Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 110

1

LI CAM N

Sau hn hai nm theo hoc tai lp Cao hoc chuyn nganh Xy dng Dn dung va
Cng nghip Khoa Sau ai hoc Trng ai hoc Kin truc Ha Ni, ti a c
phn cng lam lun vn tt nghip vi tai:
Tinh Toan Tai trong gio ln nha Cao tng theo Tiu chun EUROCODE
i vi mt ky s thit k, vic tim hiu vn dung tiu chun vao tinh toan la
mt vic rt kho khn, c bit la vn dung va nghin cu tiu chun nc ngoai. Tuy
nhin, trong sut thi gian thc hin lun vn, ti a lun nhn c s giup , quan
tm va chi bao tn tinh cua cac thy (c) giao, cac chuyn gia cua Vin Khoa hoc Cng
ngh Xy dng, cac ban be ng nghip. Vi vy ti a co tinh thn va kin thc
hoan thanh tt va ung thi han lun vn cua minh.
Co c kt qua nay, ti xin c bay t lng bit n su sc n thy hng dn
chinh PGS.TS L Thanh Hun - ngi a tn tinh hng dn ti trong sut thi gian
thc hin lun vn, ng thi ti cng xin chn thanh cam n Khoa Sau ai hoc -
Trng ai hoc Kin truc Ha Ni, Vin Khoa hoc Cng ngh Xy dng - B Xy
dng cng cac ban ng nghip a giup , ong gop nhiu kin trong qua trinh thc
hin lun vn nay.
Do nng lc va thi gian nghin cu co han nn lun vn khng th tranh khi
sai sot, tac gia mong mun nhn c s gop , chi bao cua thy c va ng nghip
lun vn c hoan thin hn.
Ha Ni, ngay 10 thang 03 nm 2011
Tac gia lun vn
Nguyn Manh Cng
2

CNG HO X HI CH NGHA VIT NAM


c lp T do Hanh Phuc

LI CAM OAN

Knh gi: Khoa sau ai hoc Trng ai hoc Kin truc Ha Ni.

Tn ti la: Nguyn Manh Cng, la hoc vin lp cao hoc chuyn nganh
Xy dng Dn dung va Cng nghip khoa 2008-2011 cua Khoa Sau ai hoc -
trng ai hoc Kin truc Ha Ni.
Ti c Khoa sau ai hoc Trng ai hoc Kin truc Ha Ni cho phep
lam lun vn tt nghip di s hng dn chinh cua PGS.TS. L thanh Hun
vi tai:
"Tinh toan tai trong gio ln nha cao tng theo tiu chun EUROCODE"
Ti xin cam oan toan b ni trong trong lun nay la do ti lam va hoan
toan khng co s sao chep. Nu sai ti xin chu s x l theo qui ch ao tao cua
nha trng.
Ha Ni, ngay 10 thang 02 nm 2011
Ngi vit cam oan

Nguyn Manh Cng


3

MC LC

LI CAM N
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CC BANG BIU
DANH MC CC HNH V TH
M U...............................................................................................................1
* t vn ...................................................................................................1
* Muc ich nghin cu...................................................................................2
* i tng nghin cu.................................................................................2
* Ni dung nghin cu...................................................................................2
CHNG 1: GI, TAI TRNG GI, MT S TIU CHUN V TNH
TON TAI TRNG GI......................................................................................4
1.1. Tng quan v gio.........................................................................................4
1.1.1. Khai nim, nguyn nhn hinh thanh, phn loai...........................................4
1.1.2. Tinh cht, c im cua gio........................................................................7
1.2. Tac ng cua gio vao cng trinh va cac bin phap giam thiu..................8
1.2.1. Tac ng cua gio vao cng trinh.................................................................8
1.2.2. Cac bin phap giam thiu tac ng cua gio vao cng trinh........................9
1.3. Mt s h thng tiu chun v tinh toan tai trong do gio..........................13
1.3.1. Tiu chun Vit Nam.................................................................................13
1.3.2. Tiu chun Trung Quc.............................................................................17
1.3.3. Tiu chun Anh.........................................................................................18
1.4. Tiu chun EUROCODE..........................................................................20
1.4.1. Tng quan v tiu chun EUROCODE....................................................20
1.4.2. Tom lc EN 1991-1-4.............................................................................21
1.4.3. Cac tai a nghin cu ng dung tiu chun vao Vit Nam..................22
CHNG 2: TNH TON TAI TRNG DO GI VO NH CAO TNG
THEO TIU CHUN EUROCODE..................................................................23
2.1. Cac tinh hung thit k c bit................................................................23
2.2. M hinh hoa cac tac ng cua gio.............................................................23
2.2.1. Tinh cht cua gio.......................................................................................23
2.2.2. c trng tac ng cua gio.......................................................................23
2.2.3. Gia tr c trng........................................................................................23
2.2.4. Cac m hinh..............................................................................................24
2.3. Vn tc va ap lc gio................................................................................24
4

2.3.1. C s tinh toan..........................................................................................24


2.3.2. Gia tr vn tc gio c ban..........................................................................24
2.3.3. Vn tc gio hiu dung theo cao............................................................26
2.3.4. H s thay i vn tc gio theo cao va dang a hinh..........................27
2.3.5. H s ap lc theo cao...........................................................................31
2.4. Tac ng cua gio.......................................................................................33
2.4.1. p lc gio ln b mt cng trinh...............................................................33
2.4.2. Tai trong gio..............................................................................................34
2.5. Cac h s kt cu: CsCd.............................................................................35
2.5.1. Khai nim chung.......................................................................................35
2.5.2. Mt s trng hp xac nh nhanh CsCd...................................................35
2.5.3. Trinh t tinh toan.......................................................................................40
2.5.4. H s B2, R2, kp..........................................................................................41
2.6. p lc va h s khi ng...........................................................................43
2.6.1. La chon cac h s khi ng hoc..............................................................43
2.6.2. H s khi ng cho cac cng trinh............................................................43
2.6.3. Lc ma sat.................................................................................................55
2.6.4. Tinh toan cac b phn kt cu hinh ch nht............................................56
2.6.5. Tinh toan cac b phn kt cu hinh lng tru.............................................58
2.6.6. Tinh toan cac b phn kt cu hinh tru.....................................................59
2.6.7. Xac nh gia tr .....................................................................................62
CHNG 3: P DNG TNH TON TAI TRNG DO GI THEO TIU
CHUN EUROCODE V THEO TIU CHUN VIT NAM........................65
3.1. Gii thiu cng trinh tinh toan..................................................................65
3.2. Tinh toan tai trong gio tac dung vao cng trinh theo tiu chun
EUROCODE.......................................................................................................67
3.3. Tinh toan tai trong do gio tac dung vao cng trinh theo tiu chun Vit
Nam ...................................................................................................................68
3.4. So sanh kt qua tinh toan..........................................................................68
3.4.1. So sanh tai trong gio tac dung vao cng trinh...........................................68
3.4.2. So sanh chuyn v ngang cua cng trinh do tac ng cua gio..................68
3.5. Nhn xet anh gia.....................................................................................68
KT LUN V KIN NGH.............................................................................68
Kt lun.....................................................................................................68
Kin ngh...................................................................................................68
TI LIU THAM KHAO...................................................................................68
5

PH LC A: PHN VNG P LC GI TRN LNH TH VIT NAM


THEO A DANH..............................................................................................68
6

DANH MC CC BANG BIU


Bang 1.1: S bao va ap thp nhit i trung binh trn bin ng trong thi k
1928 n 1944 va 1947 n 1980..........................................................................6
Bang 1.2: p lc gio theo ban phn vng ap lc gio lanh th Vit Nam......14
Bang 2.1: Gia tr vn tc gio tinh trung binh trong 3 giy vi chu k lp 20 nm
theo ban phn vng ap lc gio trn lanh th Vit Nam..................................25
Bang 2.2: Gia tr vn tc gio c ban vb tng ng vi cac vng ap lc gio.......26
trn lanh th Vit Nam........................................................................................26
Bang 2.3: Loai a hinh va cac thng s a hinh..............................................28
Bang 2.4: Gia tr Cr(z) theo chiu cao va cac dang a hinh...............................30
Bang 2.5: Gia tr Ce(z) theo chiu cao va cac dang a hinh...............................31
Bang 2.6: p lc gio tiu chun (q p) theo cac vng ap lc gio trn lanh th Vit
Nam ...................................................................................................................32
Bang 2.7: H s ap lc ngoai doc cac bc tng cng trinh hinh ch nht........45
Bang 2.8: H s ap lc bn ngoai cho mai phng...............................................48
Bang 2.9: H s ap lc bn ngoai cho mai dc mt chiu..................................50
Bang 2.10: H s ap lc bn ngoai cho mai dc 2 phia......................................52
Bang 2.11: H s ap lc bn ngoai cho mai dc nhiu phia................................53
Bang 2.12: H s ma sat cho cac loai cu kin...................................................55
Bang 2.13: H s lc cho cac loai lng tru..........................................................58
Bang 2.14: H s nham tng ng vi cac b mt........................................60
Bang 2.15: Gia tr manh vi cac cng trinh co mt bng hinh tru, a giac,
hinh trn, cu truc mang tinh th.........................................................................62
7

DANH MC CC HNH V TH
Hinh 1.1: Li dung a hinh giam bt tac hai gio, lam thay i tc va
hng gio.............................................................................................................10
Hinh 1.2: Trng cy va rao giu giam bt tc gio.....................................10
Hinh 1.3: Hinh dang cng trinh n gian bt can gio....................................11
Hinh 1.4: Mai nghing 30o 45o giam bt tc mai do ap lc m...................11
Hinh 1.5: Mai hin ri giam s chia ra cua mai..................................................11
Hinh 1.6: Kich thc cac l ca cac tng i din xp xi bng nhau...........12
Hinh 1.7: am bao canh ca ong va l ca....................................................12
Hinh 1.8: Ban phn vng ap lc gio lanh th Vit Nam................................14
Hinh 2.1: th chuyn vn tc trung binh trong cac khoang thi gian............26
Hinh 2.2: Minh hoa cac dang a hinh................................................................28
Hinh 2.3: anh gia pham vi anh hng cua a hinh..........................................30
Hinh 2.4: Gia tr cua Ce(z) theo chiu cao va dang a hinh...............................32
Hinh 2.5: p lc trn b mt...............................................................................33
Hinh 2.5a: CsCd cho kt cu nha thep nhiu tng co mt bng hinh ch nht vi
cac bc tng thng ng bao ngoai, cng va khi lng phn b u, tn s
xac nh theo cng thc (2.22)............................................................................36
Hinh 2.5b: CsCd cho kt cu nha b tng ct thep nhiu tng co mt bng hinh
ch nht vi cac bc tng thng ng bao ngoai, cng va khi lng phn
b u, tn s xac nh theo cng thc (2.22).....................................................36
Hinh 2.5c: CsCd cho kt cu dang tru trn bng thep khng co lp m (tn s
dao ng ring xac nh theo cng thc (2.23)) vi 1=1000 va Ws/Wt=1.0.....37
Hinh 2.5d: CsCd cho kt cu dang tru trn bng b tng ct thep khng co lp
m (tn s dao ng ring xac nh theo cng thc (2.23)) vi 1=700 va
Ws/Wt=1.0............................................................................................................37
Hinh 2.5e: CsCd cho kt cu dang tru trn bng thep co lp m (tn s dao ng
ring xac nh theo cng thc (2.23)) vi 1=1000 va Ws/Wt=1.0......................38
Hinh 2.6: Cac thng s hinh hoc cua kt cu dang tru trn................................39
Hinh 2.7: Cac hinh dang cu truc thuc pham vi ap dung cng thc (2.24).......41
Hinh 2.8: th xac nh gia tr ap lc gio ngoai, C pe, cho cng trinh vi din
tich chu tai nm trong khoang t 1m2 n 10m2................................................44
Hinh 2.9: Chiu cao tham chiu theo h , b va ng profile cua ap lc gio......45
Hinh 2.10: S Phn khu cho nha hinh ch nht.............................................46
Hinh 2.11: S Phn khu cho mai phng.........................................................47
Hinh 2.12: S Phn khu cho mai dc mt chiu............................................49
Hinh 2.13: S Phn khu cho mai dc 2 phia..................................................51
Hinh 2.14: S Phn khu cho mai dc 4 phia..................................................53
8

Hinh 2.15: H s ap lc bn ngoai cho mai vm vi mt bng hinh ch nht...54


Hinh 2.16: H s ap lc bn ngoai cho chm cu vi mt bng hinh trn.........55
Hinh 2.17: Din tich tham chiu chu ma sat do gio...........................................56
Hinh 2.18: H s lc, Cf,0, vi cac cu kin mt ct hinh ch nht sc net.........57
Hinh 2.19: H s r cho mt ct hinh vung co vo trn goc...............................57
Hinh 2.20: Mt ct tit din a giac....................................................................58
Hinh 2.21: Biu phn phi ap lc trn cac v tri tru trn...............................60
Hinh 2.22: Biu h s lc cho kt cu dang tru.............................................61
Hinh 2.23: Biu ni suy gia tr ..................................................................63
Hinh 2.24: M ta nh ngha h s kin b mt...............................................63
Hinh 2.25: S khi quy trinh tinh toan tai trong gio ln cng trinh...............64
9
10
1

M U
* t vn
Vi s tin b khng ngng cua khoa hoc cng ngh, cac cng trinh xy
dng trn Th gii noi chung va Vit Nam noi ring ang phat trin vi cp tin
v chiu cao cng nh phc tap. Khi chiu cao cua cng trinh cang tng thi
mc phc tap khi tinh toan thit k cng gia tng theo. c bit la vic xac
nh phan ng cua cng trinh trc cac yu t tac ng cua iu kin bn ngoai
nh tai trong do gio, ng t, tai trong n, giai quyt iu nay vic tin
hanh nghin cu, cp nht va bin soan h thng cac tiu chun thit k mi la
vn cp thit.
Vit Nam hin nay, h thng cac tiu chun v thit k kt cu cng
trinh xy dng noi chung c hinh thanh qua nhiu nm, chu yu da trn s
chuyn dch t cac tiu chun cua Nga (Lin X c), Anh, My, ISO, Trung
Quc, c Khi thit k mt cng trinh, cac tiu chun a vao s dung i hi
s lin quan cht ch vi nhau v tai trong, vt liu khi a vao trong tinh toan
ngha la h thng tiu chun phai co tinh ng b cao. Vic song song tn tai
nhiu loai tiu chun theo cac nc khac nhau ang pha v tinh ng b o.
xy dng ng b h thng tiu chun xy dng Vit Nam theo hng
i mi va hi nhp, B Xy dng ang co chu trng s i mi thay th dn
cac tiu chun trong h thng tiu chun c. Theo phng hng o, trong thi
gian gn y B a cho ban hanh tiu chun TCXDVN 356:2005 Kt cu
btng va btng ct thep (theo tiu chun SNIP 2.03.01-84*) va tiu chun
TCXDVN 375:2006 Thit k cng trinh chu ng t (theo tiu chun Chu
u EN 1998).
Vic ban hanh cac tiu chun mi, mc d theo chu trng thay th dn
dn h thng tiu chun c nhng vic tn tai ng thi cac tiu chun theo cac
h thng tiu chun thuc cac nc khac nhau a gy ra nhng kho khn nht
nh trong vic s dung, ap dung trong thc t. c bit la i vi tiu chun
TCXDVN 375:2006. Tiu chun nay c bin soan da trn c s chp nhn
EN 1998 co b sung thay th cac phn mang tinh c th cua Vit Nam. Tuy
nhin, ni dung cua tiu chun la xy dng cac qui nh, hng dn b sung cho
vic thit k cac cng trinh trong vng chu ng t. Vic tinh toan thit k cac
cng trinh vn phai tun thu cac tiu chun thit k trong h thng tiu chun
cua Chu u (EN) nh: EN 1991-1; EN 1992-1-1; EN 1993-1-1; EN 1994-1-
1
2

Do o, khi thit k kt cu nha cao tng co k n tai trong ng t theo


tiu chun TCXDN 375:2006, tai trong do gio tac ng vao cng trinh cng nn
tinh toan theo tiu chun tng ng la EN 1991-1-4.
Cac tiu chun nm trong h thng tiu chun chung Chu u EN c
xy dng trn nguyn tc o la a ra cac gia thit, nhng chi dn tinh toan
chung kem theo cac qui nh ky thut rt cht ch, r rang. Trn c s o mi
nc phai co nhng nghin cu ph hp vi nhng iu kin thc t ring cua
minh nh tiu chun BS EN 1991-1-4:2005 cua Anh, tiu chun NF EN 1991-1-
4:2005 cua Phap Vi vy, ap dung EN 1991-1-4:2004 vao Vit Nam cng
phai da trn nguyn tc o va cn co s nghin cu a ra chi dn tinh toan
cac ky s co th s dung ma khng b b ng.
Vic nghin cu EN 1991-1-4:2004 va a ra chi dn tinh toan chi tit la
rt cn thit. Nhng y la mt vn phc tap, hiu va vn dung cho ung
la rt kho khng chi i vi cac ky s thit k ma cn i vi ca cac nha khoa
hoc nn cn co thi gian u t nghin cu. Vi vy, tac gia chon tai lun vn:
Tinh toan tai trong gio ln nha cao tng theo tiu chun EUROCODE lam ni
dung nghin cu. Hng nghin cu nay nhm lam sang t v vn vn dung
tiu chun EUROCODE tinh toan tai trong gio vao cng trinh ma in hinh
la nha cao tng vi cac iu kin t nhin c th cua Vit Nam.
* Mc ch nghin cu
Nghin cu EN 1991-1-4:2004 a ra quy trinh tinh toan tai trong gio
tac dung ln kt cu nha cao tng theo phng gio thi.
Nghin cu cac cng thc chuyn i va iu chinh cn thit khac khi ap
dung tiu chun vao tinh toan cng trinh tai Vit Nam.
anh gia, nhn xet kt qua tinh toan tai trong gio tac dung ln cng trinh
tinh theo tiu chun EUROCODE va tiu chun Vit Nam hin hanh (TCVN
2727:1995) thng qua mt vi du cu th.
* i tng nghin cu
i tng nghin cu la: Tai trong gio tac dung ln nha cao tng theo
phng gio thi tinh toan theo quan im cua tiu chun EUROCODE
* Ni dung nghin cu
Tim hiu cac khai nim v gio bao, nguyn nhn hinh thanh gio va cac s
liu thng k v gio bao Vit Nam.
3

