1

eက#$က%မ'(eသ*(- Coal
One tonne of burnt coal makes 3.7 tonnes of CO2. A typical (500 megawatt) coal plant burns 1.4 million tons
of coal each year. The more coal we burn the more pollution we spew into the air. Our coastal has rich off
natural gas. We should use natural gas for long hunger electricity. Our nations already suffered poor health.
Using coal will increase more poor.

လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$ eပ*.iuင$သည$3 eလ'င$စ' အမ5iu*မ5iu* 7iသည$3 အနက$ eလ'င$:မiuက$ .iuင$eသ' အနည$က5 eက5'က$
တစ$မ5iu* ;ဖစ$သည$3 eက5'က$မ=*eသ>* ကiu အမ5'*ဆu@* သu@*စ>AeနBက သည$။

က မ D' eပEတ> င$ e က5' က $မ=* e သ>* ; ဖ စ $eပEမF သ ည $

လ>န$ခA3eသ' .Hစ$သန$*eပIင$* ၃ဝဝ ခန$Lက စတင$ခA3သည$။
ယင$*အခ5iန$က ကမ D'e;မ;ပင$eပE တ>င$ သစ$ပင$Nက=* မ5'*
အမ5'* အ;ပ'* ပIဝင$သည$3 ရP@QR> န$eတ'Nက=*မ5'* 7ieနခA3
သည$။ ပင$လယ$eရ ;ပင$ ၏ eနရ'အeတ'$ မ5'*မ5'*တ>င$
လည$* အယ$လ$ဂ5= eခE အပင$ငယ$မ5'* 7င$သန$eနခA3သည$ ။
ယင$* သစ$ပင$ Nက=*ငယ$မ5'* eသဆu@*၍ .Hစ$သန$*eပIင$* မ5'*
စ>' Bက'eသ' အခI အပင$ Vuပ$Wကင$*မ5'* e;မNက=*eအ'က$
တ;ဖည$*;ဖည$* နစ$;မuပ$သ>'*သည$။ အeပEမH ဖu@*eနeသ' ရP@Q
R>န$.Hင$3 အက$စစ$ဓ'တ$ ပIeသ'eရ တiueBက'င$3 အပင$
Vuပ$Wကင$*မ5'*သည$ eအ'က$ဆ=ဂ5င$ ဓ'တ$.Hင$3 မထieတ>Y.iuင$
သ;ဖင$3 ;ဖည$*;ဖည$*ခ5င$* သ' အသ>င$e;ပ'င$*က' ဦ*စ>' သစ$eဆ>* အ;ဖစ$သiu eရ'က$သည$ ။ အသ>င$e;ပ'င$*မF e.H*eက>*;ခင$*eBက'င$3
Vuပ$Wကင$*မ5'*တ>င$*7i စ>မ$*အင$ သiuမH=*ထ'*eသ' က'ဗ>န$ဓ'တ$ သည$လည$* မ5'*စ>'အe;ပ'င$*အလA မ7iဘA ပင$ကiu အတiuင$* တည$ 7i
.iuင$ခA3သည$။

e;မeအ'က$တ>င$ ;ပင$*ထန$eသ' ဖiအ'*၊ အပ^ ဓ'တ$တiu.Hင$3 ထieတ>Yခ5iန$ Bက'eသ' အခI eရeင>Y အခ5iu*မ5'*၍ က'ဗ>န$ဓ'တ$ အခ5iu*
နည$*eသ' သစ$eဆ>*e;မ မ5'*သည$ က'ဗ>န$.Hင$3 စ>မ$*အင$ ပIဝင$မF ပiuမ5'*eသ' eက5'က$မ=*eသ>* အ;ဖစ$သiu eရ'က$7i သည$။

eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$ က'ဗ>န$၊ ဟiuက$ဒViuဂ5င$၊ .iuက$ထViuဂ5င$တiu အဓiက ပIဝင$:ပ=* ဆ'လ$ဖ'လည$* အနည$*ငယ$ ပIသည$။ အပင$
Vuပ$Wကင$*မH eက5'က$ မ=*eသ>* အ;ဖစ$ သiu e;ပ'င$*ရ'တ>င$ e;ပ'င$*ခ5iန$ Bက'က' Vuပ$Wကင$*မH က'ဗ>န$အ;ဖစ$ ပiu၍မ5'*မ5'* e;ပ'င$*:ပ=*
eသ' သiuမဟuတ$ ပiu၍ နက$eသ' အပiuင$* သiueရ'က$eနeသ' eက5'က$မ=*eသ>* မ5'*က eယဘuယ5 အ'*;ဖ င$3 စ>မ$*ရည$ ပiu၍ ;မင$3
သည$။

က'ဗ>န$ ပIဝင$မF.Hင$3 အပ^စ>မ$*အင$ ထuတ$လuပ$မF အeပE မ^တည$၍ အင$ထရ'ဆiuက$ မ=*eသ>*၊ ဘ=တ^* မ=*နပ$စ$မ=*eသ>*၊ ဆပ$ဘ=တ^* မ=*န
ပ$စ$ မ=*eသ>*.Hင$3 လစ$ဂ$.iuက$ မ=*eသ>* ဟ^၍ eက5'က$မ=*eသ>* eလ*မ5iu* eလ*စ'*7iသည$။

အင$ထရ'ဆiuက$ မ=*eသ>*သည$ အမ'ဆu@*;ဖစ$ :ပ=* က'ဗ>န$ ၈၆ ရ'ခiuင$.Fန$*မH ၉၇ ရ'ခiuင$.Fန$* အထi ပIသ;ဖင$3 eလ'င$စ' တန$ဖiu* ;မင$3
မ'*သည$။ ဘ=တ^* မ=*နပ$စ$ မ=*eသ>*တ> င$ က'ဗ>န$ ၄၅ ရ'ခiuင$.Fန$*မH ၈၆ ရ'ခiuင$.Fန$* အထiပI:ပ=* လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$ထuတ$ရ' တ>င$ အသu@*
မ5'*သည$။ ဆပ$ဘ=တ^* မ=*နပ$စ$မ=*eသ>* တ>င$ က'ဗ>န$၃၅ ရ'ခiuင$.Fန$*မH ၄၅ ရ'ခiuင$.Fန$* အထi ပI:ပ=* ဘ=*တ^* မ=*နပ$စ$ eက5'က$မ=*eသ>*
ထက$ အပ^ စ>မ$*အင$ ပiuနည$*သည$။
လစ$ဂ$.iuက$ မ=*eသ>*သည$ eပ5'3က' က'ဗ>န$ နည$*:ပ=* ဟiuက$ဒViuဂ5င$.Hင$3 eအ'က$ဆ=ဂ5င$ ပiu၍ပI သည$။ လစ$ဂ$.iuက$သည$ အ;ခ'*
eက5'က$မ=*eသ>*တiu ထက$ သက$တမ$*.u သ;ဖင$3 က'ဗ>န$ ၂၅ ရ'ခiuင$.Fန$* မH ၃၅ ရ'ခiuင$.Fန$* အထiသ' ပIသည$။ အပ^စ>မ$*အင$
ထuတ$eပ*.iuင$မF အနည$*ဆu@*;ဖစ$သည$။

ကမ D'တ>င$ eတ>Y7i:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>* ပမ'ဏ တန$ခ5iန$ သန$*eပIင$* ၈၄၇ဝဝဝ ခန$L7iသည$။ လက$7i သu@*စ>A.Fန$*.Hင$3 တ>က$လ"င$
eန'က$ထပ$ ပ5မ$*မ" .Hစ$eပIင$* ၁ဝဝ eက5'$ သu@*.iuင$ သည$3 ယင$*eက5'က$ မ=*eသ>*သiuက$ မ5'*သည$ အeမရiကန$၊ Vu7'*၊ တVuတ$၊ Bသ
စeတ*လ5.Hင$3 အi.jiယ.iuင$င@ တiuတ>င$ အမ5'*ဆu@*တည$7iသည$။

eက5'က$မ=*eသ>*ကiu တ^*eဖ'$ရ'၌ အခ5iu eနရ'မ5'*တ>င$ e;မမ5က$.H';ပင$ အန=*တ>င$ တည$7i Bကသ;ဖင$3 လP'၍ တ^*eဖ'$ ထuတ$ယ^Bက
သည$။ e;မ;ပင$မH အနက$ eပ ၂ဝဝ အတ>င$*၌ 7ieသ' eက5'က$မ=*eသ>* မ5'*ကiu ယင$*နည$*;ဖင$3 တ^*ယ^Bကသည$။ လP'၍ တ^*ယ^;ခင$*
eBက'င$3 e;မယ' mခင$*.H င$3 eဂဟ စနစ$ ပ5က$စ=*;ခင$* ၊ e;မeအ'က$.Hင$3 e;မeပE eရeBက' မ5'* ညစ$ညမ$*;ခင$*တiu ;ဖစ$တတ$သည$။
 2

eနရ' အမ5'*အ;ပ'*တ>င$ မ^ eက5'က$မ=* eသ>* ကiu e;မeအ'က$ အနက$ပiuင$* အထi တ>င$*မ5'* တ^*၍ ထuတ$ ယ^Bကရသည$။ အခ5iu
eက5'က$မ=*eသ>* တ>င$* မ5'*သည$ eပ ၁ဝဝဝ ခန$Lအနက$တ>င$ 7iBက သည$။
လ^တiuသည$ လ>န$ခA3eသ' .Hစ$eထ'င$eပIင$* မ5'*စ>'ကတည$* က eနအiမ$ အeဆ'က$အအu@မ5'* ကiu အပ^eပ*ရန$.Hင$3 ခ5က$;ပuတ$ရန$
eက5'က$မ=*eသ>* ကiu သu@*ခA3Bက သည$။ eက5'က$ မ=*eသ>* ကiu ထieရ'က$ စ>' အသu@*ခ5.iuင$ ခA3သ;ဖင$3 လuပ$ငန$*eဆ'င$တ' အမ5iu*မ5iu*
တ>င$ လ^အ'*၊ တiရစ n'န$ အ'*စသည$တiuကiu သ' သu@*ခA3 ရ'မH စက$ကiရiယ' မ5'*၊ ယ'o$မ5'*ကiu တ=ထ>င$၍ လ^eနမF အဆင$3အတန$*ကiu
;မpင$3eပ*.iuင$ခA3 သည$။

eက5'က$မ=*eသ>*ကiu တ^*eဖ'$ ထuတ$လuပ$ရ' တ>င$ eစ5*သက$သ';ခင$*၊ ကမ D'3eနရ' အeတ'$ မ5'*မ5'*တ>င$ တ^*eဖ'$.iuင$;ခင$* စသည$3
အ'*သ' ခ5က$ မ5'*7iသည$။ အမ5'*ဆu@* သu@*eသ' .iuင$င@မ5'*မH' တVuတ$၊ အeမရiကန$၊ အi.jiယ၊ Vu7'*.Hင$3 ဂ5ပန$တiu ;ဖစ$Bကသည$။
ယင$* ၅ .iuင$င@ တiuသည$ တစ$ကမ D' လu@*သu@*စ>Aeသ' eက5'က$မ=*eသ>* ပမ'ဏ၏ ၇၇ ရ'ခiuင$.Fန$* ကiu ထuတ$ယ^ eလ'င$:မiuက$eနBက
သည$။
eက5'က$မ=*eသ>*ကiu လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'* ထuတ$ယ^eသ' စက$Vu@မ5'*တ>င$ အမ5'*ဆu@* သu@*Bက သည$။ တစ$ကမ D'လu@* ထuတ$လuပ$eသ'
လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$ ပမ'ဏ စuစueပIင$*၏ ၄၃ ရ'ခiuင$.Fန$*သည$ eက5'က$မ=*eသ>*မH ရသည$။

eက5'က$မ=*eသ>* မHရeသ' မက$သeန'၊ အက$သလင$*တiuကiu ပလတ$စတစ$၊ ကတq ရ'၊ ဓ'တ$e;မBသဇ'၊ လ^သu@*eဆ*ဝI*မ5'*

ထuတ$လuပ$ရန$ အသu@*;ပuBက သည$။ eက5'က$ မ=*eသ>* ကiu အထ^* မ=*ဖiuမ5'*တ>င$ ;ပင$*ထန$eသ' အပ^eပ*၍ ရ7ieသ' ကuတ$မ=*eသ>*
;ဖင$3 သ@မ5'*မH သ@မဏi ထuတ$လuပ$ရ' တ>င$ သu@*သည$ ။ ကuတ$မ=*eသ>*မH ထ>က$ လ'eသ' ;ပင$*ထန$သည$3 အပ^eBက'င$3 ခ@.iuင$ရည$
eက'င$*eသ' သ@မဏiကiu ;ပuလuပ$.iuင$;ခင$* ;ဖစ$သည$။ ဘiလပ$e;မ.Hင$3 စကs tမ5'* ထuတ$လuပ$ရ' တ>င$လည$* eက5'က$မ=*eသ>* ကiu သu@*
Bကသည$။

eက5'က$မ=*eသ>* သည$ အသu@*ဝင$ လHသ ည$3 eလ'င$စ' တစ$မ5iu*;ဖစ$eသ'$လည$* တ^*eဖ'$ရ'တ>င$ .Hင$3 အသu@*ခ5 ရ'တ>င$
ပတ$ဝန$*က5င$ကiu ညစ$ညမ$* eစသည$3 ဆiu*က5iu*မ5'* 7iသည$။ မ5က$.H';ပင$မH လP'၍ ထuတ$ယ^eသ' eက5'က$မ=*eသ>* မiuင$*မ5'*၊
eတ'င$ကiu:ဖiu၍ ထuတ$ယ^eသ' eက5'က$မ=*eသ>* မiuင$*မ5'*eBက'င$3 အeပEယ@e;မဆ=လP' ပ5က$စ=*;ခင$*၊ e;မယ'mခင$* ပ5က$စ=*;ခင$*၊
eက5'က$မ=*eသ>* တ^*ရ' မH ထ>က$လ'eသ' အနည$အ.Hစ$မ5'* e;မစ'မ5'* eBက'င$3 ပတ$ဝန$*က5င$7i eခ5'င$*.Hင$3;မစ$ မ5'* eက';ခင$*၊
eရ အရည$အeသ>* က5ဆင$*;ခင$* တiu ;ဖစ$eပEသည$။
eက5'က$မ=*eသ>*ကiu eလ'င$:မiuက$;ခင$* မH အပ^ဓ'တ$ အ;ပင$ ဆ'လ$ဖ'ဒiuင$ eအ'က$ဆiuဒ$၊ .iuက$ ထViuဂ5င$eအ'က$ဆiuဒ$.H င$3 က'ဗ>န$ဒiuင$
eအ'က$ဆiuဒ$ မ5'* အဓiက ထ>က$eပEသည$။ က'ဗ>န$မiueန'3ဆiuဒ$၊ ;ပ'.Hင$3 အ;ခ'*ဓ'တ$eင>Y.Hင$3 စ>န$Lပစ$ အနည$မ5'* လည$* ထ>က$
သည$။

ဆ'လ$ဖ'ဒiuင$ eအ'က$ဆiuဒ$သည$ အက$စစ$မiu* ရ>'သ>န$*eစ;ခင$*.Hင$3 အသက$7t လမ$*eBက'င$* eရ'ဂIမ5'* ;ဖစ$ပ>'*eစသည$။ .iuက$ထ

Viuဂ5င$ eအ'က$ဆiuဒ$ မ5'*သည$ မ=*ခiu*;မtမ5'* ကiu ;ဖစ$eပE eစ:ပ=* အသက$7t လမ$*eBက'င$*eရ'ဂIမ5'* ;ဖစ$ ပ>'*eစသည$။ က'ဗ>န$ဒiuင$
eအ'က$ဆiuဒ$eBက'င$3 ကမ D'3eလထuကiu ပ^e.>*eစက' ရ'သ=ဥတu e;ပ'င$* လAမF ကiu ;ဖစ$eပEeစသည$။ လ^တiueBက'င$3 eလထu တ>င$*
eရ'က$eသ' က'ဗ>န$ဒiuင$ eအ'က$ဆiuဒ$ ပမ'ဏ စuစueပIင$*၏ ၄၃ ရ'ခiuင$.Fန$*သည$ eက5'က$ မ=*eသ>* မHထ>က$သည$။ ထiu;ပင$
eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@မ5'* မHထ>က$eသ' အမFန$မ5'*eBက'င$3 အသက$7t လမ$*eBက'င$*eရ'ဂI.Hင$3 အဆuတ$eရ'ဂI မ5'*ကiu
;ဖစ$ပ>'*သည$။

eက5'က$မ=*eသ>* မHထ>က$eသ' ;ပဒI*သည$ eလထuတ>င$*၌ လvက5န$*မ'eရ*ကiu အ. qရ'ယ$မ;ပu eသ'$လည$* eရထuတ>င$* eရ'က$

eသ'အခI ;ဖစ$eပEလ'eသ' မ=သiuင$*မ'က5tရ= သည$ သက$7i မ5'*အတ>က$ အဆiပ$ ပင$;ဖစ$သည$။

eက5'က$မ=*eသ>*မH ထ>က$eသ' မလiuလ'*အပ$ သည$3 ဓ'တ$eင>Y.Hင$3 အမFန$မ5'*ကiu ဖယ$7'* သန$Lစင$ သည$3 နည$*ပည'မ5'* 7iသည$။
သiueသ'$ ယင$*တiu ကiu သu@*လ"င$ ကuန$က5 စရiတ$ မ5'*သည$။ ယင$* ကiရiယ'တiu လည$ပတ$ အလuပ$လuပ$ရန$ စ>မ$*အင$
အe;မ'က$အ;မ'* လiuသည$3အ;ပင$ ယင$*တiuမH က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuဒ$ လည$* ထပ$တiu*ထ>က$ 7i သည$။ ယင$*တiu ဖယ$7'*လiuက$eသ'
စ>န$Lပစ$ အနည$ အ.Hစ$မ5'*သည$ သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$ကiu ညစ$ ညမ$*eစသည$။

;ပဿန'မ5'* 7ieသ'$လည$* eစ5*ခ5iu;ခင$*၊ အလ>ယ$တက^ ရ.iuင$;ခင$*စသည$ တiueBက'င$3 .iuင$င@အမ5'* အ;ပ'*၌ eက5'က$မ=*eသ>*

အသu@* က5ယ$;ပန$L လ'eန သည$။ ၂ဝ၁၂ ခu.Hစ$ စ'ရင$* အရ တစ$ကမ D'လu@* ၌ eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@ အသစ$eပIင$* ၁၂ဝဝ
eဆ'က$လuပ$ရန$ ရ'ထ'*သည$။

သiueသ'$ eက5'က$မ=*eသ>*၏ သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 လvက5န$*မ' eရ*ကiu ထiခiuက$eစ သည$3 အခ5က$eBက'င$3 ယင$*ကiueလ"'3သu@*
ရန$ အ'*ထuတ$သည$3 .iuင$င@ မ5'*လည$* 7ieန သည$။ eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@မ5'*eBက'င$3 eလထuညစ$ ညမ$*မFကiu ဆiu*ရ>'*စ>'
Bကu@eတ>Yeနရeသ' .iuင$င@ မ5'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>* အသu@*အမ5'*ဆu@*;ဖစ$ သည$3 တVuတ$.iuင$င@ သည$ ထiပ$ဆu@*မH ပIeနသည$။
 3

ယင$*ကiစxကiu e;ဖ7င$*ရန$ တVuတ$အစiu*ရ သည$ eလထu ညစ$ညမ$*မF၏ ဇ'စ$;မစ$;ဖစ$သည$3 eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@မ5'*ကiu eလ"'3ခ5
ရန$ ဆu@*;ဖတ$ လiuက$:ပ= ;ဖစ$သည$။ တ Vuတ$.iuင$င@eတ'$ eက'င$စ=သည$ eပက5င$*၊ 7န$ဟiuင$*.Hင$3 က>မ$က5iu* eဒသ မ5'*တ>င$
eက5'က$မ=*eသ>*သu@* စက$Vu@မ5'* အသစ$ eဆ'က$လuပ$မF ကiu ခ>င$3;ပueတ'3မည$ မဟuတ$ eBက'င$* eBကည'ထ'*သည$။

eက5'$ဦ*

eက#$က%မ'(eသ*( အe,က$င%(
eက5' က$မ=* eသ>* ဟ' အ ပ င $မ5'* မ H ; ဖ စ $eပEလ' e သ'
သစ$eဆ>*(e;မ) မ5'* ကမ D'3e;မထuအတ> င$*သiu တiu*ဝင$eရ'က$7i
ခA3:ပ=* အပ^ခ5iန$နAL ဖiအ'*ဒIဏ$ကiu .Hစ$သန$*eပIင$*မ5'*စ>'ခ@ရ:ပ=*
eန'က$ e;ပ'င$*လA ;ဖစ$eပEလ'eသ' မ'eက5'သည$3 မ=*eသ>*
ခA မ5'* ;ဖ စ$ပI တ ယ$ ။ အ A3 လ iu ; ဖ စ $စ o $ကiu အ ဂ လ y ပ $လiu
"Coalification" လiueခEပIတယ$..။

eက5'က$မ=*eသ>*ထAမH' eလ*လ@eသ' သတq u ဓIတ$မ5'*စ>'

ပIဝင$တA3 အ;ပင$ အ;ခ'*eသ' ခA၊ အ'ဆန$*နစ$၊ ;ပဒI*၊ ဆ=လ=န=
ယ@၊ ဘiuV> န$ နAL Thallium ကA3သiueသ' ;ဒပ$စင$မ5'*လည$* ပIဝင$
ပIတယ$။ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu မ=*ziတA3အခI.. အA3ဒ=3 ;ဒပ$စင$မ5'*
ဟ' eလ'င$က{မ$*သ>'*;ခင$*မ7iပA ;ပ'မ5'*.Hင$3အတ^ eလထu ထA
ကiu eရ'က$7i လ'ပIeတ'3တယ$..။ အA3ဒ=eလeတ>ဟ' လ^ကiu
အ. qရ'ယ$;ဖစ$eစတA3 အဆiပ$အeတ'က$eတ>ပIပA.။

eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@တစ$ခuရAQ တည$eဆ'က$ပu@ကiu Bကည$3လiuက$တA3အခI.. eလထuထAကiu ထiuအဆiပ$အeတ'က$ ဓIတ$eင>Yeတ> စ>န$L

ထuတ$Vu@မ"မကပA ;မစ$၊eခ5'င$*၊ အင$*၊ အiuင$ မ5'*သiu eရဆiu*e;မ'င$*မ"မHတဆင$3 ဓIတ$ သတq u eတ> ထuတ$လPတ$ရတ'ကiuလည$* eတ>YရပI
တယ$။ အA3ဒ=3eရကiu eသ'က$သu@*မiတA3 လ^ အပIအဝင$ ကuန$*eန၊ eရeန သတq ဝI မ5'*ဟ' အဆiပ$သင$3မFကiu တiuက$Viuက$ခ@စ'*ရမယ$3
အ;ပင$ အA3ဒ=3eရနAL စiuက$ပ5iu*မယ$3 အပင$မ5'*မHတဆင$3လည$* စ'*သu@*သ^မ5'*ကiu အဆiပ$သင$3မFကiu ခ@စ'*ရ.iuင$ပIeသ*တယ$။
အဆiပ%သင%1ရင% ဘ$eတ*5ဖစ%မလ9..?
အ'ဆန$*နစ$ (Arsenic) ဟ' လ^eတ>ကiu ကင$ဆ'eရ'ဂI ;ဖစ$
eစ.iuင$တA3 အစ>မ$*သတq i 7iပIတယ$။ အA3ဒIeBက'င$3 သvကiu က'ဆ=
.iu ဂ5င$ (carcinogen) လiu eခEပIတယ$ ။ eရမH တ ဆင$3
တiu က$Viu က$eသ' က$သu@* မi တ ယ$ဆiu ရ င$eတ'3 က င$ဆ';ဖစ$ဖiu
အဆ ၆၀၀၀၀ မက eသခ5'သ>'*ပI:ပ=။
ဆ=လ=န=ယ@ကeတ'3 eရသတq ဝIမ5'*ကiu အဆiပ$သင$3eစ:ပ=*.. အA3
ဒ=3 အဆiပ$သင$3တA3 ငI*မ5'*ကiu စ'*သu@*မiတA3 လ^မ5'*ကeတ'3
အဆu တ$eယ'င$;ခင$* (bronchitis)၊ ထu@ က5င$ကiuက$ခA;ခင$* ၊
အeရ;ပ'* eရ'ဂI;ဖစ$;ခင$*တiuကiu ခ@စ'*ရ.iuင$ပIတယ$။

;ပဒI* နAL ခA ကeတ'3 က'ဆ=.iuဂ5င$ မဟuတ$eပမယ$3 လ^ရAQ

အ'Vu@ eBက'ကiu ထi ခ iu က $မF 7i e စပIတ ယ$ ။ အ ထ^* သ ;ဖင$3
ကeလ*ငယ$eတ>မH'ဆiuရင$ ;ပဒI*၊ ခA အနည$*ငယ$ eတ>YထiVu@မ"
;ဖင$3 ဖ>@Y:ဖiu*Nက=*ထ>'*မFကiu ရပ$တန$Lသ>'*eစ.iuင$ပIတယ$။
ခA နAL Thallium ကeတ'3 ကiuယ$ဝန$eဆ' င$စo$မH' အ. qရ'ယ$;ဖစ$eစ:ပ=* ကiuယ$ဝန$ပ5က$က5;ခင$*၊ eမ>*လ'တA3 ကeလ* ကiuယ$လက$
အဂ}I မစu@;ခင$* စသည$တiuကiu ;ဖစ$eစပIတယ$။

......................................................
အA3ဒ=3အတ>က$eBက'င$3 .iuင$င@တက'မH' (အထ^*သ;ဖင$3 ဖ>@Y:ဖiu*:ပ=* .iuင$င@eတ>မH') eက5'$မ=*eသ>*စက$Vu@တည$eဆ'က$;ခင$*ကiu လက$မခ@Bက
eတ'3ပA စက$Vu@ ပiတ$ပစ$;ခင$*၊ ဖ5က$သiမ$* ;ခင$*၊ အဆiပ$သင$3 လ^န'မ5'*အ'* ;ပuစueစ'င$3e7'က$eပ*;ခင$* တiuကiu လuပ$eဆ'င$Bက:ပ=*..
 4

အခ5iueသ' .iuင$င@မ5'*ကeတ'3 ဖ>@Y:ဖiu*ဆA .iuင$င@မ5'*ကiu အသu@*ခ5:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@မ5'*ကiu အဆiuပI .iuင$င@မ5'*မH'

တည$eဆ'က$လ'BကပIတယ$။
ဖ>@Y:ဖiu*ဆA (သiuမဟuတ)$ မဖ>@Y:ဖiu*eသ*eသ' .iuင$င@တစ$ခuအeနနAL eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@တည$eဆ'က$မFကiu လက$ခ@လiuက$မည$ဆiu ပI
က... အထက$တ>င$ eဖ'$;ပခA3eသ' ;ပသန'မ5'*ကiu မuခ5မeသ> ရင$ဆiuင$ ခ@စ'*ရမH';ဖစ$:ပ=* .iuင$င@eရ'၊ လ^မ5iu*ပI ဖ>@Y:ဖiu*မFအဆင$3 ထပ$မ@
eလ5'3က5သ>'*မH'ပA ;ဖစ$ပIeတ'3တယ$..။

………………………………………………………………………………………………………………………………

တ'က#စ% eက#$က%မ'(eသ*(တ*င%(

‘‘မiuင$*စတ^*ကတည$*ကသiမ$*ထ'*တA3e;မeတ>ကiu အAဒ=ကတည$*က
ဆu@*m@*ထ'*တယ$။ သiမ$*တA3အe;ခအeနကလည$* လက$7iအစiu*ရ
မဟuတ$ဘ^*။ :ပ=*ခA3တA3အစiu*ရဆiueတ'3 သ^တiuမH'ဘ' မHe;ပ'ခ>င$3မ7i
ဘ^*။ ဘ'မHလည$*တu@;ပန$ခ>င$3မ7iဘ^*ဆiueတ'3 ဆu@*m@* တ'eပI3’’ဟu တ=
က5 စ$eက5' က$မ=* eသ>* ;ပ ဿ န' မ5'* ကiu ၂ ၀ ၁ ၁ အ တ > င $* က
သueတသန;ပuလuပ$က' စ'တမ$*ထuတ$eဝခA3သည$3 ပအiuဝ$3လ^ငယ$
အစည$*အVu@*မH ခ>န$~'ဏ$ထ>ဋ$ကe;ပ'သည$။

မiuင$*တ>င$*eBက'င$3 အနည$*ဆu@* eက5*ရ>'.Hစ$ရ>' eရPQe;ပ'င$*ခ@ခA3 ရ

eBက'င$*eဒသခ@မ5'*က e;ပ' သည$။

eက5'က$မ=*eသ>*မiuင$*တ>င$*eBက'င$3 eရPQe;ပ'င$*ခ@ခA3ရသည$3 eက5*ရ>'

မ5'*သ' ;ပဿန'Bကu@ eတ>Y;ခင$* မဟuတ$ဘA မiuင$*တ>င$*.Hင$3 ကပ$eန
သည$3 အန=*ဝန$* က5င$eက5*ရ>'မ5'*လည$* ;ပဿန'မ5'*က e;ပ'သည$။ eက5'က$မ=* eသ>* မiu င$* တ>င$*လ'eရ'က$တ^*eဖ'$:ပ=*
eန'က$တ>င$ eက5*ရ>'အတ>င$*7i eရထ>က$eပIက$.Hစ$ခuထက$မနည$* eက'သ>'*ခA3eBက'င$* တ=က5စ$eဒသခ@မ5'*က e;ပ'သည$။

‘‘eရလuခပ$ရတ'၊ eရလuသ>င$*ရတ'eတ>eBက'င$3 ;ပဿန';ဖစ$Bကတ'eတ>7iလ'တယ$’’ဟu တ=က5စ$ eဒသခ@တစ$ဦ*ကe;ပ'သည$။

eနLစo$တန$ခ5iန$eထ'င$ခ5=တ^*eဖ'$ထ'*သည$3eက5'က$မ=*eသ>*မ5'*သည$ မiu*eရ;ဖင$3ထieတ>YပIက အခiu*အeင>Yမ5'*ထ>က$လ'eလ37i:ပ=*

7tmiက$မiသ^မ5'*အတ>က$ အသက$7tလမ$*eBက'င$*;ပဿန'မ5'*အပIအဝင$ အ;ခ'*;ပဿန'မ5'*;ဖစ$ပ>'*.iu င$eBက'င$*၊ မiuင$*တ>င$*
ရင$*.H=*;မpuပ$.H@မFသ^မ5'*သည$eဒသခ@တiuအတ>က$ လu@eလ'က$သည$3 က'က>ယ$မFမ5iu* မ;ပuလuပ$eပ*eBက'င$* ပအiuဝ$3လ^ငယ$အစည$*အVu@*
မH ခ>န$~'ဏ$ထ>ဋ$က eထ'က$;ပeဝဖန$ခA3သည$။

တ=က5စ$eက5'က$မ=*eသ>*မiuင$*တ>င$*သည$ န'မည$eက5'$အင$* eလ*ကန$.Hင$3 ၁၃မiuင$ခန$Lသ' က>'eဝ*eသ'eBက'င$3 မiuင$*တ>င$*ကiu

;ဖတ$သန$*:ပ=* ထ>က$လ'eသ'eရမ5'*သည$ ;မစ$eခ5'င$*မ5'*မHတစ$ဆင$3 အင$*eလ*ကန$အတ>င$*သiu စ=*ဝင$သ>'*မည$3အeရ* သဘ'ဝ
ပတ$ဝန$*က5င$ထiန$*သiမ$*eရ*သမ'*မ5'*က စiu*ရiမ$လ5က$7iသည$။

eက5'က$မ=*eသ>*မiuင$*တ>င$*မH ထ>က$လ'သည$3 eရမ5'*ထAတ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*အစအနမ5'* ပI ဝင$တတ$သည$။ အ'ဆင$*နစ$၊ ;ပ

ဒI*စသည$3သ က$7iသတq ဝIမ5'*ကiu eဘ*ဥပဒ$;ဖစ$eစသည$3 ဓ'တu ပ စxည$* မ5'*ပIဝင$eသ'eBက'င$3မiuင$* တ>င$*စ>န$Lပစ$eရမ5'*.H င$3
ပတ$သက$:ပ=* လ>န$စ>'သတiထ'*ကiuင$တ>ယ$ရeBက'င$* သတq uမiuင$*တ>င$*ပည'7င$ ဦ*eစ'မiu*;မင$3ကe;ပ'သည$။

‘‘;ဖစ$သင$3တ'က မiuင$*က ထ>က$လ'တA3eရကiu ;ပင$ပကiu မစ=*eအ'င$ ဆည$တမ@ သeဘ'မ5iu* eလH'င$ထ'*သင$3တယ$။ :ပ=*eတ'3မH ဒ=မH'
မလiuလ'*အပ$တA3 ;ဒပ$စင$eတ> eပ5'က$သ>'*eအ'င$ဓ' တuပစxည$* တစ$ခuထည$3:ပ=*eတ'3 eရသန$Lစင$မH ပAလPတ$သင$3တယ$။ ဟiuမH'(တ=
က5စ$) eတ'3 အAဒ=လiuလuပ$တ'မeတ>Yရ ဘ^*’’ဟu ဦ*eစ'မiu*;မင$3ကeထ'က$ ;ပသည$။
 5

ပည' 7င$မ5'*.H င$3 eဒ သခ@ အ ခ5iu က eထ'က$;ပeဝဖ န$eန eသ'$လ ည$* မ ည$သ^ က တ'ဝ န$ယ^ e ;ဖ7 င$* eပ*မ ည$ကiu e တ'3
7င$*7င$*လင$*လင$*မသiရပI။ eဒသခ@မ5'*၏အဆiuအရ မiuင$*တ>င$*ကiu မည$သ^က ပiuင$ဆiuင$eBက'င$*ပင$ 7င$*7င$*လင$*လင$* မသiရ
eသ'eBက'င$3 မည$သvထ@တ>င$ eတ'င$*ဆiuရမည$ကiuပင$ မသi7iဟu ဆiuသည$။ တiuင$*;ပည$၏ထiပ$တန$*ကuမ€ဏ=မ5'*၊ လက$နက$ကiuင$
တပ$ဖ>AYမ5'* eက5'eထ'က$eန'က$ ခ@eပ*ထ'*သည$3 စ=*ပ>'*eရ*လuပ$ ငန$*မ5'* ပIဝင$ပတ$သက$eနသည$3 eက5'က$မ=*eသ>*မiuင$*
တ>င$*၏;ပ ဿန'ကiu ယခင$က မည$သ^ကမ" က5ယ$က5ယ$eလ'င$eလ'င$ မကန$L က>က$ရAeBက'င$* eဒသခ@မ5'*က ဆiuသည$။

၂၀၁၁ အတ>င$*က ပအiuဝ$3လ^ ငယ$အစည$*အVu@*က ထuတ$;ပန$ သည$3 အစ=ရင$ခ@စ'တစ$ခuတ>င$ တ= က5စ$eက5'က$မ=*eသ>*မiuင$*တ>င$*ကiu

ရင$*.H=*;မpuပ$.H@သ^မ5'*ထA၌ တVuတ$အမ5iu*သ'*အNက=*စ'*စက$မF လuပ$ငန$*eက'$ပiueရ*7င$*၊ 7မ$*Viu*မနဂI*ကuမ€ဏ=၊ ME-3၊ eရPသ@လ>င$၊
အe•ပiuင$*တiu*တက$eရ*ကuမ€ဏ=၊ ဧဒင$ကuမ€ဏ=၊ eအဝမ$*ကuမ€ဏ=.Hင$3 အထ^*eဒသ(၆)စ=*ပ>'*eရ*လuပ$ငန$* စuတiuက ရင$*.H=*;မpuပ$.H@သ^
စ'ရင$*ထA တ>င$ပIဝင$eBက'င$* eဖ'$;ပထ'* သည$။

eန'က$ပiuင$*တ>င$ eရPသ@လ>င$၊ eအဝမ$*.Hင$3 အထ^*eဒသ(၆)စ=*ပ>'* eရ*လuပ$ငန$*စuတiuက စ=မ@ကiန$*မH ထ>က$ခ>'သ>'*ခA3eBက'င$* ပအiuဝ$3

လ^ငယ$အစည$*အVu@*က ထuတ$;ပန$ သည$3 အစ=ရင$ခ@စ'က ဆiuသည$။

;မန$မ'အစiu*ရ၏ထuတ$;ပန$ ခ5က$မ5'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>* မiuင$*တ>င$*ကiu စ=မ@ခန$Lခ>Aသည$3ကuမ€ဏ= ၏ အမည$ကiu 7မ$*Viu*မနဂI*ကuမ€ဏ=

လ=မiတက$ဟu eဖ'$;ပထ'*သည$။

တVuတ$.iuင$င@ အe;ခစiuက$တ Vuတ$အမ5iu*သ'*အNက=*စ'*စက$မF လuပ$ငန$*eက'$ပiueရ*7င$*၏တရ'* ဝင$ထuတ$;ပန$ခ5က$တ>င$လည$* မiuင$*

တ>င$*ပiuင$7င$သည$ 7မ$*Viu*မနဂI* ကuမ€ဏ=;ဖစ$:ပ=* ၎င$*တiuက မiuင$* တ>င$*ဒ=ဇiuင$*၊ ပစxည$*ကiရiယ' eထ'က$ပ@3မF၊ နည$*ပည'.Hင$3 နည$*
စနစ$ပ@3ပiu*မFတiuကiu တ'ဝန$ယ^eန eBက'င$* eဖ'$;ပထ'*သည$။

‘‘မiuင$*တ>င$*နAL စက$Vu@လ' eဆ'က$လiu အလuပ$ရတA3လ^eတ> လည$* 7iတယ$။ သ^တiuအတ>က$ eတ'3 eက'င$*တ'eပI3။ ဒIeပမA3 မiuင$*တ>င$*
eBက'င$3 အiမ$မA3ရ'မA3;ဖစ$ :ပ=* စ=*ပ>'*ပ5က$တA3လ^eတ>လည$* အမ5'*Nက=* 7iတယ$’’ဟu ကiuခ>န$မ5iu* က ဆiuသည$။

တ=က5စ$eဒသခ@မ5'*အတ>က$ eတ'3 လယ$ယ'e;မဆu@*m@*:ပ=* အiu* မA3အiမ$မA3 ပ5က$စ=*ခA3သည$3 ;ပဿန' တစ$ခuတည$*eတ'3 မဟuတ$။

eက5'က$မ=*eသ>*မH ထ>က$လ'သည$3 အမFန$အမP'*မ5'*ကiu mmiက$ရသည$3 ;ပဿန'မ5'*ကလည$* 7ieသ* သည$။
 6

မiuင$*တ>င$*မH ထ>က$လ'သည$3 eက5'က$မ=*eသ>*မ5'*ကiu တ=က5စ$ eက5*ရ>'အဝင$န'*တ>င$ တည$ထ'* သည$3eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$

အ'*eပ*စက$Vu@သiu eပ*ပiuလည$ပတ$ eစခA3သည$။

ကန$eဒEလ' ၄၃ သန$*ခန$L.Hင$3 က5ပ$သန$* ၁၅၀၀၀ eက5'$ကuန$က5ခA3သည$3 တ=က5စ$eက5'က$မ=*eသ>*သu@* eရe.>*eင>Yဓ'တ$အ'* eပ*

စက$Vu@တ>င$လည$* eက5'က$မ=*eသ>*မiuင$*တ>င$ အဓiကအခန$*က„က ပIဝင$ပတ$သက$ခA3သည$3 တVuတ$.iuင$င@အe;ခစiuက$ တVuတ$
အမ5iu*သ'*အNက=*စ'*စက$မFလuပ$ငန$*eက'$ပiueရ*7င$*ကပင$ ဝင$eရ'က$လuပ$ကiuင$ခA3သည$။

တVu တ$အ မ5iuသ'*အNက=* စ'* စက$မFလuပ$ငန$*eက'$ပiueရ* 7င$*က စက$Vu@၏ ဒ=ဇiu င$* ၊ စက$မFဆiuင$ရ'နည$*ပည'၊ ပစxည$*ကiရiယ'
eထ'က$ပ@3တည$eဆ'က$မF.Hင$3 စက$တပ$ဆင$မFကiu အဓiကလuပ$ကiuင$ခA3;ခင$*;ဖစ$သည$။

၂၀၁၄တ>င$ ;မန$မ'.iuင$င@၌ ပထမဆu@*eဆ'က$ခA3eသ' eက5'က$ မ=*eသ>*သu@*လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@;ဖစ$:ပ=* စက$တပ$ဆင$အ'*

၁၂၀ မဂ…Iဝပ$(၆၀ မဂ…Iဝပ$.Hစ$လu@*) ;ဖစ$သည$။ .Hစ$စo$ က=လiuဝပ$န'ရ= သန$*eပIင$* ၉၆၀ ထuတ$လuပ$eပ* လ5က$7ieBက'င$* အစiu*ရက
ထuတ$ ;ပန$ထ'*သည$။ တ=က5စ$eက5' က$ မ=*eသ>* လ"ပ$စစ$စက$Vu@သည$လည$* ယင$*အန=*န'*7i မiuင$*တ>င$*နည$*တ^ eဝဖန$မFမ5'*
;ပင$*ထန$စ>' ခ@eနရ သည$။

စက$Vu@လည$ပတ$ပIက eခIင$*တiuင$မH ထ>က$လ'သည$3 အမFန$အမP'*မ5'*သည$ ပတ$ဝန$*က5င$eဒသမ5'*သiu ပ5@Q.H@YခA3:ပ=* eဒသခ@

မ5'*၏က5န$*မ'eရ*.Hင$3 စiuက$ပ5iu*eမ>*;မteရ*လu ပ$ငန$*မ5'*ကiu အ Nက=*အက5ယ$ထiခiuက$eနeBက'င$* eဒသခ@မ5'*.Hင$3 တက$WကလFပ$7'*
သ^မ5'*က e;ပ'သည$။

တ=က5စ$မiuင$*တ>င$*.Hင$3 စက$Vu@ အန=*မH eဒသခ@အခ5iu၏အဆiuအရ eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@ စတင$ လည$ပတ$ပIက ဆiu*ရ>'*လ>န$*သ

ည3့် eညp'$န@Lမ5'*ခ@စ'*ရ:ပ=* အသက$7t လမ$*eBက'င$*;ပဿန'မ5'*၊ eမ>* ဖ>'*သည$3ကeလ*မH' eပIင$မ;ပည$3၊ လမeစ3;ခင$* စသည$3
;ပဿန'မ5'* ခပ$စiပ$စiပ$ eတ>Yလ'ရသည$ဟu ဆiu သည$။
 7

‘‘eတ>Yလiuက$တA3 လ^eတ>က အသ'*အeရ'င$ ;ဖtဖတ$;ဖteရ'$ ;ဖစ$တ'တiu၊ အသက$7tလမ$* eBက'င$*;ပဿန'တiu၊ eသ>*တiu*တiu

eန'က$:ပ=* လ^မe;ပ'နAL ဝက$က eလ*eတ'င$မH eမ>*လ'တA3အခIမH' မeအ'င$ဘ^*။ .Hစ$ရက$ သu@*ရက$ဆiu အကuန$လu@* ;ပန$eသသ>'*
တ'တiu အAဒIeတ> သ^တiu လက$7iခ@ စ'*eနရ တ'eပI3’’ဟu တ=က5စ$eဒသကiu သu eတသန;ပuလuပ$က' စ'တမ$* ထuတ$eဝခA3သည$3 ပအiu
ဝ$3လ^ငယ$အ စည$*အVu@*မH ကiuခ>န$~'ဏ$ထ>ဋ$က e;ပ'သည$။

eဒသခ@မ5'*၏ e;ပ'Bက'* ခ5က$ကiu eက5'က$မ=*eသ>*အ eBက'င$* eလ3လ'ခA3သည$3 ပည' 7င$မ5'*က eထ'က$ခ@ခA3:ပ=* eက5'က$
မ=*eသ>*စက$Vu@မ5'*မH ထ>က$လ' သည$3 ဆ'လဖ'ဒiuင$ eအ'က$ဆiuက$၊ .iuက$ထViuဂ5င$eအ'က$ဆiuက$.Hင$3 အ မFန$အမP'*မ5'*သည$ လ^ကiu
အ. q ရယ$;ပuသည$3 အရ'မ5'*;ဖစ$:ပ=* စနစ$တက5 ထiန$*ခ5uပ$ရမည$;ဖစ$ eBက'င$* eထ'က$;ပခA3သည$။

‘‘ဒ=ဟ'eတ> 7tမiလiu 7iရင$ ကiuယ$ဝန$eဆ'င$အမ5iu*သမ=*eတ> အတ>က$လည$* အ. qရ'ယ$7i.iuင$ တယ$။ တ=က5စ$မH' Bကည$3ခA3တ' eတ'3
အခuနက ဆ'လဖ'ဒiu င$ eအ'က$ဆiuက$တiu၊ .iuက$ထViuဂ5င$ eအ'က$ဆiuက$တiu ဖယ$တ'မeတ>YခA3 ဘ^*’’ဟu သတq uတ>င$*ပည'7င$ ဦ* eစ'
မiu*;မင$3က e;ပ'သည$။

‘‘စက$Vu@လည$ပတ$:ပ=ဆiuရင$ အခuထiuင$eနတA3 eနရ'က ကNက=* ခeခ>*eရ*လiuရတယ$’’ဟu သ^၏ အiမ$e•Bကမ$*ခင$*ကiu လက$ညpiu* ထiu*

ရင$* စက$Vu@အန=*7i ;ပင$သ' eက5*ရ>'မH အမ5iu*သမ=*တစ$ဦ*က e;ပ'သည$။

အစiu*ရ၏ တရ'*ဝင$ ထuတ$ ;ပန$ခ5က$အရပင$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$ အ'*ထuတ$လuပ$ရန$ eလ'င$က{မ$*သည$3;ပ'မ5'*မH' တစ$ရက$လ"င$တန$

ခ5iန$ ၁၀၀ မH ၁၅၀ အထi ထ>က$7iသည$ဟuဆiu သည$ ။ တစ$နည$*အ'*;ဖင$3 ဘiလပ$e;မအiတ$ ၂,၀၀၀ မH ၃,၀၀၀Bက'* ပမ'ဏ7iသည$3
eက5'က$မ=*eသ>*;ပ'မ5'* စက$Vu@က ထ>က$7ieန;ခင$*;ဖစ$သည$။

အဆiuပI;ပ'မ5'*သည$ ဘiလပ$e;မဆန$သည$3 ဂuဏ$သတq i7ieသ'eBက'င$3 ;ပန$လည$အသu@*;ပuမည$ဆiu ပIက eဒသတ>င$*တ>င$ ထu@*.Hင$3

ထu@*ထင$*အ;ဖစ$ ခuတ$ယ^သည$3သစ$eတ'မ5'* သက$သ'ရ'ရမည$ဟuအစiu*ရသတင$*စ'မ5'*က eရ* သ'*ခA3Bကသည$။ သiueသ'$လည$*
eဒသခ@မ5'*ခ@စ'*ခA3ရသည$3 ;ပဿ န'မ5'*.Hင$3 ;ပ'မFန$7^7iuက$ရသည$3 အe;ခအeနကiueတ'3 ထည$3သ>င$* eရ*သ'*ထ'*;ခင$* မ7iခA3ပI။
 8

eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@မH ;ပ'မFန$လ>င$3ပ5@Qရသည$3 အဓiက အeBက'င$*ရင$*မH' စက$Vu@မ=*ခiu* eခIင$*တiuင$မH' စ@ခ5iန$မမ=;ခင$* eBက'င$3

;ဖစ$eBက'င$* ပည'7င$မ5'* က eထ'က$;ပသည$။ စက$Vu@၏မ=* ခiu*eခIင$*တiuင$သည$ .iuင$င@တက'က လက$ခ@ထ'*သည$3 စ@.Fန$*
ထက$ဝက$eလ"'3ခ5eဆ'က$လuပ$ထ'*eBက'င$* eက5'က$မ=*eသ>*ဆန$Lက5င$သ^မ5'* က ယu@Bကည$eနBကသည$။

‘‘တVuတ$က eခIင$*တiuင$အ ;မင$3ကiu ကuန$က5စရiတ$သက$သ' eအ'င$ တစ$ဝက$တiတi ;ဖတ$ခ5ပစ$ လiuက$တယ$’’ဟu တ=က5စ$eက5'က$

မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ ကiu ဝင$eရ'က$စစ$eဆ*ခ>င$3ရခA3သ^ ;ပည$သvလPတ$eတ'$ သယ@ဇ'တ .Hင$3 သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$
ထiန$* သiမ$*eရ*ဆiuင$ရ' eက'$မတ= အ တ>င$*eရ*မHt* ဦ*သiန$*လ>င$က e;ပ' သည$။

စက$Vu@တည$eဆ'က$ခA3စo$က တiuင$*;ပည$အတ>က$ နစ$န'eစသည$3 ဆu@*;ဖတ$ခ5က$အမH'*အယ>င$*အ e;မ'က$အ;မ'*ကiu ;မန$မ'ဘက$

က ခ5မHတ$ခA3:ပ=* အလ'* တ^စ=မ@ကiန$*မ5'* ;ပuလuပ$မည$ဆiuပIက တ=က5စ$အ မH'*မ5'*ကiu နမ^န'ယ^သင$3eBက'င$* ဦ*သiန$*လ>င$က
e;ပ'သည$။

စက$Vu@တ>င$ ၆၀ မဂ…Iဝပ$ထ>က$
သည$3 စက$.Hစ$လu@*ကiu ယHo$
လ5က$ တပ$ဆင$ထ'*;ခင$*;ဖစ$
eသ'$လ ည$* စ က $.H စ $
လu@* ၏အမ5iu*အစ'*.H င$3 ပu@ စ @
မH' မ တ^ ဘA ;ဖ စ$eန သ ည$ကiu
အ@3 အ'* သ င$3ဖ> ယ $eတ>Y ခA3 ရ
eBက' င$* စ က$Vu@ သiu ဝ င$
eရ'က$စ စ$eဆ*ခ> င$3ရ ခA3 သ^ ဦ*
သi န$* လ> င$က ဆ က$လ က$
e;ပ'Bက'*သည$။

‘‘စက$.H စ$လu@*ကအမ5iu*အစ'*
မတ^ တ'ကiu အ@3 အ'*သင$3ဖ> ယ$
eတ>Y ရတယ$။ ဆန$စက$ ၊ဆ=
စ က$လiu စ က$ မ 5iu* တ ည $
ရင$eတ'င$ အမ5iu*အစ'* တ^
တ' တည$သင$3တယ$ဆiuတ'
လ^ တiuင$*သiတယ$။ အe;ခခ@
က5 တA3 အ ခ5က$အ လ က$eတ>
ကiu မ 5 က$က> ယ $ ; ပu : ပ=*
တ ည$ထ'* တ' ။ သ ဘ'ဝ
ပ တ$ဝ န$* က5 င$နAL ဆiu င$တA3
;ပဿ န' eတ> က iu မ e;ပ'
eသ* ဘ^* eန'$ ’ ’ ဟu
;ပ ည$သv လP တ$eတ'$
သယ@ဇ'တ.Hင$3 သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ထiန$*သiမ$* eရ*ဆiuင$ရ'eက'$မတ=အတ>င$*eရ* မHt* ဦ*သiန$*လ>င$ကe;ပ'သည$။

သiueသ'$ ယeနLတ>င$ လPတ$ eတ'$အမတ$မ5'*.Hင$3 သဘ'ဝပတ$ ဝန$*က5င$ထiန$*သiမ$*သ^မ5'*လ>န$စ>' စiu*ရiမ$eနသည$3အeBက'င$*က

တ= က5စ$မဟuတ$ဘA အစiu*ရက တiuင$* ;ပည$အ.H@Yတ>င$ eက5'က$မ=*eသ>* သu@*လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* eပ*စက$Vu@ မ5'*ကiu တစ$ဒIဇင$ခန$L
တည$eဆ'က$ရန$စ=စo$eန;ခင$*;ဖစ$သည$။ အစiu*ရ၏အeBက'င$*;ပခ5က$က တiuင$*;ပည$တ>င$ လ"ပ$စစ$မလu@eလ'က$သည$3;ပဿန'ကiu
eက5'က$မ=*eသ>*;ဖင$3 e;ဖ7င$*ရန$;ဖစ$သည$။ စက$Vu@မ5'* ကiu 7မ$*၊ မ>န$;ပည$နယ$၊ ရန$ကuန$၊ စစ$ကiuင$*၊ တနသ'ရˆ၊ ဧရ'ဝတ=တiuင$*တiu
တ>င$ တည$eဆ'က$မည$;ဖစ$သည$။

