana he
ll vede hellin olsun! Sen de benim lesiye sev
diim, lene dek seveceim Eleni'yi bana brak!
ELEN Leyln mr yine lklkla geiyor, bak!
DMTR Hermiya senin olsun, skender, a n a n n
st gibi ak! Ben onu sevdiysem bile bir zaman,
oktan kllenip gitti o ak. Gnlmn gurbet el
de konaklad bir h a n d Hermiya; kr, dn
d m gayr Elenia'ya, d n d m slaya.
SKENDER Kyllerin alayla gelmilerdir seni
karlamaya!
DMTR Alaya alma, skender, havsalann al
mad bir sevday! Karmam sonra, pahalya
m a l olur sana bu kstahln! Hem zten geliyor
ite, bak, buraya doru kymatlm!
HERMYA girer.
HERMYA Gzn grevine son veren o umum
m d r karanlk, yerine onun terfiyen ie alyor
kula. Gz akta ile doldururken, zavallck,
yeni gzde aryor, taryor ortal. Ben de seni
bu kr k a r a n l k t a bulabildiysem eer, gzlerimin
deil, kulaklarmn sayesinde, skender. Dargnm
ama sana, nasl yle pi gibi beni brakp g i t t i n
pekiy?
SKENDER Ak ferman edince, k neyleyi?
HERMYA Seni yamacmdan skp alacak bi
ak demek ha? Gleyim bari!
SKENDER Ma'lesef var yle bir ak, han'fen-
di, deli divne eden skender'i! T m samanyolla-
ryla alev alev burlara nisbet, geceyi semt semt
t u t u t u r a n bir ate benim i k i cihan gzeli Eleni'-
ye duyduum muhabbet. Yine de sen t a b a n l a r n
yanm gibi ne kouyorsun peimden? Anlama-
40
din m hal senden nasl nefret ettiimi seni pi
gibi ormann ortasnda brakp gidiimden?
HERMYA Tam zamann buldun son de aka
edecek!
E I J E N Yaaa! Bu da onlardanm demek! Anla
ld, bana kar bu pis oyunu birlik olup ha
zrlamlar! Bilemedim, sen meer ne nadan, ne
nobran, ne n a n k r kzmn, Hermiya! in hi
szlamadan beni tefe koyup almak iin bu efen
dilerle kumpas kurdun, di mi? Hani canyolda,
dnya ahret kardeiydik seninle! Nerde kald
babaa. dizdize geirdiimiz saatler! Tez ayrd
bizi diye, o pr-tel zamana az dolu ettiimiz
lanetler lanet olsun! unutuldu hep demek!
Eldeydik b t n gn, elde, kolkola, ayn srada
otururduk okulda. Hatrlar msn nerden h a t r
layacaksn! elde ine, nde gergef, ayn min
der stnde, pencereye kar o ipirin odamda,
ayn ezgiyi mrldanarak ayn makamda, ayn r
nee bakarak ayn anda, P nakkalar haltetmi
senin, benim yanmda, ayn iei ilerdik sanki
ayn aynada; r olmu ellerimiz, seslerimiz, ne
feslerimiz, nefislerimiz... yle bydk enlen,
ayn dalda kzaran canm kirazlardk ikiz, ayn
sapta oluan i k i duttuk ya da biz, ayr dm
grnsek de tek vcuttuk ikimiz... Ayn kalp, ayn
nabz, ayn hz, ptk tcrlikleriyle yanyana ayn
de doru yryen iki kz... Sen tut sonra umu
runda m gzelim arkadalmz! elin adamla
ryla birleip zavall Eleni'yi yerden yere al! Ne
dostlua sar bu, ne hanm-kzlmza! Acsn
ben ekiyorsam da sade, bu ayn zamanda cinsi
yetimize de srlm bir leke!
HERMYA Nasl byle konuabiliyorsun, karde
im, nasl? Ben seni hor grmyorum, sen beni
hor gryorsun asl.
ELEN skender'i sen t a k m a d n m peime, mat
rak olsun diye; kama, gzme szde vgler
dzmeye? Sen yollamadn m bama daha demin
beni bandan defeden Dimitri'yi, gkselsin, tan
rsalsn, dselsin diye, selleylp sallamak iin
bencileyin bireyi? Hanidir s u r a t n a dnp bak
mad bir kz neden imdi durup durduu yer-
4?
de pohpohlasn pekiy? Hem sana daha demin ya
np tutuan skender Bey'in senin akn byle
hiyoktan tepmesi niye iyi? Btn bunlar hep se
nin rzanla, belki de senin tertibin, di mi? N'apa-
ym, senin gibi ak deilse ksmetim, erkekler
pervane olmuyorsa etrafmda, sevdiim beni sev
miyorsa, ne g n a h m var benim bunda? Eziyet
deil, merhamet gerek tanrnn byle talihsiz k u
luna!
HERMYA Ne dediini anlyorsam, arap olaym!
ELEN Anlamyormu dediimi! Bak, bak yz
me mell mahzun bak, h a y n ; srtm dnnce
de ben, d i l i n i kar! Hadi, hadi, gz etsenize bir
birinize, byle kar tad bunun! Aferin size, afe
rin, oynadnz dorusu kitaplara yazlas bir
oyun! Sizde uncack insaf, merhamet, edep, ter
biye olsa, beni let etmezdiniz bu maskarala!
Yine de hoakaln, saolun! Benim de azok
hakettiim bu zuln karasn paklasa paklasa
lm paklar ya da srgn!
SKENDER Dur, gitme, nazlm, n'olur, dinle be
ni, hayatm, akm, bitnem, Eleni!