Tim hiu mt s giai phap lam giam thiu tac hai cua gio bao
Tim hiu tiu chun v tinh toan tai trong gio tac dung vao cng trinh cua
mt s nc trn th gii.
Tim hiu tiu chun EN 1991-1-4 va a ra quy trinh toan toan tai trong
gio tac dung ln nha cao tng xy dng Vit Nam theo quan im cua tiu
chun EUROCODE vi cac b sung thay th ph hp vi iu kin khi hu c
th cua Vit Nam.
Vi du thc t ap dung tinh toan tai trong gio ln cng trinh nha cao tng
tinh theo tiu chun EUROCODE va theo tiu chun Vit Nam co cai nhin
tng quat.
4

CHNG 1: GI, TAI TRNG GI, MT S TIU CHUN V TNH


TON TAI TRNG GI
1.1. Tng quan v gi [4,6,7]
1.1.1. Khai nim, nguyn nhn hinh thanh, phn loai
Gio la mt hin tng trong t nhin hinh thanh do s chuyn ng cua
khng khi. Nguyn nhn hinh thanh gio la do b mt trai t tip nhn s chiu
sang, t nong cua mt tri khng u, s co nhit khng u. S chnh lch
nhit gia cac v tri gy nn s chnh lch v khi ap, ni co nhit gia
tng, khng khi nong ln (ha ap) va b khng khi lanh (ap sut ln) xung
quanh dn vao, y ln cao, tao thanh dng thng. Dng thng nay lam ha khi
ap tai ni o, khng khi lanh vng xung quanh di chuyn theo chiu nm
ngang n thay th cho lng khng khi a b bay ln vi nong, tao thanh gio
ngang. Quy lut t nhin la khng khi thng xuyn chuyn ng theo ca chiu
nm ngang va thng ng. Khng khi di chuyn theo chiu nm ngang cang
manh thi gio thi cang ln.
Bao la mt xoay khi co ng kinh ln (ti vai trm km). Nguyn nhn
hinh thanh bao la do trn cac ai dng nhit i, vng gn xich ao, mt bin
b t nong (trn 170), nc bc hi manh va tao thanh vng khi ap rt thp,
khng khi lanh hn xung quanh la ti, b t nong va bay ln. Qua trinh nay
tip din lin tuc, hi nc bc ln cao, gp lanh va ngng tu lai, nhit lng toa
ra do ngng hi rt ln, lai lam cho hi nc bc ln manh hn. o la tim nng
nui dng va phat trin bao. Khi khi lanh t ban cu tran v phia xich ao,
trai t lai ang quay quanh truc cua no. iu nay lam cho dng khi xoay manh
lit hn, va cn bao c hinh thanh. Trong qua trinh phat trin chu ki cua mi
cn bao c phn chia thanh cac giai oan nh sau:
- Nhiu ng nhit i: giai oan hinh thanh, khi khi hu khng n nh
va nhiu loan
- Xoay tu nhit i: bt u mt chuyn ng khep kin qua cac ai
dng (ngc chiu kim ng h Bc ban cu va cng chiu kim
ng h Nam ban cu). Nng lng cua no c thu t hi nc
bin m co nhit cao hn 170C
- p thp nhit i: la xoay tu nhit i manh va rng hn, vi vn tc
gio trung binh n 17m/s
- Bao nhit i: la ap thp nhit i manh va rng hn, vi vn tc gio
5

trung binh n 33m/s


- Bao ln (cung phong): la bao nhit i rt manh, vi vn tc gio
trung binh ln hn 33m/s, trong o co nhng cn gio manh vn tc
cn ln hn nhiu
- Giai oan bao tan: khi vn tc gio giam, ng thi vi vic gia tng ap
lc khi quyn
Lc la mt hin tng khi tng c bit. Mt vng khi quyn hp co ap
sut t ngt giam, nay sinh s i lu cua cac dng khi cac vng xung quanh,
tao nn dng xoay co ng kinh t vai chuc met n vai km, di chuyn ngang
trong khoang vai chuc ki-l-met. Sc gio vng xa tm thi nh nhng cang vao
trong xoay cang manh ln, gia thi hinh thanh mt cai li (vi rng). Lc
thng xut hin bt ng, co th bt k ni nao (ng bng, trung du, min
nui) ch khng nht thit la bin nh bao, nhng vn tc gio thi rt manh va
t ngt ln ti 70 n 80m/s (252 n 288km/h). Vi sc manh nh vy, lc
nh mt vi rng hut theo moi th ma no gp trn ng i: t, nc, vt liu,
xe c, ngi, moi vt Tr cac cng trinh c xy dng c bit, noi
chung cac cng trinh xy dng thng thng khng chu c lc.
Bao va lc khac nhau iu kin hinh thanh, sc manh va c tinh tac
dung nhng ban cht cua gio bao va gio lc thi ging nhau: u la gio manh va
co y u cac c tinh tac dung cua gio. Do vy tac dung cua gio bao va gio lc
ln cng trinh la nh nhau nn trong thc t ngi ta thng goi chung o la tac
dung cua gio.
Gio c trng bi hng va vn tc. Chiu di chuyn cua dng khi tao
thanh hng gio: goi theo tn ni xut phat co 16 hng gio tng ng vi 16
phng v a l.
Vn tc gio la vn tc di chuyn cua dng khi qua mt im nht nh. Co
th biu th vn tc gio theo cac n v khac nhau nh nganh hang hai va hang
khng tinh bng hai l/gi. Khi dng n v SI vn tc gio tinh bng n v m/s
hoc km/h.
Trn a cu co ba loai gio chinh la: gio Tin Phong, gio Ty n i, gio
ng Cc. Gio Tin Phong thi t ai cao ap 30 B-N n ai ap thp 0
(xich ao), gio Ty n i thi t ai cao ap 60 B-N v 90 B-N, cn gio
ng Cc thi t ai cao ap 90 B-N n Vng Cc B-N.
Do s vn ng t quay cua trai t, gio Tin Phong va gio Ty n i
6

khng thi thng theo hng kinh tuyn ma hi lch v phia tay phai na cu
Bc va v phia tay trai na cu Nam (nu nhin xui theo chiu gio thi) theo
Lc Coriolis. Tin Phong va gio Ty n i tao thanh hai hoan lu khi quyn
quan trong nht trn b mt Trai t. Gio co nhiu cng khac nhau, t
manh n yu. No co th co vn tc t trn 1km/h cho n gio trong tm cac
cn bao co vn tc khoang 300km/h.
Vit Nam nm trong khu vc ng Nam . trai dai trn 15 v tuyn cua
vanh ai nhit i ban cu Bc. B bin Vit Nam tip cn bin ng, mt b
phn cua bao Ty Bc Thai Binh Dng. Khi mi v bao va ap thp nhit i
anh hng n Vit Nam, trc ht phai noi n nhng hoat ng cua chung
trn bin ng.
Tn s bo trn bin ng
Trung binh mi nm co 12 cn bao va p thp nhit i hoat ng trn bin
ng, nm nhiu nht co ti 18 cn bao (1961, 1964, 1973, 1974), nm it nht
cng co 4 cn bao (1969).
Bao va ap thp nhit i hoat ng trn bin ng bao gm nhng cn hinh
thanh tai ch va nhng cn di chuyn t Thai Binh Dng vao. Trung binh
trong 100 cn bao hoat ng trn bin ng co khoang 45 cn bao sinh ra tai
y va 55 cn bao t Thai Binh Dng di chuyn vao.
Bang 1.1: S bao va ap thp nhit i trung binh trn bin ng trong thi k
1928 n 1944 va 1947 n 1980 (Ngun bang 2 chng II [6])

Thang 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

p Tng s 2 0 1 2 2 16 18 38 21 11 9 3
thp Trung binh 0.04 0.02 0.04 0.04 0.31 0.35 0.74 0.42 0.22 0.18 0.06

Tng s 3 1 2 6 27 23 76 71 103 80 65 31
Bao
Trung binh 0.06 0.02 0.04 0.12 0.53 0.45 1.48 1.39 2.01 1.56 1.27 0.60

Bao Tng s 5 1 3 8 29 39 94 109 124 91 74 34


va ap
thp Trung binh 0.1 0.02 0.06 0.16 0.57 0.76 1.83 2.13 2.43 1.78 1.45 0.66

Bao va ap thp nhit i hoat ng trn bin ng nhiu nht vao thang 8
va thang 9; it nht vao thang 2, thang 3. Song khng co thang nao la khng co
bao.
Nu quy nh ma bao gm nhng thang co s bao trung binh at t 8%
7

s bao trung binh hang nm tr ln thi ma bao bin ng din ra t thang 7


n thang 11, ngha la mun hn ma bao Ty Bc Thai Binh Dng.
Hng di chuyn va dang ng i trung bnh ca bo trn bin ng
Hng di chuyn trung binh cua bao trn bin ng tng i n gian:
na phia Nam bin ng, bao di chuyn chu yu theo hng Ty, b vao
khu vc Trung Trung B hoc Nam Trung B; trong khi na phia Bc, bao di
chuyn chu yu theo hng Ty Ty - Bc n Ty Bc b vao b bin Bc
Trung B, b bin Bc B hoc b bin phia ng Nam luc a Trung Quc.
Mt chi tit ang quan tm la hng bao trung binh khu vc phia Nam ao
Hai Nam hi lch trai so vi cac im xung quanh.
Mt bo va ma bo Vit Nam
Mt bao mi khu vc la tng mt bao va ap thp nhit i cua cac
tinh, trong o mt bao cua mi tinh la t s gia s cn bao va ap thp nhit
i trung binh nm vi chiu dai b bin tinh bng kinh tuyn. Vit Nam c
phn lam 4 khu vc:
- Khu vc 1: t Quang Ninh n Thanh Hoa co tr s mt bao va ap
thp nhit i trung binh la 0.97, trong o Hai Phng co mt rt
cao (1.70), ngc lai Thai Binh co mt rt thp (0.30)
- Khu vc 2: t Ngh An n Quang Binh co mt bao va ap thp
nhit i trung binh la 0.57, chi kem khu vc 1 trong o Ha Tnh thp
nht (0.40), Quang Binh cao nht (0.72)
- Khu vc 3: t Quang Tr n Ninh Thun co mt bao va ap thp
nhit i trung binh la 0.40, thp hn cac khu vc phia Bc, trong o
Khanh Ha thp nht (0.30), Ninh Thun cao nht (0.67)
- Khu vc 4: t Binh Thun vao Nam B co mt bao va ap thp nhit
i trung binh la 0.07, thp nht trong ca nc
Ma bao Vit Nam la t thang 6 n thang 11. Khu vc 1 co ma bao t
thang 6 n thang 9, bao nhiu nht la trong thang 8. Khu vc 2 co ma bao t
thang 7 n thang 10, bao nhiu nht la trong thang 10. Khu vc 3 co ma bao
din ra phc tap: t thang 3 n thang 6 co bao lac ac, sang thang 7, thang 8 it
hn i va n thang 10, thang 11 bao nhiu ln va keo dai cho n thang 12. Khu
vc 4, bao va ap thp nhit i chu yu xay ra trong hai thang 10 va 11.
1.1.2. Tinh cht, c im cua gio
8

Gio c hinh thanh la do s khac bit v nhit cua khi quyn, do s


t quay cua Trai t, va do s nong ln khng ng u cua cac luc a va ai
dng.
Gio co th di chuyn rt nh nhang mc kho co th cam nhn c hoc
no co th thi qua manh va nhanh chong. Tc i va pham vi anh hng cua
gio la khng ng nht gia cac khu vc, no phu thuc vao v tri a l va iu
kin a hinh.
Gio co mt c im rt quan trong la anh hng n cac vt xung quanh:
- Gio tac ng n s vn ng cua bin nh: hin tng tao song (song
la mt trong s vn ng cua bin)
- Mt s loai cy cng phat tan qua va hat nh gio nh: hoa b cng
anh, hat trm bu...
Gio thng co li cho con ngi. No co th lam quay cac canh quat cua
cac ci xay gio giup chung ta tao ra ngun in, y thuyn bum, tha diu
No la mt trong nhng ngun nng lng sach. Nhng i khi gio lai co hai cho
i sng cua con ngi. o la trong cac cn bao, gio co vn tc cao d lam nga
cy ci, ct en, lam tc mai nha gy thit hai nghim trong i vi c s
vt cht, sc khe va tinh mang cua con ngi.
Thi im xut hin va tc gio la khng tun theo quy lut, gio co th
xut hin tai mt thi im va hng bt k vi tc manh yu khac nhau.
1.2. Tc ng ca gi vao cng trnh va cc bin php gim thiu
1.2.1. Tac ng cua gio vao cng trinh [4,5]
Gio thi gy ap lc ln moi vt can trn ng i cua no, goi la ap lc
gio. p lc nay t l vi binh phng vn tc gio. Theo thi gian, vn tc gio
lun lun thay i gy nn s mach ng cua gio. Vi th gio bao gy ap lc ln
ln cng trinh, rt nguy him va co sc pha hoai rt ln.
Khi gio thi vt qua mt cng trinh thi tt ca cac vng cua cng trinh o
u chu mt ap lc nht nh. Phia on gio xut hin ap lc tri p trc tip
vao mt on; phia sau cng trinh, phia khut gio va bn hng (mt bn) cng
trinh xut hin ap lc m do gio hut.
Trang thai bin i cua dng thi qua cng trinh phu thuc chu yu vao t
l cac kich thc cua cac mt tao thanh hinh khi, vao th loai va trang thai
9

b mt cng trinh. Trang thai dng thi cn phu thuc v tri tng i cua cng
trinh so vi cac cng trinh ln cn va canh quan khu vc (b cao, sn dc, nui
i, thung lng). Trang thai nay anh hng n goc ti cua dng thi, lam
thay i ca nh tinh, nh lng cua ap lc gio ln cng trinh.
Di tac dung cua tai trong gio, cac cng trinh cao, mm, thanh manh
ln s co dao ng. Tu theo phn b cng cua cng trinh ma dao ng nay
co th theo phng bt k trong khng gian. Thng thng chung c phn
tich thanh hai phng chinh: phng doc va phng ngang lung gio, trong o
dao ng theo phng doc lung gio la chu yu. Vi cac cng trinh thp, dao
ng nay la khng ang k; nhng vi cac cng trinh cao khi dao ng s phat
sinh lc quan tinh lam tng thm tac dung cua tai trong gio.
Tac dung cua gio ln cng trinh b chi phi chu yu bi vn tc va hng
thi cua no. Vi vy moi tham s lam bin i hai yu t nay s lam anh hng
n tr s va hng cua tac dung. Cac thng s nay co th chia lam 3 nhom
chinh sau y:

- Nhom cac thng s c trng cho tinh ngu nhin cua tai trong: vn
tc, cao, xung ap lc ng
- Nhom cac thng s c trng cho a hinh: nham mi trng ma
gio i qua, loai a hinh, mc che chn
- Nhom thng s c trng cua ban thn cng trinh: hinh khi cng
trinh va hinh dang b mt on gio; cac yu t anh hng cua dao dng
ring (chu k, tn s, gia tr, khi lng va cach phn b khi lng,
dang va tt dn cua dao ng)
1.2.2. Cac bin phap giam thiu tac ng cua gio vao cng trinh [5]
Cac giai phap ky thut nhm phng nga va giam nh cac thit hai do tac
ng cua gio bao va lc xoay gy ra cho cng trinh xy dng trong cac vng b
anh hng cua thin tai. Cac giai phap ky thut cho nha bao gm cac mt t quy
hoach, kin truc, kt cu, vt liu n thi cng.
Cc gii php quy hoach
- Khi chon a im xy dng, nn chu li dung a hinh, a vt
chn gio bao cho cng trinh. Lam nha tp trung thanh tng khu vc,
b tri cac nha nm so-le vi nhau giam thiu anh hung cua gio
10

bao. Trng cy thanh rao ly, xy tng chn lam i hng hoc
can bt tac dung cua gio.
- Cn tranh lam nha tai cac ni trng trai, gia canh ng, ven lang, ven
sng, ven bin, trn i cao hoc gia 2 sn i, sn nui. Tranh b
tri cac nha thng hang, d tao tui gio hoc lung xoay nguy him
Hinh 1.1: Li dung a hinh giam bt tac hai gio, lam thay i tc va
hng gio [5]

Hinh 1.2: Trng cy va rao giu giam bt tc gio [5]

Cc gii php kin truc


- Kich thc nha phai hp l, tranh nha manh va dai. n gian nht la
mt bng hinh vung va hinh ch nht co chiu dai khng ln hn 2,5
ln chiu rng
- Hinh dang ngi nha cn gian n, tranh li ra lm vao. B tri mt
bng cac b phn cn hp l, tranh mt bng co th tao tui hng gio
nh mt bng hinh ch L, ch T va ch U
11

- dc mai cao (30o 45o), giam bt tc mai do ap lc m. Tranh


nhng hinh dang mai nha co th tao dng ri cuc b. Mai goc, mai
vin tranh chia qua rng. Nn s dung mai hin ri nhm giam s chia
ra cua mai
- Ca trc ca sau, kich thc xp xi bng nhau. Ca ong khit, va,
u then, u cht, ngn nga gio lay
Hinh 1.3: Hinh dang cng trinh n gian bt can gio [5]

Hinh 1.4: Mai nghing 30o 45o giam bt tc mai do ap lc m [5]

Hinh 1.5: Mai hin ri giam s chia ra cua mai [5]


12

Hinh 1.6: Kich thc cac l ca cac tng i din xp xi bng nhau [5]

Hinh 1.7: am bao canh ca ong va l ca [5]


