EEN NIEUWE RADIOMETER

F.N. Heinsius

Oud. De radiometer van Crookes meet geen geluid maar warmte- en zonnestraling. In de glazen bol, zie
afbeelding, heerst een lage druk. Door het ontvangen van zonnestraling gaat de molen draaien. De rotor
is aan n zijde dubbelzijdig zwart en aan de andere kant spiegelend gefabriceerd. De twee zijden zijn
bovendien thermisch van elkaar gesoleerd. Uit het elektromagnetisme is het verschijnsel stralingsdruk
bekend. Fotonen of lichtdeeltjes hebben een zekere impuls en oefenen een
druk uit op een vlak. Als voorbeeld nemen we een straling van 180 w/m2
(vanaf 120 w/m2 is er sprake van zonneschijn). We kiezen de golflengte L=
650 NM. De energie per foton is dan E= HF= 3,05*10^-19J met H als
constante van Planck en F de frequentie in Hz. Volgens Einstein kan de energie
ook geschreven worden als E=MC^2. De impuls P per foton is dan P= E/C=
1,014*10^-27 kg m/s. Het aantal fotonen dat per seconde een oppervlak van
1m^2 raakt is het aantal in het volume 3*10^9 m^3. Dit zijn dan
180/3,05*10^-19= 5,9*10^20 fotonen. De druk P uitgeoefend door de straling
is de totale impulsmutatie per seconde per oppervlakte eenheid wat betekent
dat P= 5,9*10^20*1,014*10^-27= 5,98*10^-27= 5,98*10^-7 PA. Deze druk
geldt voor de druk op de zwarte rotor, omdat het foton daar aangetrokken
wordt door de kleur. Voor het spiegelende oppervlak is de druk tweemaal de
Figuur 1 Normaal hierboven berekende waarde, omdat de impuls MC voor de botsing wordt
omgezet in MC na de botsing omdat het foton niet wordt aangetrokken door
de kleur. Het drukverschil tussen het zwarte en spiegelende oppervlak is dan
5,98*10^-7 PA. De spiegelende rotor zal dus van de zon af bewegen bij de gekozen frequentie volgens de
theorie en de zwarte naar de zon toe bewegen. Help, dit blijkt niet het geval!!! In de radiometer bewegen
beide zwarte zijden juist van de zon af. Er is dus een ander, tegengesteld en sterker effect dan de kleur.
De straling warmt de zwarte zijden meer op dan het spiegelende vlak. Hoewel het gas in de bol van lage
druk is, is er wel degelijk gas aanwezig. Het gas langs het zwarte vlak wordt meer opgewarmd dan het
gas langs de spiegelende zijde. Het gas aan de zwarte zijde is dus van een hogere temperatuur en blijft
dus ook van hogere temperatuur vanwege de thermische isolatie. Een gas van hogere temperatuur oefent
een grotere druk uit zodat de zwarte zijden van de zon af bewegen.

Nieuw. Nu de snelste radiometer; dit is een gewijzigde en nieuwe

zonnestralingsmeter!!! Kies voor de kleuren zwart en blauw, niet
donkerblauw, maar lichtblauw. Laatstgenoemde kleur wordt gebruikt voor
koeling door het Toeareg nomadenvolk in de Afrikaanse woestijn. Dit
hemelblauw van het gemiddelde daglicht vormt hier op aarde de
tegenovergestelde kleur van zwart van het gemiddelde nachtlicht.
Voorgaande radiometer hanteert het spiegelende vlak. Niet de oude kleur
van het gespiegelde vlak, maar het hemelblauw vormt de tegenovergestelde
kleur van zwart. Dit zal de rotor derhalve aanzienlijk versnellen (1,5x) in een
nieuw type radiometer. Het hemelblauw vormt de tegenovergestelde kleur
van zwart. Zie hiernaast het technische ontwerp.

Figuur 2 Heinsius-radiometer

Referenties

-Ir. W.V. Struik, Den Haag, normaalberekeningen behorende bij zijn normaalexemplaar
-W.Crookes, uitvinder van de radiometer

Copyright 2016 F.N. Heinsius. All rights reserved etc.