სანივთო სამართალი

ფინალური

2.მფლობელობის ცნება და სახეები

მფლობელობა გამოსახატავად ძველ ქართულ სამართალში გამოიყენებოდა ისეთი ტერმინები, როგორიცაა

„ქონება“, „ჭერა“, „პყრობა“, „ჯდომა“. ეს უკანასკნელი ტერმინი მიგვანიშნებს გერმანულ possesio-სთან მის
კავშირზე.მფლობელობა წარმოიშობა ნივთზე ფაქტობრივი ბატონობის ნებითი მოპოვებით. მფლობელობის
კოდექსისეული ცნება არსებითად 2 ნიშანზე დაიყვანება: 1.ნივთზე ფაქტობრივი ბატონობის
შესაძლებლობა. აქ იურიდიული ბატონობა ივარაუდება და არ შეიძლება იგი დავიყვანოთ ნივთის მიმართ
ფიზიკურ შემხებლობამდე.2.ფაქტობრივი ბატონობის ნებით მოპოვება. აქ იგულისხმება, რომ მთავარია
მფლობელობა, იმის მიუხედავად, თუ რა უფლება დგას მის უკან, მოპოვენული იყოს მფლობელის ნების
გამოვლენით, ე.ი მას სურდეს, რომ იყოს მფლობელი. იქ, სადაც სუბიექტის ნება არ მონაწილეობს, არც
მფლობელობაა. მართალია ქონებაზე ფაქტობრივი ბატონობის განხორციელება მფლობელობის
კონსტიტუციური ელემენტია ,მაგრამ არა ერთადერთი .ბატონობა უნდა ხორციელდებოდეს თავისთვის და
არა სხვის სასარგებლოდ.ამიტომაცაა ,რომ 155-ე მუხლის მეორე ნაწილით მფლობელად არ მიიჩნევა
პირი,რომელიც ნივთზე ბატონობას ახორციელებს სხვისთვის,სხვის სასარგებლოდ.მფლობელად ითვლება
პირი,რომლის სასარგებლოდაც ხორციელდება ნივთზე ფაქტობრივი ბატონობა.ნივთზე ფაქტობრივი
მებატონე უნდა ჩაითვალოს ამ ნივთის მჭერად,მფლობელის მოსამსახურედ.ამ უკანასკნელს ნივთის
ფლობასთან დაკავშირებით არ გააჩნია ,პირადი ,დამოუკიდებელი ინტერესი. რადგანაც მჭერი არ ითვლება
მფლობელად,ამიტომაც მას არა აქვს მფლობელობითი დაცვის უფლება ,არც თვით იმათ მიმართ ,ვინც
ფაქტობრივი ბატონობის უფლება მიანიჭა მას და არც მესამე პირთა მიმართ,თუმცა ,მას კი შეუძლია წინ
აღუდგეს მესამე პირთა აკრძალულ თვითნებობას. რადგანაც ,მფლობელობა ფაქტია ,სავსებით
შესაძლებელია ამ ფაქტის მიმართ ორი სხვადასხვა დონის მფლობელობა.,კერძოდ:პირდაპირი და
არაპირდაპირი მფლობელობა.ნივთზე ფაქტობრივი მფლობელობა ,რომ არაა მასზე ფიზიკური ბატონობის
იდენტური ,სწორედ ეს იძლევა ორმაგი მფლობელობის შესაძლებლობას.ნივთი შეიძლება ან მარტო
პირდაპირი მფლობელის ბატონობაში იმყოფებოდეს ,ანდა იმავდროულად არაპირდაპირი მფლობელის
ბატონობის ქვეშაც.თუ მხოლოდ მესაკუთრე ფლობს ნივთს ,აქ მხოლოდ პირდაპირი მფლობელობაა
სახეზე.მაგრამ ,თუ ნივთის მფლობელობა სამართლებრივი ურთიერთობის საფუძველზე ხდება ,აქ გვექნება
როგორც,პირდაპირი ,ისე არაპირდაპირი მფლობელობა. მფლობელობითი კონფლიქტის ვითარებაში
უპირატესობა ენიჭება პირდაპირ მფლობელობას ,.პირდაპირი მფლობელობა დაცულია თვით
არაპირდაპირი მფლობელობისაგან.მათი ასეთი დამოკიდებულება სამოქალაქო წესრიგის
საფუძველია.შეიძლება ერთსა და იმავე საგანზე ადგილი ჰქონდეს ,როგორც თანამფლობელობას ,ისე
ნაწილების მფლობელობას,ასე მაგალითად მრავალბინიანი სახლი შეიძლება განვიხილოთ ისეთ
ობიექტად,რომელისიც საერთო სარგებლობის საგნებზე თანამფლობელობაა,ხოლო ინდივიდუალური
სარგებლობის საგნებზე მფლობელობა ამ სახლის ნაწილებზე მფლობელობაა.

ა) მფლობელობა, როგორც ნებელობითი მოვლენა

ბ) მფლობელობა, როგორც ფაქტობრივი ბატონობა

გ) მფლობელობა და ,,ჭერა - ,,პყრობა“

მფლობელობის სახეები:

ა) ტიტულიანი და უტიტულო მფლობელობა

ბ) კეთილსინდისიერი და არაკეთილსინდისიერი მფლობელობა

გ) პირდაპირი და არაპირდაპირი მფლობლობა

დ) თანამფლობელობა (მარტივი და კვალიფიციური)

მფლობელობა გამოსახატავად ძველ ქართულ სამართალში გამოიყენებოდა ისეთი ტერმინები, როგორიცაა

„ქონება“, „ჭერა“, „პყრობა“, „ჯდომა“. ეს უკანასკნელი ტერმინი მიგვანიშნებს გერმანულ possesio-სთან მის
კავშირზე.

155-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, მფლობელობა წარმოიშობა ნივთზე ფაქტობრივი ბატონობის
ნებითი მოპოვებით. მფლობელობის კოდექსისეული ცნება არსებითად 2 ნიშანზე დაიყვანება: 1. ნივთზე
ფაქტობრივი ბატონობის შესაძლებლობა. აქ იურიდიული ბატონობა ივარაუდება და არ შეიძლება იგი
დავიყვანოთ ნივთის მიმართ ფიზიკურ შემხებლობამდე.

2. ფაქტობრივი ბატონობის ნებით მოპოვება. აქ იგულისხმება, რომ მთავარია მფლობელობა, იმის

მიუხედავად, თუ რა უფლება დგას მის უკან, მოპოვენული იყოს მფლობელის ნების გამოვლენით, ე.ი მას
სურდეს, რომ იყოს მფლობელი. იქ, სადაც სუბიექტის ნება არ მონაწილეობს, არც მფლობელობაა.