13

Cc gii php kt cu cng trnh


* Giai phap chung:
- Lam i hng hoc can bt tac dung cua gio
- Chng ngang, doc, xin
- Chng tc mt phn hoc bay ca mai
- Chng do xon
- Chng do mt n nh tng th
* Cac yu cu ky thut chung:
- V tng th phai co lin kt cht ch, lin tuc cho cac kt cu t mai
ti mong theo ca 2 phng: phng ngang va phng thng ng
- u tin h kt cu gm ct va dm tao ra mt li khng gian co
cng tt. H kt cu cang n gian, cang r rang cang tt
- Nn dng ct chng ng bn trong nha va nhng vng m rng
- Kim tra cac nhp ln va cac phn cng-sn
- Khoang cach gia cac thanh xa g, keo trn khung mai phai hp l
- Tng cng kt cu xung quanh nhng phng quan trong, i hi an
toan nht, co th lam ch tru n cho nhng ngi ang co mt trong
khi xy ra thin tai
* Cac giai phap nhm lam giam gia tr thanh phn tnh cua tai trong gio:
- Giam mc phc tap cua mt on gio, nhm giam h s khi ng C x
cho cac mt ngoai. Khi mt ngoai nhiu -vng, l-gia, ban-cng
Cac li lm th rap nay s gy hin tng gio lng, gio xoay tai cac
14

goc chuyn hng, ap lc gio s tng t bin


- V tri cng trinh cao khng nn t ni co dc qua ln, a hinh
sn dc s lam h s K tng ln. Trong iu kin co th nn chon v
tri bng phng hn hoc thoai hn
* Cac giai phap nhm lam giam gia tr thanh phn ng cua tai trong gio:
- Hu hiu nht la tim cach lam giam khi lng va phn b khi lng
hp li giam gia tr lc quan tinh sinh ra khi dao ng
- Giam trong lng kt cu: chon vt liu co cng cao, kha nng
chu lc ln (thep, b tng mac cao)
- Giam trong lng vt liu kin truc: tng ngn, tng bao, gach lat,
ca, cu thang, cac vt liu kin truc khac, dng tng mng hn, s
dung vt liu tng nh hn
- La chon hinh dang cng trinh hp l: sao cho din tich mt on gio
va khi lng cang ln cao cang giam dn. Cng trinh thon dn, s co
mt on gio giam dn, gia tr cua thanh phn tnh cua tai gio cang ln
cao cang nh. ng thi bin va h s ng lc trong bai toan dao
ng ring cng nh hn, dao ng tt nhanh hn va vi vy thanh
phn ng s be hn
1.3. Mt s h thng tiu chun v tnh ton ti trong do gi
1.3.1. Tiu chun Vit Nam [2]
Tiu chun hin hanh v tinh toan tai trong gio Vit Nam ang c ap
dung la tiu chun TCVN 2737:1995 Ti trng v tc ng Tiu chun thit
k. Theo o, tai trong do gio c phn lam hai thanh phn la thanh phn tnh va
thanh phn ng.
Thanh phn tnh
Gia tr tiu chun thanh phn tnh cua tai trong gio cao z so vi mc
chun c xac nh theo cng thc (1.1)
W = Wo * k * c (1.1)
Trong o :
- Wo: gia tr ap lc gio theo ban phn vng
- k: h s tinh n s thay i cua ap lc gio theo cao va dang a
hinh xac nh theo Bang 5 [2]
15

- c: h s khi ng, xac nh theo Bang 6 [2]


- H s tin cy cua tai trong gio ly bng 1.2
Gia tr ap lc gio W o c xac nh theo Bang 4 [2] theo o lanh th Vit
Nam c phn ra lam 05 vng ap lc gio nh trong Bang 1.2. Chi tit phn
vng ap lc gio trn lanh th Vit Nam theo cac a danh xem trong Phu luc A.
Bang 1.2: p lc gio theo ban phn vng ap lc gio lanh th Vit Nam
(Ngun bang 4 [2])

Vng ap lc gio I II III IV V


W0 (daN/m2) 65 95 125 155 185
Hinh 1.8: Ban phn vng ap lc gio lanh th Vit Nam
16

i vi nha va cac cng trinh c xy dng tai cac vng co a hinh


phc tap (hm nui, gia cac nui song song, cac ca eo), gia tr ap lc gio W o
c xac nh theo cng thc (1.2)
W0 = 0.0613*v02 (1.2)
17

Trong o vo la vn tc gio cao 10m so vi mc chun (vn tc trung


binh trong khoang thi gian 3 giy, b vt trung binh 1 ln trong vng 20 nm)
tng ng vi dang a hinh B tinh theo n v m/s.
Thanh phn ng
Theo [2], khi xac nh ap lc mt trong W i cng nh khi tinh toan nha
nhiu tng co chiu cao di 40m, hoc nha cng nghip 1 tng cao di 3.6m
vi t s cao trn nhp nh hn 1.5, xy dng a hinh dang A va B (a
hinh trng trai va tng i trng trai theo iu 6.5 [2]) thi khng cn tinh n
thanh phn ng cua tai trong gio.
Thanh phn ng cua tai trong gio c xac nh theo cac phng tng
ng vi phng tinh toan thanh phn tnh cua tai trong gio. Thanh phn ng
cua tai trong gio tac dung ln cng trinh la do lc xung cua vn tc gio va quan
tinh cng trinh gy ra. Gia tr cua lc nay c xac nh trn c s thanh phn
tnh cua tai trong gio nhn vi cac h s co k n anh hng lc do xung cua
vn tc gio va quan tinh cua cng trinh.
Gia tr tiu chun thanh phn ng cua tai trong gio W p cao z c
xac nh nh sau:
* i vi cng trinh va cac b phn kt cu co tn s dao ng ring c
ban f1 (Hz) ln hn gia tr gii han cua tn s dao ng ring f L quy nh trong
iu 6.14 [2] c xac nh theo cng thc:
Wp = W * * (1.3)
Trong o:
- W: Gia tr tiu chun thanh phn tnh cua tai trong gio cao tinh
toan c xac nh theo iu 6.3 [2]
- : H s ap lc cua tai trong gio cao z ly theo bang 8 [2]
- : H s tng quan khng gian ap lc ng cua tai trong gio xac nh
theo iu 6.15 [2]
* i vi cng trinh (va cac b phn kt cu cua no) co s tinh toan la
h mt bc t do (khung ngang nha cng nghip mt tng, thap nc) khi
f1<fL xac nh theo cng thc (1.4)
Wp = W * * * (1.4)
Trong o:
18

- : H s ng lc c xac nh bng th Hinh 2 [2], phu thuc


vao thng s va giam lga cua dao ng
* wo
(1.5)
940 * f 1

* Cac nha co mt bng i xng f 1 < fL < f2 vi f2 la tn s dao ng ring


th hai cua cng trinh, xac nh theo cng thc (1.6)
Wp = m * * * y (1.6)
Trong o:
- m: la khi lng phn cng trinh ma co cao z
- y: la dch chuyn ngang cua cng trinh cao z ng vi dang dao
ng ring th nht
- H s c xac nh bng cach chia cng trinh thanh r phn, trong
pham vi mi phn tai trong gio khng i, gia tr xac nh theo (1.7)
r

y k * W pk (1.7)
k 1
r

y
k 1
2
k * Mk

Trong o:
- Mk: Khi lng phn th k cua cng trinh
- yk: Dch chuyn ngang cua trong tm phn th k ng vi dang dao
ng ring th nht
* i vi nha nhiu tng co cng, khi lng va b rng mt on gio
khng i theo chiu cao, cho phep xac nh gia tr tiu chun thanh phn ng
cua tai trong gio cao z theo cng thc (1.8)
z
W p 1.4 * * * W ph (1.8)
h

* Cac cng trinh co fS < fL cn tinh toan ng lc co k dn s dang giao


ng u tin, s c xac nh t iu kin:
fS < fL < fS+1
Phn chia dang a hnh
Xem xet qua trinh phat trin cua tiu chun tai trong va tac ng cua Vit
19

Nam, phin ban TCVN 2737 : 1984 c bin soan da theo [17] vi chi hai
dang a hinh A va B, trong o a hinh A la a hinh chun. n phin ban
TCVN 2737 : 1990, tuy vn da trn phng phap tinh toan nh [17] (s dung
vn tc gio trung binh trong 2 phut) nhng co s thay i v cach phn loai
dang a hinh, a hinh c phn thanh 3 dang A, B, C trong o B la dang a
hinh chun da theo tiu chun cua c AS 1170.2-1983. n phin ban TCVN
2737:1995, cach phn loai dang a hinh nay vn c gi lai, lanh th Vit
Nam c chia ra lam 3 dang a hinh nh sau:
- Dang a hinh A la a hinh trng trai, khng co hoc co it vt can cao
qua 1.5m (b bin thoang, mt sng, h ln, ng mui, canh ng
khng co cy cao)
- Dang a hinh B (c chon la dang a hinh chun) la a hinh tng
i trng trai, co mt s vt can tha tht cao khng qua 10m (vng
ngoai it nha, th trn, lang mac, rng tha hoc rng non, vng trng
cy tha)
- Dang a hinh C la a hinh b che chn manh, co nhiu vt can sat
nhau, cao t 10m tr ln (trong thanh ph, vng rng rm)
Cng trinh c xem la thuc dang a hinh nao nu tinh cht dang a
hinh o khng thay i trong khoang cach 30h khi h < 60m va 2km khi h > 60m
tinh t mt on gio cua cng trinh, h la chiu cao cng trinh.
1.3.2. Tiu chun Trung Quc [14]
Tiu chun hin hanh v tinh toan tai trong gio Trung Quc ang c
ap dung la tiu chun GB 50009-2001: Load code for the design of building
structures (phin ban ting Anh). Theo o, tai trong do gio cng c phn lam
hai thanh phn la thanh phn tnh va thanh phn ng.
Thanh phn tnh
Gia tr tiu chun thanh phn tnh cua tai trong gio trong tiu chun GB
50009-2001 tinh theo cng thc:
Wk = z * s * z * W0 (1.9)
Trong o:
- Wk: gia tr ap lc c trng cua gio
- z: h s anh hng ng cua gio cao z, khi chi xet n thanh
phn tnh z = 1
20

- s: h s hinh dang cua tai trong gio


- z: h s ap lc gio theo chiu cao
- Wo: gia tr ap lc gio tham chiu (c xac nh theo ban phn
vng va bang a danh cua Trung Quc)
V ap lc gio tiu chun trong GB 50009-2001 c xac nh da trn c
s vn tc gio ly trung binh trong 10 phut, cao 10m, b vt trung binh
mt ln trong vng 50 nm.
Thanh phn ng
Thanh phn ng cua tai trong gio c xac nh theo cac phng tng
ng vi phng tinh toan thanh phn tnh cua tai trong gio.
Gia tr cua lc nay c xac nh trn c s thanh phn tnh cua tai trong
gio nhn vi h s anh hng ng cua tai trong gio ( z-1). H s nay c xac
nh cn c vao quy m, c im cua cng trinh.
Phn chia dang a hnh
V cac dang a hinh, GB 50009-2001 chia lam 4 dang nh sau (iu
7.2.1):
- Dang a hinh A la dang a hinh gn bin, cac hn ao trn bin, b
bin, b h va sa mac
- Dang a hinh B (c chon la dang a hinh chun) la dang a hinh
vng ngoai , khu th cua thanh ph vi nhng canh ng, lang
mac, i va nha ca
- Dang a hinh C la dang a hinh tai cac thanh ph vi nhiu cng
trinh tp trung
- Dang a hinh D la dang a hinh tai cac thanh ph vi nhiu cng
trinh tp trung va cac nha cao tng
1.3.3. Tiu chun Anh [10]
Tiu chun hin hanh v tinh toan tai trong gio Anh ang c ap dung
la tiu chun BS 6399 : Part 2 : 1997: Loading for Buildings Code of Practice
for Wind loads. Theo o, tai trong do gio cng c xet ti hai thanh phn la
thanh phn tnh va thanh phn ng. Pham vi ap dung cua tiu chun la vi cac
cng trinh co chiu cao di 300m (H < 300m) va h s iu chinh ng di
0.25 (Cr < 0.25).
21

Vn tc c ban cua gio (vb) trong tiu chun c xac nh la vn tc vn


tc gio ly trung binh trong 10 phut, cao 10m, b vt trung binh mt ln
trong vng 50 nm.
Vn tc gio theo hng (vs) c xac nh t thng qua gia tr v b theo
cng thc sau:
vs = vb * Sa * Sd * Ss * Sp (1.10)
Trong o:
- vb: gia tr vn tc gio c ban
- Sa: h s cao
- Sd: h s phu thuc vao hng
- Ss: h s phu thuc vao ma
- Sp: h s k n yu t xac xut
Vn tc tinh toan cua gio (ve) c xac nh theo cng thc sau:
ve = vs * Sb (1.11)
Trong o:
- vs: gia tr vn tc gio theo hng
- Sb: h s phu thuc dang a hinh
p lc gio tinh toan c xac nh theo cng thc:
qs = 1/2 * * ve2 (1.12)
p lc gio tac dung vao mt ngoai cng trinh c xac nh theo cng
thc sau:
pe = qs * Cpe * Ca (1.13)
p lc gio tac dung vao mt trong cng trinh c xac nh theo cng
thc sau:
pi = qs * Cpi * Ca (1.14)
Trong o:
- Cpe: h s khi ng b mt bn ngoai cng trinh
- Cpi: h s khi ng b mt bn trong cng trinh
- Ca: h s k n din tich b mt
22

Lc gio tac dung vao b mt cng trinh c xac nh theo cng thc:
P=p*A (1.15)
Trong o:
- p: ap lc gio tac dung vao b mt
- A: din tich b mt chn
Lc gio tac dung vao cng trinh c xac nh theo cng thc
P = 0.85(Pfront - Prear) * (1 + Cr) (1.16)
Thanh phn ng
Thanh phn ng cua tai trong gio c xac nh theo cac phng tng
ng vi phng tinh toan thanh phn tnh cua tai trong gio.
Gia tr cua lc nay c xac nh trn c s thanh phn tnh cua tai trong
gio nhn vi h s anh hng ng cua tai trong gio (1+C r). H s Cr nay c
xac nh bng cach tra th (hinh 3 [10]) cn c vao quy m, c im cua
cng trinh (H va kb). Theo o Cr nhn cac gia tr t 0.0 n 0.4 vi cng trinh
cao t 1.0m n 1000m. Tuy nhin pham vi ap dung chi khng ch vi cng
trinh co chiu cao H < 300m nn Cr c ly gia tr nh hn 0.25.
Phn chia dang a hnh
V cac dang a hinh, BS 6399 : Part 2 : 1997 phn chia a hinh lam 04
dang A, B, C va D.
1.4. Tiu chun EUROCODE [12]
1.1. Tng quan v tiu chun EUROCODE.
Nm 1975, y ban Cng ng Chu u quyt nh v mt chng trinh
hanh ng trong lnh vc xy dng. Muc tiu cua chng trinh la vic loai b
nhng tr ngai ky thut thng mai va hai hoa cac c tinh ky thut.
Trong chng trinh hanh ng nay, y ban a co sang kin thanh lp mt b
tiu chun v vic thit k ky thut cac cng trinh xy dng. Trong giai oan
u tin, b tiu chun nay s c s dung nh la mt tai liu chung tinh
toan thay th cho cac tiu chun ring cua tng quc gia thanh vin va cui cng
s thay th cac tiu chun ring o va tr thanh tiu chun chinh thc cua tt ca
cac nc tham gia.
Sau 15 nm, y ban Cng ng Chu u vi s giup cua mt Ban chi
23

ao vi ai din cac nc thanh vin a cho ra i cac phin ban u tin vao
u nhng nm 80 cua th k trc.
n nay, h thng tiu chun EN a c nghin cu va ban hanh chinh
thc bao gm 9 phn di dy:
- EN 1990 Eurocode : Basis of Structural Design
- EN 1991 Eurocode 1: Actions on structures
- EN 1992 Eurocode 2: Design of concrete structures
- EN 1993 Eurocode 3: Design of steel structures
- EN 1994 Eurocode 4: Design of composite steel and concrete
structures
- EN 1995 Eurocode 5: Design of timber structures
- EN 1996 Eurocode 6: Design of masonry structures
- EN 1997 Eurocode 7: Geotechnical design
- EN 1998 Eurocode 8: Design of structures for earthquake resistance
- EN 1999 Eurocode 9: Design of aluminium structures
H thng tiu chun EN ngay nay a c ng dung rng rai khng chi
trong pham vi cac nc thanh vin y ban cng ng chu u ma cn c
chuyn dch vao ap dung nhiu nc thuc chu u va cac chu luc khac trn
th gii.
1.2. Tom lc EN 1991-1-4
EN 1991-1-4 la phn 1-4 cua tiu chun EN 1991-1 (Actions on structures
General actions). EN 1991-1-4 cung cp cac thng tin chi dn v vic thit k
kt cu cng trinh vi tai trong do gio. Hin nay, Chu u, EN 1991-1-4 ang
c s dung kt hp vi h thng tiu chun EN 1990 va cac phn cua EN
1990 va EN 1992 n 1999 thit k kt cu cng trinh.
Cu truc cua EN 1991-1-4 c chia lam 09 chng:
- Chng 1: Cac quy nh chung
- Chng 2: Cac tinh hung thit k
- Chng 3: M phng tac ng cua gio
- Chng 4: Vn tc gio va vn tc ap lc
24

- Chng 5: Tac ng cua gio


- Chng 6: Cac yu t kt cu CsCd
- Chng 7: p lc va h s lc
- Chng 8: Tac ng cua tai trong gio ln kt cu cu
- Chng 9: Cac phu luc t A n F
Pham vi ap dung cua EN 1991-1-4 la ap dung cho tinh toan vi cac cng
trinh co chiu cao di 200m va vi kt cu cu co nhp khng ln hn 200m.
1.3. Cac tai a nghin cu ng dung tiu chun vao Vit Nam
Vit Nam cac lun vn cng nh cac tai nghin cu v tiu chun
Tai trong va tac ng cua cac nc trn th gii cn rt han ch, c bit la
chi dn v tinh toan tai trong do gio. Vic nghin cu vn dung tiu chun tinh
toan tai trong do gio theo tiu chun Trung Quc (GB), My, Anh (BS) va mt s
nc chu u khac a c Vin Khoa hoc Cng ngh Xy dng - B Xy dng
chuyn dch va mt s tac gia khac nghin cu. H thng tiu chun
EUROCODE ang c B Xy dng chu trng nghin cu ap dung vao
Vit Nam. Ban EUROCODE 8 (Design of structures for earthquake resistance)
a c chuyn dch va chinh thc a vao ap dung trong h thng tiu chun
Vit Nam hin hanh t nm 2006. Tuy nhin, vic nghin cu v tiu chun EN
1991 - 1 - 4 cng a c Vin Khoa hoc Cng ngh Xy dng tp trung nghin
cu. Tuy nhin, vic ban hanh tiu chun cng nh a ra mt chi dn tinh toan
chi tit vn cha c thc hin.
25

