AKSLAR ve MLLER

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 AKSLAR MLLER

Eksenel kuvvetlerde her iki elemanda ekmeye veya basmaya

zorlanabilirler.

Her iki elemanda ii dolu veya bo imal edilirler.

Eksen durumlarna gre

Genel olarak dz elemanlardr Dz veya dirsekli ( krank mili ) olabilirler

Kasnak, tekerlek, ark, makara Ayn elemanlar iin tayc olmakla

gibi elemanlar tamakta ve bu beraber esas olarak g ileten
nedenle esas olarak eilmeye elemanlardr. bundan dolay ana
zorlanmaktadrlar zorlanma olarak burulmaya tayc
eleman olduklarndan da eilmeye
almaktadrlar.
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 AKSLAR MLLER

Akslar statik veya deiken Miller de dnen elemanlar

zorlanmalarn etkisi altnda olduklarna gre daima deiken
kalmaktadr. zorlanmann etkisi altndadr.

Dnen Akslar Sabit Akslar

her zaman deiken zorlanma ekli d
zorlanma etkisindedir kuvvetin zamana gre
deikenliine baldr.

Kuvvet statik ise Kuvvet deiken

zorlanma statik ise zorlanma
deikendir

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
Bir aks veya mil ekillendirilirken gerilme dalmn eitlemeye
almak, milin hafifletilmesini salayaca iin tercih edilir. E
gerilme dalml mil ekli pek kullanl olmad iin e gerilme
dalmna olabildiince yaklaabilmek amacyla kademeli miller
yaplmaktadr. Kademeli ekillendirme, milin zerinde tad

elemanlarn kolayca monte edilmesine de olanak salamaktadr.

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 Dnen aks

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
Dik freze tezgah dili
kutusundaki miller
(kamal miller,kademeli
miller)

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
i delik mil rnei
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
Krank mili
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 Malzeme ve retim
Aks ve mil malzemesi olarak genel imalat elikleri ( St 50, St 60,
St 70 ) ok kullanlmaktadr.

Yksek zorlamalarda 40Mn4, 34 Cr 4;

Tat konstrksiyonlarnda 16 MnCr 5, 20 MnCr 5 kullanlr.

Korozyon ve benzeri etkilerden uzakta kalmann istendii

ortamlarda paslanmaz elik kullanlr.

aplar 150 mm ye kadar olan dz miller ve akslar tornalama,

souk veya scak ekme metoduyla yuvarlak eliklerden
retilirler. Millerin ve akslarn yatak iinde kalan ksmlarna
( muylu ) tornalama ve talama ilemleri uygulanr.
150 mm den byk apta olan miller ve akslar dvme usul ile
yaklak olarak istenilen boyutlara getirilip tornalama ilemi ile
hassas boyutlar elde edilebilir.
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 Hesap Yntemi
AKSLAR MLLER
Mukavemet Hesab Mukavemet Hesab
Deformasyon Hesab
Eilme Deformasyonu
Burulma Deformasyonu

Titreim Hesab
Eilme Titreimi
Burulma Titreimi
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 AKSLAR
Mukavemet Hesab:
Akslar eilmeye zorlanmaktadrlar. Emniyet gerilmeleri belirlenirken
zorlanmann statik veya deiken olmas dikkate alnr.

i dolu ise:

Me Me
e e em
W d 3

32

32 M e
d3
e em
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 AKSLAR

Mukavemet Hesab:

i bo ise: d : d ap di : i ap

Me Me di
e e em c=
W d di4 4
d
( )
32 d

32 Me
d3
( 1 c 4 ) e em
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 Emniyet gerilmeleri ;

Ak Statik zorlanmalar iin

e em
s
D'
Deiken zorlanmalar iin
e em
s

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 MLLER
Mukavemet Hesab:

Miller mukavemet bakmndan tam deiken eilme eilme

ve burulmaya zorlanr. Bileke moment

M B M e2 ( 0 M b ) 2 M
e
0=em/1,3.em
M
Momentlerin ikisi de ayn zorlanma eklinde olursa,
b
ikisi de
statik veya tam deiken 0=1; biri statik biri tam deiken
ise 0=0,7 alnr. DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
Buna gre bantsndan mil ap

eklinde bulunur.

