TILAWAH F4 d) tunjuk & ajar manusia cara beribadat

2.3 Perkara Ghaib

1 - MANUSIA PERLU BERSYUKUR 1. Perkara ghaib ialah apa2 yg x dpt dilihat oleh
pancaindera manusia.
1.1 Ayat Kefahaman 2. Hanya diketahui melalui al-Quran dan hadis serta kajian
1. Huraian Ayat: mendalam
a) Allah jadikan manusia sbg khalifah di muka bumi ini. 3. Perkara ghaib yg diketahui oleh Allah sahaja
b) Sebelum jadi, iblis bantah & tak mahu tunduk kpd a) hari berlakunya kiamat
manusia. b) rezeki seseorang
c) Malaikat juga cadangkan supaya Allah tak cipta manusia c) kejadian manusia
kerana bimbang akan berlaku kerosakan di muka bumi ini. d) ajal maut, jodoh dan tanah kubur
d) Lepas Allah terangkan, malaikat akur dan serta sujud 4. Perkara ghaib yg telah berlaku
kpd manusia. a) kisah nabi dan rasul
2. Nikmat Allah: b) kemusnahan umat terdahulu
a) iman dan Islam 5. Perkara ghaib yg wujud tapi xleh lihat oleh pancaindera
b) kemerdekaan dan keamanan manusia:
c) kesihatan tubuh badan a) malaikat
d) akal fikiran b) iblis, syaitan dan jin
e) kesempurnaan fizikal c) syurga & neraka
6. Perkara ghaib yg akan berlaku dan wajib dipercayai
1.2 Cara Bersyukur a) kemunculan Nabi Isa pd hampir kiamat
1. Hati, iaitu sentiasa mengingati Allah swt b) kewujudan dajjal yg dtg musnahkan umat Islam
2. Lidah, iaitu sentiasa mengucapkan Alhamdulillah klau c) kewujudan Yakjuj dan Makjuj
dpt nikmat drpdnya 7. Perkara ghaib yg manusia dpt melalui ilmu & kajian
3. Tubuh Badan, iaitu dgn gunakan nikmat ke arah a) tumbuh-tumbuhan yg boleh jadi ubat
kebaikan seperti zakat. b) jenis2 logam dan bahan galian
8. Salah faham tentang perkara ghaib:
1.3 Kemungkaran Manusia a) Mariam adalah tuhan Ibu.
Kaum Nikmat Bentuk Balasan b) Nabi Isa adalah anak Allah swt
Kemungkaran c) samakan taraf nabi dan rasul dgn Allah swt
'Aad a) tanah subur a) kufur a) dibinasakan
b) mewah terhadap oleh angin puting 2.4 Tugas Manusia:
hasil tanah ajaran allah beliung 1. Mengabdikan diri kpd Allah - utk capai kebahagiaan
b) tolak ajaran b) memusnahkan dunia & akhirat kelak
Nabi Hud diri & harta
2. Mengikut sunah & ajaran R
Thamud a) kekayaan & a) angkuh a) dibinasakan
3. Berusaha mencari khazanah alam & gunakan sebaiknya
kemewahan b) tuduh Nabi oleh halilintar
hidup Soleh pendusta b) gempa bumi 4. Berfikir berlandaskan wahyu Allah swt
dahsyat
Lut a) kemewahan a) tolak ajaran a) allah 2.5 Khazanah Alam
melimpah Nabi Lut menterbalikkan 1. Cara meneroka alam :
ruah b) buat bumi sadum a) berfikir & berikhtiar utk cari khazanah alam
homoseksual tersembunyi
b) mendalami ilmu yg berkaitan
1.4 Manusia Sbg Khalifah c) hasilkan produk drpd khazanah tu utk manfaat org ramai
1. Amanah manusia :
a) tegakkan agama Allah 2.6 Pengajaran Ayat
b) guna sumber alam utk kebaikan manusia & hidupan lain 1. Kita wajib mentaati Allah swt dan RasulNya
c) jauhi kezaliman dan penindasan 2. Para rasul adalah penyampai wahyu Allah
d) membangun & urus manusia serta alam dgn baik
2. Cara Allah hapuskan yg ingkar 3 - LARANGAN MEMPERSENDAKAN AGAMA
a) secara keseluruhannya sama ada beriman atau x
b) melenyapkan kemerdekaan sedikit sampai jd umat
lemah
3.2 Larangan Mempersendakan Agama
1. Cara:
a) lisan, iaitu dgn mengatakan puasa x wajib ke atas
2 - RASUL PENYAMPAI WAHYU dirinya, solat rugikan masa & hina org yg bertaqwa
b) perbuatan, iaitu dgn bangga buat maksiat
2.2 Rasul Penerima & Penyampai c) langgar hukum syariat, iaitu x solat, makan siang hari
1. Rasul ialah lelaki pilihan Allah swt yg diutus kpd manusia bulan Ramadhan, x bayar zakat
utk menyampaikan wahyu. d) x kuasai bidang ilmu sehingga agama dianggap sbg x
2. Peranan: bertamadun.
a) membetulkan akidah manusia drpd sesat 2. Golongan yg mempersendakan:
b) menjelaskan syariat dan peraturan utk capai a) Musyrikin, ialah org yg menyekutukan allah swt
kebahagiaan dunia & akhirat
c) mendidik manusia berakhlak mulia
b) Munafik, ialah org yg menyembunyikan kekufurannya
dan zahirkan keislaman
c) Murtad, ialah org yg keluar drpd Islam
d) Asi, ialah org yg langgar perintah agama tpi x ingkarinya.
(cth tak solat walaupun kata solat tu wajib)
3.3 Tuntutan Agama
1. Perkara2:
a) berusaha bersungguh-sungguh utk amalkan ajaran Islam
b) beramal soleh dan menjauhi kemungkaran
c) berwaspada drpd golongan yg sendakan agama
d) majukan diri & masyarakat Islam dlm pelbagai bidang.
3.4 Harta & Pangkat Ujian Allah
1. Harta ialah segala bentuk kekayaan yg jadi rebutan
semua org & dpt menentukan taraf dlm masyarakat
2. Pangkat ialah kelebihan yg dimiliki oleh seseorang dlm
masyarakat.
3. Pendapat golongan antihadis:
a) al-Quran shj yg dtg drpd Allah
b) hadis dh tercemar & pelbagai perubahan telah jd
c) Quran yg sempurna klau seseorang itu masih berpegang
pd hadis (mereka dh sangsi kesempurnaan Quran)
d) hadis byk peringkat, termasuk hadis2 palsu
4. Cara tolak hujah antihadis dgn menyatakan:
a) hadis terangkan perkara dlm Quran
b) Quran perintahkan kita supaya pegang teguh dgn ajaran
hadis
c) hadis sumber kedua hukum Islam selepas Quran
4 - HIDAYAH MILIK ALLAH
4.2 Hidayah Milik Allah
1. Hidayah dari segi bahasa ialah cahaya petunjuk drpd
Allah SWT
2. Hidayah dari segi istilah ialah cahaya petunjuk ke arah
kebenaran yg dianugerahkan oleh Allah kpd sesiapa yg
dikehendakiNya.
3. Ciri org dpt hidayah :
a) amalkan ajaran Islam dgn ikhlas
b) menjalankan kehidupan seharian berdasarkan syariat
Islam.
c) benci dan mengelak drpd melakukan perkara maksiat
4. Cara terus dpt hidayah :
a) sentiasa doa kpd Allah agar iman teguh & kekal hidayah
b) sentiasa melakukan kebaikan & buat kebajikan
c) tunaikan suruhan Allah , tinggalkan larangannya
4.3 Manusia Tidak Berkuasa Memberikan Hidayah
1. Tanda2 org dpt dh hidayah:
a) jiwanya akan cenderung ke arah akhirat
b) slalu jauhkan diri drpd tipu daya dunia
c) sedia menghadapi kematian
2. Tanda2 golongan sesat:
a) susah terima kebenaran
b) sikap sombong & tolak ajaran Allah
c) benci ajaran Islam
3. Golongan yg x dpt hidayah:
a) kafir
b) fasik
c) pengkhianat
d) org zalim
e) org yg sesat
f) Asi ( golongan derhaka)
4.4 Manusia Perlu Memohon Hidayah
1. Tujuan akal dikurniakan:
a) berfikir tentang kejadian alam
b) sentiasa memikirkan tanda2 kuasa Allah
c) mencari bukti kewujudan Allah
4.5 Tugas Menyampaikan Dakwah
1. Tugas:
a) mengajak org bukan Islam utk menganut agama Islam
b) ajak umat Islam supaya amalkan ajaran Islam dgn
sempurna
c) sebarkan ajaran Islam & jaga kesuciannya
2. Cara laksanakan dakwah:
a) cara yg bijaksana (berhikmah)
b) bg nasihat & teguran yg membina
c) berbinang utk cari kebenaran dgn ahsan.
3. Ahsan ialah berbicara, memberikan idea dan bertingkah
laku yg baik yg membolehkan org bukan Islam dpt
menerima kebenaran Islam.
4.6 Tanda baru dikurniakan Hidayah :
a) berubah drpd x beriman kpd hamba beriman kpd Allah
& RasulNya
b) peningkatan usaha dlm tunaikan ibadat fardu & sunat
c) melakukan kebaikan & meninggalkan kemungkaran
5 - AKIDAH TERAS KEHIDUPAN
5.4 Tugas & Tanggungjawab Manusia
1. 3 bidang:
a) Al-Ibadah - ibadat merangkumi ibadat seperti solat, haji,
puasa dan ibadat umum seperti bekerja, belajar & apa2 yg
berfaedah.
b) Al-Khilafah - manusia perlu melaksanakan ajaran Islam
dlm kehidupan & mentadbir bumi ikut kehendak Allah
cthnya mendidik anak, melaksanakn undang2 Islam dan
adil dlm pemerintahan.
c) Al-Imarah (Pembangunan) - manusia perlu berusaha
membangunkan diri & masyarakat dlm bidang spiritual &
material utk majukan masyarakat & negara demi masa dpn
2. Tugas Manusia di Bumi Tertakluk kpd 2 Hubungan:
a) Hablum Minallah ( hubungan dgn Allah ) - seperti solat,
puasa & haji.
b) Hablum Minannas ( hunungan baik sesama manusia) -
seperti berjual beli (peningkatan ekonomi), adab berjiran &
taat kpd perintah
5.6 Hikmah Allah beri Ujian kpd Manusia
1. sbg ujian supaya mereka sentiasa berusaha ke arah lebih
baik
2. utk bg kesedaran kpd manusia utk igt Allah
3. utk didik x mudah lupa idri
4. mendekatkan diri dgn allah dan + ketakwaannya
6 - CIRI2 MUKMIN BERJAYA
6.2 Huraian Ayat
1. Cth hubungan dgn Allah
a) sentiasa memelihara waktu solat fardu
b) tunaikan solat dgn khusyuk
c) keluarkan zakat bila cukup syarat
2. Cth hubungan dgn manusia
a) tunaikan amanah
b) tepati janji
c) jaga kehormatan diri sendiri & org lain 6.8 Menjaga Waktu Solat
1. Menjaga waktu solat ialah menunaikan solat fardu pada
6.3 Ciri2 Mukmin Berjaya waktunya dan sebaik-baiknya adalah pada awal waktu.
1. Beriman kpd Allah swt 2. Perlu ditunaikan dgn sempurna rukun qauli ( ialah
2. Tunaikan solat dgn khusyuk pengucapan menggunakan lidah seperti bacaan2 dlm solat
3. Jaga kehormatan diri dan keluarga ) , qalbi ( ialah melibatkan hati seperti niat kerana Allah, x
4. Tunaikan amanah & tepati janji igt perkara lain dlm solat ) dan fikli ( ialah rukun yg
melibatkan perbuatan dan anggota badan seperti rukuk,
6.4 Panduan Khusyuk dlm Solat iktidal, duduk antara dua sujud dsb )
1. Agungkan kebesaran Allah swt
2. x igt perkara lain yg bersifat keduniaan 7 - NASIHAT LUQMAN AL-HAKIM
3. faham dan hayati maksud ayat & lafaz solat
4. memastikan suasana & tempat solat aman serta sesuai 7.2 Latar Belakang
5. ikhlas 1. Digelar al-Hakim kerana mempunyi kebijaksanaan kata2
6. letakkan diri sbg seorang hamba
7.3 Inti Sari Ayat
6.5 Mengeluarkan Zakat 1. Nasihat :
1. Zakat dari segi bahasa ialah subur, bertambah dan a) jgn syirik kpd Allah
berkat. b) buat baik kpd kedua2 ibu bapa
2. Zakat dari segi istilah ialah mengeluarkan sebahagian c) x boleh sifat sombong dan takbur dgn kelebihan diri
drpd harta tertentu, diberi kpd golongan tertentu dgn d) sabar dlm hadapi dugaan
syarat2 tertentu. e) tunaikan solat 5 waktu
f) amar makruf nahi mungkar
3. Tujuan :
g) x pandang rendah org lain
a) bantu org fakir miskin 2. Hukum laksanakan : wajib
b) membersihkan diri drpd sifat kedekut dan bakhil 3. Ibu menanggung kesusahan ketika mengandung, melahirkan
c) sbg perangsang atau motivasi untuk yg menerima dan membesarkan anak manakala bapa berusaha mencari
supaya sentiasa berusaha mencari rezeki nafkhah.
d) pupuk perpaduan 4. Cara hormat:
e) tingkatkan ekonomi a) dgr nasihat
4. Peranan pusat pungutan zakat : b) sopan santun
a) memungut dan mengumpul wang dan harta zakat c) patuh arahan selagi x tentang agama
5. Anak derhaka ialah anak yg tidak mendengar ckp ibu bapa
b) mengagihkan wang hasil zakat kpd golongan yg perlu
6. Berbuat baik ialah melakukan perkara yg disukai oleh org
c) mengenalpasti golongan yg termasuk dlm asnaf zakat ramai dan menepati kehendak Allah swt
dan memberi latihan dlm kemahiran & bantu segi modal 7. Cth berbuat baik :
5. Cara terbaik tolong dieorang: a) hormat ibu bapa
a) bg kesedaran b) bersedakah
b) bg kemahiran ikut kesesuaian mereka c) berdakwah
c) bg bantuan kewangan d) buang duri di jln raya
d) mencari pasaran utk mereka mulakan perniagaan 8. Berdakwah ialah menyeru, mengajak dan menyuruh org ramai
6. Punca umat Islam still miskin: mengamalkan ajaran Islam yg sebenar & mencegah perkara yg
buruk, keji dan mungkar.
a) pengurusan wang zakat x efektif
9. Dlm istilah agama disebut sbg "amar makruf nahi mungkar"
b) minda org fakir dan miskin yg susah nak ubah 10. Cara dakwah
c) xda kesedaran malah berbangga terima zakat a) berhikmah atau bijaksana
b) nasihat yg baik
6.6 Menjaga Kehormatan Diri c) berdialog dgn lembut dan berkesan
1. Cara 11. Sifat pendakwah:
a) aurat a) lemah lembut
b) sabar jalankan dakwah
b) pergaulan takleh bebas
c) ikhlas & jujur keran Allah
c) jauhi zina d) berpengetahuan tinggi dlm pelbagai bidang
12. Cth bersyukur:
6.7 Pelihara Amanah & Tepati Janji a) melakukan kebaikan dgn nikmat yg dpt
1. Amanah ialah tangguungjawab yg perlu dijaga & b) berterima kasih
dilaksanakan dgn sempurna. c) mengenang jasa
2. Menepati janji ialah melaksanakan sesuatu yg dijanjikan 13. Panduan ketika bersua muka :
dgn tepat, betul dna memenuhi kehendak merek yg a) tegur sapa dgn ramah
b) manis muka bila bertemu
membuat janji
c) lihat wajah org yg ckp
3. Tanda2 Munafik : 14. Ciri2 org sombong
a) gaduh lampau batas a) percakapan, dgn meninggikan diri sendiri, merendahkan
b) ckp bohong kebolehan org lain serta bercerita tentang kehebatan diri.
c) mungkir janji b) perbuatan, dgn memandang ke atas, mendabik dada,
d) pecah amanah menghentak kaki dan memandang sinis org miskin.
4. Munafik ialah org yg mengaku dirinya Islam tetapi dlm c) cara berpakaian, dgn x menutup aurat dan berpakaian
hatinya sebenarnya kufur. mencolok mata
5. Mereka menzahirkan iman dan menyembunyikan
kekufuran.
HADIS F4 a) elak permusuhan
b) tenangkan jiwa
c) dpt rezeki yg halal
8 - MAKANAN YG BAIK
7. Benci Membenci (al-Ghadab) ialah satu sifat yg hasil
drpd perasaan marah dan x menyenangi org lain
8.2 Tuntutan Prihatin
8. Benci membenci melahirkan perasaan gelisah, hidup x
1. 3 keperluan asas:
tenteram dan marah kpd org lain.
a) makanan
9. Berpaling muka ialah x bertegur sapa dan hidup dgn cara
b) minuman
yg mementingkan diri sendiri tanpa pedulikan org lain.
c) pakaian
10. Faktornya adalah sifat ego, sombong dan sifat
2. Sumber makanan drpd binatang yg halal wajib
pentingkan diri sendiri.
disembelih dahulu.
11. Akibatnya :
3. Makanan laut yg jenis beracun haram kerana
a) putus hubungan silaturrahim
mengancam nyawa.
b) mudah diperalatkan org lain
4. Doa ialah memohon sesuatu kpd Allah supaya kita
c) negara mudah diancam
berolah perkara yg dihajati dan terhindar drpd perkara yg
12. Jual beli atas jualan org lain ialah membatalkan jualan
x diingini.
atau pembelian org lain utk kepentingan diri.
13. Contoh situasi :
8.3 Hikmah Makan Minum Baik a) pembeli menawarkan harga lebih tinggi kpd pembeli
1. jaga kesihatan fizikal metal pertama, kemudian membatalkan pembelian pertama
2. jaga maruah diri kerana pembeli lain menawarkan harga yg lebih tinggi
3. doa dimakbulkan terhadap brg yg sama, sedangkan pd masa itu pembeli
pertama masih berada di situ dan masih berurusan.
8.4 Rukhsah Makan Minum Haram b) penjual menawarkan harga yg lebih murah kpd pembeli
1. Rukhsah ialah kelonggaran hukum bg memudahkan yg sedang berurusan dgn penjual yg lain.
seseorang yg berada dlm keadaan tertentu utk
mengaharuskan makan makanan yg haram ketika darurat 9.4 Perpaduan Teras Kejayaan
2. Cth keadaan: 1. Perpaduan ialah bersta padu dlm masyarakat Islam
a) tersesat dlm hutan - kehabisan makanan, xda makanan tanpa mengira warna kulit dan keturunan kerana semua
halal time tu, dan kalau tak makan pd zahirnya akan mati. org Islam adalah bersaudara.
diharuskan makan bangkai atau apa2 sekadar meneruskan 2. Langkah perpaduan :
perjalanan bg mencari jalan keluar a) amalan sikap tolong-menolong
b) sbg ubat bg mereka yg berpenyakit - kerana xda ubat b) pupuk perasaan kasih syg
khusus yg halal utk rawat penyakitnya c) saling bekerjasama
c) dipaksa utk makan & x berupaya melawan
3. Syarat2 :
a) hanya ada makanan minuman haram tu je pd waktu tu
b) sekadar nak menyelamatkan nyawa
c) makan minum bukan utk kenyang
4. Hikmah:
a) menjaga & menyelamatkan nyawa
b) melambangkan Islam mudah diamalkan
c) jauhkan diri & keluarga drpd kebinasaan

9 - PERPADUAN TERAS KEMAJUAN

9.3 Faktor Perpecahan dlm Masyarakat

1. Dengki ialah perasaan kurang senang apabila melihat
kelebihan org lain dan berharpap kesenangan itu hilang
drpdnya
2. Akibat sifat dengki, seseorang sanggup :
a) memutuskan hubungan persahabatan
b) melakukan sihir dan perkara khurafat
c) menghina org lain
3. Faktor hasad dengki:
a) kelemahan iman
b) x yakin dgn kebolehan diri sendiri
c) mempunyai niat x baik dlm diri kt org lain
d) pengaruh hasutan iblis
4. Menipu (an-Najasyu) ialah perbuatan, tingkah laku atau
perkataan yg x jujur ketika bermuamalah sesama manusia.
Cth perbuatan menjadi saksi palsu dan tipu dlm timbangan
5. Tujuan menipu adalah utk menyusahkan org lain dan
mendapat manfaat drpdnya.
6. Hikmah larangan menipu:
AKIDAH F4 - Mengisytiharkn dirinya murtad dan keluar Islam
- Mengatakan bahawa dirinya bukan Islam dh
c) Perbuatan (amalan )
10 - PERKARA2 YG MEMBATALKAN IMAN - Menyembah berhala
- Menganut agama lain
10.1 Pengertian - Melakukan amalan ag lain
1. Iman dari segi bahasa ialah percaya. 3. Kesan :
2. Iman dari segi istilah pula ialah membenarkan di dlm a) hubungan suami isteri terputus
hati, mengaku dgn lidah dan mengamalkan dgn anggota. b) hartanya haram dipusakai oleh waris Islam
3. Cara kekalkan iman: c) haram kebumikan di tanah perkuburan org Islam
a) lakukan semua suruhan Allah & rasul d) penghuni neraka
b) buat kebaikan kpd makhluk Allah yg lain 4. Cara stop murtad:
c) jauhi perkara yg dilarang agama a) bg nasihat
4. Amalan utk tambahkan iman: b) lindungi mualaf
a) ibadat wajib buat sempurna c) hukuman bunuh
b) bykkan amalan sunat
c) baca & menghayati ayat Quran 10.2.4 Khurafat
d) zikir dgn ikhlas 1. Khurafat ialah kepercayaan, ajaran dan perbuatan karut
5. Keperluan iman dlm hidup : org Islam yg dianggap sbg ajaran Islam sedangkan pada
a) membentuk jati diri insan Muslim hakikatnya bertentangan ajaran Islam
b) berani menegakkan kebenaran 2. Cth :
c) bersyukur nikmat Allah swt a) percaya & pakai azimat
b) percaya bahawa binatang boleh bawa sial atau tuah
10.2 Perkara Batalkan Iman c) upacara memuja kubur keramat utk mohon hajat
3. Cara atasi :
10.2.1 Syirik a) awasi tempat2 yg dianggap keramat
1. Syirik ialah menyekutukan Allah swt sama ada pd zat, b) luaskan kegiatan dakwah
sifat dan af' al-Nya (perbuatan) c) peraturan & hukuman lebih berat
2. Syirik jali ialah syirik secara terang-terangan
Cth : sembah berhala & mengaku nabi Isa anak tuhan 10.2.5 Sihir
3. Syirik khafi ialah syirik yg tersembunyi iaitu tidak 1. Sihir ialah ilmu hitam yg ada kaitan dgn makhluk halus
meletakkan Allah sbg yg mutlak dlm niat ketika beribadat yg digunakan utk memudaratkan atau mengelirukan
Cth : riak , ujub, takbur & ragu2 kebesaran Allah swt manusia.
4. Org syirik digelar musyrik. 2. Tujuan :
a) memecahbelahkan hubungan suami isteri.
10.2.2 Kufur b) mendatangkan penyakit fizikal atau mental
1. Kufur ialah x mempercayai Allah swt & mengingkari c) utk tunjuk kekuatan, riak dan takbur.
ajaran yg dibawa rasululllah saw. d) susahkan org yg didengkinya
2. Org kufur digelar sbg kafir. 3. Akibat sihir :
3. Akibat kufur : a) rosak akidah
a) amalan baik yg dilakukan x dpt ganjaran di akhirat kelak. b) timbul fitnah
b) masuk neraka tanpa dihisab c) dipermainkan dan ditipu oleh syaitan
4. Kufur hakikat ialah ingkar atau menafikan rukun iman
dan menolak syariat yg dibawa oleh R saw. 10.2.6 Nifak
Cth : 1. Nifak ialah berpura-pura melahirkan keimanan atau
a) penafian rukun, iaitu x akui balasan akhirat atau x memeluk islam secara luarannya sedangkan di dlm hatinya
percaya apa2 yg kandung dlm Quran kufur.
b) menolak hukum syariat, iaitu menyatakan solat x wajib 2. Org nifak digelar sbg munafik
& rugikan masa 3. Tanda org munafik :
b) ibadat puasa adalah kezaliman kpd penganut Islam a) bohong
5. Kufur nikmat ialah mengingkari Alah swt sbg pemberi b) mungkir janji
nikmat kpd manusia dan makhlukNya c) pecah amanah
Cth : d) bertengkar melampaui batas
a) guna nikmat utk maksiat 4. Ciri2 org munafik:
b) boros a) bersama2 org Islam bila Islam kuat shj
c) x nak bayar zakat b) sengaja bermusuhan bila umat Islam lemah
c) timbulkan byk masalah kpd org Islam
10.2.3 Riddah d) tindas umat Islam dgn byk taktik
1. Riddah ialah berpaling atau keluar drpd agama Islam dan
kembali kpd agama bukan Islam. 11 - DOSA2 BESAR MEMBAWA KEMURKAAN
2. Org riddah digelar sbg murtad.
3. Cara murtad:
a) Iktiqad (di dlm hati ) 11.1 Dosa2 Besar
- berniat di dlm hati hendak keluar drpd Islam
b) Perkataan (lidah ) 11.1.1 Pengertian
1. Dosa ialah balasan buruk kerana melakukan larangan
Allah swt dan meninggalkan segala suruhanNya.
2. Asi ialah org yg melakukan maksiat atau derhaka kpd
Allah swt.
3. Faktor org buat dosa:
a) terpengaruh dgn rakan sebaya
b) menginginkan kebebasan dlm hidup
c) angkuh & sombong dgn harta pangkat
d) x kisah azab akhirat
11.1.2 Dosa Besar Kecil
1. Dosa besar ialah kesalahan yg dikenakan hukuman
tertentu di dunia dan amaran azab. Kesalahan tersebut
telah dinyatan dalam Quran dan hadis secara khusus.
2. Dosa kecil ialah kesalahan yg tidak ada peruntukan
khusus hukumannya di dlm Quran.
3. Cth: melihat aurat bukan mahram / ckp perkara sia2
4. Dosa kecil kalau berterusan akan jd dosa besar
11.1.3 Dosa2 Besar yg Mesti Dihindari
1. Menghina & Menderhakai Ibu Bapa
a) Cara buat baik kpd mereka:
- dgr ckp
- buat apa yg disuruh
- jaga bila dh tua
- sabar hadapi karenah
b) Cara berbakti kalau dh meninggal dunia:
- mendoakan
- bayar hutang mereka
- laksanakan wasiat
- kekalkan hubungan baik dgn kawan2 dieorang
2. Menipu & Berbohong
a) Menipu dan berbohong ialah melakukan sesuatu utk
keuntungan diri sendiri dgn memperdaya org lain.
b) Menipu boleh dilakukan dgn perkataan atau perbuatan
c) Cth Menipu : meniru tandatangan org, x mahu bayar
hutang, memalsukan dokumen & campurkan buah x elok
dgn yg elok + memperdaya org lain dgn ucapan manis
sehingga sanggup beri brg milik utk pinjam tapi xda niat
nak pulangkan.
* Menipu = Indirect, Bohong = Direct
d) Berbohong biasanya percakapan
e) Cth Berbohong : x ckp benar, memalsukan fakta, beri
maklumat x tepat.
3. Mencuri dan Merompak
a) Mencuri ialah perbuatan mengambil hak org lain tanpa
izin dan secara tersembunyi serta x disedari oleh tuannya
ketika peristiwa tersebut berlaku.
b) Merompak ialah mengambil hak org lain secara paksa
dan menggunakan kekerasan tanpa izin, sama ada di depan
atau diketahui oleh tuannya.
c) Hukuman mencuri adalah potong tgn.
d) Hukuman merompak lebih berat kerana libatkan harta,
kekerasan, nyawa dan maruah.
- jika bunuh, tapi x sempat rampas brg, hukuman bunuh
- jika bunuh, & sempat rampas brg, hukuman salib
- jika x bunuh, tapi sempat rampas brg, potong tgn dan kaki
secara bersilang
- jika x bunuh, x rampas, hanya ugutan, dibuang negeri
e) Pencuri perlu dihalau sbb:
- jaga ketenteraman masyarakat kaw. sekitar
- jaga maruah diri yg tercemar
- ela kerugian harta
4. Riba
a) Riba dari segi bahasa ialah tambahan, lebih dan faedah.
b) Riba dari segi istilah ialah faedah atau pertambahan
bayaran dlm urusan pinjaman, hutang-piutng, pertukaran
makanan tertentu dan mata wang.
c) Kenapa haram?
a) tindas org miskin
b) dpt keuntungan atas kesusahan org lain
d) Jenis Riba:
- Riba al-Fadli ialah pertambahan yg diperoleh melalui
pertukaran brg yg sama
Cth : daging kambing 1kg tukar dgn daging lembu 1.5kg
- Riba an-Nasiah ialah pertambahan yg diperoleh kerana
menangguhkan tempoh bayaran.
Cth : kalau lewat bayar, kena bayar lebih dr harga yg
ditetapkan
e) Hikmah Haram :
- elak kezaliman
- cegah semangat pentingkan diri sendiri
- didik umat Islam utk tolong menolong
f) Cara atasi :
- pihak berkuasa sediakan pinjamana xnpa riba
- beri kesedaran kpd rakyat
- alternatif sprti ar-Rahnu
5. Makan Harta Anak Yatim
a) Anak yatim ialah kanak2 yg kematian bapa semasa
belum baligh lagi.
b) Anak yatim piatu ialah kanak2 yg kematian ibu dan bapa
c) Sbb2 dilarang :
- elak anak yatim terbiar dan kehilangan harta
- elak pergaduhan antara penjaga dgn anak yatim
- x mencabuli harta anak yatim
d) Harta anak yatim ialah semua barangan yg ditinggalkan
oleh ayahnya yg akan menjadi harta pusaka anak atau
warisnya.
6. Lari dari Medan Perang
a) Perang ialah suasana permusuhan dua pihak yg
melibatkan penggunaan senjata.
b) Medan perang ialah tempat berlakunya pertempuran bg
mempertahankan kedaulatan negara dan agama.
c) Syarat perang jihad:
- negara dan agama Islam telah dicerobohi
- umat dan agama Islam dihina
- pemimpin telah isytiharkan perang
7. Memfitnah dan Mengumpat
a) Mengumpat ialah mengatakan sesuatu keburukan org
lain di belakangnya.
b) Memfitnah ialah sengaja melemparkan tuduhan tanpa
bukti utk mengaibkan seseorang.
c) Sbb2:
- seronok lihat org lain derita
- x berani saing secara sihat
- xnak akui kelemahan diri dan kelebihan org lain
d) Cara atasi:
- muhasabah diri slalu
- menyemai sifat kasih syg
- selesaikan masalah berdasarkan Quran hadis
11.2 Dosa2 Besar Yg Bawa Kehancuran Umat
11.2.1 Minum Arak
1. Arak ialah sejenis minuman yg memabukkan dan
biasanya diperbuat drpd buah-buahan yg diperam.
2. Dadah ialah sejenis bahan yg boleh mengkhayalkan dan
menghilangkan daya fikir yg waras
3. Hikmah pengharaman:
a) kekalkan kewarasan fikiran dan kesihatan fizikal
b) jamin keharmonian rumah tangga a) menyesal atas perbuatan
c) jaga keamanan masyarakat b) hentikan buat kesalahan tu lg
c) mohon maaf
11.2.2 Zina d) berazam x akan buat lg
1. Zina ialah persetubuhan antar lelaki dgn perempuan 3. Cara taubat:
tanpa ikatan nikah yg sah a) ucap istighfar
2. Langkah pencegahan dgn haramkan: b) tingkatkan ibadat fardu
a) berdua-duaan di tempat sunyi c) lafazkan taubat yg diajar oleh Rabiatu Adawiyah
b) ckp dan merenung satu sama lain d) bykkan amalan sunat seperti Quran dan zikir
c) lihat gender lain dgn perasaan ghairah e) tlg org ramai esp anak yatim & org miskin
d) pakai pakaian mencolok mata f) buat kebaikan dgn ikhlas
3. Hukuman: g) jauhi maksiat & perkara mungkar
a) penzina yg muhsin - ialah pelaku telah kahwin dgn cara 4. Taubat nasuha ialah bertaubat dgn bersungguh-sungguh,
sah , direjam sampai mati ikhlas dan x ulang2 lagi kesalahan yg sama sehingga
b) ghairu muhsin - ialah pelaku x pernah kahwin , sebatan meninggal.
100 kali
* Penzina Muhsin - cheat 12.4 Keperluan Bertaubat
1. Taubat yg x diterima:
11.2.3 Menuduh Zina (Qazaf) a) taubat yg dilakukan secara main2
1. Pertuduhan zina ialah menuduh seseorang l atau p atau b) nyawa berada di halkm
kedua-duanya melakukan zina sedangkan x dpt c) bertaubat setelah kiamat (matahari terbit barat)
menyediakan 4 org saksi yg adil.
2. Hukumannya, sebatan 80 kali 12.5 Hikmah
3. Tujuan haram : 1. tenangkan hati
a) jaga maruah org x bersalah 2. keampunan allah swt diberi
b) elak tertuduh oleh masyarakat 3. bg peluang kpd pelaku dosa kembali ke pangkal jalan.
c) memelihara masa depan drpd terus malap
d) bg peringatan kpd org lain

