Ι Α Ν Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 1 8 ΠΕΡΙΟΔΟΣ Γ΄ No4

Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Α Σ & Π Ρ Ο Β Λ Η Μ ΑΤ Ι Σ Μ Ο Υ

Γράφουν οι :
Κ. Γάτσιος
Γ. Ζαρωτιάδης
Ε. Τζιόλας
Ρ. Ντεμπρέ
Σ. Δερμιτζάκης

- Μακεδονικό.
- Κεντροαριστερά.
- Δρόμοι και Διαδρομές.
- Περί συνόρων.
- Στην κλίμακα του
σύμπαντος.

Πολιτικό Ημερολόγιο : Γεγονότα τον ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΤΟ ΔΙΑΔΪΚΤΥΟ
Εκδίδεται στη ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
 Η ονομασία των Σκοπίων
fYROM και διαπραγματεύσεις για το Μακεδονικό :
Ποιά μπορεί και πώς να είναι
η πραγματική και βιώσιμη λύση.
Ο αν(τ)ιστορικός και αλυτρωτικός
‘‘μακεδονισμός’’.
Η σύνθετη γεωγραφική ονομασία (‘‘Βόρεια
Μακεδονία’’, ‘‘Άνω Μακεδονία’’), ή η ιστορική εκδοχή
(‘‘Νέα Μακεδονία’’), ακόμη και η εθνοτική (‘‘Σλαβο-
μακεδονία’’), δεν αγγίζουν ούτε λύνουν την ουσία του
προβλήματος.
Η ουσία είναι η θεωρία περί Μακεδονικού Έθνους, που
ξεκινά δήθεν από τον 4ο π.Χ. αιώνα και συνεχίζει την
ύπαρξή του μέχρι σήμερα.
Και του οποίου την κληρονομιά και τη συνέχεια
διεκδικούν οι Σλάβοι των Σκοπίων, σε μία
Γράφει ο Ελευθέριος ΤΖΙΟΛΑΣ
γεωγραφική έκταση που ξεπερνά τα όρια της fY-
ROM, που καταλαμβάνει την ελληνική και βουλγαρική
Μακεδονία, των οποίων οι πληθυσμοί θεωρούνται
«μακεδονικές» μειονότητες, υποδουλωμένες σε ξένες
εθνικές πλειοψηφίες.
Το τεχνητό και επικίνδυνο, μάλιστα, αυτό
ιδεολόγημα πήρε έντονη σφετεριστική διάσταση,
πλαστογραφώντας την ιστορία. Την τελευταία
δεκαπενταετία η fYROM διεκδικεί και την ιστορία της
αρχαίας Μακεδονίας και της μακεδονικής δυναστείας,
ως ρίζα των σημερινών Σλάβων των Σκοπίων !
Δηλαδή, στην εθνική νοθεία προστέθηκε και η ιστορική
και πολιτισμική νοθεία.
σελ. 2
 Στέφανος ΛΑΝΤΣΑΣ (1861-1933): Αγία Σοφία Θεσσαλονίκης 1870
Στόχος είναι να καταπολεμηθεί η ένταξη των
Μακεδόνων του Φιλίππου Β΄, του Μεγάλου
Αλεξάνδρου, και των ελληνιστικών Βασιλείων στον
ευρύτερο Ελληνισμό, στον Ελληνικό πολιτισμό εκείνης
της περιόδου και εν γένει στον Ελληνικό πολιτισμό.
Με την εμφάνιση της fYROM, μετά τη διάλυση της
Γιουγκοσλαβίας (όπου, για επεκτατικούς σκοπούς,
το 1943, ο Τίτο είχε δημιουργήσει στο εσωτερικό της
Γιουγκοσλαβίας αυτή την ‘‘οντότητα’’) αναζωπυρώθηκε
η ιδεολογία και τα σχέδια του ‘‘μακεδονισμού’’.
Η fYROM παρότι κυρίαρχη, μετά τη διάλυση της
Γιουγκοσλαβίας, σε μέρος της ευρύτερης γεωγραφικής
περιοχής της Μακεδονίας, που, μάλιστα, δεν
περιλαμβάνει την ίδια την πρωτεύουσά της, τη
Θεσσαλονίκη, επιχειρεί να διεκδικήσει το Όλον.
Δηλαδή, η fYROM επιδιώκει τόσο γεωγραφικά (και για
την ελληνική και βουλγαρική περιοχή της Μακεδονίας),
όσο και ιστορικο -πολιτιστικά, να αποσυνδέσει την
ιστορία της Μακεδονίας και τον πολιτισμό της από την
βαθιά ελληνική τους ρίζα!
Οι Σκοπιανοί προσέδωσαν το όνομα της γεωγραφικής
περιοχής της Μακεδονίας, στο κράτος τους, παρότι
καλύπτει μικρό τμήμα της γεωγραφικής Μακεδονίας,
λιγότερο από το ένα τρίτο (πολύ μικρότερο, μάλιστα,
και στην έξω, οριακή ζώνη της αρχαίας Μακεδονίας).
Προσπαθούν με την κρατική υπόσταση τους, και με
τις υπό εξέλιξη διαπραγματεύσεις μέσω της επίσημης,
ενιαίας διεθνούς αναγνώρισης τους να διεκδικήσουν
το σύνολο του μακεδονικού κεκτημένου ιστορικά,
εδαφικά, εθνοτικά, δηλαδή πληθυσμιακά, γλωσσικά και
πολιτιστικά.
Επιπτώσεις και μεγάλα αδιέξοδα.
Η αναγκαία αλλαγή.
Αν έλειπε αυτή η θεμελιώδης, όσο και παράλογη
διεκδίκηση, περί Μακεδονίας, θα μπορούσε, ίσως,
μία γεωγραφική ή εθνοτική κρατική ονομασία να
αποτελέσει λύση.
Και τότε, όμως, εφόσον θα έλυνε και δεν θα άφηνε καμία
αμφιβολία για την ονομασία και την εθνικο-πολιτική
ταυτότητα του λαού της FYROM, αποκλείοντας τη χρήση
του κλεμμένου ελληνικού ονόματος κατοχυρωμένου επί
25 αιώνες (‘‘Μακεδονία’’, ‘‘Μακεδόνες’’).
Αυτό, όμως, ούτε καν συζητείται, ούτε καν επιδιώκεται
από την διαπραγμάτευση. Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι
σελ. 3
 Γεώργιος ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ (1876-1940) : Στύλες Ολυμπίου Διός, 1928
αν δεν εγκαταλειφθεί συνειδητά αυτή η ψευδοθεωρία
του ‘‘μακεδονισμού’’ από την πολιτική ελίτ των
Σκοπίων και τον από χρόνια παραπληροφορημένο
και παραπλανημένο λαό των Σκοπίων (Σλάβους στην
εθνική τους καταγωγή) το πρόβλημα δεν πρόκειται να
λυθεί, κάτω από οποιαδήποτε συμβιβαστική ονομασία.
Οι Σκοπιανοί θα δεχθούν οποιαδήποτε από τις
παραπάνω ονομασίες, εμφανιζόμενοι, μάλιστα, ότι
υποχωρούν (!!), γιατί διατηρεί ακμαίο και ζωντανό στα
χέρια τους, σαν ιδιοκτησία τους το όνομα ‘‘Μακεδονία’’,
σε αποκλειστική μάλιστα διεθνή χρήση εκ μέρους τους.
Κρατική οντότητα με τον τίτλο, το ουσιαστικό
‘‘Μακεδονία’’, θα υπάρχει μία και θα είναι το κράτος των
Σκοπίων, χωρίς πλέον καμία εκκρεμότητα ή ένσταση !
Καμία διαμαρτυρία, καμία ένσταση, κανένα διάβημα
δεν θα έχει πλέον θέση, δεν θα νομιμοποιείται, μετά
την υπογραφή του Έλληνα πρωθυπουργού και της
Ελληνικής κυβέρνησης για την ονομασία.
Καμία Ελληνική συλλογικότητα, κανένας Ελληνικός
οργανισμός, καμία Ελληνική αντιπροσωπεία, κανένας
Έλληνας δεν θα μπορεί να διαμαρτυρηθεί για την
κλοπή της ταυτότητας του, να ισχυρίζεται ότι οι
‘‘Μακεδόνες είναι Έλληνες’’, να ακυρώσει τον ασύστολο
‘‘μακεδονισμό’’ που θα είναι ‘‘Βόρειος’’ (‘‘Βόρεια
Μακεδονία’’), ή ‘‘Νέος’’ (‘’Νέα Μακεδονία’’), ή ό,τι
άλλο, αλλά θα είναι πλέον κρατικός, με αναγνωρισμένη
- αποδεκτή διεθνώς την επιχειρησιακή του βάση.
Η Σκοπιανή θέση είναι γνωστή : πρέπει μελλοντικά να
συμπεριληφθεί, να ενωθεί και η υπόλοιπη Μακεδονία
(Δυτική, Κεντρική, Ανατολική της Ελλάδας, και του
Πιρίν της Βουλγαρίας). Η δε ελεύθερη ‘‘Βόρεια’’ ή ‘‘Νέα
Μακεδονία’’ έχει αυτό το ιστορικό καθήκον να δράσει
ως ελεύθερο τμήμα, ως όχημα, για να απελευθερώσει
τα Νότια τμήματα και το Ανατολικό τμήμα, στο σύνολο
τους, ώστε να ενοποιηθούν σε ενιαίο τελικά κρατικό
σύνολο.
Ορισμένοι, λένε, ότι όλα τούτα είναι στις σημερινές,
σύγχρονες συνθήκες ονειροφαντασίες.
Ας μη επεκταθούμε, αλλά ας έχουμε πάντα στο μυαλό
μας, την ευρύτερη ανάλυση για τη ρευστότητα της
περιοχής, τον υπαρκτό μαχητικό αναθεωρητισμό και
την πραγματική τάση επαναχάραξης των συνόρων
(παραδείγματα : η ενοποίηση το 1990 της Γερμανίας, ο
κερματισμός της Γιουγκοσλαβίας και το Κοσσυφοπέδιο,
η Κριμαία πρόσφατα, η Κύπρος ακόμα, η Τουρκία - το
Συριακό- το Κουρδικό, το Αιγαίο και οι απειλές κλπ).
Αν, όμως, όπως λένε, είναι όλα αυτά μη πραγματικά,
μη σχεδιαζόμενα, γιατί δεν τα ανακαλεί η Σκοπιανή
πλευρά στην ουσία τους, δηλαδή, γιατί δεν τα ακυρώνει
(χωρίς μάλιστα κόστος, αφού δεν έχουν, όπως λένε,
σοβαρή υπόσταση).
Όχι με δηλώσεις, αλλά στο Σύνταγμα της, στην
ιστορία της, στα περί εθνολογικής ταυτότητας
σελ. 4
Ζωγράφος της Μάνης : Προσήλιο
της, στα πανεπιστήμια της, στην εκτεταμένη
πλαστογραφία και την οργανωμένη προπαγανδιστική
παραπληροφόρηση της.
Άραγε, η ιστορία, η ταυτότητα, η ιδεολογία, η κρατική
ονομασία είναι μουσιακά είδη, είδη χωρίς υπόσταση;
Όχι, βέβαια ! Έχουν και υπόσταση, και αξία, και
σημασία! Αυτά είναι η πρώτη, ζωογόνα ύλη για κάθε
Σχέδιο Πράξης.
Η ελληνική συμβιβαστική θέση λύνει το
πρόβλημα ;
Το πρώτο συνθετικό, όποιο κι αν είναι, ακολουθεί ως
δευτερεύον, υποτονικό στοιχείο, τον όρο ‘‘Μακεδονία’’.
Την επομένη θα περιπέσει σε αχρησ(τ)ία, και η
ονομασία, θα είναι μία και μόνη ‘‘Μακεδονία’’. Στην
πράξη, στις σχέσεις, κυρίως, στους σκοπούς και τους
στόχους το ισχυρό, το στρατηγικό, το αλλυτρωτικό
στοιχείο θα είναι, όπως και μέχρι τώρα, το όνομα
‘‘Μακεδονία’’. Μάλιστα, το όνομα αυτό, όχημα δράσης,
διάβρωσης και αλυτρωτισμού θα τους έχει δοθεί (με
την υπό διαμόρφωση συμφωνία), από τους ίδιους τους
θιγόμενους, από τους ίδιους τους υφιστάμενους την
αδικία, από τους Έλληνες !
Οι Σκοπιανοί δεν ψάχνουν ούτε γεωγραφία, ούτε
νεολογισμό, τον ‘‘μακεδονισμό’’ θέλουν να διασώσουν,
το ‘‘Μακεδονία’’ θέλουν να διατηρήσουν.
Για τους Σκοπιανούς όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί Βόρεια
Μακεδονία, ή Νέα Μακεδονία, η Άνω Μακεδονία
κρατάνε αλώβητο, χρηστικό, ζωντανό το ουσιώδες
: το Μακεδονία. Και μπορούν να γίνουν αποδεκτοί,
πλασάροντας μάλιστα και εικόνα ‘‘καλής διάθεσης’’,
μιλώντας για ‘‘σύγχρονη χώρα μακριά από στείρο
σωβινισμό, έτοιμη για την ευρωπαϊκή της διαδρομή’’.
Η Ελλάδα, όμως, γιατί το δίνει (το όνομα) ;
σελ. 5
Γιατί δίνει το ουσιώδες και για αυτήν (το Μακεδονία)
στη fYROM ;
Γιατί αναγνωρίζει ένα άλλο κράτος, ως αυτό που δεν
είναι, γνωρίζοντας και το ψέμα, και την κλοπή, και
τους κινδύνους ;
Γιατί παραχωρεί τα μέσα, τα ‘‘όπλα’’ για να την
πλαγιοκοπούν, να την ταπεινώνουν, να την
διαβρώνουν, κι αργότερα να την αποσταθεροποιούν
Υπάρχουν ανταλλάγματα και ποιά, και ποιός
εγγυάται;
Και, άραγε, αξίζουν όσο η Μακεδονία; Αδύνατον !!
Νομίζουν ότι ήταν τόσο αφελείς, ή τόσο ρηχοί ο Α.
Παπανδρέου και ο Κ. Καραμανλής στην καθοριστική
απόφασή τους, το Δεκέμβριο 1991.
Τώρα, γιατί ‘‘τους κόβουν σε φέτες’’, οι διάφοροι
διάδοχοι, οι δήθεν γνήσιοι ερμηνευτές τους και οι
κληρονόμοι τους ; Και παίρνουν απ΄ αυτές τις φέτες
ό,τι τους βολεύει ;
Γιατί και με ποιά διαδικασία η χώρα μετακινείται από
κείνη τη θέση (ούτε Μακεδονία, ούτε παράγωγό της)
και την αλλάζει, σχεδόν στο αντίθετό της ; !
Και, ποιοί, τώρα, και πώς, παραμερίζουν τα
αναστήματα εκείνων σ΄ένα καίριο ζήτημα σαν τούτο;
Αγγελική ΤΣΑΜΑΣΙΡΟΥ : Βάθεια
Ποιός και γιατί είναι ο ενδιαφερόμενος ;
Τι οφείλει να πράξει ;
Οφείλουμε ακόμα να υπογραμμίσουμε και το εξής : το
πρόβλημα με την ονομασία των Σοπίων, ιδιαίτερα στην
φάση αυτή δεν είναι της Ελλάδας, είναι των Σκοπίων, αλλά
και του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και, εν μέρει, της Ε.Ε.
Όλων εκείνων που αβασάνιστα και αυθαίρετα αποδέχτηκαν
το ‘‘Macedonia’’ (αντί να μείνουν στο fYROM του ΟΗΕ).
Ας ξεκινήσουν τώρα όλοι, και κυρίως οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. η
οποία διαθέτει από το 1993 σχετική βάση αποφάσεων, με
το διεθνές βάρος τους, ιδιαίτερα των ΗΠΑ, από τη θέση
αυτή, - fYROM -, ακυρώνοντας την αποδεχθείσα ‘‘Mace-
donia’’. Η διαπραγμάτευση, μόνο έτσι, αρχίζει από μηδενική
βάση, χωρίς τετελεσμένα, διαφορετικές ταχύτητες και δήθεν
‘‘κεκτημένα’’.
Δείχνοντας καθαρά ότι υπάρχει αναθεώρηση από τους
μεγάλους και βασικούς διεθνείς παίκτες της στάσης τους
έναντι των Σκοπίων, φέρνοντας τα Σκόπια σε αναγκαστική
θέση πραγματικής αυτογνωσίας.
Δίνοντας το μήνυμα ότι επιστρέφουν σε μια ‘’προσωρινότητα’’
για το κράτος αυτό, που θυμίζει ακριβώς ένα παρελθόν με
βαριές υποθήκες και αρνητική κατάσταση (=former Yugo-
σελ. 6

