Markon Markon Markon Markon: (John The Baptizer) 3 4 5

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 32

Mark

The purpose of this apparatus is to show all variation within Family 35, as identified by a complete
collation of the following fifty-one representative MSS18, 35, 128, 141, 204, 510, 547, 553, 586, 645,
689, 789, 824, 928, 1023, 1040, 1072, 1075, 1111, 1117, 1133, 1145, 1147, 1199, 1251, 1339, 1384,
1435, 1461, 1496, 1503, 1572, 1628, 1637, 1652, 1667, 1705, 1713, 2122, 2221, 2253, 2261, 2323,
2352, 2382, 2466, 2503, 2554, 2765, Iviron 2110 and Leukosia 65 [the last two do not yet have a GA
number, so far as I know]. The first reading is that of the family and represents the vote of all the
collated MSS (listed above) that are not identified as having a variant. It goes without saying that the
base text is that of the family archetype, empirically determined.

EUAGGELION KATA
MARKON1
1)1 Arch tou euaggeliou Ihsou Cristou( Ui`ou tou Qeou
[John the baptizer]
1)2 ~Wj gegraptai en toij profhtaij~~Idou( egw apostellw ton aggelon mou pro proswpou
sou( o]j kataskeuasei thn o`don sou emprosqen sou)VV 3 ~~Fwnh bowntoj ~En th erhmw
e`toimasate thn o`don Kuriou( euqeiaj poieite taj tribouj autouVVV4 Egeneto Iwannhj
baptizwn en th erhmw kai khrusswn baptisma metanoiaj eij afesin a`martiwn) 5 Kai
exeporeueto proj auton pasa h` Ioudaia cwra kai oi` ~Ierosolumitai( kai ebaptizonto pantej
en tw Iordanh potamw u`p vautou( exomologoumenoi taj a`martiaj autwn)
6 +Hn de o`2 Iwannhj3 endedumenoj tricaj kamhlou4 kai zwnhn dermatinhn peri thn
osfun autou( kai esqiwn akridaj kai meli agrion) 7 Kai ekhrussen legwn ~~Ercetai o`
iscuroteroj mou opisw mou( ou- ouk eimi i`kanoj kuyaj lusai ton i`manta twn u`podhmatwn
autou) 8 Egw men ebaptisa u`maj en u`dati( autoj de baptisei u`maj en Pneumati ~Agiw)VV
[Jesus is baptized]
1)9 Kai egeneto en ekeinaij taij h`meraij( hlqen o`5 Ihsouj apo Nazaret thj Galilaiaj kai
ebaptisqh u`po Iwannou eij ton Iordanhn) 10 Kai euqewj anabainwn apo tou u`datoj eiden
scizomenouj touj ouranouj kai to Pneuma( w`sei peristeran( katabainon epV auton) 11 Kai
fwnh egeneto ek twn ouranwn ~~Su ei= o` Ui`oj mou( o` agaphtoj( en w- eudokhsaVV
[Jesus is tested]
1)12 Kai euqewj to Pneuma auton ekballei eij thn erhmon) 13 Kai h=n ekei en th erhmw
h`meraj tessarakonta peirazomenoj u`po tou Satana( kai h=n meta twn qhriwn\ kai oi`6
aggeloi dihkonoun autw)
[Jesus ministers in Galilee]
1)14 Meta de to paradoqhnai ton Iwannhn( hlqen o` Ihsouj eij thn Galilaian khrusswn to
euaggelion thj basileiaj tou Qeou 15 kai legwn o`ti ~~Peplhrwtai o` kairoj kai hggiken h`
basileia tou Qeou) Metanoeite kai pisteuete en tw euaggeliw)VV
[Peter, Andrew, James, John]
16 Peripatwn de para thn qalassan thj Galilaiaj eiden7 Simwna kai Andrean8 ton
adelfon autou( tou Simwnoj( ballontaj amfiblhstron en th qalassh( hsan gar a`lieij)
17 Kai eipen autoij o` Ihsouj( ~~Deute opisw mou( kai poihsw u`maj genesqai9 a`lieij
anqrwpwnVV) 18 Kai euqewj afentej ta diktua autwn hkolouqhsan autw) 19 Kai probaj

1
Both the Text and the apparatus are the responsibility of Wilbur N. Pickering, ThM PhD, .
2
o || --- [5%] 1145
3
iwannhj || iwanhj 645
4
endedumenoj tricaj kamhlou 2352c || ~ 312 2352
5
o || --- [55%] 2221
6
oi || h 1251
7
eiden || ide 2466
8
andrean || andraian 2352
9
genesqai || --- 1384
1
Mark

ekeiqen oligon eiden Iakwbon( ton1 tou Zebedaiou( kai Iwannhn ton adelfon autou( kai
autouj en tw2 ploiw katartizontaj ta diktua) 20 Kai euqewj ekalesen autouj( kai afentej
ton patera autwn3 Zebedaion en tw ploiw meta twn misqwtwn aphlqon opisw autou)
[A demonized man]
21 Kai eisporeuontai4 eij Kapernaoum) Kai euqewj toij sabbasin eiselqwn eij thn
sunagwghn edidasken) 22 Kai exeplhssonto epi th didach autou( h=n gar didaskwn autouj w`j
exousian ecwn( kai ouc w`j oi` grammateij)
23 Kai h=n en th sunagwgh autwn5 anqrwpoj en pneumati akaqartw\ kai anekraxen
24 legwn ~~Ea( ti, h`min kai soi(6 Ihsou Nazarhne?7 Hlqej apolesai h`maj? Oida8 se tij ei=o`
a`gioj tou Qeou!VV 25 Kai epetimhsen autw o` Ihsouj legwn( ~~Fimwqhti kai exelqe ex autou!VV
26 Kai sparaxan auton to pneuma to akaqarton( kai kraxan fwnh megalh exhlqen ex9 autou)
27 Kai eqambhqhsan pantej( w`ste suzhtein proj e`autouj( legontaj ~~Ti, estin touto? Ti,j h`
didach h` kainh10 au`th? ~Oti katV exousian kai toij pneumasin toij akaqartoij epitassei(
kai u`pakouousin autw!VV 28 Exhlqen de h` akoh autou euquj eij o`lhn thn pericwron thj
Galilaiaj)
[Peters mother-in-law]
29 Kai euqewj ek thj sunagwghj exelqontej hlqon eij thn oikian Simwnoj kai
Andreou( meta Iakwbou kai Iwannou) 30 ~H de penqera tou Simwnoj katekeito puressousa(
kai euqewj legousin autw peri authj) 31 Kai proselqwn hgeiren authn( krathsaj thj ceiroj
authj( kai afhken authn o` puretoj euqewj kai dihkonei autoij)
[Many healings]
32 Oyiaj de genomenhj( o`te edu o` h`lioj( eferon proj auton pantaj touj kakwj
econtaj kai touj daimonizomenouj) 33 Kai h` polij o`lh episunhgmenh h=n proj thn quran(
34 kai eqerapeusen pollouj kakwj econtaj poikilaij nosoij kai daimonia polla11 exebalen\
kai ouk hfien12 lalein ta daimonia( o`ti hdeisan auton Criston einai)13
[Alone to pray]
35 Kai prwi ennucon lian anastaj( exhlqen kai aphlqen eij erhmon topon( kakei
proshuceto) 36 Kai katediwxan14 auton o` Simwn kai oi` metV autou( 37 kai eu`rontej auton
legousin autw o`ti ~~Pantej se zhtousinVV) 38 Kai legei autoij ~~Agwmen eij taj ecomenaj
kwmopoleij( i`na kai ekei khruxw\ eij touto gar elhluqa)VV15
39 Kai h=n khrusswn en taij sunagwgaij autwn eij o`lhn thn Galilaian( kai ta
daimonia ekballwn)
[The hingeproof, evaluation, rejection, blasphemy]
[A leperthe proof]
1)40 Kai ercetai proj auton leproj parakalwn auton kai gonupetwn auton kai legwn autw
o`ti ~~Ean qelhj( dunasai me kaqarisaiVV) 41 ~O de Ihsouj splagcnisqeij(16 ekteinaj thn ceira
h`yato autou kai legei autw( ~~Qelw\ kaqarisqhtiVV 42 Kai eipontoj autou( euqewj aphlqen

1
ton || --- 141
2
L.65 is missing 1:1-19.
3
autwn || auton 789,1199
4
eisporeuontai || eisporeuetai 128,547
5
autwn 1145c || --- 141,1145
6
soi || su 141
7
nazarhne || nazarine 1251
8
oida || oidaj 2466
9
ex || ap 1117
10
kainh || kenh 18
11
polla || pola 1637
12
hfien || hfeie 1667
13
criston einai || --- (59.9%) 2221c
14
katediwxan || katediwxen [5%] 1199
15
elhluqa || exelhluqa [59%] 2221
16
splagcnisqeij || splagcniqeij 1147
2
Mark

apV autou h` lepra(1 kai ekaqarisqh) 43 Kai embrimhsamenoj autw( euqewj exebalen auton(
44 kai legei autw ~~~Ora mhdeni mhden eiphj\ allV u`page( seauton deixon tw i`erei kai
prosenegkai2 peri tou kaqarismou sou a] prosetaxen Mwshj( eij marturion autoij)VV3 45 ~O de
exelqwn4 hrxato khrussein5 polla kai diafhmizein6 ton logon( w`ste mhketi auton dunasqai
fanerwj eij polin eiselqein( allV exw en erhmoij topoij h=n\ kai hrconto proj auton
pantacoqen)7
[A paraliticthe evaluation]
2)1 Kai eishlqen palin eij Kapernaoum diV h`merwn( kai hkousqh o`ti eij oikon estin)
2 Kai euqewj sunhcqhsan polloi w`ste mhketi cwrein( mhde ta proj thn quran( kai elalei
autoij ton logon) 3 Kai ercontai proj auton paralutikon ferontej( airomenon u`po
tessarwn) 4 Kai mh dunamenoi proseggisai autw dia ton oclon( apestegasan thn steghn
o`pou h=n\ kai exoruxantej calwsin ton krabbaton efV w- o` paralutikoj katekeito) 5 Idwn de o`
Ihsouj thn pistin autwn legei tw paralutikw( ~~Teknon( afewntai soi ai` a`martiai souVV)
6 Hsan de tinej twn grammatewn ekei kaqhmenoi( kai dialogizomenoi en taij
kardiaij autwn 7 ~~Ti, ou`toj ou`twj lalei blasfhmiaj? Ti,j dunatai afienai a`martiaj ei mh
ei`j( o` Qeoj?VV 8 Kai euqewj epignouj o` Ihsouj tw pneumati autou o`ti ou`twj autoi
dialogizontai en e`autoij eipen autoij ~~Ti, tauta dialogizesqe en taij kardiaij u`mwn? 9 Ti,
estin eukopwteron eipein tw paralutikw( ~Afewntai sou ai` a`martiaiV( h. eipein( ~Egeirai
kai aron ton krabbaton sou kai peripateiV? 10 ~Ina de eidhte o`ti exousian ecei o` Ui`oj tou
Anqrwpou epi thj ghj afienai a`martiajVVlegei tw paralutikw 11 ~~Soi legw( egeirai8 kai
aron ton krabbaton sou kai u`page9 eij ton oikon souVV 12 Kai hgerqh euqewj kai araj ton
krabbaton exhlqen enantion pantwn\ w`ste existasqai pantaj kai doxazein ton Qeon(
legontaj o`ti10 ~~Oudepote ou`twj eidomen!VV
[Matthew called]
13 Kai exhlqen palin para thn qalassan\ kai paj o` ocloj hrceto proj auton( kai
edidasken autouj) 14 Kai paragwn( eiden Leuin ton tou Alfaiou kaqhmenon epi to
telwnion( kai legei autw( ~~Akolouqei moiVV)11 Kai anastaj hkolouqhsen autw)
15 Kai egeneto( en tw katakeisqai auton en th oikia autou( kai polloi telwnai kai
a`martwloi sunanekeinto12 tw Ihsou kai toij maqhtaij autou\ hsan gar polloi kai
hkolouqhsan13 autw) 16 Kai oi` grammateij kai oi` Farisaioi( idontej auton esqionta meta
twn telwnwn kai a`martwlwn( elegon toij maqhtaij autou( ~~Ti, o`ti meta twn telwnwn kai
a`martwlwn esqiei kai pinei?VV 17 Kai akousaj o` Ihsouj legei autoij ~~Ou creian ecousin oi`
iscuontej iatrou( allV oi` kakwj econtej)14 Ouk hlqon kalesai dikaiouj( alla a`martwlouj eij
metanoian)VV
[Fasting]
18 Kai hsan oi` maqhtai Iwannou kai oi` twn Farisaiwn nhsteuontej\ kai ercontai
kai legousin autw( ~~Dia ti, oi` maqhtai Iwannou kai oi` twn Farisaiwn nhsteuousin( oi` de
soi maqhtai ou nhsteuousin?VV 19 Kai eipen autoij o` Ihsouj ~~Mh dunantai oi` ui`oi tou

1
ap autou h lepra 2352c || ~ 3412 [10%] 2352
2
prosenegkai || prosenegke [75%] 689,1133,1199,1384,1705,2221
3
autoij || autwn 824
4
exelqwn || 1 exw 1435
5
khrussein || khrusein 1075
6
diafhmizein || diafimhzein 645
7
pantacoqen || pantoqen [10 %] 2221
8
egeirai || egeire [55%] 510
9
upage || upagai 2503
10
oti || --- 645
11
moi || mi 510 (apparently)
12
sunanekeinto || sunekeinto 645
13
hkolouqhsan || hkollouqhsan 1251
14
econtej || 1 kai 1384
3
Mark

numfwnoj( en w- o` numfioj metV autwn estin( nhsteuein? ~Oson cronon meqV e`autwn ecousin
ton numfion ou dunantai nhsteuein) 20 Eleusontai de h`merai o`tan aparqh apV autwn o`
numfioj( kai tote nhsteusousin( en ekeinaij taij h`meraij)
[Cloth and wineskins]
21 ~~Kai oudeij epiblhma r`akouj1 agnafou epirraptei2 epi i`matiw palaiw( ei de mh(
airei to plhrwma autou to kainon tou palaiou( kai ceiron scisma ginetai) 22 Kai oudeij
ballei oinon neon eij askouj palaiouj( ei de mh( r`hssei o` oinoj o` neoj3 touj askouj( kai o`
oinoj ekceitai kai oi` askoi apolountai\ alla oinon neon eij askouj kainouj blhteon)VV
[Jesus is Lord of the Sabbath]
23 Kai egeneto4 paraporeuesqai auton(5 en6 toij sabbasin( dia twn sporimwn( kai
hrxanto oi` maqhtai autou o`don poiein(7 tillontej touj stacuaj) 24 Kai oi` Farisaioi elegon
autw( ~~Ide( ti, poiousin en toij sabbasin o] ouk exestin?VV 25 Kai autoj8 elegen autoij
~~Oudepote9 anegnwte ti, epoihsen Dauid( o`te creian escen kai epeinasen(10 autoj kai oi` metV
autou? 26 Pwj eishlqen eij ton oikon tou Qeou $epi Abiaqar arcierewj% kai touj artouj
thj proqesewj efagen( ou]j ouk exestin fagein ei mh toij i`ereusin(11 kai edwken kai12 toij
sun13 autw ousin?VV 27 Kai elegen autoij ~~To sabbaton dia ton anqrwpon egeneto( ouc o`
anqrwpoj dia to sabbaton) 28 ~Wste Kurioj estin o` Ui`oj tou Anqrwpou kai tou sabbatou)VV
[A Sabbath healingthe rejection]
3)1 Kai eishlqen palin eij thn sunagwghn( kai h=n ekei anqrwpoj exhrammenhn14
ecwn thn ceira) 2 Kai parethroun auton( ei toij sabbasin qerapeusei auton( i`na
kathgorhswsin15 autou) 3 Kai legei tw anqrwpw tw exhrammenhn econti thn ceira(
~~Egeirai16 eij to mesonVV) 4 Kai legei autoij ~~Exestin toij sabbasin agaqopoihsai17 h.
kakopoihsai( yuchn swsai h. apokteinai?VV Oi` de esiwpwn) 5 Kai peribleyamenoj autouj metV
orghj( sullupoumenoj epi th pwrwsei18 thj kardiaj autwn( legei tw anqrwpw( ~~Ekteinon
thn ceira souVV Kai exeteinen( kai apokatestaqh19 h` ceir autou u`gihj w`j h` allh 6 Kai
exelqontej oi` Farisaioi euqewj meta twn `Hrwdianwn sumboulion epoioun katV autou( o`pwj
auton apoleswsin)
[Healings by the Sea]
7 Kai o` Ihsouj anecwrhsen meta twn maqhtwn autou proj20 thn qalassan\ kai polu
plhqoj apo thj Galilaiaj hkolouqhsen autwkai apo thj Ioudaiaj 8 kai apo Ierosolumwn
kai apo thj21 Idoumaiaj kai peran tou Iordanou( kai oi` peri Turon kai Sidwna) Plhqoj
polu( akousantej o`sa epoiei( hlqon proj auton) 9 Kai eipen toij maqhtaij autou i`na

