William Shakespeare

Shakespeare, 1564 ylnda ngilterenin Stratfort blgesinde John Shakespearenin olundan

biri olarak dnyaya gelmitir.

ngiltere de ifti ve maddi durumu iyi bir ailenin olu olan Shakespeare, eitim dili Latince
olan bir okulda eitim grm ve bu okul dnemi sayesinde de Roma edebiyat klasikleri ile
tanarak niversite eitimi almadan hayatna yn vermitir. 1582'de Stratford'dan Anne
Hathaway'le evlendi. Nasl geirdii bilinmeyen 7- 8 yllk bir aradan sonra 1592'de Londra
tiyatro evrelerinde ad duyulmaya balad.

Dnyada air ve tiyatro yazar olarak sekin bir yere sahipken, ngiltere de en byk air ve
tiyatro yazar nne kavumutur. Brakt eserleri sayesinde bugn ki nne kavumu olan
air, yaptlar rettii dnemde bu ne kavuamamtr. Yapt evlilik sonrasnda Londraya
g eden Shakespeare, burada aktr ve oyun yazar olarak grev yapm ve o dnemde hatr
saylr bir ne kavumutur.

Brakt sonets yaptlarndaki konularn genellikle klasik mitolojiden alarak en uzun iki
yksel iiri olan Venus and adonis ve The Rape Of Lucrece ile bilinen saysz eserinden
Romeo ve Juliet, Otello gibi yaptlar sayesinde hatr saylr bir gelir elde etmitir. air, elde
ettii gelirlerini emlak zerinde deerlendirerek emlak zenginleri arasna girmeyi baararak
1610 ylnda Stratforta dnmtr.

Toplu provalara ok az zaman ayrlabildiinden, Shakespeare'in oyunlarnda btn nemli

sahneler iki karakter arasnda geiyor ya da kalabalk bir sahnede btn yk bir karakter
tayordu. Tiyatro ve oyuncular kadar izleyiciyi de tanma frsatn bulan Shakespeare, oyunlar
da sahne olanaklarnn ve oyuncularn kiisel yeteneklerinin yan sra izleyicinin tepkilerini de
titizlikle deerlendirirdi.
Oyunlarn hep sahnelenmek iin yazm, bir repertuvar tiyatrosunun profesyonel oyun yazar
olarak edebi nden ok ticari baar peinde komutu. Bununla birlikte Ben Jonson gibi
adalar tarafndan edebiyat olarak da vlmt. Gerekten de szck ve imgeleriyle
olduu kadar ses, ritim ve l kullanmyla, satrlarnn vurgusu, dzeni ve lirikliiyle de
saysz okuru bylemiti.
Shakespeare'in hibir oyununun kendi el yazsyla gnmze ulamam olmas, o gnden bu
yana ngilizcenin yan sra hem oyuncusu ve izleyicisiyle tiyatronun, hem de duygu ve dnce
kalplarnn ok deimesi onun yaama tuttuu aynann nnde koyulaan bir bulut yaratt.
Sklkla ngiltere'nin ulusal airi ve "Avon'un Ozan" olarak anlr. Gnmze ulaan eserleri,
baz ortaklaa yazlanlarla birlikte 38 oyun, 154 sone, iki uzun yk iir ve birka dier kayna
belirsiz iirlerden oluur. 23 Nisan 1616 ylnda vefat etmitir.