Χρήστος ΛΑΜΠΙΡΗΣ (1870-1950): Άποψη της
Ακρόπολης από τις Στύλες του Ολυμπίου Διός.
slavian Republic of Macedonia). Κατάσταση, που θα
ξεπερασθεί μόνο αν ο ενδιαφερόμενος που φέρει αυτό
το όνομα - απομεινάρι (δηλαδή, τα Σκόπια), σκεφθεί,
ενεργήσει και λειτουργήσει πέρα από τα αρνητικά εκείνα
στερεότυπα, που αποτυπώνονται στο όνομα του (=fY-
ROM).
Το fYROM, επαναφερόμενο από τις ισχυρές χώρες,
στις σημερινές συνθήκες, έχει μέσα του έναν ιδιότυπο
εκβιασμό, μια ξεκάθαρη πίεση, μια πρόκληση για αλλαγή
στάσης.
Η διεθνής κοινότητα είναι σαν να λέει στα Σκόπια :
‘‘ 1ο. Το Macedonia, με το οποίο σας αποδεχθήκαμε δεν
υπάρχει.
2ο. Το νέο σας όνομα δεν μπορεί να είναι αυτό που
αναθεωρούμε -ακυρώνουμε (=Macedonia).
3ο. Η επιστροφή σας στο στερεότυπο του
παρελθόντος σας καθιστά μη σύγχρονο κράτος. Για
να βγείτε από το αδιέξοδο όπου έχετε αυτοπαγιδευθεί
ξεπεράστε, αρνηθείτε αυτό το απωθητικό ιδεολογικό
καλούπι, αυτό το ψευδοθεωρητικό - ξεπερασμένο
κέλυφος’’.
Κάτω από το ισχυρό, πραγματικό γεγονός, που είναι
πλέον ευρύτατη συνείδηση, ότι η Ελλάδα δεν έχει να
κερδίσει τίποτε από μια ονομασία με οποιαδήποτε
χρήση του όρου Μακεδονία (σύνθετη, παράγωγου
κλπ), ας ασκήσουν οι ενδιαφερόμενοι κάθε πίεση
και ας λάβουν κάθε μέτρο προς τα Σκόπια, ώστε
να αποδεχθούν τα Σκόπια ονομασία που δεν θα
στρέφεται, με κανέναν τρόπο (ιστορικό, αλυτρωτικό,
εθνολογικό, γλωσσικό, προκλητικό, ασφάλειας)
εναντίον της Ελλάδας.
Η Ελλάδα πρέπει να σταθεί όρθια κι έχει
τις δυνατότητες.
Το όνομα ‘‘Μακεδονία’’ δεν θα είναι το
όπλο που θα παραδοθεί για να στραφεί
εναντίον της.
Η Ελλάδα έζησε, ήδη, με το ‘‘fYROM’’, με το ‘‘Σκόπια’’
25 χρόνια, δεν θα παραδώσει τώρα την ψυχή της.
Η Ελλάδα, στο θέμα αυτό, άντεξε, στάθηκε δυνατή
και βρίσκεται, σήμερα, σε καλύτερη θέση από το 1990
- 91. Αλίμονο αν υποχωρήσει και τα παραδώσει.
Αντί να αμβλύνει και να νοθεύει τις θέσεις της, πρέπει
να τις ενισχύει και να τις αναβαθμίζει.
Και, στο κάτω-κάτω, όσοι αναζητούν στήριγμα
σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή (ΗΠΑ,
ΝΑΤΟ. Ε.Ε. κλπ), δεν θα το βρούν στα Σκόπια, ας
επιβεβαιώσουν στην πράξη ότι λένε στα λόγια (ότι
αυτό το στήριγμα είναι η Ελλάδα).
Κι ας τη λογαριάσουν, επί τέλους εμπράκτως, σαν
τέτοια.
Σε κάθε περίπτωση οφείλουμε να τονίσουμε ότι :
κανένας γεωγραφικός ή άλλος προσδιορισμός δεν
ακυρώνει τον αλυτρωτισμό που περιλαμβάνει ο όρος
‘‘Μακεδονία’’ και τη χρήση του από τους Σκοπιανούς.
Μόνο η μή χρήση του όρου αυτού, δηλαδή, μόνο η
μη ύπαρξη του όρου Μακεδονία στην ονομασία του
κράτους αυτού, ακυρώνει τον αλυτρωτισμό, ακυρώνει
την ψευδοθεωρία του ‘‘μακεδονισμού’’ και μπορεί να
θέσει σε πραγματικά νέα, ειλικρινή και βιώσιμη βάση
τις σχέσεις (διακρατικές και άλλες).-
σελ. 7
 Ανοιχτή Επιστολή στην Ε.Ο.Κ.

Νίκος ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΣ-ΓΚΙΚΑΣ (1906-1994): Θέα των Αθηνών

Ανοιχτή Επιστολή προς την Ε.Ο.Κ., Μάρτιος 28, 1992

Οδυσσέας Ελύτης, Μελίνα Μερκούρη, Γιάννης Γεωργάκης, Ελένη Γλύκαντζη Άρβελέρ,
Δημήτρης Τσάτσος, Αριστόβουλος Μάνεσης (28.3.1992) :
....................................................................................................

Οι υπογραφόμενοι θεωρούμε υποχρέωση μας τόσο απέναντι στην ιδιαίτερη πατρίδα μας την Ελλάδα, όσο και
απέναντι στη μεγαλύτερη πατρίδα μας την Ευρώπη, να απευθυνθούμε σε εσάς και να θέσουμε υπόψη σας τα
ακόλουθα.
Σας είναι ασφαλώς γνωστή η προσπάθεια που άρχισε παλιότερα και συστηματοποιήθηκε μετά το 1944 με
την ίδρυση, στο πλαίσιο της Ομοσπονδιακής Λαϊκής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, ενός ομοσπονδιακού
κρατιδίου υπό το όνομα “Δημοκρατία της Μακεδονίας” με αποκλειστικό στόχο, τότε και τώρα, την
αμφισβήτηση των ελληνικών συνόρων εντός των οποίων περικλείεται η ελληνική Μακεδονία, ως περιοχή της
Βόρειας Ελλάδας με πρωτεύουσα τη Θεσσαλονίκη, κατοικούμενη από αμιγώς ελληνικό πληθυσμό.
Μέχρι σήμερα η αυθαίρετη χρήση της ιστορικής ονομασίας “Μακεδονία” από το ομόσπονδο κρατίδιο των
Σκοπίων, αποτελούσε τυπικά τουλάχιστον, εσωτερική υπόθεση της Γιουγκοσλαβίας. Από τη στιγμή όμως που
θα συμβεί να αναγνωριστούν το Σκόπια ως χωριστά κυρίαρχο κράτος, υποκείμενο του διεθνούς δικαίου και
αποκτήσουν έτσι διεθνή υπόσταση ως “Μακεδονία” η επιβουλή κατά της Ελλάδος καθίσταται κατάφωρη και
αναπόφευκτη.
Διότι αυτό το νέο κράτος με το όνομα “Μακεδονία”, καθώς δεν καλύπτει το σύνολο, αλλά μέρος μόνο του
γεωγραφικού χώρου τον οποίο υποδηλώνει το όνομα του, θα τείνει, τόσο αντικειμενικά, όσο και υποκειμενικά

σελ. 8
να λειτουργεί ως “εθνικό κέντρο”, πράγμα που συνεπάγεται “δυνάμει” εδαφικές διεκδικήσεις σε βάρος των
γειτονικών κρατών, καλλιεργώντας έτσι τον αλυτρωτισμό στους κατοίκους του, παρά το ότι αυτοί διαφέρουν
εθνολογικά (είναι Σλάβοι, Αλβανοί και Τούρκοι) από τους κατοίκους της ελληνικής Μακεδονίας.
Η ειρήνη στα Βαλκάνια προϋποθέτει το σεβασμό των συνόρων.
Η χρήση ονομασίας “Μακεδονία” από ένα αναβαθμισμένο πλέον σε ανεξάρτητο κράτος των Σκοπίων
συνιστά απροκάλυπτη αμφισβήτηση των ελληνικών συνόρων, μια αμφισβήτηση που δεν εκτοπίζεται και δεν
εξουδετερώνεται ούτε με διεθνή σύμφωνα ούτε με συνταγματικές διατάξεις.
Με το σφετερισμό και την ιδιοποίηση της ονομασίας “Μακεδονία” τα Σκόπια – αν το κράτος τους τύχει της
αναγνώρισής σας – δημιουργούν ένα πλάσμα (fiction), το οποίο θα δηλώνει καθημερινά στη διεθνή κοινότητα
και καλλιεργεί στους κατοίκους του, ως “εθνικό όραμα”, την προοπτική μιας “ενιαίας Μακεδονίας”, τμήμα της
οποίας θεωρείται και η λεγόμενη “Μακεδονία του Αιγαίου” – όπως σκοπίμως και μονίμως αποκαλούν την
ελληνική Μακεδονία – με στόχο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, μιας πόλης που κατοικείται 100% από Έλληνες.
Τέτοια ήταν, άλλωστε, καθώς το μαρτυρούν πάμπολα στοιχεία, η προοπτική που αρχικά., όταν το 1944 ο Τίτο
ίδρυσε το ομόσπονδο κρατίδιο της “Μακεδονίας” και κατασκεύασε αντίστοιχη “εθνότητα”.
Εν όψει όλων των ανωτέρω η εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τυχόν αναγνώριση του κράτους των
Σκοπίων με την ονομασία “Μακεδονία” θα αποτελούσε επίσημη αμφισβήτηση των συνόρων της Ελλάδας και
συνακόλουθα βαρύτατο πλήγμα κατά ενός μέλους της Κοινότητας. Ο ελληνικός λαός – αυτό έδειξαν και οι
1.000.000 διαδηλωτές που ξεχείλισαν τους δρόμους της μακεδονικής πρωτεύουσας, της Θεσσαλονίκης, στις
14 Φεβρουαρίου, δεν ξέρουμε κατά πόσο θα μπορέσει να παραμείνει απαθής μπροστά σ’αυτήν την απειλή
κατά της εθνικής του υπόστασης και της εδαφικής του υπόστασης και της εδαφικής του ακεραιότητας.
Ελπίζουμε ότι θα θελήσετε να λάβετε υπόψη σας όσα θεωρήσαμε σκόπιμο, όχι από απλή ευαισθησία, αλλά ως
ηθική, νομική και πολιτική υποχρέωση μας, να θέσουμε υπόψη σας. Για μας η ψυχή μας είναι το όνομά μας.
Ανοιχτή Επιστολή προς την Ε.Ο.Κ., Μάρτιος 28, 1992.
Οδυσσέας Ελύτης, Μελίνα Μερκούρη, Γιάννης Γεωργάκης, Ελένη Γλύκαντζη Άρβελέρ, Δημήτρης Τσάτσος,
Αριστόβουλος Μάνεσης.

Πάρις ΠΡΕΚΑΣ (1926-1999): Καβάλα, 1978

σελ. 9
 ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑ
Η αλήθεια και το καθήκον μας.
Βασική προϋπόθεση για την έξοδο της χώρας από την
κρίση χρεοκοπίας στην οποία βρίσκεται εδώ και μια
δεκαετία και τη στροφή της στην κανονικότητα, είναι
η αυτογνωσία για τους λόγους που μας οδήγησαν
στη σημερινή δεινή θέση.
Μόνο εάν κατανοήσουμε ως κοινωνία τα συλλογικά
λάθη τα οποία διαπράξαμε και αναγνωρίσουμε
τους πολιτικούς πρωταγωνιστές των λαθών αυτών,
θα μπορέσουμε να τα διορθώσουμε, να μην τα
επαναλάβουμε και να ανορθώσουμε τη χώρα
οικονομικά και πολιτικά.
Όπως έχω κατ’ επανάληψη πει και γράψει, η ρίζα της
χρεοκοπίας της χώρας εντοπίζεται στο παρασιτισμό
και τους ποικιλώνυμους φορείς του, που αναπτύχθηκε
στο πλαίσιο του πελατειακού και κομματικού
κράτους.
Κωνσταντίνος ΜΑΛΕΑΣ (1879-1928) : Ιωάννινα
Γράφει ο Κωνσταντίνος ΓΑΤΣΙΟΣ*
Το μοντέλο αυτό, το οποίο χαρακτήρισε και
καθόρισε όλο τον μετεμφυλιακό πολιτικό κύκλο,
ανδρώθηκε ιδιαίτερα τη μεταπολιτευτική περίοδο
και έφτασε σε κατάσταση παροξυσμού την περίοδο
μετά την είσοδό μας στην ευρωζώνη, ειδικότερα
δε τα χρόνια που προηγήθηκαν της χρεοκοπίας.
Οι εξαλλοσύνες του πελατειακού κράτους που
χαρακτήρισαν την τραγική διακυβέρνηση 2004-
2009, ήταν αυτές που οδήγησαν στον οριστικό
δημοσιονομικό εκτροχιασμό και τη χρεοκοπία.
Φόρτωσε τη χώρα 120 δισ. νέο χρέος, το
μεγαλύτερο μέρος του οποίου ήταν «φρέσκο»,
δικό της. Δεν αφορούσε στην αποπληρωμή τόκων.
Χαρακτηριστικά, μόνο το 2009, τη χρονιά της
σελ. 10
 Σπύρος ΠΑΠΑΛΟΥΚΑΣ (1872-1957): Χωριό στη Μυτιλήνη
ανοιχτής χρεοκοπίας η χώρα δανείστηκε 36 δισ., εκ
των οποίων μόλις τα 12 δισ. αφορούσαν πληρωμή
τόκων.
Όλοι τα γνώριζαν και τα γνωρίζουν αυτά, ντόπιοι
και ξένοι, ανεξαρτήτως του ότι πολλοί επέλεγαν τη
σιωπή και τη λήθη. Εξάλλου, τα σχετικά στατιστικά
στοιχεία έχουν προ πολλού δημοσιοποιηθεί και
ουδείς τα αμφισβητεί.
Δε χρειαζόταν, επομένως, το πρόσφατα
δημοσιοποιηθέν έγγραφο της ΤτΕ για να δούμε
«το φως το αληθινό», όπως άλλωστε δε χρειαζόταν
η πρόσφατη προτροπή του Σώρρα στους οπαδούς
του να πληρώσουν τα χρέη τους για να γνωρίσουμε
ότι δεν υπήρχαν τα γνωστά «ομόλογα» και ότι
τα περί «διαστημικής τεχνολογίας» ήταν απλά
αστειότητες.
Όπως αστειότητες αποτελούν (σε πρώτη
ανάγνωση) και οι προσπάθειες στρεψοδικίας και
διαστροφής της αλήθειας που εκτυλίσσονται το
τελευταίο διάστημα και που επιχειρούν την πολιτική
αποενοχοποίηση μιας τραγικής διακυβέρνησης.
Δεν θα άξιζε να ασχοληθεί κανείς με αυτές τις
αστειότητες, εάν δεν αναπτύσσονταν πάνω στον
καμβά της σιωπής και της λήθης που προηγήθηκε.
Όμως, αφορούν σε σχεδιασμούς ανασύνθεσης του
πολιτικού σκηνικού της χώρας και, μάλιστα, προς
μία συντηρητική κατεύθυνση, μεταξύ εκείνων που
οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία και εκείνων που
την βύθισαν ακόμη περισσότερο σε αυτήν.
σελ. 11
 Βασίλης ΒΑΓΙΑΝΝΗΣ : Ελαιώνας στη θάλασσα
Η σιωπή Τσίπρα –του ιδίου, της κυβέρνησης και
του κόμματός του– για τη συγκεκριμένη περίοδο
πυρήνα.
και τους πρωταγωνιστές της, τη στιγμή μάλιστα
Μια τέτοια αδυναμία, όμως, δε θα πρέπει να ισχύει
που δεν φείδεται χαρακτηρισμών για τους
για την ελάσσονα αντιπολίτευση και, ιδιαιτέρως,
υπόλοιπους «εκπροσώπους του παλιού», η πολιτική
για τις δυνάμεις τού, λεγόμενου, μεσαίου χώρου, η
«κατανόηση» και «αλληλεγγύη» των μεν με τους δε,
πολιτική διάλυση του οποίου συνιστά αναπόσπαστο
η οποία εκφράζεται και σε επίπεδο διακυβέρνησης
μέρος αυτού του σχεδιασμού.
της χώρας, εντάσσονται σε αυτό το σχεδιασμό:
Για τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, δηλαδή,
έναν δικομματισμό, με τα δύο «συστήματα» και
που δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την παρακμή.
τους αρχηγούς τους πρωταγωνιστές εκατέρωθεν
Για τον κόσμο της εργασίας, της παραγωγής και της
του πολιτικού φάσματος.
δημιουργίας που αντιμάχεται τον παρασιτισμό και
Μια τέτοια εξέλιξη, εάν υλοποιηθεί, θα αποτελέσει
τους ποικιλώνυμους φορείς του.
μια στρατηγική νίκη των δυνάμεων του
Τον κόσμο που οραματίζεται και αγωνίζεται για την
συντηρητισμού και του λαϊκισμού, μια μείζονα
πολιτισμική και οικονομική ανόρθωση της χώρας
πολιτική οπισθοδρόμηση, που θα καθηλώσει τη
και που θέλει να πάρει τις τύχες της πατρίδας του
χώρα στην «κανονικότητα της χρεοκοπίας».
στα χέρια του.-
Η μείζων αντιπολίτευση αδυνατεί, δεν έχει το
θάρρος, να αναλάβει τις ευθύνες της για το _____________________
έγκλημα που διεπράχθη και τους σχεδιασμούς που *Ο Κ. Γάτσιος είναι Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικής
Επιστήμης της Σχολής Οικονομικών Επιστημών του
το αθωώνουν (ώστε να μπορεί να επαναληφθεί). Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, 2002- Πρύτανης
Πολύ δε περισσότερο αδυνατεί να ανατρέψει του Πανεπιστημίου, 2011-2015 -Mέλος του Διεθνούς
τους εν εξελίξει πολιτικούς σχεδιασμούς, καθώς Συμβουλίου (International Board) του Πανεπιστημίου της
εμπλέκουν μέρος του «βαθέως» κομματικού της Βιέννης, 2015.