CHNG 2: TNH TON TAI TRNG DO GI VO NH CAO TNG


THEO TIU CHUN EUROCODE
2.1. Cc tnh hung thit k c bit [12]
Cac tac ng co lin quan do gio c xac nh cho tng tinh hung thit
k cu th c xac nh theo EN 1990-3-2.
Theo EN 1990-3-2 cac tac ng k n khac (nh: tai trong do tuyt, tai
trong do giao thng, bng) s c iu chinh cac hiu ng do gio nn c a
vao cac chi dn ring. Xem thm EN 1991-1-3, EN 1991-2 va ISO FDIS12494.
Theo EN 1990-3-2, nhng thay i ti kt cu trong cac giai oan s
dung (s khac bit v hinh dang, anh hng cua c tinh ng), co th thay
i cac hiu ng do gio, nn c a vao thanh cac chi dn ring. Xem thm
trong EN 1991-1-6.
Trong khi thit k cac ca s va ca ra vao c gia nh la ong. Trong
trng hp cac ca c m khi chu anh hng cua bao phai c coi la mt
tinh hung thit k ngu nhin. Xem thm EN 1990-3-2.
Anh hng mi do tac ng cua gio cn c xem xet cho cac cu truc
nhay cam (s chu k tai co th c ly t phu luc B, C va E cua EN 1991-1-4).
2.2. M hnh ho cc tc ng ca gi
2.2.1. Tinh cht cua gio [12]
Gio hoat ng thay i theo thi gian va tac ng trc tip nh nhng ap
lc trn b mt bn ngoai cua cac cu truc che chn (kin) do nham cua b mt
bn ngoai, ng thi cng co tac ng gian tip vao cac b mt bn trong. No
cng co th tac ng trc tip trn b mt bn trong cua cu truc m. p lc tac
ng ln din cua b mt tao thanh lc thng thng tac ng vao b mt cua
kt cu hoc cac thanh phn ring r cho tng b phn. Ngoai ra, khi b mt kt
cu rng ln anh hng theo phng tip tuyn cua tai trong gio c tao ra bi
thanh phn ma sat gia dng gio va b mt co th la ang k.
2.2.2. c trng tac ng cua gio [12]
Cac tac ng cua gio c c trng bi mt tp hp cua cac ap lc n
hoc lc tng ng vi lc tac ng cc han cua gio hn loan.
Ngoai tr trng hp co ghi chu ring, tac ng cua gio nn c phn
loai la cac tac ng thay i.
26

2.2.3. Gia tr c trng [12]


Nhng tac ng do gio khi tinh bng cach s dung EN 1991-1-4 la nhng
gia tr c trng c xac nh t cac gia tr c ban cua vn tc gio, ap sut vn
tc. Theo EN 1990-4-1.2 cac gia tr c ban la nhng gia tr c trng co xac sut
hang nm (exceedence) 0.02, tng ng vi mt thi gian tr lai (chu k lp)
la 50 nm.
Chu : Tt ca cac h s hoc m hinh tinh toan tac ng gio t nhng
gia tr c ban, c chon sao cho xac sut cua hanh ng gio tinh khng vt
qua quy nh cua cac gia tr c ban.
2.2.4. Cac m hinh [12]
Cac tac ng cua gio ln kt cu (tc la phan ng cua cu truc), phu thuc
vao hinh dang, kich thc va tinh cht ng cua cu truc. Phn nay bao gm cac
phan ng ng do gio chuyn ng hn loan cng hng vi mt hinh thc
rung ng c ban cng gio. Cac phan ng cua cac cu truc nn c tinh t ap
lc vn tc cao im.
Phan ng Aeroelastic cn c xem xet cho cac cu truc linh hoat, chng
han nh dy cap, ct bum, ng khoi va cu.
2.3. Vn tc va p lc gi
2.3.1. C s tinh toan [12]
Gio la hi hn loan, tc la tc va hng bin ng. Do o, trong
Eurocode gio c xem xet nh mt ap lc hoc lc ban tnh. Vic tinh toan tac
ng do gio bao gm cac bc sau:
- La chon tc gio tham chiu, c xac nh trn c s xac sut cua
mt ban thi tit. Bang phn vng gio cua mt quc gia c xac
nh bi chinh quyn quc gia. Vn tc gio hiu dung theo cao vm
phai c xac nh t vn tc gio c ban vb phu thuc vao iu kin
thi tit cua khu vc.
- Tinh toan cac h s thay i vn tc, ap lc theo chiu cao, ty thuc
vao cac c tinh (a hinh, nham) va cao trn mt t.
- Tinh toan cac h s ap lc hoc lc ln cac loai cng trinh: (cng trinh
hinh ch nht, panels, a giac, dang gian, dang chm cu).
2.3.2. Gia tr vn tc gio c ban [12]
27

Gia tr vn tc gio c ban c xac nh thng qua gia tr vn tc gio


tiu chun tham chiu vb,0, la gia tr vn tc gio o c trung binh trong 10 phut
khng phn bit hng gio va thi gian cua nm vi xac sut vt mt ln trong
50 nm cao 10 k t mt t khu vc co dang a hinh trng trai co tham
thc vt thp nh c va khng b can bi nha ca, cy ci
Gia tr vn tc gio c ban c xac nh theo cng thc (2.1)
vb = Cdir * Cseason * vb,o (EC1-4 Eq. 4.1) (2.1)
Trong o:
- vb: gia tr vn tc gio c ban c nh ngha la ai lng phu thuc
vao hng gio va thi im trong nm
- Cdir: h s k n anh hng cua hng, xem Ghi chu 1
- Cseason: h s k n yu t theo ma, xem Ghi chu 2
- vb,0: gia tr vn tc gio c ban theo phu luc quc gia
Ghi chu 1: gia tr cua cac yu t hng, Cdir, cho cac hng gio khac nhau co
th tim thy trong cac phu luc Quc gia, trong trng hp khng co ly gia tr
bng 1.
Ghi chu 2: gia tr cua cac yu t hng, C season, cho cac hng gio khac nhau co
th tim thy trong cac phu luc Quc gia, trong trng hp khng co ly gia tr
bng 1.
Theo [2], lanh th Vit Nam c chia ra lam 5 vng ap lc gio (t vng I
n vng V). Vn tc gio tinh trung binh trong 3 giy vi chu k lp 20 nm
nh trong Bang 2.1
Bang 2.1: Gia tr vn tc gio tinh trung binh trong 3 giy vi chu k lp 20 nm
theo ban phn vng ap lc gio trn lanh th Vit Nam

Vng ap lc I II III
IV V
gio trn ban IA IB IIA IIB IIIA IIIB
Vn tc (m/s) 29.95 32.56 36.80 39.37 42.36 45.16 50.28 54.94

Gia tr vn tc c ban vb c xac nh thng qua vn tc gio cua tiu


chun Vit Nam bng cach chuyn i t vn tc gio trung binh trong 3 giy
sang vn tc gio trung binh trong 10 phut va vn tc gio vi chu k lp 20 nm
sang chu k lp 50 nm.
28

Quy i vn tc gio trung binh trong 3 giy sang vn tc gio trung binh
trong 10 phut c tra theo th Hinh 2.1
Hinh 2.1: th chuyn vn tc trung binh trong cac khoang thi gian
(Ngun hinh 2.3.10 [13])

v600 1.065
= 0.698
v3 1.525
(2.2)
Quy i vn tc gio vi chu k lp 20 nm sang vn tc gio vi chu l lp
trong 50 nm c c xac nh theo cng thc (2.3) Theo (4.2)[12]
v50y = 1 .2 v20y (2.3)
Vn tc gio tinh trung binh trong thi gian 10 phut vi chu k lp 50 nm
c lin h vi vn tc gio trung binh trong 3 giy vi chu k lp 20 nm theo
biu thc (2.4)
v(50y, 600) = 0.698* 1 .2 *v(20y,3) (2.4)
Gia tr vn tc c ban v b tng ng vi cac vng ap lc gio trn lanh th
Vit Nam c cho trong Bang 2.2
Bang 2.2: Gia tr vn tc gio c ban vb tng ng vi cac vng ap lc gio
trn lanh th Vit Nam

Vng ap lc gio I II III


IV V
trn ban IA IB IIA IIB IIIA IIIB
29

Vn tc vb (m/s) 22.90 24.90 28.14 30.10 32.39 34.53 38.45 42.01

2.3.3. Vn tc gio hiu dung theo cao [12]


Cac vn tc gio hiu dung vm(z) cao z trn mt a hinh phu thuc
vao nham (g gh) a hinh va vn tc gio c ban (v b) c xac nh theo
biu thc (2.5)
vm(z) = Cr(z) * C0(z) * vb (EC1-4 Eq. 4.3) (2.5)
Trong o
- Cr(z): la h s thay i vn tc gio theo cao va dang a hinh, xac
nh theo muc 2.3.4
- C0(z): la h s orography, ly bng 1.0 ngoai tr trng hp co cac ghi
chu khac
Ghi chu: Anh hng cua cu truc ln cn ti vn tc gio nn c xem xet
2.3.4. H s thay i vn tc gio theo cao va dang a hinh [12]
H s thay i vn tc gio theo cao va dang a hinh, C r(z), la h s
c trng cho s thay thi cua vn tc hiu dung gio trn b mt kt cu do:
- cao trn mt t
- nham mt t phia trc hng gio theo phng gio c xem xet
Gia tr Cr(z) cao z c cho bi biu thc sau trn c s cua mt
ham s logarit:
z
Cr(z) = kr * ln z vi trng hp zmin z zmax (2.6)
o

Cr(z) = Cr(zmin) vi trng hp z zmin (2.7)


Trong o:
- z0: la chiu dai nham
- kr: la yu t a hinh phu thuc vao chiu dai nham z 0, c xac nh
theo biu thc (2.8)
0.07
z0
kr = 0.19 * (2.8)
z
o , II

Trong o:
- z0,II = 0.05m
30

- zmax : la gia tr chiu cao ln nht, c ly gia tr la 200m, ngoai tr


co ghi chu khac
- zmin : la gia tr chiu cao nh nht c ly theo Bang 2.3
Bang 2.3: Loai a hinh va cac thng s a hinh (Ngun bang 4.1[12])

Dang a hnh zo, m zmin, m


0 - bin hoc khu vc giap ranh vi bin 0.003 1
I - h hoc khu vc nm ngang vi tham thc vt chu
0.01 1
che chn la khng ang k
II - Khu vc vi tham thc vt thp nh: c va b c lp
(Cy, cac ta nha) vi s cach ly it nht la 20 ln cao 0.05 2
chng ngai vt
III - Khu vc c bao boc bi cac tham thc vt hoc
cng trinh vi khoang cach ly ln nhtl a 20 ln cao 0.3 5
chng ngai vt, nh lang mc, vng ngoai
IV - Khu vc trong o it nht 15% b mt cua cng trinh
c bao phu va che chn bi cac cng trinh vi cao 1.0 10
trung binh trn 15m
Cac dang a hinh c minh hoa nh trong cac hinh v di y (Hinh 2.2)

Hinh 2.2: Minh hoa cac dang a hinh (Ngun phu luc A.1[12])

Dang a hnh Hnh nh minh hoa

0 - bin hoc khu vc giap ranh vi


bin
31

Dang a hnh Hnh nh minh hoa

I - h hoc khu vc nm ngang vi


tham thc vt chu che chn la khng
ang k

II - Khu vc vi tham thc vt thp


nh: c va b c lp (Cy, cac ta nha)
vi s cach ly it nht la 20 ln cao
chng ngai vt

III - Khu vc c bao boc bi cac


tham thc vt hoc cng trinh vi
khoang cach ly ln nhtl a 20 ln
cao chng ngai vt, nh lang mc,
vng ngoai
32

Dang a hnh Hnh nh minh hoa

IV - Khu vc trong o it nht 15% b


mt cua cng trinh c bao phu va
che chn bi cac cng trinh vi cao
trung binh trn 15m

Cac a hinh g gh s c s dung cho mt hng gio nht nh phu


thuc vao nham mt t va khoang cach vi a hinh g gh thng nht trong
mt khu vc xung quanh goc hng gio. Khu vc vi nham sai lch nh
(chnh lch it hn 10% so vi nham cua khu vc c xem xet) co th c
b qua, xem Hnh 2.3
33

Hinh 2.3: anh gia pham vi anh hng cua a hinh


(Ngun hinh 4.1[12])

Trong trng hp phai la chon gia hai hoc nhiu loai a hinh trong
nh ngha cua mt khu vc nht nh thi nn la chon loai a hinh co dai
nham thp nht.
Vi cac cng trinh nha cao tng co zmin z zmax, h s gia tr Cr(z) c
tng hp nh trong Bang 2.4
Bang 2.4: Gia tr Cr(z) theo chiu cao va cac dang a hinh

Dang a hinh
0 I II III IV
cao z(m)
3 1.08 0.97 0.78 0.61 0.54
5 1.16 1.05 0.87 0.61 0.54
10 1.27 1.17 1.01 0.76 0.54
15 1.33 1.24 1.08 0.84 0.63
20 1.37 1.29 1.14 0.90 0.70
30 1.44 1.36 1.22 0.99 0.80
40 1.48 1.41 1.27 1.05 0.86
50 1.52 1.45 1.31 1.10 0.92
60 1.55 1.48 1.35 1.14 0.96
80 1.59 1.53 1.40 1.20 1.03
34
Dang a hinh
0 I II III IV
cao z(m)
100 1.63 1.56 1.44 1.25 1.08
120 1.65 1.59 1.48 1.29 1.12
150 1.69 1.63 1.52 1.34 1.17
180 1.72 1.66 1.56 1.38 1.22
200 1.73 1.68 1.58 1.40 1.24

2.3.5. H s ap lc theo cao [12]


p lc gio theo cao qp(z) cao z c xac nh theo cng thc:
qp(z) = [1+7*Iv(z)]/2**vm2(z) = Ce(z) * qp (EC1-4 Eq. 4.8) (2.9)
Trong o:
- : la t trong khi quyn, = 1.25 kg/m3
- qp: la gia tr ap lc gio tiu chun c xac nh theo cng thc:
qp = 1/2 * * vb2 (2.10)
- Ce(z): la h s m rng c xac nh theo cng thc:
Ce(z) = Cr2(z) * [( 1 + 7*Iv(z)] (2.11)
- Iv(z): la mt ham c trng ri c nh ngha bng biu thc sau:
v ki
Iv(z) = V ( z ) c ln( z / z ) vi trng hp zmin z zmax
m 0 0

(2.12)
Iv(z) = Iv(zmin) vi trng hp z zmin (2.13)
(ki: ly gia tr bng 1)
Vi cac cng trinh nha cao tng co z min z zmax, Ce(z) c tng hp
nh trong Bang 2.5
Bang 2.5: Gia tr Ce(z) theo chiu cao va cac dang a hinh

Dang a hinh
0 I II III IV
cao Z(m)
3 2.34 2.09 1.64 1.28 1.18
5 2.60 2.37 1.93 1.28 1.18
10 2.98 2.77 2.35 1.71 1.18
15 3.22 3.02 2.62 1.98 1.44
35

Dang a hinh I
0 II III IV
cao Z(m)
20 3.39 3.20 2.81 2.18 1.64
30 3.64 3.46 3.09 2.48 1.94
40 3.82 3.66 3.30 2.70 2.17
50 3.96 3.81 3.47 2.88 2.34
60 4.08 3.94 3.61 3.02 2.49
80 4.27 4.14 3.83 3.26 2.74
100 4.42 4.30 4.01 3.45 2.93
120 4.54 4.44 4.15 3.61 3.10
150 4.69 4.60 4.34 3.81 3.30
180 4.82 4.74 4.49 3.98 3.48
200 4.90 4.82 4.58 4.07 3.58

th biu din gia tr cua Ce(z) theo chiu cao va dang a hinh c th
hin trong Hnh 2.4
Hinh 2.4: Gia tr cua Ce(z) theo chiu cao va dang a hinh

Gia tr ap lc gio tiu chun tng ng vi cac vng ap lc gio trn lanh
th Vit Nam c cho trong Bng 2.6
Bang 2.6: p lc gio tiu chun (qp) theo cac vng ap lc gio trn lanh th Vit
Nam

Vng ap lc I II III
IV V
gio trn ban IA IB IIA IIB IIIA IIIB
36

qp (daN/m2) 32.78 38.75 49.48 56.63 65.57 74.51 92.39 110.28

2.4. Tc ng ca gi
2.4.1. p lc gio ln b mt cng trinh [12]

p lc gio tac dung vao b mt bn ngoai cng trinh, We, c xac nh


theo biu thc (2.14)
We = qp(ze) * Cpe (EC1-4 Eq. 5.1) (2.14)
Trong o :
- qp(ze): la gia tr ap lc gio theo cao
- Cpe : la h s ap lc gio cho cac mt bn ngoai
- ze: la chiu cao tham chiu cho ap lc bn ngoai xem trong Muc 2.6

p lc gio tac dung vao b mt bn trong cng trinh, Wi, c xac nh


theo biu thc (2.15)
Wi = qp(zi) * Cpi (2.15)
Trong o :
- qp(zi): la gia tr ap lc gio theo cao
- Cpi : la h s ap lc gio cho cac mt bn trong
- zi: la chiu cao tham chiu cho ap lc bn ngoai xem trong Muc 2.6
p lc dng gio ln tng, mai hoc cac cu kin la do s chnh lch v
ap lc b mt vi mt i din vi quy c v du thng thng, ap lc hng
vao b mt kt cu mang du dng va hng ra mang du m. Minh hoa c
th hin trong Hnh 2.5
Hinh 2.5: p lc trn b mt (Ngun hinh 5.1[12])
37

2.4.2. Tai trong gio [12]


(1) Tai trong gio tac dung ln toan b b mt kt cu hoc cac b phn kt cu
c xac nh theo:
- Tinh toan lc bng cach s dung cac h s lc, xem (2)
- Tinh toan lc bng t cac gia tr ap lc, xem (3)
(2) Tai trong gio tac dung vao kt cu hoc b phn cua kt cu khi s dung cac
h s lc c xac nh theo cng thc (2.16)
Fw = CsCd * Cf * qp(ze) * Aref (2.16)
Hoc trn c s tng hp cac lc thanh phn theo cng thc (2.17):

Fw = CsCd * C * qp(ze) * Aref


element
f (2.17)

Trong o:
- CsCd: la h s phu thuc vao c im kt cu, xem Muc 2.5
- Cf: la h s ap lc cho toan b kt cu hoc cac b phn kt cu, xem
Muc 2.6
- Aref: la din tich tham chiu cua kt cu hoc cac b phn kt cu
(3) Tai trong gio, Fw, tac ng ln kt cu hoc b phn cua kt cu co th c
xac nh bng cach tng hp cac lc thanh phn F w,e, Fw,i va Ffr tinh t ap lc bn
38

ngoai va bn trong bng cach s dung biu thc (2.18), (2.19)


va cac lc ma sat do ma sat cua dng gio thi song song vi cac b mt bn
ngoai, c tinh bng cach s dung biu thc (2.20)
- Lc bn ngoai:
We * Aref
Fw,e = CsCd * surfaces (2.18)

