TCVN TIEU CHUAN QUOC GIA TCVN 6530-9 : 2007 Xuat ban lan 1 VAT LIEU CHIU LUA - PHUONG PHAP THU - PHAN 9: XAC DINH DO DAN NHIET BANG PHUONG PHAP DAY NONG (HINH CHU THAP) Refractory materials - Method of test ~ Part 9: Determination of thermal conductivity by the Hot-Wire method (cross-array) HA NOI - 2007TCVN 6530-9 : 2007 Léi noi dau TCVN 6530-9 : 2007 do Ban Kj thuat Tiu chudn TCVN/TC33 Vat liéu chiu Ida hoan thién trén cd sé dy thao dé nghi ciia Vién Vat ligu xay dung - Bd Xay dung, Téng Cuc Tiéu chudn Do luéng Chat Ivong 4 nghi, BO Khoa hoc va Céng nghé cong bé. TCVN 6530-9 : 2007 1 mot phan cia bé TCVN 6530. TCVN 6530 cé tén chung 1a “Vat liéu chiu Ita — Phuong phap thi?, gém 9 phan sau — Phan 1: Xac dinh dé bén nén d nhiét 6 thudng; — Phan 2: Xac dinh khéi lvgng riéng; — Phan 3: Xac dinh khdi luong thé tich, do hut nudc, do xdp bigu kién va d6 x6p thu; — Phan 4: Xac dinh dé chiu ira; — Phan 5: Xac dinh dé co, né phy sau khi nung: — Phan 6: Xac dinh nhiét 46 bién dang dudi tai trong; — Phan 7: Xdc dinh d6 bén séc nhiét: — Phan 8: Xdc dinh do bén xi; — Phan 9: Xac dinh dé dan nhiét bang phuong phap day néng (hinh chit thap).TIEU CHUAN QUOC GIA TCVN 6530-9 : 2007 Xuat ban lan 1 Vat ligu chiu Ita - Phuong phap thir Phan 9: Xac dinh do dan nhiét bang phugng phap day néng (hinh chit thap) Refractory materials - Method of test Part 9: Determination of thermal conductivity by the Hot-Wire method (crass-array} 1 Pham vi 4p dung Tiéu chudin nay qui dinh phuong phap day néng dé xc dinh do dan nhiét 3 nhiét d6 khdng Ién hon 4 250°C, d6i vi vat liu chiu ita c6 d6 dan nhiét nhd hon 1,5 Wim.K Phuong phap nay khong ap dung cho céc san phdm cé chia sdi. 2 Tai liéu vién dan Cac tai fu vién dan sau 1a can thiét khi ap dung tiéu chudn'nay. Béi vdi cdc t3i liéu vién dn ghi nam ban hanh thi 4p dung ban duge néu. si vai cc tai liéu vin dn khéng ghi nm ban hank thi ap dung ohién ban méi nhat, bao gém cac ban sita déi (néu cd). TCVN 7453 2004 (ISO 836 : 1991) Vat ligu chiu Ita — Thuat git va dink nghia, 3. Thuat ngit, dinh nghia D4 dan nist (2) (thermal conductivity) Lugng mhiét t 'n qua vat ligu chiu Ida trén mét don vj thai gian chia cho mét dan vi cign tich Agang va mat don énnlé Gradien nhiét 46 doc theo huéag cita dang nhiét, 88 dan nniét [re don vila Wim.K, ¥N 7453 . 2094 (ISO 2:TCVN 6536-9 : 2067 4 Nguyén tac Mu thd duge nung dén nhigt 46 quy Ginn. D6 dan nhiét cia mau duge xéc dinh tis céng suat dong dién va su thay é4i nhiét do thee thai gian cla mot cay rong d3t chim, doc tneo chiéu dai mau thd, tinh ti khi bs u dua dién vae day, 5 Thiét bi, dung cu 5.14 Lé nung Lo nung phai dam bao nhiét dO nung dén 1 250 °C. Lo phai di lan dé dat duge 2 mu hode 3 mdu thi, Day id dat 2 thanh dén 4 thanh do mau, kich thuéc 125 mm x 10 mm x 20 mm, Thanh dé phai c6 tinh dn nhiét tét va khéng phan (mg véi mau thet. Nhiét d6 ving nung mau phai déng déu, chénh léch nhiét 6 gitta hai dim bat ky khéng Idn hon 40°C. Chénh léch nhiét d6 viing nung trong qua trinh thts (khoang 15 phut), khong vugt qua + 0,5°C. 5.2. Day néng Day néng tét nhat Ia bang platin hoa platin-rédi, dai 200 mm + 0,5 mm, dudng kinh khéng 1én hon 0.5 mm. 5.3. Nguén dign cila day néng Nguén dién xoay chiéu hoac mét chiéu. Dién dp cia day néng va céng sudt mach dién phai luén itt 1 dinh va khéng vust qua 2 % trong suét qua trinh do. é dam bao déng dién 6n dinh, c6 thé sir dung mét dién tré tuang duong 5.4 Mach do hinh chit thap Mach do hinh chit thép dugc tao bang cach han vudng géc day néng véi cp nhiét dién pl hoae platin-rédi tai diém gia ctia day néng (xem Hinh 1 va Hinh 2). Dudng kinh méi han khéng |én hon dudng kinh day néng (dé gidm thiéu sy tiéu hao nhiét tai diém do). 