σελ. 12
 ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Δημήτρης ΜΑΝΙΩΤΗΣ (1923–1985) : Καύκασος

Δρόμοι και Προορισμοί

Γράφει ο Γρηγόρης ΖΑΡΩΤΙΑΔΗΣ*

Δρόμοι και διαδρομές. ανταγωνισμού παρέσυρε κάθε διάθεση εναλλακτικής

λογικής που θα προσέγγιζε την πραγματικότητα,
Δεν νοούνται δρόμοι χωρίς προορισμούς, ούτε και
η οικονομική γεωγραφία ανέκαμψε, ίσως υπό το
προορισμοί χωρίς να ανοίξει δρόμος.
βάρος των ίδιων των συστημικών αλλαγών.
Ζούμε σε μια εποχή που κυριαρχούν οι δρόμοι.
Μαζί της αναιρέθηκε η εκνευριστική μα και
Αυτοί που ενώνουν, που αποτελούν γέφυρες και
σκόπιμη υπεραπλούστευση των νεοκλασικών και
διευκολύνουν συναντήσεις.
θυμηθήκαμε πως οι δρόμοι, εκτός από σημαντικοί
Μα κι αυτοί που χωρίζουν, που ορίζουν αποστάσεις,
είναι και πολυσήμαντοι, αναλόγως των ιδιαιτέρων
συνιστούν όρια και αναδεικνύουν διεκδικήσεις.
επιδιώξεων όσων εμπλέκονται, ατόμων ή
Οι οικονομολόγοι ανακαλύψαμε σχετικά πρόσφατα,
συλλογικοτήτων.
εκ νέου, τη σημασία των χωρικών αποστάσεων και
Η βασική σύγχρονη λειτουργία των δρόμων
ως εκ τούτου των δρόμων.
συνίσταται στο ότι ενώνουν αγορές εν γένει,
Μετά από μια περίοδο όπου η εμμονή του τέλειου
αντί της περιοριστικής αντίληψης που θέλει τη

σελ. 13

γεωοικονομική, χωρική ανάλυση να αναπτύσσεται
(απλά και μόνο) στη βάση της διακίνησης βασικών
υλικών και καυσίμων.
Οι διαδρομές του πετρελαίου και του φυσικού
αερίου, παρότι αναμφίβολα σημαντικές, δεν αρκούν
για να εξηγήσουν τη διεθνοπολιτική δυναμική.
Στον σύγχρονο διεθνοποιημένο καπιταλισμό,
δεδομένης της εκθετικής εξέλιξης της
παραγωγικότητας της εργασίας και της αναντίκριστης
υπερσυσσώρευσης χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου,
το κυρίαρχο ζήτημα δεν είναι πως παράγεις αλλά
πως / που διακινείς.
Ο «δρόμος του μεταξιού» και το κινεζικό alter ego
του, η στρατηγική «μια ζώνη – ένας δρόμος» (One
Belt One Road – OBOR Strategy), οι εμπορικοί
δρόμοι και οι κεφαλαιακές διαδρομές που ανοίγουν
στο πλαίσιο της ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης –
CETA, TTIP – αποτελούν ακριβώς εκφάνσεις της
διεθνούς διαπάλης για την αναδιάταξη των βασικών
εμπορικών ροών, σε συνέχεια της παραγωγικής
ανακατανομής που προηγήθηκε από τη δεκαετία
του 1990.
Σπύρος ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ (1906-1986) : Τοπίο
Καθώς διαμορφώνεται ο σύγχρονος διπολισμός
με επίκεντρα αφενός τις ΗΠΑ και αφετέρου την
Κίνα (χωρίς αυτό να αναιρεί βεβαίως τη δυναμική
περιφερειακών κέντρων παραγωγικής δύναμης
και πολιτικής εξουσίας) οι διαμορφούμενοι δρόμοι
(επαν-) ενώνουν αγορές και διαχωρίζουν νέα,
αντικείμενα συμφέροντα και επιδιώξεις.
Αυτές οι «τεκτονικές» συσσωματώσεις και οι
διαγκωνισμοί δεν θα επηρρεασθούν από καμία
εξέλιξη στο εποικοδόμημα, ούτε κι αν ακόμη
πρόκειται για την αλλαγή διακυβέρνησης στην άλλη
πλευρά του Ατλαντικού.
Οι συστημικά προκαλούμενες τάσεις γεννούν
προκλήσεις. Ειδικότερα για τη «γειτονιά»μας: το
τόξο από τη Βαλτική, στον Εύξεινο Πόντο, στην
Ανατολική Μεσόγειο και στην Εγγύς και Μέση
Ανατολή καθίσταται το βασικό πεδίο συνάντησης και
συναγωνισμού των δύο πόλων που προαναφέρθηκαν
(βλέπε τον χάρτη που ακολουθεί).
Αποτελεί για μια ακόμη φορά στην ιστορία θέατρο
των εξελίξεων, όπου διασταυρώνονται δρόμοι
σελ. 14
 Κωνσταντίνος ΔΑΜΙΑΝΑΚΟΣ (1937-2003) : Στον ελαιώνα
και διαδρομές και θυσιάζονται ζωές στο βωμό
της μακροδιαμάχης. Κάθε άλλο παρά εντύπωση
προκαλεί λοιπόν ότι συγκεντρώνει τα πιο καυτά
σημεία της σύγχρονης διεθνούς διπλωματίας και τα
δύο τρίτα των θυμάτων από πολιτικές/στρατιωτικές
συγκρούσεις διεθνώς (σύμφωνα με τα επίσημα
στοιχεία του ΟΗΕ και του Ινστιτούτου Έρευνας για
την Ειρήνη του Όσλο).
Ε.Ε και Ελλάδα στο νέο περιβάλλον.
Η Ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά με τη σειρά της
έλκεται αμφίπλευρα. Αυτές οι εκατέρωθεν
ασκουμένες πιέσεις από τους δύο υπό διαμόρφωση
πόλους σε συνδυασμό με την πρώιμη, βιαστική
χωρική διεύρυνση και τις αν όχι διευρυνόμενες,
τουλάχιστον παραμένουσες εσωτερικές ανισότητες
και αναποτελεσματικότητες εντείνει το πολιτικό/
οικονομικό «ξεχείλωμα» της διαδικασίας της
ευρωπαϊκής ενοποίησης και οδηγεί (αν δεν
υπάρξουν συνταρακτικές αλλαγές) μοιραία στην
απόσύνθεσή της, ή στην καλύτερη περίπτωση στην
«Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων».
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι η πολιτική δεν
έχει νόημα. Το αντίθετο: η ρότα που χαράσσει και
οι μανούβρες που κάνει ο καπετάνιος καθίστανται
ακριβώς τότε πιο σημαντικές (και πιο δύσκολες)
όταν το καράβι κινείται σε ένα ρεύμα ή σε μια
καταιγίδα που δεν ελέγχεται.
Σε αυτό το διεθνές πλαίσιο, η Ελλάδα καλείται
να επιλέξει τους δρόμους που θα εμπλακεί και
τους προορισμούς που θα ορίσει. Με άλλα λόγια
καλείται να καθορίσει τη θέση της, το ρόλο της και
τη στρατηγική της.
Όσο κι αν αυτό δεν συνάδει με την τρέχουσα
επιμένουσα πολιτική και κοινωνικοοικονομική
κρίση στη χώρα – άλλωστε συνήθως έτσι τύχαινε
– η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε ένα ακόμη
ραντεβού με την ιστορία της.
Ο φύσει και θέσει ζωτικός χώρος της καθίσταται
πάλι το επίκεντρο των συστημικών εξελίξεων και η
χώρα οφείλει να ανταπεξέλθει στον ρόλο που της
καθορίζεται.
Ειδάλλως, αν δεν διαβάσουμε σωστά το ευρύτερο
πλαίσιο και τις τοπικές ιδιαιτερότητες, αλλά κι αν
δεν αναλογισθούμε σωστά τα χαρακτηριστικά μας,
κινδυνεύουμε να κινηθούμε για μια ακόμη φορά
αποσπασματικά, φλύαρα και αυτοκαταστροφικά,
σελ. 15
εξυπηρετώντας εν τέλει τις αλλότριες επιδιώξεις, - να αποτελέσει κόμβο διακίνησης προϊόντων,
από το εξωτερικό και το εσωτερικό της χώρας. γνώσεων και κεφαλαίων,
- αλλά και ένα κέντρο ανάπτυξης θεωρητικής
Τόλμη, τόλμη με γνώση. και εφαρμοσμένης γνώσης, διεθνές εργαστήρι
εξέλιξης προϊόντων και υπηρεσιών ποιοτικής
Το ελληνικό πολιτικό σύστημα πρέπει να τολμήσει.
διαφοροποίησης και εξειδίκευσης.
Να διαβάσει σωστά τις διεθνείς μακροεξελίξεις, να
Δεν αγνοούμε ότι τα παραπάνω σημαίνουν και
μην εθελοτυφλεί απέναντι στην πραγματικότητα
συγκρούσεις, εσωτερικές και εξωτερικές, ότι θα
της ευρωπαϊκής κρίσης και των πολιτικών
βρουν πολέμιους.
και οικονομικών αδιεξόδων του κοινοτικού
Ούτε βεβαίως ότι είναι εκ διαμέτρου αντίθετα με τη
οικοδομήματος, να αναδείξει τη θέση της χώρας
σημερινή κατάσταση της χώρας που, σε συνέχεια της
(αφού πρώτα την αναγνωρίσει τεκμηριωμένα).
κορύφωσης της πολύπλευρης κρίσης, παραδίδεται
Η Ελλάδα μπορεί και οφείλει:
από τις απροσανατόλιστες πολιτικές ηγεσίες της ως
- να διεκδικήσει επίσημα και δυναμικά τον ρόλο
ειδική οικονομική ζώνη σε ξένα συμφέροντα, με μόνο
μιας ουδέτερης και ανεξάρτητης υπόστασης στην
αντίτιμο μια οικονομική μεγέθυνση εξαθλιωτική για
περιοχή, του εγγυητή της ειρήνης, του σεβασμού
το λαό, αλλά βεβαίως και την επιβίωση της ντόπιας
στη διαφορετικότητα, στον εθνολογικό και τον
πολιτικοοικονομικής νομενκλατούρας.
πολιτιστικό πλουραλισμό, του τελεστή της ισότιμης
Τουναντίον, γνωρίζουμε ότι προϋποθέτουν την
επικοινωνίας στην ευρύτερη περιοχή,
ανάκτηση μιας πολιτικής και οικονομικής βασικής

Ανδρέας ΚΡΥΣΤΑΛΗΣ (1911-1951) : Το λιμάνι της Αίγινας

σελ. 16
αυτάρκειας και τη στοιχειώδη ικανότητα
της εσωτερικής αναπαραγωγής ευημερίας
και κεφαλαίου.
Όμως αυτό ακριβώς είναι το μήνυμα: αφού
αντιληφθούμε τους δρόμους που ανοίγονται,
να καθορίσουμε τη δική μας ρότα με μόνο
κριτήριο την ευημερία του λαού μας και των
λαών της περιοχής, την κοινωνικά ισόρροπη
και περιβαλλοντικά βιώσιμη ανάπτυξη.
Μόνο αφού προσδιορίσουμε αυτό το
πλαίσιο μπορούμε να πούμε ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ
επενδύσεις θέλουμε, δημοσίου ή ιδιωτικών
συμφερόντων, ποιες επιλογές θα κάνουμε
στην άσκηση διεθνούς πολιτικής, που
θα κατευθύνουμε την παραγωγική ανα-
συγκρότηση, πως θα ανακτήσουμε και
θα αναπτύξουμε τα δημόσια αγαθά, ποιες
σχέσεις παραγωγής και διανομής πλούτου
θα θέσουμε, πως θα συμβάλουμε εν τέλει
στις αναγκαίες προοδευτικές ανατροπές,
εντός και εκτός των συνόρων.-
__________________________
*Ο Γρηγόρης Ζαρωτιάδης είναι Αναπληρωτής
Καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών
Επιστημών, Κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών
και Πολιτικών Επστημών του ΑΠΘ και μέλος
του Εκτελεστικού Γραφείου της Σοσιαλιστικής
Προοπτικής.
Βασίλειος ΧΑΤΖΗΣ (1870-1915): Πλοίο