ELEN Hal m srdryorsun bu oyunu?
HERMYA Tatlm, bu kadar da horlama onu!
DMTR Hermiya'nn ricas yapmacklnu
yapmack, ama benim yumruum sahici yum
ruk!
SKENDER Ne onun yanmazl ricas, ne de
senin farfaran, hibirey dndremez beni ak
m e y d a n n d a n ! Bakma onlarn dediine, lmne
seviyorum seni, Eleni. Uruna feda bam iin ant
olsun k i , yzn kara karacam benim iin
Eleni'yi sevmiyor diyenleri!
DMTR Ne haddine onun seni benim kadar
sevmek!
SKENDER spat kolay, lf ebelii edeceine k
lcn ek!
DMTR Hadisene!
HERMYA Ne oluyor, kuzum, skender, bu ne
demek?
SKENDER Bas git burdan, Habei kaltak!
HERMYA Gitme, skender, gitme! Gidersen,
canna kyacak!
48
- . -
41
ELEN Tebrik ederim! Ben grmeyeli, maallah
ne edep, ne terbiye kalm sende! Ardamarn atla
m senin, ekerim. Damarma basp beni de ken
dine benzetmek galiba niyetin. Seni gidi unun
bunun maas, seni gidi piyasa kuklas!
HERMYA P a n a y r kuklas m? O da nerden
kt?) Haaa! Bak, bak, haspam, boyumun ksa
lna ta atyor bi de! Kendi boyu uzun ya! Gk
lere erdi, di mi, ban! Ve gznn stnde ka
n... tek sende var bu d n y a d a sanki! Hem b i l
mez miyim ben malm, dev aynasnda grp en
damn, dev aynasnda gsterip boyunu pounu,
ayarttn, domuz, sevgilim olacak vefasz zendos-
tu! Benim bcrlm, cceliimi kafasna kak
kaka, onun gznde bydn, bu boya geldin,
di mi, boyu devrilesi kar! Yzme de syle, yer
den bitmesin, ccesin de! Sylesene hadi, seni
alacal fasulye sr! O kadar uzunboylu de'l
ama; ne sen.o kadar ykseksin, ne ben o kadar
alan. Gr, bak, sen, imdi atladm gibi st
ne, trnaklarmla nasl gzlerini oyacam!
ELEN Malum, beni adam yerine koymuyorsu
nuz ama, beyler, yalvaryorum, insaniyet n m n a
beni koruyun, n'olur! Bakmayn i r i kym olduu
ma, kyamam brt bcee bile, oldum bittim
yufka yrekliyimdir, iyi huyluyumdur. Gelemem
hi kavgaya, grltye. Onun iin aldanmayn
grne, Hermiya ufak tefek diye. Liyme l i y m !
eder beni, alimallah!
HERMYA Bak, bak lla, ufak tefek dedi yine!
ELEN Ne yaptm k i sana. Hermiya, niye sald
ryorsun bana byle? Seni sevdim, karde bildim
kendimi bildim bileli. Sznden kmadm, z
medim, incitmedim seni birgn bile. Sade o da
Dimitri'ye akmdan bu koruya kaacanz
syledim. Dimitri de izledi sizi, kotum ben de
onun a r d n d a n ; baka ey iin deil ama, yine o
onulmaz akmdan. Lkin bu insafsz kovdu beni
y a n n d a n ; hakaretler, tehditler etti, dverim, ge
bertirim seni dedi. Ben de ite simdi, brakrsa
nz rahat, dneceim Atina'ya burdan, ettiim
lgnla bin piman. Sz veriyorum hem de, ko
mayacam birdaha ardnzdan. Brakn, n'olur.
50
gideyim! Gryorsunuz ben budalann, kan
biriyim...-
HERMYA Ne duruyorsun, gitsenc! Sanki tutan
var seni!
ELEN Var ya. Delice bir tutku burda tutan beni.
HERMYA Anlyalm, kime tutku? skender'e
mi?
ELEN Dimitri'ye elbet, Dimitri'ye.
SKENDER Merak etme, Eleni, ben varken bur
da, cesaret edemez o sana el srmeye!
DMTR Srsn de greyim, bakaym! sken
der Bey de aslnda ondan yana ya, varsn, olsun!
ELEN Ahh! bilmezsiniz siz onu! Kafas kzd
m bikez, gz hibiey grmez. Okulda elaman
derdi ondan herkes. Bakmayn, kmen filan
ama .dii kaplan gibidir vahi.
HERMYA Kmenliimden dem vuruyor, bak,
yine, saat kulesinin kk kardei! Sizden yz
buluyor diye byle veritiriyor bana. Yoksa bilir
nasl yere sereceim leini!
SKENDER Defol buradan, yer ccesi, yer me
esi, yer elmas, yer san, yer eei! Bas git
burdan beberuhi!
DMTR ltifatlarnz hakir gren bir h a n
ma bu ne igzarlk, stat! Yalnz, syleyim sa
na, akln varsa, brak Eleni'yi rahat- Deil im
di gibi byle hmilik taslamak, nutuk atmak,
adn eskaza azna alrsan, yancazna sokul
maya kalkarsan, yan gzle bile bakmaya davra-
nrsan, yok mu ya, sayemde zehir olur sana bu
hayat!
SKENDER Yine bu bcr belime sarlacak d i
ye umuyorsan, yandn bu sefer, ahbap! Eleni k i
m i n helli diye h a l sual ediyorsan, hazr kl
cmn ucunda cevap! Hadi, yr, d bakaym
nme!
DMTR n n e m i decekmiim? Ha ha! G
r r s n imdi kimin nne decek k i m i n per
emi!
SKENDER'lc DMTR kar.
