Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 38

SZKOLNY PROGRAM NAUCZANIA

Pastwowa Szkoa Muzyczna I stopnia


im. Romualda Twardowskiego Puawach

Pierwszy Etap Edukacyjny

GITARA KLASYCZNA - instrument gwny

Podstawa prawna: Rozporzdzenie Ministra Kultury:


- z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie dopuszczania do uytku w szkoach
artystycznych programw nauczania Dz.U. 2011 nr 52 poz. 268
- z dnia 2 lipca 2014r. w sprawie podstaw programowych ksztacenia w
zawodach szkolnictwa artystycznego w publicznych szkoach
Dz.U. z 2014 poz. 1039
- z dnia 20 maja 2014 r. w sprawie ramowych planw nauczania w publicznych
szkoach i placwkach artystycznych Dz.U. 2014 poz. 785

Opracowa mgr Magdalena Baejczyk - nauczyciel mianowany

1
Spis Treci
1. Wstp................................................................................................................1

2. Cele edukacyjne................................................................................................3

2.1 Oglne cele edukacyjne........................................................................3

2.2 Szczegowe cele edukacyjne...............................................................4

3. Materia nauczania.............................................................................................6

3.1 Treci nauczania, literatura i wymagania edukacyjne cykl 6-letni.......6

3.2 Treci nauczania, literatura i wymagania edukacyjne cykl 4-letni....18

3.3 Formy sprawdzania osigni ucznia i kryteria oceniania..................29

3.4 Opis osigni ucznia dna zakoczenie etapu edukacyjnego............36

4. Komentarz do realizacji programu..................................................................37

4.1 Oglna koncepcja programu nauczania..............................................37

4.2 Wskazwki metodyczne......................................................................37

4.3 Opis warunkw niezbdnych do realizacji programu nauczania........38

2
CELE NAUCZANIA WYMAGANIA OGLNE

1. Umuzykalnienie i rozbudzenie wraliwoci na muzyk


Ucze pod kierunkiem nauczyciela rozwija swoje zainteresowania, wraliwo i
wyobrani muzyczn
oraz naturaln potrzeb ekspresji twrczej. Ksztatuje swj smak i gust
muzyczny. Poznaje
pojcia i terminy muzyczne, histori gitary, jej budow i zasady konserwacji.

2. Ksztacenie podstawowych umiejtnoci gry na instrumencie


Ucze:
1) poznaje podstawy gry na instrumencie: prawidowe funkcjonowanie aparatu
gry, elementy
techniki gitarowej oraz rodki wyrazu artystycznego;
2) wykorzystuje wiedz oglnomuzyczn do zrozumienia i wykonywania
utworw;
3) poznaje notacj muzyczn (w tym oznaczenia notacji gitarowej), ksztaci
umiejtno odczytywania
muzycznego sensu utworu oraz gr a vista prostych utworw solowych i
kameralnych;
4) poznaje sposoby efektywnej pracy, ksztaci nawyki systematycznego i
wiadomego wiczenia
oraz samodzielnego opracowywania krtkich i atwych utworw.

3. Przygotowanie do wystpw publicznych


Ucze:
1) potrafi publicznie prezentowa swoje umiejtnoci, zna zasady obycia
estradowego,
ksztaci umiejtnoci koncentracji oraz radzenia sobie z trem;
2) aktywnie uczestniczy w yciu muzycznym szkoy i rodowiska (solista,
kameralista,
akompaniator);
3) potrafi wsppracowa z innymi wykonawcami.

3
CELE NAUCZANIA WYMAGANIA SZCZEGOWE

1. Umuzykalnienie i rozbudzenie wraliwoci na muzyk


Ucze:
1) rozwija zainteresowania i uzdolnienia muzyczne;
2) uczestniczy jako wiadomy odbiorca w yciu muzycznym szkoy i w
wydarzeniach kulturalnych
poza szko;
3) wiadomie korzysta z nagra muzycznych i ze rde informacji;
4) zna podstawy budowy gitary klasycznej, zasady uytkowania, strojenia,
wymiany strun
i konserwacji instrumentu;
5) rozrnia rodzaje gitar;
6) zna histori gitary i muzyki gitarowej w zakresie podstawowym;
7) poznaje literatur gitarow z rnych epok.

2. Ksztacenie podstawowych umiejtnoci gry na instrumencie


Ucze:
1) prawidowo posuguje si aparatem gry (postawa, ukad rk, waciwy sposb
wydobycia
dwiku);
2) dba o waciwy dobr akcesoriw (krzeso, ustawienie pulpitu, owietlenie
oraz wykorzystanie
podnka, podgitarnika lub poduszki);
3) posuguje si metronomem i tunerem lub kamertonem;
4) ksztaci podstawow technik gry (koordynacja pracy obu rk, niezaleno
palcw, tumienie
strun, uderzenie tirando i apoyando, gra dwudwikw, trjdwikw,
czterodwikw
i podstawowych akordw gitarowych, gra naturalnych i sztucznych flaoletw,
chwyt barr, gra w pozycjach i zmiany pozycji, realizacja arpeggio, legato,
tremolo,
rasgueado i podstawowych ozdobnikw);
5) samodzielnie odczytuje zapis nutowy;
6) analizuje wasn gr;
7) dba o jako dwiku;
8) analizuje wasn gr pod ktem realizacji wskazwek nauczyciela,
interpretacji
i poprawnoci technicznej;
9) wiadomie wiczy i koryguje wasne bdy;
10) realizuje oznaczenia dynamiczne i agogiczne;

4
11) z pomoc nauczyciela interpretuje utwory muzyczne zgodnie ze stylem,
charakterem
i budow formaln, zwracajc uwag na rytm, agogik, dynamik, barw,
artykulacj
i frazowanie;
12) gra a vista atwe utwory solowe i kameralne;
13) samodzielnie opracowuje atwe utwory pod wzgldem techniczno-
wykonawczym (aplikatura, frazowanie, dynamika, interpretacja);
14) wykorzystuje wiedz z zakresu przedmiotw oglnomuzycznych do
zrozumienia
i wykonywania utworw gitarowych;
15) realizuje rne formy muzykowania zespoowego (np. zespoy gitarowe,
akompaniament
lub zespoy kameralne z udziaem innych instrumentw);
16) wykonuje utwory z rnych epok (od renesansu do muzyki wspczesnej) i
gatunkw:
miniatury instrumentalne, formy cykliczne w caoci lub wybrane czci,
opracowane samodzielnie utwory dowolne oraz etiudy o zrnicowanych
problemach technicznych;
17) wykonuje z pamici wybrane utwory;
18) wykonuje gam C-dur oraz gamy krzyykowe do czterech znakw
jednogosowo,
w tercjach i sekstach;
19) zna podstawowe akordy durowe i molowe w wyej wymienionych
tonacjach;
20) z pomoc nauczyciela planuje swoj prac domow.

3. Przygotowanie do wstpw publicznych


Ucze:
1) uczestniczy w publicznych wystpach jako solista, kameralista lub
akompaniator;
2) nawizuje kreatywn wspprac z innymi wykonawcami;
3) jest otwarty i wraliwy na potrzeby innych osb;
4) dokonuje krytycznej oceny swojej prezentacji;
5) aktywnie uczestniczy w yciu muzycznym szkoy i rodowiska jako
wykonawca.

