1

a
?:t
'•i
1M1.!
«: '^9 SHfi? WO J WW <V

•II,
•Jffi

p:$ 1
V i:u iS
I
»
GL 1'!»Si

A?
«i
o.
li
I ! 6 !» ) ^ > ii

'•,
, I V'i :o;
i 1° 1°.
;;!|i^
•!•' g
s?

tj
f "V.
)• •••
lljljl
O
•»l« M, v
9
i
i!t!i
t

,» I! LC
i

ss O SlJrrtix:^
IS>

d^b
*6 ,i.:l
,j
*nF> .d
1

O!
Nf
nni
i • •l»" ;r!i!i!» !!•
. '»'0

!«.l
II
'
I
ri
J"8l
ityj!
o •U •:•
i:»
:r*

i:i
f.«

iwni
,•!••! ?
i'S 1:< o. 1
,1
•
•!»•§ <3.
n ,
' i ! I
•>.

K li'
i

?
1
;\

i iji
1
GL
•Jlfl

:•
i;«
»;
o
/ih 1
k o

V Vi v;
.
I i!i
i*» •!•] -O.
(i
i ,
ii i i!
>• l, ?
II»
« a :o:
i!i
iK
'l-

tf!| i.i
,
i' iSi
'i
.o. ^* is.iro o:>:
m^!;J;:' II
'; i
JJJ
4
 - 'IkbcL 6$> Jlc w iitm

/g
#%* ^**».
«
p: ?5>.!iS fl i ii
j.t
• ^Ctp-0*-*0 00p-O~-«O-0t£-O*-K>-C^<>«-«>-C^<>«-*o-C&-Ot-*c> C&-« 3<>WC-C§J<>^^e§3<H-»C-t^>^--K^C§3 <^->O.C§3-gH-^;^-
j?J—
i

R E G V L A
j
V
EMBLEMATICA
V

ilANCTI BENED IPTl

I
4 OPVS POSTHVMVM
ADMODVM REVERENDI PATRIS
=8- BONIF ACII G ALLNER , #
N MONACHI BENEDICTINI IN COENOBIO MELLICENSl
#
,21? NVNC PR.1MVM
Bibliotheca ejusdem coenobii
/* e luci publicae datum

I A. R. S. X
MDCCLXXXIII. /

#
11:
»
#^4

l
VINDOBONAE,
a r v D
CARL WILHELM HOLLE,
BIBLIOPOL Atfl VNIVERSITATIS.

-K>0!JC^O*-»0-ofo<>*~*C>-e83<>*-»C>-C^<>4--»C>A i
f»J

e i *
 »

-.'
\ %:«.'^ *
 c
•S°JiO'Tyicii-^ (jallnsrZtl F't'rd:£a>iderer fculp:
* 2
 Digitized by the Internet Archive
in 2009 with funding from
University of lllinois Urbana-Champaign

http://www.archive.org/details/regulaemblematicOObene
* 2>
•
 3flgSgggg3BgSlBiSB.{tB8BSBgB^

Litterae praecedendi S, Benedicti cmciculae

feu numifmati adpictae hoc modo legencue funt:

Crux Sacra §it Mihi ]Lux,

Non Draco Sit Mihi Dux.
\ ade JOLetro Sathana, ^unquam Suade Muhi \ ana:

Sunt Mala, Quae 3Ltibas , Spfe "Venena ]Bibas.

Conftat id ex perantiqua icone S. Benedicti crucem dextra

ferentis, cui recitati mox verfus integri infcripti funt. Ecgra-

t

phon huius iconis videre licet in Bernardi Pezii noftri DilTer-

\\
tatione ifagogica in Tom. I. Thef anecd. pag. 50. et in Ma-
gnoaldi Ziegelbaueri Hiftoria didactica de S. Crucis cultu - - -

in ordine D. Benedicti poft pag. 234.

X»mJau»Mm- jjtUUi .i..'.i.i..:.i.i. ».»-.-.i-.- ft'tni-fftUfc1|nlM11t'iil.Tfl1>'tlt'-'r'r"rTii*T

BiAUJLm m
1 1 m p i. WJtUm • •!•
1
» • *•!•.• tUHMJ* •-;»-••'• • .»-«>» - m 1
VNIVERSIS DIVI BENEDICTI COENOBITARVM
IN OCCIDENTE PARENTIS ALVMNIS
QVOVIS DIGNITATIS SPLENDORE ORNATISSIMIS
SODALIBVS SVIS
SVMMA, QVA DECET, PIETATE, REVERENTIA, HONORE
C O L E ND I S

BEDA SCHVSTER, MONACHVS MELLICENSIS

ET BIBLIOTHECAE CVSTOS
PERPETVAM FELICITATEM.

-.-.-.-.v-7 W
P P srodit tandem in luminis auras bono potiffi-

§t2? mum veftro fodales fumme reuerendi, quae

i iam quinquaginta , et quod excurrit am-
plius, annos inter domefticos parietes noftros latuit,

REGVLA EMBLEMATICA S. BENEDICTI

a Bonifacio Gallner coenobita Mellicenli fumma in-

duftria arteque politiftima elaborata.

Actum, quod prouerbio vetamur, agerem, fi

viri huius nobis quidem Mellicenfibus aeftimatiffimi

vitam, virtutesque laudandas hic denuo fufciperem,
pofteaquam Martinus Kropfius meus *)labore fodalis

hoc ante me dudum perfunctus egregie fuit. Quo-

niam

*) In Eibliotheca Mellicenfi Pag. 540. et feqq.

##
niam vero liber ifte multis fortafTe vcftrum aeque
ac Gallneri noftri nomen etiamnum ignotus eft, vel
his faltim non ingratum fuerit, pauca inde huc mu-
tuari.

Atque vt ea potiflimum et paene fola comme-

morcm , quae ad rem praefentem faciunt , Riedae
celebri Bavariae olimfuperioris, nunc ditionis Au-
ftriacae oppido anno faeculi proximi octauo et fe-

ptuagefimo die 15. Decembris natus Gallnerus no-

fter iam inde ab anno 1698, quo diui parentis no-

ftri Benedicti inftitutum in coenobio noftro profef-

fus fuit, fmgulari quodam liberalium artium, atque
in primis pictoriae et architectonicae ftudio teneba-
tur. Has vt magis magisque ex animi fententia ex-
coleret, Vindobonam fuperiorum fuorum aflenfu
profectus, ibique celeberrimo tum temporis pictore
architectoque Andrea Puteo (Pozzo) duce ac magi-
ftro vfus tantum profecit, vt et auguftiflimum tem-
plum noftrum concinnioris atque elegantioris ftru-
cturae fuae partem non minimam eius ingenio et in-
duftriae debeat. Et quanquam ad coenobium fuum
reuerfus viri religiofi facerdotisque officiis neque
priusquicquam, neque antiquius habuit , horumque
nullum, quoad vfque per valetudinem licuit, die-

bus ac noctibus neglexit; quicquid tamen ab his re-

liqui nactus eft otii, idomne pingendo, delineando,
fcri-

/
 ,

fcribendo, aliisque id genus liberalibus et piis labo-

ribus tranfegit. Inter plura, quae nobis et ingenii et

artis reliquit monumenta, praecipuum ifthaec eftre-

gula, cuius emblemata viuis coloribus elegantiffime
pinxit, verba vero litterarum formis venuftiffimis,

et tanquam typis exprefTae forent aeneis , effinxit.

Manum eius, non dubium eft, quin duxerit vene-

rabundus ille amor, quo in facram hanc regulam
noftram ferebatur, et quo incitatus vita quoque et

moribus eandem longe pulchrius et felicius, quam

penicillo et calamo expreffit. Vel ipfis his ex fym-
me
bolis, etiam tacente, colligere praeterea haud
admodum difficile fuerit, quam faeuus corporis fui,

vt in feruitutem illud redigeret, hoftis extiterit.

Nam, utplura praeteream, vbi victum in fa-

cra regula Cap. 39. nobis praefinitum embiemate il-

luftrat, quanquam augendum hunc etiam, fi expe-

diat , abbatis poteftati indulgentiffimus legislator no-

fter relinquit, trium tamen ferculorum poftremum

ad voluptatem fuppeditari aflerit, quippe cui ipli,

vt ecclefia de Sanctis ordinis noftri canit *)

- - - - Olus cibaria
Fuere vel legumina,
Potumque lympha praebuit
Humusque dura lectulum;
poft-
poftquam vltimis viginti vitae fuae annis omnem li-
bi carnis, vini, lectique vfum, annuentibus tamen,
e quorum arbitrio vnice viuebat, fuperioribus , in-

terdixit. Ex tanta victus parfimonia, aliisque cor-

poris afflictationibus labefactatam in breui valetudi-

nem patientiffime decennium integrum ferens iam
anno 1727. die8. Aprilis quinquagenario minor mor-
tem piiffime obiit.
lam quod ad praefens Gallneri noftri opus at-

tinet, quotquot illius archetypon ceu haud poftre-

mum bibliothecae noilrae ornamentum fpectandum
interea temporis exhibebatur, paene finguli , fcmel
illud vidifle, nequaquam fatis fibi efle affirmabant,
et vel iccirco votis omnibus expetebant, vt inaere
incifum cum publico communicaretur. Ne autem,
quam verius , haec a me dicta fpeciofius exiftime-

tis fodales cum primis mihi obferuandi, vnum Ma-

gnoaldum Ziegelbauerum noftrum notiffimum vobis,

totique orbi erudito nomen appellafle fuffecerit. Is

Hiftoriae Htterariae ordinis S. Benedicti Parte IV.

pag. 493. inter noftratum hiftoriae iconologicae fcri-

ptorum opera et haec Gallneri emblemata elegamij1

Jime picta commemorans Manufcriptum infolio, in-
quit, dignum omnino, vt aere incifum fodalibus no-

Jlris ob oculos conftituatur; meos certe aliquando vi-

fum mire oblectauit.

Mul-
 Multorum adeo, atquehos inter virorum etiam
fumma auctoritate policntium defiderio acquiefcen-
dum tandem ratus Reuerendiffimus et Ampliffimus
D. Vrbanus Abbas meus nullis , quae effufa Mae-
cenatis huius fumme mihi venerandi in promouen-
das litteras, ingenuasque artes omnes liberalitas eft,

fumtibus pepercit, vt pofthumum hoc Gallneri

noftri opus accurata hac nitida editione vulgaretur.
Iam vero fore, vt illud veftros quoque fodales
omni mihi honore profequendi, aeque ac Ziegel-
baueri oculos, quin et animum oblectetur, non
vna de caufa , vt mihi perfuadeam , facile ad-

ducor.
Nam primum inter innumeras prope virorum
eruditorum, quibus facram regulam noftram ad
haec vfque tempora explicarunt, illuftrarunt, lucu-
brationes haec Regula emblematica , quod equidem
fciam , in hoc argumenti genere prima eft. Nae fi

quis alius prior id genus laborem in fe fufcepiffet,

neque clariffimus Calmetus nofter in longiffimo ac
operofiffimo auctorum, qui in verba fanctiffimi le-

gislatoris noftri commentati funt , indice , neque

eruditiffimus Ziegelbauerus in laudata fuperius Hi-
itoria litteraria id reticuiffent. Diffimulare tamen
hicnon debeo, Chryfoftomum Hanthalerum doctif-

fimum in celeberrimoCampo liliorum Ciftercienfem

coeno-

##
3

.->•
coenobitam iam anno huius faeculi altero et qua-

dragefimo Quinquagenam Symbolorum heroicam, ita

librum hunc fuum infcripfit, in praecipua capita et

dogmata S. Regulae. - - S. Benedicti edidiffe. Sed et

ipfum hoc opus, etfi citius iuris publici factum,
ferius tamen ac praefens Gallneri noftri elaboratum
fuiffe, vel exinde conftat, quodhiciam anno fupra
millefimum feptingentefimum feptimo et vicefimo
diem fuum expleuerit.
Deinde num vobis fodales maxime colendi ef-

fe acceptius quicquam his, quae fpectanda vobis

ofFeruntur, emblematibus praecipue ob grauiftimum,
vobisque adeo, vt nemini magis proprium ,
quo col-

lineant argumentum effe cenfeam? Eft enim hoc

non aliud, quam lex illa a fanctiffimo parente no-
ftro omnium iujiorum Spiritu pleno *) nobis lata, fub
qua militare dudum vltro diuino ducti numine de-
creuimus, et in qua dies noctesque meditari volupe
vtique propterea nobis fit, quod ea, quae praeci-
pit, facientibus nobis regna patebunt aeterna.

Quamquam ipfa porro emblemata, fiue picto-

ris noftri in eis manum, fiue ingenium attendere,

atquead eas,quasMenetrierii, **)Bouhourfii,***)alii-

que

*) S. Gregorius M. lib. II. Dialog.

**) La Science des Emblemes.
***
") Liure intitule*; Entretiens cTArifte et cTEugene.
que fymbolographi tradidere huios artis rcgulas exa-

minare illa volueritis , valde probaturos vos confido,

Horatiani praefertim illius memorcs:
- - Vbi plura nitcnt in carmine, non ego paucis
Offendar maculis.
Accedere huc putem, quod haec emblcmata
etiam artificiofiffimo fcalptoris ftylo affabre adeo
exarata fiiit, vt praeter eam, quam viui colorcs,
vt folcnt, maiorem archetypo conciliant, gratiam
in ectypo ifto nihil admodum quis iure requirat.
Sed affatim prorfus de his, ne merces noftras
inani laudatione obtruderc aliis velle videar.

Haud tamen nunc fcio, an aeque probaturi fi-

tis fodales maximereuerendi, verba fanctiifuni legis-

latoris nollri integra embiematibus adiuncta fuiffe.

His enim, cum ceteroqui totics typis exfcripta fint,

et mentibus veftris dudum haereant, prela denuo fa-

tiganda non fuiffe , fuffeciffeque, locos feu verfus

ilios folos apponere ,
qui emblematibus illuftrantur,
obiicere quifpiam poffit. Sed erit fortaflis , vt et
alterius initituti facri homines, quin et profani em-
blemata hacc confpectu fuo , confiderationeque di-

gna arbiuentur. Magnum certe Etruriae ducem

Cofmum I. de Medicis S. Benedicri regulam aj/idue

in manibus verfaffe , quod ex tam prudentibus (vt hu-

ius rei caufam fcifcitantibus refpondit) & Patris
prae*
praefcriptionibus ad populos fuae fidei concreditos val~

de accommodata media caperet , Thomas Galetus, *)

id quod dudum vobis notiffimum eft, teftatur. Mi-

nus vero iftis, fi truncata folum S. Regulae verba
emblematibus fubiuncta hic deprehenderent , con-
fultum fore, pofterius vobis dixerim, quam mihi
credatis.

Atque ex his patere abunde opinor, id vnum,

vt rem aliis gratam, vtilemque faceremus, in hu-

ius nos opufculi editione intendifle , affirmareque ve-

re cum Poeta poife:

Non gloria nobis

Caufa fed vtilitas, officiumque fuit.

Nihil itaque optandumnunc nobis magis, fo-

dales omni pietate, reuerentia, honore mihi colen-

di, quam vt eodem, quo a nobis offertur, animo,
id eft, optimo illud etiam fufcipiatis- Valete! Ex
bibliotheca coenobii Mellicenfis die 2. Iunii, anno
1780.
REGVLA
EMBLEMATICA
S. F.

BENEDICTt

7f» 7P 7K
 !

frO » ( i ) <&-&-&

ANtmS XLLABERE NOOTRIS

ixcita Domine in Ecclefia tua Spiritum , cui B. Benedi&us

Jbbasfmiiuit: vt eodem nos repleti , ftudeamus amare, quod ama-
uit, et opere exercere, quoddocuit, Amen. Sanctissimi Mona-
chorvm Patris Benedicti in Regvlam svam Prologvs.
Aufculta, o fili, praecepta Magiftri, et inclina aurem cordis tui:

et admonitionem pii Patris libenter excipe , et efficaciter com-

ple : vt ad eum per obedientiae laborem redeas , a quo per in-

obedientiae defidiam recefferas. Ad te ergo nunc meus fermo

A
 ft O p C 2 )

PETITE ET ACCIPIETIS.
II.

dirigitur , quisquis abrenuntians propriis voluntatibus Domino

Chrifto vero Regi militaturus , obedientiae fortifiima , atque
praeclara arma alTumis. Inprimis, vt quidquid agendum inchoas
bonum, ab eo perfici inftantijfima oratione depofcas: vt qui nos
iam in filiorum dignatus eft numero computare , non debeat ali-

quando de malis actibus noftris contriftari. Ita enim ei omni tem-

pore de bonis fuis in nobis parendum eft : vt non folum vt ira-

tus pater, non aliquando filios fuos exheredet; fed nec vt me-

A 2
 :

$ » *
-»'
C 3 )

AH NON PERTRANSEAT!
m.

tuendus Dominus irritatus malis noftris , vt nequiffimos feruos

perpetuam tradat ad poenam, qui eum fequi noluerint ad gloriam.

Exfurgamus ergo tandem aliquando, excitante nos Scriptura,
ac dicente : Hora efl iam nos defomnofiirgere. Et apertis oculis
noftris ad deificum lumen, attonitis auribus audiamus, diuina
quoddie clamans , quid nos admoneat vox dicens : Hodie fi

vocem eius audieritis , nolite obdurare corda veftra. Et iterum

Qui habet aures audiendi , audiat , quid Spiritus dicat Ecclefiis.

A 3
 #- t a» c 4 ) ^-®-

QVI SEQVXTVR, NON AMBVLAT IN TENEBRIS.

IV.

Et quid dicit? Venite filii, audite me, timorem Domini do-

cebo vos. Currite, dum Jumen vitae habetis, ne tenebrae mor*
tis vos comprebendant. Et quaerens Dominus in multitudine

populi, cui haec clamat, operarium fuum, iterum dicit: Quis

eft homo, qui vult vitam, et cupit videre dies bonos? Quod
li tu audiens refpondeas, ego: dicit tibi Deus: Si vis habere
vitam, prohibe linguam tuam a malo, et labia tua ne loquan-
tur dolum. Diuerte a malo, etfacbonum: inquire pacem, et
 <&-&-& c 5 ) «#-- a-

MONSTRAT STEE.

V.

fequere eam. Et cum haec feceritis, oculi mei fuper vos, et

aures meae ad preces veftras : et antequam me inuocetis, dicam,
ecce adfum. Quid dulciusnobis hac voceDomini inuitantis nos,
fratres chariflimi ? Ecce pietate fua demonftrat nobis Dominus
viam vitae. Succinctis ergo fide, vel obferuantia bonorum
actuum lumbis noftris, et calceatis pedibus, per ducatum Euan-
gelii pergamus itinera eius: vt mereamur eum, qui nos vo-

cauit , in regno fuo videre. In cuius regni tabernaculo fi volu-

B
 3 O » C 6 )

RESPONDKNT INTIMA FRONTI.

VI.

mus habitare, nifi illuc bonis actibus curritur, minime perue-

nitur. Sed interrogemus cum Propheta Dominum, dicentes ei:

Domine ,
quis habitabit in tabernaculo tuo : aut quis requie-

fcet in mante fin&o tuo? Poft hanc interrogationem, fratres,

audiamus Dominum refpondentem , et oftendentem nobis viam
ipfius tabernaculi, ac dicentem: Qui ingreditur fine macula,

et operatur iuflitiam: qui loquitur veritatem in corde fuo : qui

non egit dolum in lingua fua: qui non fecit proximo fuo

B 2
 <$-©—©. C 7 ) -«&- #

VII.

malum , et opprobrium non accepit aduerfus proximum fuum.