;မန$မ'.iuင$င@တ>င$ လက$7iအ ခ5iန$၌လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ရ7iမFမH' .iuင$င@တက'အဆင$3အတန$* အရအဆiu*ရ>'*ဆu@*.iuင$င@မ5'*စ'ရင$*တ> င$ 7i

eန:ပ=* တစ$.iuင$င@ လu@*၏ အiမ$eထ'င$စuဦ*eရ ၃၀ ရ'ခiuင$.Fန$* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ကiu ရ7iသည$။ ;မန$မ'.iuင$င@၏ အiမ$eထ'င$စu ၁၀၀
တ>င$ ၇၀ က အစiu*ရမ=*မရဘA ကiuယ$3နည$* ကiuယ$3ဟန$;ဖင$3 အလင$*eရ'င$.Hင$3 အပ^စ>မ$*အ'*ရ7iရန$ Nကiu*စ'*eနရ;ခင$*;ဖစ$သည$3
သeဘ';ဖစ$သည$။
 9

eဒသတ>င$*.iuင$င@မ5'*.Hင$3 .iFင$* ယHo$ပIက ;မန$မ'.iuင$င@၏ လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'*သu@*စ>AမFမH' လu@*ဝ;ခ'*န'* လ5က$7iသည$။ အiမ$န=*ခ5င$*

ထiuင$* .iuင$င@က ;မန$မ'.iu င$င@၌ လက$7iသu@*စ>A eနသည$3 လ"ပ$စစ$ပမ'ဏထက$ ၁၂ ဆခန$Lသu@*စ>Aeန:ပ=* အ'ဆ=ယ@ eဒသတ>င$* လ^ဦ*eရ
အမ5'*ဆu@* .iuင$င@;ဖစ$သည$3 အင$ဒiuန=*7'*က ;မန$ မ'ထက$ ၁၃ ဆeက5'$ခန$Lပiuမiuသu@*စ>A လ5က$7iသည$။

လက$7iတ>င$ ;မန$မ'.iuင$င@၌ လ"ပ$စစ$ထuတ$လu ပ$မF၏ ၂ ရ'ခiuင$ .Fန$*ခန$Lသည$ eက5'က$မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မ5'*

မH ထuတ$လuပ$eန;ခင$*;ဖစ$eသ'$ လည$* အန'ဂတ$တ>င$ တiuင$*;ပည$ လ"ပ$စစ$ထuတ$လuပ$မF၏ သu@*ပu@တစ$ ပu@ခန$Lကiu eက5'က$မ=*eသ>*
အ'*ကiu* ;ဖင$3 ထuတ$လuပ$ရန$စ=စo$eနသည$။

အစiu*ရခ5;ပသည$3 အန'ဂတ$ eက5'က$မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မ5'*သည$ အ ရ'ရ'အeက'င$*ခ5ည$*;ဖစ$eနခA3

သည$။ ဓ'တ$အ'*တစ$ယ^နစ$ထuတ$ လuပ$မF၊ ဝယ$ယ^မF ကuန$က5စရiတ$ တ>င$ eက5'က$မ=* eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'*က တစ$ယ^နစ$
လ"င$၁၀၀ က5ပ$ခန$L7i:ပ=* သဘ'ဝဓ'တ$eင>Y သu@*စက$Vu@မ5'*မHထuတ$လuပ$သည$3 စရiတ$ထက$ ငI*ပu@တစ$ပu@သ'eန:ပ=* eနeရ'င$;ခည$
စ>မ$*အင$မH ရ7i သည$3 လ"ပ$စစ$၏ စရiတ$စကထက$ ငI*ပu@သu@*ပu@သက$သ'သည$ဟuဆiuသည$။

e.>တ>င$eရ;ပတ$eသ'eBက'င$3 လ"ပ$စစ$မထuတ$.iuင$သည$3 eရအ'* လ"ပ$စစ$လiu;ပဿန'မ5iu* eက5'က$ မ=*eသ>*တ>င$ 7iမည$မဟuတ$ဟu

လည$*ဆiuသည$။

စက$Vu@အတ>က$လiuအပ$မည$3 ကuန$Bကမ$*;ဖစ$သည$3 eက5'က$မ=* eသ>*မ5'*သည$လည$* တiuင$*;ပည$ ထAတ>င$တန$သန$*eပIင$* ၅၀၀

eက5'$7ieန:ပ=* လiuအပ$မည$3;ပည$ တ>င$*အရင$*အ;မစ$ eက5'က$မ=* eသ>*မ5'*ကiu ထuတ$သu@*မည$;ဖစ$:ပ=* လiuအပ$မည$3 အ;ခ'*
eက5'က$မ=*eသ>* မ5'*ကiu အင$ဒiuန=*7'*.iuင$င@.Hင$3 Bသစ eBတ*လ5တiuမH တင$သ>င$*မည$ဟuဆiu သည$။

eစ'င$3Bကည$3သ^မ5'*စiu*ရiမ$သည$3 အခ5က$မH' ;ပည$ပမHတင$သ>င$*လ' သည$3 eက5'က$မ=*eသ>*သ'မက eက5'က$မ=*eသ>*သu@*ဓ'တ$အ'*

eပ* စက$Vu@မ5'* အeရ*လည$*ပIဝင$ သည$။

တVuတ$.iuင$င@သည$ eထ'င$ .Hင$3ခ5=eသ' eက5'က$မ=*eသ>*လ"ပ$ စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မ5'*ကiu ပiတ$သiမ$*က' စက$အeဟ'င$*မ5'*

ကiu အiမ$န=*ခ5င$*.iuင$င@မ5'*သiu ထuတ$ eရ'င$* မည$3 အစ=အစo$တစ$ခuကiu စ တင$ခA3သည$။ အရည$အeသ>*နiမ$3 :ပ=* လ^ကiuအ. qရ'ယ$;ပu
သည$3စက$အ eဟ'င$*မ5'*၏ eစ5*က>က$ ;မန$မ'.iuင$င@;ဖစ$လ'မည$ကiu eက5'က$မ=* eသ>*သu@*စ>A မFမ5'*အeပE ကန$Lက>က$သ^မ5'*က
အNက=*အက5ယ$စiu*ရiမ$လ5က$7iသည$။

လက$7iအခ5iန$တ>င$ ကန$eဒE လ' ၄၃ သန$*ခန$L.Hင$3 က5ပ$သန$* ၁၅,၀၀၀ eက5'$ကuန$က5ခA3သည$3 တ=က5စ$ eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@

သည$ မBက'ခဏ ;ပu;ပင$မFမ5'*;ပu လuပ$eနရဆA;ဖစ$သည$။

;မန$မ'.iuင$င@၏ ပထမဆu@*.Hင$3 အNက=*ဆu@*;ဖစ$သည$3 တ=က5စ$ eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@သည$ သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ဆiuင$ရ';ပဿန'

မ5'*သ'မက eနရ'eဒသမ5'*၏ လ^မFဘဝ;ပဿန'မ5'*အတ>က$ပI အ;ငင$*ပ>'*မFမ5'*;ဖစ$ပ>'*eနသည$3 စ=မ@ကiန$*တစ$ခu;ဖစ$သည$။

;မန$မ'အစiu*ရ၏အန'ဂတ$စ= မ@ကiန$*ထAတ>င$ တ=က5စ$ထက$ ၁၀ ဆအထiNက=*မ'*သည$3eက5'က$မ=* eသ>*သu@*ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@

မ5'* ကiu တiuင$*;ပည$တ>င$တည$eဆ'က$ရန$ ထည$3သ>င$*eရ*ဆ>Aထ'*သည$။

‘‘eန'က$တစ$ခI ထပ$မခ@ရသင$3eတ'3ဘ^*။ တ=က5စ$လiuအမH'*မ5iu*၊ အ;ဖစ$အပ5က$မ5iu* ထပ$မ;ဖစ$ဖiu လiuတယ$’’ဟu ;ပည$သvလPတ$eတ'$

သယ@ဇ'တ.Hင$3 သဘ'ဝပတ$ဝန$* က5င$ထiန$*သiမ$*eရ*ဆiuင$ရ' eက'$ မတ=အတ>င$*eရ*မHt* ဦ*သiန$*လ>င$ကဆiuသည$။

By - ထ>န$*ခiuင$

………………………………………………………………………………………………………………………………



 10

ေက်ာက္မီးေသြးကို မီးတိုက္လ်ွင္ -၁-

ေက်ာက္မီးေသြးကို မီးတိုက္လ်ွင္ ဓါတ္ေငြ႕(၃) မ်ိဳး ပါသည့္ မီခိုးမ်ားကို ထုတ္လႊတ္ပါတယ္

(၁)ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္
(၂)ဆာလဖါဒိုေအာက္ဆိုက္
(၃)ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ေအာက္ဆိုက္

၄င္းဓါတ္ေငြ႔မ်ားသည္ သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ ႏွင့္ လူ ကို မ်ားစြာ

ဒုကၡ ေပးပါတယ္။

အၾကမ္းအားျဖင့္ အဆင့္မွီ ေ က်ာက္မီးေသြး တန္တဝက္ကို မီး

တိုက္လ်င္ လ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ၁မဂၢါဝပ္ကို ၁ နာရီ ၾကာ ရမည္။
တႏွစ္လ်င္ နာရီေပါင္း ၈၇၆၀ အတြက္ ၁မဂၢါဝပ္ ရရန္ ေက်ာက္
မီးေသြးတန္ခ်ိန္ ငါးေထာင္ခန္႔ကို မီးတိုက္ရမည္ျဖစ္သည္။

၁ မဂၢါဝပ္……………….. ၁နာရီ……………..၀.၅တန္ခ်ိန္(ေက်ာ
က္မီးေသြး)
၁ မဂၢါဝပ္…….တႏွစ္…..၈၇၆၀နာရီ………..၅၀၀၀.၀တန္ခ်ိန္(ေက်ာက္မီးေသြး)
၅၀၀ မဂၢါဝပ္…တႏွစ္………………………….၂သန္းခြဲတန္ခ်ိန္(ေက်ာက္မီးေသြး)

တႏွစ္ပါတ္လံုး ၅၀၀မဂၢါဝပ္ လ်ပ္စစ္ဓါတ္ ထုတ္လႊတ္ေပးမဲ့ ေ က်ာက္မီးေသြး ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံ သည္ နာရီတိုင္းတြင္ ေ က်ာ

က္မီးေသြးတန္ခ်ိန္၃၀၀ခန္႔ကို မီးတိုက္ေနမည္ ျဖစ္ၿပီး

၄င္းမွ ေအာက္ပါ ပမာဏရွိ ဓါတ္ေငြ႔မ်ားကို နာရီတိုင္း ထုတ္လႊတ္ေပးပါလိမ့္မယ္။

(၁)ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ တန္ခ်ိန္ ၁၁၀၀ တန္

(၂)ဆာလဖါဒိုေအာက္ဆိုက္ တန္ခ်ိန္ ၄တန္
(၃)ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ေအာက္ဆိုက္ တန္ခ်ိန္ ၁တန္ခြဲ

ဓါတ္ေငြ႕ (၃)မ်ိဳးစလံုး မိုးေရႏွင့္ ေတြ႔လ်င္ ေပ်ာ္ဝင္ေပါင္းစပ္ကာ အက္စစ္မိုး (acid rain)ကို ျဖစ္ေစပါတယ္။

အက္စစ္မိုးသည္ သစ္ေတာသစ္ပင္၊ေကာက္ပဲသီးႏွံ ႏွင့္ေရထဲက ငါးႏွင့္ငါးဥ တို႔ကို ဖ်က္စီးပါတယ္။

အက္စစ္မိုးသည္ အေပ်ာ့စား အက္စစ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုအေပ်ာ့စား၏ သတၱိကပင္ စြမ္းအားၾကီးၾကီးႏွင့္ ဖ်က္ႏိုင္စြမ္းရိွပါတ

ယ္။

ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ဟာ ကမာၻၾကီးပူေႏြးလါေစျခင္း၏ အဓိက လက္သည္ျဖစ္ပါတယ္။

ဆလဖါဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ ႏွ င့္ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ေအာက္ဆိုက္ တို႔သည္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ဆိုင္သည့္ေရာဂါအေပါင္းကို ( ပ

န္းနာရင္ၾကပ္ မွ အဆုတ္ကင္ဆာထိ) ျဖစ္ေစပါတယ္။

ေက်ာက္မီးေသြးကို မီးတိုက္လ်ွင္ -၂-

 11

ေက်ာက္မီးေသြး ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံ တို႔သည္ အက္စစ္ဓါတ္ေငြ႕မ်ားအျပင္ ျ ပာ(ash) ႏွစ္မ်ိဳးကိုလည္း ထုတ္လႊတ္ပါေသးတ

ယ္။

အၾကမ္းအားျဖင့္ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း….. ၅၀၀မဂၢါဝပ္ စက္႐ုံတခုမွ.....Bottom Ash ၃၀၀တန္........Fly Ash.......၃တန္

Fly ashတြင္ ျပဒါး၊ အာစင္းနစ္၊ ခဲ၊ ကက္ဒမီယံ ႏွင့္ အျခား Heavy Metalမ်ား အနည္းငယ္စီ ပါဝင္ပါတယ္။

Fly Ash သည္ စက္႐ံုေခါင္းတိုင္ထိပ္မွ အက္စစ္မီးခိုးေငြ႕မ်ား ႏွင့္ အတူလိုက္ပါကာ ေလ ေခၚေဆာင္ရာ အရပ္၈မ်က္ႏွာသို႔ ပ်ံဝဲၿ
ပီး ေျမေပၚသို႔က်ပါတယ္။
ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ ေရတြင္းေရကန္မ်ား အတြင္းသို႔က်လ်င္ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ ေရတြင္းေရကန္ တိို႔ကို ၾကီးစြာအဆိပ္သင့္ေ
စပါတယ္။
ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ အတြင္းမွ ေ ရသတၱဝါ တို႔ကိုအဆိပ္သင့္ေစပါတယ္။ အဆိပ္သင့္ေသာ ေ ရသတၱဝါကို စားသူကိုလည္း အ
ဆိပ္သင့္ေစျပန္ပါတယ္။

ေျမေပၚသို႔က်ေရာက္ခဲ့ေသာ ျပာမ်ားကို မိုးေရက ေဖ်ာ္ယူၿပီး ေျမၾကီးအတြင္းသို႔စိမ့္ ဝင္ကာ ေျမေအာက္ေရ ကို ညစ္ညမ္းေစပါ

တယ္။

ေျမၾကီးအတြင္း သို႔ မစိမ့္ဝင္ျဖစ္ေသာ မိုးေရတို႔သည္ ဆည္ေျမာင္း ေခ်ာင္းကန္မ်ားအတြင္းသို႔ စီးဝင္ျခင္းျဖင့္ ေျမေပၚေရကို အ

ဆိပ္သင့္ေစပါတယ္။
အဆိပ္သင့္ ေနေသာ ေရတြင္းေရကန္ ေခ်ာင္း ျမစ္ အတြင္း မွ ေရကို ေသာက္သံုးေသာ သူတို႔၏ ခႏၶာကိုယ္သည္ တျဖည္းျဖ
ည္းျခင္း အဆိပ္သင့္ေစကာ ေရာဂါဘယမ်ား ထူေျပာေစမည္ျဖစ္ပါတယ္။

(၁) လက္ဒ္ ( ခဲ) အဆိပ္သည္ ကေလးသူငယ္အား ဖြံ႔ၿဖိဳးမွဳ ေႏွးေကြးေစၿပီး ဥာဏ္ပညာ ထုံထိုင္းေစပါတယ္။ အရြယ္ေရာက္ၿပီး
သူမ်ားကို ေက်ာက္ကပ္ႏွင့္ေသြးတိုး ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။

(၂) အာဆင္းနစ္ ( စိန္)သည္ အေရးျပားနာ မ်ားျဖစ္ေစျခင္း၊ ကင္ဆာျဖစ္ေစျခင္း

 12

(၃) မာၾကဴရီ( ျပဒါး)သည္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ ေက်ာက္ကပ္ကင္ဆာျဖစ္ေစျခင္း

(၄) ကက္ဒမီယံ သည္ေက်ာက္ကပ္ကို ပ်က္စီးေစျခင္း။

(၅) အက္စစ္ေငြ႔ မ်ား ႏွင့္ ျပာမ်ား လႊင့္ထုတ္မွဳ ေလ်ာ့ပါးေစရန္ Smog Scrubber စံနစ္ မ်ားတတ္ဆင္ၾကပါတယ္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပး စက္႐ုံမ်ား၏ Smog Scrubber စံနစ္မွာ အေတာ္ေကာင္းသည္ဟု ဆိုရပါမည္။

အေမရိကန္ ႏွ င့္ ကေနဒါႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဆလဖါ ႏွ င့္ ႏို က္ထ႐ိုဂ်င္ အက္စစ္ေငြ႕မ်ားကို 1kWh လွ်ပ္စစ္ အားထုတ္လို က္တိုင္း
3.3 gm ႏွံဳး လႊတ္ထုတ္ ပါတယ္။

ဂ်ပန္မွာေတာ့ 0.2 gm ႏွံဳး သာလႊတ္ထုတ္တဲ့အတြက္ ဂ်ပန္ရဲ႕ ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပး စက္႐ုံ မ်ားဟာ အဆိပ္ေငြ႔မ်ားအ

တြက္ အေတာ္ပင္ ဂ႐ုတစိုက္ စီမံထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

အကယ္၍ ေ က်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပး စက္႐ုံ တခုမွာ Smog Scrubber စံနစ္ တတ္ဆင္ထားျခင္းမရွိရင္ အဆိ ပ္ဓါတ္ေ
ငြ႔မ်ားႏွင့္ အဆိပ္ျပာမ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္ အမွ် တသြင္သြင္ လႊတ္ထုပ္ ေနမည္မွာ ေသခ်ာေပါက္ျဖစ္ပါတယ္။

ေက်ာက္မီးေသြးကို မီးတိုက္လ်င္-၃-

လူကိုဒုကၡ လွလွေပးမည့္ အဆိပ္ဓါတ္ေငြ႕မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ Smog

Scrubber ႏွင့္ Bag House မ်ားတတ္ဆင္ၾကပါတယ္
Smog Scrubber ကို သံုးလ်င္ ထုံး lime အမ်ားအျပားလိုပါတယ္
သမ႐ိုးက် မဂၢါဝပ္ ၅၀၀စက္႐ံုတ႐ံု အတြက္ တႏွစ္လွ်င္ ထုံး တန္ ၂သိ
န္းနီးပါး လိုပါတယ္။

ဆာလဖါ ဓါတ္ေငြ႕မ်ား ပါေသာ မီးခိုးမ်ား ေ ခါင္းတိုင္မွ မထြက္မွီ ထံုးရ

ည္အတြင္းသို႔ ျဖတ္သန္း ဓါတ္ျပဳေစျခင္းျဖင့္ ဆာလဖါ ဓါတ္ေငြ႔ လႊင့္ထု
တ္ျခင္းကို ၉၀%ထိ ထိန္းခ်ဳပ္ယူၾကပါတယ္။

ႏ ိ ုက္ထ႐ိုဂ်င္ ဓါတ္ေငြ႕ကိုမူ အာမိုးနီးယား ႏွင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ၾကပါတယ္။

တဖန္ Fly Ash တြင္ ပါေသာ အာဆင္းနစ္(စိန္ ) ႏွင့္ ခဲတို႔ကို Bag

houses မ်ားသံုးကာ စစ္ထုတ္ျခင္းျဖင့္ ေလ်ာ့ပါးေစႏိုင္ပါတယ္။

ျပဒါးကို Activated carbon injection နည္းျဖင့္ စစ္ထုတ္ၾကပါတယ္။

အဆိပ္ေငြ႔ အဆိပ္ျပာမ်ားကို နည္းပညာမ်ားသံုးကာ ေလ်ာ့ပါးေစရန္ ၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ၾကသည့္အခါ ကုန္ၾကစရိတ္ ျမင့္တက္

လာမွဳမွာ ေၾကာက္ခမန္းလိလိပင္ျဖစ္လာပါတယ္။

သမ႐ိုးက် ၅၀၀ မဂၢါဝပ္ စက္႐ုံတ႐ံု တည္ေဆာက္ရန္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း၅၀၀ လိုအပ္သည္ဆိုပါစို႔။ အဆိပ္ေငြ႔ အဆိပ္ျပာမ်ား
ကို ထိန္ခ်ဳပ္သည့္ စံနစ္မ်ား တတ္ဆင္လိုက္သည္ႏွင့္ ကုန္က်စရိတ္မွာ
ေဒၚလာ သန္းေပါင္း၁၀၀၀သို႔ျမင့္တက္သြားမည္ျဖစ္ပါတယ္။

သို႔ႏွင့္မၿပီးျပတ္ေသးပါ။
ေန႔စဥ္ ထြက္လာသည့္ Bottom Ash ျပါ၊ ကန္႔+ထုံး ႏွစ္ရည္ တန္ခ်ိန္ ေျမာက္ျမားစြာႏွင့္ Bag House မ်ားတြင္ စစ္ထုတ္သိမ္း
ယူထားေသာ Fly Ash မ်ားကို စြန္႔ပစ္ဖို႔လိုလာပါတယ္။

၅၀၀မဂၢါဝပ္ စက္႐ုံတခုဟာ ေန႔စဥ္ Bottom Ash ၃၀၀တန္၊ ကန္႔+ထုံးႏွစ္ရည္ ၄၀၀တန္ နီးပါး ရပါမယ္။ ဒါေတြကို အနီးအနား
က ျ မစ္ထဲ၊ ပင္လယ္ထဲ၊ သြန္ခ်ေလ့ရိွပါတယ္။ ေျ မေပၚတြင္ ကန္တူး ၿ ပီး စြန္႔ပစ္ၾကတာလဲရိွပါတယ္။ အဲဒီေဒသတဝိုက္က ေျ
 13

မေအာက္ေရ Ground Water ကို တျဖည္းျဖည္းစိ မ့္ဝင္မွာ ေသခ်ာေပါက္ပါဘဲ။ အဲဒီစက္႐ံု အိုလို႔ ပိတ္လို က္ ရင္ေတာင္မွ၊ ေ
က်ာက္မီးေသြး စြန္႔ အညစ္အေၾကးေတြက ကမာၻတည္သေရြ႕ အဲဒီ ေနရာမွာဘဲတည္ေနပါေတာ့မယ္။

ေက်ာက္မီးေသြးကို မီးတိုက္လ်ွင္ -၄-

ေက်ာက္မီးေသြးသည္ ေလါင္စာစြမ္းအင္ရိွသမွ်ထဲတြင္ေစ်းအခ်ဳိဆုံးျဖစ္ၿပီး သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရ အလြယ္ကူဆုံးျဖစ္ပါတယ္။

သို႔ေသာ္ သူသည္ အညစ္ပတ္ဆံုးျဖစ္ေနပါတယ္၊ သူ႕အထဲတြင္ ရွိသမွ် ျဒပ္အားလံုးသည္ ဘာတခုမွ်ေကားင္တာမပါ။
ကန္႕၊ ျပဒါး၊ စိန္၊ ခဲ။ အျခား Heavy Metal မ်ား ပါ ရွိပါေသးတယ္။

ေက်ာက္မီးေသြးကို မီးတိုက္၍ရသည့္ အပူဓါတ္ျဖင့္ ဘိြဳင္လါတြင္းမွ ေရကို ဆူေစပူေစပါတယ္။

ထိုရရိွသည့္ အပူရိွန္ျပင္း ေရေႏြးေငြ႔အားျဖင့္ တာဘိုင္ကိုလည္ပတ္ေစကာ လွ်ပ္စစ္ကို ထုတ္ယူျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဆူရိွန္ျပင္း ပူရိွန္ျပင္း ေရေႏြးေငြ႕သည္ တာဘိုင္ကို လည္ပတ္ၿပီးသည့္တိုင္ အလြန္အမင္း ပူဆဲျဖစ္ရာ
ေရအလုံးအရင္းကို စုပ္ယူ၍ ေရေႏြးေငြ႕ကို အေအးခံရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ျငား အေအးခံ၍ရသည့္ ေရသည္ ပူေလာင္ ေနဆဲပင္ျ
ဖစ္ပါတယ္။ ထိုေရပူသည္နဂိုရ္ ျမစ္ေရ၏အပူခ်ိန္ထက္ ၁၀ စင္တီဂရိတ္ခန္႔ အၿမဲျမင့္ေနတတ္သည္။
၄င္းပူေလာင္ေနေသာေရကို ျမစ္အတြင္းသို႕ ျပန္လည္စြန္႔ပစ္ရာ ျမစ္ေရ၏ မူလေအးျမေသာ သဘာဝကို စတင္ ထိခိုက္ေစပါေ
တာ့တယ္။ Thermal pollution ျဖစ္ပါတယ္။

ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပးစက္႐ံုတို႕သည္ ေရအေျမာက္အမ်ားလိုတဲ့ အတြက္ ေရမ်ားမ်ားရႏိုင္ေသာ ျမစ္၊ ပင္လယ္ကမ္းစပ္

တို႔တြင္ ေ က်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပး စက္႐ံုကို တည္ေဆာက္ေလ့ရိွပါတ
ယ္။

လွ်ပ္စစ္ ၁ မဂၢါဝပ္ တနာရီ ထုတ္ႏုိင္ရန္ ေရဂါလံ ၂၀၀၀၀ အနည္းဆံုး လို

ပါတယ္။

၅၀၀မဂၢါဝပ္ စက္႐ံုတ႐ံုသည္ ၁၀,၀၀၀,၀၀၀(၁၀သန္း) လိုပါတယ္။

မဂၢါဝပ္မ်ားမ်ားထုတ္ေလ၊ ေ ရမ်ားမ်ားစုပ္ရေလ၊ ျ မစ္အတြင္းမွ ငါးဥမ်ား

ငါးေပါက္ကေလးမ်ား မ်ားမ်ား စုပ္ယူခံရေလ၊ ျဖစ္ရသည္သာမက
ေရပူမ်ားကိုျပန္လက္ခံရသည့္ ျ မစ္ေရပူတြင္ ငါးဥမခ်၊ ခ်ျပန္ေသာ္လည္း
သားမေပါက္။

ဤသို႔ျဖင့္ ျမစ္သဘာဝ၊ ေခ်ာင္းသဘာဝ၊ ပင္လယ္ကမ္းေျခသဘာဝ တို႔ကို ပ်က္စီးေစပါတယ္။သမ႐ိုးက် မဂၢါဝပ္ ၅၀၀ ထုတ္စ

က္႐ုံတ႐ုံသည္ တႏွစ္လ်င္ေရဂါလံေပါင္း ဘီလီယံ ၇၀ မွ ၁၈၀ ကိုစုပ္ယူမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ၁ ဘီလီယံခန္႔ကိုသာ သံုးစြဲမည္ျဖစ္သည္။

က်န္ပမာဏကို မူလကရယူခဲ့ေသာ ျမစ္ထဲ ပင္လယ္ထဲသို႕ ျပန္လည္သြန္ခ်မည္ျဖစ္သည္။

ေအးျမေသာ ေရကို စုပ္တင္ခဲ့ၿပီး ပူေလာင္ေနေသာ ေရကို ျပန္လည္သြန္ခ် ေပးတာပါ။
တာဘိုင္မွ ထြက္လာခဲ့ေသာ ေရေႏြးေငြ႕ကို အေအးခံ၍ ျပန္လည္သံုးသည့္ နည္းစံနစ္ဟာ
ေရသံုးစြဲမွဳကို ေ လ်ာ့ပါးေစႏိုင္ေသာ္လည္း နည္းစံနစ္ ပိုမိုရွဳတ္ေထြးၿပီး စရိတ္စက ၾကီးသျဖင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက မႏွစ္သက္ၾက
ပါဘူး။

ေက်ာက္မီးေသြးကို မီးတိုက္လ်ွင္ -၅-

အလြန္ညစ္ပတ္ေသာ ေက်က္မီးေသြးကိုမီးမတိုက္မွီ ေရေဆးေၾကာေပးၾကရပါတယ္

ေလထုညစ္ညမ္းမွဳ သက္သာေလွ်ာ့နည္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ေရပမာဏ အေျမာက္အမ်ားသံုးစြဲၿပီးေရေဆးေၾကာသည့္ တိုင္ေအာင္ ကန္႔ ကို၃၀%မွ်သာ ေလွ်ာ့ပါးေစႏိုင္ၾကပါတယ္။
 14

ေဆးေၾကာေရမ်ားမွာ ေ က်ာက္မီးေသြး အျဖံဳးမ်ား ႏွ

င့္ ကန္႔မ်ား ပါဝင္ေနၿပီး ၄င္းေရဆိုးအေျမာက္အမ်ား
ကို စက္႐ံုအနီးတဝိုက္ အနိိမ့္ပိုင္းသို႔ ေျမာင္းမ်ားေခ်ာ
င္းမ်ားသို႔စြန္႔ပစ္ၾကၿပီး။ ထိုမွတဆင့္ ေ ရဆိုးမ်ားျမစ္
ထဲသို႔ တေျဖးေျဖးစီးဝင္ကာ Surface Water ကို ည
စ္ညမ္းေစပါတယ္။

ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပးစက္႐ုံမ်ားသည္ ျ မစ္ေ
ရခ်ိဳ မ်ားကို အေျမာက္အမ်ား စုပ္တင္ခဲ့ၿပီး ေရပူမ်ား
ေရဆိုးမ်ားကိုသာ ျပန္လည္ ထုတ္ေပးၾကတာပါ။

အင္းနားမြန္ဂိုလီယား ျ မစ္မ်ားအတြင္းသို႔ တ႐ုပ္ေ

က်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပးစက္႐ုံမ်ားမွ ေ ရပူ ေ ရ
ဆိုးမ်ားကို တသြင္သြင္စြန္႔ခဲ့မွဳေၾကာင့္ ျ မစ္ကမ္းမ်ား
ရိွ ျ မက္ခင္းလြင္ျပင္မ်ားသည္ ကႏၱာရ အျဖစ္သို႔ ေျ
ပာင္းလဲသြားခဲ့ရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္

အိႏၵိယတြင္မွဳ ေ တာင္သူမ်ားသံုးစြဲရမည့္ ေ ရအေျမာ

က္အျမားကို ေက်ာက္မီးေသြး ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံ
သို႔လႊဲေျပာင္းရယူသြားသျဖင့္
ေ ထာ င္းေ ပါ င္း မ်ား စြာေ သာ ေ တာ င္သူ မ်ား က
ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ အခ်ိဳ႔က ကိုယ့္ကိုကိုယ္
အဆံုးစီရင္ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္ အထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ပတ
ယ္။

တ႐ုပ္ႏိုင္ငံ၏ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုမ်ား၏ ေရသုံးစြဲ

မွဳမွာ ႏို င္ဂါရာ ေ ရတခြန္ၾကီး၏ တႏွစ္တာအတြင္း
သြန္ခ်ခဲ့ေသာ ေ ရပမာဏ ႏွ င့္ အတူတူပါဘဲ ဟုဆို
လ်င္ ယံုၾကည္ ႏို င္စရာမရိွ ေ သာ္လည္း ပညာရွင္
မ်ားက တြက္ခ်က္ ေထာက္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုပ္ႏိုင္ငံမွာ ေ က်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပးစက္႐ုံ မ်ားေၾကာင့္ ၁၉၉၀ခုႏွစ္မ်ားကစလို႔ ျ မစ္ငယ္ေပါင္း၂၈,၀၀၀ ပ်က္စီးကြယ္ေ

ပ်ာက္သြားပါၿပီ။

အဲဒီႏိုင္ငံရဲ႕ Ground Water အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ပ်က္စီးသြားပါၿပီ။ ေျမာက္ပိုင္းလြင္ျပင္ရဲ႕ ေလးပံု ပံု တပံုမွ်သာ အေကာင္း
က်န္ေတာ့တယ္လို႔ သူ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ေရအရင္းအျမစ္ဌာနၾကီးက ထုပ္ေဖၚေျပာဆိုေနပါၿပီ။
ေတာင္ပိုင္းမွေရခ်ိဳမ်ားကို ေျမာက္ပိုင္းကို လႊဲယူမဲ့ ဧရာမစီမံကိန္းၾကီးေတာင္စတင္ေနရပါၿပီ။

ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပးစက္႐ုံမ်ားေၾကာင့္ အလုပ္ျဖစ္ ေ ခ်ာင္လည္ခ်မ္းသာလါေပမဲ့ တဖက္မွာ က်မၼာေရးႏံုခ်ာက်ဆင္း

သြားတာ သဘာဝျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားပ်က္စီးဆံုးရွဳံးသြားတာ ေျ မေပၚတြင္မက ေျ မၾကီးေအာက္ရိွ ေ ရအရင္းအျမစ္ေတြ ပ်က္စီးသြားၿ
ပီး ေသာက္စရာေရ ရွားပါးလာတာဟာ ေခ်ာင္လည္ခ်မ္းသာလါတာနဲ႔ ကာမိပါရဲ႕လား ဆိုတာ နဖူးေပၚလက္တင္ ၾကာၾကာစဥ္း
စားစရာမလိုပါ။

ဒါျဖင့္ လွ်ပ္စစ္အားခ်ိဳ႕တဲ့စြာနဲ႔ ေနသြားရမွာလား ဆိုရင္ေတာ့။ အဲဒီလိုေတာ့ မဟုတ္ပါ။

လွ်ပ္စစ္စက္႐ံုၾကီးမ်ားကိုတည္ေဆာက္ထားပါ။ ကမ္းလြန္က သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြ တကြက္ၿပီး တကြက္ ေပၚလာေတာ့မွာပါ။

ခပ္ၾကြားၾကြားေလးေျပာရရင္ ျမန္မာ့ကမ္း႐ိုးတန္း မိုင္၁၀၀၀ေက်ာ္မွာ ဘယ္ေနရာတူးတူး Gas က ေျပးမလြတ္ပါဘူး။

 15

ေက်ာက္မီးေသြးကို မီးတိုက္လ်ွင္ -၆-

၂၀၀၈ခုႏွစ္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံ တန္နင္ဆီျပည္နယ္ ရိွ ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပး စက္႐ံု ၏ Fly Ash မ်ားပါဝင္ေသာ ရႊံႏုံးႏွ
စ္မ်ား ေ လွာင္သည့္ကန္ၾကီး က်ိဳးေပါက္ခဲ့ရာ ၁ဘီလီယံ ဂါလံခန္႔ ေ သာ ရႊံႏုံးႏွစ္ရည္မ်ား အံက်လာၿပီး အနီးဝန္းက်င္တဝိွဳက္
ဧက ၄၀၀က်ယ္ အျမင့္၄ေပမွ ၆ေပရိွ ရႊံျပင္က်ယ္ ၾကီး ဖံုးလႊမ္းသြားခါ၊ အနီးအနားရိွ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား အတြင္းသို႔ စီးဆင္းျခင္းျဖင့္
ျမစ္ေရကို အၾကီးအက်ယ္ညစ္ညမ္းေစခဲ့ပါတယ္။

ၾသဂုတ္လ ၁၂ရက္ အလဲဗင္း အြန္လိုင္းသတင္းတြင္ ကေလးၿမိဳ႕အဆင့္ျမင့္ ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပး စက္႐ံု ကို ခ်င္းတြင္းျ

မစ္ကမ္းႏွင့္ ၁မိုင္မွ်အကြာတြင္ တည္ေဆာက္မည္ဟု ဖတ္ရပါတယ္။

သာမန္ ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပး စက္႐ံုသည္ အဆိပ္ျပာမ်ားကို မီးခိုးေခါင္းတိုင္မွ မီးခိုးမ်ားႏွင့္ အတူ က်ဲခ်မည္ ျဖစ္ရာ အ

ဆင့္ျမင့္ လိုက္သည္ႏွင့္ အဆိပ္ျပာမ်ားေခါင္းတိုင္မွမထြက္လာေတာ့ဘဲ အဆိပ္ျပာမ်ားကို ေရ သို႔မဟုတ္ ထုံးေရထဲသို႔ ျဖတ္သ
န္းေစျခင္းျဖင့္ ”ထိန္းထား” ပါလိမ့္မယ္။
အဆိပ္မ်ားပါေသာ ထိုျပာရည္ျပစ္ ကို ဘယ္မွာစြန္႔ ပစ္မည္လဲ။
က်င္းမ်ား ခ်ိဳင့္မ်ားအတြင္းသို႔ ပစ္ဖို႔ ၾကမည္လား။
ေျမကန္ၾကီးမ်ားတူးေဖၚ၍ သိမ္းဆည္းသိုလ္ေလွာင္ထားမည္ေလာ။
ဘယ္ေနရာမွာဘယ္လိုပင္ သိမ္းဆည္းသိမ္းဆည္း ျပာရည္မ်ားေျမေအာက္သို႔ စိမ့္ဝင္ပါမယ္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္အတြင္းသို႔လည္းစိမ့္
ဝင္ပါမည္။ ျမစ္ေရကို ေန႔စဥ္အဆိပ္ခပ္ေပးေန ပါလိမ့္မယ္။

၄င္းဓါတ္အားေပးစက္႐ံုသည္ အခ်ိန္ျပည့္ ျမစ္ေရမ်ားကို အလံုးအရင္းျဖင့္ စုပ္တင္အသုံးျပဳပါလိမ့္မယ္။

ေႏ ြရာသီမွာ ခ်င္းတြင္းျမစ္အတြင္း ေရယာဥ္စီးသူေတြ ေရယာဥ္ ေသာင္နဲ႔ ၿငိေနလို႔ ဆင္း ဆင္း တြန္းေန ရတာ တကယ္ဘဲမို႔၊
ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုက ေရေတြ ယူလိုက္ၿပီ ဆိုရင္ ဆင္းၿပီး တြန္းရတာေလးေတာင္ လုပ္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေလး ေပ်ာက္သြားပါ
လိမ့္မယ္

ၿပီးေတာ့ ေရပူ ေရဆိုးေတြကို ျမစ္ထဲဘဲ သြန္ခ်မွာပါ။ ေရပူေရဆိုးမ်ားတြင္ Dissolved Oxygen မရိွေတာ့ပါ။ ျမစ္တို ႔၏သဘာဝ
စြမ္းပကားျဖစ္သည့္ ကိုယ္တိုင္သန္႔စင္ျခင္း Self-purification အတြက္ Dissolved Oxygen သည္ မရိွမျဖစ္လိုအပ္ပါ တယ္။
Dissolved Oxygen မရိွလ်င္ ျမစ္သည္ Self-purification လုပ္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေတာ့ပါ။ Self-purification မလုပ္ေတာ့ လ်င္ျ
မစ္ေရသည္ ညစ္ညမ္းလာပါမယ္။ သဘာဝတခုပ်က္လ်င္ေနာက္သဘာဝကထပ္ခ်ပ္လိုက္ပ်က္မည္။ ခ်င္းတြင္း ပ်က္မည္။

ခ်င္းတြင္းပ်က္ရင္ ဧရာဝတီ ပ်က္ပါသည္။ ေျမၾကီးလက္ခတ္မလြဲပါ။

ထားဝယ္ ေ ရနက္ဆိပ္ ကမ္းမွာလည္း မၾကာေသးခင္က clean coal အသံေတြထြက္ေနပါသည္။ဂ်ပန္ရဲ႕အကူအညီကို ေမ်ာ္ ၿ

ပီးေျပာေနဟန္တူပါတယ္။

ဂ်ပန္ရဲ႕ clean coal ကေတာ့ အံ့မခန္းပါဘဲ။ သူတို ႏွ စ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက ေက်ာက္မီးေသြးကို သံုးခဲ့သူေတြပါ။ မေကာ
င္းမွန္းသိေတာ့ အေျမာ္အျမင္ ၾကီးၾကီးနဲ႔ လူထု ကို ထိခိုက္ေစမွဳ နည္းႏိုင္သမွ်နည္းေအာင္ ၾကံစည္ၾကိဳးကုပ္လို႔ clean coal
ဘဝရာက္လာခဲ့တာပါ။
ဂ်ပန္က clean coal နဲ႔ လုပ္ေပးရင္ဟန္က်တာေပါ့။

ဘုတ္ျပင္းမွာလည္း ခပ္ၾကီးၾကီး တလုံးတည္မည္။ အဆင့္ျမင့္မည္ေျပာသည္။ ဘယ္ေလာက္ျမင့္မွာလဲ? ပင္လယ္နဲ႔နီးေတာ့ ျ

ပာႏွစ္ရည္ေတြ ပင္လယ္ထဲကို ခပ္လြယ္လြယ္သြန္ခ်လိုက္မွာလား။

ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ၊ ၿမိတ္ကၽြန္းစုတို႔ကို ႏွစ္ၾကာလါရင္ ထိခိုက္လာလိမ့္မည္။

ရန္ကုန္တုိင္းမွာ ၅၀၀ မဂၢါဝပ္ တလံုး ေက်ာက္တန္းမွာ တည္မယ္လို႔ လဲသိရပါတယ္။

ေျမာက္ယြန္းယြန္းမွာ ရွိတဲ့ ရန္ကုန္ကို ေရေပးေနတဲ့ ေလွာ္ကား ဖူးၾကီး ဂ်ိဳးျဖဴ နဲ႔ ငမိုးရိပ္ထဲကို fly ash ေတြၾကဲခ်မွာပါ။ ရန္ကုန္
နဲ႔ ရန္ကုန္နား တဝိုက္ ကို က်ိန္းေသ ေန႔စဥ္က်ဲမွာပါ။ တခ်ိဳ႕က ငါးမိုင္ တဝိွဳက္ လို႕ ခပ္ေပါ့ေပါ့ ေျပာၾကတယ္။ မကပါဘူး။ ေလ
အား နဲဲ႔ လႊင့္ မွာဗ်ာ။ ေ ရာက္ခ်င္ရာေရာက္က်ခ်င္ရာက်မွာ။ က်ၿပီးေတာ့ မရပ္ေသးဘူး။ မိုးေရ က ေျ မၾကီးထဲ က ground
water ထဲအထိေခၚ သြားမွာ။ ground water source လဲ ႏွစ္ၾကာလာရင္ ပ်က္မွာဘဲ။ ေျခာက္တာမဟုတ္ပါဘူး။
 16

တ႐ုပ္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းလြင္ျပင္ရဲ႕ ေျမေအာက္ေရေလးပုံတပုံ ပ်က္ၿပီးၿပီ လို႔ တ႐ုတ္ အာဏာပိုင္ေတြ ဝန္ခံေနၾကပါၿပီ။

ဧရာဝတီ တိုင္းမွာလဲ ႏွစ္လံုး တည္မည္လို႔ဆိုပါတယ္။

အဲဒီ စက္ႏွစ္လံုးကထုတ္ လိုက္မဲ့ Fly ash ေတြကိုအေနာက္ေတာင္ မုတ္သုန္ေလ အားေကာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေ
ဝးေဝးကို သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေပးမွာလဲ ေ သခ်ာေပါက္ပါဘဲ။ ဧရာဝတီတိုင္းရဲ႕ ေပါမ်ားလွတဲ့ ျမစ္ငယ္ေခ်ာင္းငယ္ေတြ ရဲ႕ ငါးမ်ား
စြာတို႔ ဟာ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံက က်လာမဲ့ျပာမွဳန္ ေတြကို စားစရာအမွတ္နဲ႔ စားသံုးၾကမွာပါ။ ဒီငါးမ်ားကို လူေတြက ္စားၾက
မယ္။ ငပိ ငေျခာက္ လုပ္ၾကမွာပါ။ ငပိ ငေျခာက္မွာ ျဒါး ခဲ ႏွင့္ စိန္ တို ပါလာေတာ့မွာပါ။

အဆင့္ျမင့္စက္႐ုံျဖစ္ဦးေတာ့ ျပာႏွစ္ရည္မ်ားကို သိမ္းဆည္းဘို႔ ဘယ္လို စီစဥ္မွာလဲ? မိုးတြင္းေရၾကီးလာလ်င္ ျပာႏွစ္ရည္ ေလွာ

င္ကန္မ်ား မက်ိဳးေပါက္ဘဲေနမည္လား။

ႏ ိ ုင္ငံတခ်ိဳဳ႕မွာ ေက်ာက္မီးေသြးကို ေလွ်ာ့ၿပီး ေန နဲ႔ ေလ အားေတြကေန လွ်ပ္စစ္ကို ယူဘို႔ ဆိုင္းျပင္းအားထုတ္ ေနၾကပါၿပီ။

(ဂ်ပန္မွာ ၂၀၁၃ႏွစ္ ပထမ ၃လ ပါတ္မွာတင္ ေနစြမ္းအားကေန မိဂၢါဝပ္ ၃၀၀၀ ထုတ္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ၿပီးစီးပါၿပီတဲ့။ နည္းပညာေ
ရာ ေငြေၾကးပါ ၾကြယ္ဝၾကေလေတာ့ ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ျမင္ ၿပီးေျမာက္ၾကသေပါ့။)

အျခားသူေတြ ေ က်ာက္မီးေသြးကို ေ လ်ာ့ခ်ေနခ်ိန္မွာ ေ က်ာက္မီးေသြးအိမ္မက္ မက္မေနဘဲ ႏွ စ္မ်ားမၾကာမီွ ေ ပၚလာေတာ့မဲ့

Gas ကို ဘဲအာ႐ုံထားၾကဘို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။

Gas က မေသခ်ာ ဘူး လို႔ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ အေၾကာင္းျပသူေတြရိွပါတယ္။ ျမန္မာ့ ကမ္း႐ိုးတမ္း က Gas ေတြ နဲ႔ ယိုဒယား
တိန္တိန္ျမည္ေနတာ ၾကာပါၿပီ။ တ႐ုပ္ စၿပီး တိန္တိန္ျမည္ပါၿပီ။

ေဒသတြင္း စြမ္းအင္လုပ္ငန္းအႀကံေပးတစ္ဦးျဖစ္သူ Collin Reynolds က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတြ႕ရွိထားတဲ့ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ ႕သို

က္ေတြဟာ စိတ္မခ်ရေၾကာင္း ေျပာတယ္လို႔ RFA မွာဖတ္ရပါတယ္။ ဘယ္လို လူေတြကို အၾကံေပးခန္႔ထာပါလိမ့္ လို႔ ေတြးမိပါ
တယ္။ ေက်ာက္မီးေသြး ေရာင္းခ်င္သူမ်ားက ထုတ္လႊင့္တဲ့ေလသံျဖစ္ဖို႕မ်ားပါတယ္။ ဘယ္ႏွယ္ဗ်ာ။ ရခိုင္မွာ ထြက္ေနတာ မ်
က္ျမင္။
 17

ေအာက္ဘက္မွာ မိုက္ကယ္မိုးျမင့္ အကြက္။ သူ႔ေအာက္ဖက္မွာ ရတနာ ရဲတံခြန္။ မုတၱမပင္လယ္ေကြ.မွာလဲအျပည့္။ ၁၉ရ၄

ခုေလာက္က MOC ရဲ႕ off-shore rig တခု မီးေလာ င္ဆံုးရွဳံး ရတာ ဒီ ဓါတ္ေ ငြ႔ေပါ့။ ျ႔ပီးေတာ့ ေ ဇာတိက။ ဒါက တနသၤာရီ က
မ္းေျမာင္။ ရိွသမွ် ကမ္း႐ိုးတမ္း လက္ညိဳးထိုးမလြဲ။
ဒါကို မေသခ်ာဘူးေျပာတဲ့ သူ ကေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးကုမၸဏီနဲ႔ ပင္းၿပီးေျပာတာဘဲ ျဖစ္ရပါမယ္။

ကမ္းလြန္ Deepwater မွာ Giant ကုမၸဏီ ၾကီးေတြၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆိုင္တူးၾကရင္ Gas က ေအာက္ထစ္ထြက္လာမွာပါ၊

သုံးမကုန္ႏိုင္ျဖစ္မွာ တကယ္ပါ။ ကမ္း႐ိုးတမ္း မိုင္ ၁၀၀၀ ဘယ္ေနရာတူးတူး Gas က ေျပးမလြတ္ပါဘူး။
သဘာဝ ဓါတ္ေငြ႔ သုံး ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံမ်ား ကိုဘဲစဥ္စားၾကဘို႔ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။

အၾကမ္းအားျဖင့္….
၅၀၀ မိဂၢါဝပ္ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ဓါတ္အားေပး စက္႐ုံတ႐ံုဟာ..................... ေဒၚလာသန္း ၂၅၀။
၅၀၀ မိဂၢါဝပ္ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပး စက္႐ုံတ႐ံု(နဲနဲ Clean)ဟာ……. ေဒၚလာသန္း ၆၅၀။
(http://www.jcmiras.net/surge/p130.htm)

ေက်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပး စက္႐ုံ တလံုးတည္မဲ့ ေငြဟာ ဓါတ္ေငြ႔ နဲ႔ လည္မဲ့ စက္႐ံုႏွစ္လုံးေကာင္းရပါတယ္။ သိပ္ရွည္ရွည္ေ

ဝးေဝး စဥ္စားစရာမလိုပါဘူး။
သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ကိုဘာမွ Clean လုပ္စရာမလိုပါဘူး။

ပူးတြဲ ဓါတ္ပံုက ဇယား မွာ ၾကည့္ရင္ရွင္းပါ

တယ္။

အပူထုတ္လႊတ္မွဳအား တခုကိုမူတည္ၿပီး ဓါ
တ္ေငြ႔၊ မီးထိုးဆီ၊ ေ က်ာက္မီးေသြး တုိ႔ကို ႏိွဳ
င္းယွဥ္တဲ့အခါမွာ..