11.2.4 Liwat & Musahaqah

1. Liwat ialah hubungan sejenis antara l dan l semata-mata
utk memenuhi nafsu seks masing2.
2. Musahaqah ialah hubungan sejenis antara p dgn p
semata-mata utk penuhi nafsu seks masing2.
3. Akibat buat:
a) menghadapi penyakit mental fizikal
b) mendapat azab di akhirat

11.2.5 Membunuh Diri

1. Membunuh diri ialah perbuatan yg akan memisahkan
roh dgn jasad sendiri atau melakukan perbuatan yg boleh
menyebabkan kematian diri sendiri.
2. Punca:
a) Kemurungan yg melampau
b) Terpengaruh dgn pujukan & tipu daya org lain
c) x yakin kehidupan di hari akhirat
d) putus asa dgn rahmat Allah swt
3. Cara atasi :
a) usaha memajukan diri sendiri
b) merancang kehidupan berpandukan Quran

12 - TUNTUTAN TAUBAT

12.2 Pengertian
1. Taubat dari segi bahasa ialah kembali.
2. Taubat dari segi istilah ialah kembali mentaati Allah swt
dgn menyesal, berazam utk perbaiki kesalahan dan x akan
ulang lagi.

12.3 Syarat
1. Kenapa kena?
a) x tahu bila kita mati
b) iman akan kurang kalau slalu berdosa
c) utk dekatkan diri dgn allah
2. Syarat2
IBADAT F4
13 - LAMBAIAN KAABAH
13.1 Kewajipan Haji dan Umrah
13.1.1 Pengertian
1. Haji dari segi bahasa ialah mengunjungi tempat yg mulia
2. Haji dari segi istilah ialah mengunjungi Baitillah al-
Haram di Mekah utk mengerjakan ibadat tertentu, pd masa
tertentu dgn syarat2 tertentu.
3. Umrah dari segi bahasa ialah ziarah.
4. Umrah dari segi istilah ialah menziarahi Baitillah al-
Haram utk melakukan ibadat tertentu pd bila2 masa
mengikut syarat2 tertentu.
13.1.2 Maksud Upah Haji
1. Upah haji ialah melakukan ibadah haji bagi pihak org
lain. AKA Badal haji.
2. Hanya boleh dilaksanakan oleh:
a) org yg telah meninggal dunia
b) org yg x berupaya dari segi fizikal
3. Syarat org mengambil upah haji:
a) telah laksanakan haji utk dirinya
b) hanaya boleh tunaikan haji utk seorang shj setahun
c) niat menunaikan haji bagi si mati
4. Maksud tidak berupaya tapi wajib:
a) wanita yg tidak ada mahram utk pergi tunaikan haji dari
segi fizikal, dari segi tambang apa semua mampu
b) org tua yg x mampu tunaikan haji sehingga meninggal
dunia sedangkan sudah mampu laksanakan tapi sbb
alasan2 tertentu xleh. (Cth: ketika belum sakit teruk, wang
dh cukup utk haji tp dia x buat )
c) org yg bernazar utk tunaikan haji namun sebelum
sempat, meninggal dunia maka anaknya atau warisnya
wajib upah haji utknya.
13.1.3 Hikmah
1. Hikmah Upah Haji
a) Bagi peluang kpd org yg xda harapan sembuh utk
tunaikan haji bg pihaknya
b) Anak2 berpeluang menunaikan utk ibu bapa yg dh
meninggal dunia sebelum sempat haji
c) Org tua yg hilang upaya boleh kerjakan haji
2. Hikmah Haji
a) hapuskan dosa2 kecil
b) bersihkan jiwa drpd maksiat
c) meningkatkan keimanan
d) meningkatkan ekonomi Islam
e) saling berkenalan dgn bangsa lain yg Islam
13.2 Cara Sempurnakan Haji & Umrah
13.2.1 Syarat Wajib Haji
1. Syarat Wajib Haji:
a) Islam
b) baligh
c) berakal
d) berkuasa/berkemampuan
e) merdeka
2. Maksud berkuasa dlm ibadat haji:
a) mampu menyediakan tambang & perbelanjaan semasa
haji
b) mempunyai nafkah yg mencukupi utk tanggungan yg
ditinggalkan.
c) mempunyai kenderaan pergi dan balik
d) selamat perjalanan pergi balik
e) masa yg mengizinkan
f) bg perempuan, ada mahram atau 2 org wanita yg boleh
dipercayai + dpt keizinan suami klau dh berumah tangga
3. Maksud berkemampuan dlm ibadat haji
a) fizikal - sihat tubuh badan
b) keselamatan - aman perjalanan pergi balik
c) bekalan yg cukup utk tampung ketika di Mekah dan bila
balik
d) ada kenderaan utk pergi
e) wanita - ada mahram bersama2 dan diizinkan suami
f) bg org buta, ada pembantu
* dua2 actually same
13.2.2 Rukun Haji dan Umrah
* KALAU TAK BUAT, X SAH
1. Rukun ialah perkara yg wajib atau asas suatu pekerjaan.
2. Rukun haji:
a) niat ihram
b) wuquf di Padang Arafah
c) tawaf
d) sai
e) cukur
f) tertib
*Now I Want To Sip Cock Tails
13.2.2.1 Niat Ihram
1. Niat ihram ialah berniat menunaikan haji dan memakai pakaian
ihram dgn sempurna di tempat yg tertentu.
2. Niatnya , "Sahaja aku berniat haji dan berihram dgnnya kerana
Allah Taala"
3. Hikmah
a) tumpukan niat sepenuhnya kpd Allah, ketepikan urusan dunia
b) memikirkan kebesaran Allah
c) harapkan rahmat & keredaan Allah
13.2.2.2 Wuquf di Padang Arafah
1. Wuquf ialah berada di Padang Arafah walaupun sekejap pd
masa tertentu utk sempurnakan ibadat haji.
2. Masa utk berwuquf adalah antara gelincir matahari pd 9
Zulhijjah hingga terbit fajar pd 10 Zulhijjah
3. Hikmah:
a) mengingatkan kembali tempat pertenuan Nabi Adam dan Hawa
setelah mereka terpisah dari syurga
b) menimbulkan keinsafan yg manusia semua sama di sisi Allah
c) sbg lambang perhimpunan manusia di Padang Mahsyar kelak
13.2.2.3 Tawaf
1. Tawaf ialah mengelilingi Kaabah sebanyak 7 kali dgn syarat
tertentu utk ibadat kpd Allah
2. Jenis2 Tawaf:
a) tawaf qudum - tawaf selamat dtg bg mereka yg baru tiba di
Mekah sama ada nak buat haji atau umrah
b) tawaf ifadhah/ tawaf rukun - tawaf yg wajib
c) tawaf wadak - tawaf selamat tinggal bg mereka yg hendak
tinggalkan Mekah
d) tawaf sunat - tawaf yg dilakukan bila2 masa di Mekah
3. Syarat2 Tawaf:
a) tutup aurat
b) suci drpd hadas (kena berwuduk selama buat )
c) 7 kali dari penjuru Hajarul Aswad
d) jadikan Kaabah sebelah kiri
e) dilakukan dlm Masjidil Haram (x sah buat luar )
13.2.2.4 Sai
1. Sai ialah berjalan berulang-alik dr Bukit Safa ke Bukit Marwah
sebanyak 7 kali.
2. Syarat :
a) mula dari Bukit Safa, akhir Bukit Marwah
b) 7 kali dgn yakin 3. Waktu melontar adalah mlm 10 Zulhijjah hingga terbenam
c) lepas tawaf rukun matahari pd 13 Zulhijjah
d) berjalan kaki biasa, (bukan tonggeng kepala ke bawah atau 4. Waktu afdal pd pg 10 Zulhijjah
melintang ) 13.3.1.4 Bermalam di Mina
e) niat di Bukit Safa 1. Bermalam di Mina ialah berada di Mina pada mlm Tasyrik, iaitu
3. Hikmah: pd 11,12,13 Zulhijjah
a) iktibar drpd peristiwa Siti Hajar ulang-alik cari air utk anaknya 2. Maksud bermalam adalah memadai tinggal di Mina pada mlm
Nabi Ismail. (ketabahan ) tersebut, iaitu pada 11,12,13 Zulhijjah.
b) diidk manusia utk tabah buat kerja 3. Perlu berada di Mina 3 mlm berturut-turut dgn 3 kali dtg
c) ajar umat Islam utk cekal hadap dugaan hidup (jemaah kena ulang-alik dari Mekah ke Mina)
13.2.2.5 Bercukur 13.3.1.5 Melontar Ketiga-tiga Jamrah
1. Bercukur ialah menggunting rambut sekurang-kurangnya 3 1. Maksud 3 jamrah ialah jamratul Ula (awal), jamratul Wusta
helai. (hati-tengah) dan jamratul Aqabah (akhir)
2. Buat lepas lontar jamratul Aqabah 2. Setiap jamrah kena dilontar dgn 7 biji anak batu yg dikutip di
3. Hikmah: Mina
a) simbol bersihkan diri drpd segala sifat tercela 3. Cara lontar:
b) menghapuskan dosa2 yg dilakukan sebelum haji a) tgn kanan
c) tanda penamat ibadat haji b) sebijik anak batu sekali lontar
13.2.2.6 Tertib c) habiskan 7 biji anak batu pd hari sama
1. Tertib ialah melaksanakan haji secara berurutan mengikut 4. Waktu melontar adalah selepas gelincir matahari pd hari
susunan yg telah ditetapkan bermula drd niat ihram hingga 11,12,13 Zulhijjah
bercukur. 5. Lepas lontar hari pertama, jemaah kena gerak ke MIna balik utk
2. Hikmah tertib: ambik lagi batu pastu lontar hari berikutnya sampai 13 Zulhijjah
a) latih disiplin 13.3.1.6 Meninggalkan Perkara yg Dilarang Semasa Ihram
b) latih utk ikut peraturan 1. Perkara yg dilarang ketika Ihram:
a) pakai pakaian berjahit bg lelaki
13.3 Wajib Haji dan Umrah b) pakai wangi-wangian
c) potong kuku
d) potong rambut/cabut bulu/gunting bulu/hilangkan bulu badan
13.3.1 Wajib Haji
e) tutup kepala bg lelaki
1. Wajib haji ialah amalan yg wajib dilakukan oleh setiap f) tutup muka & kedua dua belah tapak tgn bg perempuan
org yg mengerjakan ibadat haji. g) cabut atau potong tumbuh-tumbuhan di tanah haram
*Kalau tertinggal, haji SAH tapi kena DAM h) berburu
2. Dam ialah denda kerana kesalahan semasa menunaikan i) pakai minyak rambut or minyak janggut
ibadat haji. j) bernikah atau menikakhkan
3. Perkara2 wajib haji: k) bersetubuh atau lakukan sesuatu yg merupakan permulaan
a) berniat ihram di Miqat persetubuhan.
b) bermalam di Muzdalifah 2. Kalau buat, ada dam
3. Hikmah larangan
c) melontar jamratul Aqabah
a) uji keimanan dan kesabaran manusia beribadat
d) bermalam di Mina b) jemaah dpt tumpukan perhatian utk beribadat
e) melontar ketiga-tiga jamrah c) lupa perkara keduniaan seketika
f) tinggalkan perkara2 dilarang ketika ihram d) latih disiplin.

13.3.1.1 Berniat Ihram di Miqat 13.3.2 Perkara2 Sunat Haji

1. Miqat ialah sempadan tempat ataupun masa yg ditentukan utk 1. mandi ketika hendak berniat ihram di Miqat
berniat ihram haji atau umrah 2. sembahyang 2 rakaat sebelum berniat ihram
2. Miqat Makani ialah sempadan tempat bg jemaah berniat ihram.
3. pakaian ihram warna putih
a) Qurnul Manazil - jemaah Asia
b) Jeddah - jemaah Msia atau Asia Tenggara
4. bykkan baca tahmid, zikir dan doa
c) Yalamlam - jemaah Yemen 5. sembahyang 2 rakaat selepas tawaf
d) Juhfah - jemaah Mesir
dsb 13.3.3 Perkara Wajib Umrah
3. Miqat Zamani ialah sempadan masa bg jemaah haji memulakan 1. berniat ihram di Miqat
niat ihram. 2. meninggalkan perkara yg dilarang ketika ihram
a) Masa yg dibolehkan niat ihram adalah bermula dari bulan
Syawal hingga terbit fajar pd hari ke-10 Zulhijjah ( terpulang nak 13.4 Cara Mengerjakan Haji & Jenis2 Dam
buat bila, tapi lagi lama means takleh buat larangan ihram )
4. Org Msia boleh pilih 3 tempat Miqat Makani
1. Ifrad ialah mengerjakan ibadat haji dan umrah secara
a) Bir Ali/ Zul Hulaifah berasingan sama ada melakukan umrah sebelum atau
b) Jeddah selepas musim haji.
c) Qurnul Manazil ( madinah dulu ) 2. Kelebihan Ifrad:
13.3.1.2 Bermalam di Muzdalifah a) cara ini leih afdal
1. Muzdalifah ialah tempat yg terletak di antara Arafah dan Mina. b) memakan masa yg panjang
2. Ada situ selepas tgh malam dan sebelum terbit fajar hari ke-10 c) x dikenakan dam
Zulhijjah 3. Tamattuk ialah mengerjakan umrah terlebih dahulu dlm
3. Jemaah haji kena ada kat Pdg Arafah dulu pd 9 Zulhijjah musim haji dan diikuti dgn haji pd musim haji yg sama,
13.3.1.3 Melontar Jamratul Aqabah iaitu dlm tahun sama.
1. Melontar ialah aktiviti membaling batu ke arah Jamratul
4. Kelebihan Tamattuk :
Aqabah dgn 7 biji batu.
2. Hendaklah buat selepas bermalam di Muzdalifah
a) memberi kelapangan dan keselesaan kpd jemaah.
b) boleh menanggalkan ihram
c) masa yg diperlukan x lama 4. Takhyir a) mencabut mana- boleh pilih:
d) dikenakan dam dan takdir mana bulu atau - menyembelih seekor
5. Qiran ialah menunaikna ibadat haji dan umrah secra memotong rambut kambing atau
serentak, iaitu satu kali berihram utk kedua-dua ibadat b) memotong kuku - bersedekah kepada
c) memakai pakaian enam orang fakir miskin
(haji & umrah)
yang dilarang semasa dengan 2 cupak
6. Kelebihan Qiran : ihram seseorang atau
a) memberi kesenangan & kemudahan kpd jemaah d) memakai minyak - berpuasa 3 hari
b) masa singkat je rambut
c) dikenakan dam e) memakai bau-bauan
f) melakukan perkara
13.5 Dam yang mendorong
1. Dam dari segi bahasa ialah darah. kepada persetubuhan
g) bersetubuh kali
2. Dam dari segi istilah ialah denda yg dikenakan kpd org
kedua
yg melakukan kesalahan ketika menunaikan ibadat haji h) bersetubuh selepas
atau umrah. tahalul pertama
3. Kena dam kalau 6. Hikmah Dam
a) buat perkara yg larang time ihram a) supaya manusia sentiasa berdisiplin tunaikan ibadat
b) tinggalkan wajib haji atau wajib umrah b) utk tanggungjawab terhadap kekurangan ibadat
4. Jenis2 dam c) sungguh-sungguh dlm beribadat & buat dgn sempurna
a) tertib - ialah dam yg dibayar ikut susunan
b) takdil - ialah dam yg dibayar ikut nilai harga dam
14 - SEMBELIHAN
c) takdir - ialah dam yg dibayar ikut kadar berdasarkan
kemampuan
d) takhyir - ialah dam yg dibayar ikut apa yg ditetapkan 14.1 Pengertian Sembelihan
oleh syarak ( boleh pilih ) 1. Sembelihan ialah menghilangkan nyawa binatang yg
5. Perincian Dam halal dimakan dgn cara memutuskan urat halkum & merik
Jenis dam Kesalahan Dam dgn gunakan alart yg tajam, dan berniat kerana Allah SWT.
1. Tertib a) bersetubuh sebelum - sembelih seekor unta, 2. Hukumnya wajib.
dan takdil tahalul awal bagi haji jika tidak mampu 3. Binatang yg mati tanpa sembelihan atau disembelih x
b) dikepung atau - sembelih seekor lembu, ikut syarak adalah haram dimakan.
ditahan sebelum masuk jika tidak mampu 4. Binatang yg mati tanpa disembelih disebut sbg bangkai.
Makkah setelah niat - sembelih 7 ekor
ihram kambing, jika tidak
mampu
14.2 Rukun Sembelihan
- membeli makanan 1. Rukun :
dengan nilai seekor unta, a) penyembelih
jika tidak mampu b) binatang yg disembelih
- berpuasa ikut jumlah c) alat sembelihan
bilangan cupak makanan 2. Syarat sah penyembelih :
nilai seekor unta, jika a) beragama Islam
tidak mampu b) x berada dlm ihram haji atau umrah
- menyembelih seekor
3. Syarat sah binatang :
kambing, jika tidak
mampu
a) halal dimakan
- membeli makanan yang b) mati dgn satu kali sembelihan
sama nilainya, jika tidak c) putus urat halkum dan merik
mampu 4. Syarat sah alat :
- berpuasa ikut jumlah a) benda yg tajam kecuali gigi, kuku, tulang, rambut dan tali
bilangan cupak makanan
yang dibeli dengan nilai 14.3 Perkara2 Sunat Sembelihan
seekor kambing
1. Sebut nama Allah swt
2. Tertib a) melakukan haji - menyembelih seekor
2. Selawat ke atas R
dan takdir tamattuk dan haji qiran kambing, jika tidak
b) tidak wukuf di mampu 3. Menghadapkan binatang tu ke arah kiblat
Arafah - berpuasa 10 hari iaitu 3 4. Baringkan binatang tu di sebelah rusuk kiri
c) tidak melakukan hari di Makkah dan 7 hari 5. Guna alatan sgt tajam
perkara wajib haji setelah kembali ke tanah 6. Siang hari
d) tidak melakukan air
tawaf Widak 14.4 Perkara yg Makruh Sembelihan
3. Takhyir a) memburu dan - sembelih binatang yang 1. Guna alatan tumpul
dan takdil mengusir binatang sama dengan binatang
2. Patahkan leher binatang
buruan yang diburu
b) memotong, - memberi sedekah
3. Memperlihatkan alat sembelihan kpd binatang
menebang, atau makanan mengikut nilai 4. x baca bismillah
mencabut pokok di binatang yang disembelih 5. Buat sembelihan depan binatang lain
tanah haram yang - berpuasa ikut bilangan 6. x hadap kiblat
tumbuh sendiri cupak makanan yang
boleh dibeli dengan nilai 14.5 Hikmah Sembelihan
binatang sembelihan 1. mematikan binatang dgn cepat & selamat
2. memastikan daging yg dimakan bersih dan bermutu 16 – AKIKAH
3. sbg tanda penghormatan manusia ke atas ciptaan Allah
4. bezakan antara daging halal dan haram
16.1 Pengertian Akikah
5. x nak seksa binatang
1. Akikah ialah menyembelih binatang al_An’am kerana
kelahiran bayi sbg tanda kesyukuran kpd Allah SWT
15 - KORBAN AMALAN MULIA 2. Hukumnya sunat muakkad
3. Cara
15.1 Pengertian a) afdal dilakukan pd hari ketujuh kelahiran bayi
1. Korban ialah menyembelih binatang ternakan tertentu b) harus buat pada bila2 masa asalkan sebelum baligh
(al-An'am ) yg dilakukan pd waktu tertentu dgn tujuan c) utk bayi lelaki, digalakkan menyembelih 2 ekor
beribadat kpd Allah swt. kambing/biri2/kibas
2. Sunat muakkad bagi yg mampu, wajib bagi yg bernazar d) utk bayi perempuan, digalakkan menyembelih 1 ekor
kambing/biri2/kibas
15.2 Sunat2 Korban
1. Baca bismilah / takbir bila sembelih 16.2 Syarat Sah Akikah
2. Selawat ke atas R 1. niat ketika sembelih
3. Hadapkan ke kiblat 2. sembelih binatang ternakan tertentu
4. Binatang yg gemuk 3. binatang halal dimakan & x catat
5. Lelaki sembelih sendiri 4. binatang cukup umur’
* Kalau buat akikah utk anak yg baligh, SAH
15.3 Waktu Sembelih Daging Korban
1. Lepas menunaikan solat sunat AidilAdha pd 10 Zulhijjah 16.3 Sunat Akikah
2. Berakhir apabila terbenam matahari pd 13 Zulhijjah 1. doa bila sembelih
2. sembelih waktu pagi
15.4 Syarat Sah Korban 3. masak manis & dibuat jamuan
1. Binatang yg dh cukup umur 4. x patah2kan tulang binatang bila potong
2. Disembelih dlm waktu korban 5. cukur rambut bayi lepas sembelih
3. Disembelih oleh org Islam 6. hari ke7 kelahiran bayi
4. Binatang sihat, x cacat
5. Binatang ternakan yg halal (al-An'am) 16.4 Hikmah
a) ternakan 1. tanda kesyukuran dpt zuriat
b) kaki 4 2. menggalakkan amalan sedekah dlm ibu bapa
c) jinak 3. mengeratkan silaturrahim antara ahli masyarakat
d) halal dimakan
6. Diniatkan korban bila sembelih. 16.5 Beza Korban & Akikah
Daging Korban Daging Akikah
15.5 Binatang yg Boleh Sembelih a) dibahagikan daging yg masih a) dibahagikan daging yg dah
1. Binatang al-An'am sahaja iaitu binatang ternakan MENTAH MASAK
b) SEBAHAGIAN dimasak dan b) SEMUA daging dimasak dan
berkaki empat.
dijamu makan dijamu
2. Binatang juga mesti cukup umur, x cukup umur x sah.
3. Jenis Binatang , Cukup Umur :
a) Unta - 5 thn atau lebih 17 - JUAL BELI & SEWA
b) Biri2 atau Kibas - 1 thn atau lebih
c) Kambing - 2 thn atau lebih 17.1 Pendahuluan
d) Lembu atau Kerbau - 2 thn atau lebih 1. Perniagaan ialah salah satu cara utk menigkatkan
4. Tanda dia - binatang telah berganti gigi atau telah ekonomi.
tercabu gigi depan sebelah bawah. 2. Fardu kifayah, hukumnya wajib