Qui malignum diabolum aliqua fuadentem fibi , cum ipfa fua-

fione fua a confpectibus cordis fui refpuens , deduxit ad ni-

hilum , et paruulos cogitatus eius tenuit , et allifit ad Chri-

ftum. Qui timentes Dominum de bona obferuantia fua non

fe reddunt elatos : fed ipfa in fe bona, non a fe pofle,Jed a

Domino fieri exiftimantes , operantem in fe Dominum magni-

ficant , illud cum Propheta dicentes: Non nobis Domine,

B
 :

#-«&—§. C 8 ) $ & &

NON COMMOVEBITVR.
vnr.

non nobis: fed nomini tuo da gloriam. Sicut nec Apoftolus

Paulus de praedicatione fua fibi aliquid imputauit, dicens: Gra-
tia Dei fum id, quod fum. Et iterum ipfe dicit : qui gloriatur,
in Domino glorietur. Vnde et Dominus in Euangelio ait : Qui
audit verba mea baec, etfacit ea, fimilabo eum virofapienti, qui
aedificauit domum fuam Jupra petram : venerunt flumina , fla-
uerunt venti , et impegerunt in domum illam , et non cecidit
fundata enim erat fupra petram. Haec complens Dominus ,
 ,

#-a- C 9 ) #-®-

'S EST, OPEREMVR.

IX.

expectat nos quotidie, his fuis fanctis monitis factis nos re-
fpondere debere. Ideonobis propter emendationem malorum, buius

dies vitae ad inducias relaxantur , dicente Apoftolo :An nefcis

quia patientia Dbi ad poenitentiam te adducit ? Nam pius Do-
minus dicit : Nolo mortem peccatoris , fed vt conuertatur , et

viuat Cum ergo interrogafiemus Dominum, fratres, de habita-

tore tabernaculi eius , audiuimus habitandi praeceptum : fed , fi

compleamus habitatoris officium , erimus heredes regni caelo-

 ;
:

$ » $ f »
c *° ) h8h#»

IN EO QVI CONFORTAT.
X.

rum. Ergo praeparanda funt corda, et corpora noftra fanctae

praeceptorum obedientiae militatura: et quodminushabetinnobis
natiira pojjibile , rogemus Dominum, vt gratiae Juae iubeat nbbis
adiutorium minijlrare. Et fi fugientes gehennae poenas ad vitam

perpetuam volumus peruenire; dumadhuc vacat, et in hoc cor-

pore fumus, et haecomnia per hanc lucis vitam vacat implere
currendum, et agendum eft modo, quod in perpetuum nobis ex-
pediat. Conftituenda eft ergo a nobis dominici fchola feruitii

C 2
 < <> ft c ii ) ^ e »

FERIT, VT EFFICIAT.

XL

in qua inftitutione nihil afperum, nihilque graue nos conftitutoros

fperamus. Sed etfi quid paidulumreflrictius dktante aequitatis ra-

tione , propter emendationem vitiorum, velconferuationemcharita-

tis procefferit ; non illico pauore perterritus refugias viam falu-

tis, quae non efl nifi angufto initio incipienda: Proceffu vero
conuerfationis, etfidei, dilatato corde, inenarrabili dilectionis

dulcedine , curritur via mandatorum Dei : vt ab ipfius nun-

quam magifterio difcedentes , in eius do&rina vsque ad mor-

C3
 §
«
& P C 12 )

SECVNDVM GENVS. O VERE!

XII.

tem in monafterio perfeuerantes , paflionibus Chrifti per patien-

tiam participemur ; vt et regni eius mereamur efle confortes.

CAPVT I.

De generibvs, vel vita monachorvm.

Monachorum quatuor eflfe genera , manifeftum eft. Primum
coenobitarum : hoceft, monafteriale, militans fub regula, vel

abbate. Deinde fecundum genus efl anachoretarum , ideft, ere-

mitarum: horum, qui non conuerfionis feruore nouitio, fed mo-

 <fr & |> ( 13 ) #-^j-

SINE RBGVLA.

XIIL

nafterii probatione diuturna, didicerunt contra diabolum multorum

folatio iam docti pugnare : et bene inftructi fraterna ex acie ad fingu-

larempugnam eremi, fecuri iam fine confolatione alterius, folama-

nu, velbrachio, contravitiacarnis, velcogitationum, DEoauxi-

liante , fufficiunt pugnare. Tertium vero monachorum deterrimum

genus eft Sarabaitarum , qui nulla regulaapprobati, experientia ma-

giftriyftcut aurumfomacis ; fedinplumbinatura molliti adhucoperi-

busferuantesfaeculofidem, mentiri DEOper tonfuram noscuntur.

D
 fr t » j> C M )

NVNQVAM STABILES.

XIV.

Quibini, autterni, aut certe fingulifinepaftore, non dominicis, fed

fuis inclufi ouilibus, pro lege eis efi: defideriorum voluptas: cum
quidquidputauerintvelelegerint, hocdicunt fanctum ; et quod no-

luerint, hoc putant non licere. Quartum verogenus eftmonachorum,

quod nominaturgyrouagum, qui tota vitafuaper diuerfas prouincias
ternis, aut quatemis diebusper diuerforum cellas bq/pitanturf femper

vagi, etnunquamftabiles, etpropriisvoluptatibus, et gulae illecebris

feniientes, etperomnia deteriores Sarabaitis. Dequorum omnium

D 2
 hSs—«©-# C 15 )

MA2GR MAIORA.
XV.

miferrimaconuerfatione, melius eft filere , quam loqui. His ergo

omiflis, ad coenobitarum fortiflimum genus difponendum , ad-
iuuante Domino veniamus. CAPVT II. Qvalis debeat esse
abbas; Abbas, quLpraeeJfe dignus eft monajterio,fempermeminif

fe debet, quod dicitur : et nomenmaioris , factis implere, Chrifti

enim agere vices in monafterio creditur, quando ipfius vocatur
praenomine, dicente Apoftolo : accepiftis fpiritum adoptionis filio-

rum,in quoclamamus, AbbaPater. Ideoque Abbas nihil extra

D3
 -«©--©> C 16 ) 4-

GRAVIS EST DISCVSSIO RERVM.

XVI.

praeceptum Domini (quod abfit) debet aut docere , aut conftitue-

re, vel iubere: fed iuffio eius, vel doctrina, fermentum diuinae

iuftitiae in difcipulorum mentibus confpergatur. Memorjit/emper

Abbas, quiadoctrinae/uae, vel di/cipulorum obedientiae, vtrarum-

quererum in tremendo iudicio DEIfacienda erit di/cujfio. Sciatque

Abbasculpae paftoris incumbere, quidquid in ouibus paterfami-

lias vtilitatis minus potuerit inuenire. Tantum iterum liber erit, ut, fi
inquieto vel inobedienti gregi paftoris fuerit omnis diligentia attri-
 #— ®-~£. C 17 )

FACTIS AMPOVS Q VAM VERBIS.

,

XVII.

buta , et morbidis earum actibus vniuerfa fuerit cura exhibita : pa-

ftor earum in iudicio Domini abfolutus dicat cum propheta Domi-

no: iuftitiam tuamnon abfcondiin cordemeo, veritatemtuam, et

falutare tuum dixi : ipfi autem contemnentes fpreuerunt me. Et

tunc demum inobedientibus curae fuae ouibus poena fit praeualens
ipfa mors. Ergo cum aliquis fufcipit nomen Abbatis, duplici debet

doctriimfuis praeeffe difcipulis ; id eft, omniabom, etfincta , factis

amplius, quam verbis oftendat: vt capacibus difcipulis mandata

E
 C 18) — ©— $

aeqws in omnes.

xviii.

Domini verbis proponat: duris vero corde, et limplicioribus factis

fuis diuina praecepta demonftret. Omnia vero, quae difcipulis do-

cuerit efTe contraria, in fuis factis indicet non agenda; ne aliis prae-
dicans, ipfereprobus inueniatur. Nequando dicat illi Dfivspec-
anti : Quare tu enarras iuftitias meas, et aflumis teftamentum meum
per os tuum ? Tu vero odifti difciplinam , et proiecifti fermones

meos poft te. Et qui in fratris tui oculo feftucam videbas, in tuo

trabem non vidifti. Non ab eo perfona in monafterio di/cernatur. Non

E 2
 :

<sM@M^ ( 19 ) #-®—f»

SVB VNO BOMINO.

XIX.

vnus plus ametur , quam alius : nifi quem in bonis actibus, aut obe-

dientia inuenerit meliorem. Non praeponatur ingenuus ex ferui-

tio conuertenti , nifi alia rationabilis caufa exiftat. Quodfi , ita iu-

ftitia dictante, Abbati vifum fuerit ; et de cuiuslibet ordine id faciat

finalias, propriateneantloca: quhjiueferuus,jiueliber, omnes in

Cbriflo vnumfumus: etfub wo Domino, aequalem feruitutis mi-

litiam baiulamus: quia non eft perfonarum acceptio apu&DEVM.

Solummodo in hac parte apud ipfum difcernimur, fi meliores aliis

E
 < > >i C 20 ) .§.-$$-#

SECVNDVM MERITA.

in operibus bonis , et humiles inueniamur. Ergo aequalis fit ab eo

omnibus charitas : vna praebeatur in omnibus , fecundum merita,
difciplina. In doctrina namque fua Abbas apoftolicam debet
illam femper formam feruare, in qua dicit: Argue, obfecra, in-

crepa, ideft, mifcens temporibustempora, terroribus blandimenta:

dirum magiftri, pium patris oftendat affectum: id eft indifciplina-

tos , et inquietos debet durius arguere obedientes autem, etmites,

:

et patientes, vtin melius proficiant, obfecrare: negligentes autem,

 3 *a » c 21) § - »-»

MOX VT ORTVNTVR.
xxr.

et contemnentes, vt increpet, et corripiat, admonemus. Neque

dijjimiilet peccata delinquentium : fed mox 9 vt coeperintoriri, radi-
citus ea, vtpraeualet, amputet: memorpericuliHeli facerdotis de
Silo. Et honeftiores quidem, atque intelligibiles animos, prima

vel fecundaadmonitione verbiscorripiat: improbos autem, etdu-

ros corde, ac fuperbos, vel inobedientes, verberum, vel corpo-

ris caftigatione in ipfo initio peccati coerceat: fciens fcriptum;

ftultus verbis non corrigitur. Etiterum : Percute filium tuum vir-

F
 ,

«#-«8h-# ( 22 ) m $

OBSECRANDO INCREPANBO ,

XXIL

ga , et liberabis animam eius a morte. Meminifle debet femper Ab-

bas quod dicitur : et fcire , quia cui plus commititur, plusab eo exi-

gitur. Sciatque , quam difficilem, et arduam remfufcepit, regere ani-

mas , et multorumferuire moribus. Et alium quidem blandimentis
aliumvei-o increpationibus , aliumfuafionibus , etfeamdum vniuscui-

usque qualitatem , vel intelligentiam , itafe omnibus conformet , et

aptet, vt non folum detrimentagregis fibi commiffi non patiatur , ve~

rum etiamin augmentationeboni gregis gaudeat. Anteomnia, ne

F 2
 <E • ft C 23 ) ff
- flr &

ANIMAS AHIMAS.
XXIII.

diffimulans , aut paruipendens falutem animarum fibi commiflarum,

plus gerat follicitudinem de rebus tranfitoriis , et terrenis , atque

caducis: tedfemper cogitet, quia animas fufcepit regendas , dequi-

bus etrationemredditurus eft. Et ne caufetur de minore forte fub-

ftantia, meminerit fcriptum ; primum quaeriteregnumDEi,et iufti-

tiam eius, et haec omnia adiicientur vobis. Etiterum: Nihil de-

eft timentibus eum. Sciatque, quia quifufcipit animas regendas,

paret fe ad rationem reddendam. Et quantum fub cura fua fra-

F3
 C *4)

FRO SE, ET FEO ALIIS.

XXIV.

trum fe habere/cierit mimerum, agnofcatpro certo, quia in die iu-

dicii ipfarum omnium animarum redditurus efl Domino rationem,

fme dubio addita , et fuae animae : et ita femper timens futuram
dicuflionem paftoris de creditis ouibus, cum de alienis ratiociniis

cauet , redditur de fuis follicitus. Et cum de admonitionibus fuis

emendationem aliis fubminiftrat , ipfi efficitur a vitiis emendatus.

CAPVT III. De adhibendis ad consilivm fratribvs. Quo-
ties aliqua praecipua agenda funt in monafterio, conuocet Abbas

&
 O er & c 25 ) #—«h-#

SPIRAT VBI WLT.

XXV.

omnemcongregationem, etdicatipfe, vndeagitur. Etaudiens

confilium fratrum , traftet apud fe ; et quod vtilius iudicauerit,

faciat Ideo autem omnes ad confiliumvocari diximus : quiafaepeiu-

niori Dominus reuekt, quod melius efl. Sic autem dent fratres confi-

lium cum omni humilitatis fubiectione vt non praefumant procaci-

,

ter defendere , quod eis vifum fuerit fed magis in Abbatis pendeat
:

arbitrio ; vt quod falubrius iudicauerit eile , ei cuncti obediant. Sed

ficutdifcipulisconuenitobediremagiftro, itaetipfumprouide, et
 ft a #
> c 26 ) «#—«©-

OMNES SEQVANTVR.
XXVI.

iufte condecet cuncta difponere. In omnibus igitur omnes magi-

flramjequanturregulam: nequeabea temere declinetur a quoquam.
Nullus in monafterio proprii fequatur cordis voluntatem; neque
praefumat quisquam cum Abbate fuo proterueintus , vel foris mo-
nafterium contendere. Quodfipraefumpferit, regulari difciplinae

fubiaceat. Ipfe tamenAbbascumtimoreDEi, et obferuatione re-

gulae omnia faciat ; fciens fe procul dubio de omnibus iudiciis fuis

aequiflimo iudici Deo rationem redditurum. Siqua vero minora

G %
 $ ta p c 27 ) #-4©-#

TOTA VIRTVTE.
XXVII.

agenda funt in monafterii vtilitatibus , feniorum tantum vtatur con-

filiis, ficut fcriptum eft : omnia fac cum confilio , et poft factum non

poenitebis. CAPVT IV. Qvae sint instrvmenta bonorvm

opervm? In primis Domimim Deum diligere extoto corde,

tota anima , tota virtute. 2. Deinde proximum tanquam fe

ipfum. 3. Deinde non occidere. 4 Non adulterari. 5. Non

facere furtum. 6. Non concupifcere. 7. Non falfum teftimo-

nium dicere. 8- Honorare omnes homines. 9. Et quod fibi quis

G 3
 •§-- a—& C 28 3

NIHXL PRAEPONATVR.
XXVJII.

fieri non vult, alii non faciat. 10. Abnegare femet ipfum fibi, vt fe-

quatur Chriftum. 1 1 . Corpus caftigare. 1 2. Delicias non amplecti.

13. Ieiunium amare. 1 4. Pauperes recreare. 1 5. Nudum veftire.

1 6. Infirmum vifitare. 1 7. Mortuum fepelire. 1 8- In tribulatione

fubuenire. 1 9. Dolentem confolari. 20. A faeculi actibus fe facere

alienum. 2 1 Nihil amori Chrifti praeponere. 22. Iram non perficere.
.

23. Iracundiae tempus non referuare. 24. Dolum in corde nonte-

nere. 25.Pacemfalfamnondare. 26. Charitatem non derelinque-
 S

— «©— # C 29 ) «-H5H-

EATL
XXIX.

re. 2 7. Non iurare, ne iorte periuret. 28- Veritatem ex corde , et

ore proferre. 29. Malum pro malo non reddere. 30. Iniuriam non

facere; fed et factam patienter fufferre. 3i.Inimicosdiligere. 32.

Maledicentes fe non remaledicere , fed magis benedicere. 3 3. Per-

Non effe fuperbum. 35. Non vi-
fecutionespro iuftitiajuftinere. 34.

nolentum. 36. Nonmultum edacem. 37. Non fomnolentum. 38.

Non pigrum. 39. Non murmurosum. 40. Non detractorem. 41.

Spem fuam D eo committere. 42. Bonum aliquod in fe cum viderit,

H
 <$ & & c 30 ) #-a—©•

OMNIA LVSTRAT.
XXX.

DEoapplicct,nonfibi. 43. Malum verofemper a fefactumfciat,

et fibi reputet. 44. Diemiudiciitimere. 45. Gehennam expauefce-

re. 46. Vitam aeternam omni concupifcentia fpirituali defiderare.

47. Mortem quotidie ante oculos fufpedlam habere. 48. Actus vi-
tae fuae omni hora cuftodire. 49. In omni loco DEVMfe re/picere,
procertofcire. ^o.Cogitationesmalascordifuoaduenientes mox
ad Chriftum allidere, 51. Et feniori fpirituali patefacere. 52. Os
fuum a malo , et prauo eloquio cuftodire. 53. Multumloquinon

H 2
 #-A-$ c 30 #-^J-^

ETIAMSI (QVOD ABSFF.)

XXXL

amare. 54.Verbavanaautrifuiaptanonloqui. 55. Rifummultum,

aut excuffum non amare. 56. Lectiones fanctas libenter audire. 57.

Orationi frequenter incumbere. 58. Mala fua praeterita cum lacry-

mis, vel gemitu quotidie in oratione Deo confiteri : de ipfis malis

de cetero emendare. 59. Defideria carnis non perficere ; volunta-

tem propriam odire. 60. Praeceptis Abbatis in omnibus obedire ,

etiamJiipJealiter(quodab/if)agat; memores illuddominicum praece-

ptum : Quae dicuntfacite; quae autemfachmtjacere nolite. 6 1 .Non

H3
 $-«©—©• C 30 -#—«@H~®>

NON, QVIA SCRIPTA, BEANT.

XXXII.

velle dici fanctum, antequam fit fed prius efle, quod verius dicatur.
:

62. Praecepta DElfactis quotidie adimpkre. 63.Caftitatem amare-

64-Nullum odire. 65. Zelum nonhabere ; inuidiam non exercere.

66. Contentionem non amare. 67. Elationem fugere. 68-Seniores

venerari. 69. Iuniores diligere. 70. InChriftiamorepro inimicis

orare. 7 1 . Cum difcordanteante fohs occafum in pacem redire. 72.

Et de Dei mifericordia numquam defperare. Ecce haec funt inftru-
menta artis fpiritualis : quae cum fuerint a nobis die , noctuque in-
 4 > i ( 33 ) «#-H^-
=1

BILIGENTIS3VS.

XXXIII.

cefTabiliter adimpleta , et in die iudicii reconfignata; illamerces no-

bis a Domino recompenfabitur, quam ipfe promifit quod oculus

: noil

vidit, necaurisaudiuit, nec in cor bominis ajcendit, quae praeparauit

Devs his, qui diligunt eum. Officina vero, vbi haec omnia diligenter
operemur, clauftrafuntmonafterii, et ftabilitas in congregatione.

CAPVT V. De obedientia. Primushumilitatisgradus,eftobe-

dientiafinemora.Haec conuenithis, quinihil fibi a Chriftocarius
aliquid exiftimant propter feruitium fanctum, quod profefli funt, feu
 g flr & C 34 ) 4 H»-»
-

MORAM FATI NESCIVNT.

XXXIV.

propter metum gehennae, vel gloriam vitaeaeternae: mox vt ali-

quid imperatum a maiore fuerit, acji diuinitus imperetur, morampa-

ti nefciunt infaciendo. De qiiibus Dominus dixit: in auditu auris

obediuit mibi. Et iterum dicit doctoribus : Qui vos audit, me audit.