သဘာဝဓါတ္ေငြ႔မွာ ျ ပဒါး(Mercury)လံုးဝ မ
ပါဘူးဆိုတာေတြရပါမယ္။
ဒီတခုထည္းႏွင့္ သဘာဝဓါတ္ေငြဟာ အေ
တာ္ခ်စ္စရာေကာင္းေနၿပီ။
ကန္႔ လဲ မပါသေလာက္ဘဲ။ ဒုတိယ ခ်စ္
စရာ။
ႏ ိ ုက္ထ႐ိုဂ်င္ ကလဲ မဆိုစေလာက္ဘဲပါတယ္။
ကာဘြန္ ကေတာ့ ပါသေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးနဲ႔စာရင္ တဝက္ဘဲရိွတာပါ။

ဒါေၾကာင့္ Gas တာဘိုင္မ်ားကိုဘဲ စဥ္စားၾကရင္မေကာင္းေပဘူးလား။

မၾကာေသးခင္က သတင္းတပုဒ္မွာ၊ ျမန္မာေတြ ကင္ဆာျဖစ္တာ ကမာၻမွာ ဒုတိယ လို႔ဆိုပါတယ္။

ဒီလို က်မ္းမာေရး ႏုံခ်ာၿပီးသား ျပည္သူေတြကို ေက်ာက္မီးေသြးက
ပထမ ေနရာကို တြန္းပို႔မွာ ေသခ်ာေပါက္ပါ။

လွ်ပ္စစ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ခဲ့လို႔ ေအာက္တန္းေနာက္တန္းက်ခဲ့တာ မွန္ေပမဲ့၊

ေခ်ာင္းတဟြတ္ဟြတ္နဲ႔ ေခ်ာင္လည္ ၾကြယ္ဝမဲ့ နည္းကို မေရြးမိၾကဘို႔လိုပါတယ္။

(တ႐ုပ္ေတြ ေခ်ာင္းတဟြတ္ဟြတ္နဲ ႔ခ်မ္းသာေနပါတယ္။)

က်ေနာ္တို႔မွာ သဘာဝ ဓါတ္ေငြ႕ေတြ အေျမာက္အျမားရိွတာ ေသခ်ာေနပါၿပီ။ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ ”အား” ျဖင့္ ဆင္းရဲတြင္းက လြ

တ္ကင္းေအာင္ ၾကံဆ သင့္ပါတယ္။

(ေက်ာက္မီးေသြးအေၾကာင္းကို ေရးသားခဲ့ရာမွာ ေအာက္ပါ ဝက္ဆိုဒ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ အျခား ဝက္ဆိုက္ငယ္မ်ားကို ကိုးကားခဲ့ပါတ

ယ္။)
http://www.sourcewatch.org/
 18

http://www.ucsusa.org/
http://www.epa.gov/
http://www.eia.gov/
http://www.jcoal.or.jp/
http://en.wikipedia.org/

Future Energy Costs: Coal and Gas Technologies

How technology innovation is anticipated to reduce the cost of energy in Europe from new gas CHP plants
and coal plants retro-fitted with upgraded technology.

http://www.innoenergy.com/wp-content/uploads/2016/09/CleanCoal_BF.pdf
19
 20

Clean Coal ဆ"#တ%မရ("ပ* ဒ*,ပမ-. Clean Coal Technology ,တ%.ရ("ပ*တယ0

https://www.facebook.com/economicgeologist/photos/a 448491465518381.1073741875.158601477840716/
448519068848954/?type=3&theater

Written by ထ>န$*ထ>န$*(သတq uတ>င$*) Monday, June 05 2017 (sourcrs:dailydemocracytoday.com)

အခuတeလ'စ'eစ'င$eတ>နAL လ^မFက>န$ ရက$;ဖစ$တA3 Facebook စ'မ5က$.H'eတ>မH' eက5'က$မ=*eသ>*ဟ' သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$

ကiuပ5က$စ=*eစ.iuင$တယ$၊ ရ'သ=ဥတueတ>eဖIက$ ;ပန$သ>'*eစ.iuင$တယ$၊ Clean Coal ဆiuတ'မ7i ဘ^*။ ဒIeBက'င$3 eက5'က$မ=* eသ>*
သu@* လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@eတ>မeဆ'က$BကပIနAL။ မeဆ'က$;ဖ စ$eအ'င$ ;ပည$သ^eတ>ကဝiuင$*ဝန$* တ'*ဆ=*BကပIဆiuတ'
eတ>ကiu ဆက$တiuက$ဆiu သလiu ဖတ$ရ၊ Bက'*ရeနပIတယ$။ Clean Coal ဆiuတ'မ7iပIဘ^*။ မHန$ပI တယ$။ ဘယ$တ>င$*ထ>က$
သယ@ဇ'တမH e;မNက=* ထAကထ>က$လ'ရင$သန$Lစင$တယ$။ Clean ;ဖစ$ တယ$ဆiuတ'မ7iပIဘ^*။ ဒIeပမA3 သ^တiuကiuသန$L စင$eအ'င$
;ပu;ပင$လiuရပIတယ$။ eက5'က$မ=* eသ>*နALပတ$သက$ရင$ Clean Coal Technology ဆiuတ'7iပIတယ$။

ဒ=နည$*ပည'ကiuထiထi eရ'က$eရ'က$သu@*စ>A:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>*ကiu eလ'င$စ'အ;ဖစ$သu@*လiu ရပIတယ$။ ဖ>@Y:ဖiu*:ပ=* .iuင$င@eတ>;ဖစ$တA3

အeမရiကန$၊ အဂ}‰န$၊ Bသ စeBတ*လ5၊ ဂ5'မန=၊ Vu7'*၊ ဂ5ပန$၊ တVuတ$စတA3 .iuင$င@eတ>မH' တ>င$တ>င$က5ယ$က5ယ$သu@*eနBကပI တယ$။
အiမ$န=*ခ5င$*.iuင$င@eတ>;ဖစ$တA3 မeလ*7'*၊ ဘဂ}‰'*eဒ37$၊ အi.jiယ၊ ဖiလစ$ပiuင$စတA3.iuင$င@ eတ>မH'လည$* Clean Coal Technology
သu@*:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>*eလ'င$စ'သu@*စက$Vu@ eတ>တည$eဆ'က$eနBကပI:ပ=။ ဒ=eတ'3 Clean Coal Technology ဆiuတ' ဘ'
လAသiBက ရ eအ'င$ က{န$eတ'$န'*လည$ထ'*သeလ'က$ တင$;ပeပ*ပIရeစ။

သန%;စင%eက#$က%မ'(eသ*(နည%(ပည$မ#$(

ဒ=eနLအထieအ'င$;မင$:ပ=*နည$*ပည' (Proven Technology)လiue;ပ'လiuရတA3 Clean Coal Technology ၁၆ ခu7iပIတယ$။ ဒI

eတ'င$ ၁၆ ခue;မ'က$;ဖစ$တ(A3 CCS) Carbon Capture and Storage နည$*ပည' ကiu ဒ=eနLအထieက5'က$ မ=*eသ>* သu@*ဓ'တ$
အ'* eပ*စက$Vu@eတ>မH' က5ယ$က5ယ$;ပန$L;ပန$Lမသu@*.iuင$ eသ*ပIဘ^*။ က5န$တA3 ၁၅ ခuကeတ'3 လက$7i သu@*စ>AeနBက:ပ=;ဖစ$တA3 သန$Lစင$
eက5'က$မ=*eသ>* နည$*ပည'မ5'*;ဖစ$ပIတယ$။
(1) Wet Scrubbers(Wet FGD)FGD= Flue Gas Desulfurization
(2) Dry Scrubbers(Dry FGD)
(3) Dry Sorbent Injection(DSI)
 21

(4) Low-NOX Burners(LNB)

(5) Low-NOX Burners with Overfire Air(LNB with OFA)
(6) Selective Non-catalytic Reduction (SNCR)
(7) Selective catalytic Reduction(SCR)
(8) Actinvated Carbon Injection (ACI)
(9) Halogenated ACI(HACI)
(10) Fabric Filter SysTems/Baghouses
(11) electrostaticPrecipitatiors (ESPs)
(12) (ESPs) with Baghouse
(13) Supercritical Boilers
(14) Ultra-Supercritical Boilers(USC)
(15) Intigrated Gasification Combined Cycle (IGCC)
(16) Carbon Capture and Storage(CCS)

အမHတ$စo$ 1-3 က SOx(SO2) ကiuဖယ$ ထuတ$တ'ပI။ ၇၅ ရ'ခiuင$.Fန$*ကeန ၉၈ ရ' ခiuင$.Fန$*eလ'က$အထiဖယ$.iuင$ပIတယ$။

အမHတ$ စo$ 4-5 -6-7 ကeတ'3 NOx(NO2) ကiuဖယ$ တ'ပI။ 4-ကNOx ၄၀ ရ'ခiuင$.F န$*eလ'က$ ဖယ$.iuင$:ပ=* 5-ကeတ'3
NOx ၇၀ ရ'ခiuင$.Fန$* eလ'က$အထiဖယ$.iuင$ပIတယ$။ 6-က ၃၅ ရ' ခiuင$.Fန$*eလ'က$နAL 7-ကeတ'3 NOx ၉၀ ရ' ခiuင$.Fန$*ဖယ$.iuင$
:ပ=* (SCR)ပIeပIင$*စပ$တည$ eဆ'က$ရင$ Sox(၈၀ ရ'ခiuင$.Fန$*)နAL Mercury ;ပဒI*ကiuပI ဖယ$.iuင$ပIတယ$။
အမHတ$စo$ 8-9 ကeတ'3 Mercury ;ပဒI*ကiu ၉၀ ရ'ခiuင$.Fန$* eလ'က$အထiဖယ$တ'ပI။ အမHတ$စo$ 10-11-12 ကeတ'3
PM(Particulate Matter) အမFန$အမP'*eတ>ကiuဖယ$တ'ပI။ 10 နAL 11 ဆiuရင$ ၉၉ ဒသမ ၉ ရ'ခiuင$.Fန$* eလ'က$အထi ဖယ$.iuင$
ပIတယ$။
အမHတ$စo$ 12 မH' Sorbent Injection ကiuပI ထည$3သ>င$*လiuက$ရင$ Mercury ;ပဒI*ကiuပI ၉၀ ရ'ခiuင$.Fန$*eလ'က$အထi ဖယ$
ထuတ$.iuင$ပIတယ$။ အမHတ$စo$ 13-15-16 eတ>က eတ'3 thermal efficiencies တက$လ' eအ'င$ လuပ$:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>*
အသu@*က5 သ>'*eစတA3အတ>က$ CO2 ထuတ$လPတ$မF ကiu ပu@မHန$စက$eတ> ထက$ ၁၀ ရ'ခiuင$.Fန$*ကeန ၃၀% eလ'က$အထi eလ"'3ခ5
.iuင$ပIတယ$။ Carbon Capture and Storage(CCS) ကiueတ'3 eက5'က$မ=* eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ eတ>မH' က5ယ$
က5ယ$;ပန$L ;ပန$L မသu@*.iuင$eသ* ပIဘ^*။ အဓiကအeBက'င$* ကeတ'3(CCS)ကiuထည$3မယ$ဆiuရင$ စက$Vu@တည$ eဆ'က$မF
ကuန$က5စရiတ$ရAQ ၄၀ ရ'ခiuင$.Fန$* ကeန ၉၀ ရ'ခiuင$.Fန$*eလ'က$အထi ကuန$က5 စရiတ$ထပ$မ@ အပiuကuန$မH';ဖစ$လiu စ=*ပ>'*eရ*အရ မ
လuပ$.iuင$Bကeသ*ပIဘ^*။ small scale demonstration plant eလ*eတ>eဆ'က$ :ပ=*စမ$*သပ$Bကတuန$*ပA7i ပIတယ$ ။ အဓiက
e;ပ' ခ5င$တ'ကeတ'3 Clean Coal Technology ထAက တစ$ခueလ'က$ သ'ထည$3:ပ=* က{န$ eတ'$တiu၊ က{န$မတiuရAQစက$မH'
Clean Coal Technology ကiuသu@*ပIတယ$ဆiuတ'ကiuလက$ ခ@ရင$eတ'3 သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ထiခiuက$မFကiu ေလ>$ာ့ခ$လiuရမ>'မ
ဟuတ€Iဘ^*။

၁၅ ခuထAက PM, SO2(SOX), NO2 (NOX), Mercury CO2 eလ"'3ခ5.iuင$တA3 Clean Coal Technology အမ5'*ဆu@*ပI၊ မပI
စစ$BကဖiuလiuပI3မယ$။ မပIရင$ခ>င$3မ;ပuဘAပI တယ$ဆiuရင$eတ'3 ခ>င$3;ပuသင$3သလiu။ ;ပည$သ^eတ> စiတ$မH'သ@သယ ကင$* eအ'င$
စနစ$တက57င$*လင$* ခ5;ပဖiueတ'3လiuပIမယ$။ Clean Coal Technology eပEလ'တA3အတ>က$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$တA3
လuပ$ငန$*eတ>မH'ေတ'3 eက5'က$မ=* eသ>*သu@*စက$Vu@eတ>ကeတ'3 7ieနမH'ပI။

ဘ$e,က$င%1eက#$က%မ'(eသ*( ကiu eလ$င%စ$အ5ဖစ%သu>(eနရတ$လ9။

ကမ D'မH'ဒ=eနLအထieတ>Y7i:ပ=* eက5'က$ မ=*eသ>*တန$ခ5iန$ဟ' ၂၀၁၁ ခu.Hစ$မH' တန$ခ5iန$ သန$*eပIင$* ၈၃၁၈၂၄ 7iတယ$လiu

Europe's energy Potal က ထuတ$;ပန$ထ'*ပIတယ$။ .Hစ$တစ$.Hစ$ရAQ သတq uသiuက$လ က$က5န$နAL ထuတ$လuပ$မF တန$ခ5iန$ အခ5iu*
Reserves-to- Production Ratio), (R/P) အရတ>က$ရင$ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu eန'င$.Hစ$eပIင$* ၁၁၂ .Hစ$ အထiသu@*.iuင$ဦ*မH'
ပI။

Vuပ$Wကင$*eလ'င$စ'eတ>ထAက eရန@ဆiu ရင$ ၄၆ .Hစ$စ'။ သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yဆiuရင$ ၅၄ .Hစ$စ'ပA7iပIeတ'3တယ$။ ထပ$မeတ>Yဘ^* ဆiu

ရင$eတ'3 ကမ D'မH' eရန@နAL သဘ'ဝဓ'တ$eင>Y eတ> eန'က$.Hစ$ ၅၀ eက5'$ရင$ကuန$ပI:ပ=။ ထပ$ eတ>Yလ'ရင$ eတ'3တစ$မ5iu*eပI3။ ဒI
 22

eBက'င$3 လည$* eရ7ည$အတ>က$ကeတ'3 eက5'က$မ=* eသ>*ကiuပAသu@*eနBကရeတ'3မH'ပI။ ဒ=eတ'3 သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ မထiခiuက$

eအ'င$လည$* Nကiu*စ'*eနBကရမH'ပI။

Clean 1

ကမ D'မH'eက5'က$မ=*eသ>*သတq uသiuက$ အမ5'*ဆu@*ပiuင$ဆiuင$တ'က အeမရiကန$ပI။ တန$ ခ5iန$သန$*eပIင$* ၂၃၇၂၉၂ သန$*7iပIတယ$။

ဒuတiယက Vu7'*ပI။ တန$ခ5iန$သန$*eပIင$* ၁၅၇၀ဝ၇ သန$*7iပIတယ$။ တတiယကeတ'3 တVuတ$ပI။ တန$ခ5iန$သန$* eပIင$* ၁၁၄၄၉၉
သန$* 7iပIတယ$။ ဒ=eတ'3 ဒ=.iuင$င@eတ>ဟ' ဒ=သယ@ဇ'တ eတ>ကiu သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ထiခiuက$လiuဆiu:ပ=* မတ^*ဘA မသu@*ဘAeနမH'
မဟuတ$ပIဘ^*။ တ^*Bက သu@*BကမH'ပI။ ဒIeပမA3 ဒ=အတiuင$*eတ'3မဟuတ$ပIဘ^*။ သဘ'ဝပတ$ဝန$* က5င$ထiခiuက$ပ5က$ စ=*မF အနည$* ဆu@*
;ဖစ$eအ'င$ နည$*ပည'eတ>ထည$3သ>င$* အသu@*ခ5BကမH' ပI။ ဒIeBက'င$3လည$* အထက$ ကe;ပ'ခA3တA3 Clean Coal Technology
ဆiu တ'eပEလ'တ'ပI။

က2န0,တ%0တ"# .4"#င0င6မ(%,က% သ6ု9ခ0င;လ%9

ဒ=eတ'3 က{န$eတ'$တiu.iuင$င@မH'eက'သu@* ခ5င$သလ'*။ သu@*ခ5င$ရ င$eတ'3 အAဒ=နည$*ပည' ပIတA3စက$မ5iu*eတ>;ဖစ$ရပIမယ$။ ဒI3အ;ပင$

စနစ$ တက5eစ'င$3Bကည$3စစ$eဆ*တA3 အစiu*ရအဖ>AY အစည$*7iရပIမယ$။ အစiu*ရအဖ>AYအစည$*လiu e;ပ'ရတ'က အeရ*ယ^ စရ' 7iလ'
ရင$ ထiထi eရ'က$eရ'က$အeရ*ယ^.iuင$ဖiuပI။ ဒIအ;ပင$ eလထuညစ$ညမ$*မF၊ eရထuညစ$ညမ$*မFနAL သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$ညစ$ညမ$* မF
eတ> ကiuက' က>ယ$ဖiu စ@.Fန$*သတ$မH တ$ခ5က$eတ>ဥပeဒ၊ နည$*ဥပeဒ eတ>7iဖiuနAL တiက5ဖiuလiu ပIလiမ$3မယ$။ ဒIeတ>;ပည$3 စu@eအ'င$ အ
ရင$ လuပ$:ပ=*ရင$eတ'3 eက5'က$မ=* eသ>*သu@*လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@eတ> မတည$eဆ'က$.iuင$စရ'အeBက'င$* မ7iပIဘ^*။ .iuင$င@
ရAQ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*လiuအပ$ခ5က$အရ ထuတ‰uပ္မႈကu.စs$ ရiတŒ ကŒ 'တA3eက5'က$ မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$ အ'*eပ*စက$Vu@eတ>
တည$eဆ'က$ရပIမယ$။

eန'က$တစ$ ခ5က$ကeတ'3 eက5'က$မ=* eသ>*ပI။ အBကမ$*ဖ5င$* .Hစ$မ5iu*ခ>A;ခ'*ထ'ပIတယ$။ Hard Coal နAL Soft coal (Low
Rank Coal) ပI။ Hard Coal မH' Anthracite Coal နAL Bituminous Coal .Hစ$မ5iu*ပIပIတယ$။ Energy Content အeနနAL
25 million BTU/ton (11300 BTU/lb) နAL 24 million BTU/ton (10900 BTU/lb) အသ=*သ=*7iပIတယ$။ Soft coal
မH' Subbituminous Coal နAL Lignite Coal eတ>ပIပIတယ$။Energy Content အeနနAL 17-18 million BTU/ton
(7700- 8300 BTU/lb) နAL 13 million BTU/ton (5900 BTU/lb) အသ=*သ=*7iပIတယ$။

Clean 2

Hard Coal ;ဖစ$တA3eက5'က$မ=*eသ>* အeက'င$*စ'*ကiu လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ထuတ$ဖiu မသu@*BကပIဘ^*။ စက$မFလuပ$ငန$* အထ^*သ;ဖင$3

သ@နALသ@မဏiလuပ$ငန$*eတ>မH' အမ5'*ဆu@*သu@* ပIတယ$။ eက5'က$မ=*eသ>*eလ'င$စ'သu@*စက$Vu@eတ> ဟ' Low Rank Coal(Soft
coal) ကiuပA သu@* Bကတ';ဖစ$ပIတယ$။ Low Rank Coal eတ>မH' Ash ပIဝင$မFမ5'*ပIတယ$။

Ash မ5'*တA3အတ>က$ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu မ=*eလ'င$တA3အခIမH'လည$* eက5'က$မ=*eသ>*;ပ' Fly Ash eတ> အe;မ'က$ အ;မ'*
ထ>က$ လ'မH' ပI။ ဒIeတ>ဟ' အလ>န$ထiန$*သi မ$*ဖiuခက$တA3 အတ>က$ ;ပန$လည$အသu@*ခ5.iu င$eအ'င$;ပu လuပ$ တA3အစ= အစo$ကiuပI
လ"ပ$စစ$စက$Vu@ တည$eဆ'က$ eရ*နAL တစ$ပIတည$*တ>Aဖက$ပIဝင$eစရပIမယ$။ အထက$မH'တင$;ပခA3တA3နည$*ပည'ေတ>မပIဘ^* ဆiu
ရင$eတ'3 eက5'က$မ=*eသ>*သu@*လ"ပ$စစ$ဓ'တ$ အ'*eပ*စက$Vu@ဟ' မလuပ$သင$3ဘ^*လiuပAe;ပ'ရ ပIမယ$။

ဒIeပမA3 နည$*ပည'eတ>ပIeအ'င$ထည$3 ခiuင$*:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>*eလ'င$စ'သu@*လHျပ$စစ$ ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@eတ> ကiuခ>င$3;ပueပ*ရ

ပIမယ$။

Dry Scrubber ဆiuတ'ကiuနည$*နည$*7င$* ;ပပIမယ$။ Dry Scrubber ကiuဟiu*အခ5iန$က တည$*ကသu@*ခA3Bကတ'ပI။ ပထမပiuင$*မH'

Viu*Viu* Baghouses eတ>နA Flue Gas မ5'*မH'ပIလ'တA3 Fly Ash တခ5iuနAL P M eတ>ကiuဖမ$*တ'ပI။ Fly Ash တခ5iuနAL P M eတ>
လiue;ပ'ရတ'က eက5'က$မ=*eသ>*ကiuအမFန$L;ဖစ$eအ'င$Nကiတ$.iuင$ တA3စနစ$နAL Coal Burner eတ> မeပEခင$က eက5'က$ မ=*eသ>*
 23

အတu@*eလ*eတ>ကiu ထu@* eက5'က$အတu@*eလ*eတ> နAL မ=*eလ'င$ခန$*ထAပiu လPတ$တA3 Fluidized Coal Combustion (FBC)
စနစ$ဆiueတ'3 eက5'က$မ=*eသ>*မ=*eလ'င$ :ပ=*ရင$ Flue Gas မH' eက5'က$မ=*eသ>*;ပ'က သiပ$မပIဘ^*။ သ^ကeအ'က$မH'ပA အခA
အeနနAL eခ5'$အ;ဖစ$က5န$ခA3တ'ပI။ eန'က$eတ'3 eက5'က$ မ=*eသ>*ကiu ကiuယ$လiမ$* eပIင$ဒIeလ'က$ အထi အမFန$LNကiတ$:ပ=*eတ'3
အAဒ=အမFန$Lကiu Coal Burner eတ>သu@*:ပ=* မ=*7iတA3 Pulverize Coal Combustion ကiuသu@*လ'တA3အခIမH' eက5'က$ မ=*eသ>*;ပ'
Fly Ash အ'*လu@* eလ'က$eလ'က$ က Flue Gas နALeရ'တက$လ'ပIeတ'3တယ$။ အAဒ= Fly Ash နAL P M eတ>ကiuဖမ$*ဖiu Dry
Scrubber eတ>အ;ပင$Electrostatic Precipitators(E S Ps) ကiuပIeပIင$*eပ*လiuက$ရတ' ပI။

Clean 3

ဒ=လiueပIင$*ထည$3လiuက$eတ'3 Fly Ash နAL PM ၉၉ ဒသမ ၉ ရ'ခiuင$.Fန$*အထiဖမ$*.iuင$ တယ$ဆiuတ'ကiu EPA(Environmental

Protection Agency) ရAQထuတ$;ပန$ခ5က$အရ သiရပIတယ$။ ဒ=eတ'3Clean Coal Technology ၁၅ ခuထAကအeတ'$ မ5'*မ5'*
ကiu စနစ$တက5 eပIင$* စပ$:ပ=*ပIဝင$eစတA3စက$Vu@ဆiuရင$သu@*သင$3 ပIတယ$။ အAဒ=မH'လည$* Viu*Viu* Boilers ကiuသu@* တ'ထက$
Supercritical Boilers ဒIမHမဟuတ$ Ultra-Supercritical Boilers ကiuသu@*မယ$ဆiu ရင$ eက5'က$မ=*eသ>* အသu@*.Fန$* က5သ>'*
:ပ=* eလထAကiu CO2 ထuတ$လPတ$မFကiu ၃၀ ရ'ခiuင$ .Fန$*eလ'က$အထi eလ5'3က5သ>'*eစမH'ပI။ ဒ= eနLအeမရiကန$အပIအဝင$ ဖ>@Y:ဖiu*
:ပ=*.iuင$င@eတ> မH' eက5'က$မ=*eသ>*eလ'င$စ'သu@*စက$Vu@eတ> ဟ' အထက$ကe;ပ'ခA3တA3 Clean Coal Technology eတ>ကiu
စက$Vu@အသစ$eတ>မH' မထည$3 မ;ဖစ$ထည$3ရသလiu စက$Vu@အeဟ'င$*eတ>မH' လည$* ထည$3လiuရeအ'င$စ=မ@:ပ=* ;ပန$လည$ တည$
eဆ'က$လည$ပတ$eနBကတ'ပI။

eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@eတ> ဖ5က$တယ$ဆiuတ'က e;ပ'ခA3တA3နည$* စနစ$eတ>ထည$3:ပ=* ဆက$လက$လည$ ပတ$ဖiu စက$Vu@ရAQလက$7i

ဒ=ဇiuင$*အရ မ;ဖစ$ .iuင$တ'၊ ခက$ခAတ'၊ eင>eBက*စiuက$ ထuတ$ရမH'နAL မက'မiတ'eတ>eBက'င$3 ဖ5က$Bကတ'ပI။ ဒ=eတ'3 ;မန$မ';ပည$ မH'
လည$* သ^တiuလiu Clean Coal Technology အ;ပည$3အဝပIတA3စက$ eတ>နAL လ"ပ$စစ$ဓ'တ$ထuတ$ရမH'ပIပA။ ဒIeပမA3 ;ပည$တ>င$*က
eက5'က$မ=*eသ>* ကiuသu@*ဖiuဆiuတ' မ;ဖစ$.iuင$ပIဘ^*။ တကယ$တမ$*e;ပ'ရရင$ ;မန$မ';ပည$ မH'သတq uတ>င$*အ;ဖစ$ တည$ eဆ'က$
ထuတ$လuပ$ဖiu eက5'က$မ=*eသ>*မ5'*မ5'* စ'*စ'*မ7iပIဘ^*။

ဒ=eနLအထi;မန$မ';ပည$မH'7'eဖွeတ>Y7i:ပ=* eက5'က$မ=* eသ>*တန$ခ5iန$ဟ' သန$* ၂၀ဝ eလ'က$ ပA7iပIတယ$။ တ^*eဖ'$ထuတ$လuပ$

လiuရ .iuင$တA3တန$ခ5iန$က ဒ=ထက$နည$*ပI တယ$။ :ပ=*eတ'37iတ'က တစ$စuတစ$ စည$*တည$* မဟuတ$ဘA ဟiuနည$*နည$* ဒ=နည$*နည$*
ပI။ ဒ=eတ'3 eက5'က$မ=* eသ>*ကiu အင$ဒiuန=*7'*ကပAဝယ$ရပI မယ$။ ဒ=လiuဝယ$ရeတ'3မယ$ဆiuရင$ eတ'3 eက5'က$မ=*eသ>*ခ5ဆiပ$ကမ$*
က အNက=*Nက=*လiuအပ$ပIမယ$။ eက5'က$မ=* eသ>*ကiuတစ$Nကiမ$မH' တန$ခ5iန$ ၃၀ဝဝဝ ကeန ၅၀ဝဝဝ အထက$ သeဘ'Nကˆ* မ5'*နAL
သ' သယ$ပiueလ37iBကလiuပI။

eန'က$တစ$ခ5က$ကeတ'3 eက5'က$ မ=*eသ>*တန$ခ5iန$ တစ$သiန$*ကeန သu@* သiန$*eလ'က$အထi စuပu@.iuင$တA3eနရ' လiuပIမယ$။ ၆၀ဝ

မဂ…Iဝပ$ eလ'က$လ"ပ$စ စ$ဓ'တ$အ'*ထuတ$eပ*.iuင$တA3 စက$Vu@တစ$ခuအတ>က$ အပ^စ>မ$*အင$(CV) 10500 Btu/llb eလ'က$7iတA3
eက5'က$မ=*eသ>*ကiuသu@*မယ$ဆiuရင$ တစ$ .Hစ$ကiu eက5'က$မ=*eသ>*တန$ခ5iန$တစ$ သန$*eလ'က$လiuမH'ပI။

Clean 4

ဒ=eတ'3တစ$လကiu eက5'က$မ=* eသ>*တန$ခ5iန$တစ$သi န$*eက5'$သu@*မH' ;ဖစ$eတ'3 အနည$*ဆu@*eလ*လစ' eလ'က$စuရမH'ပI။ ဒI

eBက'င$3 eက5'က$ မ=*eသ>*စuပu@.iuင$ဖiuကလည$* အeတ'$eန ရ'ယ^ပIလiမ$3မယ$။ eန'က$တစ$ခ5က$ ကeတ'3 eက5'က$မ=*eသ>*ကiu တ>င$*
ထ>က$(ROM) အတiuင$* တန$*အမFန$L Nကiတ$လiuမရပIဘ^*။ သ^နALအတ^ ပ^*တ>A ပIeလ37iတA3 သAနALရP@Qeတ>ကiuNကiတ$ခ>A၊ eရ eဆ*ဆန$ခIခ5:ပ=*
သန$Lစင$eပ*ရပIမယ$။ ဒ=လiuလuပ$တA3အတ>က$ ထ>က$လ'မယ$3 eရဆiu*eတ>ကiu အနယ$ထiuင$ကန$eတ> မH'စu:ပ=* အနယ$ထiuင$eစရပIမယ$။
ပ5မ$*မ";ခင$* ၁၀ ရ'ခiuင$.Fန$*eလ'က$ အထiထ>က$လ'မH';ဖစ$လiu အAဒ=သAနAL ရP@Qeတ>ကiu တစ$နည$*နည$*နALအသu@*ခ5တA3စနစ$ပIမHရပIမယ$။
ဒIeတ>ဟ'စနစ$ တက5လuပ$မယ$ဆiuရင$ လuပ$လiuရတ' eတ>;ဖစ$eတ'3 သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5 င$ ထiခiuက$မFအနည$*ဆu@*;ဖစ$မယ$3
eက5'က$ မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@eတ> တည$eဆ'က$လiuရပI တယ$။ မရ.iuင$စရ'မ7iပI။

ဒ=eတ'3 .iuင$င@ တiu*တက$ဖiuအ တ>က$ အe;ခခ@လiu အပ$ခ5က$;ဖစ$တA3 လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*အတ>က$ eက5'က$ မ=*eသ>*သu@*လ"ပ$စစ$ဓ'တ$

အ'*eပ* စက$ Vu@eတ>တည$eဆ'က$မH'ကiu သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$အeBက'င$*;ပခ5က$နAL ;ပည$ သ^eတ>ကiu န'*eယ'င$eအ'င$ လuပ$
:ပ=* မတ'*ဆ=* သင$3ဘ^*လiu ;မင$ပIတယ$။ ကမ D'မH'ဖ>@Y:ဖiu*တiu*တက$:ပ=*;ဖစ$ တA3 အeမရiကန$၊ အဂ}‰န$၊ BသစeBတ* လ5၊ Vu7'*၊ တVuတ$ စ
 24

တA3.iuင$င@eတ>ဟ' သ^တiu.iuင$င@အသ=*သ=*အတ>က$ လiuအပ$ တA3လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ကiu eက5'က$မ=* eသ>*eလ'င$စ'သu@* လ"ပ$စစ$

ဓ'တ$အ'* eပ*စက$Vu@eတ>ကeန အမ5'*ဆu@*ထuတ$ ယ^eနBကတ';ဖစ$:ပ=* eန'င$ကiuလည$* ဆက$လက$သu@*eနBကဦ*မH'ပI။ ဟiuတစ$
eနLကပA အeမရiကန$သမ•တeဒEနယ$ ထရန$Lဟ' အရင$ကကန$Lသတ$ထ'*တA3 eက5'က$မ=*eသ>*သu@*စ>AမFနALပတ$သ က$ တ'eတ>ကiu
e;ဖeလ"'3တA3ဥပeဒကiu လက$မHတ$ထiu*:ပ=* ကန$Lသတ$ခ5က$eတ> ကiu ပယ$ဖ5က$ခA3:ပ=*ပI:ပ=။

က{န$eတ'$တiu.iuင$င@လiu ကမ D'3 အဆင$*ရAဆu@*.iuင$င@eတ>ထAက .iuင$င@ ငယ$eလ*တစ$ခuက ကမ D'3သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$ထiခiuက$ပ5က$စ=*မF

မ7iရ eလeအ'င$ ကiuယ$3.iuင$င@တiu* တက$တက$ မFကiuလ5စ$လ5tm:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>* သu@*စက$Vu@နALeတ'3 လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$ အ'* ထuတ$
တ'ခ>င$3မ;ပuဘ^*ဆiuတ' ;ဖစ$သင$3 သလ'* ခ5င$3ခ5iန$Bကည$3BကပI။

Refrence:
(1) Clean Coal
(2) Coal and Clean Energy
(3) Pulverized Coal Techno- logies
(4) Higher Efficiency Power Generation Reduces Emissions
(5) Advance Coal Technologies
(6) Pulverized Coal-Fired Boiler
(7) Converting Coal into Electricity
(8) Improving Efficiencies
(9) Australia's Electricity
(10) Coal-fired power genera-tion is garnering renewed interest
(11) Coal power in the United States
(12) Countries with the big-gest coal reserves
(13) World coal statistics
(14) United States leads world in coal reserves
(15) Coal
(16) Properties of coal
(17) Reserves-to-production ratio
(18) Types and Composition of Coal
(19) Coal Mining& the En-vironment
(20) National Economic Council approves Bangladesh power plant
(21) Philippines: NEGROS ENERGY to invest P 14 billi-on for a 150 MW coal-fired power plant
(22) India: 1320 MW thermal Powertech Krishnapatnam Coal Plant

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

သန%;@င%(eသ$ eက#$က%မ'(eသ*(နည%(ပည$ဆiuတ$ တကယ%@iရ9Bလ$( (အပiuင%(-၁)


သiပ€@စ'eရ*ဆရ'ကiuကiueအ'င$

ကD '3လ^သ'*တiuအeန;ဖင$3 စ>မ$*အင$ရ7ieရ*အတ>က$ e;မလP' eအ'က$မH တ^*eဖ'$ရယ^ သu@*စ>AခA3Bကသည$3 eလ'င$စ'မ5'*ထAတ>င$

eက5'က$မ=*eသ>*သည$ အeစ'ဆu@* သu@*စ>AခA3eသ' တ>င$*ထ>က$ပစxည$* ;ဖစ$သည$။ မHတ$တမ$* အeထ'က$အထ'*မ5'* အရ
eက5'က$မ=*eသ>* ကiu ဘ=စ= ၁ဝဝဝ ;ပည$3.Hစ$ ဝန$*က5င$eလ'က$ကတည$*က စတင$သu@*စ>A ခA3eBက'င$* eတ>Y7iရeသ'$လည$* ၁၈ ရ'စu
အလယ$ပiuင$* က'လအထi ထင$*သ'လ"င$ အဓiကeလ'င$စ';ဖစ$ခA3သည$။

ကD 'eပEတ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu စတင$တ^*eဖ'$ သu@*စ>AခA3eသ'.iuင$င@မH' :ဗiတiန$ ;ဖစ$:ပ=* ၁၇ ရ'စu တစ$ခuလu@*တ>င$ :ဗiတiသ"တiuက

eက5'က$မ=*eသ>*ကiu စo$ဆက$မ;ပတ$ သu@*စ>AခA3Bကသည$3တiuင$ တစ$.iuင$င@လu@*၌ က5ယ$က5ယ$ ;ပန$L;ပန$L မ;ဖစ$ခA3eပ။
 25

ထiuစo$က'လမ5'*က :ဗiတiသ"တiuအပIအဝင$ ဥeရ'ပ တiuက$ တစ$ဝန$*လu@*၌ ထင$*ကiuသ' အဓiက သu@*စ>AခA3Bက:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>*

သu@*စ>AမFက မတ>င$က5ယ$ခA3eပ။ ဥeရ'ပတiuက$သ'*တiuသည$ e;မလP' eအ'က$မH တ^*eဖ'$ရမည$;ဖစ$eသ' eက5'က$ မ=*eသ>*ထက$
e;မeပE ၌ပင$ လ>ယ$လင$3တက^ ရ7i.iuင$eသ' ထင$*ကiuသ' ပiu၍ စiတ$ဝင$တစ'* 7iခA3Bကသည$။

ဥeရ'ပတiuက$သ'*တiu၏ e7*အစo$အဆက$ ထင$*သu@* စ>AမF မည$မ"တ>င$က5ယ$ခA3သည$ကiu ဥeရ'ပသစ$eတ'မ5'*က သက$eသ;ပခA3Bက

သည$။ ၅ ရ'စu e.H'င$*ပiuင$*က'လမ5'*က သစ$eတ' ဖu@*လPမ$*မF ၉၅ ရ'ခiuင$.Fန$*မ" 7iခA3eသ' ဥeရ'ပတiuက$သည$ ၁၇ ရ'စuသiueရ'က$
သည$3အခI သစ$eတ'ဖu@*လPမ$*မFက ၂ဝ ရ'ခiuင$ .Fန$*သ'လ"င$ က5န$7ieတ'3သည$။ eန'က$ပiuင$*တ>င$ ထင$* သiuမဟuတ$ အလ'*တ^ ဇ=ဝ
;ဒပ$ထuမ5'* .Hင$3 အeလ*ခ5iန$ခ5င$*တ^လ"င$ စ>မ$*အင$ပမ'ဏ သu@*ဆခန$Lအထi ထuတ$eပ*.iuင$eသ' eက5'က$မ=*eသ>*၏စ>မ$*ရည$ကiu သi
လ'Bက သည$3အခI eက5'က$မ=* eသ>*သည$ စ>မ$*အင$က„အတ>က$ အဓiက က5:ပ=* အလ>န$အeရ*ပIeသ' eလ'င$စ'အ;ဖစ$
e•တန$*သiu eရ'က$လ'ခA3သည$။

စက$မFeတ'$လHန$eရ* အစ;ပuရ'eဒသ;ဖစ$eသ' :ဗiတiန$.iuင$င@တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>* သu@*စ>AမF အဆမတန$ ;မင$3တက$ လ'ခA3ရ' ၁၇၅ဝ

;ပည$3.Hစ$တ>င$ :ဗiတiန$အပIအဝင$ ဥeရ'ပတiuက$ ၏ eက5'က$မ=*eသ>*တ^* eဖ'$ ထuတ$လuပ$သu@*စ>AမFသည$ တန$ခ5iန$ ၄ ဒသမ ၇ သန$*
အထi 7iလ'ခA3သည$။ ထiuစo$က ကမ D'3လ^ဦ*eရ သည$ သန$*eပIင$* ၇ဝဝ မ"သ'7iခA3:ပ=* ၁၉ဝဝ ;ပည$3.Hစ$သiu eရ'က$7iလ'မHသ' သန$*
eပIင$* ၁၆ဝဝ အထi တiu*ပ>'*လ'ခA3သည$။

တiu*ပ>'*လ'eသ' ကD '3လ^ဦ*eရ.Hင$3အ ည= eက5'က$မ=*eသ>* သu@*စ>AမFကလည$* ;မင$3တက$လ'ခA3ရ' ၁၈ဝဝ ;ပည$3.Hစ$တ>င$ တစ$ကD'

လu@*၏ eက5'က$မ=*eသ>*အသu@*မH' တန$ခ5iန$ ၁ဝ သန$*;ဖစ$ လ'ခA3:ပ=* ၁၈၅ဝ ;ပည$3.Hစ$ အeရ'က$တ>င$မ^ တန$ခ5iန$သန$*eပIင$* ၅ဝ
အထiပင$7iလ'ခA3သည$။ eန'က$ပiuင$*တ>င$ eရန@စiမ$*ကiu ခ5က$ လuပ$ရ'မHရ7ieသ' eရန@ဆ=ကiu eလ'င$စ'အ;ဖစ$ သu@*လ'.iuင$သည$3 အခI
သယ$ယ^eရPQe;ပ'င$* ထ'*သiuရ'တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*eလ'က$ ကရiကထမမ5'*eသ' eရန@ဆ=ကiu ပiu၍ အNကiuက$eတ>Yလ'Bကသည$။
ထiuမHတစ$ဆင$3 အတ>င$*eပIက$eလ'င$အင$ဂ5င$မ5'* eပEeပIက$ လ':ပ=* eရန@ထ>က$ပစxည$* မ5'* ;ဖစ$Bကသည$3 ဓ'တ$ဆ=.Hင$3 ဒ=ဇယ$ဆ=
တiuကiu သu@*စ>AမF သiသiသ'သ'တ>င$က5ယ$လ'သည$။ တ;ဖည$* ;ဖည$*.Hင$3 eရန@သu@*စ>AမFက တဟuန$တiu*;မင$3တက$လ':ပ=* အ;ခ'*
တစ$ဖက$၌လည$* eက5'က$မ=*eသ>*သu@*စ>AမFက eလ5'3က5သ>'*;ခင$* မ7iခA3eပ။

မည$*နက$eသ' သiuတည$*မဟuတ$ ညiuမည$*eသ' အဆင$*7i သည$3 eက5'က$မ=*eသ>*သည$ လ>န$ခA3eသ' .Hစ$သန$*eပIင$* ၃ဝဝ ခန$L
က ကD '3e;မလP'eအ'က$၌ စတင$;ဖစ$တည$ခA3eBက'င$* သueတသ=တiuက ဆiuBကသည$။

မ=*ziလ"င$ eက'င$*စ>'eလ'င$က{မ$* .iuင$eသ' အနည$က5eက5'က$တစ$မ5iu* ;ဖစ$သည$3 eက5'က$မ=*eသ>* တ>င$ သက$7iမ5'*.Hင$3

ဆက$စပ$eနသည$3 eအ'$ဂAနစ$ပစxည$*မ5'* အဓiကပIဝင$ ဖ>AYစည$*eနသည$။ လ>န$ခA3eသ' .Hစ$သန$*eပIင$* ၃ဝဝ ခန$Lက ကD '3e;မ;ပင$
eပE၌ သစ$ပင$Nက=*ငယ$တiu eပIက$eရ'က$eန သည$3 ရP@Q.>@ eတ'Nက=*မ5'* ထ^ထပ$စ>' 7ieနခA3သည$။ ထiuအပင$Nက=*ငယ$တiu eသဆu@*:ပ=*
eန'က$ .Hစ$eပIင$* သန$*.Hင$3ခ5= ၍ Bက';မင$3သ ည$3အခI အပင$Vuပ$ြ<ွကင$*မ5'*မH' e;မNက=*eအ'က$သiu နစ$ဝင$ eရ'က$7iသ>'*Bက
သည$။ အပင$Vuပ$Wကင$*တiuသည$ အeပEမH ဖu@*eန eသ' ရP@Q.>@ထuNက=*eBက'င$3 eအ'က$ဆ=ဂ5င$ဓ'တ$.Hင$3 ထieတ>Yခ>င$3မရဘA သစ$eဆ>*
အ;ဖစ$သiu eရ'က$7iသ>'*သည$။ eရeင>YပIဝင$မF အခ5iu*အစ'*မ5'*:ပ=* က'ဗ>န$ပIဝင$မF အခ5iu*အစ'* နည$*eသ' သစ$eဆ>*e;မ
မ5'*သည$ ;ပင$*ထန$eသ' ဖiအ'*.Hင$3 အပ^ဓ'တ$တiueBက'င$3 .Hစ$ပရiေ‘ဒ Bက';မင$3လ'သည$3အခI က'ဗ>န$.Hင$3စ>မ$*အင$ သiuမH=*ထ'*မF
ပမ'ဏမ5'*;ပ'*eသ' eက5'က$ မ=*eသ>*အ;ဖစ$သiu eရ'က$7iသ>'*သည$။

eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$ က'ဗ>န$၊ ဆ'လ$ဖ'၊ ဟiuက$ဒViuဂ5င$.Hင$3 .iuက$ထViuဂ5င$တiu အဓiကပIဝင$ ဖ>AYစည$*eနBကသည$။ တ^*eဖ'$ရ7i eသ'

eက5'က$မ=*eသ>*မ5'*ကiu က'ဗ>န$ပIဝင$မF အခ5iu*အစ'*.Hင$3 အပ^စ>မ$*အင$ ထuတ$eပ*.iuင$သည$3 ပမ'ဏတiuအeပE မ^တည$က' အင$သ
ရ'ဆiuက$(Anthracite) ၊ ဘ=တ^*မ=*နပ$စ$ (Bituminous)၊ ဆပ$ဘ=တ^*မ=*နပ$စ$ (Subbituminous) .Hင$3 လစ$ဂ$.iuက$ (Lignite)
ဟ^၍ eလ*မ5iu* ခ>A;ခ'*ထ'*သည$။

အင$သရ'ဆiuက$သည$ သက$တမ$*အရင$3ဆu@*.Hင$3 မ'eက5' က5စ$လ5စ$မFအ;မင$3ဆu@* eက5'က$မ=*eသ>*အမ5iu*အစ'*;ဖစ$က' က'ဗ>န$

ပIဝင$မF ၈၆ ရ'ခiuင$.Fန$*မH ၉၇ ရ'ခiuင$.Fန$*အထi7iသည$3 အတ>က$ eလ'င$စ'တန$ဖiu* ;မင$3မ'*သည$။ ဘ=တ^*မ=*နပ$စ$သည$ က'ဗ>န$ပIဝင$
မF ၄၅ ရ'ခiuင$.Fန$*မH ၈၆ ရ'ခiuင$.Fန$*အထi 7ieသ' eက5'က$မ=*eသ>* အမ5iu*အစ'*;ဖစ$က'၊ ယင$*eက5'က$မ=*eသ>* အမ5iu*အစ'*ကiu
လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$ရ'၌ အဓiကထ'*၍ အသu@*;ပuသည$။

ဆပ$ဘ=တ^*မ=*နပ$စ$ eက5'က$မ=*eသ>* အမ5iu*အစ'* ၌မ^ က'ဗ>န$ပIဝင$မFက ၃၅ ရ'ခiuင$.Fန$*မH ၄၅ ရ'ခiuင$.Fန$*အထiသ' 7i:ပ=* အပ^

စ>မ$*အင$ ထuတ$eပ*.iuင$မF နည$*ပI*သည$ ။ eက5'က$မ=*eသ>* အမ5iu*အစ'*မ5'*ထAတ>င$ သက$တမ$*အ.uဆu@*မH' လစ$ဂ$.iuက$;ဖစ$:ပ=*၊
က'ဗ>န$ပIဝင$မFကလည$* ၂၅ ရ'ခiuင$.Fန$*မH ၃၅ ရ'ခiuင$.Fန$*အထi သ'7iက' အပ^စ>မ$*အင$ ထuတ$eပ*.iuင$မFအနည$*ဆu@* အမ5iu*အစ'*
လည$*;ဖစ$သည$။

 26

လက$7iအ'*;ဖင$3 ကD '3eက5'က$မ=*eသ>*သu@*စ>AမF ပမ'ဏမH' .Hစ$စo$ တန$ခ5iန$သန$*eပIင$* ၈ဝဝဝခန$L 7ieနသည$။ eက5'က$မ=* eသ>*ကiu

ကD '3eဒသအ.H@Yတ>င$ တ^*eဖ'$eတ>Y 7i.iuင$:ပ=* eက5'က$မ=* eသ>*သiuက$ အNက=*မ'*ဆu@* တည$7iရ'eနရ'မ5'*မH' အeမရiကန$
;ပည$eထ'င$စu၊ Vu7'*ဖက$ဒeရ*7င$*.iuင$င@၊ BသစeBတ*လ5၊ တVuတ$ .Hင$3 အi.jiယ.iuင$င@တiu;ဖစ$Bကသည$။ ကD 'eပE7i eက5'က$မ=* eသ>*
သiuက$ တခ5iuသည$ ကD '3e;မမ5က$.H';ပင$eအ'က$ eပ ၂ဝဝ ခန$Lတ>င$ တည$7iBက:ပ=* တခ5iuကမ^ eပ ၁ဝဝဝ ခန$L အနက$တ>င$ တည$7i
eနBကသည$။

တiမ$eသ' eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$*မ5'* တည$7iသည$3 ဖ>@Y:ဖiu*:ပ=* .iuင$င@အခ5iu တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu စiတ$Nကiuက$ တ^*eဖ'$ရယ^:ပ=*

သည$3အခI တiမ$eသ'တ>င$*မ5'*ကiu ;ပန$လည$ဖiu:ပ=* မ^လ e;မယ' mခင$*မ5'*အတiuင$* ;ပန$လည$ ဖန$တ=* ;ပu;ပင$eပ*ထ'*ခA3Bကသ;ဖင$3
e.H'င$*လ^တiuက eက5'က$မ=*eသ>* တ^*ခA3eသ'eနရ'ဟu မသi.iuင$ Bကeတ'3eပ။ တ^*eဖ'$ထuတ$ယ^:ပ=*eသ' eက5'က$မ=*eသ>* မ5'*ကiu
သန$Lစင$စက$Vu@မ5'*သiu ပiueဆ'င$:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>*၌ eရ'e.H' ပIဝင$eနသည$3 e;မသ'*မ5'*၊ ခAမ5'*၊ ဆ'လ$ဖ'အမFန$မ5'* စသည$
တiuကiu ဖယ$7'*စစ$ထuတ$သည$။ သန$Lစင$:ပ=*eသ' eက5'က$ မ=*eသ>*မ5'*ကiu သယ$ယ^ပiueဆ'င$ရ'၌ ရထ'*၊ က'*.Hင$3 သeဘ}' တiuကiu
အဓiကထ'*က' အသu@*;ပueလ37iBကသည$။ အခ5iueသ' ပiueဆ'င$eရ*စနစ$၌မ^ eက5'က$မ=*eသ>* ကiu အမFန$L အ;ဖစ$eခ5က' eရ.Hင$3
eရ':ပ=* ပiuက$လiuင$*မHတစ$ဆင$3 စက$စ>မ$*အ'*;ဖင$3တ>န$*၍ ပiueဆ'င$Bကသည$။

မ5က$eမH'က$က'လတ>င$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$eသ' လuပ$ငန$*မ5'*၌ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu အမ5'*ဆu@* အသu@*;ပuလ5က$ 7ieန

Bကသည$။ ထiuစက$Vu@မ5'*တ>င$ စ>မ$*အင$ ပiuမiuရ7ieရ*အတ>က$ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu အမFန$L;ပuလuပ$က' သu@*စ>ABကသည$။ အခ5iueသ'
eခတ$မ= eက5'က$မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@မ5'*၌ မ^ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu eရ၊ eအ'က$ဆ=ဂ5င$ ဓ'တ$eင>Yတiu;ဖင$3
eရ'e.H'က' အပ^eပ*;ခင$*;ဖင$3 ဆင$*ဓ'တ$eင>Y(Syngas) အ;ဖစ$ သiu e;ပ'င$*လA:ပ=* အပ^ဓ'တ$ ထuတ$eပ*.iuင$မFစ>မ$*အ'* ပiuမiu;မင$3မ'*
သည$3 အဆiuပIဓ'တ$eင>Y;ဖင$3 eရကiuဆ^ပ>က$eစက' လ"ပ$ထuတ$ တ'ဘiuင$စက$မ5'*ကiu လည$ပတ$eစသည$။

eက5'က$မ=*eသ>*ကiu စ>မ$*အင$ထuတ$ယ^သu@*စ>Aရ'၌ အသu@*;ပu.iuင$သလi.u ..ယင$*မHရ7ieသ' မက$သeန'.Hင$3 အက$သလင$*တiuကiu

ပလတ$စတစ$၊ ဓ'တ$e;မBသဇ' ၊ ကတq ရ'eစ*.Hင$3 လ^သu@*eဆ*ဝI* စသည$တiuကiu ထuတ$လuပ$ရ'၌ အသu@*;ပuBကသည$။ ထiu;ပင$
eက5'က$မ=*eသ>*ကiu ;ပင$*ထန$စ>' အပ^eပ*;ခင$*;ဖင$3 ရ7iလ'eသ' ကuတ$မ=*eသ>* (Coke) ကiu အသu@*;ပuက' အရည$အeသ>*eက'င$*
သည$3 သ@မဏiမ5'*ကiu ထuတ$လuပ$Bကသည$။

eက5'က$မ=*eသ>*ကiuမ=*zi:ပ=* eလ'င$:မiuက$eစသည$3အခI ဆ'လ$ဖ'ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$၊ က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$.Hင$3 .iuက$ထViuဂ5င$

eအ'က$ဆiuက$ စeသ' မလiuလ'*အပ$သည$3 ဓ'တ$eင>Y မ5'* ထ>က$7iလ'သည$ ။ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* မ=ဂIဝပ$ ၅ဝဝ ထuတ$ လuပ$သည$3
eက5'က$မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@ တစ$Vu@သည$ တစ$.Hစ$လ"င$ eလထuထAသiu ဆ'လ$ဖ'ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ တန$ခ5iန$
၁ဝဝဝဝ၊ က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ တန$ခ5iန$ ၃၇ဝဝဝဝဝ၊ .iuက$ထViuဂ5င$eအ'က$ဆiuက$ တန$ခ5iန$ ၁ဝ၂ဝဝ၊ က'ဗ>န$မiueန'3ဆiuက$ တန$
ခ5iန$ ၇၂ဝ၊ အမFန$အမP'* တန$ခ5iန$ ၅ဝဝ၊ ;ပ'မFန$ တန$ခ5iန$ ၁၂၅ဝဝဝ .Hင$3 အ;ခ'*eသ' ဓ'တ$eင>Yအခ5iuကiu စ>န$Lထuတ$သည$3 အ;ပင$
စ>န$Lပစ$ အနည$မ5'*လည$* အမ5'*အ;ပ'*ထ>က$7iသည$။

ဆ'လ$ဖ'ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$သည$ အက$စစ$မiu*ရ>'သ>န$*မFကiu ;ဖစ$eပEeစ:ပ=* .iuက$ထViu ဂ5င$eအ'က$ဆiuက$ကမ^ မ=*ခiu*;မtမ5'*ကiu ;ဖစ$

eပEeစက' အသက$7tလမ$*eBက'င$* ဆiuင$ရ' ;ပဿန'မ5'*ကiu ;ဖစ$ပ>'*eစသည$။ က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$သ ည$ ကD 'Nက=*ကiu ပiuမiu
ပ^e.>*eစ:ပ=* ရ'သ=ဥတu e;ပ'င$*လAမFမ5'* ကiuပI ;ဖစ$eပEeစသည$။ eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@မ5'*မH ထ>က$7iလ'eသ' အမFန$အမP'*
မ5'* ကလည$* အန=*ပတ$ဝန$*က5င$ 7i eဒသခ@;ပည$သ^မ5'*ကiu အသက$7t လမ$*eBက'င$*ဆiuင$ရ' eရ'ဂIမ5'*.Hင$3 အဆuတ$eရ'ဂIမ5'*
ကiu ;ဖစ$ပ>'*eစသည$။ ကမ D'3eလထuထAသiu eရ'က$7i eနeသ' က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ ဆiuက$ ဓ'တ$eင>YစuစueပIင$*၏ ၄၃ ရ'ခiuင$.Fန$* ခန$L
မH' eက5'က$မ=* eသ>*ကiuမ=*ziရ'မH ထ>က$eပEလ';ခင$*;ဖစ$သည$။

ထiu;ပင$ eက5'က$မ=* eသ>*ကiu eလ'င$:မiuက$eစ;ခင$*eBက'င$3 ထ>က$eပEလ'eသ' ;ပဒI* သည$ eလထuထAမHတစ$ဆင$3 eရထuအတ>င$*

သiu eရ'က$7iသည$3အခI မ=သiuင$*မ'က5tရ= (Methylmercury)အ;ဖစ$ e;ပ'င$*လAသ>'*:ပ=* eရသတq ဝIမ5'*ကiu အဆiပ$;ဖစ$eစ သည$။
မ=သiuင$*မ'က5tရ= ပIဝင$ ကiန$*eအ'င$*eနeသ' ငI*ကiuစ'*သu@*မiပIက ဦ*e.H'က$၊ .Hလu@*၊ eက5'က$ကပ$.Hင$3 အဆuတ$တiuကiu ;ပင$*ထန$စ>'
ထiခiuက$eစသည$။

ကD 'eပE7i eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$*မ5'*အနက$ နက$miင$* eသ' eက5'က$မ=*eသ>* တ>င$*မ5'*ကiu တ^*eဖ'$သည$3အခI မ=သiန$* ဓ'တ$eင>Y