HERMYA Senin yznden hep, kk h a n m ,
btn bu hrgr. Yaptn, yaktrdn, geri geri
kayorsun imdi de!
51
I
ELEN Sana gven olmaz k i , neme lzm, ba
ma birey indirirsin, yzm, gzm t r m a
larsn. Sen eline abuksan sam, bam yolma
ya, ayana abuum ben de kap senden kur
tulmaya.
kar.
HERMYA n s a n l a r n ileri gelen hareketlerini
yorumlamak da son derece yorucu bir i ya!
kar.
BABARON Dalgacln yznden bunlar, hal
da yanl yapyorsun, yahut da mahsustan, do
muzluundan sapaya sapyorsun.
CN n a n n , tayflar serdar sultnm, yapma
cktan deil, sahiden ama, grne aldandm.
Afsunlayacamz olan klndan tanyacak
sn dediniz a, ben de brnn stndeki Atina
giysilerine kanp iei onun gzne bandm. O
da bu da Atinal olduuna gre, maksat hasl
olur sandm. Hem sonra, ne yalan syleyim, bu
marazdan e biraz da holandm. Hyoktan bizd
bir elence ikti, di mi, sultnm?
BABARON Paskall brak! Baksana kapa
cak yer aryor i k i k. Hadi frla, Bican, yle
bir koyult k i geceyi, karanlktan ocuklar gibi
korkar olsun karanlk! Ortal l l sisler b
rsn, gayya kuyusuna dnsn gkkubbe. Sapr
sapr dklsn yldzlar dibe! Derken, yle bir
tepe sersemi et k l bu i k i bell rakibi, toslama
dan birbirleriyle, dolansnlar izbelerde deli dana
lar gibi! K h skender'in azyla Dimitri'nin a
zna, kh D i m i t r i ' n i n azyla skender'in azna
veryansn et; ileden karnca da keratalar, bi
r i n i bir yana, birini bir yana defet! at burda,
at orda, meydan okuya okuya, aralarnda me
kik doku; kotura kotura iflahlarn kes, can
larna oku; tneyene dek ense kklerine kanat
lar kurun bir puhu kuu gibi uyku! O zaman
ite, skender'in gzbebeklerine bastr bu otu,
bastr ki gzlerinden ilinsin cmle gaflet, ve
suya ersin ayaklar, ayana kendi ayayla ge
lince ksmet! Uyandlar m da gaflet uykusun-
52
dan nihayet, kt bir d grmz desinler,
karabasanm meer o deminki rezalet! Ondan
sonra da koklaa koklaa, gle oynaya Atina'ya
avdet! Ve balasn bylece ilk menzili lme dek
bitmeyecek bir seyahat!.. Sen koyarken bu ilen
yoluna, giderim ben de bizimkinin yanna sa
hip kmak iin H i n t l i olana. Mzm hc derse,
k i der, silerim hemen gzlerinden o ucubenin
uzun kulaklarn ve kulaklarndan da onun a n
rn. Bylece kurtarm oluruz dnya barn.
CN
Bir o yana, bir bu yana.
Sr onlar yabana!
Cin demiler adma.
Benden kaan kaana.
Ne demezsin, geliyor enayinin biri ayama!
SKENDER girer.
SKENDER Nereye savutun, kahraman D i m i t
ri? Sesin kmyor, dilin mi tutuldu yoksa kor
kudan?
CN Burdaym, melun! Yaln kl seni bekliyo
rum. k ortaya skysan!
SKENDER Grrsn imdi, hayvanoluhay-
van!
CN Buras dar. Gel, bakaym, sen a r d m d a n !
Sesi izliycrck SKENDER kar, DMTR girer.
DMTR skender! Ses versene hain! Meydan
bo buldun, efeleniyordun, di mi, demin? Seni
kanck kpek, seni tlek, seni yalanc pehlivan!
Hangi delie girdin, hangi alnn dibine sindin
'lan?
CN Hadi ordan, kaltaban! Bilmez miyim ben
senin ka paralk adam olduunu! Sen yle de
likanlym, byle delikanlym diye aslan burcu
na caka satar, sonra da h a s m n kt m kar
na, osuruk aacnn altna yatar, kk dilini
yutarsn. Gidi mektep kaa, bre yumurcak, gcl-
sene hadi! Yuf olsun sana kl ekene! Sana k
zlck sopasyla bitemiz dayak lzm, dayak!
DMTR Vay, sen orda miydin, adna kurban
olduum, alak!
CN Hele gel peimden sen, gstereyim sana
dnya ka bucak!
53
karlar, SKENDER girer.
SKENDER Hem nm sra koturuyor, hem de
brakmyor mangalda kl; gel dedii yere git
tim miydi de, herifi koydunsa bul! Ne kadar zor-
ladysam da kendimi, nafile; yle hzl kayor
k i hergele! Dtk sonunda bu gz gz grmez
yere. Uzanaym da dinleneyim bari. Hayrlsyla
bi sabah olsa! (uzanr yere.) Hava daha a a r m a
ya balar balamaz, belimdeki bu arnn hesa
bn sorarm ben o deyyusa!
Yatar uyur.
CN
Etti m i ! Drdncs g.
bir daha, elde var hi.
54
Bu varan var ya, bu varan drt,
Hali perperian bir avrat.
Ah Kpidon, donsuz olan,
Ne istersin bu kzlardan?
Hermiya girer.
HERMYA Yarabbi, nasl skldm, nasl bunal
dm; ilere belendim, allara dolandm. Halim
kalmad surdan uraya kmldayacak, szm ge
mez oldu bacaklarma. Yatsana diyor eytan, i
te yorgan, ite yatak!.. skender'i sa salim g
recek miyim, bakalm, yarna?
