Professional Documents
Culture Documents
(G Ü Z e L) Bi̇r İşletme Nasil Daha Veri̇mli̇ Olur
(G Ü Z e L) Bi̇r İşletme Nasil Daha Veri̇mli̇ Olur
Amacnz baarl olmak ve evrenizi olumlu bir ekilde etkilemekse, etkili bir
insan olmak zorundasnz. Etki olmadan baar gelmez. rnein; Bir
pazarlamacysanz ve rnlerinizden daha fazla satmak istiyorsanz, mterinizi
etkilemek zorundasnz. Bir yneticiyseniz, baarnz alanlar zerinde yapacanz
etkiyle llecektir. Bir takm altryorsanz, sadece oyuncularnz etkileyerek
ampiyon bir takm oluturabilirisiniz. Gl ve salkl bir aile yetitirmek
istiyorsanz, ocuklarnz olumlu bir ekilde etkilemelisiniz. Hayattaki amalarnzn
ne olduu veya neye ulamak istediiniz nemli deildir. Etkili bir insan olmay
renirseniz, hedeflerinize daha abuk ulaabilir ve daha kalc etkiler
brakabilirsiniz.
Etkiniz her insanda aynmdr ? Neden ?
Tanmadnz insanlarla karlatnzda, ilk bata onlar zerinde neredeyse
hibir etkiniz yoktur. Sizi onlara, gvendikleri biri tantmsa ve referans vermise
sizi iyice tanyana kadar iyi bir insansnzdr. Fakat sizi tanmaya baladklar andan
itibaren kendi hareketlerinizle bu etkiyi ya glendirir yada ykarsnz. Yani
braktnz etki ya olumlu yada olumsuzdur. Baka insanlar zerindeki etkinizi fark
ettiyseniz, bu etkiyi nasl kullanacanz dnmelisiniz.
Kendini baka bir adamn konumuna koyabilen ve onun kafasnn nasl ilediini
kavrayan bir kimse, istikbalin kendisi iin ne sakladn merak etmekten
kurtulur. Owen
YOUNG
Herbert N. CASSON
EMPAT KURUN:
Empati, bir insann, kendisini karsndaki insann yerine koyarak onun
duygularn ve dncelerini doru olarak anlamalsdr.
Empatik anlay, insanlar birbirine yaklatrma, iletiimi kolaylatrma
zelliine sahiptir. nsanlar, kendileriyle empati kurulduunda, anlaldklarn ve
kendilerine nem verildiini hissederler. Dier insanlar tarafndan anlalmak ve
nem verilmek ise, bizi rahatlatr; kendimizi iyi hissederiz. Yaplan aratrmalarda,
liderlik zelliine sahip kiilerin empati kurma becerilerinin yksek olduu
belirlenmitir.
Salkl bir Empati kurulabilmesi iin gerekli eler:
1- Empati kuracak kii, kendisini karsndakinin yerine koymal, olaylara onun bak
asyla bakmaldr.
Her insan gerek kendisini gerekse evresini, kendisine zg bir biimde alglar;
bu algsal yaant zneldir (subjektiftir); kiiye zgdr. Yani her insan dnyaya,
kendine zg bir bak tarzyla bakar. Eer bir insan anlamak istiyorsak, dnyaya
onun bak tarzyla bakmal, olaylar onun gibi alglamaya ve yaamaya almalyz.
Bunu gerekletirmek iin de empati kurmak istediimiz kiinin rolne girmeli,
onun yerine geerek adeta olaylara onun gzlklerinin gerisinden bakmalyz.
Empati kurmaya altmz kiinin rolne ksa bir sre iin gemeli sanki o kii
imicesine dnmeye ve hissetmeye almalyz.
2- Empati kurmu saylmamz iin, karmzdaki kiinin duygularn ve dncelerini
doru olarak anlamamz gereklidir. Karmzdakinin yalnzca duygularn ya da
yalnzca dncelerini anlamamz yeterli deildir. Karmzdakinin rolne girerek
onun ne dndn anlamamz, hissettiklerinin aynsn hissetmemiz
gerekmektedir.
3- Empati kuran kiinin zihninde oluan empatik anlayn, kardaki kiiye iletilmesi
davrandr. Karmzdaki kiinin duygu ve dncelerini tam olarak anlasak bile,
eer anladmz ona ifade edemezsek empati kurma srecini tamamlam
saylmayz.
Karmzdaki insanlara empatik tepki vermenin balca iki yolu vardr:
A) Yzmz / bedenimizi kullanarak onu anladmz belli etmek
B) Szl olarak onu anladmz ifade etmek.
En etkili yolu bu ikisini birlikte kullanmaktr. Bir skntmz olduunda, bizimle
konuan kii, dosta bir glmsemeyle kolumuza dokunup skntmz szelletirirse,
rnein son gnlerde ok bunalmsn derse, rahatladmz hissederiz.
Olu ayan arpt iin alamaktadr. Baba oluyla ayn hizaya kadar eilir
ve ayan vurduu yeri gstermesini isterken olum ok mu acyor ? peyim
gesin der ve acyan yerini perse empatik tepki vermi olur.
DNLEYN:
Byk insan dinlemeyi bilendir.
S . A . HELPI
Konumakla hi bir ey renemeyiz, ama sorup dinlemekle renmenin snr
yoktur.
David J.
SCHWARTZ
nsanlarla iyi geinmek ve onlarn arkadaln kalc biimde kazanmak iin
yeryzndeki belki en etkin mekanizma, bakalarnn duygularn paylaarak,
anlayl bir ekilde dinleyebilme becerisidir. Oliver Wendell
HOLMES
nsanlar olduklar gibi kabul edin. Kendileri olmalarna izin verin. Sizin
kendisini beenmeniz iin kusursuz olmasnda srarc olmayn. nandnz dorular
yaamas adna ona bask ve diretme uygulamayn. Aynn yapmasn beklemeyin. Her
eyden nemlisi kabul konusunda pazarla girmeyin. Asla yle demeyin Bunu veya
unu yaparsan veya bana uyacak biimde baz ynlerini deitirirsen, sana kabul
gsteririm. Bu gstermemiz gereken ilgi ve sevgiyi baz artlara balamaktr.
Ailelerin ou maalesef bunun ocuk zerindeki etkisini grememekte ve koullu
sevgi gstermektedir.
Mesela: Taktir alrsan benim olumsun.
Ben tembel ocuk istemem.
marklk yapma yoksa annen olmam.
Ayrca kyaslama da kabul edilmemenin gstergesidir. Kyaslanan kii deersiz
olduunu, varlndan memnuniyet duyulmadn ve sevilmediini hisseder.
Ali kadar kafan almyor. ( Ali gibi olmadm iin beni sevmiyorlar.)
2-ONAY
Herkesin aln duyduu ikinci sihirli ey, onaydr.
Kabul, genelde olumsuzdur. Dier insan hatalar ve kabahatleriyle kabul edip
yine arkadalmz vermedir. Ancak onay, daha olumludur. Onayladmz kiinin
hatalarna hogr gstermenin tesinde, onda sevebileceimiz olumlu bir eyler
bulmadr.
Karnzdakinde her zaman onaylayacanz ve her zaman onaylamayacanz
baz eyler bulabilirsiniz. Bu ne aradnza baldr.
Olumsuz kiilikler iimizdeki en kt yanlar bulup karr, zira hep kusurlu
yanlarmz ararlar. Olumlu kiilikler onaylayacaklar bir ey bulup kararak
iimizdeki iyiyi ortaya koyar. Onlarn onaynda, tpk gn ndaki gibi geveriz; bu
duygu o denli hotur ki, yeniden onaylanmak ve bu hissi tekrar yaamak iin baka
zellikler gelitirmek zere almaya balarz.
Bir ocuk psikologu kendisine slah olmas mmkn deil diye getirilen bir
ocuktan bahsediyor: ocuun denetlenemez olduu syleniyordu. ine kapankt;
ilk zamanlar konumad bile. Ele gelir hibir tutar yan yokmu gibi grnyordu.
ocuk oymaclk yapmaktan holanyor ve bunu iyi yapyordu. Evde mobilyalar oymu
ve bu yzden ceza grmt. Ona birka oyma ba ile yumuak ahaptan oluan bir
oymaclk takm satn aldm. Yaptklarn inceleyerek Biliyor musun? dedim,
imdiye kadar tandm ocuklarn iinde oymacl en iyi yapan sensin.
Ksa srede onaylayacak baka eylerde kefettim ve gnn birinde, bir ey
sylenmesine zaman brakmadan kendi odasn toplayarak herkesi artt. Ona bunu
neden yaptn sorduumda Bunun sizin hounuza gideceini dndm. dedi
Dier insann onaylayacanz bir ynn arayn. Bu kk ey nemsiz bir ey
olabilir. Ancak dier kii, bu hususu onayladnz bilsin; bylelikle gerekten
onaylayacanz eyler ortaya kmaya balayacaktr. Karnzdaki kii sizin gerek
onaynzn tadna vardnda, baka eyler iin de onay alabilmek iin davranlarn
deitirmeye balayacaktr.