სსკ-ში მფლობელობა გამიჯნულია საკუთრებისგან. საკუთრება ესაა ნივთზე ბატონობის უფლება, ხოლო
მფლობელობა თვით ეს ბატონობაა. მფლობელი შეიძლება იყოს როგორც მესაკუთრე, ისე არამესაკუთრეც.
მფლობელობა ფაქტია და ამ ფაქტის უკან შეიძლება იდგეს როგორც სანივთო, ისე სხვა უფლებები.
მაშასადამე, მფლობელობა ფაქტია და არა უფლება!მფლობელობა აგრეთვე გამიჯნულია „ჭერისაგან“, ე.წ.
detentio-სგან. მფლობელად არ ითვლება ის პირი, რომელიც, თუმცა ახორციელებს ფაქტობრივ ბატონობას
ნივთზე, მაგრამ სხვა პირის სასარგებლოდ, და რომელსაც ნივთის ფლობის უფლებამოსილება მიღებული
აქვს ამ პირისაგან. მფლობელად მიიჩნევა მხოლოდ უფლებამოსილების მიმნიჭებელი პირი. მაშასადამე,
„ბატონობა“ უნდა ხორციელდებოდეს თავისთვის და არა სხვის სასარგებლოდ. მჭერი არ ითვლება
მფლობელად, ამიტომაც მას არ აქვს მფლობელობითი დაცვის უფლება არც თვით იმათ მიმართ, ვინც
ფაქტობრივი ბატონობის უფლება მიანიჭა მას და არც მესამე პირთა მიმართ. თუმცა მას შეუძლია წინ
აღუდგეს მესამე პირთა აკრძალულ თვითნებობას.მფლობელობის შეძენისას მჭერის
არაკეთილსინდისიერება განიხილება როგორც უფლებამოსილების მიმნიჭებელი პირის
არაკეთილსინდისიერება და მოსარჩელის წინაშეც თვითონ იქნება პასუხისმგებელი, თუკი მან მჭერის
შერჩევისა და მასზე ზედამხედველობის განხორციელების პროცესში არ გამოიჩინა სამოქალაქო
ბრუნვისათვის დამახასიათებელი აუცილებელი ყურადრებიანობა.ნივთი შეიძლება არამარტო პირდაპირი
მფლობელის ბატონობაში იმყოფებოდეს, არამედ არაპირდაპირი მფლობელის ბატონობის ქვეშაც
.აღსანიშნავია, რომ მფლობელობითი კონფლიქტის ვითარებაში უპირატესობა ენიჭება პირდაპირ
მფლობელობას. პირდაპირი მფლობელობა დაცულია თვით არაპირდაპირი მფლობელობისგან. სსკ
მფლობელობის დანაწევრების ორ შემთხვევას იცნობს. პირველია, ,როდესაც ერთ საგანზე არსებობს
პირდაპირი და არაპირდაპირი მფლობელობა. მეორე, როცა ერთ ნივთს რამდენიმე პირი ფლობს
ერთდროულად. მათ შორის განსხვავება იმაშია, რომ თუ პირველ შემთხვევაში ორსაფეხურიანი დაყოფა
გვაქვს მფლობელობისა, მეორე შემთხვევაში თანამფლობელთა ფაქტობრივი ბატონიბის მდგომარეობა
ერთსაფეხურიანია: ან პირდაპირი მფლობელები არიან თანამფლობელები, ან კიდევ არაპირდაპირი
მფლობელები. თანამფლობელობა შეიძლება იყოს მარტივი, როცა ყოველ თანამფლობელს აქვს სანივთო
ძალაუფლება, რასაც სხვებმა ანგარიში უნდა გაუწიონ. კვალიფიციური (კოლექტიური)
თანამფლობელობისას ფაქტობრივი ბატონობის შესაძლებლობა მხოლოდ კოლექტიურადაა შესაძლებელი
და ამდენად, იგი საერთო მარტივი თანამფლობელობის მდომარეობას კარგად შეესაბამება საერთო
თანაზიარი საკუთრება. ხოლო კვალიფიციურისას - წილადი საკუთრება. ისევე, როგორც ყოველი
მესაკუთრე საერთო ნივთის მასზედ კუთვნილი ნაწილის მესაკუთრეა, შესაბამისად მისი მფლობელობა,
იგივე ფაქტობრივი ძალაუფლება, მხოლოდ ამ ნაწილზე ვრცელდება. შეიძლება ერთსა და იმავე საგანზე
ადგილი ჰქონდეს როგორცთანამფლობელობას, ისე ნაწილების მფლობელობას.
ივარაუდება,რომ ნივთის მფლობელი არის მესაკუთრე. 158-ე მუხლით გათვალისწინებული ვარაუდი იმ
შემთხვევებს ასახავს, როცა ბრუნვის მონაწილიათვის უცნობია მფლობელობის უკან არსებული უფლება.ამ
დროს სანართლებრივი წესრიგი ჩვენგან მოითხოვს დავეყრდნოთ მფლობელის კეთილსინდისიერებას და
მივიღოთ იგი,როგორც ნივთის მესაკუთრე.ბრუნვის მონაწილეთა ასეთი დამოკიდებულება ხელს უწყობს ამ
ბრუნვის როგორც სიმყარეს,ასევე სიმარტივესაც.თუ ხელს ავიღებთ ამ ვარაუდზე და არ დავუშვებთ,რომ
ნივთის მფლობელი მისი მესაკუთრეა სამოქალაქო ბრუნვა თავდაყირა დადგება,ვინაიდან ასეთ ვითარებში
ნივთის ყიდვისას გამყიდველი ვალდებული იქნება ამტკიცოს თავისი საკუთრების უფლება გასაყიდ
ნივთზე,იმის მიუხედავად თუ რა ღირებულების იქნება იგი. მფლობელობაში საკუთრების ვარაუდი მისი
უკეთესი დაცვის ვარაუდიცაა. შეიძლება მფლობელი არც იყოს მესაკუთრე,მაგრამ ყველა
შემთხვევაში,პირდაპირ თუ არაპირდაპირ,ჩვენ საკუთრების უფლებას ვიცავთ.ამ ვარაუდის ძალით
მფლობელობა დაცვის საგანი ხდება იმის მიუხედავად,სამართლებრივ საფიძველს ემყარება თუ არა.რახან
მფლობელობა ნივთზე ბატონობის ფაქტია,პირველ რიგში ჩვენ ფაქტის დაცვას ვახდენთ,რამეთუ მასზეა
დამოკიდებული ამ ფაქტის უკან არსებული უფლების დაცვა.