5
6- LETNI CYKL NAUCZANIA

Klasa I
Treci nauczania
Budowa gitary.
Akcesoria (podgitarnik, podnek, pulpit, krzeso, gitara).
Pozycja przy instrumencie, ukad rk,
Sposoby wydobywania dwikw - tirando
Oznaczenia palcw obu rk.
Oznaczenia gitarowe (struny, progi).
Podstawowe zasady palcowania utworu.
Pojcie I pozycji i II pozycji
Zapis nutowy, wartoci rytmiczne
Budowa piciolinii i funkcja klucza wiolinowego.
Wartoci rytmiczne nut i pauz. Metrum.
Znak repetycji, znak zakoczenia, znak pierwszej i drugiej wolty.
Akcent. Rytm punktowany ( pnuta z kropk wiernuta , wiernuta z
kropk - semka )
Przedtakt i odbitka.
Znaki chromatyczne.
Da capo al. Fine, Dal al. Fine, e poi Coda.
Przeduanie wartoci rytmicznych za pomoc uku i fermaty.
Simile.
Podstawowe oznaczenia dynamiczne (piano, forte )
Umiejtno wydobywania dwikw na wszystkich strunach prawidowymi
palcami prawej rki.
Flaolety naturalne na XII progu
Podstawy techniki arpeggio.
Gama durowa i molowa do jednego znaku przez jedn lub dwie oktawy w I ,
II pozycji , znajomo budowy przynajmniej gamy durowej (interway sekundy
maej i wielkiej)
Nauka strojenia instrumentu tunerem, pierwsze prby strojenia ze suchu
Ksztatowanie umiejtnoci waciwego wiczenia i uczenia si na pami.
Prby wsplnego muzykowania z nauczycielem w duecie, rozwijanie
umiejtnoci suchania

6
Suchanie muzyki z nagra audio lub video wsplnie z nauczycielem lub w
formie audycji muzycznej ( przynajmniej 4 lekcje w cigu roku szkolnego lub
w formie oglnej audycji)

Wymagania edukacyjne po pierwszym roku nauki


Ucze
Posiada znajomo prawidowej postawy i prawidowej pracy obu rk.
Umie nazwa podstawowe czci instrumentu (pudo rezonansowe, gryf,
gwka, struny, otwr rezonansowy, strunnik).
Wykonuje proste melodie jednogosowe, melodie z akompaniamentem i
akordy z zastosowaniem techniki tirando.
Zdolniejszy wykonuje utwory z zastosowaniem dynamiki piano lub forte, umie
stosowa podstawowe zakoczenia np. zwolnienie , wyciszenie
Wykonuje w umiarkowanym tempie proste formy arpeggio, zdolniejsi potrafi
gra w szybszym tempie lub bardziej zoone formy
Zdolniejszy wykonuje legato na pust strun
Utwory wykonywane s prawidowo rytmicznie i bezbdnie tekstowo,
dopuszczalne s tylko pojedyncze bdy przy wykonywaniu publicznym lub z
pamici wynikajce np. ze stresu
Umie czyta nuty w pierwszej pozycji na wszystkich strunach prawidowymi
palcami prawej i lewej rki.
Gra proste utwory jednogosowe w duecie z nauczycielem lub zespole
Zna i potrafi rozpozna przynajmniej kilka najwikszych dzie literatury
gitarowej

Proponowana literatura

J. Powroniak - ABC gitary


- Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej
- Zeszyt etiud nr l
- atwe utwory dawnych mistrzw
- Grajmy na gitarze
K. Sosiski - Materiay do nauki gry na gitarze
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
F. Wieczorek - atwe utwory na gitar
P. Aneks - Pierwsze nutki
T. Stachak - Gitara Pierwsza Klasa
T. Stachak - Duety gitarowe nr 1
Zbiory wasne

7
Klasa II
Treci nauczania
Doskonalenie umiejtnoci zdobytych klasie I
Pojcie pozycji, zmiany pozycji: na tej samej strunie oraz z wykorzystaniem
pustej struny.
atwe formy legato (wstpujce i zstpujce).
Przednutka
Wprowadzenie apoyando na prostej melodii jednogosowej palcami m i ,
bardziej zdolni mog prbowa apoyando palcem a w celu eksponowania
melodii
Mae barr.
Umiejtno tumienia strun ( pauza , wykoczenie frazy) praw i lew rk
Prby wyeksponowania jednego spord dwch gosw.
Rozszerzenie skali dwikw do XII progu na 1 strunie.
Gra w zespole z nauczycielem lub kolegami.
Rozwijanie umiejtnoci waciwego wiczenia i uczenia si na pami.
Podstawy gry avista
Dynamika piano , forte, mezzoforte, prby realizowania crescendo i
decrescendo
Rozwijanie precyzji gry (czysto dwiku, rytm )
Rozszerzanie przestrzeni midzypalcowej , umiejtno stawiania wszystkich
palcw w I pozycji (z wyjtkiem bardzo maych dzieci)
Wartoci rytmiczne do szesnastek wcznie, triola semkowa
Gamy do 2 znakw przy kluczu
Wprowadzenie wicze z metronomem
Rozrnianie rnych typw gitar (klasyczna, akustyczna, basowa)
Poznawanie najwikszych dzie literatury gitarowej w domu, na lekcji lub w
formie audycji ( przynajmniej 4 lekcje w cigu roku szkolnego lub w formie
oglnej audycji)

Wymagania edukacyjne po drugim roku nauki


Ucze
Czyta swobodnie nuty w I pozycji.
Czyta nuty w II pozycji dopuszczalnie w wolnym tempie lub z
zastanowieniem
Znajduje na gryfie dwiki do XII progu na 1-szej strunie.
Wykonuje proste legato gitarowe wstpujce i zstpujce. Mniej zdolni
uczniowie z wykorzystaniem pustej struny

8
Gra krtk melodi jednogosow lub gam technik apoyando w tempie
dostosowanym do swoich moliwoci
Wykonuje utwory uywajc poznanych wczeniej podstawowych technik
gitarowych.
Korzysta podczas wiczenia z metronomu
Wykonuje a'vista proste melodie jednogosowe w I pozycji w tonacji C dur lub
a moll . Zdolniejszy ucze wykonuje melodie z prostym akompaniamentem i
znakami przykluczowymi
Stroi instrument za pomoc stroika lub ze suchu
Zna podstawowych kompozytorw muzyki gitarowej z epoki klasycznej,
wymienia prawidowo ich imiona i nazwiska
Wystpuje publicznie minimum 2 razy w cigu roku szkolnego oprcz
obowizkowych przesucha
Rozumie zasady zachowania si podczas wystpu publicznego jako
wykonawca oraz suchacz

Proponowana literatura
J. Powroniak - ABC gitary
- Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej
- Zeszyt etiud nr 1
- atwe utwory dawnych mistrzw
- Grajmy na gitarze
K. Sosiski - Materiay do nauki gry na gitarze
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
F. Wieczorek - atwe utwory na gitar
P. Aneks - Pierwsze nutki
A. Wendland - Legato
R. Baauszko - F. Sor - Etiudy Op. 31 z. Nr 1, 2
T.Stachak - Gitara Pierwsza Klasa
T.Stachak - Gitara Ekstra Klasa
T. Stachak - Duety gitarowe nr 1, 2, 3
Zbiory wasne

Klasa III
Treci nauczania
Doskonalenie umiejtnoci zdobytych w poprzednich latach nauki.
Rozwijanie niezalenoci palcw prawej i lewej rki.

9
Doskonalenie technik:
- legato ( uywanie wszystkich palcw lewej rki ),
- arpeggio (przypieszanie tempa oraz trudnoci),
- zmian pozycji (na jednej strunie za pomoc jednego palca lewej oraz podczas
zmiany 3-go bd 4-go palca na 1-szy )
Peny chwyt barr.
Prby wibracji na dugim dwiku
Mordent , przednutka
Doskonalenie techniki apoyando.
Eksponowanie jednego gosu.
wiczenie nastpstw dynamicznych.
Czytanie nut do V pozycji na wszystkich strunach oraz do XII progu na 1
strunie (mniej zdolne dzieci powinny opanowa przynajmniej struny wiolinowe
do V pozycji )
Podstawowe barwy ( przy podstawku oraz przy gryfie )
Synkopa i bardziej zoone rytmy wcznie z triolami
Fermata
Prby frazowania, wykoczenie fraz, wykorzystanie dynamiki w celu
budowania kulminacji
Przynajmniej 6 rnych gam w cigu roku do 3 znakw przy kluczu przez
jedn lub dwie oktawy z przynajmniej jedn zmian pozycji na strunie, bd
przy uyciu pustej struny
Gamy grane rnymi kombinacjami rytmicznymi , np. 2 semki, 4 semki,
triolami, oraz z zastosowaniem rnych palcw prawej rki np. mi, pi , am
Wprowadzenie tercji rwnolegych na przykadzie dowolnej gamy durowej
granych palcowaniem m i oraz p i
Wprowadzenie do kadencji prostych akordw barre
Podstawowe symbole akordw
Doskonalenie umiejtnoci gry avista
Gra zespoowa ( do wyboru zesp gitarowy, kameralny, duet z innym
instrumentem, duet z nauczycielem)
Poznawanie dzie literatury gitarowej oraz poznawanie najwikszych
wykonawcw gitary klasycznej (przynajmniej 4 lekcje w cigu roku szkolnego
lub w formie oglnej audycji)

Wymagania edukacyjne po trzecim roku nauki


Ucze
Wykorzystuje technik arpeggio w rnych kombinacjach palcw.
Eksponuje melodi, uwaajc na jako dwiku
Gra melodi jednogosow w tempie ruchliwym.