1
rakouj || rakkouj 1637
2
epirraptei || epiraptei [20%] 204 (corrected? has a dot over the r)
3
o oinoj o neoj || ~ 142 689
4
egeneto || 1 en tw 1705
5
paraporeuesqai auton || ~ 21 689
6
en || --- [7%] 547,1040,1251
7
poiein || piein 1251,2765 (it looks like 2554s exemplar had piein, and the copyist duly copied it, but then realized it was a
mistake [obvious] and corrected it)
8
autoj 2323c || --- [3%] 2323
9
oudepote || ouk 547c
10
kai epeinasen 35c || --- 35
11
iereusin || arciereusin [0.5%] 204
12
kai 1147c || --- 1147
13
sun || met 1040,1667
14
exhrammenhn 35c || exhramenhn [2%] 35,1281x,2323
15
kathgorhswsin || kathgorhsousin 1133,2261
16
egeirai || egeire [40%] 1339
17
agaqopoihsai 645c || agaqopohsai 645
18
pwrwsei || porwsei 2466
19
apokatestaqh || apekatestaqh [35%] 1705
20
proj || eij [5%] 547,645,1251,2765
21
thj || --- 128
4
Mark

ploiarion proskarterh autw( dia ton oclon( i`na mh qlibwsin auton) 10 Pollouj gar
eqerapeusen( w`ste epipiptein autw i`na autou a`ywntai(1 o`soi eicon mastigaj) 11 Kai ta
pneumata ta akaqartao`tan auton eqewrei(2 prosepipten autw kai ekrazen(3 legonta o`ti
~~Su ei= o` Ui`oj tou QeouVV 12 Kai polla4 epetima5 autoij i`na mh faneron auton poihswsin)
[The Twelve chosen]
13 Kai anabainei eij to oroj kai proskaleitai ou]j hqelen autoj( kai aphlqon proj
auton) 14 Kai epoihsen dwdeka( i`na wsin6 metV autou kai i`na apostellh7 autouj khrussein
15kai ecein exousian qerapeuein taj nosouj kai ekballein ta daimonia) 16 Kai epeqhken
tw Simwni onoma Petron( 17 kai Iakwbon ton tou Zebedaiou kai Iwannhn ton adelfon tou
Iakwbou $kai epeqhken autoij onomata ~BoanergejV( o[ estin ~Ui`oi bronthjV%\ 18 kai Andrean
kai Filippon kai Barqolomaion kai Matqaion kai Qwman kai Iakwbon ton8 tou Alfaiou
kai Qaddaion kai Simwna ton Kananithn\ 19 kai Ioudan9 Iskariwthn( o]j kai paredwken
auton)
20 Kai ercontai eij oikon\ kai sunercetai palin ocloj( w`ste mh dunasqai autouj
mhde10 arton fagein) 21 Kai akousantej oi` parV autou exhlqon krathsai auton( elegon gar
o`ti ~~ExesthVV
[Scribes blaspheme the Holy Spirit]
22 Kai oi` grammateij11 oi` apo ~Ierosolumwn katabantej elegon o`ti ~~Beelzeboul
eceiVV( kai o`ti ~~En tw arconti twn daimoniwn ekballei ta daimoniaVV) 23 Kai
proskalesamenoj autouj en parabolaij elegen autoij ~~Pwj dunatai Satanaj Satanan
ekballein? 24 Kai ean basileia efV e`authn merisqh( ou dunatai staqhnai h` basileia ekeinh)
25 Kai ean oikia efV e`authn merisqh( ou dunatai staqhnai h`12 oikia ekeinh)13 26 Kai ei o`
Satanaj anesth efV e`auton kai memeristai( ou dunatai staqhnai( alla teloj ecei) 27 Oudeij
dunatai ta skeuh tou iscurou( eiselqwn eij thn oikian autou( diarpasai( ean mh prwton
ton iscuron dhshkai tote thn oikian autou diarpash)
28 ~~Amhn14 legw u`min o`ti panta afeqhsetai ta a`marthmata toij ui`oij twn
anqrwpwn(15 kai16 blasfhmiai o`saj an blasfhmhswsin\ 29 o]j dV an blasfhmhsh eij to
Pneuma to ~Agion ouk ecei afesin eij ton aiwna( allV enocoj estin aiwniou krisewjVV 30
o`ti elegon( ~~Pneuma akaqarton eceiVV)
[Jesus goes on the ofensive]
[New relationships]
3)31 Ercontai oun oi` adelfoi kai h` mhthr autou kai exw e`stwtej apesteilan proj auton(
fwnountej auton) 32 Kai ekaqhto ocloj peri auton\ eipon de autw( ~~Idou( h` mhthr sou kai
oi` adelfoi sou kai ai`17 adelfai sou exw zhtousin seVV) 33 Kai apekriqh autoij legwn( ~~Ti,j
estin h` mhthr mou h. oi` adelfoi mou?VV 34 Kai peribleyamenoj kuklw touj peri auton

1
aywntai || ayontai 645,1199
2
eqewrei || eqewrh 1628
3
ekrazen || ekraxen 1040
4
polla || --- 1384
5
epetima || epitima 2466
6
wsin || osoi 645,1251
7
apostellh || apostellei 1199 || apostellej 2503 (apparently)
8
ton || tou 1147
9
ioudan || 1 ton 1145
10
mhde || mhte [70%] 2221
11
grammateij || 1 kai 1111
12
1628 omits basilea ekeinh (25) kai ean oikia ef eauthn merisqh ou dunatai staqhnai h (obvious homoioteleuton)
13
1667 probably omitted verse 25 (both homoioteleuton and arcton), then erased verse 26 so as to copy in both verses, correctly,
in a cramped hand.
14
amhn || 11 1145 (repeats)
15
uioij twn anqrwpwn || anqrwpoij 1384
16
kai || 1 ai [10%] 1251
17
ai || oi 1199
5
Mark

kaqhmenouj legei ~~Idou h` mhthr mou kai oi` adelfoi mou!1 35 }Oj gar an poihsh to qelhma
tou Qeou( ou-toj2 adelfoj mou kai adelfh mou kai mhthr mou3 estin)VV
[Many parables]
4)1 Kai palin hrxato didaskein para thn qalassan) Kai sunhcqh proj auton ocloj
poluj( w`ste auton4 embanta5 eij to ploion kaqhsqai( en th qalassh( kai paj o` ocloj proj
thn qalassan( epi thj ghj( h=n) 2 Kai edidasken autouj en parabolaij6 polla( kai elegen
autoij en th didach autou
[Parable of the sower]
3 ~~Akouete Idou( exhlqen o` speirwn tou speirai) 4 Kai egeneto( en tw speirein( o]
men epesen para thn o`don( kai hlqen ta peteina kai katefagen auto) 5 Allo de epesen epi
to petrwdej o`pou ouk eicen ghn pollhn( kai euqewj exaneteilen dia to mh ecein baqoj ghj)
6 ~Hliou de anateilantoj ekaumatisqh( kai dia to mh ecein r`izan exhranqh) 7 Kai allo
epesen eij taj akanqaj( kai anebhsan ai` akanqai kai sunepnixan7 auto( kai karpon ouk
edwken) 8 Kai allo epesen eij thn ghn thn kalhn( kai edidou karpon anabainonta kai
auxanontakai eferen en triakonta kai en e`xhkonta kai en e`katon)VV 9 Kai elegen( ~~~O ecwn
wta akouein( akouetwVV
[The why of parables]
10 ~Ote de egeneto kata monaj(8 hrwthsan9 auton oi` peri auton( sun toij dwdeka( thn
parabolhn) 11 Kai elegen autoij ~~ `Umin dedotai gnwnai to musthrion thj basileiaj tou
Qeou\ ekeinoij de toij10 exw en parabolaij ta panta ginetai( 12 i`na ~Blepontej blepwsin(
kai mh idwsin\ kai akouontej akouwsin( kai mh suniwsin\ mhpote epistreywsin kai afeqh
autoij ta a`marthmataV)VV
[The sower explained]
13 Kai legei autoij ~~Ouk oidate thn parabolhn tauthn? Kai pwj pasaj taj
parabolaj gnwsesqe? 14 ~O speirwn ton logon speirei) 15 Ou`toi de eisin oi` para thn o`don
o`pou speiretai o` logoj kai o`tan akouswsin( euqewj ercetai o` Satanaj kai airei ton logon
ton esparmenon en taij kardiaij autwn) 16 Kai ou-toi eisin o`moiwj oi` epi ta petrwdh11
speiromenoi oi[( o`tan akouswsin ton logon( euqewj meta caraj lambanousin auton( 17 kai
ouk ecousin r`izan en e`autoij alla proskairoi eisineita genomenhj12 qliyewj h. diwgmou
dia ton logon( euqewj skandalizontai) 18 Kai ou-toi eisin oi` eij taj akanqaj speiromenoi
oi` ton logon akouontej( 19 kai ai` merimnai tou aiwnoj toutou kai h` apath tou ploutou kai
ai` peri ta loipa epiqumiai eisporeuomenai sumpnigousin ton logon( kai akarpoj ginetai)
20 Kai ou`toi eisin oi` epi thn ghn thn kalhn sparentej oi`tinej akouousin ton logon kai
paradecontai kai karpoforousinen triakonta kai en e`xhkonta kai en e`katon)VV
[The candlestick]
21 Kai elegen autoij ~~Mhti o` lucnoj ercetai i`na u`po ton modion teqh h. u`po thn
klinhn? Ouc i`na epi13 thn lucnian epiteqh? 22 Ou gar estin14 krupton o] ean mh fanerwqh(
oude egeneto apokrufon allV i`na eij faneron elqh) 23 Ei tij ecei wta akouein( akouetwVV

1
mou || --- 1199
2
outoj || 1 kai 547c
3
mou || --- [65%] 553,1199
4
auton || --- [1%] 1339
5
1040 repeats embanta from one line to the next
6
parabolaij || parabollaij 2765
7
sunepnixan || sunepnhxan 645
8
kata monaj || gamoj 1199
9
hrwthsan || ephrwthsan [2%] 1339v
10
toij || thj 1667
11
omoiwj oi epi ta petrwdh || ~ 23451 1435
12
genomenhj || ginomenhj 141,204,553,1133,1147
13
epi || upo [2%] 547,1199,1251,1705
14
estin || 1 ti [50%] I.2110c
6
Mark

24 Kai elegen autoij ~~Blepete ti, akouete) En w- metrw metreite1 antimetrhqhsetai2 u`min\
kai prosteqhsetai u`min toij akouousin) 25 }Oj gar an3 ech( doqhsetai autw( kai o]j ouk
ecei( kai o] ecei arqhsetai apV autou)VV
[Spontaneous growth]
26 Kai elegen ~~Ou`twj estin h` basileia tou Qeou w`j ean anqrwpoj balh4 ton sporon
epi thj ghj 27 kai kaqeudh kai egeirhtai5 nukta kai h`meran( kai o` sporoj blastanh kai
mhkunhtai(6 w`j ouk oiden autoj) 28 Automath gar h` gh karpoforei prwton corton( eita
stacun( eita plhrh siton en tw stacui) 29 ~Otan de paradw o` karpoj( euqewj apostellei to7
drepanon( o`ti paresthken o` qerismoj)VV
[The mustard seed]
30 Kai elegen ~~Ti,ni o`moiwsomen8 thn basileian tou Qeou( h. en poia parabolh
parabalwmen9 authn? 31 ~Wj kokkon10 sinapewj(11 o]j o`tan sparh epi thj ghj( mikroteroj
pantwn twn spermatwn estin twn epi thj ghj( 32 kai o`tan sparh( anabainei kai ginetai
pantwn twn lacanwn meizwn kai poiei kladouj megalouj( w`ste dunasqai u`po thn skian
autou ta peteina tou ouranou kataskhnoun)VV
33 Kai toiautaij parabolaij pollaij elalei autoij ton logon( kaqwj edunanto12
akouein) 34 Cwrij de parabolhj ouk elalei autoij( katV idian de toij maqhtaij autou
epeluen panta)
[A supernatural tempest]
35 Kai legei autoij en ekeinh th h`mera( oyiaj genomenhj( ~~Dielqwmen eij to peranVV)
36 Kai afentej ton oclon( paralambanousin auton( w`j h=n en tw ploiw $kai alla de
ploiaria h=n metV autou%) 37 Kai ginetai lailay anemou megalh( ta de kumata epebalen eij
to ploion( w`ste auto13 hdh gemizesqai) 38 Kai h=n autoj epi th prumnh( epi to
proskefalaion kaqeudwn\ kai diegeirousin auton kai legousin autw( ~~Didaskale! Ou melei14
soi o`ti apollumeqa?VV 39 Kai diegerqeij( epetimhsen tw anemw kai eipen th qalassh(
~~Siwpa\ pefimwso!VV Kai ekopasen o` anemoj( kai egeneto galhnh15 megalh)16 40 Kai eipen
autoij ~~Ti, deiloi este ou`twj? Pwj ouk ecete pistin?VV 41 Kai efobhqhsan fobon megan(
kai elegon proj allhlouj( ~~Ti,j ara ou`toj estin( o`ti kai o` anemoj17 kai h` qalassa
u`pakouousin autw?VV
[The legion]
5)1 Kai hlqon18 eij to peran thj qalasshj( eij thn cwran twn Gadarhnwn) 2 Kai
exelqonti autw ek tou ploiou( euqewj aphnthsen autw ek twn mnhmeiwn19 anqrwpoj en
pneumati akaqartw 3o]j thn oikhsin20 eicen en toij mnhmasin) Kai oute a`lusesin oudeij

1
metreite || metreitai 1384
2
antimetrhqhsetai || antimetriqhsetai 1667,2122
3
an || ean [4%] 553
4
balh || ballh 1705,2323
5
egeirhtai || egeiretai [20%] 1199,2122
6
mhkunhtai || mhkunetai 1199
7
to || ton 1251
8
omoiwsomen 1713c || omoiwswmen [43%] 1145,1652c,1713,2122,2261c || omoiwsw 1133,2261
9
parabalwmen || parabalomen 689
10
kokkon || kokkw [10%] 1705
11
sinapewj || sunapewj 1117,1133,1199
12
edunanto || hdunanto [20%] 1145,1705 || idunanto 1251
13
auto || autw 1199
14
melei || mellei [3%] 553,1023,2323
15
galhnh || galunh 1251
16
galhnh megalh || ~ 21 2466
17
o anemoj || oi anemoi 1435
18
hlqon || hlqen [10%] 1111,1435
19
twn mnhmeiwn || tou mnhmeiou 1705
20
oikhsin || katoikhsin [70%] 2221c
7
Mark

hdunato1 auton dhsai( 4 dia to auton pollakij pedaij kai a`lusesin2 dedesqai( kai
diespasqai u`pV autou taj a`luseij( kai taj pedaj suntetrifqai( kai oudeij auton iscusen3
damasai) 5 Kai dia pantoj( nuktoj kai h`meraj( en toij mnhmasin kai en toij oresin(4 h=n
krazwn kai katakoptwn e`auton5 liqoij) 6 Idwn de ton Ihsoun apo makroqen( edramen kai
prosekunhsen6 autw(7 7 kai kraxaj fwnh megalh8 eipen ~~Ti, emoi kai soi(9 Ihsou(10 Ui`e tou
Qeou tou u`yistou? ~Orkizw se ton Qeon( mh me basanishj!VV 8 Elegen gar autw( ~~Exelqe( to
pneuma to akaqarton( ek11 tou anqrwpouVV 9 Kai ephrwta auton( ~~Ti, soi onoma?VV Kai
apekriqh( legwn( ~~Legewn onoma moi( o`ti polloi esmenVV) 10 Kai parekalei12 auton polla
i`na mh autouj aposteilh13 exw thj cwraj) 11 +Hn de ekei proj tw14 orei agelh coirwn
megalh15 boskomenh) 12 Kai16 parekalesan auton pantej oi` daimonej( legontej( ~~Pemyon h`maj
eij touj coirouj( i`na eij autouj eiselqwmenVV) 13 Kai epetreyen autoij17 euqewj o` Ihsouj\
kai exelqonta ta pneumata ta akaqarta18 eishlqon19 eij touj coirouj( kai w`rmhsen h` agelh
kata tou krhmnou eij thn qalassan $hsan de w`j discilioi%(20 kai epnigonto en th qalassh)
14 Oi` de boskontej touj coirouj efugon( kai anhggeilan eij thn polin kai eij touj
agrouj) Kai exhlqon idein ti, estin to gegonoj) 15 Kai ercontai proj ton Ihsoun kai
qewrousin ton daimonizomenon kaqhmenon kai21 i`matismenon kai swfronounta( ton eschkota
ton legewna\ kai efobhqhsan) 16 Dihghsanto de autoij oi` idontej pwj egeneto22 tw
daimonizomenw( kai peri twn coirwn) 17 Kai hrxanto parakalein auton apelqein apo twn
o`riwn autwn)
18 Kai embantoj autou eij to ploion( parekalei auton o` daimonisqeij i`na h= metV
autou) 19 ~O de Ihsouj ouk afhken auton( alla legei autw( ~~~Upage eij23 ton oikon sou proj
touj souj kai anaggeilon24 autoij o`sa soi o` Kurioj pepoihken\ kai hlehsen seVV) 20 Kai
aphlqen kai hrxato khrussein en th Dekapolei o`sa epoihsen autw o` Ihsouj\25 kai pantej
eqaumazon)
21 Kai diaperasantoj tou Ihsou en tw ploiw palin eij to peran( sunhcqh ocloj
poluj epV auton\ kai h=n para thn qalassan)
[A hemorrhage and a dead girl]

1
hdunato || edunato [60%] 141,689,1133
2
alusesin || alisesin 13841x
3
iscusen || iscue [71%] 2221
4
kai en toij oresin 547c || --- 547,1251 (homoioteleuton)
5
eauton || auton 1199
6
prosekunhsen || prosekunisen 1251
7
autw || auton 1199
8
megalh || --- 1147 (from one page to the next)
9
soi || su 141
10
ihsou 2466c || --- 2466
11
ek || apo 1145
12
parekalei || parekaloun 689
13
autouj aposteilh || ~ 21 [5%] 1199
14
tw || to 1133
15
megalh || --- 18
16
kai || 11 553 (from one page to the next)
17
autoij || --- 1461
18
ta akaqarta || --- [1%] 1199,1384
19
eishlqon 35c,2466c || eishlqen [2%] 35,689,2466
20
discilioi || duscilioi 1705
21
kai || --- [5%] 1199
22
egeneto || egenonto 1075
23
eij || proj 1199
24
anaggeilon || anagkeilon 1384
25
1705 omits kai aphlqen kai hrxato khrussein en th dekapolei osa epoihsen autw o ihsouj (homoioteleuton)