σελ. 17
 Πολιτική & Ιδεολογία
Περί Συνόρων
... Μπορώ, άραγε, να σας αποκαλύψω in fine, σαν
περιπλανώμενος που είμαι, και επειδή είμαι σχεδόν
επαγγελματίας, τι θα ήθελα να σφυρίξω στο αυτί
των συμπατριωτών μου, αν είχα ακόμη το κουράγιο
να ταράξω τα βαλτωμένα νερά ;
‘‘Εσείς, παιδιά ερωτευμένα με τους χάρτες και τα
χαρακτικά, που έχετε ονειροπολήσει στα γαλανά
ποτάμια και τα καστανόμαυρα βουνά,
εσείς που αγαπάτε τα μεθυσμένα καράβια και τους
θαλασσινούς ήλιους, αφού ‘‘τα χρυσωρυχεία είναι
πάντα πέρα από τα σύνορα’’,
εσείς, που φοβάστε το άνοστο ακόμη περισσότερο
από το πικάντικο, που προτιμάτε την ιεροσυλία
από τον ωχαδερφισμό και που αναρωτιέστε πως να
παραμείνετε νέγροι,
εσείς, που νιώθετε περισσότερο ευτυχείς όταν
Κωνσταντίνος ΜΑΛΕΑΣ : Τα τείχη της Θεσσαλονίκης
Ρεζίς Ντεμπρέ (Regis Debray) (*) :
[ απόσπασμα από το τελευταίο του
βιβλίο (‘‘Εγκώμιο των συνόρων’’) ].
βρίσκεστε μέσα παρά στην περιφέρεια του
Κλοσμέρλ, της Λυών, ή του Παρισιού, όταν
βρίσκεστε σε έναν τόπο και όχι σε μια ζώνη,
εσείς, καθηγητές στα σχολεία, που επιμένετε να
ελπίζετε ότι θα έρθει κάποτε ο καιρός που θα
γιορτάζεται η ημέρα της Φούστας,
εσείς φοιτητές της Βιλτανέζ, της Ναντέρ ή του
Μιράιγ, που ονειρεύεστε πανεπιστημιουπόλεις με
πύλες εισόδου, σχολές οι οποίες, χωρίς να είναι
περίκλειστες σαν μοναστήρια, δεν θα είναι no man’s
lands ανάμεσα σε δύο παρκινγκ (και, συνεπώς,
σελ. 18
 Ιωάννης ΚΟΥΤΣΗΣ (1860-1953) : Εξω απο την εκκλησία, Σπέτσες
φορτωμένες με φράχτες, κάγκελα και προσωπικό
ασφαλείας), αλλά μοιάζουν ίσως με το καλύτερο
δημόσιο πανεπιστήμιο της Ιαπωνίας, το Ακαμόν,
την ‘‘κόκκινη πύλη’’,
εσείς, που νοσταλγείτε στα τραίνα τα κουπέ
καπνιστών και μη- καπνιστών και δεν νιώθετε την
ανάγκη, στο μετρό ή στον προαστιακό, να μάθετε
τα πάντα για τη σεξουαλική ζωή της κοπέλας που
κάθεται δίπλα σας, η οποία, με το κινητό κολλημένο
στ΄αυτί, εξηγεί επί μακρόν και υψηλοφώνως στη
φιλενάδα της ότι ο Πολό, που δεν ήταν ήδη και
η καλύτερη επιλογή, είναι επιπροσθέτως ένας
ελεεινός τύπος, κλπ,
εσείς, που θα θέλατε να σας δείξουν ξεκάθαρα που
αρχίζει και που τελειώνει η εμπορική ζώνη, ώστε
να μην υπάρχει σύγχυση ανάμεσα στο κέντρο της
πόλης και το εμπορικό κέντρο, στη λογική της
αγοράς και τη δημόσια υπηρεσία, στην πλεονεξία
και την αφομοίωση,
εσείς, κοσμικοί, που δεν επιθυμείτε ο αιώνιος
Πατήρ να παραβιάζει όλες τις πόρτες τούτου του
κόσμου,
εσείς, που όμηροι του θορύβου, που ονειρεύεστε
πόλους σιωπής, ζώνες χαμόγελου, κατά το πρότυπο
των πεζόδρομων,
εσείς, που πνιγμένοι από τη χυδαιότητα,
ονειρεύεστε, στο περιθώριο των κρεατομηχανών, μια
όαση αλληλοσεβασμού, όπως υπήρχαν, παλιότερα,
οάσεις κατοικίας και εργασίας,
ζητήστε από τον πρωθυπουργό, τους υπουργούς
σας, τους βουλευτές και γερουσιαστές σας, αμελείς
συνοριοφύλακες αλλά τόσο φλύαρους σε θέματα
ανθρώπινων δικαιωμάτων,
ζητήστε να προσθέσουν στον κατάλογό τους το
δικαίωμα στα σύνορα, για να τεθεί φραγμός στα
θανάσιμα ολισθήματα - όλα είναι ίδια, ίδιοι είναι
όλοι τους, άρα τίποτε δεν αξίζει.
Ένα δικαίωμα ; Όχι, ένα καθήκον ! Και,
μάλιστα, επειγόντως.’’
* Ρεζίς Ντεμπρέ (Παρίσι, 1940), σύντροφος του Τσέ
Γκεβάρα, καταδικασμένος το 1967, από στρατοδικείο της
Βολιβίας, σε τριάντα χρόνια κάθειρξη όπου εξέτισε μέρος
της ποινής, φίλος του Σαλβαντόρ Αλλιέντε, σύμβουλος
του Φρανσουά Μιττεράν. Δραστήριος διανοούμενος,
πολυγραφότατος συγγραφέας. Τα τελευταία χρόνια
το ενδιαφέρον του συγκεντρώνεται στα ΜΜΕ και το
συμβολισμό.
σελ. 19
 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Η Νέα Ηλεκτρική
Αυτοκινητο·βιομηχανία :
οι μεγάλες ανατροπές που μας αφορούν.
Η εποχή του ηλεκτρικού αυτοκινήτου και
του ψηφιακού κόσμου.
Η σφαίρα της ενέργειας και ο κόσμος της
ψηφιακής εποχής φαίνεται ότι θα καθορίσουν
με αποφασιστικό τρόπο τα υπόβαθρα πάνω στα
οποία θα εξελιχθούν, θα αναπτυχθούν και θα
επηρεασθούν καθοριστικά στις επόμενες άμεσες
δεκαετίες τα πράγματα, συνολικότερα αλλά και
στους επί μέρους τομείς.
Mία πολύ μεγάλη αλλαγή που ανέρχεται δυναμικά
στο προσκήνιο της ζωής και της κίνησης των
Στο Γύθειο
του Ελευθέριου ΤΖΙΟΛΑ
ανθρώπων στους χώρους κατοικίας, εργασίας,
ζωής, επικοινωνίας και πρόκειται να αλλάξει
πολλά δεδομένα : είναι το ηλεκτρικό αυτοκίνητο.
Οι σημερινοί (και αυριανοί), πραγματικοί όροι
αυτού του κυριολεκτικά κεφαλαιώδους θέματος
δεν έχουν καμία σχέση με τις συνθήκες και τα
επίπεδα παραγωγής, καθώς και τους σχεδιασμούς
που υπήρχαν προ 10ετίας. Η πρόοδος που έχει
συντελεσθεί και αναμένεται είναι, και θα είναι,
θεαματική.
σελ. 20
 Μεγάλες ανατροπές και προκλήσεις :
Αυτοκινητοβιομηχανία, Πετρέλαιο, Κίνα,
Ινδία, Κόσμος.
Η Κίνα και η Ινδία, με τα οικονομικά και
πληθυσμιακά τους μεγέθη (η Ινδία το 2018 θα
είναι η πρώτη σε πληθυσμό χώρα στον Κόσμο, με
την Κίνα στη δεύτερη θέση), αλλά κυρίως με τις
σχετικές τους αποφάσεις με ορίζοντα το 2030, οι
οποίες λήφθηκαν για διαφορετικούς λόγους σε κάθε
χώρα, πρόκειται να δώσουν πρωτοφανή ώθηση
στον τομέα αυτό. Ώθηση, η οποία σε συνδυασμό
με τις τεχνολογικές βελτιώσεις, ιδιαίτερα στα
θέματα των φορητών συσσωρευτών (μπαταριών),
των ψηφιακών εφαρμογών και των εναλλακτικών
μορφών ενέργειας (ηλιακή) που θα ακολουθεί –
θα συνοδεύει ‘‘εξ ουρανού’’ παντού το κινούμενο
όχημα, μπορεί ταχύτατα να δημιουργήσει μετά τον
προηγούμενο αιώνα των ντηζελοκινητήρων και
των βενζινοκινητήρων, τον αιώνα του ηλεκτρικού/
ηλιακού και ψηφιακού οχήματος !
Η πρώτη κοινή ανακοίνωση στα χρονικά της
διεθνούς διπλωματίας, Ευρωπαϊκής Ένωση και
Κίνας την 1η Ιουνίου 2017, μετά την απόλυτα
άστοχη απόσυρση του Ντ.Τράμπ από τη Συμφωνία
του Παρισιού για το κλίμα που έγινε για
λόγους υποστήριξης των μεγάλων αμερικάνικων
πετρελαϊκών εταιρειών, βασίζεται στο γεγονός της
ανταγωνιστικής κλιμάκωσης μεταξύ της Κίνας και
των ΗΠΑ, όπως επίσης και στις αποφάσεις της
Κίνας για την νέα της αυτοκινητοβιομηχανία (του
ηλεκτρικού αυτοκινήτου) και στο ίδιο το ηλεκτρικό
αυτοκίνητο.
«Οι αυξανόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
απαιτούν αποφασιστική αντίδραση» τονίζεται στο
κείμενο, το οποίο θα υπογράφουν ο πρωθυπουργός
της Κίνας, Λι Κε-Τσιάνγκ, ο πρόεδρος του
Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντ. Τούσκ και ο πρόεδρος
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλόντ Γιούνκερ.
Σημαντικό μέρος αυτής της ‘‘αποφασιστικής
αντίδρασης’’ θα αφορά κυριολεκτικά στο ηλεκτρικό
αυτοκίνητο.
Παράλληλα, με το γεγονός αυτό, πρέπει να
αξιολογήσουμε, τις εσωτερικές εντάσεις και
τα ρήγματα που έχει επιφέρει και θα διευρύνει
η γραμμή Τράμπ. Σημειώνουμε τη συναφή
με το θέμα μας αντίδραση του Elon Musk,
επιτυχημένου και επικοινωνιακού ιδιοκτήτη της
κατασκευαστικής ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tes-
la στις ΗΠΑ, πρωταγωνιστή ίδρυσης της Solar
City, και υπερασπιστή των ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας και των συναφών τεχνολογιών, ο οποίος
ανακοίνωσε ότι εγκαταλείπει όλα τα συμβούλια
στα οποία συμμετέχει με άλλους βιομηχάνους που
συμβουλεύουν τον Ντ. Τραμπ.
Το 2018, αποτελεί έτος -κλειδί για τη θεαματική
είσοδο του ηλεκτρικού αυτοκινήτου στην Κίνα, με
την Ινδία, επίσης, να είναι χρονικά συγχρονισμένη
και πιο φιλόδοξη.
Οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές αυτοκινήτων
παγκοσμίως θα παρουσιάσουν το 2018 το πρώτο
μεγάλο κύμα των νέων ηλεκτρικών οχημάτων [Elec-
tric Vechicles/ΕVs] και τα συσχετιζόμενα με αυτά
υβριδικά οχήμaτα [HEVs]. Eίναι βέβαιο ότι θα είναι
φθηνότερα και τεχνολογικά πιο προηγμένα από τα
σημερινά μοντέλα.
Θα κυκλοφορήσουν σε μεγάλο αριθμό πρώτα
στην Κίνα, όμως πολλές καινοτομίες τους, όπως οι
ηλιακοί συλλέκτες (solar panels), τα συνεργαζόμενα
κινητά τηλέφωνα και η προσαρμοσμένη εικονική
πραγματικότητα και οποιοδήποτε άλλο μέρος
- εξάρτημα υψηλής τεχνολογίας θα έχουν
διαμορφωθεί για την παγκόσμια αγορά !
Οι ρυθμιστικές αρχές της Κίνας απαιτούν από
το 2018 : οκτώ (8) στα εκατό (100) οχήματα που
παράγονται στις γραμμές συναρμολόγησης των
κατασκευαστών να είναι ηλεκτρικά [ EVs], ή
υβριδικά οχήματα [ HEVs ], ανερχόμενα στο 10%
μόλις ένα χρόνο αργότερα, και έπειτα σε 12%
ετησίως !
Οι περισσότεροι ξένοι κατασκευαστές αυτοκινήτων
με εργοστάσια στην Κίνα καλούνται να αναπτύξουν
τις γραμμές παραγωγής των ηλεκτροκίνητων
οχημάτων σε συνεργασία με τους εγχώριους
κατασκευαστές, εξασφαλίζοντας σταδιακά
απόκτηση δική της τεχνογνωσίας, είσοδο στην
εποχή της νέας αυτοκινητοβιομηχανίας από θέση
ηγετική, προδικάζοντας μια ανάλογης έκτασης
κυριαρχία, όταν θα κλιμακωθεί η αντίστοιχη
παγκόσμια έκρηξη ζήτησης.
Χαρακτηριστικά σημειώνουμε ότι η McKinsey,
μια από τις μεγάλες εταιρείες συμβουλευτικών
σελ. 21
 Σταύρος ΚΑΝΤΖΙΚΗΣ (1885-1958) : Μπάλωμα διχτυών
υπηρεσιών και ερευνών, επισημαίνει ότι το
παγκόσμιο μερίδιο των ηλεκτρικών οχημάτων
[EVs] μέχρι το 2030 θα κυμανθεί από 25 -50% των
νέων πωλήσεων.
H Iνδία , όμως, κινεί προς τα εμπρός το πλέον
φιλόδοξο σχέδιο : στοχεύει να ξεπεράσει και την
Κίνα και να έχει μόνο ηλεκτρικά οχημάτα στο
δρόμο, το 2030 ! Ο πρωθυπουργός της χώρας Nar-
endra Modi ανέλαβε μια εκπληκτική δέσμευση για
μηδενικές εκπομπές στο τομέα των μεταφορών, ως
το 2030.
Κατά τα επόμενα δώδεκα (12) χρόνια η κυβέρνηση
της Ινδίας σχεδιάζει να ηλεκτροκινήσει τα
πάντα, από τα μικρότερα κοινόχρηστα έως τα
επαγγελματικά οχήματα και τα λεωφορεία. Τα
αυτοκίνητα θα έρθουν τελευταία.
Οι συνέπειες στην οικονομία της χώρας από
τις εισαγωγές ακατέργαστων και, εν μέρει,
κατεργασμένων τελικών πετρελαϊκών προϊόντωντα
είναι βαθιά, με το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής
να προορίζεται για τον τομέα των μεταφορών,
συμπεριλαμβανομένου και του συμπιεσμένου
φυσικού αερίου (CNG) που κυριαρχεί σε μεγάλο
μέρος των δημόσιων συγκοινωνιών στις μεγάλες
πόλεις. Παρ΄ ότι οι πετρελαϊκές εταιρείες της
Ινδίας αναγκάστηκαν απότομα να επιταχύνουν την
μετατροπή των καυσίμων σε καθαρότερα καύσιμα,
η επιβάρυνση και οικονομική και περιβαλλοντική
είναι τεράστια.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες
αναγκάζονται σε σοβαρές προσαρμογές.
Το πετρέλαιο απειλείται.
Η ανανεωμένη Volvo, που ανήκει στον μεγάλο
όμιλο Geely της Κίνας, θα αναπτύξει το πρώτο
της απόλυτα καθαρό ηλεκτρικό αυτοκίνητο,
ένα κoμψό μοντέλο σε οικονομικές τιμές που
θα απευθύνεται άμεσα στις παγκόσμιες αγορές,
ενώ, παράλληλα, στοχεύει να πουλάει ένα (1)
εκατομμύριο ηλεκτροκίνητα και υβριδικά οχήματα
κάθε χρόνο στην Κίνα έως το 2025.
Η VW της Γερμανίας θα κυκλοφορήσει, επίσης το
2018, το πρώτο ηλεκτροκίνητο όχημά της στην
Κίνα και εκτιμά ‘’ετήσιες πωλήσεις τουλάχιστον
400.000” εντός δύο ετών, ανεβαίνοντας σε 1.5
εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα μέχρι το
σελ. 22
2025. Aπό το 2018, η Ford θα ξεκινήσει να πωλεί
ένα υβριδικό μοντέλο Mondeo Energi, το οποίο
κατασκευάστηκε με τον κρατικό εταίρο Chang’an
Automobile.
Η Nissan αναπτύσσει τουλάχιστον ένα
ηλεκτροκίνητο μοντέλο για την Κίνα. Ενώ, η Ge-
naral Motors σχεδιάζει να εισαγάγει μια πλήρη
πλειάδα χαμηλών έως μηδενικών εκπομπών,
Εκπομπών οχημάτων με το σήμα της Buick.
Το πετρέλαιο και τα προϊόντα του έχουν προσφέρει
στον Κόσμο περισσότερο από έναν αιώνα την
κίνηση και την κυκλοφορία.
Περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο εμπόρευμα, το
πετρέλαιο επέτρεψε τη δημιουργία και συσσώρευση
πλούτου, την ‘’οικοδόμηση’’ οικονομικών
μεγαθήριων, ενώ οι ανάγκες του αποτέλεσαν
κίνητρο συγκρούσεων, διπλωματικλων ‘’πολέμων’’
και σφαιρών επιρροής.
Ωστόσο, ο κυρίαρχος ρόλος του , κυρίως στον
αποφασιστικό τομέα των μεταφορών (παγκόσμιων,
θαλάσσιων, εναέριων, ηπειρωτικών, χερσαίων,
εθνικών, κοινωνικών κλπ), καθώς και η καθοριστική
του συμμετοχή κατά τις προηγούμενες δεκαετίες
στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας απειλείται.
Η ευθεία απειλή έρχεται από τα αυτοκίνητα.
Η ερώτηση δεν είναι πλέον αν οι ηλεκτρικοί
συσσωρευτές (η μπαταρία) θα βλάψει τη ζήτηση
πετρελαίου, αλλά πόσο. Τα έξοδα μπαταρίας
συνεχίζουν να πέφτουν ραγδαία κάθε χρόνο. Νέα
δίκτυα σημείων φόρτισης και ενσύρματοι χώροι
στάθμευσης αυτοκινήτων αναπτύσσονται στις
προηγμένες οικονομίες.
Οι σκεπτικιστές της πετρελαϊκής βιομηχανίας
ίσως να μην πιστεύουν σε ένα μεταφορικό μέλλον
που τροφοδοτείται από δίκτυα , αλλά η Κίνα το
κάνει και η Ινδία είναι, επίσης, αποφασισμένη.
Ενώ, χώρες με σημαντική θέση στον χάρτη των
πετρελαιοπαραγωγών χωρών, όπως η Νορβηγία,
στοχεύοντας σε νέο ενεργειακό μίγμα και με
υψηλή περιβαλλοντική ευαισθησία έδωσαν ώθηση
βοηθώντας, για παράδειγμα, τα ηλεκτροκίνητα
οχήματα, που ήδη αντιπροσωπεύουν περίπου το
40% των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων !
Η τεχνολογία προσπαθεί να αντιμετωπίσει την
“ανησυχία της αγοράς” σχετικά με τον αποτρεπτικό
παράγοντα της διάρκεια των μπαταριών.
Όπως και τα περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα, και
τα κινεζικά υβριδικά, πρέπει να επαναφορτιστούν
μετά από 130 -155 χιλιόμετρα.
Όμως, ήδη η VW θα κυκλοφορήσει στην Κίνα μια
νέα σειρά στα 300 χιλ. και έχει υπό έκδοση άλλο
μοντέλο στα 480 χιλιόμετρα. Ενώ η General Mo-
tors (συγκεκριμένα η Buick) συνεργάζεται με την
κρατική Shanghai Automotive για να παράγει ένα
νέο υβριδικό σύστημα με απόσταση 750 χιλιόμετρα
(με 100 χιλ. πλήρους κάλυψης με μπαταρία).
Δεν είναι, πλέον, μόνο η Tesla, το ακριβό οικολογικό
και επιβλητικό σήμα με δυναμική επιρροή, αλλά απ΄
ότι δείχνουν οι εξελίξεις ένα ‘‘τσουνάμι’’ μοντέλων
(περισσότερα από 100), από το 2018, με μεγάλη
ταχύτητα θα ‘‘χτυπήσει την αγορά’’.
Ταυτόχρονα, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας
(ΙΕΑ) εκτιμά ότι λόγω των ηλεκτροκίνητων και
των υβριδικών οχημάτων 1,3 εκατομμύρια βαρέλια
πετρελαίου θα χαθούν από τη ζήτηση.
Αν και η Exxon Mobil, εκτιμά ότι μέχρι το 2030
σε όλο τον κόσμο ο στόλος των ηλεκτρικών
οχημάτων δεν θα ξεπερνά το 15% και στις ΗΠΑ
δεν θα υπερβαίνει το 10%, και την Τotal να εκτιμά
αντίστοιχα έως και 30%, ωστόσο, η τάση είναι να
αναγνωρίζεται, ακόμα κι έτσι, ο νέος δυναμικός
παράγοντας της ηλεκτροκίνησης των οχημάτων και
η ενεργειακή διαφοροποίηση.
Αυτό, πάντως, που μπορεί να ειπωθεί είναι ότι
τα ηλεκτροκίνητα και υβριδικά οχήματα και οι
εναλλακτικές μορφές κυκλοφορίας και μεταφορών
-ηλεκτροκίνητες σιδηροτροχιές, καύσιμα
φυσικού αερίου, κυψέλες καυσίμου υδρογόνου,
αυτοκατευθυνόμενα οχήματα - βρίσκονται ήδη στο
δρόμο τους.
Νέα εποχή στην κίνηση και στις
επικοινωνίες.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι πολύ σημαντικό για όλες τις
χώρες και ιδιαίτερα για εκείνες που δεν είχαν την
τύχη, ή δεν μπόρεσαν να συμμετάσχουν στο μεγάλο
κύμα της παραδοσιακής αυτοκινητοβιομηχανίας,
να προβλέψουν και να αξιολογήσουν τη νέα εποχή
και να σχεδιάσουν στοχευμένα και ενεργητικά τη
συμμετοχή τους με παραγωγικό τρόπο.
Συμμετοχή, η οποία στο σημερινό παγκόσμιο
σελ. 23
επίπεδο παραγωγής και συνεργιών μπορεί να
αναφέρεται σε εξειδικευμένα μέρη ή/και τμήματα
σύγχρονου εξοπλισμού της παραγωγής που μπορεί
να κατασευάζεται ή/και να συναρμολογείται σε μια
τέτοια χώρα (π.χ., στη χώρα μας), με ταυτόχρονη
αξιοποίηση του πράγματι υψηλής στάθμης
επιστημονικού δυναμικού της χώρας.
Ταυτόχρονα, η συσχέτιση και η μεταφορά
τεχνογνωσίας αποτελεί ένα ακόμα σημαντικό
στοιχείο για την ενδυνάμωση της παραγωγικής
οικονομίας και την επέκταση σε νέους παράπλευρους
συγκοινωνούντες ή σχετικά αναξάρτητους τομείς.
Το παράδειγμα του Ισραήλ, της μεταφοράς και
αφομοίωσης αναπτυγμένης τεχνολογίας και, τώρα,
της Κίνας σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, αποτελούν
κλασσικά παραδείγματα.
Αυτά αποτελούν μια συγκεκριμένη, μεταξύ άλλων,
παραγωγική πρόκληση για την Πατρίδα μας, σε
σχέση με τη νέα εποχή της ηλεκτροκίνητης, της νέας
αυτοκινητοβιομηχανίας και του νέου ψηφιακού
κόσμου.-
Κωνσταντίνος ΜΑΛΕΑΣ : Κάστρο Μονεμβασιάς
σελ. 24
 Στοχασμοί

Αγγελος ΓΙΑΛΙΝΑΣ (1857-1939): Μπενίτσες, Κέρκυρα

Στην πραγματική κλίμακα : του πλανήτη και της ιστορίας !...