5.5. Mach dién do Hai dau day néng duge han véi hai day dn dién cing chat ligu véi day néng (véi dung kinh 1én hon dung kinh day néng), mét dau day din néi vdi nguén dién, dau kia dé do dién dp. Hai day dan cé 46 dai di dé néi vai cdc day dan khac ngoai le. B6 cap nhiét dién 1 (Pt - Pt Rh10) han tai diém gitta cla day néng duge néi véi'bo cap nhiét dién so s4nh (Pt- Pt Rh10) dé do sy thay déi nhiét dé cla day néng. Dau ngudi cla cp nhiét dién 1 duge néi vdi bé bit hodc cém vao binh nude da (xem Hinh 2).TCVN 6530-9 : 2007 Bums) abt 95 a) Mach do 2 n mau b) Mach do 3 vién mau Hinh 1 ~ So dé mach dign nang nhiét, lap mau thit va do mau Cha gi 1. Mau thir s6 2; 5 Thidt bi ghi: 2 Cap nhiét dién 1; 6 Cap nhiét dién 2; 3 BO bur, 7 Bién trd tuong duong; 4 Bd khuéch dai, 8 Day néng (A. B). Hinh 2 - So dé lap mach dign do dé daa nhigtTCVN 6520-8 007 5.6 Thiét bi, du dign keh dign tré ké, dé do dién ap hoac dién trd qua hai dau cla day néng va déng dién chinh xac + 0,5 %; qua day nong vai ~ cap nhiét dién, do chinh xc 1%, c6 46 nhay 10 pV/em: = bé khuéch dai, c6 dé nhay 0,1 pV: - thing chita vat ligu dang hat, diing cho phép this cdc vat liéu dang hat, bot. Khi lap mau, cau tao clla thing phia duéi phai c6 4 thanh va mat day, thing phia trén chi o6 4 canh: = thuéc cap, c6 46 chinh xac dén 0,1 mm; - can ky thuat, chinh xac dén 0,001 g. 6 Chuan bj mau thir Mau thir dang hinh hép cl i Nhat, kich thuée 230 mm x 114 mm x 65 mm ho&c 200 mm x 100 mm x 50 mm. Mau thi khéng Guge 06 cde vét nttt, 18 r do néng chy, khong dude khuyét géc va canh. Chuan bi 2 hoc 3 vién mau tht cho mai lan thir nghiém. Néu la vién gach tiéu chudn thi ding nguyén ca vién. Néu mau cat tit vién gach lan thi phai lay bé mat ép lam bé mat do. Bé mat tiép xtc gia hai vién gach (230 mm x 114 mm) phdi dugc mai phing, dim bao 46 Iéch giifa hai mat phang vién mau kh6ng ldn hon 0.2 mm trén 100 mm. Trudng hop thit nghiém vdi 2 vién mau thi khia ranh dat cap nhiét dién 1d bé mat trén cila vién mau thir sé 2, (Hinh 1.2). Truéng hop thir nghiém vai 3 vién mau thi khia ranh dat cap nhiét dién 1 6 bé mat trén cia vien mau tht’ sé 2, con ranh cho cap nhiét dién 2 duc tao tren bé mat cla vien mau sé 3, (Hinh 1.b). 6 sdu va chiéu réng cilia ranh khéng én hon 4 mm. Vi tri dau néi cp nhiét dién 2 trén bé mat cia vién mau thi s6 2 phai cach 5 mm so véi mép cia canh dai va cach 10 mm so véi canh day cla vién mau (Hinh 2). 7 Cach tién hanh 7.1 Lap mau ‘Bat hai thanh dé cé kich thuéc bé mat 125 mm x10 mm lén mat day Id (khi cdn thiét c6 thé thém hai thanh 63), sau do dat mau thir d& duge khia rdnh lén trén thanh 49.TCVN 6530-9 : 2007 Lap day néng va cap nhiét dién v.v... vao ranh, rac va pht déu bot min cla vat ligu do day ranh. at chéng mdu thi/ (én phia trén ranh, bit kin méi ghép bang bot min, ‘Déi véi vat liéu thir a sn pham chiu Ifa sit dac thi hai cp nhiét dién dude gan chat vao ranh bang xi mang chiu la (g6m bét vat ligu thir va chat két dinh pha hgp) va phai dude say khé trutc khi thi, Néu phép thi tién hanh vdi vat liéu dang hat, bot thi dé day vat ligu thif vao cdc thing chita (5.6). Méi thing chifa nay dude coi nhu mét vién gach chiu Iifa. Cach lép day néng va cdc cap nhiét