8
Mark

22 Kai idou( ercetai ei`j twn arcisunagwgwn( onomati Iaeiroj( kai idwn auton
piptei proj touj podaj autou 23 kai parekalei auton polla( legwn o`ti ~~To1 qugatrion mou
escatwj ecei\ i`na elqwn epiqhj2 auth taj ceiraj o`pwj swqh( kai zhsetaiVV) 24 Kai aphlqen
metV autou) Kai hkolouqei autw ocloj poluj( kai suneqlibon3 auton)
[The hemorrhage]
25 Kai gunh tijousa en r`usei ai`matoj eth dwdeka( 26 kai polla paqousa u`po
pollwn iatrwn( kai dapanhsasa ta parV authj panta( kai mhden wfelhqeisa alla mallon
eij to ceiron elqousa27 akousasa4 peri tou Ihsou( elqousa en tw oclw opisqen h`yato tou
i`matiou autou) 28 $Elegen gar o`ti ~~Kan twn i`matiwn autou a`ywmai( swqhsomaiVV)% 29 Kai
euqewj exhranqh h` phgh tou ai`matoj authj( kai egnw tw swmati o`ti iatai apo thj mastigoj)
30 Kai euqewj o` Ihsouj( epignouj en e`autw thn ex autou dunamin exelqousan( epistrafeij en
tw oclw elegen( ~~Ti,j mou h`yato twn i`matiwn?VV 31 Kai elegon autw oi` maqhtai autou(
~~Blepeij ton oclon sunqlibonta se( kai legeij( ~Ti,j mou h`yato?V?VV 32 Kai perieblepeto
idein thn touto poihsasan) 33 ~H de gunh( fobhqeisa kai tremousa( eiduia o] gegonen epV
auth( hlqen kai prosepesen autw kai eipen autw pasan thn alhqeian) 34 ~O de eipen auth
~~Qugater( h` pistij sou seswken se) ~Upage eij eirhnhn kai isqi u`gihj apo thj mastigoj
sou)VV
[The dead girl]
35 Eti autou lalountoj(5 ercontai apo tou arcisunagwgou( legontej o`ti6 ~~~H
qugathr sou apeqanen) Ti, eti skulleij ton didaskalon?VV 36 ~O de Ihsouj euqewj akousaj7
ton logon laloumenon legei tw arcisunagwgw( ~~Mh fobou\ monon pisteueVV 37 Kai ouk
afhken oudena autw sunakolouqhsai( ei mh Petron kai Iakwbon kai Iwannhn(8 ton adelfon
Iakwbou) 38 Kai ercetai eij ton oikon tou arcisunagwgou kai qewrei qorubonklaiontaj
kai alalazontaj polla) 39 Kai eiselqwn legei autoij ~~Ti, qorubeisqe kai klaiete? To
paidion ouk apeqanen( alla kaqeudei)VV 40 Kai kategelwn autou) ~O de ekbalwn pantaj(
paralambanei ton patera tou paidiou kai thn mhtera( kai touj metV autou( kai eisporeuetai
o`pou h=n to paidion anakeimenon) 41 Kai krathsaj thj ceiroj tou paidiou legei auth(
~~Taliqa( koumiVV(9 o[ estin meqermhneuomenon( ~~To korasion( soi legw( egeiraiVV 42 Kai
euqewj anesth to korasion kai periepatei $h=n gar etwn dwdeka%) Kai exesthsan ekstasei
megalh) 43 Kai diesteilato autoij polla i`na mhdeij gnw touto( kai eipen doqhnai auth
fagein)
[A visit to Natsareth]
6)1 Kai exhlqen10 ekeiqen kai hlqen eij thn patrida autou( kai akolouqousin autw
oi` maqhtai autou) 2 Kai genomenou sabbatou( hrxato en th sunagwgh didaskein) Kai polloi
akouontej exeplhssonto( legontej ~~Poqen toutw tauta?VV kai( ~~Ti,j h` sofia h` doqeisa
autw?VV kai( ~~Dunameij toiautai dia twn ceirwn autou ginontai 3 Ouc ou`toj estin o`
tektwn( o` ui`oj Mariaj( adelfoj de Iakwbou kai Iwsh kai Iouda kai Simwnoj? Kai ouk eisin
ai` adelfai autou w`de11 proj h`maj?VV Kai eskandalizonto en autw) 4 Elegen de autoij o`
Ihsouj o`ti ~~Ouk estin profhthj atimoj( ei mh en th patridi autou kai en toij suggenesin
kai en th oikia autouVV) 5 Kai ouk hdunato12 ekei oudemian dunamin poihsai( ei mh oligoij

1
to || --- 1199
2
epiqhj || epiqeij I.2110
3
suneqlibon || suneqliben 1435
4
akousasa || akousa 1384 (from one line to the next)
5
lalountoj || 1 idou 547c
6
oti || --- 645
7
euqewj akousaj || ~ 21 [1%] 547,2253
8
iwannhn || iwanhn 1652
9
koumi || koum (17.4%) 18,789,1111,1117,1713,2253,2352,2382,2503,2554,I.2110
10
exhlqen || exhlqein 2122
f has w=de throughout
11 35

