Μίμνερμος: πηγή για τη ζωή του κυρίως η Σούδα.

Γεννήθηκε την εποχή 640 – 630,

την εποχή δηλαδή που γεννήθηκε κι ο Σόλων (640). Ήταν Κολοφώνιος ή Σμυρναίος.
Από παρανόηση έχει προκύψει ως πατρίδα του και η Αστυπάλαια. Έγραψε ένα έργο
με τίτλο Σμυρνηίς. Η τελαυταία φράση από τη Σούδα λέει ἐγραψε βιβλία ταῦτα
πολλά, που μάλλον δεν έχει παραδοθεί σωστά. Ο Πορφύριος στον Οράτιο (epist.
2,2,101) μας πληροφορεί ότι ο Μίμνερμος έγραψε 2 βιβλία. Ονομαστό είναι το
ποίημά του με τίτλο Ναννώ. Η Ναννώ ήταν μάλλον μία αυλητρίδα, την οποία
αγάπησε ο Μίμνερμος και της αφιέρωσε το ποίημά του. Ωστόσο, τα διασωθέντα
αποσπάσματα δείχνουν ότι τα θέματα στο ποίημα δεν ήταν μόνο ερωτικά, αλλά
ποικίλα, διαφορετικά εντελώς μεταξύ τους.
Θεωρείται ο δημιουργός της ερωτικής ελεγείας κι ασχολείται στους περισσότερους
στίχους με τον θάνατο και τον έρωτα. Οι δύο αυτές πρωταρχικές δυνάμεις του
κόσμου παίρνουν στο έργο του Μίμνερμου μία διαφορετική απόχρωση. Ο έρωτας
συνδέεται και ταυτίζεται με την νεότητα και ο θάνατος με το γῆρας. Το τέλος της
ερωτικής ζωής σημαίνει θάνατο. Η συντομία της νιότης σε συνδυασμό με τη
συμφορά του επερχόμενου γήρατος γεμίζει με πίκρα την ψυχή του ποιητή (απ. 1
West).
Σήμερα σώζονται κάπου 80 στίχοι από το έργο του ποιητή. Ένα χαρακτηριστικό
του ποιητή που αξίζει να επισημανθεί είναι ότι ακόμη και σε μυθολογικές αφηγήσεις
χρησιμοποιεί – ίσως πρώτος- το ελεγειακό δίστιχο. Κατά τους ελληνιστικούς χρόνους
ο Μίμνερμος έχαιρε μεγάλης εκτίμησης κυρίως λόγω της θεματολογίας του, αλλά και
της επιλογής του να προκρίνει το ελεγειακό δίστιχο ακόμη και σε λογοτεχνικά είδη,
τα οποία μέχρι τότε δεν συντίθεντο με το συγκεκριμένο μέτρο (θεωρούνταν ο
ευρετής της αφηγηματικής ελεγείας).
Ο Καλλίμαχος, ο σπουδαίος αυτός πνευματικός άνθρωπος της ελληνιστικής
περιόδου, αναφέρεται εγκωμιαστικά στον Μίμνερμο και τον προκρίνει ανάμεσα
στους αρχαίους συγγραφείς λόγω της λεπτῆς του ποίησης, σε αντίθεση προς τους
εντυπωσιακούς και πομπώσεις ποιητές.
-Οι πάπυροι της Οξυρύγχου έφεραν στο φως κι ένα μεγάλο τμήμα του προλόγου
των Αιτιών του Καλλιμάχου. Ο πρόλογος του έργου έχει δημιουργήσει αρκετά
ερωτηματικά στους φιλολόγους. Ενδεικτικά, αμφίβολος είναι ο χρόνος σύνθεσης του
Προλόγου των Αιτιών1, ο αριθμός εκδόσεων του έργου του Καλλιμάχου, ενώ αρκετά
είναι τα δυσερμήνευτα χωρία του ποιήματος, για τα οποία έχουν διατυπωθεί αρκετές
θεωρίες.
Στον Πρόλογό του ο Καλλίμαχος υποστηρίζει την επιλογή του να συνθέτει
ποιήματα μικρής έκτασης. Το ίδιο κάνει και στο τέλος του Ύμνου προς τον Απόλλωνα.
Ο Καλλίμαχος παρουσιάζει την επιλογή του αυτή ως κάτι που θα πρόκριναν ακόμη κι
οι ολύμπιοι θεοί. Στον Ύμνο ο Απόλλωνας προκρίνει τις λιγοστές σταγόνες, που
αναβλύζουν από την ιερή πηγή κι όχι το μεγάλο ρεύμα του Ασσύριου ποταμού.
Αντίστοιχα, στα Αίτια οι Μούσες παρουσιάζονται ως φίλες του Καλλιμάχου, επειδή ο
τελευταίος προτιμά να μην γράψει χιλιάδες στίχους περί βασιλιάδων και ηρώων.
Η Λύδη του Αντιμάχου είναι μία ελεγειακή σύνθεση ερωτικών ιστοριών, που
γράφτηκε το δεύτερο μισό του 4ου αιώνα και φαίνεται να επηρεάστηκε αρκετά από
το έργο του Μίμνερμου, πράγμα που γίνεται φανερό από τον τίτλο και μόνο του
έργου. Ο Ασκληπιάδης, ο Ποσείδιππος, ο Πλάτων, ακόμη κι ο αυτοκράτορας
Αδριανός2 επιδοκίμαζαν τo έργo του Αντιμάχου, σε αντίθεση με τον Καλλίμαχο, ο
οποίος χαρακτηρίζει συγκεκριμένα τη Λυδή του παχύ γράμμα.
Οι ομοιότητες που παρουσιάζουν μάλιστα ο Καλλίμαχος κι ο Αντίμαχος ως προς
τις συγγραφικές τους προτιμήσεις είναι αρκετές, στοιχείο το οποίο ενισχύει τη
θεωρία κάποιων μελετητών ότι υπήρχε μεταξύ τους ένας είδος άτυπου
συναγωνισμού. Πρώτον, αμφότεροι καταπιάστηκαν με πέραν του ενός λογοτεχνικού
είδους. Ο Καλλίμαχος έγραψε λυρική, ελεγειακή, επική, ιαμβική ποίηση,
επιγράμματα και μία γραμματολογία, ενώ ο Αντίμαχος ασχολήθηκε τουλάχιστον με
την επική (Θηβαΐς) και την ελεγειακή ποίηση (Λυδή). Δεύτερον, εκτός από ποιητές οι
δυο τους υπήρξαν επίσης λόγιοι της εποχής. Ο Καλλίμαχος συνέγραψε τους Πίνακες
τῶν ἐν πάσῃ παιδείᾳ διαλαμψάντων καὶ ὧν συνέγραψαν, ένα τεράστιας έκτασης
φιλολογικό έργο, που περιείχε τις βιογραφίες και τα έργα των προγενέστερών του