Yatar, uyur.
CN
Yatak kuyu,
Derin uyu!
Kakna ka
A bi-il.
Gzn a, ite il!
55
SAHNE I I
Ayn yer.
MZEYYEN
. Hadi uzan uraya, u iekten yataa,
Mis glyle bezeyim ipek akaklarn,
Cennetalda gibi byle kucak kucaa,
Israym o senin uzun kulaklarn.
REKE Nerde bizim Mrdmk?
MRDMK Bu-bu-burdaym sa-sa-sayn d -
d-ddk.
REKE Bam kasana, h-h-h-dk!..
Pekiy ama, ge m i ad o rmcek denen al
aa?
RMCEK Hazrm huzurda.
REKE Bir zahmet, alarn topla da, sadcm,
uzanver yandaki alla! Bana anma uygun,
yle a l sarl bir eek ars avla, bal torbasn
da arakla! Yalnz, getirirken sakarlk etme, tor
bay patlatma sakn, yzne, gzne bulatrma
bal! Lzm bana. Baka ne yapaym bu kadar
kla? Ya ot tutunacaksn, yada ada!.. Nerdesin
bre hardal tohumu?
HARDAL Buyruunuza adadm, efendim, acl
ruhumu.
REKE Ruhunu ge, yumruunu ver bana, e n
t i k l i yumruunu! Hatr h a t r kanyor drt bir
yanm, dostumuz Mrdmk'e yardm et biraz!
Perukan da artsam, fena olmayacak galiba,
kl brd yzm. Eek spasna dndm, ya
hu! K a n m a d a n olamyorum.
56
MZEYYEN alg ne isterdin alnsn, akm?
REKE alnsn a n misli ne varsa angul
ungul! v n m e k gibi olmasn ama, mzikaya
pek yatkndr kulam.
MZEYYEN Ne ikram edeyim sana, yrim? Ku
st m, yoksa havyar m istersin?
REKE E, yle dolusundan bir torba yem ol
sa, yok mu! Yulafa da hayr demem dorusu.
Ama yoktur saman gibisi. Bouna dememiler
samanlk seyran.
MZEYYEN Gzpek bir perim var benim, sy-
leyim de ibadem getirsin sana sincabn debbo
yundan...
REKE Bir avu nohut olsa daha iyi ya... Bir
den bir sakalet kt stme. Kuzum, syleyive:
seninkilere de, telef olsunlar bamdan, biraz
kestireceim surda. Zten ne elimi, ne belimi
kaldracak halim var, iliklerim boald zaar!
MZEYYEN Sen uyu, ben de sana sarma-dola*
olaym. Hadi, siz de ocuklar, burdan toz olun,
bakaym! (Periler kar) Acem lleleri nasl sa-
rlrsa karaaacn gvdesine, ben de sana yle
sarlacam. Bilemezsin, ah, ahh, bitiyorum, kah
roluyorum, mahf oluyor um sana, kocacm!
Uyurlar, CN girer.
BABARON (ilerleyerek) Gel, gel, Bican, herza-
man bulunmaz byle manzara! Ne yalan syle
yim, ahbap, ama, iim acmyor da deil bu t u t
kun hatuna. Daha demin korunun alt banda
dikildim karsna; verdim, veritirdim, sen o
gudubet, o ufunet herifi ne demeye byle el s
tnde tutar, bana kartrsn diye.
Zlgt verdike ben, kusuruma bakma diye yal
var yakar. Mzeyyen; sonunda vereceksin bana
nineli olan diye d a y a t t m ; al senin olsun
demez m i ! Vay a n a s n a ! Perilerine emretti, g
trdler parla Peristan'daki e n d e r n u m a . Ma
dem bylece attk a n t a y a knal keklii, kurta
raym gayri diyorum gzbandan Ece'yi. Sen de
git. Cingz, kar Atinal eolunun kafasndan
afsunlu pstekiyi! brleriyle birlikte uyannca
da bu gece olup bitenleri yorsun korkulu bir r -
57
yaya, ve cumbur cemaat, gle oynaya dnsnler
Atina'ya, i l k i n u bizim Perihan' bi azdedelim
de...
zlemince olsun zn,
zlemince grsn gzn!
Alt ehvet alacas,
st bekret koncas,
Byle bunun bulacas.
Hadi, Mzeyyen, tatl ecem, uyan bu hb gaf
letten!
MZEYYEN Sen miydin, Babaron! Bilscn, ne
hayaller, ne hayaller grdm, nonoum! Dn,
dn, ben gya bir eee tutulmuum!
BABARON Na ite orda yatyor libidosun!
MZEYYEN Nedir bu benim bama gelen?
imdi bakyorum da o sakil suratna onun, na
sl nefret ediyorum, tarif edemem.
BABARON Susalm bir eyyam! Bican, kar u
kafal o kaln kafasndan!.. Mzeyyen, syle de
balasn musiki! Beinin de be duyusunu yle
uyutur k l , ksn uyluklarna lmden ar bir
uyku!
MZEYYEN alsn sazlar, alsn k i , uyusun o
lanlar, kzlar!
Musiki peten.
CN (eek kafalsn kararak) Sen de uyand
nda, kendi patlak gznle bak dnyaya!
BABARON aln alglar, haydaa! (Musiki)
Gel, Ecem! Elin elimde, kolun kolumda! Akla
rn yatt yer yerinden oynasn, topuklarmz
yere vurduunda! (Raksedcrlcr.) Yeniden im
lendi madem gnllerimizde sevda, yarn gece
yars, anmz snmzla raksedelim Dk'n sa-
raynda, br k ve sdk iftlerle orada eri
yor ya Tezeus polita'yla murada; onlara bizden
dn a r m a a n olsun bu raks da; gle oynaya
1
yaasnlar ocuklar ocuklaryla bir arada
prler.)
