Professional Documents
Culture Documents
Beton Katkı Maddeleri PDF
Beton Katkı Maddeleri PDF
Beton Katkı Maddeleri PDF
Sakarya Üniversitesi
Beton Katkı Maddeleri
Betonun birtakım özelliklerini iyileştirmek amacıyla beton
içerisindeki çimento miktarını baz alarak belli oranlarda katılan
organik veya inorganik kökenli maddeler katkı maddesi olarak
adlandırılırlar.
Mineral katkılar
Betonun bazı özelliklerini iyileştirmek veya betona özel
nitelikler kazandırmak amacıyla kullanılan ince öğütülmüş
malzeme.
KİMYASAL BETON KATKILARI
TS EN 934-2
KİMYASAL KATKILAR
Betonun taze ve/veya
sertleşmiş haldeki özelliklerini
değiştirmek için karıştırma
işlemi sırasında betona,
çimento kütlesinin %5’ini
geçmemek üzere, katılan
organik veya inorganik kökenli
kimyasallar katkı maddesi
olarak adlandırılırlar.
KİMYASAL KATKILAR
Katkı maddeleri çoğunlukla beton karışım
suyuna katılır. Gereğinden fazla kullanıldığında
aksi etkiler oluşturabileceği gibi yine
gereğinden az kullanıldığı taktirde hiç bir
faydası olmayabilir.
Kimyasal Katkı Maddelerinin
Betonda Kullanımı
1960 lı yıllara kadar betonda katkı
maddelerinin kullanılması gereksiz görülmüştü.
Sonrasında Beton kimyasal katkı maddeleri
Betonun vazgeçilmez bir parçası haline
gelmiştir. Batı ülkelerinde üretilen betonların
%50’sinden fazlasında katkı maddesi
kullandığı gözlemlenmektedir.
Kimyasal Katkı Maddelerinin
Betonda Kullanımı
Kimyasal katkı maddelerinin kullanımı artık
yaygınlaşmış durumdadır. Katkısız beton
üretimi pek tercih edilmeyen bir durumdur.
Fakat, uygulama gerektiği gibi yapılmaz ise,
katkı maddesinden iyi sonuç alınmaz.
Karışım hesabı, üretimi ve kürü yöntemlere
uygun yapılmaz ise, betonun kalitesi katkı
maddesi ile iyileştirilemez.
Kimyasal Katkı Maddelerinin
Betonda Kullanımı
Katkı maddelerinin amaç dışında bazı olumsuz
yan etkileri de vardır.
Beton katkı maddeleri kullanıldıkları betonda,
çimento ve ikincil bağlayıcı maddelerle ve aynı
anda kullanılan diğer kimyasal katkı
maddeleriyle uyumsuzluk gösterebilirler.
Kimyasal Katkı Maddelerinin
Betonda Kullanımı
Katkı maddeleri genellikle çimento dozajının
yüzdesi olarak katılır ve sonuç alınmaya
çalışılır. Onun için bu oranlamaya dikkat
edilmesi gerekir. Çünkü kimyasal katkılar ek
maliyet getiren öğelerdir. Bu nedenle beton
teknolojisinde kimyasal katkıları çok bilinçli
kullanmak zorunludur.