Ergohitales relinquentes ftatim, quaefuafunt, etvoluntatempro-
priam deferentes, moxex occupatis manibus, et quod agebant im-

perfectum relinquentes ; vicino obedientiae pede, iubentis vocem

factis fequuntur : et veluti uno momento praedicta magiftri iuffio, et

I 2
 «0~H©— C 35 ) &~&-

DVCIT AD VITi
XXXV.

perfectadifcipuli opera invelocitate timorisDEi, ambae res com-

muniter citius explicantur; quibus ad vitam aetemamgradiendi amor
incumbit. Idco anguftam viam arripiunt : vnde Dominus ait : angufta

via eft, quae ducit advitam : vt nonfuo arbitrio viuentes, veldefideri-

isfuis, et volupatibus obedientesfed ambulantes aiieno iudicio, et im-

perio, in coenobiis degentes, Abbatemfbipraeeffe defiderant. Sinedu-

bio hi talesillamDominiimitanturfententiam, qua dicit: Non ve-

ni facere voluntatem meam, fed eius, qui mifit me. Sed haec ipfa

13
 )

a o
< c 36

NON TREPIBE, NON TEPIDE.

I

XXXVI.

obedientia tunc acceptabilis erit DEO,et dulcisljominibus,Ji, quod

iubetur, non trepde, non tarde, non tepide, aut cum murmure ,
vel cum refponfo nolentis efficiatur: quia obedientia, quae maiori-

bus praebetur , DEO exhibetur. Ipje enim dixit: Qui vos au-

dit, me audit. Et cum bono animo a difcipulis praeberi oportet;

quia hilarem datorem diligit Devs. Nam cum malo animo fi

obediat difcipulus , et non folum ore , verum etiam in corde fi

murmurauerit ; etfi impleat iufTionem , tamen acceptum iam non

/
 C 37 ) «®~-®-Hgh

VT NON BELINQVAM.
XXXVIL

erit Deo, qui cor refpicit murmurantis. Et protalifaflo nullam

confequitur gratiam, immo poenam murmurantium incurrit, fi non

cum fatisfactione emendauerit. CAPVT VI. De tacitvrnita-
te. Faciamm , quod ait Propbeta: Dixi, cnftodiam viasmeas, vt
non delinquam inlingua mea: pofuiorimeo cuftodiam: obmutui, et

bumiliatusfum, etfiluiabonis. Hicoftendit Propheta,fiaboniselo-

quiisinterdum propter taciturnitatem debettacere; quantomagis a

malis verbis propter poenam peccati debet cefTare. Ergo quamuis

/
 fl a £ c 38 ) -
IN MANIBVS LINGVAE.
XXXVUI

debonisetfanctis, et aedificationum eloquiis, perfectis difcipulis

propter taciturnitatis grauitatem rara loquendi concedatur licentia,

quia fcriptum eft : In multiloquio non effugies peccatum. Et alibi;

Mors, etvitainmanibuslinguae. Nam loqui,etdocere,magiftrum

condecet; tacere, et audire, difcipulo conuenit. Et ideo, fi qua requi-

renda funt a Priore, cum omni humilitate, et fubiectione reueren-

tiae requirantur, ne videatur plus loqui, quam expedit. Scurrilitates

vero , vel verba otiofa, et rifum mouentia, aeterna claufura in

K 2
 #-$&-# ( 39 ) «
& & t
>

HVMILIABITVR.
XXXIX.

omnibus locis damnamus : et ad talia eloquia difcipulum aperire os

non permittimus. CAPVTVII. De hvmilitate. Clamat nobis

diuinafaiptura,fratres,dicens: omnis, quife exakat , humiliabi-

tur; et quife bumiliat , exaltabitur. Cum haec ergodicit, oftendit

nobis omnem exaltationem genus efTe fuperbiae : quod fe cauere
Prophetaindicatdicens: Domine, noneftexaltatumcormeum,ne-

que elati funt oculi mei, neque ambulaui in magnis, neque in mirabili-
bus fuper me. Sed quid ? fi non humiliter fentiebam, fed exaltauiani-

K 3
 <&-&-& c 40 ) ^-a-^.

AB SVMMVM PEH IMVM.

XL.

mam meam, ficut ablactatus fuper matre fua, ita retribues in animam
meam. Vnde fvatresjiflimmae himilttatisvolumus culmen attinge-
re, et ad exaltationem illam caeleflem , adquam per praefentisvitae
humilitatemafcenditur, volumus feliciter peruenire , actibus noflris

afcendentibus fcala illa erigenda efl, quae infomnio Iacob apparuit,

perquam ei defcendentes, et afcendentesAngelimonftrabantur.Non

aliudfine dubio defcenfus ille et afcenfus a nobis inteUigitur , nifi

exaltatione defcendere , et bumilitate afcendere. Scala vcro ipfa

 <$~®h-& ( 41 ) "#—48h-#

CONTJEMNENTIBVS.
XLL

erecta, noftraeft vita in faeculo : quaehumiliatocordeaDomino

erigitur ad caelum. Latera enim eiusdemfcalae, dicimusnoftrum
elTe corpus, et animam; in qua latera diuerfos gradus humilitatis, vel

difciplinae euocatio diuina afcendendos inferuit. Primus itaquehu-

militatis gradusefl, fitimorem DEIflbianteoculosJemperponens,

obliuionem omninofugiat : etfemperflt memor omnium quaepraece-
,

pit DEVS: et qualiter contemnentes DEVM, ingehennam propec-

catisincidunt, et vitam aeternam, quae timentibus Devm praepara-
 ,

•&-«&-$• c 40

CVNCTA PATENT.
XLU.

ta eft, animo fuo femper euoluat. Et cuftodiens fe omni hora a pec-

catisetvitiis, ideft, cogitationum, linguae,oculorum,manuum, pe-
dum, vel voluntatis propriae ; fed et defideria carnis amputare fe-

ftinet. Aeflimet fe bomo de caelis Jemper a DEO re/pici onrni bara

et factafua m omnilocoab afpectu diuinitatis videri, etabAngelis

omni bora renunciari. Demonftrat nobis boc Propbeta, cum in co-

gitationibus noftris ita DEVMfemper praefentemoftendit dicens: ,

fcrutans corda , et renes DEVS. Et iterum Dominus nouit cogi-

:

L
L a
 » fll 3> C 43 )

A LONGE.
XLIIL

tationes hominum, quoniam vanae funt. Et item dicit : IntelJexifli

cogitationes meas a longe : et quia cogitatio hominis confitebitur

tibi. Nam ut folicitus fit circa cogitationes fuas peruerfas, dicat

femper vtilis frater in corde fuo : Tunc ero immaculatus coram

eo, fi obferuauero me ab iniquitate mea. Voluntatem vero pro-
priam ita facere prohibemur , cum dicit fcriptura nobis : Et a
voluntatibus tuis auertere. Et iterum Rogamus Devm in oratione,
:

vt fiat illius voluntas in nobis. Docemur ergo merito non facere

L3
 :

#-H©- ( 44 ) *-H&~$»

HAVD SEMITA RECTA.

XLIV.

noftram voluntatem;cumcauemusiUud, quoddicit fancta Scriptu-

r2i:funtviae,quaevidenturhomimbns rectae ; quarumfinis vfque

adprofwidum infemi demergit Etcumitemcauemusillud, quodde

negligentibus dictumeft: Corrupti /unt, et abomiimbilesfactifunt

in voluntatibus fuis. In defideriis vero carnis ita nobis Devm

credamus femper effe praefentem , cum dicit Propheta Domino
Ante te eft omne defiderium meum. Cauendum ergo ideo malum
defiderium, quia morsfecus introitum delectationis pofita eft. Vn-
 C45)

NIHBL LVCRATI SNVTSLES FACTS.

XLV.

de Scripturapraecipit,dicens: Poft concupifcentias tuas non eas.

Ergo fi oculi Domini fpeculantur bonos, etmalos,etDominusde

caelo femper refpicit fuper filios hominum, vtvideat, fieftintel-

ligens, autrequirens Devm: et fi ab Angelis nobis deputatis quoti-

die die noctuque Domino factori noftroopera noftra nunciantur;

cauendum eft ergo omni hora,fratres,ficut dicit in Pfalmo Propheta,

ne nos declinantes in malo , et inutiles factos , aliqua hora afpi-

ciat DEVS, et parcendo nobis in hoc tempore , quia pius eft, et

M
 c 46 ) .®-a-©.

o feux necessitas!
xlvi

expectat nos conuerti in melius , ne dicat nobis in futuro : Haec fe-

cifti, et tacui. Secundus humilitatis gradus eft, fi propriam quis
non amans voluatatem , defideria fua non delectetur implere : fed

vocem illam Domini factis imitetur dicentis : Non veni facere

voluntatem meam , fed ejus, qui mifit me. Item dicit Scriptura:

Voluntas habet poenam , et necejfitas parit coronam. Tertiushumi-

litatis gradus eft, vt quispro Dei amore omni obedientia fe fub-

dat Maiori; imitans Dominum, dequodicit Apoftolus: Factus eft

M 2
 $ & & C 47 ) -®—®-#
3>

A SVMMO CAELO EGRESSIO.

XLVII

obediens vsque ad mortem. Quartus humilitatis gradus eft, fi in

ipfa obedientia duris, et contrariis rebus, vel etiam quibuslibet

irrogatis iniuriis, tacita confcientia patientiam amplectatur: et

fuftinens non laffefcat, vel difcedat, dicente Scriptura: Qul per-

feuerauerit vfque in finem, hic faluus erit. Item: confortetur cor

tuum , etfuftine Dominum. Et oftendens fidelem pro Domino

vniuerfa etiam contraria fuftinere debere, dicit experfona etiam

fufFerentium:Propter te morte tota die afficimur: aeftimati fu-

M 3
 '-#— ^—© C 48 ) HSh-^

DVRANDVM SVB DVRIS.

xlvih.

mus vt oues occifionis. Etfecuridefpe retributionis diuinae, fub-

fequuntur gaudentes, et dicentes: Sed in bis omnibus fuperamus

propter eum , qui dilexit nos. Et item alio loco Scriptura : Proba-

fti nos , inquit, DEVS: igne nos examinafti,Jicut igne examinatur

argentum : Induxifti nos in laqueum : pofuifti tribulationes in dor-

fo noftro. Et vt oftendat fub Priore debere nos eile , fubfequi-

tur dicens : Impofuifti homines fuper capita noftra. Sed et prae-

ceptum Domini in aduerfis, et in iniuriis per patientiam adim-

 #-49H-# C 49 )

INTIMA PANBIT.
xux

plentes ,
qui percufli in maxillam , praebent et aliam : auferenti

tunicam , dimittunt et pallium : angariati milliario , vadunt et

duo: cum Paulo Apoflolo falfos fratres fuftinent, et perfecu-

tionem : et maledicentes fe benedicunt. Quintus bumilitatis gra-

dus eft,Jt omnes cogitationes malas cordi fiio aduenientes , velmala
>

afe abfconfe commiffa, per humilem confejjionem Abbati non celaue-

ritfuo. Hortatur nos de bac re Scriptura, dicens : Reuela Domino vi-

am tuam, et fpera in eum. Etitem dicit: confitemini Domino,

N
 4 ft & C 50 ) -&-&

SVFFICTVNT.

quoniam bonus , quoniam in faeculum mifericordia eius. Et item

Propheta Delictum: meum cognitum tibi feci, et iniuftitias meas
non operui: Dixi pronunciabo aduerfum me iniuftitias measDo-
mino ; et tu remififti impietatem cordis mei. Sextus humilitatis
gradm efi , fi omni vilitate , vel extremitate contentus fit mona-

cbus: et ad omnia, quae fibi iniunguntur velut operarium malum,

et indignum fe iudicet, dicens fibi cum Propheta: Ad nihilum

redactusfum, etnefciui: vt iumentum factus fum apud te, etego

N 2
1
 <$-&-& c 50 « • &

QVAEVIS EOBEM.
LI.

femper tecum. Septimus humilitatis gradus eft, fi omnibus fe inferio

rem, et viliorem non folumfualinguapronunciet, fed etiam intimo
cordis credat affectu , humilians fe, et dicens cum Propheta Ego :

autemfum vermis, et non homo opprobrium hominum ,

: et abie-

ctio plebis: exaltatus fum , ethumiliatus, etconfufus. Etitem: Bo-

num mihi, quod humiliafti me, vt difcam mandata tua. O&auus bu-

militatis gradus efl , fi nihil agat monacbus, nifi quod communis mo-
nafterii regula, vel Maiorum cohortantur exempla. Nonus humili-

N 3
 C 52 ) «#—8@h-

DAT TANTVM QVAESITA SONVM.

Lll.

tatis gradus eft, fi linguam adloquendum prohiheat monachus: et

taciturnitatem hahens , vfque ad interrogationem non loquatur, mon-

ftrante Scriptura: quia in multiloquio non ejfugitur peccatum.

Et quia vir linguofus non dirigitur fuper terram. Decimus humi-

litatis gradus eft, fi non fit facilis ac promtus in rifu, quia fcri-

ptum eft: Stultus in rifu exaltat vocem fuam. Vndecimus humi-

litatis gradus eft , fi , cum loquitur monachus , leniter et fine ri-

fu, humiliter cum grauitate, vel pauca verba, et rationabilia lo-

 ,

#-$&-$> C 53 ) «*-«-£

ABYSSVS MVLTA.
LIIL

quatur: et non fit clamofus in voce; ficut fcriptumeft: Sapiens

verbis innotefcit paucis. Duodecimus humilitatis gradus eft , fi

non folum corde Monachus fed etiam , ipfo corpore humilitatem

videntibus fe femper indicet; id eft, in opere, in oratorio , in

monafterio , in horto , in via , in agro : vel vbicunque fedens

ambulans, vel ftans , inclinato fit femper capite , defixis in terram

afpectibus; reumfe omni bora de peccatisfuis exiftimans, iamfe

tremendo iudicio DEI repraefentari aeftimet ; dicens fibi in corde

O
 -®-# ( 54 )

HAVD PRIYS ABSQVE METV.

LIV.

femper illud, quod publicanus ille euangelicus, fixisin terram

oculis, dixit : Domine non fum dignus ego peccator

, , leuare ocu-

los meos ad caelos. Et iterum cum Propheta : incuruatus, et hu-

miliatus fum vfquequaque. Ergo his omnibus humilitatis gradibus

afccnjis , monacbus mox ad caritatem DEl perueniet illam, quae

perfectaforas mittit timorem: pcr quam vniuerfi, quae prius non

fne formidine obferuabat, absque vllo labore velut naturaliter ex

ronfuetudine incipiet cuftodire ; non iam timore gehennae , fed

O 2
 ^r-^- C55) -4BMJ»

BEFAECATO AERE SVRGIT.

LV.

amore Chrifti, et confuetudine ipfa bona, et delectatione virtu-

tum quae Dominus iam

, in operarium fuum mundum a vitiis, et
peccatis, Spiritu fancto dignabitur demonftrare. CAPVT VIII.
De officiis divinis in npctibvs. Hiemis tempore, id eft, a
Calendis Novembris vfque ad Pafcha, iuxta confiderationem ra-
tionis octaua hora noctis furgendum eft ; vt modice amplius de me-
dia nocte paufetur, et iam digeflijurgant. Quod vero reftatpoft
vigilias a fratribus, qui pfalterii, vel lectionum aliquid indigent,

O 3
 C 56 ) +-*

SNTENDENDO, APJBRIENDO.
LVL

meditationi inferuiatur. A Pafcha autem vfque ad fupradictas Ca-

lendas Nouembris, fic temperetur hora Vigiliarum agenda;

paruiflimo interuallo, quo fratres ad neceharia naturaeexeant,

cuftodito , mox Matutini , qui incipiente luce agendi funt , fubfe-

quantur. CAPVT IX. Qvanti Psalmi dicendi sint nocvtrnis

horis. Hiemis tempore ,
praemiho in primis verfu , DEVSin
adiutorium meum intende, Domine ad adiuuandum me feftina : in fe-

cundo ter dicendum eft: Dominehbiameaaperies, etosmeuman-

 «®— «&~®. C 57 ) «§r-<^-

SEDATIS ANIMIS.
LVIL

nunciabit laudem tuam. Cui fubiungendus eft tertius Pfalmus, etGlo-

ria. Poft hunc Pfalmus nonagefimus quartus , cum Antiphona , aut

certe decantandus. Inde fequatur Ambrofianum deindefexPfal-

:

mi cum Antiphonis. Quibus dictis , dicto verfu benedicat Abbas.

Etfedentikis omnibus in fcamnis, legantiir viciflim a fratribus in

codice fuper analogium tres Lectiones , inter quas et tria Refpon-

foria cantantur. Duo Refponforia fine Gloria dicantur : poft ter-

tiam vero Lectionem, qui cantat , dicat Gloria. Quam dum incipit
 «$-»--© C 58 ) ffi ®>

EX VTROQVE SAJLV&
Lvia

cantor dicere, moxomnes de fedilibus fuis furgant ob honorem$

et reuerentiam fanctae Trinitatis. Codices autem leganturin vigi*

liistam veteris teftamenti, quam noui diuinae auctoritatis : fed

et expofitiones earum, quae a nominatiffimis Doctoribus or-

thodoxis, et catholicis Patribus factae funt. Poft has vero tres

Lectiones cum Refponforiis fuis, fequantur reliqui fex pfal-

mi cum Alleluia canendi. Poft hos Lectio Apoftoli fequa-

turex corde recitanda, et Verfus, et fupplicatio Litaniae, id

P 2
 ,

$ fl& P C 59 ) -a-^

AM MINVS.
LIX.

eft, Kyrie eleifon : et fic finiantur Vigiliae nocturnae. CAPVT X.

QVALITER AESTATIS TEMPORE AGATVR NOCTVRNA LAVS. A
Pafcha autem vfque ad Calendas Nouembris, omnis (utfupradi-
ctum eftjpfalmodiae quantitas teneatur : excepto quod Lectiones
in codice, propter breuitatem noctium , minime legantur fedpro :

ipfis tribus Lectionibus vna de veteri teftamento memoriter di-

catur , quam breue Refponforium fubfequatur : et reliqua omnia

ut dictum eft , impleantur ; id eft , vt nunquam minus a duodecim

P3
\
 $ • fr C 60 ) ^
SOMNOLENTOS INCREPAT.
LX.

Pfalmorum quantitate ad Vigilias nocturnas dicatur: exceptis

tertio, et nonagefimo quarto Pfalmo. CAPVT XI. Qvaliter do-

minicis diebvs vigiliae agantvr. Dominico dietemporius fur-
gdtur advigilias. In quibus Vigiliis teneatur menfura ; id eft modu-
latis, vt fupra difpofuimus, fex Pfalmis, etVerfu, refidentibus

cunctis difpofite, et per ordinem in fubfelliis, legantur incodice, vt

fupra diximus , quatuor Lectiones cum Refponforiis fuis. Vbi tan-
tum in quarto Refponforio dicatur a cantante Gloria : quam dum
 &-&-& C 60 #-<&-#•

ISCESSABSLl VOCE £$S.