3-DEER BLME
NSANLAR NEZDNDEK YERN, ONLARIN SENN NEZDNDEK YERLER
KADARDIR. F.G.
Bir baka temel alk, kiinin deerinin bilinmesine duyulan alktr. Deer
bilme, deerini arttrma demektir. Deerini bilmemenin, yani derini drmenin
tersidir. Bir insana deer verdiinizde, gerekte onu daha deerli ve daha baarl
klarsnz. Her zaman deerimizi azaltacak deil arttracak insanlar ararz. Dier
insanlarn, kendilerine deer verdiinizi bilmelerini salayn. Karnzdakilere, sizin
iin nemliymi gibi davrann.
retmen Helen P. Mroslann ans:
ONLARA DEER VERDNZ GSTERN:
nsanlarn kendilerini nemli bulmalarn salamalsnz. Bunu nasl yapacaksnz?
YNTEM:
1- Dier insanlarn nemli olduunu dnn
nsanlar ok nemli kiiler , nemli kiiler , nemsiz kiiler diye
snflandrmak iin zaman ve enerji harcamayn, istisnasz ister p olsun, ister bir
irketin genel mdr ; sizin iin herkes nemli olmaldr. Bir insana ikinci snf
muamele yapmak, size birinci snf sonular kazandrmaz.
Karnzdaki insana da nemli olmad hissini asla ve asla uyandrmayn.
nk her insan ; Afrikada da olsa, Amerikada da yaasa, cahil de olsa, zeki-fakir
de olsa, zengin de olsa, gen de olsa, yal da nemli olduunuhissetmek ister.
Deerli insanlar olduklarn onlara hissettirin ve bunu samimiyetle yapn. Onlara tavr
ve davranlarnzla sen benim iin deerlisin mesaj verin .O zaman insanlarn sizin
iin ok ey yaptn greceksiniz.
Karnzdakinin aslnda nemli bir adam olmadn iinizde duyarsanz, sizin
yannzda onun kendisini nemli hissetmesi olanakszdr. Dier insanlarn sizin iin ne
denli nemli olduklarn bir dnn. Einiz, ocuklarnz, amiriniz, alanlarnz,
mterileriniz. Kendi zihninizde onlarn deerini vurgulayn. Kainata baktmz
zaman;
sonuta yer yznde insanlar kadar nemli olan baka ne vardr?
Jim DORNAN
NSANLARA DEER VERDNZ NASIL HSSETTRECEKSNZ ?
Hissettirme yollarnn bazlar unlardr:
1-BOL BOL GLMSEYN :
BR TEBESSMLE DAH OLSA, KARDEN SEVNDRMEY HMAL ETME.
F.G.
GLER BR YZ NSANLARI SZE DORU EKER.
Glmseme karnzdaki insan fark ettiinizin ve ona sayg duyduunuzun
gstergesidir. Onun iin evrenizdeki insanlara glck datn. Tebessm
ederken endieli ve sinirli olmak neredeyse olanakszdr. Glmseme rahatlatcdr.
Glmseme kendine gveni gsterir.
Bildiiniz tanlmas kolay kiiler dnrseniz, istisnasz hepsinin byk
tebessmcler olduunu grrsnz. Gerek ve candan bir tebessm, neredeyse
dier insanlarda dosta duygulara yol aan bir sihirli dme ilevi grr.
ten gelen bir tebessm baz mesajlar iletir; Senden holandm-sana
dostlukla yaklayorum ayn zamanda beni beeneceini sanyorum der.
Glmsemenin ifade ettii dier nemli ey sen glmsenmeye deersin dir.
Tebessm ettiiniz kii de bize tebessmle karlk verir. Glmser, nk
bizim glmsememiz onun kendisini glmsenmeyi hak etmi duygusu hissetmesine
yol aar. Yani; kalabaln arasnda Onu semiizdir, ayrt etmi ve zel
davranmzdr.
Glmsemenin arkadalk getirmesi iin onun yrekten gelmesi gerekir.
Dudaklardan teye geemeyen glmseme bir ie yaramaz. Unutmayn; karnzdakini
etkileyen, sahte glckler deil, onun hakkndaki gerek duygularnzdr.
GLMSEME NCE BEYNDEDR, SONRA YZDE. Roger AILES
Aynada altrma yapn. Gerek glmsemeyi grr grmez tanrsnz. Aynanz
glmsemenizin gerek mi, sahtemi olduunu syleyecektir. Glmseme hareketlerini
uygulamakla ayn zamanda glmseme alkanl ve daha fazla glmseme istei
edineceksiniz. nsanlarn ksa srede size daha ok sndklarn daha dosta tavrlar
sergilediklerini greceksiniz. Hareketlerimiz duygularmz, duygularmzn
hareketlerimizi belirledii kadar belirler. Herkes sahtesiyle gerek bir glmsemeyi
ayrt edebilir. Gerek bir glmsemeyi grene dek aynann banda egzersiz yapmay
srdrn. Pek ok kii, gerek glmsemenin kendisine nasl duygu yaattn
tatmamtr.
Birisinden bir ey isteyip glmserseniz, o kii onu yerine getirmek iin
kendisini adeta zorunlu hissedecektir.
Dier insan sndrmak iin, tebessmn sihrini kullann. Tebessmn gcn
dar kp lebilirsiniz. kn ve ktnzda onun gcn kendi gzlerinizle grn.
Gler yz altn anahtardr.
Thomas Babington MACAULAY.
Bol bol glmse. Hem maliyeti sfrdr. Hem de bedeline paha biilemez.
H . Jocson BROWN.
2- LG GSTERN :
HER SEVYEDE NSANIN BR KRAM VE LG BEKLENTS VARDIR. F.G.
Bir kiiye ne kadar ilgi gsterirseniz size ok ey verir. Karnzdaki kiiye ne
dndnz hareketlerinizle gstermelisiniz. lgi grmek herkesin houna gider.
MESELA : 1- Ziyarete gelenleri ayakta karlayn. Hemen gremeyecekseniz
geldiinden haberdar olduunuzu ve en ksa srede kendisini greceinizi bildirin.
2- Karlatnz insanlara daima hatr sorun ve size sorulduunda
mukabelede bulunun.
3- Bir ihtiyacn olup olmadn sorun, yardma hazr olduunuzu
gsterin.
4-Olananz varsa insanlar bekletmeyin. Bir randevuya zamannda
gitmek gibi ufak nezaketleri hafife almaynz. bu ufak eylere dayanarak
karmzdakinin nemini belirtmi oluruz.
5-nsanlara zel muamele gsterin. Dnyada bir insan iin en gurur
krc, en ypratc eylerden biri sradan muamelesi grmektir.
6-Cokuyla selamlayn. Selam verirken karnzdakiler tavrlarnzdan ve
ses tonunuzdan sevincinizi anlamaldr. Beni ne kadar ok seviyor. demeliler.
RESULULLAH (A. S.) BZE SELAMI YAYGINLATIRMAMIZI( TANIDIK,
TANIMADIK HERKESE SELAM VERMEMZ) EMRETT. Ebu mame
3-LGLERNE DE DEER VERN;
yi bir ynetici olmak istiyorsanz; yannzda alan insanlarn deer verdikleri
konular ve bunlar tatmin etmeyi bilmelisiniz. Bunlar salayamazsanz; o kiiyi
kaybede bilir yada iinden zevk almamasna neden olursunuz.
Mesleklerini, zevklerini, meraklarn tanyn ve kendilerine onlardan bahsedin. Bu
durum onlarn houna gider. Bu ilkeyi yerine getirebilmek iin ilgi alanlarnz
geniletin. Farkl mesleklerden ve evrelerden gelen insanlarla ortak noktalar
bulabilmeniz iin ok eitli bilgi ve kltr birikimine sahip olmanz gerekir. Bunun
iin farkl sahalarda yazlm kitaplar okuyun, deiik kltrleri inceleyin. Size uyan
ve uymayan insanlarn davranlarn, yaam tarzlarn gzlemleyin. Eer bunlar
yaparsanz; greceksiniz, her eit insanla konuabilecek ok eyiniz olacak.
Etkilemek istediiniz insanlarn ilgilendikleri eyleri dnmek, her durum
iin kullanlabilen en mkemmel dnce ilkesidir.
David J. SCHWARTZ
Bir insana ilgili olduu konu hakknda soru sorduunuz zaman onu can
evinden yakalam olursunuz. Herbert N.
CASSON
4- ONLARI BEKLETMEYN;
Bir yere zamannda gelmemeniz, sizi bekleyenleri pek nemsemediinize
bir iaret olarak alglanabilir.