NEML ESERLER
Othello, Bir Yaz Gecesi Ryas, Machbet, Hamlet, Romeo Ve Juliet, Kral Lear, Venedik Taciri
Bir Yaz Gecesi Ryas
Bir by ve yanllklar komedisidir. Atina yaknlarndaki bir koruda yollarn aran drt
sevgili, Periler Kral Oberon ile kavgac hizmetkr Puckn bysne kaplrlar. Kentten bir
grup ii de, gzden uzak bir yerde oyunlarn prova etmek iin koruya gelir. Onlar da perilere
katlrlar ve ortaya bir sr karklk ve komik durum kar. Sonunda her ey dzelirse de, en
komik sahne iilerin Dk Theseusun dn leninde oyunlarn oynadklar sahnedir.
Venedik Taciri
Bir komedi olmakla birlikte ciddi blmler de ierir. Oyundaki kt adam Yahudi tefeci
Shylocktur. Bor ald paray deyemeyen tccar Antoniodan, kendi vcudundan kesilecek
yarm kilogram et ister. Shylockun agzllkle ban biledii gerilimli bir durumadan
sonra Antonio kendisini savunan gen bir avukatn zeks sayesinde kurtulur.
Kral Lear
Shakespeare trajedilerinin en korkuncu, ama belki de en nemlisidir. Gururlu ve bencil olan
yal Kral Lear, sadk ve sevgili kz Cordeliann kendisini ne kadar sevdiini ablalar gibi
abartmal bir dille aklamamas zerine, fkeye kaplarak onu srgne gnderir ve tm
servetini br kzlar Goneril ve Regan arasnda paylatrr. Oysa iltifat dolu szlerine karn
bu iki karde zalim ve haindir. ok gemeden Lear onlarn gerek yzlerini grr. Frtnal bir
gecede sokaa atlan Lear, Cordeliaya yapt hakszln acsyla ldrmaya balar. Sonunda
onu kurtarmak iin geri dnen Cordelia da dmanlar tarafndan ldrlr. zntden perian
olan kral kznn lsne sarlarak son nefesini verir.
Romeo Ve Juliet
Shakespearein tm oyunlar arasnda en ok sahnelenen Romeo ile Juliet`tir. talyann Verona
kentinde yaayan birbirlerine dman ailelerin ocuklar olan Romeo ile Julietin, aileleri
arasndaki nefret yznden son bulan aklar anlatlr.
Hamlet
Hamlette, babas ldkten sonra annesiyle evlenen amcasnn aslnda babasnn katili olduunu
renen Danimarka Prensi Hamlet derin bir acya kaplarak almaya karar verirse de, bunu
bir trl gerekletiremez. Oyun, yalnzca amcas Claudiusun deil, kralie ve Hamletin de
ldkleri bir sahneyle biter.
Othello
Akn ayrlkla krklenen bir zlem durumuna, bu arada kskanla dnmesinin rnek
dram. Venedik hizmetindeki usta asker Othello, her bakmdan uyutuu Desdemona ile en ok
arzulad mutlulua kavumutur. Ama grev gerei Venedikten uzakta bulunduu zamanda
arzularnn kamlad bir zlem duygusuyla cokuya kaplr; agonun entrika ve inandrc
belgelerle kkrtt byk bir kskanlk girdabna kaplr. Einin gen ve gzel delikanl
Cassio ile sevitiine inanan ak yrei, Desdemonaya bir jestiyle boarak ldrmesiyle
sonulanrken, sahte bir doymuluk yanlgsna kaplr. Konu, birok ressam kendine ekmi,
sahneden perdeye aktrlm, operas da yaplmtr.
Machbet
Konusunu skoya tarihinin gereklerinden alan Shakespeare (I. Duncan ldrerek kral olan
Macbeth, 1040-1057), yksek katlara kma tutkusundaki bir soylu ile onu kkrtmaktan geri
kalmayan ii zlem dolu einin iledikleri cinayetlerden sonraki ruhsal deiimlerini, vicdan
azaplarn, aclarna yenilmelerini en inandrc boyutlarda, en gl sahne tekniiyle, en etkili
anlatmla verir. Tahtta hak ileri srebilecek bir evlilie yaslanan Macbeth, cadlarn
atelendirdii ykseli isteini uykudaki kral ldrlen klcnn hainliiyle salar. Konuk
ettii kral gibi en yakn dostunu da ldrerek yok ettii halde i dirliini, rahatn bulamaz.
Sonunda tahtta asl hakk olan kiiye, Birnam ormannn aa dallaryla saklanarak yryen
ngiliz Ordusuna yenilerek var olduunu sand her eyi yitirir.

Kaynaka:
http://www.turkedebiyati.org/shakespeare.html
https://tr.m.wikipedia.org/wiki/William_Shakespeare
http://www.bilgiustam.com/william-shakespeare-kimdir/
http://www.nkfu.com/william-shakespeare-eserlerinin-kisa-ozetleri/
http://e-okulbilgi.com/william-shakespeare-kimdir-eserleri-nelerdir-761.html