- Lc bn trong:
Wi * Aref
Fw,i = CsCd * surfaces (2.19)

- Lc ma sat:
Ffr = Cfr * qp(ze) * Afr (2.20)
Trong o:
- CsCd: la h s phu thuc vao c im kt cu, xem Muc 2.5
- We: la ap lc bn ngoai ln b mt kt cu cao ze
- Wi: la ap lc bn trong ln b mt kt cu cao ze
- Aref: la din tich tham chiu cua kt cu hoc cac b phn kt cu
- Cfr: la h s ma sat, xem muc 2.6.2
- Afr: la din tich b mt ngoai song song vi hng gio, xem Muc 2.6.2
(4) Cac hiu ng cua lc ma sat do gio ln b mt co th khng cn xet ti khi
tng din tich b mt cua tt ca cac mt song song vi hng gio nh hn hoc
bng 1/4 ln tng din tich cua tt ca cac b mt bn ngoai vung goc vi hng
gio (bn mt chn gio).
2.5. Cc h s kt cu: CsCd
2.5.1. Khai nim chung [12]
Cac h s kt cu CsCd c a vao tinh toan tac ng cua tai trong
gio co k n anh hng cua thanh phn ng do s chuyn ng cua kt cu.
Lu : Cac yu t cu truc CsCd co th tach thanh mt yu t kich thc Cs va
mt yu t ng nng Cd.
2.5.2. Mt s trng hp xac nh nhanh CsCd [12]
a) i vi cac ta nha co chiu cao di 15 m gia tr cua CsCd co th c
ly bng 1.
39

b) i vi kt cu bao che va mai co tn s dao ng ring ln hn 5Hz,


gia tr CsCd co th c ly bng 1.
c) i vi cac ta nha co cu truc dang tng khung va chiu cao nh hn
100 m ng thi co chiu cao nh hn 4 ln so vi su on gio (chiu dai
mt bn), gia tr cua CsCd co th c ly bng 1.
d) i vi cac kt cu tru vi mt ct trn co chiu cao nh hn 60 m va
6.5 ln ng kinh, gia tr CsCd co th c ly bng 1.
e) Ngoai ra, i vi trng hp a), b), c) va d) trn, gia tr C sCd cng co
co th c xac nh theo Muc 2.5.3.
f) i vi cng trinh xy dng dn dung (tr kt cu cu), tru trn va cac
ta nha ngoai nhng gii han c a ra trong c) va d) trn y, C sCd nn c
xac nh theo Muc 2.5.3 hoc ly t cac th sau:
40

Hnh 2.5a: CsCd cho kt cu nha thp nhiu tng c mt bng hnh ch nht
vi cc bc tng thng ng bao ngoai, cng va khi lng phn b
u, tn s xc nh theo cng thc (2.22) (Ngun hinh D.1[12])

Chu : i vi gia tr vt qua 1.1 trinh t va chi tit c a ra trong 2.5.2. Gia tr
nh nht cua CsCd c ly bng 0.85

Hinh 2.5b: CsCd cho kt cu nha b tng ct thep nhiu tng co mt bng hinh
ch nht vi cac bc tng thng ng bao ngoai, cng va khi lng phn
b u, tn s xac nh theo cng thc (2.22)
(Ngun hinh D.2[12])

Chu i vi gia tr vt qua 1.1 trinh t va chi tit c a ra trong 2.5.2. Gia tr
41

nh nht cua CsCd c ly bng 0.85

Hnh 2.5c: CsCd cho kt cu dang tr trn bng thp khng c lp m (tn
s dao ng ring xc nh theo cng thc (2.23)) vi 1=1000 va Ws/Wt=1.0
(Ngun hinh D.3 Phu luc D[12])

Chu i vi gia tr vt qua 1.1 trinh t va chi tit c a ra trong 2.5.2. Gia tr
nh nht cua CsCd c ly bng 0.85

Hnh 2.5d: CsCd cho kt cu dang tr trn bng b tng ct thp khng c
lp m (tn s dao ng ring xc nh theo cng thc (2.23)) vi 1=700
va Ws/Wt=1.0 (Ngun hinh D.4 Phu luc D[12])
42

Chu i vi gia tr vt qua 1.1 trinh t va chi tit c a ra trong 2.5.2. Gia tr
nh nht cua CsCd c ly bng 0.85

Hinh 2.5e: CsCd cho kt cu dang tru trn bng thep co lp m (tn s dao ng
ring xac nh theo cng thc (2.23)) vi 1=1000 va Ws/Wt=1.0
(Ngun hinh D.5 Phu luc D[12])

Chu i vi gia tr vt qua 1.1 trinh t va chi tit c a ra trong 2.5.2. Gia tr
nh nht cua CsCd c ly bng 0.85

Chu thch 1: tn s dao ng ring cua cac yu t mt tin va mai nha co th


c tinh bng cach s dung Phu luc F (kinh m rng nh hn hn 3m thng
dn n cac tn s t nhin ln hn 5 Hz).
Chu thch 2: Cac gia tr trong hinh t Hinh 2.5a n Hinh 2.5e cho gia tr cua
CsCd cho cac loai hinh kt cu. Khi tinh toan chi tit cac gia tr nn tinh toan
tun thu theo Muc 2.5.3.
Tn s dao ng ring cua cng trinh c xac nh theo mt s cach
thng thng sau:
(1) i vi thanh cng xn co khi lng tp chung u, tn s dao ng
ring c xac nh n gian theo cng thc (2.21)
1 g
n1 = 2 x1
(2.21)

Trong o:
- g: la gia tc trong trng, g = 9.81m/s2
43

- x1: la chuyn v ln nht do trong lng ban thn theo hng dao
ng, m
(2) Tn s dao ng un c ban n 1 cua cac ta nha nhiu tng vi chiu cao ln
hn 50m c tinh theo cng thc (2.22)
46
n1 = h
(2.22)

Trong o:
- h: la chiu cao cng trinh, m
(3) Tn s dao ng un c ban n1 cua cng trinh dang tru trn c tinh theo
cng thc (2.23)
1 * b Ws
n1 = h 2 Wt
(2.23)
eff

(Vi heff = h1 + h2/3)


Trong o:
- b: la ng kinh trn inh tru
- heff: la chiu cao hiu qua cua tru (xem Hinh 2.6)
- Ws: la trong lng cua cu kin tao ra cng cua kt cu
- Wt: la tng trong lng cua kt cu
- 1: h s dao ng, ly gia tr 1000 vi kt cu bng thep va 700 vi
kt cu bng b tng ct thep
Hinh 2.6: Cac thng s hinh hoc cua kt cu dang tru trn
(Ngun hinh F.1 Phu luc F[12])
44

2.5.3. Trinh t tinh toan [12]


(1) Trinh t chi tit tinh toan cac yu t cu truc CsCd c a ra trong biu
thc (2.24). Cng thc nay co th s dung nu cac iu kin c a ra trong
(2) tha man.
1 2 * k p * I v ( ze ) * B 2 R 2
CsCd = (EC1-4 Eq. 6.1) (2.24)
1 7 * I v (ze )

Trong o:
- ze: la chiu cao tham chiu, xem Hinh 2.7. Vi cac dang cng trinh
khng co trong hinh, gia tr co th ly bng chiu cao cua cng trinh
- kp: la h s inh c nh ngha la t l ln nht cua phn dao ng
ap ng lch chun
- Iv: la gia tr bt n nh, xem 2.3.5
- B2: la h s xet n iu kin a hinh
- R2: la h s xet n yu t phan ng ng (yu t cng hng)
Ghi chu 1: Yu t kich thc Cs c a vao giam tac ng gio vao cng
trinh do s xut hin khng ng thi cua ap lc gio cao inh im trn b mt
va co th thu c t biu thc (2.25)
1 7 * I v (ze ) * B 2
Cs = (2.25)
1 7 * I v (ze )
45

Ghi chu 2: Yu t mach ng Cd c a vao tng tac ng gio vao cng


trinh do tinh tac ng ngay cang tng t cac rung ng do s anh hng ri
trong cng hng vi cu truc va co th thu c t biu thc (2.26)
1 2 * k p * I v (ze ) * B 2 R 2
Cd = (2.26)
1 7 * I v ( ze ) * B 2

Ghi chu 3: Trinh t xac nh kp, B va R co th c a ra trong Phu luc


quc gia. Trinh t tinh toan thng thng c a ra Muc 2.5.4.
(2) Cng thc (2.24) chi c ap dung nu tha man cac yu cu di y:
- Kt cu ng vi mt trong cac dang lin kt th hin trong Hinh 2.7
- Chi co cac dao ng c ban u tin theo phng gio la quan trong
Ghi chu: S ong gop trong s phan ng t cac dang dao ng th hai
hoc cao hn theo hng gio la khng ang k
46

Hinh 2.7: Cac hinh dang cu truc thuc pham vi ap dung cng thc (2.24)
(Ngun hinh 6.1[12])

2.5.4. H s B2, R2, kp [12]


* H s a hnh B2
H s a hinh B2 c xac nh theo cng thc (2.27)
1
0.63
2 bh
B = 1 0.9 * (2.27)
L( z e )
Trong o:
- b, h la chiu rng va chiu cao cua kt cu
- L(ze) la t l chiu dai ri cao tham chiu z e, c xac nh
theo biu thc (2.28) va (2.29). Trong trng hp tinh thin v an toan
co th ly B2=1

ze
L(Ze) = Lt * vi ze zmin (2.28)
zt

L(Ze) = L(Zmin) vi ze < zmin (2.29)


Trong o:
- Lt = 200m
- zt = 300m
- = 0.67 + 0.05 ln(z0) (2.30)
47

* H s phn ng ng R2
H s phan ng ng R 2 c s dung k n s bt n trong cng
hng vi s xem xet cac anh hng ng, gia tr c xac nh theo cng thc
(2.31)
2 2
R = * SL(Ze, n1,x) * Rh(h) * Rb(b) (2.31)
2

Trong o:
- SL: la ham mt ph c nh ngha theo cng thc (2.32a)
6. 8 f L ( Z , n )
SL(Z, n) = (2.32a)
(1 10.2 f L ( Z , n)) 5 / 3

- : la h s giam lga cua dao ng, gia tr cua c xac nh theo


cng thc (2.32b)
= s + a (2.32b)
Trong o:
- s: H s kt cu (s ly gia tr bng 0.05 vi kt cu bng thep,
ly bng 0.1 vi kt cu b tng ct thep, ly bng 0.08 vi kt
cu lin hp b tng ct thep, ly gai tr bng 0.03 vi kt cu
thap b tng ct thep va tru trn).
- a: H s khi quyn c xac nh theo cng thc (2.32c)
C f * * vm ( z e )
a = 2 * n1* e
(2.32c)

- Cf: H s lc (xem Muc 2.6.4 va 2.6.5)


- : la t trong khi quyn, = 1.25 daN/m3
- vm(ze): Vn tc gio cao tham chiu ze
- e: la khi lng tng ng trn mt n v din tich
- Rh, Rb la ham khi ng c xac nh theo cng thc (2.33) va (2.34):
1 1 2
Rh = 2 2 (1 e ) ; Rh = 1.00 vi trng hp h = 0
h
(2.33)
h h

1 1 2
Rb = 2 2 (1 e ) ; Rb = 1.00 vi trng hp b = 0
b
(2.34)
b b

Trong o:
48

4 .6 h
- h = L( z * fL(ze, n1,x) (2.35)
e)

4.6b
- b = L( z e ) * fL(ze, n1,x) (2.36)

n1, x * L( z e )
- fL(ze, n1,x) = vm ( z e )
(2.37)

* H s kp
H s inh kp c xac nh theo cng thc (2.38)
0.6
kp = 2 ln(600 ) va kp 3 (2.38)
2 ln(600 )

Trong o:
- : h s k n vic vt tn s c xac nh theo cng thc (2.39)
R2
= n1,x * va 0.08Hz (2.39)
B2 R2

2.6. p lc va h s kh ng
2.6.1. La chon cac h s khi ng hoc [12]
H s ap lc bn ngoai cung cp cac anh hng cua gio trn b mt bn
ngoai cua ta nha; h s ap lc bn trong cung cp cho cac anh hng cua gio
trn b mt bn trong cua ta nha.
Cac h s ap lc bn ngoai c chia thanh cac h s tng th va h s
cuc b. H s cuc b cung cp cho cac h s ap lc cho b mt co din tich 1m 2.
H s cuc b co th c s dung cho vic thit k cac cu kin nh va t hp.
H s tng th c s dung tinh toan cho cac din che chn co din tich b
mt la 10m2. H s nay cng co th c s dung cho cac khu vc co din tich
ln hn 10m2.
2.6.2. H s khi ng cho cac cng trinh [12]
* Tng qut:
H s ap lc bn ngoai Cpe cho cac ta nha va cac b phn cua cac ta nha
phu thuc vao din tich chu ap lc, A, la phn din tich c tinh toan vi tac
ng cua gio. Cac h s ap lc bn ngoai c a ra cho din chu ap lc la
1m2 va 10m2 vi cac gia tr tng ng la Cpe,1, i vi h s cuc b, va Cpe,10, vi
h s tng th.
49

Chu thch 1: gia tr Cpe,1 c s dung trong thit k cac cu kin nh vi din
tich mi cu kin la 1m2 hoc nh hn nh la cu kin mai. Gia tr C pe,10 c s
dung trong vic thit k cac kt cu chu tai tng th cua cac ta nha.
Chu thch 2: vi cac din tich che chn ln hn 1m2 va nh hn 10m2 gia tr Cpe
c tinh toan ni suy thng qua cac gia tr Cpe,1 va Cpe,10.
Hinh 2.8: th xac nh gia tr ap lc gio ngoai, Cpe, cho cng trinh vi din
tich chu tai nm trong khoang t 1m2 n 10m2
(Ngun hinh 7.2[12])

Khi 1m2 < A < 10m2, gia tr Cpe c xac nh theo cng thc (2.40)

Cpe = Cpe,1 (Cpe,1 Cpe,10)lgA (2.40)


* Cng trnh hnh hp ch nht
Chiu cao tham chiu, ze, cho bc tng chn gio cua cac ta nha hinh
ch nht (khu vc D, xem Hinh 2.10) phu thuc vao ti l h/b va lun la phn
trn cao cua cac b phn khac nhau cua cac bc tng. V tri c a ra trong
Hinh 2.9 theo ba trng hp sau y:
- Cng trinh co chiu cao h nh hn b nn c coi chung la mt phn
- Cng trinh co chiu cao h ln hn b, nhng nh hn 2b, co th c
coi la hai phn bao gm: mt phn di m rng ln t mt t bi
mt chiu cao tng ng vi b va mt phn trn bao gm phn cn
lai
- Cng trinh co chiu cao h ln hn 2b co th c coi la gm nhiu
phn bao gm: mt phn di m rng ln t mt t bi mt chiu
cao tng ng vi b; mt phn trn m rng t trn xung di bi
50

mt chiu cao tng ng vi b va mt khu vc gia, khu vc gia


co th c chia thanh cac dai nm ngang vi chiu cao h strip nh trong
Hinh 2.9
Hinh 2.9: Chiu cao tham chiu theo h , b va ng profile cua ap lc gio
(Ngun hinh 7.4[12])

H s ap lc bn ngoai Cpe,1 va Cpe,10 cho cac khu vc A, B, C, D va E


c ly theo Bang 2.7
Bang 2.7: H s ap lc ngoai doc cac bc tng cng trinh hinh ch nht
(Ngun bang 7.1[12])

Vng A B C D E
h/d cpe,10 cpe,1 cpe,10 cpe,1 cpe,10 cpe,1 cpe,10 cpe,1 cpe,10 cpe,1
5 -1.2 -1.4 -0.8 -1.1 -0.5 +0.8 +1.0 -0.7
1 -1.2 -1.4 -0.8 -1.1 -0.5 +0.8 +1.0 -0.5
0.25 -1.2 -1.4 -0.8 -1.1 -0.5 +0.7 +1.0 -0.3
51

Ghi chu: i vi cac ta nha co h/d>5, tng tai trong gio c xac nh da vao
cac quy nh c a ra trong Muc 2.6.4, muc 2.6.5. Vi cac gia tr trung gian
co th xac nh Cpe bng cach ni suy tuyn tinh. Cac gia tr trong bang s dung
c trong cac bc tng cua ta nha co mai nghing.
Hinh 2.10: S Phn khu cho nha hinh ch nht
(Ngun hinh 7.5[12])

* H s kh ng cho mi phng
(1) mai phng c xac nh la co dc () -50 < <50
(2) mai nha phai c chia thanh cac khu nh trong Hinh 2.11.
52

(3) Chiu cao tham chiu cho mai bng va mai nha vi mai hin vo trn goc
c ly bng chiu cao h. Chiu cao tham chiu cho cac mai bng co lan can
c ly bng h + hp, xem Hinh 2.11.
(4) h s ap lc cho tng khu vc c quy nh trong Bang 2.8.
(5) H s ap lc trn lan can nn c xac nh nh vi cac bc tng ng c
lp.
Hinh 2.11: S Phn khu cho mai phng
(Ngun hinh 7.6[12])
53

H s ap lc bn ngoai Cpe,1 va Cpe,10 cho cac khu vc F, G, H va I c


ly theo Bang 2.8
Bang 2.8: H s ap lc bn ngoai cho mai phng
54

(Ngun bang 7.2[12])

* H s kh ng cho mi dc mt chiu
(1) mai nha phai c chia thanh cac khu nh trong Hinh 2.12.
(2) Chiu cao tham chiu c ly bng chiu cao h.
(3) h s ap lc cho tng khu vc c quy nh trong Bang 2.9.
55

Hinh 2.12: S Phn khu cho mai dc mt chiu


(Ngun hinh 7.7[12])

H s ap lc bn ngoai Cpe,1 va Cpe,10 cho cac khu vc F, G, H c ly


theo Bang 2.9
56

Bang 2.9: H s ap lc bn ngoai cho mai dc mt chiu


(Ngun bang 7.3[12])
57

* H s kh ng cho mi dc hai pha


(1) Mai nha phai c chia thanh cac khu nh trong Hinh 2.13.
(2) Chiu cao tham chiu c ly bng chiu cao h.
(3) H s ap lc cho tng khu vc c quy nh trong Bang 2.10.
58

