TH NGHIM HA L

Bi 2: HP PH
Cu 1: Phm vi ng dng ca phng trnh ng nhit Freundlich, Langmuir v BET.

Phng trnh Freundlich: y l phng trnh thc nghim, p dng cho s hp ph

cht kh hay cht ho tan trong dung dch = K. C1/n.

Trong : K v 1/n l nhng hng s khng c ngha vt l

C l nng dung dch hp ph t cn bng

Vit di dng logarit: log = 1/n logC + logK.

Nh vy nu biu th log theo logC, ta s c 1 ng thng c h s gc 1/n v

tung gc l logK.
Phng trnh Freundlich thng thch hp khong nng (hay p sut) trung bnh,
v nng thp thng t l thun vi C v nng cao thng t ti 1 tr s gii
hn v do c lp vi C.
Phng trnh Langmuir: y l phng trnh l thuyt, p dng cho hp ph n lp
kC
(hp ph ha hc):
1 kC

Trong : : che ph b mt, : s mol ti a cht b hp ph trn 1g cht rn sao

cho cc phn t to thnh n lp, k: hng s.

C C 1
C th vit li phng trnh trn di dng:
k

Vy nu biu th C/ ta c 1 ng thng c h s gc 1/ v tung gc 1/k

T phng trnh Langmuir, c th xc nh c b mt ring S0 ca cht hp ph.

thit lp phng trnh Langmuir phi c cc gi nh sau:

1. Cc cht b hp ph hnh thnh mt lp phn t.

2. Nng lng hp ph cc phn t l ng nht.
3. S hp ph l thun nghch.

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

1
 Phng trnh BET: M t qu trnh ng nhit hp ph. thit lp phng trnh BET
phi c cc gi nh sau:

1. Hp ph vy l to thnh nhiu lp phn t. Mi phn t lp trong l trung tm hp

ph cho lp k tip.
2. Cc tm hp ph c nng lng nh nhau.
3. Cc phn t b hp ph ch tng tc vi lp trc, khng tng tc vi phn t bn
cnh.

Cu 2: Cc loi cht hp ph rn v cc tnh cht c trng ca chng.

C 2 loi cht hp ph rn phn loi da trn xp:

1. Cc cht hp ph khng xp:

- C kt cu cht nhng vn c l hng l cc khe do cc ht nguyn t sp xp st
nhau to ra.
- To ra bng cch cho kt ta cc cht kt tinh kh tan nh mui, oxyt (nh BaSO4,
TiO2..) hay em nghin cht kt tinh v khng kt tinh ri nn li.. Loi ny c b mt
ring khng ln.
- Cht tiu biu: mui graphit v mui trng.
2. Cc cht hp ph xp:
L loi trong cu trc bao gm cc ht vi l xp bn trong hay mng khng gian
cha l hng nh. Loi ny c b mt ring ln. V d: zeolit.

Cu 3: Nu 3 ng dng thc t ca s hp ph lng rn v kh rn. Cho v d 3 tn

cht hp ph rn .

Hp ph lng - rn:

- Dng than hot tnh kh mu cc sn phm du ha, dung dch ng, du thc vt.
- Dng cc cht hp ph nh nha trao i ion, Al2O3, MgO... lm ct sc k phn
tch v tch cc cu t trong dung dch.
Hp ph kh rn:
- Hp ph H2 trn xc tc Pd trong phn ng hidro ha.
- Dng than hot tnh hp ph kh c, kh mi.
- Dng zeolit lm xc tc cracking du m.

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

2
Cu 4: C cn cn chnh xc 1,0000g than hot tnh hay ch cn cn chnh xc 1,xxxxg
hay 0,9xxxxg? Gii thch?

Ch cn cn gn ng v ghi kt qu chnh xc trn cn. V hp ph c tnh theo

s mol cht b hp ph trn khi lng cht rn dng hp ph. Nhng cn cn gn ng vi
1g gim sai s gia cc ln o.

Cu 5: nh ngha b mt ring ca cht hp ph. Lm th no xc nh b mt ring

ca mt cht hp ph?

