40 Mga Kaharian sa • May sentro ng kapangyarihan

Timog-Silangang Asya (sistemang mandala – circle of kings)

1. Pagan (Burma)

Civilizations V: Gajah Mada 2. Ayutthaya (Thailand)

Men of Prowess : DATU AT GAJAH MADA 3. Angkor (Cambodia)

MATAPANG, MAYAMAN, MATALINO 4. Srivijaya (Palembang,

Indonesia)
Dalawang bahagi ng TSA: Mainland, Insular Region
5. Majapahit (Java, Indonesia)
Heograpiya: TSA (South-east Asia)

1. Nahahati sa:
• Lupain o Pangkontinente (Mainland)
Burma, Thailand, Laos, Cambodia, Vietnam
• Karagatan o Pangkapuluan (Insular)
Malaysia, Singapore, Brunei, Indonesia, Pilipinas, Timor
Leste
2. Maraming Ilog
• Chao Phraya sa Thailand
• Irrawaddy sa Burma
• Mekong sa Indo-China (Vietnam
Cambodia and Laos)
• Red River sa Vietnam
KATANGIANG EKONOMIKO
Lupaing TSA
• pagtatanim sa pinatubigang bukirin
(terraces at irrigation canal)
Karagatang TSA
• kasanayan sa paglalayag
(pakikipagkalakal at pananalakay)
• KATANGIANG SOSYO-KULTURAL
• matriarkal na lipunan
• animismo at pagsamba sa mga ninuno
• paglilibing sa banga o tapayan
KATANGIANG SOSYO-KULTURAL
mayamang sining

• wayang kulit (puppet shadow play)

3. Maraming Kabundukan
• orkestrang gamelan
• Annamite Cordillera sa Vietnam
• disenyong batik
• Arakan Yoma sa Burma
•
• Cardamon sa Cambodia
41 Mga Kaharian sa
• Kinabalu sa Malaysia Timog-Silangang Asya
• Grand Cordillera Central sa Pilipinas

5. Maraming Isla Angkor Wat

• Indonesia: 18, 307 na isla • Paglalarawan
• Pilipinas: 7,107 na isla – Nakapagpatayo ng malaking gusali
KATANGIANG PULITIKAL – may iba’t ibang uri ng tao (pinuno,
Pinuno (men of prowess) manggagawa, mandirigma, magsasaka)

• Hawak sa tao kaysa teritoryo 1. Khmer (Cambodia)

 • Itinatag ni Jayavarman II: devaraja
(divine king)
• pagtatanim ng palay at pangingisda
• Angkor Wat
templo ng mga diyos ng Hindu
talaan ng buhay ng mga hari
• Khmer: Bayon Temple
2. Pagan (Burma)
• Binuklod ni Anawrahta
• agrikultura at pakikipagkalakal
• Nagpatayo ng 10,000 templo
(Budismong Theravada)
• Nanirahan ang etnikong grupo ng mga
Mon at Burman
3. Ayutthaya (Thailand)
• Itinatag ni Rama Thibodi
• Tinalo ang mga taga-Angkor sa Ilog-Lambak ng
Chao Phraya
• Katunggali ang mga Burmese
• pagtatanim ng palay at pakikipagkalakal
• Naimpluwensiyahan ng Budismo
4. Srivijaya
• Palembang, Indonesia
4. Srivijaya (Dakilang Tagumpay)
• Nakipagkalakal sa Tsina at India
hanggang sa Madagascar at Arabia ng
pampalasa, ginto at ivory
• Naningil ng buwis sa mga daraan sa
Straits of Malacca
• Sentro ng Budismong Mahayana
• Pahingahan ng mga peregrino
(pilgrim) mula India at Tsina
5. Sailendra
• Java, Indonesia
5. Sailendra (Hari ng Kabundukan)
• Nakasentro sa Kedu plain kaya umasa
sa pagtatanim ng palay
• Nakipag-alyansa sa Srivijaya (spice
trade)
• Borobudur: pinakamalaking templo ng
Budismo
6. Majapahit
• Java, Indonesia
6. Majapahit
• Sinakop ang dating kontrolado ng
Srivijaya
• Pinakamalawak na imperyo sa TSA
• Tugatog ng kapangyarihan: Hayam
Wuruk at Gajah Mada
• Naimpluwensiyahan ng Hinduismo
• Ambag:
arkitektura (paggamit ng terra cotta at red bricks)
Indonesian folklore
50 Imperyalismo sa India 2: Ang Pagdating ng Europeo
Kawalan ng pagkakaisa
• Pagkamatay ni Aurangzeb
– nagkani-kaniya ang mga probinsiya
– laganap ang katiwalian
– madaling sakupin
Pagdating ng mga Europeo
• Portuges: Vasco de Gama
– Nais bumili ng pampalasa
– Rutang pasilangan: Portugal, Cape of
Good Hope, Calicut
• Pranses
– Joseph Dupleix: namuno sa French East
India Company
 • Ingles • Epektong Ekonomiko