Dakik insanlar ilgili ve merakl olduklar izlenimlerini brakrlar. Israrla ge
kalanlar ise, konuulmas gereken konunun pek de nemli olmad izlenimini
verebilirler.
Btn bu davranlarn verecei mesaj, nsanlar ciddiye almayp onlar
dnmediiniz izlenimidir. Ya da onlarn dncelerini ve salayacaklar
umursamadnzdr.
Hepimiz iten takdiri zleriz. ten bir dille vlmekten holanrz. Ama
bununla pek eder karlarz. Oysa vg mucizevi bir gtr. vgden aldmz
evk, aldatmaca deildir. Sadece sizin hayal ettiiniz bir durumda deildir. Bilim
tarafndan henz anlalamam bir nedenle, gerek fiziksel enerji aa
karmaktadr.
New Jersey deki Vineland Eitim okulunda psikolog Dr. Henry H.GODDARD
ergograf olarak adlandrd bir aygt kullanarak yorgunluk lerdi. Yorulmu
ocuklar bir miktar vg ve takdire tabi tutulduklarnda, ergograf enerjide ani bir
srama gsterdi. ocuklar eletirildii ve cesaretsizlie itildiinde ergograf da
fiziksel enerjilerinin birden bire dtn haber verir. Yani bilim vgnn gcn
aklayamasa da onu lebilmektedir.
yaamnda vgnn gcnden bahsederken Charles G. NCHOLS, eskiden
bakan olduu Ulusal Kuru zm reticileri Birlii tarafndan yrtlen lke
apndaki bir anketten sz etmiti. Binlerce alan ve i verenden, alanlar iin
nemli olduunu dndkleri etmenleri nem srasna gre sralamalar istenmiti.
alanlarn kendi listesinde byk lde birinci srada yer alan etmen iin
beenilmesiydi. Patronlar ayn hususu yedinci sraya koymutu.
Aka grld gibi pek azmz, bir alann yapt iin beenilmesinin, ona
iyi yaplm bir i iin vg ve takdir etmenin ne derece nemli olduunun
farkndayz.
nsanlar her yerde evde, ite, okulda, fabrikada vg ve takdir edilmeye alk
duyar. Onlara aln ekmekte olduklar eyi verdiimizde, bizim de onlardan
istediklerimizi, beceri olsun, i gc olsun, fikirler, ibirlii, her ne olursa olsun bize
vermede bize cmert davranmalar ok daha olasdr.
nsanlarn beenilecek, taktir edilecek ynlerini bulun, kendilerine bunlar
belli ederek iltifatta bulunun. Yaptklar her olumlu atlm kutlayn. htiyalar olan
eyleri vermeyi deneyin nsanlar takdir edilen eyleri gerekletirirler. Kiilere
herkes iinde iltifat edin ama eletirinizi yalnz olduunuz bir zamanda yapmay
tercih edin.
ltifat, bir fincan kahveye benzer. Gnlleri alr, ii str. ltifatn deeri
iltifatn miktarna, trne, yerine, zamanna, slubuna ve iltifat edilen kiiye
baldr.
ltifatnzn baarnza katkda bulunmasn istiyorsanz, hak eden kimseden
iltifatnz esirgemeyin. nk btn insanlar vlmek, iltifat edilmek, fark edilmek,
sevilmek, saylmak ve saygnlamak iin alrlar. Kendilerini iyi hisseden insanlar iyi
iler yaparlar.
Onlar cesaretlendirin, onlar motive edin eer byle yaparsanz;
1- nsanlarla aranzda kpr kurulur.
2- nsanlarn kendilerine gvenleri ve kendilerine verdikleri deer artar.
Cesaret vermek insanlarn zayflklarn grmezlikten gelip, gl yanlarn
ortaya karmaktr. nsanlara ne kadar deerli olduklarn ve her eyi
baarabileceklerini syleyin muhtemelen yapacaklardr.
Yllar nce insanlarn acya dayanklln lmeyi amalayan bir deney
yaplm;
Psikologlar bir insann ii buz dolu bir kovaya ayaklarn plak olarak
sokmalarn istemiler ve ne kadar dayanabildiklerini lmler.
Sadece bir faktrn baz insanlarn dierlerinden iki kat daha fazla
dayanabilmelerini saladn grmler. Bu faktrn ne olduunu biliyor musunuz.?
CESARET. Yannda kendine cesaret veren biri olan denekler, dierlerine oranla
acya daha fazla katlanmlar.
Bundan sonra her gn bir insana sahici, candan bir vgde bulunun. Bunu
einiz, ocuunuz, amiriniz, mteriniz veya elamannz zerinde deneyin ve
karnzdakinin derhal canlandn gzlemleyin. Ayn kiinin daha dosta ve daha i
birliine yatkn bir hale geldiini greceksiniz.
Amerikan Endstrisi samimi vgnn ve gerek takdirin sadece alanlarn
kendilerini daha iyi hissetmelerini deil, bunun yan sra daha ok i ortaya
koymalarn saladn kantlamtr.
Teekkr ederim demenin alt kural.
Teekkr ederim sz, doru kullanlrsa, insan ilikilerinde sihirli kelimeler
olabilir. Aadaki alt kural ezberleyin. Bunlar denenmi ve kantlanmtr.
1-Teekkr iten olmaldr.
Demek istediiniz ekilde ifade edin. Sylerken duygu ve canllk katn. Rutin
deil, zel bir sz gibi gelsin kulaa.
2-Mrldanarak deil, aka syleyin.
Tam olarak aznzdan kmal. Karnzdakinin ona teekkr etmek
istediinizi bilmesinden utan duyuyormu gibi davranmayn.
3-nsanlara isimleriyle teekkr edin.
Teekkr ettiiniz kiinin ismini kullanarak kiiselletirin. Bir gurupta
teekkr edilecek birka kii varsa, sadece herkese teekkrler demeyin, onlarn
isimlerini telaffuz edin.
4-Teekkr etmekte olduunuz kiiye doru bakn.
Bir insan teekkr edilmeye deerse, baklmaya ve fark edilmeye de
deerdir.
5-nsanlara teekkr etme zerine aln.
Bilinli olarak ve kasten insanlara teekkr edebileceiniz eyler arayn.
Bunun aklnza gelmesini beklemeyin. Bir alkanlk haline gelinceye kadar yapn.
6-nsanlara en beklemedikleri anlarda teekkr edin.
Teekkr ederim sz, karnzdakinin en beklemedii veya muhakkak hak
ettiini dnemedii bir anda daha etkili olur.
Taktir ederken;
1-Taktiri hemen yapn.
2-Kesin bir dille taktir edin.
3-Neyi, niin, hangi ynden beendiinizi anlatn.
En iyi sonu, karnzdaki hangi hususta vg aldn tam olarak bilirse alnr.
4-Kiiden daha ok davran vn, ne veya kim olduu iin deil.
Davran vmek, onu yapan kiinin daha ok gayret gstermesiyle sonulanr.
Unutmayn, vg, neye hedeflenmekteyse onu oaltma ve arttrma
eilimindedir. Birisini ile ilgili olarak verseniz, daha ok i yapacaktr. Davran
konusunda verseniz, davran daha iyi olacaktr. Ancak yalnzca kii olarak
verseniz, sadece egoizmini ve kendini beenmiliini arttrrsnz.
Doru: (sekreterine) Son zamanlardaki yazlarnz gerekten kusursuz.
Yanl: (sekreterine) Siz iyi bir elemansnz.
5-ltifat ederken olabildiince samimi olmaya aln grnmeye deil.
Yaltaklanma kolay anlalr ve size de karnzdakine de bir fayda salamaz. Byk
bir ey seip iten olmamaktansa, kk bir ey seerek birine vgde bulunmak ve
bunu iten yapmak ok daha iyidir.
8-KIRICI SZ VE DAVRANILARDAN KAININ, YIKICI TENKTDE
BULUNMAYIN.
KIYAMET GN, ALLAH NDNDE MAKAMCA NSANLARIN EN KTS; DL
VE DAVRANILARININ KABALIINDAN KAINARAK NSANLARIN
KENDSN TERKETT KMSEDR. H.z. MUHAMMET.
KENDS ATEE HARAM EDLEN VE KENDSNE DE ATEN HARAM
KILINDII KMSEY SZE HABER VEREYM M? ATE, HALKA HER YAKIN
OLANA, YUMUAK HUYLU VE NSANLARA KOLAYLIK GSTERENE HARAM
KILINMITIR. H.z. MUHAMMET.
BR KMSE YUMUAK DAVRANMAKTAN MAHRUM SE HAYRIN
TAMAMINDAN MAHRUMDUR. H.z. MUHAMMET
YUMUAKLIK VE TATLILIK BR EYE GRDM ONU MUTLAKA TEZYN
EDER, BR EYDEN IKARILDIMI ONU MUTLAKA KUSURLU KILAR.