12
hdunato || eidunato 1199 || edunato [6%] 689
9
Mark

arrwstoij epiqeij taj ceiraj eqerapeusen) 6 Kai eqaumazen dia thn apistian autwn) Kai
perihgen taj kwmaj kuklw( didaskwn)
[The Twelve commissioned and sent]
7 Kai proskaleitai touj dwdeka kai hrxato autouj1 apostellein duo duo( kai edidou
autoij exousian twn pneumatwn twn akaqartwn) 8 Kai parhggeilen autoij i`na mhden
airwsin eij o`don( ei mh r`abdon mononmh phran( mh arton( mh eij thn zwnhn calkon
9 allV u`podedemenouj sandalia( kai mh endushsqe duo citwnaj) 10 Kai elegen autoij
~~~Opou ean eiselqhte2 eij oikian( ekei3 menete e`wj an exelqhte4 ekeiqen) 11 Kai o`soi ean5 mh
dexwntai6 u`maj mhde akouswsin7 u`mwn( ekporeuomenoi ekeiqen( ektinaxate8 ton coun ton
u`pokatw9 twn podwn u`mwn eij marturion autoij) Amhn10 legw u`min( anektoteron estai
Sodomoij h. Gomorroij en h`mera krisewj h. th polei ekeinh)VV 12 Kai exelqontej ekhrusson
i`na metanohswsin( 13 kai daimonia polla exeballon(11 kai hleifon elaiw pollouj12
arrwstouj kai eqerapeuon)
[Herod had executed John the baptizer]
14 Kai hkousen o` basileuj ~Hrwdhj( faneron gar egeneto to onoma autou( kai elegen
o`ti ~~Iwannhj o` baptizwn ek nekrwn hgerqh( kai dia touto energousin ai` dunameij en autwVV)
15 Alloi elegon o`ti ~~Hliaj estinVV) Alloi de13 elegon o`ti ~~Profhthj estin w`j ei`j twn
profhtwnVV) 16 Akousaj de o`14 ~Hrwdhj eipen o`ti ~~ ]On egw apekefalisa Iwannhn( ou`toj
estin\ autoj hgerqh ek nekrwn!VV
17 Autoj gar o` ~Hrwdhj aposteilaj ekrathsen ton Iwannhn( kai edhsen auton15 en16
fulakh( dia ~Hrwdiada thn gunaika Filippou tou adelfou autou\ o`ti authn egamhsen17
18elegen gar o` Iwannhj tw ~Hrwdh o`ti ~~Ouk exestin soi ecein thn gunaika tou adelfou
souVV) 19 ~H de ~Hrwdiaj eneicen autw kai hqelen auton apokteinai\ kai ouk hdunato(18 20 o`
gar ~Hrwdhj efobeito ton Iwannhn( eidwj auton andra dikaion kai a`gion( kai sunethrei
auton) Kai akouwn19 autou polla epoiei( kai h`dewj20 autou hkouen)
21 Kai genomenhj h`meraj eukairou o`te ~Hrwdhj toij genesioij autou21 deipnon
22
epoiei toij megistasin autou kai toij ciliarcoij kai toij prwtoij thj Galilaiaj) 22 Kai
eiselqoushj thj qugatroj authj23 thj ~Hrwdiadoj kai orchsamenhj(24 kai aresashj tw
~Hrwdh kai toij sunanakeimenoij( eipen o` basileuj tw korasiw( ~~Aithson me25 o] ean qelhj(26
1
1040 repeats dwdeka kai hrxato autouj (obvious homoioteleuton)
2
eiselqhte || eishlqhte 1199
3
ekei || --- 1147
4
exelqhte || exelqhtai 2122
5
ean || an [50%] 689
6
dexwntai || dexontai [4%] 824
7
akouswsin || 1 touj logouj 547c
8
ektinaxate || ekteinaxate 128
9
upokatw || upokato 1199
10
amhn || 1 gar 547
11
exeballon 2261c || exebalon [10%] 553,645,1384,2261
12
pollouj || pollakij 1117
13
de || --- 1461
14
o 2323c || --- [50%] 553,1705,2323,2765?
15
auton || --- 1199
16
en || 1 th (5.1%) 1023
17
egamhsen || egamisen 2261
18
hdunato || edunato 689
19
akouwn 35c,1023alt,1384alt || akousaj [80%] 35,204,547,645,1023,1199,1251,1384,1572m,1667c,2466,2765
20
1384 missing 6:20-45
21
autou || autoij 1667
22
epoiei || --- 1628
23
thj qugatroj authj || ~ 312 1435
24
orchsamenhj || wrchsamenhj 1072
25
me || moi L.65
26
qelhj || eqelhj 204
10
Mark

kai dwsw soiVV) 23 Kai wmosen auth o`ti ~~}O ean me aithshj dwsw soi(1 e`wj2 h`misouj thj
basileiaj mouVV
24 ~H de exelqousa eipen th mhtri authj( ~~Ti, aithsomai?VV ~H de eipen( ~~Thn
kefalhn Iwannou tou Baptistou!VV 25 Kai eiselqousa euqewj meta spoudhj proj ton basilea
hthsato( legousa( ~~qelw i`na moi dwj3 ex authj epi pinaki thn kefalhn Iwannou tou
BaptistouVV 26 Kai perilupoj genomenoj o` basileuj( dia touj o`rkouj( kai touj
sunanakeimenouj( ouk hqelhsen authn aqethsai) 27 Kai euqewj aposteilaj o` basileuj
spekoulatwra4 epetaxen enecqhnai thn kefalhn autou) ~O de apelqwn apekefalisen5 auton
en th fulakh 28 kai hnegken thn kefalhn autou epi pinaki( kai edwken authn tw korasiw\
kai to6 korasion edwken authn th mhtri authj) 29 Kai akousantej( oi` maqhtai autou hlqon
kai hran to ptwma autou kai eqhkan auto7 en mnhmeiw)
[The Twelve return]
30 Kai sunagontai8 oi` apostoloi proj ton Ihsoun( kai aphggeilan autw panta( kai9
o`sa epoihsan kai o`sa edidaxan) 31 Kai eipen autoij( ~~Deute u`meij autoi10 katV idian eij
erhmon topon kai anapauesqe oligonVV\ hsan gar oi` ercomenoi kai oi`11 u`pagontej polloi( kai
oude fagein eukairoun)
[Bread for 5,000 men]
32 Kai aphlqon eij erhmon topon tw ploiw12 katV idian) 33 Kai eidon autouj
u`pagontaj13 kai epegnwsan autouj polloi( kai pezh apo paswn twn polewn sunedramon ekei
kai prohlqon14 autouj kai sunhlqon proj auton) 34 Kai exelqwn eiden o` Ihsouj polun
oclon( kai esplagcnisqh epV autoij( o`ti hsan w`j probata mh econta poimena( kai hrxato
didaskein autouj polla)
35 Kai hdh w`raj pollhj genomenhj( proselqontej autw oi` maqhtai autou legousin
o`ti15 ~~Erhmoj estin o` topoj( kai hdh w`ra16 pollh) 36 Apoluson autouj( i`na apelqontej eij
touj kuklw agrouj kai kwmaj agoraswsin17 e`autoij artouj\ ti, gar fagwsin ouk ecousin)VV
37 ~O de apokriqeij eipen autoij( ~~Dote autoij u`meij fageinVV Kai legousin autw(
~~Apelqontej agoraswmen dhnariwn18 diakosiwn artouj kai dwmen autoij fagein?VV 38 ~O de
legei autoij ~~Posouj artouj ecete? ~Upagete kai idete)VV Kai gnontej legousin( ~~Pente( kai
duo icquajVV)
39 Kai epetaxen autoij anaklinai pantaj sumposia sumposia epi tw clwrw cortw)
40 Kai anepeson prasiai prasiai ana e`katon kai ana19 penthkonta) 41 Kai labwn touj
pente artouj kai touj duo icquaj( anableyaj eij ton ouranon euloghsen kai kateklasen touj
artouj kai edidou toij maqhtaij autou( i`na paraqwsin autoij\ kai touj duo icquaj emerisen

1
141 omits a whole sentence between the two soi [obvious homoioteleuton]
2
ewj || eouj 204
3
dwj || doj [1%] 553
4
spekoulatwra || spekoulatora [50%] 1023
5
apekefalisen || apekefalhsen [1%] 1023,1251,2122v
6
to || tw 1199
7
auto || autw 1133
8
sunagontai || sunhgagon 1199
9
kai || --- [15%] 547c,1117
10
autoi || --- L.65
11
oi 2261c || --- 2261,I.2110
12
tw ploiw || to ploion 1133
13
645 omits kai eidon autouj upagontaj [homoioarcton]
14
prohlqon || proshlqon 1117
15
oti || --- 510
16
hdh wra || ~ 21 1637
17
agoraswsin || agwraswsin 1133,2261
18
dhnariwn || dunarion 1251 || dhnanariwn 2466 (repeated syllable from one line to the next)
19
ana || --- 2221c
11
Mark

pasin) 42 Kai efagon pantej kai ecortasqhsan) 43 Kai hran klasmatwn dwdeka kofinouj
plhreij( kai apo twn icquwn) 44 Kai hsan oi` fagontej touj artouj pentakiscilioi andrej)1
[Jesus retires to pray]
45 Kai euqewj hnagkasen touj maqhtaj autou embhnai eij to ploion kai proagein2
eij to peran( proj3 Bhqsaidan( e`wj autoj apolusei4 ton oclon) 46 Kai apotaxamenoj autoij
aphlqen eij to oroj proseuxasqai)
[A walk on water]
47 Kai oyiaj genomenhj(5 h=n to ploion en mesw thj qalasshj\ kai autoj monoj epi
thj ghj) 48 Kai eiden autouj basanizomenouj en tw elaunein( h=n gar o` anemoj enantioj
autoij) Kai peri tetarthn fulakhn thj nuktoj ercetai proj autouj peripatwn epi thj
qalasshj( kai hqelen parelqein autouj\ 49 oi` de( idontej auton peripatounta epi thj
qalasshj( edoxan fantasma einai( kai anekraxan 50 Pantej gar auton eidon6 kai
etaracqhsan) Kai euqewj elalhsen metV autwn( kai legei autoij ~~Qarseite!7 Egw eimi( mh
fobeisqeVV 51 Kai anebh proj autouj eij to ploion( kai ekopasen o` anemoj) Kai lian ek
perissou en e`autoij existanto( kai eqaumazon) 52 Ou gar sunhkan epi toij artoijh=n gar
autwn h` kardia8 pepwrwmenh)
[In Genesaret]
53 Kai diaperasantej( hlqon9 epi thn ghn Genhsaret10 kai proswrmisqhsan) 54 Kai
exelqontwn autwn ek tou ploiou( euqewj epignontej auton( 55 peridramontej o`lhn thn
pericwron ekeinhn hrxanto epi toij krabbatoij touj11 kakwj econtaj periferein o`pou
hkouon o`ti ekei estin) 56 Kai o`pou an eiseporeuetoeij kwmaj h.12 poleij13 h.14 agroujen
taij agoraij etiqoun touj asqenountaj( kai parekaloun auton i`na kan tou kraspedou tou
i`matiou autou a`ywntai\15 kai o`soi16 an h`ptonto autou eswzonto)17
[Jesus rebuts scribes and Pharisees]
7)1 Kai sunagontai proj auton oi` farisaioi kai tinej twn grammatewn( elqontej
apo ~Ierosolumwn) 2 Kai18 idontej tinaj twn maqhtwn autou koinaij cersintoutV estin(
aniptoijesqiontaj artouj( ememyanto) 3 $Oi` gar Farisaioi kai pantej oi` Ioudaioi( ean mh
pugmh niywntai taj ceiraj( ouk esqiousin( kratountej thn paradosin19 twn presbuterwn)
4 Kai apo agoraj( ean mh baptiswntai(20 ouk esqiousin) Kai alla polla estin a] parelabon
krateinbaptismouj pothriwn kai xestwn kai calkeiwn21 kai klinwn)%
5 Epeita eperwtwsin auton oi` Farisaioi kai oi` grammateij( ~~Dia ti, oi` maqhtai sou
ou peripatousin kata thn paradosin twn presbuterwn( alla aniptoij cersin esqiousin ton
arton?VV 6 ~O de apokriqeij eipen autoij o`ti ~~Kalwj proefhteusen ~Hsaiaj peri u`mwn twn
1
andrej || ardrej 645
2
proagein || 1 auton 547c
3
proj || eij 1572
4
apolusei || apolush [59%] 1111,1145,1705,2221,2323
5
genomenhj || genomenoij 18
6
auton eidon 1145c || ~ 21 1145
7
qarseite || qarqeite 1145
8
autwn h kardia 1713c,2352c || ~ 231 [15%] 689,1713,2352
9
hlqon || --- 645
10
genhsaret 35c || gennhsaret [53%] 35,689,1199,1384
11
touj || --- 18
12
h || 1 eij [1%] 547c,1251
13
kwmaj h poleij || ~ 321 689
14
h || 1 eij [1%] 547c
15
aywntai || ayontai 1199
16
osoi || osa/osw 1435
17
eswzonto || dieswzonto [2%] 547,1251
18
kai || --- 128
19
paradosin || paradwsin 645 (also in verse 5)
20
baptiswntai || baptisontai (15.9%) 645
21
calkeiwn || calkiwn [70%] 1199,1384
12
Mark

u`pokritwn( w`j gegraptai ~Ou`toj o` laoj toij ceilesin me tima( h` de kardia autwn porrw
apecei apV emou) 7 Mathn de sebontai me( didaskontej didaskaliaj entalmata1 anqrwpwn)V
8 Afentej gar thn entolhn tou Qeou( krateite2 thn paradosin twn anqrwpwnbaptismouj
xestwn kai pothriwn(3 kai alla paromoia toiauta polla poieite)VV 9 Kai elegen autoij
~~Kalwj aqeteite thn entolhn tou Qeou( i`na thn paradosin4 u`mwn thrhshte) 10 Mwshj gar
eipen( ~Tima ton patera sou kai thn mhtera souV kai( ~~O kakologwn patera h. mhtera
qanatw teleutatwV) 11 ~Umeij de legete ean eiph anqrwpoj tw patri h. th mhtri( ~KorbanV (o[
estin( dwron) ~o[ ean ex emou wfelhqhjV( 12 kai ouketi afiete auton ouden poihsai tw patri
autou5 h. th mhtri autou( 13 akurountej ton logon tou Qeou th paradosei u`mwn6 h-
paredwkate) Kai paromoia toiauta polla poieite)VV
[That which really defiles]
14 Kai proskalesamenoj panta ton oclon elegen autoij ~~Akouete mou pantej( kai
suniete 15 Ouden estin exwqen tou anqrwpou eisporeuomenon eij auton o] dunatai auton
koinwsai\ alla ta ekporeuomena apV autou( ekeina estin ta koinounta ton anqrwpon) 16 Ei
tij ecei wta akouein( akouetwVV
17 Kai o`te eishlqen eij oikon apo tou oclou( ephrwtwn auton oi` maqhtai autou peri
thj parabolhj) 18 Kai legei7 autoij ~~Ou`twj kai u`meij asunetoi este? Ou noeite o`ti pan to
exwqen eisporeuomenon eij ton anqrwpon ou dunatai8 auton koinwsai( 19 o`ti ouk
eisporeuetai autou eij thn kardian( allV eij thn koilian(9 kai eij ton afedrwna
ekporeuetai( kaqarizon10 panta ta brwmata?VV 20 Elegen de o`ti11 ~~To ek tou anqrwpou
ekporeuomenon(12 ekeino koinoi ton13 anqrwpon) 21 Eswqen gar( ek thj kardiaj twn
anqrwpwn( oi` dialogismoi oi` kakoi ekporeuontaimoiceiai( porneiai( fonoi( 22 klopai(14
pleonexiai( ponhriai\ doloj( aselgeia( ofqalmoj ponhroj( blasfhmia(15 u`perhfania(16
afrosunh23 panta tauta ta ponhra eswqen ekporeuetai kai koinoi ton anqrwpon)VV
[Unusual faith]
24 Kai ekeiqen anastaj aphlqen eij ta meqoria Turou kai Sidwnoj) Kai eiselqwn
eij oikian oudena hqelen gnwnai( kai ouk hdunhqh17 laqein) 25 Akousasa gar gunh peri
autou( h-j18 eicen to qugatrion authj pneuma akaqarton( elqousa prosepesen proj touj podaj
autou) 26 +Hn de h` gunh ~Ellhnij( Sura&Foinikissa tw genei( kai hrwta auton i`na to
daimonion ekbalh19 ek thj qugatroj authj) 27 ~O de Ihsouj eipen auth( ~~Afej prwton
cortasqhnai ta tekna\ ou gar kalon estin labein ton arton twn teknwn kai balein toij
kunarioijVV) 28 ~H de apekriqh kai legei autw( ~~Nai( Kurie( kai gar ta kunaria u`pokatw
thj trapezhj esqiei apo twn yiciwn twn paidiwnVV) 29 Kai eipen auth( ~~Dia touton ton

1
entalmata || didagmata 1040
2
krateite || krathte 204
3
1133 omits baptismouj xestwn kai pothriwn (probable homoioteleuton; supplied in margin later)
4
paradosin || paradwsin 1133
5
autou || autw 510
6
umwn || --- 547c
7
legei || eipen 547c
8
dunatai || dunate 1705 || duatai 645 [from one line to the next]
9
koilian || kardian 1628
10
kaqarizon || kaqarizwn [10%] 586c,645,1133
11
oti || --- 547
12
ekporeuomenon || ekporomenon 645
13
ton || to 1147
14
klopai || kloppai 1667
15
blasfhmia || blasfimia 1199
16
uperhfania || uperifania 1199?
17
hdunhqh || edunhqh 689
18
hj || oj 510
19
ekbalh || ekballh [30%] 1147,1384,1705
13
Mark

logon1 u`page\ exelhluqen2 to daimonion ek3 thj qugatroj souVV) 30 Kai apelqousa eij ton
oikon authj eu`ren to daimonion exelhluqoj kai thn qugatera beblhmenhn epi thj klinhj)
[Jesus heals a deaf mute]
31 Kai palin( exelqwn o` Ihsouj ek twn o`riwn4 Turou kai Sidwnoj( hlqen proj thn
qalassan thj Galilaiaj ana meson5 twn o`riwn Dekapolewj) 32 Kai ferousin autw kwfon
moggilalon kai parakalousin auton i`na epiqh autw thn ceira) 33 Kai apolabomenoj auton
apo tou oclou katV idian( ebalen touj daktulouj autou eij ta wta autou( kai ptusaj h`yato
thj glwsshj autou) 34 Kai anableyaj eij ton ouranon estenaxen( kai legei autw( ~~EffaqaVV
o[ estin( ~~DianoicqhtiVV 35 Kai euqewj dihnoicqhsan autou ai` akoai( kai eluqh o` desmoj thj
glwsshj autou( kai elalei orqwj) 36 Kai diesteilato autoij i`na mhdeni eipwsin\ o`son de
autoj autoij diestelleto( mallon perissoteron ekhrusson)6 37 Kai u`perperisswj7
exeplhssonto(8 legontej ~~Kalwj panta9 pepoihken) Kai touj kwfouj poiei akouein kai touj
alalouj lalein)VV
[Food for 4,000 men]
8)1 En ekeinaij taij h`meraij( pampollou10 oclou ontoj kai mh econtwn ti, fagwsin(
proskalesamenoj o` Ihsouj touj maqhtaj autou legei autoij 2 ~~Splagcnizomai11 epi ton
oclon( o`ti hdh12 h`meraj13 treij prosmenousin moi kai ouk ecousin ti, fagwsin) 3 Kai ean14
apolusw autouj nhstij15 eij oikon autwn( ekluqhsontai en th o`dw( tinej gar autwn
makroqen h`kousin)VV 4 Kai apekriqhsan autw oi` maqhtai autou( ~~Poqen toutouj dunhsetai
tij w`de cortasai artwn16 epV erhmiaj?VV 5 Kai ephrwta autouj( ~~Posouj ecete artouj?VV17 Oi`
de eipon( ~~~EptaVV) 6 Kai parhggeilen tw oclw anapesein epi thj ghj\ kai labwn touj e`pta
artouj kai eucaristhsaj( eklasen kai edidou toij maqhtaij autou i`na paraqwsin( kai
pareqhkan tw oclw) 7 Kai eicon icqudia oliga\ kai euloghsaj eipen paraqeinai18 kai auta)
8 Efagon de kai ecortasqhsan\ kai hran perisseumata klasmatwn e`pta spuridaj) 9 Hsan de
oi` fagontej w`j tetrakiscilioi\ kai apelusen autouj) 10 Kai euqewj embaj eij to ploion
meta twn maqhtwn autou hlqen eij ta merh Dalmanouqa)
[Bad leaven]
11 Kai exhlqon oi` Farisaioi kai hrxanto suzhtein autw( zhtountej parV autou
shmeion apo tou ouranou( peirazontej auton) 12 Kai anastenaxaj tw pneumati autou legei19
~~Ti, h` genea au`th shmeion epizhtei? Amhn legw u`min( ei doqhsetai th genea tauth20
shmeionVV 13 Kai afeij autouj( embaj palin eij ploion aphlqen eij to peran)
14 $Kai epelaqonto oi` maqhtai autou21 labein artouj\ kai ei mh e`na arton ouk eicon
meqV e`autwn en tw ploiw)% 15 Kai diestelleto autoij( legwn( ~~~Orate\ blepete apo thj zumhj
1
touton ton logon || ~ 231 689
2
exelhluqen || exelulhqe 645 || exeluluqe 689
3
ek 2323c || apo [2%] 2323
4
oriwn || oriou 1117
5
meson || meswn [2%] 824,1133,1637alt,1667
6
ekhrusson || ekhrutton 2466
7
uperperisswj || perisswj 1435
8
exeplhssonto || exeplhsto 1072 (from one line to the next)
9
panta || pantaj 141
10
pampollou 141c,1147alt,L.65c || pampolou [5%] 141,1133,1147,1705,2122,2261,2323,2352,L.65
11
splagcnizomai || spagcnizomai 1023
12
hdh || --- L.65
13
hmeraj || hmerai [50%] 2221c
14
ean || an 1199
15
nhstij 1145c || nhsteij [70%] 928,1133,1145v,1572,1667c,2221,2261,2323c
16
artwn || arton 1251
17
ecete artouj I.2110c || ~ 21 1199,I.2110
18
paraqeinai || paraqhnai [15%] 1117,1384 || peqeinai L.65v
19
legei || eipe 1075,1145
20
tauth || auth 1667
21
oi maqhtai outou || --- [64%] 2221c
14
Mark

twn Farisaiwn kai thj zumhj ~HrwdouVV) 16 Kai dielogizonto proj allhlouj( legontej o`ti
~~Artouj ouk ecomenVV) 17 Kai gnouj o` Ihsouj legei autoij ~~Ti, dialogizesqe o`ti artouj ouk
ecete? Oupw noeite oude suniete? Eti1 pepwrwmenhn ecete thn kardian u`mwn? 18 Ofqalmouj
econtej ou blepete( kai wta econtej ouk akouete( kai ou mnhmoneuete?2 19 ~Ote touj pente
artouj eklasa eij touj3 pentakisciliouj( posouj kofinouj plhreij klasmatwn hrate?VV
Legousin autw( ~~DwdekaVV) 20 ~~~Ote de touj e`pta eij touj tetrakisciliouj( poswn spuridwn
plhrwmata klasmatwn hrate?VV Oi` de eipon( ~~~EptaVV) 21 Kai legei4 autoij( ~~Pwj oupw5
suniete?VV
[A blind man]
22 Kai ercetai eij Bhqsaidan\ kai ferousin autw tuflon kai parakalousin auton
i`na autou a`yhtai) 23 Kai epilabomenoj thj ceiroj tou tuflou exhgagen auton exw thj
kwmhj( kai ptusaj eij ta ommata autou( epiqeij taj ceiraj autw( ephrwta auton6 ei ti7
blepei) 24 Kai anableyaj elegen( ~~Blepw touj anqrwpouj o`ti w`j dendra8 o`rw(
peripatountajVV(9 25 Eita palin epeqhken taj ceiraj epi touj ofqalmouj autou(10 kai
epoihsen auton anableyai\ kai apokatestaqh kai enebleyen11 thlaugwj a`pantaj) 26 Kai
apesteilen auton eij ton oikon autou( legwn( ~~Mhde eij thn kwmhn eiselqhj mhde eiphj tini
en th kwmhVV)
[Jesus declares His death, and ministers on that basis]
[Peter is inspired]
8)27 Kai exhlqen o` Ihsouj kai oi` maqhtai autou eij taj kwmaj Kaisareiaj thj Filippou\
kai en th o`dw ephrwta touj maqhtaj autou( legwn autoij( ~~Ti,na me legousin oi` anqrwpoi
einai?VV 28 Oi` de apekriqhsan( ~~Iwannhn ton Baptisthn( kai alloi Hlian( alloi de e`na twn
profhtwnVV) 29 Kai autoj legei autoij( ~~~Umeij de ti,na me legete12 einai?VV Apokriqeij de o`13
Petroj legei autw( ~~Su ei o` CristojVV 30 Kai epetimhsen autoij i`na mhdeni legwsin14 peri
autou)
31 Kai hrxato didaskein autouj o`ti dei ton Ui`on tou Anqrwpou polla paqein( kai
apodokimasqhnai apo twn presbuterwn kai twn arcierewn kai twn15 grammatewn( kai
apoktanqhnai( kai meta treij h`meraj anasthnai) 32 Kai parrhsia16 ton logon elalei) Kai
proslabomenoj17 auton o` Petroj hrxato epitiman autw) 33 ~O de( epistrafeij18 kai idwn touj
maqhtaj autou( epetimhsen tw Petrw( legwn ~~~Upage opisw mou( Satana o`ti ouv froneij ta
tou Qeou( alla ta twn anqrwpwn)VV
[The cost of discipleship]

1
eti || oti L.65
2
mnhmoneuete || mnhmonebete 824
3
touj || --- 510
4
legei || elegen [49%] 689
5
oupw || ou [55%] 689,1435,2221c
6
auton || --- 1503
7
ti || tei 1251
8
dendra || drendra 645
9
peripatountaj || peripatoantaj 689 (apparently) || peripapatountaj 2253 (repeats syllable from one line to the next)
10
autou || tou tuflou 1628
11
enebleyen || anebleyen [45%] 128,547,689,1023,1145,1199,1251,1435,1705,I.2110 || enebleyai 2122
12
legete || legetai 1705
13
o || --- 1199
14
legwsin || legwssi 18 || legousi 1133,2221
15
twn || --- [20%] 1199
16
parrhsia || parhsia 2352
17
proslabomenoj || proslabomenon 1652
18
epistrafeij || strafeij 1023
15
Mark

34 Kai proskalesamenoj ton oclon( sun toij maqhtaij autou( eipen autoij ~~~Ostij
qelei opisw mou akolouqein(1 aparnhsasqw e`auton kai aratw ton stauron autou kai
akolouqeitw moi) 35 }Oj gar an qelh thn yuchn autou swsai apolesei authn\ o]j dV
an apolesh2 thn yuchn autou e`neken emou kai tou euaggeliou( ou`toj swsei authn) 36 Ti, gar
wfelhsei anqrwpon ean kerdhsh ton kosmon o`lon( kai zhmiwqh thn yuchn autou? 37 .H ti,
dwsei anqrwpoj antallagma thj yuchj autou? 38 }Oj gar ean3 epaiscunqh me kai touj emouj
logouj en th genea tauth th4 moicalidi5 kai a`martwlw( kai o` Ui`oj tou Anqrwpou
epaiscunqhsetai auton o`tan elqh en th doxh tou Patroj autou meta twn aggelwn6 twn
a`giwn)
[A miniature of the Kingdom]
9)1 Kai elegen autoij( ~~Amhn legw u`min o`ti eisin tinej twn w`de e`sthkotwn7 oi`tinej
ou mh geuswntai qanatou e`wj an idwsin thn basileian tou Qeou elhluquian en dunamei)VV
2 Kai meqV h`meraj e`x paralambanei o` Ihsouj ton Petron kai ton Iakwbon kai ton Iwannhn
kai anaferei autouj eij oroj u`yhlon katV idian monouj)8 Kai metemorfwqh emprosqen autwn\
3 kai ta i`matia autou egeneto9 stilbonta( leuka lian( w`j10 ciwn( oi`a knafeuj epi thj ghj
ou dunatai leukanai) 4 Kai wfqh autoij Hliaj( sun Mwush(11 kai hsan sullalountej tw
Ihsou) 5 Kai apokriqeij o` Petroj legei tw Ihsou( ~~~Rabbi( kalon estin h`maj w`de einai( kai
poihswmen skhnaj treij soi mian kai Mwsei12 mian kai Hlia13 mian)VV 6 $Ou gar hdei14 ti,
lalhsei( hsan gar ekfoboi)% 7 Kai egeneto nefelh episkiazousa autoij( kai hlqen fwnh ek
thj nefelhj ~~Ou`toj estin o` Ui`oj mou( o` agaphtoj) Autou akouete!VV 8 Kai exapina
peribleyamenoi( ouketi15 oudena eidon alla ton Ihsoun monon meqV e`autwn)
9 Katabainontwn de autwn apo tou orouj( diesteilato autoij i`na mhdeni
dihghswntai16 a[ eidon( ei mh o`tan o` Ui`oj tou Anqrwpou ek nekrwn anasth) 10 Kai ton
logon ekrathsan proj e`autouj( suzhtountej ti, estin to ek nekrwn anasthnai) 11 Kai
ephrwtwn auton( legontej( ~~~Oti legousin oi` grammateij17 o`ti18 Hlian dei elqein prwton?VV
12 ~O de apokriqeij eipen autoij ~~Hliaj men elqwn prwton apokaqista panta\ kai pwj
gegraptai epi ton Ui`on tou Anqrwpou i`na polla paqh kai exoudenwqh) 13 Alla legw u`min
o`ti kai ~HliajV elhluqen( kai epoihsan autw o`sa hqelhsan( kaqwj gegraptai epV auton)VV
[The nine couldnt do it]
14 Kai elqwn proj touj maqhtaj( eiden oclon polun peri autouj( kai grammateij
suzhtountaj autoij) 15 Kai euqewj paj o` ocloj idwn auton exeqambhqh( kai prostrecontej
hspazonto auton) 16 Kai ephrwthsen touj grammateij( ~~Ti, suzhteite proj autouj?VV19 17 Kai