15.6 Daging Sembelihan Korban 17.2 Jual Beli ( Al-Bai’ )

1. Harus dimakan oleh org yg berkorban 1. Jual beli ialah tukar-menukar barangan mengikut cara
2. Harus bg org kaya, haram bg org kafir tertentu.
3. Sebaiknya, 2. Hukumnya harus.
a) 1/3 kpd fakir miskin 3. Rukun:
b) 1/3 dijamu org ramai a) penjual dan pembeli
c) 1/3 dimakan org yg berkorban b) brg dagangan
4. Unta, kerbau, lembu dibahagi kpd 7 bahagian c) harga
5. Kambing, biri2 dan kibas dibahagi kpd 1 bahagian d) ijab dan kabul
4. Syarat Penjual & Pembeli: (kalau x, x sah)
15.7 Hikmah a) mukalaf, ialah berakal dan baligh.
1. Igt peristiwa Nabi Ibrahim & anaknya Nabi Ismail b) kemahuan sendiri.
2. timbul rasa kesyukuran c) merdeka
3. bg peluang kpd org miskin utk rasa daging korban d) bukan drpd golongan yg ditahan hartanya sbb bankrap,
4. memupuk sifat ikhlas muflis atau x waras
e) Islam
5. Syarat Barang yg Dijual Beli
a) bersih & suci ( x sah jual arak najis bangkai ) c) brg yg disewa tu bukan kewajipan kpd pemberi sewa.
b) berfaedah ( x sah jual mcm sibiji beras ) d) manfaat tu boleh digunakan
c) kepunyaan penjual atau wakilnya ( x sah jual harta waris 4. Tamat Kontrak Sewa
yg masih hidup) a) barang yg disewa hilang atau musnah
d) brg itu dpt diserahkan kpd pembeli ketika akad b) membatalkan kontrak
e) penjual & pembeli mesti tahu jenis, kadar dan sifat c) tamat tempoh perjanjian
barang jualan. d) melanggar syarat perjanjian
6. Syarat Harga e) brg yg disewakan tu rosak
a) bersih ( x sah jual arak sbb dikatakan najis)
b) harga adalah milik pembeli ( x sah jual beli dgn wang 17.6 Hikmah
bukan milik pembeli) 1. bg peluang kpd org lain utk memiliki brg yg dikehendaki
c) harga yg ditentukan dpt diserahkan kpd penjual dgn bayaran
d) penjual pembeli tahu jenis mata wang yg digunakan 2. Kedua-dua pihak dpt manfaat dan saling bantu
7. Syarat Ijab (Akad) 3. tingkatkan ekonomi Islam
Ijab dan kabul ialah perkataan atau perbuatan yg * kanak2 boleh berjual beli tp kena yg melibatkan nilai
menunjukkan kedua2 pihak bersetuju dgn jual beli kecik mcm gula2, kena 7 tahun ke atas dan mumaiyiz kalau
a) x diselangi perkataan lain nak jual beli betul2
b) x boleh ditakhlikkan & bg syarat2 lain
Cth: "saya jual kereta ini sekiranay awak sangup 18 - GADAIAN (AL-RAHNU) DAN SYARIKAT (AL-
menjaganya seperti say menjaganya" SYARIKAH)
c) x boleh hadkan masanya
Cth: "saya jual kereta ini kpd awak selama setahun" 18.1 Gadaian
1. Gadaian ialah
17.3 Jual Beli yg Dilarang dan a) Bahasa : menahan sesuatu
X Sah b) Istilah : mencagarkan sesutu yg bernilai sbg jaminan utk
1. barang utk maksiat atau dtgkan keburukan ( dadah, arak mendapatkan pinjaman
babi etc) 2. Islam haruskan gadaian sbg jaminan kedua-dua pihak.
2. bukan milik sempurna penjual ( Cthnya menjual burung 3. Rukun:
di udara, ikan di lautan ) a) penggadai
3. buah-buahan yg masih putik di pokok ( sbb takut buah tu b) pemegang gadaian
gugur dan busuk sebelum dipetik ) c) barang gadaian
4. daging tanpa mengira jenisnya d) pinjaman/bayaran (brg yg diberi kpd pneggadai)
5. brg yg ada riba e) akad (ijab & kabul)
6. jualan bersyarat 4. Syarat Sah :
a) brg gadaian sah utk jual beli
17.4 Jual Beli yg Dilarang Tapi Sah b) penggadai dan penerima berakal dan baligh
1. beli brg yg sedang dibeli oleh org lain (secara lelong) c) atas kerelaan sendiri
2. beli dgn tujuan utk menyekat oembelian org lain d) brgan yg digadai adalah kepunyaan senidiri
3. menyekat penjual dari desa di pertengahan jalan supaya e) x akan merugian kedua2 pihak
menjual kpdnya dgn harga yg lebih murah drpd di pasaran. 5. Perkara yg batalkan Gadaian:
4. monopoli dlm porses jual beli a) penggadai telah bayar semua hutangnya
5. jual beli barang yg halal tp utk maksiat b) brg yg digadai telah diserahkan kpd tuan yg asal
6. penipuan dlm proses pembelian c) barangan dijual atas perintah mahkamah
7. kurangkan sukatan dan timbangan d) pemegang gadaian telah membatalkan gadaian
e) penggadai meninggal dunia
17.5 Sewa f) brg gadaian rosak
1. Sewa ialah satu perjanjian utk memiliki manfaat sesuatu g) brg digadai telah disewa, dihebahkan atau disedekahkan
barang yg diterima drpd org lain dgn bayaran yg tertentu kpd org lain.
mengikut persetujuan kedua-dua pihak.. 6. Hikmah:
2. Rukun Sewa a) jaminan kpd pemberi hutang
Rukun Sewa Syarat b) membolehkan org mulakan perniagaan
a) Penyewa a) Berakal c) kerjasama antara satu sama lain
dan Pemberi b) Baligh
Sewa c) Kemahuan sendiri
18.2 Syarikat
d) x membazir
1. Syarikat ialah:
b) Bayaran a) bayaran dgn wang
Sewa b) diketahui nilai mata wang a) Bahasa : bercampur, berkoingsi atau bekerjasama
c) persetujuan bersama mengikut perjanjian b) Istiah : perjanjian perkongsian terhadap sesuatu perkara
awal atau boleh diubah yg dilaksanakan oleh dua pihak atau lebih
c) Manfaat a) berharga/bernilai 2. Penubuhan syarikat adalah harus.
b) dpt dimanfaatkan oleh pembayar 3. Rukun Syarikat:
c) diketahui kadar dan jangka masa a) ahli syarikat
3. Syarat Sah Sewa b) modal
a) dipersetujui kedua-dua pihak mengikut kontrak c) lafaz akad
b) brg yg disewakan memberikan faedah, bermanfaat dan 4. Syarat Ahli Syarikat:
berguna kpd penyewa a) berakal
b) baligh berikrar akan bantu-membantu ketika kesulitan atau
c) merdeka ditimpa musibah
d) kemahuan sendiri 2. Dlm islam nama ialah takaful.
5. Syarat Modal: 3. Hukumnya harus.
a) meliputi harta brg bernilai 4. Jenis2 Insurans
b) kepakaran atau modal insan a) Insurans nyawa ialah polisi yg memberikan
5. Lafaz akad ialah perkataan yg memberkan kefahaman perlindungan risiko ke atas kematian dan hilang upaya.
kpd ahli syarikat menginzinkan seseorang mengurus - kematian
perjalanan mereka. - kemalangan yg sbbkan lumpuh/hilang anggota
6. Perkara yg batalkan Syarikat: b) Insurans am ialah memberi perlindungan kpd mereka yg
a) salah seorang rakan kongsi menarik diri menghadapi kerugian pendapatan atau harta benda
b) salah seorang ahli syarikat meninggal dunia 5. Ciri2 sistem insurans yg harus
c) salah seorang rakan kongsi murtad a) saling pelihara kepentingan bersama
d) rakan kongsi lari ke negara musuh b) semua isi perjanjian difahami dgn jelas
e) hilang kelayakan (cthnya jadi gila) c) xda unsur tipu/penindasan/ketidakpastian
7. Hikmah 6. Tujuan
a) majukan ekonomi a) dpt kemudahan perlindungan manfaat/pampasan/ganti
b) memupuk kerjasama rugi apabila ditimpa musibah
c) mengajar masyarakat amanah jujur b) bantu pihak lain meringankan beban.
c) bantu kos membaik pulih kerosakan
19 - HUTANG, INSURANS DAN SAHAM 7. Unsur haram dlm insurans
a) Riba
19.1 Hutang (al-Qardh) b) Judi
1. Hutang-piutang ialah memberi sesuatu barang yg c) Gharar
bermanfaat kpd seseorang dan perlu mengembalikan 8. Gharar ialah segala bentuk yg x jelas.
semula dgn jumlah yg sama. 9. Judi ialah pertaruhan yg memberikan keuntungan kpd
2. Hukum beri hutang sunat, tetapi dlm bbrp keadaan wajib satu pihak & kerugian bagi pihak satu lagi
3. Wajib jika:
a) org sgt perlukan bantuan 19.3 Saham
b) xde org lain yg lg layak bg hutang kpdnya 1. Saham ialah sejenis terbitan yg dikeluarkan oleh syarikat
4. Hukum bayar hutang wajib sbg alat pemilikan
5. Hukum tangguhkan hutang haram 2. Keuntungan syarikat dibahagi mengikut peratus saham.
6. Tujuan haruskan berhutang: 3. Syarikat boleh memperoleh modal drpd:
a) menyelesaikan masalah dihadapi a) pemegang saham
b) dpt membantu mereka yg memerlukan b) pinjaman
c) meringankan bebanan yg ditanggung oleh org yg kurang c) kadar tertentu keuntungan syarikat
7. Rukun berhutang: 4. Pemegang saham ialah pemilik bersama dlm sesebuah
a) pemberi dan penerima hutang syarikat berniagaan.
b) barangan yg diberi hutang 5. Pemegang saham dpt dibuktikan melalui siijl saham yg
c) sighah ( ijab kabul ) tercatat nama & jumlah saham yg dilaburkan.
8. Syarat Berhutang 6. Pelaburan Saham
a) pemberi dan penerima hutang hendaklah mengadakan a) bebas drpd unsur riba
saksi atau surat perjanjian sbg bukti b) xda unsur perjudian
b) brg yg diberi hutang hendaklah milik penuh pemberi c) xda spekulasi
hutang d) x terlibat perniagaan yg haram dlm Islam
9. Beza hutang dan riba 7. Spekulasi ialah satu tindakan yg belum pasti.
Hutang Riba
Hukum a) Bg hutang sunat a) Haram bg & terima
b) Bayar wajib
Tujuan a) Bantu mereka yg a) Mengambil
susah kesempatan ke atas org
b) bg peluang lain
mulakan perniagaan b) Tindas golongan
c) + pendapatan miskin
Cara a) nilai tetap & x a) nilai akan tambah
bayar tambah ikut masa
10. Hikmah hutang
a) dapat bantu golongan miskin
b) elak sikap malas & harapkan bantuan je
c) elak penindasan