မ5'* ထ>က$eပEလ' :ပ=* eလထuထA သiueရ'က$7iက' ကD 'Nက=*ကiu ပiuမiuပ^e.>*eစသလiu eက5'က$မ=*eသ>* တ>င$*မ5'*မH ထ>က$လ'eသ'
eရမ5'*ကလည$* အက$စစ$ဓ'တ$ လ>န$ကAeနမF eBက'င$3 eရeနသတq ဝIမ5'*ကiu eသeက5ပ5က$စ=*eစသည$။ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu
eလ'င$စ'အ;ဖစ$ အသu@*;ပueသ' စက$Vu@မ5'*၌ Wကင$*က5န$eသ' ;ပ'မFန$မ5'*ထA တ>င$လည$* ယ^eရန=ယ@.Hင$3 သiuရ=ယ@စeသ' eရဒ=ယiu
 27

သတq iWက အနည$မFန$ စ>န$Lပစ$ပစxည$*မ5'* ပIဝင$eနရ' အခ5iueသ' eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@ထ>က$ ;ပ'မFန$ မ5'*သည$ .5^ကလ=*ယ'*
စက$Vu@ထ>က$ စ>န$Lပစ$ပစxည$*အခ5iuထက$ပင$ eရဒ=ယiu သ’တq <
i ွက.Fန$* ;မင$3မ'*eနတတ$သည$။

eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@မ5'*မH ထ>က$eပEလ'eသ' eဘ*ထ>က$ ပစxည$*မ5'*;ဖစ$Bကသည$3 အခiu*အeင>Y၊ အမFန$အမP'*.Hင$3 အနည$အ.Hစ$

မ5'*သည$ eလထu၊ eရထu.Hင$3 e;မထuမ5'*အတ>င$*သiu ပ5@Q.H@Yeရ'က$7iက' လ^တiu၏ က5န$*မ'eရ*ကiu :ခiမ$*e;ခ'က$လ5က$ 7ieနသလiu တi
ရn'န$မ5iu*စiတ$ အမ5'*အ;ပ'*ကiuလည$* မ5iu*သuo$* မည$3 အq ရ'ယ$အထi က5eရ'က$eစလ5က$ 7ieနသည$။ eဘ*ထ>က$ ပစxည$* စ>န$Lပစ$မF
ဆiuင$ရ' ကiစxရပ$မ5'*အတ>က$ ဥပeဒ စည$*မ5o$*မ5'* အလ>န$တင$*က5ပ$သည$3 အeမရiကန$;ပည$eထ'င$စuတ>င$ eက5'က$ မ=*eသ>*
စက$Vu@ထ>က$ ပစxည$*စ>န$Lပစ$မF.Hင$3 ပတ$သက$၍ ၂ဝ၁၄ ခu.Hစ$အတ>င$*က ;ပဿန'တစ$ရပ$ ;ဖစ$ပ>'*ခA3ဖ^*သည$။ e;မ'က$က'Viu လiuင$*
န'* ;ပည$နယ$အတ>င$*7i eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@မH eက5'က$မ=*eသ>*;ပ' တန$ခ5iန$eပIင$* ၈၂ဝဝဝ ခန$LမH'
ပတ$ဝန$*က5င$7i eရထuထAသiu မeတ'$တဆ eရ'က$7iသ>'*ခA3ရ' အဆင$3;မင$3 နည$*ပည'မ5'*သu@*၍ အလ5င$အ;မန$ က'က>ယ$တ'*ဆ=*
.iuင$ခA3eသ'eBက'င$3 ;ပည$သ^ လ^ထu၏ က5န$*မ'eရ*ကiu သiသ'စ>' ထiခiuက$မF မ7iခA3eသ'$လည$* သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ ညစ$ညမ$*
eအ'င$ လuပ$eဆ'င$မF;ဖင$3 အeရ*ယ^;ခင$*ခ@ခA3ရသည$။

eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@တiu၏ သeဘ'သဘ'ဝအရ eရ ပမ'ဏအမ5'*အ;ပ'*ကiu သu@*စ>ABကရသည$;ဖစ$ရ'၊ တစ$eနLတ;ခ'*

eရBကည$eရသန$L 7'*ပI*လ'eနeသ' မ5က$eမH'က$က'လ၏ eရအရင$*အ;မစ$ ထiန$*သiမ$*က'က> ယ$eရ*ကiu စiန$eခEလ5က$ 7i
eနသည$။ လ"ပ$စစ$ဓ' တ$အ'* မ=ဂIဝပ$ ၅ဝဝ ထuတ$လuပ$eသ' eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ တစ$Vu@သည$ တစ$.Hစ$
လ"င$ eရလ=တ'eပIင$* သန$* ၈ဝဝဝ မ" သu@*စ>A eနရသည$။

ထiu;ပင$ eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@မ5'*မH ထ>က$eပEလ'eသ' စ>န$Lပစ$eရမ5'* စ=*ဝင$ရ' ;မစ$၊eခ5'င$*၊ ကန$တiu၏ eရအပ^ခ5iန$က လည$*

ပ5မ$*မ" အ'*;ဖင$3 ၅ ဒ=ဂရ= ဆAလ$စ=*ယပ$စ$ခန$L တiu*လ'သ;ဖင$3 eရeပEeရ eအ'က$7i အပင$ငယ$မ5'*.Hင$3 eရeနသတq ဝIတiu၏ 7င$သန$
မFကiu သiသ'စ>' ထiခiuက$:ပ=* eဂဟစနစ$ကiu ပ5က$ယ>င$*eစလ5က$7iသည$။

eက#$က%မ'(eသ*( (Coal)



eက5'က$မ=*eသ>*ကiu ကမ D'3 ထင$*မ=*ဟu eခEဆiu.iuင$သည$။ ကမ D'eပEတ>င$ ထင$*မ=*အ;ဖစ$;ဖင$3 အသu@*;ပuလ"က$7iBကeသ' ဝတ“ uပစxည$*
မ5'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*သည$ လ^သiအမ5'*ဆu@* အထင$7'*ဆu@* ;ဖစ$သည$။ အပ^ဓ'တ$ကiu eပ*ရ'တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*သည$
အင$အ'*Nက=*မ'*၍ တန$ခiu*Nက=* ပစxည$*တစ$ခu;ဖစ$eပသည$။ 

e7*ပeဝသဏ=ကပင$ လ^မ5'*သည$ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu မeတ>YBကeသ*၊ ယင$*၏အသu@*ဝင$ပu@ကiuလည$* မသiBကeသ*eခ5။ ထiu
eန'က$ အဂ}‰န$.Hင$3 စeက'3တလန$;ပည$7i လ^အခ5iuသည$ eက5'က$မ=*eသ>*ဟ^၍ မသiဘA "ကန$Leက5'က$" တစ$မ5iu*ဟu eခEဆiuBက:ပ=*
လ"င$ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu e;မeအ'က$မH တ^*eဖ'$၍ ထင$*မ=*အလiuငH' စတင$အသu@* ;ပuလ'Bကသည$။ ထiuမH တစ$စတစ$စ
ယင$*၏အသu@*ဝင$ပu@ကiu သi၍ လ'Bက:ပ=*လ"င$ eက5'က$မ=*eသ>*မH' ထင$7'*လ'ခA3သည$။ အဂ}‰န$၊ အeမရiကန$၊ ဂ5'မန=၊ Vu7'*.iuင$င@၊
;ပင$သစ$.iuင$င@ အ=တလ=.iuင$င@၊ အi.jiယ ၊ ဂ5ပန$စeသ'အe•ဘက$ အeန'က$ဘက$.iuင$င@Nက=*မ5'*7i စက$Vu@၊ အလuပ$Vu@မ5'*လiuလiu
eက5'က$မ=*eသ>*ကiu အသu@*;ပuခA3Bကသည$။

< eက#$က%မ'(eသ*( (Coal)5ဖစ%eပDလ$ပu> >


e7*ပeဝသဏ=က ကမ D'Nက=*၏ eနရ'အ.H@Yအ;ပ'*7i ရ>@QR>န$eပ5'င$*မ5'*.Hင$3 eရတiမ$ရ' အရပ$မ5'*တငင$ အလ>န$;မင$3မ'*eသ'
သစ$eတ'Nက=*မ5'*eပIက$eရ'က$ ဖu@*အuပ$လ5က$7iခA3eလသည$။ အပင$Nက=*မ5'*eသ၍ လAက5လ5င$ အပင$သစ$မ5'* ထပ$မ@eပIက$
;ပန$၏။ ဤသiu;ဖင$3 ပထမ လAက5သ>'*eသ' အပင$တiu၏ အWကင$*အက5န$မ5'*သည$ eရတ>င$နစ$;မuပ$၍ က'လBက'eသ'$ သဘ'ဝ
အeလ5'က$ ဓ'တ$e;ပ'င$*လAမFမ5'*;ဖစ$လ'သသည$။ လက$ဦ*တ>င$ ထiuအWကင$*အက5န$မ5'*သည$ ရ>@Q.>@ထ^ထပ$eသ' စiမ$3e;မမ5'*တ>င$
eတ>Yရeသ' သစ$eဆ>* မ=*eသ>*မ5'*ကA3သiu ;ဖစ$လ'Bက၏။ ထiueန'က$ e;မNက=*သည$ eအ'က$သiu;မuပ$ဆင$*သ>'*:ပ=*eသ'$ eရအiuင$
မ5'*၊ တiမ$eသ' ပင$လယ$မ5'*၏ eအ'က$ခင$*;ပင$မ5'* ;ဖစ$လ'သည$။ .Hစ$ပရi eစ nဒ အလ>န$Bက'eသ'အခI ထiueအ'က$ခင$*;ပင$
eပE၌ ရ>@Qမ5'*၊ သAမ5'*အ;ပင$ အခ5iueဒသမ5'*တ>င$ ခVu၊ ကမ'eက'င$၊ သ. q'eက'င$မHစ၍ အခ>@မ'eသ' ပင$လယ$သတq ဝI eက'င$
တiu၏ အခ>@မ5'* စueပIင$* ဖu@*အuပ$ ၍ အeပEယ@ eက5'က$ထပ$;ဖစ$လ'သည$။ ထiueက5'က$ကပ$သည$ eပeပIင$* ရ'eထ'င$မက ထ^၏။
အဆiuပI ရ>@သAမ5'*.Hင$3 eက5'က$မ5'*၏ အလ>န$eလ*လ@eသ' အeလ*ခ5iန$သည$ ထiuသစ$ရ>က$eဆ>* e;မeပEတ>င$ က'လBက'7ည$စ>'
ဖi.Hiပ$ထ'*မFeBက'င$3 သစ$eဆ>* မ=*eသ>* ဘဝမH eန'က$ဆu@* eက5'က$မ=*eသ>*ဘဝ အ;ဖစ$သiu တ;ဖည$*;ဖည$* e;ပ'င$*လAသ>'*eလ
သည$။ သiueသ'$ eက5'က$မ=*eသ>* ;ဖစ$လ'ရeသ' လမ$*စo$သည$ အလ>န$e.H*၍ အလ>န$Bက'၏။ အeက'င$*ဆu@*eက5'က$မ=*eသ>*
 28

ကiu eက5'က$မ=*eသ>*eခတ$က e;မလP' မ5'*မH ရ7i၍၊ ထiueက5'က$မ=*eသ>* eခတ$ကiu e7*.Hစ$သန$*eပIင$* ၂၀ဝ မH ၂၈၀ eလ'က$
eခတ$ကဟ^၍ ဘ^မieဗဒပIရဂ^မ5'*က ယ^ဆBကeလသည$။

ယခင$က eက5'က$မ=*eသ>*အeBက'င$*ကiu နည$*ငယ$မ"သ'သiBကeသ*သ;ဖင$3 အနည$*ငယ$မ"သ' တ^*eဖ'$သu@*စ>AခA3Bက၏။ သiueသ'$

စက$ကiရiယ'မ5'* eပEeပIက$eခတ$စ'*သည$3 ၁၈ ရ'စu.Hစ$မHစ၍ eက5'က$မ=*eသ>*မ5'*ကiu အNက=*အက5ယ$ တ^*eဖ'$လuပ$ကiuင$လ'ခA3
Bကeလသည$။

eက5'က$မ=*eသ>*မH' စက$မFလuပ$ငန$* အရပ$ရပ$၏ အသက$အeသ>*ခA ;ဖစ$၍ eက5'က$မ=*eသ>*တ^*eဖ'$သည$3 လuပ$ငန$*မH' ယခueခတ$

အခIတ>င$ ကမ D'3ထiပ$တန$* လuပ$ငန$*Nက=* တစ$ရပ$အ;ဖစ$ရပ$တည$လ5က$7iသည$။

< eက#$က%မ'(eသ*(အမ#$(ဆu>( တည%@iရ$eနရ$မ#$( >


တကမ D'လu@*ကiu ;ခu@Bကည$3လ"င$ eက5'က$မ=*eသ>*အe;မ'က$အ;မ'* တည$7iသည$3 eဒသမ5'*မH' အဓiကအ'*;ဖင$3 ဥeရ'ပတiuက$၊ အ'
7တiuက$.Hင$3 e;မ'က$အeမရiကတiu က$တiu ;ဖစ$Bကသည$။ အ'ဖရiကတiuက$၊ နယ^*ဇ=လန$ က{န$မ5'*.Hင$3ဩစeတ*လ=*ယ'*တiuက$
မ5'*၌လည$* eက5'က$မ=*eသ>* တ>င$*မ5'* 7ieလသသည$။ ကမ D'တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*အNက=*အက5ယ$ထ>က$သည$3 တiuင$*.iuင$င@မ5'*
မH' အeမရiကန$;ပည$eထ'င$စu၊ အဂ}‰န$၊ ဂ5'မန=၊ ;ပင$သစ$.iuင$င@၊ ဗAလဂ5=ယမ$ .Hင$3 77'*.iuင$င@တiu ;ဖစ$Bကသည$။

- ;မန$မ'.iuင$င@တ>င$ eအ'က$ပIအနည$က5 ခ5iuင$3ဝHမ$*မ5'*7iရ' eဒသမ5'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*မ5'*ကiu အမ5'*အ;ပ'* eတ>Y7iရပIသည$

-
 29

၁. ခ5င$*တ>င$*ခ5iuင$3ဝHမ$* (တမ^*၊ eမ'$လiuက$၊ ကeလ*ဝ၊ ကeလ*၊ ပလ^ဇဝ၊ eက'လင$*-Nကiuပင$၊ ပင$လည$ဘ^*)


၂. မင$*ဘ^*ခ5iuင$3ဝHမ$* (eပIက$၊ ဆiပ$;ဖt၊ e;မ'င$ဦ*၊ eစတuတqရ'၊ စလင$*)

၃. လ'*mi*ခ5iuင$3ဝHမ$* (ဟ'ပ>တ$၊ မန$ပန$၊ မu@*မ၊ ဆင$eတ'င$၊ န'*က>န$-ကuန$*eပIင$၊ နမ•'*၊ န'*လ"@)

၄. တ=က5စ$ခ5iuင$3ဝHမ$* (တ=က5စ$၊ ခiuလန$၊ မeခE)

၅. eက5*သ=*ခ5iuင$3ဝHမ$* (eက5*သ=*-မ@စ@)

၆. ကeလ'-ပင$eလ'င$*ခ5iuင$3ဝHမ$* (ကeလ'၊ eအ'င$ပန$*၊ ပင$eလ'င$*)

၇. က5iuင$*တu@ခ5iuင$3ဝHမ$* (ဝမ$က5န$-L နမ$3လပ$၊ ဟiuခ)iu 

၈. မiuင$*ဆတ$ခ5iuင$3ဝHမ$* (မiuင$*ခuတ)$ 

၉. မiuင$*ယန$*ခ5iuင$3ဝHမ$* (ဆ=လ^*၊-ဝမ$ကiန$*၊ ပန$က^-eက5'က$ဂ^)

၁၀. တနသ'ရˆခ5iuင$3ဝHမ$* (eက'မ;ပင$၊ eမ'eတ'င$၊ သeဘ'3လiပ$Nက=*)

၁၁. ဘန$*eခ5'င$*ခ5iuင$3ဝHမ$* (ဘန$*eခ5'င$*၊ ကeတ'က$န=၊ ကမ=၊ eမတq '၊ ထiဝIဆiueခ5'င$*)

၁၂. ကရသ^ရiခ5iuင$3ဝHမ$* (ကရသ^ရi၊ ထန$*ဒင$၊ eလညp')

၁၃. ဟ^*eက'င$*ခ5iuင$3ဝHမ$* (တ.iuင$*၊ 7င$eဗ>ယန$)

၁၄. လ>ယ$ဂ5ယ$ခ5iuင$3ဝHမ$* (မiu*eမ'က$၊ လ>ယ$ဂ5ယ$)

၁၅. ထ=*ခ5ရ'*ခ5iuင$*ဝHမ$* (;မဝတ=၊ ထ=*ခ5ရ'*၊ ၀လu)

၁၆. လ>iuင$eက'$ခ5iuင$3ဝHမ$* (eလ'ပiတ၊ မiuင$*ဝiuင$၊ နန$*ပ=)

၁၇. အဂ}ပ^ခ5iuင$ါ၀ှမ$* (အဂ}ပ)^ 

- Mesozoic Coal (Jurassic Coal) ကiu မ. qeလ*တiuင$* သ'စည$ Bကပ$စခန$*တ>င$eတ>Y7iပIသည$။

< eက#$က%မ'(eသ*( (Coal) အမ#iu(အစ$(မ#$( >


eက5'က$မ=*eသ>*အမ5iu*မ5iu*7iရ'တ>င$ က'ဗ>န$ရ'ခiuင$.Fန$* ၉၃ မH ၉၇ပIဝင$eသ' eက5'က$မ=*eသ>*သည$ အမ'ဆu@*;ဖစ$၍ အeက'င$*
ဆu@*;ဖစ$သည$။ အလတ$စ'*eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$ က'ဗ>န$ရ'ခiuင$.Fန$* ၉၀န=*ပI* ပIဝင$၍ အeပ5'3စ'*eခE အသu@*မ5'*အမ5'*ဆu@*
eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$ က'ဗ>န$ရ'ခiuင$.Fန$* ၈၀ အထiပIဝင$သည$။ ထiuထက$ တစ$ဆင$3eလ5'3eသ'eပ5'3စ'* eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$*
က'ဗ>န$ ရ'ခiuင$.Fန$*၆၇ မ" ပIဝင$၍ သစ$eဆ>*မ=*eသ>*တ>င$မ^ က'ဗ>န$ရ'ခiuင$.Fန$* ၅၀ ခန$Lသ' ပIဝင$သည$။

eက5'က$မ=*eသ>*ကi
u
1.Heating value

2.Volatile matter

3.Moisture

4.Ash:

5.Fixed carbon: တiu

ပIဝင$မFeပEမ^တည$၍ အဓiကအမ5iu*အစ'* (၄) မ5iu*ခ>A;ခ'*ထ'*သည$။ ၎င$*တiuမH'

(၁) သစ$eဆ>* ( Peat )

(၂) လစ$ဂ$.iuက$ ( Lignite )

(၃) ဘiuင$က5t*မ=*နပ$စ$ ( Bituminous)

(၄)အန$သရ'ဆiuက$ (Anthracite) တiu;ဖစ$ပIသည$။

ထiueလ*မ5iu*တ>င$မH လစ$ဂ$.iuက$.Hင$3 ဘiuင$က5t*မ=*နပ$စ$မ5'*ကiu ထပ$မ@ခ>A;ခ'*:ပ=*eခE ဆiuသu@*.Fန$*Bကသည$ကiuလည$*eတ>YရပIသည$။

လစ$ဂ$.iuက$ကiu အဆင$3နiမ$3လစ$ဂ$.iuက($ Low grade Lignite ) .Hင$3 အဆင$3;မင$3 လစ$ဂ$ .iuက($ High grade Lignite ) ဟu ထပ$
မ@ံခ>A;ခ'*.iuင$သလiu ဘiuင$က5t*မ=*နပ$ ကiuလည$* ဆပ$ဗ$ဘiuင$က5t*မ=*နပ$စ($ Sub- bituminous) .Hင$3 ဘiuင$က5t*မ=*နပ$
စ$( Bituminous )ဟuလည$*ထပ$မ@ခ>A;ခ'*eခEဆiuBကပIသည$။

သစ$eဆ>*( Peat )သည$အမ5iu*အစ'* အ ည@3ဆu@*eက5'က$မ=*eသ>*;ဖစ$:ပ=* လစ$ဂ$.iuင$ (Lignite)သည$အနည$*ငယ$ည@3eသ'$လည$*

အသu@*;ပu၍ ရeသ'အမ5iu*အစ'*;ဖစ$ပIသည$။

ဘiuင$ က5t*မ=*နပ$စ$ (Bituminous)သည$အသင$3 အတင$3eက'င$*မ>န$eသ'eက5' က$မ=*eသ>*အမ5iu*အစ'* ;ဖစ$:ပ=* အန$သရ'

ဆiuက$(Anthracite) သည$အeက'င$*ဆu@*eက5'က$မ=*eသ>*အမ5iu*အစ'*;ဖစ$ပIသည$။
 30

eက5'က$မ=*eသ>*အမ5iu*အစ'*မ5'* သ'မန$အရပ$သ'*မ5'*အတ>က$ eက5'က$မ=*eသ>* eက'င$*/မeက'င$*အလ>ယ$တက^သi7i.iuင$ရန$

အတ>က$ ;မန$မ'ဘ^မieဗဒပည'7င$မ5'*မH" မA e;ပ'င$ eပI3 လက$" ဟuသu@*.Fန$*ခA3BကပIသည$။

< eက#က%မ'(eသ*( @$eဖ*eရ(လမ%(FGန% >


- eယဘuယ5အ'*;ဖင$3 ဘ^မiဓ'တuနည$*ကiu အသu@*မ;ပuပI။

- ဘ^မiV^ပeဗဒ 7'eဖ>eရ*နည$*စo$ကiu အသu@* ခ5.iuင$ပIသည$။ eက5'က$မ=*eသ>*သည$ သiပ$သည$*ဆနည$*၍ Resistivity တန$ဖiu*
;မင$3.iuင$ပIသည$။ e;မeပE7'eဖ>eရ*နည$*စo$မ5'*အ;ဖင$3 

direct-current profiling, 

refraction and reflection seismic

gravity နည$*စo$တiuကiu အသu@*;ပu.iuင$ပIသည$။

- e;မeအ'က$7'eဖ>ရ'တ>င$ 

bore-hole techniques (include gamma logs, neutron logs, gamma-gamma density logs, sonic logs,
resistivity logs

and caliper logs.) ဘ^မiV^ပeဗဒ 7'eဖ>eရ*နည$*စo$ကiu အသu@*;ပu .iuင$ပIသည$။


- အ;ခ'*7'eဖ>eရ*လမ$*RPန$မ5'*မH' eက5'က$မ=*eသ>* အစအနမ5'* eပEထ>က$eန eသ' အနည$က5eက5'က$ eတ'င$eစ'င$*၊
eတ'င$စ>ယ$မ5'*၊ 

nonmarine sediments၊ eသ*ငယ$eသ' eရန@ စiမ$3ထ>က$ရ'eနရ'မ5'*တ>င$ 7'eဖ>.iuင$ပIသည$။

< eက#$က%မ'(eသ*( (Coal) အသu>(5ပuပu> >



eက5'က$မ=*eသ>*ကiu အiမ$မ5'*တ>င$ ထမင$*ဟင$* ခ5က$;ပuတ$ရန$.Hင$3 မ=*လF@ရန$အတ>က$ အသu@*;ပuBက၏။ စက$Vu@ အလuပ$Vu@Nက=*မ5'*တ>င$
သတq uမ5'* က5iuရန$.Hင$3eရe.>*eင>Yအ'*အင$ဂ5င$ စက$မ5'*ကiu ခuတ$eမ'င$*ရန$ အတ>က$ အသu@*;ပuBက၏။ မ=*ရထ'*၊ မ=*သeဘ}' စeသ'
ယ'o$မ5'*တ>င$လည$* eက5'က$မ=*eသ>* မပIလ"င$ မ;ဖစ$eခ5။ eက5'က$မ=*eသ>*၏ အသu@*ဝင$ပu@မ5'*က'* မ5'*လHeပသည$။ အမHန$
စင$စစ$ eက5'က$မ=*eသ>*သ' မ7iပIက ကမ D'eပE7i eဆ'က$အဦ* မ5'*၊ ယ'o$ရထ'*.Hင$3 စက$မFလuပ$ငန$* အရပ$ရပ$တiuသည$ ယခu
eလ'က$ တiu*တက$ရ န$ လမ$*မ7ieခ5။ eက5'က$မ=* eသ>*ကiu "စiန$ နက$" သiuမဟuတ$ " e;မeအ'င$*အလင$*eရ'င$" ဟ^၍လည$*
ဥeရ'ပတiuက$တ>င$ eခEBက၏။ eက5'က$မ=*eသ>* တ^*eဖ'$သည$3 လuပ$ငန$*သည$ စက$ကiရiယ' လ^သ^ အe;မ'က$မ5'*စ>'.Hင$3 လuပ$ကiuင$
ရသည$3 လuပ$ငန$*Nက=* ;ဖစ$သည$3အတiuင$* eက5'က$မ=*eသ>*ထ> က$သည$3 eနရ'မ5'*သည$ မBက'မ= :မiuNက=*;ပNက=*မ5'* ;ဖစ$လ'Bကeလ
သည$။ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu ထင$*မ=*အ;ဖစ$;ဖင$3သ' အသu@*;ပuBကရသည$မဟuတ$၊ eက5'က$မ=*eသ>*မH မ=*ထ>န$*ဓ'တ$eင>Y၊
ကuတ$မ=*eသ>*၊ eက5'က$မ=*eသ>* ကတq ရ' စeသ' ပစxည$*မ5'*ကiuလည$* ထuတ$ယ^ရ7i.iuင$eသ*သည$။ ယခuအခI eက5'က$မ=*eသ>*
ကiu အe;ခ;ပu၍ ဓ'တ$ဆ=ကiuပင$ ခ5က$လuပ$.iuင$:ပ=*;ဖစ$သည$။ eက5'က$မ=*eသ>* ကတq ရ'မHတစ$ဖန$ ရ'eထ'င$မကeသ' ဓ'တ$ပစxည$*
မ5'*၊ eဆ*ဖက$ဝင$ ပစxည$*မ5'*ကiu ;ပuလuပ$ထuတ$ယ^.iuင$သည$။ 

eက5'က$မ=*eသ>* (၁)eပIင$ကiu မ=*တiuက$လ5င$ လ5ပ$စစ$ဓIတ$
1KWH ရပIတယ$။

တနည$*အ'*;ဖင$3

လ5ပ$စစ$ဓIတ$ 1MW တန'ရ=ရဘiu eက5'က$မ=*eသ>*

(၁,၀၀၀)eပIင$ကiu မ=*တiuကရ
$ ပIမယ$။

၅၀၀မဂ…Iဝပ$ဓIတ$အ'*တန'ရ=ရဘiu eက5'က$မ=*eသ>* တန$၂၅၀ကiu

မ=*တiuက$ရမH'ပI။

၅ ၀၀ မဂ…I ဝပ$ဓI တ$အ'* eပ* စ က$Vu@ ဟ' တ န' ရ= တiu င $* မH'

eက5'က$မ=*eသ>*eတ>တန$၂၅၀ကiu eလ'က$:မiuက$eပ*eနမH'ပI။
 31



eက5'က$မ=*eသ>*မH ထ>က$eသ' မလiuလ'*အပ$ သည$3 ဓ'တ$eင>Y.Hင$3 အမFန$မ5'*ကiu ဖယ$7'* သန$Lစင$ သည$3 နည$*ပည'မ5'* 7iသည$။
သiueသ'$ ယင$*တiu ကiu သu@*လ"င$ ကuန$က5 စရiတ$ မ5'*သည$။ ယင$* ကiရiယ'တiu လည$ပတ$ အလuပ$လuပ$ရန$ စ>မ$*အင$
အe;မ'က$အ;မ'* လiuသည$3အ;ပင$ ယင$*တiuမH က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuဒ$ လည$* ထပ$တiu*ထ>က$ 7i သည$။ ယင$*တiu ဖယ$7'*လiuက$
eသ' စ>န$Lပစ$ အနည$ အ.Hစ$မ5'*သည$ သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$ကiu ညစ$ ညမ$*eစသည$။

;ပဿန'မ5'* 7ieသ'$လည$* eစ5*ခ5iu;ခင$*၊ အလ>ယ$တက^ ရ.iuင$;ခင$*စသည$ တiueBက'င$3 .iuင$င@အမ5'* အ;ပ'*၌ eက5'က$မ=*eသ>*
အသu@* က5ယ$;ပန$L လ'eန သည$။ ၂ဝ၁၂ ခu.Hစ$ စ'ရင$* အရ တစ$ကမ D'လu@* ၌ eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@ အသစ$eပIင$* ၁၂ဝဝ
eဆ'က$လuပ$ရန$ ရ'ထ'*သည$။

သiueသ'$ eက5'က$မ=*eသ>*၏ သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 လvက5န$*မ'eရ*ကiu ထiခiuက$eစ သည$3 အခ5က$eBက'င$3 ယင$*ကiueလ"'3သu@*
ရန$ အ'*ထuတ$သည$3 .iuင$င@ မ5'*လည$* 7ieန သည$။ eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@မ5'*eBက'င$3 eလထuညစ$ ညမ$*မFကiu ဆiu*ရ>'*စ>'
Bကu@eတ>Yeနရeသ' .iuင$င@ မ5'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>* အသu@*အမ5'*ဆu@*;ဖစ$ သည$3 တVuတ$.iuင$င@ သည$ ထiပ$ဆu@*မH ပIeနသည$။

ယင$*ကiစxကiu e;ဖ7င$*ရန$ တVuတ$အစiu*ရ သည$ eလထu ညစ$ညမ$*မF၏ ဇ'စ$;မစ$;ဖစ$သည$3 eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@မ5'*ကiu eလ"'3ခ5
ရန$ ဆu@*;ဖတ$ လiuက$:ပ= ;ဖစ$သည$။ တ Vuတ$.iuင$င@eတ'$ eက'င$စ=သည$ eပက5င$*၊ 7န$ဟiuင$*.Hင$3 က>မ$က5iu* eဒသ မ5'*တ>င$
eက5'က$မ=*eသ>*သu@* စက$Vu@မ5'* အသစ$ eဆ'က$လuပ$မF ကiu ခ>င$3;ပueတ'3မည$ မဟuတ$ eBက'င$* eBကည'ထ'*သည$။

" Coal မပHတ91လIပ%စစ% ကuန%ထuတ%လuပ%ဖiu 5ဖစ%ပH1မလ$( "



■ "No Coal" သမ'*ကeန " Essential Coal" အ;ဖစ$.. လ^မuန$*ခ@:ပ=* e;ပ'င$*လA လက$ခ@လiuက$တ'ဟ'.. က5eန'3မH' ခiuင$လu@တA3
အeBက'င$*;ပခ5က$ eတ>7ieနလiuပIပA ။ No Coal မiတ$eဆ>မ5'* ဆAခ5င$ရင$ က5eန'3ကiuဆABကပI။ ကiuယ$3ရAQ ယu@Bကည$မFအတ>က$
အ@Nကiတ$ခ@ပI3မယ$။

■ က5eန'$ကတieပ*ပIတယ$။ Coal Power Plant(CPP) eတ>eရ'က$လ'ရင$ အAမH' က5eန'$အလuပ$ မလuပ$ပIဘ^*။ 7ယ$ယ'ဝင$ဖiu

လည$* အဆင$3မ7iဘ^*။ ဒ=ဇယ$နAL မ=*eပ*စ'*တA3 မiသ'*စuအလuပ$eတ'င$ ;ပuတ$သ>'*အu@*မH'။ ကiစxမ7iဘ^*။ .iuင$င@တiu*တက$လ'ရင$
တ;ခ'*အလuပ$ 7'လuပ$ယ^မယ$ ။ ကiuယ$3စ'*ခ>က$ eပ5'က$မH'စiu*:ပ=* e;ပ'သင$3e;ပ'ထiuက$တ'ကiu ထuတ$မe;ပ'ဘ^*ဆiuရင$ .iuင$င@ရAQ အန'
ဂIတ$အeပE သစx'eဖ'က$ရ'က5မယ$။

■ eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@(CPP) eတ>ကiu ဘယ$eနရ'မH' တည$ပI၊ ဘယ$eလ'က$ မဂ…Iဝပ$တည$ပIလiu က5eန'$ မe;ပ'လiuဘ^*။ အAလiu

e;ပ'ရeအ'င$ ကiuယ$က ပည'7င$လည$*မဟuတ$ဘ^*။ ဒIeပမA3 ;မန$မ';ပည$ထAမH' CPP တည$မHရမယ$ ဆiuတ'ကiueတ'3
eက'င$*eက'င$* သiတယ$။

"Coal ဟ' USDPeခတ$က အ. qရ'ယ$မ5'*:ပ=*၊ NLD eခတ$မH' သန$Lစင$သ လ'* ?" လ'မရ>AQပIနAL။ အAဒ=eခတ$က 10000 MW
ထ'*ဝယ$မH'တည$:ပ=* ထiuင$*ပiuမH' မiuလiu ကiuယ$တiuင$ ကန$Lက>က$ခA3ပIတယ$။ ဒIeတ'င$ 4000 MW ပAဆiu:ပ=* လiမ$e;ပ'eသ*တယ$။ (ပu@
တ>င$m)

■ Coal မeဆ'က$ပA Hydro လuပ$လiu မရဘ^*လ'*? eမ*စရ'7i တယ$ ။ e.>ရ'သ= eရခမ$*ရင$ ဘယ$လiuလuပ$မလA ;ပန$eမ*ရမH'ပA။
သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ ပည'7င$eတ>ကeတ'3 ထiခiuက$မFနည$*eအ'င$ Small Dam ပAလuပ$ပIဆiu:ပ=* တiuက$တ>န$*eလ3 7iပIတယ$။
လက$eတ>YမH'က5eတ'3 Hydro က MW နည$*ရင$ စ=*ပ>'*eရ*တ>က$e;ခမကiuက$လiu ဘယ$သ^မH လ'မလuပ$ဘ^*။ ဒIဆiu Small Dam
ဘ'လiueခတ$စ'*eနလA ?? လ"ပ$စစ$လu@eလ'က$:ပ=*သ'* တiuင$*;ပည$eတ>မH' ခ5မ$*သ'တA3အစiu*ရရAQ ပ@3ပiu*မFနAL လuပ$Bကတ'ပI။

■ လ"ပ$စစ$ဌ'နရAQ ထuတ$;ပန$ခ5က$အရ ၂၀၁၆ အ;မင$3ဆu@* မ=*သu@*အ'* 2700 MW ၊ ယခuနစ$ 3000 MW eက5'$တယ$။ အiမ$သu@*
လ"ပ$စစ$ပA 7iတ'eတ'င$ တစ$.Hစ$ 300 MW eက5'$တiu*လ'တယ$။ ကuန$ထuတ$လuပ$ငန$*ပI လuပ$မယ$ဆiuရင$ တစ$.Hစ$ 500MW .Fန$*
တiu*လ'ပIမယ$။ eဝ*eဝ*မစo$*စ'*ဘA eန'က$ ၅ .Hစ$အတ>က$ပA စo$*စ'*Bကရeအ'င$။ eန'က$ထပ$ 2500 MWလiuမယ$။ ဘ'နAL
ထပ$ထuတ$မလA?
 32

■ ကမ D'3.iuင$င@ ၈၀ % eက5'$ဟ' .iuင$င@3လ"ပ$စစ$ကiu Hydro+Gas+Solar+Coal ဆiuတA3 ၄- မ5iu*ကiuပA Generation Mix လuပ$:ပ=*

သu@*ပIတယ$။

လက$7i;မန$မ'.iuင$င@မH' ဒ=(၄)မ5iu*ထAက eရအ'*နAL ဂက$စ$ (၂)မ5iu*တည$* အဓiကသu@*ထ'*eတ'3 e;ခ.Hစ$ဖက$ ;ပတ$eနတA3 ဆင$Nက=*လiu
;ဖစ$eနတ'ပI။ ဒIeBက'င$3 eက5'က$မ=*eသ>*eရ'၊ ဆiuလ'eရ' အခ5iu*ည=ည= ထပ$မ@တည$eဆ'က$ဖiu e;ပ'eနရတ'ပI။

■ ;မန$မ';ပည$မH' ၅.Hစ$အတ>င$* ထပ$လiuတA3 2500 MW ကiu ဘယ$လiuထuတ$မလA စo$*စ'*Bကည$3ရeအ'င$ပI။ 


(၁)-eရအ'*။ ။ eဆ'က$လက$စ Hydro eတ> ဘတ$ဂ5က$ ရရင$eတ'င$ 1000 MW ရဖiu မလ>ယ$ဘ^*။ ဒIeပမA3 1000 MW ရ
မယ$ ထ'*လiuက$။

(၂)-ဂက$စ$ ။ ။ ၅ .Hစ$အတ>င$* တ>င$*သစ$မ7i ဘ^*။ ရတန'နAL၊ ရAတ@ခ>န$ ထ>က$.Fန$*က5လ':ပ=။ ဒIeပမA3 ထiuင$*နALတVuတ$ကiu အသန'*ခ@
:ပ=* ;ပန$ဝယ$eတ'င$*လiu 500 MW ရမယ$ ထ'*လiuက$။

(၃)ဆiuလ' ။ ။ ဆiuလ'အ'*သန$သ^မ5'*က မင$*ဘ^*နAL ;မင$*:ခ@မH' solar -200 MW ကiu မ;ဖစ$ ;ဖစ$eအ'င$ eဆ'က$။ solar နAL
200 M ရမယ$ ထ'*လiuက$။ 1700 MW eတ'3ရ:ပ=။

(၄) Coal ။ ။က5န$တA3 800 MW ကiuဘ'နAL eဆ'က$မလA? Coal ကလ>A:ပ=* အ;ခ'*eရ>*ခ5ယ$စရ' လu@*ဝ(လu@*ဝ) မ7iပIခင$ဗ5'။
Nuclear ကလည$* ကiuယ$နALအeဝ*Nက=* မiuလ'*။

■ အဓiက အeရ*Nက=*ဆu@*ကeတ'3 ကiuယ$3အလuပ$ကiuယ$ တ'ဝန$eက5ဖiuပI။ 


- solar/ပတ$ဝ န$*က5င$ သမ'*eတ>က ၅ .Hစ$အတ>င$* ဆiuလ'နAL 200 MW ;ပည$3eအ'င$ထuတ$ဖiuပA Nကiu*စ'*။ Coal နAL Hydro
eတ> ဘ';ဖစ$တယ$၊ ည';ဖစ$တယ$ လiuက$e;ပ'မeနနAL။ ဒ=ဘက$eခတ$မH' ပတ$ဝန$*က5င$ ထiမ$*ရမA3ကiစx ကeလ*ကအစ သiတယ$။

- Hydro ဆရ'သမ'*eတ> ကလည$* 1000 MW ရeအ'င$ အရင$ eလH'$ထ'*။ Global Warming eတ>ဘ'eတ> e;ပ'eနရမA3
အခ5iန$ မဟuတ$eသ*ဘ^*။

- Coal သမ'*ကလည$* လ^e;ပ'လ>တ$eအ'င$ ပတ$/ထiမ$* ဥပeဒနALအည= တiတiက5က5လuပ$ ။ Renewabl Energy ကiu ရiသလiu
လiu၊ ရ>AQသလiuလiu မလuပ$BကနALဗ5။

■ Coal Nကiuက$သ^eရ'၊ မNကiuက$သ^eရ'.. က5eန'$တiu ;ပန$စo$*စ'*Bကည$ရeအ'င$။


မနက$အiပ$ရ'ထတ'နAL Colgate နAL သ>'*တiuက$တiuက$:ပ=* စ^ပIeက'$ဖ=eလ* eသ'က$လiuက$တယ$။ ညအiပ$တA3အထi တစ$eနကuန$စ'*
eသ'က$ ခA3တA3အထAမH' ;မန$မ';ပည$ထuတ$ကuန$ ဘယ$.Hစ$ခuပIသလA။ ဦ*ထuပ$ကeန ဖiနပ$အထi အသu@*အeဆ'င$ပစxည$*eတ> အ'*လu@*
န=*ပI*ဟ' ထiuင$*နALတVuတ$ ပစxည$*eတ>ခ5ည$*ပAမဟuတ$လ'*။ အAဒ=ပစxည$* eတ> တစ$ဝက$eလ'က$က eက5'က$မ=*eသ>*သu@*:ပ=*
ထuတ$ထ'*တယ$ဆiuတ' eမ3eနBကသလ'*။

■ အန=*စပ$ဆu@* စo$*စ'*Bကည$3မယ$ ။ ;မန$မ';ပည$ကငI*၊ ;မန$မ';ပည$ကလ^၊ ဘန$*ခ5'င$*က eက5'က$မ=*eသ>*နAL ငI*eသတq 'ဗ^*eတ>

ထuတ$။ :ပ=*ရင$ ;မန$မ';ပည$ကiuတင$သ>င$*။ 

eန'က$တစ$ခu..;မန$မ';ပည$နယ$စပ$က e;မeစ*eတ>တ^*၊ ;မန$မ'3eက5'က$မ=*eသ>*သu@*:ပ=* ဘiလပ$e;မထuတ$ ၊eWကသ=*ထuတ$၊ ;မန$မ'
;ပည$တင$သ>င$*။ က5eန'$တiuက eပ5'$eပ5'$ဂ5=* ဝယ$သu@*။ ည'ဏ$Nက=*7င$ ;မန$မ'eဒ>။

■ တနသ'ရˆ eမ'eတ'င$မH' eက5'က$မ=*eသ>* 7iခA3eပမA3


" မသန$Lဘ^*" ဆiu:ပ=* အie;င'င$အie;င'င$ လuပ$eနခ5iန$မH'ပA Italian-Thai က လ'တ^*သ>'*တယ$။ eမ'eတ'င$eက5'က$မ=*eသ>*
တစ$တ>င$*လu@*အတ>က$ "မ. qeလ* အမရပ^ရeလဆiပ$သစ$ တစ$ခuပA ရလiuက$တယ$" လiuBက'*ဖ^*တယ$ ။ ည'ဏ$Nက=*7င$ ;မန$မ'eဒ>။

■ က{န$eတ'$တiuက ;မန$မ';ပည$eက5'က$မ=*eသ>*ဟ' "စတuတqတန$*စ'*eတ>ပI" လiu e;ပ'ဆiu ;ငင$*ခu@eနစo$မH'ပA..


ထ'*ဝယ$ ဘန$*eခ5'င$*မH' ထiuင$*ငထu@eတ> လ'တ^*eနBကတ'.. ကuန$eတ'3မယ$။ အAဒ= စတuတ“တန$*စ'* eတ>ကiu ဩဇ=ပထမတန$*
စ'*coal နAL mix လuပ$:ပ=* သu@*သတA3။ ဒ=ထiuင$*eဒ> မeBက'က$Bကဘ^*လ'* မသi။

ဒ=မH'ကeတ'3 "Coal ဆiuရင$ No ပI" လuပ$eနတuန$*။ ည'ဏ$Nက=*7င$ ;မန$မ'eဒ>။

■ ဟiuလ=ဖ=*ဟ' မiuက$တiuင$စန$ကiu .iuင$လiuက$တယ$ဆiueပမA3 မiuက$တiuင$စန$ရAQ လက$သ=* ခ5က$eတ>ကiu eတ'$eတ'$ခ@စ'* လiuက$ရပIတယ$။

ဂ5ပန$ဟ' ယeနLအထi eက5'က$မ=*eသ>*ရAQ ဆiu*က5iu*အနည$*ငယ$ကiu Nက@3Nက@3ခ@ရင$* ထiပ$တန$*အဆင$3မH' ရပ$တည$eနတယ$။ ;မန$မ'
;ပည$ တiu*တက$ခ5င$ရင$လည$* နည$*နည$*eတ'3 အန'ခ@ရမH'ပA။ လင$လiuခ5င$ရင$eတ'3 အပ5iuစo$ဘဝကiu စ>န$LရမH'ပA။ eက5'က$မ=* eသ>*
 33

ဆiuတA3အသ@ကiu မBက'*ခ5င$ဘ^* ဆiuရင$eတ'င$မH န'*eလ*ခဏပiတ$ထ'*:ပ=*.. ဖ'*ကန$LမH' eရမeဆ*eက5'က$ 7'eနသ^eတ>၊ ထiuင$*

မH' က{န$ခ@eနရ သ^eတ>ရAQ မ5က$.H'ကiueတ'3 ;မင$eအ'င$ Bကည$3eပ*BကပI။

■ eန'က$ဆu@*အခ5က$အeနနAL .. စက$မFဇuန$eတ> eအ'င$;မင$ဖiuအတ>က$ အNက@;ပuခ5င$တယ$။ 


"မiမiဇuန$သu@*လ"ပ$စစ$ကiu မiမiဇuန$အတ>င$* သင$3ရ'နည$*လမ$*;ဖင$3 ထuတ$ယ^သu@*စ>Aရမည$" 

ဆiu:ပ=* eBက;င'ခ5က$ထuတ$eပ*လiuက$ပI။ အစiu*ရeင> တစ$;ပ'*မH စiuက$စရ'မလiuဘA လ"ပ$စစ$စက$Vu@eတ> eပEလ'လiမ$3မယ$။ သvဇuန$မH'
သvလ"ပ$စစ$ လu@eလ'က$:ပ=ဆiuရင$ TOYOTA , HONDA နAL အ;ခ'*ကuမ€ဏ=Nက=*eတ> e;ပ*လ'Bကလiမ$3မယ$။

Ref:eဒIက$တ' ဝင$*ထiန$(9.6.17)eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@

Cleaner coal န9; carbon captured and storage (CCS) နည%(ပည$eတ* ဘ$လ9
ဘယ%လiuလ9 ?

CO2 ကiu ဘယ&လiu ဖမ&*လ+ ..


------------------------------

ဖမ&*နည&* ၃ နည&* /iပ1တယ&။ ပထမနည&*က eက67က&မ8*eသ:* မ8*;i<ပ8* ထ:က&eပ=လ7တ+> CO2 ကiu အရည&တမ6iu*ထ+ Bဖတ&ခiuင&*<ပ8*
CO2 ကiu စuတ&ယFထ7*လiuက&တယ&။ ဒ8 အရည&ကiu Bပန&အပFeပ* ရင& CO2 Bပန&ထ:က&လ7က7 ဖမ&*ယF သiမ&*ရတယ&။ ဒuတiယနည&*
eက67က&မ8*eသ:* မ8*မ;iခင& eအ7က&ဆ8ဂ6င&လJတ&<ပ8* syngas က7ဗ:န&မiueန7က&ဆiuက&န+L ဟiuက&<ဒiuဂ6င& Bဖစ&eစတ+> နည&*လည&* /iပ1တယ&။
ဒ8 syngas ကiu eရeင:Nန+Leပ1င&*eစ<ပ8* CO2 Bပန&Bဖစ&eစ<ပ8* စuယFတယ&။ eန7က& ဆuO* တနည&*ကeတ7> eက67က&မ8*eသ:* eအ7က&ဆ8ဂ6င&
ထ+မP7 မ8*;iပ1တယ&။ eရeင:Nန+L CO2 ထ:က&လ7<ပ8* အeအ*ခOက7 Bပန&ခ:+ပ1တယ&။

CO2 eတ: ဘယ&လiu သiမ&*ထ7*မလ+ ...


------------------------------------------

CO2 eတ:ကiu ဖiအ7*eပ*<ပ8* ပiuက&မ67*န+L ခ6iတ&ဆက&ပiuလJတ&<ပ8* သiueလP7င&သiမ&*ဆည&*ပ1တယ&။ သFတiuကiu eရနOတ:င&*eဟ7င&* ဓ7တ&eင:N
 34

တ:င&*eဟ7င&*eတ:ထ+၊ တF*eဖ7&မT မBပuလuပ&Uiuင&တ+> eက67က&မ8*eသ:*eက67eတ: eအ7က&၊ ဆ7*eအ7င&*လJ7eတ:eအ7က& ပiuလJတ&

သiမ&*ဆည&*ပ1တယ&။ ဒ8eနရ7eတ: eရ7က&eအ7င& ပiuက&လiuင&*Bဖင&> သ:ယ&ယFပ1တယ&။

ဒ1ဆiu Cleaner coal eတ: eဆ7က&Vကမလ7* ...


---------------------------------------------------

အeန7က&Uiuင&ငOeတ:ကeတ7> ပiuကuန&က6တ+> eက67က&မ8*eသ:* CCS (carbon capture and storage) eတ: eဆ7က&မယ&> အစ7* gas
စက&WuO eဆ7က&တ7ပ+ ပiuအ7*သန&Vကပ1တယ&တ+>...။ ဓ7တ&eင:N eစ6*ဟ7 အခu တယFနစ& ၂ eဒ=လ7ပ1 ။ ဓ7တ&eင:Neစ6* တယFနစ& ၇
eဒ=လ7ထက& Bမင&>လ7မPပ+ ဒ8လiu စက&WuOeတ: eဆ7က&Vကလiမ&>မယ&လiu တ:က&ခ6က&ပ1တယ&။ အiuဘ7*မ7*ကeတ7> eက67က&မ8*eသ:*
စက&WuOeတ:ဟ7 သFတiu ထuတ&လJင&>တ+> CO2 ၄၀% ကiu ဖမ&*eပ*Uiuင&တယ&ဆiuရင& တည&eဆ7က&ခ:င&>eပ*ပ1တယ&။

အ\က8*ဆuO* အခက&အခ+eတ:က ဘ7လ+ ...


--------------------------------------------

ကuန&က6စရiတ&ပ1။ သ7မ7န&eက67က&မ8*eသ:* စက&WuOထက& ၇၅% ကuန&က6စရiတ& ပiueစပ1တယ&။ CO2 eတ: သယ&ယF<ပ8* သiueလP7င&မယ&>
အeBခခO အeဆ7က&အအuO အတ:က& အ\က8*အက6ယ& ကuန&က6စရiတ&တက&ပ1တယ& ။ ဒ1eတ: တတ&ဆင& ထ7*eပမယ&>လည&* စစ&eဆ*မT
မ/iမခ6င&* စက&WuOeတ:ဟ7 လFမသi သFမသi eလထuထ+ကiu CO2 eတ: လJင&>ထuတ& Uiuင&ပ1တယ&။ (CCS process အတ:က& လ^ပ&စစ&လiuပ1
တယ&။ စက&WuOရ+_ထuတ&လuပ&လiuက&တ+> လ^ပ&စစ&ရ+_ ၂၅% ကiu အသuO*BပuရမP7ပ1)

CCS ပ1တ+> စက&WuOeတ: တကယ&eက7င&*<ပ8လ7* ...


-----------------------------------------------------

ဒ8နည&*ပည7ဟ7 က7ဗ:န&န+L eလထu ညစ&ညမ&*မTကiu သက&သ7eစတ7Bဖစ&<ပ8* အBခ7* အဆuတ&eရ7ဂ1၊ ပန&*န7 န+L UPလuO*eရ7ဂ1 အတ:က&
eတ7> မက7က:ယ& Uiuင&ပ1ဘF*။ eတ7င&အလuO*လiuက&eဖ67က&တ+> မiuင&*တF*မTန+L ပတ&သက&တ+> သဘ7ဝပတ&ဝန&*က6င&ဆiuင&ရ7 ကuန&က6မT
လည&* eလ67> မက6သ:7*ဘF*။ (eက67က&မ8* eသ:*မiuင&*ဟ7 ကမa7\က8* အပFခ6iန& Bမင&>တက&eစတ+> GHG ဓ7တ&eင:N တမ6iu*Bဖစ&တ+> မ8သiန&*
ဒuတiယအထ:က&ဆuO*eနရ7Bဖစ&<ပ8* (ပထမ --> သဘ7ဝဓ7တ&eင:N တF*eဖ7&မT) အသက&အUbရ7ယ&အမ67*ဆuO* မiuင&*တF*eဖ7&မTBဖစ&တယ&၊ မ
Vက7ခင&ကတင& အ8ရန&မP7 eက67က&မ8eသ:*တ:င&* မ8သiန&* eပ1က&က:+မTeVက7င&> ၂၄ ဦ*eသဆuO*<ပ8* တWuတ&မP7 ရထ7*ဥမPင&လiTင&တF*တ+>
အဖ:+N eက67က&မ8*eသ:*eVက7မP မ8သiန&*န+Lတiu*က7 မ8*eလ7င&eပ1က&က:+လiu ၁၁ eယ7က&eသပ1တယ&) CCS မP7 eရနOပ1 ပ1ဝင&ပတ&သက&
ရရင& eရနOအတ:က&လည&* ပတ&ဝန&*က6င& ညစ&ညမ&*မT ကuန&က6စရiတ&ပiuပ1တယ&။

သiမ&*ဆည&*ထ7*တ+> CO2 eတ: စiမ&>ထ:က&Uiuင&မလ7* .....


