Professional Documents
Culture Documents
Im Mniej Tym Wiecej - Joshua Becker
Im Mniej Tym Wiecej - Joshua Becker
N OWE POWOANIE
W tamten weekend razem z Kim zaczlimy rozmawia o tym, czego
moglibymy si pozby, aby uproci nasze ycie i skoncentrowa si na tym, co
naprawd ma dla nas znaczenie. Zaczlimy sprzedawa, rozdawa i wyrzuca
niepotrzebne rzeczy. W p roku pozbylimy si 50 procent naszego dobytku.
Wkrtce zaczlimy zauwaa zalety minimalizmu i rozwijalimy filozofi tego,
jak kady moe czerpa korzyci z prostszego i bardziej celowego ycia.
W weekend przed witem Memorial Day byem tym tak podekscytowany,
e zaczem pisa blog pod tytuem Becoming Minimalist [Sta si
minimalist], aby o wszystkim informowa na bieco nasz wielk rodzin.
Pocztkowo byo to dla mnie tylko prowadzenie dziennika w internecie. Lecz
potem stao si co zadziwiajcego: nieznane mi osoby zaczy czyta mj blog
i opowiada o nim swoim przyjacioom. Liczba moich czytelnikw sigaa setek,
potem tysicy i rosa.
Mylaem sobie: Co si dzieje? Co to ma znaczy?.
Przez lata byem pastorem w duszpasterstwie modzieowym w rnych
kocioach. W Vermont nasze duszpasterstwo szkolne byo najwiksze w Nowej
Anglii. Uwielbiaem pomaga gimnazjalistom i licealistom w poszukiwaniu
duchowego sensu ycia. Coraz wyraniej czuem jednak, e minimalistyczny
blog odgrywa pewn rol w moim przeznaczeniu.
Zaczem otrzymywa e-maile z konkretnymi pytaniami na temat posiadania
mniej, pisay do mnie media, zapraszano mnie na wykady. Promowanie
minimalizmu stao si moj gbok i potn pasj. Zrozumiaem, e jest to
wane przesanie, ktre moe pomc ludziom z rnych rodowisk i rnych
wyzna, yjcych na caym wiecie, ulepszy wasne ycie. Pomylaem, e moe
musz promowa minimalizm na peny etat.
W eksperymentalnym okresie przejciowym, w 2012 roku, zgodziem si
przeprowadzi na dwa lata do Arizony i pomc przyjacielowi w zaoeniu
kocioa, jednoczenie kadc podwaliny pod nowy zawd. Pod koniec tych
dwch lat staem si penoetatowym ordownikiem korzyci z posiadania mniej.
Dzisiaj blog wci si rozrasta, a liczba czytelnikw co miesic przekracza
milion. Opublikowaem take subskrybowany biuletyn i kilka ksiek. Obecnie
coraz czciej jestem proszony o wykady na konferencjach dotyczcych
zrwnowaonego rozwoju, na spotkaniach instytucji, imprezach biznesowych,
konferencjach chrzecijaskich i innych wydarzeniach.
Od momentu porzdkw w garau sporo dowiedziaem si o minimalizmie.
Najlepsze z moich odkry pojawiaj si tutaj, w Im mniej, tym wicej. Jednak
zawsze bd wraca do idei z pierwszego dnia: nadmierne gromadzenie dobytku
wcale nas nie uszczliwia. Nawet gorzej, odciga nas od tego, co daje nam
szczcie. Rezygnacja z rzeczy bez znaczenia uwolni nas od nich i pozwoli
poszukiwa tego, co faktycznie ma znaczenie.
Jest to przesanie niezbdne dla spoeczestwa mocno motywowanego
moliwoci posiadania duej liczby przedmiotw. Wierz, e to przesanie da
wam nowe ycie i wiksz rado.
TU ZA ROGIEM
Pamitam weekend wita Pracy w 2008 roku. Dzie by pogodny, czyste
niebo, ciepe powietrze, podobnie jak trzy miesice wczeniej, kiedy bardzo si
sfrustrowaem, sprztajc gara. Teraz jednak Kim i ja mielimy mao pracy
w domu. Chocia jeszcze nie skoczylimy z minimalizowaniem, ju zdylimy
zredukowa nasz majtek tak, e nie musielimy zajmowa si domem tak jak
kiedy. Spacerowalimy po lesie niedaleko domu, cieszylimy si lunchem na
ganku i bujalimy dzieci na hutawce w ogrodzie.
Wczesnym wieczorem wyszedem z Salemem z domu na nasz cich ulic.
Uczy si jedzi na rowerku, a ja z dum, jak to ojciec, poprawiaem mu kask,
popychaem go, eby ruszy, i biegaem za nim po ulicy, aby nic mu si nie stao.
Byem zadowolony, widzc, e coraz lepiej wychodzi mu ta nowa umiejtno.
Zanim skoczylimy, namwiem Salema, aby przejecha rowerem
samodzielnie dookoa caego kwartau. Ja miaem pojecha z nim na moim
rowerze nasza pierwsza wsplna wyprawa rowerowa.
Kiedy skrcilimy za rg, zauwayem ssiada na podjedzie; wyglda na
zmczonego, rozdranionego i sfrustrowanego sprztaniem garau!
Umiechnem si do siebie!
Kiedy, gdy nadejdzie stosowna pora, bd mia dla niego przesanie
zmieniajce ycie: nie musisz posiada tego wszystkiego!
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==
2
Krzyyk na drog
N ARODZINY NADZIEI
Jestem dzisiaj minimalist zacz Troy przez kolor mojego domu.
Nigdy czego takiego nie syszaem, wic poprosiem Troya, aby to wyjani.
Troy by wysokim mczyzn okoo czterdziestki, o rudych wosach i krtko
przycitej rudej brodzie. Rozmawialimy na konferencji na temat prostego ycia
w Minneapolis.
Troy wyjani, e przed kilku laty kupi dom, zakadajc, e jego przyjaciel
wprowadzi si i wsplnie bd pokrywa opaty. Jednak z powodu zmiany
sytuacji yciowej przyjaciel si wyprowadzi. Zamiast szuka nowego
wsplokatora, Troy zdecydowa si podj dodatkow prac i zwikszy
dochd, aby samodzielnie utrzyma dom.
Ostatecznie powiedzia ta sytuacja zacza mi si dawa we znaki.
Miaem wicej pienidzy, ale mniej czasu. A co gorsza, nie potrafiem
zaoszczdzi tego dodatkowego dochodu. Praktycznie cay pochaniaa spata
hipoteki.
Troy popad w depresj. Zacz kupowa i zbiera rzeczy, aby zaspokoi
pragnienie kontroli. Wyprzedae garaowe i kocwki serii stay si dla niego jak
narkotyk.
Nie panowaem nad tym wspomina. Byem cakowicie obojtny na to,
co wyrzdzam sobie i swojej przestrzeni yciowej. A zauwayem, e z listwy
okiennej odprysa farba.
W ramach przygotowa do naprawy w przerwie na lunch Troy otworzy
przegldark i zacz szuka farby i koloru. Pojawio mu si tyle moliwoci, e
z pocztku by jak sparaliowany.
Jednak przeszukujc oferty, zauway na ekranie jeden obraz niepodobny do
innych. Przedstawia najmniejszy dom, jaki w yciu widzia, o powierzchni
zaledwie kilkudziesiciu metrw kwadratowych May Domek na kkach,
z kurami w ogrdku.
Zaintrygowa Troya. Po kilku klikniciach wszed w wiat ludzi, ktrzy
celowo wybierali mniejsze domy z mniejsz liczb przedmiotw. W ten sposb
Troy rozpocz podr ku minimalizmowi.
Natychmiast postanowi sprawi, by jego obecny dom bardziej nadawa si
do ycia. W cigu nastpnego miesica Troy usun z domu 1389 przedmiotw.
Pod koniec lata liczba usunitych rzeczy wyniosa ponad 3000.
Nie ze wszystkim atwo byo si rozsta wyzna mi Troy ale okazao
si, e potrzebuj procesu minimalizmu.
Zakoczy rozmow ze zami w oczach.
Joshua, to naprawd bolao od dawna. Potrzebowaem prostoty. Musiaem
wyj z dugw. Musiaem pozby si baaganu z ycia, ale przede wszystkim
potrzebowaem nadziei nadziei, e ycie moe by inne, lepsze. Da mi to
proces stawania si minimalist i mniejszy balast w yciu.
I prosz: w minimalizmie chodzi o to, co daje, a nie o to, co odbiera. To
celowe pooenie nacisku na to, co najbardziej cenimy, i usuwanie wszystkiego,
co nam staje w tym na przeszkodzie.
Pozwlcie, e z tej perspektywy wyjani dwa bdne przekonania dotyczce
minimalizmu.
PRZEMAWIA HISTORIA
Poszukiwanie upragnionego stylu ycia nie polega na rezygnacji ze wszystkiego.
Nie polega te na gromadzeniu wszystkiego i prbach lepszego uporzdkowania.
Chodzi natomiast o takie zmniejszenie liczby posiadanych przedmiotw, by te
nas nie zniewalay.
Fascynuje mnie to, e mdro ludowa i mdro ekspertw zgadzaj si co
do wartoci takiego podejcia do ycia.
Kiedy wraz z on zaczem uwalnia nasz dom od baaganu i usuwa
niepotrzebne rzeczy, czsto jej powtarzaem: To fantastyczne. Zmniejszanie
liczby rzeczy daje wolno! Ciekawe, dlaczego nikt nie powiedzia mi o tym
wczeniej?.
Wkrtce jednak zreflektowaem si. Czy rzeczywicie nikt wczeniej nie
powiedzia mi o minimalizowaniu? A moe po prostu nie suchaem?
Zaczem sobie przypomina kazania, ktre wygosiem na temat duchowych
niebezpieczestw materializmu. A poza tym przez cae ycie spotkaem si
z dziesitkami wyzwa, by odrzuca puste obietnice konsumpcjonizmu i poda
drog opart na wyszych wartociach.
Zaczem czyta i odkryem, e minimalizm wcale nie jest nowym ruchem.
Obojtnie, czy by konkretnie okrelany mianem minimalizmu czy nie,
praktykowano i popularyzowano go przez tysice lat na pewno przed naszym
obecnym spoeczestwem masowej produkcji, dugo przed suburbanizacj
i zdecydowanie przed rewolucj przemysow. We wszelkich gospodarczych
uwarunkowaniach zachcano do minimalizmu jako sposobu na ycie dajcego
satysfakcj.
Dzisiaj szanujemy pewne osoby, ktre w minionych wiekach zachcay do
takiego podejcia do ycia, w tym Henryego Davidea Thoreau i Johna Ruskina.
Bywaj oni okrelani mianem ojcw ruchu minimalistycznego. Jednak
minimalizm poprzedza ich wszystkich i to zdecydowanie. Minimalistyczny styl
ycia moe dzisiaj zyskiwa na popularnoci, ale z pewnoci nie jest zjawiskiem
nowym.
Pewnego razu Duane Elgin, ktremu czsto przypisuje si wprowadzenie do
publicznej dyskusji okrelenia dobrowolna prostota, powiedzia do mnie:
Mwi ludziom, e jestem pra-pra-pra-pra-pra-wnukiem tego ruchu, ktry zacz
si 2 tysice lat temu od nauk Jezusa, Buddy i innych wielkich mdrcw
rozumiejcych znaczenie prostoty. Nowoci nie jest warto prostoty, lecz raczej
warunki wiata, w ktrym jest ona rozumiana.
ycie z mniejszym bagaem zawsze uwalniao i oferowao wicej
rnorakich moliwoci, napeniao ludzi nadziej i poczuciem sensu. Pozwala
im rozwija si duchowo i y peniej, a nie jako zwykli zbieracze dbr
materialnych. Dlatego te minimalizm nie jest nowym podejciem do ycia
wynalezionym w odpowiedzi na nadmiern produkcj towarw. Wrcz
przeciwnie. Nasi najbardziej zaufani przywdcy duchowi zachcali do niego od
wiekw.
W tym ten, ktry uksztatowa mj wiatopogld bardziej ni ktokolwiek
inny: Jezus.
G DZIEBD
Anette Gartland jest irlandzk niezalen dziennikark mieszkajc gwnie
w poudniowo-wschodniej Azji. Wikszo czasu spdza w Malezji, czsto
podruje do Australii i Indonezji, kiedy moe, leci do Indii, raz w roku
odwiedza Irlandi i Francj, a w planach na przyszo ma wiele innych krajw.
Anette twierdzi, e umoliwia jej to minimalizm. Annette nie ma ani domu na
stae, ani samochodu. Od stycznia 2013 roku, kiedy postanowia wyjecha
z Francji, jest nomad i pracuje za porednictwem internetu. Okrela siebie
mianem gdziebdzia.
Kiedy straciam wany kontrakt w 2009 roku opowiadaa otrzymaam
pewn rekompensat i postanowiam ruszy w podr. Cudownie byo
przemieszcza si tylko z kilkoma torbami. Nie byo mnie trzy, cztery miesice
i za kadym razem gdy wracaam do domu, przytaczay mnie te wszystkie rzeczy
w domu, rachunki, koszt utrzymania mieszkania i samochodu.
Wtedy zdecydowaa si ograniczy majtek do minimum i zosta
koczownikiem.
Oprnienie domu z nagromadzonych rzeczy zajo Annette trzy miesice
niemal cigej pracy. (Nigdy nie twierdziem, e zostanie minimalist jest szybkie
i atwe!) Annete wikszo rzeczy rozdaa, a sprzedaa jedynie kilka
najnowoczeniejszych sprztw, troch mebli i ubra.
Jak moecie si spodziewa, z niektrymi rzeczami byo jej trudniej si
rozsta ni z innymi.
Nadal mam kilka par butw upchanych w kartonach i cakiem sporo
ksiek i dokumentw mwi. Bycie minimalist nie oznacza rozdania
wszystkiego. Oznacza tylko posiadanie rzeczy, ktrych naprawd potrzebujemy.
A oczyszczanie to proces i zdecydowanie wymaga czasu.
Poza tym pozostanie minimalist to dla Annette codzienne wyzwania. Rzeczy
akumuluj si szybko.
Kiedy jako dziennikarka uczestnicz w jakim wydarzeniu mwi
Annette czsto dostaj T-shirty, DVD, ksiki, kalendarze i wszelkiego rodzaju
pamitki.
Czasami Annette udaje si natychmiast przekaza niechciane rzeczy innym,
ale czasem wpycha je do torby i sortuje, kiedy moe.
Podre wymagaj od Annette sporo porzdkowania, gdy decyduje, co
z sob zabra, ale dostrzega w tej pracy pozytywny aspekt.
Regularne sortowanie rzeczy daje wielk korzy. Jestem wiadoma tego,
co mam, i jestem zmuszona do tego, aby szczerze stwierdzi, czego potrzebuj,
a czego nie.
Annette mieszka w hotelach albo w wynajmowanych mieszkaniach jako
sublokatorka, a czasami pilnuje komu domu. Jedn z gwnych korzyci takiego
sposobu ycia, jak twierdzi, jest czas i energia na prac nad wasn stron
internetow powicon ochronie rodowiska Changing Times[12].
Annette zawiadcza:
Widz przyjaci, ktrych czas i pienidze s poerane przez wielkie domy
z ogrodami i kosztowny styl ycia, i jestem szczliwa, e mog skupi si na
pisaniu tego, co chc pisa. Podoba mi si te to, e mog wyruszy
gdziekolwiek pod byle pretekstem.
Rozumiem, e wasz preferowany styl minimalistycznego ycia bdzie rni
si od stylu Annette. W zasadzie minimalizm jest za kadym razem unikalny.
Tym tematem zajmiemy si w nastpnym rozdziale: jak y minimalistycznie
w sposb dla was naturalny i odpowiedni.
Jednak w kadym wypadku minimalizm uwalnia was, abycie mogli lepiej
y. Czy nie tego chcecie?
Bez wzgldu na pocztkowe bdne pojmowanie idei minimalizmu teraz
znacie prawd. Minimalizm to celowe promowanie rzeczy, ktre najbardziej
cenimy, i usuwanie wszystkiego, co nam w tym przeszkadza. Jest dla wszystkich,
ktrzy chc czerpa wicej z posiadania mniej.
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==
3
Minimalizm na wasny sposb
TO ZALEY
W poprzednim rozdziale przyjrzelimy si sytuacji, kiedy to mody, bogaty
urzdnik zada Jezusowi pytanie o ycie wieczne. Jezus powiedzia mu, aby
sprzeda wszystko, co posiada, i przekaza zyski biednym.
Znaem wielu chrzecijan, ktrzy po usyszeniu tej przypowieci prbowali j
zracjonalizowa. Jezus nie mia tak naprawd na myli, e ten urzdnik mia
rozda wszystko. (Na pewno mnie samemu zdarzao si tak twierdzi). Jestemy
tak przywizani do naszych pienidzy i majtku, e przeraa nas myl o ich
rozdaniu.
Z kolei niektrzy chrzecijanie (znacznie mniej liczni) suchali historii
o modym, bogatym urzdniku i prbowali zastosowa j na zbyt wielk skal.
Uznali, e aby by wiernym Bogu, ludzie powinni praktycznie zrezygnowa
ze wszystkiego, co posiadaj. Cnotliwe ycie, zakadali, to wycznie takie bez
bogactwa, majtku, a nawet bez domu.
Obstawanie przy ktrej z tych skrajnoci lekcewaeniu nakazu Jezusa
i przesadnym potraktowaniu go jest bdem. W zasadzie praktykowanie
minimalizmu pomogo mi zrozumie, e haso jeden rozmiar pasuje wszystkim
w odniesieniu do majtku byo odlege od tego, co mia na myli Jezus.
Dla wyjanienia przytocz kolejny incydent z Jego ycia.
Podczas podry Jezus dotar na obszar o nazwie Darasz, gdzie spotka
sponiewieranego yciem mczyzn, ktrego gnbiy demony. Ludzie yjcy
obok bali si go, sprbowali wic go zwiza, ale dziki ogromnej sile
mczyzna zawsze si uwalnia. Poniewa by niemile widziany wrd ywych,
zamieszka pord zmarych na cmentarzu. Od czasu do czasu jego krzyki niosy
si echem po okolicy. Zadawa sobie rany kamieniami. Smutna i przeraajca
posta.
Czowiek ten podszed do Jezusa, a Jezus przyj go ze wspczuciem,
podobnie jak modego bogatego urzdnika. Jezus przegoni demony. Moemy
sobie jedynie wyobraa podziw i wdziczno mczyzny wobec Jezusa.
Mczyzna natychmiast si uspokoi. Jako e prawie nie mia na sobie odzienia,
Jezus znalaz mu ubranie.
Wkrtce Jezus musia odej. Odnowiony mczyzna nie mg znie tak
nagego rozstania z Nim. Inni dwunastu uczniw podrowali wraz
z Jezusem; czy on nie mg uczyni podobnie? Gdy Jezus wsiad do odzi,
prosi Go optany, eby mg zosta przy Nim.
Zauwacie, e dokadnie takiej reakcji Jezus oczekiwa od modego, bogatego
urzdnika! Jezus poprosi go, aby sprzeda wszystko i poszed z Nim.
I faktycznie, kiedy czytamy Ewangelie, widzimy, e Jezus zawsze wzywa ludzi,
by zostawili wszystko i poszli za Nim. Spodziewalibymy si wic, e Jezus
powie do mczyzny z Daraszu: Pewnie, wskakuj. Tam gdzie pyniemy,
przyda si twoja pomoc.
Jednak Jezus zareagowa w zupenie niespodziewany sposb, mwic:
Wracaj do domu, do swoich, i opowiedz im wszystko, co Pan ci uczyni i jak
ulitowa si nad tob[14].
Ten kontrast jest wany:
W przypowieci o modym, bogatym urzdniku Jezus powiedzia:
Sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim; potem przyjd i chod za
mn.
W przypowieci o bezdomnym z Daraszu Jezus podarowa mu nowe
ubranie, a potem powiedzia: Wracaj do domu, do swoich i opowiedz im
wszystko.
Zastanwmy si, dlaczego Jezus kaza temu drugiemu czowiekowi
zatrzyma swj dom, gdy bogatemu urzdnikowi i innym kaza wszystko
sprzeda.
Odpowied: poniewa zostali powoani do penienia w yciu innych zada.
Zostali stworzeni do rnych celw.
Dzisiaj widzimy podobn rnorodno powoa wrd chrzecijan.
Wyglda na to, e Bg nadal wzywa niektrych chrzecijan, aby porzucili
wszystko. Myl o Matce Teresie z Kalkuty. O Shanie Claibornie, wspczesnym
mnichu z Filadelfii. O Jan i Ellen Smit, ktre zostawiy wasny dom, aby zaoy
sierociniec dla crek winiarek w Tajlandii. Wszystkimi kierowaa mio do
Chrystusa.
Lecz niezliczone rzesze innych dostay odmienne wezwanie. Zostali oni
powoani, aby by rolnikami, bankierami, pisarzami, prawnikami albo
nauczycielami. Nie zostali wezwani do porzucenia domw w imi Ewangelii.
Wrcz przeciwnie tak jak czowiekowi z Daraszu kazano im wraca do domu!
Jeeli znajdziemy si w tej drugiej kategorii, czy to znaczy, e powinnimy
kupi najwikszy dom, na jaki nas sta, i zapeni wszystkie szafy po brzegi?
Oczywicie, e nie. Nadal odnajdujemy prawd w sowach Jezusa skierowanych
do bogatego urzdnika: nadmierny majtek powstrzymuje nas przed realizacj
naszego celu. A z pewnoci zostalimy stworzeni do czego wikszego!
Mamy w yciu wielkie marzenia. Szukamy najwikszego dobra, jakie
moemy osign w tym jednym yciu, ktre zostao nam dane. Decydujemy, co
jest nam potrzebne, aby wypeni to zadanie (rolnik, na przykad, potrzebuje
innych rodkw ni nauczyciel). A potem nie pozwalamy, aby cokolwiek
powstrzymao nas przed osigniciem naszego celu.
I znowu: bez wzgldu na duchowy wiatopogld macie marzenia, macie
pasje i strasznie si martwicie, co was czeka w przyszoci. Dlatego wanie
posiadanie mniej jest dla nas wszystkich takie wane. Cokolwiek to bdzie,
dobrze jest, jeeli robimy to, do czego si nadajemy.
Jeeli to konieczne, moemy znale odpowied w biegu.
O PANUJCIE HEURYSTYK
Niektre osoby widz jasno wasny cel w yciu. Jest im wzgldnie atwo
uksztatowa wasn form minimalizmu. Musz jedynie znale tak jego
odmian, ktra bdzie najkrtsz drog midzy miejscem, gdzie si znajduj,
a tym, gdzie chc si znale.
Inni z pewnoci wikszo nie widz swoich celw wyranie. By moe
maj pewne wyobraenia dotyczce tego, co chc osign w yciu, ale
przypominaj one ptno, ktre tylko czciowo zostao pomazane farb. Ci
ludzie odczuwaj wic niezadowolenie z nadmiernych wydatkw
i nagromadzenia dbr. Chcieliby to zmieni, ale przynajmniej na pocztku nie
potrafi w peni i naleycie zaplanowa procesu swojego zmierzania do
minimalizmu.
Naleaem do tej drugiej kategorii. Moe wy te do niej naleycie. Jeeli
spdzilicie cae ycie w pogoni za rzeczami, ktre nie maj znaczenia, na
pocztku trudno rozpozna te, ktre je maj.
Chciabym zachci was, abycie mimo wszystko rozpoczli proces
minimalizacji. Jestem przekonany, e nagromadzilicie nadmiar przedmiotw,
ktrych chcielibycie si pozby bez wzgldu na wszystko. Skoro tak, proces
minimalizowania pomoe wam stworzy wizj na przyszo. Wtedy rozszerzenie
tej wizji o to, czego chcecie dalej, pomoe wam udoskonali minimalizacj.