Hnh 2.13: S Phn khu cho mi dc 2 pha


(Ngun hinh 7.8[12])
59

Bng 2.10: H s p lc bn ngoai cho mi dc 2 pha


(Ngun bang 7.4[12])
60
61

* H s kh ng cho mi dc bn pha
(1) Mai nha phai c chia thanh cac khu nh trong Hinh 2.14.
(2) Chiu cao tham chiu c ly bng chiu cao h.
(3) H s ap lc cho tng khu vc c quy nh trong Bang 2.11.
Hinh 2.14: S Phn khu cho mai dc 4 phia
(Ngun hinh 7.9[12])
62

Bang 2.11: H s ap lc bn ngoai cho mai dc nhiu phia


(Ngun bang 7.5[12])
63

* H s kh ng cho mi vm va chm cu
H s ap lc ngoai cho tng khu vc c quy nh trong Hinh 2.15 va
Hinh 2.16, chiu cao tham chiu c ly la z e=h+f. Trong trng hp t s f/d
tha man 0.2 f/d 0.3 va h/d 0.5, h s khi ng c xac nh nh vi
trng hp mai phng.
Hinh 2.15: H s ap lc bn ngoai cho mai vm vi mt bng hinh ch nht
(Ngun hinh 7.11[12])
64

Hinh 2.16: H s ap lc bn ngoai cho chm cu vi mt bng hinh trn


(Ngun hinh 7.12[12])

2.6.3. Lc ma sat [12]


(1) Lc ma sat do gio nn c xem xet cho cac trng hp quy nh tai Muc
2.4.2(3).
(2) Cac h s ma sat Cfr, cho b mt tng va mai nha c a ra trong Bang
2.12.
(3) Din tich tham chiu Afr c a ra trong Hinh 2.17. Lc ma sat nn c
tinh toan trn mt phn cua b mt bn ngoai song song vi gio, vi chiu dai
ly bng gia tr nh nht cua 2b hoc 4h.
(4) Chiu cao tham chiu ze ly bng chiu cao kt cu bn trn mt t, xem
Hinh 2.17.
Bang 2.12: H s ma sat cho cac loai cu kin
(Ngun bang 7.10[12])

B mt H s ma sat Cfr
Mn (thep, b tng mn) 0.01
Th (b tng th) 0.02
Rt th (gn, gn, gp np) 0.04
65

Hinh 2.17: Din tich tham chiu chu ma sat do gio


(Ngun hinh 7.22[12])

2.6.4. Tinh toan cac b phn kt cu hinh ch nht [12]


(1) H s lc cua cac b phn kt cu co tit din la hinh ch nht c xac nh
theo cng thc (2.41)
Cf = Cf,0 * r * (2.41)
Trong o:
- Cf,0: la h s lc vi tit din hinh ch nht sc canh, gia tr cho trong
Hinh 2.18
- r: h s k n s giam lc tac dung do goc c bo trn, phu thuc
vao h s Reynolds (xem Ghi chu 1)
- : h s c xac nh theo Muc 2.6.7
66

Hinh 2.18: H s lc, Cf,0, vi cac cu kin mt ct hinh ch nht sc net


(Ngun hinh 7.23[12])

Ghi chu 1: r co th c a ra trong phu luc Quc gia, trong trng hp khac
co th tinh gn ung theo cach tra th Hinh 2.19.
Ghi chu 2: th Hinh 2.19 c s dung trong trng hp h/d>5.0
Hinh 2.19: H s r cho mt ct hinh vung co vo trn goc
(Ngun hinh 7.24[12])

(2) Chiu cao tham chiu ze c ly la chiu cao ln nht cua cng trinh tinh t
mt t.
(3) Vi cac kt cu mng (dang tm), h s Cf nn tng ln thm 25%
67

2.6.5. Tinh toan cac b phn kt cu hinh lng tru [12]


(1) H s lc cua cac b phn kt cu co mt ct la hinh a giac c xac nh
theo cng thc (2.42)
Cf = Cf,0 * (2.42)
Trong o:
- : h s c xac nh theo Muc 2.6.7
- Cf,0: la h s lc, gia tr cho trong Bang 2.13
Bng 2.13: H s lc cho cc loai lng tr
(Ngun bang 7.11[12])

(H s Reynolds c xac nh vi v = vm)


Hinh 2.20: Mt ct tit din a giac
(Ngun hinh 7.26[12])
68

(2) Din tich hiu dung Aref c xac nh theo cng thc (2.43)
Aref = l * b (2.43)
Trong o:
- l: chiu cao cua cu kin ang c xet
(3) Chiu cao tham chiu ze c ly la chiu cao ln nht cua cng trinh tinh
t mt t.
2.6.6. Tinh toan cac b phn kt cu hinh tru [12]
* H s p lc ngoai

(1) H s ap lc bn ngoai cua cac b phn kt cu hinh tru c xac nh thng


qua h s Reynolds c nh ngha theo cng thc (2.44)
b * v( z e )
Re = (EC1-4 Eq. 7.15) (2.44)

Trong o:
- b: ng kinh thn tru
- : la h s nht ng hoc cua khng khi ( = 15*10-6m2/s)
- v(ze): vn tc gio tai cao ze
(2) H s ap lc ngoai Cpe cua cu truc hinh tru c tinh theo cng thc (2.45):
Cpe = Cp,0 * (2.45)
Trong o:
- Cp,0 : h s ap lc bn ngoai vi dng gio t do
- : h s iu chinh
69

(3) H s ap lc bn ngoai C p,o c xac nh theo th Hinh 2.21 theo cac gia
tr Re va goc .
(4) H s iu chinh c xac nh theo cng thc (2.46)
= 1 vi 0o min
min
= + (1-)cos
vi min A (2.46)
2 A min

= vi A 180o

Trong o:
- A: goc chia, xem Hinh 2.21
- : h s c xac nh theo Muc 2.6.7
Hinh 2.21: Biu phn phi ap lc trn cac v tri tru trn
(Ngun hinh 7.27[12])

Chu thch 1: Gia tr trung gian co th c xac nh bng cach ni suy tuyn
tinh.
Chu thch 2: Hinh trn la da trn mt kt cu co t s nham trn ng
kinh (k/b) nh hn 5*10-4. Gia tr nham k c a ra trong Bang 2.14
Bng 2.14: H s nhm tng ng vi cc b mt
(Ngun bang 7.13[12])
70

(5) Din tich hiu dung Aref c xac nh theo cng thc (2.47)
Aref = l * b (2.47)
Trong o:
- l: chiu cao cua cu kin ang c xet
(6) Chiu cao tham chiu ze c ly la chiu cao ln nht cua cng trinh tinh
t mt t.
* H s lc

(1) H s lc cho kt cu dang tru trn c xac nh theo cng thc (2.48)
Cf = Cf,0 * (2.48)
Trong o:
- : h s c xac nh theo Muc 2.6.7
- Cf,0: la h s lc, gia tr cho trong Hinh 2.22
Chu thch 1: Hinh 2.22 chi s dung vi kt cu co h/d>5
Chu thch 2: Hinh 2.22 c xy dng theo h s Reynolds vi gia tr vn tc
2q p
xac nh theo cng thc v=

Hnh 2.22: Biu h s lc cho kt cu dang tr


(Ngun hinh 7.28[12])
71

(2) Gia tr nham b mt k c xac nh theo Bang 2.14.


(3) Din tich hiu dung Aref c xac nh theo cng thc (2.49)
Aref = l * b (2.49)
Trong o:
- l: chiu cao cua cu kin ang c xet
(4) Chiu cao tham chiu ze c ly la chiu cao ln nht cua cng trinh tinh t
mt t.
2.6.7. Xac nh gia tr [12]
(1) Gia tr h s iu chinh c xac nh thng qua gia tr manh .
(2) Cac gia tr manh c xac nh theo kich thc va cu truc va v tri cua
cng trinh. Gia tr manh cua cng trinh c cho trong Bang 2.15.
Bng 2.15: Gi tr mnh vi cc cng trnh c mt bng hnh tr, a
gic, hnh trn, cu truc mang tinh th
(Ngun bang 7.16[12])
72

H s iu chinh c tra t th Hinh 2.23


Hnh 2.23: Biu ni suy gi tr
(Ngun hinh 7.36[12])
73

(3) H s kin b mt c xac nh theo cng thc (2.50), xem hinh minh
hoa (Hinh 2.24).
= A/Ac (2.50)
Trong o:
- A: tng din tich chn cua cac cu kin
- Ac: din tich bao ngoai
Hinh 2.24: M ta nh ngha h s kin b mt
(Ngun hinh 7.37[12])

Quy trinh tinh toan tai trong do gio tac dung vao cng trinh c th hin
74

trong s khi Hinh 2.25


Hinh 2.25: S khi quy trinh tinh toan tai trong gio ln cng trinh

CHNG 3: P DNG TNH TON TAI TRNG DO GI THEO TIU


75

CHUN EUROCODE V THEO TIU CHUN VIT NAM


3.1. Gii thiu cng trnh tnh ton
minh hoa trinh t tinh toan tai trong gio vao cng trinh va co kt qua
so sanh vi vic tinh toan tai trong gio vao cng trinh theo tiu chun Vit Nam
hin hanh, thc hin chi dn tinh toan chi tit cho mt cng trinh theo ca tiu
chun Vit Nam va tiu chun EUROCODE. Cng trinh c la chon tinh
toan la: Ta nha hn 25 tng thuc d an: Khu nha hn hp va mt phn lam
nha ban cho can b chin sy thuc Cuc canh sat iu tra v ti pham tham
nhng (C37 B Cng an) vi cac thng tin nh sau:
a) V tr xy dng cng trnh: ng L Vn Lng keo dai thuc a
phn xa Trung Vn huyn T Lim thanh ph Ha Ni.
b) Quy m cng trnh: gm 02 tng hm va 27 tng thn.
c) Hnh dang cng trnh: hinh ch nht
d) Din tch mt bng cc tng: in hinh rng 25.1m; dai 72.5m.
e) Gii php kt cu phn mng:
Thit k la chon giai phap mong ai coc b tng ct thep. Coc s dung la
coc khoan nhi co hai loai ng kinh la D1200mm (s dung cho 02 khi cao
tng) va coc D800mm s dung cho khi thp tng. Coc c thit k ha vao lp
t s 6 (lp cui si), chiu dai coc d kin 44.5m. Sc chu tai cua coc
D1200mm d kin la 800 tn / coc; sc chu tai cua coc D800mm d kin la 370
tn / coc. Thi nghim nen tnh 03 coc D1200mm, tai trong thi nghim
1600tn/coc.
ai mong s dung gm hai loai chiu cao la 2800mm (cho cac ai mong
khi cao tng) va 2200mm cho cac ai mong khi thp tng.
Cac ai mong c thit k kt ni vi nhau bi h thng ging mong va
san tng hm. Ging mong s dung co 3 loai tit din la: 800x1500mm,
800x2000mm va 1500x2000mm. San tng hm 2, vach ngoai day 400mm.
f) Gii php kt cu phn thn:
Giai phap kt cu la chon s dung cho phn thn la h kt cu khung
vach b tng ct thep (ct, vach, dm, san) toan khi.
Tit din ct s dung tai tng hm la 700x1600mm, tai cac tng 1 n 3 la
700x1500, t tng 4 n ky thut la: 700x1400, tng 6 n 9 la 600x1400, t
76

tng 10 n 15 la 600x1300, t tng 16 n 20 la 600x1200mm, t tng 21 n


mai la 600x1000mm.
Vach thang may s dung co chiu day 350mm, vach thang b co chiu
day 300mm.
Dm s dung tai tng hm co cac tit din 1000x500mm, 600x500mm,
250x500mm va 220x500mm.
Dm s dung tai cac tng cn lai co cac tit din chinh: 1000x500mm,
600x600mm, 350x700mm, 300x950mm, 220x500mm, 220x400mm
San tng hm 1 va tng 1 co chiu day 200mm, san cac tng t tng 1 n
tng mai co chiu day 120mm.
g) Vt liu s dng:
* B tng:
- B tng coc, ai, ging mong, san tng hm 2, ging tng, lanh t va
thang b s dung b tng cp bn B22.5 (tng ng mac 300) co
cng tinh toan v nen, Rn = 130 (daN/cm2); cng tinh toan v
keo, Rk = 10 (daN/cm2)
- B tng ct, vach, dm san s dung b tng cp bn 30 (tng ng
mac 400) co cng tinh toan v nen, R n = 170 (daN/cm2); cng
tinh toan v keo, Rk = 12 (daN/cm2)
- B tng lot s dung co cp bn B15 (mac 200)
* Ct thp:
- Vi ct thep <10 dng loai AI co cng tinh toan Ra = 2300
(daN/cm2)
- Vi ct thep 1016 dng loai AII co cng tinh toan Ra = 2800
(daN/cm2)
- Vi ct thep 18 dng loai AIII co cng tinh toan Ra = 3650
(daN/cm2)
- Ct thep hinh s dung thep CT3
* Tng xy:
- S dung tng xy gach, va ximng mac 75.
- Gach xy s dung loai gach chi va gach l. Khi xy 110 s dung gach
77

chi; khi xy 220 s dung gach l, hang quay ngang s dung gach chi.
3.2. Tnh ton ti trong gi tc dng vao cng trnh theo tiu chun
EUROCODE
* Xc nh vn tc gi c bn
Cng trinh ly lam vi du c xy dng tai Ha Ni thuc vng ap lc gio
IIB co vn tc gio c ban c xac nh theo Bang 2.2, vb = 30.1m/s.
* Xc nh h s vn tc gi theo cao
V tri xy dng cng trinh trn ng L Vn Lng keo dai thuc dang
a hinh II, la khu vc co chiu dai nham z0 = 0.05m, zmin = 2.00m.
0.07
0.05
kr = 0.19 * = 0.19
0.05

H s vn tc gio theo cao c xac nh theo cng thc:


z
Cr(z) = 0.19 * ln 0.05 vi z > 2.00m

2
Cr(z) = 0.19 * ln 0.05 vi z 2.00m

* Xc nh p lc gi theo cao
p lc gio tiu chun ng vi khu vc IIB (theo phn vng Vit Nam)
c xac nh theo Bang 2.6:
qp = 56.63 daN/m2
H s ap lc gio theo chiu cao:
1
Ce(z) = Cr2(z) * [( 1 + 7* ln( z / 0.05) ] vi z > 2.00m
1
Ce(z) = Cr2(2) * [( 1 + 7* ln(2 / 0.05) ] vi z 2.00m
Cng trinh co dang hinh tru, mt bng hinh ch nht nn h s ap lc gio
theo chiu cao s c iu chinh lai theo Hinh 2.9. Cu th nh sau:
- Theo phng doc (phng x): b = 25.1m, h = 97.25m (h > 2b) nn h s ap lc
gio theo chiu cao s c xac nh nh sau:
1
+ Vi z 25.1m, Ce(z) = Ce(25.1) = Cr2(25.1) * [( 1 + 7* ln(25.1 / 0.05) ]
+ Vi z > 50.2m, Ce(z) = Ce(97.25) = Cr2(97.25)*[( 1 + 7*
1
ln(97.25 / 0.05)
]
78

+ Vi 25.1< z 97.25m, Ce(z) c xac nh bng cach ni suy.


- Theo phng ngang (phng y): b = 71.6m, h = 97.25m (h > b) nn h s ap
lc gio theo chiu cao s c xac nh nh sau:
1
+ Vi z 71.6m, Ce(z) = Ce(71.6) = Cr2(71.6) * [( 1 + 7* ln(71.6 / 0.05) ]

+ Vi z > 71.6m, Ce(z) = Ce(97.25) = Cr2(97.25)*[( 1 + 7*


1
ln(97.25 / 0.05)
]

p lc gio theo cao c xac nh theo cng thc:


qp(z) = 56.63 * Ce(z)
* Xc nh h s lc Cf:
+ H s Cf,0: H s lc Cf,0 c xac nh theo Hinh 2.18, cu th nh sau:
- Theo phng doc (phng x): d = 71.6m, b = 25.1m
d/b = 2.852 => Cf,0 = 1.465
- Theo phng ngang (phng y): d =25.1m, b = 71.6m
d/b = 0.350 => Cf,0 = 2.120
+ H s r:
H s r c xac nh bng cach tra th Hinh 2.19, cng trinh co mt
bng hinh ch nht sc canh => r =1.0
+ H s :
- manh theo phng doc nha: = MIN(0.7*97.25/25.1 va 70) = 2.6491, tra
th Hinh 2.23 vi = 1 => = 0.64
- manh theo phng ngang nha: = MIN(0.7*97.25/71.6 va 70) = 0.9506,
tra th Hinh 2.23 vi = 1 => = 0.62
+ H s Cf:
- Theo phng doc (phng x):
Cf = 1.456 * 1.0 * 0.64 = 0.932
- Theo phng ngang (phng y):
Cf = 2.120 * 1.0 * 0.60 = 1.272
* Xc nh chiu cao tham chiu ze, L(ze), Iv(ze):
79

Cng trinh co mt bng hinh ch nht tng ng vi hinh u tin trong


Hinh 2.7, Chiu cao tham chiu ze c xac nh theo cng thc:
ze = 0.6 * h = 0.6 * 97.25 = 58.35m

ze

= 200*
58.35
L(Ze) = Lt *
zt 300

vi = 0.67 + 0.05 ln(z0) =0.67 + 0.05 ln(0.05) = 0.5202


0.5202

L(Ze) = 200*
58.35
=> = 85.333m
300

1
Iv(ze) = ln(58.35 / 0.05)
= 0.142

* Xc nh h s a hnh (B2)
- Theo phng x (phng doc nha): b = 25.1m, h = 97.25m
1
2 0.63
B (x) = 25.1 97.25
1 0.9 *
= 0.4696
85.333

- Theo phng y (phng ngang nha): b = 71.6m, h = 97.25m


1
2 0.63
B (y) = 71.6 97.25
1 0.9 *
= 0.4196
85.333

* Xc nh h s phn ng ng (R2)
+ Vn tc gi tai cao ze, vm(ze):
58.35
vm(ze) = 0.19 * ln * 30.1 = 40.39 (m/s)
0.05

+ fL(Ze,n1x):
- Theo phng doc (phng x), tn s dao ng thu c t kt qua tinh toan
dao ng bng phn mm n1x = 0.2974(Hz):
fL(ze,n1x) = 0.2974*85.333/40.39 = 0.628
- Theo phng ngang nha (phng y), tn s dao ng thu c t kt qua tinh
toan dao ng bng phn mm n1x = 0.3057(Hz):
fL(ze,n1y) = 0.3057*85.333/40.39 = 0.646
+ Ham mt ph, SL:
- Theo phng doc (phng x):
80