10
Stosuje proste chwyty barre.
Wykonuje pojedyncze dwiki technik wibrato.
Realizuje przednutki i mordenty
Powinien czyta pynnie nuty do V pozycji na wszystkich strunach a
przynajmniej na strunach wiolinowych oraz do II pozycji na strunach basowych
Umie po zastanowieniu lub przy pomocy nauczyciela znale dwiki do XII
progu na kadej strunie
Potrafi zagra od wskazanego dwiku interway od sekundy maej do kwinty
oraz oktawy
Gra utwory zwracajc uwag na precyzj i czysto dwiku, z zastosowaniem
poznanych technik oraz dynamiki. Prbuje stosowa rne rodki w celu
prowadzenia i wykaczania fraz.
Gra a'vista utwory na poziomie 2-giej klasy , mniej zdolny przynajmniej na
poziomie trudniejszych utworw 1-szej klasy
wiczy w domu wg wskazwek nauczyciela, umie korzysta z metronomu
Potrafi z nagrania swojej gry lub innych wyapa podstawowe bdy
Potrafi rozpozna suchane wczeniej utwory z literatury gitarowej, wymieni
z nazwiska przynajmniej 2-ch znanych wykonawcw muzyki gitarowej
Wystpuje publicznie minimum 2 razy w cigu roku szkolnego oprcz
obowizkowych przesucha
Rozumie i stosuje zasady zachowania si podczas wystpu publicznego jako
wykonawca oraz suchacz, dba o odpowiedni strj podczas wystpu

Proponowana literatura
J. Powroniak - ABC gitary
- Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej
- Zeszyt etiud nr 1,2
- atwe utwory dawnych mistrzw Grajmy na gitarze
K. Sosiski - Materiay do nauki gry na gitarze
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
- Suite de los Mita
F. Wieczorek - atwe utwory na gitar
L. Brouwer - Estudios Sencillos, Nuevos estudios sencillos
P. Aneks - Pierwsze nutki
A. Wendland - Legato
R. Baauszko - F. Sor - Etiudy Op. 31 z. Nr 1, 2
T. Stachak - Duety gitarowe nr 1, 2, 3
T.Stachak - Gitara Pierwsza Klasa
T.Stachak - Gitara Ekstra Klasa

11
Klasycy gitary F. Carulli, M. Carcassi, N. Coste, F. Sor
- Wybrane utwory w transkrypcji na 1 i 2 gitary
Utwory wybrane - D. Aguado, M. Carcassi, F. Carulli,
N. Coste, M. Guliani, F. Sor, F. Tarrega
Zbiory wasne

Klasa IV
Treci nauczania
Doskonalenie umiejtnoci i technik zdobytych w poprzednich latach nauki z
uwzgldnieniem rozwijania biegoci, dwiku i precyzji gry
Podstawy techniki tremolo.
Artykulacja staccato, portamento i glissando.
Doskonalenie ruchliwoci i elastycznoci prawej i lewej rki.
Zmiany pozycji rnymi sposobami.
Ornamentyka: tryl, obiegnik.
Rozwijanie narzdzi interpretacyjnych utworu; frazowanie, kulminacja.
Prby samodzielnego stosowania dynamiki w utworach i wiczeniach.
atwiejsze akordy septymowe i realizowanie ich z zapisu symbolami
Improwizacja oparta o gamy lub skale bluesowe wprowadzenie
Umiejtno czytania tabulatury gitarowej
Prby samodzielnego przygotowania utworu o trudnoci na poziomie 3 klasy
Faktura polifoniczna w utworach dawnych lub wspczesnych
Znajomo czytania nut do XII progu, mniej zdolni powyej VII progu przy
pomocy nauczyciela lub po zastanowieniu
A'vista utwory na poziomie trudnoci klasy 3-ciej , mniej zdolni na poziomie
minimum klasy 2-giej
Minimum 6 gam dur i moll do 4 znakw wraz z kadencjami
-w tym przynajmniej jedna gama przez 3 oktawy
-tercje rwnolege palcowaniem mi , pi przez 2 oktawy na atwiejszej gamie
-seksty rwnolege na jednej oktawie dowolnej gamy, palcowaniem pi , pm
Minimum 1 utwr z epoki renesansu lub baroku
Styl barokowy i renesansowy na przykadzie suchanych utworw, instrumenty
strunowe tych epok, najwaniejsi kompozytorzy
Poznanie technik ograniczajcych stres na scenie, zasady zachowania na scenie
podczas publicznego wystpu, zasady wykonywania programu publicznie,
zasady zachowania si jako suchacz w teatrze, filharmonii itp

12
Wymagania edukacyjne po czwartym roku nauki

Ucze:
Wykonuje tryle, obiegniki i mordenty.
Stosuje artykulacje legato, staccato, glissando, wibrato.
Umie gra jednogosow melodi apoyando przynajmniej w tempie
umiarkowanym , a zdolniejszy eksponuje melodi apoyando z
akompaniamentem arpeggio
Gra melodie jednogosowe w tempie ruchliwym.
Prbuje gra technik tremolo w wolnym tempie
Czyta nuty na caym gryfie, mniej zdolny dwiki wyszych pozycji moe
znajdywa wolniej lub z pomoc nauczyciela
Wykonuje akordy z pauzami.
Swobodnie gra proste potrjne legato gitarowe w tempie umiarkowanym.
Umie zrnicowa swoj gr pod wzgldem stylu
Potrafi zagra proste faktury polifoniczne.
Umie rnicowa dwik i barw.
Potrafi gra wykorzystujc pene barre
Grajc utwory prbuje uwypukla kulminacje, pocztki i zakoczenia fraz ,
dba o adny, peny dwik
Czyta a'vista utwory na poziomie trzeciej klasy a mniej zdolny na poziomie
minimum drugiej
Potrafi zaimprowizowa krtk melodi opart o gam lub poznan skal
Rozrnia symbole akordw do septymowych wcznie i potrafi przynajmniej
te najprostsze realizowa
Potrafi okreli czy suchany charakterystyczny utwr jest z epoki klasycznej,
barokowej lub renesansowej, zdolniejszy potrafi ze suchu okreli instrument
np. lutnia, gitara barokowa
Prbuje stosowa techniki opanowujce stres, wykonuje program publicznie
zgodnie z przyjtymi zasadami
Wystpuje publicznie minimum 2 razy w cigu roku szkolnego oprcz
obowizkowych przesucha

Proponowana literatura
J. Powroniak - Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej
- Zeszyt etiud nr 2,3
- atwe utwory dawnych mistrzw
- Grajmy na gitarze
K. Sosiski - Materiay do nauki gry na gitarze

13
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
- Suite de los Mita
L. Brouwer - Estudios Sencillos, Nuevos estudios sencillos
F. Wieczorek - atwe utwory na gitar
P. Aneks - Pierwsze nutki
A. Wendland - Legato
R. Bauszko - F. Sor - Etiudy Op. 31 z. Nr 1, 2
T. Stachak - Gitara Ekstra Klasa -
- Duety gitarowe nr 1, 2, 3
- Klasycy gitary F. Carulli, M. Carcassi, N. Coste, F. Sor
- Wybrane utwory w transkrypcji na 1 i 2 gitary
- Utwory wybrane - D. Aguado, M. Carcassi, F. Carulli, N. Coste,
M. Guliani, F. Sor, F. Tarrega
A. Kowalczyk, J. Paterek - Sonatiny i sonaty klasyczne na gitary,
- atwe sonatiny i wariacje klasyczne na gitary
T. Mazur - Z muzyki polskiego renesansu
Zbiory wasne

Klasa V
Treci nauczania
Doskonalenie poznanych technik gitarowych.
Rozwijanie biegoci palcowej obu rk.
Czytanie nut w obrbie caej skali instrumentu.
Homofonia i polifonia.
Samodzielne przygotowanie utworu rozczytanie, aplikatura prawej i lewej
rki
Technika rasquado
Pizzicato.
Skordatura.
Rozwijanie improwizacji na podstawie poznanych gam i skal, u bardziej
zdolnych wprowadzenie improwizacji opartej o akordy, prby gry ze
suchu
Jazzujce semki i ich realizacja
Gamy do 4 znakw przy kluczu, oktawy rwnolege w obrbie jednej oktawy
Samodzielna wymian strun, zasady konserwacji instrumentu
Elementy wiedzy o interpretacji utworw i podstawowe rnice stylistyczne
midzy utworami z rnych epok muzycznych, znajomo rnych okresw w

14
historii gitary, epoka romantyzmu i epoka wspczesna, najwybitniejsi twrcy
tych epok
Styl romantyczny na podstawie dowolnego utworu
Rubato - wprowadzenie
Gra a'vista na poziomie materiau przynajmniej 4-tej klasy