Bdziecie sobie zadawa takie pytania: czy rzeczywicie potrzebna mi jest ta
rzecz? Dlaczego? Dlaczego nie? Wedug jakich zasad powinienem si pozbywa
przedmiotw albo je zatrzymywa? W zasadzie do czego zmierzam?
Nie jest to zwyky zstpujcy proces przechodzenia od wyznaczonych sobie
celw do ich osigania. Nie jest to te wstpujcy proces wymylania, jak
posiada mniej. Chodzi o jedno i drugie, i o jeszcze wicej. Okrelacie swoje cele
i jednoczenie przyjmujecie swobodniejszy styl ycia.
Kiedy moja ssiadka June powiedziaa, e nie musz posiada tych
wszystkich rzeczy, razem z Kim zaczlimy pozbywa si przedmiotw. Lecz
wwczas musielimy rozway wiele kwestii.
Na przykad jednym z garaowych gratw by komplet kijw do golfa.
Rzadko ich uywaem. Czy rzeczywicie bd w przyszoci duo grywa
w golfa? Jeeli nie, czy warto trzyma w domu komplet kijw? Zdecydowaem,
e golf nie stanowi dla mnie wysokiego priorytetu, wic pozbyem si kijw.
Mielimy te st obiadowy na 8 osb oraz zastaw na tyle samo osb, cho
nasza rodzina liczya tylko 4 osoby. Czy powinnimy kupi mniejszy st
i wyda poow zastawy? W tym przypadku wraz z Kim postanowilimy, e nie
powinnimy wprowadza tej zmiany. Czsto przychodzili do nas gocie albo
zapraszalimy do domu grupy z naszego Kocioa, wic moliwo przyjcia
goci przy stole bya dla nas wana. W tym wypadku warto gocinnoci
uksztatowaa nasz konkretn praktyk minimalizmu.
W ten sposb minimalizowanie stao si dla nas procesem heurystycznym.
To znaczy, e uczeniem si poprzez dziaanie, uczeniem si po drodze, krok po
kroku. Wszystkim polecam to samo podejcie.
Natychmiast zacznijcie od rezygnacji z posiadania i od usuwania rupieci. To
pomoe wam w nakreleniu celw i wartoci. Moecie na przykad dostrzec, e
chcecie spdza mniej czasu na zajmowaniu si przedmiotami, aby mie go
wicej dla rodziny i przyjaci. Kiedy zaczniecie wydawa mniej pienidzy na
zakupy, moecie nagle zyska swobod zmiany pracy. Moe zechcecie wyj
z dugw, aby wczeniej przej na emerytur, podrowa albo wesprze wane
dla was cele.
Szczegy s tak rnorodne jak wy sami. Odnajdziecie wasn drog. Tylko
wy moecie tego dokona, a swoje przeznaczenie dostrzeecie, gdy ju zrobicie
pierwszy krok.
Zapytajcie o to moich przyjaci Davea i Sheryl Balthropw.
PODR KU WICEJ
Wiosn 2013 roku Dave i Sheryl wybrali si w dugo odkadan podr swoim
szarym SUV-em z domu w Eugene, w stanie Oregon, wzdu piknego
wybrzea poudniowego Oregonu i Kalifornii a do Santa Barbara[15]. W kocu
udao im si wyrwa z pracy i cieszy si now wolnoci, mimo syndromu
pustego gniazda. Ta podr bya dla nich czym wicej ni szans na relaks
i odnowienie zwizku. Dawaa im take czas na skupienie si na czym, o czym
myleli od jakiego czasu: uproszczeniu ycia. Mijajc lnicy ocean, ciemne
lasy, trawiaste wzgrza, suchali podcastw, w ktrych minimalici opowiadali
o wartoci posiadania mniej.
To odmienio ich ycie.
Podczas tej podry Blathropowie przeszli od flirtu z ide minimalizmu do
oddania si jej caym sercem.
Ta zapracowana para bardzo potrzebowaa odmiany. Dave by doradc osb
niepenosprawnych, a Sheryl pracowaa jako adwokat. Oboje cieszyli si dobrym
zdrowiem, wymagajc prac i kochajc rodzin. Jednak od pewnego czasu
odczuwali pewien niedostatek. Nigdy nie starczao im czasu ani pienidzy.
Tak jak wikszo rodzicw powicili sporo czasu i wysiku, aby zapewni
swoim dzieciom jak najlepsze warunki yciowe, wedug wasnych standardw.
Kupili wymarzony dom w stylu kolonialnym w Eugene i wielokrotnie
zapoyczali si pod hipotek, aby zapewni sobie wygody i luksus
amerykaskiej wyszej klasy redniej. Jednak gdy ich dzieci po kolei koczyy
liceum i opuszczay rodzinne gniazdo, nawiedzio ich drczce podejrzenie, e
co jest nie tak. Chocia mieli wystarczajce rodki finansowe, coraz trudniej im
byo znale czas, by cieszy si yciem wraz z rodzin, planowa przyszo
i dba o zdrowie.
Suchajc audycji na temat minimalizmu, dostrzegli rozdwik midzy tym,
co uznawali za swoje priorytety, a tym, jak faktycznie spdzali czas i wydawali
pienidze. Sheryl mwi: Zrozumielimy, e cigle odkadalimy najwaniejsze
dla nas rzeczy: spdzanie czasu z rodzin, dawanie, rozwijanie wiary, dbanie
o zdrowie i odkadanie funduszy na emerytur. Powicilimy to wszystko, aby
utrzyma dom i pozycj. Z zaskoczeniem doszlimy do wniosku, e
powicilimy wicej czasu na wybieranie waciwych kanap do salonu ni na
dbanie o wasne zdrowie.
Postanowili, e podejm dziaanie, aby zmniejszy liczb posiadanych
przedmiotw. Zaczli sprzedawa i rozdawa spor cz majtku. Przeprowadzili
si do duo mniejszego domu po drugiej stronie ulicy.
Wynik? Po zminimalizowaniu majtku Dave i Sheryl ciesz si dzisiaj
nowym yciem bez zakce. W kocu mog zaj si tym, co ma najwiksze
znaczenie w ich yciu: rodzin, wiar i wewntrznym spokojem.
Lecz ich historia na tym si nie koczy. Dave i Sheryl, uwolnieni od
dwigania niepotrzebnego majtku, zaczli dostrzega nowe pasje w swoim
yciu. Dave odkry mio do pisania. Sheryl odkrya w sobie trosk
o potrzebujce rodziny i w swojej adwokackiej praktyce przeniosa nacisk ze
sporw sdowych na mediacj. Oboje skupili si bardziej na przekazaniu swoim
dzieciom dziedzictwa wspanialszego ni wielki dom.
Balthropowie przeszli na minimalizm, poniewa dostrzegli, e ich ycie nie
pasowao do wartoci, ktre wyznawali. Przy okazji jednak wygospodarowali
dodatkow przestrze w swoim yciu i odkryli pasje, ktrych wczeniej nie byli
wiadomi.
Wystawa chiskiego artysty Song Donga pod tytuem Waste Not [Nie marnuj]
to zbir przedmiotw z gospodarstwa domowego bdcych wasnoci jego
zmarej matki. Instalacja zawiera cay inwentarz rzeczy: kubki, garnki, miski,
tubki po pacie do zbw, koszule, guziki, dugopisy, zakrtki do butelek, torby,
wiadra, sznurki, krawaty, miski do ryu, torebki, skakanki, wypchane zwierzta
i lalki razem dziesi tysicy przedmiotw. Wszystko to zostao wcinite do jej
domu, w ktrym mieszkaa w Pekinie, o powierzchni zaledwie kilkudziesiciu
metrw kwadratowych. (Dom jest tak may, e transportuje si go z ca
zawartoci)[18].
Kiedy przed kilku laty zwiedzaem t wystaw w Muzeum Sztuki
Nowoczesnej w Nowym Jorku, targay mn sprzeczne uczucia.
Moj pierwsz emocjonaln reakcj byo zdumienie. Dlaczego kto miaby
przechowywa 12 pustych tubek po pacie albo sto krtkich odcinkw sznurka?
Nastpnie niedowierzanie: jak to wszystko zmiecio si w tak maym domu?
Potem przyszo zniesmaczenie. Jaki okropny sposb na ycie! Te wszystkie
rzeczy w jednym domu!
I na koniec wierzcie lub nie poczuem wdziczno.
Zrozumiaem, e ta wystawa ilustruje nie gromadzenie, ale filozofi caego
pokolenia dorastajcego w Chinach w okresie intensywnej wojny, racjonowania
ywnoci, godu, wyklucze i cigego braku towarw. Matce Song Donga
przechowywanie wszelkich doczesnych dbr wydawao si niezbdne do
przetrwania. To, co dla mnie wygldao jak patologiczne gromadzenie, byo w
rzeczywistoci racjonaln reakcj na zewntrzn dezorganizacj.
Dzisiaj nadal przychodzi mi na myl wystawa Song Donga, gdy tylko
obserwuj, jak ludzie z rnych epok, yjcy w odmiennych warunkach
uzaleniaj si od materialnych dbr. To, kiedy si urodzilimy, w jakiej fazie
ycia znajdujemy si w danym momencie, co przeylimy i przez co nadal
przechodzimy, ksztatuje nasze relacje wzgldem rzeczy.
Jak wasza przynaleno pokoleniowa wpywa na wasz styl
konsumpcjonizmu? Zwrcenie na to uwagi moe okaza si pomocne.
Analiza pokoleniowa na pewno nie jest precyzyjna ani decydujca. Moe
jednak rzuci wiato na pewne sprawy i pomc nam w zrozumieniu siebie[19].
Okrelcie swoje pokolenie, a potem zastanwcie si, jak wpyno ono na wasze
nastawienie do gromadzenia i konsumpcji.
Jeeli urodzilicie si midzy rokiem 1928 a 1945, to naleycie do
milczcego pokolenia.
Jeeli urodzilicie si midzy rokiem 1946 a 1964, naleycie do pokolenia
baby boom.
Jeeli urodzilicie si midzy rokiem 1965 a 1980, naleycie do pokolenia
X.
Jeeli urodzilicie si midzy rokiem 1981 a 2000, naleycie do pokolenia
Y.
K ONSUMPCJONIZM A POKOLENIE X
Pokolenie X moi rwienicy zostao zaszufladkowane jako pokolenie
cynicznych, indywidualistycznych i skoncentrowanych na sobie surwiwalistw.
W pewien sposb utknlimy midzy amerykaskim konsumpcjonizmem
w najbardziej rozpasanej wersji a dochodzcymi do gosu realiami dotyczcymi
tego, co naprawd oznacza posiadanie zbyt wiele, i manewrujemy midzy tymi
dwiema opcjami.
Okrelano nas mianem dzieci z kluczem na szyi. Dorastalimy z
pracujcymi rodzicami o znacznym dochodzie, ktrym jednak czsto brakowao
czasu i energii dla swoich dzieci. Nasi rodzice kupowali domy na
przedmieciach czasami za cen rodzinnych obiadw przy wsplnym stole.
Pokolenie X doroso podczas rewolucji technologicznej. Wikszo z nas
posza do szk, gdzie nie byo komputerw, ale uczya si pisa w edytorach
tekstw, a potem, koczc college, wysyaa wypracowania do profesorw
poczt elektroniczn. Z powodu rewolucji technologicznej nasz wiat stawa si
coraz bardziej mobilny. Wskutek indywidualistycznych de i nieufnoci wobec
instytucji przedstawiciele naszego pokolenia rednio siedem razy w yciu
zmieniaj prac, czego nasi dziadkowie nie potrafili sobie wyobrazi.
Jednak dzieci potrafi zmienia ludzi. Osoby z pokolenia X s teraz rednio
po czterdziestce i maj dzieci w rnym wieku. Wikszo z nich w reakcji na
postawy rodzicielskie, wrd ktrych wyrosa, przyjmuje model przeciwny do
dzieci z kluczem na szyi i staje si rodzicami helikopterami. A jeli dodamy
do tego dziadkw z pokolenia baby boomers, ktrzy przywykli okazywa
mio przez kupowanie podarunkw, domy pokolenia X szybko zostaj
zasypane rupieciami.
Jeeli naleycie do pokolenia X, ju niedugo osigniecie wasze szczytowe
zarobki. Korzyci, jakie podsuwa wam konsumpcjonizm, mog wydawa si
w waszym zasigu. Nie dajcie si ogupi. Wiecie, jak nadmierne gromadzenie
ju zaczo wywiera na was negatywny wpyw. Powiedzcie NIE
konsumpcjonizmowi, zanim bdzie za pno.
K ONSUMPCJONIZM A POKOLENIE Y
W pewnym sensie minimalizm to naturalny sposb ycia dla pokolenia Y.
Nalecy do pokolenia Y urodzili si tu po rewolucji technologicznej
(chocia nic nie wskazuje na to, eby zwalniaa). Ich wiat jest mniejszy, a oni
oczekuj dostpu do technologii i do siebie nawzajem przez cay czas. Kawiarnie
zastpuj biura, wsppraca wypiera rywalizacj, a mobilno to nowa
stabilizacja. Wiele osb z pokolenia Y powie wam, e trudno prowadzi mobilny
styl ycia, gdy dom jest peen rzeczy.
Ze wszystkich grup wiekowych to pokolenie jest najbardziej uwiadomione
ekologicznie, co ma znaczcy wpyw na ich zwyczaje konsumenckie. czno
dziki technologii daje nowe moliwoci wsplnej gospodarki, w ktrej
aktywa (rowery, samochody, domy) nie s wasnoci poszczeglnych osb, ale
stanowi wasno wspln. Dostp zastpi wasno.
Dodatkowo internet stworzy wiatowy pchli targ. Kiedy prawie kady
dostpny ludzkoci produkt moe znale si pod twoimi drzwiami w niecae 24
godziny jedynie za spraw nacinicia klawisza, masz mniejsz potrzeb
gromadzenia w domu inwentarza.
Minimalizm jest atrakcyjny dla pokolenia Y. Ten ruch ucieleniaj obecne
trendy w projektowaniu. Technologia bardziej ni kiedykolwiek uatwia nam
posiadanie mniej, a minimalistyczny styl ycia pasuje do wielu gboko
zakorzenionych wartoci[20].
Naley jednak zauway, e to pokolenie ukoczyo studia i poszo do pracy
w poowie wiatowego kryzysu. Bezrobocie w poczeniu z rekordowym
zadueniem si na studia sprawiy, e wielu z pokolenia Y pozostaje skromny
dochd, nawet gdyby chcieli odda si konsumpcjonizmowi. Dopiero si okae,
czy warunki ekonomiczne, w ktrych si wychowali, uksztatoway ich na
naturalnych minimalistw, czy te przyszy rozwj gospodarczy spowoduje, e
osun si w ekscesy posiadania, ktrym ulego poprzednie pokolenie. Ze
wzgldu na dobro pokolenia Y mam nadziej, e speni si ten pierwszy
scenariusz.
Jeeli naleycie do pokolenia Y, skierujcie si ku nowemu,
minimalistycznemu modelowi, ktry moe uwolni nas wszystkich. Macie do
tego lepsze podstawy ni ktokolwiek inny.
Pomocne bdzie dla nas zrozumienie, jak przynaleno pokoleniowa
wpywa na nasz zwizek z kultur konsumpcyjn. Pomoe nam te
zidentyfikowanie niebezpiecznego nastawienia, na ktre najwyraniej podatne s
wszystkie pokolenia w Ameryce: mowa o myleniu nadmiaru z sukcesem.
N ARZDZIA PRACY
Uwielbiamy robi zakupy. Wystarczy spojrze na czarny pitek.
W Ameryce wito Dzikczynienia wczeniej powicone dzikowaniu za
to, co mamy stao si okazj do rodzinnego szalestwa zakupw. Ponad 140
milionw Amerykanw wyczekuje zakupw w weekend po wicie
Dzikczynienia. Tylko w tym witecznym okresie Amerykanie wydaj ponad
600 miliardw dolarw[21].
Marketingowcy i agencje reklamowe najwyraniej odniosy sukces. W roku
2013 spece od marketingu wydali 171 miliardw dolarw na reklamy w mediach
(internetowe, prasowe, uliczne, radiowe, telewizyjne)[22].
Jeeli mylicie, e jestecie odporni na si reklam albo zbyt mdrzy, by jej
ulec to si mylicie. Korporacje nie wydaj 171 miliardw dolarw na reklamy
w nadziei, e na was wpyn; wydaj te pienidze, bo wiedz, e na was
wpyn.
Oczywicie nie chc, abycie byli tego wiadomi. W zasadzie im bardziej
wierzycie, e reklamy nie maj na was wpywu, tym lepiej wykonali swoj prac.
Nikomu z nas nie podoba si myl, e atwo moe manipulowa nami obcy
i wykorzystywa nas do swoich ukrytych celw. Z tego powodu wikszo
udanych kampanii reklamowych stara si wywrze na nas wraenie, tworzc
pozytywny zwizek z nasz podwiadomoci. Sugeruj, e nasze ycie
seksualne poprawi si dziki wodzie koloskiej, nasze przyjcia bd bardziej
oywione za spraw reklamowanych napojw, nasza reputacja zyska dziki
nowemu samochodowi, a my sami bdziemy czuli si bezpieczniej, gdy
wykupimy dane ubezpieczenie.
Dokonuj tego na przerne sposoby: kolorem logo, umieszczeniem swojego
produktu na ekranie, wsparciem celebryty, nawet tym, w ktr stron rzuca
spojrzenie fotografowana osoba, oraz wielkoci renic.
Jednak narzdzia specw od marketingu, ktre wycigaj od nas pienidze,
to nie tylko reklamy i chwytliwe hasa. Marketing medialny to sztuka, a nawet
co wicej. Kampanie oddziaujce na nasze wydatki opieraj si na nauce
i gruntownej wiedzy o tym, jak manipulowa naszymi umysami.
Oto niektre z najpowszechniejszych wybiegw w wiecie sprzeday
detalicznej. S tak powszechne, e rozpoznacie niemal wszystkie. Pamitajcie
wtedy, e kada metoda jest specjalnie zaprojektowana i wykorzystywana, aby
was przekona do kupowania, kupowania i kupowania jeszcze wicej.
Punkty i karty lojalnociowe. Firmy oferuj nam darmowe nagrody, kiedy
wydajemy pewn ilo pienidzy w ich sklepach. Czsto zachcaj nas do
zakupw rzeczy, ktrych nie potrzebujemy, jedynie dla satysfakcji ze
zdobycia nagrody.
Karty kredytowe do sklepu. Te karty oferuj nam procentowy rabat na
nasze zakupy, jeeli doczymy od razu. To znakomicie si sprawdza dla
tych, ktrzy je proponuj: badania naukowe dowodz, e z tak kart
w rku wydacie dwa razy wicej[23]. Przy okazji producent i sprzedawca
zgromadz wszystkie wasze dane osobowe, a take poznaj nawyki
zakupowe.
Nastawienie na niedostatek. Spece od marketingu rutynowo stwarzaj
poczucie koniecznoci dokonania zakupu. Przedmiot wystawiony na
sprzeda w ograniczonym czasie! Oferta w pakiecie wkrtce przestanie
obowizywa! Ograniczona liczba miejsc! Kade z tych twierdze zmusza
nas do podjcia natychmiastowej decyzji. Zazwyczaj koczy si tym, e
podejmujemy niewaciw.
Natychmiastowa obnika. Dyrektor naczelny JCPenney zosta zwolniony,
poniewa postanowi usun wyprzedaowe ceny towarw w sklepach tej
sieci. Mia strategi, by wyceni kady towar jak najniej na stae adnego
zamieszania i wyprzeday, po prostu tanie towary. Niestety strategia
zawioda, gdy sprzeda gwatownie spada. Obnienie oryginalnych cen
przyczynio si do niszej sprzeday. Jak to moliwe? Ostatecznie
naukowcy stwierdzili, e konsumenci woleli kupowa towary oznaczone
hasem wyprzeda, ni kupi dokadnie ten sam produkt w tej samej cenie
bez promocyjnej nalepki. Naukowcy wysnuli wniosek, e wikszo
konsumentw nie ma pojcia, ile produkt powinien kosztowa. Poprzez
sztuczne powikszenie pierwotnej ceny potrafi przekona konsumenta, e
dobija wietnego targu za cen wyprzedaow, nawet jeeli faktycznie tak
nie jest[24].
Cena puapka. Restauracje czsto ustalaj absurdalnie wysokie ceny
jednego lub dwch da, chocia wiedz, e tylko nieliczni zdecyduj si na
ich zamwienie. Jednak w zestawieniu z jednym drogim daniem wszystko
inne wyglda na tasze. W handlu detalicznym osiga si to przez
wycenienie jednego towaru znaczco wyej od podobnych towarw
ssiadujcych z nim (na przykad due telewizory plazmowe).
Towar w zanionej cenie. Powszechnym wybiegiem w sklepach
spoywczych (chocia nie s one w tym osamotnione) jest oferowanie
jednego towaru w cenie obnionej, aby tylko wcign klientw do rodka.
Chocia podnios niewielk strat, sprzedajc dan rzecz, to maj pewno,
e wyjdziecie z nich, kupiwszy wicej ni tylko t jedn rzecz.
Prbki. Dla kupujcych darmowe prbki jedzenia to znakomita okazja, aby
co przeksi albo sprawdzi promowany towar, ktry sklep ma nadziej im
sprzeda. Jednak kryje si za tym przemylana strategia sklepu. Kiedy tylko
zjadamy prbk, przekazujemy organizmowi sygna, e przysza pora na
posiek, a nasz mzg zaczyna szuka jedzenia. Niektre badania dowodz,
e 40 procent ludzi, ktrzy czstuj si w sklepie prbk, ostatecznie kupi
co do jedzenia, chocia nie planowao zakupu[25]. Sam fakt, e nie dalicie
si namwi na reklamowany towar, nie znaczy, e sklep nie zmanipulowa
was, abycie wydali pienidze.
Architektoniczne rozmieszczenie. Wikszo z nas wie, e sklepy
spoywcze umieszczaj podstawowe produkty rolne, nabia, miso
i pieczywo w przeciwnych naronikach, abymy musieli przej dugie
odcinki sklepu, przez co market ma wicej czasu, aby przechwyci nasz
uwag. Czy jednak wiedzielicie, e centra handlowe celowo dezorientuj
kupujcego, aby zachci go do szukania i impulsywnych zakupw? Albo
e hurtownie celowo budowane s na przedmieciach, aby zachci
kupujcych, by pozostali duej i wydali wicej, skoro ju wybrali si na t
wycieczk? Prawie kady sklep detaliczny odzwierciedla specyficzn
strategi architektoniczn, majc na celu wydobycie z nas konsumpcyjnych
tendencji.
To zaledwie kilka sposobw, ktrymi spece od marketingu prbuj zmusi
nas do kupowania wicej, ni potrzebujemy. Rozwacie, ile trudu zadaj sobie
sklepy detaliczne (i inne placwki), aby was omami i nakoni do zakupw. Ta
zacieka batalia toczy si codziennie przeciw nam. Zacznijcie zwraca uwag na te
powszechnie uywane techniki, abycie mogli szybko zauway ich wpyw na
was.
Poza tym wane jest, abycie zorientowali si we wasnych sabociach
i czuych punktach. Czy pewne sklepy nie kusz was niepotrzebnymi zakupami?
Czy s produkty, naogi albo okazje cenowe (takie jak wyprzeda), ktre
wywouj u was automatyczn reakcj? Moe kiedy odczuwacie konkretne
emocje smutek, samotno, al albo stres jestecie bardziej skonni odda si
bezmylnej konsumpcji.
Konsumpcjonizm zdominowa nasz kultur. Musimy nauczy si dostrzega
jego oddziaywanie. Poniewa wtedy moemy oprze si jego destrukcyjnemu
powabowi.
CUDOWNE WYBAWIENIE
Dziennikarka Margot Starbuck przeprowadzia ze mn wywiad telefoniczny na
temat rodzajw konsumowania, rodzicielstwa, witecznych prezentw
i hojnoci. Rozmowa trwaa okoo 45 minut, a kiedy si skoczya, mylaem, e
na tym nasze kontakty si zakocz.