' CN
Ltfen, sultnm, brakn cmb,
tmee balad gnaydn kuu!
58
BABARON
Vakittir, usul usul biz de gidelim, ecem,
Srra kadem basarken bu kademsiz gece.
Evvel allah devrederiz gkkubbeyi pnii;
Ardmzdan nal toplasn o dolunay ibii!
MZEYYEN
Gidelim, yrim, ama, anlat bana firarda
Nasl oldu da, kuzum, hiyoktan buralarda
Elin fnileriyle byle koyun koyuna
Yerde uyuya kaldm, nasl geldim oyuna?
60
dm peime. Ama, devletlim, hangi kuvvet-
se o kuvvet var k i herhalde byle bir kudret
Hermiya'ya olan akm gne vurmu kar gibi
eridi, g i t t i ; ocukkenki ayldn, bayldm i n -
cik-boncuklar gibi, hatrlamyorum artk niye
hizmetti? Varsa imdi bana ait bir haslet, bir
saadet, bir servet, Eleni'nin toprandan bal
yor bu memleket. Onunla beik kertmesiydik biz,
Hermiya'y daha grmeden nce hayatta; beik
ten dme dndm olmal k i , kstmd ken
di v a t a n m a ; neden sonra dnnce ona, yeniden
dndm hayata. Eleni gayr benim varm yo
um, o varsa varm, yoksa youm.
TEZEUS Ah, klar, ah, ne gzel bulmusunuz
birbirinizi! sterseniz, kapayalm imdilik bu bet
bahsi. Kusura bakma sen de, Ege, bu seferlik
olmaz diyeceiz senin dilee. Bu iftler nki
mabette, bizimle birlikte, t a n r n n inyetiyle g i
recekler gerdee. Sabah saati de epiy ilerledii
ne gre, ne dersiniz, vazgeelim, di mi, bu av
iinden? Iyalm Atina'ya biz de gn nn
peinden! sevgili ift bu, avborusu deil, d
n dernek, bakentin cmle kapsndan dnya
evine girecek! Gel, polita'm, biz nden gidek!
61
I
DMTR yleyse resmen uyanz, canm. Ha
di, ocuklar, gidelim hadi! Yolda da anlatalm
birbirimize, dlerimizde ne olup bitti.
karlar, REKE uyanr.
REKE Verin tyoyu, yolaym tynz! Bu
merkep yarnda Benim ate yeleli, kheylan
Pcrimuzum, diye girecektim, di mi, sahneynen
vc starta? Hey be, heeey! Vrc Petraki, all: Ya
ni, mavra Mivrides, nerdesiniz kftehorlar? Ter-
kettiniz, terkettiniz beni kendi terkemde finie!
Katr karyla biz ifte bahis oynarken, ne gan
yan kald, ne plase! Etmiim ben byle be ka
r yarn iine! Kaplmm k i , yau, yle olma
dk bir de; sorsan mehule naslm bir d d i
ye, adam bodosloma decek diin diine! A n
latrsa, o biim, bu biim deil, kendi biimin
den beter bir eeolueeyim! Nasl syleyim
vre, diyemem k i ben yle bieyim! n s a n ksm
zurnadan perev bir ney, cazgrlar alyor onu.
neyleyim! Bu d var ya, bu dman, benim d i
bini boyladm ve a n a a m n anasn alatan
gr; ne el tatm, ne gz duymu, ne kul kok
mu, ne bur demi, ne dil grm; anlatana
deh, anlatmayana !.. Yar dostum, yar pos
tum, Petraki, benden kapp kaacana, yle bir
koma yaz k i Niko'cuuna! rekenin K o m a
s de stelik adna! Dinleyenlerin tm, Ana
nn rekesi! deyip, giydirsin anana, avradna!
Belki de bizim oyunun sonunda. Dkmzn
karsnda trkler de bunu, bitemiz ddkler
topumuzu!
kar.
SAHNE III
63
maz deyip aardn sen de azn, dinine, ima
nna...
REKE girer.
REKE Nerde bizim palikaryalar? Nereye kay
boldu o canna yandmn can ocuklar?
TESTERE r e k e e ! Hey be, gzmz aydn! Sa
tarafndan kalkm bu sabah allan baba.
REKE statlar, anlatacaklarm var size. Sor
mayacaksnz ama, ne anlatacaksn diye! Do
ru sylesem olmaz, Atina raconuna smaz. A n
lattm m nki, olduu gibi anlatacam ki, bi-
eye benzesin.
TESTERE Anlat yleyse vre!
REKE Yoo, ser veririm, sr vermem. Kafay
demin fena kaptrdk zten... Bak, o kadarn
syleyim. Dk Hazretleri taamlarn afiyetle bi-
tamam ettiler.
TESTERE Hadi yleyse! Siz de toparlayn t a .
kindarnz! Sakala salam sicim, sandala yeni
erit tedarikleyin! Hop dedik mi, sarayda arz en
dam edelim! Seyrimize mnhazr zira ayan ve
nazr. Ha, bak, onu syleyim: Tizbe donununu,
m i n t a n n deisin, belli olmaz, dokoltelik belki
bir durum kar. Aslan oynayacak aslan da t r
naklarn kesmesin zinhar, fire verir sonra as
lanlndan. Ne diyecektim baka? Ha! Muhte
remler ve sayn oyuncu arkadalarm, a m a n n
soan, sarmsak, yemeyin, kokutmayn aznz,
yni aznz bozmayn sakn! K i saray kibarla
r, Ne kibar oynuyorlar? desinler bu orman
kibarlar! Yeter lafladmz bu kadar, kalkn
hadi, harekete gein, arabalar!
karlar.