Wymagania edukacyjne po pitym roku nauki


Ucze potrafi:
Zagra flaolety naturalne na V, VII, XII progu
Wykorzysta technik pizzicato.
Umie samodzielnie zastosowa skordatur.
Zna podstawowe formy muzyczne (suit, sonat i wariacje).
Stosuje szerok skal dynamiczn.
Potrafi samodzielnie przygotowa prosty utwr muzyczny.
Potrafi modelowa dwik w zalenoci od potrzeb wykonawczych
utworu
Potrafi samodzielnie nastroi instrument od wzorcowego dwiku
Potrafi zagra na instrumencie wszystkie poznane interway i proste
akordy w niszych pozycjach od zadanego dwiku
Prbuje zagra ze suchu znane sobie i atwe melodie
Rozrnia na podstawie nagra stylistyk utworw, wcznie ze stylem
romantycznym, wspczesnym, zna najwybitniejszych kompozytorw tych
epok
Wystpuje publicznie minimum 2 razy w cigu roku szkolnego oprcz
obowizkowych przesucha

Proponowana literatura

J. Powroniak - Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej


- Zeszyt etiud nr 1, 2, 3, 4
- atwe utwory dawnych mistrzw
- Grajmy na gitarze (zeszyty nr I-XIX)
- Woscy mistrzowie gitary
- Klasycy gitary - F. Carulli, M. Carcassi, N. Coste, F. Sor
K. Sosiski - Materiay do nauki gry na gitarze
A. Wendland - Legato
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
- Suite de los Mita
L. Brouwer - Estudios Sencillos, Nuevos estudios sencillos

15
A. Kowalczyk, J.Paterek - Sonatiny i sonaty klasyczne na gitar
-atwe sonatiny i wariacje klasyczne na gitar
T. Mazur - Z muzyki polskiego renesansu
R. Ziemlaski - Gitara z nauczycielem i bez
R. Balauszko - F. Sor - Etiudy Op. 31 z. Nr 1, 2
Wyd. Petersburg 2002 - Art. of guitar ensamble, Easy pieces in the style of
flamenc
B. Kliszewski - Gamy i trjdwiki na gitar
T. Stachak - Gitara Ekstra Klasa
Zbiory wasne

Klasa VI
Treci nauczania
Doskonalenie poznanych technik
Doskonalenie techniki tremolo, przypieszanie, stosowanie wszystkich palcw
pima
Wykorzystywanie gam oraz poznanych technik do wiczenia rnych
problemw techniczno-wykonawczych
Poszerzanie wiedzy o interpretacji utworw: cechy stylistyczne rnych epok.
Historia instrumentu, rozpoznawanie gitar z rnych okresw i innych
instrumentw szarpanych
Polska muzyka gitarowa, znajomo najwikszych kompozytorw
Transponowanie utworw podstawowe wiadomoci
Gitara w muzyce wspczesnej , jej rola i moliwoci
Umiejtno korzystania ze wspczesnej technologii w celu znajdowania
informacji, poznawania muzyki, umiejtno nagrania siebie i umieszczenia
pliku w internecie
Gamy durowe i mollowe do 4 znakw, kadencje, tercje, seksty
( Dla zdolniejszych wszystkie gamy, oktawy rwnolege, V super pozycji dla
gam durowych, schematy dla gam mollowych, schematy tercji i sekst
rwnolegych)
Podstawowe znaki skrconej notacji akordw, symbole i chwyty
schematyczne
A'vista na poziomie materiau klasy 5-tej (mniej zdolni 4-tej)

16
Wymagania edukacyjne po szstym roku nauki
Ucze
Zna histori instrumentu.
Czyta nuty w kluczu wiolinowym w obrbie caego gryfu.
Zna notacj gitarow.
Posiada umiejtno posugiwania si podstawowymi technikami gitarowymi.
Posiada umiejtno grania podstawowych form muzycznych (rondo, allegro
sonatowe, wariacje, suita, forma ABA).
Zna podstawowe sposoby wydobywania dwiku i artykulacji.
Stosuje w praktyce zmiany dynamiczne wynikajce z budowy utworu i stylu.
Posiada wiedz na temat wykonywania utworw wszystkich epok (od
renesansu do wspczesnoci).
Posiada umiejtno gry w zespoach kameralnych.
Posiada umiejtno strojenia i konserwacji instrumentu.
Umie czyta avista proste utwory muzyczne.
Posiada obycie estradowe.

Proponowana literatura
- J. Powroniak - Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej
- Zeszyt etiud nr 1, 2, 3, 4
- atwe utwory dawnych mistrzw
- Grajmy na gitarze (zeszyty nr I-XIX)
- Woscy mistrzowie gitary
- Klasycy gitary - F. Carulli, M. Carcassi, N. Coste, F. Sor
- Wybrane utwory w transkrypcji na 1 i 2 gitary
- Utwory wybrane - D. Aguado, M. Carcassi, F. Carulli, N.
Coste, M. Giuliani, F. Sor, F. Tarrega
K. Sosiski - Materiay do nauki gry na gitarze
A. Wendland - Legato
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
- Suite de los Mita
A. Kowalczyk, J.Paterek - Sonatiny i sonaty klasyczne na gitar
- atwe sonatiny i wariacje klasyczne na gitar
T. Mazur - Z muzyki polskiego renesansu
R. Ziemlaski - Gitara z nauczycielem i bez
D. Kraidler - Szkoa na gitar
A. Wiech - Etiudy i etiudki na gitar
A. Krauzowicz - atwe utwory na gitar
T. Stachak - Duety gitarowe nr 1, 2, 3

17
T. Stachak - Gitara Ekstra Klasa
A. Kowalczyk, J. Paterek - Sonatiny i sonaty klasyczne na gitar,
- atwe sonatiny i wariacje klasyczne na gitar
T. Mazur - Z muzyki polskiego renesansu
F. Wieczorek - atwe utwory na gitar
P. Aneks - Pierwsze nutki
R. Baauszko - F. Sor - Etiudy Op. 31 z. Nr 1, 2
L. Brouwer - Estudios Sencillos, Nuevos estudios sencillos
Wyd. Petersburg 2002 - Art. of guitar ensamble, Easy pieces in the style of
flamenco, Popularne klasyczne melodie
B. Kliszewski - Gamy i trjdwiki na gitar
Zbiory wasne

4 LETNI CYKL NAUCZANIA

Klasa I

Treci nauczania
Budowa gitary.
Akcesoria (podgitarnik, podnek, pulpit, krzeso, gitara).
Pozycja przy instrumencie, ukad rk,
Sposoby wydobywania dwikw - tirando
Oznaczenia palcw obu rk.
Oznaczenia notacji gitarowej
Podstawowe zasady palcowania utworu.
Pojcie I pozycji i II pozycji
Zapis nutowy, wartoci rytmiczne, oznaczenia muzyczne
Akcent. Rytm punktowany ( pnuta z kropk wiernuta , wiernuta z
kropk - semka )
Przedtakt i odbitka.
Dynamika (piano, forte, mezzoforte )
Umiejtno wydobywania dwikw na wszystkich strunach prawidowymi
palcami prawej rki.
Flaolety naturalne na XII progu
Podstawy techniki arpeggio.
Zmiany pozycji: na tej samej strunie oraz z wykorzystaniem pustej struny.