Συχνά στις μέρες γιορτών, γυρίζεις πίσω και στοχάζεσαι...
Τοποθετείς τον εαυτό σου στην ευρύτερη κλίμακα και χάνεσαι !
Μια κουκίδα στην ανθρώπινη διαδρομή.
Ας αντιστοιχίσουμε, σκέφτομαι, την ιστορία των περίπου 5 δισεκατομμυρίων ετών, με κάτι πιο προσιτό, πιο
εύληπτο στην τρέχουσα αντίληψη των ανθρώπων : την χρονική περίοδο ενός και μόνον ημερολογιακού έτους.
Η πρώτη του ημέρα- η 1η Ιανουαρίου- ταυτίζεται με τον σχηματισμό του πλανήτη μας και η τελευταία -31η
Δεκεμβρίου- με το ‘‘σήμερα’’.
Για τους δύο πρώτους μήνες αυτού του υποθετικού χρόνου έτους, μέχρι τις αρχές Μαρτίου, δεν υπάρχουν αρκετά
στοιχεία. Η Γή είναι, πιθανόν, μια στροβιλιζόμενη μάζα αερίων και σκόνης, ενώ στη συνέχεια στερεοποιείται
και αποκτά μια δηλητηριώδη ατμόσφαιρα.
Η ζωή εμφανίζεται μέσα στον Απρίλιο - ‘‘o Απρίλης είναι ο σκληρότατος μήνας’’, που θα έλεγε κι ο Τ.S.Elliot-
ενώ έχουν περάσει ήδη εκατό μέρες από την αρχή. Έκτοτε, και για πολλούς μήνες, υπάρχει πάλι μια σχετική
ασάφεια ως προς τη διαμόρφωση του πλανήτη. Η σύγκρουση των τεκτονικών πλακών δημιουργεί ηπείρους,
οροσειρές και βαθειά ωκεάνια ρήγματα, ενώ η εξέλιξη της ζωής προχωρά με ανεπαίσθητα βήματα.
Είναι μόνο στα μέσα Νοεμβρίου - 45 μέρες πριν από το ‘‘σήμερα’’- που η ζωή κυριαρχεί στους ωκεανούς.
Προς τη στεριά εξέρχεται δεκαπέντε (15) μέρες αργότερα. Κατά τα μέσα Δεκεμβρίου, την επιφάνεια της Γης
καλύπτουν δάση, λουλούδια και πρωτόγονες μορφές ζώων.
Μία εβδομάδα πριν από ‘’σήμερα’’, οι δεινόσαυροι κυριαρχούν, ενώ οι ανθρωπόμορφοι πίθηκοι εμφανίσθηκαν
πριν από λίγες ώρες και ο Homo sapiens πριν από μία ώρα !
Σ΄αυτή τη μία και μόνο ώρα στη διαδρομή ενός ολόκληρου έτους, επισυμβαίνει ουσιαστικά η ανθρώπινη
ιστορία !
Και μόνο σε μερικά δευτερόλεπτα μετριέται η περίοδος που η επιστήμη και η τεχνολογία μετατρέπουν τον
άνθρωπο, από υπόδουλο, σχεδόν σε κυρίαρχο του φυσικού κόσμου.
Κυρίαρχο, όχι όμως και αναγκαστικά σοφότερο...
Έτσι είναι (!!) ...
Ματαιότητα, όμως, δεν υπάρχει, αφού όλα τούτα υπάρχουν, υπάρχεις και το ‘‘ακατανόητο’’ γίνεται κατανοητό...
σελ. 25
 ΙΣΤΟΡΙΑ

Διονύσιος ΤΣΟΚΟΣ (1814-1862): Η δολοφονία του Καποδίστρια

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
Γεγονότα τον Μήνα ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ
Επιμέλεια : Σπύρος ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗΣ*

1 Ιανουαρίου
45 π.Χ. Το Ιουλιανό ημερολόγιο τίθεται σε ισχύ στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ορίζοντας την 1η Ιανουαρίου
ως νέα ημερομηνία έναρξης του έτους.
379. Πεθαίνει ο άγιος Βασίλειος επίσκοπος Καισαρείας σε ηλικία 49 ετών.
1259. Ο Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος ανακηρύσσεται συναυτοκράτορας της αυτοκρατορίας της Νίκαιας, μαζί με
τον επιτροπευόμενο ανήλικο Ιωάννη Δ΄ Λάσκαρη.
1822. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ψηφίζεται το «Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος» στην Επίδαυρο.
1824. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ο πρόεδρος του Εκτελεστικού Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και τα μέλη
Σωτ. Χαραλάμπης και Ανδρ. Μεταξάς στέλνουν επιστολή στον Ι. Καποδίστρια που του ζητούν να αναλάβει
την κυβέρνηση. · Ο Ελβετός φιλέλληνας γιατρός Μάγερ εκδίδει στο Μεσολόγγι την εφημερίδα «Ελληνικά
Χρονικά».
1826. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Απορρίπτεται από τους υπερασπιστές του Μεσολογγίου πρόταση του
Ιμπραήμ για παράδοση της πόλης.
1859. Λειτουργεί η πρώτη τηλεγραφική γραμμή στην Ελλάδα ανάμεσα στην Αθήνα και τον Πειραιά και λίγο
αργότερα της τηλεγραφικής γραμμής Αθήνας-Αιγίου-Πάτρας.
σελ. 26
1913. ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ. Παράτολμη ενέργεια του τουρκικού καταδρομικού «Χαμηδιέ» αιφνιδιάζει
τα ελληνικά πλοία που περιπολούν. Καταφέρνει να τους ξεφύγει και δύο μέρες αργότερα βομβαρδίζει την
Ερμούπολη της Σύρου και το επίτακτο «Μακεδονία» που βρισκόταν εκεί, το οποίο αυτοβυθίζεται για να
αποφύγει την αιχμαλωσία.
1919. ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΜΑΙΑΣ. Αναχωρούν από την Ελλάδα ατμοπλοϊκώς για τη Μεσημβρινή Ρωσία
μονάδες του Α΄ Σώματος Στρατού (2η και 13η μεραρχία) για να ενισχύσουν τις δυνάμεις των συμμάχων της
Αντάντ και των Ρώσων εθνικιστών που μάχονται τους Ερυθρούς-Μπολσεβίκους. Διοικητής του εκστρατευτικού
σώματος είναι ο υποστράτηγος Κ. Νίδερ. Η εκστρατεία θα αποτύχει και περί τα τέλη Μαρτίου θα αρχίσει η
απαγκίστρωση των ελληνικών δυνάμεων.
1964. Έλληνες φοιτητές εγκαταλείπουν με ισχυρή συνοδεία την Κωνσταντινούπολη απειλούμενοι με
λιντσάρισμα από τους Τούρκους συμφοιτητές τους.
1965. Ο ΟΤΕ βάζει σε λειτουργία υπηρεσίες αυτόματης τηλεφωνικής μετάδο-σης πληροφοριών για τον
καιρό και τις εφημερεύουσες κλινικές και νοσοκομεία. ● Ποινή παύσης τριών μηνών επιβάλλει ο υπουργός
Δικαιοσύνης Νικ. Μπακόπουλος στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Κων. Κόλλια για απόπειρα επηρεασμού
των ανακρίσεων για τη δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη.
1967. Η προσκείμενη στον Κων. Μητσοτάκη εφημερίδα «Ελευθερία» καταγγέλλει παλαιότερη συνωμοτική
συνάντηση του αρχηγού της Ε.Ρ.Ε. Παν. Κανελλόπουλου, του διευθυντή του πολιτικού γραφείου του βασιλιά,
Δημ. Μπίτσιου, και της Ελένης Βλάχου, με στόχο την ανατροπή της τότε κυβέρνησης Στεφανόπουλου.
1981. Η Ελλάδα γίνεται το δέκατο κράτος-μέλος της Κοινότητας.
1999. Έντεκα χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εισέρχονται στη Ζώνη του Ευρώ. Η ισοτιμία καθορίζεται σε 1
ευρώ για 1 ECU (1 ευρώ = 340,750 δραχμές). Η Ελλάδα μπαίνει στη Ζώνη με δύο χρόνια καθυστέρηση, το
2001.
2002. Αρχίζει η κυκλοφορία του ευρώ στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η δραχμή
εγκαταλείπεται οριστικά την 28 Φεβρουαρίου 2002.
2006. Η Πάτρα γίνεται πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης.

2 Ιανουαρίου
1527. Αποτυγχάνει η προσπάθεια των Ιπποτών της Ρόδου να ανακαταλάβουν το νησί.
1788. Γεννιέται στα Ιωάννινα ο Γεώργιος, γιος του Ιωάννη και της Μπαλασώς Σταύρου, πρώτος διοικητής
αργότερα της Εθνικής Τράπεζας για 27 συνεχή έτη.
1910. Καθιερώνεται η Κυριακή ως αργία.
1924. Ο αρχηγός της Επανάστασης του 1922 Νικ. Πλαστήρας παραδίδει την εξουσία στους πολιτικούς.
1930. Ο Γ. Παπανδρέου αναλαμβάνει το υπουργείο Παιδείας στην κυβέρνηση Βενιζέλου. Στη θέση αυτή θα
παραμείνει μέχρι το Μάιο του 1932. Στο εντυπωσιακό έργο που επιτελεί περιλαμβάνεται και η ανέγερση 3.000
σχολικών αιθουσών σε όλη τη χώρα.
1945. Κυβέρνηση υπό τον Νικόλαο Πλαστήρα. Θα παραμείνει μέχρι 7 Απριλίου.
1990. Πεθαίνει ο πολιτικός, πρώην πρόεδρος της Ν.Δ. Ευάγγ. Αβέρωφ.

3 Ιανουαρίου
1887. Οι οπαδοί του Τρικούπη πραγματοποιούν την πρώτη σημαντική προεκλογική διαδήλωση στην ιστορία
της Πλατείας Συντάγματος. Περισσότερα από δέκα χιλιάδες άτομα επευφημούν στην πλατεία τον αρχηγό
τους.
1969. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ. Με κυβερνητική απόφαση, ο αντισυνταγματάρχης Μιχ. Αρναούτης,
τέως υπασπιστής του βασιλιά, αποτάσσεται από το στράτευμα.
1980. Εφαρμόζεται το πενθήμερο στις υπηρεσίες του Δημοσίου.
1991. Η Ε. Ε. αποφασίζει τη χορήγηση έκτακτης οικονομικής βοήθειας στην Αθήνα, ώστε να αντιμετωπιστούν
οι δαπάνες για τους αλβανούς πρόσφυγες.
σελ. 27
 Κωνσταντίνος ΜΑΛΑΜΟΣ (1913-2007) : Πάργα, 1971-72

1992. Πραγματοποιείται συνάντηση Σκοπιανών και Ελλήνων διπλωματών στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου
συζητούν τη μη χρήση της ονομασίας «Μακεδονία», των συμβόλων, αλλά και την παύση της προπαγάνδας
από την Π.Γ.Δ.Μ.
2015. Ο Γιώργος Παπανδρέου ιδρύει το «Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών (ΚΙ. ΔΗ.ΣΟ.)».

4 Ιανουαρίου
1832. Με απόφαση της κυβέρνησης συνδέεται η αξία των μη μετατρέψιμων σε μεταλλικό νόμισμα
τραπεζογραμματίων έκδοσης της Εθνικής Χρηματιστικής Τράπεζας με τις εθνικές γαίες κατά το γαλλικό
πρότυπο των assignats.
1850. ΠΑΡΚΕΡΙΚΑ. Μετά την άρνηση της Ελλάδας να υποχωρήσει στην απαίτηση της Αγγλίας να
αποζημιωθεί ο Βρετανός υπήκοος Δον Πατσίφικο, πορτογαλικής καταγωγής, ισραηλίτης στο θρήσκευμα, για
τις ζημιές που προξένησε στο σπίτι του το Πάσχα του 1849 φανατισμένος όχλος, μοίρα του βρετανικού στόλου
υπό το ναύαρχο Πάρκερ αποκλείει για ένα σχεδόν εξάμηνο τα ελληνικά παράλια.
1887. ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ. Πλειοψηφεί το Νεωτεριστικόν Κόμμα του Χαρίλαου Τρικούπη.
1930. Η Αγροτική Τράπεζα, όπως έχει μετονομαστεί η Γεωργική Τράπεζα, αρχίζει τις συναλλαγές της με το
κοινό. Διοικητής της ο Κων. Γόντικας.
1956. Ο Κων. Καραμανλής ιδρύει την «Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση (Ε.Ρ.Ε.)». Τον ακολουθεί το σύνολο
σχεδόν των βουλευτών του Ελληνικού Συναγερμού.
1968. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ. «Εις περίοπτον θέσιν» στα Τουρκοβούνια ανακοινώνεται πως θα
κατασκευαστεί το «Τάμα του Έθνους», ο νέος Ναός του Σωτήρος, η ανέγερση του οποίου είχε αποφασισθεί
και από την Δ’ Εθνοσυνέλευση του Άργους το 1829. Όπως ανακοινώνεται έχουν ήδη συγκεντρωθεί για την
ανέγερσή του 100.000.000 δραχμές από δωρεές, ενώ εκατομμύρια επιπλέον κατατίθενται καθημερινά από
δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμούς.

5 Ιανουαρίου
1668. Ο Μεθόδιος Γ΄ εκλέγεται Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
σελ. 28
1821. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ο Χουρσίτ πασάς εκστρατεύει εναντίον του Αλή Πασά. Η Πελοπόννησος
μένει χωρίς αξιόμαχες τουρκικές δυνάμεις.
1837. Ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου των Αθηνών, στρατηγός Ι. Μακρυγιάννης, στη διάρκεια
συνεδρίασης του οργάνου προβάλλει το αίτημα για την παραχώρηση Συντάγματος. Το αίτημά του γίνεται
δεκτό με ενθουσιασμό από τα υπόλοιπα μέλη του συμβουλίου.
1900. Ηλεκτροφωτίζεται ο Πειραιάς, καθώς μπαίνει σε λειτουργία το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού
ρεύματος κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό Πελοποννήσου.
1913. ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ. Ναυμαχία της Λήμνου. Έπειτα από φοβερή καταδίωξη ο ελληνικός στόλος
εξαναγκάζει τον τουρκικό να υποχωρήσει στα Στενά των Δαρδανελίων.
1926. Ο Θεόδ. Πάγκαλος αναλαμβάνει την εκτελεστική και τη νομοθετική εξουσία.
1945. ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ. Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ αρχίζουν την εκκένωση περιοχών της Αθήνας.
2009. Η τρομοκρατική οργάνωση «Επαναστατικός Αγώνας» εξαπολύει επίθεση με 31 σφαίρες από καλάσνικοφ
και αμυντική χειροβομβίδα εναντίον αστυνομικών της διμοιρίας Α-542 στο υπουργείο Πολιτισμού. Από την
επίθεση αυτή τραυματίζεται ο Διαμαντής Ματζούνης

6 Ιανουαρίου
1454. Ο Γεννάδιος Σχολάριος ορίζεται πατριάρχης Κωνσταντινούπολης.
1821. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης από τα Επτάνησα αποβιβάζεται στην
Καρδαμύλη της Μάνης.
1824. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ο πρόεδρος του νομοτελεστικού σώματος Πετρ. Μαυρομιχάλης και το
μέλος Σωτ. Χαραλάμπης καθαιρούνται. Τη θέση του Μαυρομιχάλη καταλαμβάνει ο Γ. Κουντουριώτης.
1828. Ώρα 20.00. Ο Ιωάννης Καποδίστριας φτάνει με το Αγγλικό πολεμικό «Warspite» στο Ναύπλιο, μετά την
απόφαση της Εθνοσυνέλευσης της Τροιζήνας, που τον εξέλεξε πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας.
1919. Το Σ.Ε.Κ.Ε., αργότερα Κ.Κ.Ε., πραγματοποιεί την πρώτη του ανοιχτή συγκέντρωση στην Αθήνα.
1935. Καταγγέλλεται ως σκανδαλώδης η παραχώρηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας ραδιοφωνικού
σταθμού στην αμερικανική εταιρεία Μαρκόνι. Την καταγγελία κάνουν βουλευτές του Κόμματος των
Φιλελευθέρων.
1964. «Απραγματοποίητη» χαρακτηρίζει την ένωση Ελλάδας-Κύπρου ο Μακάριος σε συνέντευξη που
παραχωρεί στο BBC.
1965. Σε μερικό ανασχηματισμό της κυβέρνησης προχωρεί ο Γ. Παπανδρέου αφήνοντας εκτός του σχήματος
τον Σάβ. Παπαπολίτη, με αποτέλεσμα ομάδα βουλευτών προσκείμενων σε αυτόν να καταθέσει στη Βουλή
δήλωση ανεξαρτητοποίησης.

7 Ιανουαρίου
1904. Πεθαίνει ο Εμμ. Ροΐδης, ο συγγραφέας της «Πάπισσας Ιωάννας».
1928. Αρχίζουν τα έργα κατασκευής του υπόγειου σταθμού της Ομόνοιας και της σήραγγας προς την Πλατεία
Αττικής.
1929. Οι ομοσπονδίες των υπαλλήλων διαδηλώνουν την αντίθεσή τους στη θέσπιση του «Ιδιώνυμου» από
την κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου.
1937. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 4ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ. Συλλαμβάνεται ο Παν. Κανελλόπουλος έπειτα από υπόμνημα
διαμαρτυρίας στον βασιλιά Γεώργιο Β’ για την εγκαθίδρυση δικτατορίας.
1944. Αυτοκτονεί στην Αθήνα ο κυπριακής καταγωγής ποιητής Ναπ. Λαπαθιώτης (γεν. το 1893).
1969. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ. «Ανεπιθύμητο πρόσωπο» κηρύσσεται από τη χούντα των Συνταγματαρχών
ο «εισηγητής επί του ελληνικού ζητήματος» της κοινοβουλευτικής συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης,
Ολλανδός σοσιαλιστής βουλευτής Μαξ Βαν ντερ Στουλ.
1977. Οι λιμενικές αρχές εντοπίζουν και κατάσχουν 11 τόνους χασίς από το υπό κυπριακή σημαία «Μ/S

σελ. 29
Γκλόρια» στον Ισθμό της Κορίνθου. Η υπόθεση εμπνέει τον Βασίλη Τσιτσάνη να γράψει το τραγούδι «Το
βαπόρι απ’ την Περσία».
2004. Ο Κων. Σημίτης ανακοινώνει την παραίτησή του από την προεδρία του ΠΑΣΟΚ.

8 Ιανουαρίου
1828. Ο Ι. Καποδίστριας αποβιβάζεται στην προκυμαία του Ναυπλίου. Τον υποδέχονται κανονιοβολισμοί από
τα φρούρια και τα ξένα πολεμικά πλοία και τις ζητωκραυγές του λαού. Η 3μελής «Αντικυβερνητική Επιτροπή»
(Γ. Μαυρομιχάλης, Ι. Μιλαήτης, Ιωαννούλης Νάκος) και η Βουλή του παραδίδουν την εξουσία.
1823. Πραγματοποιείται στην Πλατεία Ομονοίας μεγάλο πανπροσφυγικό συλλαλητήριο διαμαρτυρίας, στο
οποίο μάλιστα απευθύνουν σύντομο χαιρετισμό και Τούρκοι αντικεμαλιστές.
1925. Καταγγέλλονται διώξεις σε βάρος του ελληνικού στοιχείου σε περιοχές της νότιας Βουλγαρίας.
1962. Αυστηρή προειδοποίηση προς την Ιταλία να μην επιχειρήσει να αυξήσει την επιρροή της στην
Αλβανία φέρεται να απευθύνει η Αθήνα στη Ρώμη, ενώ διαψεύδονται φήμες για αναγνώριση από την Ελλάδα
σλαβομακεδονικής μειονότητας, με αντάλλαγμα την άσκηση ισχυρών πιέσεων από γιουγκοσλαβικής πλευράς
στα Τίρανα για τη Βόρεια Ήπειρο.
1965. Οι, υπό τον Σάβ. Παπαπολίτη, «αντάρτες» της Ένωσης Κέντρου αναιρούν επισήμως τη δήλωση
ανεξαρτητοποίησής τους και επιστρέφουν στο κόμμα.
2006. 13:34’. Ισχυρή σεισμική δόνηση γίνεται αισθητή σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το μέγεθος του σεισμού
είναι 6,9 Ρίχτερ, με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Χανίων και Κυθήρων.