G4
SAHNE IV
65
bieyler olsa gerek; sanrm, hem de olup biten
ler daha bir tutarllk kazanyor giderek. yley-
mi, byleymi, k i m ne derse desin, hikyeyi din
lerken, dorusu kesildi nefesim.
TEZEUS Geliyor klar da. ite, sevinler, k
vanlar iinde!
SKENDER, DMTR, ELEN, HERMYA girer.
en olasnz, ocuklar, hep byle! Mutluluklar,
akla dolu yarnlar yrsn sizinle elele!
SKENDER Asl size, hametlim, saadetli efen
dim, aknza, mekinize, deinize hayrlar d i
van dursun herdaim!
TEZEUS Brakalm falcl! Bakalm, ne gibi
rakslar ve masklar hazr etmiler bize tez gei
tirelim diye baklavatla vuslat arasndaki bu
saatlik upuzun a? Nerde kald bizim mutat
enlikiba? ok mu grd yoksa bize cmb
? yi bir seyir olacak k i , hafif savuturacaz
zamanla giritiimiz bu kran krana d..
Nerde kald, yahu, u... Filostrata m nedir?...
FLOSTRATA Kulunuz herzamanki gibi, h n k
rm, hki pyenizdeyim.
TEZEUS Pekiy, neler var hazrda bu lagar ge.
ceyi krbalayacak? Yok mu hi maskaralk?
Srf mzkaya m kaldk yni? Nasl geireceiz,
mirim, bu d n y a n n vaktini?
FLOSTRATA Burda, efendim, program. Tak
dim edeyim bir nshasn. Hangi numaray m
nasip grrseniz, onunla icray lbiyat edelim,
devletlim.
Bir Kt uzatr.
TEZEUS (okuyarak) Kantoronlar'la. Bar ne-
idesini harp eliinde inad edecek Atinal bir
kadn. Ben eime zten hmm Herkl'n men
kbelerini sayar dkerken, bu fasln asln da
anlattm. Geelim bunu bir kalem! (Okur) Es-
rk Baksiler ca gelip, Trakyal rindi, Orfe-
us'u nasl para para etti? Tebay seferinden
dndmde muzaffer, seyrettim bu seyri bir
sefer, yetti de artt bile. (Okur) zlerin,
sanat mabudesi Mz'lerln geende dilenirken
GG
a plak len bir bilge iin yaktklar at. B i l
dim, bir yergidir bu, bir eit tenkit, hayli sert
t i r ama, ters der bizim ahcngimizc. (Okur)
Pircmuz'la mukesi Tlzbe'yc dair, ksalna
ksa ve kafa skc bir kssa. Hngr hngr bir
gldr. Gldr gldr bir ldr. Hoppala! De
mek hem ksa, hem skc, hem de h n g r h n
gr bir ldr! Bu, anlalan, scack, m i n i m i n -
nack ve r e n g r e n k bir kar helvas tr! Baka
lm, bunca ayrn iinden ala nasl varacak
bu sr?
FLOSTRATA EGE Ben, msaadenizle sy
leyim, mr ciznemdc rastlamadm byle k
sa, byle muhtasar temsile. On kelimeyi gemi
yor, korkarm, bu muazzam oyunun tekmili. La
k i n yle uzuyor, yle zyor k i , bu on kelimey
le bile kabak tad veriyor tbiri mahssiyle. Bir
tek yerinde sarfedilmi kelime, yerine oturmu
tek bir oyuncu yok iinde. Hngr h n g r diyor
lar ya, o da doru bir bakma: Provalarn g
reyim diye gitmitim geende, Piramus'un kendi
ni ldrd sahnede t u t a m a d m , valla, kendi
m i , yalar boand gzlerimden, alamaktan de
il, glmekten ama. Kusurumu balayn, efen
dim, yallk, galiba kardm da biraz altma.
TEZEUS Sorabilir miyim, Filostrata, kimlerden
kurulu bu kumpanya?
FLOSTRATA Atina'nn topaltnda alan, eli
nasrl takmndan bir avu palikarya, sultnm.
Keser grmemi o tomruk kafalaryla tn t n ,
frsat bu frsat, kmak iin huzurunuza, bellek
lerinin merhum valdesini belleyerek, olur olmaz
bieyler ezberlemiler ha huzurundan.
TEZEUS Ben de byle bir seyir istiyordum tam.
FLOSTRATA EGE Aman, sultnm, aman!
Size gre deil, efendim, teeddp ederim. Bu
pespaye oyunu seyrettim ahsen ben ta ban
dan. Tutulacak bir yan varsa, ben de anlamyor-
m u u m demek k i hi tiyatrodan. Ama zatll-
nizi memnun etmek iin nasl arpmp rpn
dklarn grmek zevk verecekse size, ona ka
rmam.
TEZEUS Karar verdim, bu oyunu seyredeceiz,
C7
mirim. Safiyetle vazife alyorsa ayn defi, ona
dinlemeyenleri asl defe almak gerektir derim!
POLTA T a h a m m l m yok benim, bandan
byk ilere kalkan sflilie hizmet edeceim
derken sflileen vazifeye.
TEZEUS Ama, benim paal yavrum, svlama-
ya da lzum yok, svanmadan dereye, di mi?
POLTA Sylyor ya ite EGE, boulacaklar
bu derede diye!