H.z. MUHAMMET
YUMUAK KONU K, KALPLERN KAPILARI AILSIN. F.G.
GNLLERN ANAHTARI YUMUAK HUY VE YUMUAK KELMELERDR. F.G.
Sen kaba, hiddetli ve iddetli olursan iin yrmez. nsanlara yumuaklkla
muamele et, yoksa onlar kirpi gibi dikenli bulursun. MEVLANA
Tamimiyle doru olsa da set sz insan yaralar. SOPHOKLES
Byk adam, kklere kar davranyla bykln gsterir. CARLYLE
Tenkidin amac bir hatann-eksikliin karmzdaki kiiye kabul
ettirilmesidir.
Tenkit etmeyin. nk tenkit; insan savunma vaziyeti almaya kendini hakl
gstermek iin uramaya sevk ettiinden, zararldr. Hatta tehlikelidir. nk
insann hayatta en ok kymet verdii izzet-i nefsine(onuruna) dokunur, hiddetini
krkler.
nsanlar hata yaptklarnda, hatasn yzne arpmayn. Onu toplum iinde
kesinlikle mahcup etmeyin. Hatalarn dzelteyim derken bir hata da siz yapm
olursunuz. Onu sindirerek, cevap hakk tanmayarak, sulu olduu duygusunu
alayarak, zerine yryerek uslandrmaya almayn. Hakl olduunuz zaman
insanlara bu hakllnz incelik ve nezaketle kabul ettirin, yanldnz zaman ise
yanlnz hemen kabul edin.
Hiddetlendiiniz zaman, sizi hiddetlendiren kiiye ar konumakla iinizi
dkp rahatlam olursunuz. Fakat karnzdakinin ne hale geldiini bir dnr
msnz?
WILSON
Eer tenkit edilecekse ;
1-Bakalarnn hatalarn tenkit etmeden nce kendi hatalarnzdan sz edin, her
insann hata yapabileceinden bahsedin. Bylece onun kendi hatalarn kabul etmesini
salam olursunuz.
2-Toplum iinde hi kimseyi tenkit etmeyin Bu tarz konumalar ba baa yapn.
Herkesin nnde v. Tenkitlerini bir kenara ekerek syle. H. Jackson
BROWN
3-ikayet ve tenkidi dorudan ilgili ahsa yapnz, arac kullanmaynz.
4-Tenkit ve ikayetin sebepleri aka anlatlmaldr. Hem gereke hem de niyet
ortaya konulmaldr. Ama da belirtilmelidir.
5-Tenkitte kyaslama yapmak en byk hatadr. sen byle yaptn., yanlt. Halbuki
Erol hi byle yapmyor...."k hem gereksiz, hem tahrip edicidir. Kii yok edilmek
istendiini, varlndan hi memnuniyet duyulmadn, olumlu ynlerini gz ard
edildiini dnr.
6-Biriktirerek yaplacak tenkit grntnn net olmasn engeller. Savunma isteini
arttrr. Konunun kabul edilme ihtimalini azaltr. Her tenkitin tek konusunun
bulunmas doru olur.
7-Tenkit zaman geirilmeden yaplmal.
Bakalarn ktleyeceimize onlar anlamaya alalm. Onlarn yaptklar ileri
niin yaptklarn gzlemleyelim ve inceleyelim. Byle bir davran eletiriden daha
ok deerli ve verimlidir. Her eyi bilmek, her eyi balamaktr.
Doktor johnson un dedii gibi : Tanr bile insanlarn yaamn son bulmadan,
insanlar yarglamyor. yleyse bu i bize dmez.
9- MUTLULUK VE ZNTLERN PAYLAIN :
Nian, evlenme, doum gibi mutlu gnlerde iek ya da tebrik kart
gndermeyi ve tebrik ederek mutluluklarna katlmay, hastalk kaza gibi
durumlarda gemi olsun dileklerini sunmay, lm hallerinde de yaknlarna
taziyede bulunmay hibir zaman ihmal etmeyin. Dini ve milli bayramlarda
tebriklemeyi unutmayn.
Manisa da birlikte grev yaptmz mzik retmeni arkadamzn Bursada
yaplan dnne gitmitik. Dn sonras bir gn Sizin dnme gelmeniz beni ok
etkiledi. Gelen olmaz diye dnyordum. Benim iin sizin apayr bir yeriniz var
demiti.
Bir kiinin baars karsnda onu kutlama ve zntl durumlarnda
taziyelerini bildirme frsatlarn hibir zaman karma.
LYNDON JOHNSON
10-HEDYE ALIN : Hediye vermek : kardaki kiiyi nemsediinizi, ona deer
verdiinizi gsterir. Kalpleri birbirine yaknlatrr. Onun iin einize, anne
babanza, ocuklarnza, dostlarnza hediye almay ihmal etmeyin.
MUSAFAHA EDN K KALPLERDEK KN GTSN, HEDYELEN K,
BRBRNZE SEVG DOSUN VE ARADAK DMANLIK GTSN.
H.z Muhammet (S.A.V.)
Kk hediyeler dostluk, byk hediyeler sevgi meydana getirir.
LICHTERBERG
BAKALARINI ZYARET VE ONLARA HEDYE VERMEK KALPLERN
KLTLERN AAN K ALTIN ANAHTARDIR. F.G.
HEDYELEN, NK HEDYE SEVGY ARTTIRIR, KALPTEK KT HSLER
GDERR. H.z Muhammet (S.A.V.)
HEDYELEN, NK HEDYE KALPTE KARALIK OLAN (KN, BUZ VE
DMANLIK) DUYGULARINI GDERR.
11-ONU ARAYIN, ZYARET EDN :
ZYARETLEN, NK ZYARET SEVGY PERNLER. H.z Muhammet (S.A.V.)
Bunun bir byk avantaj udur ki; siz onlarn yanna geldiinizde syledikleri her
ey daha samimi, daha gerek, daha derin olacaktr. Kendilerini daha rahat ifade
edeceklerdir. Bir insann problemini gerekten anlamak iin onun evine gitmeniz,
armanzdan daha etkilidir.
Aramayan insanlar sizi sevmiyor demek deildir. Ama onlarn aramalar sizi
daha ok memnun eder. Arayan insanlarn sizin iin apayr yerleri olur. Siz de
dostlarnz arayp ziyaret etmeyi ihmal etmeyin.
Gerek dostlar iyi gnlerinizde davet edince sizi ziyaret ederler, kara
gnlerinizde davetsiz gelirler. THEOPMRASTUS
12-YARDIM SEVER (DYERGAM) OLUN, ONLARIN YARDIM ETMELERNE
DE OLANAK SALAYIN:
YLN MKAFATI YLKTEN BAKA BR EY OLUR MU? Rahman 60
ALLAH SANA NASIL HSANDA BULUNDUYSA SEN DE BAKALARINA
HSANDA BULUN. Kasas 77
NSAN NEFS, KENDNE YLK YAPANI SEVME FITRATI ZERNE
YARATILMITIR. H.z Muhammet (S.A.V.)
YLK GRMENN YOLU YLK YAPMADAN GEER. F.G.
ERRNDEN ENDE ETTN KMSEY, BR DE YLKLERNLE
YUMUATMAYI DENE! F.G
NSAN ALMADAN NCE VERMESN BLMEL K, ALMA MEVSMNDE KAT-
KAT ALABLSN. F.G.
Kendinizi unutarak bakalarn dnn. Kendisi iin her trl fedakarla
kanlandnz gren bir kimse sizi mutlaka takdir edecektir.
yilik hibir zaman boa gitmeyen yatrmdr. THOREAU
Hizmet etmeksizin hi kimse byk olmay baaramaz. Hizmet bykln
gereidir.
GOETHE
Dostuna da dmanna da yardm et, nk o zaman dostunla daha yakn dost,
dmannla da dost olursun.
CLEDBUL
Yardma gereksinimi olan kiilere yardm etmenin yollarn arayn ve kendi
tarznzla yardm edin. Bunu, sonradan alacanz karlk iin deil, insanlar zor
durumda olduu ve destee gereksinimleri olduu iin yapn.
Ayrca size yaplan kk byk her iyilii takdir ettiinizi gsterin. Size her
hangi bir ekilde yardm eden ya da etmeye alan kiilere yalnz teekkr etmekle
kalmayn. Onlarla srekli balantda olun. Size verdikleri yardm, dnceyi ve
aralar gelimenizde kullann. Birine gerekten yardmnz dokunduunu bilmek, ok
tatmin edicidir; bu tatmin duygusunu bakalarna da tattrn
1-VERDNZ SZ TUTUN:
YAPAMAYACAINIZ EY SYLEMENZ ALLAH KATINDA PEK BYK BR
GAZAB SEBEBDR. Saf 3
AHD DE YERNE GETRN. MUHAKKAK KAHDDEN DOLAYI MESULYET
VARDIR. sra 34
VERLEN SZDE DURMA NSAN OLMANIN GEREDR. F.G.