Nie miaem pojcia, jaki efekt wywrze ta rozmowa po drugiej stronie linii.
Kilka dni po naszej rozmowie otrzymaem e-maila od Margot. Spodziewaem
si jakiego pytania albo proby o wyjanienie. Zamiast tego dzielia si ze mn
tym, jak jej pogld na posiadanie zacz si zmienia po naszej rozmowie.
Napisaa: Joshua, naprawd podobaa mi si nasza pogawdka. Od czasu tej
rozmowy pozbyam si tysica rzeczy (to przeraajce, jakie to byo atwe!).
Margot wraz ze swoimi nastoletnimi dziemi przeszli przez dom w Durham
w pnocnej Kalifornii i usunli wszystko, czego wicej nie potrzebowali.
Wkrtce przekazali liczne torby i kartony ze sprztami domowymi miejscowym
organizacjom charytatywnym ponad tysic rzeczy zaledwie w kilka dni!
Ucieszyem si, syszc to, i poprosiem Margot, aby informowaa mnie
o dalszych przygodach z minimalizmem.
Trzy miesice po naszej pierwszej rozmowie Margot napisaa do mnie
znowu. Tym razem wprost z galerii handlowej Streets of Southpoint w Durham.
Przysza wczeniej na umwiony lunch i przesza si znan tras. Jednak tym
razem, po nawrceniu na posiadanie mniej, wszystkie te towary, ktre kiedy
przykuway jej uwag, ujrzaa w nowym wietle: biuteri w Claires, buty
w Nordstrom, biae kurtki dinsowe w Sears. Jej wiadomo brzmiaa: Joshua,
chyba po raz pierwszy w yciu przeszam przez galeri i niczego nie zapragnam.
Zamiast tego dowiadczyam cakowitej satysfakcji, wiedzc, e mam wicej, ni
potrzebuj. To cudowne wybawienie.
Wybawienie od potrzeby posiadania. A take wybawienie od ulegania
spoeczestwu zbudowanemu na konsumpcjonizmie. To obiecuje minimalizm:
rado na widok tych wszystkich rzeczy, ktrych nie potrzebujemy. Ostateczne
uwolnienie naszego ycia, aby robi to, co ma dla nas znaczenie. Chc, abycie
zaznali tej samej radoci co Margot i inni minimalici.
Osignicie tego wybawienia bdzie wymagao od kadego z nas
uwiadomienia sobie istnienia konsumpcyjnego spoeczestwa, w ktrym
yjemy, i oparcia si mu. Bdzie take wymagao zajrzenia do wasnego wntrza,
zidentyfikowania w naszej naturze tego, co jest podatne na niechciane wpywy.
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==
5
Ch wewntrz
ZAPEWNI BEZPIECZESTWO
Nasze ycie jest kruche, a wiat nieprzewidywalny. Nic dziwnego, e wszyscy
pragniemy bezpieczestwa.
Jednak w utrzymaniu bezpieczestwa nie pomog nam doczesne rzeczy.
W yciu jest zbyt wiele przypadkw, a sia pynca z posiadania przedmiotw
zbyt saba. Dlatego zawsze podamy wicej. Nigdy w peni nie rozumiemy
sensu bezpieczestwa.
C wic powinnimy zrobi, zwaywszy na nasz uzasadnion potrzeb
bezpieczestwa?
Powinnimy zaj si tym, co tak czsto powicamy podczas pogoni za
coraz wiksz liczb przedmiotw, a mianowicie relacjami.
Wedug Margaret Clark, profesor psychologii w Yale, poczucie
bezpieczestwa moe si bra zarwno z dbr materialnych, jak i ze
wspierajcych relacji. Jednak atwo jest straci umiar. Clark pisze:
Ludzie to stworzenia stadne, wraliwe na wiele rzeczy. Bliskie zwizki zapewniaj ochron.
Na przykad noworodek nie przeyby bez innych ludzi. Lecz dobra materialne take
zapewniaj ochron i bezpieczestwo. Ludzie potrzebuj jedzenia, ubra i dachu nad gow,
aby przey. A zatem potrzebujemy rnych rzeczy, aby czu si bezpiecznie. Jednak jeeli
spotgujemy jedno rdo bezpieczestwa, mniej bdziemy si martwi innymi[26].
ZIEMIA W POBLIU
Pragnienie bezpieczestwa i denie do akceptacji to dwie podstawowe ludzkie
potrzeby, ktre moemy niemdrze stara si zaspokoi przez nadmierne
gromadzenie. Lecz istnieje jeszcze jedna tego rodzaju potrzeba, o ktrej
chciabym tu wspomnie: zadowolenie. Wszyscy chcemy si czu spenieni
i usatysfakcjonowani. Czu, e mamy wszystko, czego chcemy. Wszyscy
chcielibymy dotrze do ziemi zwanej Zadowoleniem.
Ludzie szukaj zadowolenia w przernych miejscach. Niektrzy szukaj go
w dobrze patnej pracy, a jednak s niezadowoleni, gdy zostan pominici przy
pierwszej podwyce. Niektrzy, szukajc spenienia, kupuj duy dom, ale s
niezadowoleni za kadym razem, gdy trzeba go wyremontowa albo wprowadzi
udoskonalenia. Wielu szuka zadowolenia w domach towarowych, wierzc, e
jeszcze jeden kupiony przedmiot w kocu da im spenienie, jednak kiedy wracaj
z nim do domu, nadal czuj, e czego im brakuje.
To tak jakby zadowolenie byo celem, ktry ginie w oddali za kadym
razem, gdy si do niego zbliamy. To nieuniknione, kiedy nasze pojmowanie
zadowolenia zaley od materialnego dobrobytu. Czy to moliwe, e nauczono
nas szuka zadowolenia w samych niewaciwych miejscach?
A gdyby tak poszuka zadowolenia w miejscach przeciwlegych do tych,
w ktrych go szukalimy? A gdyby tak odnale zadowolenie nie
w akumulowaniu rzeczy dla siebie, ale w spenianiu potrzeb innych?
To prawda, e im mniej potrzebujemy, tym wicej moemy da. Moe to
dziaa te w drug stron? Co, jeeli im wicej rozdajemy, tym mniej
potrzebujemy? Innymi sowy: co, jeeli hojno prowadzi do zadowolenia?
Kiedy zaczniecie pomaga innym, dzieli si waszymi pienidzmi, majtkiem
i czasem (tym tematem zajm si dokadniej w rozdziale 11), okae si, e uczycie
si zadowolenia. Dziki tej praktyce bdziecie lepiej docenia to, co posiadacie,
to, kim jestecie i co macie do zaoferowania.
Hojni ludzie odczuwaj mniejsz potrzeb posiadania. Znajduj spenienie,
znaczenie i warto poza gromadzeniem majtku. Ucz si odnajdywa rado
w tym, co ju posiadaj, a reszt rozdaj. Odkrywaj sekret zadowolenia. Jest
zadziwiajco blisko was.
Jeeli wic bdne poszukiwanie zadowolenia motywuje wasze denie do
posiadania zbyt wiele, radz, abycie zapanowali nad swoim nastawieniem. Nie
mylcie w sposb jeli, to Kiedy dostan, to bd szczliwy.
Zamiast tego pamitajcie, e wasze szczcie nie zaley od nabycia czego. Wasze
szczcie opiera si wycznie na waszej decyzji, aby by szczliwym a to
moe by jedna z waszych najwaniejszych yciowych lekcji.
Byo wiele powodw, dla ktrych razem z Kim postanowilimy zosta
minimalistami i uproci nasze ycie. Baagan nas frustrowa. Ograniczay nas
finanse. Odkrylimy, e marnujemy czas na zarzdzanie swoim majtkiem.
Uwiadomilimy sobie, e nie znajdujemy w tym radoci. I zdecydowalimy, e
cenimy inne rzeczy o wiele bardziej ni fizyczny majtek. Kiedy zaczlimy
porzdkowa nasz dom i usuwa niepotrzebne rzeczy, hojno staa si
naturalnym produktem ubocznym: musielimy pozby si rzeczy i szybko
znalelimy ludzi, ktrzy ich potrzebowali.
Wwczas odkrylimy, e darowanie przynosi o wiele wicej satysfakcji od
posiadania. Nasz pogld na materialne posiadanie i nadmiar, ktrego tak wiele
osb poda, zmieni si cakowicie. Nie chcielimy mie wicej rzeczy.
Chcielimy dowiadcza radoci dawania.
Zadowolenie zadomowio si u nas.
D OSTRJCIE SI
Potrzeba bezpieczestwa, potrzeba swobody w obecnoci innych, potrzeba
spenienia to naturalne potrzeby. W adnej z nich nie ma nic zego. Lecz kiedy
uznajemy, e zarobienie duych pienidzy i zakup nadmiernej liczby
przedmiotw nam to umoliwi, to prawie zawsze spotyka nas rozczarowanie.
Pragnienie bezpieczestwa, akceptacji i zadowolenia to nie jedyne ukryte
pobudki, ktre mog nakania was do kupowania wicej. W miar usuwania
nadmiaru zaczn ujawnia si dodatkowe niezdrowe motywy. Mog by trudne
do odkrycia, ale wane, aby ich poszukiwa. Niektrzy kupuj wicej, ni
powinni, poniewa czuj si niestosownie i prbuj kompensowa to
gromadzeniem. Inni s zazdroni o przyjaci i znajomych i usiuj im dorwna.
A cakiem spora wikszo z nas jest samolubna.
Jednak z dowiadczenia wiem, e pragnienie bezpieczestwa, akceptacji
i zadowolenia to trzy niemal uniwersalne powody.
Musimy rozpozna, co w nas samych nakania nas do decyzji o zakupie,
poniewa tylko wtedy moemy pozbawi materializm jego siy odcigania nas od
tego, co mogoby da nam prawdziwe szczcie i poczucie sensu.
I znw nie znaczy to, e bezpieczestwo, akceptacja i zadowolenie s ze.
Rzecz w tym, e rzeczy materialne maj ograniczon zdolno zaspokajania tych
potrzeb. Dlatego musimy dostosowa swoje naturalne motywacje:
Zamiast szuka bezpieczestwa w kupowaniu wielu rzeczy, poszukajcie ich
w penych mioci zwizkach z innymi ludmi.
Zamiast prbowa zaskarbi sobie akceptacj innych poprzez posiadanie
tych samych rzeczy, zdefiniujcie na nowo to, czym jest dla was sukces.
Zamiast szuka zadowolenia w cigym dodawaniu nowych rzeczy,
osignijcie je przez docenienie tego, co macie, i rozdawanie tego, czego nie
potrzebujecie.
Wojna o zapanowanie nad naszymi motywami nigdy si nie koczy. Nawet
jeeli od jakiego czasu realizowalimy minimalizm, materializm moe na nowo
zawadn naszym sercem.
Kad tak sytuacj wykorzystajcie, aby zrozumie swoje ukryte motywacje,
dostrjcie je tak, aby odnale szczcie, jakiego naprawd potrzebujecie, a nie
faszywe zadowolenie z pienidzy i obietnic posiadania.
Teraz jestecie gotowi zacz prawdziwy proces minimalizowania!
Chodzi w nim o naprawd praktyczne podejcie. Wasz dom zacznie
wyglda inaczej. Po drodze, gdy bd znika niepotrzebne przedmioty, w
waszym yciu pojawi si nowe moliwoci.
Naucz was, jak
zacz ze spokojem minimalizowa swj majtek (rozdzia 6),
przej do trudniejszych obszarw domu (rozdzia 7),
eksperymentowa, aby obliczy, jak mao faktycznie potrzebujecie (rozdzia
8),
ustanowi nowe obyczaje, aby zabezpieczy efekty na stae (rozdzia 9).
Radzibym, abycie podczas lektury nastpnych rozdziaw wprowadzali
w ycie zawarte w nich zasady. Przeczytajcie rozdzia; usucie z domu niektre
niepotrzebne przedmioty. Przeczytajcie kolejny rozdzia; usucie troch wicej.
Jeeli nie zaczlicie jeszcze wprowadza minimalizmu w swoim domu i w
ten sposb szuka lepszego ycia, teraz przysza na to pora.
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==
6
Tylko spokojnie
ZADEKLAROWANIE POWODW
Wpierw powtrzmy, czym jest minimalizm. Jest to celowe oddawanie si temu,
co dla nas najwaniejsze, i usuwanie wszystkiego, co nam w tym przeszkadza.
Chocia teraz mwimy o usuwaniu szpargaw, to gwnym zadaniem jest
znalezienie si w sytuacji, w ktrej atwiej bdzie nam osiga nasze yciowe cele.
To prowadzi mnie do pierwszego maego kroku w waszej minimalistycznej
podry.
Zanim usuniecie choby jeden przedmiot z waszego domu, zachcam was,
abycie usiedli i znaleli jeden lub wicej powodw, dla ktrych chcecie
minimalizowa. Zastanwcie si bez popiechu. Moliwoci s nieskoczone
i bd cakowicie wyjtkowe w zalenoci od was, waszego celu i waszych
wartoci.
Nie twierdz, e musicie natychmiast okreli wszystkie szczegy waszych
celw co do jednego. Jak napisaem w rozdziale 3, wasze cele poprowadz was
drog upraszczania, a wasze upraszczanie udoskonali wasze cele. Jedno wzmacnia
drugie w cigym procesie odkrywania. Zdefiniujcie jednak swoje powody
pozbywania si majtku i wyrzucania szpargaw wedug tego, jak postrzegacie
teraz wasne cele, i pamitajcie o nich cay czas. Najlepiej zapiszcie je. Oto kilka
przykadw:
Chc pozby si dugw i zacz oszczdza pienidze na emerytur.
Kiedy zapiszecie swj cel (lub cele), umiecie spis w miejscu, gdzie czsto
bdziecie go widzie. Bdzie dla was istotn motywacj. A przyjd momenty,
kiedy rozpaczliwie bdziecie potrzebowa inspiracji. Bez tego moecie
zapomnie, dlaczego robicie paczk dla organizacji charytatywnej, albo rozmyli
si, zanim wystawicie star serwantk na aukcji internetowej.
Zanim uda wam si wprowadzi minimalizm w domu albo w yciu, musicie
by przekonani, e taki styl ycia jest wart stara. Okrelenie celw upraszczania
bdzie wam przypomina, czemu suy ma proces, ktry wanie zaczynacie.
Poza tym to atwe.
Lecz to dopiero pocztek.
SZYBKIE DECYZJE
Gdy ju sporzdzicie list celw i zmierzycie si z otoczeniem, od czego zacz
waciwe usuwanie przedmiotw?
Nie bdzie trudno znale takie miejsce. Syszelicie o zasadzie 80/20? To
oglnik, ale sprawdzi si w wielu sferach ycia. W stosunku do posiadanych
przez nas rzeczy oznacza, e uywamy 20 procent naszych przedmiotw w 80
procentach czasu, a pozostaych 80 procent przedmiotw uywamy zaledwie
w 20 procentach czasu. Co za tym idzie, w tych 80 procentach naszych rzeczy,
ktre najczciej le nieuywane, atwo powinno si znale co, od czego
zaczniecie minimalizowa.
Radz rozpocz w obszarach domu, ktrych czsto uywacie. Salon,
sypialnia i azienka to szczeglnie dobre miejsca na pocztek. Z zasady atwiej
i szybciej wyrzuca si z nich szpargay ni z kuchni, gabinetu lub strychu.
Jednak, co waniejsze, ze wzgldu na to, e czsto uywacie tych pomieszcze,
szybko dowiadczycie korzyci minimalizowania dziki wprowadzonym tam
zmianom. Usuwanie szpargaw z salonu pozwoli wam na spokojniejszy, mniej
zakcony relaks lub wzmacnianie wizi rodzinnych. Zminimalizowana azienka
uatwi porann toalet. Odgruzowanie sypialni przyniesie korzyci zarwno za
dnia, jak i w nocy. Gdy usuniecie nadmiar rzeczy z tych miejsc, zauwaycie
pozytywne efekty prawie natychmiast.
Pamitajcie, teraz skupiacie si na wyborze atwych bitew, na atwych
zwycistwach i nabieraniu rozpdu w waszej podry przez baagan. Zrbcie
zauwaalne porzdki w obszarach, w ktrych spdzacie najwicej czasu.
Najprawdopodobniej zrealizujecie pierwszy krok w kilka godzin. Nie
podejmujcie jeszcze adnych trudnych decyzji. Po prostu chwycie jak pust
torb i usucie wszystko, z czym atwo bdzie wam si rozsta, razem z tym,
czego wrcz nie chcecie mie wicej w swoim domu; przedmioty, ktrych
prawdopodobnie powinnicie byli si pozby dawno temu. Po prostu wsadcie je
do torby i odstawcie na bok. Posortujecie je pniej.
Nie jest to dokadne sprztanie. Nie zajlicie si jeszcze caym waszym
domem. Lecz nadal moecie cofn si o krok, przyjrze si wynikom i zacz
odczuwa spokj biorcy si z ycia w domu, w ktrym jest wystarczajco duo
rzeczy, ale nie za duo.
Pozwlcie, e opowiem wam o pierwszej przestrzeni, jak oczyciem. Bya
to przestrze, ktr zabraem z sob w podr.
POKJ PO POKOJU
Po pierwszym ataku na zamieszkane przestrzenie (a w moim przypadku rodek
transportu) przychodzi czas na nastpn faz: przeprowadzenie bardziej
dokadnego procesu minimalizowania naszego majtku. Przejdcie pokj po
pokoju, piwnic, strych, gara, a uporacie si z posprztaniem w caym domu.
Teraz zaczniecie zadawa trudniejsze pytania: Realistycznie patrzc na spraw,
co musi zosta? A czego moemy si pozby? Ktre rzeczy podnosz warto
mojego ycia? A ktre wrcz przeciwnie?
Pamitajcie, e nie musicie zdecydowa o wszystkim natychmiast ani szybko
poradzi sobie z oprnieniem ze zbdnych rzeczy caego domu. Jednorazowo
skupcie si na konkretnym obszarze: na pokoju, szafie lub nawet czym tak
maym jak szuflada. Pod tym wzgldem rwnie przechodcie od rzeczy
atwiejszych do trudniejszych. Jeeli nie jestecie pewni, co z czym zrobi, na
razie to zostawcie. W nastpnym rozdziale wrcimy do trudniejszych wyborw.
O ile to moliwe, przy kadym nowym obszarze stwrzcie trzy stosy:
1. Rzeczy do zatrzymania.
2. Rzeczy do przeniesienia w inne miejsce w domu.
3. Rzeczy do usunicia.
Po posortowaniu przedmioty, ktre chcecie zatrzyma, odcie tam, gdzie
pasuj najlepiej. O ile to moliwe, schowajcie je w niewidoczne miejsce, co
pomoe wam unikn dezorientacji. Poza tym kiedy bdziecie je ukada,
zostawcie najczciej uywane przedmioty na widoku, a te rzadziej uywane
przesucie na pkach do tyu. (To moja darmowa rada organizacyjna dla was).
Na koniec podzielcie rzeczy do usunicia na 4 podkategorie: rozda,
sprzeda, przetworzy i wyrzuci. Nastpnie zajmijcie si kadym ze stosw
w odpowiedni sposb. Niech nie le duej ni to konieczne, bo jeli je
zostawicie, to znowu rozejd si po mieszkaniu i stworz baagan, przed ktrym
prbujecie uciec.
Przy tym wane jest, abycie kady przedmiot brali do rki. Prawie kady
profesjonalny organizator przestrzeni da wam tak sam rad, poniewa
dotykanie przedmiotu zmusza was do podjcia decyzji wzgldem niego. Zbyt
atwo zostawia si przedmioty, jeeli tylko przelotnie na nie zerkamy.
Czy myl o braniu w rce kadego przedmiotu w domu was zniechca?
Z przykroci powiem, e jeeli tak, to wyrany znak, e macie ich za duo.
Wykorzystajcie to jako motywacj do podejmowania szybkich decyzji. Jeeli
kiedy uznalicie, e jaki przedmiot jest na tyle wany, aby przynie go do
domu, moecie znale si, aby ponownie stwierdzi, czy faktycznie tak jest.
W procesie usuwania niepotrzebnych rzeczy musicie sami zdefiniowa sowo
szparga. Na pocztku naszej drogi przez minimalizm razem z on zaczlimy
definiowa szpargay jako (a) zbyt wiele rzeczy w zbyt maej przestrzeni, (b)
wszystko, co ju nas nie zachwyca lub czego nie uywamy, i (c) wszystko, co
powoduje poczucie dezorganizacji. Moecie skorzysta z tej definicji, ale istniej
te inne, ktre mog lepiej pasowa do waszych ideaw. Na przykad Joshua
Fields Millburn definiuje szparga jako co, co nie dodaje wartoci jego
yciu[27]. Marie Kondo opisuje szpargay jako te rzeczy w jej domu, ktre nie
wywouj radoci[28]. Peter Walsh idzie jeszcze dalej, twierdzc, e szparga to
wszystko, co przeszkadza w yciu, jakie moglibymy prowadzi[29]. William
Morris natomiast ujmuje to w ten sposb: Pozbd si z domu wszystkiego, co
uznajesz za nieuyteczne albo co pozbawione jest pikna[30].
Wybierzcie tak definicj szpargau, ktra sprawdza si w waszym wypadku,
a potem usucie wszystko, co do niej pasuje.
W niektrych przypadkach ten krok bdzie atwy: Wasz samochd jest
zamiecony rzeczami, ktre wcale nie musz tam lee. Szuflada na drobiazgi jest
pena niepotrzebnych przedmiotw, takich jak straszne gumki recepturki, zuyte
baterie albo klucze, ktrych ju nie uywacie. Na blacie toaletki zgromadzilicie
niezliczone drobiazgi. Szafy pene s rzeczy, ktrych od dawna nie nosicie.
Nagrody ju nie maj dla was znaczenia. Ozdoby s przestarzae.
W innych przypadkach ten krok bdzie wymaga wicej czasu i namysu.
Pomylcie o wikszych pomieszczeniach, takich jak gara, piwnica albo strych,
przede wszystkim za o pomieszczeniach funkcyjnych, w tym o kuchni
i gabinecie. Przedmioty o wartoci sentymentalnej nagromadzone przez lata.
Sprzty zwizane z waszym hobby, majsterkowaniem i rkodzieem,
gotowaniem, sportem albo muzyk to tylko kilka przykadw. Szpargay
innych domownikw, ktre zaczy zabiera wspln przestrze.
W kolejnych rozdziaach zajmiemy si wieloma z tych problemw. Jednak
tymczasem najwaniejszy krok do usunicia nadmiaru to zacz od maych
i prostych przedsiwzi. Zacznijcie tutaj. Odnocie mae zwycistwa i docecie
je.
A teraz dam wam ostrzeenie.
W yciu naley uwaa ze wszystkim, aby nie myli pragnienia zmiany z
faktyczn zmian. Mylenie o pozbywaniu si gratw albo mwienie o tym nie
przyniesie korzyci. Moecie ich dowiadczy, tylko kiedy faktycznie
usuniecie nadmiar szpargaw.
Pamitajcie, e mwienie o zmianie to nie to samo co wprowadzanie zmian. I
z tego wzgldu zrbcie jeden may krok we waciwym kierunku.
Wiele osb obawia si, e jeli usun jaki przedmiot z domu, poauj tego
w przyszoci. A zatem trzymaj go na wszelki wypadek. Jest to gwna
przyczyna zagracenia, chocia rzadko okazuje si, e faktycznie potrzebujemy tej
rzeczy.
Jeeli tego rodzaju strach powstrzymuje was przed pozbywaniem si
zbdnych rzeczy na waszej trasie z pomieszczenia do pomieszczenia, sprbujcie
atwiejszej metody obejcia problemu: pozbywajcie si podwjnych
przedmiotw. Pikno eliminowania duplikatw polega na pewnoci, e zawsze
jedn sztuk macie dostpn.
