Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 37

Μηχανική Στερεού Σώµατος

Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Α.1. Αν στερεό σώµα εκτελεί µόνο µεταφορική κίνηση τότε :

(α) Η κίνηση του είναι οπωσδήποτε ευθύγραµµη.

(ϐ) ΄Ολα τα σηµεία του στερεού έχουν ίδια ταχύτητα.

(γ) Το σώµα αλλάζει προσανατολισµό.

(δ) Το τµήµα που ενώνει 2 τυχαία σηµεία του στερεού περιστρέφεται.

Α.2. Σώµα εκτελεί στροφική κίνηση γύρω από σταθερό άξονα περιστροφής που
διέρχεται από το σώµα. Η γωνιακή του ταχύτητα :

(α) Είναι διανυσµατικό µέγεθος που σχηµατίζει τυχαία γωνία ϕ µε τον άξονα περιστροφής.

(ϐ) ΄Εχει µονάδα µέτρησης το 1rad/sec2 .

(γ) ΄Εχει µέτρο που ισούται µε τον ϱυθµό µεταβολής της γωνίας που διαγράφει µια τυχαία
ακτίνα του στερεού.

(δ) Αν η κίνηση είναι οµαλή στροφική τότε έχει µέτρο που συνεχώς αυξάνεται.

Α.2. ΄Ενα στερεό εκτελεί µόνο στροφική κίνηση γύρω από σταθερό άξονα περι-
στροφής που διέρχεται από το σώµα :

(α) ΄Οσο αποµακρυνόµαστε από τον άξονα περιστροφής το µέτρο της ταχύτητας των διαφόρων
σηµείων µειώνεται.

(ϐ) ΄Ολα τα σηµεία του στερεού εκτελούν κυκλική κίνηση.

(γ) Υπάρχουν σηµεία του στερεού που είναι διαρκώς ακίνητα.

(δ) ΄Ολα τα σηµεία του στερεού έχουν την ίδια ταχύτητα.

1
Α.3. ΄Ενας τροχός εκτελεί στροφική κίνηση γύρω από άξονα που διέρχεται
από το κέντρο του , ξεκινώντας από την ηρεµία και επιταχύνεται µε γωνιακή
επιτάχυνση που συνεχώς αυξάνεται :

(α) η γραµµική ταχύτητα του στερεού αυξάνεται γραµµικά µε τον χρόνο.

(ϐ) Η γωνιακή ταχύτητα ω του τροχού δίνεται από την σχέση ω = αγων · t.

(γ) Η στιγµιαία γραµµική ταχύτητα ενός σηµείου της περιφέρειας του τροχού συνδέεται µε
την στιγµιαία γωνιακή του ταχύτητα ω µε την σχέση υ = ω · R .

1
(δ) Η γωνία που διαγράφει ο τροχός υπολογίζεται από την σχέση θ = αγων t2 .
2

Α.4. Η ϱοπή αδράνειας ενός στερεού, ως προς κάποιο άξονα περιστροφής, δεν
εξαρτάται από :

(α) την κατανοµή της µάζας του σώµατος.

(ϐ) το µέγεθος του σώµατος.

(γ) τη ϱοπή των δυνάµεων που δέχεται το σώµα.

(δ) τη ϑέση του άξονα περιστροφής.

Α.5. Η ϱοπή αδράνειας ενός σώµατος, ως προς ένα άξονα εκφράζει :

(α) την ικανότητα του σώµατος να περιστρέφεται γύρω από έναν άξονα.

(ϐ) το πόσο γρήγορα περιστρέφεται το στερεό σώµα.

(γ) την αδράνεια του σώµατος στη µεταφορική κίνηση.

(δ) την αδράνεια του σώµατος στη στροφική κίνηση.

Α.6. Μια οριζόντια ϱάβδος έχει τη δυνατότητα να στρέφεται γύρω από κατα-
κόρυφο άξονα P, που διέρχεται από το άκρο της. Η ϱάβδος είναι ακίνητη και
κάποια στιγµή δέχεται σταθερή ϱοπή ως προς τον άξονα P. Τότε :

(α) η γωνιακή της µετατόπιση είναι ανάλογη του χρόνου.

(ϐ) η γωνιακή της ταχύτητα µεταβάλλεται ανάλογα µε το τετράγωνο του χρόνου.

(γ) η γωνιακή της ταχύτητα µεταβάλλεται µε σταθερό ϱυθµό.

(δ) η γωνιακή της επιτάχυνση είναι µηδενική.


Α.7. Για να διατηρεί ένα σώµα την περιστροφική του κατάσταση σταθερή πρέπει
το αλγεβρικό άθροισµα των ϱοπών να :
(α) είναι σταθερό και διάφορο του µηδενός.

(ϐ) είναι µηδέν.

(γ) αυξάνεται µε σταθερό ϱυθµό.

ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΔΙΟΥ


(δ) µειώνεται µε σταθερό ϱυθµό.
ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΜΗΦΑΝΙΚΗ ΣΤΔΡΔΟΥ
Α.8. Μια σφαίρα κυλίεται χωρίς ολίσθηση κατά µήκος κεκλιµένου επιπέδου
υπό τηνΘΔΜΑ Α
επίδραση µόνο του ϐάρους της και της δύναµης που δέχεται από το
επίπεδο. Αρχικά η σφαίρα ανεβαίνει και στη συνέχεια κατεβαίνει.
Να γξάςεηε ζην ηεηξάδηό ζαο ηνλ αξηζκό θαζεκηάο από ηηο παξαθάησ εξσηήζεηο Α1-Α4 θαη δίπια ην
(α) Η ϕορά
γξάκκατου
πνπδιανύσµατος
αληηζηνηρεί ζηε της στατικής
ζσζηή τριβής παραµένει σταθερή.
απάληεζε.

Α1. Έλα ζηεξεό


(ϐ) Η γωνιακή εθηειεί της
επιτάχυνση κεηαθνξηθή
σφαίρας θίλεζε όηαλ:
µεταβάλλεται µε σταθερό ϱυθµό.
α. ε ηξνρηά θάζε ζεκείνπ είλαη επζεία γξακκή.
(γ) ο ϱυθµός
β. όια ηαµεταβολής της ηαρύηεηα
ζεκεία ηνπ έρνπλ στροφορµής της ως προς
πνπ κεηαβάιιεηαη άξονα
κε ην ρξόλν.που διέρχεται από το κέντρο
µάζας της
γ. όια ηαµεταβάλλεται.
ζεκεία ηνπ έρνπλ θάζε ζηηγκή ηελ ίδηα κεηαμύ ηνπο ηαρύηεηα θαη ν πξνζαλαηνιηζκόο ηνπ
παξακέλεη ζηαζεξόο.
(δ) ΄Οταν η σφαίρα ανεβαίνει, το διάνυσµα της γωνιακής επιτάχυνσης έχει αντίθετη ϕορά από
δ. κόλν ην θέληξν κάδαο ηνπ δηαγξάθεη επζύγξακκε ηξνρηά.
την ϕορά όταν κατεβαινει.

Α.9. ∆ύο
Α2. στερεά
Ο δίζθνο σώµατα εκτελούν
ηνπ ζρήκαηνο στροφική
πεξηζηξέθεηαη κίνηση
γύξσ από θάζεην άμνλαµε
πνπίδια
πεξλά στροφορµή.
από ην θέληξν ηνπ Το
εθηειώληαο επηηαρπλόκελε ζηξνθηθή θίλεζε. Γπν ζεκεία Α θαη Β
σώµα µε την µεγαλύτερη ϱοπή αδράνειας :
απέρνπλ από ην θέληξν ηνπ δίζθνπ απνζηάζεηο R A θαη RΒ
(α) έχει µεγαλύτερη κινητική ενέργεια και µικρότερη γωνιακή ταχύτητα.
αληίζηνηρα, κε RB = 2RA. Σπλεπώο,
(ϐ) έχεια.µικρότερη
ν ιόγνο ηωλ κινητική
γξακκηθώλενέργεια
ηαρπηήηωλκαι
είλαηµεγαλύτερη
πΑ / πΒ = 2 γωνιακή ταχύτητα.
Α Β
β. ν ιόγνο ηωλ θεληξνκόιωλ επηηαρύλζεωλ είλαη αθΑ / αθΒ = 2
(γ) έχειγ. µικρότερη
ν ιόγνο ηωλ γωληαθώλ
κινητική επηηαρύλζεωλ
ενέργεια καιείλαη αγωλΑ / αγωλΒ
µικρότερη γωνιακή
=1 ταχύτητα.
δ. ν ιόγνο ηωλ γωληαθώλ ηαρπηήηωλ είλαη ωΑ / ωΒ = 1/2
(δ) έχει µεγαλύτερη κινητική ενέργεια και µεγαλύτερη γωνιακή ταχύτητα.

Α3. Οξηδόληηνοδίσκος
Α.10. Οριζόντιος δίζθνο κπνξεί λα ζηξέθεηαη
µπορεί ζε νξηδόληην σε
να στρέφεται επίπεδν, γύξσ απόεπίπεδο,
οριζόντιο θαηαθόξπθν άμνλα
γύρωπνπ από
πεξλά από ην θέληξν ηνπ. Αζθνύκε ζηελ πεξηθέξεηα ηνπ δίζθνπ νξηδόληηα
κατακόρυφο άξονα που διέρχεται από το κέντρο του. Ασκούµε στην περιφέρεια δύλακε ζηαζεξνύ κέηξνπ
πνπ είλαη
του δίσκου ζπλερώο εθαπηόκελε
οριζόντια δύναµηζεσταθερού
απηόλ. µέτρου που είναι συνεχώς εφαπτόµενη
Πνην από ηα παξαθάηω δηαγξάκκαηα
σε αυτόν. Ποιο από τα παρακάτω διαγράµµατα παξηζηάλεη ην ξπζκό κεηαβνιήο ηεοτο
παριστάνει ζηξνθνξκήο
ϱυθµό ηνπ δίζθνπ
µεταβολής
ζε ζπλάξηεζε κε ην ρξόλν;
της στροφορµής του δίσκου σε συνάρτηση µε τον χρόνο ;

ΔL/Δt ΔL/Δt ΔL/Δt ΔL/Δt

(α) t (β) t (γ) t (δ) t

Φυσικής ζητήματα 1 fisikis zitimata


Α.11. ΄Ανθρωπος ϐρίσκεται πάνω στην επιφάνεια και κοντά στο κέντρο οριζόν-
τιου δίσκου που περιστρέφεται µε γωνιακή ταχύτητα ω1 γύρω από άξονα κάθετο
στο κέντρο του. Αν ο άνθρωπος µετακινηθεί στην περιφέρεια του δίσκου, τότε
η γωνιακή ταχύτητα του δίσκου ω2 ϑα είναι :
(α) ω2 = ω1

(ϐ) ω2 > ω1

(γ) ω2 < ω1

(δ) ω2 = 0

Α.12. Μια σφαίρα µάζας Μ και ακτίνας R κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει σε ορι-
Ϲόντιο δάπεδο µε γωνιακή ταχύτητα µέτρου ω . Η ϱοπή αδράνειας της σφαίρας
ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο της υπολογίζεται από τον τύπο :
2
Icm = M R2 . Το ποσοστό της κινητικής ενέργειας της σφαίρας που εµφανίζε-
5
ται µε την µορφή κινητικής ενέργειας λόγω περιστροφής ισούται µε :
(α) 40 %
400
(ϐ) %
3
200
(γ) %
7
500
(δ) %
3

Α.13. ΄Ενα στερεό σώµα περιστρέφεται γύρω από σταθερό άξονα, µε γωνιακή
ταχύτητα ω . Αν διπλασιαστεί η γωνιακή του ταχύτητα, τότε η κινητική του
ενέργεια :
(α) υποτετραπλασιάζεται.

(ϐ) υποδιπλασιάζεται.

(γ) διπλασιάζεται.

(δ) τετραπλασιάζεται.

Α.14. ΄Οταν οι ακροβάτες ϑέλουν να κάνουν πολλές στροφές στον αέρα, συµ-
πτύσσουν τα χέρια και τα πόδια τους. Με αυτό τον τρόπο :
(α) αυξάνουν τη στροφορµή τους.

(ϐ) µειώνουν την κινητική τους ενέργεια.

(γ) µειώνουν τη ϱοπή αδράνειάς τους.

(δ) αυξάνουν τη µάζα τους.


Α.15. ΄Ενας κύβος και µία σφαίρα έχουν την ίδια µάζα και αφήνονται να κινη-
ϑούν από το ίδιο ύψος δύο κεκλιµένων επιπέδων. Ο κύβος ολισθαίνει χωρίς
τριβές στο ένα και η σφαίρα κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει στο άλλο. Στη ϐάση
των κεκλιµένων επιπέδων έχουν κινητικές ενέργειες Kκύβ και Kσφ αντίστοιχα.
Για το λόγο των ενεργειών ισχύει :
Kκύβ
(α) >1
Kσφ
Kκύβ
(ϐ) <1
Kσφ
Kκύβ
(γ) =1
Kσφ
Kκύβ
(δ) <0
Kσφ

Β. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής µε αιτιολόγηση


Β.1. Μία οριζόντια ϱάβδος ΑΒ µήκους L εκτελεί στροφική κίνηση µε σταθερή
γωνιακή ταχύτητα ίση µε ω γύρω από σταθερό κατακόρυφο άξονα περιστρο-
ϕής που διέρχεται από το άκρο της Α. Το µέσο Μ της ϱάβδου έχει κεντροµόλο
επιτάχυνση ίση µε :
(α) αk = ω 2 L

(ϐ) αk = ω 2 L
2
Ιία μνηδόκηηα νάβδμξ ΑΒ μήθμοξ εθηειεί ζηνμθηθή θίκεζε με ζηαζενή γςκηαθή
2L
(γ) αηαπύηεηα
k = ω 4ίζε με γύνς από ζηαζενό θαηαθόνοθμ άλμκα πενηζηνμθήξ πμο δηένπεηαη από ημ
άθνμ ηεξ Α. Τμ μέζμ Ι ηεξ νάβδμο έπεη θεκηνμμόιμ επηηάποκζε ίζε με:
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

Β.2. Τροχός κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει σε οριζόντιο επίπεδο. Κάποια χρονι-


α) . β) . γ) .
κή στιγµή το σηµείο ∆ ϐρίσκεται στην κατακόρυφη διάµετρο και απέχει από το
R
κέντρο Κ απόσταση Πμηό(ϐρίσκεται
από ηα παναπάκς είκαη ημ ζςζηό; Κα δηθαημιμγήζεηε ηεκ απάκηεζή ζαξ.
πάνω από το Κ).
2
Τνμπόξ θοιίεηαη πςνίξ κα μιηζζαίκεη
Εάν η ταχύτητα του ∆ είναι υ∆ , η τα-
ζε του
χύτητα μνηδόκηημ επίπεδμ.
κέντρου Ηάπμηαείναι
µάζας πνμκηθή
: ζηηγμή
ημ ζεμείμ Δ βνίζθεηαη ζηεκ θαηαθόνοθε
3
(α) υδηάμεηνμ
cm = υ∆ θαη απέπεη από ημ θέκηνμ Η
2
απόζηαζε
2 (βνίζθεηαη πάκς από
(ϐ) υcm = υ∆
ημ Η). 3

1
(γ) υΓάκ ε ηαπύηεηα
cm = υ∆ ημο Δ είκαη , ε ηαπύηεηα
2
ημο θέκηνμο μάδαξ είκαη:
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

α) β) γ)

Πμημ από ηα παναπάκς είκαη ημ ζςζηό; Κα δηθαημιμγήζεηε ηεκ απάκηεζή ζαξ.

Δίζθμξ αθηίκαξ θοιίεηαη πςνίξ κα μιηζζαίκεη θαη ε γςκηαθή ημο ηαπύηεηα


μεηαβάιιεηαη με ημ πνόκμ όπςξ θαίκεηαη ζημ δηάγναμμα.

A) ε ηαπύηεηα ημο θέκηνμο μάδαξ ηεκ πνμκηθή


ημ Η).

Γάκ ε ηαπύηεηα ημο Δ είκαη , ε ηαπύηεηα


ημο θέκηνμο μάδαξ είκαη:

α) Β.3. ∆ίσκος ακτίνας R = 0,β)


3m κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει καιγ)η γωνιακή του
ταχύτητα µεταβάλλεται µε το χρόνο όπως ϕαίνεται στο διάγραµµα.
Πμημ από ηα παναπάκς είκαη ημ ζςζηό; Κα δηθαημιμγήζεηε ηεκ απάκηεζή ζαξ.

Α. η ταχύτητα του κέντρου µάζας την χρονική στιγµή t1 = 2s είναι :


Δίζθμξ αθηίκαξ θοιίεηαη πςνίξ κα μιηζζαίκεη θαη ε γςκηαθή ημο ηαπύηεηα
(α) υcm = 50m/s
μεηαβάιιεηαη με ημ πνόκμ όπςξ θαίκεηαη ζημ δηάγναμμα.
(ϐ) υcm = 2m/s

A) ε (γ)
ηαπύηεηα ημο
υcm = 5m/s θέκηνμο μάδαξ ηεκ πνμκηθή
ζηηγμή είκαη: που έχει διανύσει ο δίσκος µέχρι
Β. Το διάστηµα την
Γ) Τμ δηάζηεμα πμο έπεη δηακύζεη μ δίζθμξ μέπνη
χρονική στιγµή t = 2s είναι :
α) (α) S = 2m .
α) . β) . γ)
β) (ϐ) S = 4m.

(γ) S = 50m
Πμηό από ηα παναπάκς είκαη ημ ζςζηό;
γ) .
Δομεπιλογή
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την μμμγεκείξ
σας. δίζθμη ζηνέθμκηαη γύνς από ζηαζεν

Β) ΕΒ.4.γςκηαθή επηηάποκζε
∆υο οµογενείς ημο ημ θέκηνμ
ζώμαημξ
δίσκοι στρέφονται γύρω ημοξ.
είκαη:
από Σημ δηάγναμμα
σταθερό θαίκεηαη πςξ μεηαβάιιεηαη ε
άξονα περιστροφής
που περνά από το κέντρο τους. ζοκάνηεζε με ημκ πνόκμ.

Στο διάγραµµα ϕαίνεται πως µεταβάλλε- α) μη δομ δίζθμ


α) β) κάθε δίσκος
ται η γωνία που διαγράφει γ)
(με μεδεκηθή).
σε συνάρτηση µε τον χρόνο.
http://perifysikhs.wordpress.com β) μη δίζθμη
(α) οι δυο δίσκοι έχουν την ίδια γωνιακή
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 2
επιτάχυνση (µη µηδενική). δηαθμνεηηθέξ γς
(ϐ) οι δίσκοι εκτελούν επιταχυνόµενη κίνη-
γ) μη δομ δίζθμη
ση µε διαφορετικές γωνιακές επιταχύν-
σεις. ε γςκηαθή ηαπ
ζηηγμή είκαη με
(γ) οι δυο δίσκοι εκτελούν οµαλή στροφι-
κή κίνηση και η γωνιακή ταχύτητα του ημο δεοηένμο
πρώτου κάθε χρονική στιγµή είναι µε- δ) ζε ίζμοξ π
γαλύτερη από την γωνιακή ταχύτητα του πενηζζόηενεξ πενηζηνμθέξ από ημκ δίζθμ 1.
δευτέρου την ίδια χρονική στιγµή.

(δ) σε ίσους χρόνους ο δίσκος 2 ϑα εκτε- Κα παναθηενηζηεί θάζε πνόηαζε ζακ ζςζηή ε ιακζαζμέκε θ
λέσει περισσότερες περιστροφές από τον ηεξ θάζε πνόηαζεξ.
δίσκο 1.
Τνμπόξ
Να χαρακτηριστεί κάθε πρόταση σαν σωστή η λανθασµένη θοιίεηαη
και να πςνίξ οκαχαρακτη-
δικαιολογηθεί μιηζζαίκεη ζε μνηδόκηη
ϱισµός της κάθε πρότασης. βνίζθεηαη ζηεκ πενηθένεηα ημο ηνμπμύ θαη ε επηβαηηθή ημο
δηάμεηνμ γςκία (όπςξ ζημ ζπήμα).
Β.5. Τροχός κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει σε οριζόντιο δάπεδο µε ταχύτη-
τα υcm . Το Β ϐρίσκεται στην περιφέρεια του τροχού και η επιβατική του α- Τ
κτίνα σχηµατίζει µε την κατακόρυφη διάµετρο γωνία 60o (όπως στο σχήµα).
ε
α

γ
Κα παναθηενηζηεί θάζε πνόηαζε ζακ ζςζηή ε ιακζαζμέκε θαη κα δηθαημιμ
ηεξ θάζε πνόηαζεξ.

Τνμπόξ θοιίεηαη πςνίξ κα μιηζζαίκεη ζε μνηδόκηημ δάπεδμ με


Ε νάβδμξ ΑΒ είκαη μμμγεκήξ, έπεη βάνμξ θαη βνίζθεηαη
ηζμννμπεί όπςξ θαίκεηαη
ζηεκ πενηθένεηα ζημε επηβαηηθή
ημο ηνμπμύ θαη ζπήμα.ημο αθηίκα ζπεμαηί
δηάμεηνμ γςκία (όπςξ ζημ ζπήμα).

Το μέηρο ηης
Το µέτρο της ταχύτητας του Β είναι : είναι:
α) .
(α) υB = υcm

((ϐ) υB = υcm 2 β)
υcm
(γ) υB =
2
γ)
3υcm
(δ) υB =
2 Ε νάβδμξ ΑΒ είκαη μμμγεκήξ, έπεη βάνμξ θαη ηζμννμπεί όπςξ θαίκεηαη ζη
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. δ)

Β.6. Η ϱάβδος ΑΒ είναι οµογενής, έχει Πμηό


ϐάροςαπό ηα
w παναπάκς είκαη ημ ζςζηό;
και ισορροπεί όπως Κα ϕαίνεται
δηθαημιμγήζεηε ηεκ απάκηεζή ζ
στο σχήµα. http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc

κα ηζμννμπεί ε νάβδμξ ζα πνέπεη μ ημίπμξ θαη ημ δάπεδμ κα είκαη ιεία.

κα ηζμννμπεί ε νάβδμξ ζα πνέπεη κα είκαη ιείμξ μ ημίπμξ θαη ημ δάπεδμ κα έπεη ηνηβή.

κα ηζμννμπεί ε νάβδμξ ζα πνέπεη κα είκαη ιείμ ημ δάπεδμ θαη μ ημίπμξ κα έπεη ηνηβή.
(α) Για να ισορροπεί η ϱάβδος ϑα πρέπει ο τοίχος και το δάπεδο να είναι λεία.

(ϐ) Για να ισορροπεί η ϱάβδος ϑα πρέπει να είναι λείος ο τοίχος και το δάπεδο να έχει τριβή.
αθηενηζηεί θάζε πνόηαζεα)ζακΓηα κα ε
ζςζηή ηζμννμπεί ε νάβδμξ
ιακζαζμέκε ζα πνέπεηηεκμ επηιμγή
δηθαημιμγώκηαξ ημίπμξ ζαξ.
θαη ημ δάπεδμ κα είκ
(γ) Για να ισορροπεί η ϱάβδος ϑα πρέπει να είναι λείο το δάπεδο και ο τοίχος να έχει τριβή.

β) Γηα κα ηζμννμπεί ε νάβδμξ


σωστή ηζα πνέπεη κα είκαη ιείμξ μτην
ημίπμξ
Οη δύμ μμόθεκηνμη δίζθμη ημο δηπιακμύ ζπήμαημξ μπμνμύκ κα πενηζηνέθμκηαη γύνςθαηαπό
ημ δάπεδμ κα έπ
Να χαρακτηριστεί κάθε πρόταση σαν λανθασµένη δικαιολογώντας επιλογή σας.