Kimyasal Katkı Maddeleri
• Su azaltıcı/akışkanlaştırıcı katkı
• Yüksek oranda su azaltıcı/süper akışkanlaştırıcı
• Su tutucu katkı
• Hava sürükleyici katkı
• Priz hızlandırıcı katkı
• Sertleşmeyi hızlandırıcı katkı
• Priz geciktirici katkı
• Su geçirimsizlik katkısı
• Priz geciktirici/su azaltıcı/akışkanlaştırıcı katkı
• Priz geciktirici/yüksek oranda su azaltıcı/süper akışkanlaştırıcı
• Priz hızlandırıcı/su azaltıcı/akışkanlaştırıcı katkı
1.Su azaltıcı/akışkanlaştırıcı
katkı
Eşit Kıvamda
Kıvamı değiştirmeden su miktarının
Su azaltma : En az % 5
azalmasını sağlayan veya su miktarı
Dayanım Artışı:
değişmeden çökmeyi/yayılmayı % 110 (7 gün), % 110 (28 gün)
artıran veya her iki etkiyi birlikte Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2
oluşturan kimyasal katkı. üzerinde (hacimce)
Avantajları
Su/Çimento
Kıvam
İşlenebilirlik
Yerleştirme
Dayanım
Pompalanma
Su geçirmezlik
Akışkanlaştırıcı katkıların
çalışma prensibi
2.Yüksek oranda su azaltıcı/süper
akışkanlaştırıcı katkı
Avantajları
Su/Çimento
Kıvam
İşlenebilirlik
Yerleştirme
Dayanım
Pompalanma
Su geçirmezlik
2.Yüksek oranda su azaltıcı/süper
akışkanlaştırıcı katkı
Eşit Su/Çimento
Betonda kıvamı değiştirmeden su Kıvam artışı :en az 12 cm veya
miktarının yüksek oranda azalmasını Yayılma artışı : en az 16 cm
sağlayan veya su miktarı Kıvam koruma : 30 dakika sonra şahit beton
kıvamının altına düşmemeli
değişmeden çökmeyi yüksek oranda
Basınç dayanımı:Şahit betonun en az
artıran veya her iki etkiyi birlikte
% 90’ı (28 gün)
oluşturan kimyasal katkı Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2
üzerinde (hacimce)
Avantajları
Su/Çimento
Kıvam
İşlenebilirlik
Yerleştirme
Dayanım
Pompalanma
Su geçirmezlik
3.Su Tutucu Katkılar
Eşit Kıvamda
Terlemeyi azaltarak su kaybını Terleme : Deneme betonu ,şahit betonun en
düşüren kimyasal katkılar çok % 50’si
Basınç dayanımı:Şahit betonun en az
% 80’ı (28 gün)
Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2
üzerinde (hacimce)
Avantajları
Geniş yüzeyli betonlarda ,su kaybından
(terleme) kaynaklanabilecek oturmaları
engeller
Yüzey dayanımını arttırır.
Plastik rötre çatlaklarını azaltır.
4.Hava Sürükleyici Katkılar
Eşit Kıvamda
Karıştırma sırasında taze betona Hava miktarı (sürüklenmiş) :şahit betonu
kontrollü miktarda küçük,düzgün hacimce en az % 2,5 üzerinde
dağılmış ve sertleşme sonrasında da Toplam hava miktarı : %4-%6
Hava boşluğu karekteristikleri (sertleşmiş
kalıcı hava kabarcığı sürükleyen
betonda) : En çok 0,20 mm
kimyasal katkı Basınç dayanımı :deneme betonu şahit
betonun en az % 75’i
Avantajları
Donma –çözülmeye karşı dayanıklılık
İşlenebilirlik
Düşük geçirimlilik
5.Priz Hızlandırıcı Katkılar
Eşit Kıvamda
Karışımın, plastik halden katı hale Priz başlangıcı :20 C de: deneme betonu
geçmeye (prizin) başlama süresini için en az 30 dakika
kısaltan kimyasal katkı 5 C de :deneme betonu için, şahit betonun
en çok % 60’ı
Basınç dayanımı : Şahit betonun en az %
80’i (28 günde)
Avantajları
Soğuk havalarda betonu don etkisinden
korumak
Erken mukavemet istenen yapılar
6.Sertleşme Hızlandırıcı
Katkılar
Eşit Kıvamda
Priz süresini etkileyerek veya
Basınç dayanımı :20 C de ve 24 saatte:
etkilemeksizin betonun erken deneme betonu, şahit betonun %120
dayanım kazanma hızını artıran 20 C de ve 28 günde :deneme betonu şahit
kimyasal katkı betonun en az % 90’ı
5 C de ve 48 saatte: deneme betonu şahit
betonun en az % 130
Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2
üzerinde (hacimce)
Avantajları
Erken yüksek mukavemet
Buhar kürü süresini ve derecesini azaltır
Kalıp alma süresini azaltır
7.Priz Geciktirici Katkılar
Eşit Kıvamda
Karışımın, plastik halden katı
Priz başlangıcı :deneme betonu ,şahit
hale geçmeye (prizin) başlama betondan en az 90 dakika fazla
süresini uzatan kimyasal katkı. Priz sonu : deneme betonu, şahit betondan
en çok 360 dakika sonra
Basınç dayanımı :deneme betonu şahit
betonun en az % 80’i (7 gün de), en az
% 90’ı (28 gün de)
Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2
üzerinde (hacimce)
Avantajları
Soğuk derzlerin önlenmesi
Betonun uzun mesafelere taşınması
Hava sıcaklığının yüksek olduğu durumlar
Kütle betonu dökümüne imkan tanıması
8.Su Geçirimsizlik Katkısı
Eşit Kıvam veya eşit su/çimento oranı
Sertleşmiş betonun kılcal su Kılcal su emme : 7 günlük kürden sonra, 7
emmesini azaltan kimyasal katkı günlük deney için; en çok % 50’si
90 günlük kürden sonra, 28 günlük deney için;
deneme betonu en çok % 60’ı
Basınç dayanımı : 28 günde deneme betonu
şahit betonun en az % 85’i
Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2
üzerinde (hacimce)
Avantajları
Su yapılarında (Baraj, tünel,arıtma, havuz, su
deposu vb.)