– Robert Clive: Naipanalo ang Battle of – inilipat ang sentro ng kalakalan

Plassey (1757). Nagsimulang mamuno (Calcutta, Bombay, Madras)
ang British East India Company sa
India. – pagtatanim ng cash crops (tsaa, kape,
indigo, bulak, opyo)

– pagbagsak lokal na industriya (tela)

• Epektong Sosyo-kultural
Pamumuno ng mgg Ingles
– edukasyon (wika)
• Dahilan ng Pananakop
– pag-inom ng tsaa
– makinabang sa yaman
– pananamit
• Pagkukunan ng hilaw na
materyales – transportasyon (tren, kalsada, tulay)

• Bebentahan ng produkto – komunikasyon (telegraph at koreo)

– gawing sibilisado • Epektong Sosyo-kultural

– dalhin ang kaunlaran – Pagbuwag sa tradisyon

• British East India Company • sistemang caste

– namuno sa India (1757-1858) • suttee o sati

– may sariling sandatahang lakas • pinayagang magpakasal ang

biyuda
– kumuha ng sundalong Sepoy (Indian)

• Sanhi ng Rebelyong Sepoy (1857)

– tumangging gamitin ang mga ripleng

Enfield

• may langis ng baka o baboy Imperyalismo at Nasyonalismo

ang bala, kakagatin ng IMPERYALISTA SA ASYA
sundalo
• Ika-16 na Siglo
• Resulta ng Rebelyong Sepoy
– Portuges
– nabigo ang rebelyon, tinulungan ng
mga Sikh ang Ingles – Espanyol

– nagwakas ang pamumuno ng British • Ika-17 Siglo

East India Company at ng mga Mughal
– Olandes
– British Raj (1858): direktang
pinamunuan ng Britanya ang India – Ingles

• Epektong Pulitikal – Pranses

– kontrolado ng Ingles: hukuman at • Ika-18 hanggang ika-20 Siglo

serbisyong sibil • Estados Unidos
– census • Hapon
Imperyalismo • pangkat ng mga taong may parehong
KULTURA (wika, lahi, kasaysayan o
• Ang pananakop ng isang mas malakas na bansa relihiyon)
sa isang mas mahinang bansa
• NASYONALISMO
• Dahilan
• isang disposisyong nagpakikita ng malasakit sa
– Gold: likas-yaman, kalakalan pagkakakilanlan ng nasyong kaniyang
– Glory: teritoryo, base militar kinabibilangan

– God: relihiyon, White man’s burden • pagkilos na isinasagawa ng mga tao upang
mapalaya o maitaguyod ang isang nasyon
•

• ANYO NG IMPERYALISMO
NASYONALISTA
• Political imperialism – nasa kamay ng mga
sinakop ang ilang matataas na posisyon sa isang indibidwal na nagsasabuhay ng nasyonalismo
gobyerno subalit sunud-sunuran ang mga ito sa SALIK (FACTORS) SA PAGSILANG NG NASYONALISMO
mga mananakop (puppet government).
Mapaniil na kalagayan sa lipunan
• Halimbawa: Indonesia at Pilipinas (Hapon)
• nagdulot ito ng mga pag-aalsa at
rebelyon
• Economic imperialism – kontrolado ng Papel ng mga edukadong gitnang-uri
mananakop ang pakikipagkalakal at
pagnenegosyo ng sinakop. • nagawang isiwalat ang mga kamalian
sa kanilang lipunan
• Halimbawa: Tsina (spheres of influence)
• Papel ng mga kilusan o organisasyong
• Socio-cultural imperialism – tuluyang binago ng nasyonalista para buklurin ang mga tao
nanakop na bansa ang mga kaugalian, relihiyon tungo sa pagsasarili
at wika ng mga sinakop na bansa.
• relihiyon (Budismo o Islam)
• Halimbawa: India (British East India Company)
• ideyolohiya (Komunismo)
• Colonial imperialism – kontrolado ng mananakop
ang pulitikal, ekonomiko at sosyo-kultural na
aspeto ng sinakop.

• Halimbawa: Pilipinas (Espanyol at Amerikano),

Korea

NASYONALISMO

NASYON

Nasyon