apokriqeij ei`j ek tou oclou eipen ~~Didaskale( hnegka ton ui`on mou proj se( econta pneuma

1
akolouqein I.2110c || elqein [35%] 1705,I.2110
2
apolesh || apolesei [5%] 1384
3
gar ean || 1 an 2 141
4
th 2352c || toi 2352
5
moicalidi || moicalidh 1384
6
aggelwn || agellwn 645
7
esthkotwn || estwtwn [0.5%] 1705
8
monouj || monoj 1251
9
egeneto || egenonto [45%] 689
10
wj || wsei (25.6%) 553
11
mwush || mwusei [5%] 2221,2323
12
mwsei || mwsh [2%] 2221,2323
13
hlia || hlian 1705,1713,2503
14
hdei || hdh 645
15
ouketi || --- 547c
16
dihghswntai || dihghsontai 645
17
grammateij || grammatoij 510
18
oti || --- 645
19
autouj || eautouj [2.5%] 547,1251
16
Mark

alalon) 18 Kai o`pou an auton katalabh r`hssei1 auton( kai afrizei kai trizei2 touj odontaj
autou( kai xhrainetai) Kai eipon toij maqhtaij sou i`na auto ekbalwsin( kai ouk iscusan)VV
19 ~O de apokriqeij autw legei ~~W genea apistoj( e`wj pote proj u`maj esomai( e`wj pote
anexomai u`mwn? Ferete3 auton proj meVV 20 Kai hnegkan auton proj auton) Kai idon4 auton(
euqewj to pneuma esparaxen auton( kai peswn epi thj ghj ekulieto( afrizwn) 21 Kai
ephrwthsen5 ton patera autou( ~~Posoj cronoj estin w`j touto gegonen autw?VV ~O de eipen
~~Paidioqen) 22 Kai pollakij auton kai eij pur ebalen kai eij6 u`data i`na apolesh7 auton)8
AllV ei ti dunasai( bohqhson h`min splagcnisqeij9 efV h`maj)VV 23 ~O de Ihsouj eipen autw(
~~To ei dunasai pisteusai\ panta dunata tw pisteuontiVV) 24 Kai euqewj kraxaj o` pathr tou
paidiou( meta dakruwn( elegen( ~~Pisteuw( Kurie\ bohqei10 mou th apistiaVV
25 Idwn de o` Ihsouj o`ti episuntrecei11 o` ocloj( epetimhsen tw pneumati tw
akaqartw( legwn autw( ~~To pneuma to alalon kai kwfon(12 egw soi epitassw(13 exelqe ex
autou kai mhketi eiselqhj eij autonVV 26 Kai kraxan14 kai polla sparaxan auton exhlqen)
Kai egeneto w`sei nekroj\ w`ste pollouj legein o`ti apeqanen) 27 ~O de Ihsouj krathsaj auton
thj ceiroj hgeiren auton( kai anesth) 28 Kai eiselqonta auton eij oikon( oi` maqhtai autou
ephrwtwn auton katV idian( ~~~Oti h`meij15 ouk hdunhqhmen ekbalein autoVV 29 Kai eipen
autoij( ~~Touto to genoj en oudeni dunatai exelqein ei mh en proseuch kai nhsteiaVV)
[Jesus predicts His death again]
30 Kai ekeiqen exelqontej pareporeuonto16 dia thj Galilaiaj( kai ouk hqelen i`na tij
gnw\ 31 edidasken gar touj maqhtaj autou kai elegen autoij o`ti( ~~~O Ui`oj tou Anqrwpou
paradidotai eij ceiraj anqrwpwn( kai apoktenousin auton\ kai apoktanqeij th trith h`mera
anasthsetaiVV) 32 Oi` de hgnooun to r`hma( kai efobounto auton eperwthsai)
[About humility]
33 Kai hlqen eij Kapernaoum\ kai en th oikia genomenoj ephrwta autouj( ~~Ti, en th
o`dw proj e`autouj dielogizesqe?VV 34 Oi` de esiwpwn( proj allhlouj gar dielecqhsan en th
o`dw tij meizwn) 35 Kai kaqisaj efwnhsen touj dwdeka kai legei autoij( ~~Ei tij qelei
prwtoj einai( estai17 pantwn escatoj kai pantwn diakonojVV) 36 Kai labwn paidion esthsen
auto18 en mesw autwn( kai enagkalisamenoj auto eipen autoij( 37 ~~}Oj ean e`n twn
toioutwn19 paidiwn dexhtai epi tw onomati mou( eme decetai\ kai o]j ean eme dexhtai( ouk eme
decetai alla ton aposteilanta me)VV
[Either for, or against]
38 Apekriqh de autw o`20 Iwannhj( legwn( ~~Didaskale( eidomen tina21 tw onomati sou
ekballonta daimonia( o]j ouk akolouqei h`min\ kai ekwlusamen1 auton( o`ti ouk akolouqei

1
rhssei || russei 645
2
kai trizei 645c || 1 truzei 2221,2323 || --- 645 [homoioteleuton]
3
ferete || 1 moi 1384
4
idon || idwn [70%] 553,645,689c,1023c,1072,1133,1251,1384,1705,2261,L.65
5
ephrwthsen || ephrwtise 1199
6
eij || 1 ta 18
7
apolesh || apolesei 645
8
apolesh auton || ~ 21 1199
9
splagcnisqeij || splacnisqeij 645 || splagcniqeij 1147
10
bohqei || boh 1199 (at end of line)
11
episuntrecei || suntrecei 1117
12
1117 is missing 9:25-30.
13
epitassw || epitasw 1705
14
kraxan || anakraxan 547c
15
hmeij || umeij 645
16
pareporeuonto || eporeuonto 547c
17
estai || estw (19.2%) 18,1111,2503,I.2110
18
auto || auton 2466
19
twn toioutwn || ~ 21 689
20
o || --- [55%] L.65
21
tina || 1 epi [1%] 2221
17
Mark

h`minVV) 39 ~O de Ihsouj eipen ~~Mh kwluete auton( oudeij gar estin o]j poihsei dunamin epi
tw onomati mou kai dunhsetai tacu kakologhsai me) 40 }Oj gar ouk estin kaqV u`mwn(2 u`per
u`mwn3 estin)4 41 }Oj gar an potish u`maj pothrion u`datoj en5 onomati mou( o`ti Cristou
este( amhn legw u`min( ou mh apolesh ton misqon autou)
[About offenses]
42 ~~Kai o]j ean skandalish e`na twn mikrwn6 twn pisteuontwn eij eme( kalon estin
autw mallon ei perikeitai liqoj mulikoj peri ton trachlon autou kai beblhtai eij thn
qalassan) 43 Kai ean skandalizh se h` ceir sou( apokoyon authn\ kalon soi estin kullon
eij thn zwhn eiselqein h. taj duo ceiraj econta apelqein eij thn Geennan(7 eij to pur to
asbeston 44o`pou ~o` skwlhx autwn ou teleuta kai to pur ou sbennutaiV) 45 Kai ean o` pouj
sou skandalizh se( apokoyon8 auton\ kalon estin soi eiselqein eij thn zwhn cwlon h. touj
duo podaj econta blhqhnai eij thn Geennan( eij to pur to asbeston 46o`pou ~o` skwlhx
autwn ou teleuta kai to pur ou sbennutaiV) 47 Kai ean o` ofqalmoj sou skandalizh se(
ekbale auton\ kalon soi estin monofqalmon eiselqein eij thn basileian tou Qeou h. duo
ofqalmouj econta blhqhnai eij thn Geennan tou puroj 48o`pou ~o` skwlhx9 ou teleuta kai
to pur ou sbennutaiV)
49 ~~Paj gar puri a`lisqhsetai( kai pasa qusia a`li a`lisqhsetai) 50 Kalon to a`laj(
ean de to a`laj analon10 genhtai( en ti,ni auto artusete?11 Ecete en e`autoij a`laj( kai
eirhneuete12 en allhloij)VV
[Down with divorce!]
10)1 Kakeiqen anastaj ercetai eij ta o`ria thj Ioudaiaj( dia tou peran tou13
Iordanou) Kai sumporeuontai palin ocloi14 proj auton( kai w`j eiwqei palin edidasken
autouj) 2 Kai proselqontej15 Farisaioi ephrwthsan16 auton( ~~Ei exestin andri17 gunaika
apolusai?VV peirazontej auton) 3 ~O de apokriqeij eipen autoij( ~~Ti, u`min eneteilato
Mwshj?VV 4 Oi` de eipon( ~~Mwshj epetreyen biblion apostasiou grayai kai apolusaiVV)
5 Kai apokriqeij o` Ihsouj eipen autoij ~~Proj thn sklhrokardian u`mwn egrayen u`min18 thn
entolhn tauthn) 6 Apo de archj ktisewj( arsen kai qhlu epoihsen autouj o` Qeoj)19
7 ~~Eneken toutou kataleiyei20 anqrwpoj ton patera autou kai thn mhtera kai
proskollhqhsetai proj thn gunaika autou( 8 kai esontai oi` duo eij sarka mian)V ~Wste
ouketi eisin duo alla sarx mia) 9 }O oun o` Qeoj sunezeuxen( anqrwpoj mh cwrizetw)VV
10 Kai en th oikia palin oi` maqhtai autou peri tou autou ephrwthsan auton)
11 Kai legei autoij( ~~}Oj ean apolush thn gunaika autou kai gamhsh allhn moicatai epV
authn\ 12 kai ean gunh apolush ton andra authj kai gamhqh allw( moicatai)VV
[Jesus blesses little children]
1
ekwlusamen || ekolusamen 1199
2
umwn || hmwn 1111,1323,2261
3
umwn || hmwn [12%] 1111,1145c,1384,1503,2261
4
L.65 repeats verse 40 entire
5
en || 1 tw (18%) 18,2221
6
mikrwn 1503c || 1 toutwn [15%] 1435,1503?
7
geennan || geenan 1199 (got it right in verse 45)
8
apokoyon || ekkoyon 547c
9
skwlhx 1145c || 1 autwn [70%] 824,1145,1199,L.65
10
analon || analaton 1705
11
artusete || artusetai 1705 || artushte 1713
12
eirhneuete || eirhneueto 18
13
tou 2323c || --- 2323
14
ocloi || 1 polloi 689
15
proselqontej || 1 oi (43.5%) 547c?,1023,1040,1075,1145,1637c,2352
16
ephrwthsan || ephrwtwn [3%] 141
17
andri || anqrwpw 547c
18
umin 2261c || --- 141,1133,2261,L.65
19
qeoj || 1 kai eipen [5%] 1133m
20
kataleiyei || kataluyei 1147
18
Mark

13 Kai proseferon autw paidia( i`na a`yhtai autwn\ oi` de maqhtai epetimwn1 toij
prosferousin) 14 Idwn de o` Ihsouj hganakthsen kai eipen autoij ~~Afete ta paidia
ercesqai proj me\2 mh kwluete auta( twn gar toioutwn estin h` basileia tou Qeou) 15 Amhn
legw u`min( o]j ean mh dexhtai thn basileian tou Qeou w`j paidion ou mh eiselqh eij authn)VV
16 Kai enagkalisamenoj auta( tiqeij taj ceiraj epV auta( eulogei auta)
[A rich young man]
17 Kai ekporeuomenou autou eij o`don( prosdramwn tij kai gonupethsaj auton
ephrwta auton( ~~Didaskale agaqe( ti, poihsw i`na zwhn aiwnion klhronomhsw?VV 18 ~O de
Ihsouj eipen autw ~~Ti, me legeij agaqon? Oudeij agaqoj ei mh ei`j( o` Qeoj) 19 Taj entolaj
oidaj Mh moiceushj( Mh foneushj( Mh kleyhj( Mh yeudomarturhshj( Mh aposterhshj(3
Tima ton patera sou kai thn mhtera)VV 20 ~O de apokriqeij eipen autw( ~~Didaskale( tauta
panta efulaxamhn ek neothtoj mouVV) 21 ~O de Ihsouj( embleyaj autw( hgaphsen auton(4 kai
eipen autw ~~~En soi u`sterei\ u`page( o`sa eceij pwlhson kai doj ptwcoij( kai e`xeij qhsauron
en ouranw\ kai deuro( akolouqei moi( araj ton stauron)VV 22 ~O de stugnasaj epi tw logw
aphlqen lupoumenoj( h=n gar ecwn kthmata polla)
23 Kai peribleyamenoj o` Ihsouj legei toij maqhtaij autou(5 ~~Pwj duskolwj oi` ta
crhmata econtej eij thn basileian tou Qeou eiseleusontaiVV6 24 Oi` de maqhtai eqambounto
epi toij logoij autou) ~O de Ihsouj palin apokriqeij legei autoij ~~Tekna( pwj duskolon
estin touj pepoiqotaj epi crhmasin eij thn basileian tou Qeou eiselqein) 25 Eukopwteron7
gar estin kamhlon dia trumaliaj thj8 r`afidoj eiselqein h. plousion eij thn basileian tou
Qeou eiselqein)VV9 26 Oi` de perisswj exeplhssonto( legontej proj e`autouj( ~~Kai ti,j10 dunatai
swqhnai?VV 27 Embleyaj de autoij o` Ihsouj legei( ~~Para anqrwpoij adunaton( allV ou para11
Qew\ panta gar dunata estin para tw Qew)VV
[It pays to serve Jesus]
28 Hrxato de o` Petroj legein autw( ~~Idou( h`meij12 afhkamen panta kai
hkolouqhsamen soiVV) 29 Apokriqeij de o` Ihsouj eipen ~~Amhn legw u`min( oudeij estin o]j
afhken oikian h. adelfouj h. adelfaj h. patera h. mhtera h. gunaika h. tekna h. agrouj( e`neken
emou kai e`neken tou euaggeliou( 30 ean mh labh e`katontaplasiona( nun en tw kairw toutw
oikiaj kai adelfouj kai adelfaj kai patera kai mhtera kai tekna kai agrouj( meta
diwgmwn( kai en tw aiwni tw ercomenw zwhn aiwnion) 31 Polloi de esontai prwtoi
escatoi kai escatoi prwtoi)VV
[Jesus predicts His death a third time]
32 Hsan de en th o`dw anabainontej eij ~Ierosoluma( kai h=n proagwn autouj o`
Ihsouj kai eqambounto( kai akolouqountej13 efobounto) Kai paralabwn palin touj dwdeka
hrxato autoij legein ta mellonta autw sumbainein( 33 o`ti ~~Idou( anabainomen eij
~Ierosoluma( kai o` Ui`oj tou Anqrwpou paradoqhsetai toij arciereusin kai toij14
grammateusin\ kai katakrinousin auton qanatw kai paradwsousin15 auton toij eqnesin\

1
epetimwn || epetimon 1147
2
me || 1 kai [25%] 689
3
mh aposterhshj || --- (16.1%) L.65
4
auton || autw 1133
5
1384 missing 10:23-46.
6
eiseleusontai || eiseleuson 553
7
eukopwteron || eukopoteron 645
8
thj 645c || --- [20%] 645,1145
9
2221 omits verse 25 entire [obvious homoioteleuton]
10
tij || 1 ara 2323
11
para || 1 tw [10%] 1040
12
hmeij || umeij 510
13
akolouqountej || akoloqountej 2352
14
toij || --- [60%] 689
15
paradwsouin || paradosousin 1199
19
Mark

34 kai empaixousin1 autw( kai mastigwsousin auton( kai emptusousin autw(2 kai
apoktenousin auton) Kai th trith h`mera anasthsetai)VV
[Selfish ambition rebuked]
35 Kai prosporeuontai autw Iakwboj kai Iwannhj( oi`3 ui`oi Zebedaiou( legontej(
~~Didaskale( qelomen i`na o] ean aithswmen4 poihshj5 h`minVV)6 36 ~O de eipen autoij( ~~Ti,
qelete poihsai me7 u`min?VV 37 Oi` de eipon autw( ~~Doj h`min8 i`na ei`j ek dexiwn sou kai ei`j ex
euwnumwn sou kaqiswmen en th doxh souVV) 38 ~O de Ihsouj9 eipen autoij ~~Ouk oidate ti,
aiteisqe) Dunasqe piein10 to pothrion o] egw pinw( kai to baptisma o] egw baptizomai
baptisqhnai?VV 39 Oi` de eipon autw( ~~DunameqaVV)11 ~O de Ihsouj eipen autoij ~~To men
pothrion o] egw pinw piesqe( kai to baptisma o] egw baptizomai baptisqhsesqe\ 40 to de
kaqisai ek dexiwn mou kai ex euwnumwn mou ouk estin emon dounai( allV oi-j h`toimastai)VV
41 Kai akousantej oi` deka hrxanto aganaktein peri Iakwbou kai Iwannou) 42 ~O de
Ihsouj proskalesamenoj autouj legei autoij ~~Oidate o`ti oi` dokountej arcein twn eqnwn
katakurieuousin autwn( kai oi` megaloi autwn katexousiazousin autwn) 43 Ouc ou`twj12 de
estai en13 u`min( allV o]j ean qelh genesqai megaj en u`min( estai u`mwn diakonoj( 44 kai o]j
ean qelh u`mwn genesqai14 prwtoj( estai pantwn douloj) 45 Kai gar o` Ui`oj tou Anqrwpou
ouk hlqen diakonhqhnai( alla diakonhsai( kai dounai thn yuchn autou lutron anti
pollwn)VV
[Blind Bartimaeus]
46 Kai ercontai eij ~Iericw) Kai ekporeuomenou autou apo ~Iericw( kai twn maqhtwn
autou kai oclou i`kanou( ui`oj Timaiou( Bartimaioj o` tufloj( ekaqhto para thn o`don
prosaitwn) 47 Kai akousaj15 o`ti Ihsouj o` Nazwraioj estin( hrxato krazein kai legein( ~~~O
ui`oj Dauid( Ihsou(16 elehson meVV 48 Kai epetimwn autw polloi17 i``na siwphsh( o` de pollw
mallon ekrazen( ~~Ui`e Dauid( elehson meVV 49 Kai staj o` Ihsouj eipen auton fwnhqhnai)
Kai fwnousin ton tuflon( legontej autw( ~~Qarsei( egeirai( fwnei18 seVV 50 ~O de apobalwn
to i`mation autou( anastaj hlqen proj ton Ihsoun) 51 Kai apokriqeij legei autw o` Ihsouj(
~~Ti, qeleij poihsw soi?VV19 ~O de tufloj eipen autw( ~~~Rabouni(20 i`na anableyw)VV 52 ~O de
Ihsouj eipen21 autw( ~~~Upage\ h` pistij sou seswken se)VV Kai euqewj anebleyen( kai
hkolouqhsen tw Ihsou en th o`dw)
[The last week]
[The triumphal entrySunday, 03/31/30 AD]

1
empaixousin || empexousin 824 (apparently)
2
141 omits kai mast. . . . autw [clear homoioteleuton]
3
oi || --- (32.4%) 645,1117,2221c,2503
4
ina o ean aithswmen || ~ 2341 2466
5
poihshj || poihseij 547
6
hmin || umin 510,586
7
me || --- (7.3%) 1705
8
hmin 928c || umin 928
9
ihsouj || --- 547c
10
piein 141c || poiein [1%] 141,645,1339
11
dunameqa || dunadunameqa 1705 (from one page to the next)
12
outwj [15%] + f35 (for the record)
13
en || --- 1496,2323
14
genesqai || genesqe 645
15
kai akousaj || ~ 2 de 547c
16
ihsou || --- [1%] 1145,1435
17
polloi || polla 1435
18
fwnei || fonh [2%] 1667,1705
19
soi || se 2122
20
rabouni || rabbouni [59%] 2221
21
eipen || pen 128
20
Mark

11)1 Kai o`te eggizousin eij ~Ierousalhm(1 eij Bhqsfagh kai Bhqanian( proj to Oroj twn
Elaiwn( apostellei duo twn maqhtwn autou 2 kai legei autoij ~~~Upagete eij thn kwmhn
thn katenanti2 u`mwn\ kai euqewj eisporeuomenoi eij authn eu`rhsete pwlon dedemenon( efV o]n
oudeij anqrwpwn kekaqiken) Lusantej auton agagete) 3 Kai ean tij u`min eiph( ~Ti, poieite
touto?V eipate o`ti ~~O Kurioj autou creian eceiV( kai euqewj auton apostellei w`de)VV
4 Aphlqon de kai eu`ron ton3 pwlon dedemenon proj thn quran( exw epi tou amfodou(
kai luousin auton) 5 Kai tinej twn ekei e`stwtwn4 elegon autoij( ~~Ti, poieite( luontej ton
pwlon?VV 6 Oi` de eipon autoij kaqwj eneteilato o` Ihsouj( kai afhkan autouj) 7 Kai hgagon
ton pwlon proj ton Ihsoun( kai epebalon autw ta i`matia autwn( kai ekaqisen epV autw)
8 Polloi de ta i`matia autwn estrwsan eij thn o`don( alloi de stoibadaj ekopton ek twn
dendrwn kai estrwnnuon eij thn o`don) 9 Kai oi` proagontej kai oi` akolouqountej ekrazon(
legontej ~~~WsannaVV5 ~~Euloghmenoj o` ercomenoj en onomati KuriouVV 10 ~~Euloghmenh h`
ercomenh basileia en onomati Kuriou tou patroj h`mwn DauidVV ~~~Wsanna en toij u`yistoijVV6
11 Kai eishlqen eij ~Ierosoluma o` Ihsouj( kai eij7 to i`eron) Kai peribleyamenoj
panta( oyiaj hdh oushj thj w`raj( exhlqen eij Bhqanian meta twn dwdeka)
[A barren fig tree]
12 Kai th epaurion( exelqontwn autwn apo Bhqaniaj( epeinasen) 13 Kai idwn sukhn
makroqen ecousan fulla( hlqen ei ara eu`rhsei ti en auth) Kai elqwn epV authn8 ouden
eu`ren ei mh fulla( ou gar h=n kairoj sukwn) 14 Kai apokriqeij o` Ihsouj eipen auth(
~~Mhketi ek sou eij ton aiwna mhdeij karpon faghVV Kai hkouon oi` maqhtai autou)
[Jesus purifies the temple (2nd time)Monday, 04/01/30 AD]
15 Kai ercontai eij ~Ierosoluma( kai eiselqwn o` Ihsouj eij to i`eron hrxato
ekballein touj pwlountaj kai agorazontaj en tw i`erw( kai taj trapezaj twn kollubistwn9
kai taj kaqedraj10 twn pwlountwn taj peristeraj katestreyen) 16 Kai ouk hfien i`na tij
dienegkh skeuoj dia tou i`erou) 17 Kai edidasken legwn autoij ~~Ou gegraptai o`ti ~~O oikoj
mou oikoj proseuchj klhqhsetai pasin toij eqnesinV? ~Umeij de epoihsate auton11 sphlaion12
lhstwnVV 18 Kai hkousan oi` grammateij kai oi` arciereij(13 kai ezhtoun14 pwj auton
apolesousin\15 efobounto gar auton( o`ti paj o` ocloj exeplhsseto16 epi th didach autou)
19 Kai o`te oye egeneto( exeporeueto exw thj polewj)
[How to drown a mountain]
20 Kai prwi paraporeuomenoi( eidon thn sukhn exhrammenhn17 ek r`izwn) 21 Kai
anamnhsqeij18 o` Petroj legei autw ~~~Rabbi( ide ~H sukh h]n kathrasw exhrantaiVV19 22 Kai
apokriqeij o` Ihsouj20 legei autoij ~~Ecete pistin Qeou) 23 Amhn gar1 legw u`min o`ti o]j an

1
ierousalhm || 1 kai hlqon 547c
2
katenanti || apenanti [2%] 18,1075,1145,1705
3
ton || --- [35%] 2221c
4
estwtwn || esthkotwn [70%] 2221
5
wsanna || wsana 1503
6
uyistoij || uuyistoij 1496 (from one line to the next)
7
ierosoluma o ihsouj kai eij || --- 1147 (clear homoioteleuton)
8
authn || auth 1652
9
kollubistwn || kolubistwn [1%] 1637,2221,2323
10
kaqedraj || trapezaj 1435
11
epoihsate auton || ~ 21 [5%] 547c
12
sphlaion || spulaion 645
13
grammateij kai oi arciereij || ~ 4231 [6%] 1199,1705
14
ezhtoun || epezhtoun 141
15
apolesousin || apoleswsin [65%] 1145c
16
exeplhsseto || exeplhseto 2503
17
exhrammenhn 1445c || exhrammenh 18 || exhramenhn [1%] 1251,1705,2261,2323
18
anamnhsqeij || anamnhsqej 1705
19
exhrantai || exhratai 1628
20 o ihsouj || --- 553

21
Mark

eiph tw orei toutw( ~Arqhti kai blhqhti eij thn qalassanV( kai mh diakriqh en th kardia
autou alla pisteush o`ti a] legei ginetai( estai autw o] ean eiph) 24 Dia touto legw u`min(
panta o`sa an proseucomenoi aithsqe(2 pisteuete3 o`ti lambanete( kai estai4 u`min)
25 ~~Kai o`tan sthkhte proseucomenoi( afiete( ei ti ecete kata tinoj( i`na kai o`
Pathr u`mwn( o` en toij ouranoij( afh u`min ta paraptwmata u`mwn) 26 Ei de u`meij ouk
afiete( oude o` Pathr u`mwn o` en toij ouranoij afhsei ta paraptwmata u`mwn)VV
[Jesus authority questionedTuesday, 04/02/30 AD]
27 Kai ercontai palin eij ~Ierosoluma) Kai en tw i`erw peripatountoj autou(
ercontai proj auton oi` arciereij kai oi` grammateij kai oi` presbuteroi) 28 Kai legousin
autw( ~~En poia exousia tauta poieij?VV kai ~~Ti,j5 soi thn exousian tauthn edwken6 i`na
tauta poihj?VV 29 ~O de Ihsouj apokriqeij7 eipen autoij ~~Eperwthsw u`maj kai egw8 e`na
logon\ kai apokriqhte moi( kai erw u`min en poia exousia tauta poiw) 30 To baptisma
Iwannou ex ouranou h=n h. ex anqrwpwn?VV 31 Kai elogizonto9 proj e`autouj( legontej ~~Ean
eipwmen( ~Ex ouranouV( erei( ~Dia ti, oun ouk episteusate autw?V 32 AllV eipwmen(10 ~Ex
anqrwpwnV) ) )VVefobounto ton laon( a`pantej gar eicon ton Iwannhn o`ti ontwj profhthj
h=n) 33 Kai apokriqentej legousin tw Ihsou(11 ~~Ouk oidamenVV) Kai o` Ihsouj apokriqeij12
legei autoij( ~~Oude egw legw u`min en poia exousia tauta poiwVV)
[Parable of wicked tenants]
12)1
12 Kai hrxato autoij en parabolaij legein ~~Ampelwna efuteusen anqrwpojkai
perieqhken fragmon kai wruxen u`polhnion kai wkodomhsen purgonkai exedoto auton
gewrgoij kai apedhmhsen) 2 Kai apesteilen proj touj gewrgouj tw kairw doulon(
i`na para twn gewrgwn labh13 apo tou karpou14 tou ampelwnoj) 3 Oi` de labontej auton(
edhran kai apesteilan kenon)15 4 Kai palin apesteilen proj autouj allon doulon( kakeinon
liqobolhsantej16 ekefalaiwsan( kai apesteilan htimwmenon)17 5 Kai palin allon apesteilen(
kakeinon apekteinan\ kai pollouj allouj( touj men dairontej( touj de apoktenontej)18 6 Eti
oun e`na ui`on ecwn( agaphton autou( apesteilen kai auton proj autouj escaton( legwn19
o`ti20 ~Entraphsontai ton ui`on mouV) 7 Ekeinoi de oi` gewrgoi eipon proj e`autouj o`ti ~Ou`toj
estin o` klhronomoj) Deute( apokteinwmen auton( kai h`mwn estai h` klhronomia)V 8 Kai
labontej auton apekteinan( kai exebalon exw tou ampelwnoj)
9 ~~Ti, oun poihsei o` kurioj tou ampelwnoj? Eleusetai kai apolesei touj gewrgouj(21
kai dwsei ton ampelwna alloij) 10 Oude thn Grafhn tauthn anegnwte ~Liqon o]n
apedokimasan22 oi` oikodomountej( ou`toj egenhqh eij kefalhn gwniaj\ 11 para Kuriou egeneto
1
gar L.65c || --- [4%] L.65
2
aithsqe || aiteisqe [48%] 204,1133,1667,2261 || eteisqe 645
3
pisteuete || pipisteuete 1199 (repeats from one line to next)
4
estai || este 510
5
tij || ti 1199
6
edwken || dedwken [2%] 141
7
o de ihsouj apokriqeij || ~ kai 413 547c?
8
kai egw || kagw 2503
9
elogizonto || dielogizonto [6%] 547,1251,2221
10
eipwmen || eipomen [1%] 645,1023
11
tw ihsou || autw 547c
12
o ihsouj apokriqeij || ~ 312 [4%] 928,1133,1572,2261
13
labh || labei 141
14
tou karpou || --- 1667
15
kenon || kainon 2503 (apparently)
16
liqobolhsantej || liqobolisantej 510
17
htimwmenon || htoimwmenon 2352
18
apoktenontej 35c,L.65c || apoktennontej [15%] 35,204,553,689,789,1072,1147,1251c,1503,1667,2382c,L.65
19
legwn || legon 1199
20
oti || --- 824,1461
21
gewrgouj || 1 ekeinouj 2221
22
apedokimasan || apedikimasan 1199
22
Mark

au`th( kai estin1 qaumasth en ofqalmoij h`mwnV?VV2 12 Kai ezhtoun auton krathsai( kai
efobhqhsan ton oclon( egnwsan gar o`ti proj autouj thn parabolhn eipen) Kai afentej
auton aphlqon)
[Render to Caesar]
13 Kai apostellousin proj auton tinaj twn Farisaiwn kai twn ~Hrwdianwn( i`na
auton agreuswsin logw) 14 Oi` de elqontej legousin autw ~~Didaskale( oidamen o`ti alhqhj3
eikai ou melei4 soi peri oudenoj( ou gar blepeij eij proswpon5 anqrwpwn( allV epV
alhqeiaj thn o`don tou Qeou didaskeijexestin khnson Kaisari dounai( h. ou? 15 Dwmen( h.
mh dwmen?VV ~O de eidwj autwn thn u`pokrisin( eipen autoij ~~Ti, me peirazete? Ferete moi
dhnarion i`na idw)VV 16 Oi` de hnegkan( kai legei autoij(6 ~~Ti,noj h` eikwn au`th kai h`
epigrafh?VV Oi` de eipon autw( ~~KaisarojVV) 17 Kai apokriqeij o` Ihsouj eipen autoij(
~~Apodote ta Kaisaroj Kaisari( kai ta tou Qeou tw Qew)VV Kai eqaumasan epV autw)
[A hypothetical situation]