19.2 Insurans
1. Insurans ialah polisi yg kumpulkan sumber &
memberikan manfaat kpd seseorang dlm kumpulan yg
SIRAH F4
20 - KERAJAAN KHULAFA AR-RASYIDIN
20.1 Latar Belakang
1. KAR ialah kesinambungan pemerintahan Islam selepas
kewafatan R.
2. Khulafa ialah org yg memgang jawatan tertinggi dlm
senarai pemerintah negara Islam
20.2 Pengenalan
1. Khalifah Abu Bakar as-Siddiq
a) Nama : Abdullah bin Abu Quhafah
b) Keturunan : Bani Tamim
c) Gelaran : as-Siddiq sbb benarkan peristiwa isra' mikraj
d) teman R sembunyi dlm Gua Thur
2. Khalifah Umar al-Khattab
a) Nama : Umar bin al-Khatab bin Naufal
b) Keturunan : Bani Adi', Quraisy
c) Gelaran : al-Farouq kerana bezakan antara kebenaran
dan kebatilan
d) Sebelum dia peluk Islam, org Islam solat sembunyi tp
lepas pekuk Islam, dieorang berani solat terang2an
3. Khalifah Uthman bin Affan
a) Nama : Uthman bin Affan
b) Keturunan : Bani Umaiyah
c) Gelaran : Zun Nuraini sbb kahwin dua puteri R
d) lemah lembut
4. Khalifah Ali bin Abi Talib
a) Nama : Ali bin Abi Talib
b) Keturunan : Kaum Quraisy
c) Gelaran : Karamallu Wajhah sbb x pernah sembah
berhala
20.3 Cara Pilih
1. Abu Bakar
a) R x tetapkan siapa2 sebelum wafat
b) ada pergaduhan berlaku (beza pendapat pemimpin)
c) org Ansar cdg Said bin Abi Ubadah drpd suku Khazraj
d) perbincangan antara Ansar & Muhajirin
e) Abu Bakar cadangkan Umar al-Khattab dan Abu Ubaidah
& minta pendapat org ramai
f) dua2 tarik diri
g) Umar pegang tgn Abu Bakar lalu baiah.
* Baiah ialah janji taat setia kpd seseorang utk sesuatu
tugasan
h) ramai setuju & Abu Bakar dilantik
2. Umar
a) Abu Bakar sakit
b) Abu Bakar cadang Umar.
c) semua sahabat setuju
d) Abu Bakar mintak Uthman diminta tulis surat wasiat
pelantikan Umar
e) Abu Bakar minta Uthman baca kpd semua org
f) Semua setuju & Umar dilantik
3. Uthman
a) ditikam oleh Abu Lukluah beragama Majusi.
b) didatangi oleh bbrp sahabat
c) Umar disuruh lantik pengganti
d) first2 enggan
e) Didesak pastu dia cadangkan 5 org
f) Lantik anaknya sbg saksi
g) Al-Zubair dan Saad tarik diri
h) Abdul Rahman in Auf minta utk pegang amanah utk
pelantikan.
i) Org ramai pilih calon
j) Dia tanya Uthman & Ali persediaan jd khalifah
k) Last2 Abdul Rahman lantik Uthman
4. Ali
a) Negara x stabil
b) puak pemberontak meminta Ali ambik alih
pemerintahan gantikan Uthman
c) Ali x setuju sbb xnak dianggap merancang pembunuhan
dan gila kuasa
d) Bila keadaan huru-hara, Ali ok
e) Ramai baiah dan setuju, kecuali bbrp kumoulan
f) Kumpulan x setuju mcm keluarga Bani Umaiyah,
Muawiyah bin Abi Sufian, gabenor Syam
20.4 Kepentingan KAR
1. Abu Bakar bertindak tegas memerangi golongan murtad,
nabi palsu, dan org yg x mahu bayar zakat
2. Umar memecat pegawai yg x cekap
3. Uthman x tunguk kpd pemberontak yg mendesak beliau
meletak jawatan
4. Ali tidak mudah terpengaruh dgn desakan golongan
khawarij supaya batalkan majlis tahkim.
20.5 Sistem Pentadbiran
1. Dasar Pentadbiran:
a) semua undang2 yg digubal berdasarkan Quran dan hadis
b) khalifah ada kuasa buat keputusan selepas dpt
pandangan ahli majlis syura dan ijtihad.
c) pemimpin x dpt hak istimewa mengatasi undang2
d) khalifah sbg ketua negara
e) khalifah kena bertanggungjawab & adil
2. Pembaharuan
a) tubuh majlis syura
b) penubuhan jabatan yg dikenali sbg "al-Diwan"
3. Majlis syura wujus semasa pemerintahan R lagi tapi x
function sgt sbb R memerintah mengikut wahyu
4. Ahli majlis syura ialah alhillu wal iqdu yg bermaksud
pandai menghurai dan membuat keputusan.
5. Pada ZAR wilayah dikembangkan and bukaknya kaw.
baru, so wujudnya jawatan baru.
6. Jawatan tu is gabenor wilayah ataupun wali. Mereka
ialah wakil khalifah.
7. Jawatan baru:
a) ketua setiausaha
b) setiausaha
c) pegawai pemungut cukai
d) pegawai polis
e) pengurus perbendaharaan negara
f) ketua hakim
8. Jabatan baru:
a) Jabatan Ketenteraan ialah al-Diwan al-Jund
- mengendalikan & mengatur latihan tentera
- rekodkan data & bil. tentera
- bayar gaji kpd anggota tetap
- uruskan kebajikan mereka
b) Jabatan Hasil dan Cukai ialah al-Diwan al-Kharaj
- pegawai pemungut cukai memungut cukai
20.6 Polisi Pentadbiran
1. Abu Bakar
a) memerangi org murtad
b) mengerakkan semula tentera Usamah bin Zaid,
memerangi penduduk Ghassan yg bunuh utusan R
c) melantik khalifah selepasnya
2. Umar
a) menyusun semula pentadbiran tanah (semua hasil
peperangan jadi harta negara) (x guna ghanimah)
b) x membenarkan sahabat keluar drpd Madinah kecuali
bila diizinkan
3. Uthman
a) bg peluang kpd siapa yg nak jihad
b) sahabat boleh tinggalkan kota madinah
c) longgarkan syarat penggunaan harta
d) pembacaan al Quran gunakan lahjah Arab Quraisy
e) gabenor dilantik drpd golongan Bani Umaiyah
4. Ali
a) tukar pegawai keturunan Umaiyah yg dilantik ketika
Uthman bin Affan, termasuklah Abu Sufian
b) meneruskan majlis tahkim walaupun dpt tentangan
20.7 Sumbangan
1. Abu Bakar
a) memerangi golongan nabi palsu & murtad
b) bebaskan negeri2 pengaruh bawah Rom & Farsi
c) kumpulkan tulisan Quran
2. Umar
a) wujudkan majlis syura
b) wujudkan jabatan utk licinkan pentadbiran
c) wujudkan undang2 tanah negara
d) wujudkan pasukan polis & tentera laut
e) kenalkan kalendar hijrah
3. Uthman
a) sumbangkan harta
b) kumpul & bukukan Quran
c) besarkan tentera laut & darat
4. Ali
a) menerima jawatan khalifah walaupun keadaan x stabil
b) rela menyerahkan pemerintahan demi kestabilan
negara.
20.8 Kemajuan
1. Sosial
a) Semua golongan hidup dgn aman dan harmoni bawah
pemerintahan Islam
*Kafir zimmi ialah golongan bukan Islam yg mendapat
perlindungan pemerintah Islam.
b) Pendidikan
- Ilmu ditekankan
- Al-Kuttab ialah tempat belajar di sekitar masjid yg
diwujudkan oleh golongan kaya utk bantu org ramai dpt
ilmu dlm pelbagai bidang.
c) Kebajikan
- Memansuhkan cukai jizyah kpd org tua berbangsa Yahudi
kerana kemiskinan.
d) Keadilan
- Umar pernah menarik balik tanah milik sahabat
berdasarkan Kanun Tanah Negara
e) Kemudahan Awam
- Bandar baru diwujudkan seperti Kufah, Fustat dan Musul
2. Ekonomi
a) memperluas kuasa sampai negara mempunyai byk kaw.
pertanian yg subur.
b) rakyat digalakkan bertani dan dikenakan zakat, jizyah,
hanimah, fai, usyur dan cukai lain.
c) tubuhkan jabatan khas utk pungut cukai ( diwan al-
Kharaj )
d) mewujudkan undang2 tanah negara so xda tanah yg
terbiar
d) kemaskinin pengurusan baitulmal
3. Peluasan Kawasan
a) Tentera islam berjaya memerangi golongan murtad
b) Panglima Khalid al-Walid berjaya menyekat Hurmuz,
pembesar Farsi di Iraq (wilayah Islam inc.)
c) Gabungan panglima Ubaidah, Yazid bin Abi Sufian, Khalid
bin al-Walid dan Sarahbil bin Hasanah berjaya tundukkan
Syria & Palestin
d) Umar luaskan sampai Baitil Muqadis, Palestin & Mesir
e) Uthman luaskan sampai Libya, Turkistan dan bbrp kaw.
@ India
20.9 Kesan
1. +ve Pemimpinan KAR
a) ketua negara mendaulatkan syariah islam
b) berakhlak dan berwawasan memajukan negara
c) keutamaan bajet dan pengurusan agar negara digeruni
musuh
d) sosial, ilmu fardu ain & kifayah ditekankan
e) ekonomi yg adil utk semua
2. Akibat belakangkan
a) Islam mundur sbb x ikut syariah
b) timbul ajaran sesat & murtad
20.10 Iktibar
1. Akidah - hidup pandukan akidah yg sebenar
2. Syariah - hidup landaskan syariah islam
3. Akhlak - tindakan, perkataan dan tingkah laku
berdasarkan Quran dan hadis.
4. Ilmu - ilmu diutamakan
5. Politik - keputusan berdasarkan syura
6. Ekonomi - dibangunkan utk kepentingan negara
7. Dakwah - dilakukan oleh individu & kerajaan
21 - KERAJAAN BANI UMAIYAH
21.1 Penubuhan
1. Khalifah pertama adalah Muawiyah bin Abu Sufian
2. Nama kj diambil sempena nama ^
3. Keturunan Quraisy
4. Pernah ilantik sbg jurutulis wahyu oleh R
5. Gabenor di Syam oleh Umar
6. Ali pecat sbb nak hilangkan rasa x puas hati rakyat
7. ^ bukti x puas hati tu, pemberontak bunuh Uthman
8. Muawiyah marah Ali pecat dia
9. Majlis tahkim Ali terpedaya dgn tktik politik Muawiyah.
10. Golongan Ali berpecah-belah.
11. Ali dibunuh oleh golongan Khawarij yg x setuju majlis
tahkim
12. Penyokong Ali melantik HAsan bin Ali sbg khalifah
13. Hasan serahkan kpd Muawiyah dgn dua syarat:
a) Muawiyah mesti perintah berlandaskan Quran dan
Sunnah
b) pemilihan jawatan lhalifah mestilah melalui majlis syura
c) hormat dan muliakan keluarga R.
14. Seramai 14 org khalifah pgg jawatan time zaman bani
umaiyah
15. Akhir dgn Marwan bin Muhamad
21.2 Perkembangan Ketenteraan
1. Muawiyah bahagi tentera:
a) pasukan tgh (Qalbu al-Jaisy)
b) sayap kanan ( al-Maimanah)
c) sayap kiri ( al-Maisarah)
d) pasukan hadapan (al-Muqaddamah) b) Jizyah ialah cukai yg dikenakan kpd org kafir zimmi utk
e) barisan belakang ( Safatul Jaisy) perlindungan yg berlindung di bawah kerajaan Islam di
2. Angkatan perang terdiri drpd pasukan negara Islam atau bukan.
a) berkuda c) Zakat ialah harta tertentu yg dimiliki oleh org Islam yg
b) berkenderaan dikenakan dgn syarat tertentu dgn kadar tertentu.
c) tentera berjalan kaki d) Usyr ialah 10% kadar cukai yg dikenakan oleh kerajaan
3. Dilatih berperang pd musim panas dan sejuk sejak ke atas hasil pertanian, perniaagaan dan hasil tanah.
zaman pemerintahan Muawiyah sbg persediaan e) Fai ialah harta rampasan drpd org bukan Islam (kafir
menghadapi tentera Rom di Eropah. harbi) tanpa peperagan
4. Tentera laut pun dilatih dgn persediaan yg lengkap dgn Cth: dieorang ngaku kalah sebelum perang
sediakan 1700 kapal perang & bina pangkalan tentera laut f) Ghanimah ialah harta yg diperoleh drpd org bukan Islam
di Tunisia. thru peperangan.
5. Khalifah Abdul Malik wajibkan setiap rakyat menyertai
tentera. 21.5 Faktor Kegemilangan
6. Pelabuhan di Syria dan Iskandariah, Mesir jd pangkalan 1. Kecekapan & kebijaksanaan khalifah
perang. a) pentadbir cekap
7. Beza Tentera KAR dan Bani Umaiyah b) dpt hancurkan pemberontak
Ketenteraan KAR Bani Umaiyah 2. Penguasaan ilmu pengetahuan
Cara pilih Sukarela Peringkat awal - sukarela, a) usaha khalifah utk kembangkan ilmu
pastu kerahan tenaga kpd semua b) dirikan tempat2 belajar
rakyat Arab yg layak jadi
3. Ekonomi stabil
Jenis Laut & Darat
a) mempunyai sumber ekonomi yg mantap
Panglima x utamakan utamakan org arab
Tentera bangsa b) mempunyai sipanan melebihi keperluan negara.
Latihan Latihan umum Latihan umum tentera dan khas 4. Kekuatan tentera
tentera mengikut musim a) tentera yg kuat & berdisiplin
Tujuan Menyebarkan dakwah, tahankan negara & b) semangat nak pertahankan negara tu tinggi
perluasan kuasa 5. Hubungan baik antara rakyat & kerajaan
a) kerajaan sediakan kemudahan asas yg baik utk rakyat
21.3 Perkembangan Pendidikan b) rakyat bg sokongan kukuh kpd kerajaan.
1. Cordova, Sepanyol jadi pusat ilmu pengetahuan. 6. Semangat jihad yg tinggi
2. Al-Hakim II adalah khalifah yg memerintah Sepanyol dan a) sungguh2 memopertahankan Islam
tubuhkan perpustakaan besar. b) sanggup bergadai nyawa
3. ^ juga tubuhkan bbrp kolej, uni dan 70 perpustakaan di
Andalus, Sepanyol. 21.6 Kegemilangan Pemerintahan Umar Abd Aziz
4. Pusat pengajian terkenal di Sepanyol seperti Servile, 1. Khalifah ke : 8/14
Toledo, Granada. 2. Keturunan : Hasyim ( keturunan Umar al-Khattab )
5. Umar bin Abdul Aziz adalah ulama terkenal bidang 3. Dianggap khalifah kelima sbb sifat. sikap dan
Quran, tafsir, nahu & hadis pemerintahannya ada persamaan dgn KAR
6. Bahasa Arab jadi bahasa pengantar. 4. Tindakannya
7. Masjid masih jadi pusat penyebaran ilmu. a) memecat pegawai kerajaan yg x cekap & byk masalah
b) hapuskan cukai jizyah terhadap golongan muali
21.4 Perkembangan Ekonomi c) laksanakan hukum yg adil
1. Sumber utama ekonomi adalah pertanian dan d) hentikan penguasaan wilayah baru
perdagangan. e) wilayah pengaruh diperintah ikut undang2 islam
2. Saliran dibina. 5. Ekonomi zaman pemerintahannya paling tinggi.
3. Infrastruktur yg dibina
a) jalan raya 21.7 Faktor Kejatuhan KJ Bani Umaiyah
b) pelabuhan 1. bbrp pemerintah abaikan Islam
c) kapal khas untuk mengawal lanun di perairan. 2. pemerintah lalai dgn kemewahan dunia
4. Perusahaan 3. wujud semula semangat kabilah dan pilih kasih
a) membuat kiswah Kaabah 4. sikap x puas hati rakyat terhadap pemerintah
b) permaidani 5. usaha KJ Abbasiyah utk jatuhkan KJ Bani Umaiyah
c) sutera
d) tenunan bulu 22 - IMAM ABU HANIFAH RAHIMAHULLAH
5. Hasil negara dtg drpd:
a) Kharaj (cukai tanah) ialah cukai tanah yg dikenakan kpd 22.1 Biodata
org Islam & bukan Islam 1. Nama : Nukman bin Thabit
- Musahah atau Wazifah ialah cukai berdasarkan keluasan 2. Lahir : 80H/699M di Kufah
tanah 3. Keturunan : Parsi
- Muqasamah ialah cukai yg diabil berdasarkan hasil 4. Meninggal : 150H/767M
tanaman 5. Ayahnya peniaga kain
- Ihtizam / Iqtak ialah cukai g dikenakan ke atas tanah yg 6. Hidupnya yg mewah bg dia belajar ke peringkat tinggi
disewa atau pajakan w/o halangan
7. Dididik dari kecil utk berniaga
8. Sifat b) Madinah
a) pegang teguh dgn hukum Allah c) Kuwait
b) saudagar berpendidikan tinggi d) Sepanyol
c) slalu bangun tgh malam utk solat sunat & baca Quran
23.5 Cara Hormat + Sumbangan
22.2 Pendidikan 1. Dia hormat sgt hadis so sebelum jawab apa2 soalan pasal
1. Belajar ilmu undang2 hadis, dia mesti
2. Berguru DENGAN: a) mandi dulu
a) Anas bin Malik b) pakai pakaian bersih dulu
b) Zaid bin Ali c) pakai wangi-wangian dulu
c) Imam Hammad selama 18 thn d) pakai serban
3. Guru KEPADA 2. Hasilkan kitab al-Muwattak
a) Abu Yusof 3. Imam Syafie puji ^ as kitab paling lengkap time tu
4. Prinsip Imam Malik is org yg hendak berguru kena cari
22.3 Sumbangan gurunya
1. byk masa guna utk ajar kt masjid
2. ulama pertama susun kitab fikah ikut bab dan fasal 24 - IMAM AS-SYAFIE RAHIMAHULLAH
3. karya
a) al-FIkh al-Akbar 24.1 Biodata
b) kitab al-Faraid 1. Nama : Muhamad bin Idris
4. Mazhabnya Mazhab Hanafi 2. Salasilah keturunannya bertemu dgn R pada datuknya,
5. Mazhabnya diikuti Abdul Manaf ( <-- R punya datuk)
a) Mesir 3. Lahir : 150H/767M di Ghazzah, daerah 'Asqalan, Palestin
b) Syria 4. Mak ayah asalnya Mekah, time tu ziarah Palestin.
c) Lebanon 5. Ayah meninggal sebelum lahir.
d) Bosnia 6. Time 2 thn pindah balik Mekah
7. Gelaran : as-Syafie sempena nama datuknya, Syafi' bin al-
23 - IMAM MALIK RAHIMAHULLAH Saib
8. Meninggal : 204H/820M
23.1 Biodata 9. Sifat
1. Nama Malik bin Anas a) kuat igatan
2. Lahir : 93H/713M di Madinah b) rajin
3. Meninggal : 179H/798M 10. Keluarganya miskin
4. Datuknya, Malik bin Amir golongan ulama tabiin yg
terkenal 24.2 Pendidikan
5. Moyangnya, Amir al-Harith sahabat R yg slalu berperang 1. Mula belajar Quran pd 5 thn
bersamanya kecuali perang Badar. 2. Menghafaz seluruh Quran pd 9 thn
6. Sifat 3. Slalu ada di samping gurunya
a) pendirian teguh & tegas 4. Ilmu yg dipelajari:
- tentang pendapat gabenor Madinah yg tentang dgn a) ilmu al-Quran
fatwanya b) ilmu hadis
- sanggup dipukul utk tahankan Islam c) ilmu bahasa & sastera arab
- berani tegur khalifah Abu Jaafar al-Mansur yg tinggikan 5. Beguru DENGAN
suara dlm majlis a) Sufian bin Uyainah
- tolak pendapat yg nak jadikan kitab al-Muwattak sbg b) Abdul Majib bin Abdul Aziz
sumber rasmi perundangan negara c) Imam Malik bin Anas
b) x pernah tunggang kuda di Madinah sbb nk hormat bumi 6. Sudah menghafaz kitab al-Muwattak ketika 10 thn, time
makam R tu x berguru dgn Imam Malik lagi
7. Mengembara sehinggi Mekah, Madinah, Iraq, Farsi,
23.2 Pendidikan Palestin, Yaman & Mesir utk ilmu
1. Kuat dlm bidang hadis & fikah. 8. Pembahagian masa:
2. Guru pertamanya adalah Imam Abdul Rahman bin a) 1/3 utk tulis ilmu
Hamzah b) 1/3 utk beribadat
3. Imam Malik ada around 900 org guru dari kalangan c) 1/3 utk rehat
ulama tabiin dan tabii tabiin.
4. Belajar ilmu al-Ra'yi - ialah ilmu cara berfikir dan 24.3 Sumbangan/ Kelebihan
mengeluarkan pendapat berdasarkan bukti dan fakta 1. mengasaskan kaedah tertentu dlm menentukan hukum
5. Mula mengajar ketika 17 thn berdasarkan hadis
6. Tempat mengajar di Masjid Nabawi, Madinah 2. mempersempit akal dlm menentukan hukum
3. berijtihad mengikut tempat & masa
23.4 Mazhab 4. x terima kaedah istihsan
1. Mazhabnya adalah Mazhab Maliki 5. hujah dgn gol. antihadis
2. Pengaruh 6. sgt teliti kalau keluarkan pandangan
a) Mekah 7. Karya
a) al-Umm
b) ar-Risalah 7. Sifat
c) Ikhtilaf al-Hadis a) kuat ingatan
d) al-MasNAD b) zuhud, tak makan makanan yg lazat
c) sentiasa tutup aib org lain
24. 4 Iktibar
1. Mazhab namanya Mazhab al-Syafie 26.2 Pendidikan
2. Pengaruh 1. Dapat drpd ibunya sendiri
a) Malaysia 2. Time 11 thn, dah hafaz Quran
b) Brunei 3. ^ time ni jugak dia betulkan kesilapan guru hadisnya
c) Indonesia 4. Time 16 thn, hafaz kitab yg dituils Ibnu Mubarak dan
d) Thailand Waki'
5. Time 18 thn, mula tulis kitab hadis.
25 - IMAM AHMAD BIN HANBAL 6. Gurunya lebih drpd 1000 org
7. Selama 16 thn merantau cari ilmu
8. Hafaz 100,000 hadis sahih
25.1 Biodata 9. Hafaz 200,000 hadis yg x sahih
1. Nama : Ahmad bin Muhammad bin Hanbal
2. Lahir : 164H/780M di Baghdad, Iraq 26.3 Sumbangan
3. Gelaran 1. Kitab hadisnya adalah Sahih al-Bukhari
a) Hanbal kerana nama datuknya yg lagi terkenal drpd ayah 2. Karya
sendiri a) al-Tarikh al-Kabir
b) al-Hakim kerana menghafal 700,00 hadis b) al-Tarikh al-Soghir
4. Miskin & terpaksa ambik upah jual kain & brg2 di jalan c) al-Tarikh al-Mufrad
5. Meninggal : 231H/855M
6. Sifat :
a) bergaul dgn fakir miskin & slalu bantu mereka
27 - IMAM AL-GHAZALI RAHIMAHULLAH
b) kurang bersahabat dgn org2 besar & kaya
c) x takut dibenci org 27.1 Biodata
d) khatam quran tiap minggu 1. Nama : Abu Hamid Muhamad bin Muhamad
2. Lahir : 450H/1058M di Ghazalah, Iran
25.2 Pendidikan 3. Gelaran : al-Ghazali sbb
1. Mengembara kpd bbrp negeri: a) nama kampung
a) Kufah b) bapanya kerja sbg pemintal tali drpd bulu kambing yg
b) Basrah disebut al-Ghazal
c) Syam 4. Gelaran 2 : Hujjatul Islam sbb kepintaran berhujah dan
d) Yaman kecekapan membela Islam
2. Bawa pen & kertas utk catat ke mana2 shj 5. Bapanya meninggal ketika kecil lg
3. Gurunya: 6. Meninggal : 505H/1111M di Iran
a) Imam Syafie 7. Sifat
4. Guru KEPADA (dlm bidang hadis) : a) bijak berhujah
a) Imam Bukhari b) benci kepalsuan
b) Imam Muslim
27.2 Pendidikan
25.3 Sumbangan 1. Belajar di sek yg didirikan Perdana Menteri Nizamul
1. Karya : Malik di Tusi
a) Al-Musnad yg mengandungi 40,000 hadis 2. Sblum gi sek, dia dh pandai tulis sbb belajar dgn ahli
b) Tafsir al-Quran tasawuf yg merupakan sahabat ayahnya
c) Al-Tarikh 3. Mula belajar baca, tulis & hafaz Quran sejak kecil
2. Pengikut mazhab di: 4. Belajar b. Arab + ilmu nahuilmu fikah & ilmu falsafah
a) Mesir 5. Teruskan pelajaran di Jarjan dan Nisabur
b) Iraq 6. Berguru DENGAN
c) Syria a) Abu al-Muali
b) Imam al-Haramaini
7. Mendalami ilmu Usuluddin
26 - IMAM AL-BUKHARI RAHIMAHULLAH
27.4 Sumbangan
26.1 Biodata
1. Jawatan
1. Nama : Abu Abdullah Muhamad bin Ismail
a) penasihat agung Perdana Menteri Nizamul Malik
2. Lahir : 194H/810M
b) tenaga pengajar kanan Universiti Nizamiyah dan Nisabur
3. Bapanya meninggal time Imam Bukhari masih dlm
2. Pelopor golongan sufi.
kandungan
3. Mendukung fahaman ASWJ
4. Imam Bukhari ada penyakit mata sejak kecil sampai xleh
4. Karya
lihat
a) Ihya Ulumuddin
5. Nabi Ibrahim a.s. menerangkan bahawa penyakit tu akan
b) al-Manquz Minal Dhalal
sembuh dgn doa ibunya yg solehah
c) Al-Wajiz
6. Meninggal : 256H/870M di Uzbekistan (Samarkand)
d) Tahafut al-Falasafah 3. Memakai Bau-Bauan
ADAB F4 a) Lelaki disunatkan memakai kalau nak ke masjid atau nak
solat
b) Perempuan yg berhadapan dgn bukan MUHRIM haram
28 - AKAL CAHAYA KEHIDUPAN pakai
c) Sunat pakai kalau depan suami
28.1 Peranan Akal 4. Menyikat Rambut
1. Peranan 5. Memotong Kuku + Mencabut Bulu Ketiak & Ari2
a) mempertingkatkan iman dan amal 6. Menghias Muka
b) memandu manusia supaya berjaya dunia akhirat a) haram ubah wajah dgn mencukur/mencabut bulu kening
c) ingat Allah SWT semata2 utk perhatian org
2. Haram buat sbb rosakkan akal : b) pembedahan yg diharuskan Islam
a) minum arak - rawatan mengubati penyakit
b) menagih dadah - membuang ketumbuhan yg menyusahkan hidup
3. Haram sbb - memperelok kejadian sprti sumbing supaya sama dgn
a) mengawal uzapan, perbuatan & tindakan manusia biasa
b) spy manusia berfiki & usaha utk tingkatkan taraf hidup c) menyambung rambut
6. Cara Berpakaian
28.2 Adab Berfikir a) tujuan utk tutup aurat
1. Sumber berfikir b) pakaian x jarang x ketat
a) Wahyu & Syariat Islam - kemampuan akal terbatas c) bukan pakaian upacara agama lain
kerana x dpt menjangkaui perkara2 ghaib selain yg bgthu d) xda niat utk banggakan diri sendiri
dlm wahyu
b) Akal Fikiran - dpt bezakan antara yg baik & buruk 29.2 Amalan yg Dilarang & Hikmah
c) Bukti2 Kajian Saintifik - dpt teroka bidang2 ilmu yg 1. Perbuatan yg dilarang Islam
praktikal a) memakai emas & sutera tulen bg lelaki
d) Maklumat & Fakta yg Tepat - wujud disiplin ilmu utk b) fesyen lainan jantina
manfaat semua c_ menyambung rambut
e) Matlamat yg Jelas - berfikir secara lebih fokus dan d) membuat tatu
terancang e) pembedahan utk cari
2. Cara berfikir yg betul
a) mengetahui batas & kemampuan akal 30 - ADAB MENJAGA ORG SAKIT
b) mengetahui tujuan berfikir
c) mengetahui risiko yg akan berlaku 30.1 Tuntutan Jaga Org Sakit
d) mengetahui tujuan berfikir 1. Sakit ialah salah satu bentuk ujian Allah untuk menguji
keminanan dan kesabaran manusia.
28.3 Hikmah Berfikir 2. Menziarahi org sakit ialag wajib sbb fardu kifayah
1. mantapkan iman
2. menyedari kekuasaan dan kebesaran Allah 30.2 Panduan Jaga
3. dihormati masyarakat 1. Aspek Rohani
a) beri peringatan kpd pesakit bahawa sakit tu ujian Allah
29 - ADAB BERHIAS DIRI b) menasihati pesakit agar sabar & tabah hadap ujian
c) ingtkan pesakit supaya sentiasa berdoa dan zikir.
29.1 Adab2 Hias Diri d) bantu pesakit jalankan kewajipan agama
1. Mengalakkan Amalan Mandi e) igtkan pesakit utk beribadah walaupun sakit
a) Mandi ialah meratakan air ke seluruh badan dan cara 2. Aspek Emosi
penjagaan diri, membersihkan kotoran, dan menjauhi a) memahami kesakitannya
penyakit. b) gunakan tutur kata yg lembut
b) mandi sunat ada, mandi wajib pun ada c) layan dgn mesra & ikhlas
c) Mandi wajib ialah mandi kerana menyucikan diri d) sabar dgr rintihan pesakit
disebabkan berhadas besar 3. Aspek Fizikal
d) Mandi sunat ialah mandi biasa utk menyucikan diri a) pastikan badan tempat tinggal & pakaian pesakit bersih
Cth : mandi pd hari raya & mandi sebelum solat Jumaat b) hantar pesakit ke tempat rawatan yg sesuai
2. Bersugi/ Gosok Gigi c) igt pesakit suruh makan ubat
a) Bersugi atau menggosok gigi ialah perbuatan yg dpt d) bg rehat yg cukup kpd pesakit
membersihkan gigi, hapuskan kuman dan hilangkan bau
busuk. 30.3 Hikmah
b) Kenapa digalakkan 1. Meringankan beban pesakit
- hilangkan bau mulut 2. eratkan hubungan silaturrahim
- elak kerosakkan gig 3. beri keinsafan kpd yg masih sihat
- jaga kesihatan
c) Alatan yg boleh pakai 31 - ADAB AMAR MAKRUF NAHI MUNGKAR
- kayu sugi 31.1 Amar Makruf Nahi Mungkar
- berus gigi + ubat gigi 1. Amar makruf ialah menyuruh perkara yg baik
- arang kayu dsb
2. Nahi mungkar ialah mencegah perkara keji 2. Ciri Keistimewaan
3. Berdakwah ialah kewajipan yg perlu dilaksanakan dgn a) pemandangan cantik
betul. b) landskap teratur
4. Dakwah ialah megajak orang melakukan kebaikan dan c) ada kedai dan gerai
menjauhi perkara mungkar. 3. Ciri Keselamatan
a) penguatkuasaan undang2
31.2 Sifat Pendakwah b) x bahaya
1. berilmu bagai bidang c) ada peraturan bertulis yg jelas
2. beramal dgn ilmu yg dimiliki
3. jaga adab dlm berdakwah 33 - ADAB MENJAGA KEMUDAHAN AWAM
4. akhlak mulia
33.1 Kemudahan Awam
31.3 Adab 1. Kemudahan awam ialah segala bentuk kemudahan yg
1. 3 cara berdakwah disediakan oleh pihak tertentu utk beri kegunaan kpd org
a) berhikmah - ialah cara berdakwah yg bijaksana ramai
- menggunakan dalil yg jelas 2. Cth
- merangsang mereka yg lemah jiwa a) telefon awam
- guna kata2 yg sesuai ikut peringkat umur & golongan apa b) tandas
sama ada remaja/kanak2/org tua etc c) surau
- beza mengikut keadaan dan tempat sasaran dakwah 3. Adab
b) nasihat yg baik - ialah nasihat dan peringatan tentang a) guna dgn cermat & ikut peraturannya
pembalasan Allah iaitu pahala dan dosa b) laporkan kerosakkan
- kata2 yg melunakkan hati dan manfaat c) guna ikut keperluan & x bazir
- pendengar sedar tu nasihat yg ikhlas 4. Kepentingan
- kata2 lemah-lembut sampai masuk dlm hati a) individu - membantu dlm kecemasan
c) berbincang dgn cara yg baik b) masy - eratkan hubungan
- x caci atau hina c) negara - jimat peruntukan negara
- hindari perkara sensitig, negatif & singgung perasaan
2. Cara R berdakwah dulu 34 - ADAB MENZIARAHI JENAZAH
a) pilih tempat + masa yg sesuai
b) kemukakan soalan yg bangkitkan perasaan ingin tahu
sebelum sampaikan dakwah 34.1 Ziarah
c) dakwah dgn diplomasi 1. Ziarah boleh bila2 masa je, bukan bila sakit/mati
d) bg hadiah kat siapa yg berjinak2 dlm Islam 2. Adab
a) berdoa mohon keampunan Allah
32 - ADAB DI TEMPAT REKREASI b) menunaikan solat jenazah
c) ucapkan takziah kpd keluarganya
3. Perkara yg dilarang
32.1 Pengertian & Kategori
a) bebankan keluarga dgn mintak permintaan yg x mampu
1. Rekreasi ialah kegiatan masa lapang utk menyegarkan
b) meraung ke atas jenazah (kesal sgt sampai over)
kembali kesihatan badan dan kecerdasan fikiran.
c) menyinggung perasaan keluarga jenazah
2. Tempat rekreasi ialah tempat melakukan aktiviti sosial
d) x reda takdir Allah
yg disediakan oleh pihak berkuasa kpd org awam.
4. Hikmah
3. Rekreasi ada 2
a) kurangkan tekanan perasaan keluarga
a) aktif - ialah aktiviti lasak yg melibatkan ketahanan fizikal
b) eratkan silaturrahim
dan mental seperti bersukan, mengembara, mendaki dll
c) keinsafan diri
b) pasif - ialah aktiviti yg x guna tenaga fizikal &
pergerakan seperti bersiar-siar, jalan2 & berkelah
35 - ZIKRULLAH PENGUBAT HATI
Aspek Jangka Pendek Jangka Panjang
Fisiologi a) Kuatkan stamina a) ketahanan 35.1 Zikir
b) Keluarkan peluh antibodi drpd 1. Berzikir ialah meningati Alah dgn hati, lisan & perbuatan
pernyakit 2. Adab
b) jauhi penyakit a) sebut lafaz dgn betul
Psikologi a) tenangkan fikiran a) otak cerdas b) zikir dgn keadaan bersih suci
b) ceria b) minda aktif
c) perlahankan suara
Sosiologi a) semangat kerjasaa a) masyarakat
b) pupuk perpaduan sejahtera 3. Hikmah
b) negara maju a) dikasihi allah swt
b) dpt ketenangan hidup
c) dpt pahala

32.2 Ciri2 Tempat 36 - ADAB DGN R

1. Ciri Fizikal
a) ada tempat wuduk & surau
b) ada tandas
36.1 Cara Beradab
c) ada telefon awam
1. R ialah pilihan Allah yg diberi wahyu utk sampaikan kpd
umatnya
2. Selawat
a) sebut lafaz selawat
b) suara lembut & sederhana
3. Tawaduk & Sopan
a) x tinggikan suara depannya
b) baca hadis dgn khusyuk
4. Menziarahi makam
5. Mengasihi para sahabat
a) hormat semua sahabat
b) sahabat ialah mereka yg sempat hidup bersama-sama
baginda dan mati dlm Islam
6. Beriltizam dgn sunah
a) belajar hadisnya
b) ikut sunah

36.2 Beza org biasa dgn R

Adab terhadap R
a) paling mulia dan dimuliakan
Allah
b) sopan santun ckp dgn R
c) x leh mempersendakan R
1. Hikmah
a) dpt pahala
b) dpt syafaat nabi
Adab terhadap Manusia
a) manusia biasa yg mungkin
ada darjat tapi x setanding R
b) diminta memanggil dgn
panggilan yg baik kpd org lebih
tua
c) perkara baik boleh ikut, yg
buruk dilarang
TILAWAH F5 1. Kepada Lelaki :
a) x memandang perkara yg diharamkan oleh Islam
b) menjaga kemaluan drpd perkara2 dilarang
1 – LAYANAN BAIK TERHADAP ORG BUKAN 2. Kepada P :
ISLAM a) x memandang perkara yg diharamkan oleh Islam
b) menjaga kemaluan drpd perkara2 dilarang
1.3 Perintah Allah dlm Surah at-Taubah c) x memperlihatkan perhiasan tubuh kecuali kpd yg zahir
1. Perintah : shj.
a) org Islam wajib memberi perlindungan kpd org bukan d) tutup belahan dada dgn pakai tudung
Islam yg meminta bantuan.
b) umat Islam haruslah memberi layanan yg baik dan 3.4 Batasan Aurat
menjelaskan tentang ajaran Islam kpd mereka. 1. Aurat Lelaki – pusat hingga ke lutut
c) org Islam perlu dihantar ke tempat yg aman & selamat 2. Aurat P
2. Sebab kena tolong : a) dgn p Islam / mahram – pusat hingga lutut
a) pertolongan telah diminta b) lelaki bukan mahram – semua kecuali muka +2 tapak tgn
b) buka hati utk minat Islam c) suami – tiada
c) strategi menyampaikan dakwah
3. Bentuk perlindungan : 4 – HIDAYAH ALLAH
a) tempat tinggal
b) makanan 4.2 Inti Sari Ayat
c) pakaian 1. Hidayah ialah cahaya petunjuk drpd Allah SWT kpd
4. Peranan badan dakwah manusia yg dikehendakinya.
a) merancang & melaksanakan aktiviti dakwah 2. Maksud hidayah seumpama lampu :
b) menjalankan program susulan bg suadara baru a) hidayah umpama cahaya
c) menjalinkan hubungan dgn badan dakwah lain b) diri org yg ada hidayah diterangi nur
5. Contoh badan di Malaysia : c) nur akan terangi diri sendiri dan org lain ( sekeliling )
a) Yayasan Dakwah Islamiah Malaysia
b) Pertubuhan Kebajikan Islam Malaysia 4.3 Golongan yg dpt Hidayah
6. Strategi dakwah 1. Ciri2
a) akhlak mulia a) sentiasa bertasbih & bertahmid
b) menjalinkan hubungan baik b) mengeluarkan zakat
c) mewujudkan suasana aman dan harmoni c) solat fardhu
d) ibadat sunat
2 – NABI MUHAMMAD UTUSAN ALLAH
4.4 Cara dpt
2.3 Hikmah Nabi Muhammad manusia : 1. Tuntut ilmu agama – dpt bezakan yg baik & buruk
1. Hikmah Rasulullah dipilih drpd manusia : 2. Mengingati Allah SWT – dgn zikir
a) memudahkan manusia contohi 3. Buat kebaikan – dgn ikhlas
b) memudahkan manusia menerima Islam
c) memudahkan manusia berkomunikasi 4.7 Ilmu
d) hanya manusia memahami kehendak manusia 1. Fardhu Ain ialah ilmu yg wajib dipelajari oleh setiap org
Islam bg menyempurnakan agamanya.
2.4 Kasih Syg Rasul kpd Umatnya Cth : Cara solat fardhu
1. Amalan utk mengasihi Rasulullah : 2. Fardhu Kifayah ialah ilmu yg wajib dipelajari oleh
a) berselawat sebahagian umat Islam bg menyempurnakan hubungan
b) laksanakan semua ajaran dakwah sesama manusia
c) amar makruf nahi mungkar Cth : menguasai ilmu perubatan
2. Faktor ingkar ajaran Rasulullah :
a) iman lemah 5 – PERIBADI MUKMIN
b) kurang didikan
c) pengaruh negatif
5.3 Ciri-ciri Org Beriman
1. Ciri2
2.5 Peranan Tawakal dlm Dakwah a) sujud kpd Allah swt
1. Tawakal ialah berserah kepada Allah SWT setelah b) zikrullah
berusaha dgn bersungguh-sungguh. c) melazimi Qiamulail
2. Kebaikan : d) menginfakkan harta ke jalan Allah swt
a) x mudah putus asa 2. Cth ibadah Qiamulail :
b) rajin berusaha a) solat sunat tahajud
c) lahir sifat redha b) membaca Quran
d) bertambah keyakinan kpd Allah SWT c) zikir
d) beristighfar
3 - BATAS2 PERGAULAN 3. Cara2 infakkan harta :
a) keluarkan zakat
3.2 Perintah Allah dlm Ayat b) derma kpd badan kebajikan
c) bantu fakir miskin
6.7 Perbandingan Bukit & Org yg ingkar kpd Allah
5.5 Jenis-Jenis Sujud 1. Persamaan :
1. Sujud Tilawah Gunung : sifat besar, kuat, keras & sukar utk dihancurkan
a) membaca/mendengar ayat Sajadah Manusia : sifat keras hati & sukar terima kebaikan
b) sekali sujud, sama ada di luar atau dlm solat 2. Perbezaan :
2. Sujud Sahwi Gunung :
a) menambah / kurang rukun solat dgn x sengaja a) musnah & hancur apabila Quran diturunkan kpdnya
b) meninggalkan sunat ab’ad dgn sengaja/x sengaja b) takut kpd Allah swt
c) 2 kali sujud sebelum salam dlm solat Manusia :
3. Sujud Syukur a) terus bersikap sombong & angkuh bila Quran
a) mendapat nikmat/terlepas daripada bala diturunkan kpdnya
b) sekali sujud di luar solat. b) x takut apabila dibacakan ayat