8.საკუთრების უფლების დაცვა ვინდიკაციური და ნეგატორული სარჩელები

საკუთრების უფლების დაცვის აღიარებული სანივთო–სამართლებრივი საშუალებები სავინდიკაციო და

ნეგატორული სარჩელებია. ვინდიკაციას მაშინ მიმართავენ, როდესაც მესაკუთრეს წართმეული აქვს ნივთზე
მფლობელობა, როგორც იტყვიან ხოლმე ვინდიკაცია ესაა სხვისი უკანონო მფლობელობიდან ნივთის
გამოთხოვა მესაკუთრის მიერ. ვინდიკაციის ვითარებაში მესაკუთრეს შერჩენილი აქვს მხოლოდ ნივთზე
საკუთრების უფლება, რომელიც თავისთავად არამატერიალური უფლებაა და ვის ხელშიც არ უნდა იყოს
საკუთრების ობიექსტი, მესაკუთრეს ეს უფლება არ წაერთმევა. ვინდიცირების წესი დამოკიდებულია იმაზე,
თუ რა გზითაა მესაკუთღის ხელიდან საკუთრების ობიექტი გამოსული. როდესაც მესაკუთრის ნების გარეშე
გამოდის ქონება მისი ხელიდან , ვის ხელშიც არ უნდა აღმოჩნდეს ეს ქონება, მისგან ნივთის გამოთხოვა
გარდაუვალია. ხოლო როდესაც მესაკუთრის ხელიდან ნივთი გამოდის მისი ნებით, ამ შემთხვევაში, თუ
ვთქვათ დამქირავებელი ნივთს გადასცემს სასყიდლით კეთილსინდისიერ მფლობელს, მაშინ კონფლიქტი
კეთილსინდისიერი შემძენის სასარგებლოდ გადაწყდება. მესაკუთრეს შეუძლია მოითხოვოს მხოლოდ
ფულადი კონპენსაცია და ამით დაკმაყოოფილდეს. იმ შემთხვევაში, თუ დამქირავებელი ნივთს გადასცემს
უსასყიდლოდ პირს, მაშინ მესაკუთრეს აქვს უფლება ნივთის გამოთხოვისა. კეთილსინდისიერ შემძენთა
უფლებების დაცვა მთლიანად ისეთ გარემოებებზე ხდება დამოკიდებული, რაც მათთვის უცნობია.
ამდენად, ფაქტის შემთხვევითობაზეა დამოკიდებული, მად ნივთი დარჩება თუ არა. თუ გვყავს ორი
კეთილსინდისიერი შემძენი, რომლებიც ბაზრობაზე ყიდულობენ რაიმე ნივთებს,მას ვინც ნივთს
შემთხვევით მპოვნელისგან ან ქურდისგან იყიდის – ნივთი ჩამოერთმევა, ხოლო რომელიც შემთხვევით
მონათხოვრის ან დამქირავებლისგან შეიძენბს – ნივთი დარჩება. აღსანიშნავია, რომ ვინდიკაციის უფლება
მანამაა, სანამ ნივთი სახეზეა და არ განადგურებულა. საკუთრების დაცვის მეორე გავრცელებული
საშუალებაა ნეგატორული სარჩელი. აქ ისეთ მდგომარეობა გვაქვს, როდესაც საკუთრების ხელყოფა ან
სხვაგვარი ხელშეშლა ხდება ნივთის ამოღების ან მისი ჩამორთმევის გარეშე. ასეთ ვითარებაში მესაკუთრეს
შეუძლია ხელშემშლელს მოსთხოვოს მართლსაწინააღმდეგო მოქმედების აღკვეთა. თუ ეს შედეგს ვერ
გამოიღებს, მაშინ მან შეიძლება მიმართოს სასამართლოს ხელშეშლის აღსაკვეთად. ამრიგად, როცა
საკუთრების უფლება ირღვევა საკუთრების ობიექტის ჩამორთმევის გარეშე, მის აღსაკვეთად გამოიყენება
ნეგატორული სარჩელი. მესაკუთრის უფლების დაცვა ხდება ვინდიკაციური (მ.172.1) და ნეგატორული
(მ.172.2) სარჩელებით. ამ სარჩელებს მესაკუთრე მიმართავს, როცა შელახულია ნივთზე მისი მფლობელობა.
ვინდიკაციური სარჩელი გამოიყენება, როცა მესაკუთრის ქონება უკანონო მფლობელის ხელთაა. ნივთის
ვინდიცირება სხვისი უკანონო მფლობელობიდან მის გამოთხოვას გულისხმობს. როცა ნივთი მესაკუთრის
ხელიდან მისი ნების გარეშე გამოდის, მას შეუძლია ნებისმიერ პირს (მ.შ. კეთილსინდისიერ შემძენს)
გამოსთხოვოს ნივთი და ეს უკანასკნელი ვალდებულია დააბრუნოს იგი. აუცილებელია, რომ პირს,
რომლისგანაც მესაკუთრე ნივთს ითხოვს, არ ჰქონდეს მფლობელობის უფლება (მაგალითად, მოქირავნე,
მთხოვებელი და ა.შ.). ნეგატორული სარჩელი გამოიყენება, როცა მესაკუთრე კვლავაც ნივთის მფლობელია,
მაგრამ სხვისი უკანონო მოქმედების გამო ხელი ეშლება საკუთრების გამოყენებაში. ამ შემთხვევაში მას
შეუძლია ხელისშემშლელს მოსთხოვოს ასეთი მოქმედების აღკვეთა. და თუ მოთხოვნის შემდეგაც
გაგრძელდა ხელშეშლა, მესაკუთრეს შეუძლია მოქმედების აღსაკვეთად სასამართლოს მიმართოს.

9. მოძრავ ნივთზე საკუთრების შეძენა.