18 Kai ercontai Saddoukaioi proj auton7oi`tinej legousin anastasin mh einaikai
ephrwthsan auton( legontej 19 ~~Didaskale( Mwshj egrayen h`min o`ti ean tinoj adelfoj
apoqanh kai kataliph gunaika kai tekna mh afh( i`na labh o` adelfoj autou thn gunaika
autou8 kai exanasthsh9 sperma tw adelfw autou) 20 ~Epta adelfoi10 hsan) Kai o` prwtoj
elaben gunaika( kai apoqnhskwn ouk afhken sperma) 21 Kai o` deuteroj elaben authn( kai
apeqanen\ kai oude autoj afhken sperma) Kai o` tritoj w`sautwj) 22 Kai elabon authn oi`
e`pta( kai ouk afhkan sperma) Escath11 pantwn apeqanen kai h` gunh) 23 En th anastasei(
o`tan anastwsin( ti,noj autwn estai12 gunh?oi` gar e`pta escon authn gunaika)VV
24 Kai apokriqeij o` Ihsouj eipen autoij ~~Ou dia touto planasqe( mh eidotej taj
Grafaj mhde thn dunamin tou Qeou? 25 ~Otan gar ek nekrwn anastwsin( oute gamousin oute
gamiskontai(13 allV eisin w`j aggeloi en toij ouranoij) 26 Peri de twn nekrwn( o`ti
egeirontai( ouk anegnwte en th biblw Mwuseoj(14 epi tou batou( w`j eipen autw o` Qeoj(
legwn( ~Egw o` Qeoj ~Abraam( kai o` Qeoj Isaak( kai o` Qeoj IakwbV? 27 Ouk estin o` Qeoj15
nekrwn( alla Qeoj16 zwntwn) ~Umeij oun polu planasqe)VV
[The greatest commandment]
28 Kai proselqwn ei`j twn grammatewn( akousaj autwn suzhtountwn( eidwj o`ti kalwj
autoij apekriqh( ephrwthsen17 auton( ~~Poia estin prwth paswn entolh?VV 29 ~O de Ihsouj
apekriqh autw18 o`ti ~~Prwth paswn twn entolwn ~Akoue( Israhl( Kurioj o` Qeoj u`mwn(19
Kurioj ei`j estin\ 30 kai agaphseij Kurion ton Qeon sou ex o`lhj thj kardiaj sou kai ex
o`lhj thj yuchj20 sou1 kai ex o`lhj thj dianoiaj sou kai ex o`lhj thj iscuoj sou)V Au`th prwth

1
estin || esth [1%] 1023,1075,1199,2352
2
hmwn || umwn 1133,1705,2261
3
alhqhj || alhqeij 1147,1199
4
melei || mellei [5%] 1145,2122,2261
5
proswpon || prwswpon 1040c,1199
6
1384 missing 12:16-41
7
saddoukaioi proj auton || ~ 231 1572
8
autou || --- [3%] 547c
9
exanasthsh || exanasthsei 510
10
adelfoi || --- 2466
11
escath || 1 oun 2261
12
estai || 1 h 1705
13
gamiskontai || ekgamiskontai [2%] 1199
14
mwuseoj || mwusewj [30%] 645,689c,1251
15
qeoj || 11 L.65
16
qeoj || --- [25%] 18,1133
17
ephrwthsen || eperwthsen 1339
18
apekriqh autw 35c || ~ 21 [4%] 35
19
umwn || hmwn 1133,2261
20
yuchj || yuch 1199
23
Mark

prwth entolh) 31 Kai deutera2 o`moia au`th ~Agaphseij ton plhsion sou w`j seautonV)3
Meizwn toutwn allh entolh ouk estin)VV
32 Kai eipen autw o` grammateuj ~~Kalwj( didaskale\ epV alhqeiaj eipaj o`ti ei`j
estin(4 kai ouk estin alloj plhn autou) 33 Kai to agapan auton ex o`lhj thj kardiaj kai ex
o`lhj thj sunesewj kai ex o`lhj thj yuchj kai ex o`lhj thj iscuoj kai to agapan ton plhsion
w`j e`auton( pleion estin pantwn twn o`lokautwmatwn kai qusiwn)VV 34 Kai o` Ihsouj( idwn
auton o`ti nounecwj apekriqh( eipen autw( ~~Ou makran ei= apo thj basileiaj tou QeouVV) Kai
oudeij ouketi etolma auton5 eperwthsai)
[Is the Christ Davids son?]
35 Kai apokriqeij o` Ihsouj elegen( didaskwn en tw i`erw ~~Pwj legousin oi`
grammateij o`ti o` Cristoj ui`oj estin Dauid? 36 Autoj gar Dauid eipen en Pneumati ~Agiw
~Legei o` Kurioj tw Kuriw mou( ~~Kaqou ek dexiwn mou( e`wj an qw touj ecqrouj sou
u`popodion twn podwn souVV)V 37 Autoj oun Dauid legei auton ~KurionV\ kai poqen ui`oj autou
estin?VV Kai o` poluj ocloj hkouen autou h`dewj)
[Down with hypocrisy!]
38 Kai elegen autoij6 en th didach autou ~~Blepete apo twn grammatewn( twn
qelontwn en stolaij peripatein kai aspasmouj en taij agoraij( 39 kai prwtokaqedriaj en
taij sunagwgaij( kai prwtoklisiaj en toij deipnoij\ 40 oi` katesqiontej taj oikiaj twn
chrwn( kai profasei makra proseucomenoi) Ou`toi lhyontai perissoteron krima)VV
[A widows offering]
41 Kai kaqisaj o` Ihsouj katenanti tou gazofulakiou eqewrei pwj o` ocloj ballei
calkon eij to gazofulakion) Kai polloi plousioi ebalon7 polla) 42 Kai elqousa mia chra
ptwch ebalen lepta duo( o[ estin kodranthj) 43 Kai proskalesamenoj touj maqhtaj autou
legei autoij ~~Amhn legw u`min o`ti h` chra8 au`th h` ptwch pleion pantwn beblhken twn
ballontwn9 eij to gazofulakion\ 44 pantej gar ek tou perisseuontoj10 autoij ebalon( au`th
de( ek thj u`sterhsewj authj( panta o`sa eicen ebalen( o`lon ton bion authj)VV
[The temple will be destroyed]
13)1 Kai ekporeuomenou autou ek tou i`erou( legei autw ei`j11 twn maqhtwn autou
~~Didaskale( ide Potapoi liqoi kai potapai oikodomai!VV 2 Kai apokriqeij o` Ihsouj eipen
autw ~~Blepeij tautaj taj megalaj12 oikodomaj? Ou mh afeqh w`de liqoj epi liqw( o]j ou mh
kataluqh)VV13
[The Olivet Discourse]
[The end of the age]
3 Kai kaqhmenou autou eij to Oroj twn Elaiwn katenanti tou i`erou( ephrwtwn14
auton katV idian Petroj kai Iakwboj kai Iwannhj kai Andreaj 4 ~~Eipe h`min( pote tauta
estai? Kai ti, to shmeion o`tan mellh15 panta tauta16 sunteleisqai?VV 5 ~O de Ihsouj

1
kai ex olhj thj yuchj sou || --- 1147 (clear homoioteleuton and/or arcton)
2
deutera || 1 de 1503
3
seauton || eauton [25%] 1199,1705,2221,2323
4
estin || 1 o qeoj [3%] 141c,689c
5
auton || autwn 2466
6
autoij || autouj 824
7
ebalon || eballon [65%] 553,1117,1637
8
chra || ceira 2261
9
ballontwn 2466c || balontwn [39%] 1145,1199,1384,1705,2221,2323,2466
10
perisseuontoj || perisseumatoj 2122
11
eij || 1 ek 510,1117,2382
12
tautaj taj megalaj || ~ 231 689
13
kataluqh || kakataluqh 2466 (repeated from one line to the next)
14
ephrwtwn || ephrwta 1133
15
mellh || mellei 2261
16
panta tauta || ~ 21 [10%] 2221,2323
24
Mark

apokriqeij autoij hrxato1 legein ~~Blepete mh tij u`maj planhsh) 6 Polloi2 gar eleusontai
epi tw onomati mou( legontej o`ti ~Egw eimiV( kai pollouj planhsousin) 7 ~Otan de akoushte
polemouj kai akoaj polemwn( mh qroeisqe\3 dei gar genesqai( allV oupw to teloj)
8 Egerqhsetai gar eqnoj epi eqnoj( kai basileia epi basileian\ kai esontai seismoi kata
topouj( kai4 esontai limoi5 kai taracai) Arcai wdinwn tauta)
9 ~~Blepete de u`meij e`autouj( paradwsousin gar u`maj eij sunedria kai eij sunagwgaj
darhsesqe( kai epi h`gemonwn kai basilewn acqhsesqe6 e`neken emou( eij marturion autoij)
10 Kai( eij panta ta eqnh dei prwton khrucqhnai to euaggelion) 11 ~Otan de agwsin u`maj
paradidontej( mh promerimnate7 ti, lalhsete8 mhde meletate) AllV o] ean doqh u`min en ekeinh
th w`ra( touto laleite( ou gar este u`meij oi` lalountej( alla to Pneuma to ~Agion)
12 ~~Paradwsei de adelfoj adelfon eij qanaton kai pathr teknon( kai
epanasthsontai tekna epi goneij kai qanatwsousin autouj) 13 Kai esesqe misoumenoi u`po
pantwn dia to onoma mou\ o` de u`pomeinaj eij teloj( ou`toj swqhsetai)
[The Great Tribulation]
14 ~~~Otan de idhte to bdelugma thj erhmwsewj( to r`hqen u`po9 Danihl tou profhtou(
e`stwj10 o`pou ou deiVVo` anaginwskwn noeitw~~tote oi` en th Ioudaia feugetwsan eij ta
orh) 15 ~O de epi tou dwmatoj11 mh katabatw eij thn oikian( mhde eiselqetw arai ti ek thj
oikiaj autou) 16 Kai o` eij ton agron wn mh epistreyatw eij ta opisw arai to i`mation
autou) 17 Ouai de taij en gastri ecousaij kai taij qhlazousaij12 en ekeinaij taij h`meraij!
18 Proseucesqe de i`na mh genhtai h` fugh u`mwn ceimwnoj\ 19 esontai gar ai` h`merai ekeinai
qliyij oi`a ou gegonen toiauth apV archj ktisewj h-j ektisen o` Qeoj e`wj tou nun( kai ou mh
genhtai) 20 Kai ei mh Kurioj ekolobwsen taj h`meraj( ouk an eswqh pasa sarx\ alla dia
touj eklektouj( ou]j exelexato( ekolobwsen taj h`meraj)
21 ~~Tote ean tij u`min eiph( ~Idou( w`de o` Cristoj!V( ~Idou( ekei!V( mh pisteushte)
22 Egerqhsontai gar yeudocristoi kai yeudoprofhtai( kai dwsousin shmeia kai terata proj
to apoplanan( ei dunaton( kai touj eklektouj) 23 ~Umeij de blepete Idou( proeirhka u`min
panta)
[The return of Christ]
24 ~~AllV13 en ekeinaij taij h`meraij( meta thn qliyin ekeinhn( ~o` h`lioj skotisqhsetai(
kai h` selhnh ou dwsei to feggoj authj\ 25 kai oi` asterej14 tou ouranou esontai
ekpiptontej( kai ai` dunameij ai`15 en toij ouranoij saleuqhsontaiV) 26 Kai tote oyontai ton
Ui`on tou Anqrwpou ercomenon en nefelaij meta dunamewj pollhj kai doxhj)16 27 Kai tote
apostelei touj aggelouj autou kai episunaxei touj eklektouj autou ek twn tessarwn
anemwn( apV akrou ghj e`wj akrou ouranou)
[Parable of the fig tree]

1
autoij hrxato || ~ 21 [1%] 928
2
polloi || poloi 1652
3
qroeisqe || qrweisqe 1251
4
645 omits five words [homoioteleuton]
5
limoi || loimoi 1111,1133
6
L.65 omits kai epi hgemonwn kai basilewn acqhsesqe (added in the margin by the 1st hand)
7
promerimnate 1133c,553c || merimnate [29%] 547c,553,1251 || promerimate 1133
8
lalhsete || lalhsetai 1133
9
upo || 1 tou 645
10
estwj || estoj 1628 || 1 en topw 1637
11
dwmatoj || domatoj 1251
12
qhlazousaij || qhlazousai 1199
13
all || alla [1%] 1199 || kai 2323
14
asterej || asteraij 1133,1199
15
ai || --- 2466
16
pollhj kai doxhj || ~ 231 1133c,1199
25
Mark

28 ~~Apo de thj sukhj maqete thn parabolhn o`tan hdh o` kladoj authj a`paloj genhtai
kai ekfuh ta fulla( ginwsketai1 o`ti egguj to qeroj estin) 29 Ou`twj kai u`meij( o`tan tauta
idhte ginomena( ginwskete o`ti egguj estinepi quraij 30 Amhn legw u`min o`ti2 ou mh
parelqh h` genea au`th mecrij ou- panta3 tauta genhtai) 31 ~O ouranoj kai h` gh
pareleusetai(4 oi` de logoi mou ou mh parelqwsin)
[Watch!]
32 ~~Peri de thj h`meraj ekeinhj h.5 w`raj oudeij oiden( oude oi` aggeloi oi` en tw
ouranw( oude o` Ui`oj( ei mh o` Pathr) 33 Blepete Agrupneite6 Proseucesqe Ouk oidate gar
pote o` kairoj estin) 34 ~Wj anqrwpoj apodhmoj( afeij thn oikian autou kai douj toij
douloij autou thn exousian( kai e`kastw to ergon autou\ kai tw qurwrw eneteilato i`na
grhgorh)7 35 Grhgoreite oun( ouk oidate gar pote o` kurioj thj oikiaj ercetaioye h.
mesonuktiou h. alektorofwniaj8 h. prwi36 mh elqwn exaifnhj9 eu`rh u`maj kaqeudontaj) 37
}A de u`min legw( pasin legw Grhgoreite!VV
[The Sanhedrin make plans]
14)
14 1 +Hn de to Pasca kai ta Azuma meta duo h`meraj) Kai ezhtoun oi` arciereij kai
oi` grammateij pwj auton en dolw krathsantej apokteinwsin) 2 Elegon de( ~~Mh en th e`orth(
mhpote qoruboj estai tou laouVV)
[An anointing in Simons house]
3 Kai ontoj autou en Bhqania en th10 oikia Simwnoj tou leprou( katakeimenou
autou( hlqen gunh ecousa alabastron murou nardou pistikhj polutelouj) Kai suntriyasa
to alabastron( kateceen autou kata thj kefalhj) 4 Hsan de tinej aganaktountej proj
e`autouj kai legontej ~~Eij ti, h` apwleia au`th tou murou gegonen? 5 Hdunato gar touto
praqhnai epanw triakosiwn dhnariwn kai doqhnai toij ptwcoijVV Kai enebrimwnto11 auth) 6
~O de Ihsouj eipen ~~Afete authn Ti, auth kopouj parecete?12 Kalon ergon eirgasato en
emoi)13 7 Pantote gar touj ptwcouj ecete meqV e`autwn( kai o`tan qelhte dunasqe autouj
eu poihsai\ eme de ou pantote ecete) 8 }O escen au`th epoihsen) Proelaben murisai mou to
swma eij ton entafiasmon) 9 Amhn legw u`min( o`pou ean khrucqh to euaggelion touto eij
o`lon ton kosmon( kai o] epoihsen au`th lalhqhsetai eij mnhmosunon authj)VV
[Judas is hired]
10 Kai Ioudaj o` Iskariwthj( ei`j twn dwdeka(14 aphlqen proj touj arciereij i`na
paradw auton autoij) 11 Oi` de akousantej ecarhsan kai ephggeilanto15 autw arguria
dounai) Kai ezhtei pwj eukairwj auton paradw)
[The upper room is made ready]
12 Kai th prwth h`mera twn azumwn( o`te to Pasca equon( legousin autw oi` maqhtai
autou( ~~Pou qeleij apelqontej e`toimasomen(16 i`na faghj to Pasca?VV 13 Kai apostellei duo

1
ginwsketai || ginwskete [75%] 510,1384alt,1667
2
oti || --- 553
3
panta || --- L.65
4
pareleusetai 18,35,128,141,204,510,553,586,689,928,1072,1111,1117,1133,1145c,1147,1199,1251,1384,1435,1572,2122,2253,2261,2382,2466,
2503,2554,I.2110,L.65
pareleusontai [40%] 547,645,789,824,1023,1040,1075,1145,1339,1461,1496,1503,1628,1637,1652,1667,1705,1713,2221,2323,2352,2765
5
h || kai [2%] 1199
6
agrupneite || 1 kai [77%] 2221,I.2110c
7
grhgorh || grhgorei 1133,2261
8
alektorofwniaj || alekterofwniaj 689,1637
9
exaifnhj || exefnhj 2503
10
th || --- L.65
11
enebrimwnto 141c || enebrhmwnto 141 [corrected by first hand]
12
1667 omits ti auth kopouj parecete
13
en emoi || eij eme [5%] 547c
14
dwdeka || dwdwka 1199
15
ephggeilanto || ephggeilan 553
16
etoimasomen 141c || etoimaswmen [35%] 141v,1199,L.65 || 1 soi 1117
26
Mark

twn maqhtwn autou kai legei autoij ~~~Upagete eij thn polin( kai apanthsei u`min anqrwpoj
keramion u`datoj bastazwn\ akolouqhsate autw) 14 Kai o`pou ean eiselqh( eipate tw
oikodespoth o`ti1(2 ~~O didaskaloj legei( ~~Pou estin to kataluma o`pou to Pasca meta twn
maqhtwn mou fagw?VVV 15 Kai autoj u`min deixei anwgewn3 mega estrwmenon e`toimon\ ekei
e`toimasate h`min)VV4 16 Kai exhlqon oi` maqhtai autou kai hlqon eij thn polin kai eu`ron
kaqwj eipen autoij\ kai h`toimasan to Pasca)
[The last nightbegins Thursday evening, 04/04/30, and ends the next morning]
14)17 Kai oyiaj genomenhj ercetai5 meta twn dwdeka)
[The traitor identified]
18 Kai anakeimenwn autwn kai esqiontwn( eipen o` Ihsouj( ~~Amhn legw u`min o`ti ei`j
ex u`mwn paradwsei me( o` esqiwn metV emouVV) 19 Oi` de hrxanto lupeisqai kai legein autw ei`j
kaqV ei`j(6 ~~Mhti7 egw?VV Kai alloj( ~~Mhti egw?VV 20 ~O de apokriqeij eipen autoij ~~Ei`j ek
twn dwdeka( o` embaptomenoj metV emou eij to trublion)8 21 ~O men Ui`oj tou Anqrwpou u`pagei
kaqwj gegraptai peri autou( ouai de tw anqrwpw ekeinw diV ou- o` Ui`oj tou Anqrwpou
paradidotai! Kalon h=n autw ei ouk egennhqh9 o` anqrwpoj ekeinoj)VV
[Jesus institutes the Lords Supper]
22 Kai esqiontwn autwn( labwn o` Ihsouj10 arton kai( euloghsaj eklasen kai
edwken autoij kai eipen( ~~Labete( fagete\ touto estin to swma mouVV) 23 Kai labwn to12
11
pothrion( eucaristhsaj edwken autoij( kai epion ex autou pantej) 24 Kai eipen autoij
~~Touto estin to ai`ma mou( to thj kainhj diaqhkhj( to peri pollwn ekcunomenon) 25 Amhn
legw u`min o`ti ouketi ou mh piw13 ek tou genhmatoj14 thj ampelou e`wj thj h`meraj ekeinhj
o`tan auto pinw kainon en th basileia tou Qeou)VV 26 Kai u`mnhsantej( exhlqon eij to Oroj
twn Elaiwn)
[Peter will deny Him]
27 Kai legei autoij o` Ihsouj o`ti ~~Pantej skandalisqhsesqe en emoi en th nukti
tauth( o`ti gegraptai15 ~Pataxw ton Poimena( kai diaskorpisqhsetai ta probataV) 28 Meta
de16 to egerqhnai me( proaxw u`maj eij thn Galilaian)VV 29 ~O de Petroj efh autw( ~~Kai ei
pantej skandalisqhsontai( allV ouk egwVV) 30 Kai legei autw o` Ihsouj( ~~Amhn legw soi( o`ti
su( shmeron(17 en th nukti tauth( prin h. dij alektora fwnhsai( trij aparnhsh meVV) 31 ~O de
ek perissou elegen mallon( ~~Ean me deh sunapoqanein soi( ou mh se aparnhswmaiVV
~Wsautwj de kai pantej elegon)
[The agony in Gethsemane]

1
oti || --- 547c
2
1040 missing 14:14-38
3
anwgewn || anwgeon 1133
4
hmin || umin 553,1111,1133,2261,2352
5
ercetai || anekeitw L.65
f generally has kaqe.ij (one word)
6 35

7
mhti || mhtoi 2323 (twice)
8
trublion 689c || 1 kai 689
9
egennhqh || egenhqh 2466
10
ihsouj || 1 ton 1145,1705
11
edwken || edidou 547c
12
to || --- 1133
13
piw || poiw 128
14
genhmatoj 35,128,510,547,586,645,689,789,824,1023,1072,1075,1111,1117,1145,1147,1199,1251,1339,1384,1435,1461,1496,1503,1628,1637,1652,
1667,1713,2122,2253,2352,2382,2554,2765,I.2110,L.65
gennhmatoj [25%] 18,141,204,553,928,1133,1147alt,1572,1705,2221,2253c,2261,2323,2466,2503,2554c (1040 missing)
(genhma refers to fruit or produce and would appear to be the better choice; gennhma normally refers to the result of birthfruit
would be a derived meaning.)
15
gegraptai || gegegraptai 18
16
meta de || alla 1 [79%] 689
17
su shmeron || ~ 21 141
27
Mark

32 Kai ercontai eij cwrion1 ou- to onoma Geqshmanh\2 kai legei toij maqhtaij autou(
~~Kaqisate3 w`de e`wj proseuxomaiVV)4 33 Kai paralambanei ton Petron kai Iakwbon kai
Iwannhn meqV e`autou( kai hrxato ekqambeisqai kai adhmonein) 34 Kai legei5 autoij
~~Perilupoj estin h` yuch mou( e`wj qanatou) Meinate w`de kai grhgoreite)VV 35 Kai proelqwn
mikron( epesen epi thj ghj kai proshuceto i`na( ei dunaton estin( parelqh apV autou h` w`ra)
36 Kai elegen ~~Abba( o` Pathr( panta dunata soi) Parenegkai6 to pothrion apV emou touto\7
allV ou ti, egw qelw( alla ti, su)VV 37 Kai ercetai kai eu`riskei autouj kaqeudontaj( kai
legei tw Petrw ~~Simwn( kaqeudeij? Ouk iscusaj mian w`ran grhgorhsai?8 38 Grhgoreite
kai proseucesqe( i`na mh eiselqhte eij peirasmon) To men pneuma proqumon( h` de sarx
asqenhj)VV 39 Kai palin apelqwn proshuxato( ton auton logon eipwn) 40 Kai u`postreyaj
eu`ren autouj palin kaqeudontaj( hsan gar oi` ofqalmoi autwn9 katabarunomenoi\ kai ouk
hdeisan ti, autw10 apokriqwsin) 41 Kai ercetai to triton kai legei autoij ~~Kaqeudete
loipon kai anapauesqe Apecei\ hlqen h` w`ra\ idou( paradidotai o` Ui`oj tou Anqrwpou eij
taj ceiraj twn a`martwlwn) 42 Egeiresqe( agwmen) Idou( o` paradidouj me hggiken)VV
[The betrayal and arrest]
43 Kai euqewj( eti autou lalountoj( paraginetai11 Ioudaj( ei`j wn12 twn dwdeka( kai
metV autou ocloj poluj meta macairwn kai xulwn( para twn arcierewn kai twn grammatewn
kai twn13 presbuterwn) 44 Dedwkei de o` paradidouj auton susshmon autoij( legwn( ~~}On an
filhsw( autoj estin\ krathsate auton kai apagagete asfalwjVV) 45 Kai elqwn(14 euqewj15
proselqwn autw16 legei autw( ~~~Rabbi(17 r`abbi!VV kai katefilhsen auton) 46 Oi` de epebalon
epV auton taj ceiraj autwn kai ekrathsan auton) 47 Ei`j de tij twn paresthkotwn
spasamenoj thn macairan epaisen18 ton doulon tou arcierewj( kai afeilen autou to wtion)
48 Kai apokriqeij o` Ihsouj eipen autoij ~~~Wj epi lhsthn exhlqete meta macairwn kai xulwn
sullabein me? 49 KaqV h`meran hmhn proj u`maj19 en tw i`erw( didaskwn( kai ouk ekrathsate
me) AllV i`na plhrwqwsin ai` Grafai)VV20 50 Kai afentej auton pantej efugon)
[A curious case]
51 Kai ei`j tij neaniskoj hkolouqhsen autw( peribeblhmenoj sindona epi gumnou) Kai
kratousin auton oi` neaniskoi( 52 o` de katalipwn thn sindona gumnoj efugen apV autwn)
[At Caiaphas house]
53 Kai aphgagon ton Ihsoun proj ton arcierea\ kai sunercontai autw pantej oi`
arciereij kai oi` presbuteroi kai oi` grammateij) 54 Kai o` Petroj apo makroqen hkolouqhsen
autw( e`wj esw21 eij thn aulhn tou arcierewj\ kai h=n sugkaqhmenoj meta twn u`phretwn kai
qermainomenoj proj to fwj)
1
cwrion || corion 1199
2
geqshmanh || geqshmani [2%] 553
3
kaqisate || kaqhsate 1705
4
proseuxomai || proseuxwmai [65%] 1133,2261
5
legei || legein 689
6
parenegkai || parenegke [70%] 689,1199,1384,2221
7
ap emou touto || ~ 312 [5%] 1199
8
grhgorhsai || egrhgorhsai 2466
9
oi ofqalmoi autwn || ~ 312 [3%] 1040
10
autw || --- [1%] 2466
11
paraginetai || 1 o 1496
12
wn || --- [10%] 547c,1251,1667,2122
13
twn || --- 1435
14
elqwn || --- [3%] 547,1251
15
euqewj || 1 kai 141c
16
proselqwn autw || --- 2221c
17
rabbi || rabi L.65
18
epaisen || epese [15%] 1075,1145
19
umaj || hmaj 645
20
grafai || 1 twn profhtwn 141
21
esw || eso 510
28
Mark

[A farcical trial]
55 Oi` de arciereij kai o`lon to sunedrion ezhtoun kata tou Ihsou marturian1 eij to
qanatwsai auton( kai ouc eu`riskon) 56 Polloi gar eyeudomarturoun katV autou( kai isai ai`
marturiai ouk hsan) 57 Kai tinej anastantej eyeudomarturoun katV autou( legontej 58 o`ti
~~~Hmeij hkousamen autou legontoj o`ti ~Egw katalusw ton naon touton ton ceiropoihton(
kai dia triwn h`merwn allon aceiropoihton oikodomhswV)VV 59 Kai oude ou`twj ish h=n h`
marturia autwn)
60 Kai anastaj o` arciereuj eij meson ephrwthsen ton Ihsoun( legwn ~~Ouk apokrinh
ouden? Ti, ou`toi sou katamarturousin?VV 61 ~O de esiwpa kai ouden apekrinato) Palin o`
arciereuj ephrwta2 auton kai legei autw( ~~Su ei o` Cristoj( o` Ui`oj tou Euloghtou?VV 62 ~O
de Ihsouj eipen ~~Egw eimi( kai oyesqe ton Ui`on tou Anqrwpou ek dexiwn kaqhmenon thj
Dunamewj( kai ercomenon meta twn nefelwn tou ouranou)VV 63 ~O de arciereuj diarrhxaj touj
citwnaj autou legei ~~Ti, eti creian ecomen marturwn? 64 Hkousate thj blasfhmiaj! Ti,
u`min fainetai?VV Oi` de pantej katekrinan auton einai enocon qanatou) 65 Kai hrxanto tinej
emptuein autw kai perikaluptein to proswpon autou kai kolafizein auton kai legein autw(
~~Profhteuson!VV Kai oi` u`phretai r`apismasin auton eballon)3
[Peters denials]
66 Kai ontoj tou Petrou en th aulh katw( ercetai mia twn paidiskwn tou
arcierewj) 67 Kai idousa ton Petron qermainomenon( embleyasa4 autw legei( ~~Kai su meta
tou Nazarhnou5 Ihsou hsqaVV 68 ~O de hrnhsato( legwn( ~~Ouk oida oute epistamai ti, su
legeijVV) Kai exhlqen exw eij to proaulion( kai alektwr efwnhsen) 69 Kai h` paidiskh
idousa auton palin hrxato legein toij paresthkosin6 o`ti ~~Ou`toj ex autwn estinVV) 70 ~O de
palin hrneito) Kai meta mikron( palin oi` parestwtej elegon tw Petrw( ~~Alhqwj ex autwn
ei\ kai gar Galilaioj ei( kai h` lalia sou o`moiazeiVV 71 ~O de hrxato anaqematizein kai
omnunai o`ti ~~Ouk oida ton anqrwpon touton o]n legeteVV 72 Kai ek deuterou alektwr
efwnhsen) Kai anemnhsqh o` Petroj to r`hma o] eipen autw o` Ihsouj o`ti ~~Prin alektora
fwnhsai dij( aparnhsh me trijVV) Kai epibalwn7 eklaien)
[Crucifiction DayFriday, 04/05/30 AD]
15)1 Kai euqewj epi to8 prwi( sumboulion poihsantej( oi` arciereij meta twn presbuterwn
kai grammatewn( kai o`lon to sunedrion( dhsantej ton Ihsoun aphnegkan kai paredwkan tw
Pilatw)
[Jesus before Pilate]
2 Kai ephrwthsen auton o` Pilatoj( ~~Su ei o` basileuj twn Ioudaiwn?VV ~O de
apokriqeij eipen autw( ~~Su legeijVV 3 Kai kathgoroun autou oi` arciereij polla) 4 ~O de
Pilatoj palin ephrwthsen auton( legwn ~~Ouk apokrinh ouden? Ide posa sou
katamarturousinVV 5 ~O de Ihsouj ouketi ouden apekriqh( w`ste qaumazein ton Pilaton)
[Barabbas]
6 Kata de e`orthn apeluen autoij e`na desmion( o`nper htounto) 7 +Hn de o` legomenoj
Barabbaj(9 meta twn sustasiastwn dedemenoj( oi`tinej en th stasei fonon pepoihkeisan)
8 Kai anabohsaj o` ocloj hrxato aiteisqai kaqwj aei epoiei autoij)10 9 ~O de Pilatoj
apekriqh autoij( legwn( ~~Qelete apolusw u`min ton basilea twn Ioudaiwn?VV 10 $Eginwsken