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
Miller sadece burulmaya gre basit olarak ta hesaplanabilir.

Kayma emniyet gerilmesi 1,5 daN/mm2, (kopma mukavemeti

K50daN/mm2 olan elikler)
P
d 1483 (mm)
n

Kayma emniyet gerilmesi 2 daN/mm2, (kopma mukavemeti

K70daN/mm2 olan elikler)
P
d 134,5 3(mm)
n

Kayma emniyet gerilmesi 3 daN/mm2 , (kopma mukavemeti

K>50daN/mm2 olan elikler) P
DE Makina Elemanlarna Giri d 117
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
,53 (mm)
n
ekil deitirme hesabnda sadece burulma ekil deitirmeleri
dikkate alnrsa ve milin 1mye karlk burulma as
olarak kabul edilirse, ekil deitirme hesabndan mil ap:

P
d 1204 (mm)
n

bants ile elde edilebilir.

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
rnein 240 D/dda 30 kW g ileten bir milin emniyetli
kayma gerilmesi deeri 3 daN/mm2 iin mukavemet ve
burulma ekil-deitirmesine bal olarak mil ap;

Burulma bantsndan: d 117,53 30 / 240 58,75mm

ekil-deitirme bantsndan: d 1204 30 / 240 71,75mm

Olarak elde edilir. Buna gre mil ap en byk deere

gre yuvarlatlarak, d=75mm bulunur.

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
Aks ve millerde dikkat edilmesi gerekli husus gei yerlerinde
meydana gelen gerilme ylmalardr. Gei yerleri yuvarlatlr.
Ayrca mil zerine yerletirilen yatak ve gbeklerde ; mil
yuvarlatma yarap yatan yuvarlatma yarapndan farkl
veya e veya f,g deki gibi olmaldr.

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
Tasarm ilemlerine yardmc olmak zere, ekilde eitli
entiklerle beraber bunlarn entik faktr de verilmitir.
Burada dikkat edilmesi gereken husus olduka yksek entik
faktrne sahip (b) deki entik yerine (c) deki zm nerilir.

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
 Miller ve dnen akslar daima tam deiken eilme gerilme
ylmasna zorlandklarndan gerilme ylmasna sebep
olacak etkenlerden kanmak gerekir.Ancak gerilmenin
deerine bal olarak kademeli ap yapm, moment
aktarm iin kullanlacak mil-gbek balantlarnn
kanallarnn almas, zerinde tadklar elemanlar
eksenel dorultuda tespit edebilmek iin kanal ama, delik
ama, vida ekme veya sk geme yapma gibi
zorunluluklar kendiliinden gerilme ylmas olutururlar.

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
Aadaki ekillerde gerilme ylmasna sebep olan entik etkisini
azaltmak iin alnan konstrktif tedbirler gsterilmitir. Aks veya milleri
ekillendirirken dikkat edilecek dier bir noktada zerlerinde tadklar
elemanlarn (kasnak,dili, szdrmazlk eleman vb.)kolay taklp
sklmesine izin veren bir ekle (kademeli ap,pah krma vb.) ve uygun
toleranslara sahip olmalardr.

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
DE Makina Elemanlarna Giri
. zes, M. Belevi, M. Demirsoy
Muylular, Milin yataklarla desteklenen ksmdr. Milin
ucunda radyal yke zorlanan (a) veya ara yerde (b)
bulunabilir, eksenel kuvvette alabilen konik muylu (c) da
vardr.

DE Makina Elemanlarna Giri

. zes, M. Belevi, M. Demirsoy