B mt ring cht hp ph: Tng din tch trn 1g cht rn (m2/g).

Cch xc nh: T phng trnh Langmuir, c th xc nh c b mt ring S0 ca

cht hp ph theo cng thc:

S0 = . N. A0
Trong :
N: s Avogadro = 6,023.1023.
A0: din tch chim ch trung bnh ca 1 phn t cht b hp ph( khi hp ph
gi l n lp).

Cu 6: Nu cc yu t nh hng n s hp ph.

Lng cht hp ph trn b mt cht hp ph ph thuc vo nhiu yu t:

- Bn cht cht hp ph v cht b hp ph.

- Nng ca cht hp ph.
- Nhit

Cu 7: nh ngha: S hp ph, cht hp ph, cht b hp ph.

Hp ph: l hin tng c mt cht (dng phn t, nguyn t, hay ion) tp trung, cht
cha trn b mt phn chia pha no (kh/rn, lng/rn, kh/lng..), l qu trnh thun
nghch, ta nhit.

Cht hp ph: Cht rn m trn b mt ca n xy ra s hp ph.

Cht b hp ph: Cht kh (hi), lng b thu ht v gi trn b mt ca cht hp ph.

Cu 8: Nguyn nhn ca s hp ph. So snh cc loi lc hp ph.

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

3
 Nguyn nhn ca s hp ph:

- Hp ph vt l: Do lc tng tc yu: lc Van der Waals, lin kt hydro.

- Hp ph ha hc: Do to thnh lin kt ha hc gia cht hp ph v cht b hp ph.
So snh:
Hp ph vt l Hp ph ha hc
To lp a phn t To lp n phn t
D kh hp ph Kh kh hp ph
Khng chn lc C chn lc
H < 10 kcal/mol H > 10 kcal/mol
Nng lng hot ha thp Nng lng hot ha cao
Nhit thp Nhit cao

Cu 9: Hp ph n khi no th dng? Ti sao cn c thi gian 30 pht?

S hp ph dng li khi t cn bng, tc hp ph bng tc gii hp. Cn thi

gian 30 pht t cn bng, khi ny lng cht b hp ph l khng i.

Bi 4: NGHCH O NG
Cu 1: Trong cng thc tnh hng s vn tc phn ng ca phn ng nghch o
ng ti sao c th thay i nng bng gc quay ?

Gi , t, o l gc quay hn hp thi im ban u t = 0, thi im t v thi im

kt thc qu trnh t = . V t thi im u n thi im kt thc phn ng, gc quay bin
thin mt lng o - nn gi tr ny t l vi nng u ca saccaroz (Co), cn nng
ng thi im t (C = Co x) th t l vi gc quay k t thi im n khi kt thc
phn ng t - .

Cu 2: D on s bin i gc quay cc ca hn hp phn ng nghch o ng?

Ti sao gi l phn ng nghch o ng? V phi tin hnh trong mi trng HCl?

Ta thy saccaroz v glucoz lm quay mt phng phn cc sang phi ([] > 0) cn
fructoz lm quay sang tri ([] < 0) vi gi tr [] ln hn nhiu. Do gc quay ca hn hp
thy phn s gim dn v 0 ri tr thnh m nn gi l phn ng nghch o ng.

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

4
 Tin hnh trong mi trng HCl v H+ l xc tc cho phn ng thy phn saccaroz.

Cu 3: o phi em chng cch thy hn hp phn ng 70oC v trn 30 pht,

un trc tip trn bp c khng? Ti sao?

Phi un hn hp 70oC v trn 30 pht tng tc phn ng, nhanh t thi im

kt thc hn. Sau khi un phi lm ngui v nhit thng v th nghim ang xt iu
kin ng nhit.

Khng th un trc tip trn bp v: kh khng ch nhit , nhit cao lm cho nc

bay hi, thay i nng ng nh hng n gc quay, Ngoi ra nhit cao cn lm
ng b bin tnh v gy nng cc b.