5.7 Kepentingan Pembangunan Berasaskan Keimanan

1. Kepentingan
a) melaksanakan nilai2 sbg agenda utama pembangunan
b) menghindari sifat2 mazmumah
c) keindahan alam dipelihara

6 – KEMULIAAN AL-QURAN

6.2 Inti Sari Ayat

1. Nama2 Allah SWT dlm Ayat :
a) Ar-Rahman
b) Ar-Rahim
c) Al-Malik
d) Al-Quddus
e) As-Salam
f) Al-Mukmin
g) Al-Muhaimin

6.3 Al-Quran
1. Al-Quran ialah kalam Allah swt yg diturunkan dlm
bahasa Arab secara berperingkat peringkat kpd Rasulullah
SAW melalui malaikat Jibril.
2. Nama lain:
a) Al-Kitab
b) Al-Bayan
c) Al-Furqan
d) Az-Zikr
3. Al-Quran diturunkan secara beransur-ansur selama 23
thn.
4. 13 thn di Mekah, 10 thn di Madinah
5. Hikmah turun beransur-ansur:
a) mudah diingati Rasulullah SAW
b) mudah faham isi kandungannya
c) bersesuaian dgn peristiwa yg berlaku
6. Keistimewaan al-Quran:
a) mukjizat teragung Rasulullah
b) isi kandungannya lengkap & merangkumi segala aspek
kehidupan manusia
c) sesuai ajarannya utk semua bangsa, tempat & masa
d) setiap huruf yg dibaca dikira sbg ibadat & diberi pahala

6.5 Cara Menghayati al-Quran

1. Cara:
a) sentiasa mempelajari & mendalami isi al-Quran
b) memahami & mengamalkan kandungannya
c) sentiassa baca dgn tajwid yg baik & betul
2. Sebab2 diturunkan kpd manusia:
a) sumber ilmu
b) sumber hukum & perundangan
c) bukti keadilan Allah SWT kpd semua makhluk
HADIS F5 2. Beza wali Allah & Rasul
Wali Allah SWT Rasul
a) x diberi mukjizat a) mempunyai mukjizat
7 – KEHIDUPAN DI DUNIA IBARAT SEORANG b) x bersifat maksum b) maksum
PERANTAU c) anugerah Allah SWT c) dilantik Allah SWT utk bimbing
manusia

7.2 Inti Sari Ayat

8.5 Amalan2 Sunat
1. Manusia diibaratkan sbg seorang musafir yg sedang
1. Ibadat nawafil adalah melaksanakan amalan2 ibadat
merantau utk mencari bekalan yg secukupnya utk dibawa
sunat seperti solat sunat, puasa sunat, solat dhuha &
ke akhirat
sebagainya.
2. Nasihat :
a) kehidupan manusia diibaratkan seorang perantau yg
mengumpul & sediakan bekalan di akhirat kelak. AKIDAH F5
b) jgn tangguhkan kerja
c) beramal selagi hidup 9 – IMAN MUTIARA HIDUP
7.3 Kehidupan di Dunia Sementara 9.1
1. Perantau bermaksud org yg dlm perjalanan jauh & 1. Bahasa : Iman ialah mengiktiraf, mengakui dan
biasanya erantau akan singgah di sesuatu tempat utk membenarkan sesuatu tanpa mendustakannya
mengambil bekalan utk teruskan perjalanannya. 2. Istilah : Iman ialah membenarkan dgn hati, mengikrar
2. Maksud dunia tempat persinggahan : dgn lidah & mengamalkan dgn anggota.
a) kehidupan di dunia lebih singkat berbanding akhirat
b) kehidupan di dunia hanya sementara 9.2 Konsep Iman Boleh Bertambah
c) dunia hanya tempat mencari bekalan 1. Cara tingkatkan:
d) di dunia takleh leka sampai lupa kat akhirat a) buat ibadat fardu
3. Persamaan perantau & dunia b) taat kpd Allah swt
a) bersifat sementara c) tuntut ilmu ikhlas
b) perjalanan (tempoh) yg singkat 2. Cara kurang :
4. Bekalan utk akhirat a) buat maksiat
a) ketakwaan dlm diri b) x buat ibadat fardu
b) ikhlas dlm setiap perlakuan c) cinta dunia lebih drpd akhirat
c) ibadat sunat 3. Cara pelihara :
d) jaga hubungan baik dgn org a) tanam keyakinan dlm diri dgn kepercayaan kpd Allah
b) tunaikan ibadat fardhu dgn sempurna
8 – ORG BERIMAN KEKASIH ALLAH SWT c) buat ibadat sunat
d) doa agar iman terpelihara
8.2 Inti Sari Ayat
1. utk mencapai kedudukan yg tinggi di sisi Allah swt, kita 9.4 Martabat Iman
mestilah taati segala perintahnya & banyakkan amalan Kategori Iman Huraian
sunat. a) iman yg sentiasa + a) Nabi & Rasul
b) iman yg x + , x - b) malaikat
c) iman yg + dan - c) umat Islam yg laksanakan
8.3 Wali Allah SWT
perintahnya
1. Wali Allah ialah manusia biasa yg beriman, bertaqwa dan
d) iman yg sentiasa - d) org fasik & ahli maksiat
beristiqamah dlm melaksanakan segala perintah Allah SWT e) iman yg ditolak e) kafir & munafik
dan menjauhi laranganNya secara zahir & batin.
2. Cth Wali Allah :
9.5 Kemanisan Iman
a) Salafus Soleh
1. Kemanisan Iman ialah kegembiraan apabila melakukan
b) Sahabat nabi
ibadat, mempunyai sifat sanggup menanggung kepayahan
3. Tujuan Allah beri ancaman kpd org yg memusuhi wali
demi kepayahan utk mendpt keredaan Allah SWT dan
Allah :
RasulNya serta utamakan Allah SWT & rasul lebih drpd
a) supaya agama Islam x dipersendakan
harta benda dunia.
b) memelihara agama Islam
2, Cara dpt kemanisan Iman:
c) jaga maruah Islam
a) cinta akan Allah & rasul melebihi segala-galanya
4. Keistimewaan wali Allah swt :
b) mengasihi sesama manusia kerana Allah
a) kekasih allah swt
c) benci kekufuran
b) diangkat kedudukannya di sisi Allah
c) bakal jadi penghuni syurganya
10 – AHLI SUNNAH WAL JAMAAH
8.4 Ciri2 Wali Allah
1.Ciri 10.1
a) ilmu yg itnggi 1. ASWJ ialah kumpulan yg berpegang teguh dgn Al-Quran
b) beramal dgn ilmu secara ikhlas & sunah Rasulullah SAW dan perkara yg dibawa oleh para
c) sifat mahmudah sahabat baginda serta menentag perkara2 bidaah.
d) berakhlak mulia 2. Nama2 Lain:
a) ahli Sunnah - x percaya imam bersifat maksum kecuali S.A., Fatimah,
b) al-Jamaah Hassan & Hussin.
c) as-Salafu as-Soleh - tolak kewujudan imam ke-12 iaitu Imam Mahdi
c) ahli al-Hadis Syiah Batiniyah
3. Muncul selepas perpecahan umat Islam a) dikenali sbg tu sbb anggap al-Quran ada makna zahir &
4. Tokoh : batinyg hanya difahami oleh imam mereka shj.
a) Imam Abu Hassan al-Asyari b) pegangan
b) Abu Mansur al-Maturidi - S.A. & imam mereka tuhan
5. Sebab2 dikenali sbg ASWJ - percaya bahawa Imam Muhammahd al Hanafi hidup
a) berasal drpd gabungan al-Sunnah & al-Jamaah - menghalalkan bbrp perkara seperti arak
b) Ahli Sunnah kerana menerima & beramal dgn sunah c) paling sesat & radikal
Rasululllah Khawarij
c) Al-Jamaah kerana mereka berkumpul atas kebenaran & a) Khawarij ialah kumpulan penyokong S.A yg menentang
bersatu utk berjihad, melaksanakan amar makruf nahi Muawiyah tetapi tolak Majlis Tahkim.
mungkar, hidupkan sunnah & tentang bidaah. b) Lepas Majlis Tahkim, tentang S.A.
c) Pegangan :
10.2 Prinsip2 Akidah ASWJ - beriktikad bahawa pelaku dosa besar adalah kafir
1. Berpegang teguh dgn al-Quran dan sunah. - terima Quran shj sbg sumber syariat
2. Berpegang teguh dgn prinsip as-Salafu as-Soleh - mengkafirkan & menghalalkan darah umat Islam yg lain
3. Kalau ada masalah, dieorang rujuk Quran & sunah. iktikad.
4. x mencela & kafirkan org yg x sealiran dgn mereka.
5. x hukum org selagi x ada bukti kukuh 10.6 Langkah Pelihara
1. Belajar asas2 akidah berpandukan ASWJ
10.3 Pandangan mereka 2. Berdoa utk kuatkan akidah
1. Al-Quran - bersifat Qadim & bukan makhluk 3. Tunaikan perintah Allah
2. Allah - org mukmin boleh lihat Allah di syurga nnti
3. Pelaku dosa besar 10.7 Istilah2 Asas Akidah
a) tetap dianggap Mukmin 1. Fasik ialah org yg x mentaati Allah swt dan rasul dgn
b) masih mempunyai iman melakukan dosa besar atau berterusan buat dosa kecil
c) digelar sbg org fasik 2. Murtad ialah org yg keluar dari Islam melalui perkataan,
4. Pertambahan & pengurangan iman perbuatan atau iktikad.
a) iman + kalau taat 3. Mulhid ialah org yg x beragama/atheist
b) iman - kalau buat maksiat
5. Qada' & Qadar 11 - AJARAN SESAT
a) semua perkara yg berlaku ditetnukan Allah sejak azali
dgn kebijaksanaanNya
11.1 Pengertian
b) Allah swt berkuasa mengatur semua di bumi
1. Ajaran sesat ialah ajaran atau amalan yg dikatakan sbg
c) baik & buruk ketetapan Allah swt
ajaran Islam sedangkan hakikatnya bertentangan dgn
ajaran Quran & Sunnah.
10.4 Mazhab Syiah & Khawarij
1. Syiah ialah satu golongan yg mendokong segala cita2 utk
11.2 Ciri-ciri Ajaran Sesat
menjadikan Sayidina Ali sbg khalifah Rasulullah SAW dan
1. Cemarkan kesucian al-Quran
berpegang bahasa Saidina Ali shj yg layak jd khalifah lepas
2. Ubah prinsip asas akidah Islam
kawafatan Rasulullah SAW.
3. Mendewa-dewakan pemimpin seperti anggap imam
2. Kumpulan :
maksum
Syiah Imamiyah
4. Ubah bentuk sembahyang cthnya solat hanya dgn berniat
a) dikenali sbg ty sbb berpendapat bahawa Imam hanya
shj
layak Ahlu Bait ( kaum keluarga R )
5. Tolak perkara qat'ie seperti hapuskan jihad.
b) pegangan
6. Ubah konsep pahala & dosa seperti kuasa penebusan
- imam maksum (suci & terpelihara drpd dosa mcm Rasul)
dosa
tapi x terima wahyu & drpd kalangan Ahlu Bait
7. Tolak hadis
- imam mereka yg ke-12 iaiti Muhammad al-Mahdi al-Qaim
8. Ckp boleh buat perkara ghaib.
akan muncul sbg Imam Mahdi
- menolak hadis yg x diriwatkan oleh Ahlu Bait
- amalkan konsep taqiyyah (sembunyikan iktikad sebenar 11.4 Langkah Menangani
depan org yg lain iktikad) 1. Melengkapkan diri dgn imu kalam.
- mengharuskan perkahwinan mutaah ( sementara) 2. Sebar Islam dgn luas kpd masyarakat.
Syiah Zaidiyah 3. Kuatkuasakan undang2
a) dikenali sbg tu sbb pengasasnya nama Zaid bin Ali Zainal 4. Program pemulihan akidah
Abidin ( cicit S.A) 5. Hapuskan tempat penyebaran akidah sesat
b) pegangan 6. HUkum & dakwa pengamal.
- kedudukan pelaku dosa besar berada antara keimanan
dgn kekufuran 11.5 Cth2 di Msia
- perbuatan manusia dilakukan oleh manusia itu sendiri Ajaran Pengasas Asal Asal Penyebar Thn
Nama Msia
- tolak konsep taqiyyah
 Ajaran
Qadyani Mirza Qadiyan India Maulana 1949
1889M Ghulam (tempat Muhamm
Ahmad lahir ad Sadiq
pengasas)
Bahai Hussin Bahaullah Iran Yan Kee 1953
1847M Ali al (gelaran Leong
Mazanda pengasas)
rani
Taslim Hj - Bayan - 1870
1870an Muhamm Lepas, an
ad bin P.Pina
Syafie ng
1. Ajaran Qadiyani :
a) beriktikad bahawa pengasasnya sbg al-Mahdi, nabi dan
jelmaan Krisna (tuhan Hindu)
b) beriktikad bahawa Allah kurniakan kitab al-Tazkirah
kpd Mirza Ghulam.
c) Mirza Ghulam ada mukjizat
d) hapuskan jihad
e) ubahsuai ayat & isi Quran
f) malaikat adalah pancaindera Allah swt
g) Qadiyani tempat suci & tempat ibadah haji
h) Nabi Isa telah mati & dikuburkan di Srinagar, India
i) kafirkan selain penganut Qadiyani
2. Ajaran Bahai :
a) pengasasnya jelmaan Allah
b) semua agama disatukan dm ajaran Bahai
c) alam sifat kekal
d) Nabi Isa mati disalib
e) guna kod 19 sampai Quran pun dipengaruhi kod tu.
f) tolak kewujudan mukjizat, malaikat, syurga & neraka
g) mansuhkan ajaran Islam.
h) Arca di Palestin kiblat baru.
i) ada ibadat puasa 19 hari, solat 9 rakaat 3 kali sehari &
berwuduk dgn air mawar
j) hapuskan jihad
k) kitab al-Bayan mereka memansuhkan kitab lain.
3. Ajaran Taslim:
a) batin manusia adalah Allah, zahir adalah Nur
Muhammad
b) percaya alam sifat sediakala
c) tafsir Quran ikut hawa nafsu
d) haruskan zina thru nikah batin
e) tolak kewujudan hari kiamat, syurga & neraka.
f) Haji Muhammad Matahari adalah pemimpin maksum
IBADAT F5 a) Pastikan kahwin ikut undang2 islam
b) pastikah perkahwinan sah ikut Islam
2. Program ilmu
12 – PERKAHWINAN DALAM ISLAM a) membanyakkan lagi
3. Tindakan undang2
12.1 Konsep *Keyword is BAKAL a) menguatkuasakan undang2.
1.Tujuan:
a) dapat zuriat 13 – KAIFIAT PERKAHWINAN DALAM ISLAM
b) laksanakan tanggungjawan terhadap keluarga
c) jalin hubungan kasih syg antara l & p.
13.1 Pemilihan Calon Suami & Isteri
12.2 Pengertian Perkahwinan
13.1.1 Golongan wanita yg Haram dikahwini
1. Dari segi bahasa, cantum atau himpun.
1. Selama-lamanya
2. Dari segi istilah suatu akad yang menggunakan lafaz
a) Keturunan/nasab – ibu/ nenek/ cucu/ ibu saudara/
nikah atau bahasa lain yg membawa maksud nikah bagi
anak p
meghalalkan persetubuhan antara l & p.
b) Penyusuan/ ar-Radhaah – ibu susuan/ anak susuan/
adik beradik susuan/ ibu saudara susuan
12.3 Hukum Perkahwinan c) Musaharah/persemendaan – ibu tiri / isteri cucu lelaki /
1. Harus ibu mertua / anak tiri
a) Org yg xada tuntutan yg mendesak utk berkahwin 2. Sementara
b) xda perkara yg menghramkan drpd berkahwin. a) p yg ditalak tiga
2. Wajib b) masih beramal
a) Org yg mampu memberi nafkah zahir dan batin c) dlm tempoh idah
b) sihat tubuh badan d) hamil dari hasil perzinaan
c) dikhuatiri akan terjerumus dgn zina kerana x dpt tahan e) beragama samawi
nafsu. f) isteri ke-5 kpd suami yg ada 4 isteri
3. Sunat
a) Org yg mampu memberi nafkah zahir dan batin
13.2 Peminangan & Batas Pergaulan
b) Mempunyai keinginan utk berkahwinan.
1. Merisik ialah langkah awal dlm proses pemilihan calon
c) Sihat tubuh badan
isteri yg sesuai & memenuhi ciri2 yg dikehendaki.
d) x dikhuatiri terlibat dgn zina
2. Harus bg l & p melihat bakal tunangnya.
e) x zalimi bakal isteri
3. Sunat lihat bakal suami/isteri berulang-ulang kali pd
4. Makruh
anggota tgn & muka shj.
a) Orang yang mempunyai keinginan untuk berkahwin tapi
4. Tujuan ^ :
x mampu beri nafkah.
a) berpuas hati dgn calon yg dipilih
5. Haram
b) mengelakkan berlaku penipuan
a) org yg x mampu beri nafkah zahir & batin.
c) tahu tahap kesihatan bakal
b) buat kezaliman kpd pasangan.
d) jamin kebahagiaan rumah tangga.
5. Meminang ialah lamaran seorang lelaki kpd seseorang p
12.4 Galakan Berkahwin utk dijadikan isteri.
1. pelihara kemaluan 6. Cara melafazkan:
2. elak zina a) berterus-terang atau soreh seperti gunakan lafaz
3. elak maksiat lamaran.
4. dikurniakan rezeki b) berkias / kinayah seperti guna lafaz
menyunting/memetik bunga. *Niat sebenar kena bagitau
12.5 Hikmah wali/ org perantaraan.
1. menjamin kesihatan (elak penyakit kelamin) c) hukumnya harus memberi hadiah kpd pihak perempuan
2. pupuk kasih syg & penuhi keperluan rohani & jasmani. sbg tanda pengisytiharaan pertunangan.
3. ganjaran pahala. 8. Syarat :
a) x bazir
12.5.2 Asas & Persediaan b) xda unsur2 maksiat
1. Asas: 9. Batas2 Pergaulan :
a) iman & takwa a) perhubungan di antara l & p masih dianggap sbg org
b) kasih syg & belas kasihan asing
c) pergaulan baik b) haram mereka keluar berdua-duaan & gaul bebas tanpa
d) tunaikan tanggungjawab dgn baik mahram.
2. Persediaan :
a) dpt ilmu pengetahuan yg cukup tentang rumah tangga. 13.3 Rukun Nikah, Mahar dan Walimatulurus
b) berusaha amalkan ahkhlak mulia
c) kuatkan fizikal dan metal 13.3.1 Rukun Nikah
d) ekonomi stabil 1. bakal suami
2. bakal isteri
12.7 Langkah Mengatasi Masalah Perkahwinan yg x Ikut 3. wali nikah
Undang Undang 4. dua org saksi
1. Perhatian Ibu Bapa 5. sighah atau ijab & Kabul
13.3.2 Syarat NIkah
Rukun Syarat
Bakal Suami a) beragama Islam
b) lelaki
c) x ada 4 org isteri pd satu masa
d) x dlm ihram haji atau umrah
e) bukan muhrim dgn bakal isteri
Bakal Isteri a) beragama Islam
b) perempuan
c) bukan isteri org
d) x dlm ihram haji atau umrah
e) bukan dlm idah talak rajie
f) bukan muhrim dgn bakal isteri
Wali nikah a) beragama Islam
b) lelaki
c) baligh
d) berakal
e) x dlm ihram haji atau umrah
f) x ditegah kuasanya utk belanjakan
harta
g) merdeka
Dua Org Saksi *LETAK a) islam
DUA ORANG SAKSI, b) lelaki
bukan SAKSI-SAKSI c) baligh
atau SAKSI d) adil, x buat dosa besar
e) faham lafaz ijab & Kabul
f) sempurna pancaindera (x buta etc)
Ijab & Kabul Syarat Ijab
a) Ijab ialah a) ijab & kabul berlaku dlm satu majlis
lafaz yang b) dilafazkan oleh wali atau wakil
diucapkan c) lafaz yg jelas & dpt difahami wali,
oleh wali bakal suami dan 2 org saksi
b) Kabul ialah d) x guna bahasa sindiran
jawapan e) x diselangi oleh diam yg lama atau
penerimaan perkataan yg xda kaitan antara ijab
yg dilafazkan & Kabul.
pengantin Syarat Kabul
lelaki. a) x menyalahi ijab
b) diucapkan oleh pengantin lelaki
atau wakil
c) x diselangi oleh diam yg lama atau
perkataan yg xda kaitan dgn ijab &
kabul.
d) sebut nama pengantin perempuan
atau ganti namanya (nickname
boleh)
e) x dibataskan tempoh masanya.
f) x guna lafaz taklik.
13.3.3 Wali Nikah
1. Wali nikah bermaksud orang yg berkuasa
mengahwinkan seseorang perempuan.
2. Bahagian wali nikah :
a) Wali nasab/keturunan iaitu org yg berkuasa
mengahwinkan seseorang p yg mempunyai hubungan
darah dan hubungan kekeluargaan dengannya.
i) Wali mujbir ialah org yg berkuasa mengahwinkan
pengantin perempuan yg masih gadis tanpa
persetujuannya dgn syarat bakal suami sekufu dengannya.
Terdiri drpd ayah dan datuk shj.
ii) Wali bukan mujbir ialah merek ayg berkuasa
mengahwinkan seseorang p setelah mendapat persetujuan.
Terdiri drpd selain bapa dan datuk seperti saudara lelaki.
b) Wali hakim ialah org yg diberi kuasa oleh
sultan/pemerintahan bg mengahwinkan seseorang p
kerana ketiadaan wali, keenggannya atau kehilangan
kelayakan bagi wali nasab.
3. Susunan wali nikah :
a) bapa
b) datuk
c) saudara lelaki seibu sebapa.
d) saudara lelaki sebapa.
e) anak saudara lelaki drpd seibu sebapa.
f) anak saudara lelaki drpd sebapa.
g) bapa saudara seibu sebapa.
h) bapa saudara sebapa.
i) anak lelaki drpd bapa saudara seibu sebapa.
k) anak lelaki drpd bapa saudara sebapa.
l) wali hakim.
13.3.4 Sebab2 Perpindahan Kuasa Wali
1. tiada wali nasab ikut susunan.
2. wali x dpt dikesan
3. wali x tahu sama ada hidup atau mati.
4. wali tinggal jauh,lebih 2 marhalah
5. wali berada dlm tahanan & takleh hubung
6. wali dlm ihram haji atau umrah
7. wali sembunyikan diri
8. wali bergaduh xda penyelesaian.
9. wali sendiri yg nk kahwin dgn pengantin
10. wali xnak walikan p tu.
13.3.5 Hikmah Saksi
1. menjamin majlis tu sah
2. boleh bagi keterangan sekiranya ada pertikaian.
3. memuliakan majlis.
4. elak fitnah.
13.4 Mahar & Walimatulurus
13.4.1 Mahar & Kepentingannya
1. Mahar ialah suatu pemberian wajib drpd suami kpd isteri
sama ada dlm bentuk wang atau sesuatu yg bernilai selepas
akad.
2. Hukum:
a) wajib ke atas suami kpd isteri.
b) sebut kadar dlm akad adalah sunat
c) mahar dibayar secara tunai atau hutang adalah harus.
d) kalau ada penceraian atau kematian, mahar yg belum
dibayar wajib dijelaskan dgn segera.
3. Nama2 lain mahar :
a) Nihlah
b) Ajrun
c) Faridhah
d) Hibaun.
4. Jenis-jenis mahar:
a) Mahar musamma ialah mahar yg telah ditetapkan
kadarnya & dipersetujui oleh dua2 pihak.
b) Mahar misil ialah mahar yg ditentukan kadarnya
mengikut mahar saudara perempuan sebelah isteri.
5. Kadar & Syarat Mahar:
a) Kadar :
- x ditentukan oleh Islam
- gantung kpd dua2 pihak
- bagus kalau sederhana je
b) Syarat :
- brg yg bernilai
- manfaat yg boleh jadi bayaran atau upad cthnya wang,
emas perak, pengajaran Quran (*BUKAN QURAN),
pekerjaan baik halal.
6. Hikmah :
a) bukti keikhlasan suami utk hidup sama2
b) persiapan tggjawab suami utk beri nafkah kpd isteri.
c) tanda kesanggupan suami bina rumah tangga menganggap Allah SWT amat membenci perbuatan
d) memulia & iktiraf kedudukan wanita. tersebut.
3. Hukum Talak
13.4.2 Walimatulurus Hukum Huraian
1. Walimatulurus ialah kenduri atau jamuan yg diadakan Wajib Apabila seseorang tidak dapat melaksanakan
utk meraikan pasangan yg berkahwin. kewajipan memberi nafkah atau berlaku zalim
2. Hukumnya sunat muakkad. sehingga mengancam keselamatan.
3. Hukum menghadiri adalah wajib sekiranya xda keuzuran Sunat Isteri memiliki akhlak yang buruk dan tidak dapat
diperbaiki
yg dibenarkan oleh syarak seperti sakit, kedudukan rumah
Haram Talak dlafazkan pada waktu yang diharamkan
terlalu jauh dan terancam keselamatan. seperti ketika isteri sedang haid atau hamil atau
4. Adab2: bertujuan untuk mennganiayainya.
a) sederhana Makruh Menceraikan isteri tanpa sebab yang diterima oleh
b) xda pembaziran syarak atau menceraikan isteri yang solehah.
c) xda unsur2 khurafat atau maksiat
d) hiburan x bertentangan islam diharuskan 15.1.4 Rukun dan Syarat Sah Talak :
e) x berlumba-lumba adakan kenduri utk tunjuk riak. 1. Rukun Talak :
f) xda pergaulan bebas antara l & p. a) suami
5. Hikmah: b) isteri
a) lahirkan rasa kesyukuran kpd Allah c) lafaz talak
b) lahirkan kegembiraan terjalinnya ikatan perkahwinan. 2. Syarat Suami yg jatuhkan talak :
c) tanda tahniah dan selamat kpd pasangan. a) berakal
d) isytiharkan pasangan tersebut. b) baligh
c) atas kemahuan sendiri
14 – TANGGUNGJAWAB SUAMI ISTERI d) isteri yg diceraikan adalah sah milik suami.
3. Lafaz talak
14.1 Tanggungjawab Suami Isteri & Bersama a) secara soreh atau jelas menggunakan perkataan cerai.
T Suami T Isteri - Cth : “Aku ceraikan kau dgn talak satu”
a) bg nafkah zahir & batin a) taati suami kecuali perkara b) secara kinayah tau sindiran yg mempunyai niat cerai.
yg bertengtangan dgn syarak - Cth : “Baliklah kau ke rumah mak bapak kau”
b) beri pendidikan yg b) pelihara kehormatan diri &
secukupnya kpd isteri utk jadi maruah drpd fitnah serta 15.1.5 Hikmah
solehah tinggal di rumah yg disediakan 1. memberi peluang memulakan kehidupan baharu.
oleh suami. 2. suami dan isteri sedar akan kelemahan masing-masing
c) Memberikan layanan yg baik c) Menjaga harta suami & beri 3. memperbaiki diri dan rumah tangga pada masa hadapan.
seperti lemah lenbut & mesra layanan yg baik kpd suami. 4. mengurangkan tekanan perasaan
kpd isteri.
T Bersama
a) memelihara & didik anak
15.1.6 Jenis Talak
Aspek Pengertian
b) hubungkan silaturrahim antara keluarga 2 belah pihak
Hukum a) Talak Sunni
c) penuhi keperluan masing2 ikut syarak
- Sesuai dengan peraturan syarak
d) saling hormati
- Talak satu dan dua ketika isterinya suci dari haid, nifas
e) jaga aib masing2
dan tidak disentuhi.
f) saling menasihati dgn lembut dgn bijaksana
b) Talak Bid’ie
2. Kesan Buruk : - Menyelahi peraturan dan hukum syarak
a) ganggu kerukunan rumah tangga. - Isteri diceraikan ketika haid atau nigas
b) hilang persefahaman - Isteri dalam keadaan suci tetapi disetubuhi
c) pergaduhan & pertelingkahan. - Isteri diberi talak tiga sekali gus atau serentak
d) anak2 hidup terbiar. - Hukumnya tetap haram
c) Talak Raji’e
15 – MASALAH RUMAH TANGGA DAN - Talak satu dan dua yang masih dalam idah
- Suami boleh merujuk isteri semasa idah tanpa akad
PENYELESAIANNYA baharu.
d) Talak Bain Sughra
15.1 Talak - Suami tidak boleh merujuk isteri
- Boleh berkahwin semula dgn akad & mahar yg baru
- Cth : khuluk, fasakh, ila’, talak raj’ie yg tamat tempoh
15.1.1 Pengertian Talak idah dan talak sebelum bersetubuh
1. Pengertian Talak dari segi bahasa ialah cerai atau e) Talak Bain Kubra
melepaskan ikatan. - Talaj tiga yg mengharamkan suami mengahwini
2, Talak dari segi istilah pula bermaksud merungkaikan semula isterinya
ikatan perkahwinan dengan menggunakan lafaz talak, cerai - Boleh berkahwin semula setelah isteri berkahwin dgn
atau yang membawa makna kedua-duanya. lelaki lain dan diceraikan setelah melakukan
persetubuhan.
15.1.2 Hukum Talak
1. Hukum asalnya adalah harus. 15.1.7 Bilangan Talak
2. Islam mengharuskan talak sebagai jalan penyelesaian 1. dibenarkan oleh Islam adalah sebanyak talak 3 kali.
terakhir bagi masalah rumah tangga, namun syarak
2. talak yg dibenarkan suami rujuk isteri kembali ialah Tidak Hamil Tiga kali suci 4 bulan 10 hari
talak satu dan dua. Putus haid 3 bulan 4 bulan 10 hari
3. talak tiga x boleh rujuk semula. Belum disetubuhi Xda idah 4 bulan 10 hari
4. lepas tamat idah talak tiga, suami isteri boleh kahwin
semula dgn akad dan mahar baru. 15.3.3 Sebab Perbezaan Tempoh Idah
1. Ditetapkan sebagai 3 kali suci bertujuan untuk
15.1.8 Talak Taklik membersihkan Rahim perempuan drpd bekas suaminya.
1. Bermaksud talak yg dikaitkan dgn sesuatu syarat. 2. Sehingga melahirkan anak supaya perempuan boleh bg
2. Taklik biasa ialah suami melafazkan talak kpd isteri dlm tumpuan kpd penjagaan kesihatan dan kandungannya.
keadaan biasa seperti “JIka kamu keluar dari rumah ini, 3. 4 bulan 10 hari sebagai tanda berkabung dan kesedihan.
maka jatuh talak satu” Talak ini berlaku klau benda tu jadi 4. kalau yg x disetubuhi takda idah kerana rahimnya bersih
je. drpd benih suaminya.
3. Taklik secara khuluk ialah taklik yg diamalkan di bbrp
negeri di Malaysia. Suami xleh rujuk isterinya kecuali dgn 15.3.4 Hikmah Idah
akad & mahar baharu. 1. memastikan tiada percampuran keturunan bila p kahwin
dgn l lain.
15.2 Rujuk Penawar bagi Talak 2. bagi peluang kpd suami isteri fikir utk rujuk kembali
1. Rujuk dari segi bahasa ialah kembali. 3. menunjukkan betapa pentingnya nilai kesucian ikatan
2. Dari segi istilah ialh suami mengambil isteri yg telah perkahwinan di sisi agama.
diceraikan kembali ke pangkuannya. 4. ketenangan bg isteri utk mulakan hidup baharu
3. Suami dibenarkan merujuk isterinya yg diceraikan dgn
talak satu atau dua sebelum tamat tempoh idah. 15.3.5 Hak & Status Isteri Semasa & Selepas Idah
Hak dan Status Isteri
Hak Semasa Idah Hak Selepas Idah Isteri x disetubuhi
15.2.1 Rukun dan Syarat Rujuk
1. berhak dpt 1. x lagi ada 1. x layak dpt apa2
Rukun Syarat
nafkah zahir, hubungan dgn nafkah drpf suami
Org yg - islam
pakaina, tempat suami
merujuk - berakal
tinggal, harta 2. bebas tentukan
iaitu suami - baligh
pewarisannya. hidup sendiri
atau wakil - kemahuan atau kehendak sendiri
2. dilarang keluar 3. berhak kahwin
Org yg - islam rumah tanpa izin dgn bekas suami
dirujuk, - telah disetubuhi suaminya suami atau l lain.
iaitu isteri - bukan ditalak tiga 3. dlm tempok talak
- bukan penceraian secara fasakh atau khuluk bain, isteri x berhak
- masih dlm idah mendapat nafkah
Lafaz/Sigh - lafaz rujuk secara soreh atau jelas seperti “aku kecuali tempat
ah rujuk kamu” tinggal
- lafaz rujuk secara kinayah atau sindiran seperti 4. isteri yg suami
“aku ambil engkau kembali” mati berhak dpt
- hukumnya x sah - bertaklik seperti “aku rujuk jika tempat tinggal drpd
kamu bersetuju” waris suami
- hukumnya x sah - ditetapkan masa seperti “aku
rujuk kamu selama setahun. “
15.3.6 Perkara-perkara Dilarang Semasa Idah
1. Hukum Rujuk
Perkara Semasa Tempoh Idah Semasa Tempoh
a) sesuai dgn fitrah manusia yg ingin kembali ke pangkal Talak Idah Kematian
jalan setelah buat kesilapan Suami
b) berpeluang menyambung semula hubungan suami dan Peminangan haram l lain minangnya haram lelaki lain
isteri sama ada terang atau meminang secara
c) dapat ketenangan jiwa sindiran terang tp harus
d) menyatukan semula keluarga secara sindiran
Keluar dr x dibenarkan kluar tanpa x boleh kluar rumah
15.3 Idah rumah yg izin suami kecuali kecuali kerana
disediakan keperluan yg dibenarkan keperluan yg
suami syarak dibenarkan syarak.
15.3.1 Pengertian Idah Berhias diri a) isteri dlm tempoh idah haram berhias
1. Idah dari segi bahasa ialah tempoh pengiraan. raj’ie diharuskan berhias.
2. Dari segi istilah pula bermaksud tempoh larangan b) isteri dlm tempoh idah
berkahwin yg wajib dipatuhi oleh isteri selepas bercerai bain sunat utk x berhias.
dengan suami. Perkahwinan haram kahwin haram kahwin

