భరతయ రజజజగజ

టఎసపఎసస, పలస రక క టమజట బరర వజట సజససల నరరహససనన ఉదజగ నయమక పరకల సలబసల భరత రజజజగజ తపపనసర
భగజ. బబటష పలకల రరపదజచన చటటల మదల భరత రజజజగ పరషతస ఏరపట, రజజజగ రచన, ఆ తరరత జరగన రజజజగ
సవరణల వజట అజశల ఎజత కలకమమనవ. గరకప-2, ఎసమ స, కనసటబల తదతర పరకల తదల సమపససననజ దన నపణ పఠకల కసజ
ఇజడయన పలటల కలక అజశలన అజదససననజ.
చపటర 1: భరత రజజజగ పరణమకకమజ సరభవజ, వశషట లకణల పకవశక
ఈ చపటరన కజద వధజగ అధజయనజ చయల. అవ 1) భరత రజజజగ పరణమ కకమజ అజట భరత రజజజగ చరతక క నపథజజ 2)
రజజజగ పరషత 3) భరత రజజజగ వశషట లకణల 4) రజజజగ పకవశక
భరత రజజజగ పరణమ కకమజ: ఈ టపకల అభజరసలక భరత రజజజగ చరతక క నపథజజ గరజచ పరస అవగహన ఉజడల. అజట
బబటష పలన కలజ నజచ కలకకమజల భరత రజజజగ రచనక దరతసన పరససతల, బబటష పలనకలజల చసన వవధ చటటల గరజచ
పరస అవగహన ఉజడల. మఖజజగ కజద చటటల గరజచ వపలజగ తలసకవల.
1.రగజలటజగ చటటజ- 1773
2.పటస ఇజడయ చటటజ- 1784
3.చరటర చటటజ- 1813
4.చరటర చటటజ- 1833
5.చరటర చటటజ- 1853
6.భరత పకభతర చటటజ- 1858
7.భరత కనసల చటటజ- 1861
8.భరత కనసల చటటజ- 1909 (మజట మరర సజససరణల చటటజ)
9. భరత పకభతర చటటజ- 1919 (మజటగ ఛమసఫరర సజససరణల చటటజ)
10. భరత పకభతర చటటజ- 1935
11. భరత సరతజతజత చటటజ- 1947

పమ చటటలరన మఖజజశలన, పమ చటటలపమ పకమఖల వమరరలన అభజరసల అధజయనజ చయల. అజత కకజడ కజద వటన కడ
చదవల.
1.సమ మన కమషన- 1927
2.లరర బరసన హడ సవల నహ క రపరట- 1928
3.ఆగసట పకతపదనల- 1940
4.కకపస పకతపదనల- 1942
5.సఆర ఫరరల- 1944
6. వవల పకణళక- 1945
7.సమర సమవశజ- 1945
8. కజబనట మషన పరన- 1946
9.అటర పకకటన- 1947
10. మజట బటన పరన- 1947

పమ అజశల పపమఖజనన ఈ టపక కజద అభజరసల అధజయనజ చయల. తదరర ఈ చపటరన అభజరసల సజపరరజగ అధజయనజ
చసనటర అవతజద.

సరతజతక భరత పకథమ పకభతరజ

పర శఖ
1. జవహరలల నహ క పకధనమజతబ, వదశ వజవహరల
2. సరర ర వలరభయ పటల ఉపపకధన, హజశఖ, సరరసల
3. డ. బబర రజజదబ పకసద వజవసయజ, ఆహర శఖ
4. మలన అబలకలజ ఆజద వదజశఖ
5. డ. బఆర అజబదసర నజయశఖ
6. సరర ర బలరవసజగ రకణశఖ
7. షణరఖజ శటట ఆరసక శఖ
8. జన మథయ రమలరశఖ
9. రఫ మహమరద ఖదరయ కమరజనకషన శఖ
10. డ.శజజపకసద మఖరర పరశకమల శఖ
11. రజకమర అమమతకర ఆరగజశఖ (మదట మహళమజతబ)
12. సహచ బబ వణజజశఖ
13. ఎనవ గడడల గనల శఖ
14. బబర జగరవనరమ కరరక శఖ