Cu 4: Bc ca phn ng nghch o ng l bao nhiu? Gii thch da trn l thuyt.

Phn ng thy phn saccaroz xy ra theo phng trnh:

C12H22O11 + H2O C6H12O6 + C6H12O6

H

saccaroz glucoz fructoz

Tc phn ng ph thuc vo nng saccaroz, nc v ion H+ dng lm cht
xc tc. Nhng lng nc dng thc t rt ln nn coi nh khng i, cn nng ion H+
gi nguyn trong sut thi gian phn ng, v vy phn ng c th xem l bc mt.

Cu 5: Sau khi c kt qu thc nghim, c th xc nh bc phn ng bng cch no?

Tc ca phn ng c xc nh theo phng trnh:

dC
kC saccaroz
dt

Ly tch phn thu c hng s tc ca phn ng:

1 C0 1 C0
k ln ln
t C t C0 Cx

y: Co l nng ng ban u.
Cx l nng ng tham gia phn ng trong thi gian t.
C = Co Cx l nng ng thi im t.
Sau khi c kt qu th nghim: V o t l vi nng ban u ca ng (Co).

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

5
t t l vi nng cn li ca ng thi im t: (Co Cx). Thay vo ta c:
1 0
k ln
t t

Cu 6: Ti sao saccarose, glucose, fructose l cht quang hot (lm quay mt phng
phn cc ca nh sng qua knh Nicon).

ng saccaroz v cc sn phm thy phn ca n u cha cc nguyn t cacbon

bt i xng, v vy chng l nhng cht quang hot.

Bi 6: BC PHN NG
Cu 1: nh ngha bc nng , bc thi gian.

Phng php vi phn gm 2 cch lm:

Bc nng (nc) hay bc thc: Vn tc xc nh ti thi im t = 0 ng vi mt lot cc

phn ng c nng ban u CAo khc nhau. Phng php ny loi tr c c nh
hng ca sn phm v cht trung gian trn vn tc phn ng.

Bc thi gian (nt): Vn tc xc nh ti nhng thi im t khc nhau ca mt phn ng. Bc

phn ng xc nh theo cch ny ging vi bc xc nh theo phng php tch phn.

nc > nt: sn phm hoc cht trung gian c ch phn ng.

nc < nt: sn phm hoc cht trung gian lm xc tc phn ng.

Cu 2: nh ngha bc phn ng v cch xc nh bc phn ng. ngha ca vic xc

nh bc phn ng.

Bc phn ng ca mt phn ng ha hc theo mt cht phn ng: l s m ca nng

cht trong biu thc vn tc. Bc tng cng ca phn ng bng tng s bc theo cc cht
phn ng.

Cch xc nh bc phn ng: Ch c th xc nh bng nghin cu thc nghim ng hc

ca phn ng m khng suy dn c t phng trnh ha hc. Phng php: tc u,
da vo ng cong ng hc hoc o cc i lng tng quan vt l.

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

6
 ngha ca vic xc nh bc phn ng: Vn tc phn ng c nh ngha l i lng
c trng cho din bin nhanh hay chm ca mt phn ng ho hc. T phng trnh ng
hc c th xc nh c tc phn ng, nng cc cht ti thi im bt k.

Cu 3: Na2S2O3 cho vo lm g? Vit phng trnh phn ng. Cng dng ca h tinh
bt.

gi cho bin thin C A ging nhau trong mt lot th nghim, ta s thm lng xc nh
tng i nh Na2S2O3 vo dung dch. Na2S2O3 s tc dng vi I2 sinh ra theo phng trnh:

2Na2S2O3 + I2 2NaI + Na2S4O6.

Khi Na2S2O3 phn ng ht th I2 sinh ra s kt hp vi h tinh bt cho mu tm nht, gip

ta xc nh c thi gian phn ng t.

Cu 4: Ti sao phi ghi nhit ca mi th nghim? Nhit nh hng n hng s

tc theo phng trnh no?