15.3.2 Jenis dan Tempoh IDah 15.3.7 Sebab Laranagan ke atas Isteri
1. Jenis idah: 1. Islam sgt jaga maruah & aurat p
a) idah kerana kematian suami 2. utk pelihara kehormatan p
b) idah kerana penceraian 3. memuliakan p
2. Tempoh idah :
Status Isteri Tempoh Idah 15.4 Fasakh Membendung Kemudaratan Rumah
Penceraian Hidup Penceraian Mati Tangga
Hamil Sehingga Sehingga
melahirkan anak melahirkan anak
15.4.1 Pengertian
1. Dari segi bahasa ialah batal.
2. Dari segi istilah ialah pembatalan ikatan perkahwinan
disebabkan syarat2 yg tidak dipenuhi semasa akad atau
sbb masalah rumah tangga.
3. Hukumnya harus bg isteri yg menuntut fasakh
15.6.2 Perkara2 Yg Bawa Nusyuz
1. enggan bersetubuh
2. isteri keluar tanpa izin suami
3. isteri melakukan kekasaran sama ada perbuatan atau
perkataan
4. isteri benarkan lelaki yg x disukai suami masuk rumah.

15.4.2 Sebab2 Fasakh 15.6.3 Kesan

1. Suami x mampu bagi nafkah zahir batin 1. Isteri
2. Suami ada penyakit xleh sembuh seperti AIDS, mati a) hilang hak nafkah drpd suami
pucuk & sopak. b) hilang hak giliran bermalam bg isteri yg bermadu
3. Suami zalim kpd isteri 2. Suami
4. Suami hilang & x dpt kesan a) x dihormati
5. Murtad salah seorang drpd pasangan sama ada suami b) tindak kasar kpd isteri
atau isteri. 3. Keluarga
a) anak2 x hormat ibu bapa
15.4.3 Proses b) anak2 stress
1. Isteri buat tuntutan fasakh di mahkamah atau pejabat
kadi. 15.6.4 Adab Didik Isteri Nusyuz
2. Mahkamah akan menyiasat alas an dan bukti yg didakwa 1. menasihati isteri dgn bijaksana
oleh isteri. 2. mengasingkan tempat tidur
3. Apabila sabit kesalahan, mahkamah akan membatalkan 3. memukul isteri dgn tujuan utk didik
perkahwinan mereka.
15.6.5 Syarat2 Pukul Isteri
15.4.4 Kesan & Hikmah 1. x keterlaluan sampai cedera
1. Kesan 2. x pukul kat tempat sensitif cam muka/perut
a) suami isteri xleh rujuk kembali walaupun dlm tempoh 3. x pukul dgn alat tajam/bahaya
idah
b) suami isteri bleh kahwin semula kalau ada akad dan 15.7 Zihar
mahar baru
2. Hikmah 15.7.1 Pengertian
a) mengelakkan kemudaratan terhadap isteri 1. Dari segi bahasa ialah belakang
b) sbg peringatan kpd suami agar tggngjwb 2. Dari segi istilah ialah suami yg menyamakan isterinya
c) peluang kpd isteri membatalkan pkahwinan atau mana2 bahagian anggotanya dgn ibunya atau dgn
d) jaga perkembangan fizikal dan mental anak mana2 perempuan mahram baginya.
3. Hukumnya haram
15.5 Khuluk Bukti Keadilan Islam kpd Wanita
15.7.2 Rukun & Syarat Zihar
15.5.1 Pengertian & Hukum Rukun Syarat
1. Dari segi bahasa ialah cabut atau tanggal. 1, Suami a) Baligh – tidak sah zihar bg kanak2
2. Dari segi istilah ialah penderaian suami isteri dgn lafaz b) Berakal – x sah zihar bg org gila
talak atau khuluk dan dikaitkan dgn bayaran tertentu. c) Sah Talak – x sah menziharkan isteri yg masih
dlm idah balin
3. Cth :
d) Kemahuan Sendiri – x sah kerana terpaksa
Isteri : “Ceraikan saya dgn tebus talak RM1500.00”
2. Isteri a) Isteri sah
Suami : “Aku ceraikan kamu dgn bayaran tersebut” b) Zihar disandarkan kpd isterinya atau mana-
4. Hukumnya harus. mana anggotanya
3. Org yg a) Perempuan – tidak sah zihar kalau diserupakan
15.5.2 Kesan & Hikmah Khuluk diserupakan dgn khunsa atau lelaki
1. Kesan : dlm zihar b) Mahram suami – sbb keturunan, penyusuan dan
a) suami x boleh rujuk isteri kembali persemendaan
b) blh kahwin semula dgn akad & mahar baru 4. Sighah a) Lafaz yg jelas dan khusus, dan tidak
2. Hikmah : memerlukan niat.
a) mengelak berlakunya penderhakaan isteri kpd suami - Cthnya : “Engkau bagiku seperti belakang ibuku”
b) Lafaz yg x jelas & x perlu niat
b) penghormatan kpd isteri yg nak pisah dgn suami dgn
- Cthnya : “Engkau bagiku seperti tangan ibuku”
cara yg betul
c) elak sifat ego suami yg salahgunakan kuasa 15.7.3 Langkah2 Mengelakkan Zihar
1. Memahmi konsep zihar
15.6 Nusyuz Pemusnah Kebahagiaan 2. Suami hendaklah sabra & tahan kemarahan terhadap isteri
3. X terikut dgn sikap masyarakat Arab Jahiliah
15.6.1 Pengertian & Hukum
1. Dari segi bahasa ialah ingkar atau derhaka 15.7.4 Kafarat Zihar dan Akibatnya
2. Dari segi istilah ialah keengganan isteri menunaikan 1. Kafarat :
kewajipan terhadap suami tanpa alasan munasabah a) memerdekakan seorang hamba Mukmin
mengikut syarak. b) suami wajib puasa 2 bulan berturut-turut
3. Hukumnya haram c) bagi makan 60 org fakir miskin sehingga kenyang
2. Kesan :
a) suami isteri haram bersetubuh
b) suami dimurkai Allah SWT
c) jatuhkan maruah isteri
15.8 Li’an Membela Maruah Suami Isteri
15.8.1 Pengertian Li’an
a) Dari segi bahasa Lian ialah laknat.
b) Dari segi istilah: sumpah suami yg disertakan dgn laknat
Allah SWT kepadanya utk tolak hukuman qazaf disebabkan
tuduhan zina terhadap isteri atau utk menafikan nasab +
sumpah isteri yg disertakan dgn kemurkaan Allah SWT ke
atasnya bg menolak tuduhan zina suaminya.
15.8.2 Sebab2 Berlaku Li’an
1. Suami tuduh isterinya melakukan zina tanpa membawa 4
org saksi.
a) Kalau mmg tuduh, dia boleh dikenakan hukuman qazaf
iatiu 80 kali sebatan.
b) Kalau tak, dia kena berlian bagi membenarkan
tuduhannya
2. Isteri yg dituduh berzina kena bersumpah lian utk tolak
tuduhan & elak hukuman had.
a) Kalau isteri x lian & suami tuduh betul, isteri akan
dihukum rejam sehingga mati.
b) Kalau isteri lian jugak, tunggu bala ditimpa salah satu
pastu baru kena hukuman. ( bentuk bala = jatuh sakit )
15.8.3 Rukun
1. Suami
2. Isteri
3. Lafaz Li’an
4. Sebab
15.8.4 Proses Li’an
1. Suami bersumpah di hadapan hakim & kata “Aku
berskasi dgn nama Allah bahawa tuduhan zina terhadap
isteriku adalah benar.” sebanyak 4 kali turut2.
2. Pd sumpah ke5, suami kata “Sesungguhnya laknat Allah
akan menimpa diriku jika aku berdusta dlm membuat
tuduhan zina terhadap isteriku”
3. Kalau tak betul, isteri bersumpah depan hakim dan kata
“Aku bersaksi dgn nama Allah bahawa tuduhan zin ayg
dibuat oleh suamiku terhadap diriku adalah dusta.”
sebanyak 4 kali turut2
4. Pd sumpah ke5, isteri kata “Sesungguhnya kemurkaan
Allah akan menimpa diriku jika tuduhan suamiku adalah
benar”
15.8.5 Perkara Sunat Dlm Li’an
1. Hakim ingatkan pasangan tentang balasan azab Allah
kalau mereka berlian dan mendustakannya.
2. Suami lafazkan lian sambil diri & isteri duduk serta
sebaliknya.
3. Lian dilakukan depan org ramai.
15.8.6 Implikasi Lian
1. Pasangan terpisah.
2. Xleh kahwin buat selama-lamanya
3. Suami terlepas hukuman qazaf
15.8.7 Hikmah
1. Suami dpt selesaikan masalah dgn cara yg diredai Allah
2. Isteri jaga maruahnya
16 – POLIGAMI
16.1 Pengertian
1. Dari segi bahasa ialah banyak isteri.
2. Dari segi istilah ialah lelaki yg beristeri lebih drpd
seorang ttp x lebih drpd 4 org isteri pd satu masa.
16.2 Hukum Poligami
1. Syariat Islam haruskan poligami.
16.3 Syarat Poligami
1. x lebih 4 org isteri dlm satu masa.
2. boleh berlaku adil.
a) adil dr segi zahiriah seperti makanan, pakaian dan
tempat tinggal
b) adil dr segi batiniah seperti giliran bermalam
* aspek kasih syg x termasuk sbb ia luar kawalan manusia
tapi suami takleh menzahirkan kasih syg dlm bentuk
tindakan kerana boleh kecilkan hati pihak lain
16.4 Hikmah :
1. Menyambung keturunan bg pasangan yg x punya zuriat
sbb isteri sakit, mandul dan sbgnya.
2. Membela anak yatim dan wanita yg kehilangan suami.
3. Mengelakkan diri l drpd terjerumus ke lembah maksiat.
17 - KEMAHIRAN KEIBUBAPAAN
17.1 Hukum
1. Ibu bapa wajib melaksanakan tanggungjawab
mendidik anak-anak.
17.2
1. Ibu bapa mempunyai tanggungjawab menyediakan
tempat tinggal, pakaian, makan minum dan
pendidikan utk anak.
2. Tanggungjawab semasa mengandung :
a) taat kpd Allah swt dan tinggalkan maksiat
b) sabar hadap segala dugaan
c) buat peperiksaan kesihatan dr semasa ke semasa
d) doa supaya dikurniakan anak soleh
e) jaga sistem pemakanan secara seimbang,
berkhasiat dan drpd sumber halal
f) elak drpd tekanan perasaan dan byk rehat
3. Tanggungjawab selepas lahirkan anak :
a) memperdengarkan azan dan iqamat di telinga bayi
b) mentahnik (masukkan buah yg manis ke lelangit)
c) namakan bayi dgn nama baik
d) cukur rambut bayi
e) buat akikah
4. Ajar Pendidikan Islam - iaitu mengajar anak2 dgn
asas keimanan sejak kecil
a) rukun iman ,rukun islam
b) prinsip syariah
c) membiasakan anak mentaati Allah swt
5. Ajar Pendidikan Moral - iaitu menanamkan prinsip-
prinsip akhlak dan budi luhur ke dlm diri anak2 sejak
usianya mumaiyiz (boleh bezakan baik & buruk)
hingga baligh & dewasa.
6. Ajar Pendidikan Jasmani - iaitu penjagaan kesihatan
tubuh badan anak-anak
7. Ajar Pendidikan Intelektual - iaitu pendidikan yg
berkaitan dgn akal dan pemikiran
8. Ajar Pendidikan Rohani - iaitu mendidik anak2 dgn
sifat positif sejak kecil dan jauhkan dari sifat negatif
9. Ajar Pendidikan Sosial - iaitu mendidik anak2 dgn
konsep persaudaraan sesama Islam, adab suka
menziarahi saudara dan menghormati hak org lain.
18 - UNDANG-UNDANG KELUARGA ISLAM
18.2 Mahkamah Syariah
1. Mahkamah Syariah ialah institusi kehakiman yg
membicarakan perkara mal dan jenayah yg melibatkan org
Islam mengikut bidang kuasa yg diperuntukkan oleh
Enakmen Pentadbiran Hukum Syarak Negeri-Negeri.
2. Sejarah Penubuhan:
a) Undang2 Islam diamalkan dlm Hukum Kanun Melaka yg
meliputi bidang jenayah, keluarga, undang2 pentadbiran
serta pemerintahan
b) Ketika penjajahan Inggeris, mereka pisahkan antara
pentadbiran kenegaraan dgn agama Islam.
c) Pd 1880 M, mereka wujudkan Ordinan Perkahwinan
Muhammad.
d) Ordinan tu bawak kpd pertubuhan mahkamah syariah
e) Sekitar 1940-an, kuasa pentadbiran letak bawah
tanggungjawab Majlis Agama Islam Negeri-Negeri
f) Lepas merdeka 1989, pentadbiran mahkamah syariah
pisah drpd Majlis Agama Islam Negeri2
g) Pengurusan mahkamah syariah kini di bawah kuasa
Jabatan Kehakiman Syariah Malaysia (JKSM)
h) JKSM tu kenalkan e-Syariah.
18.3 Cth Undang2 Keluarga Islam di Msia
1. Enakmen Pentadbiran Undang2 Keluarga Islam Perlis,
Bil.2/1992
2. Enakmen Undang2 Keluarga Islam Negeri Pulau Pinang,
Bil.2/1985
3. Enakmen Undang2 Pentadbiran Keluarga Islam
Terengganu, Bil.12/1985
* Enakmen ialah rang undang2 yg diluluskan oleh Dewan
Undangan Negeri
18.4 Bidang Kuasa Mahkamah Syariah
1. Mahkamah syariah tidak boleh mengatasi kuasa yg
dibenarkan oleh perlembagaan persekutuan.
2. Bidang kuasa :
a) Bidang kuasa mal - mendengar & memutuskan prosiding
dlm kalangan org Islam utk perkara yg libatkan:
- pertunangan, perkahwinan, penceraian
- pelupusan /tuntutan harta yg wujud drpd atas ^
- nafkah/ penjagaan anak2
- pembahagian harta sepencarian (harta usaha suami isteri
bersama)
- wasiat
- harta wasiat
- wakaf & nazar
b) Bidang kuasa jenayah
- kesalahan penjara sehingga 3 tahun
- kesalahan denda sebanyak RM5000
- kesalahan enam kali sebatan rotan atau gabungan 2
hukuman tersebut
18.5 Struktur Organisasi
1. Peringkat :
a) Mahkamah Rayuan Syariah
b) Mahkamah TInggi Syariah
c) Mahkamah Rendah Syariah
18.6 Peranan
1. Peranan :
a) memberikan khidmat nasihat
- menyediakan perkhidmatan runding cara, perdamaian
dan pertemuan antara suami isteri
b) menyelesaikan kes
- menerima dan menyelesaikan kes2 bawah bidang
kuasanya
c) memberi maklumat perundangan kpd org ramai
- bersedia memberikan pendedahan dan kefahaman kpd
masyarakat tentang maklumat perundangan dr semasa ke
semasa.
19 - ANAK AMANAH ALLAH SWT
19.1 Pengertian
1. Anak angkat ialah anak yg dipelihara oleh bukan ibu
bapa kandungnya.
2. Hukumnya ialah harus seperti R yg ambil Zaid bbin
Harithah sbg anak angkat.
19.2 Peraturan Ambil Anak Angkat
1. Haram beri nasab atau membinkan dan membintikan
anak tersebut kpd bapa angkatnya
2. Jaga batas aurat dan pergaulan
3. X boleh waris harta pusaka keluarga angkat & sebaliknya
4. Hikmah larangan membinkan/membintikan:
a) iktiraf kedudukan keluarga bapa kandung serta kekalkan
kemuliaan pertalian nasab antara bp kandung & anak.
b) memelihara hak anak angkat utk waris harta bapa
kandungnya & jaga hak adik2 angkat.
c) jaga batas pergaulan dan aurat antara anak angkat dgn
keluarga angkat yg dikira bukan mahram
d) pelihara salasilah keluarga agar x campur dgn anak
angkat serta harta pusaka
e) pelihara hak wali nikah oleh bapa kandung yg berhak
jadi wali.
19.3 Pengertian Hadanah
1. Hadanah ialah hak penjagaan anak yg masih kecil dan
belum mumaiyiz serta x mampu menguruskan diri sendiri
2. Hukum hadanah ialah wajib oleh ibu bapa.
19.4 Hak Hadanah
1. Hadanah wajib walaupun dh cerai.
2. Ibu paling berhak pelihara anaknya.
3. Hak selain ibu bapa ikut urutan:
a) nenek sebelah ibu
b) bapa
c) nenek sebelah bapa
d) datuk
e) saudara p seibu sebapa
f) saudara p seibu
g) saudara p sebapa.
h) anak p kpd saudara p seibu sebapa.
i) anak p kpd saudara p seibu
j) anak p kpd saudara p sebapa
k) mak saudara belah ibu
l) mak saudara belah bapa
m) waris lelaki yg terima 'asabah (berhak harta pusaka tpi
x tentu nisbahnya)
* kalau sama peringkat, ikut sifat paling mulia dan pengasih
4. Syarat Org Dpt Hak Hadanah
a) Islam
b) Sempurna akal
c) Dewasa
d) Berakhlak mulia dan bersifat afifah iaitu jaga
kehormatan diri
5. Sbb2 Gugur Hak Hadanah
a) berkelakuan buruk keterlaluan
b) murtad
c) cuai/menganiaya anak tu
d) pindah tempat kediaman bertujuan menghalang kanak2
ziarah.
e) kahwin dgn lelaki yg xda pertalian nasab dgn kanak2 tu.
6. Tempoh Hak Hadanah berakhir kalau :
a) kanak2 tu dh dewasa
b) kanak2 tu boleh berdikari
c) kanak2 tu mampu uruskan keperluan asas
6. Kanak2 tu berhak memilih nak tinggal dgn mak atau
ayah kalau dh capai umur mumaiyiz