ό άλμκα πμο δηένπεηαη απόοµόκεντροι


Β.7. Οι δύο ημ θέκηνμδίσκοι
ημοξ. του διπλανού σχήµατος µπορούν να περιστρέφον-
ται γύρω γ)από Γηα κα ηζμννμπείάξονα
σταθερό ε νάβδμξ
πουζαδιέρχεται
πνέπεη κα είκαη
από ιείμ
το ημ δάπεδμ τους.
κέντρο θαη μ ημίπμξ κα έπ
Οι δίσκοι είναι κολληµένοι και µπορούν να
θμη είκαη θμιιεμέκμη θαη μπμνμύκ
περιστρέφονται σαν καέναπενηζηνέθμκηαη
σώµα. ζακ
Ασκούµε
Κα παναθηενηζηεί θάζε πνόηαζε ζακ ζςζηή ε ιακζαζμέκε δηθαημιμγώκηαξ ηεκ επηιμγή ζα
στους δίσκους τις δυνάµεις F και F που ϕα-
μα. Αζθμύμε ζημοξ δίζθμοξ ηηξ δοκάμεηξ 1 θαη2 πμο
ίνονται στο σχήµα και τελικά παρατηρούµε ότι
αη ζημ ζπήματοθαη
σύστηµα Οη δύμ μμόθεκηνμη
ηειηθάπεριστρέφεται
παναηενμύμε µεόηη ημδίζθμη
σταθερή ημο δηπιακμύ ζπήμαημξ μπμνμύκ κα πενηζηνέθμκηαη γ
ζύζηεμα
γωνια-
κή ταχύτητα. ζηαζενό
Για άλμκα F1 και
πμο δηένπεηαη
τις δυνάµεις F2ημι-θέκηνμ ημοξ.
από
νέθεηαη με ζηαζενή γςκηαθή ηαπύηεηα.
σχύει :
(α) F1 = 2FΟη
2 δίζθμη είκαη θμιιεμέκμη θαη μπμνμύκ κα πενηζηνέθμκηαη ζακ
δοκάμεηξ θαη ηζπύεη:
(ϐ) F2 = 2Fέκα
1 ζώμα. Αζθμύμε ζημοξ δίζθμοξ ηηξ δοκάμεηξ θαη πμο
(γ) F1 = F2θαίκμκηαη ζημ ζπήμα θαη ηειηθά παναηενμύμε όηη ημ ζύζηεμα
. β) . γ) .
πενηζηνέθεηαη
Να επιλέξετε με ζηαζενή
τη σωστή απάντηση και να γςκηαθή ηαπύηεηα.
αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

Γηα ηηξ δοκάμεηξ θαη ηζπύεη:


πάκηεζε είκαη ζςζηή; Κα δηθαημιμγήζεηε ηεκ απάκηεζή ζαξ.
α) . β) . γ) .

Έκαξ μμμγεκήξ μνηδόκηημξ δίζθμξ, μάδαξ θαη αθηίκαξ , πενηζηνέθεηαη γύνς από
Β.8. ΄Ενας οµογενής οριζόντιος δίσκος, µάζας M και ακτίνας R , περιστρέφεται
γύρω από κατακόρυφο ακλόνητο άξονα z , ο οποίος διέρχεται από το κέντρο Κ
του δίσκου. ΄Ενα µικρό σώµα, µάζας m , τοποθετείται πολύ κοντά στο κέντρο και
αρχίζει να ολισθαίνει αργά προς την περιφέρεια του δίσκου. Κατά τη διάρκεια
ζώμα, μάδαξ της, ημπμζεηείηαη
κίνησης του πμιύ
µικρούθμκηά ζημ θέκηνμ
σώµατος θαη ανπίδεη καη μιηζζαίκεη
προς την περιφέρεια, ανγά πνμξ
ϱοπή αδράνειας του
ηεκ πενηθένεηα ημο δίζθμο. Ηαηά ηε δηάνθεηα ηεξ θίκεζεξ ημο μηθνμύ ζώμαημξ πνμξ ηεκ
συστήµατος δίσκος - µικρό σώµα :

πενηθένεηα, ε νμπή
(α) αδνάκεηαξ
µειώνεται. ημο ζοζηήμαημξ δίζθμξ – μηθνό ζώμα:

(ϐ) µένει σταθερή.


α) μεηώκεηαη. β) μέκεη ζηαζενή. γ) αολάκεηαη.
(γ) αυξάνεται.
Κα επηιέληε ηε ζςζηή απάκηεζε θαη κα αηηημιμγήζεηε ηεκ επηιμγή ζαξ.
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
Έκαξ μμμγεκήξ λύιηκμξ δίζθμξ (1) θαη έκαξ μμμγεκήξ μεηαιιηθόξ δαθηύιημξ (2) έπμοκ ηεκ
Β.9. ΄Ενας οµογενής ξύλινος δίσκος (1) και ένας οµογενής µεταλλικός δακτύλιος
ίδηα μάδα θαη ηεκ
(2) ίδηα
έχουναθηίκα. Ακ µάζα
την ίδια θαηκαι την
είκαη ακηίζημηπα
ίδια ε νμπή
ακτίνα. Αν αδνάκεηαξ
I1 και ημο δίζθμο θαη
I2 είναι αντίστοιχα ημο
η ϱοπή
δαθηοιίμο ςξ πνμξ άλμκα θάζεημ ζημ επίπεδό ημοξ, πμο δηένπεηαη από ημ θέκηνμ μάδαξ ημοξ,
αδράνειας του δίσκου και του δακτυλίου ως προς άξονα κάθετο στο επίπεδό
τους, που διέρχεται από το κέντρο µάζας τους, τότε ισχύει η σχέση :
ηόηε ηζπύεη ε ζπέζε:
(α) I1 < I2

α) . ϐ) I1 = I2 β) . γ) .

(γ) I1 > I2 Κα επηιέληε ηε ζςζηή απάκηεζε θαη κα αηηημιμγήζεηε ηεκ επηιμγή ζαξ.
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
Δύμ μνηδόκηημη ηνμπμί Α θαη Β, με αθηίκεξ αμειεηέαξ μάδαξ, έπμοκ ηεκ ίδηα μάδα θαη όιε
ε μάδα ημοξ είκαη μμμηόμμνθα
Β.10. θαηακεμεμέκε
∆ύο οριζόντιοι τροχοί ζηεκ πενηθένεηά
Α και ημοξ. αµελητέας
Β, µε ακτίνες Ο ηνμπόξ Αµάζας,
έπεη ηεέχουν
δηπιάζηα
την
αθηίκα απ’ ημκ ίδια µάζα και όλη η µάζα τους είναι οµοιόµορφα κατανεµηµένη στην περιφέρειά
ηνμπό Β. Οη δύμ ηνμπμί μπμνμύκ κα πενηζηνέθμκηαη γύνς από θαηαθόνοθμ άλμκα,
τους. Ο τροχός Α έχει τη διπλάσια ακτίνα από τον τροχό Β. Οι δύο τροχοί
πμο δηένπεηαη µπορούν
από ημ θέκηνμ μάδαξ ημοξ. Δίκεηαη
να περιστρέφονται γύρωε από
νμπήκατακόρυφο
αδνάκεηαξ εκόξ ηνμπμύ
άξονα, πουςξ πνμξ άλμκα,
διέρχεται από
το κέντρο µάζας τους.
πμο δηένπεηαη από ημ θέκηνμ μάδαξ ημο: .
∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας ενός τροχού ως προς
Αζθμύμε εθαπημμεκηθά ζηεκ πενηθένεηα θάζε ηνμπμύ
άξονα, που διέρχεται από το κέντρο µάζας του :
Icm = mR2 . Ασκούµε εφαπτοµενικά στην περι-
δύκαμε ίδημο μέηνμο.
ϕέρεια Γηα ηα
κάθε τροχού μέηνα
δύναµη ηςκµέτρου.
F~ ίδιου γςκηαθώκ
Για
επηηαπύκζεςκ τα
πμο ζα απμθηήζμοκ
µέτρα μη επιταχύνσεων
των γωνιακών δύμ ηνμπμί, ηζπύεη όηη:
που ϑα απο-
κτήσουν οι δύο τροχοί, ισχύει ότι :

α) . (α) αA < αB β) .
γ) . (ϐ) αA = αB

(γ) αA > αBΚα επηιέληε ηε ζςζηή απάκηεζε θαη κα αηηημιμγήζεηε ηεκ επηιμγή ζαξ.
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσε-
τε την επιλογή σας.

Έκαξ θαηαθόνοθμξ μμμγεκήξ θύιηκδνμξ, ζηνέθεηαη

ανηζηενόζηνμθα με γςκηαθή ηαπύηεηα μέηνμο γύνς από


ζηαζενό άλμκα, πμο δηένπεηαη από ημκ άλμκά ημο. Σημκ θύιηκδνμ
αζθείηαη θαηάιιειε νμπή δύκαμεξ μέηνμο , μπόηε ε γςκηαθή
. β) .
.

Κα επηιέληε ηε ζςζηή απάκηεζε θαη κα αηηημιμγήζεηε ηεκ επηιμγή ζαξ.

Β.11. ΄Ενας κατακόρυφος οµογενής κύλινδρος, στρέφεται αριστερόστροφα µε


γωνιακή ταχύτητα µέτρου ω0 γύρω από σταθερό άξονα, που διέρχεται από τον
Έκαξ θαηαθόνοθμξ
άξονά του.μμμγεκήξ θύιηκδνμξ, ζηνέθεηαη

ηνμθα με γςκηαθή ηαπύηεηα


Στον κύλινδρο μέηνμο
ασκείται γύνς
κατάλληλη ϱοπή από
δύναµης
λμκα, πμο δηένπεηαη από ημκ άλμκά ημο. Σημκ θύιηκδνμ
µέτρου τ , οπότε η γωνιακή ταχύτητα περιστροφής
F
του µεταβάλλεται µε το χρόνο όπως ϕαίνεται στο δι-
αηάιιειε νμπή δύκαμεξ
άγραµµα του μέηνμο
σχήµατος. Η ,σωστή
μπόηεγραφική
ε γςκηαθή
παράστα-
ση της ϱοπής τF σε συνάρτηση µε το χρόνο t είναι
Ε το
πενηζηνμθήξ ζςζηή
ημο
: γναθηθή πανάζηαζε
μεηαβάιιεηαη ηεξ πνόκμ
με ημ νμπήξ όπςξ
ζε ζοκάνηεζε με ημ πνόκμ t είκαη ημ:

ζημ δηάγναμμα ημο ζπήμαημξ.

ifysikhs.wordpress.com
Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ
Ε ζςζηήMsc
γναθηθή πανάζηαζε ηεξ νμπήξ Σειίδα
ζε ζοκάνηεζε με ημ πνόκμ t είκαη ημ: 5

Κα επηιέληε ημ ζςζηό δηάγναμμα θαη κα αηηημιμγήζεηε ηεκ επηιμγή ζαξ.


Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
. Σημ ζπήμα θαίκμκηαη ζε θάημρε δύμ όμμηεξ μμμγεκείξ νάβδμη (1) θαη (2), πμο βνίζθμκηαη
ζε ιείμ
Β.12.μνηδόκηημ δάπεδμ.
Στο σχήµα Ε νάβδμξ
ϕαίνονται (1) είκαη δύο
σε κάτοψη ειεύζενε εκώ
όµοιες ε
οµογενείς ϱάβδοι (1) και (2),
νάβδμξ
που (2)
Καείκαη ζηενεςμέκε
ϐρίσκονται
επηιέληε
σε λείο αθιόκεηα
οριζόντιοζημ
ημ ζςζηό δηάγναμμα ανηζηενό
δάπεδο. Η άθνμ
θαη κα αηηημιμγήζεηε
ϱάβδοςηεξ(1)ζαξ.
ηεκ επηιμγή
είναι ελεύθερη ενώ η
ϱάβδος (2) είναι στερεωµένη ακλόνητα στο αριστερό άκρο της Α. ∆ίνεται η ϱοπή
Α. Δίκεηαη ε νμπή αδνάκεηαξ μηαξ μμμγεκμύξ νάβδμο ςξ πνμξ
αδράνειας µιας οµογενούς ϱάβδου ως προς άξονα κάθετο σε αυτήν που διέρχε-
άλμκα θάζεημ ζ’ . Σημ ζπήμα θαίκμκηαη ζε θάημρε 1δύμ όμμηεξ μμμγεκείξ νάβδμη (1) θαη (2), πμο βνίζθμκηαη
αοηήκ πμο δηένπεηαη από ημ θέκηνμ μάδαξ
2
ται από
ζε ιείμ μνηδόκηημµάζας
το κέντρο δάπεδμ.της : Icm =
Ε νάβδμξ (1)12 ML
είκαη .
ειεύζενε εκώ ε
νάβδμξ (2) είκαη ζηενεςμέκε αθιόκεηα ζημ ανηζηενό άθνμ ηεξ
Ασκούµε στο δεξιό άκρο τους την ίδια οριζόντια
ηεξ: . αδνάκεηαξ μηαξ μμμγεκμύξ νάβδμο ςξ πνμξ
Α. Δίκεηαη ε νμπή
δύναµη F κάθετα σε κάθε ϱάβδο. Για τα µέτρα των
άλμκα θάζεημ ζ’ αοηήκ πμο δηένπεηαη από ημ θέκηνμ μάδαξ
γωνιακών επιταχύνσεων α1 και α2 , που ϑα απο-
Αζθμύμε ζημ αντίστοιχα
κτήσουν δεληό άθνμοιημοξδύο ηεκ ίδηαισχύει
ϱάβδοι μνηδόκηηα
: δύκαμε F
ηεξ: .
θάζεηα
(α)ζε
α1θάζε
< α2 νάβδμ. Γηα ηα μέηνα ηςκ γςκηαθώκ επηηαπύκζεςκ θαη , πμο ζ’ απμθηήζμοκ
ακηίζημηπαΑζθμύμε
μη δύμ νάβδμη
ζημ δεληόηζπύεη:
άθνμ ημοξ ηεκ ίδηα μνηδόκηηα δύκαμε F
(ϐ) α1 > α2
θάζεηα ζε θάζε νάβδμ. Γηα ηα μέηνα ηςκ γςκηαθώκ επηηαπύκζεςκ θαη , πμο ζ’ απμθηήζμοκ
α)ακηίζημηπα μη δύμ
. νάβδμη ηζπύεη: β) . γ) .
(γ) α1 = α2

α) Κα
. επηιέληε ηε ζςζηή
β) απάκηεζε
. θαη κα αηηημιμγήζεηε
γ) . ηεκ επηιμγή ζαξ.
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
Κα επηιέληε ηε ζςζηή απάκηεζε θαη κα αηηημιμγήζεηε ηεκ επηιμγή ζαξ.
. Ε Γε ζηνέθεηαη ζε ειιεηπηηθή ηνμπηά γύνς από ημκ Ήιημ. Τμ θμκηηκόηενμ ζεμείμ ζημκ
Ήιημ μκμμάδεηαη. ΕΠενηήιημ (π) θαη
Γε ζηνέθεηαη ημ πημ απμμαθνοζμέκμ
ζε ειιεηπηηθή ηνμπηά γύνς από Αθήιημ
ημκ Ήιημ.(α).
Τμ Ακ ζεςνήζμομε
θμκηηκόηενμ ζεμείμ ηε Γε οιηθό
ζημκ

ζεμείμ Ήιημ μκμμάδεηαη


ηόηε γηα ηηξΠενηήιημ (π) θαη ημ πημ
ακηίζημηπεξ απμμαθνοζμέκμ Αθήιημ (α). Ακ ζεςνήζμομε ηε Γε οιηθό
απμζηάζεηξ
ζεμείμ ηόηε γηα ηηξ ακηίζημηπεξ απμζηάζεηξ
ηζπύεη , ηόηε:
ηζπύεη , ηόηε:
. β) . γ) .

Κα επηιέληε ηε ζςζηή απάκηεζε θαη κα αηηημιμγήζεηε ηεκ επηιμγή ζαξ.

ζηνέθεηαη ζε ειιεηπηηθή ηνμπηά γύνς από ημκ Ήιημ. Τμ θμκηηκόηενμ ζεμείμ ζημκ
αη Πενηήιημ (π) θαη ημ πημ
Β.13. απμμαθνοζμέκμ
Η Γη στρέφεται σεΑθήιημ (α). Ακτροχιά
ελλειπτική ζεςνήζμομε ηε Γε
γύρω από οιηθό
τον ΄Ηλιο. Το κοντινότερο
γηα ηηξ ακηίζημηπεξ απμζηάζεηξ
σηµείο στον ΄Ηλιο ονοµάζεται Περιήλιο (π) και το πιο αποµακρυσµένο Αφήλιο
(α). Αν ϑεωρήσουµε τη Γη υλικό σηµείο τότε για τις αντίστοιχες αποστάσεις
, ισχύει rα = 2rπηόηε:
, τότε :

ύηεηεξ δηέιεοζεξ ηεξ Γεξ από ημ


ημ πενηήιημ ηζπύεη .

εηηθέξ εκένγεηεξ δηέιεοζεξ ηεξ Γεξ


θαη ημ πενηήιημ ηζπύεη .
(α) Για τις ταχύτητες διέλευσης της Γης από το αφήλιο και το περιήλιο ισχύει υα = 2υπ
khs.wordpress.com(ϐ) Για τις κινητικές ενέργειες διέλευσης της Γης από το αφήλιο και το περιήλιο ισχύει K =
π
αδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc
4Kα . Σειίδα 6

Να χαρακτηρίσετε κάθε πρόταση ως Σωστή (Σ) ή Λάθος (Λ) και να αιτιολογήσετε τους χαρα-
κτηρισµούς.

Β.14. ΄Ενας οµογενής δίσκος στρέφεται σε οριζόντιο επίπεδο χωρίς τριβές γύρω
από κατακόρυφο άξονα µε γωνιακή ταχύτητα ω1 . ΄Ενα κοµµάτι γύψου µάζας
m πέφτει κατακόρυφα και κολλάει στο δίσκο σε απόσταση l από τον άξονα
περιστροφής.
(α) Ο γύψος ελάχιστα πριν ακουµπήσει στον δίσκο, έχει ως προς τον άξονα περιστροφής του
δίσκου στροφορµή ίση µε µηδέν.

(ϐ) Αµέσως µετά την κρούση η στροφορµή του συστήµατος δίσκος-γύψος µειώνεται.

(γ) Η γωνιακή ταχύτητα του δίσκου µειώνεται µετά την κρούση.

(δ) Στην κρούση αυτή δεν ισχύει η Αρχή ∆ιατήρησης της Ορµής.

Να χαρακτηρίσετε κάθε πρόταση ως Σωστή (Σ) ή Λάθος (Λ) και να αιτιολογήσετε τους χαρα-
κτηρισµούς.

Β.15. ∆υο χορευτές του καλλιτεχνικού πατινάζ πιάνονται αντικριστά µε τεντω-


µένα χέρια και περιστρέφονται. Κάποια στιγµή λυγίζουν τα χέρια τους ώστε
τα σώµατά τους να πλησιάσουν µεταξύ τους. Ποιο από τα παρακάτω µεγέθη ϑα
αυξηθεί·
(α) Η γωνιακή ταχύτητα περιστροφής του συστήµατος.

(ϐ) Η ϱοπή αδράνειας του συστήµατος.

(γ) Η στροφορµή του συστήµατος.

(δ) Η περίοδος περιστροφής.

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.


Β.16. ΄Ενα σωµάτιο µάζας m περιστρέφεται γύρω από σταθερό άξονα. Αν η
απόσταση του σωµατίου από τον άξονα διπλασιαστεί, χωρίς να µεταβληθεί η
γωνιακή του ταχύτητα, η στροφορµή του ως προς τον άξονα περιστροφής :
(α) διπλασιάζεται.

(ϐ) τετραπλασιάζεται.

(γ) παραµένει σταθερή.

(δ) υποδιπλασιάζεται.

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

Β.17. Στα άκρα µιας οριζόντιας αβαρούς ϱάβδου µήκους ϐρίσκονται δύο όµοιες
µάζες m1 = m2 = m. Το σύστηµα περιστρέφεται µε συχνότητα f1 γύρω από
σταθερό κατακόρυφο άξονα που διέρχεται από το κέντρο της ϱάβδου. Αν λόγω
εσωτερικών δυνάµεων υποδιπλασιαστεί η απόσταση κάθε µάζας από τον άξονα
περιστροφής, τότε :
(α) Η ϱοπή αδράνειας του συστήµατος υποδιπλασιάζεται και η στροφορµή του συστήµατος
υποδιπλασιάζεται.

(ϐ) Η ϱοπή αδράνειας του συστήµατος υποτετραπλασιάζεται και η στροφορµή του συστήµατος
παραµένει σταθερή.

(γ) Η ϱοπή αδράνειας του συστήµατος παραµένει σταθερή και η στροφορµή του συστήµατος
υποδιπλασιάζεται.

(δ) Η ϱοπή αδράνειας του συστήµατος υποδιπλασιάζεται και η στροφορµή του συστήµατος
παραµένει σταθερή.

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

Β.18. ΄Ενας κύβος και ένας δίσκος έχουν ίδια µάζα και αφήνονται από το ίδιο
ύψος να κινηθούν κατά µήκος δύο κεκλιµένων επιπέδων. Ο κύβος ολισθαίνει
χωρίς τριβές και ϕτάνει στη ϐάση του κεκλιµένου επιπέδου µε ταχύτητα υ1 .
Ο δίσκος κυλιέται χωρίς να ολισθαίνει και ϕτάνει στη ϐάση του κεκλιµένου
επιπέδου µε ταχύτητα υ2 . Αν η ϱοπή αδράνειας του δίσκου ως προς τον άξονα
1
περιστροφής του είναι : I = M R2 τότε :
2
(α) υ2 = υ1
r
4
(ϐ) υ2 = υ1
3
r
2
(γ) υ2 = υ1
3
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
Κα επηιέλεηε ηε ζςζηή πνόηαζε. Κα δηθαημιμγήζεηε ηεκ απ
Β.19. Οµογενής δίσκος µάζας M και ακτίνας R κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει σε
Ομμγεκήξτου
οριζόντιο επίπεδο. Η ταχύτητα δίζθμξ μάδαξµάζαςθαη
κέντρου τουαθηίκαξ θοιίεηαη
δίσκου είναι υcm . Ηπςνίξ
ϱοπή κα μιηζζαίκεη ζ
αδράνειας του δίσκου ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο µάζας του
1 επίπεδμ. Ε ηαπύηεηα ημο θέκηνμο μάδαξ ημο δίζθμο είκαη . Ε νμπή αδνάκεηαξ ημ
είναι I = M R2 . Η ολική κινητική ενέργεια του δίσκου είναι :
2

(α)
1 2
M υcm πνμξ άλμκα πμο δηένπεηαη από ημ θέκηνμ μάδαξ ημο είκαη .
2
3 2
Ε μιηθή θηκεηηθή εκένγεηα ημο δίζθμο είκαη:
(ϐ) M υcm
4
7 2
(γ) M υcm
8 α) . β) . γ)

Κα επηιέλεηε
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε ηε ζςζηή
την επιλογή πνόηαζε. Κα δηθαημιμγήζεηε ηεκ απ
σας.

Σημένας
Β.20. Στο σχήµα ϕαίνεται ζπήμα θαίκεηαησυµπαγής
οµογενής έκαξ μμμγεκήξ ζομπαγήξ
κυκλικός θοθιηθόξ
δίσκος δίζθμξ (Ζ) θαη έκα
(Ι) και ένας
οµογενής κυκλικός δακτύλιος (ΙΙ), που έχουν την ίδια ακτίνα R , την ίδια µάζα
θοθιηθόξ δαθηύιημξ
m και περιστρέφονται γύρω από (ΖΖ),
άξοναπμο
πουέπμοκ ηεκ ίδηα
περνάει από αθηίκα
το κέντρο,τους
ηεκ ίδηα μάδα
µε την θαη πεν
ίδια γωνιακή ταχύτητα ω
γύνς από~ .άλμκα πμο πενκάεη από ημ θέκηνμ ημοξ με ηεκ ίδηα γςκηαθή ηα
Κάποια χρονική στιγµή ασκούνται στα σώµατα αυτά σταθερές δυνάµεις ίδιου

µέτρου F , εφαπτόµενες στην περιφέρεια και µετά από λίγο τα δύο σώµατα
σταµατούν. Ο Ηάπμηα
αριθµόςπνμκηθή ζηηγμή που
των στροφών αζθμύκηαη ζηα ζώμαηα
ϑα εκτελέσουν, αοηά: ζηαζενέξ δοκάμεηξ ίδημο
ϑα είναι

(α) NI = NII εθαπηόμεκεξ ζηεκ πενηθένεηα θαη μεηά από ιίγμ ηα δύμ ζώμαηα ζηαμαημύκ.