1Σήμερα επικρατεί η άποψη ότι ο Πρόλογος κι ο Επίλογος των Αιτιών προστέθηκαν μεταγενέστερα, πιθανότατα στη
δεύτερη έκδοση, όταν ο Καλλίμαχος βρισκόταν σε προχωρημένη ηλικία.
2 βλ. D.W.T.C. Vessey, “The Reputation of Antimachus of Colophon”, Hermes 99, 1971, 1-10 και V.J. Matthews
“Antimachean Anecdotes”, Eranos 77, 1979, 43 – 50.
συγγραφέων. Ο Αντίμαχος από την άλλη είχε εκδόσει τα ομηρικά κείμενα. Δεν
είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε κατά πόσον το έργο αυτό αποτελούσε μία κριτική
έκδοση των κειμένων του Ομήρου, αλλά σίγουρα έφερε τα δικά του σχόλια. Το
γεγονός αυτό δείχνει ότι ο Αντίμαχος δεν ήταν μόνο ένας ποιητής, αλλά ένας poeta
doctus, του οποίου η λογιοσύνη όμως δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν έφτανε
αυτήν του Καλλιμάχου. Όπως κι αν έχει, οι δύο ελληνιστικοί ποιητές αποτελούσαν
πολυσχιδείς προσωπικότητες της εποχής.
Οι δυό ελληνιστικοί ποιητές επίσης είχαν επηρεαστεί από τον Μίμνερμο. Ο
Καλλίμαχος αναφέρεται σ' αυτόν ρητά στον πρόλογο των Αιτιών (fr 1.12). Αν και δεν
υπάρχει αναφορά σε κάποιον διασωθέν απόσπασμα του Αντίμαχου στον Μίμνερμο,
είναι δεδομένο ότι ο Κολοφώνιος είχε δεχθεί επιρροές από αυτόν. O West μάλιστα
υποστηρίζει ότι ο Αντίμαχος αναδιαμόρφωσε το έργο του Μίμνερμου, έτσι ώστε να
μοιάζει με τη Λύδη3.
Φαίνεται μάλιστα να έχει κοινές ανησυχίες με τον Καλλίμαχο, αφού σε ένα
απόσπασμα της Λυδής (fr. 67) αναφέρεται σε μία αστεία λατρεία της Δήμητρας, ενώ
σε ένα άλλο εκφράζει τον προβληματισμό του σχετικά με την προέλευση της
ονομασίας μίας τοποθεσίας (fr. 61), ενώ ενδιαφέρεται αρκετά και για την
τοπογραφία. Η N.Krevans αναφέρεται σε όλα τα σημεία των έργων των δύο ποιητών,
στα οποία παρουσιάζονται ομοιότητες4.

3 βλ. West, Studies (n.9), 76.

4 βλ. Krevans, Fighting againstAntimachus : the Lyde and the Aetia reconsidered, σελ. 152