19.5 Hikmah Ambil Anak Angkat

1. Dpt pahala & keredaan Allah
2. Meringankan beban hidup keluarga miskin
3. Jln penyelesaian pasangan yg xda anak
SIRAH F5
20.3 Faktor Penyebaran Islam pd Zaman Abbasiyah
1. Faktor Dalaman :
20 – PENYEBARAN ISLAM PD ZAMAN KJ
a) penduduk setempat tertarik dgn kemurnian agama
ABBASIYAH Islam dan akhlak.
b) galakan drpd khalifah yg sediakan peruntukan khas dari
20.1 Pengenalan Tamadun Islam Baitul Mal (utk aktiviti dakwah)
1. Tamadun Islam bermula selepas negara Islam pertama c) dasar kerajaan yg menyamakan kedudukan org Arab &
diasaskan oleh Rasulullah di Madinah. bukan Arab.
2. Zaman Abbasiyah diiktiraf sebagai Zaman Keemasan 2. Faktor Luaran :
Tamadun Islam. a) pembebasan drpd penjajahan melalui pembukaan kota2
baru dgn peperangan atau pendamaian.
20.2 Latar Belakang b) peluasan penggunaan bahasa Arab yg jadi bahasa
1. Nama kerjaan diambil sempena nama bapa saudara pengantar kpd Quran & hadis.
Rasulullah bernama “al-‘Abbas” c) hubungan diplomatik dgn negara lain.
2. Penubuhannya adalah untuk merealisasikan idea
keturunan Bani Hashim yg anggap kepimpinan negara 20.4 Kesan Positif
hanya layak disandag oleh mereka. 1. Aspek Akidah
3. Memerintah lebih 5 kurun, dari 132H (750M) hingga a) kepercayaan berubah drpd kepercayaan menyembah
650H (1268M) berhala seperti majusi sembah api kpd esakan Allah.
4. Struktur Kerajaan Abbasiyah : b) tertarik kpd ajaran Islam yg menghapuskan perhambaan
a) Mengamalkan sistem khalifah secara warisan (Walayatul c) masjid dibina di byk tempat utk dapatkan ilmu agama
al-‘Ahd) mcm Bani Umaiyah. d) serjana2 berjuang memurnikan akidah drpd pengaruh
b) Dipimpin 37 khalifah. falsafah Yunani dgn hasilkan kitab sepeti al-Falasifah
c) Byk adaptasi dari kerajaan Farsi (Cthnya: penggunaan 2. Aspek Ilmu Pengetahuan
gelaran “al-Wazir” utk jawatan Perdana Menteri) sbb ramai a) Islam wajibkan umatnya tuntut ilmu fardu ain dan fardu
org Farsi peluk Islam pastu jawat jawatan. kifayah.
d) Strukturnya adalah berikut : b) byk prasarana pendidikan disediakan seperti sekolah
- Al-Khalifah ialah ketua atau pemimpin tertinggi dlm dan masjid.
wilayah Islam. c) byk ilmu berkembang seperti ilmu math, astronomi,
- Al-Wazir ialah Perdana Menteri sbg ketua pentadbir yg perubatan & falsafah.
dibantu oleh menteri. d) org Islam dipandang tinggi org lain sbb pakar dlm
- Ad-Dawawin ialah Jabatan-jabatan kerajaan di bawah bidang ilmu.
sekretari (setiausaha) 3. Aspek Kebudayaan
5. Khalifah Kerajaan Abbasiyah Terkenal a) umat Islam terdiri drpd pelabagi budaya dan bangsa
Khalifah Sumbangan b) bebas mengamalkan budaya masing2 selagi x tentang
Abu Al-‘Abbas ‘Abdullah As- a) pengasa kerajaan ajaran Islam.
safah Abbasiyah 4. Sistem Kemasyarakatan
a) khalifah pertama b) menghapuskan a) Islam stop perhambaan.
b) khalifah selama 4 tahun pemberontakan
b) Islam mengamalkan konsep keadilan x kira bangsa etc
9 bulan
c) bagi peluang org bukan Arab jawat jawatan juga
Abu Jaafar al-Mansur a) membangunkan Baghdad
a) saudara kandung Abu & jadikannya ibu kota.
Abdullah As-saffah b) baiki sistem cukai 21 – PERKEMBANGAN PENDIDIKAN KJ
b) khalifah selama 22 tahun c) buat saliran ABBASIYAH
d) sediakan pasar2 di tempat
yg strategik.
Harun al-Rasyid a) mengarahkan Qadi Abu 21.1 Pengenalan
a) khalifah paling warak dan Yusuf menulis kitab. 1. Baghdad muncul sebagai pusat kecemerlangan ilmu yg
terkenal b) mewujudkan jawatan terulung sejak mula penubuhannya.
b) khalifah selama 23 thn ketua hakim 2. Perkembangan pendidikan Abbasiyah lebih pesat
c) membina Baitul Hikmah banding Umaiyah.
sbg pusat perkembangan 3. Pernah menguasai 2/3 dunia.
ilmu pengetahuan.
d) jd Baghdad pusat
perdangan ilmu 21.2 Faktor Perkembangan
pengetahuan, & 1. Galakan Islam
kebudayaan terkemuka 2. Hubungan diplomatic
e) membina prasarana 3. Kedudukan strategic Baghdad yg jadi pusat keilmuan &
seperti rumah sakit, perdagangan.
farmasi dan pusat 4. Kreativiti ulama
pengajian. 5. Prasarana pendidikan baik
Al-Makmun a) menggiatkan usaha 6. Aktiviti penterjemahan pelbagai ilmu
a) nama sebenarnya ialah penterjemahan byk bidang
Abdullah Abu al-Abbas al- ilmu pengetahuan.
7. Kestabilan politik dan kewangan
Makmun b) Menyediakan biasiswa kpd 8. Dasar kerajaan yg utamakan ilmu
b) putera Harun al-Rasyid pelajar2 yg cemerlang.
c) khalifah selama 20 tahun. 21.3 Insititusi Pendidikan
1. Masjid
a) dijadikan tempat ibadat & penyebaran ilmu
pengetahuan.
b) aktiviti halakah ilmu dijalankan
c) Masjid Jamek al-Mansur dibina oleh Khalifah Abu Jaafar
al-Mansur.
2. Istana Sultan
a) tempat para sultan bermuzakarah dan sampaikan ilmu.
3. Perpustakaan
a) memainkan peranan sbg pusat perkembangan ilmu &
tempat penyelidikan ilmiah.
b) perpustakaan utama ialah Baitul Hikmah yg dibina
Khalifah Harun al-Rasyid.
c) Baitul Hikmah ada byk karya terjemhan drpd Parsi,
Yunani, China dan India.
d) Baitul Hikmah adakan aktiviti seperti penyelidikan
ilmiah, latihan2 para ilmuan, pusat terjemahan, pusat
sumber & pusat pertemuan sarjana.
4. Pusat Pengajian
a) pusat pengajian didirikan oleh khalifah, menteri, dan org
kaya atas milik kerajaan, tanah wakaf atau tanah
persendirian.
b) pusat pengajian yg terkenal ialah Al-Madrasah al-
Nizamiyyah.
c) ulama terkenal yg belajar situ termasuklah Imam al-
Ghazali.
d) sumber kewangan diambil drpd hasil tanah2 wakaf atau
perbendaharaan engara.
21.4 Bidang2 Ilmu
21.4.1 Ilmu berteraskan Wahyu
1. Ilmu Tafsir
a) pada awalnya tak tersusun
b) mula disusun oleh Yahya bin Ziyah al-Farra’
2. Ilmu Hadis
a) Abbasiyah zaman kegemilangan pengumpulan dan
penyusunan ilmu hadis.
b) muncul pakar hadis seperti Imam al-Bukhari (Kitab
Sahih al-Bukhari), Imam Muslim (Kitab Sahih Muslim) dll
c) karya 6 org ^ ialah Al-Kuttub as-Sittah (Kitab Enam)
3. Ilmu Fiqah
a) munculnya tkoh2 yg mengasaskan mazhab fiqah
terkenal seperti Imam Abu Hanifah (Mazhab Hanafi), Imam
Malik bin Anas (Mazhab Maliki), Imam as-Syafie (Mazhab
Syafie) dan Imam Ahmad bin Hanbal (Mazhab Hanbali)
4. Ilmu Tauhid
a) ilmu falsafah telah berkembang pd zaman ni dan bagi
kesan sampingan buruk juga.
b) ilmu falsafah yunani dianggap rujukan uatam bg
masalah akidah oleh segelintir umat Islam.
c) justeru, ulama telah berjuan memurnikan semula akidah
umat Islam.
d) perbincangan tauhid semakin luas
e) tokohnya Imam Abu al-Hassan
21.4.2 Ilmu berteraskan Akal
1. Ilmu Matematik
a) formula matematik baru dicipta seperti Trigonometri,
Algebra, Geometri, Logarithma, sistem angka dlm abjad
arab dll.
b) tokohnya ialah Muhammad bin Musa al-Khawarizmi
(merantau hingga ke India utk ilmu)
c) karyanya ^ Hisab Al-Jabr Al-Muqabalah
d) ^ dilantik sbg Pengarah Baitul Hikmah
2. Ilmu Falak (Astronomi)
a) Penemuan baru termasuklah mengukur jarak antara
bumi dgn matahari, buat jadual pergerakan bulan dan
bintang, jelaskan sistem geologi bumi dan cipta alat
‘Astrolabe’
b) tokonya al-Battani
3. Ilmu Kimia
a) umat Islam mengasaskna fakta kimia yg berdasarkan uji
kaji.
b) penemuan termasuklah penemuan asid galian seperti
asid nitric, asid sulfurik dan hidroklorik asid, teori
penghasilan alcohol dan baiki proses buatan kaca.
c) tokohnya Jabir bin Hayyan (temui asid sulfurik)
4. Ilmu Fizik
a) pencapaian termasuklah cipta teori pergerakan jriim,
daya gravity dan pantulan cahaya serta cipta cermin mata.
b) tokohnya ialah al-Hassan bin al-Haitham (menghuraikan
proses pembalikan cahaya pada retina)
5. Geografi
a) pencapaian termasukah memberi ukuran tepat tentang
keluasan permukaan bumi dan hasilkan peta dunia dlm
bentuk glob.
b) tokonya al-Syarif al-Idrisi
6. Ilmu Perubatan
a) Khalifah Abu Jaafar al-Mansur meminta nasihat drpd
pakar perubatan di Baghdad dan India.
b) 2 buah hospital didirikan di Baghdad.
c) pencapaian termasuklah jelaskan kesan kuman dlm
penyakit, cipta ubat pelbagai penyakit kronik dan cipta
benang khusus untuk jahit luka pembedaham.
d) tokohnya ialah Ibnu Sina (hasilkan 116 karya
termasuklah Al-Qanun Fi Tib)
22 – PERKEMBANGAN SAINS DAN TEKNOLOGI
KJ ABBASIYAH
22.2 Penguasaan Umat Islam dlm Bidang ^
1. Andalus dan Sicily di Itali yg berada dlm kuasa Islam jadi
tympuan pencipta ilmu esp dari Eropah.
2. Umat Islam berjaya menguasai ilmu sains & tech drpd
tgn org Rom, Parsi & Yunani.
3. Umat Islam buat penemuan baru & betulkan kesalahan
fakta Sains.
22.3 Faktor Perkembangan
1. Aktiviti Penterjemahan
a) Semasa pemerintahan al-Makmun, Baitul Hikmah
dijadikan pusat penterjemahan negara dan baginda
melantik Yuhana bin Masawih sbg penterjemah khas.
b) byk karya bidang falsafah, astronomi, kimi, fizik dll
diterjemahkan ke dlm Arab.
2. Galakan Khalifah
a) mengadakan seminar perubatan yg dihadiri pakar
perubatan sedunia
b) sediakan peruntukan yg banyak utk penyelidikan (cth
beli kitab terjemahan)
c) bina pusat penyelidikan sains seperti Khalifah al-
Makmun membina balia cerap manakala Al-Mu’tasim bina
makmal pembedahan pertama di pelabuhan Sg Dajlah.
3. Globalisasi Ilmu
a) Sicily dan Andalus tempat yg strategik.
b) membuka peluang umat Islam mengembangkan ilmu
pengetahuan apabila jadi tarikan perdangangan.
c) Sicily di Itali byk simpan ilmu astronomi & perubatan.
d) Andalus jadi tumpuan org Eropah menimba ilmu 1. Para peniaga Muslim pergi ke Canton, China utk dptkan
pengetahuan dripd cendekiawan Muslim. sutera.
e) Andalus juga ada 700 masjid, 1 uni, 70 perpustakaan & 2. Laluan melalui Samarqand dan Turkistan dikenali sbg
500 000 manuskrip. Laluan Sutera.
3. Umat Islam berniaga dgn Eropah Barat, selatan Afrika,
22.4 Kesan Madagascar.
1. Mengubah cara hidup dan status umat Islam. 4. Dalam urusan kewangan, pedagang gunakan Cek
2. Peluang utk umat Islam hidup lebih maju drpd umat lain. Kembara (Travelers Cheque) yg dikenali sbg as-Saftajah.
3. Letakkan status umat Islam tinggi di mata dunia.
4. Ramai tertarik utk peluk Islam. 23.4 Sumber Kewangan
1. Zakat ialah kadar harta yg dikeluarkan oleh org Islam
23 – PERKEMBANGAN EKONOMI KJ terhadap harta2 tertentu yg cukup nisabnya mengikut
ABBASIYAH syarat2 tertentu.
2. Kharaj ialah cukai tanah milik org bukan Islam dan Islam
yg diperoleh melalui peperangan.
23.1 Pengenalan Kota Baghdad 3. Ghanimah ialah sebanyanak 80% harta rampasan perang
1. Perkembangan pendidikan disokong oleh kemantapan yg diberi kpd para pejuang Islam.
ekonominya. 4. Fai’ ialah harta yg diperoleh melalui jalan perdamaian
2. Pemindahan pusat pemerintahan dari Damsyik ke setelah pihak musuh menyerah kalah.
Baghdad oleh Khalifah Abu Jaafar al-Mansur telah giatkan 5. Jizyah ialah bayaran yg dikenakan kpd org buan Islam yg
xtvt ekonomi. diami negara Islam.
3. Baghdad istimewa sbb: 6. ‘Usyur ialah satu per sepuluh kadar bayaran yg
a) kedudukan strategik sbb laluan pedagang timur dan dikenakan ke atas kapal pedagang bukan Islam yg singgah
barat di pelabuhan negara Islam utk tujuan perniagaan.
b) ada pasar yg dikenali sbg Suq Baghdad yg jadi tumpuan
pedagang Parsi. 23.5 Peranan Baitulmal
c) ada ldg pertanian dan ternakan iaitu Pasar al-Baqar 1. Baitulmal ialah institusi kewangan terbesar negara.
2. Diketuai oleh ‘Sahib Baitulmal’ (pengurus
23.2 Sektor Utama Ekonomi Perbendaharaan Negara) yg bertugas utk menguruskan
1. Pertanian ( di Mesir, Syam, Iraq, Yaman, Maghribi, pendapatan dan perbelanjaan negara yg dilakukan oleh
Khurasan dan Andalus ) Dewan al-Kharak (jabatan hasil) dan Dewan an-Nafaqah
a) saliran dibina melalui Diwan al-Ma’ (jabatan kewangan)
b) melebarkan sg & terusan 3. Akaun Baitulmal dikawal oleh:
c) buka tanah pertanian baru a) dewan al-Usul (Jabatan Dlm Negeri)
d) buat empangan b) dewan al-Azimmah (Jabatan Audit Negara)
e) buat penyelidikan 4. Peranan:
2. Perindustrian a) urus sumber pendapatan negara melalui Dewan al-
a) disokong oleh kepesatan industri pembuatan Kharaj utk cukai seperti Kharaj, Jizyah dsb.
b) b) mengawal belanjawan negara melalui Dewan an-
Jenis Industri Wilayah Pengeluar Nafawah yg uruskan pendapatan dan perbelanjaan utk
Tenunan, hamparan dan Baghdad, Syiraz dan Asfahan
semua jabatan kerjaan dan gaji kakitangan kerajaan.
permaidani
Pinggan mangkuk Mesir dan Syam
Barangan kaca, tembikar dan Baghdad, Mesir dan Syam 23.6 Kesan
mozek 1. rakyat menikmati taraf kehidupan tinggi
Brgn kulit & senjata Mesir, Andalus & Maghribi 2. prasarana seperti jalan, tali air dan sekolah dpt disedia
Perhiasan dan batu permata Yaman, Khurasan, Bahrin & 3. byk peluang pekerjaan utk rakyat
Lubnan
Kertas Iraq, Mesir, Maghribi dan 24 – PERKEMBANGAN KENTENTERAAN KJ
Andalus
3. Perdagangan
ABBASIYAH
a) pembukaan wilayah baharu beri byk ruang pasaran
perniagaan 24.1 Pengenalan
b) perkembangan industri perkapalan yg mudahkan 1. Pembaharuan dlm bidang ^:
pergerakan para pedagang a) memberi gaji dan imbuhan kpd tentera
c) sarjana Islam hasikan buku yg jelaskan hukum2 b) mengemaskini sistem pentadbiran dan struktur
perniagaan dan galakannya organisasi ketenteraan
d) kemahiran org Arab dlm bidang perniagaan since dulu c) membuka keanggotaan tentera kpd org bukan Arab
seperti Turki dan Parsi.
e) langkah2 positif : 2. Sbg penghargaan, khalifah menghadiahi tentera sebidang
- bina rumah api utk panduan kapal pedagang tanah.
- bina pusat perniagaan yg lengkap dgn perigi
- ketatkan kawalan keselamatan utk elak ancaman lanun & 24.2 Struktur Organisasi
perompak. 1. Al-Khalifah -> Al-Wazir -> Diwan al-Jund
2. Lapan bahagian Diwan al Jund (Kementrian Pertahanan)
23.3 Laluan Sutera a) Bahagian Kewangan (Majlis al-Taqriri)
b) Bahagian Latihan (Majlis al-Muqabalah) a)Pertama : Pengaruh Parsi
c) Bahagian Peninjau (Majlis al-Massahun) b) Kedua : Pengaruh Turki
d) Bahagian Pengurusan Sumber Manusia (Diwan al- c) Ketiga : Pengaruh Parsi Kedua
Tasnif) d) Keempat : Pengaruh Turki Kedua
e) Bahagian Depoh Simpanan (Diwan al-‘Ard) e) Kelima : Bebas drpd pengaruh Parsi & Turki
f) Bahagian Perisikan (al-Jawasis) 2. Nama2 lain Kota Baghdad:
g) Bahagian Kejuruteraan (Dairatul al-Muhandisin) a) Darussalam
h) Bahagian Tentera Laut (al-Bahriyyah) b) Ar-Rauha
c) Az-Zaura
24.3 Tugas2 d) Al-Mudawwarah
Bahagian Tanggungjawab
Kementrian a) Urus hal ehwal pertahan negara 25.2 Kemajuan Kj Abbasiyah
Pertahanan b) Merekodkan daftar tentang tentera darat dan 1. Time penggal pertama ketika khalifah seperti Abu Jaafar
laut, gaji pangkat dsb al-Mansur, Al-Mahdi, Harun al-Rasyid dan Al-Makmun
Bahagian a) Uruskan hal2 gaji, imbuhan, pengurusan, memerintah.
Kewangan belanjawan dan alatan tentera
2. Pentadbiran :
Bahagian a) Uruskan pengambilan & latihan tentera baru
Latihan a) Sistematik & mantap
Bahagian a) Uruskan hal kenaikan pangkat tentera b) Wujudnya Diwan al-Barid yg wujud sbg Jabatan Pos dan
Pengurusan mengikut pasukan seperti pasukan pengawal Jabatan Penerangan
Sumber khalifah, pasukan bergaji tetap dan pasukan c) Wujudnya Diwan al_mazalim (Jabatan Kehakiman) dan
Manusia sukarela Diwan az-Zimam ( Jabatan Audit dan Kawalan)
Depoh a) Menguruskan stor dan kelengkapan 3. Ekonomi :
Simpanan persenjataan. a) Pertanian :
Bahagian a) Mengintip kekuatan dan kedudukan musuh - kurangkan cukai tanah
Perisikan serta tahap kesetiaan terhadap tentera. - naikkan taraf saliran & tali air
Bahagian a) Menguruskan hal pembinaan kem2 tentera dan - kesannya ^^ hasil meningkat sampai dominasi pasaran
Kejuruteraan kubu
pertanian antarabangsa
Bahagian a) Membuat panduan dan menaishtakan
Peninjau panglima2 ankatan tentera menangani topografi
b) Perindustrian & Perdagangan
sesuatu - kepelbagaian & kualiti tinggi
Bahagian a) Mengawasi perairan kerajaan serta kerja2 - peringkat antarabangsa
Tentera Laut pembinaan kapal2 perang. - Kota Baghdad muncul sbg pusat perdagangan unggul
4. Pertahanan:
24.4 Tugas Tentera dlm Keamanan a) kukuh lg dgn buka keanggtaan kpd bangsa2 bukan Arab
1. Tugas Utama: utk integrasi kaum.
a) mempertahankan sempadan drpd pencerobohan b) ubah dasar pertahanan negara drpd perluasan kuasa
b) menenang musuh negara kpd membendung pemberontakan drpd golongan syiah
c) menghadapi sebarang keadaan darurat yg mengancam dan penyembah berhala
2. Tugas Bantuan:
a) membantu pihak polis dan pihak berkuasa memelihara 25.3 Faktor Kegemilangan Kj Abbasiyah
ketenteraman awam dan op antikeganasan. 1. Kestabilan politik
b) beri bantuan dlm malapetaka dan proses pembangunan a) Pemberontakan & perbalahan berjaya dikawal oleh
negara. Khalifah Harun al-Rasyid dan panglimanya serta anaknya.
b) Pemberontak terdiri drpd golongan syiah yg k=diketuai
24.5 Faktor Kejayaan Yahya dan Idris bin Abdullah.
1. Dasar ketenteraan yg terbuka c) Perbalahan pula antara puak utara dan puak selatan
a) terbuka kpd org Turki dan Parsi Suria.
2. Pemimpin berkaliber 2. Dasar Politik KJ Abbasiyah
a) khalifah beri perhatian kepada kebajikan tentera dgn a) layanan adil kpd semua rakyat x kira bangsa/keturunan
beri gaji dan imbuhan yg lumayan kpd tentera. b) jalinkan hubungan diplomatik yg baik dgn negara luar
3. Peralatan ketenteraan yg canggih 3. Kedudukan Baghdad yg strategik
a) tentera islam dilengkapi dgn perlatan yg canggih seperti a) majukan Kj Abbasiyah dlm perdagangan
pedang, lembing, panah , manjanik (ballist), dabbabah b) tgh2 laluan pedagang dari timur dan barat
(kayu pelantak), barud (gunpowder) dan kapal perang. c) jadi pusat pertemuan sarjana timur dan barat
4. Strategi peperangan berkesan 4. Perpaduan Antara Kaum
5. Keimanan dan semangat jihad yg tinggi a) Kj Abbasiyah bg layanan adil kpd rakyat yg terdiri drpd
a) semangat cinta akan agama dan berjuan kehabis-habisan Arab, Parsi, Turki.
sehingga sanggup juang menentang kuasa besar seperti b) bg peluang kpd mereka utk jawat jawatan penting
Parsi dan Rom. kerajaan.
c) org bukan islam bebas amalkan ajaran & kepercayaan
25 - KEGEMILANGAN & KEJATUHAN K.J masing2 selagi x khianat Kj Abbasiyah.
5. Sumbangan Sarjana Islam:
ABBASIYAH a) Sarjana Islam kaji pasal konsep muamalat seperti hukum
jual beli, sewa, gadaian dsb.
25.1 Pengenalan b) Mendorong umat Islam utk masuk aktiviti
1. Terbahagi kpd 5 penggal. perekonomian.
25.4 Faktor Kemerosotan Kj Abbasiyah
1. Kelemahan Pemerintahan
a) Pd suku akhir pemerintahan, para khalifah Kj tu bg
campur tgn dlm kerajaan kpd pegawai Turki & Parsi
b) Dieorang kuasai percaturan politik Kj Ab.
c) Khalifah al-Wasiq x buat pape yg baru & byk bergantung
kpd pegawai Turki
d) Khalifah al-Wasiq meninggal, anak dia pula masih muda,
jadi saudaranya Al-Mutawakkil yg jd khalifah melalui
keputusan mesyuarat.
e) Al-Mutawakkil cuba utk bebaskan drpd campur tgn
Turki & Parsi tpi x berjaya sbb pengaruh mereka kuasai
politik Kj Ab.
2. Perpecahan Wilayah2 KJ. Ab
a) Pd akhir kurun ke-9 M, kuasa khalifah semakin terbatas
sbb jawatn penting seperti Gabenor & Perdana Menteri
dijawat oleh pegawai Turki & Parsi.
b) Bbrp wilayah telah membentuk kerajaan sendiri yg
melemahkan kedaulatan serta kuasa Kj Ab.
3. Perebutan Kuasa
a) Khalifah al-Mutawakkil ada 3 org anak, dia nk bagi
takhta kpd anak keduanya, Al-Mu'tazz.
b) Anak sulungnya, Al-Muntasir dgn Al-Mu'tazz berbalah
c) Al-Mu'tazz rampas kuasa ayahnya.
d) Keadaan ni bg peluang kpd pegawai Turki & Parsi
bercampur tgn lagi.
4. Kegawatan Ekonomi
a) rusuhan & pemberontakan menyebabkan aktiviti
perekonomian terganggu sampai pedagang luar xnk
berdagang di Iraq.
b) Dana yg simpan dlm Baitulmal merosot berbanding
peruntukan yg diperlukan.
5. Serangan Luar
a) Diserang oleh musuh dari Georgia dan Armania yg
serang Azerbaijan yg sebabkan ramai umat Islam dibunuh
dan harta benda dirampas.
b) Musuh dari barat, tentera Salib pun serang.
c) Musuh dari timur, kerajaan Mongol yg diketuai Hulagu
Khan menawan Baghdad & ganas sgt sampai bakar
khazanah ilmu Islam.
6.Perselisihan Aliran Fahaman Keagamaan:
a) Kj Ab ditentang oleh syiah & khawarij sbb dieorang rasa
khalifah layak disandang oleh pemimpin kumpulan mereka.
26 - IBNU SINA BAPA PERUBATAN
26.1 Biodata
1. Nama sebenar : Al-Husain bin Abdullah
2. Digelar Ibnu Sina di Timur, Avicenna di Barat
3. Lahir : 370H/980M di Afshanah, Bukhara, Turkistan.
4. Bapanya penguasa Kharmathain, Bukhara.
5. Pindah ke Khawarizmi setelah bapanya meninggal dunia.
6. Pernah bertugas sbg pakar perubatan di Wilayah Rai
serta sbg Penasihat Agung di Asfahan.
7. Meninggal : 428H/1037M di Hamazan.
26.2 Sifat
1. Tekun belajar ilmu - baca buku Aristotle pasal metafizik
40 kali
2. Taat & patuh kpd agaa - sentiasa doa kpd Allah kalau
buntu
3. Pintar - menguasai pelbagai ilmu Quran & hadis ketika
usia 18 thn.
4. Inovatif - hasilkan byk karya perubatan
26.3 Pendidikan
1. Belajar Quran sejak 5 thn, menghafaz ketika 10 thn.
2. Belajar ilmu:
a) Fiqah dan Tasawuf drpd Ismail Az-Zahid
b) Hisab & Geometri drpd Muhammad al-Masah
c) Falsafah drpd Abu Abdullah an-Natiliy
d) Sains & Astronomi drpd Al-Biruni
26.4 Ketokohan ibnu Sina
1. Merawat :
a) Nuh bin Mansur, penguasa Bukhara
b) Al-Amir Syamsu, penguasa Hamazan
2. Hasilkan karya:
a) Al-Qanun Fi Tib
b) Al-Adawiyyah Al-Qalbiyyah
3. Karyanya diterjemahkan dlm Latin, Hebrew & Inggeris
26.5 Kecemerlangannya
1. Penemuan Baru:
a) jangkitan virus TB
b) penyakit rubella, alahan dan penyakit jiwa.
c) menghasilkan bius dlm pembedahan.
d) cipta benang khusus utk luka pembedahan
2. Ibnu Sina menghasilkan 116 karya dlm bidang falsafah,
matematik, kimia dll
3. Institusi pendidikan di Hungary namakan Avicenna
College.
27 - IBNU KHALDUN TOKOH SEJARAWAN
27.1 Biodata
1. Nama : Abdul Rahman bin Muhammad bin Muhammad
2. Gelaran : Ibnu Khaldum
3. Lahir : Tunisia pd 732H/1332M
4. Keturunan Arab Yaman & berhijrah ke Andalus
5. Bapanya seorang sarjana
6. Berpindah ke Algeria, Granada, Mesir dsb sbb Tunisia
kena wabak taun.
7. Jawatan pernah disandang
a) s/u negara
b) duta Granada
c) ketua hakim Mesir
8. Meninggal : 808H/1406M di Kaherah, Mesir
27.2 Sifat
1. Tekun cari ilmu - slalu tuntut ilmu walaupun sibuk
pentadbiran
2. Berjiwa pemimpin - cekap mentadbir
3. Kreatif - hasilkan uku tajuk Muqaddimah Ibnu Khaldun
yg jadi rujuksn sarjana Timur dan Barat
27.3 Pendidikan
1. Belajar bahasa Arab dan asas agama drpd bapanya, dll.
2. Belajar ilmu kifayah, mantik, sains, falsafah & matematik
drpd Muhammad bin Ibrahim
3. Pendidikan tinggi drpd guru :
a) Ahmad bin Qassar
b) Muhammad bin Abdussalam
c) Lisanuddin bin al-Khatib
27.4 Tokoh Pelbagai Bidang
1. Dinobatkan sbg tokoh sarjana & sejarawan negara.
2. Dinobatkan sbg negarawan sbb jawatan yg dipegang.
3. Byk hasilkan syair dlm kitabnya Al-Mukaddimah.
27.5 Sumbangan
1. Karyanya jadi sumber rujukan para sarjana dlm bidang
ekonomi, politik, pendidikan & kemasyarakatan.
2. Sebab Ibnu Khaldun, wujud anugerah ilmiah berprestij
iaitu Ibnu Khaldun Chair of Islamic Studies di Washington,
Amerika
3. Ada Universiti Ibnu Khaldun di Jakarta, Indonesia.
28 - AS-SAYYID JAMALUDDIN AL-AFGHANI
PEJUANG ISLAM YG GIGIH
28.1 Biodata
1. Nama : As-Sayyid Jamaluddin bin Safdar al-Afghani
2. Lahir : 1254H/1838M di perkampungan As'ad Abad,
Kabul, Afghanistan.
3. Gelaran : as-Sayyid sbb bersambung keturunan dgn S.A
dan R.
4. Juga keturunan bersambung dgn Imam at-Tarmizi
5. Pernah merantau ke India, Mesir, Istanbul, Rusia, Iran,
Baghdad, Paris dan London.
6. Sering diburu oleh pihak Perancis & Inggeris sbb dia byk
pengaruh dlm Islam.
7. Dilantik sbg anggota Majlis al-Ma'arif (Kementrian
Pendidikan) di Istanbul
8. Meninggal : 1314H/1897M
9. Pidatonya pasal "seandai jumlah kamu yg beratus-ratus
menjadi lalat & nyamuk dpt memekakkan telinga org
Inggeris dgn suara ramai. seandainya jadi labi-labi atau
penyu, dpt menenggelmkan tanah Inggeris dan pulang dgn
merdeka"
28.2 Sifat
1. Berani memperjuangkan kebenaran - petah menentang
penjajah sehingga diusir dari India, Turki dan Mesir.
2. Suka merantau - utk kaji kedudukan umat Islam dan
sebarkan idea islah.
3. Tekun - kuasai byk ilmu & bahasa
28.3 Pendidikan
1. Ketika 18 thn, telah menguasai ilmu al-Quran,
hadis, fiqah, ilmu kalam, tasawuf, nahu, matematik,
astronomi, anatomi, perubatan dll.
2. Pergi India utk mendalami ilmu matematik moden.
3. Menguasai bahasa seperti bahasa Afghanistan,
Parsi, Arab, Turki, Urdu, Perancis, Inggeris & Rusia.
28.4 Sumbangan
1, Penggerak menentang penjajah dgn kembalikan
keyainan umat Islam utk tentang.
2. Hasilkan karya seperti :
a) Al-a'mal al-Kamilah
b) Ar-Radd 'Ala ad-Dahriyyin
28.5 Idea Islahnya
1. Islah ialah pembaikan atau perubahaan terancang ke
arah kebaikan
2. Membina perpaduan melalui gerakannya Al-Jamiah al-
Islamiah.
3. Mengkiritik Taqlid al-A'ma yg secara membuta tuli ikut
sesuatu tanpa landaskan Quran atau sunah.
4. Seru umat Islam kembali ke ajaran Islam yg tulen yg
sesuai laksanakan sepanjang masa dan semua tempat.
5. Menyedarkan uat Ilam tentang keburukan sikap fanatik
terhadap suatu mazhab sampai memecah belahkan umat
28.6 Kesan
1. Mempengaruhi idea Islah di Asia Barat yg dibawa oleh
Rashid Reda dan as-Syeikh Muhammad Abduh yg
mempunyai lebih besar pengaruh berbanding di India.
2. Mempengaruhi idea Islah di Msia yg dikembangkan oleh
siswazah seperti Syed Hadi.
3. Mengembalikan keyakinan umat Islam dan kesedaran
berjuang membebaskan tanah air drpd penjajah.
29 - AS-SYEIKH MUHAMMAD ABDUH TOKOH
ISLAH AGUNG
29.1 Biodata
1. Nama : Muhammad bin Abduh
2. Lahir : 1265H/1849M di Tonta, Mesir dlm keluarga
petani.
3. Telah dibuang negeri kerana dituduh terlibat dlm
pemberontakan 'Urabi.
4. Beliau telah ke Perancis dan terbitkan majalah al-
'Urwatul Wusqa dgn gurunya, As-Sayyid Jamaluddin.
5. Jawatan :
a) guru di Sultaniah, Beirut
b) guru di Masjid al-Husaini
c) hakim Mahkamah Rayuan Mesir
d) mufti Kerajaan Mesir
6. Meninggal : 1314H/1905M di Iskandariah
29.2 Sifat
1. Berani - berani menyatakan idea Islahnya walaupun
berhadapan dgn halanganyg besar
2. Tegas & penyayang - menubuhkan Al-Jamiyyah al-
Khairiyah Islamiah utk bantu murid-muridnya yg ada
masalah kewangan
3. Berketerampilan - diberi kepercayaan utk jawatjawatan
penting dlm negara seperti hakim & mufti.
29.3 Pendidikan
1. Belajar tulis dan baca dgn bapanya sndiri.
2. Mula belajar & hafaz Quran dlm masa 2 tahun
3. Belajar Bahasa Arab di Masjid al-Ahmadi
4. Ilmu tasawuf dan tatabahasa Arab drpd Syeikh Darwish
Khudr dan As-Syeikh Darwish.
5. Menyambung pelajaran di Universiti al-Azhar(dpt ijazah)
6. Belajar ilmu hisab & falsafah drpd As-Syeikh Hassan@^
29.4 Aliran Pemikiran & Perjuangannya
1. Segi Akidah:
a) seru umat Islam kembali ke Islam yg asli yg x
bercanggah dgn Quran dan Sunah.
b) tolak konsep taklid buta (ikut sesuatu tanpa
berdasarkan dalil & nas) dgn seru umat Islam belajar ilmu
nakliah (Quran dan Hadis) dan akliah utk keluar drpd
genggaman penjajah.
2. Segi Integrasi Ilmu:
a) beri saranan supaya bidang ilmu fardu kifayah
dimasukkan ke dlm kurikulum sekolah & uni sbb sistem
pendidikan hanya tertumpu kpd ilmu2 agama yg x lagi
sesuai dgn kehendak semasa.
b) ubah sukatan pengajian di Uni al-Azhar yg jadi model
pusat2 pengajian sedunia.
3. Segi Kecekapan Pentadbiran
a) buat pengislahan dlm sistem pentadbiran kehakiman
semasa jadi hakim.
29.5 Faktor Pengislahan dlm Sistem Pendidikan
1. Dpt inspirasi drpd gerakan Al-Sayyid Jamaluddin ke arah
integrasi ilmu.
2. Bidang kurikulum sekolah dan uni ternyata sudah
ketinggalan zaman
3. Sistem pendidikan ketika itu ke arah taklid dan jumud
(pasif)
4. Kekurangan prasarana pendidikan serta bantuan drpd
kerajaan menyebabkan gol. miskin terpinggir.
29.6 Metode (jalan yg diambil) Islahnya
1. Sedar gerakan Islah perlukan masa yg panjang & xleh
tergesa-gesa
2. Metode:
a) proses pengajaran dan pembelajaran di Masjid Darul
Ulum dan di Uni al-Azhar
b) media massa seperti majalah al-Urwatul Wusqa dan Al-
Ahram
c) karya ilmiah seperti Risalatul at-Tauhid, Tafsir Juz
Amma dsb.
d) jawatan yg dipegang olehnya.
29.7 Sumbangan
1. ubah pandangan umat Islam yg terpengaruh dgn sarjana
Muslim yg pasif.
2. sarankan kpd umat Islam melalui artikel, wacana dan
kuliah tentang perlunya Islah dlm pendidikan
3. buat pengislahan di Uni al-Azhar
a) wujudkan subjek Geometri, Geografi, Algebra,
Matematik, Sejarah & Seni Khat
b) wujud piawaian dlm penanugerahan sijil
c) wujudkan farmasi khusus utk pelajar Uni al-Azhar
d) sediakan peruntukan utk gajiguru drpd wakaf &
perbendaharaan negara
e) baiki asrama pelajar dgn tekankan aspek keselamatan
dan kesihatan
4. Tinggalkan karya :
a) Risalatul at-Tauhid
b) Tafsir Juz Amma
c) Risalah ar-Radd 'Ala Addahriyyin
30 - AS-SYEIKH TAHIR JALALUDDIN TOKOH
PEMIKIR TANAH AIR
30.1 Biodata
1. Nama : Mohammad Tahir bin Sheikh Muhamad
2. Lahir : 7 Nov 1869M di Ampek Angkek, Bukit TInggi,
Indonesia
3. Meninggal : 26 Okt 1956M di Perak
4. Ayah keturunan Melayu Minangkabau
5. Menetap di Perak lepas balik dari study kt Mekah
6. Jawatan:
a) guru di Masjidil Haram
b) mufti Perak & Johor
c) nazir sekolah2 agama Johor
d) guru di Madrasah al-Mahsyur , P.Pinang
7. Gelaran : Al-Falaki
30.2 Sifat
1. Menepati masa - x pernah lewat hadir kelas selain uzur
sampai student pun faham and jadi disiplin.
2. Cinta ilmu - suka baca & ada perpustakaan kecil kt rumah
3. Tekun & gigih - sebarkan idea islah dlm masyarakat
walaupun dpt tentangan ulama tradisional.
30.3 Pendidikan
1. Berlayar ke Mekah sejak usia 12 thn.
2. Belajar ilmu agama drpd Syeikh Ahmad al-Khatib
3. Sambung ilmu falak di Uni al-Azhar
4. Balik ke Mekah lepas diberi kepercayaan utk ajar kt
Masjidil Haram
30.4 Idea Islah
1. Tertarik dgn idea Islah dibawa oleh Rashid Redha
semasa mereka kawan di Uni al-Azhar
2. Kembali ke Malaysia dan usaha beri kesedaran tentang
perlunya kebebasan berfikir utk elak drpd khurafat, syirik
serta penjajahan luar.
3. Idea Islahnya:
a) ajak umat Islam amalkan ajaran yg ikut Quran & Sunah
yg bebas drpd adat lama yg diwarisi drpd Hindu.
b) jauhkan pengaruh negatif dari luar
c) berusaha pelajari ilmu fardu ain dan kifayah
d) tolak amalan taklid buta
30.5 Metode Islahnya
1. Penerbitan akhbar
a) Majalah al-Imam diterbitkan yg merupakan gabungan
ideanya dgn Syeikh al-Hadi.
b) Majalah al-Imam terpaksa stop sbb tekanan pihak
Inggeris dan Belanda.
c) Sbb majalah tu muncul penerbitan Al-Munir di Indon dan
Neraca di Sg.
2. Jawatannya:
a) time jadi mufti, dia guna kesempatan tu utk sebarkan
idea islah.
3. Proses pengajaran
a) gunakan kesempatan mengajar di madrasah p.pinang
dan johor utk sebarkan idea islah kpd murid2 dan guru2.
30.6 Sumbangan
1. Pernah dipenjarakan sbb pihak penjajah rasa kedudukan
tergugat.
2. Tentangan yg hebat drpd ulama tradisional di Msia
3. Dlm bidang pemikiran :
a) Majalahnya membebaskan masyarakat Melayu drpd
unsur penjajahan fizikal dan mental/
4. Dlm bidang pendidikan :
a) Madrasah al-Iqbal al-Islamiah ditubuhkan di Sg. yg jadi
inspirasi penubuhan Madrasah al-Mahsyur di P.Pinang
5. Dlm bidang ilmu falak
a) Gelaran al -Falaki sbb kemahiran ilmu falaknya
b) Fakulti Pengajian Islam Uni Kebangsaan Msia tubuhkan
kursus falak syarie lepas dpt perhatian drpdnya.
6. Dlm bidang kesusasteraan :
a) penggiat sastera melalui majalah al-Imam
31 - HAMKA PERMATA NUSANTARA
31.1 Biodata
1. Nama : Haji Abdul Malik bin As-Syeikh Abdul Karim
2. Lahir : 13 Muharam 1362H/16 Feb 1908M di Sg. Batang,
Indonesia.
3. Meninggal : 24 JUlai 1981M.
4. Bapanya terkenal sbg ulama di Minangkabau.
5. Jawatan:
a) pensyarah Uni Islam Jakarta
b) Pegawai Tinggi Agama Indonesia
c) rektor Perguruan Tinggi Jakarta
6. Anugerah:
a) Anugerah Doktor Kehormat oleh Uni al-Azhar
b) Anugerah Doktor Kehormat oleh Uni Kebangsaan Msia

