Professional Documents
Culture Documents
hh1 7194
hh1 7194
hh1 7194
http://hhud.tvu.edu.vn 1
Ti liu tham kho
[1] Paula Y. Bruice, Organic chemistry, fifth edition, Pearson
Prentice Hall, 2007
[2] Graham T.W. Solomons, Craig B. Fryhle, Organic chemistry,
eighth edition, John Wiley & Sons, 2004
[3] Francis A. Carey, Organic chemistry, fifth edition, McGraw-
Hill, 2003
[4] Robert T. Morrison, Robert N. Boyd, Oragnic chemistry, sixth
edition, Prentice Hall, 1992
[5] Trn Th Vit Hoa, Phan Thanh Sn Nam, Ha hu c, NXB
i Hc Quc Gia HCM, 2007
[6] Trn Th Vit Hoa, Trn Vn Thnh, Bi tp ho hu c, NXB
i Hc Quc Gia HCM, 2004
[8] Thi Don Tnh, C s l thuyt ho hu c, NXB Khoa Hc
K Thut, 2000
[9] Trn Quc Sn, C s l thuyt ha hu c, NXB Gio Dc,
1979
http://hhud.tvu.edu.vn 2
NI DUNG CHNH
ng phn ca hp cht hu c
Hiu ng trong hp cht hu c
C ch cc phn ng ca hp cht hu c
Alkane
Alkene
Alkyne
Alkadiene
Hp cht hydrocarbon thm
Dn xut halogen
Alcohol Phenol
Aldehyde Ketone
Carboxylic acid
Amine Hp cht diazonium http://hhud.tvu.edu.vn 3
Chng 1: NG PHN
Phn loi:
+ ng phn cu to (phng)
+ ng phn lp th: ng phn hnh hc
(cis, trans), ng phn quay (cu dng),
4
ng phn quang hc
http://hhud.tvu.edu.vn
I. ng phn cu to
iso-butane
cyclohexane
http://hhud.tvu.edu.vn 5
I.2. ng phn do v tr cc lin kt bi, nhm chc
butene-1 butene-2
C4H8
OH OH OH
OH
OH
OH
1,2- 1,3- 1,4-
dihydroxy benzene
http://hhud.tvu.edu.vn 6
I.3. ng phn c nhm nh chc khc nhau
dimethyl ketone
C3H6O propan-2-one
O acetone
propionaldehyde
CHO propanal
propionic aldehyde
O
methyl acetate
O 7
http://hhud.tvu.edu.vn
I.4. ng phn c nhm th khc nhau lin kt vi
nhm nh chc
O
methyl propyl ether
http://hhud.tvu.edu.vn 8
II. ng phn lp th
http://hhud.tvu.edu.vn 9
Thng xut hin cc hp cht c cha:
C=C, C=N, N=N, h lin hp, vng phng 3
hay 4 cnh
abC=Ccd: a b, c d
Cl Cl
H H
http://hhud.tvu.edu.vn 10
II.1.2. Danh php ca ng phn hnh hc
a. H cis-trans: abC=Cab
H H H CH3
cis-butene-2 http://hhud.tvu.edu.vn
trans-butene-2 11
b. H Z-E: abC=Ccd a>b c>d
http://hhud.tvu.edu.vn 12
35 17
Br Cl
(E)-1-Bromo-2-chloro-2-fluoro-1-iodoethene
I F
53 9
Br F
(Z)-1-Bromo-2-chloro-2-fluoro-1-iodoethene
I Cl
Cl Cl Cl Cl
F H H Br
Z-, cis- E-, cis-
http://hhud.tvu.edu.vn 13
II.1.3. ng phn hnh hc ca abC=Nd v
aN=Nb
a. abC=Nd
i vi aldoxime
H3C OH H3C
C N C N
H H OH
anti-acetaldoxime syn-acetaldoxime
(Z)-acetaldoxime http://hhud.tvu.edu.vn (E)-acetaldoxime 14
i vi ketoxime: Cng 1 cht, c th gi l
syn- hay anti- !!!