Za przykad wemy rczniki. Oczywicie wasza rodzina potrzebuje
rcznikw. Moecie jednak atwo uproci sobie ycie przez zmniejszenie liczby
posiadanych rcznikw. Na przykad rodzina skada si z 4 osb, a wy macie
dwanacie albo wicej rcznikw. W rzeczywistoci dwa rczniki na osob
jeden do uywania, gdy drugi jest w praniu prawdopodobnie wam wystarcz.
Moecie nie by gotowi, by y jedynie z dwoma rcznikami na osob, ale
pomylcie o stercie rcznikw w waszej bieliniarce czy nie byoby mio
uwolni troch przestrzeni dziki usuniciu kilku z nich?
Zrbcie to samo w caym domu. Prawdopodobnie wszdzie znajdziecie
duplikaty. atwo popa w nastpujce rozumowanie: Jeeli posiadanie czego
jest mie, to posiadanie wicej bdzie jeszcze milsze. Tak wic mamy po kilka
rzeczy. Misek, kompletw pocieli, dugopisw i owkw, kuchennych opatek,
blach do pieczenia, filianek, wieszakw, dinsw, butw, paszczy, przenonych
lodwek, walizek, opat, motkw, komputerw Litania przedmiotw, ktrych
mamy zbyt wiele, jest duga. Czasami nawet podwajamy liczb domw
i samochodw!
Gdy zaczniecie usuwa nadwyki, zauwaycie co niewiarygodnego. Okae
si, e dom wypeniaj jedynie wasze ulubione przedmioty. W naturalny sposb
zaczniecie bardziej dba o swoj wasno, poniewa atwiej dostrzeecie
przedmioty, ktre trzeba naprawi lub wymieni.
Co wicej, prawie natychmiast po wyeliminowaniu duplikatw zauwaycie
niezliczone inne rzeczy w domu, ktre mona zredukowa. Zanim si
zorientujcie, dokonacie znaczcych postpw w swojej podry ku
uproszczonemu yciu. Dziki tym korzyciom bdziecie chcieli opowiedzie
przyjacioom o minimalizowaniu i o tym, jak zmienia ono wasze ycie na
lepsze.
ZACZNIJCIE DZISIAJ
Oto, w skrcie, mae kroki do posiadania mniej:
Zapiszcie swoje cele.
Pozbywanie si szpargaw zacznijcie od atwych miejsc w domu.
Potem przechodcie z pokoju do pokoju, wyrzucajc rzeczy i sprztajc.
Po drodze eliminujcie duplikaty.
Dzielcie si swoj histori z innymi dla dodatkowej motywacji przy
pierwszych krokach.
N A PKACH
Niecae 6 tygodni po zapoznaniu si z minimalizmem otrzymaem w pracy
zaskakujcy e-mail od szefa. Notatka informowaa o obowizkowym dniu
sprztania w biurze dla wszystkich pracownikw. Zostanie wynajty kontener na
mieci. Telefony bd wyczone. Wyznaczone spotkania trzeba przeoy na
inny termin. Zostanie podany lunch. Kady pracownik otrzyma polecenie, aby
powici dzie na posprztanie swojego biura i wszystkich wsplnych
pomieszcze w budynku.
Wyobracie sobie. Minimalizuj i jeszcze mi za to pac! To zbyt pikne, aby
byo prawdziwe.
Mwic szczerze, w moim biurze panowa wtedy baagan. Na biurku,
w szufladach i na pkach nagromadzia si enujca liczba szpargaw.
Prawdopodobnie najbardziej ze wszystkich wsppracownikw potrzebowaem
dnia na usunicie wszystkiego, co wcale nie musiao znale si w biurze.
W dniu sprztania zjawiem si wczenie i zabraem si do likwidowania
wszystkich niepotrzebnych w pracy rzeczy. Na pierwszym miejscu mojej listy:
ksiki.
W cigu tego jednego dnia zminimalizowaem bibliotek z trzech pek do
jednej i jestem z tego dumny.
Przedawnione instrukcje poszy na pierwszy ogie. Przypomniaem sobie, e
przecie mog znale wikszo tych informacji szybciej w internecie.
Ksiki, ktrych nigdy nie przeczytaem (i prawd mwic, nigdy nie
przeczytam), zostay usunite w nastpnej kolejnoci. Doznaem uczucia ulgi,
gdy znikay. Ju wicej nie bd dwiga brzemienia tych wszystkich ksiek,
ktre powinienem przeczyta. Zamiast tego stany przede mn otworem nowe
czytelnicze moliwoci.
Mylc o tych, ktre przeczytaem, zadawaem sobie pytanie, czy danej
ksiki czsto uywam lub czy j regularnie polecam. Jeeli odpowied bya
twierdzca, zachowywaem j do przyszego uytku. Jeeli negatywna, usuwaem
z biura.
Tego samego dnia zdjem ze ciany oprawione w ramki listy referencyjne,
dyplomy i certyfikaty. Przyszo mi przy tym do gowy, e powiesiem je ze
wzgldu na reputacj jako sugesti dla odwiedzajcych, e naley mnie
szanowa.
Wtedy doznaem kolejnego olnienia. Wczeniej zrobiem to samo
z ksikami. Po czci moje zapchane ksikami pki wziy si z chci
zasygnalizowania wszystkim, ktrzy wchodz do mojego biura, e jestem
oczytany, inteligentny i godny szacunku.
Kiedy to zrozumiaem, zawstydziem si. Po usuniciu dwch trzecich
ksiek, ktrych tak naprawd nie potrzebowaem, postanowiem duej nie
stara si wywiera wraenia na innych zapenionymi pkami.
Jak zmniejszy liczb ksiek? to jedno z piciu najczciej zadawanych
mi pyta i rzadko dotyczy ksiek zwizanych z prac. Zadaj je raczej mionicy
ksiek. Osoby, ktre maj powieci uoone przy kach, ksiki upchane
w teczkach, aby na szybko poczyta sobie w przerwie na lunch, i zawalone
regay w wicej ni jednym pokoju w domu.
Obojtnie, czy macie tysice tomw w swojej bibliotece czy moe tylko
kilkadziesit i czy kupujecie je w celach zawodowych czy dla przyjemnoci,
moecie odnie korzy z uszczuplenia kolekcji. Pamitajcie, macie wielkie
plany na ycie, a szpargay nawet te intelektualne mog przeszkodzi wam
w ich realizacji.
Jeeli uznacie, e ksiki stanowi dla was problem, oto kilka pomocnych
myli, jak zacz uszczupla wasz kolekcj.
Zrozumcie, e ksiki was nie okrelaj. Ksiki dodaj wartoci.
Przyczyniaj si do tego, kim jestecie. Lecz nie decyduj o tym, kim
jestecie, obojtnie, czy jest ich duo, czy ich brak.
Pamitajcie, e wspomnienie o ksice to nie to samo co sama ksika.
Czasami przed usuniciem ksiki powstrzymuje nas to, jakie wywoaa
w nas uczucia. Czsto zapisanie tych uczu i tych zwizkw uatwia
przekazanie ksiki komu, kogo zachwyci ona w rwnym stopniu.
Pomylcie o przekazaniu dobrych ksiek jako daru mioci. Jeeli
trzymacie dobr ksik na pce, to tym samym nie dzielicie si ni z kim
innym. Podzielcie si swoj radoci.
Wyznaczcie rozsdne granice swojego ksigozbioru. Granice pomagaj
nam szybko odrni to, co najwaniejsze, od tylko wanego. Pomagaj
realizowa wiele de; wykorzystajcie je. Zdecydowaem si
zminimalizowa swoj biurow biblioteczk z trzech pek do jednej, ale dla
was ten stopie eliminacji moe by w tej chwili zbyt duy. Nie szkodzi. To
nie jest wycig. Wyznaczcie wasne granice i sprbujcie. Zawsze moecie je
pniej zmieni.
Udzielcie sobie zezwolenia na zatrzymanie ulubionych pozycji.
Pamitajcie, mniej to co innego ni nic. Wybierzcie ulubione ksiki
i trzymajcie je przy sobie. wiadomo, e wszystkie decyzje podejmujecie
sami i nikt was do niczego nie zmusza, da wam poczucie wolnoci.
Czytajcie raczej wersje elektroniczne ni drukowane. Na dzisiejszych
czytnikach moecie zmagazynowa dziesitki ksiek, a s to urzdzenia
duo mniejsze od tanich papierowych wyda. Trzymanie tak wielu ksiek
na czytniku to w pewnym sensie take baagan cyfrowy. Jednak on mniej
nam przeszkadza, stanowi mniejszy ciar i jest atwiejszy w dostpie
i magazynowaniu ni ksiki drukowane.
D LACZEGO?
Aby zacz, zapytajcie samych siebie: Dlaczego przechowuj papiery?.
W odpowiedzi moecie poda wiele powodw:
Z natury si ocigacie, a papiery wi si z odkadanymi decyzjami.
Jestecie zdezorganizowani, a papierowe szpargay to wynik sabych
rozwiza w przechowywaniu.
Jestecie niedoinformowani i przechowujecie zbyt wiele dokumentw,
poniewa nie wiecie, co musicie zatrzyma, a co moecie wyrzuci.
Jestecie zbyt zajci, aby si nimi zaj albo je przeczyta, wic
zachowujecie je na pniej.
Macie sentymentalny stosunek na przykad do licikw miosnych,
dziecicych rysunkw i wycinkw z gazet.
Nie znajdziecie rozwizania waszego problemu z papierowym baaganem,
dopki nie rozszyfrujecie, dlaczego gromadzi si w waszym domu.
C O?
Kiedy zorientujecie si dlaczego?, atwiej bdzie wam odpowiedzie na
pytanie: Jakie papiery faktycznie musz zachowywa?.
Zanim zostaem minimalist, przechowywaem niezliczone dokumenty
finansowe. Wystarczyo zajrze do mojego biurowego segregatora, by zobaczy
wydruki z karty kredytowej i rachunki za media z ostatnich dziesiciu lat.
Trzymaem je, poniewa uwaaem, e tak trzeba.
Jednak w rzeczywistoci tak nie jest. Naley przyjrze si odpowiednim
przepisom w swoim miejscu zamieszkania, ale wiele krajw zasadniczo wymaga
przechowywania dokumentw finansowych tylko przez 3 lata[38]. A poniewa
instytucje udostpniaj coraz wicej finansowych archiww on-line,
przechowywanie wersji papierowych staje si zbdne.
Jeli chodzi o gromadzce si papierowe mieci niedotyczce finansw
i prawa, zastosujcie w domu sposb mylenia przejty z muzeum. Muzeum jest
wspaniae po czci ze wzgldu na to, co nie wisi na cianach, bo w ten sposb
dziea zostaj wyeksponowane. Stacie si zatem kuratorami przedmiotw, ktre
przechowujecie z powodw sentymentalnych albo czytelniczych.
Zminimalizujcie swoje papierowe szpargay, zachowujc tylko wybrane spord
prac plastycznych dzieci, wasnych prac ze studiw i publikacji, ktre chcecie
przeczyta w przyszoci.
JAK?
Jeli odpowiedzielicie ju na pytania dlaczego? i co?, atwiej bdzie wam
wprowadzi nowe nawyki. Teraz musicie zapyta: Jak mam zapanowa nad
papierowym baaganem?.
Na dwa sposoby: (1) dziaajcie szybko i (2) odpowiednio segregujcie.
Gdy w waszym domu zjawia si papier, podejmijcie decyzj i dziaajcie.
Wyrzucajcie przesyki reklamowe. Spinajcie kupony razem. Pacie rachunki.
Przechowujcie szkolne wiadectwa. Zachowujcie dokumenty finansowe. Kade
z tych dziaa zajmuje jedynie kilka sekund co najwyej minut. Zamiast
odkada papiery na stoliki, gdzie bd przyciga wicej szpargaw, poddajcie
je obrbce natychmiast.
Przechowujcie te, ktrymi nie moecie zaj si natychmiast, w specjalnie do
tego przeznaczonym miejscu, dopki nie zaatwicie danej sprawy (polecam
zwyk kartonow teczk). Pniej zajmijcie si wszystkimi zebranymi papierami
za jednym zamachem i od razu odcie je na miejsce lub wyrzucie.
Ta prosta metoda szybkiego dziaania i natychmiastowej segregacji sprawdzi
si w przypadku prawie kadego rodzaju papierowego miecia w domu. Nie
bdzie wam brakowao tych stert. Bdziecie si za to cieszy wolnoci od
papierw, ktre przeszkadzaj wam w tym, co chcecie robi.
SPRZT
Technologia zmienia si szybko. O nowych zdobyczach donosi si z wielk
pomp. Obietnica zmiany w naszej interakcji ze wiatem wydaje si dla nas
dobra, dlatego bez opanowania kupujemy nowe urzdzenia. Tymczasem nasz
stary sprzt zalega, poniewa nie bardzo wiemy, co z nim zrobi. Czy cigle
rosnca liczba gadetw-szpargaw jest nie do uniknicia?
Eksperci ze wiata technologii mwi o technicznym i funkcjonalnym
wychodzeniu z uycia. Do technicznego starzenia si dochodzi, gdy tylko wasze
urzdzenie zostaje przewyszone pod wzgldem parametrw przez inne tego
samego typu. Na przykad producent waszego smartfona prezentuje nowszy
model p roku od waszego zakupu. Z kolei funkcjonalne starzenie pojawia si,
dopiero gdy wasze urzdzenie przestanie dziaa tak, jak powinno. Dzieje si tak
na przykad, kiedy oprogramowanie przestaje funkcjonowa poprawnie,
a producent przestaje zapewnia pomoc techniczn.
Wielu z nas daje si skusi na zakup czego nowego, gdy tylko urzdzenie
osiga poziom technicznego starzenia. Jeeli dowiadujemy si, e wietny nowy
gadet, ktry kupilimy przed miesicem, zosta zastpiony na rynku jeszcze
wietniejszym, chcemy mie ten nowy!
Uwaam, e powinnimy poczeka, a zbliymy si do funkcjonalnego
zestarzenia. Co z tego, e nie mamy najnowszego urzdzenia? Kogo to tak
naprawd obchodzi?
Oczywicie nie jestem przeciwny rozwojowi i wykorzystaniu techniki.
W zasadzie jestem zadowolony, e minimalizm jest dzisiaj moliwy bardziej ni
kiedykolwiek wczeniej dziki technice. W telefonie przechowuj filmy, ksiki,
muzyk, mapy, kalendarz, kart do Starbucksa i ksik adresow (i wiele
innych) wszystkie te rzeczy, ktrych nie musz przechowywa w ilociach
hurtowych. Technika to jeden z powodw, dla ktrych minimalizm si rozwija;
nigdy nie byo atwiej posiada mniej.
Obawiam si jednak, e obecnie wiele osb wychodzi z zaoenia, e nowa
technologia uatwia ycie i suy jedynie wygodzie. To nieprawda.
W zasadzie jeli nie korzystamy z technologii w sposb wiadomy, czsto
potguje ona baagan w naszym yciu. Szybko pozbawia nas energii, czasu,
przestrzeni i zasobw pieninych. Kto z nas nie zmarnowa caego popoudnia,
prbujc zmusi komputer do wykonania jednej, z pozoru prostej czynnoci?
W podjciu decyzji, czy kupi nowe urzdzenia i gadety, czy te trzyma si
starych teraz i w przyszoci pomoe nam jedno proste pytanie: Jaki problem
one rozwizuj?.
Technologia powinna uatwia nam ycie przez szybsze i wydajniejsze
rozwizywanie problemw w domu i w pracy. Jednak jeli nie rozwizuje
konkretnych problemw, to jedynie je potguje.
Wyeliminowanie baaganu wywoanego przez przetrzymywanie zbyt duej
liczby starych urzdze (a wraz z nimi kabli i baterii), ktrych ju wicej nie
uywamy, czsto wymaga tylko czasu powiconego na ich odpowiednie
rozdysponowanie. W wikszoci krajw istniej centra prowadzce recykling
elektroniki.
Tylko co z naszymi przyszymi zakupami?
Zakup nowego telefonu tylko dlatego, e pojawia si nowsza wersja, jest
nierozsdny, jeeli w wyrany sposb nie poprawi to naszego ycia. To samo
mona powiedzie o aparatach fotograficznych, sprzcie RTV i komputerach. Nie
potrzeba wam telewizora o wikszym ekranie, jeeli ten, ktry macie obecnie,
spisuje si dobrze. Ludzie rzadko auj, e czekali tak dugo, jak to moliwe,
aby naby nowinki techniczne. Nie musicie stawa w kolejce po nowy produkt
tylko dlatego, e produkujca go korporacja twierdzi, e jest wam potrzebny.
Zamiast tego musicie obliczy koszt alternatywny swoich zakupw. Co
innego moglibycie zrobi z pienidzmi, ktrych nie wydacie, jeeli darujecie
sobie zakup nowego gadetu? Spacicie dugi? Pojedziecie na tygodniowe
wakacje? Wymienicie zuyty materac, ktry macie duo duej ni ostatni
telefon?
Zadajcie sobie pytanie, czy nowa technologia naprawd polepsza wam ycie,
czy odciga was od tego, co rzeczywicie ma znaczenie.
Trwanie przez jaki czas przy tym samym sprzcie technicznym to nie koniec
marze. To postp w kierunku tego, czego pragniecie od ycia.
TYLKO NAJLEPSZE
Dla mojej ony i dla mnie posprztanie piwnicy byo jednym z ostatnich krokw
w procesie minimalizowania. Nie tylko dlatego e tak wiele tam
zmagazynowalimy (cho tak z pewnoci byo). Co waniejsze, ten krok by dla
nas najbardziej emocjonalny. W kocu zawarto kartonw
zmagazynowanych w piwnicy opowiadaa histori naszego ycia. Byy tam
ksigi pamitkowe z liceum, podrczniki ze studiw i nieuywane prezenty
lubne. Byy pudeka po butach pene zdj i pamitek z wyjazdw. Byy
drobiazgi zwizane z niezliczonymi wspomnieniami z dziecistwa. Z trudem
pozbywalimy si stamtd czegokolwiek.
Cay projekt ostatecznie trwa kilka miesicy i wymaga emocjonalnego
zaangaowania. Ale bylimy ju wywiczeni. Uszczuplajc nasz majtek w caym
domu, umocnilimy w sobie przekonanie, e mniej to lepiej. A zatem bylimy
mentalnie przygotowani, aby zda najwikszy test: zdecydowa, ktre
z sentymentalnych przedmiotw zgromadzonych przez lata wyrzucimy.
Opracowalimy strategi, ktr nazywam tylko najlepsze. Polecam j
wszystkim zamartwiajcym si perspektyw wyrzucenia przedmiotw
zwizanych ze wspomnieniami. Nie pozbylimy si wszystkiego ani te
wszystkiego nie zatrzymalimy. Zatrzymalimy jedynie najlepsze to znaczy
najwyszej jakoci i o najwikszym znaczeniu przedmioty, ktre bd
przypomina miniony czas i kochane osoby.
Przytocz przykad, jak to wygldao.
Do jednego z najbardziej emocjonujcych momentw dla Kim podczas
sortowania piwnicznych zasobw doszo, kiedy trafilimy na pudeko
z pamitkami zabranymi z mieszkania po mierci jej ukochanej babci Irene. Dla
Kim babcia Irene bya niczym bohaterka. Moja ona szanowaa jej ch ycia,
mio, jak darzya rodzin, arliw modlitw i oddanie Bogu. Tak wic
pamitki w tym pudeku byy drogie dla Kim. Jednak, tak jak w innych
przypadkach, zastosowalimy kryterium tylko najlepsze.
Kim wybraa trzy przedmioty z tego pudeka, ktre wedug niej byy
najbardziej reprezentatywne dla ycia jej babci. Byy to: talerz na sodycze,
w ktrym teraz sodka przekska czeka na kadego, kto wchodzi do naszego
salonu, tak jak byo u jej babci; broszka w ksztacie motyla, ktr przypina do
akietu, podobnie jak nosia j jej babcia, gdy wybieraa si z wizyt; Biblia
babki, teraz leca na naszym nocnym stoliku, tam gdzie jak si domylacie
trzymaa j babcia Kim.
Przez to, e zatrzymalimy mniejsz liczb rzeczy po babci Irene, nadalimy
pamici o niej wiksz warto. Co waniejsze, okazalimy szacunek wartociom,
ktre wyznawaa babcia Irene, a ktre pragniemy odzwierciedla. Poniewa
wyodrbnilimy to, co najwaniejsze, od mniej wanego, jej spucizna jest
jeszcze bardziej ywa ni wczeniej.
Czy dostrzegacie, jak kryterium tylko najlepsze moe pomc wam
w podjciu decyzji, co zrobi ze swoim archiwum zmagazynowanych
wspomnie?
Jeeli nadal jest wam trudno odda niektre pamitki, podpowiem wam, jak
to sobie uatwi. Potraktujcie to jako przystanki do zatrzymania tylko tego, co
najlepsze.
ZAMEK NA SPRZEDA
Tak jak nasze spoeczestwo ma skonno do kupowania samochodw bardziej
szpanerskich i droszych, ni faktycznie potrzebuje, tak samo ludzie kupuj
domy, ktre s o wiele wiksze, ni wynika to z ich potrzeb.
Moe bdzie wam lepiej w maym domu? Przemylmy to.
Ludzie kupuj wiksze domy z rnych powodw: Wyrastaj
z mniejszych. Zaczynaj wicej zarabia. Porednicy albo kredytodawca
przekonuj ich, e ich na to sta. Maj nadziej wywrze wraenie na innych albo
myl, e duy dom bdzie tym wymarzonym.
Inny powd, dla ktrego ludzie kupuj coraz wiksze domy, jest taki, e nikt
im tego nie odradza. Znowu rozlega si mantra naszego spoeczestwa: Kupuj
jak najwicej i jak najwiksze, bo tego si po tobie oczekuje, kiedy ju zaczniesz
zarabia.
Nikt nie udziela nam zezwolenia, aby dy do rzeczy mniejszych zamiast
wikszych. Nikt te nie podkrela powodw, dla ktrych moglibymy by
szczliwsi w mniejszym domu. A tych powodw jest wiele.
Mniejsze domy s atwiejsze w utrzymaniu. Kady, kto mia dom, wie, ile
czasu, energii i wysiku wymaga jego utrzymanie. Mniejszy dom z natury
stawia mniejsze wymagania.
Mniejsze domy s tasze. Kosztuj mniej i wydatki na ich utrzymanie
(ubezpieczenie, podatek, ogrzewanie, klimatyzacja, energia elektryczna itp.)
s nisze. Dziki temu mamy wicej pienidzy na inne rzeczy. Mamy
mniejsze dugi, mniejsze ryzyko finansowe. Mniejszy stres, mniejszy zy
wpyw na rodowisko i mniejsz pokus, by zbiera wicej materialnych
rzeczy.
Mniejsza przestrze yciowa wzmacnia wizi rodzinne. May dom
umoliwia wicej interakcji midzy domownikami. A blisko jest wana,
prawda?
Mae domy atwo sprzeda. Dzieje si tak, poniewa dla potencjalnego
kupca s one bardziej osigalne finansowo. A wiadomo, e moecie go
szybko sprzeda, jeli bdziecie musieli si przeprowadzi, usuwa jeden
z najbardziej stresujcych czynnikw zwizanych z posiadaniem domu.
Kiedy nasza rodzina przeprowadzia si z Vermont do Arizony, musielimy
sprzeda stary dom i kupi nowy. Rynki nieruchomoci zdecydowanie si
rniy w tych dwch regionach i moglibymy z atwoci naby duo lepszy
dom przy jednoczesnym zmniejszeniu miesicznych opat, jednak nawet nie
rozwaalimy kupna wikszego domu. Przeciwnie nie moglimy si doczeka
przeprowadzki do mniejszego.
Oczywicie mielimy wymagania, jeli chodzi o nowy dom. Mia by nie
tylko mniejszy. Mia funkcjonowa w sposb dostosowany do naszej modej
rodziny i wspiera nasze wartoci. Lista koniecznych warunkw to: trzy
sypialnie, jadalnia, wygodny salon, przyjemne podwrko, dobre szkoy
w okolicy, mia dzielnica i wysoki poziom wykonania.