V nhit nh hng n vn tc phn ng. y l phn ng ta nhit nn nhit s

tng trong thi gian phn ng. Cn phi c nh nhit hng s tc khng i. mi
nhit khc nhau th hng s tc s khc nhau. Phng trnh Arrehnius: kT=ko.e-Ea/RT.

Cu 5: Trnh by r phng php xc nh bc phn ng bng phng php tch phn

v vi phn.

Nh phng php c lp, xc nh bc phn ng theo mt cht, v d cht A, th nng

cc cht cn li c gi khng i (hoc thay i rt t) trong khong thi gian kho xc
bng cch cho nng u rt ln so vi cht A, khi phng trnh vn tc c dng:

v = k.CAn
Thc hin tng t cho cc cht cn li.
T y tm c bc phn ng theo 2 phng php l tch phn v vi phn.

Phng php vi phn:

- Phng php Van tHoff: cn bit nng C v tc v ng vi cc thi im khc

nhau. Ly logarit phng trnh trn ta c ln v = ln k + n.lnCA. Dng phng php i
s bng cch chn tng cp s liu tnh ri ly trung bnh. Hoc dng th quan
h ln v = f(lnCA).

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

7
 - Phng php nng u: S dng tc bt u phn ng, chn nng u ca
cht B l nh nhau, thay i nng cht A trong tng th nghim. o v ca tng th
nghim ri lp t s tm n.

Phng php tch phn: Gi s n = 1, 2, 3 Tm cc k ng vi cc im thc nghim

khc nhau. Nu k l hng s th bc gi s l ng. Hoc dng th, nu thng th
chnh l bc phn ng.

Cu 6: Ti sao khi dung dch c mu tm nht th ngng th k?

V khi c mu tm nht l lng Na2S2O3 ht, I2 sinh ra d. l thi im bin thin

C A mi th nghim l bng nhau.

Cu 7: Bnh 1 gm: Na2S2O3, KI, H2O. Bnh 2 gm: K2S2O8, H2O v h tinh bt. bnh
no vo bnh no? Lm ngc li c c khng? Ti sao?

bnh 2 vo bnh 1. V Na2S2O3 l c nh lng bin thin nng tc cht l bng

nhau mi th nghim. Nu ngc li, khng lng Na2S2O3 phn ng kp vi lng
I2 sinh ra, lm I2 kt hp vi h tinh bt, dung dch ha tm khi cha t ti bin thin nng
cn thit.

Cu 8: Trong biu thc xc nh v ti thi im u, ti sao c th vit:

dC A C A C Ao C A
v kC Ao C Bo
a b

dt t t
V ti thi im ban u, C A nh, CA gn bng CAo.

Bi 8: CN BNG LNG - LNG

Cu 1: Nu nguyn tc ca bi th nghim vi h hai cht lng ha tan hn ch vo
nhau (phenol nc).

Phng php a nhit.

Cu 2: Ti sao khi lm th nghim khng nhit mi trng qu cao so vi nhit

chuyn pha?

V nu nhit mi trng qu cao so vi nhit chuyn pha th s c s bay hi,

lm thay i thnh phn pha.

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

8
Cu 3: th biu din nh hng ca nhit tan ln vo thnh phn c dng nh
th no? Gii thch cc min ca th .

Vng nm ngoi ng cong l vng ng th, vng trong ng cong l vng d

th. C im cc i (c gi l im ha tan cc i, ti bc t do ca h bng 0), v
c th c c im cc i ln cc tiu.

Cu 4: Cho bit ngha ca nhit ti hn.

Ti nhit ti hn l nhit m h bt u ch c 1 pha vi bt k h c thnh phn

nh th no.

Cu 5: Ti sao trong qu trnh un nng, khi hn hp sp trong phi cho nhit

tng rt chm v khuy mnh hn?

Khi hn hp sp trong l lc hn hp sp chuyn t d th sang ng th. S thay i

ny rt nhanh (ti 1 nhit xc nh) nn phi tng nhit t t quan st c. Cn
khuy mnh nhit ng u trong ton h, lm ton h u chuyn t d th sang ng
th, trnh xy ra s chuyn pha cc b.