18
atwe formy legato (wstpujce i zstpujce).
Przednutka
Mae barr.
Umiejtno tumienia strun ( pauza , wykoczenie frazy) praw i lew rk
Prby wyeksponowania jednego spord dwch gosw.
Dwiki na gryfie do V progu wcznie, a na 1 strunie do XII
Gra w zespole z nauczycielem lub kolegami.
Przynajmniej 6 gam (durowych i mollowych) do 2 znakw przez jedn lub
dwie oktawy w I , II pozycji , znajomo budowy przynajmniej gamy durowej
(interway sekundy maej i wielkiej) , proste akordy kadencji
Nauka strojenia instrumentu tunerem, pierwsze prby strojenia ze suchu
Ksztatowanie umiejtnoci waciwego wiczenia i uczenia si na pami.
Prby wsplnego muzykowania z nauczycielem w duecie, rozwijanie
umiejtnoci suchania
Suchanie muzyki z nagra audio lub video wsplnie z nauczycielem lub w
formie audycji muzycznej ( przynajmniej 4 lekcje w cigu roku szkolnego lub
w formie oglnej audycji)

Wymagania edukacyjne po pierwszym roku nauki


Ucze
Posiada znajomo prawidowej postawy i prawidowej pracy obu rk.
Umie nazwa podstawowe czci instrumentu (pudo rezonansowe, gryf,
gwka, struny, otwr rezonansowy, strunnik).
Wykonuje proste melodie jednogosowe, melodie z akompaniamentem i
akordy z zastosowaniem techniki tirando.
Zdolniejszy wykonuje utwory z zastosowaniem dynamiki piano lub forte, umie
stosowa podstawowe zakoczenia np. zwolnienie , wyciszenie
Utwory wykonywane s prawidowo rytmicznie i bezbdnie tekstowo,
dopuszczalne s tylko pojedyncze bdy przy wykonywaniu publicznym lub z
pamici wynikajce np. ze stresu
Wykonuje proste chwyty przynajmniej jedno-, dwu- i trzypalcowe. Zdolniejsi
rwnie czteropalcowe
Wykonuje w umiarkowanym tempie proste formy arpeggio, zdolniejsi potrafi
gra w szybszym tempie lub bardziej zoone formy
Zdolniejszy wykonuje legato na pust strun
Umie czyta nuty w I i II pozycji na wszystkich strunach prawidowymi
palcami prawej i lewej rki. Odnajduje dwiki na 1 strunie do XII progu
Gra proste utwory np. w duecie z nauczycielem

19
Zna i potrafi rozpozna przynajmniej kilka najwikszych dzie literatury
gitarowej. Zna podstawowych kompozytorw muzyki gitarowej z epoki
klasycznej, wymienia prawidowo ich imiona i nazwiska
Wykonuje proste legato z uyciem pustej struny
Gra krtk melodi jednogosow np. gam apoyando w tempie
dostosowanym do swoich moliwoci
Wykonuje utwory uywajc poznanych wczeniej podstawowych technik
gitarowych.
Korzysta podczas wiczenia z metronomu
Stroi instrument za pomoc stroika lub ze suchu
Wystpuje publicznie minimum 2 razy w cigu roku szkolnego oprcz
obowizkowych przesucha
Rozumie zasady zachowania si podczas wystpu publicznego jako
wykonawca oraz suchacz

Proponowana literatura

J. Powroniak - Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej


- Zeszyt etiud nr 1
- atwe utwory dawnych mistrzw
- Grajmy na gitarze
K. Sosinski - Materiay do nauki gry na gitarze
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
- Suite de los Mita
F. Wieczorek - atwe utwory na gitar
P. Aneks - Pierwsze nutki
T. Stachak Gitara Pierwsza Klasa
T. Stachak - Gitara Ekstra Klasa
Zbiory wasne

Klasa II
Treci nauczania
Rozwijanie umiejtnoci waciwego wiczenia i uczenia si na pami.
A'vista -poziom niszej klasy
Dynamika piano , forte, mezzoforte, prby realizowania crescendo i
decrescendo
Rozwijanie precyzji gry (czysto dwiku, rytm )

20
Rozszerzanie przestrzeni midzypalcowej , umiejtno stawiania wszystkich
palcw w I pozycji
Wartoci rytmiczne do szesnastek wcznie, triola semkowa
Wprowadzenie wicze z metronomem
Rozrnianie rnych typw gitar (klasyczna, akustyczna, basowa)
Wprowadzenie i doskonalenie apoyando na prostej melodii jednogosowej
palcami m i , bardziej zdolni mog prbowa apoyando palcem a w celu
eksponowania melodii
Rozwijanie niezalenoci palcw prawej i lewej rki.
Doskonalenie technik:
- legato ( uywanie wszystkich palcw lewej rki ),
- arpeggio (przypieszanie tempa oraz trudnoci),
- zmian pozycji (na jednej strunie za pomoc jednego palca lewej oraz podczas
zmiany 3-go bd 4-go palca na 1-szy )
Peny chwyt barr.
Prby wibracji na dugim dwiku
Mordent , przednutka
Eksponowanie jednego gosu.
wiczenie nastpstw dynamicznych.
Czytanie nut do V pozycji na wszystkich strunach oraz do XII progu na 1
strunie (mniej zdolne dzieci powinny opanowa przynajmniej struny wiolinowe
do V pozycji )
Podstawowe barwy ( przy podstawku oraz przy gryfie )
Synkopa i bardziej zoone rytmy wcznie z triolami
Fermata
Prby frazowania, wykoczenie fraz, wykorzystanie dynamiki w celu
budowania kulminacji
Przynajmniej 6 rnych gam w cigu roku do 3 znakw przy kluczu przez
jedn lub dwie oktawy z przynajmniej jedn zmian pozycji na strunie, bd
przy uyciu pustej struny
Gamy grane rnymi kombinacjami rytmicznymi , np. 2 semki, 4 semki,
triolami, oraz z zastosowaniem rnych palcw prawej rki np. mi, pi , am
Wprowadzenie tercji rwnolegych na przykadzie dowolnej gamy durowej
granych palcowaniem m i oraz p i
Wprowadzenie do kadencji prostszych akordw barre
Podstawowe symbole akordw
Gra zespoowa rwnie z innymi instrumentami oprcz gitary
Poznawanie dzie literatury gitarowej oraz poznawanie najwikszych
wykonawcw gitary klasycznej (przynajmniej 4 lekcje w cigu roku szkolnego
lub w formie oglnej audycji)

21
Wymagania edukacyjne po drugim roku nauki

Ucze
Wykorzystuje technik arpeggio w rnych kombinacjach palcw.
Eksponuje melodi, uwaajc na jako dwiku
Gra melodi jednogosow w tempie ruchliwym.
Stosuje proste chwyty barre.
Wykonuje pojedyncze dwiki technik wibrato.
Realizuje przednutki i mordenty
Powinien czyta pynnie nuty do V pozycji na wszystkich strunach a
przynajmniej na strunach wiolinowych, mniej zdolny do V pozycji wiolinowe,
do II pozycji basowe.
Umie po zastanowieniu lub przy pomocy nauczyciela znale dwiki do XII
progu na kadej strunie
Potrafi zagra od wskazanego dwiku interway od sekundy maej do kwinty
oraz oktawy
Gra utwory zwracajc uwag na precyzj i czysto dwiku, z zastosowaniem
poznanych technik oraz dynamiki. Prbuje stosowa rne rodki w celu
prowadzenia i wykaczania fraz.
Gra a'vista utwory na poziomie 1-giej klasy , mniej zdolny przynajmniej
melodie jednogosowe
wiczy w domu wg wskazwek nauczyciela, umie korzysta z metronomu
Potrafi z nagrania swojej gry lub innych wyapa podstawowe bdy
Potrafi rozpozna suchane wczeniej utwory z literatury gitarowej, wymieni
z nazwiska przynajmniej 2-ch znanych wykonawcw muzyki gitarowej
Wystpuje publicznie minimum 2 razy w cigu roku szkolnego oprcz
obowizkowych przesucha
Rozumie i stosuje zasady zachowania si podczas wystpu publicznego jako
wykonawca oraz suchacz, dba o odpowiedni strj podczas wystpu

Proponowana literatura
J. Powroniak - ABC gitary
- Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej
- Zeszyt etiud nr 1, 2
- atwe utwory dawnych mistrzw
- Grajmy na gitarze
K. Sosinski - Materiay do nauki gry na gitarze
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
- Suite de los Mita

22
F. Wieczorek - atwe utwory na gitar
P. Aneks - Pierwsze nutki
A. Wendland - Legato
L. Brouwer - Estudios Sencillos, Nuevos estudios sencillos
R. Balauszko - F. Sor - Etiudy Op. 31 z. Nr 1, 2
T. Stachak - Duety gitarowe nr 1, 2, 3
- Klasycy gitary F. Carulli, M. Carcassi, N. Coste, F. Sor
- Wybrane utwory w transkrypcji na 1 i 2 gitary
-Utwory wybrane - D. Aguado, M. Carcassi, F. Carulli,
N.Coste, M. Guliani, F. Sor F. Tarrega
T. Stachak - Gitara Ekstra Klasa