Nie posiadalimy si z radoci, gdy znalelimy dom, ktry dokadnie
spenia nasze oczekiwania. W porwnaniu z poprzednim domem
zmniejszylimy powierzchni o 30 procent i zamienilimy 4 kondygnacje na
jedn. Zredukowalimy opaty hipoteczne o prawie 50 procent; postawilimy na
jako, a nie ilo (to zawsze mdra decyzja); uwolnilimy si od niepokoju
zwizanego z uciliwymi comiesicznymi opatami; znalelimy dom, w ktrym
kady pokj jest wykorzystywany codziennie, i zakochalimy si w kadym jego
centymetrze kwadratowym.
Zakup domu to osobista decyzja, ktra wymaga od was rozwaenia wielu
czynnikw, a ja nie mog zaj si nimi wszystkimi. Tylko wy znacie wszystkie
zmienne, ktre wchodz w gr, gdy dokonujecie wyboru. Mam ogln rad dla
was: Wybierajc dom, kierujcie si wasnymi potrzebami, a nie tym, na co was
sta zdaniem porednika w handlu nieruchomociami. Wybierzcie rozwizanie,
ktre da wam wolno, nie obcienie.
Nie twierdz, e musicie kupi mniejszy dom. Sdz tylko, e bdziecie
szczliwsi, jeli to zrobicie. My jestemy.
N IE REZYGNUJCIE
Ksiki, papiery, sprzt, pamitki, samochody i domy to najtrudniejsze obszary
do zminimalizowania. Wydaje nam si, e mamy dobry powd, aby zatrzyma
to, co posiadamy. Zastanawiamy si: Jeeli zrezygnuj z jakiego przedmiotu, to
czy nie pozbd si czego wanego?.
Tak naprawd rezygnujemy z czego wanego, jeeli nie wykonamy cikiej
pracy minimalizowania w tych obszarach. Rezygnujemy z wolnoci i moliwoci
ycia w peni tak, jak chcemy. To jest prawdziwe marzenie, a jego spenienie
warte jest wszelkich powice.
A zatem moja ostatnia rada, zanim zmierzycie si z trudnymi miejscami
podczas usuwania szpargaw ze swoich domw, brzmi: Nie rezygnujcie.
Przed laty niemal zrezygnowaem z pisania o minimalizmie. Przez prawie rok
prowadziem blog i widziaem pewne zainteresowanie t stron, ale nic nazbyt
ekscytujcego. A w lutym 2009 po prostu przestaem pisa. Nawet nie dlatego,
e nikt nie czyta mojego bloga!. Raczej inne sprawy zaczy mi w tym
przeszkadza. Odsunem go na plan dalszy i nie powicaem na niego czasu.
Mj blog ktry obecnie tak bardzo wypenia mi ycie mg odej
w cyfrow niepami, gdyby nie radiowa reklama nadana wieczorem 3 marca
2009 roku.
Jadc samochodem na konferencj w Massachusetts, usyszaem w radio
ogoszenie: sklep meblowy zbiera stare sukienki z balu maturalnego dla
nastolatek, ktrych na to nie sta. Uznaem, e to genialny pomys. Nadal si
wzruszam na myl o nastolatkach pozbawionych finansowego wsparcia, ktre
dostaj pikne sukienki na bal.
Wrciem wic do mojego bloga z krtkim wpisem zachcajcym ludzi do
darowania starych sukienek. By to mj pierwszy wpis od tygodni.
Po kilku chwilach nieznajoma o imieniu Christy napisaa komentarz:
Wracaj, Josh. Czytaa mj blog prawie od samego pocztku, szukajc inspiracji
pord moich pomysw, i teraz zachcaa mnie, abym kontynuowa.
Jej komentarz by krtki. Tylko dwa sowa. Jednak zachci mnie
wystarczajco, abym nadal pisa o minimalizmie. Postanowiem wytrwa. Ciesz
si z tej decyzji, poniewa odkryem, e popularyzowanie minimalizmu to cz
mojego sensu ycia i powoania.
Wiem, e minimalizm moe by czasami trudny. Usunicie baaganu z domu
jest fizycznie i emocjonalnie wyczerpujce. Pojawi si milion innych rzeczy,
ktre moglibycie robi zamiast tego a wtedy z atwoci przesuniecie
minimalizm na plan dalszy.
Jednak najwiksze lekcje w yciu wymagaj czasu i wysiku. Mao komu
udaje si za pierwszym razem.
W tych momentach kiedy macie ochot zrezygnowa, przywoajcie
konieczn yciow dyscyplin i wytrwao. Nigdy bowiem nie osignicie peni
swoich moliwoci, jeeli nie nauczycie si pokonywa frustracji, bez wzgldu na
to, jak trudna jest sytuacja.
Zachc was: Dacie rad! Wiem, e tak. Widziaem, jak ludziom rnych
profesji udaje si ta podr.
Aby pomc wam wytrwa i odnie sukces, w nastpnym rozdziale chc
podzieli si z wami narzdziem przydatnym w trudnych wyborach: to
eksperyment sucy ocenie, czy moecie bez czego y.
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==
8
Eksperymenty z ograniczeniami
PROJEKT 333
W wieku 37 lat Courtney Carver usyszaa diagnoz, ktrej wszyscy si
obawiamy: stwardnienie rozsiane[44]. Milion pyta zaczo kry jej w gowie.
Nie naleaa do osb, ktre pozostayby bierne wobec takiego wyzwania. Jej
now obsesj stao si studiowanie przyczyn choroby, symptomw, leczenia
i uzdrowie.
Szybko dowiedziaa si, e stres przyczynia si do postpowania choroby,
a unikanie stresu moe j spowolni.
Kiedy usyszaam, jak stres przyczynia si nie tylko do SM, ale do
oglnego pogorszenia stanu zdrowia powiedziaa mi Courtney wiedziaam,
e musz zacz dziaa. Stres moe si bra z jedzenia, strachu, zmartwie,
zapracowania, zych zwizkw, dugw, traumy, baaganu, a take z przernych
innych wewntrznych i zewntrznych czynnikw. Wiedziaam, e mog nad
nimi zapanowa.
Courtney szybko uwiadomia sobie, e najskuteczniejszym sposobem
wyeliminowania stresu jest uproszczenie ycia.
Mylaam, e zasuguj na adne rzeczy, poniewa tak ciko pracuj.
Zakupy uwalniay mnie od stresu. Lecz kiedy rozejrzaam si po domu,
zauwayam, e to on potguje mj stres nie tylko dbanie o niego i sprztanie,
ale take zaduenie, jakie kryje si za tymi wszystkimi rzeczami. Gdy zaczam
pozbywa si rzeczy, zauwayam u siebie coraz wikszy spokj i zmniejszenie
stresu. Zastanowiam si, co jeszcze mog wyeliminowa, aby zazna wicej
spokoju.
Courtney opowiedziaa mi o trzech wazonach z zasuszonymi gerberami
pamitce z jej lubu ktre trzymaa na komodzie w sypialni dzielonej z mem.
Courtney pamita, jak pewnego wieczoru popatrzya na nie i zadaa sobie
pytanie: Czy te wazony rzeczywicie korzystnie na mnie dziaaj? Tylko musz
je odkurza. Nie mwic nic mowi, postanowia usun je na 60 dni. Pod
koniec tego eksperymentu uwiadomia sobie, e jej m nawet nie zauway, e
ich nie ma i ona te nie. Wtedy zacza szuka innych miejsc, w ktrych
mogaby przeprowadzi eksperyment z posiadaniem mniej.
Starajc si uproci poranne czynnoci, a przy tym zachowa wasny styl,
Courtney opracowaa osobisty eksperyment, ktry nazwaa Projektem 333[45].
Przez 3 miesice pozwolia sobie na uywanie tylko 33 czci garderoby w tym
butw i biuterii (wyczajc bielizn, piamy i strj sportowy). Rzeczywicie,
pod koniec tego okresu szafa Courtney bya czystsza, schludniejsza i zawieraa
tylko 33 rzeczy i tak ich liczb Courtney utrzymuje do dzi.
O wyzwaniu donosiy prawie wszystkie gwne stacje telewizyjne i podjy
je dziesitki tysicy ludzi zarwno mczyzn, jak i kobiet z caego wiata.
Dziki przykadowi Courtney wiele osb (w tym ja) nie przeywa porannego
stresu, gdy spoglda w zapchan szaf i nie wie, co woy.
Eksperyment Courtney uczy nas te, e nie musimy od razu pozbywa si
rzeczy. Eksperymentujc, odkadamy rzeczy tymczasowo, a w midzyczasie
decydujemy, co z nimi zrobi. Tak jak Courtney trwaa przy swoich trzech
wazonach i dodatkowej garderobie, dopki nie nabraa pewnoci, e nie
potrzebuje ich, tak samo my moemy schowa rzeczy budzce wtpliwo,
dopki nie podejmiemy co do nich decyzji.
To nie jest wykrt. To uyteczna strategia. Nazywam j procesem
wyrwnywania.
WIELKIE PAKOWANIE
Ryan Nicodemus mia wymienite stanowisko w pracy, niezy dochd, due
mieszkanie i kota. Jak to ujmowa:
Miaem wszystko, czego chciaem, wszystko, co powinienem mie
Razem z kotem realizowalimy amerykaski sen.
Ryan powiedziaby wam, e chocia z pozoru wszystko wygldao dobrze,
czego mu brakowao.
Chocia zarabiaem duo pienidzy, miaem mnstwo dugw Pogo za
amerykaskim snem kosztowaa mnie duo wicej ni tylko pienidze: moje
ycie byo pene stresu, niepokoju i niezadowolenia. Byem nieszczliwy. Moe
wygldao na to, e odniosem sukces, ale z pewnoci tak si nie czuem.
Doszedem do punktu, w ktrym ju nie wiedziaem, co jest wane[47].
W tym samym czasie jego najlepszy przyjaciel, z ktrym zna si od 25 lat,
Joshua Fields Millburn, odkry ide minimalizmu, gdy sprzta rzeczy po swojej
niedawno zmarej matce. Kryzys yciowy, wraz z niedawnym rozwodem,
zmotywowa Joshu do ponownego odkrycia, co ma dla niego najwiksze
znaczenie. Joshua spdzi kilka poprzednich miesicy, nie tylko wyrzucajc
rzeczy po matce, lecz take usuwajc niepotrzebne przedmioty z wasnego ycia.
Pewnego zwykego dnia przy obiedzie Joshua zachci Ryana, aby rozway
moliwo posiadania mniej. Doda do tej propozycji prost obietnic:
Kiedy ju usuniesz rupiecie, znajdziesz miejsce na to, co jest naprawd
wane.
I Ryan zdecydowa si na to.
W najbardziej wyjtkowy sposb, o jakim syszaem
Ryan i Joshua zorganizowali wielkie pakowanie.
W cigu 9 godzin Ryan i Joshua spakowali do kartonw wszystko z duego
mieszkania Ryana. A kiedy mwi wszystko, mam na myli wszystko:
oprnili kuchni, jadalni, salon, wszystkie trzy sypialnie, szafy i szuflady,
z ktrych wysypyway si szpargay. Meble przykryli przecieradami.
Wyzwanie Ryana byo proste: rozpakuj przedmioty tylko wtedy, kiedy bd
potrzebne.
Pod koniec drugiego tygodnia Ryan by zszokowany, ile przedmiotw
zostao spakowanych czyli nie byy potrzebne albo rzadko si ich uywao.
Ten proces skoni Ryana do przewartociowania swoich priorytetw i ycia
w znaczcym zakresie.
Po kilku tygodniach eksperymentu podsumowa swoje odkrycia nastpujco:
Czy zastanawialicie si kiedykolwiek, skd bior si wasze przekonania?
Dom, ktry, jak nam si wydaje, musimy mie, dwa i p dziecka, ktre musimy
sprowadzi na wiat, dwa samochody, ktre, jak wierzymy, s konieczne, by
spenia amerykaski sen. Nie jestem pewien, skd wziy si moje przekonania,
ale zaczynam je rewidowa. Odkrywam, e moje mieszkanie, nagromadzone
w nim rzeczy i kartony, ktre spakowaem, nie s tak wane, jak kiedy
wierzyem. Spakowaem wiele rzeczy, ktre, jak mi si wydawao, musiaem
zatrzyma. Mocno w to wierzyem. A jeszcze tak wiele kartonw zostao.
I czekaj. Spakowane. Bezuyteczne[48].
Nie musicie podejmowa wyrwnywania w takim stopniu, na jaki
zdecydowa si Ryan. Nie musicie wszystkiego pakowa. Ale nie wahajcie si
schowa rzeczy do kartonw i odstawi na bok wszystko, bez czego waszym
zdaniem moecie y. To strefa porednia w waszym eksperymentalnym
podejciu do pozbywania si niepotrzebnych rzeczy i poprawy wasnego ycia.
U BRANIE
Wikszo z nas ma szafy pene ubra, ktrych ju nie nosimy ani nawet nie
lubimy. Tylko zabieraj nam miejsce. Uznajcie zatem szaf za idealne miejsce do
rozpoczcia na powanie ycia z mniej. Czy moglibycie dobrze
funkcjonowa, gdybycie nosili tylko 50 procent swoich rzeczy, a moe nawet
25? Zao si, e tak; zao si, e bdzie wam atwiej ubra si, kiedy wszystko
bdzie adnie wisie w szafie.
Courtney Carver nosia tylko 33 sztuki ubra przez 3 miesice. Moglibycie
sprbowa jej podejcia. A moe jeszcze prociej: uyjcie zasady magicznej
dwudziestki dziewitki:
Eksperyment: Usun 29 rzeczy spord moich ubra i nie bd ich nosi przez 29
dni.
O ZDOBY
Jeeli jestecie tacy jak wikszo ludzi, wiele ozdb w waszych domach nie ma
dla was osobistej wartoci. Jedynie pasuj do kolorystyki domu albo akurat byy
na wyprzeday, kiedy weszlicie do sklepu. Niestety przeszkadzaj wam
i waszym gociom, odwracajc uwag od tych ozdb, ktre podkrelaj wasze
wartoci albo z ktrymi wi si jakie osobiste historie.
Przespacerujcie si po domu i zlustrujcie go krytycznie. Usucie ozdoby,
ktre raczej go zagracaj, ni wzbogacaj wasze yciowe dowiadczenie.
Bdziecie si lepiej czuli w domu, ktry prezentuje histori waszej rodziny
w mniej zagraconej, a raczej bardziej skoncentrowanej formie.
SPRZTY KUCHENNE
Nigdy nie mamy dosy miejsca na przechowywanie w kuchni. A jednak nasze
babcie gotoway czciej, bardziej wymylnie i lepiej od wielu z nas
w mniejszych i gorzej wyposaonych kuchniach.
Prawda jest taka, e jeli chodzi o gotowanie, prostota jest prawie zawsze
najlepsza. Potrzebujemy o wiele mniej sprztw kuchennych, ni posiadamy.
Sprbujcie usun 29 rzeczy z kuchni, schowajcie je do plastikowego pojemnika
na 29 dni. Zobaczycie, czy bdzie wam si bardziej podobao gotowanie
w nowej, mniej zagraconej kuchni.
MEBLE
Tu nie obejdzie si bez dwigania ciarw, ale jeeli zdecydujecie si podj
wyzwanie, usunicie zbdnych mebli z pokojw natychmiast otworzy znaczn
przestrze w domu i wpuci powietrze. Rzadko uywane meble zajmuj wicej
miejsca, ni sobie to uwiadamiacie.
Z pewnoci ten eksperyment wymaga miejsca, w ktrym zmagazynujecie
meble podczas okresu prbnego, ale jest to te sposb na wyeliminowanie
niektrych wikszych rupieci w waszym domu i natychmiastowe wprowadzenie
zauwaalnej zmiany.
K RLEWSKI EKSPERYMENTATOR
Wedug Biblii krl Izraela Salomon zebra fortun przymiewajc skarby
wszystkich innych wadcw swoich czasw. W ramach daniny ciganej od
niezalenych ksistw Salomon zbiera co roku 666 talentw (okoo 25 ton) zota.
Jeeli zoto kosztuje tysic dolarw za uncj, to jest to 800 milionw dolarw
rocznie! A to nie zawiera jego dochodu z podatkw i handlu[49].
Zarabia pienidze tonami (dosownie), a take je wydawa.
W pewnym sensie krl Salomon dokona czynu odwrotnego w stosunku do
eksperymentw, ktre omawialimy w tym rozdziale. Zamiast sprawdzi, jakby
si czu, posiadajc mniej, chcia si dowiedzie, jak to jest posiada wicej.
Powiedzia sobie:
A moe by tak sprawdzi si za pomoc przyjemnoci, aby odkry, co jest
dobre[50].
Oto jak pniej streci swj maksymalistyczny eksperyment:
Dokonaem wielkich dzie: zbudowaem sobie domy, zasadziem sobie winnice, zaoyem
ogrody i parki i nasadziem w nich wszelkich drzew owocowych. Urzdziem sobie zbiorniki
na wod, by ni nawadnia gaj bogaty w drzewa. Nabyem niewolnikw i niewolnice
i miaem niewolnikw urodzonych w domu. Posiadaem te wielkie stada wikszego
i drobnego byda, wiksze ni wszyscy, co byli przede mn w Jeruzalem. Nagromadziem te
sobie srebra i zota, i skarby krlw i krain. Nabyem piewakw i piewaczki oraz rozkosze
synw ludzkich: kobiet wiele. I staem si wikszy i moniejszy od wszystkich, co byli przede
mn w Jeruzalem[51].
POGROMCY SZPARGAW
Niektre osoby przybite baaganem w domu uwaaj, e rozwizanie przynios
pojemniki i inne narzdzia do organizowania. W rozdziale 2 odrzuciem to
bdne podejcie. Podobnym bdnym nastawieniem jest sprztanie. Ludzie
myl, e jeli posprztaj baagan i odo rzeczy z powrotem tam, gdzie leay,
to rozwi problem.
Prawda jest taka, e sprztanie nie wystarczy, aby doprowadzi nasz dom do
stanu, ktry ju wicej nie bdzie stanowi dla nas ciaru. Musimy zrezygnowa
z posiadania.
Mimo wszystko, kiedy ju zminimalizujecie dom tak, jak tego chcecie,
porzdkowanie moe utrzyma ten stan.
Sztuka polega na wyrobieniu nawykw sprztania, eby baagan nie mia
szansy powrci. Odkryjecie, e sprztanie nie jest trudne ani kopotliwe.
W kocu jeeli ju dokonalicie minimalizacji, nie ma w zasadzie czego
porzdkowa. Kady przedmiot ma swj cel i swoje miejsce.
1. cielcie ko co rano. Baagan przyciga baagan. Najatwiej to zauway
w sypialni. Centralnym punktem tego pokoju jest ko i jeeli zostawimy
je niezasane, dookoa niego tworzy si baagan. Pierwszym i najlepszym
krokiem przy sprztaniu sypialni jest zatem posanie ka. A pierwszym i
najlepszym krokiem do codziennego ycia wolnego od baaganu jest
pocielenie ka zaraz z rana.
2. Zmywajcie naczynia od razu. Rczne mycie niektrych naczy zabiera
mniej czasu ni wkadanie ich do zmywarki. Dotyczy to kubkw, miseczek
ze niadania, talerzy obiadowych i sztucw. Jeeli umyjecie naczynia
rcznie zaraz po jedzeniu, zajmie to niewiele czasu. Jeeli jednak rczne
mycie nie wchodzi w gr, to postarajcie si natychmiast wkada uyte
naczynia do zmywarki. Nikt nie lubi wchodzi do kuchni, gdzie w zlewie
kwitnie stos naczy, a jeszcze mniej zabawne jest spoywanie przy nim
posikw.
3. Napeniajcie pojemniki na mieci. Niech kady dzie odbioru mieci
bdzie dla was wymwk, aby napeni kuby na mieci i pojemniki na
odpady segregowane. Zdejmijcie ze strychu karton z rupieciami, zbierzcie
zepsute zabawki z pokoju dzieci, przeterminowan ywno ze spiarni,
nieaktualne dokumenty z gabinetu wszystko, co si nagromadzio.
Wyrzucie wszystko do mieci, skd zabior to suby komunalne. Moe
nawet bdziecie wyczekiwa dnia przyjazdu mieciarki. (No dobrze, moe
posunem si zbyt daleko).
4. Zawsze zostawiajcie miejsce w szafie na paszcze. Paszcze, buty i odzie
zewntrzna nie bez powodu kocz porozrzucane po caym domu. To
dlatego e wasza szafa na paszcze jest tak pena, i trudno jest schowa tam
rzeczy, a potem je szybko wyj. Zostawiajcie wic dla domownikw
miejsce na dnie tej szafy, na wieszakach i na pkach, aby mogli szybko
odoy albo znale rzeczy.
5. Niech wszystkie blaty pozostan czyste. Blaty kuchenne, azienkowe,
komody w sypialni, stoy, biurka to miejsca, na ktrych zazwyczaj
gromadz si szpargay. Chowajcie drobne przybory kuchenne. Zabierajcie
monety. Odkadajcie na miejsce paragony. Chowajcie przybory toaletowe
do szafki. Uwaajcie i dziaajcie od razu, by zachowa porzdek.
6. Natychmiast wykonujcie prace jedno-, dwuminutowe. Baagan jest czsto
wynikiem zwlekania odkadania decyzji albo niekoczenia zada.
Przeciwdziaajcie zwlekaniu w domu, stosujc prost zasad: jeeli prac
mona skoczy w mniej ni dwie minuty, wykonaj j od razu. Wyniecie
mieci, wyszorujcie garnek, odcie pilot od telewizora albo schowajcie
brudne ubranie do kosza. Za kadym razem kiedy doprowadzacie zadanie
do koca, zapobiegacie powstawaniu baaganu.
7. Kiedy skoczycie czyta gazet lub magazyn, natychmiast znajdcie dla
nich miejsce. A jeli by tam jaki dobry przepis? Odcie go do pudeka
z przepisami, a reszt do segregowanych odpadw. Artyku, ktry spodoba
si mowi? Wytnijcie go, a reszta na makulatur.
8. Przychodzce poczt reklamy natychmiast wyrzucajcie na makulatur.
Zwracajcie uwag na naturalny przepyw poczty w waszym domu. Jeeli
ustawicie kosz na makulatur w pobliu skrzynki na listy, bdzie do niego
trafia wikszo poczty reklamowej, jeszcze zanim dotrze na wasze biurko.
Dodatkowo bdziecie musieli sortowa mniej poczty i dziki temu mniej
bd was kusi reklamy, by kupi co, czego nie potrzebujecie.
9. Natychmiast rozprawiajcie si z ubraniami. Jeli chodzi o ubrania,
miaem w zwyczaju rzuca je na podog. Teraz zajmuj si kad sztuk
odziey natychmiast, gdy j zdejm. Brudne ubrania trafiaj do prania.
Czyste z powrotem do szuflady albo na wieszak. I ju.
10. Co wieczr chowajcie przedmioty na swoje miejsce. Powiedzcie
dzieciom, aby sprztay zabawki pod koniec dnia. Musicie zrobi to samo
z przedmiotami, za ktre odpowiadacie. Po prostu ogarnijcie wzrokiem
dom, zbierzcie porozrzucane przedmioty i odcie je na miejsce.
Postpujcie tak co wieczr, a pozwoli wam to rozpocz poranek w domu
wieym, czystym i pozbawionym baaganu.
Nastpnie, aby zapobiec wikszemu ni to konieczne sprztaniu, postawcie
barykad na najkrtszej drodze do nadmiernej konsumpcji: na drodze do
waszego ulubionego sklepu.
CHCIE MNIEJ
Posiadanie mniej jest wspaniae. Ale odkryem, e jest co jeszcze lepszego:
chcie mniej. Moe odkrylicie to samo.