LXI.

incipit, moxomnes cum reuerentia furgant. Poflquas Lectiones

fequantur ex ordine aliifex Pfalmicum Antiphonis, ficutanteriores,

et Verfus. Poft quos iterumlegantur aliae quatuor Lectionescum

Refponforiis fuis, ordine, quo fupra. Poft quas dicantur tria Cantica

de Prophetis,quae inftituerit Abbas: quae Cantica cum Alleluia pfal-

lantur. Dicto etiam Verfu, etbenedicente Abbate legantur aliae
quatuor Lectiones de nouo teftamento,ordine, quo fupra. Poft quar-

tum autem Refponforium incipiat Abbas Hymnum, Te DEVM

 ft O & C 62 )

CVM HONOEE.
LXII.

laudamus. Quoperdicto legat Abbas Lectionemde Euangeliocum

bonore , et tremore flantibus omnibus. Qua perlecta refpondeant

omnes, Amen. Et fubfequatur mox Abbas Hymnum, Te decet

laus. Et data benedictione, incipiant Matutinos. QuiordoVigilia-

rum omni tempore tam aeftatis , quam hiemis aequaliter in die Do-
minico teneatur: nifi forte(quodabfit)tardiusfurgant, aliquidde

Lectionibus breuiandum eft, aut Refponforiis : quodtamen omni-

no caueatur,neproueniat. Quodficontigerit,digneindefatisfaciat

Q2
 ftft » C 63 ) •#-•

IN SANCTITATE , ET IVSTITIA.

LXIII.

Deo in Oratorio per cuius euenerit neglectum. CAPVT XII.

,

QVOMODO MATVTINORVM SOLEMNITAS AGATVR. In MatUtiniS

Dominico die inprimis dicatur fexagefimus fextus Pfalmus fine An-
tiphona indirectum. Poft quem dicatur quiquagefimus cum Alle-

luia. Poft quem dicatur centefimus feptimus decimus, et fexagefimus

fecundus. Inde Benedictiones, et Laudes Lectio vna de Apocaly-

:

pfi ex corde, et Refponforium , etAmbrofianum: Verfus, Canti-

aim de Euangelio, Litania, et completum eft. CAP VT XIII. Pri-

<?3
 #->£?-^ C 64 ) _
<&

PVRGAT, HXVMINAT, VOTT.

JLXIV,

VATIS DIEEVS QVALITER MATVTINI AQANTVR. DiebuS aUtem pri-

uatis Matutinorum folemnitas ita agatur, id eft, vt fexagefimus fex-

tusPfalmusdicaturfineAntiphona, fubtrahendo modiceficut Do-
minica : vt omne s occurant (idquinquagejimum, qui cum Antiphona
dicatur. Poft quem alii duo Pfalmi dicantur fecundum confuetudi-
nem ; id eft fecunda feria, quintus, et tricefimus quintus : Tertia fe-
ria quadragefimusfecundus, etquinquagefimusfextus: Quarta fe-

ria fexagefimus tcrtius, et fexagefimus quartus: Quinta feria octoge-

 #-$&-# c 65 ) #-a-

I
AD DIRIGENBOS PEDES IN VIAM PAOS.
LXV.

iimus feptimus et octogefimUs nonus: Sexta feria feptuagefimUs

qUintus, et nonagefimus primus. Sabbato autem centefimus qua-

dragefimus fecundus , et Canticum Deuteronomii , quod diuidatur

in duas Glorias. Nam ceteris diebus Canticum vnumquodque die

fuo exProphetis,ficutpfallitEcclefiaRomana, dicatur. Pofthaec

fequantur Laudes; deinde Lectio vna Apofloli memoriter recitan-

da, Refponforium, Ambrofianum, Verfus, Cant icum de Euangelio,

Litania, et completum eft. Plane agenda Matutina, vel Vefpertina

R
 4- » (66) &-*

DELENID0 BELEBSS.
LXVL

non tranfeat aliquando, nifi invltimoper ordinem Oratio Dominica

omnibus audient.bus dicatur a Priore , propterfcandalorumfpinas,

quae oririjolent, vt conuentiper ipfius orationisfponfionem, qua dicunt,

dimitte nobisjicutet nos dimittimus ; purgent fe ab huiusmodi vi-

tio. Ceteris vero agendis vltima pars eius orationis dicatur : vt

abomnibus refpondeatur , fed libera nos a malo. CAPVTXIV.
In natalitiis sanctorvm qvaliter agantvr vigiliae. In
Sanctorum vero feftiuitatibus , vel omnibus folemnitatibus , ficut

R 2
 +H»-+ c 67 )

CAVSA NOSTRAE LAETITIAE.

Lxvir.

diximus Dominico die agendum, ita agatur; excepto quod Pfalmi

aut Antiphonae, vel Lectiones ad ipfum diem pertinentes, dicantur

Modusautem fupra fcriptus teneatur. CAPVT XV. Allelvia

qvibvs temporibvs dic atvr. ASancto Ptifcha vsque adPenteco-
ftenfme intermiffione dicatur Alleluia, taminPfalmis, quamRefpon-
firiis. A Pentecofte autem vsque ad caput Quadragefimae omni-
bus noctibus cum fex pofterioribus Pfalmis tantum ad Nocturnas

dicatur. Oil3 i vero Dominica extra Quinquagefimam Cantica Ma-

«
R
 c 6$ ) <#~a-#
'

SERVITVTI SACRA.
LXVUL

tutini, Prima, Tertia,Sexta,Nonaque,cum Alleluiadicantur: Ve-

fpera vero cum Antiphona: Refponforiaveronunquamdicantur
cumAlleluia,nifiaPafcha vsqueadPentecoften. CAPVT XVI.
QvALITER DIVINA OPERA PER DIEM AGANTVR. Vt Cltt PrOpbetU:
Septies in die laudem dixi tibi. Quifeptenarius Jacratus numerus a
nobisfic implebitur.fiMatutini, Primae, Tertiae, Sextae,
Nonae,
Vefperae, Completoriique temporenofiraeferuitutisofficiaperfolua-

mus, quia de bis boris diumis dixit : Septies in die laudem

dixi tibi.
 <$-«&-©• C 69 ) #-<

I
SPONSVS VENSTJ
LXIX.

Nam de nocturnis Vigiliis idem ipfe Propbeta ait : Media noctejur-

gebam ad confitendum tibi. Ergo his temporibus referamus laudes
Creatori noftro fuper iudicia iuftitiae fuae; id eft, Matutinis,

Prima, Tertia, Sexta, Nona, Vefpera, Completorio , et noctefur-

gamus adconfitendum ei. CAP VT XVII. Qvot psalm i per eas-
dem horas canendi svnt. Iam deNocturnis, velMatutinisdi-
geffimus ordinem pfalmodiae : nunc de fequentibus Horis videa-
mus. Prima hora dicantur Pfalmi tres, fingillatim etnon fub vna

J
-.
 i~^—$» C 70 ) #-a-^

FORTIORI FORTIORA.
LXX,

Gloria. Hymnus eiusdem Horae, poft Verfum Devs in adiutorium

meum intende ; antequam Pfalmi incipiantur. Poft expletionem ve-
ro trium Pfalmorum, recitetur Lectio vna, Verfus, etKyrie elei-

fon , et miffae fint. Tertiavero,Sexta, etNona, eodem ordinece-

lebretur Oratio, ideft Verfus, Hymni earundem Horarum ter-

ni Pf almi , Lectio, et Verfus, Kyrie eleifon et miffae fmt. Si ma-

:

ior congregatio fuerit , cum Antiphonis: fi vero minar, indirectum

[fullantur. Vefpertina autem fynaxis , quatuor Pfalmis cum An-

S 2
 )

-«©-#> c 71

EZALTAVIT HVMILES.
LXXL

tiphonis terminetur, poft quos Pfalmos Lectio recitanda eft ; in«

de Refponforium, Ambrofianum, Verfus, Canticum de Euangelio ,

Litania, et oratio Dominica , et fiant miflae. Completorium au-

tem trium Pfalmorum dictione terminetur. QuiPfalmi directanei

fine Antiphona dicendi funt. Poft quos Hymnus eiusdem Horae,

Lectio vna , Verfus , Kyrie eleifon , benedictio , et poft MhTae
fiant. CAPVT XVIII. Qvo ordink ipsi psalmi dicendi svnt.
In primis femper diurnis horis dicatur Verfus Devs in adiutori-

S3
 g & » C 7O #—®-&

BEATI, QVI AMBVLANT IN LEGE.

LXXII.

um meum intende , Domine ad adiuuandummefeftina: etGloria.

Inde Hymnus vniuscuiusque Horae. Deinde Prima bora Do-

minica dicenda quatuor capitula Pfalmi centejimi octaui decimu

Reliquis vero horis , id eft Tertia , Sexta , vel Nona , ter-

na capitula fuprafcripti Pfalmi centefimi octaui decimi dicantur.

Ad Primam autem fecundae feriae dicantur tres Pfalmi, id eft,

primus , fecundus , et fextus : et ita per fmgulos dies ad Primam,

vsque adDominicam dicanturperordinemterniPfalmi, vsquead

 #-58?— C73)

IN VIRTVTE TVA.
lxxiil

nonum decimum Pfalmum. Itafane, vt nonus Pfalmus, etfeptimus

decimus diuidantur in binas Glorias. Et fic fiat, vt ad vigilias Do-

mhiica femper a vicejimo incipiatur. Ad Tertiam vero, Sextam,
et Nonam fecundae feriae nouem capitula ,
quae refidua funt de
centefimo decimo octauo Pfalmo, ipfa terna per easdem Horas

dicantur. Expenfoigitur Pfalmo centefimo octauo decimo duobus

diebus; id eft Dominico, et fecunda feria: tertia feriaiamad

Tertiam, Sextam, velNonam pfallantur terni Pfalmi a cente-

 «0-H&— ©• C 74 )

ASCENDENDO BESCENDENBO. ,

LXXIV.

fimo nono decimo vsque ad centefimum vicefimum

feptimum; id
eft Pfalmi nouem. guique Pfalmi
femper vfque ad Dominicam
pereasdem horas itidem repetantur. Hymnorum nihilominus,
Lectionum, vel Verfuum difpofitione vniformi, cunctis diebus
feruata. Et ita fcilicet, vt femper Dominica a centefimo octauo
decimo incipiatur. Vefpera autem quotidie quatuor Pfalmorum
modulatione canatur. Qui Pfalmi incipiantur a centefimo nono
vsque ad centefimum quadragefimum feptimum:
exceptis his qui

T 2
 <$—$g?- ( 75 ) #-^-#

DFVTSVM GEMINAT.
LXXV.

in diuerfis Horis ex eisfequeftrantur; ideft a centefimo feptimo

decimo vsque ad centefimum vicefimum feptimum, et centefi-

mo tricefimo tertio, et centefimo quadragefimo fecundo. Reliqui

omnes in Vefpera dicendi funt. Et quia minus veniunt tres Pfal-

mi : ideo diuidendi fiint ,

qui in numero fuprafcripto fortiores in-

ueniuntur : id eft centefimus tricefimus octauus , et centefimus

quadragefimus tertius, etcentefimusquadragefimusquartus. Cen-

tefimus vero fextus decimus, quia paruus eft, cum centefimo quin-

T 3
 s ta & c 76 ) #-&—$

t REPETANTVR QVOTBDIE.
LXXVI.

to decimo coniungatur. Digefto ergo ordine Pfalmorum Vefper-

tinorum, reliqua, ideft,Lectiones, Refponforia, Hymni, Ver-
fus, vel Cantica, ficut fupra taxauimus, impleantur. AdCGmpkto-
rium vero iidem P/hlmi repetantur quotidie; id efl quartus, nona-

gejimus , et centejimus trige/imus tertius. Difpofito ordine pfal-

modiae diurnae , reliqui omnes Pfalmi, qui fuperfunt, aequaliter

diuidantur in feptem noctium VigiLias, partiendo fcilicet, qui inter

eos prolixiores funt Pfalmi , et duodecim per vnam quamque con-

 - C 77 ) #-H8h-#

nvlla bies sine lenea.

lxxve

ftituantur noctem. Hoc praecipue commonentes, vtficuiforte

haec diftributio Pfalmorum difplicuerit, ordinet, fi meliusaliter

judicauerit : dum omnimodis id attendatur , vt omni hebdomada

Pfalterium ex integro, numero centum quinquaginta Pfalmorum

pfallatur, et Dominico diefemper a capite repetatur ad Vigilias:

quia nimis iners deuotionis fuae feruitium oflendunt monacbi , qui

minus a Pfilterio cum Canticis confuetudinariis per feptimanae

circulumpfallunt : cum legamus fanctos Patres noftros vno die hoc

V
 <£•—«&—©• ( 78 )

SVFER BONOS, ET MALOS.

LXXVDX

ftrenue impleuifle , quod nostepidivtinam feptimana integra per-

foluamus. CAPVT XIX. De disciplina psallendi. Vbique
credimus diuinam effe praefentiam , et oculos Domini in omni locofpe-

culari bonos et malos : maxime tamen bocfne aliqua dubitatione cre-

damus , ciim ad opus diuinum a/Jiftimus. Ideo femper memoresfi-

mus, quod ait Propheta: Seruite Domino in timore. Et iterum,
Pfallite fipienter. Et in confpectu Angelorum pfallam tibi. Er-
go confideremus , qualiter oporteat nos in confpectu diuinitatis,

V 2
 # fr fr C 79 ) #-'

VI3 GEMINATA TRAHIT.

LXXIX.

et Angelorum eiusefle: etfic ftemus ad pfallendum, vt mensno-

ftra concordet voci noftrae. C AP VT XX. De reverent i a ora-
tionis. Sicum hominibus potentibus volumus aliqua fuggerere,

nonpraefumimusnificumhumilitate, et reuerentia : quantomagis

Domino Deo vniuerforum cumomni humilitate, et puritatis deuo-

tione fupplicandum eft? Et nonin multi loquiojed in puritate cor-

dis , et compunctione lacrymarum nos exaudiri fciamus. Et ideo

breuis debet eife , et pura oratio , nifi forte ex aifectu infpirationis

v 3
 •#—«&- c so ) & a < •&

TE NAEVO.
LXXX.

diuinae gratiae protendatur. In Conuentu tamen omnino breuietur

oratio ; et facto figno a Priore, omnes pariter furgant. CAPVT
XXLDedecanis monasterii. Si maior fuerit Congregatio,?//-

gantur de ipfis fratres boni teftimonii, etfanctae conuerfitionis ,

et conftituantur Decani : qui follicitudinem gerant fuper Decani-

as fuas in omnibus, fecundum mandata Dei, et praecepta Abba-

tis fuL Qui Decani tales eligantur, in quibus fecurus Abbas partia-
tur onerafua. Et non eligantur per ordinem , fed fecundum vitae
 <$-&—& C 8i )

OBEST, NON PRODEST,

LXXXI.

meritum, et fapientiae doctrinam. Quique Decani fi ex eis aliqua

forte quis inflatusfuperbiarepertusfuerit reprebenfibilis , correptus

femel, et iterum, et tertio^fiemendare noluerit, deiiciatur: etal-

Et de Praepofito eadem
ter in loco eius, qui dignus eft , fubrogetur.

conftituimus. CAPVTXXII. Qvomodo dormiAnt monachi.

Singuli per fingula lecta dormiant. Lectifternia pro modo conuer-
fationis fecundum difpenfationem Abbatis fui accipiant Si poteft

fieri, omnes in vno loco dormiant: fi autem multitudo non finit;

X
 -# C 82 ) ^-

ET NOCTE TENVISSE IWAT.

lxxxe

deni, aut viceni cum Senioribus, qui fuper eos folliciti fint,

paufent. Candela iugiter in eadem cella ardeatvsque mane. Ve-

ftiti dormiant , et cincti cingulis, autfunibus; et cultellos fuos

ad latus fuum non habeant, cum dormiunt, ne forte per fomni-

um vulnerentur dormientes: et vtparatijintmonachifemper; et

facto Jigno absque mora furgentes feftinent inuicem fe praeuenire

ad opus DEI, cum omni tamen grauitate , et modeftia. Adole-

fcentiores fratresiuxta fe non habeant lectos, fed permixti cum

X 2
 C 83 ) -&•

ADMONENDVM, OBIVRGANDVM.
LXXXIfl.

Senioribus. Surgentes vero ad opus Dei , inuicem fe moderate

cohortentur propter fomnolentorum excufationes. CAPVT
XXHL De excommvnicatione cvlparvm. Siquis frater con-

tumax , aut inobediens, aut fuperbus, aut murmurans, vel in cili-

quo contrarius exiftens fanctae regulae, et praeceptis Seniorum

fuorum contemptor repertus fuerit : hicfecundum Domini prae-
ceptum admoneatur femel, et fecundo fecrete a Senioribus fuis.

Si non emendauerit, obiurgetur publice coram omnibus. Si vero

x 3
 #-©—©• C 84 )

SVNT IVSTA SALVTI.

LXXXIV

neque ficcorrexerit, fi intelligit, qualis poenafit, excommunica-

tioni fubiaceat. Si autem improbus eft, vindictae corporali fujb-

datur. CAPVT XXIV Qvalis debeatessemodvsexcommv-

nicationis. Sccimdiimmodum ciripae, excommunkationis veldi-

fciplinae menfura debet extendi. Qui culparum modus in Abbatis

pendeat iudicio. Siquis tamen frater inleuioribus culpis inUenitur,

a menfae participatione priuetur. Priuati autem a menfae con-

fortio , ifta erit ratio : vt in Oratorio Pfalmum , aut Antipho-
 f-H&-# ( 85 )

r
CONGRVA, NON OMNIA.
LXXXV

nam non imponat , neque Lectionem recitet vsque ad fatisfa-

ctionem. Refectionem autem cibi poft fratrum refectionem folus

accipiat. Vt fi verbi gratia fratres reficiunt fexta hora, ille

frater nona; fi fratres nona, ille vefpera, vsque dumfatisfa-

ctione congrua veniam confequatur. CAPVT XXV De gra-

vioribvs cvlpis. Is autem frater, qui grauioris culpae noxa
tenetur, fufpendatur a menfa fimul, et ab Oratorio. Nullus ei

fratrum in vllo iungatur confortio neque in colloquio. Solus

x^
 <k O § ( 86 ) | -
:

ft ft

SALVO SPSRITV.

LXXXVI.

fitad opus fibi iniunctum, perfiftensin poenitentiae luctu,fciens il-

lam terribilem Apoftoli fententiam dicentis, traditum huiusmodi

hominem Satanae in interitum carnis, vt fpiritus faluus Jit in die Do-
mini. Cibi autem refectionem foluspercipiatmenfura,vel hora,qua
praeuiderit Abbas ei competere. Nec a quoquam benedicatur tran-
feunte , nec cibus, qui ei datur. CAP VT XXVT. De iis , qvi

SINE IVSSIONE ABBATIS IVNGVNTVR EXCOMMVN I C AT I S. Si-

quis frater praefumpferit fine iuflione Abbatis fratri excom-

Y 2
'<•
 #-«&-# ( 87 ) <H9h-#

MALE HABENTBBVS.
LXXXVII.

municato quolibet modo fe iungere, aut loqui cum eo, vel

mandatum ei dirigere ; fimilem fortiatur excommunicationis

vindictam. CAPVT XXVII. Qvaliter debeat abbas sol-

LICITVS ESSE CIRCA EXCOMMVNICATOS. OmJli folUtitudim

curam gerat Abbas circa delinquentes fratres: quia non eft opus

fanis medicus, fed male habentibus. Et ideo vti debet omni

modo, vt fapiens medicus, immittere quafi occultos confola-

tores fympectas, id eft, feniores fapientes fratres, qui quafi

v 3
 -#-$• C 88 ) -H&—#

cvram, non tyrannsbem.

lxxxviu.

fecrete confolentur fratrem fluctuantem, et prouocent eum ad

humilitatis fatisfactionem. Et confolentur eum, ne abundan-
tiori triftitia abforbeatur: fed ficut ait idem Apoftolus, con-
firmetur in eo caritas ; et oretur pro eo ab omnibus. Magno-
pere enim debtt follicitndinem gerere Abbas : et omnifagacitate,

et induftria citrare, ne aliquam de ouibus fibi creditis perdat.