Bina temel, çatı betonlarında
9.Priz geciktirici/Su
azaltıcı/akışkanlaştırıcı
Eşit Kıvamda
Su azaltıcı/akışkanlaştırıcı katkının Basınç dayanımı: deneme betonu, şahit
etkisini(asıl amaç) ve priz geciktirici betonun en az % 100 (28 gün de)
katkının etkisini(tali amaç) birlikte Priz süresi : Priz başlangıcı :deneme
betonu şahit betondan en az 90 dakika fazla
oluşturan kimyasal katkı.
Priz sonu :deneme betonu şahit betondan
en çok 360 dakika sonra
Su azaltma:Şahit betona göre en az %5
Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2
üzerinde (hacimce)
Avantajları
Döküm ve işleme süresi
rahattır,işlenebilirlik süresini artırır
Soğuk derzi önler
10.Priz geciktirici/yüksek oranda
su azaltıcı/süper akışkanlaştırıcı
Eşit Kıvamda
Yüksek oranda su azaltıcı/süper Basınç dayanımı: deneme betonu, şahit
akışkanlaştırıcı katkının etkisini (asıl betonun en az % 100 (7 gün),
amaç) ve priz geciktirici katkının % 115 (28 gün)
Priz süresi : Priz başlangıcı :deneme betonu
etkisini (tali amaç) birlikte oluşturan şahit betondan en az 90 dakika fazla
katkı Priz sonu :deneme betonu şahit betondan en
çok 360 dakika sonra
Su azaltma:Şahit betona göre en az %12
Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2
üzerinde (hacimce)
Avantajları
Döküm ve işleme süresi rahattır,işlenebilirlik
süresini artırır
Soğuk iş derzlerini önler
Yüksek nihai mukavemet sağlar
10.Priz geciktirici/yüksek oranda
su azaltıcı/süper akışkanlaştırıcı
Eşit Su/Çimento
Yüksek oranda su azaltıcı/süper Kıvam koruma : 60 dakika sonra şahit beton
akışkanlaştırıcı katkının etkisini (asıl kıvamının altına düşmemeli
amaç) ve priz geciktirici katkının Basınç dayanımı:Şahit betonun en az
etkisini (tali amaç) birlikte oluşturan % 90’ı (28 gün)
Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2
katkı
üzerinde (hacimce)
Avantajları
Döküm ve işleme süresi rahattır,işlenebilirlik
süresini artırır
Soğuk iş derzlerini önler
Yüksek nihai mukavemet sağlar
11.Priz Hızlandırıcı su azaltıcı
Eşit Kıvamda
Su azaltıcı/akışkanlaştırıcı Priz başlangıcı :20 C de: deneme betonu
için en az 30 dakika
etkisini (asıl amaç) ve priz
5 C de :deneme betonu için, şahit betonun
hızlandırıcı katkının etkisini (tali en çok % 60’ı
amaç) birlikte oluşturan etki. Basınç dayanımı : 28 günde deneme
betonu şahit betonun en az % 100’ü
Su azaltma : En az % 5
Avantajları
Soğuk havalarda betonu don etkisinden
korumak
Erken mukavemet istenen yapılar
TS EN 934-2 Standardında tarif edilen tüm katkılar
Çizelge 1 de verilen özelliklere uygun olmalıdır.