Cu 6: Trnh by phng php a nhit v ng nhit thit lp biu nhit -

thnh phn.

1. Phng php ng nhit:

- Gi nhit ca h khng i, thay i thnh phn ca h (chng hn thm dn phenol

vo nc). Xc nh im h chuyn t ng th sang d th v ngc li.

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

9
 - Lc mnh l ng hai cht lng ny ri ngm trong bnh iu nhit c nh nhit ,
cho ti khi phn hon ton thnh 2 pha. Sau phn tch nh lng 2 pha ny.

2. Phng php a nhit:

Vi hn hp c thnh phn m chng hn nm

trong vng d th (h vn c), tng dn nhit .
n nhit T th hn hp tr thnh trong. Nhit
tip tc tng, hn hp vn trong. Vy cn c
vo nhit bt u trong hay bt u c xc
nh im b.
Lm th nghim vi nhng hn hp c thnh phn
khc nhau s xc nh c ng cng aKb.

Cu 7: Trong hai phng php ng nhit v a nhit th theo anh ch, phng php
no n gin hn? V sao?

Phng php a nhit d tin hnh hn v vic phn tch thnh phn 2 pha trong
phng php ng nhit rt kh phn tch, trong khi vic tng dn nhit trong phng
php a nhit d thc hin hn.

Cu 8: Gi nguyn thnh phn phenol v nc trong ng nghim, un khng khuy

th c xy ra hin tng chuyn pha khng?

Vn xy ra hin tng chuyn pha, nhng xy ra trong ton b khi dung dch cn
phi cn nhit cao hn so vi nhit chuyn pha tht. V khi khng khuy s xy ra hin
tng un nng cc b, phn dung dch di y s b nng v chuyn pha trc trong khi
phn dung dch pha trn cha t n nhit chuyn pha. y l qu trnh cp nhit i
lu t nhin.

Cu 9: mt nhit xc nh, vi mt lng nc nht nh, cho dn phenol vo

nc (c khuy trn), d on h s xy ra nh th no?

Giai oan 1: Lc mi cho phenol vo, phenol cha t trng thi bo ha trong nc,
h vn trong vng ng th, dung dch vn trong. Nu nhit cng cao, thi gian h tn
ti vng ng th cng di. Nu h vt qua nhit ti hn th thm bao nhiu phenol
vo h vn nm trong vng ng th.

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

10
 Giai on 2: H bt u tch pha, dung dch bt u c. Phenol bt u t trng thi
bo ha trong nc.
Giai on 3: Thm tip phenol vo h s chuyn sang vng ng th, dung dch trong.
Tip tc thm phenol th h vn trong vng ng th. Dung dch ny l nc cha bo ha
trong phenol.

Cu 10: Ti sao khng un trc tip phenol trn bp?

Khng un trc tip phenol trn bp v nhit h tng rt nhanh, kh khng ch, kh
quan st c im chuyn pha.

Bi 10: NHT
Cu 1: nh ngha nht tng i, nht ring, nht rt gn, nht c
trng.

dd dd
- nht tng i: t
dm dm

Trong : dd , dd v dm , dm ln lt l nht v thi gian chy trong nht k ca

dung dch v dung mi nguyn cht.

dd dm
- nht ring: r t 1
dm

r
- nht rt gn: rg
C

C nng dung dch tnh bng g/100ml dung mi.

- nht c trng: l gii hn nht rt gn khi nng C tin v 0.

r
lim
C0 C

Cu 2: Th no l dung dch cao phn t in ly? Dung dch cao su / toluen l dung
dch in ly hay khng in ly? Ti sao?

Dung dch polymer in ly: L nhng polymer khi trng v ha tan c th phn ly
thnh cc ion. C 3 loai:

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

11
 - Polymer c cha nhm acid: COO-, OSO3- nh: tinh bt ha ta, aga aga, alginat, gm
arabic.
- Polymer c cha nhm base: NH3+
- Polymer cha c 2 nhm acid, base nh protein.