(ϐ) NI > NII Ο ανηζμόξ ηςκ ζηνμθώκ πμο ζα εθηειέζμοκ, ζα είκαη:

(γ) NI < NII

α) . β)
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
. γ)

Κα επηιέλεηε
Β.21. Ο αρχικά ακίνητος δίσκος του σχήµατος ηε ζςζηή
ξεκινά πνόηαζε.τη
να στρέφεται Καχρονική
δηθαημιμγήζεηε ηεκ απ
~
στιγµή t = 0 µε την επίδραση µιας δύναµης F , ως προς άξονα που περνάει από
το κέντρο µάζας του και είναι κάθετος στην επιφάνειά του.

http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc
δύκαμεξ , ςξ πνμξ άλμκα πμο πενκάεη από ημ θέκηνμ μάδαξ ημο
Τη χρονική στιγµή t1 ο δίσκος έχει στροφορµή L ~1
θαη είκαη, ως
θάζεημξ
Οπρος ζηεκ
ανπηθά επηθάκεηά ημο. Τε πνμκηθή ζηηγμή
τον άξονα περιστροφής του, και τη χρο-κα
αθίκεημξ δίζθμξ ημο ζπήμαημξ λεθηκά μ
ζηνέθεηαη
νική ηε πνμκηθή L~2 = 2L ~1
, ζηηγμή
ςξ πνμξ ημκ με ηεκπενηζηνμθήξ
επίδναζε μηαξ
στιγµή t2 ο δίσκος έχει στροφορµή
δίζθμξ έπεη ζηνμθμνμή άλμκα ημο,
. Η δύναµη από την αρχή µέχρι τη χρονική στιγµή
δύκαμεξ , ςξ πνμξ
t1 παράγει έργοάλμκα
W1 = πμο10J
πενκάεη
. Από απότηνημ αρχή
θέκηνμµέχρι
μάδαξτηημο
θαη ηε πνμκηθή ζηηγμή μ δίζθμξ έπεη ζηνμθμνμή . Ε
θαη είκαη θάζεημξ
χρονική ζηεκt2 επηθάκεηά
στιγµή η δύναµηημο. Τε πνμκηθή
παράγει έργο : ζηηγμή μ
δύκαμε από ηεκ ανπή μέπνη ηε πνμκηθή ζηηγμή πανάγεη
(α) 20J
δίζθμξ έπεη ζηνμθμνμή
ένγμ . Από ηεκ, ανπή
ςξ πνμξ ημκηεάλμκα
μέπνη πενηζηνμθήξ
πνμκηθή ζηηγμή ημο, ε
(ϐ) 30J
δύκαμε
θαη ηεπανάγεη
πνμκηθή ένγμ:
ζηηγμή μ δίζθμξ έπεη ζηνμθμνμή . Ε
(γ) 40J
δύκαμε από ηεκ ανπή μέπνη ηε πνμκηθή ζηηγμή πανάγεη
α) ένγμ . . Από ηεκ ανπή
β) μέπνη. ηε πνμκηθή ζηηγμή ε
γ) .
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

δύκαμεΒ.22.
πανάγεη ένγμ:
Κα επηιέλεηε ηεΗζςζηή
οριζόντια ϱάβδος
πνόηαζε. ΑΚ του σχήµατος
Κα δηθαημιμγήζεηε είναι αβαρής
ηεκ απάκηεζε ζαξ. και στρέφεται γύρω
από κατακόρυφο άξονα που είναι κάθετος σε αυτήν και διέρχεται από το άκρο
της Κ. Η µάζα m συγκρατείται σε απόσταση (ΠΚ)=Rπ από τον άξονα περιστροφής
α) και. το µέτρο της ταχύτητάς
β) της είναι
. υπ . γ) .

Κα επηιέλεηε
ΗΕµάζα ηε ζςζηή
μνηδόκηηα πνόηαζε.
νάβδμξ
αφήνεται Κα δηθαημιμγήζεηε
ΑΗ ημο
ελεύθερη ζπήμαημξ
να είκαη ηεκ
µετακινηθεί απάκηεζε ζαξ.
αβανήξ
στο
σηµείο Α που απέχει απόσταση (ΑΚ) = RA =
θαη ζηνέθεηαη γύνς από θαηαθόνοθμ άλμκα πμο είκαη θάζεημξ
4Rπ . Για το λόγο των κινητικών ενεργειών
ζε αοηήκπου θαη
έχει δηένπεηαη
η µάζα m στιςαπό παραπάνω
ημ άθνμ ϑέσεις
ηεξ Η.Kπ Ε
και KA αντίστοιχα, ισχύει :
μάδα ζογθναηείηαη
Ε μνηδόκηηα ζε απόζηαζε
νάβδμξ απόαβανήξ
ΑΗ ημο ζπήμαημξ είκαη ημκ

άλμκα πενηζηνμθήξ
θαη ζηνέθεηαη
(α) =θαη
γύνς ημ μέηνμ
1 από ηεξ ηαπύηεηάξ
θαηαθόνοθμ άλμκα πμοηεξ είκαη
είκαη .
θάζεημξ
KA
Ε ζε
μάδααοηήκ
αθήκεηαηθαηειεύζενε κα μεηαθηκεζεί
δηένπεηαη από ημ άθνμζημ ζεμείμ
ηεξ ΑΗ.πμοΕ

(ϐ) =4
απέπεη
μάδα απόζηαζε
ζογθναηείηαη
KA ζε απόζηαζε . Γηα ημ ιόγμ από ηςκ
ημκ
άλμκα πενηζηνμθήξ
θηκεηηθώκ εκενγεηώκ
Kπ θαη
πμοημ έπεη
μέηνμεηεξ ηαπύηεηάξ
μάδα ζηηξηεξπαναπάκς
είκαη .
(γ) = 16
Ε μάδα αθήκεηαη
ζέζεηξ KA ειεύζενε
θαη κα μεηαθηκεζεί
ακηίζημηπα, ηζπύεη: ζημ ζεμείμ Α πμο
απέπεη απόζηαζε
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση .καιΓηα ημ ιόγμ ηςκτην επιλογή σας.
να αιτιολογήσετε

θηκεηηθώκ εκενγεηώκ πμο έπεη ε μάδα ζηηξ παναπάκς


Β.23. ∆υο συµπαγείς οµογενείς σιδερένιες σφαίρες µε µάζες M1 , M2 και ακτίνες
ζέζεηξR1 , Rθαη ακηίζημηπα, ηζπύεη:
2 , αφήνονται σε κεκλιµένο επίπεδο γωνίας κλίσης φ, οπότε κυλίονται
α) χωρίς. να ολισθαίνουν.β)Αν δίνεται .ότι M = 8M και ότι γ)
I = M .R2 , τότε
2
1 2 cmσφ σφ σφ
5
για τις γωνιακέςΚα επιταχύνσεις που ϑα
επηιέλεηε ηε ζςζηή αποκτήσουν
πνόηαζε. ϑα ισχύει : ηεκ απάκηεζή ζαξ.
Κα δηθαημιμγήζεηε
(α) αγων,2 = 4αγων,1
α) . β) . γ) .
(ϐ) αγων,2 = αγων,1
Κα επηιέλεηε ηε ζςζηή πνόηαζε. Κα δηθαημιμγήζεηε ηεκ απάκηεζή ζαξ.
(γ) αγων,2 = 2αγων,1

4 3
∆ίνεται ο όγκος της σφαίρας : V = πR
3
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 10

http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 10
Β.24. απάντηση.
α επιλέξετε τη σωστή Τροχαλία µπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από ακλόνητο ορι-
Ϲόντιο άξονα που περνά από το κέντρο µάζας της. Γύρω από την τροχαλία είναι
α αιτιολογήσετετυλιγµένο
την επιλογή σας. και µη εκτατό νήµα.
αβαρές Επαν. Εσπερ. 2010

΄Οταν στο ελεύθερο άκρο του νήµατος ασκούµε κα-


8. Τροχαλία μπορεί
τακόρυφηνα περιστρέφεται
δύναµη µε ϕοράχωρίςπρος
τριβές
τα γύρω
κάτω από
µέτρου
κλόνητο οριζόντιο άξονα που περνά από το κέντρο μάζας
F , η τροχαλία αποκτά γωνιακή επιτάχυνση µέτρουτης.
Γύρω από την τροχαλία είναι
αγων,1 ενώ, τυλιγμένο
όταν κρεµάµεαβαρές και μη εκτατό
στο ελεύθερο άκρο του
ήμα. Όταν στο ελεύθερο
νήµατος άκρο του
σώµα ϐάρους W =νήματος ασκούμε
F η τροχαλία αποκτά
ατακόρυφη δύναμη με φορά προς γων,2
γωνιακή επιτάχυνση α τα κάτω μέτρου F, η
. Ισχύει :
ροχαλία αποκτά (α)
γωνιακή
α =επιτάχυνση
α μέτρου α ενώ, όταν
γων,1 γων,2 γων,1
ρεμάμε στο ελεύθερο άκρο του νήματος σώμα βάρους w = F
τροχαλία αποκτά(ϐ)γωνιακή
αγων,1 >επιτάχυνση
αγων,2 α . Ισχύει:
γων,2
α =α . (γ) αγων,1 < αγων,2 β. α >α . γ. α <α .
γων,1 γων,2 γων,1 γων,2 γων,1 γων,2
α επιλέξετε τη σωστή απάντηση.
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
α δικαιολογήσετε την επιλογή σας. Επαν. Ημερ. 2011

Β.25. ∆ύο ίδιοι οριζόντιοι κυκλικοί δίσκοι (α) και (ϐ) µπορούν να ολισθαίνουν 15
πάνω σε οριζόντιο ορθογώνιο τραπέζι Γ∆ΕΖ χωρίς τριβές, όπως στο σχήµα.
Αρχικά οι δύο δίσκοι είναι ακίνητοι και τα κέντρα
τους απέχουν ίδια απόσταση από την πλευρά ΕΖ.
΄Ιδιες σταθερές δυνάµεις F µε διεύθυνση παράλ-
ληλη προς τις πλευρές ∆Ε και ΓΖ ασκούνται σε
αυτούς. Στο δίσκο (α) η δύναµη ασκείται πάντα
στο σηµείο Α του δίσκου. Στο δίσκο (ϐ) η δύναµη
ασκείται πάντα στο σηµείο Β του δίσκου.
Αν ο δίσκος (α) χρειάζεται χρόνο tα για να ϕτάσει
στην απέναντι πλευρά ΕΖ, ενώ ο δίσκος (ϐ) χρόνο
tϐ , τότε :
(α) tα > tϐ (ϐ)tα = tϐ (γ)tα < tϐ

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

Β.26. Χορεύτρια του καλλιτεχνικού πατινάζ στρέφεται χωρίς τριβές µε σταθερή


γωνιακή ταχύτητα έχοντας τα χέρια της ανοιχτά. ΄Οταν συµπτύσσει τα χέρια της
µεταβάλλει την γωνιακή της ταχύτητα κατά 60 % . Ο λόγος της αρχικής προς
την τελική κινητική της ενέργεια είναι :
K1 5 K1 5 K1 3
(α) = (ϐ) = (γ) =
K2 8 K2 3 K2 5
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
βνεζεί ε δύκαμε Κ πμο δέπεηαη ε νάβδμξ από ημ
ε νάβδμξ από ημ οπμζηήνηγμα.
νηγμα.
β) Πόζμ είκαη ημ μέηνμ ηεξ δύκαμεξ πμο δέπεηαη ε νάβδμξ από ηεκ άνζνςζ
μ είκαη ημ μέηνμ ηεξ δύκαμεξ πμο δέπεηαη ε νάβδμξ από ηεκ άνζνςζε.
γ) Ιεηαθηκμύμε ημ οπμζηήνηγμα θαη ημ ημπμζεημύμε
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 ζημ Δ, ημ μπμίμ είκαη η
7ο Σετ Ασκήσεων
είκαηζημ
αθηκμύμε ημ οπμζηήνηγμα θαη ημ ημπμζεημύμε πιέμκ ε δύκαμε
Δ, ημ πμο ημ
μπμίμ είκαη αζθεί
μέζμημημο
οπμζηήνηγμα
ΑΙ. Πόζεζηε νάβδμ;
Γ.Ασκήσεις
ιέμκ ε δύκαμε πμο αζθεί ημ οπμζηήνηγμα ζηε νάβδμ;
Γ.1. Οµογενής ϱάβδος ΑΒ . Ε νάβδμξ
µήκους L = 4mΑΒ
και ημο παναθάης
ϐάρους ζπήμαημξ
w = 100N είκαη
ισορροπεί μμμγεκήξ,
Ε νάβδμξ ΑΒ ημο παναθάης
οριζόντια στηριζόµενηζπήμαημξ
βάνμξ
σε είκαη μμμγεκήξ,
κατακόρυφο έπεη μήθμξ
θαηµεηζμννμπεί
τοίχο άρθρωση και στοθαη
μνηδόκηηα. σηµείο της Λ
σε υποστήριγµα ( ΜΛ = L/4) , Η ϱάβδος ισορροπεί οριζόντια.
θαη ηζμννμπεί μνηδόκηηα.
α) Κα οπμιμγηζζεί ε ηάζε ημο
οπμιμγηζζεί ε ηάζε ημο κήμαημξ.
ξ.
β) Σημ ζεμείμ Α ε νάβδμξ
μ ζεμείμ Α ε νάβδμξ εθάπηεηαη ζημκ ημίπμ. Ακ ε ηνηβή

ής
ηαη ζημκ ημίπμ. Ακ ε ηνηβή πμο δέπεηαη ε νάβδμξ είκαη μέγηζηε δοκαηή ώζηε κα ηζμννμπεί, κα βνεζεί μ
πεηαη ε νάβδμξ είκαη μέγηζηε δοκαηή ώζηεηνηβήξ μεηαλύ κα
κα ηζμννμπεί, νάβδμο θαημ ημίπμο.
βνεζεί ζοκηειεζηήξ ζηαηηθήξ
μεηαλύ νάβδμο θαη(α)
ημίπμο.
. Σηα άθνα Α θαη Β ηεξ μμμγεκμύξ νάβδμο μήθμοξ
Να ϐρεθεί η δύναµη Ν που δέχεται η ϱάβδος από το υποστήριγµα.
έπμομε
Σηα άθνα Α θαη Β ηεξ μμμγεκμύξ νάβδμο μήθμοξ

ικ
έπμομε θνεμάζεη 2 ζώμαηα με
(ϐ) Πόσο είναι το µέτρο της δύναµης που δέχεται η ϱάβδος από την άρθρωση.
μάδεξ θαη Δίκεηαη .
(γ) Μετακινούµε το υποστήριγµα και το τοποθετούµε στο Ζ, το οποίο είναι το µέσο του ΑΜ.
θαη Δίκεηαη . το υποστήριγµα στη ϱάβδο ;
α) Ακπου
ε νάβδμξ είκαη αβανήξ, πμύ πνέπεη κα ημπμζεηήζμομε ημ οπμζη
υσ
Πόση είναι πλέον η δύναµη ασκεί

ε νάβδμξ είκαη αβανήξ, πμύ πνέπεη κα ζύζηεμα ηςκ ηνηώκ


ημπμζεηήζμομε ημζςμάηςκ κα ηζμννμπεί;
οπμζηήνηγμα έηζη ώζηε ημ
Γ.2. Η ϱάβδος ΑΒ του παρακάτω σχήµατος είναι οµογενής, έχει µήκος L και
α ηςκ ηνηώκ ζςμάηςκ
ϐάροςκα
w ηζμννμπεί;
= 100N και ισορροπεί οριζόντια.
β) Ακ ε νάβδμξ έπεη βάνμξ , πμύ πνέπεη κα ημπμζεηήζμομε ημ
Φ

νάβδμξ έπεη βάνμξ ζύζηεμα


, πμύ πνέπεη κα ημπμζεηήζμομε ημ οπμζηήνηγμα κα ηζμννμπεί;
ώζηε ημ
ζύζηεμα κα ηζμννμπεί;
γ) Αθαηνμύμε ημ θαη από ηε ν
ι-

γ) Αθαηνμύμε ημ ημ
θαη από ηε νάβδμ θνέμεηαη . Πμύ πνέπεη κα ημπμζεηήζμο
μόκμ
ημ κα ηζμννμπεί
. Πμύ πνέπεη κα ημπμζεηήζμομε ημ οπμζηήνηγμα γηα ε νάβδμξ; Πόζε είκαη ε
ερ

οπμζηήνηγμα
κα ηζμννμπεί ε νάβδμξ; Πόζε είκαη ε δύκαμε πμο αζθεί ημ ζηεκ νάβδμ;
οπμζηήνηγμα ζηεκ νάβδμ;
http://perifysikhs.wordpress.com
(α) Να υπολογισθεί η τάση του νήµατος.
Π

perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc
(ϐ) Στο σηµείο Α η ϱάβδος εφάπτεται στον τοίχο. Αν η τριβή που δέχεται η ϱάβδος είναι µέγιστη
ξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ
δυνατήMsc Σειίδα
ώστε να ισορροπεί, να ϐρεθεί ο συντελεστής στατικής τριβής 11 ϱάβδου και
µεταξύ
τοίχου.

Γ.3. Στα άκρα Α και Β της οµογενούς ϱάβδου µήκους L = 1m έχουµε κρεµάσει
2 σώµατα µε µάζες m1 = 3kg και m2 = 1kg ∆ίνεται g = 10m/s2 .
(α) Αν η ϱάβδος είναι αβαρής, πού πρέπει να τοποθετήσουµε το υποστήριγµα έτσι ώστε το
σύστηµα των τριών σωµάτων να ισορροπεί ;

(ϐ) Αν η ϱάβδος έχει ϐάρος w = 60N , πού πρέπει να τοποθετήσουµε το υποστήριγµα ώστε
το σύστηµα να ισορροπεί ;

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 15 http://www.perifysikhs.com


μμγεκήξ νάβδμξΦυσική
ΑΒ μήθμοξ θαη βάνμοξ
Γ Λυκείου 2012 - 2013 ηζμννμπεί μνηδόκηηα
7ο Σετ Ασκήσεων

εκε ζε θαηαθόνοθμ ημίπμ με


θαη ζημ ζεμείμ ηεξ Θ ζε

γμα ( ) , Ε
ζμννμπεί μνηδόκηηα.

βνεζεί ε δύκαμε Κ πμο


ε νάβδμξ από ημ
γμα.
(γ) Αφαιρούµε το m και από τη ϱάβδο κρέµεται µόνο το m . Πού πρέπει να τοποθετήσουµε το
μγεκήξ
είκαη ημ ζακίδα ΗΘδύκαμεξ
μέηνμ ηεξ μήθμοξ πμο δέπεηαη
1
θαη βάνμοξ ημπμζεηείηαη
2
υποστήριγµα για να ε νάβδμξ από ηεκ άνζνςζε.

ής
ισορροπεί η ϱάβδος· Πόση είναι η δύναµη που ασκεί το υποστήριγµα
πηθάκεηα ώζηε ημ ημήμα ΔΘϱάβδο
στην μήθμοξ
; κα πνμελέπεη ηεξ επηθάκεηαξ. Έκαξ
ηκμύμε ημ οπμζηήνηγμα θαη ημ ημπμζεημύμε ζημ Δ, ημ μπμίμ είκαη ημ μέζμ ημο ΑΙ. Πόζε
μκ ε δύκαμε πμο Γ.4.
αζθείΜια
ημ οπμζηήνηγμα ζηε νάβδμ;
οµογενής σανίδα ΚΛ µήκους L = 10m και ϐάρους w = 1200N τοποθε-
. Ιηα μμμγεκήξ ζακίδα ΗΘ μήθμοξ
τείται πάνω σε µια επιφάνεια θαη το
ώστε βάνμοξ
τµήµα ∆Λ µήκους L ημπμζεηείηαη
= 4m να προεξέχει

ικ
ημ της επιφάνειας. ΄Ενας άνθρωπος ϐάρους w1 = 800N ξεκινάει από το άκρο Κ και
Ε άθνμ Η
νάβδμξ ΑΒ ημο παναθάης ζπήμαημξ είκαη μμμγεκήξ, έπεη μήθμξ θαη
κς ζε μηα επηθάκεηα ώζηε πάνω
κινείται ημ ημήμα
στηΔΘ μήθμοξ
σανίδα µε κατεύθυνση κα προς
πνμελέπεη
το Λ.ηεξ επηθάκεηαξ. Έκαξ
πάκς ζηε θαη ηζμννμπεί μνηδόκηηα.
ζνςπμξ
αηεύζοκζε
υσ
νμοξ
οπμιμγηζζεί ε ηάζε ημο
θηκάεη από ημ άθνμ Η
απόζηαζε απόζηε
θηκείηαη πάκς ημ ζεμείμ Δ μπμνεί κα πενπαηήζεη ώζηε κα μεκ ακαηναπεί ε
ζεμείμ Α ε νάβδμξ
Φ

κίδα με θαηεύζοκζε
η ζημκ
μξ ημ Θ.ημίπμ. Ακ ε ηνηβή
ηαη εείκαη ε (α) μέηνμ
Μέχρι ποιαηεξ
δοκαηή ώζηεακηίδναζεξ
απόσταση x από το σηµείοεθείκε
∆ µπορεί ναηεκ ζηηγμή;
περπατήσει ώστε να µην ανατραπεί η
νάβδμξ είκαη μέγηζηε κα ηζμννμπεί, κα βνεζεί μ ζοκηειεζηήξ ζηαηηθήξ
ι-

σανίδα ;
Ιέπνη πμηά απόζηαζε
ηαλύ νάβδμο θαη ημίπμο. από ημ ζεμείμ Δ μπμνεί κα πενπαηήζεη ώζηε κα μεκ ακαηναπεί ε
κίδα; (ϐ) Πόσο είναι η µέτρο της αντίδρασης N εκείνη την στιγµή ;
ερ

αεπακηθόξ βάνμοξ
άθνα Α θαη Β ηεξ μμμγεκμύξ νάβδμοβνίζθεηαη
μήθμοξπάκς ζε μηα μνηδόκηηα μμμγεκή2ζακίδα
έπμομε θνεμάζεη ζώμαηα με
Γ.5.΄Ενας µηχανικός ϐάρους w1 = 800N ϐρίσκεται πάνω σε µια οριζόντια οµογε-
Πόζμ είκαη ε μέηνμ ηεξ ακηίδναζεξ εθείκε ηεκ ζηηγμή;
θαη βάνμοξ
νή σανίδα ΑΒ, µήκους . L = 10m και ϐάρους w = 500N . Η σανίδα κρέµεται από
θαη Δίκεηαη .
δύο κατακόρυφα σχοινιά που είναι δεµένα στα άκρα Α και Β. ΄Ολο το σύστηµα
μεηαη από δύμ θαηαθόνοθα ζπμηκηά πμο είκαηϕαίνεται
δεμέκα ζηα
στο άθνα Α θαη Β. Όιμ ημ
Π

ισορροπεί οριζόντιο όπως σχήµα.