BN KERE VAD EDECENE BR KERE VADN YERNE GETR. F.G.
Kararlarnzda sz ve davranlarnzda tutarl ve istikrarl olun. Sk-sk karar
deitirirseniz ve szlerinizi unutursanz personelinizin gvenini yitirirsiniz.
Bunun iin tutamayacanz szler vermeyin. Tutmaya niyetli olmadnz szler
de vermeyin.
Sznz tutmak size zarar verecekse, iin bandayken sz vermeyin.
Verdiiniz her sz tutun.
2-KMSENN YZNE SYLEYEMEYECENZ SEYLER ARKASINDAN
SYLEMEYN: nsanlar ktleyerek deil, verek ve ycelterek destek
bulabilirsiniz. Eer birisi hakknda olumsuz bir dnceniz ya da eletiriniz varsa,
bunu onun yzne syleyecek kadar cesur ve medeni olun. Sen kalb ile cevap verin.
3-YALAN SYLEMEYN: Doruyu syleyemiyorsanz susun. Uzun vadeli baarlar
doruluk ve drstlk zerine kurulmutur.
4-AIK OLUN: Baka insanlarla iliki kurmak amacyla iletiime getiinizde,
kalbinizi an ve kendiniz olun. Ne kadar saklamaya alsanz, insanlar eninde
sonunda kusurlarnz fark edecektir. nsanlara kar ak olup, zayf ynlerinizi
kabul ederseniz, insanlar itenliinizi ve drstlnz takdir edecektir. Bylece
sizinle daha rahat iliki kuracaklardr.
6-SEVML, CANA YAKIN VE SAMM OLUN.
NSAN SEVMEDNDEN STFADE EDEMEZ. F.G.
Sevilmek iin , sevimli olunuz.
P. NASON
Bir insan gler yzl ve sevimli ise ve halkn sempatisini kazanacak
kadar akll ise herhalde srekli bir baar ondan yana olacaktr.
H . N . CASSON
Onlara ilgi gsterin, onlarla ba kurun. Personeliniz kim olursa olsun, kendisini
sevdiinizi ve gvendiinizi hissettirin. Bu sizin deerinizi arttracaktr. Personeliniz
de size gven duyacaktr. Ba kurmadan nce insanlar harekete geirmeye kalkmak
gvensizlie, direnie ve ilikilerin gerginlemesine neden olabilir.
Herkes baarl ve mutlu olmak ve nlerinde giden insanlardan bir eyler
renmek ister. Ama insanlarla kiisel ba kurana kadar hayatlarnda belirgin bir
etki brakamazsnz. Sadece bundan sonra onlar bir yolculua karabilir ve gerek
bir farkllk olutura bilirsiniz.
Eer karnzdaki kiinin kalbini kazanmak istiyorsanz, her eyden nce ona ,
sevimli , cana yakn ve samimi bir dost olduunuzu gstermelisiniz. Ancak bylece
onun yaknl ve gvenini kazanabilirsiniz.
7-PERSONELNZ SEVN:
NSANLARI SEVP, SEVDN DE HSSETTRME AKLIN YARISIDIR. F.G.
NSANLARIN GNLLERN FETHETMEMEK N EN KESTRME YOL, SEVG
YOLUDUR. VE SEVG YOLU PEYGAMBERLER YOLUDUR. BU YOLDA
YRYENLERN YZLERNE KAPILAR KAPANMAZ! ES KAZARA BR KAPANSA
BLE ONUN YERNE YZLERCES BNLERCES AILIR. BR KERE DE SEVG
YOLUYLA GNLLERE GRLD M, ARTIK HALLEDLMEDK HBR MESELE
KALMAZ. F.G.
Sevgi olmadan ba, gelecek ve ortak baar olmaz . Takm olarak
oynayacaksanz, birbirinizi sevmelisiniz.
Yannzdaki insanlara sevgi ve ilgi gstermek iin zaman ayrn. Onlarn sizin
iin ne anlam ifade ettiklerini dile getirin. Srtlarn svazlayn ve uygun allarda
onlara sarln. Asla onlar iin hissettiklerinizi bildiklerini sanmayn, bunu onlara
tekrar-tekrar syleyin. Birine sk-sk onu sevdiinizi sylemenin hibir zarar yoktur.
8-ONLARA KARI SAYGILI OLUN:
SEN MEMNUN EDCEK EYLERN, ALEMDE MEMNUN EDECEN UNUTMA!
F.G.
SENN HALKTAN BEKLEDN MUAMELE, HALKIN DA BEKLED
MUAMELEDR. F.G.
Bakalarnn size sayg gstermesini istiyorsanz, onlara sayg
gstermelisiniz. Bir ok deiik blgede alma frsatnz olduysa ve iki insan (size
sayg gsterenler ve gstermeyenler) tipiyle de alysanz, saygnn ne kadar edici
bir etken olduunu grmsnzdr. Size iyi davranan insanlardan ne kadar kolay
etkilendiinizi kendi deneyimlerinizle bilirsiniz.
KURAL: Karndaki kiinin gstermesini istediin tutum ve davranlar
kendin takn.
Baka insanlarla temaslarmzda, kendi tutumlarmzn anlarn
davranlaryla bize yansdn grrz. Bir ayna karsnda durur gibi.
Glmsediinizde aynadaki adamda glmser. Sert baktnzda aynadaki adam da
dik bakar. Bardnzda aynadaki adam da bararak yantlar.
Sayg grmek iin saygl davrann.
Sang H. KM
9-PERSONELNZN PROBLEMLERNDE ONLARA YARDIMCI OLUN.
Btn imkanlarnz kullanarak personelinizin her trl problemlerini zmeye
ve
onlara yardmc olmaya aln. Yapacak gcnz yoksa da yapmak istediinizi
aklayn. yi, gzel, faydal bir eyler yapmak istediiniz halde buna zamannz,
kadronuz, paranz, programnz yetmeyebilir, benzeri baka engeller olabilir. Byle
bir durumda bu istediinizi iinizde saklamayn. Aklayn. yi bir ey istediinizi,
niyetinizi bilsinler. Bylelikle hem destek bulursunuz, hem daha rahat bir ortam iin
yumuaklk salarsnz.
Herkesin fark etmenizi bekledii bir sknt yada problemi fark ettiiniz anda
bunu da saklamayn. Sknty bildiinizi, problemin farknda olduunuzu aklayn.
zme ne gibi artlarn engel olduunu anlatn. Skntnn farknda olmayan duyarsz
ynetici tipi, sknty aamamann gerginliini tayan ynetici tipinden daha
olumsuzdur ve ynetimde daha etkisizdir.
Personelinizin hak ve karlarn her yerde ve her zaman koruyun ve savunun.
Bylece sevgi, sayg ve gvenlerini kazanrsnz.
10-PERSONELNZN ARASINDA AYRIM YAPMAYIN.
ADALET, HER YERDE GEERL OLAN SERMAYEDR. F.G.
EER NSANLARIN SZ KABUL ETMELERN STYORSANIZ, ONLAR
ARASINDA BR AYRIMCILIK YAPMAYIP, HEPSNBRDEN KUCAKLAMANIZ
GEREKR." F.G.
NSANLARA ET EKLDE YAKLAILMALI. F.G.
Tarafsz, adil ve objektif olun. Tekilatnzn imkanlarn, hak ve
menfaatlerini personeliniz arasnda eit datn.
11-HATA YAPARSANIZ ZR DLEYN.
NSANIN KENDSN YANLISIZ GRMES EN BYK YANLITIR. SONRA
DER YANLILIKLAR ONUN ETRAFINI SARAR VE O NSANIN KENDS
ADETA YANLI OLUR. F.G.
SIK-SIK HATALARA DMEMEK, DOLAYISIYLA TBARINI ZEDELEMEMEK
N OK DN, AZ KONU VE BAKALARINI DNLEMEY HMAL ETME.
F.G.
Dikkatli davranp ayn hatay bir daha yapmamaya aln. Kesinlikle kendi
hatalarnz bakalarna yklemeyin yoksa personelin saygsn ve itimadn
kaybedersiniz.
Ayrca bakas tarafndan aleyhinize sylenecek her eyi kendiniz syleyiniz
ve bakalarna frsat vermeden bunlar ortaya dknz. Derhal vaziyetin deitiini
grrsnz. Byle yapmakla karnzdakinin size kar at yelkenleri iiren btn
rzgar ekmi olursunuz.
NEY, KME, NE ZAMAN VE NEREDE DANIACAINI BLMEL, HER
EHLNE SORMALI VE VERMELDR. F.G.