Dung dch cao su / toluen l dung dch polymer khng in ly v khi trng n khng phn
ly ra ion.

Cu 3: Nu cc phng php xc nh trng lng phn t ca cc polymer.

Cc phng php xc nh trng lng phn t ca cc polymer:

- Phng php o p sut thm thu.

- Phng php khuch tn.
- Phng php phn tn nh sng.
- Phng php siu ly tm.
- Phng php o nht.

Cu 4: Nguyn nhn gy ra nht ca dung dch cao phn t.

Khi cht lng chuyn ng, do cc lp khc nhau chy vi vn tc khc nhau nn s
xut hin ni lc ma st gia cc lp vi nhau, gy ra nht.

Cu 5: Cc iu cn ch trong v sau th nghim l g?

Trong th nghim:

- Trng nht k t nht 3 ln bng dung dch cn o nht.

- o thi gian chy ca dung dch t long ti c.
- Ghi nhit sau mi ln o.

Sau th nghim: Ra sch nht k nhiu ln bng dung mi v y dung mi

ngm.

Cu 6: Tnh cht c trng nht ca dung dch polymer l g? nh hng ca trng

lng phn t n tnh cht ny nh th no?

Dung dch polymer c c trng bi gi tr nht. Gi tr ny kh cao ngay khi

nng rt thp.

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

12
 Mi quan h gia phn t lng trung bnh M v nht c trng th hin qua h
thc Mark Houwink Sakurada:

k .M a
Vi k v a (a < 1) l cc hng s ph thuc loi polymer, dung mi, nhit .

H thc trn ch ng khi dung dch long. Khi nng dung dch kh cao cc phn
t gn nhay to cc polymer, do vy h s t nht s tng rt nhanh.

Khi khi lng phn t cng cao, cng cng knh th nht cng tng.

Cu 7: Ti sao cao su ha tan c trong toluen? Trnh by cc giai on ca s ha

tan polymer trong dung mi.

V cao su v toluen u khng phn cc nn d ha tan vo nhau. Cc giai on ca

s ha tan dung mi:

- Giai on 1: Cc phn t dung mi tip cn khi polymer, to lp v solvat lm yu

lin kt polymer polymer qu trnh ta nhit H < 0, G < 0.
- Giai on 2: Dung mi khuch tn vo khi polymer th tch tng, khi lng tng
S > 0 TS > 0, khi H = 0 hay H < 0 G = H TS < 0.
S trng c gii hn to thch.

Cu 8: M t nht k Ostwald. Cc yu t no nh hng n nht ca dung dch

polymer v nh hng theo chiu hng nh th no?

M t nht k Ostwald: c hnh ch U, mt bn c mao qun kch thc 0,4 0,8mm.

Phn trn mao qun ni lin vi 2 bu hnh cu th tch khong 1 2ml. Lc gy ra dng
chy ca cht lng trong nht k l trng lc. Dng xc nh nht vi tng nng
xc nh. Th tch dung dch dng cho mi ln o phi bng nhau.

Cu 9: Dung dich PVA c nng ban u l 1g/100ml H2O. Tnh ton pha 16ml dung
dch PVA c nng 0,3g/100ml H2O v 0,5g/100ml H2O.

Cch pha 16ml dung dch PVA 0,3g/100ml H2O:

16 0 , 3
Lng PVA c trong 16ml PVA 0,3g/100ml H2O : 0 , 048 g
100

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

13
 0 , 048 100
Th tch dung dch PVA 1g/100ml H2O cn ly c 0,048g PVA: 4 ,8 ml
1

Lng nc cn thm vo: 16 4 ,8 11 , 2 ml

Cch pha 16ml dung dch PVA 0,5g/100ml H2O:

16 0 ,5
Lng PVA c trong 16ml PVA 0,5g/100ml H2O : 0 , 08 g
100

0 , 08 100
Th tch dung dch PVA 1g/100ml H2O cn ly c 0,048g PVA: 8 ml
1

Lng nc cn thm vo: 16 8 8 ml

TH NGHIM HA L HAK, HC11HD

14