νάβδμξ είκαη αβανήξ, πμύ πνέπεη κα ημπμζεηήζμομε ημ οπμζηήνηγμα έηζη ώζηε ημ
. Έκαξ
νμπεί μεπακηθόξ
μνηδόκηημ όπςξβάνμοξ
θαίκεηαη ζημ βνίζθεηαη πάκς ζε μηα μνηδόκηηα μμμγεκή ζακίδα
ηςκ ηνηώκ ζςμάηςκ κα ηζμννμπεί;
, μήθμοξ θαη βάνμοξ .
βνεζμύκ
άβδμξ ηα
έπεη βάνμξ μέηνα , ηςκ
πμύ πνέπεη κα ημπμζεηήζμομε ημ οπμζηήνηγμα ώζηε ημ
ζακίδα θνέμεηαη από δύμ θαηαθόνοθα ζπμηκηά πμο είκαη δεμέκα ζηα άθνα Α θαη Β. Όιμ ημ
αη ηςκ δύμ ζύζηεμα κα ηζμννμπεί;
ζπμηκηώκ
ζηεμα ηζμννμπεί μνηδόκηημ όπςξ θαίκεηαη ζημ
ήμα. γ) Αθαηνμύμε ημ θαη από ηε νάβδμ θνέμεηαη μόκμ
Κα
ε μέγηζηε βνεζμύκ
θαη ηα ημ ηημή
πμηά ε ειάπηζηε μέηνα ηςκ κα ημπμζεηήζμομε ημ οπμζηήνηγμα γηα
. Πμύ πνέπεη
ζεςκ
ξ ηάζε θαη
; ηςκ κα ηζμννμπεί
δύμ ε νάβδμξ; Πόζε είκαη ε δύκαμε πμο αζθεί ημ
ζπμηκηώκ
(α) Να ϐρεθούν τα µέτρα των τάσεων T1 και T2 των δύο σχοινιών αν x = 8m .
. οπμζηήνηγμα ζηεκ νάβδμ;
ή ηεξ απόζηαζεξ , ημ μέηνμ ηεξ ηάζεξ είκαη ίζμ με ημ μέηνμ ηεξ ηάζεξ ;
Πμηά είκαη ε μέγηζηε
erifysikhs.wordpress.com
Μιχάλης θαη
Ε.πμηά ε ειάπηζηε
Καραδηµητρίου ηημή 16 http://www.perifysikhs.com

οΓ. Ηαναδεμεηνίμο,
νηδόκηημξ
μέηνμο ηάζε Φοζηθόξ
μμμγεκήξ
ηεξ ; Msc
δίζθμξ αθηίκαξ μπμνεί κα πενηζηνέθεηαη πςνίξ Σειίδα 11
από θαηαθόνοθμ άλμκα πμο δηένπεηαη από ημ θέκηνμ ημο. Ο δίζθμξ είκαη ανπηθά
Γηα πμηά ηημή ηεξ απόζηαζεξ , ημ μέηνμ ηεξ ηάζεξ είκαη ίζμ με ημ μέηνμ ηεξ ηάζεξ ;
αθίκεημξ θαη ηε πνμκηθή ζηηγμή δέπεηαη εθαπημμεκηθά
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

(ϐ) Ποια είναι η µέγιστη και ποια η ελάχιστη τιµή του µέτρου της τάσης T1 ;

(γ) Για ποια τιµή της απόστασης x , το µέτρο της τάσης T1 είναι ίσο µε το µέτρο της τάσης T2
;

Γ.6. ΄Ενας οριζόντιος οµογενής δίσκος ακτίνας R = 0, 1m µπορεί να περιστρέφε-


ται χωρίς τριβές, γύρω από κατακόρυφο άξονα που διέρχεται από το κέντρο του.
Ο δίσκος είναι αρχικά ακίνητος και τη χρονική στιγµή t = 0 δέχεται εφαπτο-
µενικά στην περιφέρειά του αριστερόστροφη δύναµη µέτρου F1 = 10N και η
οποία του προσδίδει γωνιακή επιτάχυνση µέτρου αγων = 20rad/s2 .

ής
Α. Να υπολογίσετε :

(α) Τη ϱοπή αδράνειας Icm του δίσκου ως προς τον άξονα περιστροφής του.

(ϐ) Τη µάζα M του δίσκου.

ικ
(γ) Το µέτρο της γωνιακής ταχύτητας του δίσκου τη χρονική στιγµή t1 = 5s.

Β. Τη χρονική στιγµή t1 καταργούµε ακαριαία τη δύναµη F1 .


υσ
(δ) Να υπολογίσετε τον αριθµό των περιστροφών που ϑα κάνει ο δίσκος από τη χρονική στιγµή
t1 έως τη χρονική στιγµή t2 = 15s .

1
∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας του δίσκου ως προς τον άξονα περιστροφής του Icm = M R2 .
Φ

Γ.7. Μια οµογενής λεπτή δοκός ΚΑ, µάζας M = 6kg και µήκους L = 2m ,
ι-

µπορεί να στρέφεται σε οριζόντιο επίπεδο γύρω από έναν κατακόρυφο άξονα


που διέρχεται από το άκρο της Κ. Στο άκρο Α της δοκού ασκείται οριζόντια
δύναµη σταθερού F = 10N κάθετα στη δοκό και η δοκός αρχίζει να περιστρέφε-
ερ

ται αριστερόστροφα. Κατά την περιστροφή της δοκού υπάρχουν τριβές, που
δηµιουργούν ϱοπή ως προς τον άξονα περιστροφής µέτρου τT = 4N · m . Να
υπολογίσετε :
Π

(α) Το µέτρο της συνισταµένης των ϱοπών, ως προς τον άξονα περιστροφής, κατά τη διάρκεια
της περιστροφής της δοκού.

(ϐ) Τη ϱοπή αδράνειας της δοκού ως προς τον άξονα περιστροφής της.

(γ) Το µέτρο της γωνιακής επιτάχυνσης .

(δ) Το µέτρο της γραµµικής ταχύτητας του κέντρου µάζας της, όταν η δοκός έχει διαγράψει
8
N= περιστροφές.
π

∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας της δοκού ως προς άξονα κάθετο στη δοκό, που διέρχεται από το
1
κέντρο µάζας της Icm = M L2
12

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 17 http://www.perifysikhs.com


Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

Γ.8. Οµογενής συµπαγής κύλινδρος ακτίνας R = 0, 05m , µπορεί να στρέφεται


(τριβές αµελητέες) γύρω από κατακόρυφο άξονα, που συµπίπτει µε τον άξονα
συµµετρίας του. Στην περιφέρειά του έχουµε τυλίξει αβαρές µη εκτατό νήµα.
Τη χρονική στιγµή t = 0 , αρχίζουµε να σύρουµε το άκρο του νήµατος, ασκώντας
εφαπτοµενική δύναµη µέτρου F = 1N . Τη χρονική στιγµή t = 4s , ο κύλινδρος
περιστρέφεται αριστερόστροφα και έχει αποκτήσει γωνιακή ταχύτητα µέτρου
ω = 20rad/s . Να υπολογίσετε :
(α) Το µέτρο της γωνιακής επιτάχυνσης του κυλίνδρου.

(ϐ) Τη ϱοπή αδράνειας του κυλίνδρου, χωρίς να ϑεωρήσετε γνωστό τον τύπο της ϱοπής α-
δράνειας κυλίνδρου.

ής
(γ) Το µέτρο της γωνιακής µετατόπισης του κυλίνδρου τη χρονική στιγµή t = 4s .

(δ) Το µήκος του νήµατος, που ξετυλίχθηκε µέχρι τη χρονική στιγµή t = 4s , ϑεωρώντας ότι
αυτό δεν ολισθαίνει πάνω στην επιφάνεια του κυλίνδρου.

ικ
Γ.9. Μια οµογενής ϱάβδος, µάζας M = 3kg και µήκους L = 2m , ισορροπεί σε
οριζόντια ϑέση, στηριζόµενη µε το αριστερό άκρο της Α σε κατακόρυφο τοίχο µε
άρθρωση και δεµένη στο σηµείο ∆ στο κάτω άκρο κατακόρυφου νήµατος, του
υσ
οποίου Ιηα μμμγεκήξ
το πάνω άκρονάβδμξ, μάδαξ
είναι ακλόνητα θαη μήθμοξ
στερεωµένο. Αν η τάση του ,νήµατος
ηζμννμπείείναι
ζε
T = 20N , να υπολογίσετε :
μνηδόκηηα ζέζε, ζηενηδόμεκε με ημ ανηζηενό άθνμ ηεξ Α ζε θαηαθόνοθμ ημίπμ με άνζνςζε θαη
(α)δεμέκε ζημ ζεμείμ
την απόσταση του Δ ζημ θάης
σηµείου άθνμ
∆, από θαηαθόνοθμο
το άκρο Α. κήμαημξ, ημο μπμίμο ημ πάκς άθνμ είκαη
(ϐ)αθιόκεηα
τη δύναµη ζηενεςμέκμ. Ακάρθρωση.
στήριξης από την ε ηάζε ημο κήμαημξ
Φ

είκαη , καtοπμιμγίζεηε:
Τη χρονική στιγµή = 0 κόβουµε το νήµα, οπότε η ϱάβδος
πέφτει στρεφόµενη γύρω από την άρθρωση. Αν η ϱοπή α-
α)δράνειας
ηεκ απόζηαζε ημο ζεμείμο
της ϱάβδου Δ, από
ως προς ημ άθνμ
κάθετο Α. άξονα διερ-
σε αυτήν
ι-

1
χόµενο από το κέντρο µάζας της είναι I = M L2 , να
β) ηε δύκαμε ζηήνηλεξ από ηεκ άνζνςζε. cm 12
υπολογίσετε το µέτρο της γωνιακής επιτάχυνσης της
ερ

Τεϱάβδου
πνμκηθή
τηζηηγμή
στιγµή : θόβμομε ημ κήμα, μπόηε ε νάβδμξ
(γ)πέθηεη ζηνεθόμεκε γύνς από ηεκ άνζνςζε. Ακ ε νμπή
της εκκίνησης.
αδνάκεηαξ ηεξ νάβδμο ςξ πνμξ θάζεημ ζ’ αοηήκ άλμκα
(δ) κατά την οποία η ϱάβδος σχηµατίζει µε την αρχική ϑέση
Π

γωνία φ , τέτοια ώστε συνφ = 0, 8 .


δηενπόμεκμ απ’ ημ θέκηνμ
∆ίνεται η επιτάχυνση τηςμάδαξ ηεξ είκαη
ϐαρύτητας g = 10m/s2 . ,
κα οπμιμγίζεηε ημ μέηνμ ηεξ γςκηαθήξ επηηάποκζεξ ηεξ νάβδμο ηε ζηηγμή:
Γ.10. Ο τροχός ενός αναποδογυρισµένου ποδηλάτου, αποτελείται από οµογενή
γ)στεφάνη
ηεξ εθθίκεζεξ.
αµελητέου πάχους, µε µάζα M = 1kg και ακτίνα R = 0, 5m , και τις
ακτίνες του, µάζας m = 0, 02kg η καθεµία και µήκους L = R . Ο τροχός στρέφε-
δ)ται
ηεκ αρχικά
μπμία ε νάβδμξ ζπεμαηίδεη
γύρω από με ηεκτου,
τον άξονά ανπηθή ζέζε
στο γςκία του,
κέντρο , ηέημηα ώζηεγωνιακή ταχύτητα
έχοντας .
µέτρου ω0 = 100rad/s. Τη χρονική στιγµή t = 0 , ¨πατάµε¨ το ϕρένο, οπότε ο
τροχός ακινητοποιείται µε σταθερόΔίκεηαη ϱυθµό ε επηηάποκζε
σε t1 = 2s.ηεξ
Ναβανύηεηαξ
υπολογίσετε : .
(α) τη ϱοπή αδράνειας της στεφάνης ως προς άξονα κάθετο στο επίπεδό της, που διέρχεται
απόΟμμγεκήξ
το κέντρο ιεπηή νάβδμξ μήθμοξ
µάζας της. θαη μάδαξ μπμνεί κα
ζηναθεί πςνίξ ηνηβέξ γύνς από μνηδόκηημ άλμκα, θάζεημ ζε αοηήκ ζημ άθνμ ηεξ Ο. Έκα
ζςμαηίδημ, μάδαξ
Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου , είκαη ζηενεςμέκμ
18 ζημ άιιμ άθνμhttp://www.perifysikhs.com
ηεξ Α. Ανπηθά ε νάβδμξ
ηζμννμπεί ζε μνηδόκηηα ζέζε θαη ηε πνμκηθή ζηηγμή αθήκεηαη ειεύζενε, μπόηε
πενηζηνέθεηαη ςξ πνμξ ημκ άλμκα ζημ Ο ζε θαηαθόνοθμ επίπεδμ.

Α. Κα οπμιμγίζεηε:
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

(ϐ) τον αριθµό των ακτίνων του τροχού.


κηαη ε νμπή αδνάκεηαξ ηεξ νάβδμο ςξ πνμξ άλμκα θάζεημ ζηεκ νάβδμ, πμο δηένπεηαη από ημ
(γ) τον αριθµό των στροφών, που έκανε ο τροχός µέχρι να ακινητοποιηθεί.

(δ) το µέτρο της δύναµης της τριβής, που εφαρµόστηκε από το ϕρένο στη στεφάνη.
νμ μάδαξ ηεξ θαη ε επηηάποκζε ηεξ βανύηεηαξ .
∆ίνονται η ϱοπή αδράνειας της κάθε ακτίνας ως προς κάθετο σε αυτήν άξονα διερχόµενο από
Δύμ ζεμεηαθέξ ζθαίνεξ
το άκρο της : Iα πμο
1 ε θαζεμηά
= M L2 , η ϱοπήέπεη μάδα ολόκληρου του τροχού
αδράνειάς ζοκδέμκηαη
ως προςμεηαλύ
άξονα κάθετο στο
3
με μνηδόκηηα αβανή νάβδμ.
επίπεδό του, πουΤμδιέρχεται
ζύζηεμααπόπενηζηνέθεηαη γύνςIτραπό
τον άξονά του είναι = 0, θαηαθόνοθμ
2
8kg · m . άλμκα, μ
μξ ηέμκεη ηε νάβδμ ζε ζεμείμ πμο απέπεη από ηε μία μάδα θαη από ηεκ
Γ.11. ∆ύο σηµειακές σφαίρες που η καθεµιά έχει µάζα m = 0, 1kg συνδέονται
.

ής
µεταξύ τους µε οριζόντια αβαρή ϱάβδο. Το σύστηµα περιστρέφεται γύρω από
κατακόρυφο άξονα, ο οποίος τέµνει τη ϱάβδο σε σηµείο που απέχει από τη µία
µάζα l = 1m και από την άλλη l0 = 2l = 2m . Το σύστηµα στρέφεται µε γωνιακή
ύζηεμα ζηνέθεηαη με γςκηαθή ηαπύηεηα ακηίζεηα από ηε θμνά θίκεζεξ ηςκ
ταχύτητα ω = 10rad/s αντίθετα από τη ϕορά κίνησης των δεικτών του ϱολογιού.
ώκ ημο νμιμγημύ.

Κα βνεζεί ε
κεηαξ ημο ζοζηήμαημξ.
νμπή

ικ
υσ
Κα οπμιμγηζηεί ε
θμνμή ημο ζοζηήμαημξ.

α ζπεδηαζηεί ημ δηάκοζμα
Φ

ζηνμθμνμήξ ημο
ήμαημξ.
ι-

(α) Να ϐρεθεί η ϱοπή αδράνειας του συστήµατος.

(ϐ) Να υπολογιστεί η στροφορµή του συστήµατος.


ερ

Έκαξ άκζνςπμξ μάδαξ ζηέθεηαη αθίκεημξ ζηεκ πενηθένεηα αθίκεηεξ


(γ) Να σχεδιαστεί το διάνυσµα της στροφορµής του συστήµατος.

κηηαξ πιαηθόνμαξ μάδαξ


Γ.12. Οµογενής λεπτή θαη αθηίκαξ
ϱάβδος . Εκαι
µήκους L = 1, 5m πιαηθόνμα
µάζας Mμπμνεί
= 4kgκαµπορεί να
ζηνέθεηαη πςνίξ στραφεί
ηνηβέξ γύνς
χωρίςαπότριβές
θαηαθόνοθμ άλμκα
γύρω από πμο δηένπεηαη
οριζόντιο άξονα,από ημ θέκηνμ
κάθετο ηεξ. στο
σε αυτήν Τεκ άκρο της
Π

Ο. ΄Ενα σωµατίδιο, µάζας m = 2kg , είναι στερεωµένο στο άλλο άκρο της Α. Αρχι-
ή , o άκζνςπμξ ανπίδεηισορροπεί
κά η ϱάβδος κα πενπαηά
σε πάκς
οριζόντια ϑέση και τη χρονική στιγµή t = 0 αφήνεται
πενηθένεηα ηεξ πιαηθόνμαξ, με ηαπύηεηα ως προς τον άξονα στο Ο σε κατακόρυφο επίπε-
ελεύθερη, οπότε περιστρέφεται
δο.
ενμύ μέηνμο, ςξ πνμξ ημ έδαθμξ,
Α. Να υπολογίσετε :
μεκμξ ακηίζεηα από ηε θμνά ηςκ δεηθηώκ ημο
(α) την ολική ϱοπή αδράνειας του συστήµατος.
γημύ.
(ϐ) το µέτρο της συνισταµένης των ϱοπών, ως προς τον άξονα στο Ο τη χρονική στιγµή t1 , που
Κα βνεζεί ημ μέηνμη ϱάβδος
θαη εέχειθαηεύζοκζε ηεξ φ , τέτοια ώστε συνφ = 0, 5 .
διαγράψει γωνία
θμνμήξ ημο ακζνώπμο.
(γ) τοΚα ζπεδηαζηεί
µέτρο ημ δηάκοζμα
της γωνιακής επιτάχυνση τη χρονική στιγµή t1 .
ηνμθμνμήξ ημο. Ο άκζνςπμξ μπμνεί κα ζεςνεζεί
αθό ακηηθείμεκμ.
Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 19 http://www.perifysikhs.com

α θηκεζεί ε πιαηθόνμα; Ακ καη, με πμηα γςκηαθή ηαπύηεηα θαη πνμξ πμηα θαηεύζοκζε;
ηςκ .

γ) Κα ζπεδηάζεηε θαη ζηηξ δύμ


πενηπηώζεηξ ημ δηάκοζμα ηεξ μέζεξ
νμπήξ πμο αζθήζεθε ζημκ ηνμπό.
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

δ) Κα βνείηε ημ μέηνμ ηεξ μέζεξ νμπήξ πμο πνμθάιεζε ηεκ ζηνμθή ημο άλμκα
Β. Να σχεδιάσετε τη γραφική παράσταση της γωνιακής επιτάχυνσης σε συνάρτηση του συνη-
πενηζηνμθήξ θαηά µιτόνου, της
ακ εγωνίας
πνμκηθή
φ , δηάνθεηα ηεξ ζηνμθήξ
που σχηµατίζει η ϱάβδοςείκαη .
µε τον οριζόντιο ηµιάξονα Οχ, κατά την
περιστροφή της από την αρχική οριζόντια ϑέση έως την κατακόρυφη ϑέση.

Θεςνμύμε όηη όιε ε μάδα ημο ηνμπμύ είκαη ζογθεκηνςμέκε ζηεκ πενηθένεηά ημο.
∆ίνονται η ϱοπή αδράνειας της ϱάβδου ως προς άξονα κάθετο στην ϱάβδο, που διέρχεται από το
1
κέντρο µάζας της Icm = M L2 και η επιτάχυνση της ϐαρύτητας g = 10m/s2 .
12

ζεμεηαθέξ μεηαιιηθέξ ζθαίνεξ


Γ.13. ∆ύο από ζηδενμμαγκεηηθό
σηµειακές οιηθό, πμο
µεταλλικές σφαίρες απόε σιδηροµαγνητικό
θαζεμηά έπεη υλικό, που η
καθεµιά έχει µάζα m = 0.05kg είναι τοποθετηµένες σε µια πλαστική κούφια α-
είκαη ημπμζεηεμέκεξ ζε μηα
ϐαρή ϱάβδο, µήκους l = πιαζηηθή θμύθηα
1m µε τέτοιο τρόποαβανή
ώστε νανάβδμ,
µπορούν να κινούνται

ής
χωρίς τριβές πάνω σε αυτή. Στο µέσον της ϱάβδου και εσωτερικά είναι τοποθε-
με ηέημημ ηνόπμ ώζηε κα μπμνμύκ κα θηκμύκηαη πςνίξ ηνηβέξ πάκς ζε αοηή.
τηµένος ένας αβαρής ηλεκτροµαγνήτης τον οποίο µπορούµε να ενεργοποιούµε
εξ νάβδμο θαη από
εζςηενηθά είκαηΤο σύστηµα µπορεί να στρέφεται στο οριζόντιο επίπεδο γύρω
απόσταση.
έκαξ αβανήξ ειεθηνμμαγκήηεξ

ικ
πμνμύμε κα εκενγμπμημύμε από
ζύζηεμα μπμνεί κα ζηνέθεηαη ζημ
εδμ γύνς από θαηαθόνοθμ άλμκα
υσ
από ημ θέκηνμ ηεξ νάβδμο. Ανπηθά
ήηεξ είκαη απεκενγμπμηεμέκμξ, ημ
ζηνέθεηαη με
Φ

θαη απόμηκατακόρυφο
ζθαίνεξ άξονα που διέρχεται από το κέντρο της ϱάβδου. Αρχικά ο η-
λεκτροµαγνήτης
άθνα ηεξ νάβδμο ζογθναημύμεκεξείναι απενεργοποιηµένος, το σύστηµα στρέφεται µε συχνότητα
ι-

10
έξ κήμα πμο δηαηνέπεη
f =
π ηεκ θμύθηα
Hz και οι σφαίρες ϐρίσκονται στα άκρα της ϱάβδου συγκρατούµενες µε
λεπτό αβαρές
πμημύμε ημκ ειεθηνμμαγκήηε νήµα που διατρέχει την κούφια ϱάβδο. Ενεργοποιούµε τον ηλε-
μπόηε
ερ

κτροµαγνήτη οπότε οι σφαίρες µετακινούνται ταυτόχρονα και πλησιάζουν σε


l
απόσταση η καθεµιά από το µέσον της ϱάβδου Ο, όπου και σταµατούν µε τη
αθηκμύκηαη ηαοηόπνμκα θαη 4πιεζηάδμοκ ζε απόζηαζε ε θαζεμηά από ημ μέζμκ
ϐοήθεια κατάλληλου µηχανισµού.
όπμο θαη ζηαμαημύκ με ηε βμήζεηα θαηάιιειμο μεπακηζμμύ.
Π

(α) Να υπολογιστεί η αρχική ϱοπή αδράνειας του συστήµατος.


ηεί ε ανπηθή νμπή αδνάκεηαξ ημο ζοζηήμαημξ.
(ϐ) Να υπολογιστεί η αρχική στροφορµή του συστήµατος.

ηεί ε ανπηθή ζηνμθμνμή ημο ζοζηήμαημξ.


(γ) Να υπολογιστεί η νέα συχνότητα περιστροφής του συστήµατος.

khs.wordpress.com
(δ) Πόσο τοις εκατό ϑα µεταβληθεί η συχνότητα περιστροφής του συστήµατος µετά τη µετα-
αδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc
κίνηση των σφαιρών ; Σειίδα 18

Γ.14. ΄Ενας άνθρωπος µάζας m = 60kg στέκεται ακίνητος στην περιφέρεια


ακίνητης οριζόντιας πλατφόρµας µάζας M = 160kg και ακτίνας R = 1, 5m .

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 20 http://www.perifysikhs.com


ζοζηήμαημξ.

Έκαξ άκζνςπμξ μάδαξ ζηέθεηαη αθίκεημξ ζηεκ πενηθένεηα αθίκεηεξ

μνηδόκηηαξ πιαηθόνμαξ μάδαξ θαη αθηίκαξ . Ε πιαηθόνμα μπμνεί κα


Φυσική Γ Λυκείου 2012 πςνίξ
πενηζηνέθεηαη - 2013ηνηβέξ γύνς από θαηαθόνοθμ άλμκα πμο δηένπεηαη από
7οημΣετ Ασκήσεων
θέκηνμ ηεξ. Τεκ
ζηηγμή , o άκζνςπμξ ανπίδεη κα πενπαηά πάκς
Η πλατφόρµα µπορεί να περιστρέφεται χωρίς τρι-
ζηεκ πενηθένεηα ηεξ πιαηθόνμαξ, με ηαπύηεηα
ϐές γύρω από κατακόρυφο άξονα που διέρχεται
ζηαζενμύ
από το κέντρο μέηνμο,
της. Την στιγµή tςξ=πνμξ
0, οημάνθρω-
έδαθμξ,
θηκμύμεκμξ
πος αρχίζει ακηίζεηα από
να περπατά πάνωηε θμνά
στηνηςκ δεηθηώκ ημο
περιφέρεια
νμιμγημύ.
της πλατφόρµας, µε ταχύτητα σταθερού µέτρου,
υ = 2m/s ως προς το έδαφος, κινούµενος αντίθε-
α) Κα βνεζεί ημ μέηνμ θαη ε θαηεύζοκζε ηεξ
τα από τη ϕορά των δεικτών του ϱολογιού.
ζηνμθμνμήξ ημο ακζνώπμο. Κα ζπεδηαζηεί ημ δηάκοζμα
ηεξ ζηνμθμνμήξ
(α) Να ϐρεθεί ημο. η
το µέτρο και Ο κατεύθυνση
άκζνςπμξ μπμνεί
της κα ζεςνεζεί του ανθρώπου. Να σχεδιαστεί το
στροφορµής
ζεμεηαθό ακηηθείμεκμ.
διάνυσµα της στροφορµής του. Ο άνθρωπος µπορεί να ϑεωρηθεί σηµειακό αντικείµενο.