Co za wspaniae uczucie, kiedy uwiadomimy sobie, e pragnienie
posiadania wicej przestao nad nami panowa! Niczym Czarnoksinik z Krainy
Oz konsumpcjonizm powiedzia nam: Nie zwracajcie uwagi na tego czowieka
za kurtyn!. Lecz my tam zajrzelimy i zobaczylimy, e prawdziwe
nagromadzone dobra nie dorwnuj obietnicom na swj temat. Moe nam by
lepiej bez tego. Nikt nie zmusi nas do dawnych zachowa. Nie zadowolimy si
niczym ponad to, co nam wystarczy!
Mamy nowe wartoci i nowe nawyki, ktre im towarzysz:
Odwiecie dom dziki sprztaniu go codziennie.
Narzucie sobie wasny, eksperymentalny zakaz zakupw.
Ogldajcie mniej telewizji.
Sprawiajcie bardziej przemylane prezenty.
wiczcie si we wdzicznoci.
Tych 5 prostych sposobw pozwoli wam ustali nowe, pomocne nawyki
w miejsce starych, ktre wam ciyy. Radz wam wyprbowa wszystkie 5
i wszystkie inne zwyczaje, ktre uczyni z minimalizmu nie tylko eksperyment,
lecz take styl ycia.
Jeeli mieszkacie z rodzin, to pojawia si jeszcze jedna konieczno, by na
stae zakorzeni minimalizm w waszym yciu: musicie znale sposb, by
nakoni domownikw do przyczenia si do waszej drogi i zapaania do niej
entuzjazmem. Zamierzam wam go pokaza.
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==
10
Minimalistyczna rodzina
BITWA O FOREMKI
Kiedy wraz z on postanowilimy zosta minimalistami, zgodzilimy si na ten
nowy styl ycia wsplnie. Lecz nie znaczy to, e od tego momentu wszystko szo
gadko. Po drodze w wielu miejscach nie zgadzalimy si co do tego, ile rzeczy
wyrzuci, a ile zatrzyma i jak nasze nawyki kupowania powinny si zmieni.
Od samego pocztku, o ile ja chciaem pozby si 80 procent naszych rzeczy,
o tyle mojej onie wystarczao 60 procent. To oznaczao, e pierwszych kilka fal
minimalizowania poszo dobrze, lecz w kocu, kiedy ja nadal chciaem
zmniejsza majtek, moja ona zacza si przeciwstawia.
Zaledwie po 4 miesicach od podjcia minimalizmu 22 sierpnia dostaem
pamitn nauczk dotyczc tego, co nas rni. Dokadnie pamitam t dat,
poniewa byy to urodziny naszego syna, a my zaplanowalimy dla niego
przyjcie z tematem przewodnim sport. Tydzie wczeniej, bez wiedzy mojej
ony, pozwoliem sobie posprzta kuchenn szuflad. Wyrzuciem przy tym
foremki do galaretek o tematyce sportowej, ktre moje ona planowaa
wykorzysta w zwizku z przyjciem. Jej krzyk i ton gosu dobiegajce z kuchni
bezbdnie zasygnalizoway mi jej rozczarowanie.
Tego ranka zrozumiaem co w kwestii minimalizowania z rodzin, co
zachowaem w sercu na zawsze: atwiej widzi si czyj baagan ni wasny.
Wmuszanie komu minimalizmu poprzez usuwanie czego bez zezwolenia nigdy
nie jest dobrym pomysem. Zamiast tego lepiej skoncentrowa si na
minimalizowaniu wasnych rzeczy, zanim zabierzemy si za rzeczy innych osb
lub nawet wsplnej wasnoci w rodzinie. (Dowiedziaem si te, e piciolatki s
w rwnym stopniu zadowolone z galaretki w ksztacie boiska do futbolu jak
z innych ksztatw zwizanych ze sportem, chocia moja ona by si z tym nie
zgodzia).
Maestwa rzadko zgadzaj si w stu procentach, wic pokorny kompromis
stanowi podstaw zdrowego zwizku. Z minimalizmem jest tak samo. Do dzisiaj
moja ona i ja nie zgadzamy si co do pewnych rzeczy zwizanych
z minimalizmem. Dwa obszary, co do ktrych najczciej si nie zgadzamy, to
ubrania i rzeczy dzieci. Jednak nauczylimy si pracowa razem w obszarach,
ktre chcemy utrzyma w domu wolne od baaganu. Tak samo moecie postpi
i wy wraz ze swoimi partnerami.
Jeeli macie dzieci, jeden z najwaniejszych krokw, ktre moecie podj, to
zgodzi si co do tego, jak wprowadzi minimalizm w ich ycie. Tak jak
w innych obszarach rodzicielstwa wane, eby trzyma wsplny front, kiedy
chcecie nakoni dzieci, aby uczestniczyy w minimalistycznym stylu ycia
rodziny. Niech wic to si stanie czci waszych rozmw ze wspmaonkiem.
Chciabym wpierw omwi minimalizm w przypadku modszych dzieci,
zanim zajm si specjalnymi kwestiami zwizanymi z nastolatkami. Jednak
w wypadku obu grup wiekowych zawsze powinnicie pamita o jednym:
przeyjcie to sami, zanim zaczniecie wymaga.
Jeeli chcecie, aby wasze dzieci kupoway mniej rzeczy, sami kupujcie mniej.
Jeeli chcecie, aby przekazay komu swoje niepotrzebne przedmioty, to najpierw
sami to zrbcie.
Dlaczego dziecko miaoby zrezygnowa z zabawki, jeeli wy kupujecie d,
ktr zwodujecie tylko dwa razy w roku?
Dlaczego crka miaaby posortowa do oddania swoje ubrania, z ktrych
wyrosa, jeeli wasza szafa jest wypchana do pena?
Jeeli wspmaonek jest po waszej stronie w drodze ku minimalizmowi,
oboje moecie zaprezentowa swoim dzieciom ten styl jako wiarygodny
i osigalny cel, nie wzbudzajc w nich niechci.
MINIMALIZM MALUTKICH
Kiedy razem z Kim zaczynalimy minimalizowa, nasze dzieci byy w wieku 5
i 2 lat. Dzisiaj maj 13 i 10. Widziaem, jak dorastay i dojrzeway w domu
z mniejsz liczb rzeczy ni u wikszoci rodzin z ssiedztwa. Naszym dzieciom
dobrze z naszym stylem ycia i rozkwitaj. Nie czuj si pozbawione
czegokolwiek. Wrcz przeciwnie, ich ycie jest bogate, a one zmierzaj ku
dorosoci penej wyobrani, ambicji i oryginalnoci.
Kim i ja popenilimy pewne bdy (jak wszyscy rodzice), ale take
nauczylimy si czego wanego po drodze. Zdecydowanie najwaniejsza lekcja,
jak pobralimy, jest taka: moe trudniej sta si minimalist z dziemi, ale ma to
jeszcze wiksz wag. Dzieci, ktre nie ucz si wyznacza sobie granic, czsto
wyrastaj na dorosych, ktrzy nie wyznaczaj sobie granic.
Tylko jak w praktyce mamy pomc dzieciom przej ten proces?
Jest rnica midzy modszymi a starszymi dziemi. W przypadku obydwu
grup wiekowych naley edukowa, tak jak postpuje si ze wspmaonkami,
ktrzy sabo orientuj si w minimalizmie. Pamitajc o tym, modszym dzieciom
moecie wydawa bardziej bezporednie polecenia, a z nastolatkami naley duej
rozmawia.
Wasze modsze dzieci prawdopodobnie nigdy nie syszay o minimalizmie,
a ju na pewno si nad nim nie zastanawiay. Zacznijmy wic od opisu
minimalizmu prostymi sowami. Wyjanijcie, dlaczego razem ze
wspmaonkiem decydujecie si na nowy styl ycia z mniejsz liczb
przedmiotw, i przedstawcie korzyci, ktre bd z tego pyn dla waszej
rodziny. Dzieci s czsto inteligentniejsze, ni nam si wydaje. Wkrtce
zorientuj si, e ich nie karzecie; robicie to, bo je kochacie.
Suchajcie pyta waszych dzieci, a potem udzielajcie jak najlepszych
odpowiedzi. Zapewniajcie je, e wasza decyzja nie oznacza, i ju wicej nie
zamierzacie niczego kupowa. Oznacza jedynie, e bdziecie uwaniej
zastanawia si nad zakupami w przyszoci. Poza tym znajdziecie sposb na
usunicie rzeczy, ktrych dzieci ju nie potrzebuj.
Gdy wasze dzieci zrozumiej cel i przynajmniej czciowo si na niego
zgodz, pracujcie z nimi, aby wybray ze swoich rzeczy te, ktre bdzie
najatwiej wyeliminowa. Na przykad moecie zacz od usunicia ubra, ktre
ju przestay nosi, zabawek, ktrymi si nie bawi, ksiek, ktrych nie czytaj,
i przyborw plastycznych, z ktrych ju nie korzystaj. Odkryj, e mona
dobrze y bez tego zbdnego bagau.
W rezultacie mog same sobie zada pytanie: Ilu z tych rzeczy tak naprawd
potrzebuj?. Moecie si zdziwi, jak szybko wasze modsze dzieci zaakceptuj
to nowe podejcie i jak kreatywne i asertywne bd w redukowaniu liczby
posiadanych przedmiotw. Wkrtce moecie mie w domu maych
minimalistw.
Aby wesprze dzieci w procesie minimalizowania i zachci je do stworzenia
w przyszoci rodowiska wolnego od szpargaw, ustalcie granice wyrane
wytyczne dotyczce tego, co mona kupowa albo trzyma, a czego nie. Na
przykad zgodzilimy si razem z nasz crk, e moe zatrzyma tyle zabawek,
ile chce, o ile zmieszcz si w jej szafie. Moe take zatrzyma tyle prac
plastycznych, ile zmieci si do przezroczystego plastikowego puda pod jej
kiem. Gdy jej zbir zacznie przekracza granice (a tak si z pewnoci stanie),
pozwolimy jej podj decyzj, co zatrzyma, a co usun. W naszym domu do
takich rozmw dochodzi mniej wicej dwa razy w roku.
Granice to potna rzecz dla nas wszystkich, ale oddziaywaj szczeglnie
silnie na mae dzieci, ktre myl konkretnie. Wytyczone granice uatwi im
zorientowanie si, co robi i czego si spodziewa. Jako rodzice uywajcie granic
na wasn korzy i chwalcie dzieci, kiedy naucz si efektywnie je stosowa.
Jednym ze sposobw na uczczenie postpw w zachowaniu granic jest
nagradzanie dzieci zabaw. Jeeli ju zminimalizowalicie siebie (pamitajcie, jak
wane jest dawanie przykadu), wwczas powinnicie mie dodatkowe
oszczdnoci i czas, aby co z nimi zrobi. Wykorzystajcie je na rodzinn
zabaw. Wybierzcie si na wycieczk na pla, do wesoego miasteczka albo na
weekendow wypraw do ssiedniego miasta. Nie musicie wydawa wszystkich
waszych nowych oszczdnoci podczas jednej wyprawy, szczeglnie jeeli
spacacie dugi, ale stwrzcie sytuacj, ktra podkreli korzyci z minimalizmu,
co moe zdecydowanie pomc waszym dzieciom w zrozumieniu waszej decyzji
i jej poparciu.
Joshua, po prostu nie wiem, co robi. Ona nigdy nie jest zadowolona. To
stwierdzenie mojego przyjaciela Santiago uderzyo mnie, a wyprostowaem si
w fotelu.
Santiago jest kilka lat starszy ode mnie i w sprawach finansowych pod
kadym wzgldem zdecydowanie lepiej mu idzie: ma wikszy dochd, wicej
samochodw, wikszy dom, a jego dzieci wicej zabawek. Bylimy w miecie na
wymienitym obiedzie i rozmawialimy o maestwie i dzieciach. W pewnym
momencie nasza rozmowa zesza na jego crk w wieku wczesnoszkolnym.
Na twarzy mojego kolegi malowaa si frustracja.
Nie rozumiem. Ma ca szuflad gier wideo, sypialni pen lalek i cay
pokj w naszym domu przeznaczony na zabawki. Lecz nigdy nie wydaje si
szczliwa. Cigle powtarza mi, e si nudzi.
Zacz myle o czym innym. Jak to czsto bywa, kiedy czowiek zostaje
rodzicem, wrci myl do wasnego dziecistwa.
Kiedy byem may powiedzia moja rodzina nie miaa nic. Wiesz,
Joshua, bylimy bardzo biedni. Miaem tylko trzy zabawki i dzieliem si nimi
z moimi trzema brami. Ale bylimy zadowoleni z tego, co mamy, i dobrze si
bawilimy. Nawet nie pamitam, ebym prosi rodzicw, aby mi co kupili.
Miaem na to gotow odpowied. Rozwaaem ten temat przez lata i wanie
skoczyem pisa ksik Clutterfree with Kids [Z dziemi bez baaganu].
Moe twoja crka jest niezadowolona, bo ma za duo zabawek
powiedziaem do Santiago. Pomyl o tym w ten sposb. Kiedy bye may,
miae tylko trzy zabawki, ale co waniejsze, wiedziae, e to si nie zmieni.
Miae trzy i ju. Musiae si wic nimi zadowoli i by szczliwy. Miae tylko
taki wybr.
Kolega kiwa gow, rozumia mnie. Mwiem dalej:
Twoja crka tymczasem yje w zupenie innym rodowisku. Kiedy tylko
chce co nowego, obojtnie, czy widziaa to w reklamie, czy ma to jej koleanka,
prosi o to i dostaje. Pozwalasz jej odnajdywa zadowolenie w kolejnej zabawce,
w kolejnej grze, kolejnym zakupie. Cholera, praktycznie zachcasz j do tego.
Moe gdyby zostaa zmuszona do szukania szczcia w zabawkach, ktre ju ma,
mogaby je tam znale. Jednak na razie ma wraenie, e da jej to tylko nowa
zabawka.
Mj kolega posmutnia, poniewa wiedzia, e to, co mwi, jest prawd.
Jego wasne decyzje w znacznym stopniu przyczyniay si do niezdrowego
nastawienia jego crki wzgldem posiadanych rzeczy.
Takiego upomnienia potrzeba wszystkim rodzicom: nasze dzieci potrzebuj
wytyczonych granic! Jeeli nie wyrobimy w nich poczucia, e duo to za duo,
po prostu bd chciay coraz wicej. A jeeli pozwolimy im dorasta bez
rozwaania minusw zbytniego gromadzenia, moemy je skazywa na
powtarzanie bdw nadmiaru, ktre s tak czste w dzisiejszym wiecie.
Czy nie chcecie oszczdzi dzieciom ogranicze wynikajcych z posiadania
zbyt wielu rzeczy? Zacznijcie wczenie uczy je, e mniej to wicej wicej
radoci! To jeden z najlepszych sposobw, aby okaza im swoj mio.
U CZE MINIMALISTA
Jessica Dang miaa pitnacie lat i mieszkaa w Anglii z rodzicami, kiedy zacza
czyta ksiki o buddyzmie, opisujce zasady minimalizmu.
Natychmiast mnie to wcigno powiedziaa mi. Trafio do mnie, bo
tyle byo w tym sensu. Wszyscy chc by szczliwi, a do szczcia ludziom nie
potrzeba wasnoci materialnej, chocia wikszo myli odwrotnie.
Jednak kiedy Jessica rozwijaa zainteresowanie minimalizmem, jej rodzice
zarabiali wicej pienidzy ni zwykle i wicej wydawali. Jessica wspomina:
Kupilimy wikszy dom, wicej ubra, nowy samochd, lnice sprzty
i wszystko inne, co ludzie zazwyczaj nabywaj, gdy si wzbogac. Nie rozroso
si to do niedorzecznych rozmiarw, ale wiele nabytych rzeczy skoczyo gdzie
w domu i zarastao kurzem. Szczeglnie auj tego, jak pomagaam ojcu kupi
wielki zestaw do wicze, ktrego nigdy nie uylimy! W domu robio si coraz
cianiej, a gdy pokoje wydaway si zmniejsza, przebywanie w domu, gdzie
otaczay mnie te wszystkie rzeczy, stawao si przykre.
Zapytaem Jessic, jak rwieniczki reagoway na jej minimalizm.
Czasami wydawao mi si, e moje koleanki i ja yjemy w dwch rnych
wiatach odpowiedziaa. Przejmoway si tak wieloma rzeczami, na przykad
mod, ktra mnie w ogle nie obchodzia. Z pocztku mwiam im, e powinny
si wyluzowa i nie przejmowa tak bardzo materialnymi rzeczami, e s
waniejsze sprawy w yciu. Ale byy na to guche i w kocu nauczyam si
milcze. Przemawiaam do niewaciwych osb.
Zamiast tego Jessica zacza pisa blog Minimal Student [Ucze
minimalista], w ktrym zamieszczaa swoje przemylenia i dowiadczenia
minimalistyczne[62]. Tam znalaza internetow spoeczno innych modych ludzi
wierzcych w te same rzeczy co ona.
Kiedy przysza pora na studia, Jessica spakowaa wszystko, co potrzebne, do
baganika i wyprowadzia si do innego miasta. Cieszyy j swoboda
i moliwo prostego ycia, odkrya te, e naprawd niewiele potrzebuje do
ycia.
Zaledwie po roku studiw zredukowaa swj majtek do jednej walizki
i przeniosa si na rok do Japonii.
Przeyam najbardziej niesamowity rok w swoim yciu mwi.
Robiam, widziaam i smakowaam tak wiele nowych i ekscytujcych rzeczy,
a suma mojego majtku ruchomego nawet nie waya wicej ode mnie. Nie
potrzebowaam go! Po tym roku moje ycie ju nigdy nie byo takie samo.
Kiedy wrciam do Anglii, aby skoczy studia, znowu znalazam sobie
zakwaterowanie i wprowadziam si z moim skromnym bagaem. To byy
najszczliwsze lata mojego ycia.
Czy wyobraacie sobie, aby Jessica kiedykolwiek zacza duo wydawa
i gromadzi? Ja nie. Znalaza lepszy sposb i bdzie przy nim trwaa cae ycie.
A minimalizm zakorzeni si w niej, kiedy bya zaledwie nastolatk.
N IECH TA OBRCZKA
W 2007 roku Ali czterdziestoletnia ona i matka o rudych wosach i cudownej
osobowoci udaa si na weekendow medytacj z grup kobiet z jej kocioa.
Spodziewaa si odnowi wizy z przyjacikami i skupi na relacji z Bogiem.
Zupenie nie spodziewaa si, e ten wyjazd zmieni jej ycie i ostatecznie ycie
wielu osb na caym wiecie.
Kiedy kobiety usiady razem, osoba prowadzca zadaa pytanie:
Co moemy zrobi, aby zmieni otaczajcy nas wiat?
W pokoju zapanowao milczenie.
W kocu odezwaa si Ali:
Moe sprzedajmy cz swoich rzeczy i uyjmy zarobionych pienidzy,
aby pomc ludziom?
Odpowiedziaa jej cisza. Lecz Ali jeszcze nie skoczya.
A gdybymy sprzeday ukochane rzeczy? Na przykad samochd albo
jacht, albo Ali przerwaa, poniewa do gowy przysza jej przewrotna myl;
myl, ktra miaa zmieni jej ycie i ycie niezliczonych osb. Zao si, e
gdybym sprzedaa swoj obrczk, mogabym nakarmi ca wiosk w Afryce.
Nie moga uwierzy, e to powiedziaa. A jednoczenie w gbi duszy
wiedziaa, e oddanie obrczki jest waciwe.
Kilka tygodni pniej, po niejednej rozmowie z mem, sprzedali obrczk
i przeznaczyli pienidze na wywiercenie studni w Afryce Subsaharyjskiej, gdzie
wielu ludzi cierpi z braku czystej wody do picia.
Jednak historia tutaj si nie koczy. Po pewnym czasie jedna z przyjaciek
Ali wzia j na stron w niedzielny poranek i woya jej w do swoj obrczk.
Powiedziaa cicho:
Moj obrczk te moesz wzi.
Ku zaskoczeniu Ali na tym si nie skoczyo. Kolejna koleanka oddaa
swoj obrczk. A potem nastpna.
Wykorzystujc sprzyjajc sytuacj, Ali zaoya organizacj non profit
o nazwie With This Ring [Niech ta obrczka], ktra wzywa kobiety i mczyzn
do radykalnej hojnoci, miao proszc, aby oddali swoje najcenniejsze rzeczy dla
dobra innych. Do dzi With This Ring zebraa ponad tysic obrczek i zapewnia
czyst wod tysicom ludzi w Afryce, Ameryce rodkowej i Indiach[64].
Ali dowiadcza radoci z dawania i spenia si dziki hojnoci. Daje
wiadectwo, e o wiele lepiej jest dawa, ni gromadzi.
Moe nigdy nie bdziecie na tyle poruszeni, eby odda swoj obrczk, aby
zapewni czyst wod w Afryce. Ali sama przyznaje, e jej pierwszy krok ku
szczodroci by nietypowy. Ale kademu z nas powinno zalee na tym, aby
zatroszczy si o biednych i potrzebujcych troszczy si nie tylko o siebie, lecz
take o innych. Rozdawanie majtku to natychmiastowy sposb, aby zacz
pomaga najsabszym dookoa nas.
A ja wanie postawiem pierwszy krok, mwic wam, jak minimalizm moe
wzmocni wasz hojno.
O WOCE SZCZODROCI
Najwyraniej kiedy oddajemy niepotrzebne nam rzeczy, nadwyk pienidzy
i swj czas, czynimy ycie innych lepszym. Ale w pikny sposb nasza
szczodro suy take nam.
Nie twierdz, e powinnimy by szczodrzy, ebymy mogli czerpa z tego
osobiste korzyci. Powinnimy by hojni dla dobra innych to jest nasza
motywacja. Ale jednoczenie powinnimy spodziewa si pewnych
nienamacalnych korzyci, ktre do nas wrc, i powinnimy przyj je
z wdzicznoci.
Mog stwierdzi, e bdc szczodrym, czuj si lepiej z samym sob i z tym,
co robi w yciu. I wiem, e nie jestem w tym osamotniony. Wiele osb
powiadcza, e szczodro daje im szczcie i satysfakcj. Badania wykazay
nawet zwizek midzy hojnoci a popraw zdrowia[67]. Niesamowite!
Co wicej, zauwayem, e relacje midzyludzkie szczodrych osb s
peniejsze. Ludzie zawsze czuj si lepiej w towarzystwie hojnego darczycy ni
samolubnego skpca. Z natury cign do tych, ktrzy dziel si z innymi swym
otwartym sercem. A dobra przyja to najlepszy prezent, jaki moecie podarowa
sami sobie.
Ci, ktrzy s szczodrzy, ceni te to, co posiadaj. Ludzie, ktrzy oddaj
majtek, bardziej doceniaj to, co im pozostao. Osoby przekazujce pienidze
innym nie marnotrawi pienidzy, ktre im zostay. A osoby powicajce
wasny czas dla innych lepiej wykorzystuj czas, ktry im zosta.
Jednak nieustannie szczodre osoby odnajduj sens poza swoim majtkiem.
Chocia wielu ludzi podsumowuje wasn warto za pomoc liczb (jakby
prawdziw warto czowieka mona byo wpisa w bilans kwartalny!), osoby
szczodre odnajduj swoj warto w pomaganiu innym. Szybko uwiadamiaj
sobie, e wycig z konta nie pokazuje ich prawdziwej wartoci.
Z tego wzgldu czuj mniejsz pokus posiadania wicej. Odnaleli
spenienie i sens poza gromadzeniem majtku. Nauczyli si czerpa rado z tego,
co ju posiadaj, i oddawania reszty. Innymi sowy, znaleli zadowolenie.
By moe najwiksz korzyci pync ze szczodroci jest zrozumienie, e
ma si ju wystarczajco duo, a nawet wicej.
Nazbyt czsto niewolniczo szukamy wicej. Obojtnie, ile mamy, zawsze
wydaje nam si, e potrzebujemy wicej wicej rzeczy i wicej pienidzy.