Klasa III
Treci nauczania
Doskonalenie umiejtnoci i technik zdobytych w poprzednich latach nauki z
uwzgldnieniem rozwijania biegoci, dwiku i precyzji gry
Podstawy techniki tremolo.
Artykulacja staccato, portamento i glissando.
Doskonalenie ruchliwoci i elastycznoci prawej i lewej rki.
Zmiany pozycji rnymi sposobami.
Technika rasquado
Pizzicato.
Skordatura.
Ornamentyka: tryl, obiegnik.
Rozwijanie narzdzi interpretacyjnych utworu; frazowanie, kulminacja.
Prby samodzielnego stosowania dynamiki w utworach i wiczeniach.
atwiejsze akordy septymowe i realizowanie ich z zapisu symbolami
Improwizacja oparta o gamy lub skale bluesowe wprowadzenie
Umiejtno czytania tabulatury gitarowej
Samodzielne przygotowanie utworu o trudnoci na poziomie 2 lub 3 klasy
Faktura polifoniczna w utworach dawnych lub wspczesnych
Znajomo czytania nut do XII progu, mniej zdolni powyej VII progu przy
pomocy nauczyciela lub po zastanowieniu
A'vista utwory na poziomie trudnoci klasy 2-giej , mniej zdolni na poziomie
minimum klasy 1-szej
Minimum 6 gam dur i moll do 4 znakw wraz z kadencjami
-w tym przynajmniej jedna gama przez 3 oktawy

23
-tercje rwnolege palcowaniem mi , pi przez 2 oktawy na atwiejszej gamie
-seksty rwnolege na jednej oktawie dowolnej gamy, palcowaniem pi , pm
Minimum 1 utwr z epoki renesansu lub baroku
Styl barokowy i renesansowy na przykadzie suchanych utworw, instrumenty
strunowe tych epok, najwaniejsi kompozytorzy
Styl romantyczny na podstawie dowolnego utworu
Rubato - wprowadzenie
Poznanie technik ograniczajcych stres na scenie, zasady zachowania na
scenie podczas publicznego wystpu, zasady wykonywania programu
publicznie, zasady zachowania si jako suchacz w teatrze, filharmonii itp

Wymagania edukacyjne po trzecim roku nauki


Ucze:
Wykonuje tryle, obiegniki i mordenty.
Stosuje artykulacje legato, staccato, glissando, wibrato.
Umie gra jednogosow melodi apoyando przynajmniej w tempie
umiarkowanym , a zdolniejszy gra melodie apoyando z akompaniamentem
arpeggio
Gra melodie jednogosowe w tempie ruchliwym.
Prbuje gra technik tremolo.
Czyta nuty na caym gryfie.
Wykonuje akordy z pauzami.
Wykorzysta technik pizzicato.
Umie samodzielnie zastosowa skordatur.
Swobodnie gra proste potrjne legato gitarowe w tempie umiarkowanym.
Umie zrnicowa swoj gr pod wzgldem stylu
Potrafi zagra proste faktury polifoniczne.
Umie rnicowa dwik i barw.
Potrafi gra wykorzystujc pene barre
Grajc utwory wyranie uwypukla kulminacje, pocztki i zakoczenia fraz ,
dba o adny, peny dwik
Czyta a'vista utwory na poziomie 2-giej a mniej zdolny na poziomie minimum
trudniejszych utworw 1 klasy
Potrafi zaimprowizowa krtk melodi opart o gam lub poznan skal
Rozrnia symbole akordw do septymowych wcznie i potrafi je realizowa
Potrafi okreli czy suchany utwr jest z epoki klasycznej, barokowej lub
renesansowej, zdolniejszy potrafi ze suchu okreli instrument np. lutnia, gitara
barokowa
Zna podstawowe formy muzyczne (suit, sonat i wariacje).

24
Prbuje stosowa techniki opanowujce stres, wykonuje program publicznie
zgodnie z przyjtymi zasadami
Samodzielna wymian strun, zasady konserwacji instrumentu
Wystpuje publicznie minimum 2 razy w cigu roku szkolnego oprcz
obowizkowych przesucha

Proponowana literatura

J. Powroniak- Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej


- Zeszyt etiud nr 1, 2, 3, 4
- atwe utwory dawnych mistrzw
- Grajmy na gitarze (zeszyty nr I-XIX)
- Woscy mistrzowie gitary
- Klasycy gitary F. Carulli, M. Carcassi, N. Coste, F. Sor
K. Sosiski - Materiay do nauki gry na gitarze
A. Wendland - Legato
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
- Suite de los Mita
A. Kowalczyk, J. Paterek
- Sonatiny i sonaty klasyczne na gitar
- atwe sonatiny i wariacje klasyczne na gitar
T. Mazur - Z muzyki polskiego renesansu
R. Ziemlaski - Gitara z nauczycielem i bez
R. Baauszko - F. Sor - Etiudy Op. 31 z. Nr 1, 2
L. Brouwer - Estudios Sencillos, Nuevos estudios sencillos
Wyd. Petersburg 2002 - Art. of guitar ensamble, Easy pieces in the style of
flamenco, Popularne klasyczne melodie
B. Kliszewski - Gamy i trjdwiki na gitar
T. Stachak - Gitara Ekstra Klasa
Zbiory wasne

Klasa IV
Treci nauczania
Doskonalenie poznanych technik gitarowych.
Rozwijanie biegoci palcowej obu rk.
Czytanie nut w obrbie caej skali instrumentu.
Homofonia i polifonia.

25
Umiejtno gry flaoletami naturalnymi w obrbie caego gryfu, dla
zdolniejszych flaolety sztuczne
Samodzielne przygotowanie utworu rozczytanie, aplikatura prawej i lewej
rki
Rozwijanie improwizacji na podstawie poznanych gam i skal, u bardziej
zdolnych wprowadzenie improwizacji opartej o akordy, prby gry ze
suchu
Jazzujce semki i ich realizacja
Gamy do 4 znakw przy kluczu, tercje, seksty, oktawy rwnolege w prostym
ukadzie
Gra a'vista na poziomie materiau przynajmniej 3-ciej klasy, minimum na
poziomie 2-giej mniej zdolni
Doskonalenie techniki tremolo, przypieszanie, stosowanie wszystkich palcw
pima
Wykorzystywanie gam oraz poznanych technik do wiczenia rnych
problemw techniczno-wykonawczych
Poszerzanie wiedzy o interpretacji utworw: cechy stylistyczne rnych epok.
-Historia instrumentu, rozpoznawanie gitar z rnych okresw i innych
instrumentw szarpanych ,
-Muzyka romantyczna, muzyka wspczesna dziea i kompozytorzy
-Polska muzyka gitarowa, znajomo najwikszych kompozytorw
Transponowanie utworw podstawowe wiadomoci
Gitara w muzyce wspczesnej i rozrywkowej , jej rola i moliwoci
Umiejtno korzystania ze wspczesnej technologii w celu znajdowania
informacji, poznawania muzyki, umiejtno nagrania siebie i umieszczenia
pliku w internecie
Podstawowe znaki skrconej notacji akordw, symbole i chwyty
schematyczne

Wymagania edukacyjne po czwartym roku nauki


Ucze
Czyta nuty w kluczu wiolinowym w obrbie caego gryfu.
Zna notacj gitarow i nutow, wikszo oznacze dynamicznych,
agogicznych oraz innych zwizanych z muzyk
Posiada umiejtno posugiwania si podstawowymi technikami
gitarowymi, Zna podstawowe sposoby wydobywania dwiku i artykulacji.
Zagra flaolety naturalne na V, VII, XII progu
Stosuje szerok skal dynamiczn.

26
Potrafi samodzielnie przygotowa prosty utwr muzyczny.
Potrafi modelowa dwik w zalenoci od potrzeb wykonawczych
utworu
Potrafi zagra na instrumencie wszystkie poznane interway i proste
akordy w niszych pozycjach od zadanego dwiku
Prbuje zagra ze suchu znane sobie i atwe melodie
Rozrnia na podstawie nagra stylistyk utworw, wcznie ze stylem
romantycznym, wspczesnym, zna najwybitniejszych kompozytorw tych
epok
Wystpuje publicznie minimum 2 razy w cigu roku szkolnego oprcz
obowizkowych przesucha
Posiada umiejtno grania podstawowych form muzycznych (rondo, allegro
sonatowe, wariacje, suita, forma ABA).
Zna histori instrumentu.
Stosuje w praktyce zmiany dynamiczne wynikajce z budowy utworu i stylu.
Posiada wiedz na temat wykonywania utworw wszystkich epok (od
renesansu do wspczesnoci).
Posiada umiejtno gry w zespoach kameralnych.
Posiada umiejtno strojenia i konserwacji instrumentu.
Umie czyta avista proste utwory muzyczne.
Posiada obycie estradowe.