რომის სამართლის მიხედვით, ნივთის შესაძენად საჭირო იყო, როგორც მხარეთა შეთანხმების ფაქტი, ასევე
მხარეთა შეთანხმებული ნება მისი გადაცემის თაობაზე. რომის სამართალში მოძრავ ნივთზე საკუთრების
წარმოშობის პროცესში ერთმანეთისგან განასხვავებდნენ საფუძველს ანუ ხელშეკრულებას(ტიტულუს) და
შეძენის გზას, საშუალებას ანუ გადაცე- მას (მოდუს). შეთანხმება წარმოშობს მხოლოდ ნივთის გადაცემის
ვალდებულებას, ხოლო თვით ნივთზე საკუთრების უფლება წარმოიშობა ნივთის გადაცემის მომენტიდან (
ტრადიციო).ზოგიერთმა ქვეყანამ უარი თქვა რომაულ სისტემაზე. საფრანგეთის სამოქალაქო კოდექსის
მიღებით საფუძველი ჩაეყარა საკუთრების უფლების გადაცემის კონსესუალურ სისტემას. სწორედ
საფრანგეთში მოქმედებს საკუთრების უფლების გადაცემის კონსენსუალური და კაუზალური
სისტემები.კონსესუალური გადაცემის სისტემის დადებითი მხარე იმაში მდგომარეობს, რომ მისი მიხედვით
საკუთრების უფლების გადაცემა მოძრავ ნივთებზე გამარტი- ვებულია, რადგან საკუთრება წარმოიშობოა
მხარეთა შეთანხმების ფაქტიდან და შემძენი ნივთის გადაცემის გარეშეც ხდება მესაკუთრე. ამ სისტემის
უარყოფითი მხარე კი იმაში მდგომარეობს, რომ მოძრავი ნივთის დაღუპვის რისკი შემძენზე გადადის
შეთანხმების მომენტიდან მის ფაქტიურ გადაცემამდე. ფრანგული სამართალი ამ წესიდან გამონაკ- ლის
შემთხვევებსაც იცნობს. შეთანხმებასთან ერთად გადაცემაც საჭიროა მაგალითად ნივთის რამდენიმე
პირისათვის მიყიდვის შემთხვევაში – როცა ნივთზე პრეტენზია ექნება რამდენიმე პირს, უპირატესობა
მიენიჭება იმას, რომელსაც ნივთი გადაცემული აქვს.გერმანულ კანონ- მდებლობაში განმტკიცებულია
საკუთრების გადაცემის ორიგინალური წესი – აბსტრაქციის პრინციპი. ამ პრინციპის მიხედვით, ის ვინც
იძენს საკუთრებას, ორ გარიგებას დებს დამოუკიდებლად: ვალდებულებით– სამართლებრივსა და
სანივთო–სამართლებრივს. საკუთრების გადაცემი- სათვის არაა საკმარისი მხოლოდ ვალდებულებით–
სამართლებრივი ხელშეკრულება, საჭიროა ასევე მხარეთა დამატებითი შეთანხმება ამ ნივთის გადაცემის
თაობაზე, რომ ამიერიდან ნივთი მყიდველის საკუთრება იქნება, რასაც აბსტრაქტული სანივთო
ხელშეკრულება ჰქვია. აბსტრაქტული სანივთო ხელშეკრულების შემოღება დაკავშირებულია ცნობილი
პანდექტისტის სავინის სახელთან. თუმცა, ამ პრინციპს ბევრი კრიტიკოსი გამოუჩნდა, რადგან იგი
ხელოვნურად ანაწევრებს რამდენიმე დამოუკიდებელი მნიშვნელობის მქონე იურიდიულ ფაქტად
საკუთრე- ბის წარმოშობის ერთიან ურთიერთობას. ქართულმა სამართალმა არ გაიზიარა აბსტრაქცის
პრინციპი, თუმცა ვერც ფრანგული წმინდა სახელ- შეკრულებო პრინციპი აღიარა. აბსტრაქციის პრინციპით
ზედმეტად გართულებულია საკუთრების გადაცემის პროცესი, კონსენსუალურ სისტემაში კი იგი
ზედმეტად გამარტივებულია და ამასთან შემძენს მომეტებული რისკის წინაშე აყენებს. საკუთრების
უფლების გადაცემის შუალედური სისტემა აირჩია ქართულმა სამართალმა. ესაა ტრადიციისა და
კაუზალური სისტემის ერთიანობა, აქ ტიტულუსისა და მოდუსის შეხამებას აქვს ადგილი. მუხლი 186.
მოძრავ ნივთზე საკუთრების შეძენის საფუძვლები 1. მოძრავ ნივთზე საკუთრების გადასაცემად
აუცილებელია, რომ მესაკუთრემ ნამდვილი უფლების საფუძველზე გადასცეს შემძენს ნივთი. 2. ნივთის
გადაცემად ითვლება: შემძენისათვის ნივთის ჩაბარება პირდაპირ მფლობელობაში; არაპირდაპირი
მფლობელობის გადაცემა ხელშეკრულებით, რომლის დროსაც წინა მესაკუთრე შეიძლება დარჩეს პირდაპირ
მფლობელად; მესაკუთრის მიერ შემძენისათვის მესამე პირისაგან მფლობელობის მოთხოვნის უფლების
მინიჭება. მუხლი 187. კეთილსინდისიერი შემძენი 1. შემძენი ხდება ნივთის მესაკუთრე მაშინაც, როცა
გამსხვისებელი არ იყო ნივთის მესაკუთრე, მაგრამ შემძენი ამ ფაქტის მიმართ კეთილსინდისიერია.
კეთილსინდისიერად არ ჩაითვლება შემძენი, თუ მან იცოდა ან უნდა სცოდნოდა, რომ გამსხვისებელი არ
იყო მესაკუთრე. კეთილსინდისიერების ფაქტი უნდა არსებობდეს ნივთის გადაცემამდე. 2. მოძრავი
ნივთების შემძენი ვერ იქნება კეთილსინდისიერი, თუ მესაკუთრემ ეს ნივთები დაკარგა, მოჰპარეს, ან მისი
 ნების წინააღმდეგ სხვაგვარად გავიდა მისი მფლობელობიდან, ანდა თუ შემძენმა ისინი უსასყიდლოდ
მიიღო. ეს შეზღუდვები არ მოქმედებს ფულის, ფასიანი ქაღალდებისა ან/და აუქციონზე გასხვისებული
ნივთების მიმართ

17. გირავნობის ცნება, სახეები, მონაწილეები, კეთილსინდისიერი მოგირავნე

გირავნობა არის სანივთო უფლება სხვის ნივთზე, რომლის შინაარსი განსაზღვრულია კანონით.
გირავნობის ლეგალური ცნება მოცემულია 254 I მუხლში, რომლის თანახმად კრედიტორი (მოგირავნე)
უფლებამოსილია დაიკმაყოფილოს მოთხოვნა დაგირავებული ნივთის (გირავნობის საგნის)
რეალიზაციით, ან მხარეთა შეთანხმებით - ამ ნივთის საკუთრებაში მიღებით მოვალის მიერ
ვალდებულების შეუსრულებლობის, ან არაჯეროვნად შესრულების შემთხვევაში. მნიშვნელოვანია ისიც,
რომ მოგირავნეს სხვა კრედირტორებთან შედარებით, (რომლებიც არ არიან გირავნობით
უზრუნველყოფილი) აქვს თავისი მოთხოვნის უპირატესი დაკმაყოფილების უფლება (254 II)