Wybieramy tak karier, ktra zagwarantuje nam wicej. Powicamy
najlepsze godziny dnia, aby zyska wicej. Zazdrocimy, kiedy osoby
zasugujce na mniej wydaj si mie wicej. I nieustannie martwimy si, e nie
mamy dosy.
To cige pragnienie wicej ma szkodliwy wpyw na nasze spoeczestwo. 72
procent z nas przyznaje si do stresu zwizanego z pienidzmi[68]. Niektre
osoby dowiadczaj niepokoju ze wzgldu na uzasadnion finansow potrzeb,
ale w wikszoci przypadkw ten stres jest zupenie niepotrzebny. W wiecie,
gdzie 6 miliardw ludzi yje za mniej ni trzynacie tysicy dolarw na rok[69],
wikszo stresu zwizanego z finansami wynika ze sztucznie rozbudzanych
potrzeb.
Hojno zmienia ten sposb mylenia i pomaga opanowa zachanno.
Ukazuje nam, jak ju jestemy bogosawieni. Przypomina, e ju posiadamy
wicej, ni nam potrzeba. Pokazuje, jak wiele musimy odda i jak duo dobra
moemy osign. Pomaga nam dostrzec potrzeby tych, ktrzy yj obok,
i oferuje lepsz alternatyw dla naszych pienidzy ni wydawanie ich na nas
samych.
Jeeli motywuje was pragnienie bycia szczodrym, niech was to zachci do
posiadania mniej. A gdy minimalizacja uwolni zapasy, ktrymi moecie si
dzieli, idcie dalej i rozdawajcie je swobodnie i radonie. Bdzie wam cieplej na
sercu. wiat stanie si lepszy, a wy odkryjecie, e te przedmioty w ogle nie byy
wam potrzebne.
Zatem codziennie przekazujcie innym rzeczy, ktrych nie nosicie, sprzt
sportowy, z ktrego nie korzystacie, ksiki, ktrych nie zamierzacie przeczyta,
albo meble, ktre niepotrzebnie zajmuj miejsce. Przekacie pienidze organizacji
charytatywnej, ktr popieracie. Szczodrze powicajcie swj czas i zgaszajcie si
jako wolontariusze w lokalnej szkole, schronisku dla bezdomnych albo
organizacji non profit.
Wedug mnie to najkrtsza droga do ycia, ktre ma znaczenie.
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==
12
Celowe ycie
Moje ycie wyglda dzisiaj inaczej ni w roku 2008, a jego katalizatorem sta si
minimalizm. Decyzja o posiadaniu mniej wprowadzia wicej zmian w moim
yciu ni tylko czystsze szuflady i szafy. Zmienia wiele moich koncepcji
i zachcia mnie do cakowicie nowego stylu ycia.
Kiedy spogldam na to z perspektywy czasu, mam moliwo porwnania.
Kiedy uwielbiaem oglda telewizj i godzinami gra w gry wideo. Miaem
wrcz alergi na ruch, piem duo napojw gazowanych i jadem sporo
niezdrowego jedzenia. Przesiadywaem do pna w nocy i spaem do poudnia,
kiedy tylko miaem tak moliwo. Wydawao mi si, e robi wszystko, na co
mam ochot.
Teraz jednak widz, e moje poprzednie ycie nie dawao mi zadowolenia.
Tak naprawd oddalao mnie od niego. Nawet nie zbliyo si do tego
najlepszego z moliwych ani dla mnie, ani dla moich bliskich. Moje ycie
dryfowao, zamiast skupi si na konkretnym celu.
Wanie dlatego niekontrolowane ycie jest tak niebezpieczne. Sdzimy, e
yjemy peni ycia, ale tak nie jest. Zamiast tego czsto zamieniamy
dugofalowy cel na krtkotrwa przyjemno.
Kiedy niezdrowo si odywiamy, brakuje nam okazji, aby dostarcza
organizmowi stosownego paliwa.
Kiedy ogldamy zbyt duo telewizji albo spdzamy zbyt wiele czasu
w internecie, tracimy okazj, by kontaktowa si z ludmi w realnym wiecie.
Kiedy zaniedbujemy wiczenia, tracimy okazj, aby cieszy si przygodami
dostpnymi dla tych z fizyczn odpornoci.
Kiedy przesiadujemy do pna w nocy i przesypiamy poranek, tracimy
najbardziej produktywn cz dnia.
Kiedy kupujemy wicej, ni nam potrzeba, tracimy okazj, aby y
swobodnie i bez obcie.
Kiedy wydajemy wicej, ni zarabiamy, zakadamy sobie kajdany dugu.
Kiedy wydajemy zbyt duo pienidzy na siebie, tracimy okazj, aby odnale
wiksz rado w byciu szczodrym dla innych.
Sposobem na uniknicie tego rodzaju bdw jest odnalezienie celu w yciu.
Oznacza to, e rozwaamy wszystkie moliwoci i podejmujemy dugofalowe
decyzje obejmujce wiksze cele. Jeeli jaka aktywno, decyzja albo nawyk nie
przybliaj nas do celu albo do tego, na czym nam zaley, powinnimy je
odrzuci. Zwykle bowiem tylko odcigaj nas od tego, co naprawd ma
znaczenie.
A do tego momentu w ksice mwiem gwnie o tym, co posiadamy,
gdy wywiera to na nas wielki wpyw, a zoptymalizowanie naszego majtku to
ogromne przedsiwzicie. Jednak zasada czerpania wicej z mniej ma szersze
zastosowanie, take poza naszym gospodarstwem domowym.
Zastanwmy si nad trzema obszarami, w ktrych moemy z korzyci
wprowadzi celowo w naszym yciu: rozkad dnia, ciao i zwizki.
U ZALENIENIE OD BYCIA ZAJTYM
Tempo wspczesnego wiata cigle ronie. Technika i komunikacja nieustannie
si rozwijaj, a informacje przepywaj coraz szybciej. Wydaje si, e pracodawcy
i media spoecznociowe cigle nagradzaj tych, ktrzy pozostaj
w nieprzerwanym kontakcie.
Oczekiwania, wymogi i dostpno rosn w odrnieniu od liczby godzin
w tygodniu. W rezultacie jestemy coraz bardziej zajci.
Dowodz tego statystyki. W Wielkiej Brytanii 75 procent rodzicw jest zbyt
zajtych, aby czyta dzieciom przed snem[70]. Coraz wicej dzieci trafia do
dziennych placwek opiekuczych i na zajcia pozalekcyjne[71]. Ciko jest nam
znale czas na wakacje. Przecitny Amerykanin okrela u siebie poziom stresu
na 4,9 w dziesiciopunktowej skali, w znacznym stopniu za spraw
wypenionego grafiku i nacisku na zarabianie, w celu utrzymania
akceptowalnego stylu ycia[72].
Nasze szybkie tempo ycia rzadko przynosi nam korzyci na dusz met,
poniewa zapracowane ycie to ycie pozbawione refleksji. Czsto jestemy tak
bardzo zaprztnici bieganiem od jednej sprawy do drugiej, e nie uwiadamiamy
sobie, jak bardzo zawadn nami nasz plan dnia. Nie widzimy te, jak nadmiar
obowizkw moe nam szkodzi.
Wyglda na to, e dla wielu z nas ycie w biegu stao si oczywistoci. Tak
jak nadmiernie wydajemy i gromadzimy materialne rzeczy, tak samo zbytnio
uzaleniamy si od kalendarza.
Oczywicie istniej w yciu czynniki, ktre wymuszaj zobowizania
i okresy koncentracji. Nigdy nie powinnimy zniechca si do cikiej pracy
nad wanymi rzeczami. Niestety wikszo z nas koncentruje si na
niewaciwych rzeczach i wszyscy zgadzamy si na to, aby naszym planem dnia
rzdziy faszywe zaoenia.
Wiele kamstw, ktre syszymy od urodzenia, wypiera w naszym yciu to, co
najwaniejsze. Zamiast cieszy si spokojnym, celowym yciem, spieszymy od
jednej zbdnej bahostki do drugiej. I ostatecznie nikt na tym nie zyskuje.
Nie zajmujcie si tak bardzo pogoni za niewaciwymi rzeczami, bo tracicie
rado czerpan z rzeczy waciwych.
POWIERZCHOWNO
yjemy w spoeczestwie z obsesj na tle urody. Moemy czasami to nastawienie
krytykowa, mimo to wikszo z nas powica niewiarygodn ilo
czasu i energii na to, jak wyglda, myli i rozmawia o tym, i stara si wyglda
lepiej od innych. Wanie przez to tak wielu z nas prowadzi zagracone,
kosztowne i skomplikowane ycie.
Sami Amerykanie wydaj ponad 12 miliardw dolarw rocznie na operacje
plastyczne i ponad 56 miliardw na kosmetyki[75]. Chwilowe mody na nowe
diety pojawiaj si i znikaj z zawrotn prdkoci. Okadki czasopism przed kas
w sklepie spoywczym obiecuj, e zrobimy sobie na brzuchu kaloryfer.
Przecitna kobieta powica swojemu wygldowi dwa tygodnie w roku[76].
Nawiasem mwic, nie tylko kobiety maj skonno do powicania tak
wiele czasu na popraw wygldu. Producenci mskich kosmetykw zacieraj rce
z radoci, syszc, e mczyni coraz bardziej koncentruj si na swoim
wygldzie. Badanie przeprowadzone w Wielkiej Brytanii udowodnio, e de
facto mczyni powicaj nieco wicej czasu na toalet ni kobiety[77].
Teraz kolej na ubranie. Przecitna amerykaska rodzina wydaje 1700
dolarw rocznie na ubrania[78]. Oczywicie ubranie jest nam potrzebne, ale
wikszo rzeczy kupujemy, poniewa uwaamy, e dziki nim wygldamy
lepiej od innych albo w nich czujemy si lepiej. Dzisiaj przecitna kobieta
posiada 30 strojw, a w roku 1930 miaa ich 9. Spdza rocznie ponad 100
godzin na 30 wyprawach do sklepw po ubrania, 15 wyprawach po buty
zajmujcych 40 godzin i pene 50 godzin, ogldajc wystawy[79]. Tymczasem
przecitny Amerykanin wyrzuca 34 kilogramy ubra w cigu roku[80].
Nie wspominam nawet o biuterii, fryzurach, manikiurze i pedikiurze,
zabiegach na skr, tatuaach i piercingu o wszystkich tych rzeczach, na ktre
ludzie marnuj czas i pienidze, starajc si wyglda atrakcyjnie.
Ironia kryje si w tym, e te wszystkie starania niekoniecznie przynosz
spodziewane rezultaty. Wedug jednego z bada 77 procent dorosych kobiet
nadal narzeka na swj wygld, pomimo caego tego wydatkowania czasu
i pienidzy[81]. Inne badanie wykazao, e jeeli przecitnie kobieta stosuje 40
procent mniej makijau, zarwno kobiety, jak i mczyni uznaj j za bardziej
atrakcyjn[82].
Co waniejsze na dusz met, pomimo wszystkich kulturowych fiksacji na
tle naszego ciaa nie jestemy wcale tak zdrowi, jak bymy chcieli. Prawie 6
procent Amerykanw cierpi na nadwag albo otyo[83]. Tylko jeden na piciu
dorosych wykonuje krajowe minimum wicze aerobowych i siowych[84].
Wydajemy 110 miliardw dolarw rocznie na mieciowe jedzenie, a przez
rednio 34 godziny w tygodniu ogldamy telewizj[85]. Problem polega na tym,
e jestemy bardziej skupieni na piknie ni na zdrowiu.
Ile czasu i pienidzy powicacie swojemu wygldowi? Moe wicej ni
trzeba. Jeeli wasz szaf wypeniaj ubrania, szafk w azience kosmetyki, wy
sami za codziennie szykujecie si do nowego dnia w popiechu, a jednoczenie
wiecie, e nie jestecie tak sprawni i silni, jak moglibycie, to moe troska o ciao
jest obszarem, w ktrym moecie poprawi ycie i dziaa bardziej celowo.
POEGNANIA
Wiele osb w ruchu minimalistycznym radzi: Usucie kadego, kto nie
przynosi wam korzyci w yciu. Zachcaj nas do eliminacji baaganu
w zwizkach, tak samo jak postpilimy ze szpargaami w naszych szafach i na
pkach.
Rozumiem to stanowisko, ale mam inne zdanie. Uwaam, e bdem jest
rutynowe zastosowanie do naszych zwizkw tego samego filtra co do
przedmiotw materialnych. Relacje midzyludzkie to nie transakcje. Wkrtce
opowiem o tym wicej.
Wpierw jednak przyznam, e s momenty, kiedy rezygnacja z relacji moe
mie sens, a gdy musimy to zrobi, powinnimy to przeprowadzi efektywnie,
bez poczucia winy. Powinnicie zakoczy zwizek, jeeli szkodzi wam fizycznie
lub emocjonalnie, jeeli adna ze stron nie czerpie z niego adnych realnych
korzyci albo jeeli powicany na niego czas psuje jak waniejsz relacj.
Czasami najlepszym ruchem jest cakowicie si odci. Gwni kandydaci do
usunicia to agresywne i uzaleniajce zwizki, chyba e da si je fundamentalnie
zmieni. Przeprowadcie rozstanie w miar moliwoci delikatnie, ale zrbcie to.
W innych przypadkach moecie po prostu wyznaczy zwizkowi granice.
Moecie na przykad postanowi: Bd rozmawia z mam przez telefon tylko
raz w tygodniu, poza nagymi przypadkami. Moecie powiedzie przyjacielowi:
Tom, musz by z tob szczery nie chc si wicej z tob spotyka, jeeli nie
przestaniesz tak wstrtnie wypowiada si o swojej byej. To zbyt toksyczne.
Istniej rytmy, argumenty za i przeciw, kompromisy, ktre potrafi uzdrowi
nasze relacje. Kade poegnanie stwarza miejsce dla nowych znajomoci. Kiedy
usuniecie lub ograniczycie szkodliwy zwizek, uwolnicie si od ciaru i zyskacie
spokj. Bdziecie mie wicej czasu, wicej energii i lepsze emocje, ktre
powicicie innym ludziom i rzeczom dla was waniejszym.
I wiecie co? Macie szans, e osobie, z ktr si poegnalicie, te bdzie
lepiej si wiodo na dusz met!
Przy tym wszystkim musz powtrzy, e droga do lepszego ycia
niekoniecznie polega na odwracaniu si do innych plecami, chocia moe
czasami bdzie to konieczne. Droga ku lepszemu yciu to rozwijanie w sobie
wspczucia i miejsca na mio nawet do tych, ktrzy na to nie zasuguj.
Decyzja o inwestowaniu jedynie w zwizki, ktre daj nam korzy, to nie
mio to egoizm.
D OGBNY MINIMALISTA
Gdy minimalizm stanie si czci was, znajdziecie sposoby, aby y zgodnie
z jego zasadami w odniesieniu nie tylko do rzeczy materialnych. Nauczy was, jak
w wielu obszarach podejmowa decyzje na tak i na nie. Jak dotd
przestudiowalimy trzy gwne.
W swoim planie dnia ograniczcie prac do zdrowego poziomu i skupcie
si na czynnociach, ktre s dla was najwaniejsze.
W trosce o ciao nie popadajcie w przesad, starajc si wyglda dobrze
dla innych, ale zamiast tego starajcie si utrzyma form i zdolno do realizacji
celw.
W zwizkach darujcie sobie niezdrowe i bezowocne relacje, jeeli to
konieczne, ale podtrzymujcie te, ktre s dla was wane, nawet jeeli czasami
korzyci nie s dla was takie oczywiste.
Najwikszej radoci dowiadczaj ci, ktrzy staraj si wprowadzi mdre
i zdrowe nawyki we wszystkich sferach swojego ycia. Wtedy bowiem maj
moliwo dokonania wicej, ni sobie kiedykolwiek wyobraali.
A w minimalizmie chodzi wanie o dokonywanie czego w naszym yciu.
Powtarzaem to od samego pocztku: minimalizm uwalnia nas, abymy mogli
realizowa wielkie marzenia. Na zakoczenie podry do posiadania mniej
wanie temu si teraz przyjrzymy.
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==
13
Nie zadowalajcie si mniej
Kiedy zaczem pisa t ksik, wyznaczyem sobie cel: przedstawi wam styl
ycia, w ktrym posiada si mniej, nie pozwalajc wam straci z oczu celu tego
dziaania jest nim uzyskanie wolnoci i szansa na poszukiwanie rzeczy, ktre
maj dla was najwiksze znaczenie.
Czy to mi si udao? Czy podczas lektury mylelicie o swoich wielkich
marzeniach w yciu? A moe nawet lepiej: czy zaczlicie dowiadcza wolnoci
posiadania mniej i speniania tych marze?
Mam nadziej, e wasz dom jest ju wieszy, spokojniejszy i bardziej
przyjazny. Mam nadziej, e ju nie potykacie si o niepotrzebne rzeczy, e nie
marnujecie czasu na szukanie zagubionego buta w caym tym baaganie albo nie
obawiacie si wrci do domu, gdzie wasz stres tylko przybierze na sile. Mam
nadziej, e wasz plan dnia, dbanie o siebie i wasze zwizki s mniej
wyczerpujce, a wrcz dodaj wam energii. Przegldajcie czsto poprzednie
rozdziay, aby znale inspiracj lub wskazwki do wprowadzania i utrzymania
minimalizmu w najlepszej dla was wersji.
Jednak jeeli tylko minimalizujemy nasz styl ycia, a nie korzystamy
z nadwyek czasu, pienidzy i wolnoci, ktre niesie minimalizm, to tak
jakbymy regularnie odkadali na konto emerytalne, a potem nie korzystali z tych
pienidzy na emeryturze.
W poprzednim rozdziale pisaem o celowoci. Najwaniejszy rodzaj
celowoci to realizowanie waszych najwikszych pasji i marze najbliszych
sercu, gdy minimalizm was uwolni i pozwoli wam na to.
Nie mog wic zakoczy tej ksiki inaczej ni jasn i wyran zacht:
zrbcie to! Zarezerwujcie bilety lotnicze. Zapiszcie si na zajcia plastyczne.
Zadzwocie do koordynatora wolontariatu. Trenujcie triatlon. Otwrzcie butik.
Zapiszcie si na kurs pilotau. Przeprowadcie si bliej wnukw. Nagrajcie
swoje piosenki. Zdobywajcie szczyty. Nauczcie si gotowa po francusku.
Napiszcie powie. Skoczcie studia. Adoptujcie dzieci. Wystartujcie
w zawodach konnych. O czymkolwiek marzylicie, czekajc na fundusze,
zrbcie to teraz.
Dzisiaj gdzie tam minimalistka Annette Gartland realizuje swj sen
o podrowaniu po wiecie.
Gdzie tam minimalista Dave Balthrop realizuje wielkie marzenie o pisaniu.
Gdzie tam jestem ja i nadal uwielbiam swoj now prac: przemawianie do
ludzi na temat pikna posiadania mniej.
Wy take odnajdziecie swoje ycie, najlepsze z moliwych, i zrealizujecie
kad pasj. Nie nijcie o tym! Przeyjcie to!
PERA
Pewnego popoudnia Jezus przemwi do swoich uczniw na temat wartoci
krlestwa niebieskiego. Swoim zwyczajem uy w tym celu przypowieci
przypowieci, ktra wkrtce miaa przekroczy granice religii i zagniedzi si
w wiatowej kulturze. Przypowie zaczynaa si tak: Dalej, podobne jest
krlestwo niebieskie do kupca poszukujcego piknych pere. Gdy znalaz jedn
drogocenn per, poszed, sprzeda wszystko, co mia, i kupi j[89].
Moemy zaoy, e ten kupiec posiada wiele rzeczy, zanim natrafi na
wyjtkow per. Prawdopodobnie ten zbir rzeczy by mu miy. Lecz kiedy
znalaz co cenniejszego per w kupiec by wystarczajco mdry, aby przez
porwnanie uwiadomi sobie, e jego dotychczasowy majtek zupenie si z ni
nie rwna.
Chc zwrci uwag na to, e kupiec nie powiedzia: Ale adna pera,
a potem zapomnia o niej. Nie przecenia wartoci swojego majtku ani nie
bagatelizowa wartoci tej wyjtkowej pery. Nie by ani leniwy, ani niemiay
i nie pozwoli, aby taka okazja przesza mu koo nosa. Nie pozwoli te, aby
ktokolwiek go zniechci. Nie. Podj decyzj i stosowne dziaania, aby sprzeda
majtek i zdoby per.
Chrzecijanie, w tym ja, uwaaj, e Jezus mia na myli krlestwo Boe
i zachca swoich uczniw, by rzucili wszystko w deniu do niego. Jednak teraz
chc skupi si nie na tosamoci pery, ale na dziaaniach kupca. Dla nas
wszystkich stanowi on przykad mdroci w minimalizmie.
Mona zinterpretowa t przypowie nieco inaczej: minimalizm jest
procesem sprzedawania naszego obecnego majtku, a pera jest tym, co
minimalizm nam daje. Musicie na wasne potrzeby zdefiniowa t konkretn
per. Jednak czymkolwiek ta pera bdzie dla was, bierzcie przykad z kupca.
Dziaajcie. Zrbcie, co trzeba, aby zdoby per. Nie suchajcie wymwek
powstrzymujcych was przed lepszym yciem dostpnym dla tych, ktrzy
decyduj si na ycie zgodnie z zasadami minimalizmu.
Zaplanujcie to, a ja tymczasem zaproponuj wam na zakoczenie pewne
przemylenia dla zachty i jako wyzwanie na temat szukania najlepszej
z moliwych pere.
ROZWACIE TO
Przypowie o drogocennej perle ilustruje wan zasad: w yciu podejmuje si
wybory, ale niektre z nich s waniejsze od innych. Niektre rzeczy maj
wiksze znaczenie. Inne mniejsze. Istnieje lepsze ycie dostpne dla tych, ktrzy
dostrzeg rnic. Dla pewnych celw warto powici wszystko.
Ta zasada ley u samych podstaw minimalizmu. Istniej bardziej wartociowe
cele ni gromadzenie dobytku materialnego. Kiedy zaczynamy dostrzega te
moliwoci, usuwanie wszystkiego, co stoi nam na drodze, nie stanowi dla nas
ofiary. Wydaje si najbardziej sensown rzecz, jak moemy zrobi z naszym
yciem.
Dokadnie w tym miejscu rozpoczyna si droga do minimalizmu. Kiedy
uwiadomiem sobie, e fizyczny majtek uniemoliwia mi spdzanie czasu
z picioletnim synem, usunicie rupieci stao si atwiejsze.
Zasada, wedug ktrej pewne wybory s lepsze od innych, ma take
zastosowanie do tego, co chcecie zrobi z wasz now wolnoci zdobyt dziki
minimalizmowi. Moecie zrobi, cokolwiek chcecie, ale nie moecie zrobi
wszystkiego. Moecie zainwestowa wasze dywidendy z minimalizmu tu
i wdzie, ale nie wszdzie. Jaki jest wic najlepszy wybr?
Cay czas powtarzam, e najlepszym celem jest to, co sami wybierzecie
i zdefiniujecie. I tak jest. Macie swobod. Nie jest moj rol mwi wam, co
powinnicie zrobi ze zdobyczami minimalizmu.
Lecz mimo to mam do was specjalny apel: wasze ycie jest nie tylko zbyt
cenne, by marnowa je na pogo za dobrami materialnymi, ale jest te zbyt
cenne, by traci zdobyt wolno na realizacj egoistycznych interesw. Zamiast
poda do celw, ktre daj wam korzy, postarajcie si take zrobi co
dobrego dla innych.
Przypuszczam, e po zminimalizowaniu swojego majtku moglibycie
przeprowadzi si do domku nad morzem i codziennie owi ryby. Albo dzie
w dzie zjawia si na polu golfowym. Jeeli co takiego wam si podoba
macie woln rk. Lecz uwaam, e istnieje lepszy wybr: poprawi ycie kogo
innego.