dién thuc hién nhu mé ta trong diéu 6. Néi mach dién do mau thit vao t St bi do, Bé hd mach day néng va tang nhiét do 1d dén nhiét 46 kiém tra vi téc dé la 10 °Ciphut Déi véi gach silic’ + t6c dd nang nhiét la 1 °C/phut khi nhiét 4 nhé han 300 °C; + t6c d6 nang nhiét la 2 °C/phut khi nhiét d6 lan hon 300 °C. 7.2 Bo mau Truéc khi do, kiém tra mtfe d6 can bang cila ahiét d6 lo va nhiét do mau ther bang hai bé cp nhiét h 2) dién néi nguge nhau (xem Khi lo dat nhiét 46 va nhiét dé ving mau déng déu, én dinh, chénh léch nhiét 6 (do bang hai cap nhiét dién) khéng qua 0,05 °C thi cé thé bat dau do. Ghi nhiét d6 cia lo. Ln lugt kiém tra va hiéu chinh lai diém 0 otia cdc thiét bi do dong dién, dién ap va nhiét 43 clia day néng. Dua déng dién va dién ap thich hop vao day néng qua dién trd tueng dung: diéu chinh céng suat dong dién sao cho tao dugc mic tang dong dién day néng khong qué 100 °C trong 15 phat (mite nay duge xac dinh bang phép thir tuéc 46), Nang nhiét lién tuc cho day néng trong 10 phut, nhiat dé téng tang 8 °C dén 20 °C. Lign tuc ghi duang cong thay déi nniét dé cla day néng; ding déng hé bém giay xac dinh dong dién, dién ap va gia tri thay ddi nhiét dé sau thé: gian bat du dong dién 2 phet {t,) va 19 phat dé day néng va mau thir dat cling nhiat 48. Sau khi do xong, ngat dong dién nang nhiét Ki im tra sucan bang va én dinh cia nhiét a bang hai cap nhiét dién. nh clia 3 !n do, Chénh | lén nhat ca tung 10 %: néu vugt qua 10 % thi phai xée dinh lat khoang cach nhiét dé thich hap la 200°C,dO cao hon thi tang navét d6 io dén nhiét do can do véi t6e dé khong qué 40 Ciphut va lap la: cdc thao tac 44 mé 18 6 tre Pp & Xily két qua Nu dong ign vao day néng thay ai én hon 2 % thi kat qua thir bi loal bd. Tién hanh thir lai vi dong dién nhé hon. Vige tng nhiét d6 cla day néng cé quan hé vdi théi gian tang nhiét theo tueng quan légarit. Néu qua trinh do khéng c6 sai s6t thi dé thi biéu dién *Nhiét d ~ Thi gian” & dang duéng thang. Néu dudng 46 thi biéu dién “Nhiét dd - Thdi gian” khong thang 6 doan dudi, nguyén nhan cé thé do nh huéng ctia vat liu ghép day néng trong ranh. Dé két qua tdt hon, co thé chon lai gia tri t,. Néu dudng dé thi biéu dién “Nniét 46 — Théi gian” khong thiing 6 doan trén, nguyén nhan c6 thé do su khuyéch tan cao clla vat ligu this, Dé két qua tét hon, co thé chon lai gia tri t. 9 Biéu thi két qua 9.4. 96 dan nhiét (7,), tinh bang W/m.K, theo céng thifc (1) ho&c céng thie (2) nhu sau: In(telt,) Ae 80 AB a LV In(tyt.) *= aaL*ad,- a0, @) trong 66: | la dang dién nang nhiét, tinh bang ampe (A); a V_ la dién 4p hai ddu ctia day néng, tinh bang vén (V); R la dién trd day néng 6 nhiét dO thi nghiém, tinh bang 6m (2); L_ [a chigu dai day néng, tinh bang mét (m); ty, ty [a théi gian nang nhiét day néng, tinh bang phut; AG, 402 [2 chénh léch nhiét d6 ding véi thdi giant, ta, tinh bang d6 kenvin (K). Két qua lay chinh xac dén ba chit sé sau ddu phay. 9.2 D6 lap lai cla phuong phap khdng vust qué + 10 %. 10TCVN 6530-9 : 2007 10 Bao cdo thir nghigm Noi dung cila bao cao thit nghiém bao gém: tn phong thi nghiém — théng tin day dui vé mau thir (loai vat liu}; = phuong phap chudin bi mau thit; ~ vat ligu lin két dé ghép cap nhiét dién ~ nhigt a6 thi nghiém; — gia tri riéng va gia tri trung binh cla dd dan nhiét; - Ac ghi nhan khac trong qua trinh thi nghiém ma khdng néu trong tiéu chuadn nay; — vién dn tiéu chugn nay; —_ngay, thang, nam va ngudi tién hanh thi nghiém,