შეთანხმება გირავნობის შესახებ, ანუ გირავნობის ხელშეკრულება წარმოადგენს ვალდებულებით-

სამართლებრივ ხელშეკრულებას. ხელშეკრულების მხარეებისთვის ის ორმხრივ უფლება-მოვალეობებს
წარმოშობს.
გირავნობა მიჩნეულია კანონისმიერ ვალდებულებით-სამართლებრივ ურთიერთობად, რაც
გამოწვეულია იმით, რომ გირავნობის ხელშეკრულების შინაარსი არსებითად კანონით არის
დადგენილი.
როგორც სანივთო უფლება, გირავნობა აბსოლუტური უფლებაა. ხოლო ხელშეკურულებიდან
გამომდინარე უფლება-მოვალეობები რელატიურია.
როგორც აბსოლუტური უფლება, გირავნობა სარგებლობს აბსოლუტური დაცვით. მოგირავნეს, რომელიც
ფლობს დამგირავებლის ნივთს, აქვს ვინდიკაციისა და ხელშეშლის აღკვეთის მოთხოვნის უფლებები.
როგორც უზრუნველყოფის საშუალება, გირავნობა აქცესორულია. იგი მთლიანადაა დამოკიდებული
უზრუნველყოფილ მოთხოვნაზე, შესაბამისად, მის გარეშე არც არსებობს. იგი წყდება მოთხოვნის
შეწყვეტასთან ერთად. მისი გადაცემა მესამე პირისათვის უზრუნველყოფილი მოთხოვნის გარეშე
შეუძლებელია. მოთხოვნის გადაცემით კი გირავნობა ავტომატურად გადადის. (269 I).

 გირავნობის სახეები

ქართული სამართალი ერთმანეთისგან განასხვავებს გირავნობის შემდეგ სახეებს:

 სახელშეკრულებოსა და კანონისმიერს
 რეგისტრირებულსა და მფლობელობითს
თითოეული მათგანისათვის დადგენილია წარმოშობისა და გამოყენების განსხვავებული წესები და
პირობები. ისინი ყველა წარმოადგენენ უზრუნველყოფის აქცესორულ საშუალებას ცალკეულ მოძრავ
ნივთებსა თუ უფლებებზე.

1. მფლობელობითი გირავნობა
მფლობელობითი გირავნობის ძრითადი საიდენთიფიკაციო ნიშანია საგნის გადასვლა მოგირავნის
მფლობელობაში მოვალის მიერ ვალდებულების შესრულებამდე. კანონი მოგირავნეს ამ ნივთის
მოვლასთან დაკავშირებით დამატებით ვალდებულებებს აკისრებს (261 I) . გირავნობის საგნის გადაცემა
დასაშვებია

მესამე პირისთვისაც, რომელსაც მოგირავნე განსაზღვრავს. მფლობელობითი გირავნობის მთავარი

უპირატესობა ისაა, რომ კრედიტორს ზედმეტი ფორმალობების გარეშე შეუძლია თავისი მოთხოვნის
დაკმაყოფილება საგნის რეალიზაციის გზით, რაც განაპირობებს საყოფაცხოვრებო ან სამომხმარებლო
სესხების დროს მფლობელობითი გირავნობის ფართოდ გამოყენებას.

2. რეგისტრირებული გირავნობა
რეგისტრირებული გირავნობის დროს საგანი რჩება დამგირავებლის მფლობელობაში. კრედიტორის
მოთხოვნის უზრუნველსაყოფად ამ ნივთის (ან უფლების) დატვირთვა გირავნობით ფორმდება
მარეგისტრირებელ ორგანიოში (საჯარო რეესტრი ან შსს მომსახურების სააგენტო) რეგისტრაციით (258)
რეგისტრირებული გირავნობის ნამდვილობისათვის აუცილებელია მხარეთა წერილობითი შეთანხმება
და გირავნობის უფლების რეგისტრაცია.
კრედიტორის დაკმაყოფილების წესი: მოგირავნეს შეუძლია მოითხოვოს გირავნობის მოწმობა, რომელიც
წარმოადგენს ღსრულების ქვემდებარე აქტს (2581)

3. სახელშეკრულებო გირავნობა
სახელშეკრულებო გირავნობას საფუძვლად უდევს მოგირავნესა და დამგირავაბელს შორის დადებული
ხელშეკრულება. სახელშეკრულებო გირავნობის ნორმებია 254-2851 მუხლები. შეთანხმება გირავნობის
შესახებ ვალდებულებით-სამართლებრივი ხელშეკრულებაა და მასზე ვრცელდება ხელშეკრულების
ნამდვილობისათვის გათვალისწინებული პირობები. სახელშეკრულებო გირავნობის წარმოშობის
საფუძველია კერძო ავტონომია და ხელშეკრულების თავისუფლება. ეს უკანასკნელი ეხება
ხელშეკრულების დადების და მისი შინაარსის განსაზღვრის თავისუფლებას და არა გირავნობის
შინაარსის განსაზღვრას. რადგან გირავნობის შინაარსი კანონითაა განსაზღვრული.

4. კანონისმიერი გირავნობა
კანონისმიერი გირავნობის შემთხვეები და წარმოშბის წინაპირობები კანონით არის დადგენილი.
კრედიტორს კანონი ანიჭებს უფლებას მოვალის მიმართ არსებული თავისი მოთხოვნის
უზრუნველსაყოფად ამ უკანასკნელის დაუკითხავად გამოიყენოს მისი ნივთი გირაოს საგნად. როგორც
წესი, კანინისმიერი გირავნობს წარმოშობის წინაპირობა არის გირავნობის საგნის არსებობა კრედიტორის
მფლობელობაში. კანონისმიერი შემთხვევების დიდი ნაწილი სამოქალაქო კოდექსშია
გათვალისწინებული.
568-ე მუხლი. გირავნობის უფლება დამქირავებლის ნივთებზე. დამქირავებლის მიმართ გამქირავებლის
მოთხოვნის უზრუნველყოფა იმ მოძრავი ნივთებით, რომლებიც დამქირავებელმა შეიტანა დაქირავებულ
სახლსა თუ ბინაში.
586-ე მუხლი. გირავნობის უფლება ინვენტარზე. ეს უფლება აქვს მიწის ნაკვეთის მოიჯარეს მის
მფლობელობაში ასებულ ინვენტარზე მეიჯარის მიმართ წაყენებული იმ მოთხოვნების
უზრუნველსაყოფად, რომლებიც შეეხება იჯარით მიღებულ ინვენტარს.
596-ე მუხლი. გირავნობის უფლება ნაყოფზე. ეს უფლება აქვს სასოფლო-სამეურნეო მიწის ნაკვეთის
მეიჯარეს თავისი მოთხოვნის საფუძველზე, რომელიც გამომდინარეობს საიჯარო ურთიერთობებიდან.