31.2 Sifat
1. Petah berpidato - pernah diberi penghormatan berpidato
dlm satu rancangan radio Arab Saudi
2. Berjiwa seni - gaya karyanya yg indah & menusuk kalbu
3. Berani - berpidato utk bangkitkan umat Islam menentang
Belanda semasa sedang dijajah.

31.3 Pendidikan
1. Asas agama dan Quran drpd bapanya.
2. Pendidikan rendah di Sekolah Desa Padang Panjang &
Sekolah Agama at-Tawalib (didirikan oleh bapanya)
3. Ikut pengajian ulama
a) Sultan Mansur
b) Kiyai Bagus Hadiku
4. Suka habiskan masa kat perpustakaan utk baca buku.
5. Buat penyelidikan karya sarjana Timur Tengah.

31.4 Kegigihan Kembangkan Dakwah

1. Menerbitkan majalah Khatib al-Ummah
2. Mengasaskan Persatuan Hindia Timur semasa di Mekah
utk bagi pelajaran kpd jemaah haji Indon
3. Mengasaskan Kolej al-Muballighin
4. Mengasaskan majalan Pedoman masyarakat
5. Jadi ketua pusat Muhammadiah

31.5 Sumbangan
1. Hasilkan karya dlm bidang agama, sastera dan falsafah.
2. Penerus idea As-Sayyid Jamaluddin al-Afghani di
Nusantara
3. Dlm akhbarnya ajak umat Islam kaji semula ajaran yg
tentang dgn Quran dan sunah seperti amalan utuskan surat
ke makam Imam Syafie.

31.6 Hasil Karya & Perjuangan

1. Karya :
a) Tafsir al-Azhar
b) Falsafah Hidup
c) Di Bawah Lindungan Kaabah
2. Perjuangan
a) mengetuai Front Pertahanan Nasional utk sekat Belanda
di Indon.
b) memimpin Pusat Persatuan Muhammadiah utk tentang
khurafat & bidaah
c) pernah duduk penjara dgn tokoh2 Majlis Syura Muslim
Indonesia
ADAB DAN AKHLAK 34 – ADAB DGN PEMIMPIN

34.1 Konsep
32 – ADAB BERMUSAFIR
1. Pemimpin ialah org yg dilantik dan dipertanggungjawab
utk memimpin kumpulan manusia atau sesebuah
32.1 Pengertian Musafir organisasi termasuklah negara.
1. Bermusafir ialah pergi ke suatu tempat dgn tujuan 2. Kriteria pemimpin :
tertentu melebihi dua marhalah dari tempat asal. a) mempunyai ilmu pengetahuan yg luas
2. Islam galakkan bermusafir utk kuatkan iman, luaskan b) amanah dan bertanggungjawab
pemandangan dan cari ilmu. c) kuat fizikal dan mental
3. Kelebihan musafir: d) x pentingkan diri sendiri dan keluarga
a) dpt rasa suasana iklim dsb yg baru 3. Pemimpin adalah seperti guru besar sekolah, suami dlm
b) tahu budaya baru dan berbeza masyarakat lain keluarga, PM, Presiden etc
c) tambah ilmu pengetahuan 4. Pemimpin yg dipilih wajib memastikan syariat Islam
ditegakkan dlm skop pemerintahannya.
32.2 Hukum Bermusafir
Hukum Tujuan 34.2 Tanggungjawab Pemimpin
Wajib Seseorang Muslim yg berkemampuan bermusafir ke 1. Berlaku Adil – kepada semua rakyat x kira
Mekah utk tunaikan haji utk kali pertama
kedudukannya dan pangkat
Sunat a) Menziarahi 3 buah masjid iaitu Masjidil Haram,
2. Menyediakan Keperluan Asas
Nabawi dan Aqsa
b) Menziarahi keluarga, saudara-mara dan waris utk a) makanan yg cukup
eratkan silaturrahim b) tempat tinggal
Harus Bermusafir di mana-mana yg diharuskan syarak c) peluang pekerjaan
Makruh Bermusafir tanpa tujuan dan matlamat yg baik d) peluang pendidikan
Haram Bermusafir dgn tujuan melakukan maksiat e) kemudahan asas infrastruktur

32.3 Adab Bermusafir
1. Memohon petunjuk sebelum bermusafir.
2. Sediakan bekalan kalau perjalanan lebih 2 org
3. Disunatkan ucap selamat tinggal kpd ahli keluarga
4. Disunatkan solat musafir
5. Dilarang buat kerosakan di tempat yg dituju
6. Jgn buang air kecil kt tempat x sesua
33 – ADAB BERNEGARA
33.1 Maksud Negara
1. Negara ialah kawasan tertentu yg didiami oleh
masyarakat tertentu dan diperintah oleh kerajaan yg
berdaulat.
2. Negara mesti memenuhi syarat :
a) terdpt tanah atau kawasan tertentu yg dikuasai
b) mempunyai penduduk yg mematuhi peraturan tertentu
c) mempunyai undang2 tertentu yg diiktiraf.
33.2 Adab-adab Bernegara
1. Jaga nama baik negara – x burukkan & usaha
mengharumkan negara
2. Tunjuk perasaan cinta akan negara – mempertahankan
negara kalau diancam
3. Jaga keamanan & keharmonian negara – hindari anasir
yg rosakkan negara
4. Berbakti kpd negara – mendalami ilmu utk kerja dan
khidmat kpd negara
33.3 Faedah Jaga Adab Bernegara
1. Program utk bantu golongan pendapatan rendah :
a) Program pungutan zakat
b) Bantuan kerajaan
c) Beri modal perniagaan
2. Cara menyelamatkan negara drpd ancaman:
a) Kesedaran rakyat.
b) Memantau kegiatan curiga
c) Menghapuskan rasuah & wujudkan akta pencegahan
34.3 Adab Rakyat dan Ahli terhadap Pemimpin
1. Tanggungjawab rakyat terhadap pemimpin :
a) Mentaati Pemimpin – bermaksud akur pd arahan
pemimpin selagi mereka x menyuruh kita melakukan
maksiat.
b) Membantu Pemimpin – bermaksud melaksanakan
sesuatu perkara sesuai dgn dasar yg ditetapkan oleh
kerajaan.
c) Sokongan Padu – bermaksud memberikan sokongan yg
tidak berbelah bahagi kpd pemimpin menjalankan
tanggungjawabnya sbg pemimpin.
d) Menasihati Pemimpin – bermaksud memberikan
pendapat, hasil kajian dan buah fikiran utk memajukan
negara dan masyarakat.
35 – ADAB BERJIHAD
35.1 Pengertian
1. Dari segi bahasa ialah usaha yg bersungguh-sungguh,
sedaya upaya, dan menggunakan apa jua yg ada.
2. Dari segi istilah ialah usaha yg dilakukan oleh org Islam
utk tegakkan agama Islam & dapatkan keredaan Allah.
3. Jihad memerlukan pengorbanan dari segi harta, tenaga
dan nyawa.
4. Cth : jihad utk tingkatkan prestasi akademik, jihad utk
bangunkan negara dan jihad utk hapuskan rasuah.
35.2 Kelebihan Org Berjihad
1. Balasan syurga
2. Negara x mudah dijajah
3. Dpt hapuskan kemungkaran
35.3 Peringkat2 Jihad
1. Berjihad utk memperbaiki diri sendiri (4 peringkat juga)
a) mempelajari Islam
b) mengamalkan ajaran dlm kehidupan seharian
c) sebarkan ilmu
d) sabar & ikhlas sebarkan Islam
2. Berjihad utk melawan syaitan - ialah berusaha
bersungguh-sungguh dgn ilmu dan tenaga yg ada utk
mengetahui tipu daya dan tidak mengikuti godaan syaitan.
(2 peringkat pula)
a) melawan dan menghapuskan keraguan serta was-was
dlm diri.
b) menjauhkan diri dr mengikut kehendak hawa nafsu dan
buat maksiat.
3. Bejihad utk melawan org Kafir harbi dan munafik – ialah
berusaha memerangi org kafir yg isytiharkan perang
terhadap org Islam
4. Berjihad utk menghapuskan kezaliman dan
kemungkaran – ialah berusaha menentang dan menghalang
kezaliman & perkara mungkar drpd terus berlaku.
35.4 Adab2 Berjihad
1. Ikhlas dlm jihad yg dilakukan
2. Sanggup berkorban apa2 sahaja demi perjuangan
3. Sentiasa beriltizam dan istiqamah dlm perjuangan
4. Mematuhi arahan dan semangat berpasukan.
1. Hukumnya sunat.
2. Rezeki akan berlipat ganda lagi kalau bagi.
3. Dpt ketenangan jiwa.
37.4 Jenis2 Sedekah
1. Senyuman - ikhlas dpt eratkan persaudaraan
2. Amar makruf nahi mungkar - dpt selamatkan saudara
Islam drpd seksaan api neraka
3. Menyelesaikan masalah org lain - seperti tunjuk jln kpd
org sesat atau menyelesaikan kesusuhan hidup org
4. Buang perkara yg menghalang di jalan - seperti tampal
jalan berlubang atau buang duri di jalan.
5. Wang atau harta
6. Memberikan khidmat - seperti tolong org dlm susah atau
nasihat
37.5 Adab
1. Ikhlas
2. X ungkit
3. Barang yg diberi dlm keadaan baik

35.5 Cara2 Lahir Semangat Jihad 38 - ADAB BERNIAGA

1. Tambahkan ilmu pengetahuan khususnya dlm bidang
strategi. 38.1 Pengertian
2. Bykkan ibadat2 sunat 1. Dari segi bahasa ialah berjual beli atau berdagang atau
3. Buat kajian dan penyelidikan tentang kelebihan org yg menjalankan aktiviti tukar-menukar keperluan harian.
berjihad. 2. Dari segi istilah ialah pertukaran harta dgn harta
4. Tanamkan sejak kecil. berdasarkan syarat2 tertentu.
3. Islam galakkan seperti R dulu yg bantu isterinya niaga di
36 - ADAB MEMELIHARA ALAM Syam.

36.1 Kepentingan Pelihara 38.2 Adab

1. Alam sekitar ialah ciptaan Allah SWT yg terbentang luas 1. Amanah - x tipu dan jujur
serta mempunyai pelbagai kehidupan & khazanah. 2. Ihsan - x pentingkan keuntungan berlebihan
2. Kepentingan: 3. Kerjasama - tolak ansur sekiranya ada masalah antara
a) sumber makan minum penjual pembeli
b) sumber tenaga 4. Tekun - berniaga utk cari rezeki & usaha majukan
c) sumber perubatan 5. Jauhi perkara haram - x jual brg yg haram
d) terapi kehidupan 6. Lindungi Hak antara Penjual dan Pembeli - faham hak
masing2 dan amalkan.
36.3 Bentuk Pencemaran
1. Pencemaran udara bermaksud terdapat gas, cecair atau
zarah yg terkandung dalam udara sehingga menjejaskan
kehidupan.
2. Pencemaran air bermaksud perubahan pd kandungan,
keadaan, warna air itu sehingga x sesuai digunakan oleh
manusia dan kehidupan lain.
3. Pencemaran tanah bermaksud perbuatan manusia yg
menyebabkan terhakisnya tanah, kehilangan kesuburan
serta pertukaran warna.
4. Pencemaran bunyi bermaksud bunyi bising yg
keterlaluan sehingga menyebabkan gangguan kpd
kehidupan harian manusia dan hidupan lain.

37 - ADAB MEMBERI DAN MENERIMA HADIAH

SERTA SEDEKAH

37.1 Pengertian
1. Hadiah ialah memberikan sesuatu kpd seseorang sbg
tanda penghargaan, kasih syg atau pujian.
2. Sedekah ialah pemberian sesuatu kpd org yg
memerlukan utk mendekatkan diri kpd Allah swt

37.2 Galakan