------------------------------------------------------------

စ:မ&*အင&ပ1ရဂFeတ: အeBပ7အရ စiမ&>ထ:က&Uiuင&စ:မ&* နည&*eပမယ&> စiမ&>ထ:က&တ7လည&* Bဖစ&Uiuင&ပ1တယ&။ eရနOတ:င&*eဟ7င&*eတ: မP7
သiမ&*ဆည&တ7ဟ7 မBမင&ရUiuင&တ+> အeပ1က&မ67*လည&* /iUiuင&ပ1တယ&.။ ဒ8က စiမ&>ထ:က&လ7တ+> CO2 ဟ7 eBမeအ7က&eရ ကiu
ညစ&ညမ&*eစ<ပ8* eလထuထ+ကiu Bပန&eရ7က&လ7Uiuင&ပ1တယ&။ ၁၉၈၆ ကင&မရ:န&*မP7 မ8*eတ7င&eပ1က&က:+ရ7က eBမeအ7က&မP CO2 တiu*
ထ:က&လ7က တiမ&တiuက&\က8* အသ:င& ဖuO*လJမ&*ခ+>လiu လF ၁၇၀၀ ဟ7 အသက&i မရBဖစ&က7 eသဆuO*ခ+>ပ1တယ&။ eက7င&*မ:န&တ+>
သiueလP7င&မယ&> eနရ7 /7eဖ:ရတ7တင& အခ6iန&မ67*စ:7Vက7မP7ပ1။
 35

"ဆiuလ$၊eလအ$( အ$(ကiu(eလ$က%သလ$( "


https://www.facebook.com/win.htein.9/posts/1352903991454550

Solar လ"ပ$စစ$ဟ' ကမ D'တည$သeရ>Q အeက'င$*ဆu@*အစ>မ$*အင$ ;ဖစ$eနမယ$ဆiuတ'ကiu အ'*လu@* လက$ခ@ထ'*Bကတယ$။ ယeနL

eခတ$မH' ဆiuလ';ပ'*eတ> eစ5*eပI:ပ=* ပမ'ဏမ5'*မ5'*လည$* ထuတ$.iuင$လ'တ' eတ>YရပIတယ$။



eလ*စ'*ရတA3 ဆရ'Dr.ဦ*ထ>န$*လ>င$ နAL ဒuဝန$Nက=* Dr. Tun Naing တiuရAQ မeနLက fb Post eတ>ကiuဖတ$ရလiu ကiuယ$eတ>Y Solar
အeBက'င$* eရ*;ဖစ$တ'ပI။

■ လ>န$ခA3တA3 ဆယ$.Hစ$eက5'$ကတည$*က .iuင$င@eပIင$*စu@မH ဆiuလ'လ"ပ$စစ$ထuတ$ ကuမ€ဏ=eပIင$*မ5'*စ>' ;မန$မ';ပည$မH' ရင$*.H=*;မuပ$.H@ဖiu

လ'eရ'က$ Nကiu*စ'*ခA3ပIတယ$။ ဒIeပမA3 ယeနLအထi ;မန$မ';ပည$မH' (၁)မဂ…Iဝပ$;ပည$3eအ'င$ ထuတ$.iuင$တA3 ဆiuလ'စက$Vu@eတ'င$
တစ$ခuမH မ7ieသ*ပIဘ^*။ ဘ';ဖစ$လiuလA ?

■ .iuင$င@တက' ဆiuလ'ကuမ€ဏ=Nက=* eတ>ဟ' လ"ပ$စစ$ငတ$မ>တ$ eခIင$*ပI*eနတA3 ;မန$မ';ပည$ကiu အ'*တက$သeရ' ခ5=တက$လ'Bက

:ပ=* လ"ပ$စစ$ဝန$Nက=*ဌ'န လ^Nက=*eတ>နAL officially သ>'*eတ>Y BကပIတယ$။ တ'ဝန$7iသ^eတ>က တစ$ယ^နစ$ ;ပည$သveရ'င$*eစ5* ၃၅
က5ပ$ပA7iတA3အတ>က$ (၁၅၀)eက5'$ရင$ ဝယ$ယ^ဖiu အခက$အခA7iတယ$လiu 7င$*;ပတယ$လiu ဆiuပIတယ$။ ဒ=eတ'3 အသ'eလ*
eန'က$ဆuတ$သ>'*Bကတယ$။

■ဇ>Aeက'င$*တA3တစ$အဖ>AY တခ5iuဟ' (တစ$ယ^နစ$ ၃၀၀ eက5'$eပIက$eစ5*7iတA3) တနသ'ရˆတiuင$*ကiu eရ'က$လ'တတ$ပIတယ$။ တiuတiu

e;ပ'ရရင$eတ'3 eန'က$ဆu@* ဒ=ဇယ$နAL မ=*eပ*စ'*eနတA3 "က5eန'$တ"iu ဆ= eရ'က$လ'ပIတယ$။ solarအဖ>AYeပIင$* ၂၀-၃၀ မက
eတ>Yဆu@ eဆ>*e.>* ဖ^*ပIတယ$။ ကမ D'3အဆင$3 ကuမ€ဏ=Nက=*eတ> ပIသလiu၊ လiပ$စ'ကဒ$ မe;ခ'က$eသ*တA3ကuမ€ဏ= လည$*ပIပIတယ$။

■ လ'တA3အဖ>AYတiuင$*က "ဒ=ဇယ$နAL တစ$ယ^ နစ$ ထuတ$လuပ$မFစရiတ$ ဘယ$eလ'က$က5သလA" eမ*ပIတယ$။ "(၂၀၀)eက5'$ခန$L က5

တယ$" ;ပန$e;ဖတA3အခI..

"solar နALဆiuရင$ (၁၅၀)ခန$Lသ' က5သင$3တယ$" လiu e;ပ'ပIတယ$။ အAဒ=eတ'3 က5eန'$က..

"ခင$ဗ5'*တiu ကuမ€ဏ=က ကiuယ$3ဘ'သ' solar နALလ'ထuတ$ပI။ ၁-၁၀ မဂ…Iဝပ$အတ>င$* ထ>က$သeလ'က$ ဝယ$မယ$" ဆiu:ပ=*;ပန$e;ပ'
ပIတယ$။ ဒIeပမA3 အAဒ=solar အဖ>AYeတ> eန'က$တစ$Nကiမ$ ;ပန$လ'eလ3 မ7iဘ^*။ ဆiuလ' crazy eတ'$eတ'$မ5'*မ5'*ကလည$* တစ$
ယ^နစ$ ၁၅၀ က5ပ$eလ'က$နAL ရ.iuင$တယ$ဆiu:ပ=* e;ပ'BကပIတယ$။ 

အမHန$က ဒ=eလ'က$အထi မသက$သ'ပIဘ^*။ ဒ=eလ'က$လည$* မလ>ယ$ဘ^*။

■ ဒIနALပIတ$သက$:ပ=* ဥပမ'တစ$ခu eပ*ပIမယ$။ 


အ^စiန$eဘ'3 ဟ' 'မ=တ' ၁၀၀ ကiu ၉.၅၈ စကs န'$L နAL e;ပ*.iuင$တယ$ဆiueပမA3 "မ=တ' ၁၀၀၀၀ ကiu ၉၅၈ စကs န$L" နAL e;ပ*.iuင$တယ$လiu..
e;ပ'လiuမရဘ^*။

ဆiuလ'စက$Vu@ဟ'လည$* ဒ=အတiuင$*ပA။ ၅ မဂ…Iဝပ$ solar farm ဟ' တစ$eနLခင$*လu@* ၅ မဂ…Iဝပ$ ထ>က$eနတ'မဟuတ$ဘ^*။ ဒ=eတ'3
၅ MWလiuရင$ ၈ MW eလ'က$ တည$ရတယ$။ ဆiueတ'3 ရင$*.H=*;မuပ$.H@မFစရiတ$က မ5'*လ'တယ$။

■ ဒ=ဇယ$+ဆiuလ' Hybrid လuပ$ပIလ'* eမ*စရ'7iတယ$။


တ>က$e;ခမကiuက$လiu မလuပ$တ'ပIလiu e;ဖရမH'ပA။ 8MW အတ>က$eတ'င$ eဒEလ' ၁၀ သန$*eက5'$ လiuတA3အတ>က$ အတiu*မA3
eင>eခ5*eပ*မယ$ ဆiuရင$eတ'င$ မရင$*ရAဘ^*။ ဘ'လiuလAဆiueတ'3.. မဂ…Iဝပ$နည$*ရင$ လက$eတ>YမH' ဒ=ဇယ$ထက$ ထuတ$လuပ$မFစရiတ$ ပiu
မ5'*သ>'*ပIတယ$။ .iuင$င@eတ'$အစiu*ရကဆ=က အက^အည=ရမလ'* ဆiueတ'3လည$* ;ပည$မမH'eတ'င$ လ"ပ$စစ$ နပ$မမHန$ eသ*ဘ^*။

■ ကiuယ$3eဒသ/နယ$ပယ$;ဖစ$တA3 တနသ'ရˆတiuင$*မH' ဒ=ဇယ$လ"ပ$စစ$ကiu အစ'*ထiu*လiuတA3အတ>က$ ထiuင$*.iuင$င@က eနအ'*၊eလအ'*၊

အမiFက$ စတA3အeသ*စ'* လ"ပ$စစ$စက$Vu@ အeတ'$မ5'*မ5'*ကiu သ>'*eရ'က$eဆ>* e.>* eလ3လ'ဖ^*ပIတယ$။ EGAT(Electricity
Generating Authority of Thailand)က အNက=*ဆu@*ပuဂ…iuလ$နALလည$* သ>'*eဆ>*e.>*ဖ^*ပIတယ$။ :ပ=*ခA3တA3 eမလကလည$*
ထ'*ဝယ$ကuန$သည$ အသင$*နALအတ^ 

(3 farm × 8 MW) solar farm နAL 150 MW coal power plants တiuကiu (ကiuယ$3စရiတ$နALကiuယ$) သ>'*eရ'က$ eလ3လ'ခA3ပI
တယ$။
 36

■ Solar farm က တ'ဝန$7iသ^eတ>နAL eသeသခ5'ခ5' eဆ>*e.>* ခA3ပIတယ$။ 8 MW တစ$Vu@ ဟ' :မiတ$/ထ'*ဝယ$အတ>က$

က>က$တi မiuလiu ထ'*ဝယ$;ပန$eရ'က$eတ'3လည$* ဒ=solar ကuမဏ
€ =နAL ထပ$ဆက$သ>ယ$ ပIeသ*တယ$ ။ သ^တiuဆ=က ;ပန$eမ*တA3
eမ*ခ>န$*eတ>ကiu န'*လည$သလiu ;ပန$e;ပ'ရရင$..

■ EGAT လiuမ5iu* တစ$ယ^နစ$ ၆ ဘတ$ (၂၄၀က5ပ$) နAL ဝယ$.iuင$သလ'*? ။


- 24 MW eလ'က$တည$မH စ=*ပ>I*eရ* အရ တ>က$e;ခကiuက$မH'မiuလiu (:မiတ$:မiueနLခင$*သu@* 10MW ထက$ပiu လ"@တA3လ"ပ$စစ$က)iu
National Grid ထAပiu:ပ=* eရ'င$*လiuရသလ'*?။ 

- အနည$*ဆu@* .Hစ$- ၃၀ စ'ခ5uပ$ ခ5uပ$eပ*.iuင$မလ'*? တA3 ။

(;ပည$တ>င$*က ဆiuလ'နAL န=*စပ$သ^မ5'* က^e;ဖeပ*/eထ'က$;ပeပ*eစလiuပIတယ$)

(150 က5ပ$eလ'က$နAL မရ.iuင$ဘ^*လ'* eစ5*ဆစ$Bကည$3eတ'3 .. ၁၅၀ eလ'က$နALရရင$ သ^တiu တ;ခ'*အလuပ$မလuပ$ဘA solar ခ5ည$*
လuပ$:ပ=* EGAT ကiu eရ'င$*စ'*မH'eပI3 တA3 ။)

■ ဒ=eတ'3 solar/wind/အမiFက$ စတA3 renewable energy (only) နALပA လ"ပ$စစ$ထuတ$ဖiu တiuက$တ>န$*eနသ^eတ>ကiu ;ပန$eမ*ခ5င$
ပIတယ$။ တစ$ယ^နစ$ ၃၅ က5ပ$ကeန ၁၀၀ က5ပ$တက$ဖiueတ'င$ ညpiမရ ;ဖစ$eနတA3 ;မန$မ';ပည$မH'... မ=တ'ခတစ$ယ^နစ$ ၂၄၀
eက5'$တန$ renewable လ"ပ$စစ$တစ$မ5iu*တည$*နAL တiuင$*;ပည$ တည$eဆ'က$လiu ရ.iuင$ပI3မလ'*?

■ တရ'* ;ပဆရ'eတ'$eတ> eဟ'တA3အထAမH' မHတ$သ'*ဖ^*တA3 စက'*eလ*တစ$ခu 7iပIတယ$။ လက$eတ>Y တရ'*အ'*ထuတ$တA3

အခI .."စ'ခ@မ5'*ရင$ ညဏ$စo$တက$ရခက$" တတ$သတA3။ ဒ=လiuပA Renewable တစ$ခuတည$*နAL တiuင$* ;ပည$တည$eဆ'က$ဖiu e;ပ'
eနသ^မ5'*ကiuလည$* "သ=အiuရ=eတ>၊ စ'ခ@eတ>" မမ5'*Bကဖiu တiuက$တ>န$*လiuပIတယ$။ လ>န$ခA3တA3 ၅ .Hစ$ခန$Lကတည$*က ခ>င$3;ပueပ*ထ'*
:ပ=*;ဖစ$တA3 မင$*ဘ^*နAL ;မင$*:ခ@ 100 MW solar power plant eတ>ဟ' အခuထi ဘ'မH;ဖစ$မလ'eသ*တA3 အeBက'င$*အရင$*ကiu
အန=*ကပ$eလ3လ' ဖiuလiuပIမယ$။

■ အခu ;ပည$သ^အခ5iu ;ဖစ$ပ5က$eနပu@က renewable လ"ပ$စစ$ ကiuပAလiu တယ$၊ မ=*အ'*;ပည$3:ပ=* ဝန$eဆ'င$မF eက'င$*eက'င$*ကiu
လည$* လiuခ5င$eသ*တယ$။ မ=တ'ခကiuက5eတ'3 ၃၅ က5ပ$ထက$ တiu*မeပ*ခ5င$Bကဘ^*။ စက$မF.iuင$င@ကလည$* ထ^eထ'င$ခ5င$eသ*
တယ$။ လက$eတ>မ Y H'က5eတ'3 အeက'င$*ခ5ည$* ရခ5င$လiu ;ဖစ$.iuင$ပI3မလ'*။

■ ယeနLeခတ$ ;မန$မ';ပည$သ^အ'*လu@*ဟ' ;မန$မ';ပည$ကiuခ5စ$သလiu သဘ'ဝပတ$ဝ န$*က5င$ကiuလည$* ".Hလu@*သ'*နALရင$*:ပ=*" ခ5စ$

တတ$BကပIတယ$။ တကယ$3လက$eတ>YဘဝမH' ".Hလu@*သ'*တစ$ခuတည$*နA"L ခ5စ$တ'ဟ' လu@eလ'က$ပI3မလ'*။ က5eန'3အeနနAL
ကeတ'3 "ဦ*e.H'က$နAL ခ5င$3ခ5iန$:ပ=* .Hလu@*သ'*နAL ခ5စ$" မHသ'လ"င$ eက'င$*က5iu*လiuရ' eရ'က$လiမ$3မယ$လiu ယ^ဆပIတယ$။

eဒIက$တ' ဝင$*ထiန$ (4.6.17)

………………………………………………………………………………………………………………………………
 37

BသစeBက*လ5အစiu*ရအeန;ဖင$3 eက5'က$မ=*eသ>* ဓ'တ$အ'*eပ*Vu@ကiu .iuင$င@တက' ညစ$ညမ$*မFeလ"'3ခ5eရ* သeဘ'တ^ည=ခ5က$.Hင$3

အည=သ' eဆ'င$ရ>က$ရလiမ$3မယ$လiu အဖ>AYအစည$*အမ5'*အ;ပ'*က eထ'က$;ပ ခA3BကပIတယ$။

eက#$က%မ'(eသ*(ကiu သန%.စင%1ပ'( စ*မ%(အင%ထuတ%ပ6က လ8ပ%စစ%မ'ဂ6ဝပ%န$ရ' တစ%ယ=နစ%ကiu >သစe>တ(လ# ၃၅၂ eဒCလ$ ကuန%က#

လiမ%Dမည% Fဖစ%e>က$င%( အဆiuပ6 စရiတ%သည% eလစ*မ%(အင%IJင%D eနeရ$င%Fခည%စ*မ%(အင%တiuထက% သuM(ဆမ#$(လiမ%Dမည%Fဖစ%e>က$ င%(
တ*က%ခ#က%FပခNDပ6တယ%။

ဆစ$ဒန=အe;ခစiuက$ BNEF မH Leonard Quong က “ တကယ$လiu အစiu*ရက eက5'က$မ=*eသ>*ကiu လuပ$ငန$*တစ$ခuလu@*စ'

အတ>က$ အ. qရ'ယ$;ဖစ$eစမFeလ"'3ခ5 :ပ=*၊ အန'ဂIတ$က'လ ဆiu*က5iu*eတ>အတ>က$ပI အကuန$အက5ခ@eပ*ခA3မယ$ဆiuရင$ eတ'င$ မ=ဂI
ဝပ$န'ရ= တစ$ယ^နစ$ကiu BသeBတ*လ5 eဒEလ' ၉၄ ကuန$က5မH' ;ဖစ$:ပ=* ဒIဟ'လည$* eလအ'*၊ eနeရ'င$;ခည$ နAL ဓ'တ$eင>Yတiuထက$
ပiuမiu;မင$3မ'*လiမ$3မH' ;ဖစ$ပIတယ$ ” လiue;ပ'Bက'*ခA3ပIတယ$။

BသစeBတ*လအမ5iu*သ'*တကs သiuလ$ မH Frank Jotzo ကလည$* အဆiuပI အခ5က$အလက$မ5'*အတiuင$* eထ'က$ခ@eရ*သ'*ခA3ပI

တယ$။

မAလ$ဘuန$မ$*စ>မ$*အင$ အင$စတ=က5t3မH Dylan McConnell ကလည$* သန$Lစင$eသ' eက5'က$မ=*eသ>* ဓ'တ$အ'*eပ*Vu@

တည$eဆ'က$ထuတ$လuပ$ ;ခင$*ဟ' အeမရiကန$eဒEလ' ၆၂ ဘ=လ5@ ကuန$က5မH';ဖစ$:ပ=*၊ eက5'က$မ=*eသ>* ညစ$ညမ$*မFeလ"'3ခ5eရ*
အတ>က$ ၂၇ ရ'ခiuင$.Fန$* ကiu အသu@*;ပuရလiမ$3မယ$လiu eထ'က$;ပထ'*ပIတယ$။

က{န$eတ'$ လ>န$ခA3 တA3 ၃ .Hစ$ က eရ*ခA3eသ' solar generation အeBက'င$* ( ဗဟuသuတပI )


Solar generation ကiu အရမ$* သeဘ' က5လiu eလ3လ'တ'ပI၊

ဒIeပမA3 ;မန$မ' ;ပည$မH' Solar ခ5ည$ပA အ'*ကiu* လiu မရeBက'င$* ပI၊ eက5'က$မ=*eသ>* eရအ'* eတ> နAL အတ^ သ>'*ရမH'ပI ။

တiuင$*;ပည$ တiu*တက$လ' ရင$ အခuလiu မ=* ;ပတ$လiu မရeBက'င$*ပI။

Solar power energy system ( အပiuင%( ၁ ) 


================================

အန'ဂIတ$မH' ;ပည$3 :ဖiu* စ>မ$*အင$ ;ဖစ$တA3 solar energy system eတ> ကiu အမ5'*Nက=*eတ>YရမH'ပI ။ solar system မH' ၂ မ5iu*
eတ>YရပIတယ$။

1-Photovoltaics ( PV )

2- Concentrated solar power( CSP )

Photovoltaics ( PV ) ဆiuတ'ကeတ'3 eနeရ'င$;ခည$ ကeန solar cell ;ပ'*eတ> eပEတiuက$Viuက$က5 တA3eနeရ'င$ ;ခည$ eန
လ5ပ$စစ$ဓIတ$ ထ>က$:ပ=* ထ>က$လ'တA3 လ5ပ$စစ$ eတ>ကiu လiuအပ$သလiu controller ကeန ထiန$*ခ5uပ$:ပ=* တiuက$Viuက$သu@* နAL battery
cell eတ>ထA ကiu အ'*သ>င$* :ပ=* သu@*တ'ပI ။

Concentrated solar power( CSP ) ကeတ'3 eနeရ'င$ ;ခည$ အပ^eတ> ကiu စu:ပ=*eရ ကiuဆ^eအ'င$ လuပ$ ရလ'တA3 steam
eတ>နAL turbine eတ>eမ'င$*:ပ=* power generation ထuတ$ယ^တ'ပI။

Photovoltaics ( PV ) system 

Photovoltaics ( PV ) ကiueတ'3 က{န$eတ'$eတ'$eတ'$ မ5'*မ5'* installation လuပ$ ဖ^*ပIတယ$။ Remote area လiueခEတA3
Power generation eတ> နAL အလHမ$*eဝ*တA3 industrial site eတ>မH' solar cell eတ>တပ$ဆင$:ပ=* သu@*ရပIတယ$။ဘ'eတ>
ပIဝင$လAဆiueတ'3 solar cell , voltage controller , battery cells , inverter eတ> နAL တည$eဆ'က$ထ'*ပIတယ$။ 

Solar cell ကiueတ'3 Location အရ သတ$မHတ$တA3 ဒ=ကရ= အတiuင$*တပ$ထ'*:ပ=* လiuအပ$တA3 voltage ရeအ'င$ series ဆက$
eပ*ပIတယ$။ ဘယ$eလ'က$ angle တပ$ရမလA ဆiuတ' solar calculator 7iပIတယ$။ ဆiuတ' eန'က$ သတ$မHတ$တA3 power
ရeအ'င$ parallel ဆက$eပ*ရပIတယ$။ cell တခu ကeနထuတ$တ'က 0.5 VDC ပI။ 

Design ဆ>AတA3 အခI မH'eတ'3 အဓi ကကeတ'3 autonomy ဘယ$eလ'က$ ထ'*မH'လA က အeရ*Nက=*ပIတယ$။ တပတ$ ရက$
eလ'က$ထi eန မထ>က$ လA သu@*လiuခ@.iu င$eအ'င$ တ>က$ထ'*ရပIတယ$။ အAဒ= အတ>က$ က solar battery sizing နAL
တည$eဆ'က$မA3 eနရ' ရAQ eနeရ'င$;ခည$ ရ .iuင$ စ>မ$* အ'*ကiu အဓiကထ'*ပIတယ$။ solar batter cell eတ> ကiueတ'3 deep
cycle လiu eခEတA3 solar သu@*eတ> ကiuပA တပ$ရပIတယ$ ။ deep cycle lead acid battery eတ> ပA အသu@*မ5'*ပIတယ$။ eန
ဖက$ ၈န'ရ=eလ'က$ အ'*သ>င$* :ပ=*ရင$ က5န$တ' က ;ပန$သu@*eနတ'ပI။ 

 38

Charger controller ကeတ'3 solar cell eတ>ကeန ထ>က$လ'တA3 voltage eတ> ကiu setting လuပ$ထ'*တA3 အတiuင$*
Voltage ကiu constant ;ဖစ$eအ'င$ ထuတ$eပ*eနတ'ပI။ 

ဥပမ'

24 VDC system မH'ဆiuရင$ solar က အမ5'*အ'*;ဖင$3 30 VDC ထက$ မ5'* :ပ=* ထuတ$eပ*eနတ'ပI ။ အAဒIကiu 28 VDC
အတ>က$ ခ5iန$ထ'*ရင$ အဝင$ ဘယ$eလ'က$ 7i7i out put ကiu 28 VDC ကiu ထuတ$eပ*eနတ'ပI။ 

Inverter ကeတ'3 AC power သu@* ဖiuအတ>က$ DC ကeန sin wave AC ;ပန$ထuတ$eပ*တ'ပI။ 

Maintenance 

အဓiကအ'*;ဖင$3 solar cell မ5က$.H';ပင$eတ> ကiu ညစ$ပတ$တ'eတ> မ5'*:ပ=* သန$L 7င$*eရ* လuပ$eပ*ပIတယ$။ အဓiကကeတ'3
အeပE က eန ဆပ$;ပ' eရ နAL eဆ*တ'ပIပA ။ တတ$.iuင$ရင$eတ'3 glass cleaning နALeဆ*တ' ပiueက'င$*ပIတယ$ ။ 

eန'က$ solar cell connection eတ> ကiu tighten လuပ$ပIတယ$ ။ Cell တခu;ခင$* စ= ရAQ out put ကiuတiuင$*ပIတယ$ ။ မ
eက'င$*တ'eတ> eတ>Yရင$ လAပIတယ$ ။ 

eန'က$ controller out put ကiuတiuင$*:ပ=* maximum out put adjust ;ပန$လuပ$eပ*ပIတယ$။ 

Battery eတ> ကiuလA battery maintenance လuပ$eပ*ပIတယ$ ။

Frequency အ'*;ဖင$3eတ'3 6 monthly လuပ$ ပIတယ$။ 

အ'*နA ခ5က$eတ> ကeတ'3 eနeရ'င$ ရမH Power ထuတ$လiu ရတ'ပIပA ။ ဒIeBက'င$3မiu တ;ခ'* energy generation eတ> နAL
တ>Aဖက$ :ပ=* Hybrid system eတ>လuပ$ထ'*ရပIတယ$။

Solar power energy system ( အပiuင%( ၂ ) 


××××××××××××××××××××××××××××××××

2- Concentrated solar power( CSP ) 

***********************************************

eနeရ$င%5ခည% အပNမO ဓHတ%အ$(ထuတ%ယN5ခင$* 

eနeရ'င$ ;ခည$ အပ^eတ> ကiu စu:ပ=*eရ ကiuဆ^eအ'င$ လuပ$ ရလ'တA3 steam eတ>နAL turbine eတ>eမ'င$*:ပ=* power
generation ထuတ$ယ^တ'ပI။ eနeရ'င$ စuတA3 မHန$ခ5ပ$eတ> နAL eနeရ'င$ ကiu စu:ပ=* eရ ကiu ဆ^eစပIတယ$။ eနeရ'င$;ခည$ ဘက$
ကiu အAဒ= မHန$eတ> လiuက$လHည$3တA3 tracking system eတ> ကiu သu@*ရပIတယ$။

ကiuယ$တiuင$ eတ'3 မလuပ$ဖ^*ပIဖ^* ။ သ^နAL ဆင$ဆင$ steam turbine eတ>eတ'3 လuပ$ဖ^*ပIတယ$ ။ waste heat recovery
turbine သeဘ' နALဆင$ပIတယ$။ 

တကယ$3 solar plant Nက=*eတ> မH' ဒ=နည$* ကiu သu@*ပIတယ$။ သu@*တ'ပI။ solar ရAQ eနLပiuင$*မH' ပA ရတA3 အ'*နAခ5က$eBက'င$3 သv
ခ5ည$*ထက$ တ;ခ'* system eတ> နALeပIင$*ပ=* မH သ'ထuတ$လuပ$ပIတယ$။

Concentrated solar power( CSP ) မH' Power generation ထuတ$တA3 နည$*e;မ'က$မ5'*စ>' 7iပIတယ$ ။ အAဒ= ထA က Viu*
7င$*တA3 နည$*တခu အeBက'င$* သiသeလ'က$ eရ*;ပလiuက$ပIတယ$။ 

System တခuမH'ဆiuရင$ eရဆ^ဖiu ကiu solar နAL neutral gas ကiu eပIင$*သu@*:ပ=* steam turbine eတ> ကiu 24 hours run ပI
တယ$။ solar နAL ရသeလ'က$ boiler ထA ကeရ ကiu ဆ^ :ပ=* အကယ$ ရ5$ temperature/ pressure eတ> လiuခ5င$တA3 အတiuင$*
မ;ပည$3ခA3ရင$ gas ကeန ;ဖည$3eပ*ပIတယ$ ။ eနeရ'င$ မရတA3 အခI မH' neutral gas ကeန ပA boiler ကiu ဆ^eစ:ပ=* ဆက$
eမ'င$*eပ*ပIတယ$ ။ 

eရ ကiuဆ^eစတA3 အခI မH' လည$* တiuက$Viuက$ထက$ special oil တခ5iu ကiuသ' eနeရ'င$ .Au တiuက$Viuက$ ပ^eစ:ပ=* eန'က$ မH eရ ကiu
heat transfer လuပ$ ဆ^eစတA3 နည$* ကiu သu@*ပIတယ$။ 

အAဒ= system မH'ဘ'eတ> ပIမလAဆiuရင$ အပ^စuတA3 မHန$;ပ'*eတ> ။ solar tracking system eတ> ။ အပ^eတ> ကeန steam
ထuတ$eပ* မA3 steam generator eတ>။ substation eတ> ။ ;ပန$ အeအ*ခ@ မA3 condener unit eတ> ။ cooling tower
eတ> ။ အeထ'က$ အက^;ပuမA3 supplementary boiler unit eတ> ။ steam turbine eတ>။ Alternator eတ> ။ Pump
unit eတ> အစ7iသ;ဖင$3 ပIဝင$ပIတယ$ ။ unit တခuလu@* ကiu auto control system နAL ထiန$* ခ5uပ$ ရမH' ;ဖစ$ပIတယ$။
Generation and distribution အပiuင$* ကeတ'3 အရင$ အတiuင$*ပIပA ။ 

Solar + Neutral gas + Coal eတ> ကiu thermal heating generation အတ>က$ eလ'eလ' ဆယ$ hybrid အတ>A ည=
ည= လuပ$ထ'*ရင$eတ'3 က{န$eတ'$တiu လiueနတA3 လ5ပ$စစ$ဓIတ$ ဖ^လu@ .iuင$မယ$ထင$ပIတယ$။ ပတ$ဝန$*က5င$ အတ>က$လA အeက'င$*
ဆu@* မဟuတ$eတ'င$ အဆiu* ဆu@* eတ'3 မ;ဖစ$.iuင$ပIဖ^* ။ solar ကiueနL eမ'င$* :ပ=* transit မH' gas ကiu သu@* ညပiuင$* မH'
eက5'က$မ=*eသ>* သu@*မယ$eပI3 ။ eရအ'*eတ> မရခင$ အထieပI3။
 39



Solar power energy system ( အပiuင%( ၃) 

**************************************************

Hybrid solar Pumped hydro energy storage system

တခ5iQ .iuင$ င@eတ> မH' peak load နAL Low load အခ5iန$ကiu balance လuပ$တA3 hydro power ကiu အe;ခ;ပuထ'*တA3 system
;ဖစ$ပIတယ$။ 

Main function ကeတ'3 hydro power turbine motor ( Generation eရ' motor eရ' သu@*လiuရတA3 Generator )
ကiuတည$eဆ'က$ထ'*:ပ=* Load နAတA3 အခ5iန$ မH' ( ည နက$ အခ5iန$ ၁၂ န' ရ= eန'က$ပiuင$*) တ;ခ'* တeနရ' ကeနပiueနတA3
electrical power ကiu;ပန$သu@*:ပ=* အeပE eရ reservoir dam ထA ကiu eရ ;ပန$ သiueလH'င$တ'ပI ။ ညeန ၄ န'ရ= ကeန ည
၁၁ က peak load အခ5iန$မH' ;ပန$သu@*တ'ပI။ Pumped hydro energy storage system, ( PHES ) လiu သu@*ပIတယ$။



Hybrid solar Pumped hydro energy storage system

=========================================

Solar system eတ> performance eက'င$*လ'eတ'3 PV system ကiu သu@*:ပ=* power generation ထuတ$တယ$ ။ အAဒ=
အထAမH' eရအ'* ကထuတ$လiuက$တA3 eရeတ> ကiu Solar power သu@* pump eတ> နALeရ;ပန$တင$တယ$။ အAဒIကiu Hybrid solar
Pumped hydro energy storage system လiuသu@*က5တယ$။

အဓi က function က eနeရ'င$ ရတA3 အခ5iန$မH' upper reservoir က generation က ထuတ$လiuက$တA3 eရ ကiu eအ'က$
reservoir မH'စu:ပ=* eရ upper reservoir ထA ကiu solar pump eတ> သu@*:ပ=* energy storage အeန နAL ;ပန$စuထ'*ပI
တယ$။ ညeန ဖက$ မH' peak load အခ5iန$ မH' စuထ'*တA3 eရအ'* နAL generation ;ပန$လuပ$ပIတယ$။ eနeရ'င$ အ'* ကiu အမHန$
လiuအပ$တA3 ညeန peak မH' တဖက$လHည$3 နAL ;ပန$ သu@*ပIတယ$။ အAဒIကiu Hybrid solar pumped hydro power storage
system လiueခEပIတယ$။

;မန$မ' ;ပည$မH'လည$* e.> ရ'သ= reservoir eတ> eရ နည$*လ'ရင$ သu@*လiuရ.iuင$ပIတယ$။

Solar power energy system ( အပiuင%( ၄) 


=================================

molten salt storage system ( ဆ$(eပ#$%ရည% 5ဖင%1 အပNထiန%(5ခင%( )

Concentrated solar power( CSP ) eတ> မH' ၂၄ န'ရ= လည$နiuင$ဖiu အတ>က$ အပ^ ကiu စueဆ'င$* ဖiu နည$* လမ$*eတ> 7' က5
ပIတယ$ ။ အခueတ'3 molten salt storage system ကiu အသu@*;ပu:ပ=* ၂၄ န'ရ= ထuတ$.iuင$ ပIတယ$ ။

အဓiက function ကeတ'3 ဆ'*ရည$ ကiu အပ^eပ*:ပ=* insulated tank ထAမH' သiueလH'င$ထ'*တ'ပI။ eနeရ'င$ မရတA3 အခI
အAဒ= အပ^ကiu storage hot tank ထAကeန ထuတ$ယ^:ပ=* သu@*တ'ပI။

System မH'ဘ'eတ> ပIလAဆiueတ'3 solar collector eတ> ကiu ပတ$ပတ$လည$eဆ'က$ထ'*ပIတယ$။ eန'က$:ပ=* အလည$မH'
;မင$3မ'*တA3 heat tower Nက=*eဆ'က$ထ'*:ပ=* အA ဒ= ကiu အပ^eတ> နAL လHမ$*ထiu*ပIတယ$။ အA ဒ= အပ^eတ> ကiu အ;မင$3 မH'ထ'*တA3
heat tower ကတဆင$3 hot tank လiueခEတA3 insulation eတ> ပတ$ထ'*တA3 tank ထAမH' သiueလH'င$ထ'*ပIတယ$ ။ eန'က$
အAဒ=က တဆင$3 steam generator / heat exchanger ကiu သ>'*:ပ=* eရ ကiuဆ^eစပIတယ$ ။ eရပ^eတ> က 100 bars
eလ'က$ 7iပIတယ$။ eန'က$ eအ*လ'တA3 ဆ'*eရပ^eတ> က cold tank ထAeန'က$ အeပE heat tower ထA ;ပန$သ>'*ပIတယ$။ 

steam generator / heat exchanger ထ>က$လ'တA3 eရe.>*eင>Yeတ> နAL ထu@*စ@ အတiuင$* turbine ကiuလည$eစပIတယ$ ။
;ပန$လ'တA3 eရ e.>*eင>Yeတ> ကiu အeအ*ခ@;ပန$ သu@*ပIတယ$။ အAဒIeတ> ကeတ'3 Normal steam turbine eတ> အတiuင$*ပIပA။ 

hot tank ဆ'*eရ eတ> က အပ^ခ5iန$ ၅၅၀ ဒ=ဂရ=eလ'က$ 7iပIတယ$။ cold tankဆ'*eရeတ> က အပ^ခ5iန$ ၂၉၀ ည ဒ=ဂရ=
eလ'က$ 7iပIတယ$။ အAဒ= tank eတ> က Thermal battery eတ> လiu eခEပIတယ$။ molten ဆ'*eရ ကiu saltpeter လiu eခE
:ပ=* ၆၀ က ဆiuဒ=ယမ$ .iuက$ထရiတ$ နAL ၄၀ % က ပiuတက$ဆ=ယ@ .iuက$ထရiတ$ eပIင$*ထ'*တ'ကiu အဓiကသu@*ပIတယ$။ 

အခueန'က$ပiuင$* ၂၀၀၉ အလ>န$မH'eတ'3 solar generation မH' molten salt storage system နAL သu@*တ'မ5'*လ'ပI
တယ$။ ဘ'မH အeထ'က$ အက^မလiuပA ၂၄ န'ရ= ပတ$လu@* မန'*ပAeမ'င$* လiuရပIတယ$ ။ eန'က$ပiuင$*မH' အသu@*မ5'*လ'မH'ပI။ 

;မန$မ';ပည$မH' eဆ'က$မA3 solar က အAသလis u ystem ပA ;ဖစ$eစခ5င$ပIတယ$ ။ eန'က$ မH eဆ'က$eတ'3 eန'က$ဆu@*
Technology ရတ'eပI3။
 40



ဒIeပမA3 မသiန'*မလည$သ^eတ> က ဦ*eဆ'င$:ပ=* သ^မ5'*လ>င$3;ပစ$3မA3 ဟ'eတ> ကiu မစ^*စမ$* မeလ3လ'ပA eဆ'က$eတ'3 efficiency
မeက'င$*တ' eတ>နAL လ>င$3;ပစ$လiu@ လAမရ eမ'င$*ရင$လA cost ကတက$ ။ စuတ$လAစ^* စ'*လAV^* ။



မHန$ကန$တA3 management eတ> eပ*.iuင$တA3 သ^eတ> ပA ဦ*eဆ'င$ပIeစ ။

Kyaw Oo

E & I engineering

Solar system eတ>မH' energy storage device ကiu battery eတ>သu@*ရင$ ကuန$က5စရiတ$အရမ$*မ5'*ပIတယ$၊ သက$တမ$*လA
တiuပIတယ$၊ သက$တမ$*7ည$တ'Bကeတ'3လA3eစ5* Nက=*ပIတယ$၊ ၁၀.Hစ$သက$တမ$* solar system အတ>က$ solar panel +
controller + inverter သu@*ခueပIင$*တန$ဖiu*ထက$ battery တန$ဖiu*က သu@*ဆ eလ*ဆ eလ'က$ပiuပIတယ$၊ e;ပ'ခ5င$တ'က
solar system မH' battery eတ>သu@*တ' economy မ;ဖစ$ပIဘ^*။
အAဒIeBက'င$3ဆရ'eက5'$ဦ*e;ပ'သလiu battery မလiuတA3 molten salt storage system ကiu;မန$မ'.iuင$င@မH'အသu@*;ပuသင$3ပI
တယ$။ အiမ$သu@*အတ>က$eတ'3အဆင$မe;ပဘ^*eပI3...

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

EIA Releases New Generating Plant Capital Cost Data

The Energy information Administration models the supply and demand for energy and publishes the
results each year in its Annual Energy Outlook (AEO). In order to represent the electric generating
sector and to forecast which generating technologies are likely to be constructed in the future, the
agency needs estimates of the cost of current and future generating technologies. Periodically, it
updates this information based on the costs of the most recent plants built, the technologies and
their costs in the construction pipeline, and the anticipated technological advances in the generating
sector. The agency just released its assessment of electricity generating technology construction
 41

capital costs , finding the capital costs of coal-fired, nuclear, wind, hydropower, geothermal, and
municipal solid waste and landfill gas technologies to be higher than their previous estimates; the
capital costs of natural gas and biomass technologies to be about the same; and the capital costs of
solar technologies to be lower than the prior estimates. In particular, they found:

• Coal-fired plant capital costs are higher by 23 to 39 percent over prior estimates, with pulverized
coal (PC) 25 percent higher and integrated gasification and combined cycle (IGCC) 23 percent
higher. The 39 percent increase is for coal plants with carbon capture and sequestration (CCS)
technology. The higher cost estimates include the rising costs of capital intensive technologies in the
power sector, higher global commodity prices, and few construction firms with the ability to
complete complex engineering projects.

• Nuclear plant capital costs are higher by 37 percent and are based on the same factors as coal
plants.

• Natural-gas fired plant
capital costs are about the
same as previous estimates
for combined cycle (NGCC)
units and advanced
combustion turbines (CT).
Fuel cell capital costs are 22
percent higher.

• Geothermal plant capital
costs are 132 percent higher
and are highly site-specific.

• Municipal solid waste
(MSW) and landfill gas plant
capital costs are 210 percent
higher.

• Conventional hydropower
capital cost is 53 percent
higher.

• Onshore wind capital cost is
21 percent higher and is based
on a new plant with all owners costs included; offshore wind capital cost is 49 percent higher and
the methodology recognizes the differences of constructing offshore wind units in the United States
versus Europe with its unique infrastructure.

• Biomass plant capital cost is about the same as the previous estimate.

• Solar photovoltaic technology capital cost is 25 percent lower than the previous estimate and solar
thermal capital cost is 10 percent lower. The decrease in the cost of solar photovoltaics is due to
falling component costs and larger scale facilities.

The costs are overnight capital costs, which represent the cost of constructing the plant “overnight”,
and as such do not include financing costs. The impact of these new cost assumptions in terms of
future generating capacity and levelized generating costs will be realized when EIA publishes its
latest forecasts in the Annual Energy Outlook (AEO) 2011.



Source: EIA, http://www.eia.gov/oiaf/beck_plantcosts/pdf/updatedplantcosts.pdf

…………………………………………………………………………………………………………

 42

Estmates of Power Capital And Operating Costs!

 43

[i]Energy Information

Renewable energy (အထ^*သ;ဖင$3ဆiuလ' Energy ရAQ Average Conversion Efficiency) က ၂၂ ရ'.Fန$*ပA7iတယ$။

အ;မင$3ဆu@* အeက'င$*ဆu@*eက'င$ကမH ၃၃.၇ ရ'.Fန$*ပA7iတယ$။

ဆiuလ$ energy ရ9Bမeက$င%(တ91အခ#က%eတ*လ9ထည%1e5ပ$ဦ(eလ။

၁- eနရ'အက5ယ$Nက=*လiuမယ$
၂- တည$eဆ'က$တA3ကuန$က5စ'*ရiတ$ CAPEX Nက=*မယ$
၃- စ>မ$*အင$ e;ပ'င$*လA.iuင$စ>မi* ပ"မi*မ" က ၂၂ ရ'ခiuင$.Fန$*ပA7iတယ$။
၄- လ"ပ$စစ$အထ>က$.Fန$*က eနLတeနLရAQ ရ'သ=ဥတuအeပEမH'မ^တည$တယ$။ ပu@မHန$ကiန$*eသ မထ>က$ဘ^*။
၅- eနeရ'င$;ခည$စ>မi*အင$ကiu သiueလH'င$ဖiu ဘက$ထရ=စနစ$အတ>က$ ကuန$က5စ'*ရiတ$အမ5'*Nက=*လiuအပ$တယ$။
၆- ဖန$လu@အiမ$ အ'နiသင$ကiu;ဖစ$eပEeစeသ' ဓIတ$eင>Yအမ5'*အ;ပ'*ကiu ထuတ$လPတ$eပ*.iuင$သ;ဖင$3eလထuညစ$ညမ$*မFကeန
လu@*လu@*လ5'*လ5'*ကင$*လ>တ$eနတ'eတ'3မဟuတ$ဘ^*။
၇- ဆiuလ'ဆAလ$eတ>ထAမH'ပIတA3 ပစxည$*မ5'*သည$ eနeရ'င$;ခည$အပ^နAL eရ7ည$ထieတ>Yရ'မH အခ5iန$Bက'လ'eသ'အခI သဘ'ဝ
ပတ$ဝန$*က5င$ကiu ထiခiuက$eစ.iuင$eသ' အဆiပ$ဓIတ$eင>Yမ5'*ကiu ထuတ$လPတ$eစ.iuင$eသ' eဘ*အ. qရ'ယ$ကiuလA သတiထ'*ရပIမည$။

၈- အရင$*eBကက'လနAL ရင$*.H=*;မuတ$.H@မF ပမ'ဏ eတ>ကiu အ;ခ'*နည$*လမ$*နAL ထuတ$လuပ$မFeတ>အတ>က$လည$* ထည$3သ>င$*

စo$*စ'*ရပIမယ$။ ဆiuလ'နည$*ပည'ဟ' ကမ႓ာeပIမH' အeက'င$*ဆu@*နည$*ပည'တစ$ခu;ဖစ$တယ$ဆiuတ' ;ငင$*လiuမရ.iuင$eပမယ$3
;မန$မ';ပည$လiu အစစအရ'ရ' ဆင$*ရAမ>Aeတ စuတ$;ပတ$eနတA3.iuင$င@မH' က5င$3သu@*ဖiuအeက'င$*ဆu@* အသင$3eတ'$ဆu@*;ဖစ$မ;ဖစ$ဆiuတ'
ကiueတ'3 ခ5iန$ဆ စo$*စ'*ရမH'ပI။ အeက'င$*ဆu@*ကeတ'3 Per Unit Production CAPEX ကiu ထuတ$လuပ$.iuင$တA3 နည$*လမ$*
အလiuက$ ထည$3သ>င$*စo$*စ'*ရမH'ပI။ ကiuယ$3ရAQအe;ခအeနဟ' ပiuက$ဆ@မ7iပA ငI*Bကင$*eခIင$*တက$ကiuင$eနတ'လ'*ဆiuတ'လA
ထည$3သ>င$*စo$*စ'*ဖiu လiuပIမယ$။

ပည'mင$တiuင$*ကeတ'3 သvရAQ က{မ$*က5င$တA3 ပည'လiuင$*က$ု ကiuယ$သန$ရ'သန$ရ' eဇ'င$*eပ*:ပ=* အသ'ရeအ'င$eဆ>*e.>*BကမH'

ပI။ ဒIeပမယ$3 တကယ$3 ဆu@*;ဖတ$ခ5က$ကiuခ5ရမယ$3သ^eတ>ဟ' ဘယ$နည$*လမ$*ဟ' ကiuယ$3.iuင$င@အတ>က$အeက'င$*ဆu@*;ဖစ$မလAဆiu
တ'ကiueတ'3 မHန$ကန$စ>' စo$*စ'*သu@*သပ$.iuင$ပIeစလiuသ'။

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
 44

ဖeယ$င%(တiuင%မ'(5ဖင%1 ဖ*>RSဖiu(တiu(တက%eသ$ Tiuင%င>ဆ'သ.iu ..