β) Θα θηκεζεί
(ϐ) Θα κινηθεί ε πιαηθόνμα;
γ) Ιεηά
η πλατφόρµααπό πόζμ Ακ καη,
; Ανπνμκηθό
ναι, με πμηαγωνιακή
µεδηάζηεμα
ποια μγςκηαθή ηαπύηεηα
άκζνςπμξ θαη πνμξ
ζα λακαβνεζεί
ταχύτητα και πμηα
ζηε
προς θαηεύζοκζε;
ζέζε
ποιαηεξ πιαηθόνμαξ από
κατεύθυνση ;

ής
ηεκ μπμία λεθίκεζε;
(γ) Μετά από πόσο χρονικό διάστηµα ο άνθρωπος ϑα ξαναβρεθεί στη ϑέση της πλατφόρµας
από την οποίαΔίκεηαη ε νμπή
ξεκίνησε ; αδνάκεηαξ ηεξ πιαηθόνμαξ ςξ πνμξ άλμκα πμο είκαη θάζεημξ ζ’ αοηήκ θαη
http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 16
δηένπεηαη από
της ημπλατφόρµας
θέκηνμ ηεξ, .

ικ
∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας ως προς άξονα που είναι κάθετος σε αυτήν και
1 2
διέρχεται από το κέντρο της, Icm = 2 M R .
Ονηδόκηημξ μμμγεκήξ δίζθμξ (1) μάδαξ θαη αθηίκαξ ,

Γ.15. Οριζόντιοςπενηζηνέθεηαη
οµογενής με γςκηαθή
δίσκοςηαπύηεηα μέηνμο m = 1kg και θαηά
(1) µάζας ηε θμνάR
ακτίνας ηεξ=θίκεζεξ
0, 1mηςκ
υσ
, περιστρέφεται δεηθηώκ ημο νμιμγημύ.
µε γωνιακή Δεύηενμξ,
ταχύτητα όμμημξ δίζθμξ
µέτρου ω1 = (2) πενηζηνέθεηαη
10rad/s κατά μετηγςκηαθή
ϕοράηαπύηεηα
της
κίνησης των δεικτών
μέηνμο του ϱολογιού.με θμνά ακηίζεηε από
αοηήκ ηεξ θίκεζεξ ηςκ δεηθηώκ ημο νμιμγημύ, γύνς
∆εύτερος, όµοιοςαπό ημκ ίδημ θαηαθόνοθμ
δίσκος άλμκα πμο δηένπεηαη
(2) περιστρέφεται από
µε γω-
Φ

νιακή ταχύτητα ηα θέκηνα θαη 2ηςκ δύμ δίζθςκ θαη είκαη θάζεημξ ζε
µέτρου ω = 5rad/s µε ϕορά αν-
τίθετη από αυτήναοημύξ.
της κίνησης των δεικτών του
ϱολογιού, γύρω από τον ίδιο κατακόρυφο άξονα
ι-

που διέρχεται από τα κέντρα και των δύο δίσκων


α) Κα ζπεδηάζεηε ηηξ ζηνμθμνμέξ ηςκ δύμ δίζθςκ
και είναι κάθετος σε αυτούς.
ςξ πνμξ ημκ θμηκό άλμκα πενηζηνμθήξ θαη κα
οπμιμγίζεηε ηα μέηνα ημοξ.
ερ

(α) Να σχεδιάσετε τις στροφορµές των δύο δίσκων ως προς τον κοινό άξονα περιστροφής και
β) Τε πνμκηθή ζηηγμή μ δίζθμξ 1 αθήκεηαη
να υπολογίσετε τα µέτρα τους.
πάκς ζημ δίζθμ 2, μπόηε ιόγς ηνηβώκ μη δύμ
δίζθμη ο
(ϐ) Τη χρονική στιγµή απμθημύκ
δίσκοςηεκ ίδηα γςκηαθήπάνω
1 αφήνεται ηαπύηεηα. Κα οπμιμγηζηεί
στο δίσκο 2, οπότε ε θμηκή
λόγωγςκηαθή
τριβώνημοξ ηαπύηεηα.
οι δύο δίσκοι
Π

αποκτούν την γ)ίδια γωνιακή ταχύτητα. Να υπολογιστεί η κοινή γωνιακή τους ταχύτητα.
Από ηε ζηηγμή πμο μη δίζθμη ένπμκηαη ζε επαθή, μέπνη κα απμθηήζμοκ ηεκ ίδηα γςκηαθή
ηαπύηεηα πέναζε πνόκμξ Δt=0,1s. Κα οπμιμγίζεηε ημ μέηνμ ηεξ ζηαζενήξ νμπήξ ηεξ ηνηβήξ πμο
(γ) Από τη στιγµή που οι δίσκοι έρχονται σε επαφή, µέχρι να αποκτήσουν την ίδια γωνιακή
αζθήζεθε ζε θάζε δίζθμ ζημ πνμκηθό δηάζηεμα αοηό.
ταχύτητα πέρασε χρόνος ∆t = 0, 1s. Να υπολογίσετε το µέτρο της σταθερής ϱοπής της
Δίκεηαη ε νμπή
τριβής που ασκήθηκε αδνάκεηαξ
σε κάθε δίσκοεκόξ
στοδίζθμο ςξ πνμξ
χρονικό άλμκα πμο
διάστηµα είκαη θάζεημξ ζε αοηόκ θαη δηένπεηαη
αυτό.

∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας ενός δίσκου


από ημ θέκηνμ ως προς άξονα. που είναι κάθετος σε αυτόν και διέρχεται
μάδαξ ημο,
1 2
από το κέντρο µάζας του, Icm = 2 M R .
Έκαξ ηνμπόξ μάδαξ θαη αθηίκαξ ζηνέθεηαη ζε μνηδόκηημ

Γ.16. Οριζόντιοςεπίπεδμ με γςκηαθή


οµογενής καιηαπύηεηα μέηνμο δίσκος, µάζας
συµπαγής M από
γύνς = θαηαθόνοθμ
6kg και άλμκα ΟΑ πμο
ακτίνας
R = 1m , µπορείπενκάεη από ημ θέκηνμ ημο ηνμπμύ
να περιστρέφεται χωρίς (βιέπε ζπήμα).
τριβές Αζθώκηαξ
γύρω απόζημ ζεμείμ Α θαηάιιειε
κατακόρυφο δύκαμε
άξονα
που διέρχεται ζηνέθμομε
από ημκ το άλμκα πενηζηνμθήξ
κέντρο ανπηθά(Ο).
του θαηά Αρχικάθαη ζηε ζοκέπεηα
ο δίσκοςθαηά ζε ζπέζε με
ηρεµεί.
ηεκ ανπηθή ημο ζέζε πςνίξ κα μεηαβάιιμομε ημ μέηνμ ηεξ γςκηαθήξ ηαπύηεηαξ ημο ηνμπμύ.

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 21 http://www.perifysikhs.com


http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 17
αθηίκαξ , μπμνεί κα πενηζηνέθεηαη πςν

Ονηδόκηημξ μμμγεκήξ θαη ζομπαγήξ δηένπεηαη


δίζθμξ, απόμάδαξ
ημ θέκηνμ ημο (Ο).θαη
Ανπηθά μ δίζθμξ ε

αθηίκαξ , μπμνεί κα πενηζηνέθεηαη πςνίξ ηνηβέξ γύνς


δίζθμ από θαηαθόνοθμ
δύκαμε άλμκα
ζηαζενμύ πμο
μέηνμο ε μπμία
δηένπεηαη από ημ θέκηνμ ημο (Ο). Ανπηθά μ δίζθμξ ενεμεί. Τε πνμκηθή ζηηγμή αζθμύμε ζημ μπόηε

δίζθμ Γδύκαμε
Φυσική ζηαζενμύ
Λυκείου 2012 μέηνμο
- 2013 ε μπμία εθάπηεηαη ζοκεπώξ ζηεκ7οπενηθένεηά ημο,
Σετ Ασκήσεων πνμκηθ
μπόηε μ δίζθμξ ανπίδεη κα πενηζηνέθεηαη. Ηάπμηα
Τη χρονική στιγµή t = 0 ασκούµε στο δίσκο δύνα- μέηνμο
πνμκηθή ζηηγμή
~ σταθερού µέτρου 6N η οποία εφάπτεται μ δίζθμξ έπεη ζηνμθμνμή
µη F συ-
νεχώς στην περιφέρειά του, οπότε ομέηνμο Γηα αοη
δίσκος αρ- .
χίζει να περιστρέφεται. Κάποια χρονική στιγµή t1
2
ο δίσκος έχει στροφορµή µέτρου L = Γηα
60Kg
αοηή·m
ηε /s
πνμκηθή
. ζηηγμή κα οπμιμγίζεηε: α) ημ
Για αυτή τη χρονική στιγµή t1 να υπολογίσετε :
από
α) ημ ένγμ
~ στο χρονικό διάστηµα
(α) το έργο της δύναµης F από tηεξ
= 0δύκαμεξ
έως t = t1 . ζημ πνμκηθό δηάζηεμα
από έςξ . β) ημκ
(ϐ) τον αριθµό των στροφών που έχει διαγράψει ο δίσκος στο παραπάνω χρονικό διάστηµα. δίζθμξ
β) ημκ ανηζμό ηςκ ζηνμθώκ πμο έπεη δηαγνάρεη μ
~ µεταφέρει ενέργεια στο δίσκο τη χρονική στιγµή t1 .
(γ) το ϱυθµό µε τον οποίο η δύναµη F δίζθμξ ζημ παναπάκς πνμκηθό δηάζηεμα.

ής
γ) ημ νοζμό με ημκ μπμίμ ε δύκαμε μεηαθένεη ε
(δ) το ϱυθµό µεταβολής της κινητικής του ενέργειας τηνοζμό
χρονικήμεηαβμιήξ
στιγµή t1ηεξ
. Τιθηκεηηθήξ
εκφράζει ημο
ο εκένγεηαξ ηε
γ) ημ νοζμό με ημκ μπμίμ ε δύκαμε μεηαθένεη εκένγεηα ζηo δίζθμ ηε πνμκηθή ζηηγμή .δ) ημ
ϱυθµός αυτός ;
αοηόξ;
νοζμό μεηαβμιήξ ηεξ θηκεηηθήξ ημο εκένγεηαξ ηε πνμκηθή ζηηγμή . Τη εθθνάδεη μ νοζμόξ

ικ
αοηόξ; 50
∆ίνονται : ' 16 και η ϱοπή αδράνειας του δίσκου ως προς τον άξονα περιστροφής του Icm =
π
1 2
2MR . Δίκμκηαη: θαη ε νμπή αδνάκεηαξ ημο
υσ
Δίκμκηαη: θαη ε νμπή αδνάκεηαξ ημο δίζθμο ςξ πνμξ ημκ άλμκα πενηζηνμθήξ
Γ.17. Μια οµογενής και συµπαγής σφαίρα µάζας M ημο= 4kg και ακτίνας
. R = 0, 5m
αφήνεται (ϑέση Α) να κυλήσει κατά µήκος ενός πλάγιου επιπέδου γωνίας κλίσης
ημο .
ϕ, µε ηµφ = 0, 35 . Ιηα μμμγεκήξ θαη ζομπαγήξ
Φ

Ιηα μμμγεκήξ θαη ζομπαγήξ ζθαίνα


Η σφαίρα κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει. Τη στιγµήμάδαξ θαη αθηίκαξ
μάδαξ
που το κέντρο µάζαςθαη της σφαίρας
αθηίκαξ αθήκεηαη
έχει κατακόρυ- (ζέζε Α) κα θοιήζεη θαηά μήθμξ εκόξ πιάγημο
ϕη(ζέζε Α) κα θοιήζεη
µετατόπιση h = 7mθαηά μήθμξ
(ϑέση Γ), εκόξ πιάγημο επηπέδμο
να υπολογίσετε :
γςκίαξ θιίζεξ θ, με . Ε ζθαίνα θοιί
ι-

γςκίαξ θιίζεξτης
θ, γωνιακής
με . Ε ζθαίνα θοιίεηαη πςνίξ
(α) το µέτρο ταχύτητας. κα μιηζζαίκεη. Τε ζηηγμή πμο ημ θέκηνμ μάδαξ ηε
κα μιηζζαίκεη. Τε ζηηγμή πμο ημ θέκηνμ μάδαξ ηεξ ζθαίναξ
έπεη θαηαθόνοθε μεηαηόπηζε (ζέζε
ερ

έπεητον θαηαθόνοθε
(ϐ) μεηαηόπηζε που έχει εκτελέσει
αριθµό των περιστροφών (ζέζε µέχρι
Γ), κα
τότε.
οπμιμγίζεηε:
οπμιμγίζεηε:
(γ) το λόγο της µεταφορικής προς την περιστροφική κινητικήα) ημενέργεια
μέηνμ ηεξ
τηςγςκηαθήξ
σφαίρας ηαπύηεηαξ.
σε κάποια
α) ημ μέηνμ ηεξ γςκηαθήξ ηαπύηεηαξ.
χρονική στιγµή, κατά τη διάρκεια της κίνησής της.
http://perifysikhs.wordpress.com
Π

http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ
Γ ναΓ.υπολογίσετε
Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc
Ιηπάιεξ
(δ) Για τηΓ.µετατόπιση
Ηαναδεμεηνίμο,
της Φοζηθόξ
σφαίραςMsc
από τη ϑέση Α έως τη ϑέση µε τηΣειίδα 19
ϐοήθεια
του ϑεωρήµατος έργου-ενέργειας το έργο της στατικής τριβής : (δ1) κατά τη µεταφορική
κίνηση. (δ2) κατά τη περιστροφική κίνηση. Τι παρατηρείτε ;

∆ίνονται : Η ϱοπή αδράνειας της σφαίρας ως προς τον άξονά της Icm = 25 M R2 και η επι-
τάχυνση της ϐαρύτητας g = 10m/s2 .

Γ.18. Η ϱάβδος ΑΒ είναι οµογενής και ισοπαχής µε µήκος L = 2m και µάζα


M = 3kg .

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 22 http://www.perifysikhs.com


Δίκμκηαη: . Ε απόζηαζε θαη ε νμπή αδνάκεηαξ ηεξ νάβδμο ςξ
πνμξ άλμκα πμο δηένπεηαη από ημ θέκηνμ μάδαξ ηεξ θαη είκαη θάζεημξ ζηε

νάβδμ .
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

Το άκρο Α της ϱάβδου συνδέεται µε άρθρωση σε


Ε νάβδμξ ΑΒ είκαη μμμγεκήξ θαη ηζμπαπήξ με
κατακόρυφο τοίχο. Το άλλο άκρο της Β συνδέεται
μήθμξ
µε τον τοίχο µε αβαρέςθαη μάδα . Τμ άθνμ
νήµα που σχηµατίζει Α ηεξ
γωνία
νάβδμο
φ = 30o ζοκδέεηαη
µε τη ϱάβδο,μεη άνζνςζε ζε θαηαθόνοθμ
οποία ισορροπεί ημίπμ. Τμ
οριζόντια,
όπωςάιιμ άθνμ ηεξ στο
ϕαίνεται Β ζοκδέεηαη
σχήµα.με ημκ ημίπμ με αβανέξ κήμα πμο
Να υπολογίσετε το µέτρο της δύναµης που ασκείται στη ϱάβδο από το νήµα. Κάποια
(α) http://perifysikhs.wordpress.com
στιγµή Γ.
Ιηπάιεξ κόβουµε το νήµαΦοζηθόξ
Ηαναδεμεηνίμο, στο άκρο
MscΒ και η ϱάβδος αρχίζει να περιστρέφεται χωρίς τριβές
Σειίδα 20
γύρω από την άρθρωση σε κατακόρυφο επίπεδο. Να υπολογίσετε :

(ϐ) Το µέτρο της γωνιακής επιτάχυνσης της ϱάβδου µόλις κοπεί το νήµα.

(γ) Την κινητική ενέργεια της ϱάβδου, τη στιγµή που διέρχεται από την κατακόρυφη ϑέση.

ής
(δ) Σε ποια ϑέση της ϱάβδου, καθώς αυτή κινείται από την οριζόντια αρχική της ϑέση και
µέχρι να διέλθει από την κατακόρυφη ϑέση, ο ϱυθµός µεταβολής της κινητικής ενέργειας
της είναι στιγµιαία µηδέν

ικ
∆ίνονται : Η ϱοπή αδράνειας της ϱάβδου ως προς τον οριζόντιο άξονα που διέρχεται από
1
το κέντρο µάζας της και είναι κάθετος σε αυτή Icm = 12 M L2 , η επιτάχυνση της ϐαρύτητας
g = 10m/s2 .
υσ
Γ.19. Οµογενής και ισοπαχής δοκός (ΟΑ), µάζας M = 6kg και µήκους l = 0, 3m,
µπορεί να στρέφεται χωρίς τριβές σε κατακόρυφο επίπεδο γύρω από οριζόντιο
άξονα που περνά από το ένα άκρο της Ο. Στο άλλο της άκρο Α υπάρχει στερεω-
M
µένη µικρή σφαίρα µάζας m = .
Φ

2
(α) Βρείτε την ϱοπή αδράνειας του συστήµατος δοκού - σφαίρας
ως προς τον άξονα περιστροφής του.
ι-

120
Ασκούµε στο άκρο Α δύναµη, σταθερού µέτρου F = N
π
που είναι συνεχώς κάθετη στη δοκό, όπως ϕαίνεται στο σχήµα.
ερ

(ϐ) Βρείτε το έργο της δύναµης F κατά την περιστροφή του συ-
στήµατος µέχρι την οριζόντια ϑέση της.

(γ) Βρείτε την γωνιακή ταχύτητα του συστήµατος δοκού - σφα-


Π

ίρας στην οριζόντια ϑέση.


Επαναφέρουµε το σύστηµα δοκού-σφαίρας στην αρχική κα-
τακόρυφη ϑέση √
του. Ασκούµε στο άκρο Α δύναµη, σταθερού
0
µέτρου F = 30 3N , που είναι συνεχώς κάθετη στη δοκό.

(δ) Βρείτε τη γωνία που σχηµατίζει η δοκός µε την κατακόρυφο


τη στιγµή που η κινητική της ενέργεια γίνεται µέγιστη.

1
∆ίνονται : g = 10m/s2 ,Icm = M l2 , η ϱοπή αδράνειας οµογενούς δοκού µάζας M και
12
µήκους l, ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο µάζας της και είναι κάθετος σε αυτήν.
(Θέµα Γ - Πανελλήνιες Εξετάσεις Μάης 2012, Πρόβληµα στην διατύπωση του (δ), ϑεωρήστε
ότι η γωνία είναι µικρότερη από 2π .)

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 23 http://www.perifysikhs.com


kg θαη αθηίκα R = 1,5 ·10-2 m
t = 0 αθήκμομε ημκ θύιηκδνμ
γύνω από κμεηό μνηδόκηημ άλμ
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων
δεη γςκία με ηε νάβδμ, ε μπμία ηζμννμπεί Τμ κήμα ζε όιε ηε δηάνθεηα ηε
θαη δεκ μιηζζαίκεη ζηεκ
Γ.20. Το γιο-γιο του σχήµατος αποτελείται από οµογενή συµπαγή κύλινδρο που
ηα, όπςξ θαίκεηαη ζημ ζπήμα. πενηθέ
έχει µάζα m = 0, 12kg και ακτίνα R = 1, 5; 10−2 m. Γύρω από τον κύλινδρο έχει τυ-
λιχτεί νήµα.
οπμιμγίζεηε ημ μέηνμ ηεξ
Τη χρονική δύκαμεξ
στιγµή t = 0 πμο αζθείηαη
αφήνουµε τον ζηε νάβδμνααπό ημ κήμα.
κύλινδρο
πέσει. Το νήµα ξετυλίγεται και ο κύλινδρος περι-
στρέφεται γύρω από νοητό οριζόντιο άξονα x0 x, ο οπο-
ζηηγμή θόβμομε ίος
ημ κήμα ζημ άθνμ Β θαη ε νάβδμξ ανπίδεη κα πενηζηνέθεηαη πςνίξ ηνηβέξ
ταυτίζεται µε τον άξονα συµµετρίας του. Το νήµα
πό ηεκ άνζνςζε σεζε θαηαθόνοθμ επίπεδμ.
όλη τη διάρκεια τηςΚα οπμιμγίζεηε:
κίνησης του κυλίνδρου παρα-
µένει κατακόρυφο και τεντωµένο και δεν ολισθαίνει
έηνμ ηεξ γςκηαθήξ επηηάποκζεξ
στην ηεξτου
περιφέρεια νάβδμο μόιηξ θμπεί
κυλίνδρου. Τηημ κήμα. που έχει
στιγµή
ξετυλιχτεί νήµα µήκους l = 20R , η ταχύτητα του κέν-
θηκεηηθή εκένγεηατρου
ηεξ νάβδμο, ηε ζηηγμή πμο δηένπεηαη
είναι υcmαπό ηεκ θαηαθόνοθε ζέζε.

ής
µάζας του κυλίνδρου = 2m/s .

Τε ζηηγμή πμο
(α) Να υπολογίσετε τη ϱοπή αδράνειας του κυλίνδρου ως προς τον άξονα περιστροφής του µε
μηα ζέζε ηεξ νάβδμο, θαζώξ αοηή θηκείηαη από ηεκ μνηδόκηηα ανπηθή ηεξ ζέζε θαη μέπνη
εφαρµογή του δεύτερου νόµου του Νεύτωνα για τη στροφική κίνηση.
έπεη λεη
ζεη από ηεκ θαηαθόνοθε ζέζε, μ νοζμόξ μεηαβμιήξ ηεξ θηκεηηθήξ εκένγεηαξ ηεξ είκαη
ημοτου
(ϐ) Να υπολογίσετε το µέτρο του ϱυθµού µεταβολής της στροφορµής θοιίκδνμο είκαη
κυλίνδρου, καθώς ucm = 2 m/

ικ
α μεδέκ. αυτός κατέρχεται.