SL(z,n) = 6.8*0.628/(1+10.2*0.628)5/3 = 0.152


- Theo phng ngang (phng y):
SL(z,n) = 6.8*0.646/(1+10.2*0.646)5/3 = 0.150
+ H s h, b:
- Theo phng doc (phng x):
h = 4.6*97.25*0.628/85.333 = 3.294
b = 4.6*25.1*0.628/85.333 = 0.850
- Theo phng ngang (phng y):
h = 4.6*97.25*0.646/85.333 = 3.386
b = 4.6*71.6*0.646/85.333 = 2.493
+ Ham kh ng Rh, Rb:
- Theo phng doc (phng x):
1 1
Rh = (1 e 2*3.294 ) = 0.252
3.294 2 * 3.294 2

1 1
Rb = 2
(1 e 2*0.850 ) = 0.611
0.850 2 * 0.850

- Theo phng ngang (phng y):


1 1
Rh = (1 e 2*3.387 ) = 0.252
3.387 2 * 3.387 2

1 1
Rb = 2
(1 e 2*2.490 ) = 0.321
2.490 2 * 2.490

+ H s gim lga dao ng :


Cng trinh thuc dang kt cu nha b tng ct thep => s = 0.10. Khi
lng cho mt n v din tich, e = 1000 (daN/m2)
- Theo phng doc (phng x):
0.932 *1.25 * 40.39
(x) = 0.10 + 2 * 0.297*1000 = 0.179

- Theo phng ngang (phng y):


1.272 *1.25 * 40.39
(y) = 0.10 + 2 * 0.306*1000 = 0.205

+ H s phn ng ng R2:
81

- Theo phng doc (phng x):


2
R2 = * 0.152 * 0.258 * 0.611 = 0.685
2 * 0.179

- Theo phng ngang (phng y):


2
R2 = * 0.150 * 0.252 * 0.321 = 0.282
2 * 0.205

* Xc nh h s kp:
+ H s vt tn s :
- Theo phng doc (phng x):
0.685
= 0.297 * 0.4696 0.685
= 0.227

- Theo phng ngang (phng y):


0.282
= 0.3057 * 0.4196 0.282
= 0.196

+ H s kp:
- Theo phng doc (phng x):
0.6
kp = 2 ln(600 * 0.227 ) = 3.327
2 ln(600 * 0.227 )

- Theo phng ngang (phng y):


0.6
kp = 2 ln(600 * 0.196 ) = 3.282
2 ln(600 * 0.196 )

* Xc nh h s CsCd:
- Theo phng doc (phng x):
1 7 * 0.142 * 0.4696
Cs = = 0.843
1 7 * 0.142

1 2 * 3.327 * 0.142 * 0.4696 0.685


Cd = = 1.365
1 7 * 0.142 * 0.4696

- Theo phng ngang (phng y):


1 7 * 0.142 * 0.4196
Cs = = 0.825
1 7 * 0.142

1 2 * 3.282 * 0.142 * 0.4196 0.598


Cd = = 1.260
1 7 * 0.142 * 0.4196
82

* Xc nh lc gi tc ng vao mt ngoai cng trnh


Lc gio tac dung vao mt ngoai cng trinh c xac nh theo cng thc:

Fw,e = CsCd * C * qp(ze) * Aref


element
f

Lu : Trong v d ny ti trng do gi c tnh thng qua h s lc nn


khng phi tnh lc do ma st ca gi v b mt hng ca cng trnh. Trong
trng hp xc nh theo h s p lc b mt th cn tnh thm lc ma st ny.
Kt qua tinh toan chi tit tai trong gio tac dung ln cng trinh theo tiu
chun EUROCODE c th hin trong phu luc tinh toan di y:
83
84

3.3. Tnh ton ti trong do gi tc dng vao cng trnh theo tiu chun Vit
Nam
Trinh t va kt qua tinh toan chi tit tai trong gio tac dung ln cng trinh
theo tiu chun Vit Nam c th hin trong phu luc tinh toan di y:
85
86

3.4. So snh kt qu tnh ton


3.4.1. So sanh tai trong gio tac dung vao cng trinh
Kt qua tinh toan va so sanh tai trong do gio tac ng vao cng trinh theo
tiu chun EUROCODE va tiu chun Vit Nam c th hin trong bang sau:
Tai gio theo EUROCODE Tai gio theo
T s EURO/VN
STT Tng Cao (daN) VIT NAM (daN)
PhngX PhngY PhngX PhngY PhngX PhngY
1 Ham 1 -3.00 0 0 0 0 0.00 0.00
2 Tang 1 0.75 3454 15112 2481 8150 1.392 1.854
3 Tang 2 5.25 20727 90670 16616 47887 1.247 1.893
4 Tang 3 9.15 17963 78580 16547 47348 1.086 1.660
5 Tang 4 13.05 17963 78580 18370 51863 0.978 1.515
6 Tang 5 16.95 17963 78580 19781 55950 0.908 1.404
7 Tang KT 20.85 17963 78580 20966 58763 0.857 1.337
8 Tang 6 23.65 12897 56417 16843 46949 0.766 1.202
9 Tang 7 26.95 15187 66491 20224 56098 0.751 1.185
10 Tang 8 30.25 15601 66491 21241 58340 0.734 1.140
11 Tang 9 33.55 15975 66491 21989 60738 0.727 1.095
12 Tang 10 36.85 16318 66491 22836 62472 0.715 1.064
13 Tang 11 40.15 16634 66491 23508 64544 0.708 1.030
14 Tang 12 43.45 16928 66491 24345 66500 0.695 1.000
15 Tang 13 46.75 17202 66491 24954 67808 0.689 0.981
16 Tang 14 50.05 17459 66491 25547 69492 0.683 0.957
17 Tang 15 53.35 17702 66491 26337 71231 0.672 0.933
18 Tang 16 56.65 17931 66491 26852 72146 0.668 0.922
19 Tang 17 59.95 18148 66491 27423 73796 0.662 0.901
20 Tang 18 63.25 18355 66491 28005 75493 0.655 0.881
21 Tang 19 66.55 18552 66491 28597 77260 0.649 0.861
22 Tang 20 69.85 18740 66491 29042 78214 0.645 0.850
23 Tang 21 73.15 20032 66491 29647 80164 0.676 0.829
24 Tang 22 76.45 20032 70382 30042 81697 0.667 0.861
25 Tang 23 79.75 20032 70382 30665 83857 0.653 0.839
26 Tang 24 83.05 20032 70382 31070 85583 0.645 0.822
27 Tang 25 86.35 20032 70382 31696 87942 0.632 0.800
28 Tang 26 89.65 20032 70382 31912 89302 0.628 0.788
29 Tang 27 92.65 18210 63983 31545 88870 0.577 0.720
30 Tang 28 97.25 27951 98208 38913 111290 0.718 0.882
Lc ct y
516015 1987984 717994 1979746 0.719 1.004
(daN)
Mmen ti sn T1 27148661 99668253 40395539 111164668 0.672 0.897
87

Tai gio theo EUROCODE Tai gio theo


T s EURO/VN
STT Tng Cao (daN) VIT NAM (daN)
PhngX PhngY PhngX PhngY PhngX PhngY
(daN.m)

3.4.2. So snh chuyn v ngang ca cng trnh do tc ng ca gi


Kt qua tinh toan va so sanh chuyn v ngang cua cng trinh do tac ng
cua tai trong gio tai ct cao cac tng c th hin trong bang sau:

Chuyn v ngang theo Chuyn v ngang theo


T s EURO/VN
STT Tng Cao EUROCODE (m) VIT NAM (m)
PhngX PhngY PhngX PhngY PhngX PhngY
1 Ham 1 -3.00
2 Tang 1 0.75 0.000 0.001 0.001 0.002 0.600 0.893
3 Tang 2 5.25 0.001 0.004 0.002 0.004 0.700 0.949
4 Tang 3 9.15 0.003 0.006 0.004 0.007 0.703 0.913
5 Tang 4 13.05 0.004 0.009 0.006 0.010 0.672 0.913
6 Tang 5 16.95 0.005 0.013 0.008 0.014 0.675 0.904
7 Tang KT 20.85 0.007 0.017 0.010 0.019 0.680 0.897
8 Tang 6 23.65 0.008 0.020 0.012 0.022 0.669 0.891
9 Tang 7 26.95 0.009 0.023 0.014 0.026 0.662 0.889
10 Tang 8 30.25 0.011 0.027 0.016 0.031 0.656 0.880
11 Tang 9 33.55 0.012 0.031 0.019 0.036 0.649 0.874
12 Tang 10 36.85 0.013 0.035 0.021 0.040 0.646 0.872
13 Tang 11 40.15 0.015 0.039 0.023 0.045 0.639 0.865
14 Tang 12 43.45 0.016 0.044 0.025 0.051 0.636 0.862
15 Tang 13 46.75 0.017 0.048 0.027 0.056 0.633 0.858
16 Tang 14 50.05 0.018 0.052 0.029 0.051 0.631 1.027
17 Tang 15 53.35 0.019 0.056 0.031 0.066 0.630 0.853
18 Tang 16 56.65 0.020 0.060 0.032 0.071 0.628 0.849
19 Tang 17 59.95 0.021 0.065 0.034 0.076 0.625 0.845
20 Tang 18 63.25 0.022 0.069 0.036 0.081 0.625 0.843
21 Tang 19 66.55 0.023 0.073 0.037 0.086 0.622 0.842
22 Tang 20 69.85 0.024 0.077 0.039 0.091 0.623 0.839
23 Tang 21 73.15 0.025 0.081 0.040 0.096 0.623 0.837
24 Tang 22 76.45 0.026 0.084 0.041 0.101 0.623 0.835
25 Tang 23 79.75 0.027 0.088 0.043 0.106 0.621 0.834
26 Tang 24 83.05 0.027 0.092 0.044 0.110 0.621 0.832
27 Tang 25 86.35 0.028 0.095 0.045 0.115 0.621 0.831
28 Tang 26 89.65 0.029 0.099 0.046 0.119 0.621 0.830
29 Tang 27 92.65 0.029 0.102 0.047 0.123 0.621 0.828
30 Tang 28 97.25 0.030 0.107 0.048 0.129 0.623 0.826
3.5. Nhn xt nh gi
Qua qua trinh tinh toan chi tit tai trong gio tac dung vao cng trinh trong
vi du trn trn cho thy:
- Tiu chun EUROCODE ly vn tc gio c ban la gia tr vn trung binh
trong 10 giy vi chu k lp la 50 nm, tiu chun Vit Nam ly vn tc
gio c ban la gia tr vn tc gio trung binh trong 3 giy vi chu k lp la
88

20 nm. Do o, vi cng mt v tri cng trinh (cng iu kin t nhin),


vn tc gio c ban va ap lc gio c ban tinh toan theo tiu chun
EUROCODE nh hn so vi tiu chun Vit Nam.
- Tiu chun EUROCODE xac nh h s thay i ap lc gio theo cao
va dang a hinh trn c s ham logarit va co xet thm n anh hng ri
cua dng gio. Trong khi tiu chun Vit Nam xac nh h s nay bng mt
ham s m chi phu thuc cao va dang a hinh. Ngoai ra, khi tinh toan
tai trong do gio ln cng trinh theo EUROCODE, ty thuc vao kich
thc cng trinh thay i ap lc gio theo cao va dang a hinh s c
iu chinh lai theo phn oan chiu cao cng trinh da vao cac gia tr
chiu cao tham chiu (phu thuc hinh dang cng trinh). Vi th, phn b
tai trong gio ln cng trinh theo chiu cao khi tinh theo tiu chun
EUROCODE s khac vi tinh theo tiu chun Vit Nam. Trong vi du trn,
t l sai khac v lc ct ay gia tiu chun EUROCODE va tiu chun
Vit Nam theo phng ngang la 0.792/1.000, theo phng doc la
1.004/1.000 trong khi t l sai khac v mmen theo phng ngang la
0.672/1.000, theo phng doc la 0.897/1.000 cho thy tai trong gio tinh
theo tiu chun EUROCODE anh hng phn di cng trinh nhiu
hn so vi tinh theo tiu chun Vit Nam.
- Tiu chun Vit Nam tach bit ring thanh phn tnh va thanh phn ng
cua tai trong gio. Anh hng cua thanh phn ng c xac nh trn c
s thanh phn tnh nhn vi cac h s co k n anh hng xung cua vn
tc gio va lc quan tinh cua cng trinh. Tiu chun EUROCODE, anh
hng cua thanh phn ng c xac nh cng vi thanh phn tnh bng
cach a vao cng thc tinh toan h s anh hng ng phu thuc vao
dang a hinh va c trng phan ng ng cua kt cu.
- Kt qua tinh toan trong vi du trn cho thy tai trong gio tac dung vao cng
trinh theo tiu chun EUROCODE va tiu chun Vit Nam co s sai khac
nhau. Mc sai khac v kt qua tinh toan cua hai tiu chun theo phng
doc va phng ngang nha la khac nhau (phng doc nha sai khac nhiu
hn so vi phng ngang). iu nay cho thy, tai trong gio tinh theo tiu
chun EUROCODE phu thuc nhiu ti t l kich thc cua cng trinh.
- Nhin chung, quy trinh tinh toan tai trong gio ln cng trinh theo tiu
chun EUROCODE co phn phc tap hn tinh toan theo tiu chun Vit
Nam.
89

KT LUN V KIN NGH


Kt lun
- Gio la mt hin tng trong t nhin hinh thanh do s chuyn ng cua
khng khi. Gio bao gy ap lc ln ln cng trinh, rt nguy him va co sc
pha hoai rt ln. Khi thit k cng trinh cn nghin cu ti cac giai phap
lam giam thiu anh hng do tac ng cua gio nh: giai phap quy hoach,
giai phap kin truc, giai phap kt cu
- Vit Nam nm trong khu vc ng Nam , trai dai trn 15 v tuyn cua
vanh ai nhit i ban cu Bc. B bin Vit Nam tip cn bin ng, mt
b phn cua bao Ty Bc Thai Binh Dng. Trung binh mi nm co 12
cn bao va ap thp nhit i hoat ng trn bin ng, nm nhiu nht co
ti 18 cn vi mc tan pha ln. Vi th, tac dung do gio bao ln cng
trinh la khng th khng k ti.
- Tiu chun EN 1991-1-4 la mt phn trong B tiu chun EUROCODE
c bin soan chi dn chung v tinh toan tai trong do gio tac dung ln
cng trinh cho cac nc thuc lin minh Chu u. Vit Nam, B tiu
chun EUROCODE cng c B Xy dng cho phep ap dung. Tuy nhin
khi ap dung tinh toan i hi cn phai co nhng iu chinh ph hp vi
iu kin c th cua khu vc xy dng cng trinh. Trong ni dung
Chng II cua lun vn, tac gia a trinh bay chi tit quy trinh va cac vn
cn lu khi vn dung EN 1991-1-4 vao tinh toan tai trong gio tac dung
ln mt cng trinh xy dng tai Vit Nam. So vi tiu chun TCVN
2737:1995, tiu chun EN 1991-1-4 co mt s khac bit ln cn c bit
lu khi tinh toan nh sau:
1. Khi tinh toan theo EUROCODE, vn tc gio c ban va ap lc gio c
ban tra t phu luc quc gia Vit Nam cn phai chuyn i t vn tc gio
trung binh trong 3 giy vi chu k lp la 20 nm thanh vn tc gio trung
binh trong 10 giy vi chu k lp la 50 nm.
2. V phn dang a hinh, tiu chun EUROCODE phn a hinh ra lam
05 dang k hiu t O n IV, tiu chun Vit Nam chi phn ra lam 03
dang k hiu t A n C.
3. Tiu chun EUROCODE xac nh h s thay i ap lc gio theo cao
va dang a hinh trn c s ham logarit (tiu chun Vit Nam xac nh
theo ham s m) va co xet n ca anh hng ri cua dng gio. Ngoai ra,
90

khi tinh toan tai trong do gio ln cng trinh theo EUROCODE, ty
thuc vao kich thc cng trinh h s nay lai mt ln na c iu
chinh lai theo phn oan chiu cao cng trinh da vao cac gia tr chiu
cao tham chiu.
4. Cach xac nh h s ap lc (h s lc) theo tiu chun EUROCODE co
phn t mi va chi tit hn. Tiu chun Vit Nam xac nh chu yu da
theo dang hinh hoc cng trinh, tiu chun EUROCODE cn chu trong
n t l kich thc cua cng trinh nn ph hp hn vi kt cu nha cao
tng.
5. Tiu chun Vit Nam tach bit ring thanh phn tnh va thanh phn ng
cua tai trong gio. Tiu chun EUROCODE cng chia tac ng cua gio
thanh hai thanh phn tnh va ng nhng anh hng cua thanh phn
ng c xac nh cng vi thanh phn tnh bng cach a vao cng
thc tinh toan h s anh hng ng phu thuc vao dang a hinh va c
trng phan ng ng cua kt cu.
- Quy trinh tinh toan tai trong gio ln cng trinh theo tiu chun
EUROCODE co phn phc tap hn tinh toan theo tiu chun Vit Nam.
Tuy nhin, vic tinh toan nay co th c n gian hoa bng cach lp bang
tinh trn phn mm EXCEL theo s khi Hinh 2.25 cua lun vn nay.
Kin ngh
- Tiu chun EUROCODE va tiu chun Vit Nam co s khac bit nhau v
cach thc x l s liu va quan im tinh toan nn kt qua tinh toan tai
trong do gio tac dung vao cng trinh theo hai tiu chun nay s co s sai
khac. Vi vy, vic ap dung tiu chun EUROCODE vao tinh toan tai trong
gio tac dung vao cng trinh phuc vu tinh toan cac cu kin va b phn
kt cu cng trinh cng vi cac tiu chun Vit Nam hin hanh cn phai
c nghin cu, cn nhc ky am bao tinh ng b cua h thng cac
tiu chun.
- co anh gia cu th va chi tit hn, tac gia kin ngh nn tinh toan chi
tit cho vi du khac nhau so sanh kt qua tinh toan thu c; cng vi o
nn tim hiu thm v tiu chun vn dung tinh toan n anh hng cua
tai trong do gio tac dung vao cng trinh theo phng vung goc vi hng
gio thi.
91