Ynetim hatalar genellikle karar hatalarndan kaynaklanr. Karar hatalar da,
karar verilen konularda eksil bilgi, yanl deerlendirme, alternatifleri gz nnde
bulundurmamadan kaynaklanr. Tek bana karar veren kii olmak yerine, karar
verme srecinin bir paras olma becerisini gsterin. Her seviyedeki alannzla
istiare etmeli onlarn grlerini de almalsnz. Bu sayede herkesin desteini
arkanza alm olursunuz.
12-YETKNZ DEVREDN
Yetki aktaran bir insan olduunuzda, insanlarla beraber ve onlar araclyla
alr, ama aslnda daha fazlasn yaparz. Bakalarna kendi kiisel ve mesleki
gelimelerinde en yksek dzeye ulama olana salam oluruz . Ksaca
yetkilendirmek etkimizi bakalarna yaymaktr. nsanlarn potansiyelini grmek,
kaynaklarmz onlarla paylamak ve tamamen onlara gvendiimizi gstermektir.
PERSONEL TANIYIN:
nsanlar anlama becerisi, insann sahip olabilecei en byk deerlerden
biridir. Bu sadece i alannda deil, hayatn her alannda olumlu etki oluturabilmek
iin gereklidir. nsanlar anlamak onlarla konuma ve anlama becerisini
etkileyecektir. deal ynetici bir iletiim ustasdr. letiim hatalar ynetici iin,
ynetim hatalardr.
Ynetici iin sylenecek en kt ey ; personelin syleyecei u szdr:
Galiba beni anlamad. nsanlar anlamazsanz, onlarla birlikte alamazsnz.
Birlikte almann olmad yerlerde de baarnn varlndan sz etmek mmkn
deildir.
Personelinizin ilgi alanlarn, alkanlklarn, yetitii ortam renin ve
ona gre davrann.
Personelinizi deerlendirirken, tutum ve davranlarnn gerek
nedenlerini renin ve ona gre deerlendirin.
NSANLIA VERLEN HZMETN SELAMET N NSANLAR Y
TANINMALI VE SONRA STHTAM EDLMELDR. F.G.
HER SARI ALTIN, HER PARLAYAN IIK, HER AKAN SU DELDR... F.G.
Personeliniz arsnda bir i blm yapmal, herkesi bilgi ve becerisine
uygun ite altrmaldr. Bunun iin de, ynetici astlarn iyi tanmal, onlar bilgili ve
yetenekli olduklar alanlarda istihdam etmelidir.
Baar herkese kaldra bilecei arl kaldrtmaktr.
OTORTENZ YAPICI HALE GETRN(TEHDT ETMEYN).
NSANLARA HZMET N DAREC OLUNMALI YOKSA NSANLARA
HKMETMEK N DAREC OLUNMAZ. F.G.
Otoritenizi hibir zaman g gsterisine dntrmeyin. Ynetici tehdit
etmez, karar verir ve uygular. Tehdit asla bir ynetim metodu deildir. Eer elle
tutulur gzle grlr, dorulanm tespitleriniz varsa tedbirlerini belirleyin, karar
verin ve net bir ekilde uygulamaya koyun. Yolunda gitmeyen iler ve bunlara sebep
olanlar hakknda iyi hazrlanm ve otomatik olarak devreye girecek mekanizmalar
bulunmaldr. Elektrik kesintilerine kar nasl jeneratrnz hazrsa ve hemen
devreye giriyorsa i akndaki her hangi bir kesinti karsnda da jeneratrleriniz
hazr olmaldr.
Otoritesini dzenlemekten ok azarlamak iin kullanan bir ynetici otoriteyi
g gsterisine dntrm olur. G gsterisine dnm bir otoritenin
dzenleme gc kalmaz. Otorite arttka, daha temkinli, daha yumuak, daha
anlayl kullanlmaldr.
UNUTMAYIN; PERSONELNZ ELDE EDERSENZ, SZ DE BAARIYI ELDE
EDERSNZ. YNETMDE BAARININ SIRRI NCE NSANI ELDE ETMEKTR.
1. Fiziki kaynaklar
2. Mali kaynaklar
3. nsan kaynaklar : Bir rgtn rekabet stnlnn kayna da insan
kaynaklardr. Sorun urada dmlenmektedir. nsanlarn hayal glerini,
yeniliki zelliklerini, cokularn, ileriye ilikin derin bilgilerini, kuruluun yararn
nasl kullanacaksnz?
Baar dier insanlarn desteine baldr. Kazanmanza yardm
edecek kiilerin desteini harekete geirin. Bunun iin de insanlarn desteini
salama yntemlerini mutlaka renmelisiniz. Beraber altnz insanlara Biz bu
ii beraber yapyoruz. Beraber baaracaz.mesajn vermelisiniz. Bu durum
insanlara kullanldklarn deil faydalanldklarn dndrecektir. Bronuzun ay-
kahve hizmetlerini sunan grevli dahi, bir btnn ayrlmaz paras olduunu
dnmelidir.
Byk Liderler, taraftarlarna zellikle bir yere ait olduklarn
hissettirme yeteneine sahiptirler. rnein: Napoleon Bonaparte, insanlar nemli
hissettirmede ve katlma duygusu vermede ustayd. Kamp dolamas ve her subay
adyla selamlamasyla nlyd. Konutuu adama memleketini, karsn ve ailesini
sorard. Onun da yer ald bir atma veya atma veya manevradan bahsederdi.
Adamlarna gsterdii ilgi ve onlara ayrd zaman, onlara ahbap olduklarn ve bir
yere ait olduklarn hissettiriyordu. Bu yzden, adamlarnn kendilerinin ona adam
olmalar artc deildir.
BR GREV ALIRKEN
1. Pohpohlamalara, sz vermelere ve tehditlere kulak asmayn; meseleyi
iyice inceleyin, verilecek sorumluluu gerekten stlenebilir misiniz, karar verin.
Size verilen iteki baar ansn aratrn.
2. Baktnz ki size sorumluluu veriyor, buna karlk bu iten en verimli
sonucu elde etme olanaklarn kstlyorlar; o zaman bana tam yetki vermezseniz,
sorumluluu bakas alsn deyin.
3. Size verilen bir grevi mutlaka yazl olarak isteyin, altnda da imza
olsun.
Yaptm iten zevk alacaksam kendimi btn ruhumla, d gcmle ve bilgimle
ona adamalym. O zaman zevk kendiliinden gelir, kalite de ister istemez onu
izler.
John CRAG
Yetki aktaran bir insan olduunuzda, insanlarla beraber ve onlar araclyla
alr, ama aslnda daha fazlasn yaparz. Bakalarna kendi kiisel ve mesleki
gelimelerinde en yksek dzeye ulama olana salam oluruz . Ksaca
yetkilendirmek etkimizi bakalarna yaymaktr. nsanlarn potansiyelini grmek,
kaynaklarmz onlarla paylamak ve tamamen onlara gvendiimizi gstermektir.
Bakalarn yetkilendirme ilgili deiiklikler karsnda nerede durduunuzdan
emin deilseniz, aadaki sorular yantlayn:
1-alanlarma inanyor ve onlarn irketimin en deerli yatrm olduunu
hissediyor muyum?
2-Bakalarn yetkilendirmenin bireysel baardan fazlasn salayacana
inanyor muyum?
3-Yetkilendirmek iin potansiyel liderler aryor muyum?
4-Bakalarn kendi liderlik dzeyimden daha yukarya karmaya istekli miyim?
5-Liderlik potansiyeli olan insanlar gelitirmek iin zaman harcamaya istekli
miyim?
6-Benim dndm eyler iin bakalarnn takdir grmesini istiyor muyum?
7-Bakalarnn kiiliklerini ortaya koymalarnda veya alma srecinde zgrlk
tanyor muyum?
8-Yetkilerimi ve etkimi potansiyel liderlere aktarmaya istekli miyim?
9-Bakalarnn benim iimi almalarna istekli miyim?
10-Liderlik asam yetkilendirdiim kiilere vermeye istekli miyim?
Bu sorularn birden fazlasna hayr yant verdiyseniz, tutumunuzu
dzeltmeye ihtiyacnz vardr. Bakalarna onlara sunabileceiniz her eyi verecek,
kendinize de bunun size zarar vermeyeceini bilecek kadar gvenmelisiniz.
HANG GREVLER DEVRTEDECENZE KARAR VERN
Yaptnz her iin zerine dnn ve ilerinizin u drt balk altnda bir
listesini karn;
1- Devredilmesi zorunlu olan iler Bunlar gerekten de sizin yapmamanz
gereken grevlerdir. Bu iler genellikle her zaman yaptnz veya
ilgilenmekten holandnz ve bakalarna vermekte isteksiz olduunuz
grevlerdir.
2- Devretmeniz gereken grevler Bunlar bakalarnn gayet baarl bir ekilde
yrtebilecekleri rutin ilerdir.