Proponowana literatura

J. Powroniak - Szkoa gry na gitarze i gitarze Hawajskiej


- Zeszyt etiud nr 1, 2, 3, 4
- atwe utwory dawnych mistrzw
- Grajmy na gitarze (zeszyty nr I-XIX)
- Woscy mistrzowie gitary
- Klasycy gitary F. Carulli, M. Carcassi, N. Coste, F. Sor
- Wybrane utwory w transkrypcji na 1 i 2 gitary
- Utwory wybrane - D. Aguado, M. Carcassi, F. Carulli, N. Coste,
M. Guliani, F. Sor,
- F. Tarrega
K. Sosiski - Materiay do nauki gry na gitarze
A. Wendland - Legato
J. Cardosso - Nauka i metoda techniki gitarowej
- Suite de los Mita
A. Kowalczyk, J.Paterek - Sonatiny i sonaty klasyczne na gitar,

27
- atwe sonatiny i wariacje klasyczne na gitar
T. Mazur - Z muzyki polskiego renesansu
R. Ziemlaski - Gitara z nauczycielem i bez
D. Kraidler - Szkoa na gitar
A. Wiech - Etiudy i etiudki na gitar
A. Krauzowicz - atwe utwory na gitar
T. Stachak - Duety gitarowe nr 1, 2, 3
A. Kowalczyk, J. Paterek - Sonatiny i sonaty klasyczne na gitar,
- atwe sonatiny i wariacje klasyczne na gitar
T. Mazur - Z muzyki polskiego renesansu
F. Wieczorek - atwe utwory na gitar
P. Aneks - Pierwsze nutki
L. Brouwer - Estudios Sencillos, Nuevos estudios sencillos
R. Baauszko - F. Sor - Etiudy Op. 31 z. Nr 1, 2
Wyd. Petersburg 2002 - Art. of guitar ensamble, Easy pieces in the style of
flamenco,Popularne klasyczne melodie
B. Kliszewski - Gamy i trjdwiki na gitar
Zbiory wasne

28
Formy sprawdzania osigni ucznia

1. Popisy szkolne i pozaszkolne

2. Popisy klasowe

3. Konkursy

4. Przesuchania

5. Przesuchania rdroczne i kocoworoczne :

Cykl 6-letni
Klasa I

Klasyfikacja rdroczna - popis

Jeden utwr wykonany publicznie podczas koncertu z cyklu MJ PIERWSZY


KONCERT" z okazji Dnia Babci 21 stycznia.

Klasyfikacja kocoworoczna - popis

Jeden utwr wykonany publicznie podczas koncertu z cyklu MJ PIERWSZY


KONCERT" z okazji Dnia Matki 26 maja

Klasa II

Klasyfikacja rdroczna przesuchanie

program gwny wykonywany z pamici

-gama durowa oraz triada wykonywana akordami przynajmniej trzygosowymi


w atwym ukadzie w formie kadencji (technik akordow lub/oraz arpeggio)
-etiuda na technik arpeggio
-utwr dowolny

29
Klasyfikacja kocoworoczna egzamin promocyjny

program gwny wykonywany z pamici

-gama durowa lub molowa oraz oraz triada wykonywana akordami przynajmniej
trzygosowymi w atwym ukadzie w formie kadencji (technik akordow lub/
/oraz arpeggio)
-etiuda na : legato, 2-dwiki, gamowa lub inna oprcz arpeggio
-utwr dowolny lub duet, zesp z nauczycielem lub innymi uczniami
(podczas gry zespoowej utwr moe by wykonywany z nut)

Klasa III

Klasyfikacja rdroczna przesuchanie


program gwny wykonywany z pamici

-jedna gama (durowa lub mollowa) minimum przez 2 oktawy wraz z kadencjami
oraz tercjami rwnolegymi przez jedn oktaw
-etiuda na technik gamow lub arpeggio
-utwr z epoki klasycznej lub starszej
-utwr dowolny
-utwr a,vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

klasyfikacja kocoworoczna egzamin promocyjny


program gwny wykonywany z pamici

-gama (durowa lub mollowa) minimum przez 2 oktawy wraz z kadencjami oraz
tercjami rwnolegymi przez jedn oktaw
-etiuda na technik legato, bd ozdobniki
-utwr z epoki klasycznej cz sonatiny, sonaty, rondo lub temat z wariacjami
-utwr dowolny
-utwr a'vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

Klasa IV

Klasyfikacja rdroczna przesuchanie


program gwny wykonywany z pamici

30
- gama (durowa lub mollowa) minimum przez 2 oktawy z kadencjami , tercje
rwnolege przez 2 oktawy, seksty minimum przez jedn oktaw
- etiuda na dowolny problem techniczny
- sonatina, sonata lub ich czci, temat z wariacjami lub rondo z dowolnej epoki
- utwr dowolny
- utwr a,vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

Klasyfikacja kocoworoczna egzamin promocyjny


program gwny wykonywany z pamici

- gama (durowa lub mollowa) minimum przez 2 oktawy z kadencjami , tercje


rwnolege przez 2 oktawy, seksty minimum przez jedn oktaw
- utwr z epoki renesansu lub baroku , lub cz formy cyklicznej z tej epoki
- utwr dowolny
- utwr a'vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

Klasa V

Klasyfikacja rdroczna - przesuchanie

- dowolna gama do 4 znakw przy kluczu, kadencje, tercje i seksty


- etiuda na dowoln technik
- dwie zrnicowane czci dowolnej formy cyklicznej z epoki renesansu lub
baroku
- utwr dowolny z epoki wspczesnej
- utwr a,vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

Klasyfikacja kocoworoczna egzamin promocyjny

- gama (durowa lub mollowa) wraz z kadencj, tercje, seksty, ( oktawy dla
bardziej zdolnych)
- dowolna etiuda Leo Brouwera lub innego wspczesnego kompozytora
- utwr z epoki romantycznej lub cz formy cyklicznej lub rondo lub temat z
wariacjami z dowolnej epoki
- utwr dowolny
- utwr a'vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

31
Klasa VI

Klasyfikacja rdroczna - przesuchanie

- 2 gamy durowa i mollowa z kadencj, tercje, seksty (dla zdolnych rwnie


oktawy)
- etiuda
- dwie skontrastowane czci utworu cyklicznego z epoki baroku lub klasycznej
- utwr dowolny (nieobowizkowo)
- utwr a'vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

Klasyfikacja kocoworoczna egzamin ukoczenia szkoy

- etiuda
- cz sonatiny, sonaty, rondo lub temat z wariacjami
- utwr kompozytora polskiego
- utwr dowolny
- utwr a'vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

Cykl 4-letni

Klasa I

Klasyfikacja rdroczna - popis

Jeden utwr wykonany publicznie podczas koncertu z cyklu MJ PIERWSZY


KONCERT" z okazji Dnia Babci 21 stycznia.

Klasyfikacja kocoworoczna przesuchanie kocoworoczne

program gwny wykonywany z pamici

-gama durowa lub molowa oraz oraz triada wykonywana akordami przynajmniej
trzygosowymi w atwym ukadzie w formie kadencji (technik akordow lub/
/oraz arpeggio)
-etiuda (technika dowolna)
-utwr dowolny lub duet, zesp z nauczycielem lub innymi uczniami

32
(podczas gry zespoowej utwr moe by wykonywany z nut)

Klasa II

Klasyfikacja rdroczna przesuchanie


program gwny wykonywany z pamici

-jedna gama (durowa lub mollowa) minimum przez 2 oktawy wraz z kadencjami
oraz tercjami rwnolegymi przez jedn oktaw
-etiuda na technik gamow lub arpeggio
-utwr z epoki klasycznej lub starszej
-utwr dowolny
-utwr a,vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

klasyfikacja kocoworoczna egzamin promocyjny


program gwny wykonywany z pamici

-gama (durowa lub mollowa) minimum przez 2 oktawy wraz z kadencjami oraz
tercjami rwnolegymi przez jedn oktaw
-etiuda na technik legato, bd ozdobniki
-utwr z epoki klasycznej cz sonatiny, sonaty, rondo lub temat z wariacjami
-utwr dowolny
-utwr a,vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

Klasa III

Klasyfikacja rdroczna przesuchanie


program gwny wykonywany z pamici

- gama (durowa lub mollowa) minimum przez 2 oktawy z kadencjami , tercje


rwnolege przez 2 oktawy, seksty minimum przez jedn oktaw
- etiuda na dowolny problem techniczny
- sonatina, sonata lub ich czci, temat z wariacjami lub rondo z dowolnej epoki
- utwr dowolny
- utwr a'vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

33
Klasyfikacja kocoworoczna egzamin promocyjny
program gwny wykonywany z pamici

- gama (durowa lub mollowa) minimum przez 2 oktawy z kadencjami , tercje


rwnolege przez 2 oktawy, seksty minimum przez jedn oktaw
- utwr z epoki renesansu lub baroku , lub cz formy cyklicznej z tej epoki
- utwr dowolny
- utwr a'vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