రజజజగ పరషత
భరత రజజజగ పరషత ఏరపటక దరతసన పరససతల గరజచ, రజజజగ పరషత కరప, వవధ కమటల, వట నరరణజ, రజజజగ
పరషత పన వధనజ, సమవశల వవరల, భరత రజజజగనకగల పకధన మరలధరల అజట భరత రజజజగజలన వవధ అజశలన
వట నజచ తసకననర లజట అజశలన అభజరసల వపలజగ తలసకవల. అజత కకజడ రజజజగ రచనపమ , రజజజగ పరషతపమ
పకమఖల అభపపయల తలసకవల.

రజజజగ పరషతలన కమటల, వట అధజకల

కమట అధజకల
1. సరధజ సజఘజ డ. బబర రజజదబ పకసద
2. నయమ నబజధనల కమట డ. బబర రజజదబ పకసద
3. జతయపతకజపమ
తతసలక కమట డ. బబర రజజదబ పకసద
4. ఆరసక, సటఫ కమట డ. బబర రజజదబ పకసద
5. మసయద కమట డ. బఆర అజబదసర
6. సలహ సజఘజ సరర ర వలరభయ పటల
7. పపథమక హకసల కమట సరర ర వలరభయ పటల
8. అలప సజఖజక వరడల కమట సరర ర వలరభయ పటల
9. రషటతల అధకరల కమట సరర ర వలరభయ పటల
10. రషటతల రజజజగ కమట సరర ర వలరభయ పటల
11. కజదబ రజజజగ కమట జవహరలల నహ క
12. యరనయన పవరస కమట జవహరలల నహ క
త
13. రషటల సజపకదజపల కమట జవహరలల నహ క
14. పపథమక హకసల ఉపకమట జబ కమపలన
15. అలపసజఖజక వరడల ఉపకమట డ. హచస మఖరర
16. హజ కమట పటటభ సతరమయజ
17. రజజజగ పరషత వధల కమట జబ మలజకర
18. కకడననల కమట అలరడ కమషరసరమ అయజర
19. రజజజగ మసయదపకతజక కమట అలరడ కమషరసరమ అయజర
20. ఈశనజ రషటతల హకసల కమట గపనథ బరరల
21. సపకజకరటపమ తతసలక కమట వరదచరజ
(వర రజజజగ సభజల కర)
22. ఆరరర ఆఫ బజనస కమట డ. కఎజ మనన
భరత రజజజగజ - పకధన మరలధరల
అధరజ గకహజచబడన అజశజ
1. భరత పకభతర 1. సమఖజ వజవసస
చటటజ-1935 2. కజదబ, రషబట సజబజధల
3. అతజవసర అధకరల
4. యరపఎసస
5. ఉదజగసరమజజ
2. బబటన 1. ఏక పరసతరజ
2. సమనజయ పలన
3. ఏకకమత నజయవజవసస
4. పరమర జట నరరణజ
5. కజబనట పకభతరజ
6. సపకర
7.శసన పకకకయ
8. ఎననకల యజతపజగజ
9. దశధపత నమమతక అధకరగ వజవహరజచడజ

3. అమరక 1. పపథమక హకసల

2. రజజజగ ఆధకజత
3. నజయ సమక
4. సరతజతక పకతపతస కలగన నజయవజవసస
5. రజజజగ పకవశక
6. దశధపత పర మద దశ పరపలన నరరహజచడజ
7. ఉపరషబటపత పదవ, ఎగవసభక అధజకలగ వజవహరజచడజ
ట తన, సపకజకరట, హమకరట నజయమరరసలన పదవ నజచ తలగజచ పదదత
8. రషబప