3- Devredebileceiniz grevler Bunlar dier alanlarn -tam anlamyla yeterli
olduklar srece-yapabilecei ilerdir
4- Bizzat yerine getirmeniz gereken grevler Sizin sorumluluunuzun temelini
oluturan grevlerdir. Gelecekteki faaliyetleri planlamak, yeni eleman
semek, kiilerin performanslarn ve verimliliklerini gzlemlemek, onlar
desteklemek, deerlendirmek ve dllendirmek, bu tr grevlere rnek
gsterilebilir.
BAKALARINA POTANSYELLERNE GRE YETK VERMEK
Kendinize her zaman u soruyu sorun; Doru ileri doru insanlara devrediyor
muyum?
Hedefiniz balangta kk, basit grevler vermek, sorumluluklarn ve
yetkilerini zamanla arttrmak olmaldr. altnz kiiler ne kadar tecrbesizse bu
sre de o kadar uzun srecektir. Ama ne kadar deneyimsiz olursa olsunlar, onlar
tm bu sreten geirmek nemlidir. Bakalarn yetkilendirirken aadaki admlar
rehber olarak kullann:
YETKLENDRME ADIMLARI
NSAN SEME
nsan semek, biraz hazine avna kmaya benzer. Ne aradnz bilmeniz
gerekir. Hazineye rastladnz zaman onu hemen tanmanz da arttr.
1- Nasl birine ihtiya duyduunuzu bilin
Bunun iin de;
a) in gerektirdii kilit grevleri tanmlayn. (in tanmlanmas)
1- i yapan elemann sorumlu olduu ana grevler.
2- Eer varsa emir komuta zinciri. Ast st durumu.
3- in gerektirdii sorumluluklarn boyutu.
b) Bu ie ne tr bir insann uygun olduunu tanmlayn. (Kiinin zelliklerinin
belirlenmesi)
1- Aranan kiisel nitelikler.
2- Yetenekler ve baarlar.
3- Karakter zellikleri
ADAYLARA PUAN VERN
8-10 Kesinlikle evet
7.5 Olabilir.
4.2 olur grnmyor.
1-0 Kesinlikle hayr.
1-Onlar deerlendirin
nsanlar yetkilendirmenin ilk adm onlar doru deerlendirmektir. Deneyimsiz
kiilere fazla yetki ok erken verirseniz, baarsz olabilirler. Deneyimli kiileri de
ilerden soyutlarsanz, onlar hayal krklna uratm olursunuz.
TEKLF VE DREKTFLERN HAVADA KALMASINI STEMYORSANIZ,
NSANLARA TAKATLERN AAN VAZFELER YKLEMEYN. F.G.
Bazen liderler bakalarnn yeteneklerini yanl deerlendirdiklerinde, komik
sonular ortaya kabilir. rnein, Albert EINSTEIN n hayatnda bunu gsteren
bir olay vardr. Einstein 1898 de, Mnih Teknik Enstitsne girmek iin bavurmu
ama hibir zaman yeterli olamayaca gryle reddedilmitir.
Eittiiniz insanlar g kazanmaya baladklarnda an baarmalar ve bymeleri
iin ek frsatlar verin. Herkesin baarl olma potansiyeli vardr sizin greviniz bu
potansiyeli grmek, onu gelitirmek iin neyin eksik olduunu saptamak ve onlar
ihtiyalar olan eylerle donatmaktr. Yetkilendirmeye niyetlendiiniz kiileri
deerlendirirken u alanlara bakn.
BLG nsanlarn onlara vermeye niyetli olduunuz tm grevleri
gerekletirmek iin neleri bilmeye ihtiyalar olduunu dnn.
BECER Yetkilendirmek istediiniz kiilerin beceri dzeylerini aratrn. Sizden,
yeteneiniz olmayan bir konuda bir eyler yapmanzn istenmesinden daha cesaret
krc bir ey olmaz. Baz beceriler doutan gelir. Dier beceriler ise alma ve
deneyimle renilir.
ARZU nsanlarn baarl olmaya istekleri yoksa, hibir dzeydeki beceri, bilgi
veya potansiyel onlara yardmc olamaz. Ama istek varsa yetkilendirme kolaydr.
2-Onlara rnek Olun
HER ZAMAN DAVRANILARLA ANLATMA, SLE ANLATMADAN DAHA
NANDIRICI OLMUTUR. F.G.
BLG NEML OLMASINA NEMLDR, AMA DAVRANI OK DAHA
NEMLDR. F.G.
Kendinizi ynetmede gstereceiniz baar bakalarn ynetmede gstereceiniz
baar iin belirleyici olacaktr. Kendini ynetmede zaaflar aka grlen birinin
talimatlar phe ile nasihatlar alay ile karlanr. nsanlar sen kendine bak deme
arzusuyla doludurlar ve bu cmleyi sarf etmek iin adeta yanp tutuurlar.
Bilgili, becerili, istekli insanlar bile kendilerinden ne beklendiini bilmek
isterler. Onlar bilgilendirmenin en iyi yolu gstermektir. nsanlar grdkleri eyi
yaparlar.
nsanlar ilk nce grdkleri eylerden etkilenir. ocuklarnz varsa bu
durumu muhtemelen gzlemisinizdir. ocuklarnza ne yapmalar gerektiini
sylemeniz nemli deildir. Onlarn doal eilimleri sizlerden grdkleri eyleri
yapmalardr. Pek ok insan sizin olumlu, gvenilir ve takdir edilir bir insan oluunuza
inanrsa sizi hayatn etkileyen bir insan olarak grr. Dolaysyla sizi daha iyi
tandka ve grdklerinden holanmaya devam ederse onlarn gzndeki
gvenilirliiniz ve etkinizde ayn lde artar.
Tutumlarnz ve alma ahlaknzla onlara rnek olun. Kendi almalarnza
dahil edebileceiniz her frsatta yannza aln. Onlardan ne istediinizi renmeleri
ve anlamalarnn bundan daha iyi bir yolu yoktur.
Gsz yneticiler gl inan istemezler. Halbuki kendinden daha yetenekli,
daha bilgili, daha tecrbeli insanlar yneticilik pozisyonuna en ufak zarar vermeden
emrinde altrabilir. Etraf gl ynetici daha da gl alglanr.
yi bir insann evresinde her zaman baz konularda kendisinden stn insanlar
olacaktr. Bu, liderliin kalite iaretidir. Asla baz konularda sizden iyi olan
insanlar ynetmekten veya onlar kendi altnzda altrmaktan korkmayn.
Onlar sadece iinizi glendirir. Mid Park Inc. in Bakan G.Alan BERNARD
3-Baarl olmalar iin olanak tanyn Onlara baarl olabileceklerine
inanmalar iin yardmc olmal ve onlarn baarl olmalarn istediinizi
gstermelisiniz. Bunu nasl yaparsnz?
1-Bunu bekleyin Siz ne derseniz deyin veya ne yaparsanz yapn, insanlar sizin
hareketlerinizin arkasndaki niyetleri hissederler. Elemanlarnzn baarl olmalarn
umuyorsanz, bunu bileceklerdir.
2-Bunu dile getirin nsanlarn, onlara inandnz ve baarl olmalarn
istediinizi duymaya ihtiyalar vardr. Baaracaklarn bildiinizi sk-sk dile getirin
4- Yetkilerinizi onlara devredin nsanlar, sadece kendilerine karar verme,
hareket etme, problem zme ve zorluklar ama frsat verildiinde gl ve etkili
olabilirler. Bakalarna yetkilendirdiinizde, onlar sizin yetkiniz altnda bamsz
olarak alabilme yeteneklerini gelitirmeye yardmc olursunuz. Biri bir ii sizin %
80 potansiyelinizle yapabiliyorsa onu sein ve yetkilerinizi devredin.
5-Onlara gveninizi aka gsterin Bakalarna inanmak ve bir grevi
baarabileceine gvenmek ok kolay bir ey deildir. nk bu, yetkinizin bir
ksmn onlara devretmeniz ve insanlarn, ileri kendi bildikleri ekilde yapmalar
dorultusunda dn vermeniz anlamna gelir. Eer bu kiilere gveniniz yoksa, olay;
onlarn ilerine mdahale etmenizle sonulanr. Yetkilerini aktarnca, onlara
inandnz sylemeli ve bunu aka yapmalsnz. Yetki aktardnzda, bunun dier
alanlarca da bilinmesini salayn. Onlara kar davranlar asndan bu nemlidir.
6-Onlara geri bildirim verin Onlarla zel olarak buluun ve hatal kararlar
hakknda yardmc olun. lk olarak, zor zamanlar geirebilirler. Bu erken dnemde,
cmert bir verici olun. htiya duyduklar yardmda bulunun. Yaptklar tm sreleri
kutlayn. nsanlar takdir edilen eyleri gerekletirirler.
7-Kendi balarna devam etmeleri iin serbest brakn. Yetkilendirmek iin
kiminle alrsanz aln, asl hedefiniz onlar iyi kararlar vermeleri ve kendi
balarna baarl olmalar iin serbest brakmak olmaldr.