Nouerit enim fe infirmarum curam fufcepiffe animarum, non

fuper fanas tyrannidem- et metuat Prophetae comminatio-
 o fr c 89 ) «#~-a-#

PIVM EXEMPLVM.
LXXXIX,

nem, per quem dicit Devs : quodcraflumvidebatis, aflumeba-

tis: etquoddebile erat, proiiciebatis. Et Paftoris boni pium imi-

tetur exemplum; qui relictis nonaginta nouem ouibus in montibus,

abiit vnam ouem ,

quae errauerat , quaerere: cuius infirmitati in

tantum compaffus eft; vt eam infacris humeris Jiiis dignaretur

imponere ,et ficreportare ad gregem. CAPVT XXVIII. De ns,

QVI SAEPIVS CORREPTI NON EMENDAVERINT. SiquiS frater

frequenter correptus pro qualibet culpa, fi etiam excommunica-

 h|M©-^ C 90 )

AXVS EST.
xc

tus non emendauerit, acrior eiaccedat correptio; id eft, vt verbe-

rum vindicta in eum procedat Quodfi nec ita correxerit , aut forte

(quod abfit) in fuperbiam elatus etiam defendere voluerit opera fua,

tunc Abbasfaciat, quodfapiens medicus. £i exhibuit fomenta , fi

vnguenta adbortationum , fi medicamina Scripturarum diuinarum,

fi ad vltimum vftionem excommunkationis , vel plagas virgarum ,

etiam fi viderit nihilfuam praeualere induftriam ; adhibeat etiam

( quod maius eft ) fuam, et omnium fratrum pro eo orationem:

Z 2
 ft—®— ©» C 90 # • $

AVFERENDVM.
XCI.

Vt Dominus, qui omnia poteft, operetur falutem circa infirmum

fratrem. Quodfi neciflo modo fanatus fuerit : tunc iam vtatur

Abbasferro abfcijfwnis, vt ait Apoftolus: Auferte malum ex vo-
bis. Etiterum: Infidelis fi difcedit, difcedat: ne vna ouis mor-
bida omnem gregem contaminet. CAPVT XXIX. Si debe^nt
ITERVM RECIPI FRATRES EXE VNTES DE MONASTERIO. Frater, qui prO-
prio vitioegreditur, autproiicitur demonafterio; fi reuerti volue-

rit, fpondeat prius omnem emendationem vitii, pro quoegreiTus

Z3
 C 92 ) «$—*&-
H»

iwbntvti svnt salvti.

xcii.

eft: etficin vltimo gradu recipiatur, vt ex hoc eius humilitas

comprobetur. Quodfi denuo exierit , vsque tertio ita recipiatur.

Iampoftea fciatomnem fibi reuerfionis aditum denegari. CAPVT

XXX. Depverisminoriaetate.qvalitercorripiantvr, Om-
nis aetas , vel intellectus proprias debet habere menfuras. Ideoqne

qnoties pneri , vel adolefcentiores aetate , aut qui minus intelli-

gere poffunt , quanta poenafit excommunicationis ; hi tales dum

delinquunt, aut ieiuniis nimiis affligantur , aut acribus verberibus
 ,

«$-©-#• C 93 ) #"

SE CVSTODIANT, QVT CVSTODIVNT,

xcni.

coerceantur , vt fanentur. C APVTXXXI. De cellerario mona*

steru, qvalis siT. Cellerarius monaflerii eligatur de Congregatio-

ne,fipiens ,maturis moribus ,fobrius , nonmultumedax, non elatus,

non turbukntus , non iniuriofus , non tardus, nonprodigus, fed

timens DEVM, qui omniCongregationiJtt Jicut pater. Curam ge-

rat de omnibus : fine iufTione Abbatis nihil faciat. Quae iubentur
cuftodiat : fratres non contriftet Si quis frater ab eo forte ali-

qua irrationabiliter poftulat, non fpernendo eum contriftet, fed

Aa
 C 94 ) #-®-#
=1

QVANTA CVRA! QVANTA RATIO!

XCIV.

rationabiliter cum humilitatemalepetenti deneget. Animamfuam

cuftodiat, memor femper illud Apoftolicum, quia, qui bene

miniftrauerit , gradum bonum fibi acquirit. Infirmorum, infan-

tium, hofpitum, pauperumque cum omnifollicitudine curamgerat,

Jcknsjine dubio ,
quiapro bis omnibus in die iudicii rationem red-
diturus eft. Omnia vafa monafterii, cunctamque fubftantiam , ac fi

altaris vafa facrata confpiciat. Nihil ducat negligendum ; neque

auaritiae ftudeat, neque prodigus fit aut extirpator fubftantiae mo-

Aa 2
*
 #-$8H-# C 95 ) -SSMJ-

SI NON HABftS, BA QVOD HABES.

cxv.

nafterii: fed omnia menfurate faciat, et fecundum iufiionem Ab-

batis. Humilitatem ante omnia habeat: et cuijubftantia non eft, quae
tribuatur , fermo rejponjionis porrigatur bonus, vtfcriptum eft:
Sermo bonusjuper datum optimum- Omnia, quae ei iniunxerit Ab-
bas , ipfa habeat fub cura fua : a quibus prohibuerit , non praefumat.
Fratribus conftitutam annonam fine aliquo typo, velmbra-of-
ferat, vt non fcandalizentur , memor diuini eloquii , quid merea-
tur, qui fcandalizauerit vnum de pufillis. Si Congregatio maior

Aa 3
 «#-- e-# C 9^ } ^ '
O fo

OMNI NON CONVENIT OMNE.

xcvi,

fuerit, folatia ei dentur, a quibusadiutus, etipfeaequoanimoim-

pleat officium fibi commiffum. Horis competentibus dentur , quae

dandafunt,etpetantur, quaepetendafimt : vtnemoperturbetur, ne-

que contriftetur indomo DEI. CAPVTXXXII.De ferramentis,

velrebvsmonasterii. Subftantiaemonafteriiin ferramentis velve-
ftimentis, feuquibuslibetrebusprouideatAbbasfratres, dequorum
vita, et moribus fecurus fit: et eis fingula, vt vtile iudicauerit, confi-

gnet cuftodienda, atque recolligenda. Ex quibus Abbas breuem te-

 #-*§?-# C 97 ) $ &.~fr

RELIQVIMVS OMNIA,
XCVJI.

neat: vtdumfibi inipfa aflignata fratres viciflim fuccedunt;fciat,

quid dat, aut quid recipit. Si quis autem fordide, aut negligenter res

monafterii tractauerit,corripiatur: fi non emendauerit, difciplinae

regulari fubiaceat. CAP VT XXXIII. Si qvid debeant monachi
proprivm harere. Praecipue boc vitium peculiare radicitus am-
putandumeftdemonafterio, ne quis praefumat aliquid dare, aut acci-
peirjine iujjione Abbatis, neque aliquidbabere proprium, nullam omni-

no rem: neque codicem\neque tabulas,nequegrapbiumfednibilomrimo:

B b
 #-$8?-^ C 98 ) -(-
DELEANTVR DE LSBRO VIVENTIVM.
xevni.

quippequibusneccorporafua, nec voluntates licet haberein pro-

priapoteftate. Omnia vero neceflaria a PatreMonafteriifperare;
nec quicquam liceat habere, quod Abbas non dederit, aut permiferit.
Omnia que omnibusfint commimia,vt fcriptum eli: nec quisquam
fuumaliquiddicat, aut praefumat. Quod fi quisquam huic nequiffimo
vitio deprehenjus fuerit delectari, admonitus /emel, et iterum: fi
non emendauerit , coneptioni fubiaceat. CAPVT XXXIV. Si
OMNES AEQVALITER DEBEANT NECESSARIA ACCIPERE. SiCUt

B b 2
 C99)

FROVT OPVS.
XCIX.

fcriptum eft: Diuidebatur fingulis, prout cuique opus erat: vbi

(
non dicimus, vt perfonarum 'quod abfit J acceptio Jit, fed infirmi-

tatum conftderatio. Vbiqui minus indiget, agat DEOgratias, et

non contriftetur : qui vero plus indiget , humilietur pro infirmitate,

et non extollatur pro mifericordia : et ita omnia membra erunt

inpace. Anteomnia, ne murmurationis malum pro qualicunque
caufa in aliquo qualicunque verbo, vel figniiicatione appareat.

Quodfi deprehenfus fuerit , diftrictiori difciplinae fubdatur.

B b 3
 &

—£. c ioo ) •$-- «a—

ALIVS PER AIXVM,

CAPVT XXXV. Deseptimanariiscoqvinae. Fratres Jibi

inukem feruiant , vt nulhis excufetur a coquinae ojficio : nifi aut

aegritudine, aut in caufagrauis vtilitatis quis occupatusfuerit: quia

exindemaior merces, et caritas acquiritur. Imbecillibusautem pro-

curentur folatia , vt non cum triftitia hoc faciant ; fed habeant

omnes folatia fecundum modum Congregationis , aut pofitio-

nem loci. Si maior Congregatio fuerit, Cellerarius excufetur a

coquina, vel fiqui, vt diximus, maioribus vtilitatibus occupantur.
 M > ( i°i ) «#-«-#

MVNDA PLACENT.
CL

Ceteri fibi fub caritate inuicem feruiant EgreJJurus defeptima-

na , Jabbato munditias faciat. Lintea, cum quibusjibi fratresmanus,

aut pedes tergunt , lauet. Pedes vero tam ipfe, qui egreditur,

quam ille, qui intraturus eji, omnibus lauent. Vafa minijierii fui

munda, etfanaCellerario reconfignet. Qui Cellerarius itemintranti

confignet: vt fciat, quid dat, aut quid recipit. Septimanarii au-

tem ante vnam horam refectionis, accipiant fuper ftatutam an-

nonam fingulos biberes, et panem : vt hora refectionis fine mur-

Cc
 C 102 ) #—«&—i»

FEVIS VT INITIVM.

Cli

muratione , et graui labore feruiant fratribus fuis. In diebus au-

tem folemnibus vsque ad Miflas fuftineant. Intrantes autem , et

exeuntes bebdomadarii in Oratorio mox Matutinis finitis Domi-

nica , omnium genihus prouoluantur , poftulantes pro fe orari.

Egrediens autem de feptimana dicat hunc verfum: Benedi-

ctus es Domine Devs, qui adiuuifti me, et confolatus es me.

Quo dicto tertio accipiat benedictionem egrediens. Subfequatur

ingrediens, et dicat: DEvsin adiutorium meumintende, Domine

Gc 2
 $
>
& & C 103 ) #-<©--§'

IBEM IN ALHS.
cm.

ad adiuuandum me feftina. Et hoc idem tertio repetatur ab omni-

bus. Et accepta benedictione, ingrediatur. CAPVT XXXVI.
De infirmis fratribvs. Infirmorum cura ante omnia, etfuper

omnia adhibenda eft, vtjicut reueraCbrifto, itaeisjeruiatur ; quia

ipfe dixit: infirmus fui, etviftaftisme. Et Quod feciftis

,
vni de

bis minimis meis , mibifeciftis. Sed et ipfi infirmi confiderent, in ho-

noremDEi fibiferuiri: et non fuperfluitate fua contriftent fra-

tres fuos feruientes fibi; qui tamen patienter portandi funt: quia

Cc £
 3 ft fr C 104 ) ft-Hft-f'

REMISSIO REPARATIO.
CIV.

de talibus copiofior merces acquirifur. Ergo cura maxima fit

Abbati, ne aliquam negligentiam patiantur. Quibus fratribus in-

firmis fit cella fuper fe deputata, et feruitor timens Devm, et

diligens, ac follicitus. Balnearum vfus infirmis, quoties expe-

dit, offeratur; fanis autem, et maximeiuuenibus, tardius con-

cedatur. Sed et camium efus infirmis, omninoque debilibus pro re-

paratione concedatur. At vbi meliorati fuerint , a camibus more fh

lito omnes abftineant. Curam autem maximam habeat Abbas, ne

 C 105)

AB MOBVLVM.
cv.

a Cellerariis, autferuitoribus negligantur infirmi: quia ad ipfum

refpicit ,
quicquid a difcipulis delinquitur. CAPVT XXXVII.
De senibvs, vel infantibvs. Licet ipfi natwra bumana tra-

batur ad mifericordiam in bis aetatibus , fenum videlicet, et infan-

tum; tamen et regulae auctoritas eis profpiciat. Confdereturfem-

per in eis imbecillitas , et nullatenus eis diftrictio regulae teneatur

inalimentis: fed fit in eispia confideratio , et praeueniant boras

canonicas. CAPVT XXXVIII. De hebdomadario lectore.

Dd
 #-a—#> c 106 }

PASCITVR VTROQVE.
CVI.

Menfis fratrum edentium lectio deejje non debet: nec fortuito

cafu, qui arripuerit codicem, legere audeat ibi; fed lecturus

tota hebdomada, Dominica ingrediatur. Qui ingrediens poft

Miflas, et Communionem petat ab omnibus pro fe orari, vt
auertat ab ipfo Devs fpiritum elationis. Et dicatur hic verfus in

Oratorio tertio ab omnibus , ipfo tamen incipiente : Domine la-

bia mea aperies, etos meum annunciabit laudem tuam. Et ficac-

cepta benedictione ingrediatur ad legendum. Summumque fiat fi-

Dd 2
 «$— 5©-^ ( 107 ) -^-#

sajspivs aptandv
cvii.

lentium admenjam, vt nullius mujjitatio , velvox, nijijoliusle-

gentis ibi audiatur. Quae vero neceflaria funtcomedentibus, et

bibentibus, fic fibi viciffim miniftrent fratres, vt nullus indigeat

petere aliquid. Si quid tamen opus fuerit , fonitu cuiuscunque fi-

gni potius petatur, quam voce. Nec praejumat ibi aliquis de ipja
Jectione , aut aliunde quicquam requirere, ne detur occafio: nifi

forte Prior voluerit pro aedificatione aliquid breuiter dicere.

Frater auem hebdomadarius accipiat mixtum , priusquam inci-

Dd 3
 <fM8Mt> C 108 )

QVANTVS APPARATVS!
cvm.

piat legere propter Communionem fanctam , et ne forte graue

fit ei ieiunium fuftinere. Poftea autem cum coquinae hebdoma-

dariis, et feruitoribus reficiat. Fratres autem non per ordinem
legant, aut cantent, fed qui aedificent audientes. CAP VT XXXIX.
De mensvra ciborvm. Sufjicere credimus ad refectionem quo-
tidianam tam Sextae, quamNonae, omnibus menfis cocta duopul-

menturia propter diuerforum infirmitates: vtforte, qui ex vno

non potuerit edere , ex alio reficiatur. Ergo duo pulmentaria cocta

 C I0 9 ) -h@MS>

cix.

fratribus omnibus fufficiant: et fi fuerint vnde poma, aut nafcentia

leguminum, addatur et tertium. Panis libra vna propenfa fuf-

ficiatindie, five vna fitrefectio, fiue prandii, et coenae. Quodfi

coenaturi funt, de eadem libra tertia pars a Cellerario referuetur

reddenda coenaturis. Quod /i labor forte factus fuerit maior, in

arbitrio, et poteftate Abbatis eiit , ft expediat , aliquid augere, re~

mota prae omnibus crapula, et vt nunqnam Jubripiat monacbo

indigeries: quianihilficcontrariumeftomniChriftiano, quomodo

Ee
 C no)

BONA FERCVLA SANIS.

cx.

crapula , ficut ait Dominus nofter: videte, ne grauenturcorda ve^

ftra in crapula. Puerisvero minori aetate, non eadem feruetur

quantitas, fed minor, quam maioribus , feruata in omnibus par-
citate. Carniumvero qimdrupedum omnino ab omnibus abflinentur
comeftio, praeter omnino debiles, et aegrotos. CAPVT XL. De
mensvra potvs. Vnusquisque proprium habet donum ex Deo:
alius fic, alius vero fic. Et ideo cum aliqua fcrupulofitate a no-

bis menfura victus aliorum conftituitur. Tamen infirmorum con-

Ee 2
 &-®H> c iiO #-a-#
Oem

NEMO PERSVADENDVS ?

cxr.

tuentes imbecillitatem , credimus hemimim viniperjingulosfuffice-

reper diem. Quibus autem donat DEVS tolerantxam abflinentiae,

propriam fe habituros mercedemfciant. Quod fi , aut loci necefli-

tas, vel labor , aut ardor aeftatis ampliuspopofcerit, in arbitrio

Prioris confiftat, confiderans in omnibus , nefubrepatfatietas, aut

ebrietas licet legamus,

: vinum omnino monacborum nonejje: fedquia
nojiris temporibus id monachis perfuaderi non potejf, faltim vel hoc

confentiamus , vt non vsque ad fatietatem bibamus , fedparcius:

Ee 3
 #

-§©—€ ( H2 ) —«©—

BONA MEXTA MALIS.

CXIL

quia wffww apoftatare facit etiam fapientes. Vbi autem loci ne-

cefiitas expofcit , vt nec fuprafcripta menfura inueniri poffit,

fed multo minus, aut ex toto nihil, benedicant Devm, quiibi

habitant, et non murmurent. Hoc ante omnia admonentes , vt

absque murmurationibus fint. C APVT XLI. Qvievs iioris opor-
teat reficere fratres. A fancto Pafcha vsque ad Penteco-
ften, ad Sextam reficiant fratres, et ad feram coenent. A Penteco-
fte autem tota aeftate (fi labores agrorum non habent monachi, aut
 O $> C XI 3 ) & <* fr

TEMPERAT TEMPORA.
cxni.

nimietas aeftatisnon perturbat) quarta, etfextaferia ieiiment vs-

que ad Nonam: reliquisvero diebus ad Sextam prandeant. Quae

prandii Sexta, fi opera in agris babuerint, aut aeflatis feruor nimius

fuerit, continuanda erit: et in Abbatisfitprouidentia. Et fic omnia

temperet, atque difponat, qualiter et animaefaluentur, et quodfaciunt

fratres , absque iufla murnniratione faciant. Ab Idibus autemSe-

ptembris vsque ad caput Quadragefimae, ad Nonamfemper reficiant.

ln Quadragefima vero vsque ad Pafcba, ad Vefperam reficiant.

Ff
I
 )

$ » » t ( 114

OMNIA TVTA MANENT.

CXIV.

Ipfa tamen Vefpera fic agatur, vt lumine lucernae non indigeant re-
ficientes: fed luce adhuc diei omnia confummentur. Sed et omni tem-
pore, fiuecoenae, fiuerefectionishorafictemperetur, vt cum lu-

ce fiant omnia. CAPVT XLII. Vt post completorivm nemo

loqvatvr. Omni tempore Jilentio debent ftudere monacbi, maxi-
me tamennocturnis boris. Et ideoomni tempore, fiue ieiunii, fiue

prandii,fitempus fuerit prandii, mox vt furrexerint a coena, fe-

deant omnes in vnum, et legat vnusCollationes, vel Vitas Pa-

Ff 2
 -5§J-^ (ii5) «$-«©—©.