634-ე მუხლი. მენარდეს თავისი მოთხოვნების დასაკმაყოფილებლად აქვს მის მიერ შეკეთებულ ან
დამზადებულ ნივთზე გირავნობის უფლება.
585-3 მუხლი. გირავნობის უფლება ტვირთზე. ეს უფლება აქვს გადამზიდველს გადაზიდვის
ხელშეკრულებიდან წარმოშობილი ხარჯების გამო.
796-ე მუხლი. სასაქონლო საწყობში საქონლის შემნახველს აქვს გირავნობის უფლება შენახვის ხარჯების
მანაზღაურების მოთხოვნასთან დაკავშირებით.

სხვა სახეები:

ზემოჩამოთვლილის გარდა პრაქტიკაში გამოიყენება გირავნობის სხვა სახეებიც. გირავნობა

სარგებლობის უფლებით მოგირავნეს ანიჭებს გირავნობის საგნიდან ნაყოფის ან სხვა შემოსავლის
მიღების უფლებას (256 II / 261 II). არსებობს ასეთი გირავნობის ორი შემთხვევა 1. როცა მხარეები
თანხმდებიან ამაზე. 2. როცა ნაყოფის მიღება ივარაუდება გირავნობის საგნის თვისებიდან გამომდინარე.
მართალია მიღებული შემოსავალი და ნაყოფი მოგირავნის საკუთრებაა, მაგრამ ის ჩაითვლება
უზრუნველყოფილი მოთხოვნის ანგარიშში.

გენერალური გირავნობის დროს გირავნობა არ შემოიფარგლება ერთი საგნით და შეიძლება გავრცელდეს

ნივთთა ერთობლიობაზე (254 IV1) სპეციალურობის პრინციპიდან გამომდინარე სანივთო უფლებებ არ
შეიძლება არსებობდეს ნივთთა ერთობლიობაზე, მაგრამ ზოგიერთ შემთხვევაში დასაძვებია მაგ.
სასადილო გარნიტურის დაგირავება, თუ ის რამდენიმე ნივთისაგან შედგება.

საერთო გირავნობა არსებობს მაშინ, როდესაც კრედიტორის ერთი და იგივე მოთხოვნა

უზრუნველყოფილია რამდენიმე საგანზე გირავნობით. (არ არის სავალდებულო რომ ისინი
ერთგვაროვანი იყოს). ყოველი საგანი დამოუკიდებლად აგებს პასუხს უზრუნველყოფილი
მოთხოვნისათვის.

კანონისმიერი გირავნობის ზემოთ მოყვანილი ჩამონათვალი არ არის ამომწურავი. როგორც წესი,

კანონისმიერი გირავნობა წარმოადგენს მფლობელობით გირავნობას, მისი წარმოშობისთვის
აუცილებელია გირავნობის საგნის ყოფნა მოგირავნის მფლობელობაში (თვალსაჩინოებისთვის იხ. 568-ე
მუხლი).

არის შემთხვევები, როდესაც კანონი კრედიტორს ნივთის დაკავების უფლებას ანიჭებს.

(თვალსაჩინოებისთვის იხ. 776-ე მუხლი).
კანონისმიერ გირავნობასა და ნივთის დაკავებას შორის ის საერთოა, რომ ორივე შემთხვევაში საუბარია
მოვალის ნივთზე, რომელიც კრედიტორის მიერ თავისი მოთხოვნის უზრუნველსაყოფად გამოიყენება.
განსხვავებაა რეალიზაციის უფლებაში, რომელიც მხოლოდ კრედიტორს გააჩნია და არა დამკავებელს.

კანონისმიერი გირავნობის წარმოშობის შემდეგ მის მიმართ გამოიყენება სახელშეკრულებო გირავნობის

ნორმები, რადგან არ არსებობს სპეციალური ნორმები ამის შესახებ. მაშასადამე სიტყვა „კანონისმიერი
მიანიშნებს წარმოშობის საფუძველზე და არა მის სპეციფიკურ შინაარსზე.

 გირავნობის მონაწილეები
გირავნობის ხელშეკრულების მონაწილეები არიან უზრუნველყოფილი მოთხოვნის კრედიტორი
(მოგირავნე) და გირავნობის საგნის დამგირავებელი.
უზრუნველყოფილი მოთხოვნის კრედიტორი და მოგირავნე ყოველთვის ერთი და იგივე პირია,
დამგირავებელი და უზრუნველყოფილი მოთხოვნის პირადი მოვალე კი შესაძლოა სხვადასხვა პირები
იყვნენ. გირავნობისას იმ პირის აღსანიშნავად, რომელიც არ წარმოადგენს კრედიტორის პირად
მმოვალეს გირავნობისას გამოყენებულია „მესამე პირის“ ცნება. (254 I). „მესამე პირი“ რომელიც აგირავებს
თავის ქონებას, არ წარმოადგენს კრედიტორის პირად მოვალეს. მას არ ევალება კრედიტორის წინაშე
მოვალის ვალდებულების შესრულება. რაც იმით აიხსნება, რომ გირავნობის საგნებზე უფლების
რეგისტრაცია არ ხდება და მას მფლობელობა ცვლის, მფლობელი კი რომელიც აგირავებს ნივთს
შესაძლოა არც იყოს მისი მესაკუთრე.