αη: Ε νμπή αδνάκεηαξ ηεξ


(γ) Τη νάβδμο
χρονική ςξ που
στιγµή πνμξη ταχύτητα
ημκ μνηδόκηημ άλμκαµάζας
του κέντρου πμο του α) Να
δηένπεηαη οπμιμγίζεηε
απόείναι
κυλίνδρου ημ υcm = 2m/s, ηε νμπή αδ
κόβουµε το νήµα. Να υπολογίσετε το µέτρο της στροφορµής του κυλίνδρου ως προς τον
εθανμμγή ημοτοδεύηενμο κόμμο
υσ
άξονα περιστροφής του µετά την πάροδο χρόνου 0, 8s από τη στιγµή που κόπηκε νήµα.
μάδαξ ηεξ θαη(δ)είκαη θάζεημξ
Να κάνετε ζε αοηή
σε ϐαθµολογηµένους , ε επηηάποκζε
άξονες το διάγραµµα ηεξ
του µέτρου της στροφορµής σε
συνάρτηση µε το χρόνο από τη χρονική στιγµή t = 0, µέχρι β) τηΝα οπμιμγίζεηε
χρονική στιγµή που ημ μέηνμ
αοηόξ θαηένπεηαη.
αντιστοιχεί σε χρόνο 0, 8s από τη στιγµή που κόπηκε το νήµα.
Φ

ηαξ θαη .
∆ίνεται : g = 10m/s2

γ) Τε πνμκηθή ζηηγμή πμο ε η


ι-

∆.Προβλήµατα
θόβμομε ημ κήμα. Να οπμιμγ
Ε μμμγεκήξ νάβδμξ
∆.1. ημο
Η ζπήμαημξ
οµογενήςέπεη βάνμξ
ϱάβδος θαη μήθμξ
του σχήµατος έχει . Τμκαι
ϐάρος w1 = 10N έκα µήκος L =
τοίχοάλμκα πενηζηνμθήξ ημο μεηά η
ερ

μ ανζνώκεηαη ζε4m
θαηαθόνοθμ ημίπμάκρο
. Το ένα της θαη ημ άιιμ ηεξ άθνμ
αρθρώνεται σε θνέμεηαη από θαηαθόνοθμ
κατακόρυφο ζπμηκί
και το άλλο της άκρο
κρέµεται από κατακόρυφο σχοινί µε αποτέλεσµα να ισορροπεί οριζόντια.
ηέιεζμα κα ηζμννμπεί
ηα. δ) Να θάκεηε ζε βαζμμιμγε
Π

ζοκάνηεζε με ημ πνόκμ από ηε


βνεζεί ε ηάζε ημο
ξ. ζε πνόκμ 0,8 s από ηε ζηηγμή
βνεζεί ε δύκαμε πμο
Δίκεηαη g = 10 m/s2 .
ε νάβδμξ από ηεκ
ε. (α) Να ϐρεθεί η τάση του νήµατος.
*Ποξηείμω αμεπιθύλακηα μα
(ϐ) Να ϐρεθεί η δύναµη που δέχεται η ϱάβδος από την άρθρωση.
κηθή ζηηγμή , από ημ άθνμ Α λεθηκάεη κα θοιίεηαη πςνίξ κα μιηζζαίκεη πάκς ζηε
Τη χρονική στιγµή t = 0 , από το άκρο Α ξεκινάει να κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει πάνω
καξ θύιηκδνμξ βάνμοξστη ϱάβδο ένας κύλινδρος
με επηηάποκζε αcm = 1m/s2 .Ζητείται :
.Δεηείηαη:
ϐάρους w2 = 10N µε επιτάχυνση

ζε ημο κήμαημξ ηε πνμκηθή


Μιχάλης Ε. ζηηγμή
Καραδηµητρίου . 24 http://www.perifysikhs.com

Ημεοξμημία: 23/2 – 29/3


perifysikhs.wordpress.com
α) Κα βνεζεί ε δύκαμε πμο δέπεηαη ε γέθονα από ημ οπμζηήνηγμα Α ηε πνμκηθή ζηηγμή .

β) Πμηά ε ζέζε ημο αοημθηκήημο ώζηε ε νάβδμξ κα δέπεηαη ίζεξ δοκάμεηξ από ηα οπμζηενίγμαηα;
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων
γ) Κα γίκεη ημ δηάγναμμα ηεξ δύκαμεξ πμο δέπεηαη ε νάβδμξ
√ από ημ οπμζηήνηγμα Α ζε ζοκάνηεζε
με ημκ πνόκμ.
(γ) Η τάση του νήµατος τη χρονική στιγµή t = 3s .

(δ) Η γωνιακή ταχύτητα και η ϑέση του κυλίνδρου, όταν η τάση του νήµατος γίνει T = 10N .
. Σημ θονηόη μένμξ
(∆ίνεται ακτίνα ηεξ πενηθένεηαξR εκόξ
του κυλίνδρου μμμγεκμύξ
= 0, 1m ) θοιίκδνμο μηθνμύ πάπμοξ, έπεη
ηοιηπηεί πμιιέξ θμνέξ έκα αβανέξ, με εθηαηό κήμα. Σηαζενμπμημύμε ημ ειεύζενμ άθνμ ημο
∆.2.θαη
κήμαημξ Στο κυρτό µέρος
αθήκμομε της περιφέρειας
ημκ θύιηκδνμ ενός οµογενούς
κα πέζεη θαηαθόνοθα. Τμ κήμακυλίνδρου µικρού πάχους,
έχει τυλιχτεί πολλές ϕορές ένα αβαρές, µη εκτατό νήµα.
λεηοιίγεηαη θαη μ θύιηκδνμξ εθηειεί ζύκζεηε θίκεζε: μεηαημπίδεηαη
θαηαθόνοθα πνμξ ηα θάης
Σταθεροποιούµε θαη πενηζηνέθεηαη
το ελεύθερο άκρο τουγύνς από έκακαι
νήµατος κμεηό
α-
μνηδόκηημ άλμκα x'x,
ϕήνουµε πμο πενκά από
τον κύλινδρο ημ θέκηνμ
να πέσει ημο.
κατακόρυφα. Το νήµα
ξετυλίγεται και ο κύλινδρος εκτελεί σύνθετη κίνηση :
Σε όιε ηε δηάνθεηα ηεξ
µετατοπίζεται θίκεζεξ ημο προς
κατακόρυφα θοιίκδνμο ημ κήμα
τα κάτω παναμέκεη
και περι-

ής
θαηαθόνοθμ.
στρέφεται γύρω από ένα νοητό οριζόντιο άξονα x0 x,
που περνά από το κέντρο του.
α) Κα απμδείλεηε όηη ε επηηάποκζε ημο θέκηνμο μάδαξ ημο
Σε όλη τη διάρκεια της κίνησης του κυλίνδρου το
θοιίκδνμο θαη ε γςκηαθή
νήµα παραµένει επηηάποκζή
κατακόρυφο καιημο ζοκδέμκηαη
δεν γλιστρά στην με ηε
πε-

ικ
ϱιφέρεια του κυλίνδρου.
ζπέζε: .
(α) Να αποδείξετε ότι η επιτάχυνση του κέντρου µάζας του κυλίνδρου αcm και η γωνιακή
Κα οπμιμγίζεηε:
επιτάχυνσή του αγων συνδέονται µε τη σχέση : αcm = αγων · R.
υσ
Να υπολογίσετε :
β) ηε γςκηαθή επηηάποκζε ημο θοιίκδνμο θαζώξ θαη ηεκ επηηάποκζε ημο θέκηνμο μάδαξ ημο.
(ϐ) τη γωνιακή επιτάχυνση του κυλίνδρου καθώς και την επιτάχυνση του κέντρου µάζας του.
http://perifysikhs.wordpress.com
(γ) την τάση T του νήµατος.
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 22
Φ

(δ) το µήκος του νήµατος, που έχει ξετυλιχτεί όταν ο κύλινδρος έχει αποκτήσει γωνιακή
ταχύτητα ω1 = 75rad/s .
8
∆ίνονται : η µάζα του κυλίνδρου M = 0, 09kg , η ακτίνα του R = cm , η ϱοπή αδράνειάς του
ι-

3
1
ως προς το κέντρο µάζας του Icm = M R2 και η επιτάχυνση της ϐαρύτητας g = 10m/s2 .
2
ερ

∆.3. Μια µπάλα, µάζας m και ακτίνας R , αφήνεται από την κορυφή κεκλιµένου
επιπέδου, γωνίας κλίσης φ , οπότε κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει προς τη ϐάση
του κεκλιµένου επιπέδου.
Π

(α) Να σχεδιάσετε τις δυνάµεις, που ασκούνται στη µπάλα και να αιτιολογήσετε το σχεδιασµό
της στατικής τριβής.
Να υπολογίσετε :

(ϐ) το µέτρο της επιτάχυνσης του κέντρου µάζας της µπάλας.

(γ) το µέτρο της στατικής τριβής, αν η µάζα της µπάλας είναι m = 0, 5kg .

(δ) τις επιτρεπτές τιµές του συντελεστή στατικής τριβής µσ για τις οποίες η µπάλα µπορεί να
κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει.

∆ίνονται ότι ηµφ = 0, 5 , συνφ = 0, 866 και η επιτάχυνση της ϐαρύτητας g = 10m/s2 , η
µπάλα ϑεωρείται κοίλη σφαίρα µε ϱοπή αδράνειας ως προς άξονα διερχόµενο από το κέντρο
2
µάζας της : Icm = mR2
3

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 25 http://www.perifysikhs.com


Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

∆.4. Οµογενής κύλινδρος µάζας m = 2kg και ακτίνας R = 0, 2m κυλίεται χωρίς


να ολισθαίνει και χωρίς παραµόρφωση σε οριζόντιο δάπεδο (Α) µε ταχύτητα
µέτρου υ0 = 2m/s . Τη χρονική στιγµή t = 0 ο κύλινδρος δέχεται οριζόντια
δύναµη µέτρου F = 6N , που ασκείται στο κέντρο µάζας του. Ο κύλινδρος
συνεχίζει να κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει και µετά την άσκηση της δύναµης F .
(α) Να σχεδιάσετε τη στατική τριβή που δέχεται ο κύλινδρος από το δάπεδο, σε κατάλληλο
σχήµα και να δικαιολογήσετε τη ϕορά της.
β) Κα οπμιμγίζεηε ημ μέηνμ:

(ϐ) Να υπολογίσετε
β1) ηεξτοζηαηηθήξ
µέτρο :ηνηβήξ.

β2) ηεξ επηηάποκζεξ


(ϐ1) της στατικής τριβής. ημο θέκηνμο μάδαξ θαζώξ θαη ηεξ γςκηαθήξ επηηάποκζεξ ημο θοιίκδνμο.

ής
(ϐ2) της επιτάχυνσης του κέντρου µάζας καθώς και της γωνιακής επιτάχυνσης του κυλίν-
β3) ηεξ γςκηαθήξ ηαπύηεηαξ ημο θοιίκδνμο ηε πνμκηθή ζηηγμή .
δρου.
γ) Σηε ζοκέπεηα
(ϐ3) της γωνιακής ηε πνμκηθή
ταχύτητας ζηηγμή
του κυλίνδρου , μ θύιηκδνμξ
τη χρονική στιγµήεηζένπεηαη
t1 = 4sζε
. ιείμ δάπεδμ (Β), ημ
μπμίμ είκαη ζοκέπεηα ημο πνμεγμύμεκμο. Τε πνμκηθή ζηηγμή , κα οπμιμγίζεηε ηεκ

ικ
(γ) Στη συνέχεια τη χρονική στιγµή t1 = 4s , ο κύλινδρος εισέρχεται σε λείο δάπεδο (Β), το
ηαπύηεηα ημο ζεμείμο ημο θοιίκδνμο, πμο είκαη εθείκε ηε ζηηγμή ζ’ επαθή με ημ ιείμ δάπεδμ.
οποίο είναι συνέχεια του προηγούµενου. Τη χρονική στιγµή t2 = 10s , να υπολογίσετε
την ταχύτητα του σηµείου του κυλίνδρου, που είναι εκείνη τη στιγµή ς’ επαφή µε το λείο
δάπεδο. Δίκεηαη ε νμπή αδνάκεηαξ μμμγεκμύξ θοιίκδνμο ςξ πνμξ άλμκά ημο
υσ
1
∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας οµογενούς κυλίνδρου ως προς άξονά του Icm = mR2
2
Έκαξ μμμγεκήξ δίζθμξ, μάδαξ θαη αθηίκαξ , πμο βνίζθεηαη ζε
μνηδόκηημ δίσκος,
∆.5. ΄Ενας οµογενής δάπεδμ, θένεη ζηεκ m
µάζας πενηθένεηά
= 2kg ημο
καιαοιάθη, ζημ μπμίμ
ακτίνας R =έπμομε
0, 3mηοιίλεη
, πουαβανέξ θαη με
ϐρίσκε-
Φ

ται σε οριζόντιο δάπεδο, ϕέρει στην


εθηαηό κήμα. Τε πνμκηθή ζηηγμή περιφέρειά του
, αζθμύμε ζημαυλάκι, στο οποίο έχουµε
τυλίξει αβαρέςδίζθμ
και µημέζςεκτατό
ημο κήμαημξ
νήµα. ζηαζενή θαηαθόνοθε δύκαμε
μέηνμο . Ηαζώξ λεηοιίγεηαη ημ κήμα πςνίξ κα
ι-

Τη χρονική στιγµή t0 ζημ


μιηζζαίκεη = αοιάθη
0 , ασκούµε
ημο δίζθμο, στο δίσκο
μ δίζθμξ µέσω
θοιίεηαη επίζεξ
του νήµατος σταθερή κατακόρυφη δύναµη µέτρου
πςνίξ κα μιηζζαίκεη θαη πςνίξ παναμόνθςζε, πάκς F =ζε
9N . Καθώς ξετυλίγεται
μνηδόκηημ δάπεδμ.
το νήµα χωρίς να ολισθαίνει
ερ

στο αυλάκι του δίσκου, ο δίσκος κυλίεται επίσης χω-


α) Κα ζπεδηάζεηε ηε ζηαηηθή ηνηβή πμο δέπεηαη μ δίζθμξ
ϱίς να ολισθαίνει και χωρίς παραµόρφωση, πάνω σε
από ημ δάπεδμ, ζε θαηάιιειμ ζπήμα θαη κα δηθαημιμγήζεηε
οριζόντιο δάπεδο.
ηε θμνά ηεξ.
Π

(α) Να σχεδιάσετε τη στατική τριβή που δέχεται ο δίσκος από το δάπεδο, σε κατάλληλο σχήµα
β) Κα οπμιμγίζεηε:
και να δικαιολογήσετε τη ϕορά της.
β1) ημ μέηνμ ηεξ ζηαηηθήξ ηνηβήξ, πμο δέπεηαη μ δίζθμξ.
(ϐ) Να υπολογίσετε :
β2) ημ μέηνμ ηεξ επηηάποκζεξ ημο θέκηνμο μάδαξ θαζώξ θαη ημ μέηνμ ηεξ γςκηαθήξ επηηάποκζεξ
ημο της
(ϐ1) το µέτρο δίζθμο.
στατικής τριβής, που δέχεται ο δίσκος.
(ϐ2) το µέτρο της επιτάχυνσης του κέντρου µάζας καθώς και το µέτρο της γωνιακής επι-
β3) ημ μήθμξ ημο κήμαημξ, πμο έπεη λεηοιηπηεί από ηε ζηηγμή , μέπνη ηε ζηηγμή , θαηά
τάχυνσης του δίσκου.
ηεκ μπμία ημ ακώηενμ ζεμείμ ημο δίζθμο έπεη απμθηήζεη ηαπύηεηα .
(ϐ3) το µήκος του νήµατος, που έχει ξετυλιχτεί από τη στιγµή t = 0 , µέχρι τη στιγµή t1 ,
κατά την οποία το ανώτερο σηµείο του δίσκου έχει αποκτήσει ταχύτητα υA = 12m/s.
Δίκεηαη ε νμπή αδνάκεηαξ ημο δίζθμο ςξ πνμξ άλμκά ημο: .
1
∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας του δίσκου ως προς άξονά του : Icm = mR2
2
http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 24
Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 26 http://www.perifysikhs.com
β) ημ μέηνμ ηεξ επηηάποκζεξ ημο ακώηενμο ζεμείμο Γ.

γ) ηε δύκαμε ηεξ ζηαηηθήξ ηνηβήξ, πμο δέπεηαη μ δίζθμξ από ημ δάπεδμ.

δ) ημ ζοκηειεζηή ζηαηηθήξ ηνηβήξ.

Έκαξ θύιηκδνμξ
Φυσική Γ Λυκείου αθηίκαξ
2012 - 2013 έπεη μάδα . Σημ εζςηενηθό ημο Ασκήσεων
7ο Σετ οπάνπεη μία

∆.6. Γύρω από ένα οµογενή δίσκο, ακτίνας R , µάζας m = 2kg και ϱοπής α-
θοιηκδνηθή εγθμπή,
1 αθηίκαξ πμιύ μηθνμύ πάπμοξ, ζηεκ μπμία έπμομε ηοιίλεη αβανέξ με
δράνειας Icm = mR2 , είναι τυλιγµένο
εθηαηό κήμα. Τε2 πνμκηθή ζηηγμή
αβαρές νήµα, µέσω του οποίου, τη χρο-
, ζημ άθνμ ημο κήμαημξ θαη πάκς από ημ θέκηνμ μάδαξ,
νική στιγµή t = 0 , ασκούµε στο ανώτερο σηµείο Γ οριζόντια δύναµη σταθερού
αζθείηαη ζηαζενή μνηδόκηηα δύκαμε , όπςξ θαίκεηαη
µέτρου F = 6N .
ζημ ζπήμα.

Ο τροχός
Έηζη μ κυλίεται
θύιηκδνμξ χωρίς
θοιίεηαηπαραµόρφωση σε οριζόντιο
πςνίξ κα μιηζζαίκεη πάκς ζε
δάπεδο, που έχει τέτοια τιµή συντελεστή στατικής τρι-
μνηδόκηημ επίπεδμ. Θεςνήζηε ημκ θύιηκδνμ μμμγεκή με νμπή
ϐής µσ , ώστε οριακά να αποφεύγεται η ολίσθηση. Να
υπολογίσετε :
αδνάκεηαξ ςξ πνμξ ημκ άλμκά ημο . Κα
(α) το µέτρο της επιτάχυνσης του κέντρου µάζας Ο.
οπμιμγίζεηε:

ής
(ϐ) το µέτρο της επιτάχυνσης του ανώτερου σηµείου Γ.
α) ημ μέηνμ ηεξ επηηάποκζεξ ημο θέκηνμο μάδαξ ημο θοιίκδνμο.
(γ) τη δύναµη της στατικής τριβής, που δέχεται ο δίσκος από το δάπεδο.
β) ημ μέηνμ ηεξ ζηαηηθήξ ηνηβήξ, πμο δέπεηαη μ θύιηκδνμξ από ημ μνηδόκηημ επίπεδμ θαη κα ηεκ
(δ) το συντελεστή στατικής τριβής.

ικ
ζπεδηάζεηε ζε θαηάιιειμ ζπήμα.
∆.7.γ)΄Ενας κύλινδρος ακτίνας R έχει µάζα m = 4kg . Στο εσωτερικό του υπάρχει
ημ μέηνμ ηεξ μνηδόκηηαξ επηηάποκζεξ ημο ζεμείμο επαθήξ Γ κήμαημξ - θοιίκδνμο.
R
µία κυλινδρική εγκοπή, ακτίνας r = πολύ µικρού πάχους, στην οποία έχουµε
υσ
3
δ) ημ μήθμξ ημο κήμαημξ, πμο λεηοιίπηεθε, έςξ ηε πνμκηθή ζηηγμή .
τυλίξει αβαρές µη εκτατό νήµα.
Γύνς από έκα μμμγεκή δίζθμ, αθηίκαξ ,
Τη http://perifysikhs.wordpress.com
χρονική στιγµή t = 0 , στο άκρο του νήµατος και
πάνωΙηπάιεξ
από Γ.
τοΗαναδεμεηνίμο,
κέντρο µάζας, Φοζηθόξ Msc
ασκείται σταθερή οριζόν- Σειίδα 25
μάδαξ
τια δύναµη F = 9N , όπως ϕαίνεται στο σχήµα. ,΄Ετσι
θαη νμπήξ αδνάκεηαξ είκαη
Φ

ηοιηγμέκμ αβανέξ κήμα,


ο κύλινδρος μέζς χωρίς
κυλίεται ημο μπμίμο, ηε πνμκηθή ζηηγμή
να ολισθαίνει πάνω σε ο-
ϱιζόντιο επίπεδο. Θεωρήστε τον κύλινδρο οµογενή
, αζθμύμε ζημ ακώηενμ ζεμείμ Γ μνηδόκηηα δύκαμε ζηαζενoύ µε
1
ι-

μέηνμο
ϱοπή αδράνειας . Ο ως
ηνμπόξ
προςθοιίεηαη πςνίξ
τον άξονά Icm = mR2 ζε
τουπαναμόνθςζε .
2
Να υπολογίσετε :
μνηδόκηημ δάπεδμ, πμο έπεη ηέημηα ηημή ζοκηειεζηή ζηαηηθήξ ηνηβήξ , ώζηε μνηαθά κα
ερ

απμθεύγεηαη ε μιίζζεζε.
(α) το µέτρο της επιτάχυνσης αcm του κέντρου µάζας του κυλίνδρου.

(ϐ) το µέτρο της στατικής τριβής, που δέχεται ο κύλινδρος από το οριζόντιο επίπεδο και να την
Κα οπμιμγίζεηε:
σχεδιάσετε σε κατάλληλο σχήµα.
Π

α) ημ (γ)
μέηνμ ηεξ επηηάποκζεξ
το µέτρο ημοεπιτάχυνσης
της οριζόντιας θέκηνμο μάδαξ
τουΟ.
σηµείου επαφής Γ νήµατος - κυλίνδρου.

β) ημ (δ)
μέηνμ ηεξ επηηάποκζεξ
το µήκος ημοπου
του νήµατος, ακώηενμο ζεμείμο
ξετυλίχτηκε, έωςΓ.τη χρονική στιγµή t1 = 3s.

γ) ηε δύκαμε
∆.8. ηεξ ζηαηηθήξ
Συµπαγής καιηνηβήξ, πμο δέπεηαη
οµογενής τροχόςμ δίζθμξ
µάζας από
m =ημ δάπεδμ.
10kg και ακτίνας R = 0, 2m
κυλίεται ανερχόµενος κατά µήκος κεκλιµένου επιπέδου γωνίας κλίσης φ = 10o .
δ) ημ
Τηζοκηειεζηή
χρονική ζηαηηθήξ
στιγµή ηνηβήξ.
t = 0 το κέντρο µάζας του τροχού έχει ταχύτητα µέτρου
υcm = 10m/s . Να υπολογίσετε :
Έκαξ θύιηκδνμξ αθηίκαξ έπεη μάδα . Σημ εζςηενηθό ημο οπάνπεη μία
(α) το µέτρο της γωνιακής ταχύτητας και το µέτρο της στροφορµής του τροχού τη χρονική
στιγµή t = 0 .
θοιηκδνηθή
(ϐ) τηνεγθμπή, αθηίκαξ
επιτάχυνση πμιύ του
του κέντρου µάζας μηθνμύ πάπμοξ,
τροχού ζηεκ
καθώς μπμία έπμομε ηοιίλεη αβανέξ με
ανέρχεται.
εθηαηό κήμα. Τε πνμκηθή ζηηγμή , ζημ άθνμ ημο κήμαημξ θαη πάκς από ημ θέκηνμ μάδαξ,
αζθείηαη ζηαζενή μνηδόκηηα δύκαμε , όπςξ θαίκεηαη
Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 27 http://www.perifysikhs.com
ζημ ζπήμα.

Έηζη μ θύιηκδνμξ θοιίεηαη πςνίξ κα μιηζζαίκεη πάκς ζε


μνηδόκηημ επίπεδμ. Θεςνήζηε ημκ θύιηκδνμ μμμγεκή με νμπή
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

(γ) το ϱυθµό µεταβολής της στροφορµής του τροχού καθώς ανέρχεται.

(δ) την ταχύτητα του κέντρου µάζας του τροχού, όταν αυτός ανερχόµενος έχει διαγράψει
54
N= περιστροφές.

∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας του τροχού ως προς άξονα που είναι κάθετος σε αυτόν και διέρχεται
1
από το κέντρο µάζας του, Icm = mR2 και g = 10m/s2 .
2

∆.9. ΄Ενα γιο-γιο αποτελείται από κύλινδρο µάζας m = 0, 1kg και ακτίνας R =
1
m , γύρω από τον οποίο είναι τυλιγµένο αβαρές νήµα. Κρατάµε ακίνητο το

ής
15
ελεύθερο άκρο του νήµατος και αφήνουµε τον κύλινδρο να πέσει. Αυτός εκτελεί
σύνθετη κίνηση κινούµενος κατακόρυφα χωρίς να ολισθαίνει. Να ϐρείτε :

(α) τη γωνιακή επιτάχυνση του κυλίνδρου καθώς κατέρχεται.

ικ
(ϐ) το ϱυθµό αύξησης της στροφορµής του κυλίνδρου καθώς κατέρχεται.

(γ) την ταχύτητα του χαµηλότερου σηµείου του δίσκου, τη στιγµή που έχει ξετυλιχτεί νήµα
υσ
µήκους l = 30cm .