TEZEUS Bak, canmmii! Byklk dediin te
ekkrle balar bir hie, ve kusurlarn kusuruna
b a k m a m a k t r en kusursuz elence. Grevini g
remeyince, olur a, cce kalm zavall grev:
onun iyetine bakacak, marifetine deil, karsn
daki dev!.. Karlamaya gelirler beni gittiC'im
yerlerde, tabiy orann ulems da olur ilerinde.
Koca koca adamlar, okumu, yazm, kitaplar
vardr kyamet kadar; bi de bakarsn beniz
leri atm, elleri par par; nceden hazrla
dklar homediyi okuyacaklar yerde ezberden;
hepsi de ka zamandr, ders vermi, vaaz ver
mi kimseler; ona ramen kekelemeye balarlar
birden ata pata, ata pata, doru drst bir
lf alamazsn birinden; sonunda boyunlarn k
rp ekilirler kenara, bir Hogeldin bile diye
meden... Emin ol, ruhum, arkadan skn eden
cretkr, kstah meydan hatiplerinin cerbeze
sinde deil, hogeldini ben onlarn tevazuunda,
o kaygl, o saygl sktunda bulurum. Ben de
karlarnda biho olurum o zaman ve Hobul-
duk diye onlara, yni sevgiye, yni dili balan
m olsa da dilden konuan o dosdoru sadelie
durulurum.
FLOSTRATA oirer.
FLOSTRATA rade buyurursanz, balayacak
lar mukaddemeyi takdime.
TEZEUS ksnlar ne!
Borular parlar, TESTERE nsz okumaya oirer.
TESTERE
Kusur edersek affola niyetimiz halis zira/
Baltay taa vurursak bile bile/ deil asla
68
Saygmzdan hzrna/Terif ettik ol huzura
cray sanat maksat olsak da cahil chela
Balarnz a r t m a y a / Gelmedik buraya zinhar
Zafiyeti kalbimizle size hizmet arzusundan/
Korka korka geldik byle iitiriz diye azar
Bizi ardnz iin/ Olursunuz diye piman
Karnzda sram sram oyuncular pene divan
Akla karay seersiniz bitene dek bu dram
TEZEUS Nerif ne nokta dinliyor, ne virgl. Er-
menicede vart m, di mi, gl?
SKENDER Ezcmle dedi diyeceini, cmlele
r i ezdi gitti. Ne dur biliyor, ne durak. Uzundan
ksa, kssadan hisse, efendimiz: Doruyu syle
mek yetmiyor, doruyu doru sylemek gerek!
POLTA Zurnada perev, kurnada sylev bu
kadar olur ite!
TEZEUS Adamn dili dolam bir tomar zin
cir, eksii gedii yok ama, halkalarn diziye ge-
tirebilirsen getir! Bakalm, arkas nicedir?
69
Dut dibinde dut misli kara kara d n r k e n - -
Kederinden akln aar, eker belinden ban,
O amansz, kr ba Ve bir ah ekip derinden
Delik deik eder o alev alev yanan barn.
Grmek istersiniz diye daha etrafl ekilde.
Faciay genilettik greceiniz temsilde.
72
san, doru, kaz tilkiyi kapp gtremez nki. E n
iyisi, onun basiretine tevdi edip bu ii, dinleye
lim ne diyor ay!
AYIII
ifte boynuzlu ay
temsllendir bu fener...
DMTR Hani nerde kafasnda ifte boynuzu?
TEZEUS Gencay deil k i bu. Adama bak, nasl
kart! Dolannn iinde kaybolmu boynuzlar. Hem
ne biliyorsun, belki de bu ifte boynuzlu deil,
ifte ayl bir ay!
AYIII
Cift boynuzlu ay temsllendir bu fener
r
pn dn av m e h t a b n a kan a d a m m zaa
TEZEUS Olmad bu ite! Ay m e h t a b n a km
madem, fenerin stne tneyecekt adam!
DMTR Yanar diye korkuyor oram buram.
Baksanza, nasl fitili alm mum!
POLTA G m geldi bu aydan. Deise de kur-
tulsak!
TEZEUS Yz de kzardna gre, bak, handiy
se batacak! Kibarlk bizde kalsn, bekliyelim, m i -
yd dolsun!
SKENDER Devam etsenize, sayn Bay Ay!
AYIII Brakmyorsunuz k i syleyim! Bu fe
ner ay, ben de aydaki adamm! Bu al onun a
ls, bu kpek de kpei!
DMTR Hepsi de ayda m e k n t u t t u u n a gre,
bunlarn fenerin iinde olmalar gerek mantken.
Susalm, susalm! Grnd Tisb'nm!
TSBE girer.
TSBE te Nine'nin trbesi! Nerde cierimin
kesi?
ASLAN Ooooow!
73
TEZEUS Yaa Aslan, iyi paraladn! Sonra da iyi
prladn!
DMTR Aslan dar!
SKENDER Pire ieri!
PRAMUS girer.
PRAMUS
Teekkrler sana, ay, nurlar satn iin!
Ne gzel iiyorsun benim garip serime!
Gnei klarnn sayesinde senin
Ayan olacak Tizbem kararm gzlerime.
Lkin bu ne? Eyvah, eyvah!
Y a n d n avu, yandm allan!
Gayr ne yer, ne yar kald!
Nedir felek, bu felket?
Byle eni bir cinayet!
Benim nazenin meralim.
Sana kyan hangi zalim?
Mantonitom, mantonitom,
Kana bulanm al manton!
Kamhir, kamhir, intikam!
lrm burdan, sa kmam!
Elado, elado, ecel!
Gel, lm, gel, gel, gel, gel, gel!