9 Ιανουαρίου
475. Ο Βασιλίσκος ανατρέπει τον Ζήνωνα και καταλαμβάνει την εξουσία την οποία θα κρατήσει μέχρι τέλη
Αυγούστου 476.

Παναγιώτης ΦΩΤΕΑΣ (1939-1998) : Λιμένι, Μάνη

σελ. 30
1438. ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΦΕΡΡΑΡΑΣ/ΦΛΩΡΕΝΤΙΑΣ. Αρχίζει στη Φερράρα Ιταλίας η ομώνυμη σύνοδος των
Εκκλησιών της Ρώμης και της Κωνσταντινούπολης με στόχο την άρση του σχίσματος του 1054. Στη σύνοδο,
που αργότερα θα μεταφερθεί στη Φλωρεντία, συμμετέχει και ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ιωάννης Η΄. Αν
και αποφασίζεται η ένωση των δύο Εκκλησιών, η ανθενωτική μερίδα της Κωνσταντινούπολης υπερισχύει και
τελικά ανατρέπει την αρχική απόφαση.
1792. ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΙΑΣΙΟΥ. Τερματίζεται ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος. Με το πρώτο άρθρο παρέχεται
αμνηστία σε όσους έχουν εκδηλωθεί υπέρ του ενός ή του άλλου από τους εμπόλεμους, ενώ με το τρίτο
καθορίζεται ο ποταμός Δνείστερος ως το φυσικό σύνορο ανάμεσα στις δύο χώρες. Τέλος, το όγδοο άρθρο της
συνθήκης προβλέπει την απελευθέρωση όλων των χριστιανών που ήταν αιχμάλωτοι των Τούρκων και γίνεται
μνεία στους Πελοποννήσιους και σε όσους ζουν στα νησιά του Αιγαίου.
1979. Αρχίζουν στη Βιέννη συνομιλίες μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων εμπειρογνωμόνων για την οριοθέτηση
της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου.
1991. Σκοτώνεται ο εκπαιδευτικός της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Νίκος Τεμπονέρας στη διάρκεια
επεισοδίων σε σχολικό συγκρότημα της Πάτρας ανάμεσα σε καταληψίες και εξωσχολικούς. Δράστης
φέρεται ο πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και δημοτικός σύμβουλος Ιωάννης Καλαμπόκας. Οι μαθητικές
κινητοποιήσεις στρέφονται εναντίον των μέτρων της κυβέρνησης του Κ. Μητσοτάκη (υπουργός Παιδείας Β.
Κοντογιαννόπουλος) για την παιδεία.

10 Ιανουαρίου
1826. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ο υπό το Μιαούλη ελληνικός στόλος, κάτω από την πίεση του
εχθρικού, αναγκάζεται να υποχωρήσει. Οι ναυτικές επιχειρήσεις θα συνεχιστούν για μακρύ χρονικό διάστημα
με αμφίρροπο αποτέλεσμα.
1921. ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ. Μάχη του Ινονού. Οι κεμαλικές δυνάμεις αναχαιτίζουν την ελ-ληνική
προέλαση.
1941. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει την Κλεισούρα, σημαντικό
συγκοινωνιακό κόμβο, φτάνοντας στο αλβανικό έδαφος στον κεντρικό τομέα του μετώπου (περιοχή
Τρεμπεσίνας). Το μέτωπο σταθεροποιείται στη γραμμή Χιμάρα (δυτικά) - Κλεισούρα (κέντρο) - Πόγραδετς
(ανατολικά).
1945. ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ. Το ΕΑΜ συμφωνεί με την κατάπαυση του πυρός που πρότεινε η κυβέρνηση.
1969. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ. Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης ανακοινώνει την πρόσληψη για πρώτη
φορά γυναικών αστυνομικών. Οι υποψήφιες θα πρέπει να έχουν ύψος τουλάχιστον 1,63, απολυτήριο γυμνασίου,
να είναι ηλικίας μέχρι 24 ετών, άγαμες και «να διαπνέονται υπό υγιών εθνικών πεποιθήσεων».
1977. Η ΟΥΝΕΣΚΟ κηρύσσει παγκόσμια εκστρατεία για τη διάσωση των γλυπτών του Παρθενώνα α-πό την
ατμοσφαιρική ρύπανση.
1989. Τρομοκράτες της «17Ν» τραυματίζουν σοβαρά έξω από το σπίτι του στου Ζωγράφου τον εισαγγελέα
Κων. Ανδρουλιδάκη, ο οποίος υπέκυψε στα τραύματά του ένα μήνα μετά (10 Φεβρουαρίου).

11 Ιανουαρίου
532. ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΑ στην Κωνσταντινούπολη. Μία διαμάχη μεταξύ οπαδών διαφορετικών ομάδων
αρματοδρομίας, των Βένετων και των Πράσινων, κλιμακώνεται σε βίαιες συγκρούσεις στον Ιππόδρομο της
Κωνσταντινούπολης
976. Ο Βασίλειος Β΄ ο επονομαζόμενος και Βουλγαροκτόνος αναγορεύεται αυτοκράτορας του Βυζαντίου σε
ηλικία 18 ετών, με συναυτοκράτορα τον αδερφό του Κωνσταντίνο Η΄. Ο Βασίλειος, με συναυτοκράτορα τον
αδερφό του, θα παραμείνει στο θρόνο μέχρι 15 Δεκεμβρίου 1025.
1055. Η Θεοδώρα παραμένει μόνη αυτοκράτειρα μετά το θάνατο του Κωνσταντίνου Θ΄. Θα παραμείνει στο
θρόνο μέχρι το θάνατό της, 21 Αυγούστου 1056. Με το θάνατό της εκλείπει η ένδοξη Μακεδονική Δυναστεία.

σελ. 31
1854. Επαναστατικός αναβρασμός ανάμεσα στους υπόδουλους Έλληνες της Θεσσαλίας και της Ηπείρου.
Σημειώνεται έντονη δράση αντάρτικων σωμάτων.
1878. Κυβέρνηση Αλέξ. Κουμουνδούρου. Θα παραμείνει μέχρι 20 Οκτωβρίου.
1915. Η βρετανική κυβέρνηση με διακοίνωσή της προς την Ελλάδα την καλεί να μπει στον πόλεμο στο πλευρό
των δυνάμεων της Αντάντ. Στη διακοίνωση αυτή γίνεται για πρώτη φορά λόγος για πιθανές μελλοντικές
παραχωρήσεις στη Μικρά Ασία.
1916. Στην εναρκτήρια συνεδρίαση της Βουλής, που προήλθε από τις εκλογές της 6 Δεκεμβρίου 1915,
μετέχουν και εκλεγμένοι βουλευτές της Βορείου Ηπείρου.
1924. Κυβέρνηση Ελ. Βενιζέλου. Θα παραμείνει μέχρι 5 Φεβρουαρίου. Μπαίνει τέλος στην πολιτική
αβεβαιότητα.
1973. Μεγάλες ζημιές σημειώνονται σε σπίτια από το σεισμό στον Πύργο Ηλείας.
1979. Ο Γιάγκος Πεσματζόγλου ιδρύει το «Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (ΚΟ.ΔΗ.ΣΟ.)».
1989. Ο πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας Κων. Καραμανλής, αναφερόμενος στην πολιτική κατάσταση,
δηλώνει: «Η Ελλάδα μεταβλήθηκε σε ένα απέραντο φρενοκομείο».

12 Ιανουαρίου
1822. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Οι Έλληνες υπό τον Ηλία Μαυρομιχάλη ηττώνται σε μάχη κοντά στα
Στύρα της Εύβοιας από δυνάμεις του Χουρσίτ πασά. Ο Ηλίας Μαυρομιχάλης αυτοκτονεί για να μην πέσει στα
χέρια των Τούρκων.
1825. Πεθαίνει στο λοιμοκαθαρτήριο της Ζακύνθου ο εθνικός ευεργέτης Ιωάννης Βαρβάκης (γεν. Ψαρά,
1750). Ο Βαρβάκης είχε αποκτήσει μεγάλη περιουσία στο Αστραχάν της Ρωσίας, το μεγαλύτερο μέρος της
οποίας διέθεσε για τον Αγώνα.
1828. Η «Αντικυβερνητική Επιτροπή» απευθυνόμενη προς το «Πανελλήνιον» ζητά «ευπείθιαν, διπλασιασμόν
της προθυμίας και του ζήλου, ώστε οδηγούμενοι από τούτον συνετόν και έμπειρον άνδρα, να δυνηθώμεν
τέλος πάντων, να απολαύσωμεν τους καρπούς των επταετών αγώνων μας».
1895. Ο Νικ. Δεληγιάννης σχηματίζει υπηρεσιακή κυβέρνηση. Θα παραμείνει μέχρι 30 Μαΐου.
1944. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Βομβαρδίζεται ανηλεώς το λιμάνι του Πειραιά από βρετανικά
αεροσκάφη. Δεκάδες νεκροί από τον άμαχο πληθυσμό.
1962. Ένωσις Κέντρου και Ε.Δ.Α. συμφωνούν να προωθήσουν από κοινού την πρόταση παραπομπής των
τριών μελών της υπηρεσιακής κυβέρνησης για τη «βία και νοθεία» στις εκλογές του 1961.
1963. Σε 9μηνη φυλάκιση χωρίς δυνατότητα εξαγοράς καταδικάζεται σε β’ βαθμό ο εκδότης της «Α-θηναϊκής»,
Ι. Παπαγεωργίου, για άρθρο της εφημερίδας επικριτικό της βασίλισσας Φρειδερίκης.
1981. Οι Έλληνες Ευρωβουλευτές (14 της Ν.Δ., 7 του ΠΑ.ΣΟ.Κ., 1 της Ε.ΔΗ.Κ., 1 του ΚΟ.ΔΗ.ΣΟ., 1 του
Κ.Κ.Ε.) παίρνουν μέρος για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
1997. 3 νεκροί, 4 αγνοούμενοι, τεράστιες καταστροφές σε περιουσίες και σοβαρά προβλήματα στις
συγκοινωνίες, είναι ο απολογισμός της θεομηνίας που πλήττει την Ελλάδα.
2007. Η τρομοκρατική οργάνωση «Επαναστατικός Αγώνας» εξαπολύει επί-θεση με ρουκέτα στο κτίριο της
αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα.

13 Ιανουαρίου
1801. Επίσημη έπαρση στο φρούριο της Κέρκυρας της σημαίας της «Ανεξαρτήτου Επτανήσου Πολιτείας».
1828. Ο Ι. Καποδίστριας φτάνει στην Αίγινα, πρώτη πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας.
1859. Γεννιέται στην Πάτρα ο ποιητής Κωστής Παλαμάς (πεθαίνει το 1943).
1879. Ελληνική και τουρκική αντιπροσωπεία συναντώνται στην Πάργα για τη διευθέτηση του θέματος των
ελληνοτουρκικών συνόρων και της προσάρτησης Κρήτης, Ηπείρου και Θεσσαλίας στην Ελλάδα. Οι συζητήσεις
θα διακοπούν το Μάρτιο χωρίς αποτέλεσμα.

σελ. 32
1935. Διαδηλώσεις υπέρ του Γεωργίου Β’ στην Αθήνα.
1962. Ο μητροπολίτης Αττικής Ιάκωβος εκλέγεται αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος.
1963. Το Μικρό Χωριό Ευρυτανίας καταστρέφεται από κατολίσθηση. Οι ποταμοί λάσπης αφήνουν πίσω τους
13 νεκρούς.
1974. Ο μητροπολίτης Ιωαννίνων Σεραφείμ εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Αθηνών.
1997. Στο κέντρο της Αθήνας ανακαλύπτεται το αρχαίο Λύκειο, που δίδαξε ο Αριστοτέλης.
2015. Ο Γέροντας Παΐσιος αγιοποιείται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

14 Ιανουαρίου
1822. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Οι Τούρκοι παραδίδουν με συνθήκη το κάστρο της Κορίνθου στον
Δημήτριο Υψηλάντη.
1915. Ο Ι. Μεταξάς σε υπόμνημά του προς τον Βενιζέλο με τίτλο «Μικρά Ασία: δυνατότητες διανομής»
προβάλλει ισχυρές επιφυλάξεις σχετικά με ενδεχόμενη εκστρατεία στο μικρασιατικό έδαφος.
1943. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Σκοτώνεται στη διάρκεια συμπλοκής με Ιταλούς καραμπινιέρους ο
ταγματάρχης Ι. Τσιγάντες, αρχηγός της αντιστασιακής οργάνωσης «Μίδας 614». Ο αδερφός του, Χρ. Τσιγάντες.
είναι την ίδια περίοδο αρχηγός του Ιερού Λόχου, που μάχεται στο πλευρό των Συμμάχων στη Μέση Ανατολή.
1949. ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού καταλαμβάνουν τη Νάουσα.
1950. Ο Νικ. Πλαστήρας, σε συνεργασία με τον Εμμ. Τσουδερό, ιδρύει την «Εθνική Προοδευτική Έ-νωση
Κέντρου (Ε.Π.Ε.Κ.)».
1966. Η υπηρεσιακή κυβέρνηση Παρασκευόπουλου παίρνει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.

15 Ιανουαρίου
1822. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης για τους σκοπούς του Αγώνα.
Η Διακήρυξη της Α’ Εθνοσυνέλευσης καταλήγει: «Είθε ο κραταιός του Υψίστου βραχίων να ανυψώση και
αρχομένους και άρχοντας, την Ελλάδα ολόκληρον, προς την πάρεδρον Αυτού Σοφίαν, ώστε να γνωρίσωσι τα
αληθή των αμοιβαία συμφέροντα. Και οι μεν δια της προνοίς, οι δε λαοί δια της ευπειθείας, να στερεώσωσι της
κοιής ημών πατρίδος την πολύευκτον ευτυχίαν. Είθε! Είθε!».
* Πρόεδρος του Νομοτελεστικού εκλέγεται ο Αλέξ. Μαυροκορδάτος. * Ο πρόεδρος της Αϊτής, Γιόχαν
Μπόγερ, απαντώντας στην έκκληση των Κοραή, Πίκκολου, Βογορίδη, αναγνωρίζει την προσωρινή Ελληνική
Διοίκηση και εύχεται νίκη της Επανάστασης. Η Αϊτή γίνεται το πρώτο κράτος που αναγνωρίζει την Ελληνική
Επανάσταση.
1823. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Πρώτη σημαντική επιτυχία του Γ. Καραϊσκάκη στον Άγιο Βλάση
Ευρυτανίας. Αντιμετωπίζει με εξαιρετική επιτυχία ισχυρές τουρκικές δυνάμεις υπό τον Ισμαήλ πασά.
1922. ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ. Η Γαλλία ενισχύει με ποικίλο πολεμικό υλικό την κεμαλική κυβέρνηση
στην πολεμική προσπάθειά της εναντίον των Ελλήνων.
1950. Αρχίζει στην Κύπρο η διεξαγωγή δημοψηφίσματος, το οποίο θα ολοκληρωθεί έπειτα από μία εβδομάδα
με εντυπωσιακό αποτέλεσμα (95,71%) υπέρ της ένωσης με την Ελλάδα. Η βρετανική κυβέρνηση δεν
αναγνωρίζει το δημοψήφισμα.
1962. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος κατηγορείται δημοσίως από τον αρχιμανδρίτη Δαμασκηνό Γεωργακόπουλο
και τον απόστρατο στρατηγό Μπενή-Ψάλτη για «ακατονόμαστες πράξεις» και αποφασίζεται η παραπομπή
του στο Ανώτατο Εκκλησιαστικό Δικαστήριο, με κύριο μάρτυρα κατηγορίας τον αρχιμανδρίτη Αυγουστίνο
Καντιώτη.
1968. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ. Έπειτα από έντονες διεθνείς πιέσεις, η χούντα χορηγεί στον Ανδρ.
Παπανδρέου διαβατήριο για να αναχωρήσει στο εξωτερικό.
1996. Ο Ανδρ. Παπανδρέου παραιτείται από πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργός λόγω της αδυναμίας
του να ασκήσει τα καθήκοντά του.

σελ. 33
 Αλέξανδρος ΒΑΚΙΡΤΖΗΣ

16 Ιανουαρίου
1824. (& 17/1). ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Οι πολιτικές αντιθέσεις εκφράζονται ήδη με την παρουσία δύο
κυβερνήσεων. Η μία έχει την έδρα της στην Τρίπολη υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και η άλλη στο Κρανίδι
υπό τον Κουντουριώτη.
1878. Εθελοντικά σώματα από την ελεύθερη Ελλάδα μπαίνουν στην κεντρική Θεσσαλία και υψώνουν τη
σημαία της επανάστασης στο χωριό Βρυνιά.
1910. Το Συμβούλιο του Στέμματος εγκρίνει την πρόταση του Ελ. Βενιζέλου για αντικατάσταση της
κυβέρνησης Κυρ. Μαυρομιχάλη, τη διάλυση του Στρατιωτικού Συνδέσμου και τη διενέργεια εκλογών για την
ανάδειξη Αναθεωρητικής Βουλής.
1933. Κυβέρνηση Ελ. Βενιζέλου. Θα παραμείνει μέχρι 5 Μαρτίου.
1962. Πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης Καραμανλή καταθέτει η Ένωσις Κέντρου, κατηγορώντας την
ότι αποκρύπτει τα περί εκλογικής «βίας και νοθείας» στοιχεία που έχει στη διάθεσή της.
1968. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ. Αρχίζει η αποχώρηση της ελληνικής μεραρχίας από την Κύπρο και έτσι
αποδυναμώνεται η άμυνα του νησιού, Ο δρόμος πλέον για την Τουρκία είναι ανοιχτός.
1983. Η ελληνική κυβέρνηση κάνει γνωστή την πρόθεσή της να αγοράσει 120 αεροσκάφη τρίτης γενιάς για
την ενίσχυση της Πολεμικής Αεροπορίας (η αγορά του αιώνα).
1998. Πεθαίνει ο ηθοποιός Δημήτρης Χορν (γεννήθηκε 9 Μαρτίου 1921).