(δ) την ταχύτητα του χαµηλότερου σηµείου του δίσκου, τη στιγµή που έχει ξετυλιχτεί νήµα
µήκους l = 30cm
Φ

∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας οµογενούς κυλίνδρου ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο
1
του, Icm = mR2 και g = 10m/s2 .
2
ι-

∆.10. Η κυκλική εξέδρα µιας παιδικής χαράς έχει ακτίνα R = 1m, µάζα M =
80kg , είναι ακίνητη και µπορεί να στρέφεται χωρίς τριβές γύρω από κατακόρυφο
ερ

άξονα που διέρχεται από το κέντρο µάζας της. ΄Ενα αγόρι µάζας m = 20kg ενώ
τρέχει στο έδαφος γύρω γύρω έξω από την εξέδρα µε ταχύτητα µέτρου υ = 3m/s ,
ξαφνικά πηδάει στην περιφέρεια της εξέδρας και µένει εκεί χωρίς να ολισθήσει.
Να ϐρείτε :
Π

(α) τη γωνιακή ταχύτητα του συστήµατος, όταν το αγόρι ανέβει στην περιφέρεια της εξέδρας.

(ϐ) τη δύναµη της στατικής τριβής που ασκείται στο αγόρι, αν στέκεται στη περιφέρεια της
εξέδρας χωρίς να κρατιέται από τα στηρίγµατα.

(γ) τη σταθερή εξωτερική δύναµη που πρέπει να ασκήσουµε εφαπτοµενικά στην εξέδρα, ώστε
αυτή να σταµατήσει να περιστρέφεται µετά από χρόνο t = 3s .

(δ) πόσες περιστροφές έκανε η εξέδρα στο χρονικό διάστηµα των 3s.

∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας της πλατφόρµας ως προς άξονα που είναι κάθετος σε αυτήν και
1
διέρχεται από το κέντρο µάζας της, Icm = M R2
2

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 28 http://www.perifysikhs.com


δηένπεηαη από ημ θέκηνμ μάδαξ ηεξ, .

Ιία θαηαθόνοθε νάβδμξ μάδαξ θαη μήθμοξ , μπμνεί κα


Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων
πενηζηνέθεηαη ζημ θαηαθόνοθμ επίπεδμ γύνς από
μνηδόκηημ άλμκα πμο δηένπεηαη από ημ πάκς άθνμ ηεξ θαη
∆.11. Μία κατακόρυφη ϱάβδος µάζας M = 3kg και µήκους l = 1m , µπορεί να
είκαη θάζεημξ ζε αοηή. Γθηνέπμομε ηε νάβδμ από ηε ζέζε
περιστρέφεται στο κατακόρυφο επίπεδο γύρω από οριζόντιο άξονα που διέρχε-
ηζμννμπίαξ ηεξ θαη ηεκ αθήκμομε ειεύζενε. Τε ζηηγμή πμο
ται από το πάνω άκρο της και είναι κάθετος σε αυτή.
πενκάεη από ηεκ θαηαθόνοθε ζέζε, ημ θάης άθνμ ηεξ

Εκτρέπουµε ζογθνμύεηαη
τη ϱάβδο από με ζθαίνα
τη ϑέση αθηίκαξ
ισορροπίας τηςθαη
μάδαξ
και την αφήνουµε ελεύθερη. πμο βνίζθεηαη
Τη στιγµήαθίκεηεπου
ζημ θαηώηαημ
περ-
νάει από τηνζεμείμ ηεηανημθοθιίμο
κατακόρυφη αθηίκαξτο κάτω άκρο
ϑέση, , ημο μπμίμο
της ημ
συγκρούεταιθέκηνμ ζομπίπηεηακτίνας
µε σφαίρα με ημ ζεμείμ
r= ελάνηεζεξ ηεξ νάβδμο.
0, 1m και µάζαςΤμ
m = 1kg πουθάης άθνμ ηεξ ακίνητη
ϐρίσκεται νάβδμο ηεκστοζηηγμή ηεξ θνμύζεξ
κατώτατο ση-έπεη
µείο τεταρτοκυκλίου ακτίνας R = 1m , του οπο-
http://perifysikhs.wordpress.com
ίου το κέντρο συµπίπτει µε το σηµείο εξάρτησης
της ϱάβδου. Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο,
άκρο τηςΦοζηθόξ Msc την στιγµή της κρούσης έχει ταχύτητα Σειίδα 27

ής
Το κάτω ϱάβδου
υ1 = 5m/s . Αµέσως µετά την κρούση η ϱάβδος ακινητοποιείται.
Η σφαίρα ανέρχεται στο τεταρτοκύκλιο στην αρχή ολισθαίνοντας και µετά κυλι-
ηαπύηεηα
όµενη. Τελικά εγκαταλείπει . Αμέζςξ μεηά
το ανώτερο άκροηεκ θνμύζε ε νάβδμξ αθηκεημπμηείηαη.
του τεταρτοκυκλίου µε Εγωνιακή
ζθαίνα
ακένπεηαη. ζημ
ταχύτητα ω3 = 8rad/s Ναηεηανημθύθιημ
ϐρεθούν ζηεκ: ανπή μιηζζαίκμκηαξ θαη μεηά θοιηόμεκε. Τειηθά εγθαηαιείπεη

ικ
ημ ακώηενμ άθνμ ημο ηεηανημθοθιίμο με γςκηαθή ηαπύηεηα . Κα βνεζμύκ:
(α) η ϱοπή αδράνειας της ϱάβδου ως προς τον άξονα περιστροφής της.
α) ε νμπή αδνάκεηαξ ηεξ νάβδμο ςξ πνμξ ημκ άλμκα πενηζηνμθήξ ηεξ.
(ϐ) η ταχύτητα υ2 της σφαίρας αµέσως µετά την κρούση.
υσ
β) ε ηαπύηεηα ηεξ ζθαίναξ αμέζςξ μεηά ηεκ θνμύζε.
(γ) το ύψος h, πάνω από το τεταρτοκύκλιο, στο οποίο ϑα ϕτάσει η σφαίρα.
γ) ημ ύρμξ h, πάκς από ημ ηεηανημθύθιημ, ζημ μπμίμ ζα θηάζεη ε ζθαίνα.

(δ) η γωνιακή ταχύτητα τηςηαπύηεηα


δ) ε γςκηαθή σφαίρας ηεξστο ανώτατο
ζθαίναξ σηµείο
ζημ ακώηαημ της
ζεμείμ ηεξτροχιάς της.
ηνμπηάξ ηεξ.

Δίκεηαη ε νμπή αδνάκεηαξ ηεξ νάβδμο ςξ πνμξ άλμκα πμο είκαη θάζεημξ ζ’ αοηήκ θαη δηένπεηαη
Φ

∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας της ϱάβδου ως προς άξονα που είναι κάθετος σ’ αυτήν και διέρχεται
1
από το κέντρο µάζας της, Icm = M l2 και g = 10m/s2 .
από ημ θέκηνμ μάδαξ
12 ηεξ, θαη .
ι-

∆.12. Μια ξύλινη ϱάβδος µήκους l = 0, 4m και µάζας M = 0, 04kg ισορροπεί


ελεύθερη σε λείο οριζόντιο επίπεδο.
Ιηα λύιηκε νάβδμξ μήθμοξ θαη μάδαξ ηζμννμπεί
ερ

ειεύζενε ζε ιείμ μνηδόκηημ επίπεδμ. Έκα ζώμα Σ μάδαξ πμο θηκείηαη


΄Ενα σώµα Σ µάζας m = 0, 01kg που κινείται οριζόντια µε ταχύτητα
υ = 4m/s χτυπάμνηδόκηηα
κάθετα με ηαπύηεηα
στο άκρο Α τηςπηοπά θάζεηα ζημ
ϱάβδου. άθνμ Ατην
Μετά ηεξ νάβδμο.
κρούση Ιεηά
ηεκ θνμύζε ημ ζώμα Σ αθηκεημπμηείηαη. Ακ γκςνίδμομε όηη ημ ζώμα Σ ςξ πνμξ ημ
το σώµα Σ ακινητοποιείται. Αν γνωρίζουµε ότι το σώµα Σ ως προς
Π

το κέντρο µάζας της ϱάβδου έχει στροφορµή που ϐρίσκεται από τη


mυl θέκηνμ μάδαξ ηεξ νάβδμο έπεη ζηνμθμνμή πμο βνίζθεηαη από ηε ζπέζε ,
σχέση L = , να ϐρείτε :
2 κα βνείηε:
(α) την ταχύτητα α)
τουηεκκέντρου
ηαπύηεηα ημο θέκηνμο
µάζας τηςμάδαξ ηεξ νάβδμο
ϱάβδου αµέσωςαμέζςξ μεηά
µετά ηεκκρούση.
την θνμύζε.

β) ημκ άλμκα γύνς από ημκ μπμίμ ζα πενηζηναθεί ε νάβδμξ θαη ηε γςκηαθή ηαπύηεηα
(ϐ) τον άξονα γύρω από τον οποίο ϑα περιστραφεί η ϱάβδος και τη γωνιακή ταχύτητα που ϑα
πμο ζα απμθηήζεη.
αποκτήσει.
γ) ημκ ανηζμό ηςκ πενηζηνμθώκ πμο ζα εθηειέζεη ε νάβδμξ ζημ πνμκηθό δηάζηεμα πμο απαηηείηαη
(γ) τον αριθµό τωνγηαπεριστροφών που
κα μεηαημπηζηεί ημ ϑα μάδαξ
θέκηνμ εκτελέσει η ϱάβδος
ηεξ θαηά . στο χρονικό διάστηµα που απαι-
τείται για να µετατοπιστεί το κέντρο µάζας της κατά 1m .
δ) Τεκ ηαπύηεηα ημο πάκς άθνμο ηεξ νάβδμο (Β), όηακ αοηή ζα έπεη ζομπιενώζεη 1,5

(δ) Την ταχύτητα πενηζηνμθέξ.


του πάνω άκρου της ϱάβδου (Β), όταν αυτή ϑα έχει συµπληρώσει 1,5 περι-
στροφές. Δίκεηαη ε νμπή αδνάκεηαξ ηεξ νάβδμο ςξ πνμξ άλμκα πμο είκαη θάζεημξ ζε αοηήκ θαη δηένπεηαη

από ημ θέκηνμ μάδαξ ηεξ, .


Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 29 http://www.perifysikhs.com

http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 28
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

∆ίνεται η ϱοπή αδράνειας της ϱάβδου ως προς άξονα που είναι κάθετος σε αυτήν και διέρχεται
1
από το κέντρο µάζας της, Icm = M l2 .
12
Ιηα θαηαθόνοθε ηνμπαιία έπεη ηοιηγμέκμ γύνς ηεξ έκα ιεπηό αβανέξ ζπμηκί, ζημ

ειεύζενμ άθνμ ημοτροχαλία


∆.13. Μια κατακόρυφη μπμίμο είκαη έχει
δεμέκμ τυλιγµένο
έκα ζώμα (Σ) μάδαξ
γύρω της ένα. Ελεπτό ηνμπαιία έπεη
αβαρές
αθηίκα
σχοινί, στο ελεύθερο άκρο ,τουμάδα οποίου είναι θαη μπμνεί
δεµένοκα ζηνέθεηαη
ένα σώµα γύνς (Σ) µάζας m = 1kg .
από ζηαζενό
Η τροχαλία έχει ακτίνα μνηδόκηημ
R = 0, άλμκα,
1m μ, μπμίμξ
µάζα M ηαοηίδεηαη
= 2kgμε και
ημκ άλμκα
µπο-πμο
δηένπεηαηγύρω
ϱεί να στρέφεται από ημ από
θέκηνμσταθερό
μάδαξ ηεξ ηνμπαιίαξ.
οριζόντιοΤε πνμκηθή ζηηγμή
άξονα, ο ο-
, αθήκμομε
ποίος ταυτίζεται ημ ζύζηεμα
µε τον άξονακα θηκεζεί.
που διέρχεται από το κέντρο
Ιηα θαηαθόνοθε ηνμπαιία έπεη ηοιηγμέκμ γύνς ηεξ έκα ιεπηό αβανέξ ζπμηκί, ζημ
µάζας της τροχαλίας. Τη χρονική στιγµή t = 0 , αφήνουµε
Κα βνείηε:
το σύστηµα να κινηθεί.ειεύζενμ άθνμ ημο: μπμίμο είκαη δεμέκμ έκα ζώμα (Σ) μάδαξ
Να ϐρείτε . Ε ηνμπαιία έπεη

α) Τεκ επηηάποκζε πμο ζα απμθηήζεη


αθηίκα ημ ζώμα Σ.
, μάδα θαη μπμνεί κα ζηνέθεηαη γύνς

ής
(α) Την επιτάχυνση που ϑα
από αποκτήσει το σώµα
ζηαζενό μνηδόκηημ άλμκα, μΣ.
μπμίμξ ηαοηίδεηαη με ημκ άλμκα πμο
β) Τμ μέηνμ δηένπεηαη
ηεξ δύκαμεξ
από ημ πμο
θέκηνμαζθεί μ άλμκαξ
μάδαξ ηεξ πενηζηνμθήξ
ηνμπαιίαξ. ζηεκ
Τε πνμκηθή ζηηγμή
(ϐ) Το µέτρο ηνμπαιία.
της δύναµης που ασκεί
, αθήκμομε ο άξονας
ημ ζύζηεμα περιστροφής στην τροχαλία.
κα θηκεζεί.

γ) Γηα ηεστιγµή Κα βνείηε:


πνμκηθή tζηηγμή δεημύκηαη:
= 2s Ϲητούνται

ικ
(γ) Για τη χρονική :
α) Τεκ επηηάποκζε πμο ζα απμθηήζεη ημ ζώμα Σ.
1) Ε ζηνμθμνμή ηεξ ηνμπαιίαξ
(γ1) Η στροφορµή της τροχαλίας
β) Τμ μέηνμ ηεξ δύκαμεξ πμο αζθεί μ άλμκαξ πενηζηνμθήξ ζηεκ
2) Ο νοζμόξ μεηαβμιήξ ηεξ ζηνμθμνμήξ ηεξ ηνμπαιίαξ.
ηνμπαιία.
(γ2) Ο ϱυθµός µεταβολής της στροφορµής της τροχαλίας.
υσ
γ) Γηα ηε πνμκηθή ζηηγμή δεημύκηαη:

Ε νμπή αδνάκεηαξ ηεξ ηνμπαιίαξ ςξτον


πνμξ ημκ άλμκα πενηζηνμθήξτης
ηεξείναι
είκαη Icm =
1
Η ϱοπή αδράνειας της 1) Ε
τροχαλίας ζηνμθμνμή ηεξ ηνμπαιίαξ
ως προς άξονα περιστροφής M R. 2 .
2
Δίκεηαη
∆ίνεται g = 10m/s . Τνηβέξ
2 . Τριβές δεν υπάρχουν.
2) Ο νοζμόξ δεκ οπάνπμοκ.
μεηαβμιήξ ηεξ ζηνμθμνμήξ ηεξ ηνμπαιίαξ.
Φ

Ε μμμγεκήξ θαη ζομπαγήξ ζθαίνα ημο


∆.14. Η οµογενής καιΕσυµπαγής
νμπή αδνάκεηαξ σφαίρα
ζπήμαημξ έπεη μάδα
ηεξ ηνμπαιίαξτου σχήµατος
ςξ πνμξ
θαη αθηίκα
έχει µάζα
ημκ άλμκα πενηζηνμθήξ m = 1kg και.
ηεξ είκαη
ακτίνα r = 0, 2m και αφήνεται
Δίκεηαη
από ύψος h , να κινηθεί κατά µήκους κεκλι-
θαη αθήκεηαη από .ύρμξ
Τνηβέξ δεκ
, οπάνπμοκ.
κα
µένου επιπέδου και στη συνέχεια στο εσωτερικό της κυκλικής στεφάνης α-
ι-

θηκεζεί θαηά μήθμοξ θεθιημέκμο επηπέδμο θαη ζηε


Ε μμμγεκήξ θαη ζομπαγήξ ζθαίνα ημο
κτίνας R = 10, 2m .
ζοκέπεηα ζημ εζςηενηθό ηεξ θοθιηθήξ
ζπήμαημξ έπεη μάδα ζηεθάκεξ
θαη αθηίκα
αθηίκαξ . Ε ζθαίνα θοιίεηαη
Η σφαίρα κυλίεται συνεχώς χωρίς να ολισθαίνει., κα
θαη αθήκεηαη από ύρμξ
ερ

Για να κάνειζοκεπώξ πςνίξ κα μιηζζαίκεη.


ασφάλειαΓηαανακύκλωση,
κα θάκεη ε θαη ζηε
θηκεζεί θαηά μήθμοξ θεθιημέκμο επηπέδμο
η σφαίρα µε
ζθαίνα με αζθάιεηα ακαθύθιςζε, κα οπμιμγηζηεί: ζηεθάκεξ
ζοκέπεηα ζημ εζςηενηθό ηεξ θοθιηθήξ
να υπολογιστεί :
αθηίκαξ . Ε ζθαίνα θοιίεηαη

(α) το µέτρο α)
της μέηνμ ηεξζοκεπώξ
ημελάχιστης τιµήςπςνίξ
ειάπηζηεξ καηεξ
ηημήξ
της μιηζζαίκεη.
ηαπύηεηάξ
ταχύτητάς Γηαηεξ
της κα ζημ
στο θάκεη ε
ζεμείμ
σηµείο Δ.
∆.
Π

ζθαίνα με αζθάιεηα ακαθύθιςζε, κα οπμιμγηζηεί:


β) ημ μέηνμ ηεξ ειάπηζηεξ γςκηαθήξ ηαπύηεηαξ ςξ πνμξ ημκ άλμκα πενηζηνμθήξ ηεξ, ζημ ζεμείμ
(ϐ) το µέτρο της ελάχιστης γωνιακής ταχύτητας ως προς τον άξονα περιστροφής της, στο σηµείο
Γ. α) ημ μέηνμ ηεξ ειάπηζηεξ ηημήξ ηεξ ηαπύηεηάξ ηεξ ζημ ζεμείμ Δ.
Γ.
γ) ημ μέηνμ ηεξβ)θάζεηεξ
ημ μέηνμ δύκαμεξ
ηεξ ειάπηζηεξ
πμο γςκηαθήξ
δέπεηαη ηαπύηεηαξ ςξ πνμξ ημκ
από ημ μνηδόκηημ άλμκα ζηε
επίπεδμ πενηζηνμθήξ
ζέζε Γ ηεξ, ζημ ζεμείμ
ακ από ηε
Γ.
ζέζεκάθετης
(γ) το µέτρο της αοηή δηένπεηαη με γςκηαθή
δύναµης που ηαπύηεηα
δέχεται ίζε
απόμε το
αοηή πμο οπμιμγίζαηε
οριζόντιο επίπεδο ζημστη
ενώηεμα
ϑέσηβ.Γ αν από τη
ϑέση αυτή διέρχεται µεγ) ημγωνιακή
μέηνμ ηεξ θάζεηεξ
ταχύτηταδύκαμεξ
ίσηπμο
µεδέπεηαη
αυτήαπό
πουημ υπολογίσατε
μνηδόκηημ επίπεδμ στο
ζηε ζέζε Γ ακ απόϐ.
ερώτηµα ηε
ζέζε αοηή δηένπεηαη με γςκηαθή ηαπύηεηα ίζε με αοηή πμο οπμιμγίζαηε ζημ ενώηεμα β.
http://perifysikhs.wordpress.com
(δ) το ελάχιστο ύψος h.
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 29
http://perifysikhs.wordpress.com
Ιηπάιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc 2 Σειίδα 29
∆ίνονται η ϱοπή αδράνειας της σφαίρας ως προς τον άξονά της Icm = M r2 , η επιτάχυνση
r 5
27
της ϐαρύτητας g = 10m/s2 και ' 1, 96 .
7

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 30 http://www.perifysikhs.com


θαη αθηίκα . Σηε ζέζε Β ημο
εηαη έκα παηδί με μάδα θαη ημ ζύζηεμα
ζθμξύρμξπενηζηνέθεηαη
ζημ πςνίξ
.Δίκμκηαη ε νμπή ηνηβέξ,ηεξ με
αδνάκεηαξ γςκηαθή
ζθαίναξ ςξ πνμξ ημκ άλμκά

, γύνς από θαηαθόνοθμ άλμκα πμο


Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

πό ημ , θέκηνμ ημο ηεξ


ε επηηάποκζε
∆.15. δίζθμο Ο. Ακ ημενός
βανύηεηαξ
Στην επιφάνεια παηδί μεηαθηκεζεί
θαη
οµογενούς κυλίνδρου .µάζας m = 2kg και ακτίνας
R = 0, 3m , έχουµε τυλίξει λεπτό σχοινί αµελητέας µάζας, το ελεύθερο άκρο
ε Β ζηε ζέζετου
Α οποίου
ημο δίζθμο
έλκεται(βιέπε ζπήμα),
µε σταθερή ηόηεδύναµη
οριζόντια ε F~ µέτρου 6N , όπως ϕαίνεται
ύηεηα ημο δίζθμο γίκεηαη . (Κα ζεςνήζεηε ημ παηδί
στο σχήµα. Το σχοινί ξετυλίγεται χωρίς ολίσθηση, περιστρέφοντας ταυτόχρονα
ηεκ επηθάκεηα εκόξ μμμγεκμύξ
μάδα).
μάδαξ θαη
, έπμομε ηοιίλεη ιεπηό
γίζεηε ηε γςκηαθή
έαξ μάδαξ, ηαπύηεηα
ημ ειεύζενμ άθνμ ημο .
εηαη με ζηαζενή μνηδόκηηα
πμιμγίζεηε ηεκκύλινδρο.
μεηαβμιή ηεξ θηκεηηθήξ εκένγεηαξ ημο ζοζηήμαημξ.

ής
τον Ο κύλινδρος µπορεί να κυλίεται χωρίς ολίσθηση και αρχικά
ηνμο , όπςξ θαίκεηαη ζημ
πμιμγίζεηε ημ μέηνμ ηεξ μεηαβμιήξ ηεξ ζηνμθμνμήξ ημο τόσο,
ηρεµούσε στη ϑέση Α. ΄Οταν ϐρεθεί στη ϑέση Γ έχει ξετυλιχθεί σχοινί παηδημύ.
ώστε
~
μηκί λεηοιίγεηαητο
πςνίξ μιίζζεζε,
σηµείο εφαρµογής της δύναµης F να έχει µετατοπιστεί κατά L = 4m . Να
μθείιμκηαη υπολογισθεί
μη παναπάκς
: μεηαβμιέξ (ζηα ενςηήμαηα β θαη γ);
αξ ηαοηόπνμκα ημκ θύιηκδνμ. Ο

ικ
(α) το µέτρο της επιτάχυνσης του κέντρου µάζας του κυλίνδρου.
μνεί κα θοιίεηαη πςνίξ μιίζζεζε
(ϐ) η στατική τριβή.
εμμύζε ζηε ζέζε Α. Όηακ βνεζεί
απμζηάζεηξ ~ στη ϑέσηθαη ε νμπή αδνάκεηαξ ημο δίζθμο ςξ πνμξ
υσ
(γ) η ισχύς της δύναµης F Γ.
πεη λεηοιηπζεί ζπμηκί ηόζμ, ώζηε
(δ) το ποσοστό της κινητικής του ενέργειας που είναι στροφική στη ϑέση Γ.
ανμμγήξ ηεξ δύκαμεξ κα έπεη
ένπεηαη από ημ θέκηνμ
∆ίνονται :ημο
η επιτάχυνση ϐαρύτητας g .= 10m/s2 και η ϱοπή αδράνειας του κυλίνδρου ως
θαηά . 1
προς τον άξονα περιστροφής του Icm = mR2 .
Φ

εί: 2

εξ επηηάποκζεξ ημο θέκηνμο


∆.16. μάδαξ ημοϱάβδος
Η οµογενής θοιίκδνμο.
ΑΚ στηρίζεται στο άκρο της Κ µέσω άρθρωσης και
ι-

αρχικά κρέµεται κατακόρυφα (ϑέση Ι). Η ϱάβδος ΑΚ έχει µήκος L = 0, 15m και
μμμγεκήξ
νηβή. νάβδμξ ΑK ζηενίδεηαη ζημ άθνμ ηεξ Η μέζς άνζνςζεξ
µάζα M = 2kg .
ερ

θνέμεηαη θαηαθόνοθα
Στο άκρο της Α (ζέζε
ασκούµε Ζ). Ε µια
συνεχώς νάβδμξ
δύναµηΑΗ έπεη
F~ κάθε-
δύκαμεξ ζηετηζέζε
στηΓ.ϱάβδο η οποία έχει σταθερό µέτρο, οπότε η
θαηϱάβδος
μάδα . Σημ ΄Οταν
αρχίζει να ανεβαίνει. άθνμ ηηεξ Α αζθμύμε
ϱάβδος ϕτάσει
μζηό ηεξ θηκεηηθήξ ημο εκένγεηαξ πμο είκαη ζηνμθηθή µε ζηετηνζέζε Γ.
o
στη ϑέση (ΙΙ), όπου σχηµατίζει γωνία φ = 60
δύκαμε θάζεηε ζηε νάβδμ ε μπμία έπεη Fζηαζενό μέηνμ,
Π

κατακόρυφη, καταργείται η δύναµη ~ και η ϱάβδος


ϕτάνει στην κατακόρυφη ϑέση (ΙΙΙ), χωρίς γωνιακή τα-
δμξ ανπίδεη καχύτητα.
ακεβαίκεη. Όηακ ε νάβδμξ
Να υπολογίσετε : θηάζεη ζηε ζέζε (ΖΖ),
πηηάποκζε βανύηεηαξ θαη ε νμπή αδνάκεηαξ ημο θοιίκδνμο ςξ πνμξ ημκ
αηίδεη γςκία (α) Το µέτρο με ηεκ θαηαθόνοθε,
της γωνιακής θαηανγείηαη
ταχύτητας της ϱάβδου ε
ως προς τον άξονα
περιστροφής της στη ϑέση (ΙΙ).