დამგირავებლად მესამე პირის გამოსვლა და მისი მოძრავი ნივთის დაგირავება არ ცვლის მოვალის
მიერ კედიტორის წინაშე შესრულების ვალდებულებას.
24. იპოთეკის ცნება და სახეები

ipoTeka ganekuTvneba uzrunvelyofis sanivTo saSualebebs. Migi warmoadgens moTxovnis, gansakuTrebiT

sabanko kreditis uzrunvelyofis yvelaze saimedo da popularul saSualebas. Ees imiT aixsneba, rom ipoTekas
safuZvlad udevs uZravi qoneba, romlis Rirebulebac sabazro ekonomikisaTvisa damaxasiaebeli ryevebis drosac
ki stabiluri rCeba, rac Tavis mxriv kreditors (ipoTekars) utovebs Tavisi moTxovnis dakmayofilebis
SesaZleblobas.
ipoTeka, rogorc sanivTo ufleba afuZnebs sanivTo pasuxismgeblobas, romelic dgeba mesakuTris bralis
miuxedavad (Tuki mesakuTre imavdroulad ar warmoadgens kreditoris pirad movales). erTmaneTisgan
ganasxvaveben SeTanxmebas ipoTekis Sesaxeb da TviT ipoTekas. ipoTeka, rogorc ukve vTqviT, mocemulia
sanivTo samarTalSi, xolo SeTanxmeba ipoTekis Sesaxeb warmoadgens valdebulebiT-samarTlebriv
xelSekrulebas, romliTac nivTis mesakuTre kreditoris winaSe iRebs valdebulebas, dakisrebuli movaleobis
Seusruleblobis SemTxvevaSi iTminos am nivTis realizacia an sakuTreba gadasces Tavad am kreditors.(286-e
muxlis pirveli nawili)
ipoTeka warmoadgens SezRudul sanivTo uflebas, romelic warmoiSoba sajaro reestrSi registraciis gziT.
Aam uflebis Sinaarsi kanoniT aris dadgenili da misi Secvla mxareebs mxolod kanoniT gansazRvrul farglebSi
SeuZliaT. ipoTeka aris absoplituri ufleba, gansxvavebiT sxva sanivTo uflebebisgan, rogoricaa uzufruqti,
servituti, aRnagoba...ipoTeka afuZnebs mxolod sxvisi uZravi nivTis realizaciis an masze sakuTrebis gadacemis
moTxovnis uflebas. rac Seexeba gankargvas, is mesakuTris eqskluziuri uflebaa. ipoTekis xelSekruleba ideba or
mxares Soris romelTagan erTs (kreditors) ewodeba ipoTekari, xolo movales samoqalaqo kodeqsi mesakuTred
moixseniebs.
ipoTeka sanivTo uzrunvelyofis aqcesoruli saSualebaa da misi arseboba damokidebulia uzrunvelyofil
moTxovnaze. Tu valdebulebiT-samarTlebrivi garigeba baTilia, es iwvevs ipoTekis baTilobas an Sewyvetas.
ipoTeka arsebobs manam, sanam ar gauqmdeba misi registracia reestris Canaweris Secvlis gziT.
ipoTekis klasifikacia SeiZleba sxvadasxva niSnis mixedviT. warmoSobis safuZvlis mixedviT
erTmaneTisgan ganasxvaveben saxelSekrulebo da kanonismier ipoTekas.
saxelSekrulebo ipoTeka ipoTekis yvelaze gavrcelebuli SemTxvevaa, rac imiT aixsneba, rom ipoTekis
absolitur umravlesobas safuZvlad ipoTekis xelSekruleba udevs. am valdebulebiT-samarTlebrivi xelSekrulebis
Sedegad warmoiSoba sanivTo ufleba-ipoTeka, magram es mis samarTlebriv bunebas ar cvlis.
kanonismieri ipoTeka gamonakliss warmoadgens da mxolod kanoniT zustad gansazRvrul SemTxvevebSi
gamoiyeneba. kanonismieri ipoTekis nairsaxeobad literaturaSi gamoyofilia sagadasaxado ipoTeka, romelic
gamoiyeneba sagadasaxado-samarTlebrivi miznebis misaRwevad.
formisa da samoqalaqo brunvaSi monawileobis pirobebis mixedviT gansxvavdeba Cveulebrivi ipoTeka da
ipoTekis mowmoba. marTalia orive maTganis warmoSobisTvis aucilebelia sajaro reestrSi registracia, magram
samoqalaqo brunvaSi isini mainc gansxvavebulad monawileoben. ipoTekis mowmoba brunvaSi monawileobs
yoveli axali mflobelis savaldebulo registraciis moTxovnis gareSe. Cveulebrivi ipoTekisgan gasxvavebiT
ipoTekis mowmoba warmoadgens fasian qaRalds da masze vrceldeba fasiani qaRaldebis Sesaxeb saq. kanoniT
dadgenili wesebi. ipoTeka SemZenze gadadis ipoTekis mowmobis gadacemis gziT, xolo Cveulebrivi ipoTekis
gadacemisTvis aucilebelia cvlilebebis registracia sajaro reestrSi.
Cveulebrivi ipoTekis warmoSobisTvis aucilebelia ipoTekis xelSekruleba da registracia, ipoTekis mowmobas
ki gaaCnia mesame winapirobac- sajaro reestris mier ipoTekis mowmobis gacema. ipoTekis xelSekruleba,
romlis safuZvelzec unda gaices ipoTekis mowmoba, unda damowmdes sanotaro wesiT. kidev erTi gansxvaveba
ukavSirdeba sajaroobis princips. Tuki Cveulebrivi ipoTekis SemTxvevaSi moqmedebs sajaro reestris
Canaweris sizustisa da utyuarobis prezumcia, ipoTekis mowmobis mimarT sxva viTarebaa saxeze. ipoTekis
mowmobis faqtobrivi mflobeli mis mesakuTred iTvleba.
samoqalaqo kodeqsis 287-e muxlSi ganmtkicebulia ipoTekis kidev erTi saxe, esaa saerTo ipoTeka. Ees is
SemTxvevaa, rodesac moTxovnis uzrunvelsayofad ipoTekiT erTdroulad ramdenime uZravi nivTia datvirTuli.
saerTo ipoTeka arsebobs mxolod maSin, rodesac kreditoris erTi da igive moTxovna uzrunvelyofilia
ramdenime uZrav nivTze ipoTekiT. es aSkara upiratesobaa ipoTekarisTvis.
rogorc ukve vTqviT, ipoTekis xelSekrulebis monawileebi arian ipoTekari da mesakuTre. isini SeiZleba
iyvnen rogorc fizikuri, ise iuridiuli pirebi. Tu movalisa da mesakuTris statusiT fi. Pirebis monawileoba udavoa,
ipoTekaris rolSi maTi monawileoba dazustebas moiTxovs. pirvel rigSi, amis mizezi is aris, rom ipoTekuri
sesxebis gacema, rogorc wesi, sabanko saqmianobad miiCneva da amisTvis specialuri licenziis miRebaa
saWiro. qarTul samarTlebriv praqtikaSi friad gavrcelebulia fizikuri pirebis gamosvla ipoTekaris statusiT.
xelSekrulebis monawileebs orive mxares SeiZleba warmoadgendes ramdenime piri. aseT SemTxvevaSi isini
warmoadgenen solidarul ipoTekarebs da solidarul movaleebs. maTi moTxovnebis mimarT gamoiyeneba ssk
455-476 muxlebi.
26.იპოთეკის წარმოშობა