Klasa IV

Klasyfikacja rdroczna - przesuchanie

- 2 gamy durowa i mollowa z kadencj, tercje, seksty (dla zdolnych rwnie


oktawy)
- etiuda
- dwie skontrastowane czci utworu cyklicznego z epoki baroku lub klasycznej
- utwr dowolny (nieobowizkowo)
- utwr a'vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

Klasyfikacja kocoworoczna egzamin ukoczenia szkoy

- etiuda
- cz sonatiny, sonaty, rondo lub temat z wariacjami
- utwr kompozytora polskiego
- utwr dowolny
- utwr a'vista (z repertuaru uzgadnianego przez nauczycieli z programu klas
niszych ) do wgldu przez ucznia na p godziny przed egzaminem

34
Kryteria oceniania:

Ocena celujca (25 pkt.):


Wykonanie programu znacznie wybiegajce poza wymagania danej klasy pod
wzgldem wykonawczym i repertuarowym.
Laureat konkursu
Ocena bardzo dobra (21-24 pkt.):
Wykonanie programu z pamici, bez pomyek, w tempie, zgodnie z budow i
stylem epoki, prawidowo pod wzgldem muzycznym i technicznym, z
dynamik, ciekawie pod wzgldem interpretacyjnym.
Ocena dobra (16-20 pkt.):
Wykonanie programu z pamici, z ma iloci pomyek, w tempie, zgodnie z
budow, prawidowo pod wzgldem technicznym i muzycznym, z dynamik.
Ocena dostateczna (13-15 pkt.):
Wykonanie programu z pamici, z bdami, w tempach zblionych do
prawidowych ze zrealizowanymi problemami technicznymi zawartymi w
utworze w stopniu umoliwiajcym postpy w dalszej nauce
Ocena dopuszczajca (11-12 pkt.):
Wykonanie programu z pamici, z pomykami i brakami nie przekrelajcymi
moliwoci ich nadrobienia w dalszej nauce
Ocena niedostateczna (0-10 pkt.):
Brak opanowania minimum podstawowych wiadomoci i umiejtnoci w grze
na gitarze, ucze nie rokuje nadziei na rozwj.

Program musi by zgodny z wymaganiami edukacyjnymi stawianymi


uczniom w danej klasie i dostosowany do moliwoci i zdolnoci ucznia

35
Osignicia ucznia po ukoczeniu Szkoy Muzycznej I
stopnia
(cykl 6-letni i 4-letni )

Ucze:
1) szanuje dziedzictwo kulturowe swojego i innych narodw;
2) przestrzega zasad kultury, etyki i prawa autorskiego;
3) posiada wiedz niezbdn do rozwijania gry na instrumencie i do
wiadomego uczestnictwa
w yciu muzycznym;
4) zna i stosuje zasady dotyczce wystpw publicznych, ze szczeglnym
uwzgldnieniem zachowania i stroju;
5) wykazuje wraliwo artystyczn w kreatywnym realizowaniu zada;
6) rozwija pasj muzyczn poprzez podejmowanie inicjatyw artystycznych;
7) publicznie prezentuje swoje dokonania;
8) podczas gry na instrumencie prawidowo operuje aparatem gry;
9) czyta nuty ze zrozumieniem, potrafi wykona a vista proste utwory
muzyczne;
10) wykorzystuje wiedz oglnomuzyczn oraz umiejtnoci niezbdne do
zrozumienia i wykonywania utworw;
11) wiadomie wykorzystuje such muzyczny w dziaaniach praktycznych;
12) realizuje wskazwki wykonawcze ze zrozumieniem;
13) ocenia jako wykonywanych zada;
14) pracuje w zespole pod nadzorem osoby odpowiedzialnej za realizacj
projektu oraz bierze wspodpowiedzialno za efekt tej pracy;
15) integruje si i wsppracuje z czonkami zespou;
16) buduje relacje oparte na zaufaniu;
17) wykazuje si w dziaaniu aktywn postaw;
18) organizuje swoj indywidualn prac;
19) systematycznie rozwija swoje umiejtnoci;
20) wykorzystuje technologi informacyjn i komunikacyjn;
21) przewiduje skutki podejmowanych dziaa;
22) jest przygotowany do kontynuowania nauki;
23) potrafi skutecznie radzi sobie ze stresem, w szczeglnoci z trem.

36
Komentarz do programu nauczania gitary dla Szkoy Muzycznej I
stopnia w cyklu 6-letnim i 4-letnim

Oglna koncepcja programu

Uczniowie Szkoy Muzycznej przejawiaj rne uzdolnienia i moliwoci


manualne. Uczniowie s rwnie w rnym wieku. Nauczyciel dobiera
odpowiedni zakres materiau uwzgldniajc powysze warunki. Naley si
stara, aby utwory i wiczenia odpowiaday zaoeniom dla kadej klasy
podanym w dziale Materia nauczania.

Wskazwki metodyczne

Treci nauczania i wymagania zostay dostosowane do przecitnych


zdolnoci. Dlatego z uwagi na rne poziomy zdolnoci i moliwoci uczniw,
nauczyciel mniej zdolnemu moe rozoy treci nauczania i wymagania
edukacyjne jednej klasy na duszy okres ale nie wicej ni dwa lata.
Rozoenie treci i wymaga dotyczy rwnie maych dzieci lub z maymi
zaburzeniami np. typu dyslektycznego lub koncentracji nie wykluczajcymi go
jednak z nauki w szkole muzycznej.
Zdolniejsi uczniowie oczywicie mog realizowa treci i materia klas
starszych, przy czym treci nauczania i repertuar nauczyciel dobiera
indywidualnie do potrzeb i moliwoci ucznia. Uczniowie wybitnie zdolni
realizuj treci i materia wg indywidualnego programu ustalonego przez
nauczyciela.
Uczniowie powinni wiczy na instrumencie dobranym do swoich
potrzeb. Nauczyciel wskazuje instrument odpowiedni dla jego wzrostu i
proporcji ucznia. Mae dzieci graj na gitarach i , starsze na 7/8 oraz 4/4.
Instrument powinien by dobrej jakoci.
Materia nauczania naley tak rozoy, aby stopniowo wprowadza coraz
trudniejsze elementy techniczne. W pierwszych klasach szczegln uwag
naley powici na wypracowanie z uczniem prawidowej postawy z
instrumentem oraz odpowiednie rozlunienie i prac aparatu prawej i lewej rki.
Materia nauczania warto przeplata wprawkami i wiczeniami
przygotowujcymi.
Uczniowie powinni gra paznokciami, naley przyzwyczaja do tego
uczniw od pierwszych klas. Uczniowie od 4-tej klasy cyklu 6-letniego i od 2-
giej cyklu 4-letniego obowizkowo graj paznokciami naturalnymi lub
sztucznymi. Z tego obowizku moe zwolni nauczyciel tylko w szczeglnych
przypadkach np. zdrowotnych.

37
W przypadku przesucha procznych i kocoworocznych ucze moe w
wyjtkowych przypadkach i za zgod nauczyciela wykonywa utwory solowe
dowolne z nut.

Opis warunkw niezbdnych do realizacji programu nauczania

Aby ucze prawidowo si rozwija i robi postpy, naley zapewni mu


odpowiednie warunki, zarwno w szkole jak i w domu:
1) W klasie powinien znajdowa si pulpit, podnek, krzeso dopasowane
do wzrostu ucznia (najlepszy taboret bez oparcia o regulowanej
wysokoci). Taki sam zestaw przyrzdw obowizuje podczas
samodzielnego wiczenia.
2) Ucze wiczy codziennie w iloci i czasie oraz sposobach
proponowanych przez nauczyciela.
3) Ucze ma obowizek uczestniczenia we wszystkich zajciach lekcyjnych
oraz we wszystkich imprezach szkolnych (np. warsztaty, koncerty, lekcje
pokazowe itp.) zarwno jako suchacz oraz po wskazaniu przez
nauczyciela jako koncertujcy
4) Ucze posiada
- instrument dopasowany wielkoci do warunkw fizycznych,
dobrej jakoci (strojcy, wszystkie struny prawidowo brzmi,
dopasowana szeroko gryfu, rozstaw i wysoko strun nad gryfem)
- pulpit na nuty
- podnek lub podgitarnik (wg wskaza nauczyciela)
- metronom, tuner lub kamerton
- nuty
- akcesoria do pielgnacji paznokci wg wskaza nauczyciela
- materiay nutowe niezbdne do wiczenia w domu

38

You might also like