QVANTVM PERMITTIT.
cxv.

trum , aut certe aliquid , quod aedificet audientes ; non autem

Eptaticum, aut Regum: quia infirmis intellectibus non erit vtile

illa hora hanc Scripturam audire: aliis vero horis legantur. Si

autem ieiunii diesfucrint, dicta Vefpera paruo interuallo mox

accedavt ad lectioncm Collationum , vt diximus ; et lectis quatuor,

aut quincue foliis , vel quantum hora permittit , onmibus in vnum

occurentibus per banc moram Jectionis. Si quis forte in ajfignato

flri commijfo fuerit occupatus,occurrat. Omnesergoinvnumpofiti

Ff 3
 «$—«&-£• C utf ) «§-- a-#

S5NT VJLT2MA ONGVAE.

cxvr.

compleant : et exeuntes a Completoriis nulkfit licentia denuo cui-

qv.am loqui aliquid. Quodji inuentus fuerit quisquam praeuaricari

hmc taciturnitatis regulam, grauiori vindictae fubiaceat: exce-
pto fi neceflitas hofpitum fuperuenerit , aut forte Abbas aliquid

iufferit. Quod tamen et ipfum cum fumma grauitate, et mode-

ratione honeftiflime fiat. CAPVTXLIII. De iis, qvi ad opvs
dei, vel ad mensam tarde occvrrvnt. Ad horam diuini

officii mox vt auditum fuerit fignum , relictis omnibus, quae-

 <S> j> ( 117 )

PARS OPTIMA MENTIS.

CXVIL

libet fuerint in manibus, iiimma cum feftinatione curratur; cum

grauitate tamen , vt non fcurrilitas inueniat fomitem. Ergo nihil

operi DElpraeponatur. Quod fiquis ad Nocturnas Vigilias poft

Gloriam Pfalmi nonagefimi quarti (quem propter hoc omnino
fubtrahendo, et morofe volumus dici) occurrerit: non ftet in

ordine fuo in choro, fed vltimus omniumftet, aut inloco,quem

talibus negligentibus feorfum conftituerit Abbas,vt videatur ab ipfo,
vel ab omnibus, vsque dum completo Opere DEipublica fatisfa-

I 'I , «I Wl
Gg
 » « a » c n8 ) $ m »

ARCET AB INIVSTIS.

CXVIII.

ctione poeniteat Ideo autem eos in vltimo, autfeorfum iudicauimus

r
deberefiare; vt cifi ab omnibus velpro ipfaverecundiafua emenden-

tur. Nam fi foris Oratorio remaneant , erit forte talis, qui fe aut

recollocet, et dormiat, aut certe fedeat fibi foris, vel fabulis

vacet, et detur occafio maligno: fed ingrediatur intus, vt necto-

tum perdat, et de reliquo emendetur. Diurnis autem horis, qui ad

opus Dei poft Verfum, et Gloriam primi Pfalmi, qui poft Verfum
dicitur, non occurrerit, lege, qua fupra diximus, in vltimoftet nec :

Gg 2
 #-0- C 119 ) <#~H@h-

SERO VENIENT2BVS.
CXIX.

praefumat fociari choro pfallentium vsque ad fatisfactionem : nifi

forte Abbas licentiam dederit permifTione fua : ita tamen, vtfatisfa-

ciat reus ex hoc. Ad menfam autem cui ante Verjum non occurrerit ,

vt Jimul omnes dicant Verfum , et orent, etfib vnoomnes acedant

ad menfam ; quij er negligentiamfuam, aut vitium non occurrerit, vs-
que adfecundam vicempro hoc corripiatur ; Jidenuo non emendauerit,

non permittatur ad menfae communis participationem ,fedfequeflra-

tus a confortio omnium reficiat Jolus ,fublata ei portionefua vini,

Gg3
 <M@M^ C 120 ) -a-#

TEMPORE STATVTO,
cxx.

vsque ad fatisfactionem , et emendationem. Similiter autem pa-

tiatur, qui ad illum Verfum non fuerit praefens, qui poft cibum
dicitur. Nec quisquam praefumat anteftatutam horam, velpoftea
quicquam cibi, vel potus praefumere. Sed et fi cui offertur aliquid

a Priore, et accipere renuerit: hora, qua defiderauerit hoc,

quod prius recufauit, aut aliud omnino nihil percipiat vsque ad

emendationemcongruam.CAPVTXLIV. De iis, qvi excom-
mvnicantvr,qvomopo satisfaciant. Quiprograuioribus culpis
 <E <» fr ( iaO #-^-#

CONTRITVM PLACAT.
CXXI.

ab Oratorio, et a menfa excommunicatur, hora, qua OpusDEI

in Oratoriocelebratur, ante fores Oratorii profiratus iaceat nibil

dicens, ni/i tantum pojito in terracapite, flratus pronus omninm

de Oratorio exeuntium pedibus. Etboc tamdiu faciat , vsque dum
Abbas iudicauerit fatisfactum ejfe*. Qui dum iuflus ab Abbatc vc-
nerit, voluat fe Abbatis, deinde omnium vcftigiis, vt orent
pro eo. Et tunc fi iuflerit Abbas, recipiatur in choro, vel in

ordine, quo Abbas decreuerit: ita fane vt Pfalmum, aut Le-

Hh
 $ '
8» » C 122 ^ jfr- fr fo

, NON
CXXII.

ctionem, vel aliud quid non praefumat in Oratorio imponere,

nifi iterum Abbas iubeat. Et omnibus horis dum completur Opus
Dei ,
proiiciat fe in terra in loco, in quo ftat; etfic fatisfaciat

vsque dum ei iubeat Abbas, vt quiefcat iam ab hac fatisfactione.

Qui vero pro lenibus culpis excommunicantur tantum a menfa,

in Oratorio fatisfaciant : vsque ad iujjionem Abbatis hoc perfi-

ciarrt, vsque dum benedicat , et dicat , fufficit. CAPVTXLV.

Dfi ns, qvi fallvntvr in oratorio. Siquis , dum pronunciat

Hh 2
 #-«&—$• C 123 ) -#•

SFONTE, AVT SNVITE.

CXXIII.

Pfalmum, Refponforium , aut Antiphonam, vel Lectionem, fal-

litur : nifi fatisfactione ibi coram omnibus humiliatus fuerit , ma-

iori vindictae fubiaceat ; quippe qui noluit humilitate corrigere,

quod negligentia deliquit: infantes vero pro tali culpa vapulent.

CAPVT XLVI. De iis , qvi in aliis qvibvslibet rebvs de-

linqv\t nt. Siquis, dum in iabore quouis, in coquina, in cella-

rio , in min ifterio , in piflrino , in horto, in arte aliqua dum laborat,

vel in quocunque locoaliquiddeliquerit, aut fregerit quippiam,

Hh 3
 ;

#-H&—-# ( 124 ) HfMBh-

CVRANBA NON PVBLICANOA.

,

CXXIV.

autperdiderit, vel aliud quidexcelTeritvbivbi: etnon veniens

continuo ante Abbatem, vel congregationem ipfe vltro fatisfecerit,

et prodiderit delictum fuum : dum per alium cognitum fuerit , maio-

ri fubiaceat emendationi. Si animae vero peccati cauja latens fuerit

tantum Abbati, autfpiritualibus Senioribuspatefaciat, quifciant cu-

rarefua et aliena vulnera , nondetegere, et publicare. CAPVT

XLVII. De significanda hora operis dei. Nuncianda hora
Operis Dei dienoctuque
, fit cura Abbati , aut ipfe nunciare: aut
*
 )

#-*&-$> c 125 -§&—$

AVDIENTES AEDIFICET.
cxxv.

tali follicito Fratri iniungat hanccuram, vt omnia horis competen-

tibus compleantur.Pfalmosautem, velAntiphonas poft Abbatem

ordine fuo, quibus iufTum fuerit, imponant. Cantare autem, aut le-

gere nonpraefumat, nifiquipoteft ipfum officium implere, vt aedificen-

tur audientes. Quodcum humilitate, et grauitate, ettremore fiat,

et cuiiujjerit Abbas. CAPVT XLVIU.Deoperemanwmqvo-

tidiano. Otiofitas inimica eft animae. Et ideo certis temporibus

occupari debent fratres in labore manuum ; certis iterum horis in

Ii
 <$-A—& C 126 )

OMNIA TEMFVS HABENT.

CXXVI.

lectione diuina. Ideoque hic difpofitione•credimiis vtraque tempora

ordinari; id eft, vt a Pafcba vsque ad Calendas Octobris maneex-

euntes a prima vsque ad horam pene quartam laborent ,
quod neceffa-
riumfuerit. Ab bora autem quarta vsque adhoram quaffextam kctio-
nivacent. Poft Sextam autem furgentes a menfa, paufent in lectis

fuis cum omnifilentio: autfortequivolueritlegere, fibi fic legat,

vt alium non inquietet. EtagaturNonatemperiusmedianteoctaua

hora: etiterum, quod faciendum eft, operentur vsque ad Vefpe-

Ii 2
 $
«
O 3j> C 127 )

SN SVDORE VVLTVS.
CXXVII.

ram. Si autem neceffltasloci, aut paupertas exegerit , vtadfruges

colligendas perfe occupentur , non contriflentur quia tunc vere mo -

;

nacbifunt,ft labore manuumfuarum viuunt , ficut et Patres noflri

et Apojioli. Omnia tamen menfuratefiantpropterpufillanimes. A

Calendis autem Octobris vsque adcaput Quadragefimae vsque in

horam fecundam plenam lectioni vacent hora fecunda agatur Ter-

:

tia : et vsque Nonam omnes in opus fuum laborent, quod eis iniun-
gitur. Facto autem primo figno horae Nonae, disiungant fe ab

n 3
 <$—m—& c i2 8 ) §—«&—©»

FACTA IVVABVNT.
cxxvm.

opere fuo finguli; et iint parati, dum fecundum fignum pulfaue-

rit. Poft refectionem autem vacent lectionibus fuis, aut Pfalmis.

In Quadragefimae vero diebus a mane vsque ad tertiam plenam

vacent lectionibus fuis, et vsque ad decimam horam plenam ope-
rentur, quod eis iniungitur. Inquibus diebus Quadragefimae ac-

cipiant omnes fmgulos Codices de bibliotheca, quos per ordinem ex

intcgro legant. Qui codices in Caput Quadragefimae dandifunt.
Anteomnia fane deputenturvnus, aut duo feniores, qui circum-
 #-©--©» c 129 ) «$--«&-

QVAE CONVENTIO?
CXXIX.

eant monafterium horis, quibus vacant fratres lectioni: et vi-

deant, ne forte imieniatur frater acediq/iis, quivacet otio, autfabu-

li , et non eft intentus lectioni : et nonfolmnfibi inutilis eft, fed etiam

alios extollit. Hic talisfi (quodabiit)repertus fuerit, corripiatur

femel, et fecundo : fi non emendauerit , correptioni regularifub-

iaceat taliter, vt ceteri timeant. Neque frater ad fratrem iun-

gatur boris incompetentibus. Dominico item die lectioni vacent

omnes : exceptis his , qui variis officiis deputati funt. Si quis ve-

Kk
 «
$ & & C 13° )

BONEC VSXERO,
cxxx.

ro ita negligens, etdefidiofus fuerit, vt non velit, autnonpofiit

meditari, autlegere; iniungaturei opus,quodfaciat, etnon vacet.

Fratribus infirmis, vel delicatis talis opera, aut ars iniungatur,

vt nec otiofi fint, nec violentia laboris opprimantur, vteffugen-
tur. Quorum imbecillitas ab Abbate confideranda eft. CAPVT
XLIX. De qvadragesimae observatione. Ucet omiri tempore
vita monacbi Quadragefimae debeat obferuationem habere: tamen
quiapaucorum eft ifta virtusjdeofuademus iftis diebusQuadragefimae

Kk 2
•

:
 f

<&-$*-& ( 13 o •§-- «&~ ^

r AD SOLITVM P3ENSVM.

CXXXI.

omni puritate vitam fuam cuftodire , omnes pariter negligentias

aliorum temporum hisdiebusfanctisdiluere. Quod tuncdigne fit,

fi ab omnibus vitiis temperemus: orationi cum fletibus, lectioni,

et compunctioni cordis , atque abftinentiae operam demus. Ergo

bis dkbus augeamus nobis aliquid ad folitum penflim feruitutis no-

ftrae, orationes peculiares, ciborum et potus abftinentiam; vt

vnusquisque fuper menfuram fibi indictam aliquid propria volunta-

te cum gaudio fancti Spiritus offerat DEO: id eft fubtrahat

Kk 3
 <&-&-& C 132 ) +-*<-*•

SVBIECTA VALEBVNT.
CXXXII.

corpori fuo, de cibo, depotu,defbmno, de loquacitate , defcur-

rilitate, et cum fpiritualis defideriigaudio fanctum Pafcha expectet.

Hoc ipfum tamen, quod imusquisque offert, Abbatifuofuggerat,
et cum eiusfiat oratione, et voluntate : quia quodfine permijfione Pa-

tris fpiritualis fit , praefumtioni deputabitur, et vanae gloriae,

non mercedi. Ergo cum voluntate Abbatis omnia agendafunt.

Cx^PVT L. De fratribvs, qvi longe ab oratorio labo-

rant , avt in via svnt. Fratres qui omnino longe funt in la-
 8

•#— C 133 ) — <•— #

KESPONDEANT.
CXXXIH

bore , et non poflunt occurrere hora competenti ad Oratorium,

et Abbas hoc perpendit, quia ita eft, agant ibidem Opus DEI, vbi
operantur, cumtremorediuinoflectentes genua. Similiter quiiniti-

nere directifunt, non eos praetereant horae conftitutae :fed vtpojjunt,

agant ibi, etferuitutispenfum non negligant reddere. CAP VT LI.

De FRATRIBVS, QVI NON SATIS LONGEPROFICISCVNTVR. Frater,

quiproquouisrefponfodirigitur,eteadie fperat reuerti ad mona-

fteium: nonpraefumatforismanducare, etiamfiaquouisrogetur:

LI
 g & & C 134 3 <#--a-#

HINC AVFERENDAl
CXXXIV.
1

nifi forte ei ab Abbate fuo praecipiatur. Qucdfi aliter fecerit, ex-

communicetur. CAPVT LII. De oratorio monasterii. Orato-

rium bocjft, quod dicitur : nec ibi quicquam aliiidgeratur , aut conda-
fr/r.ExpletoopereDEi,omnescumfummo filentioexeant, etaga-

tur reuerentia Deo : vt frater , qui forte fibi peculiariter vult orare,

non impediatur alterius improbitate. Sed fi alter vultfibi fortefe-

cretius orare; fimpliciterintret, etoret; nonin clamofavoce, fed

in lacrimis, et intentione cordi.c . Ergoqui fimileopus nonfacit,

<BtBm

Ll 2
 4gr-«@?~$ C 135 ) #-®—#»

VENERAND I.

cxxxv.

non permittatur expletoopcreDEi remorariin Oratorio, ficutdi-

ctumeft,nealiusimpedimentumpatiatur. CAPVTLIII. Dbho-

spitibvs svscipiendis. Omnes fiiperuenientes hofpites tanquam
Chriftus Jiifcipiantur : quia ipfe dicturus eft : hofpesfui, etfujcepiftis

me. Et omnibus congruus honor exhibeatur, maxime domefticis fidei ,

etperegrinis. Vt ergo nunciatus fuerit hofpes, occurratur ei a Prio-

re, vel a fratribus cum omni officio caritatis; et primitus orent pa-

riter: et fic fibi fccientur in pace. Quod pacis ofculum non prius offe-

li 3
 3 & £ c ^ ) ^-a-#

BENE CONVENSVNT.
cxxxvi.

ratur, nifi oratione praemifla, propter illufiones diabolicas. Inipfa

autem falutatione omnis exhibeatur humilitas.Omnibus venientibus,

fiue difcedentibus hofpitibus inclinato capite, vel proftrato omni

corporeinterra, Chriftus in eisadoretur,qui et Mcipitur. Sufcepti

autem bofpites ducantur ad Orationem : et poftea fedeat cum eis Pri-

or,aut cui iuilerit ipfe. Legatur coramhofpite lexdiuina,vt aedifice-

tur : et poft baec omnis exbibeatur bumanitas. Ieiunium a Priore

frangatur propter hofpitem : nifi forte praecipuus fit dies ieiunii,

 <fr-A-fr C i37 ) «*-

NE BESPEXERIS.
CXXXVIL

qui non poffit violari. Fratres autem confuetudines ieiuniorum

profequantur. Aquam in manibus Abbas hofpitibus det : pedes

hofpitibus omnibus tam Abbas, quam cuncta congregatio lauet.

Quibus lotis hunc verfum dicant: fufcepimus Devs mifericordiam

tuam in medio templi tui. Pauperum , et peregrinorum maxime
fufceptiomcurafollicite exhibeatur: quia in ipfis magis Chriftus fu-
fcipitur. Nam diuitum terror ipfe fihi exigit honorem. Coquina

Abbatis, et hofpitum fuper fe fit, vt incertis horis fuperueni-

Mm
 ff qft fr C 138 } #-^-#

INDIGET,
CXXXVIII.

entes hofpites, qui nunquam defunt monafterio, non inquietent

fratres. In quam coquinam ad annum ingrediantur duo fra<

tres, qui ipfum officium bene impleant; quibus, vt indigent,

folatia adminiftrentur, vt absque murmuratione feruiant; etite-

rum quando occupationem minorem habent, exeant, vbi eis

imperatur, in opera. Et non folum in ipfis, fed et in omnibus

officiis moiwfterii ifta Jit confideratio : vt quando indigent, folatia

accommodentur eis: etiterum, quando vacant, obediant impe-

Mm 2
 <er-^-C* C 139 ) 4-4H+

SALVTATIS, PERTRANSL
CXXXIX.

ratis. Item et cellam hofpitum habeat affignatam frater, cuius

animam timor Dei poflidet: vbi fint lecti ftrati fufficienter, et
domus Dei a fapientibus fapienter adminiftretur. Hofpitibus au-

tem , cui non praecipitur , nulktenus Jbcietur neque colloquatur:

fed fi obuiauerit , aut viderit , fahtatis humiliter, vt dictum cft,

et petita benedictione pcrtranfeat ; dicens non licerefibi colloqui

cum bofpite. CAPVT LIV. Si debeat monachvs litteras,

vel aliqvid svscipere. Nullatenus liceat monacho nec a

Mm 3
 *- ( 140 ) s$-flp $
QVI IVS HABET.
CXL.

parentibus fuis, nec a quoquam hominum, nec iibi inuicem litte-

ras , aut eulogias, vel quaelibet munufcula accipere , aut dare fine

praecepto Abbatis. Quod fi etiam a parentibns fuis ei qiiicquam

directum fuerit , non praefumat fufcipere illud, nifi prius indica-

tum fuerit Abbati. Quodfi iufferit fufcipi, in Abbatis Jit potefta-

te, cuiillud iubeat dari: et non contriftetur frater , cuiforte di-

rectum fuerat ; vt non detur occafw diabolo. Qul autem aliter

praefumpferit , difciplinae regulari fubiaceat. CAP VT LV. De

 ,

#-5®-& C 141 ) #-

TEMPORIBVS SVNT APTA SVIS.

CXLI.

vestiario, et calceario fratrvm. Veftimenta fratribus ft*

ciindum locorum qualitatem, vbibabitant, vel aerum temperiem

dentur: quia infrigidis regionibus amplius indigetur, incalidisvero

ininus. Haec ergo confideratio penes Abbatem eft. Nos tamen

mediocribus locis fufficere credimus monachis, perfingulos cu-
cullam, et tunicam: cucullam in hieme villofam, in aeftate pu-

ram, aut vetuftam; etfcapulare propter opera: indumenta pe-

dum ,
pedules , et caligas. De quarum rerum omnium colore, aut

Nn
 ««--«©— C 142 )

RECREAT PAVPERES.
CXLII.
N

groffitudine non caufentur monachi : fed quales inueniri poflimt

in prouincia, qua degunt ; autquodvilius comparari poflit. Abbas

autem de menfura prouideat, vt non fint curta ipfa veftimenta

vtentibus ea, fed menfurata. Accipientes noua y veterafemper red-

dimt in praefenti reponenda in vefliario propter pauperes. Sufficit

enim monacho duas tunicas , et duas cucullas habere propter

noctes , et propter lauare ipfas res : iam quod fupra fuerit , fuper-
fluum efl: , amputari debet. Et pedules , et quodcunque eft vetus

Nn 2
 «S-H©--& C 143 ) 4~®-

PLANIOREM BISCRETIO SVADET.