1
marturian || yeudomarturian 1667
2
ephrwta || ephrwthsen 547c
3
eballon 141c || ebalon (37.4%) 141,1705,2466 (corrected by first hand)
4
embleyasa || embleyaj 1133
5
nazarhnou || nazarinou 645
6
paresthkosin || paresthkwsin 1199
7
epibalwn || epibalon 645
8
to || tw (17.3%) 645
9
barabbaj || barabaj 17131x,L.65
10
aei epoiei autoij || ~ 231 1572
29
Mark

gar o`ti dia fqonon1 paradedwkeisan auton oi` arciereij)% 11 Oi` de arciereij aneseisan ton
oclon( i`na mallon ton Barabban2 apolush autoij) 12 ~O de Pilatoj apokriqeij palin eipen
autoij( ~~Ti, oun qelete poihsw o[n legete basilea twn Ioudaiwn?VV 13 Oi` de palin ekraxan(
~~Staurwson auton!VV 14 ~O de Pilatoj elegen autoij( ~~Ti, gar kakon epoihsen?VV Oi` de
perissoterwj3 ekraxan( ~~Staurwson auton!VV 15 ~O de Pilatoj( boulomenoj tw oclw to
i`kanon poihsai( apelusen autoij ton Barabban( kai paredwken ton Ihsoun( fragellwsaj(4
i`na staurwqh)
[Soldiers have a little fun]
16 Oi` de stratiwtai aphgagon auton esw thj aulhj( o[ estin Praitwrion( kai
sugkalousin o`lhn thn speiran) 17 Kai enduousin auton porfuran kai peritiqeasin autw5
plexantej akanqinon stefanon( 18 kai hrxanto aspazesqai auton kai legein( ~~Caire( o`
basileuj twn Ioudaiwn!VV 19 Kai etupton autou thn kefalhn kalamw kai eneptuon autw( kai
tiqentej6 ta gonata prosekunoun autw) 20 Kai o`te enepaixan autw( exedusan auton thn
porfuran kai enedusan auton ta i`matia ta idia) Kai exagousin auton i`na staurwswsin
auton)
[The Crucifixion]
21 Kai aggareuousin paragonta tina( Simwna Kurhnaion( ercomenon apV7 agrou $ton
patera Alexandrou kai ~Roufou%( i`na arh ton stauron autou) 22 Kai ferousin auton epi
Golgoqa topon( o[ estin meqermhneuomenon( ~Kraniou TopojV) 23 Kai edidoun autw piein8
esmurnismenon oinon( o` de ouk elaben) 24 Kai staurwsantej auton( diamerizontai ta i`matia
autou( ballontej9 klhron epV auta( tij ti, arh) 25 +Hn de w`ra trith kai estaurwsan auton)
26 Kai h=n h` epigrafh thj aitiaj autou epigegrammenh
O BASILEUS TWN IOUDAIWN
27 Kai sun autw staurousin duo lhstaj( e`na ek dexiwn kai e`na ex euwnumwn10 autou) 28 Kai
eplhrwqh h` Grafh h` legousa( ~~Kai meta anomwn elogisqhVV)
29 Kai oi` paraporeuomenoi11 eblasfhmoun auton( kinountej taj kefalaj autwn kai
legontej( ~~Oua( o` kataluwn ton naon kai en trisin h`meraij oikodomwn( 30 swson seauton
kai kataba apo tou staurou!VV 31 ~Omoiwj kai oi` arciereij( empaizontej proj allhlouj meta
twn grammatewn( elegon12 ~~Allouj eswsen\ e`auton ou dunatai swsai 32 ~O Cristoj( o`
basileuj tou Israhl( katabatw nun apo tou staurou( i`na idwmen kai pisteuswmen autw)VV
Kai oi` sunestaurwmenoi autw13 wneidizon14 auton)
33 Genomenhj de w`raj e`kthj( skotoj egeneto efV o`lhn thn ghn e`wj w`raj enathj)15
34 Kai th w`ra th enath ebohsen o` Ihsouj fwnh megalh( legwn( ~~Elwi( Elwi( lima
sabacqani?VV16 o[ estin meqermhneuomenon( ~~~O Qeoj(17 o` Qeoj mou( eij ti, me egkatelipej?VV
35 Kai tinej twn paresthkotwn akousantej elegon( ~~Idou( Hlian fwneiVV)18 36 Dramwn de ei`j