.iu င$င@ တ စ$ခu ရAQ ဖ>@Y : ဖiu*တiu* တက$မF က iu တiu င $* တ'တA3 အ ခI
အလuပ$အကiuင$အခ>င$3အလမ$*၊ ဆင$*ရAမ>AeတမFeလ5'3ခ5.iuင$;ခင$*၊
ပည'eရ*၊ က5န$*မ'eရ* စတA3အRPန$*ကiန$*eတ>နAL အကA;ဖတ$
eလ37iပIတယ$။ အA3ဒ=အRPန$*ကi န$*eတ> တက$လ'ဖiu ;မန$မ'.iuင$င@
မH' အeရ*တNက=* အလiuအပ$eနဆu@*အရ'တစ$ခuက ဘ'လA။ 

လ^တစ$eယ'က$ရပ$တည$နiuင$ဖiuအတ>က$ eက5'Viu*က eတ'င$3ခ@
eပ*ထ'*သလiu၊ .iuင$င@တစ$.iuင$င@ ဖ>@Y:ဖiu*တiu*တက$မFအတ>က$ အဓiက
eတ'င$3ခ@eပ*မယ$3 eက5'Viu*ဟ' လ"ပ$စစ$စ>မ$*အ'*လiu e;ပ'.iuင$ပI
တယ$။ လ"ပ$စစ$ဓIတ$အ'* လu@eလ'က$စ>' ရ7iလ'တ'နALအမ" တiuင$*;ပည$ဖ>@Y:ဖiu*မF အRPန$*ကiန$*eတ>ဟ' က{Aက^*eရပI တ:ပiuင$တည$*
တiu*တက$လ'မH'ပI။

လက%@iအeနအထ$(

********************

;မန$မ'3လ"ပ$စစ$က„ရAQ လက$7iက'လ;ပသန'eတ>ကiu အBကမ$*ဖ5င$*သu@*သပ$ရရင$ ပထမဆu@*;ပသန'က ထuတ$လuပ$မFရAQ ၇၀%
ဝန$*က5င$ဟ' eရအ'*eပEမH' မH=ခiuရပIတယ$ ။ eရအ'*လ"ပ$စစ$eပE မH=ခiuရတ'မ5'*တA3အတ>က$ e.>ရ'သ=က'လမH eရအ'*
အလu@အeလ'က$မ7iတA3အတ>က$ လ"ပ$စစ$ဓIတ$အ'* ;ပတ$eတ'က$မFကiu;ဖစ$eစ:ပ=* ၂၀၁၃ခu.Hစ$ရAQ မHတ$တမ$*အရ ထuတ$လuပ$.iuင$မFရAQ
၂၅ရ'ခiuင$.Fန$*(၅၀၀မဂ…Iဝပ$) ခန$L ;ပတ$eတ'က$ခA3တယ$လiu သiရပIတယ$။

ဒuတiယ;ပသန'ကeတ'3 လက$7iဓIတ$အ'*စနစ$မH' အသu@*;ပueနတA3 အစiတ$အပiuင$*ပစxည$*eတ>ဟ' အeတ'$eလ* အiuမင$*

eဟ'င$*.>မ$*eနတ'ပI။ ၂၀၁၂ခu.Hစ$မH' တပ$ဆင$အ'*(Installed capacity) ၃၉၀၀မဂ…Iဝပ$7ieပမယ$3 ဓIတ$အ'*စနစ$မH'7iတA3 အiu*
မင$*eဟ'င$*.>မ$*eန:ပ=;ဖစ$တA3 အစiတ$အပiuင$*မ5'* ၊ အပ^စ>မ$*အင$သu@*ဓIတ$အ'*စနစ$(Thermal Power Grneration)အတ>က$
eလ'င$စ';ပတ$eတ'က$မF .Hင$3 eရအ'*စနစ$အတ>က$ e.>ရ'သ=eရရ7iမFeပEမ^တည$:ပ=* အမHန$တကယ$ထuတ$လuပ$.iuင$တA3 လ"ပ$စစ$
ပမ'ဏဟ' (၃၃-၄၇)ရ'ခiuင$.Fန$*သ'7iတယ$လiu ဆiuပIတယ$။

တတiယ;ပသန'အeနနAL Power Transmission(ဓIတ$အ'*eပ*ပiu;ခင$*) နAL Distribution (;ဖန$L;ဖt*;ခင$*) အပiuင$*eတ>မH' ဆu@*m@*
မF(Lossess) ဟ' ၂၀၁၂က'လမH' ၂၅%ခန$L( Transmisionn 7% and Distribution 18%) ခန$L7iခA3ပIတယ$။

အiမ$န=*ခ5င$*ထiuင$*၊ဗ=ယက$နမ$တiuနAL .iFင$*ယHo$Bကည$3မယ$ဆiuရင$ အeတ'$မ5'*တA3 ပမ'ဏလiu ဆiuရပIမယ$။ ၂၀၁၅ ခu.Hစ$က'လမH' ဆu@*

7@ုးမFပမ'ဏကiu ၂၁% အထi eလ5'3ခ5.iuင$ခA3eပမယ$3၊ ဆu@*7@ုးမFပမ'ဏ မ5'*;ပ'*eနဆA;ဖစ$ပIတယ$။

ဓHတ%အ$(5ပတ%eတ$က%မUအတ*က%အe5ဖ

*************************************

အထက$ပI;ပသန'ရပ$eတ>အရ ရ'သ=ဥတueပE မမH=ခiuတA3 အပ^စ>မ$*အင$သu@*လ"ပ$စစ$(Termal Power) eတ>ဟ' ဓIတ$အ'*;ပန$
eတ'က$မF(shortage) ကiu eလ5'3က5eစဖiu အeက'င$*ဆu@*အe;ဖတစ$ခu;ဖစ$eန မH'ပI။ eန'က$တစ$ခuအeနနAL ဓIတ$အ'*ဆu@*m@*
မF(Power lossess )eတ>ကiueလ5'3ခ5.iuင$ဖiuအတ>က$ သတ$မHတ$အရည$အ eသ>*မ7i eတ'3တA3 အစiတ$အပiuင$*eတ> အသစ$တပ$ဆင$
;ခင$*၊ eက'င$*မ>န$တA3က'က>ယ$eရ*စနစ$( Protection system) ထ'*7i;ခင$*စတA3 အe;ခခ@လiuအပ$ခ5က$eတ> ကiu လuပ$eဆ'င$Bကရ
မH';ဖစ$ပIတယ$။အဆiuပI;ပသန'eတ>ဟ' လက$7iက'လ;ပသန'မ5'*သ';ဖစ$:ပ=* ;မန$မ'3လ"ပ$စစ$က„အeနနAL ထပ$မ@စo$*စ'*စရ'
eတ> 7ieန ;ပန$ပIeသ*တယ$။ လက$7iလ"ပ$စစ$တပ$ဆင$ထ'*.iuင$မFပမ'ဏ(Electrification)ဟ' .iuင$င@ရAQ ၃၀ရ'ခiuင$.Fန$*ခန$Lသ'
တပ$ဆင$သ>ယ$တန$*eပ*.iuင$ပIeသ*တယ$။ က5န$7ieနeသ*တA3 ၇၀%အတ>က$ တစ$ဆင$3:ပ=* တစ$ဆင$3 လ"ပ$စစ$သu@*စ>A.iuင$မFပမ'ဏ
တiu*တက$လ'eအ'င$ လuပ$eဆ'င$ရန$7iသလiu ၊ ;ပည$ပရင$*.H=*;မpပ$.H@မF လuပ$ငန$*eတ>eBက'င$3 အeရ*eပEလiuအပ$လ'မယ$3 မ5'*;ပ'*တA3
စက$မFဇu@eတ>အတ>က$ ဝန$အ'*(Industrial Load) ၊ ပu@မHန$တiu*တက$လ'.iuင$တA3 အiမ$သu@*ဝန$အ'*(Residential load) အပIအဝင$
လ"ပ$စစ$တiu*ခ5AQတပ$ဆင$;ခင$*eBက'င$3 လiuအပ$လ'မယ$3 ဝန$အ'*eတ>ကiuပI စo$*စ'*လ'ရမH';ဖစ$တA3အတ>က$ လ"ပ$စစ$ဓIတ$အ'*eတ>
မ5'*စ>'ထuတ$လuပ$ဖiu လiuအပ$eနပIတယ$။

ဓIတ$အ'*ထuတ$လuပ$;ခင$*( Generation) ကiuစo$*စ'*တA3အခIမH' ;ဖစ$.iuင$e;ခမ5'*စ>'ကiu ထည$3သ>င$*စo$*စ'*:ပ=* eရ7ည$အတ>က$

ဘယ$အရင$*အ;မစ$eတ>က ဘယ$eလ'က$ရ'ခiuင$.Fန$*ထuတ$မယ$ဆiuတA3 Generation Mix ကiu eရ*ဆ>ABကရပIတယ$။ လက$7i.iuင$င@ရAQ
အeနအထ'*နAL ;ဖစ$.iuင$e;ခအ7iဆu@*ကiu ကuန$က5စရiတ$နALအက5iu*အ;မတ$.iFင$*ယHo$eလ3 လ'မF ( Cost-Benefit Analysis) အရ
 45

သu@*သပ$:ပ=* စတင$အeက'င$အထည$eဖ'$BကရပIတယ$။ အA3ဒ=လiuအeက'င$အထည$eဖ'$BကတA3အခI meထ'င$3တစ$ခuတည$*ကeန

Bကည$3လiuမရပIဘ^*။ သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$အ;မင$သ'မက လက$eတ>YမH' တကယ$3;ဖစ$.iuင$e;ခeတ> ကiuလည$* ထည$3စo$*စ'*ဖiuလiuပI
တယ$။

လ"ပ$စ စ$စ> မ$* အ'*စ= မ@ ကi န$* eတ> အ'*လu@* ကiu သဘ'ဝပတ$ဝ န$* က5င$အ ;မင$တ စ$ခu တ ည$* နAL B ကည$3ရ င$ ဘယ$စ= မ @ က i န $* မH
အeက'င$အထည$eဖ'$ဖiu မသင$3တ'eတ>YရပIမယ$။ မထiခiuက$ပIဘ^*ဆiuတA3 eနစ>မ$*အင$၊eလစ>မ$*အင$စတ'eတ>မH'eတ'င$ အနည$*နAL
အမ5'* ထiခiuက$မF 7iပIတယ$။ အA3ဒ=လiuဆiueတ'3 စ'eရ*သ^တiu အeမH'င$ထAမH'ပA eနBကeတ'3မH'လ'*။ eသခ5'တ'ကeတ'3
ဖeယ'င$*တiuင$eလ*ထ>န$*:ပ=* စက$Vu@Nက=*eတ> မလည$ပတ$.iuင$ဘ^*၊ လ^eနမFဘဝeတ> မ;မpင$3တင$.iuင$ဘ^*ဆiuတ'ပIပA။

သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ကiueက' စo$*စ'*ဖiuမလiuဘ^*လ'*လiu eမ*ရင$ အင$မတန$လiuပIတယ$၊ အeရ*တNက=* ထည$3စo$*စ'*ရမယ$3
အခ5က$တစ$ခuပIပA။ သiueသ'$ စ'eရ*သ^တiuအeနနAL zeထ'င$3မ5iu*စu@ကeန စo$*စ'*BကဖiuလiuပIတယ$။

ကာဗြန္ဆိုသည္မွာ

*************

eန'က$တစ$ခuက စ'eရ*သ^အeနနAL eထ'က$;ပစရ'7iပIတယ$။ စ'eရ*သ^တiuငယ$စo$က လ"ပ$စစ$မ=*မရခA3eတ'3 အiမ$မH' ထင$မ=*နAL
ခ5က$;ပuတ$ရ၊ မ=*eသ>*နAL ခ5က$;ပတ$ရပIတယ$။ အiမ$ရAQ မ=*ဖiuခန$*မH'ဆiu eနရ'အ.H@Y မiFင$*eတ>စ>AပIတယ$။ အA3ဒIeတ>ကeက' က'ဗ>န$eတ>
မဟuတ$ဘ^*လ'*။ ယeနL လက$7i မ=*မရ7ieသ*တA3 ၇၀%eသ' ;ပည$သ^eတ> ဘယ$လiuခ5က$;ပuတ$စ'*eသ'က$eနထiuင$BကပIလA။
မ=*eသ>*သu@*မယ$၊ ထင$*သu@*မယ$ ဆiuရင$ eသခ5'တ'က သစ$eတ'eတ>အထiuက$အeလ'က$ ;ပuန$*တ=*eန;ခင$*၊ ကiuယ$3အiမ$မH' က'ဗ>န$
eတ>ထuတ$eန;ခင$*;ဖစ$တယ$ဆiuတ'ကiu eလ3လ'ဆန$*စစ$Bကဖiu လiuပIတယ$။ အeသ*ဆu@*ကiစxတစ$ခuကiu eထ'က$;ပ;ခင$*သ';ဖစ$ပI
တယ$။ ၃၀ရ'ခiuင$.Fန$*eတ'င$ မ=*eက'င$*eက'င$*မရeသ*တA3 .iuင$င@အeနနAL ၁၀၀ % ရ:ပ=*သ'* .iuင$င@eတ>နAL ယHo$:ပ=* စo$*စ'*လiuမရပI
ဘ^*။ တည$eဆ'က$မယ$3 ဓIတ$အ'*eပ*စက$Vu@eတ>အတ>က$ သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ စ@.Fန$*နA(L Enviromental Impact
Assessment) နAL ကiuက$ည=eအ'င$သ' ဂVu;ပuဖiuလiuပIတယ$။ ဂ5ပန$.iuင$င@လiu ခ5မ$*သ'တA3.iuင$င@မH' eက5'က$မ=*eသ>*ဓIတ$အ'* eပ*
စက$Vu@ ၅၆ 7i:ပ=* စuစueပIင$* ပမ'ဏရAQ ၂၆% အထi7iပIတယ$။ ပမ'ဏအ'*;ဖင$3 ၄၁၈၀၀ မဂ…Iဝပ$7iပIတယ$။ ၂၀၁၆ အခ5က$အလက$
မ5'*အရ အeမရiကန$;ပည$eထ'င$စuမH'လည$* eက5'က$မ=*eသ>*ဓIတ$အ'*eပ*စက$Vu@ ၄၉၁ ခu7iပIတယ$။ တပ$ဆင$အင$အ'*အeနနAL
၂၉၉၁၀၀ မဂ…Iဝပ$7i:ပ=* စuစueပIင$*တပ$ဆင$အင$အ'*ရAQ ၂၇.၉၉% 7iပIတယ$။ တပ$ဆင$အင$အ'* ၂၇.၉၉% ခန$Lသ';ဖစ$eသ'$လည$*
ထuတ$လuပ$ရ7i.iuင$မFအRPန$*ကiန$*(Capacity Factor) ;မင$3တA3အတ>က$ စuစueပIင$*အသu@*;ပuတA3 လ"ပ$စစ$စ>မ$*အင$ပမ'ဏရAQ ၃၈.၁၄%
ကiu eက5'က$မ=*eသ>*မH ရတ';ဖစ$ပIတယ$။ စ'eရ*သ^တiu.iuင$င@အတ> က$လiuအပ$ခ5က$ဟ' ဖ>@Y:ဖiu*:ပ=*.iuင$င@Nက=*eတ> ရAQ အစiတ$အပiuင$*
အeသ*eလ*သ';ဖစ$ပIတယ$။

eန'က$တစ$ခuက လ"ပ$စစ$ဓIတ$အ'*ထuတ$လuပ$တA3အခIမH' တပ$ဆင$ထ'*တA3 ပမ'ဏအတiuင$* ၁၀၀% မရBကပIဘ^*။ တပ$ဆင$ဓIတ$

အ'*နAL အမHန$တကယ$ထuတ$လuပ$.iuင$တA3 ဓIတ$အ'*ရAQ အခ5iu*ကiu Capacity Factor လiu eခEပIတယ$။ ဥပမ'- တစ$မဂ…Iဝပ$(1 MW)
တပ$ဆင$ထ'*ရင$ ၁၀၀% ရခA3မယ$ဆiuရင$ တစ$.Hစ$အတ>က($ ၈၇၆၀ န'ရ=အတ>က$) ၈၇၆၀ MWh ရ7iပIမယ$။ ဒIeပမယ$3 ဘယ$
စ>မ$*အင$မH ၁၀၀% မရပIဘ^*။ အeမရiကစ>မ$*အင$အဖ>AY US(EIA) အဖ>AYက ထuတ$;ပန$ထ'*တA3 ပ5မ$*မ" Capacity Factor eတ>က
Nuclear-90.3% ၊ Coal-63.8% ၊ Natural Gas-42.5 ၊ Hydroelectric-39.8% ၊ Renewables-33.9% စသည$;ဖင$3
;ဖစ$ပIတယ$။ အဆiuပI Capacity Factor eတ>ဟ'အeမရiကန$မH'7iတA3 အeနအထ'*အရ;ဖစ$:ပ=* တပ$ဆင$ပစxည$*မ5'*၊ ရ'သ=ဥတu
စသည$;ဖင$3 အရည$အeသ>*အလiuက$က>A;ပ'*.iuင$ပIတယ$။ တစ$.Hစ$ပတ$လu@*အတ>က$ ထuတ$လuပ$eပ*.iuင$မFeပE မ^တည$ပIတယ$။
EfficiencyနALမတ^ပI။အe;ခခ@ဝန$အ'*အတ>က$ Capacity Factor eက'င$*တA3 စ>မ$*အင$အရင$*အ;မစ$ကiu ဦ*စ'*eပ*eရ>*BကပI
တယ$။

eရ@ည%စ'မ>ကiန%(

****************

eနစ>မ$*အင$သu@*၊eလစ>မ$*အင$သu@*eတ>ကiueက' မလuပ$သင$3ဘ^*လ'*ဆiuရင$ လuပ$သင$3ပIတယ$။ သiueသ'$ လ"ပ$စစ$ဓIတ$အ'*စနစ$ကiu
စo$*စ'*တA3အခIမH' အe;ခခ@လiuအပ$ခ5က$ဝန$အ'*(Base Load) ကiu အ:မAeပ*.iuင$မယ$3 စနစ$တစ$ခuကiu စo$*စ'*BကရပIမယ$။

.^ကလ=*ယ'*၊eက5'က$မ=*eသ>*၊သဘ'ဝဓIတ$eင>Y၊eရအ'* လ"ပ$စစ$စတ'eတ>ကiu အသu@*;ပueလ37iပIတယ$။ eနeရ'င$;ခည$နALမရဘ^*

လ'*ဆiuရင$ eနeရ'င$မရတA3 ညက'လeတ>အတ>က$ သiueလH'င$မFစနစ$(Storage system) ဟ' စiန$eခEမFတစ$ခu;ဖစ$eနပIတယ$။
eလစ>မ$*အင$အeနနALလည$* လiuအပ$တA3eလတiuက$.Fန$*အတiuင$* အခ5iန$;ပည$3 ရ7ieနဖiuခက$တA3အ;ပင$ လက$7i.iuင$င@အeနအထ'*အရ
နည$*ပည'အ'*နည$*ပIတယ$။
 46

စ'eရ*သ^တiu.iuင$င@မH' အe;ခခ@ဝန$အ'*ကiu eပ*ဖiuအတ>က$ eရအ'*လ"ပ$စစ$ကiu သu@*ပIတယ$။ သiueသ'$ eရအ'*လ"ပ$စစ$ရAQ သeဘ'

အတiuင$* e.>ရ'သ=မH' eရမလu@eလ'က$တA3အတ>က$ ဝန$အ'*မ.iuင$;ဖစ$ရပIတယ$။ လက$7iအeနအထ'*အရ သu@*သပ$Bကည$3ရမယ$ဆiu
ရင$ eရအ'*နAL အပ^စ>မ$*အင$သu@*လ"ပ$စစ$(Thermal Power Plants) eတ>ကiu တ>Aသu@*ဖiu အe;ဖ7iလ'ပIတယ$။ 

eရ7ည$စ=မ@ကiန$*အeနနAL ဘယ$စ>မ$*အင$အရင$*အ;မစ$eတ>ကiu မ"သu@*မယ$ဆiuတA3 Generation mix ကiu စo$*စ'*တA3အခI .^ကလ=*
ယ'*၊ eရအ'*၊ဓIတ$eင>Y၊ eနeရ'င$;ခည$၊eလအ'*၊eက5'က$မ=*eသ>*၊စ>န$Lပစ$ပစxည$*၊ စတ'eတ>အကuန$လu@*ကiu ;ဖစ$.iuင$e;ခeပE
မ^တည$:ပ=* eရ*ဆ>Aအeက'င$အထည$eဖ'$BကရပIတယ$။ ပည'7င$eတ> ပ^*eပIင$*:ပ=* အရင$*အ;မစ$မ5iu*စu@ကeန လ"ပ$စစ$ဓIတ$
အ'*ထuတ$လuပ$ဖiu eဆ'င$ရ>က$BကရပIလiမ$3မယ$။

eသခ#$eလDလ$သuM(သပ%မRမလuပ%ဘN “ No Dam, No Coal “ ဆiu1ပ'( ဆည%eတ*မeဆ$က%ရ၊ eက#$က%မ'(eသ*(မသuM(ရ ဆiu1ပ'(

မ#က%မiပiတ%ဆန%.က#င%eနရင%Fဖင%D eက#$က%eခတ%မJ$ပN eန>ကရပ6လiမ%Dမယ%။

eစ#(က*က%စနစ%

***************

;မန$မ'3လ"ပ$စစ$က„အတ>က$ လuပ$eဆ'င$စရ'eတ>မ5'*စ>'7ieနပIတယ$။
အထက$eဖ'$;ပခA3တ'eတ>ဟ' ဓIတ$အ'*ထuတ$လuပ$;ခင$* ;ပသန'eလ*eတ>ပA7i
ပIeသ*တယ$။ ဓIတ$အ'*ထuတ$လu ပ$:ပ=*တA3အခI ပiueဆ'င$;ခင$*၊ ;ဖန$L;ဖt*;ခင$*
eတ>ကiu လuပ$eဆ'င$Bကရဦ*မH'ပI။ ကuန$က5စရiတ$Nက=*တA3အတ>က$ .iuင$င@eတ'$
ဘ„တစ$ခuတည$*နAL အeက'င$အထည$eဖ'$ဖiu အဆင$မe;ပသလiu ဘ„'မ7i
ဘ^*ဆiu:ပ=* အeBက'င$*;ပeန လiuလည$* မရပIဘ^*။ .iuင$င@တက'နည$*တ^eစ5*
က>က$စနစ$တစ$ခuကiu တည$eထ'င$.iuင$:ပ=* ပuဂ…လiကပiuင$ ဓIတ$အ'*eပ*လuပ$ငန$*
eတ> eအ'င$;မင$လ'မHသ' အဆင$e;ပပIလiမ$3မယ$။ လက$7iက'လအeန နAL
ပuဂ…လiကဓIတ$အ'*eပ* လuပ$ငန$*က„eတ> ပiuမiuတ>င$က5ယ$လ'ဖiu နည$*ဥပeဒ
မ5'*နAL လမ$*ဖ>င$3eပ*ဖiuလiu:ပ=* အစiu*ရနAL ကuပ•ဏ=မ5'* အBက'* eစ5*က>က$
စနစ$( Bilateral market) ကiu စတင$က5င$3သu@*:ပ=* ;မင$3တက$သ>'*မယ$3
လ"ပ$စစ$သu@*စ>Aခကiu အစiu*ရမHက5ခ@:ပ=* ;ပည$သ^ထ@က တဆင$3:ပ=*တဆင$3 တiu*;မpင$3
eက'က$ခ@.iuင$ပIတယ$။ အမ5'*ပiuင$ဓIတ$အ'*eပ*လuပ$ငန$*eတ> တ>င$က5ယ$လ'
တA3အခI ထiuက$တန$တA3အဖiu*အခကiueပ*ဖiu လiuသလiu ထiuက$တန$တA3ဝန$eဆ'င$မF
ကiu ရ7iလ'.iuင$မH'ပI။ eစ5*က>က$အ;မင$ရ;ဖစ$eစ၊ ပည'7င$မ5'*အ;မင$ရ;ဖစ$eစ
လ"ပ$စစ$သu@*စ>AခအeနနAL မ;ဖစ$မeနတက$သင$3တA3 အeနအထ'*7iပIတယ$။
အဆiuပIအeနအထ'*ကiu ;ပည$သ^eတ> ပiuမiuသi;မင$န'*လည$လ'eစဖiu ပည'eပ*
eဟ'e;ပ'ပ>Aeတ> ၊ သတင$*စ'7င$*လင$*ပ>Aeတ> eသခ5'လuပ$သင$3ပIတယ$။

နiဂu@*ခ5uပ$ဆiuရeသ' တ'ဝန$7iသ^eတ>အeနနAL eက'င$*က5iu၊ဆiu*က5iu*း၊eစ5*.Fန$*၊

;ဖစ$.iuင$e;ခ စတA3 အခ5က$eတ>eပEမ^တည$:ပ=* လuပ$သင$3လuပ$ထiuက$တ'ကiu ;ပည$သ^eတ>န'*လည$eအ'င$ ခ5;ပ:ပ=* ;ပတ$;ပတ$သ'*သ'*
လuပ$ဖiuလiuလ'ပI:ပ=။ ;ပည$သ^eတ>အeနနALလည$* သက$ဆiuင$ရ' ပည'7င$eတ> ခ5;ပတ'ကiu လက$ခ@ဖiuလiuပIတယ$။ မည$သiuပင$ ဆiueစ
က'မ^ ဖeယ'င$* တiuင$ထ>န$*:ပ=* eခတ$မH=.iuင$င@eတ'$Nက=* တည$eဆ'က$လiu မရဘ^*ဆiuတA3အeBက'င$* eစတန'ထ'* eရ*သ'*တင$;ပ
လiuက$ရပIတယ$။

eမတq ';ဖင$3.....

အuန$*ဇင$လင$* BE(EP),ME(EP)(MTU)ယME(EP)(Thailand)ယPh.D Candidate(EP)(Japan)

ကထiက ၊ လ"ပ$စစ$စ>မ$*အ'*အင$ဂ5င$န=ယ'ဌ'န ၊ရန$ကuန$နည$*ပည'တကs သiuလ$။

မHတ$ခ5က$။ ။ နည$*ပည'တကs သiu လ$တစ$ခuဧ။် .Hစ$ပတ$လည$မဂ…ဇင$*တ>င$ eရ*သ'*ခA3eသ' eဆ'င$*ပI*အ'* အe;ခ;ပu ;ပန$လည$
တင$;ပ;ခင$*;ဖစ$ပIသည$။ ;မန$မ'3လ"ပ$စစ$က„မH ကiန$*ဂဏန$*မ5'* အနည$*ငယ$ လ>A.iuင$ပIသည$။

;မန$မ'.iuင$င@ :မiuNက=* ၆ :မiuရAQ eလထu အe;ခeနက eလထuညစ$ညမ$*မFမH' န@မယ$Nက=*တA3 တVuတ$.iuင$င@ eဘဂ5င$*:မiuထက$ ဆယ$ဆ
ပiuမ5'*eနခ5iန$မH'ပA eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓIတ$အ'*eပ* စက$Vu@eတ> ထပ$တည$ဖiu စ=စo$eနတ'မiu ဒ=တပတ$eတ'3 ဒ=စက$Vu@eတ>ရAQ
အ. qရ'ယ$eတ> အeBက'င$* e;ပ';ပeပ*မH'ပI။

………………………………………………………………………………………………………………………………
 47

eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu>ရ9B အT Wရ$ယ% အပiuင%( (၁)

0:00:00 /0:07:13 တိုက်႐ိုက် လင့်ခ်-https://burmese.voanews.com/a/3864745.htm

5မန%မ$Tiuင%င>မO$ eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu>
eတ* တည%eဆ$က%ဖiu လuပ%eန တ$ဟ$ လ$မယ%1 ဆယ%စu
TOစ%eတ* အတ*င%( eဒသခ> ၂ သiန%(ခ*9eက#$%ရ9B အသက%ကiu
ဆu>([>(eစ Tiuင%တယ% လiu eမလဆန%(မO$ပ9 Harvard
တက\ သiuလ%န9; Greenpeace သဘ$ဝ ဝန%(က#င% ထiမ%(
သiမ%(eရ( အဖ*9Rက သNတiuရ@iထ$(တ91 စစ%တမ%(အeထ$ က%
အထ$(eတ* န9; e5ပ$ခ91 ပHတယ%။

5မန%မ$Tiuင%င>ရ9B လက%@i eလထu ညစ%ညမ%(မUအe5ခeနဟ$

WHO ကမ ^$1က#န%(မ$eရ( အဖ*9R_က'(ရ9B မOတ%တမ%(အရ Sမiu
_က'( ၆ Sမiuကiu တiuင%(တ$,ကည%1တ91 အခH eလထuညစ%ညမ%(မU
မO$ န>မယ%_က'( တ91 တVuတ%Tiuင%င> eဘဂ#င%(Sမiuထက%
microscopic particles - PM လiu eခDတ91 အT Wရ$ယ%eပ(Tiuင%တ91 အဏu5မd ပမ$ဏ@iတ91 အမUန%အမG$(eတ* ဆယ%ဆ ပiuမ#$(eန
တယ% ဆiuတ$ကiu eတ*RရပHတယ%။ ဒH1e,က$င%1 လက%@iမO$ eက#$က%မ'(eသ*( သu>( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu> ၂ ခuန9; eန$က%ထပ% ၈ ခu ထပ%
Sပ'( eဆ$က%ဖiu လuပ%eနတ$eတ* ကeန စက%Vu> လည% ပတ%မယ%1 သက%တမ%( ၄၀ အတ*င%( အခ#iန%မတiuင%မ' eသဆu>(သN ၇၀၀၀ eက#$%
အပHအဝင% လNeပHင%( ၂ သiန%( ၈ eသ$င%( eလ$က% eသဆu>(ဖiu မ#$(တယ%လiu Greenpeace အဖ*9Rက တ*က%ခ#က%ထ$(ပHတယ%။

ဘ$1e,က$င%1 ဒ'eလ$က% အT Wရ$ယ%မ#$(တယ%လiu e5ပ$Tiuင%တ$ ပHလ9။ အeမရiကန%Tiuင%င> Texas 5ပည%နယ%က သဘ$ဝဝန%(က#င%

အင%ဂ#င%န'ယ$ eဒDeအ(eအ(,ကည%က အခuလiu @င%(5ပပHတယ%။

eက5'က$မ=*eသ>*ကiu eလ'င$စ' အ;ဖစ$သu@*:ပ=* လ"ပ$စစ$ထuတ$တ'က က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ တခuထA မဟuတ$ဖ^* တ;ခ'*ညစ$ညမ$*

တA3 အရ'eတ> အမ5'*Nက=*ထ>က$တယ$။ အဓiက အeBက'င$*ကeတ'3 eက5'က$မ=*eသ>*က တ>င$*ထ>က$ တခu;ဖစ$eတ'3 ပထမအခ5က$
က သ^ကiuယ$တiuင$က eလ'င$က{မ$*မFမH' သiပ$:ပ=*eတ'3 ;ပည$3;ပည$3ဝဝ မeလ'င$က{မ$*.iuင$ဘ^* ။ eလ'င$က{မ$*eအ'င$ အမ5'*Nက=* ziရ
တယ$။ အAဒ=လiu အမ5'*Nက=* ziတA3 အခIက5eတ'3 သ^က အမFန$eတ> အမ5'*Nက=* ထ>က$တယ$။ ထ>က$တA3 အမFန$eတ> ထAမH' သ^က ဟiu*
e;မeအ'က$ထAက ဆiueတ'3 လ^ကiu အ. qရ'ယ$ ;ဖစ$eစတA3 အရ'eတ> အမ5'*Nက=* ပIတယ$။

လNဦ'(eရ တသiန%( ၄ eသ$င%(eလ$က%ကiu မ'(eပ(Tiuင%တ91 မ'ဂHဝပ% ၅၀၀ ထuတ% eက#$က%မ'(eသ*( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu> တVu>ကeန
ထ*က%တ91 ဝန%(က#င% ညစ%ညမ%(eစတ91 အရ$eတ*န9; သNတiuက eပ(Tiuင%တ91 အT Wရ$ယ% အတiuင%(အတ$ကiu ,ကည%1ရeအ$င%ပH။

၅၀၀ မ=ဂIဝပ$eလ'က$ ဓIတ$အ'*eပ*.iuင$တA3 စက$Vu@တVu@ကiu eက5'က$မ=*eသ>*နAL eပ*ဖiu eဆ'က$မယ$ ဆiuရင$ ၂ မ=လ5@တန$ eလ'က$7i
တA3 eက5'က$မ=*eသ>*ကiu မ=*zi ရမယ$။ သ^ကeန ထ>က$လ'မယ$3 က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$က ၃.၇ ဘ=လ5@ တန$ခ5iန$ 7iတယ$။ အမ5'*
Nက=*ထ>က$တယ$။ ထ>က$လ'တA3 ဆ'လ$ဖ' ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ကလည$* တန$ တeသ'င$*eလ'က$ ထ>က$တယ$။ အAဒ= ဆ'လ$ဖ'ဒiuင$
eအ'က$ဆiuက$က အက$ဆစ$မiu*;ဖစ$eစတယ$။ အAဒ= အက$ဆစ$မiu*က သစ$eတ'eတ>၊ eရကန$eတ>၊ အeဆ'က$ အဦ*eတ>ကiu ပ5က$
eစတယ$။

ဒI3အ;ပင$ .iuက$ထViuဂ5င$ eအ'က$ဆiuက$ကလည$* တန$ တeသ'င$* ၂ ရ'eလ'က$ ထ>က$တယ$။ အAဒ= .iuက$ထViuဂ5င$ eအ'က$ဆiuက$က
မ=*ခiu*;မt လiueခEတA3 smog ;ဖစ$eစတယ$။ အAဒ=မ=*ခiu*;မtကလည$* eန'က$တခIထပ$:ပ=* အက$ဆစ$မiu*ကiu ;ဖစ$eစတယ$။ eန'က$တခI
အင$မတန$ eသ*မP'*တA3 အမFန$eလ*eတ> eပI3eန'$။ အAဒIကလည$* တန$ ၅၀၀ eလ'က$ ထ>က$တယ$။ သ^ကလည$* က5န$*မ'eရ*ကiu
ထiခiuက$eစတယ$။ ဘ'လiuလည$* ဆiueတ'3 သ^က အဆuတ$ကiu ပ5က$စ=*eစတယ$။ eန'က$တခIသ^က ဟiuက$ဒViu က'ဗ>န$လiueခEတA3
ဟiuက$ဒViuဂ5င$နAL က'ဗ>န$ eမ'$လ=က5t*eတ> 7iတA3 ဟiuက$ဒViu က'ဗ>န$က တန$ ၂၂၀ eလ'က$ ထ>က$တယ$။ ဘ'လiu ထ>က$တ'လA ဆiu
eတ'3 သ^က တ>င$*ထ>က$ Vuပ$Wကင$* eလ'င$စ' ;ဖစ$တA3 အတ>က$eBက'င$3 မ=*ziလiu 7iရင$ အကuန$လu@* eသခ5' မeလ'င$.iuင$တA3အတ>က$
မeလ'င$တA3 ဟ'eတ>က eလထAeရ'က$သ>'*လiu အAဒI;ဖစ$တယ$ ။ ဒ=ဟiuက$ဒViuက'ဗ>န$ eတ>ကလည$* smog လiueခEတA3 မ=*ခiu*;မt
eတ> ;ဖစ$eစတယ$။
 48

တခI က'ဗ>န$မiueန'က$ဆiuက$ကလည$* တန$ ၇၂၀ eလ'က$ ထ>က$တယ$။ ဒ= က'ဗ>န$မiueန'က$ဆiuက$ကလည$* အဆiပ$7iတA3 ဓIတ$eင>Y

;ဖစ$တယ$။ ဒIတင$ မကeသ*ဘ^* သ^က မ=* eလ'င$တA3 အခIမH'လည$* ;ပ'က တန$ခ5iန$ တသiန$* ၂ eသ'င$* ၅ eထ'င$ ထ>က$တယ$။
အAဒ= ;ပ'eတ>ကiu eလဝA;ပ'eတ>လiu eခEတယ$။ တခ5iu;ပ'eတ>က eလ*တ'eတ>က eအ'က$ထAကiu သ^က5သ>'*တယ$။ မeလ*တ'
eတ>က မ=*ခiu* eခIင$*တiuင$ကeန ထ>က$တယ$။

ထiuအတ^ ထ>က$လ'မယ$3 ဆ'လ$ဖ' ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$တiu ဘ'တiuကiu eလထuထA မeရ'က$eအ'င$ ဖမ$*ဖiu ဆiuရင$ ထu@*eက5'က$ကiu
အမFန$Leခ5:ပ=*eတ'3 eရနALeရ':ပ=* အAဒ=က မ=*ခiu*eတ>ထAကiu ;ဖတ$ရတယ$။ အAဒ=မH' အရည$;ပစ$eတ> ;ဖစ$eန:ပ=* ဒ=အရည$;ပစ$eတ>က
ဘယ$eလ'က$ ရသလA ဆiueတ'3 တန$ တသiန$* ၉ eသ'င$* ၃ eထ'င$eလ'က$ ထ>က$တယ$။ အAဒIeတ>ဟ' အစiuင$အခA
အညစ$အeBက* ;ဖစ$တယ$။ eန'က$:ပ=* အAဒ=လiu ;ဖစ$တA3 ;ပ'eတ> အနည$အ.Hစ$eတ>မH' eက5'က$မ=*eသ>* ;ပ'လည$* ပIမယ$။
ထu@*eက5'က$လည$* ပIမယ$။ eန'က$:ပ=* မeက'င$*တA3 အညစ$အeBက*eတ>၊ အထ^*သ;ဖင$3 eလ*လ@တA3 သတq ueတ> ;ဖစ$တA3 ခAတiu၊ မ'
က5tရ=လiu eခEတA3 ;ပဒI*တiu ;ဖစ$တယ$။ မ'က5tရ= ဆiuလiu 7iရင$ အဆiပ$7iတယ$ ။ ဒI3အ;ပင$ အAဒ= ထAမH'လည$* အ'ဆင$*နစ$ကလည$*
၁၁၅ eပIင$eလ'က$ ထ>က$.iuင$တယ$။ ခAကလည$* ၁၁၄ eပIင$eလ'က$ ထ>က$.iuင$တယ$။ eန'က$ ကက$ဒမ=ယမ$ Cadmium က
လည$* ၄ eပIင$eလ'က$ ထ>က$တယ$၊ eန'က$:ပ=* တ;ခ'* အဆiပ$7iတA3 eလ*လ@တA3 သတq ueတ>၊ အထ^ူးသ;ဖင$3 ;ပဒI*၊ ;ပဒI*က
eမ>*ရ'ပI ခ5iuယ>င$*ခ5က$eတ> ;ဖစ$eစတယ$။ ဦ*e.H'က$ကiuလည$* ပ5က$eစတယ$။ eန'က$ တ;ခ'*eရ'ဂIeတ>လည$* ;ဖစ$eစတယ$။
eန'က$:ပ=*eတ'3လည$* အက$ဆစ$မiu* ရ>'တA3 အခIမH' အAဒ= အက$ဆစ$မiu*က eက5'က$တuန$*eတ>ထAက မ'က5tရ=ထ>က$လ'eအ'င$
လuပ$eပ*.iuင$တယ$။ အAဒ=;ပဒI*ကiu သတq ဝI အeက'င$eသ*eလ*eတ> စ'*လiuက$ရင$ မ'က5tရ=က သဘ'ဝ ဓIတ$e;ပ'င$*သ>'*.iuင$:ပ=*
အAဒIက အင$မတန$မH အဆiပ$;ပင$*တယ$။ ဒI3အ;ပင$ ယ^eရန=ယ@တiuလည$* နAနAeလ* ထ>က$တယ$။

eက#$က%မ'(eသ*( သu>( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu>ကeန အခuလiu လNကiu အT Wရ$ယ% eပ(Tiuင%တ91 ဓHတu ပစjည%(eတ*ထ*က%လ$ Tiuင%Vu>တင%
မကပHဘN(၊ ဒ'စက%Vu> လည%ပတ%ရ$က ထ*ကလ % $တ91 အပNဓHတ%ကiu ထiမ%(eပ( ဖiu လuပ%eဆ$င%ရ$မO$လည%( eဘ(ထ*က% ဆiu(က#iu(eတ* @i
eနပHတယ%။

eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓIတ$အ'*eပ* စက$Vu@eတ>မH' Nက=*မ'*တA3 ဓIတ$အ'*eတ> ထuတ$ရတA3 အတ>က$eBက'င$3 အပ^ဓIတ$က ထ>က$လ'

ပIတယ$။ အAဒ=အပ^ဓIတ$ကiu eအ*eအ'င$ eရနAL အeအ*ခ@ရတယ$။ အAဒ=eရeတ>ကiu တeနရ'ကeန ယ^ရတယ$။ မ5'*eသ'အ'*;ဖင$3
;မစ$တiu eခ5'င$*တiu ပင$လယ$တiuကeန ယ^ရတယ$။ အAဒIကiu eအ*eအ'င$ အeအ*ခ@:ပ=* နဂiuယ^တA3 ;မစ$တiu eခ5'င$*တiu ပင$လယ$တiuထA
ကiu ;ပန$ပiuရတယ$။ အAဒ=လiu ပiuတA3 အခIမH' အAဒ=eနရ'eတ>မH' eရဟ' နဂiuအပ^ခ5iန$ထက$ ၁၆ ဒ=ဂရ= ဖ'ရင$ဟiuက$eလ'က$ ပiu;မင$3သ>'*
:ပ=* ပ^သ>'*တယ$။

eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@က တ.Hစ$လu@*လည$မယ$ ဆiuရင$ သ^က တ.Hစ$လu@* ပ^eနမH'ပA။ အAဒ=လiuပ^မယ$ ဆiuရင$ eရထAမH' eန.iuင$တA3
သတq ဝIeလ*eတ>က တခ5iueနရင$*စ>A သတq ဝIeတ> က မeန.iuင$ပA ;ဖစ$သ>'*တယ$။ အAဒ=eတ'3 သတq ဝIeတ>ရAQ ပu@စ@eတ> eန.iuင$တA3
သတq ဝI အမ5iu*အစ'*eတ>က အကuန$e;ပ'င$*သ>'* တယ$။ ထu@စ@ကeတ'3 သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$ ကiu မထiခiuက$eအ'င$ eရ ကiuမ
ထiခiuက$eအ'င$၊ eဂဟ စ@နစ$ကiu မထiခiuက$ eအ'င$ ဆiuရင$ ထuတ$ယ^တA3 eရနAL စက$Vu@လည$ပတ$:ပ=* ;ပန$:ပ=* ခ5eပ*တA3 eရ နAL အပ^ခ5iန$
က ၃ ဒ=ဂရ= စင$တ=ဂရiတ$eလ'က$ ပA က>'ရမယ$။ ဒIeပမယ$3 တကယ$3တကယ$က5eတ'3 အAဒ=လiu မဟuတ$ဘ^*။ ပiuက>'eနတယ$။

eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu>e,က$င%1 ဝန%(က#င% eရထuကiu အခuလiu ပu>စ>မ#iu(န9; အT Wရ$ယ% eပ(Tiuင%သလiu eလထuထ9ကiu
ထ*က%လ$တ91 အဆiပ%ဓHတ%eင*Reတ* အမUန%အမG$(လiu မ#က%စiန9; မ5မင%Tiuင%တ91 ဓHတuပစjည%(eတ*ရ9B အT Wရ$ယ%က သiပ%_က'(မ$(တ$မiu
eဒသခ>လNထuကiu အသက%eသဆu>(တ91အထi ဒuကkeပ(Tiuင%တ$5ဖစ%ပHတယ%။ ဒ'လiu ဝန%(က#င% eလထuထ9 မeရ$က%eအ$င% သန%;စင%တ91
eက#$က%မ'(eသ*( ထuတ%နည%(eတ*န9; တတ%Tiuင%သမI နည%(ပည$eတ* ဘယ%eလ$က%ပ9 သu>သu>( ရလ$တ91 5ပ$eတ*ကiu စ*န%;ပစ%တ$eတ*၊
5ပန%သu>(တ$eတ*န9; e5ဖ@င%(ရတ$ 5ဖစ%Sပ'( ဒ'လiu e5ဖ@င%(တ91 eနရ$မO$ တiu(တက%တ91 Tiuင%င>eတ*မO$eတ$င% ဘယ%လiu 5ပဿန$ _က'(eတ*
န9; _က>ုeနရတယ% ဆiuတ$ကiu eန$က%တပတ%မO$ ဆက%Sပ'( e5ပ$5ပeပ(ပH1မယ% ဆiuတ$ကiu တင%5ပရင%( ဒ'သ'တင%(ပတ%အတ*က% သiပn*>န9;
နည%(ပည$ ကoကiu ဒ'မO$ပ9 ရပ%န$(လiuက%ပHရeစ။

eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓIတ$အ'*eပ* စက$Vu@ကeန အဆiပ$ဓIတ$eင>Yeတ> ထ>က$တ' နAeအ'င$ နည$*ပည'eတ>သu@*လiu ရတယ$ဆiueပ

မယ$3 ထ>က$လ'တA3 ;ပ'အပIအဝင$ စ>န$Lပစ$ပစxည$*eတ>ရAQ အ. qရ'ယ$က သiပ$Nက=*မ'*ပIတယ$ ။ ဒ=စ>နLပ
$ စ$ ပစxည$*eတ>ရAQ အ. qရ'ယ$ကiu
ဒ=တပတ$မH' e;ပ';ပeပ*မH'ပI။
 49

eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu>ရ9B အT Wရ$ယ% အပiuင%( ၂

0:00:00 /0:07:02 တိုက်႐ိုက် လင့်ခ်-https://burmese.voanews.com/a/3882113.htm

ထiပ%တန%(အမ#iu(စ$( eက#$က%မ'(eသ*(ကiuသu>(ရတ91 အဆင%15မင%1 နည%(ပည$န9; စ*မ%(အင%ပiuရSပ'( အဆiပ%ဓHတ%eင*Rထ*က%တ$ န9eအ$င%

လuပ%Tiuင%ပHတယ%။ eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓHတ%အ$(eပ(စက%Vu> တVu>ကeန အဆiပ%ဓHတ%eင*Reတ* တတ%Tiuင%သမI န9န9ပ9ထ*က%eအ$င%
_ကiu(စ$(,ကeပမယ%1 ဒ'လiu ဓHတ%အ$(eပ(စက%Vu> eတ*က ထ*က%တ91 စ*န%;ပစ% ပစjည%(eတ*၊ 5ပ$eတ*ကiu စက%Vu>ဝန%(က#င% သiပ%မeဝ(လOတ91
eနရ$မO$ eလO$င%ကန%eတ*န9; eလO$င%ရတ91အခH အT Wရ$ယ% @iတယ%လiu အeမရiကန% Tiuင%င> Texas 5ပည%နယ%က သဘ$ဝ ဝန%(က#င%
အင%ဂ#င%န'ယ$ eဒDeအ(eအ(,ကည%က @င%(5ပပHတယ%။

eက5'က$မ=*eသ>*ကiu eလ'င$က{မ$*မF eက'င$*eအ'င$ zi

တယ$။ ထ>က$လ'တA3 ;ပ'ကeလ* eတ>ကiu eလထuထA မ
eရ'က$eအ'င$ နည$*မ5iu*စu@နAL ဖမ$*တယ$။ စက$အ'*;ဖင$3 ;ဖစ$
eစ၊ တည$:ငiမ$တA3 လ"ပ$စ စ$အ'*နAL;ဖစ$eစ ဖမ$*တယ$။ ရလ'
တA3 အAဒ=;ပ'eတ>ကiu တတ$.iuင$သမ"eတ'3 ;ပန$သu@*Bကည$3
တယ$။ ဥပမ' ဘiလပ$e;မ စပ$တA3အခIမH' ;ပ'နAL eရ'ထ'*
တA3 ဘiလပ$e;မ လuပ$တယ$။ က>န$ကရieဖ5'$တယ$။ တခ5iuက
လည$* အAဒ=;ပ'eတ>ကiu အuတ$eတ> ဘ'eတ>လuပ$ရ'မH' သu@*
တယ$။ ဟiu*အရင$တuန$*ကဆiuရင$ ;ပ'eတ>ကiu တ'eဘ'င$Viu*
eတ>မH' အထAက မ@:ပ=*eတ'3 ဖiuတ'မ5iu*eတ> လuပ$Bကတယ$။
;ပ'eတ>က သiပ$:ပ=*eတ'3 မ5'*လ'တA3 အခIက5eတ'3
ဘယ$eလ'က$ပA သu@*eပ*eပမယ$3လ ည$* ဒ=;ပ'eတ>က မ5'*
လ'တA3 အခIက5eတ'3 စက$Vu@eတ>က သ^တiu စက$Vu@ န'*မH'ပA ;ပ'ကန$Nက=*eတ> လuပ$:ပ=*eတ'3 ထ'*ထ'*ရတယ$။ တခ5iu ကလည$*
e;မဖiueတ'င$eတ> eပI3eန'$။ landfill eတ> ဖiuရတယ$။

ထ>က$လ'တA3 ;ပ'eတ>ထAမH' တခ5iu;ပ'eတ>က အစiuထ>က$တ'။ ဘ'လiuလည$* ဆiueတ'3 eက5'က$မ=*eသ>* ကiu eရနAL ;ပစ$eအ'င$လuပ$
:ပ=* မ=*ziရeတ'3 ;ပ'eတ>က eရစiueနတယ$။ အAဒ=eတ'3 ;ပ'eတ> အနည$ထiuင$eအ'င$၊ eရeတ> e;ခ'က$eအ'င$ ကန$ထAမH' ထ'*ရ
တယ$။ ဒIeတ> မ5'*မ5'*လ'ရင$ ကန$ရAQ တ'eဘ'င$Viu*eတ>က အeBက'င$* အမ5iu*မ5iu*eBက'င$3 ပ5က$စ=* သ>'*တယ$။

အ9ဒ'လiu တ$eဘ$င%Viu(eတ* ပ#က%စ'(တ91ဒဏ%ကiu အeမရiကန% Tiuင%င>ရ9B 5ပည%နယ%အeတ$%မ#$(မ#$(မO$ ,ကu>eနရတ$ 5ဖစ%ပHတယ%။

;ပ'ကန$Nက=*eတ> ပ5က$လiu ;ပ' အစiu၊ အe;ခ'က$eတ> အ;ပင$ကiu ထ>က$လ':ပ=*eတ'3 အန'*မH' 7iတA3 ;မစ$eခ5'င$* eတ>ထA က5တယ$။
က>င$*eတ>ထA က5သ>'*တယ$။ တခ5iu လ^eသဆu@*တA3 အထieတ'င$ 7iတယ$။ လ^eတ> eသတယ$၊ ဒဏ$ရ' အန'တရ ;ဖစ$တ'လည$*
7iတယ$။ ၁၉ရ၂ ခu.Hစ$က ဆiuရင$ ဗ'ဂ5=*န=*ယ'*မH' ;ဖစ$တ' ဆiuရင$ လ^eတ>က ၁၁၅ eယ'က$eတ'င$ eသသ>'*တ'။ သiပ$မBက'
eသ*ခင$က ၂၀၀၈ ခu.Hစ$က Tennesse ;ပည$နယ$မH' eက5'က$မ=*eသ>*;ပ'ကန$ တ'တမ@Nက=*က eပIက$သ>'*တ'။
eက5'က$မ=*eသ>* ;ပ'eတ> ထ'*ထ'*တA3 eနရ'က ၈၄ ဧကeလ'က$ 7iတယ$။ ;ပ'ရည$ အ;ပစ$eတ>က ၁.၁ ဘ=လ5@ ဂIလ@eလ'က$ 7i
တယ$။ အAဒIeတ>က အန'*ဝန$*က5င$ကiu eရ'က$သ>'*eတ'3 e;မViuင$* ဧက ၂၅၀ ကeန ၄၅၀ အထiက ရPQံ့eတ> လPမ$*:ပ=* ပ5က$စ=*
သ>'*တယ$။ အAဒ=အeပEမH' ;ပ'ရည$eတ>က ၄ eပ ၅ eပeလ'က$ တင$ကuန$eတ'3 အAဒIeတ>ကiu ;ပန$သန$L7င$*ရတ'က ပiuက$ဆ@
အရမ$* ကuန$သလiu အကuန$ပ5က$စ=*သ>'*တ'မiu အင$မတန$မH ဒuက•;ဖစ$ပIတယ$။

eန'က$တခI ၂၀၁၄ ခu.Hစ$တuန$* က မ=*ထuတ$တA3 ကuမ€ဏ= တခuပA Duke Energy ကuမ€ဏ= ရAQ ;ပ'ကန$က eပIက$သ>'*ခA3တ'ပI။ ;ပ'
eတ>က လ"@သ>'*:ပ=* ;ပ'eတ> ;မစ$ထA eရ'က$သ>'*;ဖစ$ပIတယ$။ ;ပ'တန$ခ5iန$ ၃ eသ'င$* ၉ eထ'င$eလ'က$ eရ'က$သ>'*တ'မiu eရ
၂၇ မ=လ5@ဂIလ@eလ'က$ eရeန'က$eတ> ;ဖစ$သ>'*ပIတယ$ ။ ဒIဟ' eရeလH'င$ကန$ 7iတA3 eနရ'န'*မH' ;ဖစ$ပ>I*ခA3တ'မiu အ. qရ'ယ$
သiပ$Nက=*တ'ပI။

;ပ'ဟ' ;မစ$ထAကiu eရ'က$သ>'*တA3 အခI ;မစ$ထA eနထiuင$တA3 သတq ဝIeတ> အပင$eတ>ကiu အကuန$ဖu@*လPမ$*သ>'* တ'မiu အ'*လu@*
ဒuက•eရ'က$.iuင$ပIတယ$။ အAဒ=အထAမH' အနယ$အ.Hစ$eတ> မeက'င$*တA3 အရ'eတ>ပIeနသလiu အAဒ=;ပ'eတ>ထAမH' အဆiပ$;ဖစ$eစ.iuင$
တA3 အရ'eတ> ပIeနတA3အတ>က$ ဝန$*က5င$ညစ$ညမ$*မFeတ> ;ဖစ$eစပIတယ$။ ဒI3အ;ပင$ အAဒ= ;ပ'eတ>ဟ' ;မစ$Bကမ$*;ပင$ကiuပI ဖu@*လPမ$*
 50

သ>'*ပIတယ$။ ဒIဟ' ၂၀၁၄ ခu.Hစ$က e;မ'က$က'Viuလiuင$*န'*မH' ;ဖစ$ပ>I*ခA3တ'ပI။ eန'က$ အeမရiကန$ ;ပည$eထ'င$စu

Wisconsin eဒသမH' ၂၀၁၁ ခu.Hစ$က ;ပ'ကန$Nက=*ရAQ တ'eဘ'င$Viu* ပ5က$သ>'*သလiu Alabama မH'eတ'3 ဆ'လ$ဖ' ဒiuင$
eအ'က$ဆiuက$ကiu ထu@*ရည$;ပစ$နAL ;ပန$ဖမ$*:ပ=* eလH'င$ထ'*တA3 ကန$ ထu@*ရည$;ပစ$ကန$ eပIက$သ>'*တ'ပI။ အAဒ=မH' ထu@*ရည$;ပစ$ ဂIလ@
တeသ'င$*eလ'က$ eပIက$ထ>က$သ>'*ပIတယ$။

တခ5iueနရ'eတ>မH' ဆiu eလH'င$ထ'*တA3 ကန$eနရ'မH' ဂလiuင$eပIက$Nက=*eတ> ;ဖစ$သ>'*တတ$ ပIတယ$။ sinkhole လiueခEပIတယ$။

eအ'က$ကiu က{@က5သ>'*တ'ပI။ ၄ ဧက eလ'က$ကiu eအ'က$ကiu က{@က5သ>'* တ'က Georgia ;ပည$နယ$မH' ၂၀၀၂ ခu.Hစ$က ;ဖစ$
ပ>I*ခA3ပIတယ$။ တခ5iueနရ'eတ>မH' ဆiu မiu*ရ>':ပ=* မiu*Nက=*လiu ;ပ'ကန$eတ> လ"@ကuန$သလiu တခ5iueနရ'eတ> မH'eတ'3 eလH'င$ထ'*တA3
ကန$eတ> လu@*ဝ ပ5က$စ=*သ>'*တ'မ5iu* ;ဖစ$တတ$ပIတယ$။ အAဒ= အခIမH' အန'*မH' 7iတA3 ;မစ$eတ> eခ5'င$*eတ> ထA eရ'က$ကuန$တ'မiu
အ. qရ'ယ$ 7iပIတယ$။

အAဒ=လiu အ. qရ'ယ$ 7iတA3 ;ပ'ကန$eတ> အတ>က$ ;ပ'ကန$ကiu စ@နစ$တက5 ထiမ$*သiမ$* ဖiu အeမရiကန$ အစiu*ရက စည$*ကမ$* eတ>
တင$*တင$*Bကပ$Bကပ$ ခ5ထ'*ပIတယ$။ စည$*ကမ$*eတ> တင$*Bကပ$ထ'*တA3 Bက'*က ;ပ'ကန$ က5iu*eပIက$မFeတ> အမ5'*အ;ပ'* ;ဖစ$
ပ>I*ခA3:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ဓIတ$အ'*eပ* စက$Vu@ တည$eထ'င$သ^ eတ>ကiu ဒဏ$eင> သန$*နAL ခ5=eပ*eဆ'င$eစတA3 အ;ပင$
ပတ$ဝန$*က5င$ ;ပန$လည$သန$Lစင$eအ'င$ လuပ$eပ*ဖiuပI ;ပဌ'န$*ထ'*ပIတယ$။ e;မ'က$က'Viuလiuင$*န'*က ;ပ'ကန$ က5iu*eပIက$မF
eBက'င$3 Duke Energy ကuမ€ဏ=ကဆiu eဒEလ' သန$*eပIင$*မ5'*စ>' eလ"'$eBက* eပ*ခA3ရသလiu ;မစ$eခ5'င$*eတ> ;ပန$လည$သန$L7င$*
eပ*ရတ'နAL eဒသခ@eတ>eသ'က$သu@*ဖiuပI eရeပ*eဝ ခA3ရပIတယ$။

ဒ'စ*န%;ပစ%5ပ$eတ*န9; ပတ%သက%Sပ'( eန$က%အT Wရ$ယ%eတ* ,ကu>ရTiuင%ပHသလ9။ 5ပ$eတ* စ*န%;ပစ%ဖiu eန$က%ဆက%တ*9 လiuအပ%ခ#က%eတ*က

ဘ$eတ*ပHလ9။

စ>န$Lပစ$;ပ'eတ>က အeမရiကန$;ပည$မH'ဆiu ရင$ ;ပ'eတ>က မ5'*လ>န$*အ'*Nက=*လiu ထ>က$သeလ'က$ မသu@*.iuင$ပA၊ ဒ=လiu မသu@*.iuင$တA3

;ပ'eတ> ကiuထ'*ဖiu e;မeနရ' အမ5'*Nက=* လiuအပ$ပIတယ$။

e;မလiuအပ$ခ5က$အ;ပင$ လ"ပ$စစ$ဓIတ$အ'*eပ*တA3 စက$Vu@န'*မH' လ^eတ>eနမယ$ဆiuရင$ အA3ဒ=ကeန:ပ=*eတ'3 eပIက$တ'က>Aတ' တခu