TEZEUS Bu acya can dayanmaz sahiden, isilik
olur insan mizahiden!
POLTA Sulu gzl deyin isterseniz, kalbim
d r t para oldu bu adam iin!
PRAMUS
Ah, tabiat, ah, ne yaratrsn u aslan?
Sevgilime byle tecavz etsin diye mi?
Yok etsin diye mi, haa, elin, vahi hayvan
Cihann neesini, d n y a n n gzelini?
Boan, gzyalarn, boan!
Ve knnda arlaan
Koca kl, gn ursuzun
De barn Piremuz'un
Sol memenin altndan
K i ksn o kas can!
Baklar kendini.
Yanyorum yana yana.
Kerem gibi ak yoluna,
74
lm bu usul usul
Asl'ma dnm asl.
K a t m bedenimden, katm
Utum, umaa utum
Sus artk dil, defol k!
AYIII kar.
Ve de lsn, lsn k!
PRAMUS lr.
DMTR Yok. yok, bu ok esasl bir k! Ak
atlmaz bununla!
SKENDER Ak kemiini bulamayz k i , ruhuy
la beraber o da amtr ara.
TEZEUS Orda ordinarys bir cerrahn eline d
er de, inallah, aslna d n p tezelden, eref ve
rir eek cennetine!
POLTA Anlamadm ama: Tisbe gelip sevgili
sini bulmadan, niye acele etti, ne cehenneme gitti
o ay olacak deli?
TEZEUS Grdk a, ekerim, Piramus ld, y
n i snd dnyadaki kandili! Hem merak etme
sen, asl kta deil, karanlkta vuslata erer sev
gisiyle sevgili. Tisbe de geliyor ite! Onun fig-
nyla bitecek bu bet beste.
TSBE girer.
POLTA u Piramus msveddesi iin ah edece
ine gre, umarm, pek uzun bir ah olmaz! O ka
dar ham ahlat deildir, inallah!
DMTR Tisbe ml? Aman. rica ederim! Bunlar
tencere yuvarlanm, kapan bulmu hesab. Ki
kadar bir fark varsa aralarnda, birisi erkek, b i r i
si dii de ondan. O bile pheli ya.
SKENDER Bakn, bakn, imdiden o ipil gz
lerini Piramus'a dikti!
DMTR Salarn yolma fasl balyor yni.
TSBE
Sahiden uyuyor mu?
Ahh! K i m vurmu kumrumu?
Ben geldim, civanm, yiidim, kalk!
Kalksana, konusana!
Grmyor musun. Yoksa
75
rtt m gzlerini kara toprak?
Bu zambak dudaklara,
u zeren yanaklara
Acmadn m hi kaphe felek?
Aklar, ak timsali,
Gz prasa yeili
Piremuz brakp gitti beni!
Hadi gel, tezcanl ecel,
Gel bana, geline gel,
Batr mum sars ellerini,
Batr benim de k a n m a !
Madam kydn canna,
Kopardn onun bamtellerini.
Konuma artk, ey dil,
Sdk kl, naz etme, gel,
Odlara yanm barm dala!
Baklar kendini.
Geldim yolun sonuna.
Uurlar olsun bana!
A dostlar, a dostlar, kaln siz de salcakla!
lr.
TEZEUS Ortada bir Ayyla Aslan kald cena
zeleri kaldrmaya.
DMTR Efendim, Duvar da var ya!
REKE Ayp ettiniz, muhteremler, babalar ay
ran o duvar ocuklarn mefatyla beraber ykld,
indi aaya!...
TESTERE imdi hatimeyi, yni sonsz m
dinlemek istersiniz, yoksa kumpanyadan i k i kii
kasap havas m oynasn size?
TEZEUS Yok, teekkr ederiz, hatime filan iste
mez! Biliyoruz, lf evirip evirip zr dileyecek
siniz boyuna, de mi? Hem baoyuncular lt-
ne gre, kabahati de, zr de kalmad bu iin.
Biey syleyim yalnz: Bu oyunu kaleme alan zat,
Piramus rolne de kp, sonunda kendini Tisbc'-
n i n dizbayla asayd, ldr diye andnz bu
drama doyum olmazd dorusu... Geelim yley
se biz sonsz de, balayn kasap havasna!
REKE'yle arkadalar kasap havas yaparak kar.
7G
Gecenin demir dili vurarak onikiyl,
Hadi yataa! diyor, Eriti eref saati!>
Yarn sabah uyuya kalacaz besbelli.
Herkes yatmaya yle can atyor ki imdi.
Bu d a d a n - i n m e oyun ar kanl geceyi
Oyna getirdi azok. Hadi, dostlar, yataa!
On gnmz daha var byle gle oynaya,
Her gece ayr enlik... sonra halvet olmaya
Hepsi kar, CN girer.
CN
Derken a aslan kkrer,
K u r t aya kar ulur.
iftten farm renber
Uyur horul da horul.
Kr ate gz krparken
nlar sesi baykuun,
Aklna der kefen
Cbl yatan berduun.
Ve gecenin bu vakti
Alr kabir, mezar,
Kbeyi ziyarete
Urar dar ruhlar.
Derken ayn peinde.
Karanlklar dnde
Gneten k a a n b t n
Cinlere de doar gn.
Girmesin tek bir fare
Dn evlenmi bu yere!
Saldlar nden beni,
Spreyim eiini.
78
Hakl ylan sln,
dcyccem karln;
Dzenbaz Cin deyin yoksa
yi geceler topunuza!
Tabiy, tabiy, alklayn!
Avucunuzu da yalayn!
kar.
SON
W. SHAKESPEARE
B A HAR X O K T \ S I r
Fiyat/ LRA