17 Ιανουαρίου
395. Πεθαίνει στο Μεδιόλανο ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α΄. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία χωρίζεται πάλι σε
ανατολική και δυτική: τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία (Ανατολική) υπό τον Αρκάδιο, γιο του Θεοδόσιου Α’, με
πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη (θα παραμείνει στο θρόνο μέχρι 1 Μαΐου 408), και τη Δυτική Ρωμαϊκή
Αυτοκρατορία υπό τον Ονώριο, αδελφό του Αρκάδιου, με πρωτεύουσα το Μεδιόλανο.
730. Ο αυτοκράτορας Λέοντας Γ΄ συγκαλεί σύναξη όλων των ανώτερων κοσμικών και εκκλησιαστικών
αξιωματούχων, το λεγόμενο «σιλέντιον», και ζητάει να προσυπογράψουν το διάταγμα που θα εκδώσει κατά
των εικόνων. Ο πατριάρχης αρνείται και καθαιρείται.
1822. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Επαναστατικά σώματα Κρητών καταλαμβάνουν τη Μονή Αρκαδίου.

σελ. 34
1947. ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Ιδρύονται το αρχηγείο Ρούμελης και το αρχηγείο Ηπείρου του Δημοκρατικού
Στρατού εν όψει της κλιμάκωσης των επιχειρήσεων του Εμφυλίου Πολέμου.
1961. Η κοινοβουλευτική συνέλευση των “έξι” αποφασίζει να συστήσει ειδική επιτροπή για την εξέταση της
συμφωνίας σύνδεσης της Ελλάδας με την Ε.Ο.Κ.
1989. Αντιδράσεις και απογοήτευση προκαλεί στην Ελλάδα η χριστουγεννιάτικη πρωτοβουλία του Πάπα να
απευθύνει για πρώτη φορά το εορταστικό του μήνυμα στη «μακεδονική», όπως είπε, γλώσσα.
1992. ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΚΟΣΚΩΤΑ. Το Ειδικό Δικαστήριο αθωώνει τον Ανδρέα Παπανδρέου από τις κατηγορίες
για το σκάνδαλο Κοσκωτά, ενώ κηρύττει ενόχους τους πρώην υπουργούς Δ. Τσοβόλα και Γ. Πέτσο.

18 Ιανουαρίου
474. Ο Λέων Β΄ ανακηρύσσεται αυτοκράτορας του Βυζαντίου. Θα παραμείνει στο θρόνο για μερικούς μήνες,
μέχρι 17 Νοεμβρίου.
532. Ο στρατηγός Βελισάριος με τη βοήθεια του συστρατηγού του Μούνδου και του κουβικουλάριου Ναρσή
καταστέλλει με αιματηρό τρόπο τη Στάση του Νίκα. Η στάση, η οποία παραλίγο να οδηγήσει στην ανατροπή
του Ιουστινιανού Α΄, είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν στον Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης παραπάνω
από τριάντα χιλιάδες άτομα.
1823. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Το Ναύπλιο ορίζεται έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης.
1828. Η «Αντικυβερνητική Επιτροπή» παραιτείται. *Η Βουλή αυτοδιαλύεται, αφού ψηφίζει την α-ναστολή
του Συντάγματος της Τροιζήνας, όπως ζήτησε ο Καποδίστριας. *Ιδρύεται ης «Προσωρινή Διοίκησις της
Επικράτειας».
1833. Ο Όθων φτάνει στο Ναύπλιο με την αγγλική φρεγάτα «Μαγαδασκάρη». Μέχρι την ενηλικίωσή του
την εξουσία ασκεί ένα τριμελές συμβούλιο αντιβασιλείας (ο κόμης Ιωσήφ-Λουδοβίκος Άρμαν-σμπεργκ, ο
καθηγητής Γκεόργκ Μάουρερ και ο υποστράτηγος Καρλ-Βίλεμ Χέιντεκ).
1910. Ο Στέφ. Δραγούμης ορκίζεται πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου -ουσιαστικά κατά απαίτηση του
Στρατιωτικού Συνδέσμου- και σχηματίζει κυβέρνηση, η οποία παραμένει μέχρι 5 Οκτωβρίου.
1941. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Αντεπίθεση επίλεκτων ιταλικών δυνάμεων («Λύκοι της Τοσκάνης»)
καταλήγει σε ελληνικό θρίαμβο. Συλλαμβάνονται 1000 Ιταλοί αιχμάλωτοι.
1953. Η Ελένη Σκούρα γίνεται η πρώτη Ελληνίδα που εκλέγεται βουλευτής.
1984. Πεθαίνει στο Λονδίνο σε ηλικία 68 ετών ο δάσκαλος του λαϊκού τραγουδιού Βασίλης Τσιτσάνης.
1989. Μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης «17Ν» τραυματίζουν τον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Παν.
Ταρασουλέα έξω από το σπίτι του.
1996. Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ εκλέγει τον Κώστα Σημίτη στη θέση του πρωθυπουργού.

19 Ιανουαρίου
379. Ο Θεοδόσιος Α΄ ανακηρύσσεται αυτοκράτορας του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους και την 6 Σεπτεμβρίου
394 όλου του κράτους. Θα παραμείνει στο θρόνο μέχρι την 17 Ιανουαρίου 395.
1825. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ο Μεχμέτ Ρεσίτ πασάς Κιουταχής στη Λάρισα με μεγάλη στρατιωτική
δύναμη.
1827. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Οι υπό τους Νότη Μπότσαρη και Δράκο ελληνικές δυνάμεις καταβάλλουν
στο Δίστομο ισχυρές τουρκικές δυνάμεις.
1941. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Συνάντηση κορυφής των δυνάμεων του Άξονα στο Σάλτσμπουργκ
της Αυστρίας. Ο Χίτλερ ανακοινώνει στον Μουσολίνι την πρόθεσή του να άρει το βαλκανικό αδιέξοδο. Οι
προθέσεις του Γερμανού δικτάτορα ωθούν τον Μουσολίνι στην ανάληψη επιθετικής δράσης εναντίον των
Ελλήνων.
1943. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Το αντιτορπιλικό «Βασ. Όλγα» με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Γ.
Μπλέσσα βυθίζει την ιταλική κορβέτα «Στρόμπολι» στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Τύνιδας.

σελ. 35
1947. Το πλοίο «Χειμάρρα» βυθίζεται στο Νότιο Ευβοϊκό κόλπο με τραγικό απολογισμό 391 νεκρούς.
1949. ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού καταλαμβάνουν το Καρπενήσι. Θα το
κρατήσουν για τρεις ημέρες.

20 Ιανουαρίου
1827. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ο Γ. Καραϊσκάκης περνά με τους άντρες του μέσα από το στρατόπεδο
του Ομέρ πασά της Καρύστου. *Τούρκοι υπό τον Αλμπάνη μπέη εισβάλλουν στην εκκλησία της Λαμπινής στο
Ρέθυμνο, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, και σκοτώνουν όλο το εκκλησίασμα.
1828. Ορκωμοσία στον καθεδρικό ναό της Αίγινας του Ι. Καποδίστρια. Ο Ι. Καποδίστριας αρνήθηκε να
δώσει τον προκαθορισμένο όρκο λέγοντας: «Δεν είναι δυνατόν, αδελφοί, τον όρκο του Συντάγματος, διότι
δεν δύναμαι να σας υποσχεθώ ότι θα φυλάξω, ότι δεν έχετε και δεν μου παραδίδετε, πλην σας υπόσχομαι να
προσπαθήσω δια την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, όσο δύναμαι». * Ιδρύεται το «Πανελλήνιον», ένα 27μελές
γνωμοδοτικό σώμα..
1858. Η Ιόνιος Βουλή με ψήφισμά της που εισηγείται ο Κων. Λομβάρδος ζητά την ένωση των Επτανήσων με
την Ελλάδα.
1877. ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Κατέληξε σε συμφωνία για πολιτικές μεταρρυθμί-σεις
στα Βαλκάνια.
1949. Νέα κυβέρνηση Θεμ. Σοφούλη. Θα παραμείνει μέχρι 13 Απριλίου.
1964. Για «διασπαστικές και εθνικά επιζήμιες ενέργειες» κατηγορεί ο Μακάριος τον Γ. Γρίβα, ο οποίος
επαναδραστηριοποιείται στα της Κύπρου από την Αθήνα.
1965. Με την αποστρατεία του ενός τρίτου των κρινόμενων αξιωματικών της Ελληνικής Χωροφυλακής
ολοκληρώνεται η εξαγγελθείσα «βαθεία τομή» στο σώμα. Μεταξύ άλλων αποστρατεύονται ο αστυνομικός
διευθυντής Θεσσαλονίκης την εποχή της δολοφονίας του Γρ. Λαμπράκη, Ευθ. Καμούτσης, κι οι διοικητής και
υποδιοικητής Θεσσαλίας την εποχή της τραγωδίας του Γοργοπόταμου της 29ης Νοεμβρίου 1964.
1975. Οι πρωταίτιοι του πραξικοπήματος της 21 Απριλίου, Γ. Παπαδόπουλος, Στ. Πατακός, Ι. Λαδάς, Ν.
Μακαρέζος και Μιχ. Ρουφογάλης, συλλαμβάνονται (επισήμως) με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας και
μετφέρονται από την Κέα, που ήταν εκτοπισμένοι, στις φυλακές Κορυδαλλού, όπου προφυλακίζονται μέχρι
τη δίκη τους.
2014. 12 μετανάστες, μεταξύ των οποίων 9 παιδιά, βρίσκουν τραγικό θάνατο στο Φαρμακονήσι, ό-ταν έπεσαν
στη θάλασσα, κατά τη διάρκεια της ρυμούλκησης του αλιευτικού σκάφους, στο οποίο επέβαιναν.

21 Ιανουαρίου
1944. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Συμμετοχή του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού με τέσσερις μονάδες
(αντιτορπιλικά «Κρήτη» και «Θεμιστοκλής», αρματαγωγά «Σάμος» και «Χίος») στη συμμα-χική απόβαση στο
Άντζιο της Ιταλίας.

22 Ιανουαρίου
1878. Στράτευμα από 24000 πεζούς, 300 ιππείς και 4 πυροβολαρχίες υπό τον στρατηγό Σκ. Σούτσο μπαίνει
στη Θεσσαλία και απελευθερώνει την περιοχή του Δομοκού.
1918. Στρατιωτική στάση στη Λαμία κατά της επιστράτευσης που έχει διατάξει η κυβέρνηση Ελ. Βενιζέλου
καταστέλλεται με βίαιο τρόπο.
1960. Η Βουλή απορρίπτει ως συνταγματικά απαράδεκτη την πρόταση του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού
Κόμματος του Γ. Παπανδρέου και της Ε.Δ.Α. για τη χορήγηση συντάξεως σε όλους τους αγρότες.
1968. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ. Σε φυλάκιση 9,5 μηνών για αντίσταση και περιύβριση αρχής
καταδικάζεται ο Μίκης Θεοδωράκης. Θα απελευθερωθεί έξι ημέρες αργότερα, ευεργετούμενος από διάταγμα

σελ. 36
περί αμνηστίας.
1996. Κυβέρνηση Κ. Σημίτη. Θα παραμείνει μέχρι 24 Σεπτεμβρίου.

23 Ιανουαρίου
393. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α΄ ανακηρύσσει συναυτοκράτορά του τον οκτάχρονο γιο του,
Ονώριο.
1480. Η Βενετία αποκηρύσσει το κίνημα του Κλαδά μετά τη Συνθήκη Ειρήνης με τους Οθωμανούς το 1479.
1829. Ο αδελφός του Κυβερνήτη, Αυγ. Καποδίστριας, διορίζεται τοποτηρητής της Στερεάς Ελλάδας.
1831. Σύλληψη του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και ταραχές στη Μάνη.
1897. Τούρκοι άτακτοι, Βασιβουζούκοι, πυρπολούν χωριά της περιοχής των Χανίων, και προβαίνουν σε
βιαιοπραγίες εναντίον των κατοίκων τους.
1935. Πετροπόλεμος ανάμεσα στους κατοίκους της Καλύμνου και των ιταλικών στρατευμάτων κατοχής.
1941. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Έπειτα από επικό αγώνα τα ελληνικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τα
στρατηγικής σημασίας υψώματα 717 και 731 της Τρεμπεσίνας.
1956. Ο Γ. Παπανδρέου και άλλοι πολιτικοί του κεντρώου χώρου αλλά και η Ε.Δ.Α. συγκροτούν τη
«Δημοκρατικήν Ένωσιν».
1994. H «17N» δολοφονεί τον πρώην διοικητή της Εθνικής Τραπέζης Μιχάλη Βρανόπουλο και τραυματίζει
τον οδηγό του Νικόλαο Γρίσπο.
2014. Επικηρύσσονται με 4 εκατ. ευρώ Ξηρός, Μαζιώτης, Ρούπα και οι δράστες για τη δολοφονία των μελών
της «Χρυσής Αυγής».

24 Ιανουαρίου
1827. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Άφιξη του φιλέλληνα Άγγλου συνταγματάρχη Τόμας Γκόρντον
με στρατεύματα στο Φάληρο. Πολιορκεί την τουρκική φρουρά της Καστέλλας, στο μοναστήρι του Αγίου
Σπυρίδωνα.
1897. Έξι τορπιλοβόλα του Ελληνικού Ναυτικού φτάνουν στην Κρήτη σε βοήθεια των Κρητικών που είχαν
διακηρύξει την απόφασή τους για ένωση με την Ελλάδα.
1913. ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ. Το υδροπλάνο «Ναυτίλος» τύπου Maurice Farman Hydroplane με πιλότο
τον υπολοχαγό Μιχ. Μουτούση και παρατηρητή το σημαιοφόρο Αριστ. Μωραιτίνη εκτελεί με επιτυχία
τολμηρή αναγνωριστική πτήση πάνω από τον τουρκικό ναύσταθμο του Ναγαρά στα Δαρδανέλια.
1921. Κυβέρνηση Νικ. Καλογερόπουλου. Παραμένει μέχρι 25 Μαρτίου.
1935. Η τουρκική κυβέρνηση αποφασίζει τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας από τέμενος σε μουσείο.
1947. Κυβέρνηση Δημ. Μάξιμου. Θα παραμείνει μέχρι 28 Αυγούστου.

25 Ιανουαρίου
1204. Η συνεχιζόμενη οικονομική εξάντληση του πληθυσμού για την εξασφάλιση των χρημάτων που
ο αυτοκράτορας Αλέξιος Δ΄ Άγγελος είχε υποσχεθεί στους σταυροφόρους, οδηγούν λαό και μοναχούς σε
εξέγερση.
1822. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ο Αλή πασάς των Ιωαννίνων σκοτώνεται από τα τουρκικά στρατεύματα
που τον πολιορκούν στο νησί της λίμνης Παμβώτιδας. Οι Τούρκοι στρέφονται κατά του Σουλίου.
1824. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Το Εκτελεστικό ανακηρύσσει τον λόρδο Βύρωνα αρχιστράτηγο στο
Μεσολόγγι, με πλήρεις εξουσίες.
1833. Ο Όθων αποβιβάζεται στο Ναύπλιο. Η αποβίβασή του καθυστέρησε γιατί έπρεπε να αποβιβαστούν
πρώτα 3500 Βαυαροί στρατιώτες και να καταρτιστεί το πρόγραμμα υποδοχής. * Ο Σπ. Τρικούπης διορίζεται
πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου (πρωθυπουργός) και γραμματέας της Επικράτειας επί των Εξωτερικών.

σελ. 37
Η κυβέρνησή του θα παραμείνει μέχρι 11 Οκτωβρίου.
1836. Θεμελιώνεται το κτίριο των Ανακτόρων στο λόφο της Μπουμπουνίστρας. Τα σχέδια των Ανακτόρων
είναι έργο του αρχιτέκτονα Φρειδερίκου Γκαίρτνερ.
1868. Ο Δημ. Βούλγαρης σχηματίζει κυβέρνηση. Θα παραμείνει μέχρι 24 Ιανουαρίου 1869.
1869. Ο Θρασ. Ζαΐμης σχηματίζει κυβέρνηση η οποία θα παραμείνει στην εξουσία μέχρι 8 Ιουλίου 1870.
1962. Ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος παραιτείται ύστερα από ισχυρές πιέσεις της κυβέρνησης, αλλά και μεγάλου
αριθμού μητροπολιτών.
1967. Βαρύτατες ευθύνες επιρρίπτει στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, την πλοιοκτήτρια εταιρία και
το πλήρωμα, η επιτροπή που έχει συσταθεί για τη διερεύνηση των αιτίων του ναυαγίου του «Ηράκλειον
(Ε/Γ-Ο/Γ)» στη Φαλκονέρα, καθώς, όπως αποκαλύπτεται, το πλοίο δεν πληρούσε τους όρους ασφαλείας,
οι σχετικές μετατροπές που είχαν διαταχθεί ουδέποτε πραγματοποιήθηκαν, η φόρτωση των οχημάτων ήταν
κακή και, όταν έσπασε η μπουκαπόρτα και άρχισαν να εισρέουν ύδατα, το πλήρωμα αδράνησε και δεν κίνησε
αμέσως τις διαδικασίες εγκατάλειψης του πλοίου.
1968. ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ. Αντιπροσωπεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης πραγματοποιεί
επιτόπιες έρευνες στα στρατόπεδα της Γυάρου και της Λέρου και συντάσσει έκθεση-κόλαφο για τη χούντα
των Συνταγματαρχών *Οι κυβερνήσεις της Ολλανδίας, της Δανίας, της Σουηδίας και της Νορβηγίας
προσφεύγουν στο Συμβούλιο της Ευρώπης ζητώντας την αποβολή της Ελλάδας λόγω των παραβιάσεων των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
1985. Πεθαίνει ο Ηλ. Ηλιού, πρόεδρος της ΕΔΑ, σημαντική προσωπικότητα της Αριστεράς.
2015. ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ. Πλειοψηφεί ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. υπό τον Αλ. Τσίπρα χωρίς να εξασφαλίζει
απόλυτη πλειοψηφία εδρών.