CXLIIL

reddant, dum accipiunt nouum. Femoralia hi, qui in via diri-

guntur, de veftiario accipiant : quae reuertentes lota ibi reftituant.

Et cucullae et tunicae Jint aliquanto a folito , quas habent, mo-

dice meliores: quas exeuntes in via accipiant de vtfliario, et re-

uertentes reftituant. Stramenta autem lectorum fufficiant matta,

fagum, lena, et capitale. Quae tamen lecta frequenter ab Ab-

bate fcrutanda funt propter opus peculiare, ne inueniatur. Et
fi cui inuentum fuerit, quod ab Abbate non accepit, grauifli-

Nn 3
 1

3 •- » C 144 ) -»

AD V S Q V E.

CXLIV.

mae difciplinae fubiaceat. Et itf hoc vitium peculiare radicitus

amputetur, dentur ab Abbate omnia.quaefunt neceffaria:
idefl,
cuculla, tunica, pedules, caligae, braciie, cultellus, graphium,

acus, mappula, tabulae, vt omnis auferatur neceffitatis excufa-

tio. A quo tamen Abbate femper confideretur illa fententia Actuum

Apoftolorum : quia dabatur fingulis , prout cuique opus erat.

Ita ergo et Abbas confideret infirmitates indigentium, non

malam voluntatem inuidentium. In omnibus autem iudiciis fuis
 ,

<$-H&-^ C *45 ) #-H@H-#

SEMPER APERTA.
CXLV.

Dei retributionem cogitet. CAPVT LVI. De mensa abba-

tis. Menfa Abbatis cum hofpitibus et peregrinis fit femper.

Quoties tamen minus funt hofpites, quos vult de fratribus vo-

care, in ipfius fit poteftate. Seniores tamen vnum, aut duos

femper cum fratribus dimittendum procuret propter difcipli-

nam. C AP VT LVII. De artificibvs monasterii. Artifices

fi funt inMonafterio, cum omni humilitate faciant ipfas artes:

fi permiferit Abbas : quodfi aliquis ex eis extollitur pro fcien-

Oo
 ;

#-&—& ( 146 ) •§r- •#

SVMMA SVMMARVM.
CXLVI.

tia artis fuae , eo quod videatur aliquid coriferre monafterio

hic talis evellatur ab ipfa arte, et denuo per eam non tranfeat,

nifi forte humiliato ei iterum Abbas iubeat. Si quid vero ex

operibus artificum venundandum eft, videant ipfi, per quo-

rum manus tranfigenda funt : ne aliquam fraudem monafterio

facere praefumant. Memorentur femper Ananiae , et Saphirae,

ne forte mortem, quam illi in corpore pertulerunt, hanc ifti,

vel omnes, qui aliquam fraudem de rebus monafterii fecerint, in

Oo 2
X
 B

€r—
w Sg?— c 147 ) ^-a-#

noscitvr ex pvlsv.
cxlvh.

anima patiantur. In ipfis autem pretiis non fubripiat auaritiae ma-

lum : fed femper aliquantulum vilius detur , quam ab aliis faecu-

laribus datur ; vt in omnibus glorificetur Devs. CAPVT LVIH.

De discipline svscipiendorvm fratrvm. Nouiter veniens
quis ad conuerfonem, non eifacilh tribuatur ingreffus: fedfcut
ait Apoftolm : Probate fpiritus , fi ex DEOfunt. Ergo fi veniens
perfeuerauerit pulfans, et illatas fbi iniurias , et difficultatem in-

greflfus poft quatuor, aut quinque dies vifusfuerit patienter portare,

Oo 3
 «S- fr f» C 148 ) «#- a—&

ASPERA, SE23 RECTA.

CXLVIII.

et perfiflere petitioni fuae, annuatur ei ingrefTus; et fit in cella

hofpitum paucis diebus- poftea autemfit in cella nouitiorum,vbi

meditetur, et manducet, et dormiat. Et fenior ei talis depute-

tur, qui aptus fit ad lucrandas animas: qui fuper eum omnino
curiofe intendat, et follicitus fit , fi reuera Devm quaerit, fi

follicitus eftadopus Det, ad obedientiam, ad opprobria. Prae-

dicentur ei omnia dura , et afpera, per quae itur ad DEVM. Si

promiferitde ftabilitatis fuae perfeuerantia, poft duorum menfium

 3 *» ft C 149 ) #-*h-#

AD ARMAI
CXLIX.

circulumlegatureihaecregulaper ordinem, etdicaturei: Ecce

lexjubquamilitarevis: fi potes obferuare , ingredere; fiveronon

potesJiberdifcede.Sizdhucfteterit, tunc ducatur in fupradictam

cellam nouitiorum, et iterum probetur in omni patientia. Et

poft fex menfium circuitum legatur ei regula, vt fciat, ad quod
ingreditur. Et fi adhuc ftat, poft quatuormenfes iterum relega*
tur ei eadem regula. Et fi habita fecum deliberatione promife-

rit fe omnia cuftodire, et cuncta fibi imperata feruare ; tunc fufcipia-

PP
 -*&-©• ( 150 )

SAT DIV TENTARE LICET.

CL.

. /

tur in congregatione fciens legeregulaeconftitutum, quodeiexil-

la die non liceat de monafterio egredi, nec collum excutere de fub-
iugo regulae, quam Jub tam morofa deliberatione licuit aut excu-

fare, aut fufcipere. Sufcipiendus autem in Oratorio coram omnibus

promittat de ftabilitate fua, et conuerfione morum fuorum, et

obedientia coram Deo, et fanctis eius, vt fi aliquando aliter fe-

cerit, ab eo fe damnandum fciat, quem irridet. De qua promif-

fione fua faciat petitionem ad nomen Sanctorum, quorum reliquiae

Pp 2
 #-a-#> c 15 O #-«-#

NON CONFVNDETVR.
CLI.

ibifunt, et Abbatis praefentis. Quam petitionemmanufuafcribat:

aut certe fi non fcit litteras , alter ab eo rogatus fcribat ; et ille

nouitius fignum faciat, et manu fua eam fuper altare ponat.

Quam, dum pofuerit , incipiat ipfe nouitius hunc verfum: Su-

fcipe me Domine fecundum eloquium tuum , et viuam ; et non con-

fundas me ab exfpectatione mea. Quem verfum omnis Congrega-

tio tertio refpondeat, adiungentes, Gloria Patri. Tunc ille fra-

ter nouitius profternatur fingulorum pedibus, vt orent pro eo:

Pp 3
 «$-«— $» C 152 ) <$-&-$

OMNIBVS REOCTIS.
CLU.

et iam ex illa die in Congregatione reputetur. Res, fi quas ha-

bet, aut eroget prius pauperibus, aut facta folemniter donatio-

ne conferat monafterio, nibiljibi refenums ex omnlbus; quippe

qui ex illo die nec proprii corporis poteftatem fe habiturUm fciat.

Mox ergo in Oratorio exuatur rebus propriis , quibus veftitus

eft, et induatur rebus monafterii. Illa autem veftimenta, quibus
exutus eft, reponantur in veftiario conferuanda, vt, fi aliquan-

do fuadente diabolo, confenferit , vt egrediatur de monafterio,

 4M&-& C 153 )

AB AjDOLESCENTIA.
CLItt

quod abfit, tunc exutus rebus monafterii, proiiciatur. Ulam ta-

men petitionemeius, quamdefuperaltareAbbas tulit, non reci-

piat : fed in monafterio referuetur. CAPVT LIX. De filiis no-

BILIVM , VEL PAVPERVM, QVI OFFERVNTVR. Si qillS fotte de YloH-

libus offert filiumfuum DEO in monaflerio, fi ipfe puer minori

aetate eft, parentes eius faciant petitionem, quamfupra diximus.

Et cum oblatione ipfam petitionem, et manum pueri inuoluant in

palla altaris, et fic eum offerant. De rebus autem fuis aut

<?q
 <$ •
& fl »
C 154 ) $ a § <

LAQVEI MORTIS.
CLIV.

/'//
praefenti petitione promittant fuh iure iurando , </m/j nunquam
per fuffectam perfonam, nec quolibet modo ei aliquando aliquid

dent , aut tribuant occajionem habendi. Vel certe fi hoc facere

noluerint, et aliquid offerre volunt in eleemofynam monafterio
pro mercede fua ; faciant ex rebus, quas dare volunt, mo-
nafterio donationem , referuato fibi , fi ita voluerint , vfu-

fructuario. Atque ita omnia obftruantur , vt nulla fufpicio re-

maneat puero , per quam deceptus perire poffit fquod abfitj quod

Qq 2
 -# c 155 ) #-a-#

NIHIL RELAXABITVR.
CLV.

experimento didicimus. Similiter autem et pauperiores faciant

Qui vero ex toto nihil habent, fimpliciter petitiorem faciant,

et cum oblatione offerant filium fuum coram teftibus. CAPVT
LX. DE SACERDOTIBVS, QVI FORTE VOLVERINT IN MONASTERIO HA-
bitare. Siquis de ordme Sacerdotum in momfteriofefufcipi rogaue-

ritjntm quidem eicitius ajjentiatur: tamenft omnino perftiterit in hac

fupplicatione,fciatfc omnem regulae difciplinamferuaturum, necali-

quid ei relaxabitur^vt fttfcutfcriptum Amice ad quidvenifti?

eft:

Qq 3
 #--«©-* ( 156 ) «t-^-i-

NON MALE QVADRANT.

CLVI.

Concedatur eitamen poll Abbatem ftare, et benedicere, aut

Miffas tenere ; fi tamen iufferit ei Abbas : fin alias nullatenus ali-

qua praefumat,y?/>77i yt difciplmae reguhri fuhlitum, etmagisbu-

, :
'

militatis exemph omnibusdet. Et fiforte ordinationis , aut alicuius

rei caufa fuerit in monafterio , illum locum attendat, quando in-

greffus eft in monafterium, non illum , qui ei pro reuerentia Sacer-

dotii conceffus eft. Clericorum autem fiquis eodem defiderio mo-
nafterio fociari voluerit , loco mediocri collocetur. Et ipfe tamen,
 $<& -» C 157 )

SALTANDVM AD MOREM.
CLVU.

fi promittit de obferuatione regulae , vel propria ftabilitate. CA-

P VT LXI. De monachis peregrinis qvaliter svscimantvr.
,

Siquis monacbus peregrinus delonginquis prouinciisfuperuenerit ,Ji

pro bofpite voluerit babitare in monafterio, et contentusfuerit confue-

tudineloci, quam inuenerit ; et nonforte fuperfluitate fuaperturbat

monafterium,fedfimplicitercontentuseft, quod inuenerit, fufcipia-

tur, quanto tempore cupit. Si qua fane rationabiliter, et cum humilita-

te caritatis reprehendit , aut oftendit; tractet Abbas prudenter,

Rr
 «#-- a—#. c 158 ) «$-a~$>

EXTRA CASTRAI
CLVIII.

ne forte eum prohocipfoDominusdirexerit. Si vero pofteavo-

luerit ftabilitatem fuam firmare, non renuatur talis voluntas:

et maxime ,
quia tempore hofpitalitatis potuit eius vita dignofci.

Quod fi fiiiperfluus , aut vitiofus inuentus fuerit tempore hofpita-

litatis , 77072 folum non debet fociari corpori monafterii; verum

etiam dicatur ei bonefte, vt difcedat: ne eius miferia etiam alii

vitientur. Quod fi non fuerit talis, qui mereatur proiici, non fo-

lum fi petierit, fufcipiatur Congregationi fociandus; verumetiam

Rr 2
 «$-<&-* ( 159 ) ^ a -f

TOTVS VBIQVE.
cux.

fuadeatur, vtftet, vt eius exemplo alii erudiantur: quia/w o/w/«

loco vni Dominoferuitur, et vni Regimilitatur. Quemetiam fi ta-

lem effe perfpexeritAbbas, liceat eum in fuperiore aliquantulum

conftituere loco. Non folum autem monachum, fed etiam de fupra-
fcriptis gradibus Sacerdotum, vel Clericorum ftabilire poteft Ab-

bas in maiori , quam ingreditur loco, fi eorum talem perfpexerit ef-

fevitam. Caueatautem Abbas,nealiquandodealionoto monafte-

riomonachum adhabitandum fufcipiat fine confenfuAbbatis eius,

Rr 3
 #-$&-& C i6o ) #-«©—©

VT MAGIS PROFIOAT.
CLX.

autlitteriscommendatitiis: quiafcriptumeft; quod tibi nonvis fie-

ri, alteri ne feceris. CAPVTLXIL De sacerdotibvs monasterii.

Siquis Abbas fibi Presbyterum, vel Diaconum ordinari petierit,

de fuis eligat, qui dignus fit Sacerdotio fungi Ordinatus autem caue-

at elationem, autjuperbiam. Nec quicquam praefumat, nifiquodei

ab Abbate praecipitur, fciens fe multo magis difciplinae regulari fub-

ditum. Necoccafione Sacerdotiiobliuifcaturreguhe obedientiam, et

difciplinam, Jed magis, ac magis in DEVM proficiat. Locum

"
 40 C 161 ) —«&—&

NON EST CONVENIENS.

CLXL

vero illum femper attendat, quo ingreflus eft in monafterio, praeter

officium altaris, etfi forte electio Congregationis, et voluntas Ab-
batis pro vitae merito eum promouere voluerit. Qui tamen regu-
lam a Decanis , vel Praepojitis conflitutam fibiferuarejciat. Quod
fi aliter praefumpferit , nonSacerdos, fedrebellio iudicetur: et
faepeadmonitus fi non correxerit, etiam Epifcopus adhibeatur in

teftimonium. Quod fi necficemendauerit, clarefcentibus culpis

proiiciatur de monafterio; fi tamen talis fiierit eius contumacia,

Ss
 S & & c 162 ) .f-a— §•

KV3MHN1S AB NVTVM.
CLXII.

vt fubdi, aut obedire Regulae nolit. CAPVT LXIII. De ordine

congregationis. Ordines fuos in monafterio ita conferuent , vt

conuerfionis tempus , et vitae meritum difcernit, vtque Abbas con-

ftituerit. Qui Abbas non conturbet gregemfibi commijfum , necqua-

fi libera vtens poteftate, iniufte difponat aliquid: fed cogitet fem-

per , quiadeomnibus iudiciis, et operibusfuis reddituruseft DEO

rationem. Ergo fecundum ordines,quosconftituerit, velquos ha-

buerint ipfi fratres, fic accedantadpacem, ad communionem, ad

Ss 2
 ,

<M©~©» c 163 ) #-a-

PRIOR TEMPORE PQTIOR IVRE.

CLXIH.

Pfalmum imponendum, in choro ftandum. Et in omnibus omnino

locis aetas non difcer nat ordines , nec praeiudicet , quia Samuel
et Daniel pueri Presbyteros iudicauerunt. Ergo exceptis his,
quos, vtdiximus, altiori confdio Abbas praetulerit, vel degra-
dauerit certis excaufis, reliqui omnes , vt comiertuntur , ita
jtpt: vt verbigratia, qui feainda loora diei venerit inmonaftmum,
iunioremfe nouerit illo effe, qui prima hora venit diei, cuiuslibet

aetatis, aut dignitatisft. Pueris per omnia ab omnibus difcipli-

Ss 3
 #-&>-# C i*4 )

DIGNVS HONORE.
CLXIV.

na conferuata. Iuniores igitur Priores fuos honorent : Priores

iuniores fuos diligant. In ipfa appellatione nominum, nulliliceat

alium puro nomine appellare : fed Priores iuniores fuos fratrum

nomine; iuniores autem Priores fuos Nonnos vocent: quodin-

telligitur paterna reuerentia. Abbas autem , quia vices Cbrifli
agere creditur, Domnus, et Abbas vocetur, non fua affum-
ptione , fed honore , et amore Cbrifli. Ipfe autem cogitet, etfic

fe exbibeat, vt dignusfit tali bonore. Vbicunque autem fibi ob-

 •#—!&-# c 165 ) ^_a-#

HONORE 5NVICEM PRAEVENIENTES.

CLXV.

uiant fratres , iunior a priore benedictionem petat Transeunte

maiore, minor furgat, et det ei locum fedendi. Nec praefumat
iunior confedere, nifi ei praecipiat fenior fuus : vtfiat, quodfcriptum

efliHonore muicempraeuenientes, Pueri,parui, veladolefcentesin

Oratorio vel ad menfas cum difciplina ordines fuos confequantur.

Foris autem vel vbi vbi cuftodiam habeant, et difciplinam, vs-

que dum ad intelligibilem aetatem perueniant. CAPVT LXIV.
De ordinando abbate. Jn Abbatis ordinatione illa femper

Tt
 -©—& C 166 ) ^~a-#>

IN VNA SEDE MORENTVR.

CLXVI.

confideretur ratio, vt hic conftituatur, quem fibi omnis concors

Congregatio fecundum timorem Dei, fiue etiam pars, quamuis

parua Congregationis , faniori confilio elegerit. Vitae autcm me-

rito, etfapientiae doctrina eligatur, qui ordinandus eft , etiam/i

'dtimus fuerit in ordine Congregationis. Quod fi etiam omnis Con-

gregatio vitiis fuis, quod quidem abfit, confentientem perfonam

pari confilio elegerit, et vitia ipfa aliquatenus in notitia Epifcopi

ad cuius dioecefin pertinet locus ipfe , vel Abbatibus , aut vicinis

Tt 2
 ) ,

o a $ < >
c 167 —&i—&

QVALE ONVS.
CLXVII.

Chriltianis claruerint ;
prohibeant prauorum praeualere confen-

fum, etdomuiDEi dignum conftituant difpenfatorem; fcientes

pro hoc fe recepturos mercedem bonam, fi illud cafte, et zelo

Dei faciant: ficut e diuerfo peccatum , fi negligant. Ordinatus au-

tem Abbas cogitet fempery quale onus fufcepit , et cuiredditurus eft

rationem villicationisfuae. Sciatque fibi oportere prodefTe magis

quampraeefle. Oportetergo eum effe doctum lege diuina, vt fciat,

et fit, vnde proferat noua, et vetera, caflum, fobrium, mifericor-

%m

Tt 5
 ;

«ir-a-# C 168 ) $—

NE QVID NIMIS.

clxvih.

dem, femper fuperexaltet mifericordiamiudicio, vt idem ipfe

confequatur. Oderit vitia , diligat fratres. In ipfa autem correptio-

ne prudenter agat,etne quidnimis : ne,dnm nimis cupit eradere ae-

ruginem,frangatur vas : fuamque fragilitatem femper fufpectus fit,

memineritque calamum quafTatum non conterendum. In quibus non
dicimus, vt permittat nutriri vitia, fed prudenter, et cum cari-

tate ea amputet, vt viderit cuique expedire, ficut iam diximus

et ftudeat plus amari, quam timeri. Non fit turbulentus, et an-
 «S—s&HSk C 169 )

VRGET, ET DESTRVTT.
CLXIX.

xius, non fit nimius et obftinatus; nonfitzelotypus, et nimis fu-

fpiciofus ;
quia nunquam requiefcet. In ipfis imperiis fuis fit pro-

uidus, et confideratus , fiue fecundum Devm, fiue fecundum fae-

culum fint. Operu, quae iniungit, di/cernat, et temperet,cogitans

dlfcretionem fancti Iacob , dicentis: Sigreges meosplusinambulan-

do fecero laborare, morientur cuncti madie. Haec ergo, aliaque

teftimonia difcretionis matris virtutum fumens, ficomnia tempe-

ret, vt fit, quod et fortes cupiant, et infirmi non refugiant.