4. ఐరరజడ 1. ఆదశక సరతపల

2. రషబప
ట త ఎననక పదదత
3. రజజసభక రషబప ట త 12 మజద సభజలన నయమజచడజ

5. కనడ 1. సమఖజ నరరణజ, అవశషటధకరల కజదపనకచజదడజ, బలమమన కజదబపకభతరజ

2. గవరనర ర నయమకజ

6. ఆసటతలయ 1. ఉమరడ జబత

2. వజపర, వణజజ చటటల
3. భష
4. ఉభయ సభల సజయకస సమవశజ

7. జపన 1. చటటజచ నరద రజచబడన పదదత

2. అతజవసర పరససత కలజల జవజచహకసన రదర చయకజడటజ

8. జరరన 1. అతజవసర పరససత కలజల అనసరజచ పదదతల

2. పపథమక హకసలన ససపజడ చయడజ

9. దకణఫకక 1. రజజజగ సవరణ పదదతల

10. రషజ 1. సమజక, ఆరసక, రజకయ నజయనన అజదజచడజ(యరఎసఎసఆర)

2. పపథమక వధల

11. ఫపనస 1. సరచచ, సమనతరజ, సభపతమతరజ

2. రపబరక పదదత

12. నరర 1. ఎగవసభ సభజలన, దగవ సభ సభజల ఎననకన పదదత

రజజజగ పకవశక
ఈ టపకల రజజజగ పకవశకలన పకత పదజ, దన పపమఖజనన అధజయనజ చయల. రజజజగ పకవశకన ఏ రజజజగజ నజచ
గకహజచర. 42 వ రజజజగ సవరణ దరర చరరబడన అజశల రజజజగ పకవశకపమ పకమఖల అభపపయల తలసకవల. పకవశక భరత
రజజజగజల అజతరరగమ? కద? అన చరరన, సపకజకరట తరపలన గమనజచల. తదరర ఈ చపటరన అభజరసల సమగకజగ
అధజయనజ చసనటరవతజద.భరత పకజలమమన మమ భరతదశనన సరరభమ, సమజవద, లకక, పకజసరమజ, గణతజతక రజజజగ
నరరజచకనజదక, పరలజదరక సజఘక, ఆరసక, రజకయ నజయనన, ఆలచన, భవ పకకటన, వశరసజ, ధరరజ, ఆరధనలర
సరతజతజత నన, అజతససలన, అవకశలరన సమనతరనన చకరరడనక, వరజదరల వజకసగరవమన, జతయ సమమకజతన, సమగకతన
సజరకసరస సభపతమతరనన పజపజదజచడనక సతజనషషపరరకజగ తరరనజచకన, 1949 నవజబర 26 న మ రజజజగ పరషతల
ఆమదజచ, శసనజగ రరపజదజచకనన ఈ రజజజగనన మక మమ సమరపజచకజటననజ
list

భరత రజజజగ వశషట లకణల

ఈ టపకల అభజరసల భరత రజజజగ వశషట లకణలన అధజయనజ చయల.
1.లఖత, సదరర రజజజగజ
2.రజజజగ పకవశక
3. లకక రజజజగజ
4.పపథమక హకసల
5.పపథమక వధల
6.ఆదశక సరతపల
7.దమఢ, అదమఢ లకణల కలయక
8.ఏకకజదబ, సమఖజ లకణల కలయక
9.రజజజగ ఆధకజత
10. పరమ ర జటర తరహ పకభతరజ
11. సరరతబక వయజన ఓట హకస
12. సరతజతక పకతపతసగల నజయవజవసస
13. నజయ సమకధకరజ
14. సరతజతక పకతపతసగల రజజజగబదద కమషనల
15. పకతజక వరడలక పకతజక అవకశల
16. ఏకకమత లద సమకమత నజయవజవసస
17. ఏక పరసతరజ

రజజజగజ అమలనటక మన రజజజగజలన అజశల, పకససత అజశల

1950 ల 2015 ల
1. అధకరణల 395 465
2. షడజలస 8 12
3. భగల 22 25