ခu;ဖစ$လiu ထ>က$လ'ရင$ ;ပ'စiu;ဖစ$;ဖစ$ ;ပ'e;ခ'က$ဘA;ဖစ$;ဖစ$ လ^eတ>အeတ>က$ အင$မတန$ အ. qရ'ယ$7iပIတယ$။ eဂဟစနစ$မH'
လည$* eန'က$ဆu@*ဘiတ$ ;ပ'eတ> ;မစ$eခ5'င$*ထA eရ'က$သ>'*အuန$* ဒ=မH'7iတA3ပင$eတ> သတq ဝIeတ> eသeBကBကမH' ;ဖစ$ပIတယ$။
အAဒ=အခIမH' မ^လ သဘ'ဝဝန$*က5င$ဟ' လu@*ဝe;ပ'င$*လA သ>'*.iuင$ပIတယ$။ အA3ဒIဟ' သiပ$ကiu အeရ*Nက=* ပIတယ$။ ဒIeBက'င$3 ;ပ'
ကန$eတ>ကiu eသeသခ5'ခ5' eစ'င$3Bကည$3 ထiမ$*သiမ$*ဖiu လiuအပ$ပIတယ$ ။ အ:မAတန$* ;ပ'ကန$eတ>ကiu စစ$eနတA3 Bက'*ထAကပA
လ^eသဆu@*မFeတ> Nက@ုရတတ$ပIတယ$။

;မန$မ';ပည$ အတ>က$ ဆiuရင$eတ'3 e;မငလ5င$ရပ$ဝန$*ထA က5eနတ'မiu ;ပ'ကန$eတ> ထ'*ဖiu ဘယ$eနရ'မH' eရ>*မလA ဆiuတ'က
သiပ$ကiu အeရ*Nက=*ပIတယ$။ အင$ဂ5င$eနရ'eတ> အeနနALလည$* ;ပ'ကန$eတ>ရAQ အeလ*ခ5iန$၊ တ'Viu* အeနအထ'* စတ'eတ>ကiu
အ:မAတမ$* eစ'င$3Bကည$3 စစ$eဆ*eနဖiuလiuပIတယ$။ ဒ=;ပ'ကန$ ထ'*တA3 ကiစxအတ>က$ လ>ယ$လ>ယ$eလ*နALeတ'3 ကiuင$တ>ယ$လiu ရတ'
မဟuတ$ ပIဘ^* eသeသခ5'ခ5' အ:မAမ;ပတ$ eစ'င$3Bကည$3 eနရမH';ဖစ$တယ$။ ဒI3အ;ပင$ eလထuထAကiu အညစ$အeBက*eတ> eရ'က$မ
သ>'*eအ'င$ ထiမ$*eပမယ$3 eရထuထA၊ e;မထuထAကiuပI eရ'က$.iuင$တ'ပI။ ဒI3eBက'င$3 eလထuထA သန$Lစင$တA3 eက5'က$မ=*eသ>* ထuတ$
နည$*ပည' ဆiueပမယ$3 ထ>က$သမ" အကuန$လu@*ကiu မ;ပန$L.H@Yeအ'င$ သiမ$*လiu ရတ'eတ'3 မဟuတ$ပIဘ^* ။ ဒ= အညစ$အeBက*eတ>ကiu
eလထA၊ eရထAမH' eရ'က$မသ>'*eအ'င$ eသeသခ5'ခ5' မလuပ$.iuင$ရင$ ;မန$မ'.iuင$င@တ>င$*က ;မစ$eခ5'င$*အင$*အiuင$eတ>က
အကuန$လu@*မH' အ. qရ'ယ$ ;ဖစ$လ'.iuင$ပIတယ$။

ဟuတ%ပHတယ%။ T#Nကလ'ယ$( eလ$င%စ$သu>( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu>eတ* တစu>တခu 5ဖစ%ရင% ,ကu>ရတ91 အT Wရ$ယ% သiပ%_က'(တ$ကiu
သiသiသ$သ$ 5မင%Tiuင%eပမယ%1 eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu>eတ* ကeန ရလ$မယ%1 အT Wရ$ယ%ကiueတ$1 ခ#က%ခ#င%( မ
5မင%Tiuင%တ91အတ*က% သiပ%မe,က$က%,ကပHဘN(။ eန$က%တပတ% မO$eတ$1 eန$က%ဆက%တ*9 _က>ု လ$Tiuင%တ91 အT Wရ$ယ%eတ*
အe,က$င%( ဆက%Sပ'( တင%5ပeပ(ပH1မယ% ဆiuတ$ကiu

;မန$မ'.iuင$င@မH' eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓIတ$အ'*eပ* စက$Vu@တVu@ တည$မယ$ဆiuရင$ ဘ'eတ> ထည$3သ>င$*စo$*စ'*ဖiu လiuအပ$တယ$ ဆiu

တ'eတ>ကiu ဒ=တပတ$မH' e;ပ';ပeပ*မH'ပI။
 51

eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓHတ%အ$(eပ( စက%Vu>ရ9B အT Wရ$ယ% အပiuင%( ၃

0:00:00 /0:07:07 တိုက်႐ိုက် လင့်ခ်-https://burmese.voanews.com/a/3896479.html

လIပ%စစ% စ*မ%(အင%ထuတ%ယNတ91 eက#$က%မ'(eသ*(သu>(

စက%Vu>ကeန မ#က%စiန9; အလ*ယ%တကN မ5မင%Tiuင%တ91
အဆiပ%သင%1 ဓHတ%eတ* ထuတ%eပ(Tiuင%တ$ အ5ပင% စက%Vu>
ရ9B စ*န%;ပစ%5ပ$eတ* သiueလO$င%ရ$မO$ _က>ုရတ91 အT Wရ$ယ%
eတ* အe,က$င%( တင%5ပeပ(ခ91 Sပ'(ပHSပ'။

5မန%မ$Tiuင%င>ရ9B ၂၀၁၆ စ*မ%(အင%စ'မ>ကiန%(က ၂၀၃၀ မO$

eက#$က%မ'(eသ*(ကeန ရ$TUန%( ၂၀ ယNဖiu လ#$ထ$(တ$
ပH။ မက%ထရစ%တန%ခ#iန% ၅၀၀ eလ$က% @iမယ%လiu
၂၀၁၁ က ခန%;မOန%(,ကတ91 5မန%မ$Tiuင%င>ထ*က% က#$က%
မ'(eသ*(ဟ$ အရည%eသ*(ည>1တ91 lignite အမ#iu(စ$(မiu
အဆင%15မင%1 နည%(သu>(ရ$မO$ လiuအပ%တ91 အeက$င%(စ$(ကiu
5ပည%ပကeန တင%သ*င%(ဖiu လiuပHတယ%။

ရန%ကuန%- eက#$က%တန%(က eက#$က%မ'(eသ*( စက%Vu>တည%မယ%1 ကiစjကiu မ,က$eသ(ခင%က ပယ%ခ#ခ91 eပမယ%1 လက%@i လည%ပတ%
eနတ91 အင%(eလ(န$(က တ'က#စ%န9; တနသ$ရqတiuင%( eက$1eသ$င%က စက%Vu>eတ* န9;အတN eန$က%ထပ% ရခiuင%eက#$က%5ဖd၊
မ*န%5ပည%နယ% eရ(၊ စစ%ကiuင%(တiuင%(၊ @မ%(5ပည%နယ%၊ ရန%ကuန%န9; ဧရ$ဝတ'တiuင%( eတ*မO$ ဆက%တည%မယ%1 စ'မ>ကiန%(eတ* အမ#$(_က'( @i
eနပHeသ(တယ%။

အT Wရ$ယ%,ကu>ရမO$ကiu ခ#က%ခ#င%( မ5မင%Tiuင%တ91 eက#$က%မ'(eသ*(သu>( စက%Vu>eတ* တည%eဆ$က% eတ$1မယ% ဆiuရင% ကoစu>က eန

စs%(စ$(ဖiu လiuအပ%တယ%လiu အeမရiကန%Tiuင%င> Texas 5ပည%နယ%က သဘ$ဝ ဝန%(က#င% အင%ဂ#င%န'ယ$ eဒDeအ(eအ(,ကည%က
e5ပ$ပHတယ%။

eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@eတ> eဆ'က$မယ$ ဆiuရင$ eလထuထAကiu အမFန$အမP'*eတ> ဓIတ$eင>Yeတ> eရ'က$မသ>'*eအ'င$ အင$မတန$

eက'င$*တA3 နည$*ပည'eတ> သu@*ဖiu လiuတယ$။ အAဒ=လiu နည$*ပည'eတ> သu@*တ'eတ'င$မH eလထuထAကiu eရ'က$အu@*မH'ပA။ ဘ';ဖစ$လiu
လည$* ဆiueတ'3 သ^က အရမ$*ထ>က$တ'ကiu*။ eန'က$တခ5က$က eက5'က$မ=*eသ>*က မ=*eလ'င$တတ$တယ$။ ဥပမ'- ၂၀၁၄ ခu.Hစ$
က ဂ5ပန$မH' 7iတA3 eက5'က$မ=*eသ>* ဓIတ$အ'*eပ* စက$Vu@ ။ သ^က eက5'က$မ=*eသ>*ကiu အမFန$LNကiတ$တA3 အခIမH' မ=*က ထ:ပ=* က^*
လiu ၂ န'ရ=eလ'က$ မ=*eလ'င$eနတယ$။ အAဒ=eတ'3 အAဒ= စက$Vu@Nက=*ကiu ရပ$လiuက$ရတယ$။ ;မန$မ';ပည$ မH'ဆiu ပ^လည$*ပ^တယ$။
eက5'က$မ=*eသ>*ကiu ပu@ထ'*တ'ပA ;ဖစ$;ဖစ$၊ Nကiတ$တA3 အခIပA ;ဖစ$;ဖစ$ မ=* ထeလ'င$.iuင$တယ$။ ဒIeBက'င$3 အAဒ= မ=*;ပဿန'လည$* 7i
ပIတယ$။

eန'က$ တခ5က$က eက5'က$မ=*eသ>*ကiu ပu@ထ'*မယ$ ဆiuရင$ eလလ>င$3.iuင$ပIတယ$။ eလလ>င$3ရင$ eက5'က$မ=*eသ>*ရAQ အမFန$eလ*

eတ>ဟ' အင$မတန$မH eသ*ငယ$ပIတယ$။ သiပ$eသ*ငယ$ရင$ အမFန$eတ>ရAQ သဘ'ဝက အဆuပ$ထAကiu eရ'က$သ>'*တ'ပI။ အဆuပ$
အတ>င$*ပiuင$*ထA eရ'က$သ>'*:ပ=* အAဒ=က eသ>*eBက'eလ*eတ>ကeန တဆင$3 တ;ခ'* eသ>*eBက'eတ>ထA eရ'က$သ>'*မယ$ ဆiuရင$
.Hလu@*မH' သ>'*:ပ=* ထiခiuက$တ'၊ ဦ*e.H'က$ eသ>*eBက'ပiတ$တ' တiu ;ဖစ$တတ$ပIတယ$။ ဒ=လiu ;ဖစ$တ'မ5iu*ကiu အeမရiကန$.iuင$င@မH'
eတ'3 eက5'က$မ=*eသ>*ကiu တ^*eဖEတA3 လ^eတ>၊ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu ကiuင$တ>ယ$ရတA3 လ^eတ>မH' အAဒ=အမFန$ကeလ*eတ>ကeန သ^
တiu အeခE Black Lung Disease ဆiuတA3 အဆuပ$မA eရ'ဂI ;ဖစ$တတ$ပIတယ$ ။ ဘ'eBက'င$3 အခuလiu eခEရသလA ဆiueတ'3
အဆuပ$ထAမH' 7iတA3 eလလမ$*eBက'င$* eလ*eတ>၊ eသ>*eBက'eလ*eတ>က အမFန$eတ>နAL ပiတ$သ>'*:ပ=* အဆuပ$က အလuပ$မလuပ$ပA
;ဖစ$သ>'*တA3 အခI အAဒ=လ^ဟ' အရမ$* ပင$ပမ$* .>မ$*နယ$:ပ=* eန'က$ဆu@* eသဆu@*တA3 အ;ဖစ$eရ'က$သ>'*တတ$ပI တယ$။ ဒIဟ'
ခ5က$ခ5င$* မသi.iuင$ပA .Hစ$eပIင$* မ5'*စ>' Bက'မH သi.iuင$တ' ;ဖစ$ပIတယ$။

eက5'က$မ=*eသ>*ကiu ကiuင$တ>ယ$လuပ$ကiuင$သ^ မဟuတ$eပမယ$3 ဒ=eက5'က$မ=*eသ>*မFန$eတ>ကiu eသeသခ5'ခ5' eလထA မeရ'က$

eအ'င$ မလuပ$ဖ^*ဆiuရင$ အန=*န'* ဝန$*က5င$မH' eနထiuင$သ^ eတ> အeနနAL ဘယ$နည$*နAL မဆiu ဒ=အမFန$eတ>ကiu mmiက$ရမH' ;ဖစ$တA3
အတ>က$ ထiခiuက$.iuင$မH'ပI။ eန'က$တခ5က$ကeတ'3 eက5'က$မ=*eသ>*ဟ' အက$ဆစ$မiu* ;ဖစ$eစပIတယ$။
 52

ဟuတ%ပHတယ%။ စက%Vu>တည%ဖiu စs%(စ$(တ91 ထ9မO$ အက%ဆစ%မiu( အT Wရ$ယ%ကiu ထည%1သ*င%( စs%(စ$(ဖiuလiuပHတယ%။

လ^eတ>က အက$ဆစ$မiu* ဆiuရင$ မiu*ရ>'မHပA ;ဖစ$တယ$လiu ထင$တယ$။ မဟuတ$ဖ^*။ အက$ဆစ$မiu*က မiu*ရ>'တA3 အထAမH' ပIလ'သလiu
အe;ခ'က$လည$* ရ>'တ'ပI။ ဒ=လiu အe;ခ'က$ရ>'ရင$ ရ>'မHန$*eတ'င$ မသi.uင
i $ပIဘ^*။ ဒ=အက$ဆစ$မiu*eBက'င$3 eဒသတ>င$* ပ5က$စ=*မF
eတ> Bကu@ရ.iuင$ပIတယ$။

;မန$မ'.iuင$င@မH' eစတ=ပuထiu*eတ> e7*eဟ'င$* အeဆ'က$အဦ*eတ>က ဆယ$စu.Hစ$မကဘ^* .Hစ$eပIင$* eထ'င$နAL ခ5= 7ieနပIတယ$။

အeမရiကန$မH' ဆiu သမiuင$*ဝင$ ပစxည$*eတ>က ;ပန$Bကည$3မယ$ ဆiuရင$ အeမရiကန$ သမiuင$*က သiပ$မBက'eသ*eတ'3 eထ'င$နALခ5= မ7i
ပIဘ^*။ အက$ဆစ$မiu*ရ>'တA3 အခI မH' အeဆ'က$အဦ*eတ>၊ Vuပ$ထueတ> က အစ က5iu*ပA3 ပ5က$စ=*ကuန$ပIတယ$။ ;မန$မ';ပည$မH'
ကeတ'3 သမiuင$*ဝင$ ပစxည$*eတ>က .Hစ$eပIင$*eထ'င$နALခ5= 7ieနတ' ;ဖစ$:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>* ဓIတ$အ'*eပ* စက$Vu@eတ>
တည$eဆ'က$လiuက$မယ$ ဆiuရင$ Bကu@လ'ရမယ$3 အက$ဆစ$မiu*eBက'င$3 သမiuင$* အeမ>အ.Hစ$eတ> ဘ';ဖစ$ကuန$မယ$ ဆiuတ'ကiu ထည$3
စo$*စ' ဖiu လiuပIတယ$ ။ အက$ဆစ$မiu*ရ>'ရင$ အeဆ'က$အဦ*eတ> က'*eတ> မH' သuတ$ထ'*တA3 eဆ*eတ>ပ5က$စ=* တတ$သလiu လ^
eတ>မH'လည$* အဆuပ$ကiu ထiခiuက$.iuင$ပIတယ$။

eန'က$:ပ=* eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@ဆiuတ' နAနAပI*ပI* eသ*eသ*eက>*eက>* eဆ'က$Vu@နAL မ=*မလu@eလ'က$တA3အတ>က$ Nက=*Nက=*မ'*

မ'* eဆ'က$ရတ' မ5iu*ပI။ eန'က$ eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@eဆ'က$တiuင$* က'ဗ>န$ ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$eတ> ပiuပiu မ5'*လ'ရင$
ရ'သ=ဥတuကလည$* ပiuပiu:ပ=* ပ^လ'မH' ;ဖစ$ပIတယ$။ ဒIကiu ပတ$ဝန$*က5င$က ခ@စ'*ရမH' ;ဖစ$သလiu eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@က ထ>က$
တA3 အညစ$အeBက*eတ> ဟ' တ;ပည$နယ$ကeန eန'က$တ;ပည$နယ$ကiu က^*.iuင$တA3အတ>က$ အ'*လu@* ဒဏ$ခ@ BကရမH'မiu ဒIeတ>ကiu
သတiထ'*ဖiu လiuပIတယ$။

ဒI3အ;ပင$ ;မန$မ'.iuင$င@မH' လuပ$ကiuင$eနတA3 လuပ$ငန$* အမ5iu*မ5iu*;ဖစ$တA3 eဟ'$တယ$နAL ခရ=*သ>'*လuပ$ငန$*၊ စက$မF လuပ$ငန$*၊ စiuက$ပ5iu*eရ*
လuပ$ငန$*eတ> မH'လည$* သ>'*:ပ=* သက$eရ'က$.iuင$ပIတယ$။ တကယ$လiu eက5'က$မ=*eသ>* ဓIတ$အ'*eပ* စက$Vu@eတ>ကiu အင$မတန$
မH အထ>က$eက'င$*တA3 သ=*.H@ပင$eတ> စiuက$ပ5iu*ရ' န'*မH' သ>'*တည$eဆ'က$မiရင$ အသ=*အ.H@eတ>၊ အရ>က$eတ>မH' အရည$အ eသ>*
ည@3လ'တတ$ပIတယ$။ ဥပမ' လက$ဖက$ စiuက$တA3 eနရ'မ5iu*မH' စက$Vu@ သ>'*တည$တ' မ5iu*ပI။ အခuအင$*eလ*လiu ခရ=*သ>'*eတ>
အမ5'*Nက=*လ'BကတA3 eနရ'နAL သiပ$မeဝ*တA3 eနရ'မH' တ=က5စ$ eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@ တည$ထ'*တ'ပI။ အAဒ=မH' ;မစ$eခ5'င$*
eတ> တiမ$eက'မယ$3 အ. qရ'ယ$ 7i.iuင$ပIတယ$။

ဒHeတ* ထက% အeရ(_က'(တ$က မတiu(တက%eသ(တ91 5မန%မ$Tiuင%င> မO$ eလထu ညစ%ညမ%(မU အတiuင%(အတ$ န9; အT Wရ$ယ%ကiu
eသeသခ#$ခ#$ သieအ$င% မလuပ%Tiuင% eသ(တ$ 5ဖစ%Sပ'( ကoစu>က ပHဝင% eဆ$င%ရက
* %ဖiu လiueနတ$ပH။

;မန$မ';ပည$မH' eလထuထAကiu မeက'င$*တA3 အညစ$အeBက*eတ> ဘ'eတ> eရ'က$eနသလA၊ ဘယ$eလ'က$ အတiuင$*အတ'အထi

eရ'က$eနသလA၊ ဆiuတ'ကiu အခuထi တiတiက5က5 တiuင$*တ'တA3 ကရiယ'eတ> မ7ieသ*သလiu စ'ရင$*ဇယ'* eတ>လည$* မ7ieသ*ပI
ဘ^*။ ဒIeBက'င$3 eလထuထAမH' ညစ$ညမ$*မF ;ဖစ$eနတ'ဟ' eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@ တခuထAမကပA တ;ခ'*eတ>လည$ အမ5'*Nက=* 7i
eန.iuင$တ'မiu လ^eတ>အတ>က$ က5န$*မ'eရ* သiပ$ထiခiuက$.iuင$တ'မiu အeရ*Nက=*ပIတယ$။ အဓiကက မ'က5tရ= ;ပဿန'ပI။ ငI*eတ>
ဆ= eရ'က$သ>'*မယ$ ဆiuရင$ ခ.ž'ကiuယ$ထAကeန မ'က5tရ=က မထ>က$eတ'3တA3 အတ>က$ ဒ=ငI*ကiu လ^eတ> စ'*မiရင$ အ. qရ'ယ$ 7iပI
တယ$။ ဒI3eBက'င$3 ငI*လuပ$ငန$*ကလည$* ဒ=ကiစxကiu အeလ*ထ'*ဖiu လiuပIတယ$။

ငI*လuပ$ငန$*တင$မကပIဘ^* ခရ=*သ>'*လuပ$ငန$* ဆiuရင$လည$* ခရ=*သ>'*eတ> လ'eလ37iတA3 e7*eဟ'င$* အeမ>အ.Hစ$eတ> 7iတA3 eနရ'

eတ>န'*မH' eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@eတ> မ5'*လ'လiu eလထu ညစ$ညမ$*မF ;ဖစ$မယ$ ဆiuရင$ အဆင$မe;ပမFeတ> Bကu@ရ.iuင$ပIတယ$။
အထ^*သ;ဖင$3 လ^အမ5'* န'*eနတA3 ပန$*ဥယ'o$eတ>၊ .iuင$င@eတ'$ ဥယ'o$eတ>၊ သစ$eတ'eတ>န'*မH' 7iရင$ eလထuညစ$ညမ$*မFeတ>
;ဖစ$လ'မယ$။ ဒIeBက'င$3 တခuထည$*အတ>က$ စo$*စ'*လiu မရပIဘ^*။ က„စu@အတ>က$ စo$*စ'*ဖiu လiuပIတယ$။

အင$ဂ5င$န=ယ'eတ> အeနနAL လည$* က„စu@က ပ^*eပIင$* eဆ'င$ရ>က$ရမH' ;ဖစ$:ပ=* လ"ပ$စစ$၊ စက$မF၊ :မiu;ပ၊ အ=လက$ထeရ'နစ$
ဆiuင$ရ' အင$ဂ5င$န=ယ' က„မ5iu*စu@ အeထ'က$အပ@3 ကiu ရယ^ဖiu လiuပIတယ$။ ဒI3အ;ပင$ မiu*eလဝဿ ပည'7င$eတ>ကလည$*
အeရ*Nက=*ပIတယ$။ eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@ eခIင$*တiuင$ကeန ထ>က$တA3 အခiu*အeင>Yeတ> အမFန$အမP'*eတ>ဟ' eလထAမH'
ခ5က$ခ5င$* eပ5'က$မသ>'*.iuင$ပIဘ^*။ ဘယ$ဘက$ကiu လ>င$3သ>'*မယ$၊ ဘယ$eနရ'မH' အမFန$eတ> က5မယ$၊ ဆiuတ'eတ>ကiu တ>က$ခ5က$
ရမH' ;ဖစ$တA3 အ;ပင$ လ^eတ>ရAQ အသက$m လမ$*eBက'င$*ထA ဘယ$eလ'က$အထi eရ'က$သ>'* .iuင$တယ$ ဆiuတ' eတ>ကiuပI က>န$;ပt
တ' နည$*eတ>နAL တ>က$ခ5 က$တiuင$*တ' ရပIတယ$။ ဒIeBက'င$3 အဖက$ဖက$ကeန ပ^*eပIင$* လuပ$eဆ'င$ဖiu လiuတ'ပI။
 53

eက5'က$မ=*eသ>* ဓIတ$အ'*eပ* စက$Vu@တVu@ eဘ*ကင$*ကင$*နAL 7ieအ'င$ လuပ$ဖiu ဆiuတ' ထင$သeလ'က$ မလ>ယ$က^ပIဘ^*။ အမ5'*
Nက=* သတiထ'*:ပ=* လuပ$မH ;ဖစ$မH'ပI။ ဒ=လiu မလuပ$ရင$ အe;ခeနဆiu*eတ>နAL ရင$ဆiuင$ရ.iuင$eခ5 7iပIတယ$။

သဘ$ဝ ဝန%(က#င% အင%ဂ#င%န'ယ$ eဒDeအ(eအ(,ကည% ရ9B e5ပ$,က$(ခ#က%န9;ပ9 ဒ'သ'တင%(ပတ%အတ*က% သiပn>န9; နည%(ပည$ ကoကiu
ဒ'မO$ပ9 ရပ%န$(လiuက%ပHရeစ။

………………………………………………………………………………………………………………………………..

Hekinan အဆင$%&မင$% နည%*ပည,သ./* 0က2,က%မ3*0သ4* အသ./*&ပ5 ဓ,တ%အ,* ထ.တ%လ.ပ%0ရ*စနစ%

Heninan ဟAခiနန$ အဆင$3;မင$3 နည$*ပည'သu@*eက5'က$မ=* eသ>* အသu@*;ပu ဓ'တ$အ'*ထuတ$လuပ$eရ*သည$3 စက$Vu@ကiu သ>'*eရ'က$

eလ3လ'Bကသည$။

Chubu (ခ5tဘ^*) လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ထuတ$လuပ$eရ*ကuမŸဏ=၏ ဟAခiနန$ (Hekinan) အဆင$3;မင$3နည$*ပည'သu@* eက5'က$မ=*eသ>*

အသu@*;ပu လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ထuတ$လuပ$သည$3 စက$Vu@သည$ ဂ5ပန$.iuင$င@ ၏ အဓiကစက$မF:မiueတ'$ တစ$ခu;ဖစ$သည$3 န'ဂiuယ':မiu

eတ'င$ဘက$မiuင$eလ*ဆယ$အက>' ကင$အ^ရ' (Kinuura) ပင$လယ$eက>Yတ>င$ တည$7i သည$။ စက$Vu@ပတ$ဝန$*က5င$တ>င$ လ^ဦ*eရ

ခu.Hစ$eသ'င$*ခန$Leနထiuင$သည$။

စက$Vu@ကiu စတuရန$*မ=တ' ၂ ဒသမ ၀၈ သန$* အက5ယ$အဝန$*7i e;မeနရ'eပEတ>င$ တည$eဆ'က$ထ'*သည$။ စက$Vu@ကiu ၁၉၉၁ ခu

.Hစ$တ>င$ စတင$တည$eဆ'က$သည$။ ၇၀၀ မ=ဂIဝပ$ ထuတ$.iuင$eသ' စက$သu@*လu@*ပIဝင$:ပ=* ၁၉၉၃ ခu.Hစ$တ>င$ စက$သu@*လu@*လu@* စတင$

လည$ပတ$သည$။

ဂ5ပန$.iuင$င@အတ>က$ လiuအပ$eနသည$3 လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ကiu  ;ဖည$3ဆည$*eပ*.iuင$ရန$ အတ>က$ ၁၀၀၀ မ=ဂIဝပ$ ထuတ$လuပ$ .iuင$eသ'

စက$သu@*လu@*ကiu ၂၀၀၁ ခu.Hစ$ .Hင$3 ၂၀၀၂ ခu.Hစ$ တ>င$ တiu*ခ5AQတပ$ဆင$ခA3သည$။ ယခuအခI ဟAခiနန$ သည$ ဂ5ပန$.iuင$င@တ>င$အ Nက=*ဆu@*

လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'*ထuတ$လuပ$သည$3 စက$Vu@;ဖစ$:ပ=* eနLစo$ ၄၁၀၀ မ=ဂIဝပ$ ကiu ထuတ$လuပ$လ5က$ 7i သည$။

ထiuပမ'ဏသည$3 ;မန$မ'.iuင$င@တစ$.iuင$င@လu@*တ>င$ ထuတ$လuပ$:ပ=* မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$* မH eဒသအ.H@Y ဓ'တ$အ'* ;ဖန$L;ဖt*eနသည$3

လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ပမ'ဏ'၏ .Hစ$ဆန=*ပI*၊ ရန$ကuန$:မiueတ'$တ>င$သu@*စ>Aeနသည$3 လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'* ပမ'ဏ၏ eလ*ဆန=*ပI*;ဖစ$

သည$။

ဟAခiနန$လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*စက$Vu@သည$ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu အသu@*;ပu:ပ=* လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'*ထuတ$လuပ$ရ'တ>င$ လiuက$န'ရမည$3

.iuင$င@တက'သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ထiန$* သiမ$*မFဆiuင$ရ' စ@ခ5iန$စ@RPန$*မ5'*.Hင$3အည= eဆ'င$ရ>က$ eန;ခင$*;ဖစ$သည$။

ထiu;ပင$ စက$Vu@ပတ$ဝန$*က5င$တ>င$ eနထiuင$eနသည$3 eဒသခ@;ပည$သ^မ5'*၏ လ^မFစ=*ပ>'*ဘဝ.Hင$3 က5န$*မ'eရ*ကiu ထiခiuက$မF မ7ieစရန$

အတ>က$ ပ>င$3လင$*;မင$သ'စ>' လuပ$eဆ'င$လ5က$7i:ပ=* စက$Vu@ပတ$ဝန$*က5င$တ>င$ စiuက$ပ5iu*eရ* လuပ$ငန$* မ5'*၊ ငI*ဖမ$* လuပ$ငန$*မ5'*

ဆက$လက$eဆ'င$ရ>က$လ5က$7iသည$။
 54

သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ ထiခiuက$မF အနည$*ဆu@*;ဖစ$eစရန$ eဆ'င$ရ>က$ခ5က$မ5'* အeန;ဖင$3 ဆ'လဖ'ဓ'တ$eင>Y ထuတ$လuပ$မF မ7ieစ

ရန$အတ>က$ ဆ'လဖ'eအ'က$ဆiuဒ$ကiu ထu@*eက5'က$.Hင$3 ဓ'တ$;ပueစ:ပ=* ဂ5စ$ပဆမ$  (Gypsum) အ;ဖစ$ e;ပ'င$*လA;ခင$*၊ .iuက$ထViu

ဂ5င$eအ'က$ဆiuဒ$ဓ'တ$eင>Yကiu သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ ထiခiuက$မF မ7iသည$3 .iuက$ထViuဂ5င$.Hင$3 eရအ;ဖစ$e;ပ'င$*လA;ခင$*၊ 

eက5'က$မ=*eသ>*စuပu@ထ'*သည$3 eနရ'မ5'*တ>င$ eလတiuက$ ခတ$မFeBက'င$3 အမFန$မ5'* ;ပန$Lလ>င$3မFမ7ieစရန$ အတ>က$ eပ ၆၀ eက5'$

;မင$3 မ'*သည$3 eလက'တ@တiuင$*မ5'* က'ရ@ထ'*;ခင$*၊ လiuအပ$ပIက eက5'က$မ=*eသ>*ပu@ မ5'*ကiu eရ;ဖန$*;ခင$*၊  eက5'က$မ=*eသ>*မ5'*

ကiu သeဘ'eပ}EမH eရPQe;ပ'င$*ခ5iန$တ>င$ လည$*eက'င$*၊ စuပu@eနရ'မH စက$Vu@တ>င$*သiuပiueဆ'င$ရ'တ>င$လည$*eက'င$* အမFန$မ5'* ;ပန$L

လ>င$3မF မ7ieစရန$အတ>က$ အက'အက>ယ$မ5'* တပ$ဆင$ထ'*;ခင$*၊ စက$Vu@အတ>င$* အမFန$အမP'* မ5'*၊ ဖuန$မFန$Lမ5'*ကiu စuတ$ယ^

သန$L7င$*ရန$အတ>က$ Electrostatic Dust Collectors , Wet Electrostatic Dust Collectors မ5'*ကiu အသu@*;ပu;ခင$*၊

ပတ$ဝန$*က5င$ သန$L7င$*eစရန$အတ>က$ eရဆiu*စ>န$Lပစ$စနစ$ကiu စနစ$တက5 တည$eဆ'က$ထ'*;ခ င$*၊ စက$Vu@ပတ$ဝန$*က5င$7i

ပင$လယ$eရ အပ^ခ5iန$;မင$3 တက$မFမ7ieစရန$အတ>က$ eဆ'င$ရ>က$ ထ'*;ခင$*၊ ပတ$ဝန$*က5င$eလထuအတ>င$*7i ဆ'လဖ'ဒiuင$eအ'က$

ဆiuဒ$.Hင$3 .iuက$ထViuဂ5င$ eအ'က$ဆiuဒ$ပမ'ဏ'ကiu အဆက$ မ;ပတ$တiuင$*တ'eန:ပ=*   eဒသခ@လ^ထuအeန;ဖင$3 အဆiuပI တiuင$*တ'ခ5က$

မ5'*ကiu အခ5iန$ မeရ>*Bကည$3 m.iuင$eအ'င$ ပ>င$3လင$*;မင$သ'စ>' eဆ'င$ရ>က$ထ'*;ခင$* ၊ စက$Vu@မH ထ>က$7iလ'သည$3 အသu@*;ပu:ပ=*

eက5'က$မ=* eသ>*;ပ' ၉၀% ခန$Lကiu ဘiလပ$e;မ;ပန$လည$ထuတ$လuပ$ရ'တ>င$ အသu@*;ပu;ခင$*၊ က5န$7iသည$3 eက5'က$မ=* eသ>* ;ပ'မ5'*

ကiu e;မeအ'က$eရ.Hင$3 ပင$လယ$eရမ5'* ညစ$ညမ$*မFမ7ieစရန$အတ>က$ အဆင$3;မင$3နည$*ပည'အသu@*;ပu:ပ=* ထiန$*သiမ$*ထ'*;ခင$*၊

စက$Vu@ဧရiယ'၏ ၂၅% ကiu စiမ$*လန$*နယ$e;မအ;ဖစ$ထiန$*သiမ$*ထ'*;ခင$* တiu eဆ'င$ရ>က$ eBက'င$* သiရသည$။

ဟAခiနန$စက$Vu@တ>င$ တစ$လလ"င$ eက5'က$မ=*eသ>*တန$ 7စ$သiန$*7စ$eသ'င$*ခန$L အသu@*;ပueန:ပ=* eက5'က$မ=* eသ>*မ5'*ကiu Bသ

စeတ*လ5.Hင$3 အင$ဒiuန=*7'*.iuင$င@တiuမH' သယ$ယ^လ5က$7iသည$။ ဟAခiနန$စက$Vu@သည$ ၁၉၉၃ .Hစ$မH စတင$၍   ၂၄ န'ရ= လည$ ပတ$

လ5က$7i:ပ=*   ခ5iuယ>င$*မF လu@*ဝ မ7iခA3eBက'င$* ၊   e;မငလ5င$eBက'င$3;ဖ စ$eစ၊ ဆ^န'မ= eBက'င$3;ဖစ$eစ စက$Vu@ရပ$ဆiuင$*ရ;ခင$* မ7iခA3

eBက'င$* သiရသည$။

 စက$Vu@ကiu eလ3လ'Bကည$3m:ပ=* eန'က$ စက$Vu@တ'ဝန$7iသ^မ5'*.Hင$3 eတ>Yဆu@eဆ>*e.>* ရ'တ>င$ .iuင$င@eတ'$သမ•တ ဦ*သiန$*စiန$က

;မန$မ'.iuင$င@တ>င$ စ=*ပ>'*eရ*ဖ>@Y:ဖiu* တiu*တက$eစရန$အတ>က$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* လu@eလ'က$စ>' ရ7ieရ*သည$ အeရ*Nက=* eBက'င$*၊

မiမiတiu.iuင$င@အeန;ဖင$3 eရအ'* လ"ပ$စစ$ထuတ$လuပ$.iuင$သည$3 အရင$*အ;မစ$ မ5'*စ>'7ieသ'$လည$* eရအ'*လ"ပ$စစ$သည$ ရ'သ=ဥတu

အeပEမ^တည$eနသည$3အတ>က$ အ;ပည$3အဝ အ'*ကiu*၍ မရ.iuင$eBက'င$*။

ထiueBက'င$3 သဘ'ဝဓ'တ$eင>Y.Hင$3 eက5'က$မ=*eသ>*တiuသည$ အဓiကလ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'*ထuတ$လuပ$ရ' အရင$* အ;မစ$မ5'*;ဖစ$လ'

eBက'င$*၊ eနeရ'င$;ခည$နHင$3 eလစ>မ$* အင$တiuသည$ အန'ဂတ$အတ>က$ အလ'* အလ' 7ieသ'$လည$* ထuတ$လuပ$မF ကuန$က5

စရiတ$;မင$3မ'*သည$3အတ>က$ စက$မFဖ>@Y:ဖiu*:ပ=*.iuင$င@ မ5'*တ>င$ပင$ အ;ပည$3အဝ အသu@*မခ5.iuင$ eသ*eBက'င$*၊     eက5'က$မ=*eသ>*သu@*

လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*စက$Vu@မ5'*သည$ အလ5င$အ;မန$ တည$eဆ'က$ .iuင$:ပ=* ထuတ$လuပ$မFစရiတ$လည$*နည$*ပI*eBက'င$*။

 55

 ထiueBက'င$3 သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ထiခiuက$မF အနည$*ဆu@*;ဖင$3 eက5'က$မ=*eသ>*မH လ"ပ$စ စ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$eန သည$3 ဂ5ပန$

.iuင$င@၏ အeတ>YအNက@ု.Hင$3 နည$*ပည'မ5'*ကiu မiမiတiuအသu@*;ပuလiueBက'င$*၊   ခ5tဘ^* ကuမŸဏ= အeန;ဖင$3လည$* ;မန$မ'.iuင$င@တ>င$

ရင$*.H=*;မpပ$.H@ မFမ5'* ;ပuလuပ$eစလiueBက'င$* e;ပ'Bက'*ခA3သည$။

ဂ5ပန$.iuင$င@သည$ ကမ D'eပEတ>င$ တတiယe;မ'က$လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*အမ5'*ဆu@* ထuတ$လuပ$သည$3 .iuင$င@;ဖစ$:ပ=* မ=ဂIဝပ$ သu@*သiန$*ခန$L

ထuတ$လuပ$လ"က$7iသည$။ ဂ5ပန$.iuင$င@၏ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*လiuအပ$ခ5က$ ၂၅% ကiu eက5'က$မ=* eသ>*မH ထuတ$လuပ$eန;ခင$*;ဖစ$

သည$။

၂၀၁၁ ခu.Hစ$ မတ$လက ;ဖစ$ပ>'*ခA3သည$3 ဆ^န'မ=eBက'င$3 ဖ^က^7=*မ'* (Fukushima) အ.u;မtစ>မ$*အင$သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*

စက$Vu@ ပ5က$စ=*ခA3:ပ=*eန'က$တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>* မH' လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ထuတ$လuပ$မFကiu .iuင$င@လiuအပ$ခ5က$၏ ၃၀% အထi;မpင$3တင$

ခA3သည$။ 

ထiu;ပင$ အန'ဂတ$လiuအပ$ခ5က$မ5'*ကiu ;ဖည$3ဆည$*.iuင$ရန$အတ>က$ eန'က$ထပ$ eက5'က$မ=*eသ>* သu@*လ"ပ$ စစ$ဓ'တ$အ'*စက$Vu@ ၇

ခuကiuလည$* တည$eဆ'က$လ5က$7i:ပ=* ၂၀၃၀ ;ပည$3.Hစ$တ>င$ .iuင$င@လ"ပ$စစ$လiuအပ$ခ5က$၏ ၂၆% ကiu eက5'က$မ=*eသ>* မH ထuတ$လuပ$

မည$ဆiuပIက eန'က$ထပ$ eက5'က$မ=*eသ>* သu@*လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ ၄၅ Vu@ထပ$မ@eဆ'က$လuပ$ရမည$ဟu ခန$LမHန$*

ထ'*သည$။

 ဂ5ပန$.iuင$င@အeန;ဖင$3 .iuင$င@၏ က'ဘ>န$ထuတ$လuပ$မF;မင$3မ'*;ခင$*မ7ieစရန$အတ>က$ eက5'က$မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*စက$Vu@

မ5'*တ>င$ အဆင$3;မင$3နည$*ပည'မ5'* အသu@*;ပuလ5က$7ieBက'င$* သi7iရ

Coal power stations

Belchatow Power Jänschwalde Power
Taichung Power Station Arnot Power Station Boxberg Power Station
Station Station

Ratcliffe-on-Soar Power Xuzhou Power Station Castle Peak Power TPP Nikola Tesla
Station Station Serbia
 56

#သဘ$ဝပတ%ဝန%(က#င%အတ*က%5ပဿန$မ#$( (၁)

#eဒIက$တ'ခင$eမ'င$ညiu

★ eက5'က$မ=*eသ>*ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ကထ>က$တA3 အeင>Y eတ>ဟ'

အက$စစ$မiu*ကiu ရ>'eစတယ$။ အက$စစ$မiu*ဟ' eဂဟစနစ$ကiu ပ5က$စ=*
eစတယ$။ ဘ';ဖစ$လiu eက5'က$မ=*eသ>*လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@
eဆ'က$ရတ'လA။ က{န$eတ'$တiuဆ=မH' သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yeတ>
အ လ"@ ပ ယ$7i တ ယ$မ ဟu တ$လ'* ။ သ ဘ ' ဝ ဓ ' တ $eင>Y ဟ '
eက5'က$မ=*eသ>*လiu သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ကiu ဆiu*က5iu*မeပ*ဘ^*။ ★

#သu>(ပ*င%1ဆiuင%ဟန%ခ#က%

လ^eတ>ရAQန@eဘ*မH'7iတA3 ကuန$*e;မ၊ eရ၊ eလeတ>ဟ' သဘ'ဝ
ပတ$ဝန$*က5င$eတ>ပI။ လ^eတ>ဟ' eလကiu7^တယ$။ eရကiu eသ'က$
တယ$။ e;မeပEမH'eပIက$တA3အပင$eတ>ကiu စ'*eသ'က$တယ$။ အiမ$ကiu
eဆ'က$တယ$။ e;မeပEမH' e;ပ*လP'*eန တA3သတq ဝIeတ> ၊ eရထAမH'eနBကတA3သတq ဝIeတ>၊ eလထAမH'ပ5@eနတA3ငHက$eတ> စတA3
သတq ဝIeတ>ကiu စ'*သu@*တယ$။ သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$နAL လ^eတ>ဟ' သဟဇ'တ;ဖစ$တယ$လiu ဆiu.iuင$တယ$။ သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$
နAL သဟဇ'တမ;ဖစ$တA3 သတq ဝIeတ>ဟ' မ5iu*တu@*သ>'*တယ$။ ဥပမ' - အင$မတန$Nက=*တA3 ဒiuင$.iueဆ'eတ>ဟ' ကမ D'eပEက eပ5'က$
က>ယ$သ>'*တယ$။ ကမ D'Nက=*ကeန ဒ=လiueပ5'က$က>ယ$သ>'*တA3 သတq ဝIeတ>၊ အပင$eတ> အမ5'*Nက=*7iမH' ပIပA။ ယeနLတည$7ieနတA3
သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ဟ' လ^eတ>အတ>က$ အဆင$e;ပပIတယ$။ အပ^အeအ* ည=မ"တယ$။ စ'*စရ' eသ'က$စရ'eတ> ဖ^လu@တယ$။
သင$3တင$3eလ5'က$ပတ$တA3 eလကiu 7tရတယ$။ ဒ=eနရ'မH' “လ^၊ အပင$၊ ပiu*မP'*အပIအဝင$ တiရစ n'န$”တiuဟ' သu@*ပ>င$3ဆiuင$ ဟန$ခ5က$
ည=စ>' တည$7iဖiuလiuတယ$။

#ကမ ^$_က'(အဖ#$(တက%5ခင%(

က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ဟ' အပင$eတ>အတ>က$ အeရ*ပIတA3၊ လiuအပ$တA3 ဓ'တ$eင>Y;ဖစ$သလiu eအ'က$ဆ=ဂ5င$ဟ'လည$* လ^အပI
အဝင$ သတq ဝIအမ5'*လiuအပ$တA3 မ7iမ;ဖစ$ဓ'တ$eင>YပA;ဖစ$တယ$။ အပင$eတ>ဟ' က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ကiu 7tသ>င$*က' eအ'က$
ဆ=ဂ5င$ကiu 7tထuတ$တယ$။ လ^သတq ဝIeတ>က5eတ'3 eအ'က$ဆ=ဂ5င$ကiu 7tသ>င$*:ပ=* က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ကiu 7tထuတ$တယ$။
တစ$နည$*အ'*;ဖင$3 အပင$eတ>နAL သတq ဝIeတ>ဟ' ဒ=ဓ'တ$eင>Y.Hစ$ခueBက'င$3 တစ$ဦ*ကiuတစ$ဦ* အမH=သဟA;ပueနတယ$လiu ဆiu.iuင$
တယ$။ ဒIeတ>ဟ' ကမ D'တည$စကတည$*က ခ5iန$ခ>င$လ"'ညpiထ'*သလiu (Balance) ;ဖစ$eနတယ$။ သiueသ'$ လ^eတ>က မ5'*လ'
တယ$။ သစ$eတ'eတ> နည$*သ>'* တယ$။ လ^eတ>က သစ$ပင$eတ>ကiu ခuတ$တယ$။ သစ$ပင$eတ> ;ပuန$*တ=*တယ$။ လ^eတ>ဟ'
Vuပ$Wကင$*eလ'င$စ'eတ>ကiu မ=*ziတယ$။ က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$eတ> အပiuအလ"@;ဖစ$လ'တယ$။ သvကiu ;ပu;ပင$ဖန$တ=*ဖiu သစ$ပင$
eတ> နည$*လ'တယ$။ ဒ=အတ>က$ က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiu က$နAL eအ'က$ဆ=ဂ5င$ ခ5iန$ခ>င$လ"'ည=မ"မF ပ5က$သ>'*တယ$။ က'ဗ>န$ဒiuင$
eအ'က$ဆiuက$ဟ' ကမ D'Nက=*ကiu ပ^e.>*eစတA3 ဖန$လu@အiမ$ဓ'တ$eင>Y လည$*;ဖစ$တယ$။ အမHန$eတ'3 ကမ D'3eလထuဟ' အင$မတန$
Nက=*မ'*တA3 ပမ'ဏ;ဖစ$တယ$။ ဒIeBက'င$3 e7*က က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$နAL eအ'က$ဆ=ဂ5င$ မည=မ"မF ;ဖစ$စo$ဟ' Vuတ$တရက$ မ
eပEလ>င$eသ*တ'ပA;ဖစ$တယ$။ ယeနLမH' အeတ'$eလ* သiသiသ'သ' eပEလ>င$လ'တ'ကiu eတ>Yရeပမယ$။ ကမ D'Nက=*ရAQ အပ^ခ5iန$
ဟ' တ;ဖည$*;ဖည$*တက$လ'ပIတယ$။ ကမ D'Nက=* အဖ5'*တက$လ'တယ$။ eနမeက'င$*eတ'3ပIဘ^*။

#မ@iမ5ဖစ%လIပ%စစ%

.iuင$င@တစ$.iuင$င@ eခတ$မ=တiu*တက$ဖiuအတ>က$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$ဟ' မ7iမ;ဖစ$ လiuအပ$ပIတယ$။ ;မန$မ';ပည$မH' လ>တ$လပ$eရ*ရခIစ
အခ5iန$က ဂ5ပန$စစ$eလ5'$eBက*နAL တည$eဆ'က$ထ'*တA3 eလ'ပiတeရအ'*လ"ပ$စစ$ဟ' .Hစ$eပIင$* ၆၀ eက5'$ တ'ဝန$ထမ$*eဆ'င$
eနတ'ကiu eတ>Yရတယ$။ eရအ'*လ"ပ$စစ$ဟ' သန$Lစင$တA3စ>မ$*အင$;ဖစ$တယ$။ ဒIeပမA3 eခတ$မ=တiu*တက$ဖiuအတ>က$ ဒ=လ"ပ$စစ$ဓ'တ$
ဟ' မလu@eလ'က$ပIဘ^*။ စက$Vu@အလuပ$Vu@eတ>အတ> က$ မe;ပ'နAL၊ အiမ$သu@* အတ>က$eသ'$မH လ"ပ$စစ$ပမ'ဏဟ' မလu@eလ'က$ပI
ဘ^*။ ဒ=အတ>က$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@eတ> လiuအပ$ပI တယ$။ လ>န$ခA3တA3 အစiu*ရလက$ထက$မH' တVuတ$နAL ပ^*eပIင$*:ပ=*
ဧရ'ဝတ=;မစ$ဆu@eရက'တ' (၇)ခuတည$eဆ'က$ဖiu Nကiu*စ'*တယ$။ ;ပည$သ^eတ>ကန$Lက>က$တA3အတ>က$ လက$7i ရပ$ဆiuင$*ထ'*တယ$။
eန'က$eတ'3 eက5'က$မ=*eသ>* သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ ၁၁ ခuတည$eဆ'က$ဖiu လက$မHတ$ထiu*တယ$။ ;ပည$သ^eတ>
ဝiuင$*ဝန$*ကန$Lက>က$ပIတယ$။ လက$7i NLD အစiu*ရကeတ'3 ဧရ'ဝတ= ;မစ$ဆu@eရက'တ'(၇)ခu တည$eဆ'က$ဖiuအတ>က$ စu@စမ$*eရ*
အစ=ရင$ခ@စ' တင$ထ'*တယ$။ အစ=ရင$ခ@စ'မH' ဒ=လiu eရက'တ'eတ> တည$eဆ'က$ရင$ သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ ဘယ$အထiပ5က$စ=*
 57

မယ$ဆiuတ'နAL တစ$ဖက$ကလည$* တiuင$*;ပည$ဖ>@Y:ဖiu*မFအတ>က$ ဘယ$အတiuင$*အတ'အထi အeထ'က$အပ@3;ဖစ$လ'မH'ကiu တင$;ပထ'*

မH';ဖစ$တယ$။ ခuထက$ ထieတ'3 အစ=ရင$ခ@စ'ကiu မထuတ$;ပန$eသ*သလiu ဆu@*;ဖတ$ခ5က$ တစ$စu@တစ$ရ' မခ5မHတ$eသ*ပIဘ^*။

#eက#$က%မ'(eသ*(သu>(ဓ$တ%အ$(eပ(စက%Vu>

eက5'က$မ=*eသ>*သu@*ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ တည$eဆ'က$ဖiuအတ>က$ ;ပည$သ^eတ> ဘ'eBက'င$3ကန$Lက>က$တ'လA။ ပထမအခ5က$က
တVuတ$;ပည$မH' မသu@*eတ'3တA3 eက5'က$မ=*eသ>*သu@*ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@၊ ထiuင$*မH'ကန$Lက>က$၍ ဖ5က$သiမ$*ရeသ'
eက5'က$မ=*eသ>*eလ'င$စ'သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@eတ> ;မန$မ';ပည$မH'eဆ'က$မယ$ဆiuတA3 သတင$*eတ> ပ5@Q.H@Yeနတ'eBက'င$3လiu
ဆiu.iuင$တယ$။ စစ$အစiu*ရလက$ထက$က ;မစ$က^*တ@တ'*eတ> eဆ'က$တ'နALပတ$သက$:ပ=* eတ>YBကu@ရတ'eတ>7iတယ$။ သ^တiuဆ=က
တ@တ'*eဟ'င$*eတ> သ@eဘ'င$eတ> ဖ5က$:ပ=* ဒ=မH'လ'တည$eတ'3 ဧရ'ဝတ=;မစ$Nက=*လည$* eက'လ'တ' ;ဖစ$တယ$။ အဓiက
ကeတ'3 eရထAကတiuင$eတ>မH' သA.uန$*ပu@:ပ=* ;မစ$ပ5က$တယ$။ ဒIကiu ဥပမ'အeနနALထ'*:ပ=* ;ဖစ$ပ5က$တ'eတ>အ'*လu@*ကiu လ^ထuက
eစ'င$3Bကည$3ခA3ပIတယ$။ Nကiu*တ@တ'*လiu တiuင$မပIတA3တ@တ'*eတ> eဆ'က$ရမH';ဖစ$တယ$။

ရန$ကuန$တiuင$*မH' eက5'က$မ=*eသ>*ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ eဆ'က$မယ$တA3။ ;မန$မ'3အလင$*သတင$*စ'မH' eရ*ထ'*ပIတယ$။ တစ$