ipoTeka ganekuTvneba uzrunvelyofis sanivTo saSualebebs. igi warmoadgens moTxovnis, gansakuTrebiT

sabanko kreditis uzrunvelyofis yvelaze saimedo da popularul saSualebas. es imiT aixsneba, rom ipoTekas
safuZvlad udevs uZravi qoneba, romlis Rirebulebac sabazro ekonomikisaTvisa damaxasiaebeli ryevebis drosac
ki stabiluri rCeba, rac Tavis mxriv kreditors (ipoTekars) utovebs Tavisi moTxovnis dakmayofilebis
SesaZleblobas.
ipoTeka warmoadgens SezRudul sanivTo uflebas, romelic warmoiSoba sajaro reestrSi registraciis gziT. Aam
uflebis Sinaarsi kanoniT aris dadgenili da misi Secvla mxareebs mxolod kanoniT gansazRvrul farglebSi
SeuZliaT. ipoTeka aris absolituri ufleba, gansxvavebiT sxva sanivTo uflebebisgan, rogoricaa uzufruqti,
servituti, aRnagoba...ipoTeka afuZnebs mxolod sxvisi uZravi nivTis realizaciis an masze sakuTrebis gadacemis
moTxovnis uflebas. rac Seexeba gankargvas, is mesakuTris eqskluziuri uflebaa. ipoTekis xelSekruleba ideba or
mxares Soris romelTagan erTs (kreditors) ewodeba ipoTekari, xolo movales samoqalaqo kodeqsi mesakuTred
moixseniebs.
ipoTeka sanivTo uzrunvelyofis aqcesoruli saSualebaa da misi arseboba damokidebulia uzrunvelyofil
moTxovnaze. Tu valdebulebiT-samarTlebrivi garigeba baTilia, es iwvevs ipoTekis baTilobas an Sewyvetas.
ipoTeka arsebobs manam, sanam ar gauqmdeba misi registracia reestris Canaweris Secvlis gziT.
samoqalaqo kodeqsis 289-e muxlis pirveli nawilis Tanaxmad ipoTeka iuridiul Zalas iZens sajaro reestrSi
registraciis momentidan.
saxelSekrulebo ipoTekis registraciisaTvis sajaro reestrs unda waredginos werilobiTi formiT dadebuli
garigeba, romlis monawileTa namdviloba damowmebuli unda iyos kanoniT dadgenili wesiT. Unda vivaraudoT
rom am wesSi igulosxmeba sanotaro wesiT damowmeba an garigebaze xelis mowera maregistrirebel organoSi.
Notariusis funqcia ipoTekis Sesaxeb garigebis gaformebaSi Semoifargleba garigebis monawile mxareTa
xelmowerebis namdvilobis damowmebiT dam as prevenciuli kontrolis funqcia aRar aqvs. es niSnavs, rom
garigebis monawileebs samarTlebrivi filtris gareSe uwevT iseTi seriozuli valdebulebis aReba, romelic
SesaZloa maT qonebriv mdgomareobas daemuqros. Maregistrirebeli organo ar aris uflebamosili da valdebuli ,
Seamowmos garigebis samarTlebrivi aspeqtebi, rac garigebis monawileebs praqtikulad samarTlebrivi dacvis
gareSe tovebs. Tu mxareTa xelmowerebis namdviloba notariulad aris damowmebuli, maSin registraciisaTvis
sakmarisia garigebis wardgena mxolod erTi mxaris mier. Xolo Tu xelmowera maregistrirebel organoSi xdeba,
aq cxadia orive mxaris daswreba savaldebuloa.
kanoni ipoTekis Sesaxeb garigebis minimalur savaldebulo rekvizitebs adgens, kerZod, unda aRiniSnos uZravi
nivTis mesakuTre, ipoTekari, davaraudo movale mesame piri, uzrunvelyofili moTxovnis odenoba, sargebeli da
Sesrulebis vada.
kanonismieri ipoTekis warmoSobisTvis aseve aucilebelia registracia, risTvisac sakmarisia mxolod
uflebamosili piris mimarTva. Tumca gasarkvevia, ra sabuTebi unda waradginos pirma saregistraciod. praqtikaSi
gavrcelebulia winaswari Canaweris gakeTeba im SemTxvevaSi, Tu SemkveTi ar Seasrulebs nakisr
valdebulebas da menardes uzrunvelyofis mizniT dasWirdeba miwins nakveTis ipoTekiT datvirTva. aseTi
Canaweris arsebobis SemTxvevaSi, sakmarisia menardis mimarTva gancxadebiT ipoTekis registraciis
Sesaxeb. Xolo, Tu reestrSi winaswari Canaweri ar gakeTebula, menardem unda mimarTos sasamarTlos.
ipoTekis arseboba zogierT SemTxvevaSi SeiZleba specialuri dokumentis gacemiTac dadasturdes, romelsac
samoqalaqo kodeqsi ipoTekis mowmobas uwodebs . misi cneba mocemulia ssk-s 289(1) muxlSi. ipoTekis
mowmoba aris fasiani qaRaldi, romlis mizania samoqalaqo brunvaSi ipoTekis monawileobis uzrunvelyofa.
MipoTekis mowmoba ar cvlis ipoTekis registracias. Registracias eqvemdebareba aseve ipoTekis mowmobis
gacemis faqtic.
ipoTekis mowmobis gacemis winapirobas warmoadgens mxareTa SeTanxmeba. Reestri am mowmobas
sakuTari iniciativiT ver gascems . ipoTekis mowmoba unda damowmdes sanotaro wesiT. damatebiT kanoni
awesebs e.w. personaluri notariusis instituts. kerZod, nebismieri samarTlebrivi qmedeba, romelic moiTxovs
sanotaro wesiT damowmebas unda damowmdes amave notariusis mier (298-e muxlis mesame nawili).
marTalia ipoTekis warmosobisTvis sajaro reestrSi registracias konstitutiuri mniSvneloba eniWeba, Tumca
samoqalaqo brunvaSi upiratesobas ipoTekis mowmoba iZens. es faqti aixsneba samoqalaqo brunvis
stabilurobisa da sandoobis uzrunvelyofiT.