H3C H3C
OH
C N C N
OH
anti-phenyl-p-tolylketoxime syn-phenyl-p-tolylketoxime
syn-p-tolyl-phenylketoxime anti-p-tolyl-phenylketoxime
C6H5
N N N N
C6H5 C6H5 C6H5
anti-azobenzene syn-azobenzene
http://hhud.tvu.edu.vn 16
II.1.4. ng phn hnh hc ca hp cht cha C=C
lin hp
CH
6 5 H
a(HC=CH)nb
H
trans,trans-1,4-diphenyl-1,3-butadiene
H
H C6H5
H H
C6H5
cis,cis-1,4-diphenyl-1,3-butadiene
C6H5
H H
H C6H5
C6H5
cis,trans-1,4-diphenyl-1,3-butadiene
H
H H
H H H COOH
http://hhud.tvu.edu.vn 18
II.1.6. Cch xc nh v so snh cc ng phn
hnh hc
H H H Cl
Cl Cl Cl H
4.7
3.7
http://hhud.tvu.edu.vn 19
b. Moment lng cc
2 nhm th ging nhau aHC=CHa
H H H Cl
Cl Cl Cl H
Lu : mi lin h gia to si v ng
phn hnh hc khng cht ch
V d:
a a
b b
a c c c a
b b b
c a c
http://hhud.tvu.edu.vn 23
b. Cng thc Newman
aa a
b c
c b c b
c b a
http://hhud.tvu.edu.vn 25
Xen k: khong cch gia cc H xa nhau nng
lng thp nht bn nht
http://hhud.tvu.edu.vn 26
b. n-Butane
Quay cc nhm th quanh trc C2-C3 2 dng
c nng lng cao: che khut ton phn & che 1
phn
CH3 CH3
CH3 H
H H H H
H H H CH3
CH3 CH3
H H H CH3
H H H H
27
CH3 http://hhud.tvu.edu.vnH
http://hhud.tvu.edu.vn 28
II.2.3. Cu dng ca hp cht vng no
http://hhud.tvu.edu.vn 29
a. Cyclohexane
Cc C khng cng nm trong 1 mt phng
bo m gc lin kt ~ 109o28
Cc nhm th c th quay quanh C-C ng
phn cu dng
C 2 dng c trng: gh (bn) & thuyn
* Gh:
2.27
a
ea 109o28'
a
e
e e
e
a
ae a
http://hhud.tvu.edu.vn 33
Cn bng (khng th tch):
a
CH3
CH3
http://hhud.tvu.edu.vn 35
II.3.2. cht hot ng quang hc
[]t0 = /(l.d)
: gc quay cc quan st c ()
: bc sng nh sng
http://hhud.tvu.edu.vn 37
II.3.3. iu kin xut hin ng phn quang hc
* C bt i xng:
Cabcd a b c d khng c tnh i xng
trong khng gian 38
http://hhud.tvu.edu.vn
V d phn t lactic acid 2 ng phn quang hc
COOH COOH
H C* C* H
OH HO
CH3 CH3
(+) (-)
http://hhud.tvu.edu.vn 39
http://hhud.tvu.edu.vn 40
Cc nhm th khc nhau v ng phn cu to
ng phn quang hc
H
n-C3H7 C* COOH
iso-C3H7
Cc nhm th khc v ng v
ng phn quang hc
CH3
D C* H
C6H5
http://hhud.tvu.edu.vn 41
ng phn quang hc khng cha C*
HOOC COOH
ng phn cn quay
http://hhud.tvu.edu.vn 42
Cl Cl
II.3.4. Cng thc biu din ng phn quang hc
COOH
CH3
H OH
H OH
CH3
C th c nhiu cng thc Fisher khc nhau
http://hhud.tvu.edu.vn 45
a. H danh php D-L: cu hnh tng i
Phi so snh vi 1 cht chun
CHO CHO
H OH HO H
CH2OH CH2OH
D-glyceraldehyde L-glyceraldehyde
COOH COOH
H OH HO H
CH3 CH3
D-lactic acid L-lactic acid 46
http://hhud.tvu.edu.vn
Cu hnh tuyt i:
L cu hnh thc s, ni ln s phn b cc
nhm th trong khng gian xung quanh C*
http://hhud.tvu.edu.vn 47
H O
C
H C* O H
H C O H
H
Vng 1: C1 6, C3 6, O 8, H 1
Vng 2 (khi vng 1 khng xc nh c th t):
O-C-O > -C-O
-OH > -CHO > -CH2OH > H
Lu :
A C
C A C A C A C
C A HC CH
A C C
A C C
http://hhud.tvu.edu.vn 49
Cch xc nh cu hnh: C*abcd,
gi s a>b>c>d
http://hhud.tvu.edu.vn 50
http://hhud.tvu.edu.vn 51
+Theo cng thc Fisher:
t d nm di hay trn trong cng thc
Fisher, sau xt th t cc nhm cn li:
H
d
(S)
CHO
H C* OH
2 C* khng tng ng v CHO CH2OH
H C* OH
4 ng phn (2 i i quang):
CH2OH
http://hhud.tvu.edu.vn 54
S p quang hc: N = 2n n: s C*
b. Hp cht c cha C* tng ng
Tactric acid:
H H
HOOC C* C* COOH 2 C* tng ng 3 ng phn
OH OH
http://hhud.tvu.edu.vn 55
Trong ng phn meso: quay cc ca 2 C*
trit tiu nhau
khng cn hot tnh quang hc
N = 2n-1 (n: l)
N = 2n/2-1(2n/2 +1) (n: chn)
http://hhud.tvu.edu.vn 56
II.3.7. Hn hp racemic
http://hhud.tvu.edu.vn 57
V d: Xc nh cu hnh tuyt i ca 1 s cht
CH2OH CH2OH
COOH
H OH H OH
H CH3
OH H H OH
C6H5
CH2OH CH2OH
(R)-
(2S, 3S)- (2S, 3R)-
http://hhud.tvu.edu.vn 58