TI LIU THAM KHAO


[1] TCVN 2737 : 1990: Tai trong va tac ng Tiu chun thit k.
[2] TCVN 2737 : 1995: Tai trong va tac ng Tiu chun thit k
[3] TCXD 229 : 1999: Chi dn tinh toan thanh phn ng cua tai trong gio theo tiu
chun TCVN 2737 : 1995
[4] B Xy dng (1999), Nhng kin thc c bn v gi bo v tc ng ca n ln
cng trnh, NXB Xy dng Ha Ni
[5] B Xy dng (2007), ti phng chng gim thiu thin tai do gi bo cho
ng bo Min Trung, NXB Khoa hoc ky thut
[6] GS.TS, Nguyn c Ng (1998), Bo v phng chng bo, NXB Khoa hoc va
Ky thut Ha Ni.
[7] GS.TS. Nguyn Vn pho, Mt s bi ging v tc dng ca gi ln cng trnh
xy dng, Bai giang cao hoc cng trinh - ai hoc Xy dng
[8] AS 1170.2-1989: Standard Australia, Minimum design loads on structures, Part
2: Wind Loads, Standard Australia, North Sydney, 1989
[9] ASCE 7-2005: Minimum Design Loads for Buildings and Other Structures.
[10] BS 6399 Part 2: Loading for Buildings Code of Practice for Wind loads.
[11] Bryan Stafford Smith, Alex Coull, Tall Building Structures: Analysis and Design,
Jonh Wiley & Son, INC
[12] Eurocode 1: Actions on structures - General Actions - Part 1-4: Wind Actions
[13] Emil Simiu and Robert H.Scalan. Wind effects on Structure
[14] GB 50009-2001: Load code for the design of building structures (phin ban ting
Anh).
[15] John D.Holmes (2003). Wind Loading of Structure.
[16] Nikolai A. Popov. The wind load codification in Russia and some estimates of a
gust load accuracy provided by different codes.
[17] SNiP II-6-74 Loads and Effects.
[18] Trn Ngoc Cng (2011), So snh nh gi thnh phn tinh ca ti trng gi
gia Tiu chun TCVN 2737:1995 (Vit Nam) V GB 50009 2001 (Trung
Quc), Tuyn tp Bao cao Hi ngh Khoa hoc Can b tr Vin KHCN Xy dng
ln th XI.
[19] Trn Ngoc Sn (2006), Etudier la methode de calcul la charge du vent par le
vietnamien standard et par leurocode, Le programme interuniversitaire belco
vietnamien de cooperation en Sciences appliquees finance par le CGRI
[20] V Nh Hoan (1998), Thin tai ven bin va cach phng chng. Nha xut ban KH
va KT.
92

PH LC A: PHN VNG P LC GI TRN LNH TH VIT NAM


THEO A DANH (Theo Ph lc E [2])

a danh Vng a danh Vng


1. Th Ha Ni:
- Ni thanh II.B - Thoai Son I.A
- Dong Anh II.B - Tri Ton I.A
- Gia Lam II.B 5. Ba Ra-Vng Tau:
- Soc Son II.B - Vung Tau II.A
- Thanh Tri II.B - Chau Thanh II.A
- Tu Liem II.B - Con Dao III.A
2. H Ch Minh: - Long Dat II.A
- Ni thanh II.A - Xuyen Moc II.A
- Binh Chanh II.A 6. Bc Thi:
- Can Gio II.A - Thai Nguyen II.B
- Cu Chi II.A - Bac Can I.A
- Hoc Mon II.A - Song Cong II.B
- Nha Be II.A - Cho Don I.A
- Thu Duc II.A - Bach Thong I.A
3. Hi Phng: - Dai Tu II.A
- Ni thanh IV.B - Dinh Hoa I.A
- Do Son IV.B - Dong Hy I.A
- Kien An IV.B - Na Ri I.A
- An Hai IV.B - Pho Yen II.B
- An Lao IV.B - Phu Binh II.B
- Cat Hai IV.B - Phu Luong I.A
- Bach Long Vi V.B - Vo Nhai I.A
- Kien Thuy IV.B 7. Bn Tre:
- Thuy Nguyen III.B - Ben Tre II.A
- Tien Lang IV.B - Ba Tri II.A
- Vinh Bao IV.B - Binh Dai II.A
4. An Giang: - Chau Thanh II.A
- Long Xuyen I.A - Cho Lach II.A
- Chau Doc I.A - Giong Trom II.A
- An Phu I.A - Mo Cay II.A
- Chau Thanh I.A - Thanh Phu II.A
- Chau Phu I.A 8. Bnh nh:
- Cho Moi I.A - Qui Nhon III.B
- Cho Moi I.A - An Nhon III.B
- Phu Tan I.A - An Lao II.B (I.A)
- Tan Chau I.A - Hoai An II.B
- Tinh Bien I.A - Hoai Nhon III.B
93

a danh Vng a danh Vng


- Phu Cat III.B 12. c Lc:
- Phu My III.B - Buon Ma Thuat I.A
- Tay Son II.B (I.A) - Cu Giut I.A
- Tuy Phuoc III.B - Cu Mga I.A
- Van Canh II.B - Dac Min I.A
- Vinh Thanh I.A - Dac Nong I.A
9. Bnh Thun: - Dac Rlap I.A
- Phan Thiet II.A - E Ca I.A
- Bac Binh II.A (I.A) - E Hleo I.A
- Duc Linh I.A - E Sup I.A
- Ham Tan II.A - Krong Ana I.A
- Ham Thuan (South) II.A - Krong Bong I.A
- Ham Thuan (North) I.A (II.A) - Krong Buc I.A
- Phu Qui III.A - Krong Nang I.A
- Tanh Linh I.A - Krong No I.A
- Tuy Phong II.A - Krong Pac I.A
10. Cao Bng: - Lac I.A
- Cao Bang I.A - Mo Drac I.A
- Ba Be I.A 13. ng Nai:
- Bao Lac I.A - Bien Hoa I.A
- Ha Quang I.A - Vinh An I.A
- Ha Lang I.A - Dinh Quan I.A
- Hoa An I.A - Long Khanh I.A (II.A)
- Ngan Son I.A - Long Thanh II.A
- Nguyen Binh I.A - Tan Phu I.A
- Quang Hoa I.A - Thong Nhat I.A
- Thach An I.A - Xuan Loc I.A
- Thong Nong I.A 14. ng Thp
- Tra Linh I.A - Cao Lanh I.A
- Trung Khanh I.A - Cao Lanh I.A
11. Cn Th: - Chau Thanh II.A
- Can Tho II.A - Hong Ngu I.A
- Chau Thanh II.A - Lai Vung I.A
- Long My II.A - Tam Nong I.A
- O mon II.A (I.A) - Tan Hong I.A
- Phung Hiep II.A - Thanh Binh I.A
- Thot Not I.A - Thanh Hung I.A
- Vi Thanh II.A - Thap Muoi I.A
94

a danh Vng a danh Vng


15. Gia Lai: 18. Ha Ty:
- Play Cu I.A - Ha Dong II.B
- A Dun Pa I.A - Son Tay II.B
- An Khe I.A - Ba Vi II.B
- Chu Pa I.A - Chuong My II.B
- Chu Prong I.A - Dan Phuong II.B
- Chu Se I.A - Hoai Duc II.B
- Duc Co I.A - My Duc II.B
- K Bang I.A - Phu Xuyen II.B
- Krong Chro I.A - Phuc Tho II.B
- Krong Pa I.A - Quoc Oai II.B
- Mang Giang I.A - Thach That II.B
16. Ha Bc: - Thanh Oai II.B
- Bac Giang II.B - Thuong Tin II.B
- Bac Ninh II.B - Ung Hoa II.B
- Gia Luong II.B 19. Ha Tnh:
- Hiep Hoa II.B - Ha Tinh IV.B
- Lang Giang II.B - Hong Linh IV.B
- Luc Nam II.B - Cam Loc IV.B
- Luc Ngan II.B - Cam Xuyen IIIB(IVB)
- Que Vo II.B - Duc Tho II.B
95
- Son Dong - Huong Khe I.A (II.B)
II.B
- Tan Yen - Huong Son I.A (II.B)
II.B
- Tien Son - Ky Anh IIIB(IVB)
II.B
- Thuan Thanh - Nghi Xuan IV.B
II.B
- Viet Yen - Thach Ha IV.B
II.B
- Yen Dung 20. Hi Hng:
II.B
- Yen Phong - Hai Duong III.B
II.B
- Yen The - Hung Yen III.B
I.A
17. Ha Giang: - Cam Binh III.B
- Ha Giang - Chau Giang II.B
I.A
- Bac Me - Kim Mon II.B
I.A
- Bac Quang - Kim Thi III.B
I.A
- Dong Van - My Van II.B
I.A
- Hoang Su Phi - Chi Linh II.B
I.A
- Meo Vac - Nam Thanh III.B
I.A
- Quan Ba - Ninh Thanh III.B
I.A
- Vi Xuyen - Phu Tien III.B
I.A
- Xin Man - Tu Loc III.B
I.A
- Yen Min
I.A

a danh Vng a danh Vng


21. Hoa Bnh: 25. Lai Chu:
- Hoa Binh I.A - Dien Bien Phu I.A
- Da Bac I.A - Lai Chau I.A
- Kim Boi II.B - Dien Bien I.A
- Ky Son I.A - Muong lay I.A
- Lac Thuy II.B - Muong Te I.A
- Lac Son II.B - Phong Tho I.A
- Luong Son II.B - Tua Chua I.A
- Mai Chau I.A - Tuan Giao I.A
- Tan Lac I.A - Sin Ho I.A
- Yen Thuy II.B 26. Lm ng:
22. Khnh Ha: - Da Lat I.A
- Nha Trang II.A - Bao Loc I.A
- Cam Ranh II.A - Cat Tien I.A
- Dien Khanh II.A - Di Linh I.A
- Khanh Son I.A - Da Hoai I.A
- Khanh Vinh I.A - Da Te I.A
- Ninh Hoa II.A - Don Duong I.A
- Truong Sa III.B - Duc Trong I.A
23. Kin Giang: - Lac Duong I.A
96
- Rach Gia - Lam Ha I.A
I.A
- An Bien 27. Lang Sn:
I.A
- An Minh - Lang Son I.A
I.A
- Chau Thanh - Bac Son I.A
I.A
- Giong Rieng - Binh Gia I.A
II.A
- Go Quao - Cao Loc I.A
II.A
- Ha Tien - Chi Lang I.A
I.A
- Hon Dat - Dinh Lap I.A
I.A
- Kien Hai - Huu Lung I.A
II.A
- Phu Quoc - Loc Binh I.A
III.A
- Tan Hiep - Trang Dinh I.A
I.A
24. Kon Tum - Van Lang I.A
- Kon Tum - Van Quan I.A
I.A
- Dac Glay 28. Lao Cai:
I.A
- Vinh Thuan - Lao Cai I.A
II.A
- Dac To - Bac Ha I.A
I.A
- Kon Plong - Bao Thang I.A
I.A
- Ngoc Hoi - Bao Yen I.A
I.A
- Sa Thay - Bat Xat I.A
I.A

a danh Vng a danh Vng


- Muong Khuong I.A - Nghia Hung IV.B
- Sa Pa I.A - Thanh Liem III.B
- Than Uyen I.A - Vu Ban IV.B
- Van Ban I.A - Xuan Thuy IV.B
29. Long An: - Y Yen IV.B
- Tan An II.A 32. Ngh An:
- Ben Luc II.A - Vinh III.B
- Can Duoc II.A - Anh Son I.A
- Can Giuoc II.A - Con Cuong I.A
- Chau Thanh I.A - Dien Chau III.B
- Duc Hoa I.A - Do Luong II.B
- Duc Hue I.A - Hung Nguyen III.B
- Moc Hoa I.A - Ky Son I.A
- Tan Thanh I.A - Nam Dan II.B
- Tan Tru II.A - Nghi Loc III.B
- Thach Hoa I.A - Nghia Dan II.B
- Thu Thua II.A - Que Phong I.A
- Vinh Hung I.A - Qui Chau I.A
30. Minh Hi: - Qui Hop I.A
- Bac Lieu II.A - Quynh Luu III.B
97
- Ca Mau - Tan Ky I.A
II.A
- Cai Nuoc - Thanh Chuong II.B
II.A
- Dam Doi - Tuong Duong I.A
II.A
- Gia Rai - Yen Thanh II.B
II.A
- Hong Dan 33. Ninh Bnh:
II.A
- Ngoc Hien - Ninh Binh IV.B
II.A
- Thoi Binh - Tam Diep IV.B
II.A
- Tran Van Thoi - Gia Vien III.B
II.A
- U Minh - Hoa Lu III.B
II.A
- Vinh Loi - Hoang Long III.B
II.A
31. Nam Ha: - Kim Son IV.B
- Nam Dinh - Tam Diep IV.B
IV.B
- Ha Nam 34. Ninh Thun:
III.B
- Binh Luc - Phan Rang - Thap
IIIB(IVB)
- Duy Tien Cham II.A
III.B
- Hai Hau - Ninh Hai II.A
IV.B
- Kim Bang - Ninh Phuoc II.A
III.B
- Ly Nhan - Ninh Son I.A
III.B
- Nam Ninh
IV.B

a danh Vng a danh Vng


35. Phu Yn: - Minh Long II.B
- Tuy Hoa III.B - Mo Duc III.B
- Dong Xuan II.B - Nghia Hanh II.B
- Song Cau III.B - Son Ha I.A
- Song Hinh I.A - Son Tinh II.B
- Son Hoa I.A - Tra Bong I.A
- Tuy An III.B - Tu Nghia II.B
- Tuy Hoa II.B (III.B) 39. Qung Ninh:
36. Qung Bnh: - Cam Pha III.B
- Dong Hoi III.B - Hon Gai III.B
- Bo Trach I.A (II.B) - Uong Bi II.B
- Le Thuy IA(II.B,III - Ba Che II.B
- Minh Hoa B) - Binh Lieu II.B
- Quang Ninh I.A - Cam Pha IV.B
- Quang Trach III.B - Dong Trieu II.B
- Tuyen Hoa II.B - Hai Ninh III.B
37. Qung Nam - a II.B - Hoanh Bo II.B
Nng: - Quang Ha III.B
- Da Nang II.B - Tien Yen II.B
- Tam Ky II.B - Yen Hung IV.B
98
- Hoi An 40. Qung Tr:
III.B
- Duy Xuyen - Dong Ha II.B
II.B
- Dai Loc - Quang Tri II.B
II.B
- Dien Ban - Cam Lo II.B
II.B
- Giang - Gio Linh II.B
I.A
- Hien - Hai Lang II.B
I.A
- Hiep Duc - Huong Hoa I.A
II.B
- Hoang Sa - Trieu Phong III.B
V.B
- Hoa Vang - Vinh Linh II.B
II.B
- Nui Thanh 41. Sc Trng:
III.B
- Phuoc Son - Soc Trang II.A
I.A
- Que Son - Ke Sach II.A
II.B
- Tien Phuoc - Long Phu II.A
II.B
- Thang Binh - My Tu II.A
III.B
- Tra My - My Xuyen II.A
I.A
38.Qung Ngi: - Thanh Tri II.A
- Quang Ngai - Vinh Chau II.A
III.B
- Ba To 42. Sng B
I.A
- Binh Son - Thu Dau Mot I.A
III.B
- Duc Pho
III.B

a danh Vng a danh Vng


- Ben Cat I.A 46. Thanh Ha:
- Binh Long I.A - Thanh Hoa III.B
- Bu Dang I.A - Bim Son IV.B
- Dong Phu I.A - Sam Son IV.B
- Loc Ninh I.A - Ba Thuoc II.B
- Phuoc Long I.A - Cam Thuy II.B
- Tan Uyen I.A - Dong Son III.B
- Thuan An I.A - Ha Trung III.B
43. Sn La: - Hau Loc IV.B
- Son La I.A - Hoang Hoa IV.B
- Bac Yen I.A - Lang Chanh II.B
- Mai Son I.A - Nga Son IV.B
- Moc Chau I.A - Ngoc Lac II.B
- Muong La I.A - Nong Cong III.B
- Phu Yen I.A - Nhu Xuan II.B
- Quynh Nhai I.A - Quan Hoa I.A
- Thuan Chau I.A - Quang Xuong III.B
- Song Ma I.A - Tinh Gia III.B
99
- Yen Chau - Thach Thanh III.B
I.A
44. Ty Ninh: - Trieu Yen III.B
- Tay Ninh - Tho Xuan II.B
I.A
- Ben Cau - Thuong Xuan II.B
I.A
- Chau Thanh - Trieu Son II.B
I.A
- Duong Minh Chau - Vinh Loc III.B
I.A
- Go Dau 47. Tha Thin Hu:
I.A
- Hoa Thanh - Hue II.B
I.A
- Tan Bien - A Luoi I.A
I.A
- Tan Chau - Huong Tra II.B
I.A
- Trang Bang - Huong Thuy II.B
I.A
45.Thi Bnh: - Nam Dong I.A
- Thai Binh - Phong Dien III.B
IV.B
- Dong Hung - Phu Loc II.B
IV.B
- Kien Xuong - Phu Vang III.B
IV.B
- Hung Ha - Quang Dien III.B
IV.B
- Quynh Phu 48. Tin Giang:
IV.B
- Thai Thuy - My Tho II.A
IV.B
- Tien Hai - Go Cong II.A
IV.B
- Vu Thu - Cai Lay II.A
IV.B

a danh Vng a danh Vng


100
- Cai Be - Song Thao I.A
II.A
- Chau Thanh - Tam Dao II.B
II.A
- Cho Gao - Tam Thanh II.B
II.A
- Go Cong Dong - Thanh Hoa I.A
II.A
- Go Cong Tay - Thanh Son I.A
II.A
49. Tra Vinh: - Vinh Lac II.B
- Tra Vinh - Yen Lap I.A
II.A
- Cang Long 53. Yn Bi:
II.A
- Cau Ke - Yen Bai I.A
II.A
- Cau Ngang - Luc Yen I.A
II.A
- Chau Thanh - Mu Cang Chai I.A
II.A
- Duyen Hai - Tram Tau I.A
II.A
- Tieu Can - Tran Yen I.A
II.A
- Tra Cu - Van Chan I.A
II.A
50. Tuyn Quang: - Van Yen I.A
- Tuyen Quang - Yen Binh I.A
I.A
- Chiem Hoa
I.A
- Ham Yen
I.A
- Na Hang
I.A
- Son Duong
I.A
- Yen Son
I.A
51.Vnh Long:
- Vinh Long
II.A
- Binh Minh
II.A
- Long Ho
II.A
- Mang Thit
II.A
- Tam Binh
II.A
- Tra On
II.A
- Vung Liem
II.A
52.Vnh Phu:
- Viet Tri
II.A
- Phu Tho
II.A
- Vinh Yen
II.B
- Doan Hung
I.A
- Me Linh
II.B
- Lap Thach
II.A
- Phong Chau
II.A

You might also like