1
fqonon || fonon 1628
2
barabban || baraban 1145 (but he got it right in verses 7 and 15)
3
perissoterwj || perissoteroj 1199
4
fragellwsaj 141c || fraggelwsaj 2466 || fragelwsaj 141,L.65
5
autw || auton 1667
6
tiqentej || tuqentej 204,1199
7
ap || ep 1251
8
piein || poiein 1199
9
ballontej || balontej 18,2503
10
euwnumwn || euonumwn 645
11
1384 missing 15:29-16:7
12
elegon || elegwn 645
13
autw || --- (1.9%) 824
14
wneidizon || oneidizon 1075
15
enathj 35c,1075c || ennathj [20%] 35,547,645,928,1023,1075,1199,1251,1572,1667c,2765 (twice) (1384 missing)
16
sabacqani || sabacqanh 547c
17
qeoj || 1 mou [55%] 553,1199,1251
18
fwnei || fwnh 1199
30
Mark

kai gemisaj1 spoggon oxouj( periqeij te kalamw( epotizen auton( legwn( ~~Afete2 ~Idwmen ei
ercetai Hliaj kaqelein autonVVV
37 ~O de3 Ihsouj afeij fwnhn megalhn( exepneusen\ 38 kai to katapetasma tou naou
escisqh eij duo apo anwqen e`wj katw) 39 Idwn de o` kenturiwn( o` paresthkwj ex enantiaj
autou( o`ti ou`twj kraxaj exepneusen( eipen( ~~Alhqwj o` anqrwpoj ou`toj Ui`oj h=n QeouVV
40 Hsan de kai gunaikej apo makroqen qewrousai( en ai-j h=n Maria h` Magdalhnh
kai Maria h` tou Iakwbou tou mikrou kai Iwsh mhthr kai Salwmh41 ai] kai o`te h=n en th
Galilaia hkolouqoun autw kai dihkonoun autwkai allai pollai ai` sunanabasai autw eij
~Ierosoluma)
[The burial]
42 Kai hdh oyiaj genomenhj( epei Paraskeuh h=n( o[ estin prosabbaton(4 43 elqwn
Iwshf o` apo Arimaqaiaj( euschmwn bouleuthj( o]j kai autoj h=n prosdecomenoj thn basileian
tou Qeou( tolmhsaj eishlqen proj Pilaton kai hthsato to swma tou Ihsou) 44 ~O de
Pilatoj eqaumasen ei hdh teqnhken\ kai proskalesamenoj ton kenturiwna5 ephrwthsen auton
ei palai apeqanen) 45 Kai gnouj apo tou kenturiwnoj( edwrhsato to swma tw Iwshf)
46 Kai agorasaj sindona kai kaqelwn auton( eneilhsen th sindoni kai kateqhken auton en
mnhmeiw( o] h=n lelatomhmenon ek petraj\ kai prosekulisen liqon epi thn quran6 tou
mnhmeiou) 47 ~H de Maria h` Magdalhnh kai Maria Iwsh eqewroun pou tiqetai)
16)1 Kai diagenomenou tou sabbatou( Maria h` Magdalhnh kai Maria Iakwbou kai
Salwmh hgorasan arwmata( i`na elqousai aleiywsin ton Ihsoun)7
[Resurrection DaySunday, 04/07/30 AD]
[Women go to sepulcher]
16)2 Kai lian prwi thj miaj sabbatwn( ercontai epi to mnhmeion( anateilantoj tou h`liou)
3 Kai elegon proj e`autaj( ~~Ti,j apokulisei h`min ton liqon ek thj quraj tou mnhmeiou?VV
4 Kai anableyasai qewrousin o`ti apokekulistai o` liqoj $h=n gar megaj sfodra%) 5 Kai
eiselqousai eij to mnhmeion eidon neaniskon kaqhmenon en toij dexioij peribeblhmenon
stolhn leukhn( kai exeqambhqhsan) 6 ~O de legei autaij ~~Mh ekqambeisqe) Ihsoun zhteite(
ton Nazarhnon( ton estaurwmenon) Hgerqh! Ouk estin w`de! Ide( o` topoj o`pou eqhkan auton)
7 AllV u`pagete( eipate toij maqhtaij autou( kai tw Petrw( o`ti ~Proagei u`maj eij thn8
Galilaian\ ekei auton oyesqe( kaqwj eipen u`minV)VV 8 Kai exelqousai efugon apo tou
mnhmeiou( eicen de autaj tromoj kai ekstasij\9 kai oudeni ouden eipon( efobounto gar)
[Jesus appears to the Magdalene, first]
9 Anastaj de o` Ihsouj prwi prwth10 sabbatou(11 efanh prwton Maria th
Magdalhnh(12 afV h-j ekbeblhkei13 e`pta daimonia) 10 Ekeinh poreuqeisa aphggeilen toij metV
autou genomenoij( penqousin kai klaiousin)14 11 Kakeinoi( akousantej o`ti zh kai eqeaqh u`pV
authj( hpisthsan)
[Emmaus]

1
gemisaj || gemhsaj 1117
2
afete || afej 547c
3
de || 1 o 645
4
prosabbaton || prossabbaton [30%] 1199
5
kenturiwna || kenturiona 1251
6
epi thn quran 35c,1111alt || th qura 204,2466 || 1 th qura [1%] 35,141,553,928,1111,1133,1147,1572,2253,2261,2554,I.2110
(1384 missing)
7
ton ihsoun || auton [70%] 2221,2323
8
thn || thj 1199
9
ekstasij || estasij I.2110
10
prwth || prwtou 789
11
sabbatou || sabbatwn 1384alt
12
magdalhnh || magdalinh 1384
13
ekbeblhkei || ekbeblhkh 1384
14
klaiousin || kleousi 204
31
Mark

12 Meta de tauta dusin ex autwn peripatousin efanerwqh( en1 e`tera morfh(


poreuomenoij eij agron) 13 Kakeinoi apelqontej aphggeilan toij loipoij\ oude ekeinoij
episteusan)
[Jesus appears to the Eleven, fifth]
14 ~Usteron anakeimenoij autoij toij e`ndeka efanerwqh\2 kai wneidisen3 thn
apistian autwn kai sklhrokardian( o`ti toij qeasamenoij auton eghgermenon ouk episteusan)
15 Kai eipen autoij ~~Poreuqentej eij ton kosmon a`panta( khruxate to euaggelion pash th
ktisei) 16 ~O pisteusaj kai baptisqeij swqhsetai\ o` de apisthsaj katakriqhsetai) 17 Shmeia
de toij pisteusasin tauta parakolouqhsei en tw onomati mou daimonia ekbalousin\
glwssaij lalhsousin kainaij\ 18 ofeij arousin\ kan qanasimon ti piwsin( ou mh autouj
blayh\ epi arrwstouj ceiraj epiqhsousin( kai kalwj e`xousin)VV
[The Ascension]
16)19 ~O men oun Kurioj( meta to lalhsai autoij( anelhfqh eij ton ouranon4 kai ekaqisen5
ek dexiwn tou Qeou) 20 Ekeinoi de exelqontej ekhruxan pantacou( tou Kuriou sunergountoj
kai ton logon bebaiountoj dia twn epakolouqountwn shmeiwn) Amhn)6

1
en || --- 1705
2
128 omits two full lines after the efanerwqh in verse 12, going from one page to the next; a clear case of homoioteleuton.
3
wneidisen || wneidhse 1384
4
ouranon || ouranoi 547c
5
ekaqisen || ekaqhsen 1199
6
amhn || --- (2.1%) 1199
32

You might also like