Bakan Abraham Lincoln, liderlerini yetkilendirme konusunda bir ustayd.
rnein; 1864de General Grant birlik ordularn bana atadnda u mesaj
yollamt: Planlarnz hakknda bir ey bilmek istemiyorum. Sorumluluu aln,
uygulayn ve gerekirse beni yardma arn.
Bir yetkilendirici olarak tavrnz bu olmaldr. Yetki ve sorumluluk verip, gerekli
olursa yardm nerin.
YETK VE SORUMLULUK DEVRETMEDE DKKAT STEYEN HUSUSLAR
1. Uygun yetki ve sorumluluklar grevi en iyi ekilde yerine getirecek, en
yetenekli asta devredilmelidir.
2. Grev verdiiniz elemana ayn zamanda yetki ve sorumluluk da verin.
3. Astlarnz verdiiniz grevden sorumlu tutun.
4. Grevi astnza verseniz bile, kendi stnze kar tm sorumluluu
stlenin.
5. Astnz ilkin samimi bir ekilde ynlendirseniz bile sonradan onun yetki
ve sorumluluklarna asla karmayn. Kartnz zaman yetki ve sorumluluk
devretmi olmayacanz ve byle gstermelik bir devrin astta fke meydana
getireceini bilin.
6. Astlar yetitirmek, onlara gvendiinizi gsterip ballklarn
arttrmak iin gerektiinde en tecrbesiz asta bile yetki verin.
7. Kendisine yklenen sorumluluu elinden geldiinde yerine getirmeye
alan bir ast asla cezalandrmayn.
8. Verilen grevlerde, yeteneklerini kullanmalar iin astlar tevik edin.
9. Unutmayn etki gcnz ve yeteneklerinizi, ancak yetki verme sanat
yoluyla gelitirebilirsiniz.
10. Birine bir i devrederken iyi olmadklar, yapmak iin yeterli donanma
sahip olmadklar ileri, sadece siz o iten kurtulmak istiyorsunuz diye
devretmeyin. Ve her zaman elde edilecek sonularla yakndan ilgileneceinizi
aka ifade edin.
Etkili bir planlamayla allan her saat, uygulamada kiiye ya da drt saat
kazandrr ve daha iyi sonular salar.
Zamannn ve enerjinin ounu sonu retebilecein alana yatr. retken
olmayan iler iin bo zamanlarn kullan.
1. Planlama yapn.
2. Gnlk yaplacak iler listesi oluturun. Liste hazrlamak organize
olmann kilit eylemidir. Listeler, nceliklerinizi yanstmal ve yapmaya
niyetlendiiniz ilerin ayrntlarn iermelidir. Yaplacak ileri oturup yazmak
onlar yar yarya yapm olmak demektir.
3. Sizin yapmanz gerekmeyen ileri bakalarna verin. Bunu yaparken de,
istediiniz sonucu alabilmek iin, ii verdiiniz kiilere gn gnne sorumluluk
ykleyin.
4. Sekreter altrn. ( Sizi arayanlara muhatap olarak zaman kaybnzn
bir blmn nleyebileceksiniz. )
5. Maiyetinizde alanlara sizinle grmeleri iin belli bir saat tanyn ve
nceden planlayarak btn sorunlarn bu sre iinde ele alnmasn salayn.
6. Kendi bronuz yerine toplantlar bakalarnn odalarnda yapn. Bylece
veda edip kmak kolay olur.
7. Toplantlar ancak gerektii zaman yapn ve gerekli insanlar aln.
8. Gnlk zorunlu ileri yaptktan sonra kendinize zaman ayrn.
9. Olaan st basklarn stesinden gelebilmek iin ie ara verin.
10. Okumak, bireysel geliiminizi salamak, yani beceriler kazanmak ve
kiisel ilikiler kurmak iin kendinize zaman ayrn.
SORUN ZME
Sorunu belirledikten sonra, kendinize u sorular sorun;
1. Sorunu zmek iin acilen harekete gemem mi gerekiyor, yoksa onu inceleyecek
zamanm var m?
2. Bakalarna da danmama gerek var m?
3. Sorun hakknda daha fazla bilgiye ihtiyacm var m?
Bir sorunu zmek zor i sanlr; oysa sorunun temelindeki nedeni yada
sorunun nasl olutuunu biliyorsanz, i son derece kolaydr.
SORUN ZME ADIMLARI
1- SORUNU TANIMLAMA: yi tanmlanm bir sorun, yar yarya zlm bir
sorundur. Bir sorunun varln, belirtilerini grerek anlarsnz. Ama bu belirtiler
sorunun kendisi deildir. Her sorunun temelinde nedenler vardr. Bununu en gzel
rnei sivrisinei ldrmek yerine, batakl kurutmak zdeyiidir. Sivrisinek
sadece sorunun belirtisidir. Belirtiyi gidermek sorunu zmeye yetmez.
Sorunun kkne inmenin en iyi yollarndan biri neden sorusunu sormaktr.
lk aamada, soruna yol aan muhtemel nedenler zerinde dnn. Bakalarna
kulak
verirken bir yandan da elde ettiiniz verileri inceleyin.
2- BLG TOPLAMA: Sorun zmede en nemli adm, gerekli bilgileri
toplamaktr. Zira bir sorunu anlamadan asla zemezsiniz.
Bilgi toplarken dedikodulardan ok gerekleri aratrn. nsanlar size sorunlar
anlatrken, iinde bulunduklar duygusal durumlarn saptayn. rnekleri inceleyin,
daha nce benzer sorunlarla karlatnz m? zmnz ne oldu? Ancak, her
sorunu bir nceki gibi zmeye almayn. Sadece dikkate aln. Hatta dier
yneticiler ayn sorunlar nasl zmler, aratrn ve onlardan yararlann.
3- MANTIKLI VARSAYIMLAR YAPMA: Sorunla ilgili tm bilgileri
derlediinizde mantkl varsaymlar yaparak sorunu ze bilirsiniz.
4- ZM SEENEKLER GELTRME: Verilen kararn salkl olabilmesi iin
olabildii kadar ok seenek gelitirmek gerekir. Bir sorunun bir tek zm
yolu
yoktur, bir ok alternatifi vardr. Yapacanz ey bunlar ortaya karmaktr.
nemli olan, iinden en uygun olan zm yolunu semektir.
Baka insanlarn grlerini ve nerilerini toplayp bunlarn arasnda seim
yapmak, size kendi banza hibir zaman bulamayacanz yeni fikirlerden ve
seeneklerden oluan geni bir birikim destei salar.
Sorunlar karsnda, alternatifler olmadnda en uygun karar verme yntemi
hi karar vermemektir. Yani sorunu ve zm yolunu ( karar ) ertelemektedir.
5- HER ZM YOLUNU TAHLL ETME: Bu aamada, gelitirilen her zm
yolunun ( seenein ) yaplabilirliini tahlil etmek, her zmn sakncalarn ve
yararlarn analiz etmek gerekir. nk her zmn bir maliyeti vardr. Her bir
ey bedava deildir. Zaman ve aba bile bir bedeldir.
Sorunun zm seeneklerini deerlendirirken mmkn olduu kadar ok
etkeni dikkate almak ve en iyi zm seeneini bulmak zorundasnz. Bunun iin
sorununuzun;
a) Kstlayc faktrleri nelerdir.
Giderler--- ne kadar deyebilirim?
Elde etmene zaman satn alabilirim? Getirebilirim?
Zaman--- ne kadar vaktim var?
b) seeneklerin artlar eksileri nelerdir?
c) htimaller nelerdir?
Tahmininize gre ; Byk bir olaslkla m ie yarar,
Belki mi ie yarar,
Elverisiz mi?
d) Ne olur ne olmaz son kez gzden geirin.
6. BR ZM YOLU SEME: Setiiniz zmn sorunu giderici ve
nleyici olup olmadna dikkat etmelisiniz.
6. SELEN ZM UYGULAYIN: En iyi zm bile eer kat
zerinde kalyor ve uygulanmyorsa hi deeri yoktur. zmn gereklemesi iin
uygulama gerekir.
Bu amala uygulama sresi ve yntemi saptanmal , sorululuklar datlmal:
kim, neyi, nasl ve ne zaman yapacak aka ortaya konmaldr.
8. ZLEME VE DEERLENDRME: Uygulamaya konan her ey izlenmeli
ve deerlendirilmeli, gerekirse dzeltici nlemler alnmal ve yeniden uygulamaya
konulmaldr.
SONU: Ynetim, problemsiz olmaz, ynetici problemsiz kalmaz. Yneticinin
varlnn nedeni problem zmek ve karar vermektir. Ama iyi yneticiler, daha
problem domadan ve kriz olumadan nlem alrlar. Bylece sorunlar kolay atlatrlar
ve sorun zmede baarl olurlar.