αη ε ημο
νμθήξ νάβδμξ (ϐ)
θηάκεη.
Το έργο ζηεκ θαηαθόνοθε
της δύναµης ζέζε (ΖΖΖ),
F~ για τη περιστροφή πςνίξ
της ϱάβδου
από τη ϑέση (Ι) στη ϑέση (ΙΙ).
ύηεηα.
~.
(γ) Το µέτρο της δύναµης F
εηε:
(δ) Το ποσοστό του έργου της δύναµης F που µετατράπηκε
ηεξ γςκηαθήξ ηαπύηεηαξ ηεξ νάβδμο ςξ πνμξ ημκ άλμκα πενηζηνμθήξ ηεξ ζηε ζέζε
σε κινητική ενέργεια της ϱάβδου κατά τη περιστροφή της από τη ϑέση (Ι) στη ϑέση (ΙΙ).

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 31 http://www.perifysikhs.com

sikhs.wordpress.com
εξ δύκαμεξΦοζηθόξ
ναδεμεηνίμο, γηαMsc
ηε πενηζηνμθή ηεξ νάβδμο από ηε ζέζε (Ζ)Σειίδα
ζηε ζέζε
30 (ΖΖ).
μ πμζμζηό ημο ένγμο ηεξ δύκαμεξ πμο μεηαηνάπεθε ζε θηκεηηθή εκένγεηα ηεξ νάβδμο
ηε πενηζηνμθή ηεξ από ηε ζέζε (Ζ) ζηε ζέζε (ΖΖ).

κηαη ε νμπή αδνάκεηαξ


Φυσική Γ ηεξ νάβδμο
Λυκείου 2012 ςξ πνμξ άλμκα πενηζηνμθήξ πμο πενκά από7οημ
- 2013 Σετάθνμ ηεξ
Ασκήσεων

∆ίνονται η ϱοπή αδράνειας της ϱάβδου ως προς άξονα περιστροφής που περνά από το άκρο
θαη είκαη της Κθάζεημξ ζε αοηή: 1 , ε επηηάποκζε ηεξ
και είναι κάθετος σε αυτή : Icm = M L2 , η επιτάχυνση της ϐαρύτητας g = 10m/s2 .
3

∆.17. Στο σχήµα ϕαίνεται σε τοµή µια τροχαλία που αποτελείται από δύο ο-
ηεηαξ θαη .
µοαξονικούς κυλίνδρους µε ακτίνες R1 = 0, 2m και R2 = 0, 1m , που µπορεί να
περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από οριζόντιο άξονα, ο οποίος διέρχεται από
Σημ ζπήμα θαίκεηαη
το κέντρο ζετροχαλίας.
της ημμή μηα ηνμπαιία πμο απμηειείηαη από δύμ
λμκηθμύξ θοιίκδνμοξ με αθηίκεξ
Τα σώµατα θαη m1 = m2 = 2kg ,και
Σ1 και Σ2 έχουν ίσες µάζες πμο
εί κα πενηζηνέθεηαη πςνίξ ηνηβέξ γύνς από μνηδόκηημ άλμκα, μ μπμίμξ
είναι στερεωµένα µέσω νηµάτων που είναι τυλιγµένα στους
κυλίνδρους. Η τροχαλία και τα σώµατα Σ1 ,Σ2 είναι αρχικά

ής
εηαη από ημ θέκηνμ
ακίνηταηεξ ηνμπαιίαξ.
και τα Τα ζώμαηα
κέντρα µάζας θαη
των Σ1 ,Σ2 ϐρίσκονταιέπμοκ ίζεξ
στο ίδιο
οριζόντιο επίπεδο.
ξ θαη στιγµή
Τη χρονική είκαη tζηενεςμέκα μέζς
= 0 το σύστηµα κεμάηςκ
αφήνεται πμο να
ελεύθερο είκαη
μέκα ζημοξ θοιίκδνμοξ.
κινηθεί καιHτηηνμπαιία
χρονική θαη ηα ζώμαηα
στιγµή είκαη
t1 το σώµα Σ1 έχει ανπηθά
κατέβει

ικ
κατά h1 = 0, 4m.
ηα θαη ηα θέκηνα μάδαξ ηςκ βνίζθμκηαη ζημ ίδημ μνηδόκηημ
Α. Να δείξετε :
εδμ. Τε πνμκηθή ζηηγμή ημ ζύζηεμα αθήκεηαη ειεύζενμ κα θηκεζεί θαη
υσ
(α) ότι η ταχύτητα του σώµατος Σ1 είναι συνέχεια διπλάσια της ταχύτητας του σώµατος
μκηθή ζηηγμή ημ ζώμα Σ2 . έπεη θαηέβεη θαηά .
(ϐ) ότι το διάστηµα που διανύει το σώµα Σ1 είναι συνέχεια διπλάσιο του διαστήµατος
α δείλεηε: που διανύει το σώµα Σ2 .
Φ

Β. Τη χρονική στιγµή t1 να υπολογίσετε :


η ε ηαπύηεηα ημο ζώμαημξ είκαη ζοκέπεηα δηπιάζηα ηεξ ηαπύηεηαξ ημο ζώμαημξ
(γ) τη γωνιακή ταχύτητα της τροχαλίας.
.
ι-

η ημ δηάζηεμα πμο δηακύεη


(δ) το ημ ζώμα
ϱυθµό είκαη
µε τον οποίο ζοκέπεηα
το ϐάρος δηπιάζημ
του σώµατος Σ1 ημο δηαζηήμαημξ
µεταφέρει πμοσύστηµα.
ενέργεια στο δηακύεη
ώμα . ∆ίνονται : Η ϱοπή αδράνειας της τροχαλίας ως προς τον άξονα περιστροφής της είναι Icm = 0, 1kg · m2
ερ

και η επιτάχυνση της ϐαρύτητας g = 10m/s2 .

ε πνμκηθή ζηηγμή κα οπμιμγίζεηε:


Σηµείωση : Η τριβή ανάµεσα στην τροχαλία και στο νήµα είναι αρκετά µεγάλη, ώστε να µην
παρατηρείται ολίσθηση. Το νήµα είναι αβαρές. Να ϑεωρήσετε ότι τα σώµατα Σ1 και Σ2 δεν
ϕτάνουν στο έδαφος ούτε συγκρούονται µε την τροχαλία.
γςκηαθή ηαπύηεηα ηεξ ηνμπαιίαξ.
Π

∆.18. Η κατακόρυφη τροχαλία του σχήµατος, µάζας m = 3kg και ακτίνας r =


νοζμό με ημκ μπμίμ
0, 1m ημ βάνμξ να
, µπορεί ημοπεριστρέφεται
ζώμαημξ μεηαθένεη
χωρίς εκένγεηα
τριβές ζημ ζύζηεμα.
γύρω από οριζόντιο άξονα που
περνάει από το κέντρο της Ο και είναι κάθετος σε αυτήν. Στο αυλάκι της
τροχαλίας περνά νήµα που από το ένα άκρο του κρέµεται σώµα Σ2 µάζας m2 =
κηαη: Ε νμπή αδνάκεηαξ ηεξ ηνμπαιίαξ ςξ πνμξ ημκ άλμκα πενηζηνμθήξ ηεξ
2kg και στο άλλο άκρο του είναι δεµένος ένας κατακόρυφος τροχός (Σ1 ) που
έχει µάζα M = 4kg και ακτίνα R = 0, 2m.
(α) Ναθαη ε επηηάποκζε
υπολογίσετε ηεξ
το µέτρο τηςβανύηεηαξ
δύναµης F . που εικονίζεται στο σχήµα να
~ ώστε το σύστηµα
παραµείνει ακίνητο.
ίωζη: Ε ηνηβή ακάμεζα ζηεκστιγµή
Τη χρονική ηνμπαιία
t = 0 θαη
που ζημ κήμα είκαη
το σύστηµα ανθεηάείναι
του σχήµατος μεγάιε, ώζηε
ακίνητο, κα μεκτη
αυξάνουµε
δύναµη ακαριαία έτσι ώστε να γίνει F = 80N .
ηενείηαη μιίζζεζε. Τμ κήμα είκαη αβανέξ. Κα ζεςνήζεηε όηη ηα ζώμαηα θαη δεκ
μοκ ζημ έδαθμξ μύηε ζογθνμύμκηαη με ηεκ ηνμπαιία.
Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 32 http://www.perifysikhs.com
//perifysikhs.wordpress.com
ιεξ Γ. Ηαναδεμεηνίμο, Φοζηθόξ Msc Σειίδα 32
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

αηαθόνοθε ηνμπαιία ημο ζπήμαημξ,


θαη αθηίκαξ ,
ζηνέθεηαη πςνίξ ηνηβέξ γύνς από
α πμο πενκάεη από ημ θέκηνμ ηεξ Ο
εημξ ζε αοηήκ. Σημ αοιάθη ηεξ
κά κήμα πμο από ημ έκα άθνμ ημο
μάδαξ θαη ζημ
είκαη δεμέκμξ έκαξ θαηαθόνοθμξ

ής
(ϐ) Να υπολογίσετε την επιτάχυνση του σώµατος Σ2 . Για τη χρονική στιγµή που το σώµα Σ2
πμο έπεη μάδα θαη
έχει ανέλθει κατά h = 2m , να υπολογίσετε :
.
(γ) Το µέτρο της στροφορµής της τροχαλίας ως προς τον άξονα περιστροφής της.

ζεηε ημ μέηνμ ηεξ δύκαμεξ


κεημ.Τε πνμκηθή ζηηγμή ικ
(δ) Τη µετατόπιση του τροχού από την αρχική του ϑέση.
ώζηε ημ ζύζηεμα πμο εηθμκίδεηαη ζημ ζπήμα κα
(ε) Το ποσοστό του έργου της δύναµης F που µετατράπηκε σε κινητική ενέργεια του τροχού
πμο ημ ζύζηεμα ημο ζπήμαημξ είκαη αθίκεημ,
υσ
Σ1 κατά τη µετατόπιση του σώµατος Σ2 κατά h .
ύκαμε αθανηαία έηζη ώζηε κα γίκεη .
∆ίνονται η επιτάχυνση της ϐαρύτητας g = 10m/s2 , η ϱοπή αδράνειας της τροχαλίας
1 2
mr και του σώµατος Σ1 ως προς τον άξονα
ως προς τον άξονα περιστροφής της I =
γίζεηε ηεκ επηηάποκζε ημο ζώμαημξ .Γηα ηε πνμκηθή
2 ζηηγμή πμο ημ
1
Φ

2
περιστροφής του I1 = M R .
ακέιζεη θαηά , κα οπμιμγίζεηε:2
Σηµείωση : Η τριβή ανάµεσα στην τροχαλία και στο νήµα είναι αρκετά µεγάλη, ώστε να µην
ζηνμθμνμήξ ηεξ ηνμπαιίαξ ςξ πνμξ ημκ άλμκα πενηζηνμθήξ ηεξ.
Ο τροχός Σ1 κυλίεται χωρίς ολίσθηση.
ι-

παρατηρείται ολίσθηση. Το νήµα είναι αβαρές.

ζε ημο ηνμπμύ από ηεκ Θέλουµε


∆.19. ανπηθή ημοναζέζε.
µετρήσουµε πειραµατικά την άγνωστη ϱοπή αδράνειας δίσκου
ερ

µάζας m = 2kg και ακτίνας r = 1m. Για το σκοπό αυτό αφήνουµε τον δίσκο να
ό ημο ένγμο ηεξ δύκαμεξ
κυλίσει πμο μεηαηνάπεθε
χωρίς ολίσθηση ζε θηκεηηθή
σε κεκλιµένο εκένγεηαφ =
επίπεδο γωνίας ημο30o ξεκινώντας από
την ηρεµία. ∆ιαπιστώνουµε ότι ο δίσκος διανύει την απόσταση x = 2m σε χρόνο
ηά ηε t = 1s. μεηαηόπηζε ημο ζώμαημξ θαηά .
Π

(α) Να υπολογίσετε τη ϱοπή αδράνειάς του ως προς τον άξονα που διέρχεται από το κέντρο
µάζας του και είναι κάθετος στο επίπεδό του.
ηάποκζε ηεξ βανύηεηαξ , ε νμπή αδνάκεηαξ ηεξ ηνμπαιίαξ ςξ πνμξ
(ϐ) Από την κορυφή του κεκλιµένου επιπέδου αφήνονται να κυλίσουν ταυτόχρονα δίσκος
και δακτύλιος ίδιας µάζας M και ίδιας ακτίνας R. Η ϱοπή αδράνειας του δίσκου είναι
1
ζηνμθήξ ηεξ I1 = θαη
Mημο ζώμαημξ
R2 και ςξ Iπνμξ
του δακτυλίου 2 = Mημκ
R2άλμκα πενηζηνμθήξ
ως προς τους άξονες που διέρχονται από
2
τα κέντρα µάζας τους και είναι κάθετοι στα επίπεδά τους. Να υπολογίσετε ποιο από τα
σώµατα κινείται µε τη µεγαλύτερη επιτάχυνση.
. Συνδέουµε µε κατάλληλο τρόπο τα κέντρα µάζας των δύο στερεών, όπως ϕαίνεται και στο
σχήµα, µε ϱάβδο αµελητέας µάζας, η οποία δεν εµποδίζει την περιστροφή τους και δεν
ηνηβή ακάμεζα ζηεκ ηνμπαιία θαηΤοζημ
ασκεί τριβές. κήμα κυλίεται
σύστηµα είκαη ανθεηά μεγάιε,επίπεδο
στο κεκλιµένο ώζηε χωρίς
κα μεκ
να ολισθαίνει.

ιίζζεζε. Τμ κήμα είκαη αβανέξ. Ο ηνμπόξ θοιίεηαη πςνίξ μιίζζεζε.


Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 33 http://www.perifysikhs.com
Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

ής
K1
(γ) Να υπολογίσετε το λόγο των κινητικών ενεργειών όπου K1 η κινητική ενέργεια του
K2
δίσκου και K2 η κινητική ενέργεια του δακτυλίου.

(δ) Αν η µάζα κάθε στερεού είναι M = 1, 4kg , να υπολογίσετε τις δυνάµεις που ασκεί η

ικ
ϱάβδος σε κάθε σώµα. Να σχεδιάσετε τις πιο πάνω δυνάµεις.

∆ίνεται : g = 10m/s2 (Θέµα ∆ -Πανελλήνιες Εξετάσεις Μάης 2010)


υσ
∆.20. Αβαρής ϱάβδος µήκους 3d (d = 1m) µπορεί να στρέφεται γύρω από οριζόν-
τιο άξονα, που είναι κάθετος σε αυτήν και διέρχεται από το Ο. Στο άκρο Α που
ϐρίσκεται σε απόσταση 2d από το Ο υπάρχει σηµειακή µάζα mA = 1kg και στο
σηµείο Γ, που ϐρίσκεται σε απόσταση δ από το Ο έχουµε επίσης σηµειακή µάζα
mΓ = 6kg . Στο άλλο άκρο της ϱάβδου, στο σηµείο Β, είναι αναρτηµένη τροχαλία
Φ

µάζας M = 4kg από την οποία κρέµονται οι µάζες m1 = 2kg , m2 = m3 = 1kg . Η


τροχαλία µπορεί να περιστρέφεται γύρω από άξονα Ο΄.
ι-
ερ
Π

(α) Αποδείξτε ότι το σύστηµα ισορροπεί µε τη ϱάβδο στην οριζόντια ϑέση.


Κόβουµε το Ο΄Β, που συνδέει την τροχαλία µε τη ϱάβδο στο σηµείο Β.

(ϐ) Βρείτε τη γωνιακή επιτάχυνση της ϱάβδου, όταν αυτή σχηµατίζει γωνία 30o µε την κατα-
κόρυφο.

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 34 http://www.perifysikhs.com


Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

΄Οταν η σηµειακή µάζα mA ϕτάνει στο κατώτατο σηµείο, συγκρούεται πλαστικά µε ακίνητη
σηµειακή µάζα m4 = 5kg.

(γ) Βρείτε τη γραµµική ταχύτητα του σηµείου Α αµέσως µετά τη κρούση.


Στην αρχική διάταξη, όταν η τροχαλία µε τα σώµατα είναι δεµένη στο Β, κόβουµε το νήµα
που συνδέει µεταξύ τους τα σώµατα m2 και m3 και αντικαθιστούµε την mA µε µάζα m.

(δ) Πόση πρέπει να είναι η µάζα m, ώστε η ϱάβδος να διατηρήσει την ισορροπία της κατά τη
διάρκεια περιστροφής της τροχαλίας ;

Τα νήµατα είναι αβαρή, τριβές στους άξονες δεν υπάρχουν και το νήµα δεν ολισθαίνει στη τρο-
χαλία. ∆ίνεται : g = 10m/s2 ,και η ϱοπή αδράνειας της τροχαλίας ως προς άξονα που διέρχεται

ής
M R2
από το κέντρο της I = ( Θέµα ∆ - Πανελλήνιες Μάης 2011)
2

∆.21. Συµπαγής οµογενής δίσκος, µάζας M = 2 2kg και ακτίνας R = 0, 1m,

ικ
είναι προσδεδεµένος σε ιδανικό ελατήριο, σταθεράς k = 100N/m στο σηµείο
Α και ισορροπεί πάνω σε κεκλιµένο επίπεδο, που σχηµατίζει γωνία φ = 45o
µε το οριζόντιο επίπεδο, όπως στο σχήµα. Το ελατήριο είναι παράλληλο στο
R
υσ
κεκλιµένο επίπεδο και ο άξονας του ελατηρίου απέχει απόσταση d = από το
2
κέντρο (Ο) του δίσκου. Το άλλο άκρο του ελατηρίου είναι στερεωµένο ακλόνητα
στο σηµείο Γ.
Φ
ι-
ερ
Π

(α) Να υπολογίσετε την επιµήκυνση του ελατηρίου.

(ϐ) Να υπολογίσετε το µέτρο της στατικής τριβής και να προσδιορίσετε την κατεύθυνσή της.
Κάποια στιγµή το ελατήριο κόβεται στο σηµείο Α και ο δίσκος αµέσως κυλίεται, χωρίς να
ολισθαίνει, κατά µήκος του κεκλιµένου επιπέδου.

(γ) Να υπολογίσετε την επιτάχυνση του κέντρου µάζας του δίσκου.

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 35 http://www.perifysikhs.com


Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

(δ) Να υπολογίσετε τη στροφορµή του δίσκου ως προς τον άξονα√ περιστροφής του, όταν το
κέντρο µάζας του έχει µετακινηθεί κατά διάστηµα s = 0, 3 2m στη διεύθυνση του κεκλι-
µένου επιπέδου.

∆ίνονται : η ϱοπή αδράνειας οµογενούς συµπαγούς δίσκου ως προς άξονα που διέρχεται
1
κάθετα από το κέντρο του I = M R2 , η επιτάχυνση της ϐαρύτητας g = 10m/s2 (Θέµα Γ -
2
Επαναληπτικές Εξετάσεις Ιούνης 2012)

∆.22. Οµογενής ϱάβδος ΑΓ µήκους L = 4m και µάζας M = 3kg , µπορεί να


περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από κατακόρυφο άξονα που διέρχεται από το
σηµείο της Ο, το οποίο απέχει απόσταση L1 = 1m από το άκρο Α. Στο άκρο

ής
Γ της ϱάβδου έχουµε κολλήσει σηµειακή µάζα m2 = 2kg , ενώ στο σηµείο ∆ που
απέχει απόσταση L2 = 1, 8m από το σηµείο Ο, είναι δεµένο αβαρές και µη εκτατό
νήµα που είναι τυλιγµένο στο µικρό αυλάκι διπλής τροχαλίας ακτίνας r . Στην
περιφέρεια της τροχαλίας ακτίνας R = 0, 1m είναι τυλιγµένο αβαρές και µη
εκτατό νήµα, στο άλλο άκρο του οποίου είναι δεµένο σώµα µάζας m1 = 1kg . Το

ικ
σύστηµα στην αρχή ισορροπεί.
υσ
L/2 Σ

Ο Κ Δ m1
Φ

Α Γ m2
ι-

L1 L2

m3 υο
ερ

(α) (α1) Να υπολογιστούν οι δυνάµεις που ασκούνται στην ϱάβδο και να ϐρεθεί η ακτίνα r
του µικρού αυλακιού της διπλής τροχαλίας.
Π

(α2) Να ϐρεθεί η ϱοπή αδράνειας του συστήµατος ϱάβδου - σώµατος m2 , ως προς τον
άξονα περιστροφής.

(ϐ) Κάποια στιγµή το νήµα που συνδέει την ϱάβδο µε την τροχαλία κόβεται, οπότε η ϱάβδος
µαζί µε το σώµα που είναι στερεωµένο στο άκρο της αρχίζει να περιστρέφεται στο επίπεδο
του σχήµατος και το σώµα µάζας m1 αρχίζει να κατέρχεται περιστρέφοντας την τροχαλία,
µέσω του τεντωµένου νήµατος που δεν ολισθαίνει στο αυλάκι της. Να υπολογίσετε :

(ϐ1) Την γωνιακή επιτάχυνση της τροχαλίας και της ϱάβδου την στιγµή που κόβεται το
νήµα.
(ϐ2) Το µέτρο της ταχύτητας του σώµατος m1 ,όταν ϑα έχει ξετυλιχτεί νήµα µήκους l = 2m.
(ϐ3) Την ταχύτητα του σώµατος m2 στο άκρο της ϱάβδου την στιγµή που ϕτάνει στην
κατακόρυφη ϑέση για πρώτη ϕορά.

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 36 http://www.perifysikhs.com


Φυσική Γ Λυκείου 2012 - 2013 7ο Σετ Ασκήσεων

(γ) ΄Οταν η ϱάβδος ϕτάσει στην κατακόρυφη ϑέση, συγκρούεται πλαστικά µε σηµειακή µάζα
m3 = 11kg , οποία κινείται οριζόντια µε ταχύτητα υ0 µε ϕορά προς τα δεξιά. Η σύγκρου-
ση γίνεται στο κέντρο Κ της ϱάβδου. Αµέσως µετά την σύγκρουση η ϱάβδος έχει ϕορά
περιστροφής αντίθετη της αρχικής και ακινητοποιείται στιγµιαία όταν γίνει οριζόντια. Να
υπολογίσεται :

(γ1) Το µέτρο της στροφορµής της ϱάβδου ελάχιστα πριν τη σύγκρουση.


(γ2) Το µέτρο της ταχύτητας υ0 .

∆ίνεται g = 10m/s2 . Η ϱοπή αδράνειας της ϱάβδου ως προς άξονα που διέρχεται από
1
το κέντρο µάζας της είναι Icm = 12 M L2 , ενώ η ϱοπή αδράνειας της διπλής τροχαλίας είναι
2
Iτ ρoχ = 0, 09kgm .

ής
ικ
υσ
Φ
ι-
ερ
Π

Βασική πηγή : study4exams.gr

Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου 37 http://www.perifysikhs.com

You might also like