Vv
 •#-- a—& C 170 ) -•--©•

SINE GLOSSA, SINE GLOSSA!

CLXX.

Et praecipue,vt praejentem regulam inomnibus conferuet ; vt,dum

bene miniftrauerit , audiat a Domino, quodferuus bonus, qui eroga-

uit triticitm conferuis fuis intemporefuo Amen dico vobis ait:

; ,

fuper omnia bonafua conftituet eum. CAPVT LXV. De prae-

posito jmonasterii. Saepiusquidemcontingit, vt per ordinatio-
nem Praepofiti fcandala grauia in monafteriis oriantur , dum fint

aliqui maligno fpiritu fuperbiae inflati , et aeftimantes fe fecundos

Abbates efle, affumentes fibi tyrannidem fcandala nutriunt,

Vv 2
 «$—©— ( i7i )

OMNES SEQVANTVR VOCEM.

CLXXI.

et dilTenfiones in Congregatione faciunt, et maxime inillis locis,

vbi ab eodemfacerdote , vel ab eisdem Abbatibus , qui Abbatem

ordinant, ab ipfis etiamet Praepoftus ordinatur. Quodquam fitab-

furdum , facile aduertitur : quia ab ipfo initio ordinationis materia

ei datur fuperbiendi , dum eifuggeritur a cogitationibus fuis, exu-

tum eum ejje apoteftate Abbatisfui; quia ab ipfs eft ordinatus,

a quibus et Abbas. Hinc fufcitantur inuidiae, rixae, detractio-

nes, aemulationes, dhTenfiones, exordinationes. Et dum con-

Vv 3
 «

«^— C 172 )
ni iBimH

vnivs in arbitrio.
clxxii.

traria fibi inuicem Abbas, Praepofitusque fentiunt, et ipforum

necefle eft fub diffenfione animas periclitari, et ii, qui fub ipfis

funt, dum adulantur partibus, eunt in perditionem. Cuius peri-

culimalum illos refpicit in capite, quitalibus in ordinatione fe fe-

Cerunt auctores. Ideoque nos praeiiidemus expedire propter pa-

cis caritatisque cuftodiam , in Abbatis pendere arbitrio ordinatio-

nem monafterii fui , et fi poteft fieri, per Decanos ordinetur,

vt antea difpofuimus, omnis vtilitas monafterii, prout Abbas di-

zm
 §—«©- C 173 ) « • s

LSCET EXTSNCTSS ALSSS.

clxxih.

fpofuerit: vt dum pluribus committitur, vnus non fuperbiat

Quod fi aut locus expetit, aut Congregatio petierit, ratio-

nabiliter cum humilitate, et quemcunque elegerit Abbas cum

confilio fratrum timentium Devm , ordinet ipfe fibi Praepofi-

tum. Qui tamen Praepofitus illa agat cum reuerentia, quae ab

Abbate fuo ei iniuncta fuerint ; nihil contra Abbatis volunta-

tem, aut ordinationem faciens : quia quantum pruektus efl

ceteiis , ita eum oportet follicitius objeniare praecepta Regulae.

*
Xx
 •fr # » ( 174 ) #-

INEPTISSIMVM.
CLXXIV,

Qui Praepofitus , /? repertus fuerit vitiofus, aut elatione deceptus

fuperbiae, aut contemtor fanctae Regulae fuerit comprobatus,

admoneatur verbis vsque quater; fi non emendauerit, adhi-
beatur ei correctio difciplinae regularis. Quod fi neque fic cor-
rexerit, tunc deiiciatur de ordine Praepofiturae , et alius, qui

dignus eft , in loco eius Jukogetur. Quodfi et poftea in Con-

gregatione quietus, et obediens non fuerit, etiam de mona-
fterio expellatur. Cogitet tamen Abbas, fe de omnibus iudi-

Xx 2
 •gr-a-^ C 175 ) $--©—©

CONSIDERATE TRADENDVS.
CLXXV.

ciis fuis Deo redditurum rationem > ne forte inuidiae , aut zeli

flamma vrat animam. CAP VT LX VI. De ostiario monasteru.

Adportiim mouafterii ponatur fenexfipiens , qui/ciat accipere re-

Jpon/um, et reddere: cuius maturitas eum nonjinat vagari. Qui

portarius cellam debet habere iuxta portam ; vt venientes fem-
per praefentem inueniant, a quo rcfponfum accipiant. Et mox
vt aliquis pulfauerit, aut pauper clamauerit, Deo gratias re-

fpondeat, aut benedicat: et cum omni manfuetudine timoris

«•
Xx 3
 «&-«©—« c 176 ) #-a—#•

NON EXPEBIT ANIMABVS EORVM.

CLXXVL

Dei reddat refponfum feftinanter cum feruore caritatis. Qul

portarius fi indiget folatio , iuniorem fratrem accipiat. Mona-
fterium autem , fi poteft fieri, ita debet conftitui, vt omniane-

ceffaria , id eft, aqua, molendinum, hortus, piftrinum, vel

artes diuerfae , intra monafterium exerceantur , vt non fitne-

cejftas monachis vagandi foras ; quia omnino non expedit ani-

mabus eorum. Hanc autem Regulam faepius voiumus in Con-

gregatione legi , ne quis fratrum de ignorantia fe excufet.

*rm»
 -*> sai
C 177 ) #-«©—©.

SVNT PORTA MALORV

clxxvil

CAPVT LXVIL De fratribvs in viam directis. Dirigendi

fratres in viam omnium fratrum , vel Abbatis orationi fe

commendent : et femper ad orationem vltimam Operis

Dei commemoratio omnium abfentium fiat Reuertentcs au-

tem de via fratres in ifjo die ,

quo redeunt ,
per omnes ca-

nonicas boras , dwn expletur Opus DEI, proftrati folo Ora-

torii ab omnibus petant orationem propter excejjus : ne quid

forte fubripuerit in via vi/us, aut auditus malae rei, autotiofi

Yy
 -a-# c 178 ) #-«&-#

GJBRRAE GERRAE!
CLXXVIII.

fermonis. Nec praefumat quisquam alii referre, quaecunque fo-

ris monafierium viderit, aut audierit: quia plurima deftructio efl.

Quod ftquis praefumferit , vindictae regulari fabiaceat. Similiter

et qui praefumferit clauftra monafterii egredi , vel quocunque

ire , vel quidpiam quamuis parum fine Abbatis iuflione facere.

CAPVT LXVIII. Sl FRATRI IMPOSSIBILIA INIVNGANTVR. Sl CUi

fratri aliqua forte grauia , aut impoftibilia iniunguntur ; fufcipiat

quidem iubentis imperium cum omni manfuetudine, et obe-

Yy 2
 ft • » C 179 ) -4&- Jg»

FIRMA FIBE.
CLXXIX.

dientia. Quodfi omnino virium fuarum menfuram viderit pondus

oneris excedere ; impoflibilitatis fuae caufas ei , qui fibi prae-

eft, patienter, et opportune fuggerat, non fuperbiendo, aut

refiftendo, vel contradicendo. QuodyFpoft fuggeftionem fuam

m fua [ententia Prioris imperium perdurauerit , fciat iuni-

or t
ita fibi expedire , et ex caritate confidens de adiuto-

rio DEI y obediat. CAPVT LXIX. Vt in mon^sterionon

PRAESVMAT ALTER ALTERVM DEFENDERE. PraeCaUenduiTl eft,

YV3
 C 180 ) •$--

BEFENSIO OFFENSIO,
CLXXX.

ne quauis occajione praefumat alter alium defendere monachumin

momifterio, aitt quafi tueri: etiamfi qualibet confanguinitatis pro-

pinquitate iungantur. Nec quolibet modo id a monacbis prae-

fumatur : quia exinde grauiffima occafw fcandalorum oriri poteft.

Quod fiquis haec transgrefTus fuerit, acrius coerceatur. CAP VT

LXX. Vt non praesvmat passim qvisqvam alivm cae-
DERE. Vetetur in monafterio omnis praefumtionis occafio.

Conftituimus , vt nulli liceat quemquara fratrura fuorum ex-

 ,

#-a- C i8i ) #-a-^

CVM MENSVRA ET RATIONE. ,

CLXXXI.

communicare, autcaedere; nifi cui poteftas ab Abbate data

fuerit. Peccantes autem coram omnibus arguantur : vt ce-

teri metum habeant. Infantum vero vsque ad quindecim an-

norum aetates difciplinae diligentia ab omnibus , et cuftodia

fit. Sed et hoc cum omni menjura , et ratione. Nam in for-

tiori aetate qui praefumferit aliquatenus fine praecepto

Abbatis, vel in Ipfis infantibus fine difcretione exarferit

difciplinae regulari fubiaceat ;

quia fcriptum eft „ Quod tibi

l
Zz
 ff & & c 182 ) ^-a-#

OBTEMPKRANTL
CLXXXII.

„ non vis fieri , alii ne feceris. CAPVT LXXl. Vt obk-

dientes sint sibi invicem. Obedientiae bomim non folum

Abbnti exbibendum efl ab omnibus : fed etiam fibi inuicem

ita obediant fratres , fcientes fe per hanc obedientiae viam

ituros ad DEVM. Praemiflb ergo Abbatis , aut Prae-

pofitorum , qui ab eo conftituuntur , imperio , cui non per-

mittimus priuata imperia praeponi, de cetero omnes iunio-

res Prioribus fuis omni caritate, et follicitudine obediant.

ZZ 2
 ,

4M9h-$. C 183 ) #-*»—©>

r 1
AB TERRAM CVLMINA FONIT.
CLxxxnr.

Quod fiquis contentiofus reperitur, corripiatur. Siquis autem

frater pro quanis minima caufa ab Abbate, vel a quocunque

Priore fuo corripiatur quolibet modo ; veJ fi leuiter fenferit

animum Prioris cuiuscunque contra fe iratnm , vel commotum,

qihimuis mcdice ; mox fine mora tamdiu proftratus in terra

ante pedes eius iaceat fatisfaciens , vsque dum benedictione

fanetur illa commotio. Quod fi quis contemferit facere

aut corporali vindictae fubiaceat; aut fi contumax fuerit, de

Zz 3
 «§— «©—§. C 184 ) -•-
SEPARAT A BONO SEPARAT A MALO. ,

CLXXXIV.

monafterio expellatur. CAPVT LXXII. De zelo bono ,

QVEM DEBKNT HABERE MONACHI. SlCUt e(l ZClllS OmaritU-

dinis malus, qui feparat a DEO, et ducit ad infemum: ita

eft zelus bonus, qui feparat a vitiis , et ducit ad DEVM,

et ad vitam aetemam. Hunc ergo zelum fernentiflimo amo-
re exerccant monachi ; id eft, vt honore fe inuicem praeue-
niant. Infirmitates fuas fiue corporum, fiue morum patientiflime

tolerent: obedientiam fibi certatim impendant. Nullus, quod fibi

II
 H> 1» rfr C 185 ) $-«-#

NIHIL SINE FRIMO.

CLXXXV.

vtile iudicat, fequatur, fed quod magis alii. Caritatem frater-

nitatis cafto impendant amore; Devm timeant: Abbatem fuum

fincera, et humili caritate diligant. Chrifto omnino nihil prae-

ponant, qui nos pariter ad vitam aeternam perducat. CAPVT

LXXIIL De eo, qvod non omnisobservatio ivstitiae in hac sit

regvla constitvta. Regulam autem hanc defcripfimus , vt eam

obferuantes in monafteriis aliquatenus vel boneftatem morum , aut

initium conuerfationis nos demonftremus habere. Ceterum ad per-

Aaa
 «#— a—$ c 186 3 ^-e-#

SINE BIVERTICVLO.

CLXXXVL

fectionem conuerfationis qui feftinat, funt doctrinae fanctorum

Patrum :
quarum obferuatio perducit hominem ad celfitudinem
perfectionis. Quae enim pagina, aut quis fermo diuinae auctori-

tatis veteris, ac noui Teftamenti, noneft rectiflima norma vitae

humanae? Aut quis liber fanctorum catholicorum Patrum hoc
non refonat, vtrecto curfu perueniamus ad Creatorem noflrum?
Nec nonetcollationesPatrum, etinftituta, et vitaeorum; fed et
regula fancti Patris noftri Bafilii, quid aliud funt, nifi bene viuen-

Aaa 2
 ^— &$—
J?
C 187 ) #-

FACIENT2BVS NON SCTENTIBVS.,

CLXXXVII.

tium , et obedientium monachorum inftrumenta virtutum ? Nobis

autem defidiofis, etmaleviuentibus, atque negligentibus, rubor

confufionis eft. Quisquis ergoad patriam caekftem feftinas , banc

minimam incboationis Regulam defcriptam adiuuante Cbrifto,

perfice : et tunc demum ad maiora , quae fupra commemo-

rauimus , doctrinae , virtutumque culmina, Deo protegente,
peruenies.

Facientibus baec Regna patebunt fuperna , Amen.

Aaa 3
 I N D E X
CAPITVM REGVLAE
SANCTISSIMI P. BENEDICTL
Pag.
Prologus . ••
j
CaP VT I. De geueribus vel vita monachorum j^
CAFVT II. Qualis deheat e(Te Abbas x5
CAP VT III. De adhibcndis ad con filium fratribus. . .

2 <

CAPVT IV. Quae fmt inftrumenta bonorum operum %-,

CAPVT V. De Obedientia ,.. ...
^3
CAPVT VI. De Taciturnitate •
g7
CAPVt VII. De Humilitate 39
CAPVT VHI. De Ofhciis diuinis in noctibus 55
CAPVT IX. Quanti pfalmi dicendi fint in nocturnis horis ...... c6 •

CAPVT X. Qualiter aeftatis tempore agatur nocturna laus 59

CAPVT XI. Qualiter dominicis diebus Vigiliae agantur.. _ . . 60
CAPVT XII. Quomodo Matutinorum folemnitas agatur 63
CAPVT XIII. Priuatis diebus qualiter Matutini agantur .-
63
CAPVT XIV. In natalitiis Sanctorum qualiter agantur Vigiliae 66
CAPVT XV. Alleluia quibus temporibus dicatur 67
CAPVT XVI, Qualiter diuina opera per diem agantur. . 6j
CAPVT XVII. Quot pfalmi per eafdem horas canendi funt 69
CAPVT XVIII. Quo ordine ipfi pfalmi dicendi funt 71
CAP VT XIX. De difciplina pfallendi 7«
CAPVT XX. De reuerentia Orationis. ,79
CAPVT XXI. De Decanis monafterii ... ..... ... 80
CAPVT XXII. Quomodo dormiant monachi... 8t
CAPVT XXIII. De excommunicatione culparum 83
CAPVT XXIV. Qualis debeat efle modus excoramunicationis 8+
CAPVT XXV. De grauioribus culpis 85
CAPVT XXVI. De iis, qui fine iuffione Abbatis iunguntut excommunicatis. 8^ ..

CAPVT XXVII. Qualitet debeat Abbas foilicitus effe circa excommunicatos.. 87

CAPVT XXVIII. De iis, qui faepius correcti non emendauerint 39
CAPVT XXIX. Si debeant iterum recipi fratres exeuntes de monafterio. .. 91 .

CAPVT XXX. De pueris minori aetatc qualiter corripiantur

, 92
CAPVT XXXI. De cellerario monafterii, qualis fit
93
CAPVT XXXII. De ferramentis, vel rebus monafterii 96
CAPVT XXXIII. Si quid debeant monachi proprinm habere. 97
CAPVT XXXIV. Si omnes aequaliter debeant neceflaria accipere 98
CAP VT XXXV. De feptimanariis coquinae IOO
CAPVT XXXVI. Deinfirmis fratribus... 103
CAPVT XXXVII. De fenibus vel infantibus 105
CAPVT XXXVIII. De hebdomadario lectore 105
CAPVT XXXIX. De menfura ciborum .108
CAPVT XL. De menfura potus '.
Iio
CAPVT XLI. Quibus horis oporteat reficere fratres IM
CA-
 Pag.
CAPVT XLII. Vt nemo loquatur
poft completorium u^
CAPVT XLIII.De iis, qui ad opus Dei vei ad menfam tarde occurrunt, .
, .. n6
CaPVT XLIV. Deiis,qui excommunicantur , quomodo fatisfaciant 120
CAPVT XLV. De iis, qui falluntur in Oratorio ^2%
CAPVT XLVI. De iis, qui in aliis quibuslibet rebus delinquunt 123
CAPVT XLVII. De fignificanda hora operis Dei 134.
CAPVT XLVIH. De opere manuum quotidiano 135
CAPVT XLIX. De Quadragefimae obferuatione. ... * 130
CAPVT L. De fratribus, qui longe ab Oratorio laborant, aut in via funt... 132
CAPVT LI. De fratibus qui non fatis longe proficifcuntur
, , 133
CAPVT LII. De Oratorio monafterii *.... 134.
CAPVT LIII. De hofpitibus fufcipiendis 135
CAPVT LIV. Si debeat mouachus litteras, vel aliquid fufcipere 13^
CAPVT LV. De veftiario , et calciario fratrum. 140
CaPVT LVI. De menfa Abbatis 145
CAPVT LVII. De artificibus monafterii ... 145
CAPVT LVIII. De difciplina fuicipiendorum fratrum i^,^
CAPVT LLX. De filiis nobilium vel pauperum, qui ofteruntur
,
153
CAPVT LX. De facerdotibus qui forte voiuerint in monafterio habitare 155
CaPVT LXI. De monachis peregrinis qualiter fufcipiantiir. . . . 157
CAPVT LXII. De facerdotibus monafterii I60
CAPVT LXIII. De ordine congregationis 162
CAPVT LXIV. De ordinando Abbate 16$
CAPVT LXV. De Praepofito monafterii... 170
CAPVT LXVI. De Oftiariis monafterii 175
CAPVT LXVII. De fratribus in viam directis. . 177
CAPVT LXVIII. Si fratri impoffibilia iniungantur. . 178
CAPVT LXIX. Vt in monafterio non praefumat altcr alterum defendere.. ....... 179
CAPVT LXX. Vt non praefumat pafllm quifquam alium caedere. . 180
CAPVT LXXI. Vt obedientes fint fibi inuicem 182
CAPVT LXXlf. De Zelo bono , quem debent habere monachi. . 184
CAPVT LXXIII. De eo, qnod non omnis obferuatio iuftitiae in hac fit Regu-
la conftituta, ......... 185

SPHALMATA.
Pag. 9 Lin. 3 poft expectat deleatur nos.
15 5 poft implere , muta in .
18 4 poft inueniatur punctum uiuu in :
19 vlt. pro aliis lege ab aliis.
22 1 pro Meminijje lege Meminere.
2 poft Al-bas infere quod eft , meminere,
vlt. dele etium.
27 I pro confdiis lege confilio.
34 6 pro ex occupatis lege exoccupatis.
40
56 —
—
4 pro feliciter lege velociter.
5 pro Nocutrnis lege Nocturnis.
>i
«3 — vlf. poft Verfus
6 poft
ponatur comma.
Domini adde nojlri.
129
133 —
—
2
5
n
pro faluli lege fabulis.
pro ibi lege fibi.
140 poft litteras deleatur utt.
144 prn autem lege tamen.
147 4 pro Aifcipline lege difciplina.
175 2 pro OJliario lege Oftiariis.
Ceiera m inora ,
'
quae contra orthographiam praeftriim irrefpere menda , trtnenolus lector
facil e corriget.
V&.
%>r

<irjfjj>