Moe wykorzystacie wiedz, ktr zdobylicie w pracy, i zostaniecie
mentorem modych biznesmenw?
Moe wdroycie program informowania bezdomnych w waszej spoecznoci
o przeznaczonej dla nich pomocy spoecznej?
Moe ustanowicie program stypendialny w waszej alma mater?
Moe poprowadzicie grup pastorw w waszym kociele?
Albo zorganizujecie zesp lekarzy i dentystw, ktrzy bd wiadczy
bezpatne usugi na wiecie tam, gdzie brakuje opieki lekarskiej?
Moe pozwolicie mamie mieszka z wami zamiast w domu opieki, gdzie
czuje si nieszczliwa?
Jeli si nad tym zastanowi, suba innym to naprawd naturalna
konsekwencja minimalizmu. Minimalizm sam w sobie jest czynem
bezinteresownym, poniewa oznacza zuywanie jak najmniejszej iloci rodkw
potrzebnych innym. Inwestowanie nadwyek uzyskiwanych z minimalizmu
w subie innym jest zatem logicznym przedueniem tego samego etosu
altruizmu.
Oczywicie nie dziaa to na zasadzie albo-albo. Moecie czasami pojecha
na ryby, a przy tym prowadzi zesp pastorw. Nadal moecie czasami gra
w golfa, a czasami doradza modemu biznesmenowi.
Zdecydowanie nie chciabym tylko, bycie ignorowali moliwo pomagania
innym. W zasadzie jeeli w pewnych sytuacjach musicie wybiera midzy
postpowaniem bardziej samolubnym a takim skierowanym na innych,
wolabym, abycie wybrali to drugie. Poniewa jest to zdecydowanie bardziej
wartociowe.
Najwspanialsze marzenia to te zwizane z pomoc innym z wielu
powodw. Suba daje co wicej, wpywa nie tylko na nas, lecz rwnie na
wiele innych osb. Pomoc potrzebujcym moe mie efekt zwielokrotniajcy,
jeeli nasze dziaania zainspiruj innych. Dziki temu ludzie jednocz si, a nie
tkwi na wasnej ciece ycia. Pomaganie zmniejsza samotno i strach, zawi
i niech. Wkracza w wiat, ktry jest zbyt czsto ciemny i smutny; wnosi
w niego wiato i rado.
Jest jeszcze jeden powd, dla ktrego najwspanialsze marzenia s
pozbawione egoizmu: poniewa egoistyczna przyjemno nigdy nie wynagradza
nas na dusz met tak jak satysfakcja ze suby innym.
PARADOKS ZA PARADOKSEM
To ksika o posiadaniu mniej, aby lepiej czerpa z ycia. Dotyczy ograniczenia
materialistycznych skonnoci, abymy mogli dowiadczy lepszego ycia,
penego pasji i sensu. Posiadajcie mniej, aby y bardziej. To paradoksalne.
Jednak pojawia si kolejny paradoks, kiedy zaczniemy si przyglda temu,
co konkretnie zrobimy z tymi pienidzmi, czasem i wolnoci darowanymi nam
przez nasz minimalizm. Realizowanie egoistycznych celw moe da nam
szczcie, ale cele zwrcone na innych zapewni nam jeszcze wiksze
zadowolenie i spenienie. Wydaje si to niedzisiejsze, ale jest prawdziwe.
Wiem, e zdaniem niektrych takie rozumowanie jest nierealistyczne,
nacigane albo staromodne. Ludzie wierz, e w tym wiecie bezpardonowej
walki, jeeli oni nie d do zajcia pierwszego miejsca, to nikt nie dy. Ale to
krtkowzroczne rozumowanie.
Prawda jest taka i cigle na nowo si potwierdza e ludzie, ktrzy su
innym, maj o sobie lepsze mniemanie, lepiej dostosowuj si psychicznie i s
szczliwsi od tych, ktrzy tego nie robi. Altruizm poprawia im zdrowie, nawet
przedua ycie. Ich relacje spoeczne poprawiaj si i wszyscy odnosz korzyci:
w spoeczestwach, w ktrych obywatele znaczco si angauj, yje si
stabilniej i lepiej. Naukowcy donosz o pozytywnym wpywie na stopnie,
postrzeganie samych siebie i nastawienie do edukacji wrd nastolatkw, ktrzy
zgaszaj si do wolontariatu. Suba innym pomaga take w walce z
narkotykami, prowadzi do zmniejszenia liczby modych ludzi rezygnujcych
z nauki oraz ci u nastolatek. Pomoc innym zdecydowanie stanowi jeden
z najwaniejszych sposobw na popraw samopoczucia[90].
Zanim przesadz z uzasadnianiem swojego punktu widzenia, zapewni was,
e nie jestem cakowicie przeciwny koncentrowaniu si na samym sobie.
Poszukiwanie szczcia poprzez robienie tego, co chcemy lub czego
potrzebujemy, niekoniecznie jest niezdrowe. Wane jest, abymy karmili wasne
dusze, cieszyli si wypoczynkiem i troszczyli si o samych siebie w sposb
efektywny.
Lecz jeli bdziemy prbowali znale szczcie, ktre przynosi korzy
jedynie nam, nie osigniemy jego najprawdziwszej i najczystszej formy. Nasza
pera okae si faszywa. A zatem, cho moe si to wyda dziwne,
najefektywniejsz drog do trwaego szczcia i spenienia jest nie denie do
niego bezporednio poprzez suenie samemu sobie, ale poprzez niesienie
pomocy innym.
Zauwacie, co si z nami dzieje, kiedy decydujemy si na niesienie pomocy
innym: ycie wywraca si do gry nogami. Pomoc innym, zamiast szukania
zdobyczy dla samych siebie, przynosi wiksz wolno. Nie jestemy wwczas
zestresowani, spici ani sfrustrowani. Zaczynamy odczuwa spenienie, czujemy,
e yjemy. Przez ycie dla innych wyzwalamy si z hierarchii. Zdejmuje nam to
ciar z barkw, poniewa ju wicej nie dymy do wadzy nad innymi.
Wiemy, co robimy, i wiemy, e ma to sens. Jestemy zadowoleni i mamy cel.
To, co powtarzam, moe wcale nie by dla was nowe. By moe wasze
marzenia o przyszoci ju s pene wizji tego, jak chcecie pomaga innym. Jeli
tak, to cudownie! Wyobraam sobie, e stao si tak dlatego, e ju
dowiadczylicie radoci niesienia pomocy innym, tak jak ja, i to zaostrzyo wasz
apetyt na wicej. W waszym przypadku minimalizm pozwoli wam okrela,
dopracowywa i realizowa wasze plany tak, jak nigdy wczeniej sobie tego nie
wyobraalicie.
Chc, abycie mieli wielkie marzenia. Chc rwnie, abycie czerpali z nich
wielk satysfakcj. Tak si stanie, kiedy w waszym marzeniu znajdzie si miejsce
na pomoc innym oprcz pomagania samym sobie.
Bengalski poeta Rabindranath Tagore napisa: Spaem i niem, e ycie
jest radoci. Obudziem si i zobaczyem, e ycie jest sub. Zaczem suy
i zobaczyem, e suba jest szczciem[91]. Opowiem wam o tym, jak pewnego
razu obudziem si i odkryem, e ycie to suba, a suba to rado.
EFEKT NADZIEI
Kiedy dostaem zaliczk na napisanie tej ksiki, moja ona i ja musielimy
podj wan decyzj. Poniewa prowadzilimy minimalistyczne ycie, zaliczka
nie bya nam potrzebna na spat uciliwej hipoteki, kredytu na samochd, karty
debetowej ani na zakup nowych mebli do salonu. Nie musielimy inwestowa
ich w biznes, w emerytur ani w fundusz na studia dzieci. Minimalizm zapewnia
nam pokrycie kosztw naszych wyborw.
Na szczcie, w duej mierze za spraw naszego religijnego wychowania
i dobrych przykadw innych osb, Kim i ja zrozumielimy, e najwiksz
satysfakcj da nam powicenie naszego ycia pomocy innym ludziom.
Postanowilimy wic rozda zaliczk za ksik. Jak wspomniaem w rozdziale 1,
zaoylimy organizacj o nazwie The Hope Effect[92]. Celem tej organizacji
dobroczynnej jest zmieni opiek nad sierotami na wiecie poprzez zapewnienie
rozwiza naladujcych zachowania naszej rodziny.
To niemal niepojte, jak wielka jest ta potrzeba. Szacuje si, e na wiecie
yje okoo 26 milionw dzieci, ktre straciy oboje rodzicw. Poniewa domy
opieki mog by bezosobowe i zinstytucjonalizowane, wikszo sierot nie ma
osobistej interakcji z kochajcym rodowiskiem. Wiele dzieci, ktre wychodz
z sierocicw, ma braki w rozwoju i staje w obliczu wiata przestpczego,
prostytucji lub bezdomnoci.
Poprzez The Hope Effect tworzymy domy rodzinne z dwojgiem rodzicw,
ktre zapewniaj dziecku moliwo rozwoju, tak by rozkwitao. Oferujemy
realne rozwizanie realnych problemw.
Co si stanie z tym nowym przedsiwziciem? Nie wiemy. Bez wtpienia
z czasem bdzie si rozwijao i zmieniao. Bdziemy popenia bdy. Mimo to
naprawd wierzymy, e czysty zysk z tego przedsiwzicia to lepsze ycie dla
wielu bezbronnych dzieci na caym wiecie.
Najbardziej zadziwiajce jest to, e znaczna cz pienidzy na te projekty
pochodzi ze spoecznoci Becoming Minimalist, czyli osb regularnie
odwiedzajcych mj blog. To minimalici zapewniaj te rodki!
Zwyczajni ludzie na caym wiecie postanowili y lepiej poprzez posiadanie
mniej, a poniewa nie kupuj i nie zajmuj si wiksz liczb rzeczy, mog
swobodnie dysponowa swoimi rodkami, by dokonywa wielkich rzeczy dla
innych. W tym wypadku dosownie zapewniaj rodziny dzieciom, ktre
koniecznie ich potrzebuj. Czy wyobraacie sobie rado, jakiej dowiadczaj,
wiedzc, ile dobrego robi dla innych? Ja sobie wyobraam, poniewa te jej
dowiadczam.
Podzieliem si z wami histori The Hope Effect nie dlatego, e Kim i ja
jestemy wyjtkowi, ale poniewa jestemy tacy zwyczajni! Nigdy nie
planowalimy czego takiego. Chcielimy po prostu mie mniej rzeczy. Lecz
kiedy ju to osignlimy, nasze pasje ewoluoway i zobaczylimy pery, ktre
znalazy si w naszym zasigu. Skoro moemy dokona czego takiego, to kady
moe. Wy te.
Oczywicie nie musicie zakada wasnej organizacji non profit. Moecie
zamiast tego zdecydowa si na co mniej formalnego. Sprbujcie! To rwnie
dobre.
Znam minimalistw, ktrzy zrezygnowali z osobistych rzeczy i w rezultacie
mogli otworzy biznes fair trade, zaangaowa si bardziej w ochron
rodowiska, zacz przekazywa rodki organizacjom religijnym, zosta
wolontariuszami w lokalnych spoecznociach i pomaga przy budowie szk
w Laosie. Co wy zamierzacie zrobi?
Wane, eby uwiadomi sobie, e nie musicie czeka, by zacz. Ju macie
wpyw. Ju macie moliwoci. I moecie zacz dzisiaj, w tym miejscu.
CODZIENNY WPYW
Wierz, e to, co powiedziaem w tym rozdziale, trafio do was. Moe ju
planowalicie, jak suy pomoc innym, a jeli nie, to ta myl zaczyna w was
kiekowa. Co w gbi duszy wam podpowiada: To jest wietne. Chc to
zrobi.
Wszyscy pragniemy, aby nasze ycie byo wane aby wywaro wpyw na
wiat dookoa. Kady z nas rodzi si z wrodzonym pragnieniem, by y dla
wikszej sprawy ni tylko dla samego siebie.
Widzicie to wszdzie. W naszym wiecie mocno liczy si wpyw. Pacimy za
niego, walczymy o niego i uczymy si, jak go spotgowa. Nasz wiat mierzy,
klasyfikuje i przypisuje ludziom wpyw z byle powodu. Jednak w naszej cigej
walce o zdobycie wpyww czsto pomijamy jedn wan prawd.
Ju go mamy! Kady z nas ju wpywa na innych. W prawdziwie
minimalistycznym stylu mamy ju wszystko, czego potrzebujemy, aby dokona
zmiany w yciu kogo innego.
Zawsze i wszdzie, gdy nasze losy splataj si z losami innych (w domu,
w pracy, w internecie lub w spoecznoci), wywieramy wpyw. Mamy wpyw na
ludzi kadego dnia za spraw sw, ktre wypowiadamy, za spraw spojrze,
dziaa i decyzji. Czy stykamy si z picioma osobami, z 50 czy z 500, nasze
ycie ma znaczenie i przyczynia si do powstania efektu fali, ktra siga daleko.
Nie ma adnych neutralnych zmian. Kada interakcja, w jak wchodzimy
z inn osob, moe by pozytywna lub negatywna. Zwikszamy warto ycia
innych albo j zmniejszamy. Nasz wpyw moe si sta wanym czynnikiem
zmiany albo moe scementowa status quo. Moe uczyni z naszego wiata
lepsze miejsce do ycia albo sprawi, e bdzie on nie do wytrzymania.
Uwierzcie w dobro, ktre ju macie do zaoferowania. Dziaajcie celowo, gdy
uywacie swoich wpyww.
Obycie wy, ja i wszyscy minimalici pamitali, e ju mamy to, czego
potrzebujemy, aby zmienia innych na lepsze, i e moemy zacz dzisiaj.
Celebrujmy rozwj, wzmacniajmy siy i dmy do pozytywnej zmiany.
WICEJ I WICEJ
Jeeli minimalizm umoliwi wam ycie w spokoju, jakiego pragniecie, to mam
nadziej, e sprawi wam to przyjemno.
Jeeli nie moecie si doczeka, a zaliczycie ktre ze swoich wymarzonych
przygd, to wspaniale.
Jeeli rozmiowalicie si w dowiadczeniach bardziej ni w majtku, to
dobrze. Ja te.
Rbcie to. Gocie za marzeniami z radoci. Rezygnacja z przywizania do
rzeczy da wam wolno i pozwoli wie ycie, jakiego zawsze pragnlicie.
Jeeli jednak naprawd chcecie zainwestowa swoje minimalistyczne
dywidendy z maksymalnym zyskiem, uyjcie ich, by pomc innym. Wasza
rodzina, spoeczno oraz biedni i pokrzywdzeni na caym wiecie potrzebuj
tego, co moecie im da. Kiedy bdziecie si swobodnie z nimi dzieli,
w waszym sercu stanie si co cudownego, czego nie da wam aden egoistyczny
cel.
Z czasem coraz lepiej bdziecie wiedzieli, jak efektywnie czyni dobro dla
innych. Wiem, e moja ona i ja nie ustaniemy w naszej subie w The Hope
Effect. Przewidujemy, e pojawi si wicej pomysw i okazji do pracy. I w ten
sam sposb wy moecie powici si subie, pragn czerpa z niej coraz wicej
i zyskiwa coraz wikszy wpyw.
To jest im mniej, tym wicej. Nasz dar dla tego wiata moe by mierzony
przez co bardziej znaczcego ni wielko naszego domu, nasz samochd albo
metka producenta na naszych dinsach. Dugotrway wpyw bdzie miao tylko
to, jak postanowimy spdzi nasze ycie i jak pomoemy y innym.
Wynijcie wielki sen o tym jedynym yciu, jakim zostalicie obdarowani.
A potem przebudcie si i yjcie.
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==
Podzikowania
1. Stawanie si minimalist
[1] Will Rogers, www.brainyquote.com.
[2] James Twitchell, Two Cheers for Materialism, The Consumer Society Reader, red. Juliet
Schor, D. B. Holt, New York 2000, s. 283.
[3] Mary MacVean, For Many People, Gathering Possessions Is Just the Stuff of Life, Los Angeles
Times, 21.03.2014, articles.latimes.com/2014/jan/01
[4] Average Home Has More TVs Than People, USA Today,
21.09.2006, www.usatoday30.usatoday.com.
[5] National Association of Professional Organizers, www.napo.net/press_room
[6] UPPERcase Inc. Outlook on Residential Storage, ww2.uppercasestorage.com/?folio+9POR7JU99
[7] Jon Mooallem, The Self-Storage Self, The New York Times Magazine,
2.09.2009, www.nytimes.com/2009/09/06magazine
[8] Tim Chen, American Household Credit Card Debt Statistics: 2015, www.nerdwallet.com.
[9] Louise Story, Anywhere the Eye Can See, Its Likely to See an Ad, The New York Times,
15.01.2007, www.nytimes.com.
2. Krzyyk na drog
[10] Zob. k 18, 18. 22. Wszystkie cytaty z Pisma witego za Bibli Tysiclecia, wydanie V,
Pozna 2007.
[11] J 10, 10.
[12] Zob: Changing Times. Holistic Journalism That Makes a Difference,
www.time2transcend.wordpress.com.
3. Minimalizm na wasny sposb
[13] Te wszystkie osoby to moi koledzy blogerzy. Dave
Bruno: www.davidmichaelbruno.com. Colin Wright: www.exilelifestyle.com. Tammy
Strobel: www.tammystrobel.com. Leo Babauta: www.zenhabits.net. Francine
Jay: www.missminimalist.com. Everett Bogue: www.evbogue.com. Karen
Kingston: www.karenkingston.com. Adam Baker: www.manvsdebt.com.
[14] Mk 5, 19.
[15] Dave Balthrop, The Trip That Changed Everything, Simple Life
Reboot, www.simplelifereboot.com; Our Journey, tame.
4. Zamt konsumpcjonizmu
[16] Ernest Dichter, cyt. za: Sarah van Gelder, A Brief History of Happiness. How America Lost
Track of the Good Life and Where to Find It Now, Yes! Magazine
5.02.2015, www.yesmagazine.org/happiness. Jestem wdziczny van Gelder za jej artyku
analizujcy histori amerykaskiego konsumpcjonizmu.
[17] Tame.
[18] Song Dong, Museum of Modern Art, www.moma.org.
[19] Jednym z wielu materiaw rdowych na temat pokole jest Jill Novak, The Six Living
Generations in America, The Marketing Teacher, 8.05.2014, www.marketingteacher.com.
[20] Derek Thompson, Jordan Weissman, The Cheapest Generation. WhyMillennials Arent Buying
Cars or Houses, and What That Means for the Economy, Atlantic, wrzesie
2012, www.theatlantic.com.
[21] Kevin Tampone, Black Friday 2014. By the Numbers, Syracuse.com,
26.11.2014, www.syracuse.com.
[22] US Total Media Ad Spend Inches Up, Pushed by Digital, eMarketer.com,
22.08.2013, www.emarketer.com.
[23] Drazen Prelec, Duncan Simester, Always Leave Home Without It. A Further Investigation of the
Credit-Card Effect on Willingness to Pay, Marketing Letters, 12, nr 1 (luty 2001), 1, 5
12, www.link.springer.com.
[24] Brad Tuttle, J.C. Penneys Pricing Is Faker Than Ever, Time,
31.01.2014, www.business.time.com.
[25] Carrie Sloan, 9 Secret Ways Stores Seduce Us into Buying, LearnVest.com, 23.09.2011,
www.learnvest.com.
5. Ch wewntrz
[26] Margaret S. Clark i in., Heightened Interpersonal Security Diminishes the Monetary Value of
Possessions, Journal of Experimental Social Psychology, t. 47, nr 2 (marzec 2011): s. 359364,
cyt. za: Serena Gordon, Insecurity in Relationships Binds People to Possessions, US News and World
Report, 11.03.2011, www.consumer.healthday.com.
6. Tylko spokojnie
[27] Joshua Fields Millburn, Does This Add Value to My Life?, The
Minimalists, www.theminimalists.com.
[28] Marie Kondo, Magia sprztania, tum. M. Maciska, Warszawa 2015.
[29] Peter Walsh, rozmawia Linda Samuels, Ask the Expert: Peter Walsh, The Other Side of
Organized, 21.05.2013, www.theothersideoforganized.com.
[30] William Morris, www.brainyquote.com.
7. Rozwizywanie problemw
[31] Dave Bruno, The 100 Thing Challenge. How I Got Rid of Almost Everything, Remade My Life,
and Regained My Soul, New York 2010, s. 80.
[32] Tame, s. 8182.
[33] Tame, s. 76, 8182, 85.
[34] National Association of Professional Organizers, www.napo.net.
[35] Michael F. Woolery, Seize the Day! How to Best Use What Cant Be Replaced Time,
Oklahoma City 1991, s. 89.
[36] Leo Babauta, Clutter Is Procrastination, www.mnmlist.com.
[37] John Patrick Pullen, How to Go Completely Paperless This Year, Time,
19.01.2015, www.time.com.
[38] Internal Revenue Service, How Long Should I Keep Records?, www.irs.gov.
[39] Erin Stepp, Annual Cost to Own and Operate a Vehicle Falls to $8,698, Finds AAA, American
Automobile Association, 28.04.2015, www.newsroom.aaa.com.
[40] Phil LeBeau, Americans Borrowing Record Amount to Buy Cars, CNBC,
4.03.2014, www.cnbc.com.
[41] Harvey Mackay, Twitter, 29.01.2013, www.twitter.com.
8. Eksperymenty z ograniczeniami
[42] Zob. www.patrickrhone.com.
[43] Patrick Rhone, Enough, ,,First Today Press 2012, s. 1011.
[44] Zob. www.bemorewithless.com.
[45] Zob. www.theproject333.com.
[46] Zob. www.theminimalists.com.
[47] Ryan Nicodemus, Packing Party. Unpack a Simpler Life, The
Minimalists, www.theminimalists.com.
[48] Ryan Nicodemus, z wczeniejszej wersji Day 8, Beliefs, The
Minimalists, www.theminimalists.com.
[49] Zob. 1 Krl 10, 1429.
[50] Por. Koh 2, 1.
[51] Koh 2, 49.
[52] Koh 2, 10.
[53] Koh 2, 11.
9. Program utrzymania
[54] Sarah Peck, The Story of Enough. Giving Up (New) Clothes for One Year, gocinny wpis na
blogu Becoming Minimalist, www.becomingminimalist.com.
[55] Katy Wolk-Stanley, Why Ive Chosen to Buy Nothing New for 8 Years, gocinny wpis na blogu
Money Saving Mom, 3.08.2015, www.moneysavingmom.com. Zob. stron
Katy: www.thenonconsumeradvocate.com.
[56] Assya Barrette, 7 Eye-Opening Lessons I Learned from Buying Nothing New for 200 Days,
Collective Evolution, 19.08.2015, www.collective-evolution.com.
[57] Cait Flanders, The Year I Embraced Minimalism and Completed a Yearlong Shopping Ban,
Blonde on a Budget, 6.07.2015, www.blondeonabudget.com.
[58] Jeff Shinabarger, 147 Meals Later, Huffington Post,
28.12.2012, www.huffingtonpost.com.
[59] Recent Holiday Shopping Trends, Fundivo, National Retail Federation, www.fundivo.com.
[60] Giving Thanks Can Make You Happier, HEALTHbeat,
22.11.2011, www.health.harvard.edu.
[61] Emily L. Polak, Michael E. McCullough, Is Gratitude an Alternative to Materialism?,
Journal of Happiness Studies, 7, nr 3 (wrzesie 2006), s. 355.
Projekt okadki
Mark D. Ford
Ilustracja na okadce
Erich Schmidt / Imagebroker / BE&W
Opieka redakcyjna
Damian Warszawski
Korekta
Barbara Gsiorowska
Anastazja Olekiewicz
ISBN 978-83-240-4972-1
woblink.com
===LUIg TCVLIA5 tAm9 Pfk x /S3 tLawZv BHd Dd zd AM B5 u Ag ==