MİNERAL KATKILAR
• PUZOLANLAR
– UÇUCU KÜL
– YÜKSEK FIRIN CÜRUFU
– SİLİS DUMANI
– TRAS
• DİĞERLERİ
– TAŞ UNU
• KALKER UNU
• FİLL
MİNERAL KATKILAR
Betonda katkı maddesi olarak kullanılan mineral
malzemelerin mutlaka ince taneli durumda olmaları
gerekmektedir.
Yüzeyde Derinlerde
amorf yapı büyük kristalli yapı
DOĞAL PUZOLANLAR
VOLKANİK KÖKENLİ DOĞAL PUZOLANLAR
• Volkanik camlar,
• volkanik tüfler,
• traslar ve
• volkanik küller olarak çeşitleri vardır.
DOĞAL PUZOLANLAR
Volkanik camlar,
• Volkanik camlar, şiddetli volkanik püskürmeler esnasında
bırakılan sıvı lavların soğuması sonucu oluşurlar.
• Bu malzemeler puzolanik aktivite karakteristiklerini esas
olarak, düzensiz yapıdaki alumina silikat camlarından elde
ederler.
DOĞAL PUZOLANLAR
VOLKANİK TÜFLER VE TRAS
• İtalya’da Segni-latium, Almanya’da
Ren trası,
• Türkiye’de Kula curufu ve Kayseri
trası volkanik tüflerin ve trasların
tipik örnekleridir.
• Riyolit tüfler, dazit tüfler ve zeolit
tüfler en iyi puzolanik
malzemelerdir.
• Andezit, bazalt ve bazalt tüfü,
genellikle kalite ve performans
açısından yeterli değildir.
• Değişik tip traslar içinde, augite,
apatit, biotit, magnetit, muskovit,
hematit, kristobalit, kaolinit, illit,
mika ve hornblend gibi mineraller
mevcuttur.
DOĞAL PUZOLANLAR
İnce taneli durumdaki doğal puzolanların bağlayıcı olarak
görev yaptıkları değişik kullanım tarzları mevcuttur.
(1) Söndürülmüş kireçle ve suyla birleştirilerek, çok eski
zamanlarda olduğu gibi, doğrudan kullanılabilmektedirler.
(2) Portland – puzolan tipi çimento üretiminde, portland
çimentosunun klinkeriyle birlikte öğütülerek
kullanılmaktadırlar.
(3) Beton katkı maddesi olarak kullanılmaktadırlar.
Metal endüstrilerinin
yan ürünüdür
ÖĞÜTÜLMÜŞ GRANÜLE
YÜKSEK FIRIN CÜRUFU
Demirin yoğunluğu, yabancı maddeler topluluğunun
yoğunluğundan daha yüksek olduğu için, eriyik durumundaki
demir, fırının en alt bölümünde ve eriyik durumundaki diğer
malzemeler ise demirin hemen üzerinde yer almaktadır.
Demir ve diğer malzeme topluluğu ayrı ayrı çıkışlardan
dışarı çıkartılmaktadır. Elde edilen yabancı maddeler
topluluğu ‘yüksek fırın cürufu’ olarak adlandırılmaktadır.
ÖĞÜTÜLMÜŞ GRANÜLE
YÜKSEK FIRIN CÜRUFU
Öğütülmüş granüle yüksek fırın cürufu, uygulamada aynen
ince taneli doğal puzolanlar veya uçucu küller gibi kullanım
alanı bulabilmektedir. Yani;
· Kalsiyum hidroksitle sulu ortamda birleştirilerek, hidrolik
bağlayıcı madde olarak doğrudan kullanıla bilmekte,
· Portland çimentosu klinkeri ve küçük miktarda alçı taşı ile
birlikte öğütülerek ‘cüruflu çimento’ üretiminde
kullanılabilmekte ,
• Beton kattı maddesi olarak kullanılabilmektedir.
PİRİNÇ KABUĞU KÜLÜ
Çeltik bitkisi, yeryüzünde
buğdaydan sonra en fazla
üretilen tahıldır. Çeltik
fabrikalarda işlenerek pirinç elde
edilir. Pirinç, dünya nüfusunun
hemen hemen yarısının en
önemli besin maddesidir.
Ekilebilen alanların %11'inde yani
yaklaşık 145 Milyon Hektar'da
pirinç ekimi yapılmaktadır.