26 Ιανουαρίου
1699. ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΚΑΡΛΟΒΙΤΣ. Υπογράφεται στο Κάρλοβιτς της Κροατίας ανάμεσα στην Τουρκία από
τη μια μεριά και την Αυστρία, τη Ρωσία, την Πολωνία και τη Βενετία από την άλλη. Η Τουρκία αναγνωρίζει
την κυριαρχία της Βενετίας στην Πελοπόννησο, τη Λευκάδα και την Αίγινα. Η Βενετία με τη σειρά της
αναγνωρίζει την κυριαρχία της Τουρκίας στη Στερεά Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου και υποχρεώνεται να
εκκενώσει τα φρούρια της Ναυπάκτου, του Αντίρριου και της Πρέβεζας.
1821. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Στη διάσκεψη της Βοστίτσας (Αίγιο) οι πρόκριτοι της Πελοποννήσου
διατυπώνουν κάποιες επιφυλάξεις σχετικά με την επιτυχία του επαναστατικού εγχειρήματος, τις βασικές αρχές
του οποίου ανέπτυξε ο Παπαφλέσσας.
1822. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Οι Έλληνες νικούν σε μάχη έξω από το χωριό Ακόνες του Ρεθύμνου.
1825. Υπογράφεται στο Λονδίνο από τους εκπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης (Ι. Ορλάνδος, Ι. Ζαΐμης,
Α. Λουριώτης) και Όμιλο Άγγλων Κεφαλαιούχων το δεύτερο δάνειο, ύψους 2.000.000 λιρών Αγγλίας.
1866. Ο Μπεν. Ρούφος σχηματίζει κυβέρνηση η οποία θα παραμείνει μέχρι 8 Ιουνίου. * Έκρηξη του
ηφαιστείου της Θήρας. Το ηφαίστειο ηρεμεί σχεδόν έπειτα από πέντε χρόνια.
1868. Δημοσιεύεται το διάταγμα με το οποίο διαλύεται η Βουλή και προκηρύσσονται εκλογές για την 21η
Μαρτίου. Για πρώτη φορά οι εκλογές σχεδιάζεται να διενεργηθούν μέσα σε μία μέρα.
1936. ΕΚΛΟΓΕΣ Γ’ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΒΟΥΛΗΣ. Πλειοψηφεί το Κόμμα των Φιλελευθέρων υπό τον Θεμ.
Σοφούλη. Ρυθμιστής της κατάστασης γίνεται το Παλαϊκόν Μέτωπον (ΚΚΕ).
1966. Ψηφίζεται το νομοσχέδιο περί αποφυλάκισης των εγκλείστων κομμουνιστών, εν μέσω αντεγκλήσεων
της Ένωσης Κέντρου και της ΕΡΕ για την πατρότητά του. Στους 93 ευεργετούμενους περιλαμβάνονται οι Χαρ.
Φλωράκης, Κώστας Λουλές, Στ. Παπαγιάννης, Αύρα Παρτσαλίδη και η σύζυγος του Νίκου Ζαχαριάδη, Ρούλα
Κουκούλου.
1967. Αποφασίζεται να συνεχιστεί κεκλεισμένων των θυρών η δίκη των αξιωματικών του ΑΣΠΙΔΑ. Η
απόφαση προκαλεί εντονότατες αντιδράσεις από την πλευρά της υπεράσπισης, η οποία και αποχωρεί από τη

σελ. 38
διαδικασία.
1996. ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΙΜΙΩΝ. Ο δήμαρχος της Καλύμνου Δημ. Διακομιχάλης υψώνει την ελληνική σημαία στις
βραχονησίδες Ίμια, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους
του νησιού.
2014. Ισχυρός σεισμός σημειώνεται στην Κεφαλονιά, ξυπνώντας πικρές μνήμες από το παρελθόν. Περισσότερο
επλήγη το Ληξούρι, ενώ η ένταση της σεισμικής δόνησης άλλαξε τη μορφή της διάσημης παραλίας “Μύρτος”.

27 Ιανουαρίου
842. Πεθαίνει ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Θεόφιλος. Τον διαδέχονται ο γιος του Μιχαήλ Γ΄ και η σύζυγος
του Θεοδώρα. Με το θάνατο του Θεόφιλου καταρρέει ολοκληρωτικά και η Εικονομαχία. Η Θεοδώρα θα
παραμείνει στο θρόνο ως συναυτοκράτειρα του ανήλικου γιου της Μιχαήλ μέχρι την 15 Μαΐου 856, ενώ ο
Μιχαήλ Γ΄ θα μείνει γνωστός στην ιστορία με την προσωνυμία Μέθυσος, εξαιτίας της στάσης των ιστορικών
της δυναστείας των Μακεδόνων που ήθελαν να συγκαλύψουν τη συμμετοχή του Βασίλειου Α΄ στη δολοφονία
του. Θα κυβερνήσει μέχρι 23 Σεπτεμβρίου 867.
945. Ο Κωνσταντίνος Ζ΄ εκδιώκει από τον βυζαντινό θρόνο και εξορίζει τους συναυτοκράτορες Στέφανο και
Κωνσταντίνο Λεκαπηνό, έπειτα από παρακίνηση της αυγούστας Ελένης, αδερφής των δύο Λεκαπηνών.
1827. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ήττα των Ελλήνων στο Καματερό Φυλής από τις δυνάμεις του Κιουταχή.
Θάνατος του Διονυσίου Βούρβαχη, συνταγματάρχη του γαλλικού στρατού.
1873. (έως 30/1). ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ. Πλειοψηφεί η Ηνωμένη Αντιπολίτευσις (Κουμουνδούρος,
Βούλγαρης, Λομβαρδός, Τρικούπης, Ζαΐμης).
1974. Πεθαίνει στο κρησφύγετό του στην Κύπρο ο Γεώργιος Γρίβας-Διγενής. Οι διάδοχοί του αποφασίζουν
αναστολή της δράσης της ΕΟΚΑ Β΄.
1975. Η Ελλάδα προτείνει την παραπομπή του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας στο Διεθνές Δικαστήριο της
Χάγης. Η Τουρκία απορρίπτει την ελληνική πρόταση.
1979. Καθορίζεται με διάταγμα ως εθνική σημαία αυτή που φέρει τις εννέα οριζόντιες εναλλάξ λευκές και
γαλάζιες ταινίες και στο άνω αριστερά μέρος το λευκό σταυρό σε γαλάζιο φόντο.

28 Ιανουαρίου
1204. Ο Αλέξιος Ε΄ Μούρτζουφλος, δεύτερος σύζυγος της κόρης του Αλεξίου Γ΄ Ευδοκίας, αναγορεύεται
αυτοκράτορας του Βυζαντίου.
1823. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Νέα σημαντική επιτυχία του Καραϊσκάκη κοντά στον ποταμό Φίδαρι
του Βάλτου.
1828. Ο Ι. Καποδίστριας ζητά από τις Δυνάμεις οικονομική ενίσχυδη 100.000 ισπανικά τάλιρα το μήνα. Την
οικονομική κατάσταση του νέου Ελληνικού Κράτους περιγράφει επιγραμματικά ο αρμόδιος για τα οικονομικά
Π. Ν. Λιδωρίκης: «Όχι μόνο χρήματα δεν υπάρχουν εις το Ταμείον, αλλά ούτε Ταμείον υπάρχει διότι δεν
υπήρξε ποτέ».
1913. Ο Γερμανός Ε΄ εκλέγεται Οικουμενικός Πατριάρχης.
1966. Ο Μακάριος αποκλείει επισήμως κάθε λύση του Κυπριακού που δεν θα έχει τελικό αποτέλεσμα την
ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
1976. Η κυβέρνηση δια του πρωθυπουργού Κων. Καραμανλή και του υπουργού παιδείας Γ. Ράλλη ανακοινώνει
την απόφασή της για την εισαγωγή της δημοτικής γλώσσας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, ενώ
εξαγγέλλονται ευρείες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. * Η γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι κατ’
αρχάς θετική για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ, αλλά περιλαμβάνει και κάποιες ασαφείς επιφυλάξεις.
1980. Επανεκδίδεται η εφημερίδα «Μεσημβρινή» που είχε διακόψει την κυκλοφορία της λίγο μετά την
επιβολή του δικτατορικού καθεστώτος τον Απρίλιο του 1967.
1985. ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΩΝ ΕΞΙ για τον Αφοπλισμό. Συναντώνται στο Νέο Δελχί οι ηγέτες της Ελλάδας
Ανδρ. Παπανδρέου, της Αργεντινής Ρ. Αλφονσίν, της Ινδίας Ρ. Γκάντι, του Μεξικού Μ. ντε λα Μαδρίντ, της
σελ. 39
Σουηδίας Όλαφ Πάλμε και της Τανζανίας Τζ. Νιερέρε, στο πλαίσιο της «Πρωτοβουλίας».
1996. ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΙΜΙΩΝ. Σε ανακοίνωση του το υπουργείο Εθνικής Άμυνας αναφέρει ότι οι ελληνικές
δυνάμεις επανατοποθέτησαν στη νησίδα Ίμια την ελληνική σημαία την οποία Τούρκοι δημοσιογράφοι είχαν
αντικαταστήσει με την Ημισέληνο.
2000. Εγκαινιάζεται η πρώτη γραμμή του μετρό της Αθήνας, η οποία συνδέει τη Δάφνη με τα Σεπόλια.
Σύντομα θα λειτουργήσει και η γραμμή Σύνταγμα-Εθνική Άμυνα.

29 Ιανουαρίου
1829. Η ΣΤ’ Μεραρχία του Μαυροβουνιώτη (τακτικός στρατός) αποκρούει συνεχείς επιθέσεις 3500 ανδρών
του Μαχμούτ πασά στο Μαρτίνο Λοκρίδας και κρατά τις θέσεις της.
1941. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Πεθαίνει ο πρωθυπουργός Ι. Μεταξάς. Ο Αλέξ. Κορυζής ορκίζεται
πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου και παραμένει στην εξουσία μέχρι την ημέρα της αυτοκτονίας του, λίγο
πριν μπουν στην Αθήνα τα γερμανικά στρατεύματα.
1947. ΕΜΦΥΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Ο ΟΗΕ διορίζει ειδική εξεταστική επιτροπή, για να ελέγξει τις ελληνικές
αιτιάσεις για παρεμβάσεις των βορείων γειτόνων της Ελλάδας στον Εμφύλιο.
1961. Η εταιρία πετρελαιοειδών Έσσο-Ελλένικ αρχίζει δοκιμαστικές γεωτρήσεις στη Ζάκυνθο.
1965. Εισάγεται προς συζήτησιν στη Βουλή, η πρόταση της Ε.Δ.Α. για παραπομπή σε ειδικό δικαστήριο
του Κων. Καραμανλή και των πρώην υπουργών Παν. Παπαληγούρα, Νικ. Μάρτη και Δημ. Χέλμη, για την
υπόθεση της ηλεκτροδότησης από τη Δ.Ε.Η. του εργοστασίου της Πεσινέ και την κατασκευή του φράγματος
του Μέγδοβα.
1966. Επερώτηση καταθέτει ο προσκείμενος στον Ανδρ. Παπανδρέου και την αριστερή πτέρυγα της Ένωσης
Κέντρου βουλευτής Ι. Αλευράς, δια της οποίας κατηγορεί τον υπουργό Συντονισμού Κων. Μητσοτάκη ότι έχει
καταχρασθεί 600.000 δραχμές από τα ταμεία του υπουργείου. «Πρόκειται περί εθνικών δαπανών», δηλώνει ο
Κων. Μητσοτάκης.
2015. Ο Ευάγγ. Βενιζέλος προαναγγέλλει την παραίτησή του από πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

30 Ιανουαρίου
1880. Ο Ιωακείμ Γ΄ Μεγαλοπρεπής θεμελιώνει του νέο οικοδόμημα της Μεγάλης του Γένους Σχολής στο
λόφο του Φαναρίου.
1914. Οι Τούρκοι αρχίζουν να εφαρμόζουν σχέδιο απέλασης των Ελλήνων που διαμένουν σε περιοχές της
ανατολικής Θράκης και των δυτικών παραλίων της Μ. Ασίας.
1921. Ο Ελ. Βενιζέλος στέλνει από το Παρίσι υπόμνημα στην κυβέρνηση της Αθήνας με το οποίο συνιστά
την άμεση σύμπτυξη του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία, στην περιοχή του Αϊδινίου και τον περιορισμό
του σε άμυνα.
1923. Υπογράφεται στη Λοζάνη η σύμβαση ανταλλαγής πληθυσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία.
Από την εφαρμογή της σύμβασης εξαιρούνται οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης και οι μουσουλμάνοι της
ελληνικής Θράκης.
1925. Η Τουρκία απελαύνει τον οικουμενικό πατριάρχη Κωνσταντίνο ΣΤ΄, γιατί δεν τον θεωρεί Τούρκο
υπήκοο.

31 Ιανουαρίου
1776. Γεννιέται στην Κέρκυρα ο Ιωάννης Καποδίστριας, γιος του Αντωνίου και της Αδαμαντίνης, το γένος
Γονέμη, μία από τις μεγαλύτερες μορφές της Ευρώπης, διπλωμάτης και πολιτικός, πρώτος κυβερνήτης της
Ελλάδας και θεμελιωτής του νεότερου Ελληνικού Κράτους.
1827. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ο Καραϊσκάκης τραυματίζεται σε μάχη κοντά στο Δίστομο. Στην ίδια
μάχη σκοτώνεται ο οπλαρχηγός Γριβογιώργος.
1914. Ρηματική διακοίνωση της Μ. Βρετανίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Αυστροουγγαρίας και της
σελ. 40
Ρωσίας αναγνωρίζει την ελληνική κατοχή και κυριότητα των νησιών του βόρειου και του ανατολικού Αιγαίου,
εκτός από την Ίμβρο, την Τένεδο και το Καστελόριζο που επανέρχονται στην Τουρκία. Σε αντάλλαγμα η
Ελλάδα πρέπει να εκκενώσει τα εδάφη που προβλέπει το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (Β. Ήπειρος).
1936. Πεθαίνει ο στρατηγός Γ. Κονδύλης.
1943. Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Ο δείκτης κόστους ζωής φτάνει στις 2.085 μονάδες από τις 125 μονάδες
που βρισκόταν στις 31 Ιανουαρίου του 1941. Λίγους μήνες αργότερα (Οκτώβριος του 1943) θα εκτοξευθεί στις
22.825 μονάδες
1949. ΕΜΦΥΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. 2η κυβέρνηση Δ.Σ.Ε. υπό τον Μήτσο Παρτσαλίδη. Το μεγάλο θέμα
στη 2η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση του Δ.Σ.Ε. ήταν η είσοδος των σλαβομακεδόνων (ΝΟΦ -
Народноослободителниот фронт на Македонците - Λαϊκοαπελευθερωτικό Μέτωπο των Μακεδόνων), που
χαρακτηρίστηκε «χαρακίρι του Ζαχαριάδη» και προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις.
1969. Καθαιρούνται από μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ οι Δρακόπουλος και Μπριλλάκης.
1979. Η τρομοκρατική οργάνωση «Ιούνης ‘78» δολοφονεί κατόπιν ενέδρας έξω από το σπίτι του, στον Άγιο
Σώστη Νέας Σμύρνης, τον αστυνόμο της Γενικής Ασφάλειας Πέτρο Μπάμπαλη, 49 ετών, που κατηγορήθηκε
για βασανισμούς πολιτών στη διάρκεια της δικτατορίας.
1985. ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΩΝ ΕΞΙ. Ολοκληρώνονται στο Ζάππειο οι εργασίες της Διάσκεψης για την Ειρήνη
και τον Αφοπλισμό, στην οποία συμμετείχαν οι πρόεδροι της Αργεντινής και της Τανζανίας, οι πρωθυπουργοί
της Σουηδίας, της Ινδίας και της Ελλάδας, καθώς και άλλες προσωπικότητες.
1996. ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΙΜΙΩΝ. Οι ελληνικές και οι τουρκικές δυνάμεις αποσύρονται από τη βραχονησίδα Ίμια
με αμερικανική παρέμβαση. Στη διάρκεια της επιχείρησης ελληνικό ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού
πέφτει και βυθίζεται. Σκοτώνονται τα τρία μέλη του πληρώματός του.
2000. Αρχίζει στη Γενεύη ο δεύτερος γύρος των εκ του σύνεγγυς συνομιλιών για το Κυπριακό. Ο ειδικός
εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Αλβάρο ντε Σότο, δηλώνει αισιόδοξος.
μέσα στον Ιανουάριο
332 π.Χ.. Ο Μ. Αλέξανδρος υποτάσσει όλες τις πόλεις της Φοινίκης.
795. Ο Κωνσταντίνος απομακρύνει τη νόμιμη σύζυγό του Μαρία από την Παφλαγονία και παντρεύεται με
ένα γάμο ασυνήθιστης πολυτέλειας την ερωμένη του, Θεοδότη. Με αυτή του την ενέργεια διαρρηγνύει κάθε
δεσμό με την ορθόδοξη παράταξη.
879. Ο βυζαντινός στρατός υπό την ηγεσία του Νικηφόρου Φωκά του Παλαιού προελαύνει μέχρι τα Άδανα.
Ο εμίρης της Ταρσού Εσμάν απαντά τον επόμενο χρόνο με επιδρομή στη Χαλκίδα της Εύβοιας.
1479. Α΄ ΒΕΝΕΤΟΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Οι Τούρκοι εκκαθαρίζουν όλες τις επαναστατικές εστίες.
1481. Ο Κλαδάς συντρίβει κοντά στο Οίτυλο ισχυρές δυνάμεις των Τούρκων.
1820. Ο Ιωάννης Καποδίστριας αρνείται την ηγεσία της Φιλικής Εταιρείας, την οποία του προσφέρει ο
Εμμανουήλ Ξάνθος.
1824. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ρωσικό Σχέδιο των Τριών Τμημάτων για την επίλυση του ελληνικού
προβλήματος.
1839. Άγγλοι κεφαλαιούχοι ιδρύουν στο Λονδίνο την «Ιονική Τράπεζα».
2004. Τα κόμματα και οι κινήσεις ΑΚΟΑ, Ανένταχτοι Αριστεροί, 2ο Κύμα, ΔΕΑ, Ενεργοί Πολίτες, ΚΕΔΑ,
Κόκκινο, ΚΟΕ, Ξεκίνημα, “Ρόζα”, ΣΥΝ συγκροτούν τον πολιτικό σχηματισμό «Συνασπισμός Ριζοσπαστικής
Αριστεράς (ΣΥ.ΡΙΖ.Α.)». Στην ηγεσία του ο Αλέξ. Αλαβάνος.-

σελ. 41 ΤΕΛΟΣ