ခ5iန$က က>မ$*:ခ@ကuန$*:မiuနယ$ eသ'င$ခuန$ရ>'အန=* eက5'က$မ=*eသ>*eလ'င$စ'သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@စ=မ@ကi န$*ကiu ဖတ$ရ
ပIeသ*တယ$။ အAဒ=မH'eရ*ထ'*တ' “လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*လiuအပ$မFက တiuင$*;ပည$တiu*တက$ဖ>@Y:ဖiu*မFကiu အဟန$Lအတ'*;ဖစ$eစသည$”
တA3။ မHန$ပIတယ$။ eသ>*ထ> က$eအ'င$မHန$ပIတယ$။ ထiန$ထiန$လင$*eနတA3 နယ^*eယ'က$၊ တiuက5iu၊ ပAရစ$၊ လန$ဒန$၊ eန'က$eတ'3 စင$
က'ပ^။ ဖ>@Y:ဖiu*:ပ=*.iuင$င@eတ>ကiuBကည$3လiuက$ မ=*eတ>ထiန$ထiန$လင$*eနပIတယ$။ စင$က'ပ^ eရ'က$တA3 တပည$3တစ$eယ'က$က “သ^တiu
သu@*eနတA3 လ"ပ$စစ$ဓ'တ$eတ> တiuကiuဖA3eပ*ရင$ eက'င$*မH'ပA တA”3 ။ သ^က လ"ပ$စစ$သ^eတ'င$*စ'*ဆiu:ပ=* စ'တစ$ပuဒ$eရ*ခA3ပIတယ$။
“မင$*တiuမH' ပiueနတA3 လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* တiuဆ=eဝမ"ပIလ'*”တA3။ “မHန$တ'eပI3က>'။ သeရ'$စ'eရ*တA3 စ'eရ*ဆရ'တစ$eယ'က$
ကeတ'င$ အeမရiကန$eတ> လ"ပ$စစ$ဓ'တ$eတ> ခiu*သ>'*လiu တiuဆ=မH' လ"ပ$စစ$ဓ'တ$eတ> မက5န$တ'လ'*တA3။ လန$ဒန$တiu၊ ပAရစ$တiu
မH' မ=*eတ> ထiန$ထiန$လင$*eန:ပ=* တiuဆ=မH' မ=*eတ>eမH'င$eနတ' ကiuလiuန=အeမ>ဆiu*eBက'င$3လ'*လiueတ'င$ e;ပ'ခA3တယ$။”

#ဓ$တ%eင*Reတ*အလI>ပယ%

ဒIeပမA3 ဘ';ဖစ$လiu eက5'က$မ=*eသ>*လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ eဆ'က$ရတ'လA။ က{န$eတ'$တiuဆ=မH' သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yeတ>
အလ"@ပယ$7iတယ$မဟuတ$လ'*။ သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yဟ' eက5'က$မ=*eသ>*လiu သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ကiu ဆiu*က5iu*မeပ*ဘ^*။
ဓ'တ$eင>Yအစ'* eက5'က$မ=*eသ>*ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ လuပ$တယ$ဆiuတ' ;ပည$သ^eတ> သeဘ'မတ^ဘ^ူး။ ဘ'လiu သeဘ'မတ^
လA။ ဒ=eမ*ခ>န$*ရAQအe;ဖeတ>ကeတ'3 အမ5'*Nက=*ပA။ ပထမအခ5က$ကeတ'3 ပတ$ဝန$*က5င$ညစ$ညမ$*;ခင$*(Pollution) ;ဖစ$လiuပIပA။

၁၉၇၀ မတiuင$မ= က အဂလန$ကyu eရ'က$ဖ^*ရင$ သiလiမ$3မယ$။ အဂလန$တyu၊ စeက'3တလန$တiuဆiuတ' အင$မတန$ eက5'က$မ=*eသ>*

eပIတA3 အရပ$eတ>ပA။ အiမ$eအ'က$မH' eပ ၂၀ eလ'က$တ^*လiuက$ရင$ eက5'က$မ=*eသ>*ထ>က$တယ$။ အAဒ=မH' စက$မFလu ပ$ငန$*eတ>
ထ>န$*က'*လ'eတ'3 eက5'က$မ=*eသ>*သu@*စက$Vu@eတ> အမ5'*အ;ပ'*;ဖစ$လ'တယ$။ မန$ခ5က$စတ'တစ$ဝiuက$မH'ဆiuရင$ လမ$*;ပပuလiပ$
eတ'င$ န'ရ=ဝက$တ စ$ခI လ^လA:ပ=* eအ'က$ဆ=ဂ5င$eပ*7tရတယ$။ eဆ'င$*တ>င$*မH' မ=*ခiu*(Smoke)နAL .Hင$*eင>Y(Fog) eတ>eရ':ပ=*
မ=*ခiu*မည$*(Smog)ဆiuတ' ;ဖစ$လ'တယ$။ အAဒIက အန@Lလည$* န@တယ$။ တစ$:မiuလu@* eမH'င$မည$*eနတယ$။ ဓ'တ$တiuင$eအ'က$က
eန မ=*သ=*ကiu လHမ$* Bကည$3ရင$eတ'င$ မ;မင$.iuင$ဘ^*။ ;မစ$eတ>၊ eခ5'င$*eတ>ထAမH' လည$* အဂ}လန$က Fog ဆiuတ' အင$မတန$
န'မည$Nက=*တ'eပI3။

ခuလiu Smog ဆiuတA3 မ=*ခiu*eBက'င$3 ;ပည$သ^eတ>ရAQက5န$*မ'eရ*လည$* အeတ'$ခ5iuယ>င$*လ'တယ$။ ၁၉၇၀ ;ပည$3.Hစ$အလ>န$မH' သ^တiu

က e;မ'က$ပင$လယ$(North Sea)မH' ဓ'တ$eင>Yeတ>Yeတ'3 တစ$;ပ ည$လu@* သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yကiu e;ပ'င$*လAသu@*စ>Aလiuက$တယ$။ ဒI
eBက'င$3 ခuဆiu eက'င$*ကင$;ပင$Nက=*ဟ' Bကည$လင$လHပeန:ပ=;ဖစ$တယ$။
 58

#သဘ$ဝပတ%ဝန%(က#င%အတ*က%5ပဿန$မ#$((၂)


eက5'က$မ=*eသ>*ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@ကထ>က$တA3 အeင>Yeတ>ဟ' အက$စစ$မiu*ကiu ရ>'eစတယ$။ အက$စစ$မiu*ဟ' eဂဟစနစ$ကiu

ပ5က$စ=*eစတယ$။ ဘ';ဖစ$လiu eက5'က$မ=*eသ>*လ" ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ eဆ'က$ရတ'လA။ က{န$eတ'$တiuဆ=မH'
သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yeတ> အလ"@ပယ$7iတယ$မဟu တ$လ'*။ သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yဟ' eက5'က$မ=*eသ>*လiu သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ကiu ဆiu*
က5iu*မeပ*ဘ^*။ ★

#သဘ$ဝပတ%ဝန%(က#င%န9;eက#$က%မ'(eသ*(

တVuတ$;ပည$မH' eက5'က$မ=*eသ>* အသu@*မ5'*ဆAပIပA။ eဆ'င$*မH'
ဆiuရင$ ပ=ကင$*တiu ၊ 7န$ဟiuင$*တiuမH'eတ'3 Smog လiueခEတA3 မ=*ခiu*
မည$*eတ> 7ieနဆAပI ပA။ တVuတ$က ဒIကiu ထiန$*ဖiuNကiu*စ'*eပမယ$3
မeအ'င$;မင$ဘ^*။ တiu*တက$မFလiuလ'*ရင$ တစ$ဖက$က ဆu@*m@*မFeတ>
;ဖစ$တ' သဘ'ဝပA။

သတiရတuန$* e;ပ'ခ5င$eသ*တယ$။ တVuတ$ဟ' ၂၀၀၈ ခu.Hစ$က

ဘ=ဂ5င$*မH' Olympic ပ>Aeတ'$လuပ$ဖiu Nကiu*စ'*တယ$။ ဒ=eနရ'မH'
သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$နALပတ$သက$:ပ=* e;ပ'စရ'eတ>;ဖစ$eနတယ$။
ပထမအခ5က$က သ^တiuမH' က'*eတ>မ5'*တယ$။ က'*မ=*ခiu*eတ>
မ5'*တယ$။ ဒuတiယက စက$Vu@eတ>၊ eက5'က$မ=*eသ>*eလ'င$စ'
စက$Vu@eတ>ကeန မ=*ခiu*အမFန$eတ>ထuတ$တယ$။ တတiယကeတ'3
Goby သAက. q'ရက လ>င$3လ'တA3 သAမFန$eသ*eသ*eလ*eတ>eပI3။
စတuတ“ကeတ'3 အiမ$သ' (toilet) ပIပA။

ဒ=eတ'3 တVuတ$က က'*eတ>ကiu ကန$Lသတ$လiuက$တယ$ ။ ဒ=eနL က'*န@ပIတ$(၁)နALဆu@*တA3က'*ပA eမ'င$*ရမယ$။ က5န$တA3က'* လမ$*

eပEထ>က$ရင$ ဖမ$*တယ$။ ဒuတiယကeတ'3 စက$Vu@eတ>ကiu ပ>Aeတ'$မက5င$*ပမ= တစ$ပတ$ကeန ပiတ$လiuက$တယ$။ တတiယအeနနAL ဂiu
ဘ=သAက. q'ရက သAမFန$eလ*eတ>သiပ$သ>'*eအ'င$ မiu*အတu ရ>'eစတယ$။ eန'က$ဆu@* အiမ$သ'ကiစxကeတ'3 WTO ကiu အက^အည=
eတ'င$*တယ$။ WTO ဆiuတ' စင$က'ပ^က ဦ*စ=*တA3 World Toilet Organization ပIပA။ ၂၀၀၈ ခu.Hစ$ ပ=ကင$*အiuလ@ပစ$
eအ'င$;မင$သ>'*တယ$။ ဒIeBက'င$3 သ^တiuဟ' eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@eတ>ကiu eလ"'3လ'Bကတယ$။

eန'က$တစ$ခuက Clean Coal Technology ကiu သu@*ဖiu e;ပ'eနတ'ပIပA။ ဆန$*စစ$Bကည$3ရeအ'င$။ Clean Coal
Technology ကiu သu@*ဖiu eက5'က$မ=*eသ>*အeက'င$*စ'*ကiu ဝယ$သu@*ရမယ$။ စရiတ$ပiuNက=*တယ$။ အ'*လu@*သiပIတယ$။ က{န$eတ'$
တiu.iuင$င@က တကs .iuလiuဂ5=မH' အ'*နည$*တယ$ဆiuတ'။ ဘယ$eလ'က$မHမNက=*တA3 သ'eပIင$*နAL စစ$eတ'င$*စကs tစက$eတ> လuပ$လiuက$
တ'နAL စစ$eတ'င$*နAL ငဝန$;မစ$တiuမH' ငI*သeလ'က$eတ> မ5iu*;ပuန$*ကuန$တယ$။

eက5'က$မ=*eသ>*က အeတ'$ဆiu*လ'*ဆiuတA3 eမ*ခ>န$*ကiu e;ဖBကည$3ခ5င$တယ$။ eက5'က$မ=*eသ>*ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ကထ>က$တA3

အeင>Yeတ>ဟ' အက$စစ$မiu*ကiu ရ>'eစတယ$။ ဧရ'ဝတ=တiuင$*မH' စiuက$ပ5iu*eရ*က အဓiကက5တယ$။ အက$စစ$မiu*ဟ' eဂဟစနစ$ကiu
ပ5က$စ=*eစတယ$။ ပ5'*မ5iu*တu@*သ>'*မH' ;ဖစ$တယ$။ ပ5'*မ7iရင$ စပI*မ7i.iuင$ပIဘ^*။ eန'က$ တ@ငIလuပ$ငန$*eပI3။ ဒ=ဓ'တ$eင>Yeတ>ဟ'
နယ$စည$*မ;ခ'* eနရ'တက'ကiu eရ'က$Bကeတ'3 စiuက$ပ5iu*eရ*လuပ$ငန$*eတ>ကiu အမ5'*Nက=* ထiခiuက$eစ.iuင$တယ$။

တVuတ$က eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@က မ=*ခiu*eတ>eBက'င$3;ဖစ$တA3 အက$စစ$မiu*ဟ' တ>င$*eတ'င$ထieရ'က$လ':ပ=* တ>င$*eတ'င$ကeရ

eတ> ပ5က$စ=*တယ$လiuလည$* အခ5iuကe;ပ'တ'ပA။ မ;ဖစ$.iu င$ဘ^*လiueတ'3 မe;ပ'.iuင$ဘ^*။ ဒIeပမA3 အeတ'$လHမ$*ပIတယ$။ အက$စစ$
မiu*က လက$ပ@eတ'င$*eတ'င$က အက$စစ$eတ>eBက'င$3လ ည$* ;ဖစ$.iuင$တ'ပA။ eက5'က$မ=*eသ>*မ=*ziတA3အခI ဓ'တ$;ပ'eတ> ထ>က$
လ'တ'ကiuလည$* ဂVu;ပuရeပမယ$။ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu မ=*ziလiuက$ရ င$ ပIဝင$တA3က'ဗ>န$eတ> eလ'င$က{မ$*သ>'*တယ$။ အ;ခ'*မ
သန$Lစင$တA3 ပစxည$*eတ>လည$* ;ပ';ဖစ$သ>'*တ'ပAeပI3။ သueတသ=မ5'*အဆiuအရ eက5'က$မ=*eသ>*ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@က အဏu;မt
သတq iWကတ'eတ> အမ5'*Nက=*;ဖစ$ပIသတA3။ ၂၀၀၇ ခu.Hစ$၊ ဒ=ဇင$ဘ'လ ၁၃ ရက$က Mara Hvistendahl တင$;ပထ'*တA3သတင$*
ကiu တင$;ပမယ$။
 59

အဏu;မtဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ကeတ'3 အဏu;မtဓ'တ$;ပ'eတ> မ5'*စ>'ထ>က$မH'ပAလiu လ^eတ>ယ^ဆထ'*BကပIတယ$။ ဒ=အဏu;မt

ဓ'တ$;ပ'eတ>ဟ' eရဒ=ယiuသတq iWက တ'eBက'င$3 တစ$နည$*နည$*eတ'3 က5န$*မ'eရ*ထiခiuက$တယ$။ လ^က=*မ=*ယ'*ဆiuတA3 eသ>*
ကင$ဆ'eတ>;ဖစ$တယ$။ အဏu;မtဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မH' အလuပ$လuပ$တA3eယ'က5$ားeတ>ဆiuရင$ သ'*မ5iu*ဆက$eတ> ;ဖည$3ဆည$*
eပ*.iuင$တA3 Sperm count eတ> eလ5'3သ>'*တ'ကiu eတ>Yရတယ$။ ဒ=လ^eတ>မH' eရဒ=ယiuဓ'တ$eတ> Wကတက$eန:ပ=* မ5က$လu@*က
ဓ'တ$eရ'င$;ခည$eတ>ထ>က$eနတယ$လiueတ'င$ အခ5iuက ယu@Bကည$Bကတယ$။

မ5'*eသ'အ'*;ဖင$3 လ^eတ>ယu@Bကည$ထ'*တ'က ဓ'တ$eပIင$*ဖiueတ>ဟ' လ^ကiuဒuက•eပ*တA3 ဓ'တ$eရ'င$;ခည$eတ> ထuတ$လPတ$က'

ပတ$ဝန$*က5င$ကiu ထiခiuက$eစတယ$ဆiuတA3 အခ5က$ပA;ဖစ$တယ$။ ဒIကiuသieနeတ'3 အက'အက>ယ$လuပ$.iuင$တယ$။ တစ$ဖက$က
eက5'က$မ=*eသ>*ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@eတ>ကiu Bကည$3မယ$ဆiuရင$ eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@ဟ' အဏu;မtဓ'တ$eပIင$*ဖiuထက$ကiu ၁၀၀
ရ'ခiuင$.Fန$* ပiu:ပ=*ဓ'တ$eရ'င$;ခည$သက$eရ'က$မFကiu ;ဖစ$eစတယ$တA3။ ဒIeBက'င$3 အ. qရ'ယ$7iတA3 eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@eတ>ကiu
.iuင$င@တက'က တ;ဖည$*;ဖည$*ဖယ$7'*eနBကတယ$။

#အက္စစ္မိုး

အမHန$eတ'3 eက5'က$မ=*eသ>* eတ>ကiu မ=*zi:ပ=* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$တA3 စက$Vu@eတ>eBက'င$3 eလထAကiu ဆ'လဖ'ဒiuင$
 60

eအ'က$ဆiuက$၊ က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$နAL .iuက$ထViuဂ5င$eအ'က$ဆiuက$တiu eရ'က$ကuန$Bကတယ$။ ဒ=eအ'က$ဆiuက$eတ>ဟ' eလထA

မH'7iတA3 eရeင>နALeပIင$*မiတA3အခI အက$စစ$;ဖစ$လ'တယ$။ ဒ=လiuက5လ'တA3မiu*eရeတ>၊ ဆ=*.Hင$*eတ>ကiu အက$စစ$မiu*(Acid Rain) လiu
eခEတယ$။ မiu*တ>င$*အခI ပထမမiu*မH'eတ'3 အက$စစ$မiu*ရ>'တ' သiသ'eပမယ$3 မiu*မ5'*လ'ရင$eတ'3 မသiသ'eတ'3ပIဘ^*။ ဒIeပမA3
eဆ'င$*ကiueရ'က$တA3အခIမH' ဆ=*.Hင$*eတ>နALအတ^ eရ'က5လ'တA3 အက$စစ$မiu*(Acid Rain)eတ>ဟ' သက$eရ'က$မF အင$မတန$
မ5'*တတ$တယ$။ ဒIကiu သစ$ပင$စiuက$သ^မ5'*က .Hင$*ခI*Viuက$တယ$လiu ဆiuတယ$။

ယeနL NLD အစiu*ရလက$ထက$မH' ရန$ကuန$တiuင$*မH' eက5'က$မ=* eသ>*စက$Vu@eဆ'က$ဖiue;ပ'eတ'3 သဘ'ဝပတ$ဝန$* က5င$ပည'7င$

တစ$eယ'က$က အ.Hစ$ ၅၀ အတ>င$* eရPတiဂu@ဘu ရ'*Nက=* eပ5'က$က>ယ$သ>'*မယ$လiu တင$;ပခA3တယ$။ သvယ^ဆခ5က$ကeတ'3
အက$စစ$မiu*eတ>ဟ' eရPနALဖu@*အuပ$ထ'*တA3 eအ'က$ခ@အuတ$၊ ဘiလပ$e;မeတ>ကiu စ'*သ>'*က' ဘuရ'*ပI:ပiuပ5က$သ>'*မယ$ဆiuတA3
သeဘ'ကiu e;ပ'တ'ပIပA။ က{န$eတ'$တiu သeဘ'တ^တ^၊ မတ^တ^ ;ဖစ$.iuင$e;ခကeတ'3 7iတယ$။

#နိဂံုး

သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ဆiuတ' ကမ D'Nက=* Vuပ$ဝတ“ uပစxည$*eပI3။ ကမ D'Nက=*က က{န$eတ'$တiuကiu eစ'င$3e7'က$ပIတယ$။ စ'*စရ'
eသ'က$စရ'eတ>၊ eလeတ>၊ eရeတ> eပ*တယ$။ ကမ D'Nက=*ကiu က{န$eတ'$တiuက eက5*ဇ^*တင$ရပIမယ$။ ဒIeပမA3 ကမ D'Nက=*ကiu
ဖ5က$ဆ=*တယ$ဆiuရင$eတ'3 ကမ D'Nက=*ကလည$* က{န$eတ'$တiuကiu ဖ5က$ဆ=*မH' အeသအခ5'ပIပA။ ဒIeBက'င$3 သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$
ကiu အeလ*ထ'*BကပIဆiuတ'ကiu တင$;ပလiuက$ရပIတယ$။

#eဒIက$တ'ခင$eမ'င$ညiu

Eternal Light Magazine

May 2017



#ကiuယ%ရNUပတ%ဝန%(က#င%

ညtကလ=ယ'*ဝင$တခ5iuကiu ~'ဏ$ပ^eဇ'$ခeပ*ဘiuနAL ခရ=*စ'*ရiတ$ ;ပည$တ>င$* ;ပည$ပ teleconference စသည$တiuအတ>က$ စ'*ရiတ$

မ5'*7iပIမယ$။

ဒIeBက'င$3တ.Hစ$ကiu maximum $2M .F@ူးနAL ၂.Hစ$စ' budget အတည$;ပueပ*ပI။

eန'က$တပiuင$* က..လက$7i ;မန$မ' .iuင$င@ ရAQ Safety awareness ပI။

လက$7i ;ဖစ$သလiu လuပ$တတ$၊ quality နAL Safety ကiu တန$ဘiu* မထ'*တတ$တA3 .iuင$င@ မH'..တည$3တည$3 e;ပ'ရယင$ ဓ'တ$eလHက'*
lift eတ>မH' တ@ခI* မeစ3ယင$.. အတက$အဆင$* မလuပ$ ဘiu ထ'*တA3 Safety sensor ကiu ;ဖuတ$ထ'*တတ$တA3 တiuင$*;ပည$ မH'..ညtက
လ=ယ'; ကiu တည$eဆ'က$၊ ;ပu;ပင$၊ ထiန$*သiမ$* ဘiuကeတ'3..

အင$*..လiuပA e;ပ'ပIရeစeတ'3!

.^*ကလ=*ယ'*စက$Vu@မ5'* အeရ*ကမ D'တစ$ဝန$* .^*ကလ=*ယ'* စက$Vu@ မeတ'$တဆ eပIက$က>AမFeတ> ;ဖစ$ခA3:ပ=*တA3eန'က$ ဒ=လuပ$ငန$*

ကiu စ>န$Lလ>တ$ဖiu .iuင$င@တခ5iuက ;ပည$သ^လ^ထueတ> ဦ*eဆ'င$:ပ=* ဖiအ'*eပ*မFeတ> လuပ$eဆ'င$လ'eနပIတယ$။

.^*ကလ=*ယ'* စ>မ$*အင$ဟ' eလထuညpစ$ညမ$*မFeတ>ကiu သiသiသ'သ' eလ5'3နည$*eစတယ$လiuလည$* ထuတ$လuပ$သ^eတ> က e;ပ'ပI

တယ$။

7'*eဖ'င$က တင$;ပeပ*ပIမယ$။

https://www.facebook.com/VoA.Burmese.News/videos/10155206298740170/

 61

ဒuတiယကမa7စစ&\က8*အတ:င&* မP7 ဂ67မန&တပ&eတ7&\က8*eတ:ကiu ဆပ&ပလiuင&* လuပ&တ+> ဝ8စက8 က သ7မန&တပ&သ7* eတ: အတ:က&ဆiu ေ

က5'က$မ=*eသ>* က ထuတb+Nအရက&ဆ8ကeန eဖ7&စပ&eပ*ထ7*တ7ပ1။

၁။Wiu*Wiu*ေက5'က$မ=*eသ>*ကiu eလမ+> eနရ7တ:င& အeBခ7က& eပ1င&*ခOပ1က ကuတ&မ8*eသ:* ကiu ရသည&။

၂။ကuတ&မ8*eသ:* UPင&>eမeဖ7က&ထuO* ကiu eရ7<ပ8* အပFခ6iန&Bပင&* လ6ပ&ပန&*မ8*eတ7က&Bဖင&> အပFeပ*လ6င& ကယ&ဆ8ယမ&က7ဘiuက&ရ

ပ1သည&။

၃။ ကယ&ဆ8ယမ&က7ဘiuက&ကiu eရUPင&>ထieတ:Nဓ7တ&Bပueစလ6င& eဖ7က&ထuO*UPင&> အဆက&တလင&* eခ=အ8သလင&* ဓ7တ&eင:N ရပ1သည&။

၄။ယင&*ဓ7တ&eင:N ကiu ဆ7ဖ6kရစ&အက&စစ& ဓ7တ&ကFသuO*<ပ8* eရဓ7တ&eပ1င&*eပ*Bခင&*Bဖင&> အရက&စစ&စစ&အ8သeန7 ကiu ရပ1သည&။

( ေက5'က$မ=*eသ>* ကiu မeVက7က&ဘ+ ခ6စ&Vကပ1။)



 62

Tiuင%င>eတ$%၏ eက#$က%မ'(eသ*( အရင%(အ5မစ%သu>( လIပ%စစ%ဓ$တ%အ$( ထuတ%လuပ%eရ( စ'မ>ကiန%(

မ#$(TOင%1 စပ%လ#s%(၍ @င%(လင%(တင%5ပခ#က%

eန;ပည$eတ'$ ဇ^လiuင$ ၂၃

eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မ5'* တည$eဆ'က$;ခင$*eBက'င$3 အက5iu* eက5*ဇ^*မ5'* တစ$ဖက$က ရ7iသလiu တစ$ဖက$မHလည$*

အ'*နည$*ခ5က$မ5'* 7ieနပIသည$။ အဓiက အ'*နည$*ခ5က$မ5'*မH'-

(က)
ဖန%လ./အ=မ%ဓ,တ%0င4 ထ.
$ တ%လ>တ%မ?မ2,*&ပ,*&ခင%*။

(ဥပမ'-က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ဓ'တ$eင>Y)

(ခ) သဘ,ဝပတ%ဝန%*က2င% ထ=ခ=.က%0စ0သ, ဓ,တ%0င4 မ2,*၊

$ ပစEည%*မ2,*ထ4က%ရF=&ခင%*။

(ဥပမ'-ဆ'လဖ'ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$၊ .iuက$ထရစ$eအ'က$ဆiuက$၊ ;ပဒI*)

(ဂ) အမ?န%အမ>,*မ2,* ထ4က%ရF=&ခင%*။

 63

eဖ'$;ပပI ဆiu*က5iu*မ5'*ကiu အသက$သ'.iuင$ဆu@* eလ5'3နည$*သ>'*eစမည$3 သန$L7င$*eသ' eက5'က$မ=*eသ>* နည$*ပည' (Clean Coal

Technology) မ5'* eပEeပIက$eန:ပ= ;ဖစ$ ၍ .iuင$င@ အမ5'*အ;ပ'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မ5'* တiu*ခ5AQ တည$eဆ'က$လ'
Bက;ခင$* ;ဖစ$ပIသည$။

အဆiuပI သန$L7င$*eသ' eက5'က$မ=*eသ>*နည$*ပည' (Clean Coal Technology) တ>င$ eအ'က$ပI အဓiက လuပ$ငန$*စo$မ5'* ပI7iပIသည$။

(က) စက%G./မFထ4က%ရF=လ,မည$% &ပ,မ?နH$% Fင$% ဆ,လဖ,ဒ=.င%0အ,က%ဆ=.က% ဓ,တ%0င4 မ2,*

$ 0လ2,$နည%* 0စရန% 0က2,က%မ3*0သ4* က=. 0ဆ*0Jက,&ခင%*။

(ခ) Flue Gas မF 0က2,က%မ3*0သ4* &ပ, Fly Ash က=. ဖယ%ထ.တ%ရန% Electrostatic Precipitator HFင$% Fabric Filter မ2,* အသ./*&ပ50ဆ,င%ရ4က%
&ခင%*။

(ဂ) ဆ,လဖ,ဒ=.င%0အ, က%ဆ=.က% ဓ,တ%0င4 ထ4

$ က%ရF=မ?က=. ၉၇ ရ,ခ=.င%H? န%*အထ= 0လO,$ခ2H=.င%0ရ* Flue Gas Desulfurization (FGD) အသ./*&ပ5
0ဆ,င%ရ4က%&ခင%*။

(ဃ) Thermal Efficiency က=. နည%*ပည,0ဟ,င%*မ2,*ထက% ၅၀ ရ,ခ=.င%H?န%*အထ= &မTင$%တင% 0ပ*H=.င%&ခင%*&ဖင$% အက2=5*0က2*ဇV* ပ=.မ=.ရရF=&ခင%*။

သနရ$% Fင%*0သ, 0က2,က%မ3*0သ4*သ./* ဓ,တ%အ,*0ပ*စက%G./မ2,* &ဖစ%0ပWလ,0စ0ရ*အတ4က% ကမX,$ဘဏ%၊ အ,ရF ဖ4/ $Zဖ=5*0ရ*ဘဏ%၊ ဂ2ပန%H=.င%င/ အ&ပည%
&ပည%ဆ=.င%ရ, ပV*0ပ[င%*0ဆ,င%ရ4က%0ရ* 0အဂ2င%စ3 စသည$% H=.င%င/တက, အဖ4\ $အစည%*မ2,*မFလည%* သတ%မFတ%ခ2က% (Guide Line) မ2,* ခ2မFတ%0ပ*
ထ,*ပ[သည%။

ကမX,$ဘဏ%အ0န&ဖင$% G.ပ%]ကင%*0လ,င%စ,သ./* ဓ,တ%အ,*0ပ*စက%G./ အသစ%မ2,* တည%0ဆ,က%ရ,တ4င% သဘ,ဝ ပတ%ဝန%*က2င% ညစ%ညမ%*မ?HFင$% ဖန%

လ./အ=မ% အ,န=သင% 0လO,$ခ2H=.င%0ရ* Pollution Prevention and Abatement Hand Book က=. ၁၉၉၈ ခ.HFစ%တ4င% စတင% အသက%ဝင% &ပ`,န%*
0ပ*ခ\$ပ[သည%။

H=.င%င/0တ,%အတ4င%* မည%သည$%0ဒသမဆ=. 0က2,က%မ3*0သ4*သ./* ဓ,တ%အ,*0ပ*စက%G./ တည%0ဆ,က%0ရ* အတ4က% 0လO,က%ထ,* လ,သVမ2,*က=.

0အ,က%ပ[ အတ=.င%* အဆင$%ဆင$% စ=စစ%0ဆ,င%ရ4က%လ2က%ရF=ပ[သည%။

(က) 0ဆ,င%ရ4က%0လ$လ,လ=.သည$% 0နရ,အတ4က% H=.င%င/0တ,%မF ခ4င$%&ပ5ခ2က%ရယVZပ3* 0လ$လ,မ? &ပ5လ.ပ%&ခင%*။

(ခ) ဤအဆင$%တ4င% 0ဆ, င%ရ4က%လ=.0သ, 0နရ,0ဒသရF= &ပည%နယ%HFင$% တ=.င%* 0ဒသbက3* အစ=.*ရမF အတည%&ပ5ခ2က% ရယVZပ3* မFသ, 0လ$လ, ခ4င$%&ပ5
&ခင%*။

(ဂ) စV*စမ%*0လ$လ,ရန% &ဖစ%0&မ,က%H=.င%စ4မ%* အစ3ရင%ခ/စ, တင%&ပလ,Zပ3*ပ[က ဝန%bက3*ဌ,နမF ကdမ%*က2င%မ?ဆ=.င%ရ,မ2,* စနစ%တက2 စ=စစ%&ခင%*။

(ဃ) တစ%Zပ=5င%နက%တည%*မF,ပင% EIA, SIA အစ3ရင%ခ/စ,မ2,* &ပ5စ.တင%&ပ&ခင%*။ (ဂ.ဏ%သ=ကe,ရF=0သ, တတ=ယ အဖ4\ $အစည%*က=. 0ဆ,င%ရ4က%0စ
ပ[သည%။)

(င) EIA, SIA အစ3ရင%ခ/စ, တင%&ပ G./သ,မက သက%ဆ=.င%ရ, နယ%0&မခ//0ဒသခ/ &ပည%သVမ2,*အ,* 0ဒသတ4င%*၌ က2ယ%က2ယ%&ပန&ပန
$% $% ရFင%*လင%*
တင%&ပ0စ&ခင%*၊ တင%&ပခ2=န%တ4င%လည%* ပ4င$%လင%* &မင%သ,စ4, အခ2က%အလက%အ,*လ./* ရFင%*လင%*တင%&ပ0စ&ခင%*။

(စ) 0ဖ,%&ပပ[ အ0ထ,က%အထ,*မ2,* &ပည$%စ./ခ=.င%လ./ပ[က အဆင$%ဆင$%တင%&ပ၍ ဆက%လက% 0ဆ,င%ရ4က%ခ4င$%&ပ5&ခင%*။

ဝန%bက3*ဌ,နအ0န&ဖင$% &ဖစ%0&မ,က%H=.င%စ4မ%* အစ3ရင%ခ/စ,ပ[ ကdမ%*က2င%မ?စ=စစ%&ခင%*က=. တ,ဝန%ခ/Zပ3* ကမX,$ဘဏ%၏ သတ%မFတ%စ/H?န%*ထက% မန=မ$%0သ,

စ/H?န%*&ဖင$% 0ဆ,င%ရ4က%H=.င%0Jက,င%* အ,မခ/ခ2က% လက%မFတ%ပ[ 0ဆ,င%ရ4က%မည$% က.မiဏ3ထ/မF တစ%ပ[တည%* 0တ,င%*ခ/ ရယVပ[သည%။

သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 လ^မFပတ$ဝန$*က5င$ ထiခiuက$မF (EIS, SIA) အစ=ရင$ခ@စ'ကiuမ^ ပတ$ဝန$*က5င$ ထiန$*သiမ$*eရ*.Hင$3 သစ$eတ'eရ*ရ'

ဝန$Nက=*ဌ'န သiu eပ*ပiuတင$;ပ၍ အစစ$eဆ* ခ@ယ^ပIသည$။

မiမiတiu ဝန$Nက=*ဌ'နတ>င$ eအ'က$ပIeဒသမ5'*၌ အဆiu;ပuသ^မ5'* လ'eရ'က$ စ^*စမ$* eလ3လ'မFမ5'* ;ပuလuပ$လ5က$ 7iပIeBက'င$* တင$;ပအပ$
ပIသည$
 64

(က) BOT စနစ% (5ပည%တ*င%(တiuင%(ရင%(သ$( ရင%(TO'(5မuuပ%TO>မU) 5ဖင%1 eဆ$င%ရ*က%5ခင%(

တပ္ဆင္စက္အင္
အား
စ'မ>ကiန%(အမည%/
စs% eဆ$င%ရ*က%မUအဆင%1
(မဂvHဝပ%)/ခန%;မOန%(
တည%eနရ$/eဒသ

Sပ'(စ'(မည%1ခuTOစ%
MoU လက%မOတ%eရ(ထiu(Sပ'( စ'မ>ကiန%( (၂) ခu
၃၀၀ (ပ-ဆင$3)
- (၂၄-၈-၂၀၁၄) MoU ေရးထိုးၿပီး။
၂၀၁၅-၂၀၁၈
က>မ$*:ခ@ကuန$*
- MoU သက$တမ$* (၂၄) လ
၉၉၀ (ဒu-ဆင$3)
1 ရန$ကuန$တiuင$*eဒသNက=*
- EIA, SIA eဆ'င$ရ>က$လ5က$7i
၂၀၂၁-၂၀၂၇
Virtue Land
- သ=လဝI စက$မFဇuန$.Hင$3 ;ပည$တ>င$* ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ကiu
၁၉၈၀ (တ-ဆင$3)
;ဖည$3ဆည$* eပ*.iuင$ရန$
၂၀၂၅-၂၀၃၀
 65

- (၂၇-၇-၂၀၁၂) MoU ေရးထိုးၿပီး။

:မiတ$ - MoU သက$တမ$* (၁၈) လ

၅၀
2 တနသ'ရˆတiuင$*eဒသNက=* - တiuင$*eဒသNက=* အစiu*ရအဖ>AYမH လPA e;ပ'င$*လ';ခင$*;ဖစ$
၂၀၁၃-၂၀၁၆
သန$*:ဖiu*သ^ - က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' စiစစ$ဆA

- :မiတ$ခViuင$eဒသအတ>င$* လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'* ;ဖန$L;ဖt*eပ*.iuင$ရန$

စuစueပHင%( 3320

(ခ) Tiuင%င>5ခ$(ရင%(TO'(5မuuပ%TO>မU (ဖက%စပ%ပiuင%) JV/B.O.T စ'မ>ကiန%(မ#$(

တပ္ဆင္စက္အင္
အား
စ'မ>ကiန%(အမည%/
စs% eဆ$င%ရ*က%မUအဆင%1
(မဂvHဝပ%)/ခန%;မOန%(
တည%eနရ$/eဒသ
Sပ'(စ'(မည%1ခuTOစ%
MoU လက%မOတ%eရ(ထiu(Sပ'( စ'မ>ကiန%( (၇) ခu
- (၁၁-၁-၂၀၁၀) MoU ေရးထိုးၿပီး။
ထန$*တပင$
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' အတည$;ပu:ပ=*။
ရန$ကuန$တiuင$*eဒသNက=* ၂၇၀
1 - EIA/ SIA ၿပဳစုဆဲ။
Huaneng Lancang ၂၀၁၅-၂၀၁၈
- ဆiပ$ကမ$*eနရ' အခက$အခAeBက'င$3 ;ဖစ$.iuင$e;ခ နည$*ပI*။
+ Htoo
- မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*မH တစ$ဆင$3 ဓ'တ$အ'* ;ဖန$L;ဖt*eပ*.iuင$ရန$။
၆၅၀ (ပ-ဆင$3)

၂၀၁၅-၂၀၁၈ - (၂၁-၃-၂၀၁၃) MoU ေရးထိုးၿပီး။

သီလဝါ
၂၀၀၀ (ဒu-ဆင$3) - က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' eလ3လ'မFစiစစ$ဆA။
2 ရန$ကuန$တiuင$*eဒသNက=*
၂၀၁၉-၂၀၂၄ - တနသ'ရˆတiuင$*eဒသNက=*၊ eရ*သiu e;ပ'င$*eရPQရန$ အဆiu;ပuထ'*
Toyo-Thai
၃၀၀၀ (တ-ဆင$3) - မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*မH တစ$ဆင$3 ဓ'တ$အ'* ;ဖန$L;ဖt*eပ*.iuင$ရန$။

၂၀၂၅-၂၀၃၀

eက5'က$တန$* - (၈-၁၀-၂၀၁၃) MoU ေရးထိုးၿပီး။

၆၀၀ (ပ-ဆင$3)
ရန$ကuန$တiuင$*eဒသNက=*
- MoU သက$တမ$* (၈) လ
၂၀၁၆-၂၀၁၉
3 Orange Power gen
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' eလ3လ'မFစiစစ$ဆA။
၇၀၀ (ဒu-ဆင$3)
+ Global Advisors +
- သ=လဝIစက$မFဇuန$.Hင$3 ;ပည$တ>င$* ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ကiu
၂၀၂၅-၂၀၂၈
Diamond Palace ;ဖည$3ဆည$* eပ*.iuင$ရန$။
 66

- (၁၁-၄-၂၀၁၃) MoU ေရးထိုးၿပီး။

၂၇၀ (ပ-ဆင$3)
- MoU သက$တမ$* (၃၀) လ
ငVuတ$eက'င$*
၂၀၁၅-၂၀၁၈
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' eလ3လ'မFစiစစ$ဆA။
4 ဧရ'ဝတ=တiuင$*eဒသNက=*
၂၇၀ (ဒu-ဆင$3)
- e;မeနရ'အခက$အခAကiစx ကuမ€ဏ=.Hင$3 တiuင$*eဒသNက=* အစiu*ရ
TATA Power
ညpiနiFင$* eဆ'င$ရ>က$ဆA။
၂၀၂၁-၂၀၂၅

- ငVuတ$eက'င$* (ဧရ'ဝတ=) စက$မFဇuန$ ဖ>@Y:ဖiu* တiu*တက$eစရန$။

- (၂၇-၅-၂၀၁၀) MoU ေရးထိုးၿပီး။

၂၇၀ (ပ-ဆင$3)
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' အတည$;ပu:ပ=*။
ကေလး၀
၂၀၁၅-၂၀၁၈
- EIA/SIA ေလ့လာဆဲ။
5 စစ$ကiuင$*တiuင$*eဒသNက=*
၂၇၀ (ဒu-ဆင$3)
- FA ညpiနiFင$*eဆ>*e.>*ဆA။
ISDN+Tun Thwin
၂၀၂၀-၂၀၂၄
- ;ပည$တ>င$* eက5'က$မ=*eသ>* အရင$* အ;မစ$ကiu အသu@*ခ5၍
ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ကiu ;ဖည$3ဆည$*eပ*.iuင$ရန$။
- (၁-၁၀-၂၀၁၃) MoU ေရးထိုးၿပီး။

- MoU သက$တမ$* (၆) လ

က5iuင$*တu@
၆၀၀
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' အတည$;ပu:ပ=*။
6 7မ$*;ပည$နယ$ (အe•)
၂၀၁၅-၂၀၁၈
- EIA/SIA ေလ့လာဆဲ။
Lumpoondum

- ;ပည$တ>င$* eက5'က$မ=*eသ>* အရင$* အ;မစ$ကiu အသu@*ခ5၍

ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ကiu ;ဖည$3ဆည$*eပ*.iuင$ရန$။

- (၂၁-၉-၂၀၁၂) MoU ေရးထိုးၿပီး။

၂၅၀ (ပ-ဆင$3)
ဘuတ$;ပင$*
- MoU သက$တမ$* (၃၀) လ
၂၀၁၅-၂၀၁၈
7 တနသ'ရˆတiuင$*eဒသNက=*
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' eလ3လ'မFစiစစ$ဆA။
၂၅၀(ဒu-ဆင$3)
24 Hour
- တနသ'ရˆတiuင$*eဒသNက=* အတ>င$* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*
၂၀၂၄-၂၀၂၇
လiuအပ$ခ5က$ကiu ;ဖည$3ဆည$* eပ*.iuင$ရန$။

စuစueပHင%( 9400

MoU မ5'* eရ*ထiu* ရ'တ>င$ ရန$ကuန$.Hင$3 အန=*တစ$ဝiuက$တ>င$ ;ဖစ$eပEလ'မည$3 စက$မFဇuန$မ5'* အထ^* စ=*ပ>'*eရ*ဇuန$မ5'* အပIအဝင$ ထပ$တiu*
လiuအပ$လ'မည$3 ဓ'တ$အ'* ;ဖည$3ဆည$*ရန$အတ>က$ ထန$*တပင$၊ သ=လဝI၊ eက5'က$တန$*eဒသမ5'*တ>င$ လည$*eက'င$*၊ ဧရ'ဝတ=တiuင$*eဒသ
Nက=* အထ^*စ=*ပ>'*eရ*ဇuန$.Hင$3 ထပ$တiu* လiuအပ$မည$3 ဓ'တ$အ'*အတ>က$ ငVuတ$eက'င$* eဒသတ>င$လည$*eက'င$*၊ စစ$ကiuင$*တiuင$* eဒသNက=*.Hင$3
ခ5င$*;ပည$နယ$မ5'* ဖ>@Y:ဖiu*eရ*အတ>က$ ;ပည$တ>င$*7i ကeလ*ဝ eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$*မH ထ>က$7iမည$3 eက5'က$မ=*eသ>*ကiu အe;ခခ@၍ ကeလ*ဝ
eဒသတ>င$ လည$*eက'င$* ၊ 7မ$*;ပည$နယ$ အe•ပiuင$* eဒသဖ>@Y:ဖiu*eရ*အတ>က$ ;ပည$တ>င$*eက5'က$မ=*eသ>*သu@*စ>A၍ က5iuင$*တu@eဒသတ>င$
လည$*eက'င$*၊ တနသ'ရˆ တiuင$*eဒသNက=* ဖ>@Y:ဖiu*eရ*.Hင$3 စက$မFဇuန$မ5'*၊ အထ^*စ=*ပ>'*eရ*ဇuန$မ5'*၏ လiuအပ$ခ5က$ကiu ;ဖည$3ဆည$*ရန$ ဘuတ$;ပင$*
eဒသတ>င$ လည$*eက'င$* eဒသလiuအပ$ခ5က$ အသ=*သ=*အeပE အe;ခခ@၍ တည$eဆ'က$သ>'*ရန$ လ5'ထ'* eဆ'င$ရ>က$;ခင$* ;ဖစ$ပIသည$။ ရန$
ကuန$/ဧရ'ဝတ=တiuင$*eဒသNက=*အတ>င$*7i တည$eဆ'က$:ပ=*၊ တည$eဆ'က$ဆA.Hင$3 eဆ'င$ရ>က$ရန$ လ5'ထ'*eသ' eက5'က$မ=*eသ>*.Hင$3
သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yသu@* ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@ စ=မ@ကiန$*မ5'*၏ တပ$ဆင$ စက$အင$အ'*မH' ၈၅၄၈ ဒသမ ၆ မဂ…Iဝပ$7iပIသည$။ သiuပI၍ ၂၀၃၀ ခu.Hစ$
တ>င$ ;ဖစ$eပEလ'ရမည$3 တစ$.iuင$င@လu@* တပ$ဆင$စ က$အင$အ'* လiuအပ$ခ5က$၏ ၆၇ ရ'ခiuင$.Fန$*ခန$L 7iပIသည$။ ရန$ကuန$/ဧရ'ဝတ=.Hင$3 ;မန$မ';ပည$
 67

eအ'က$ပiuင$* eဒသမ5'*သည$ eန'င$တ>င$ အဓiကဓ'တ$အ'* သu@*စ>Aမည$3eဒသမ5'* ;ဖစ$လ'မည$;ဖစ$ ၍ တiu*ခ5AQeဆ'င$ရ>က$သင$3ပIeBက'င$*လည$*

တင$;ပအပ$ပIသည$။

ဆက$လက$၍ တင$;ပလiuသည$မH' eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@မ5'* တည$eဆ'က$ရ'တ>င$ သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 လ^မF

ပတ$ဝန$*က5င$ ထiခiuက$မF အနည$*ဆu@*;ဖစ$eအ'င$ eဆ'င$ရ>က$.iuင$သည$3 eခတ$မ= အဆင$3;မင$3 နည$*ပည'မ5'* eပEeပIက$လ':ပ=;ဖစ$၍ အခ5iuကမ D'3
.iuင$င@Nက=* မ5'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@မ5'*အ'* လ^eန:မiuမ5'*.Hင$3 န=*ကပ$စ>'ပင$ တည$eဆ'က$ အသu@*;ပu လ'Bကသည$
ကiu eလ3လ' eတ>Y7iပIသည$။ ဥပမ'အ'*;ဖင$3 တင$;ပရပIလ"င$ ဂ5ပန$.iuင$င@ Mikawa ပင$လယ$eအ'$၊ Aichi ;ပည$နယ$တ>င$ စက$တပ$ဆင$အင$အ'*
၄၁၀၀ မဂ…Iဝပ$7i Hekinan eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@သည$ လ^eနထ^ထပ$မF မ5'*;ပ'*eသ' Hekinan :မiuအန=* ၄ က=လiuမ=တ'
ခန$L အက>'တ>င$သ' တည$eဆ'က$ထ'*7i သည$ကiu eဖ'$;ပပIပu@ အတiuင$* eတ>Y;မင$ရမည$;ဖစ$ပIသည$။

Hekinan eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓ$တ%အ$(eပ( စက%Vu>

ဂ#ပန%Tiuင%င>@i လNeနSမiuTOင%1 န'(ကပ%စ*$ တည%eဆ$က%ထ$(သည%1 Hekinan eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓHတ%အ$(eပ(စက%Vu>။

၎င$*အ;ပင$ Yokohama တ>င$ တပ$ဆင$စက$အင$အ'* ၁၂၀၀ မဂ…Iဝပ$7i Isogo eက5'က$မ=*eသ>* သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@သည$ လ^eန
ထ^ထပ$eသ' Isogo ရပ$က>က$.Hင$3 ၄ ဒသမ ၅ က=လiuမ=တ'ခန$L အက>' တ>င$သ' တည$eဆ'က$ လည$ပတ$eန;ခင$* ;ဖစ$eBက'င$*လည$* eဖ'$;ပပI
ပu@အတiuင$* eလ3လ' eတ>Y7iရမည$ ;ဖစ$ပIသည$။

ဂ#ပန%Tiuင%င>၏ Isogo ဓ$တ%အ$(eပ(စက%Vu>။

ဂ#ပန%Tiuင%င>@i လNeနSမiuTOင%1 န'(ကပ%စ*$ တည%eဆ$က%ထ$(သည%1 Isogo eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓ$တ%အ$(eပ(စက%Vu>။

အဆiuပI Isogo eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@သည$ ၁၉၆၇ ခu.Hစ$တ>င$ ၂၆၅x၂=၅၃၀ မဂ…Iဝပ$ ;ဖင$3 စတင$ လည$ပတ$ခA3:ပ=* eခတ$မ=
နည$*ပည'မ5'* eပEeပIက$လ'ခ5i န$တ>င$ စက$Vu@အ'* အဆင$3;မpင$3တင$;ခင$* မ5'* ;ပuလuပ$:ပ=* ၂၀၀၉ ခu.Hစ$တ>င$ ၁၂၀၀ မဂ…Iဝပ$;ဖင$3 ;ပန$လည$eမ'င$*
.Hင$ လည$ပတ$ခA3ပIသည$။ သiuပI၍လည$* တည$eဆ'က$:ပ=*စ=*eသ' eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ မ5'*အ'* eခတ$မ= နည$*ပည'မ5'*
ထပ$မ@ eပEeပIက$လ'ပIက ;ပန$လည$အဆင$3;မpင$3တင$ မ>မ$*မ@သ>'*.iuင$မည$လည$* ;ဖစ$ပIသည$။

နiဂu@*ခ5uပ$အ'*;ဖင$3 eန'င$.Hစ$eပIင$*မ5'*စ>' အတ>က$ ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ပမ'ဏ Nက=*မ'*eBက'င$* သi7ieနBက:ပ=* ;ဖစ$သည$3 အ'*eလ5'$စ>'

eဆ'င$ရ>က$ရမည$3 ပမ'ဏမH'လည$* ပ5မ$*မ".Hစ$စo$ မဂ…Iဝပ$ ၈၀၀ မH ၁၀၀၀ ခန$Lထi ပu@မHန$ တiu*တက$ထuတ$လuပ$သ>'*.iuင$eရ* Nကiu*ပမ$*eဆ'င$ရ>က$
BကရပIမည$။

မiမiတiuသည$ ကမ D'3အဆင$3;ဖင$3 သတ$မHတ$ထ'*eသ' သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$ထiခiuက$မF သတ$မHတ$ခ5က$မ5'*.Hင$3 အည=လည$* eဆ'င$ရ>က$ သ>'*ပI

မည$။ သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 လ^မFပတ$ဝန$*က5င$ ထiခiuက$မF စiစစ$ခ5က$ ကiuလည$* သက$ဆiuင$ရ' ဝန$Nက=*ဌ'နမH စiစစ$eဆ'င$ရ>က$သ>'*မည$ ;ဖစ$
ပIသည$။ ခ>င$3;ပu:ပ=*eန'က$ ရင$*.H=*;မpuပ$.H@သ^မ5'*eBက'င$3 ထiခiuက$နစ$န'မF ဆiu*က5iu*မ5'* မ;ဖစ$eပEeစeရ*လည$* Nက=*Bကပ$ eဆ'င$ရ>က$ သ>'*မည$;ဖစ$
ပIသည$။ နည$*ပည'မ5'*မH' အခ5iန$.Hင$3အမ" တiu*တက$eနသည$3အတ>က$ စနစ$တက5 စiစစ$.iuင$ရန$ လiuအပ$ပIက အတiuင$ပင$ခ@အဖ>AY ငH'*ရမ$*
eဆ'င$ရ>က$သ>'*မည$ ;ဖစ$ပIeBက'င$* 7င$*လင$*တင$;ပအပ$ပIသည$။

Published on Myanmar President Office (http://203.81.89.211/2015zg)

 68

ေက်ာက္မီးေသြးသံုးမွာကို..ဘာေႀကာင့္ကန္႔ကြက္ေနတာလဲ..

ကၽြန္ မခံေစျခင္လို....

ေက်ာက္မီးေသြးကိုသံုးၿပီးလွ်ပ္ဓါတ္အားထုတ္မွာကိုပုဂၢိဳလ္တစ္ခ်ိဳ႕က မႀကိဳက္ဘူး။

ဒီေ တာ႕ေက်ာက္မီးေသြး မေကာင္းေၾကာင္း ကို တြ င္တြ င္ေျပာၿပီး ရိိုး သာတဲ ႕ျပည္သူေ တြ ကို စ ည္း ႐ံုး တယ္ ၊ေနာက္ေ တာ႔ ၊ေက်ာက္
မီးေသြးဓါတ္အားေပးစက္႐ံုေတြမေဆာက္ျဖစ္ေအာင္အစီအစဥ္ခ်ကန္႕ကြက္လာေအာင္လုပ္ေပးတယ္။

ဒါကိုနက္နက္နဲနဲအတြင္းက်က်မသိပဲေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုေတြမေဆာက္ဖို႕ကိုကန္ကြက္ေနတာေလာက္ပဲသိေနတဲ့အေပါင္း
အသင္းေတြကကၽြန္ေတာ္ကိုေမးလာတယ္၊သူမ်ားေတြကကန္႔ကြက္ေနတာကို

အန္ကယ္ကေက်ာက္မီးေသြးကိုသံုးၿပီးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္ပါဆိုတာမ်ိဳးေတြေရေန၊ေျပာေနတာဘာျဖစ္လို႔လဲတဲ့။

အလြယ္ဆံုးနဲ႔အရွင္းဆံုးစကားလံုးကိုေရြးၿပီးေျပာရရင္ေတာ႔ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕နိဳင္ငံသူ၊နိဳင္ငံသားေတြကိုသူမ်ားနိဳင္ငံသြားၿပီးကၽြန္မ
ခံေစျခင္လို႔ပဲ။

စက္မွဳလုပ္ငန္းဖြံ႔ၿဖိဳးမွဳးႏွင့္လုပ္သားလိုအပ္ခ်က္.....

ဒီေန႕ကၽႊန္ေတာ္တို႕နိဳင္ငံပတ္၀န္းက်င္ကထိုင္း၊မေလးရွား၊စကၤာပူစတဲ႕ႏိုင္ငံေတြဟာ.အေရွေတာင္အာရွမွာအေတာ္ကိုဖြံ႔ၿဖိဳးတိုး
တက္ေနပါၿပီ။ဒီလိုတိုးတက္ရတာကလည္းစက္႐ံုအလုပ္႐ံုေတြအမ်ားအျပားတည္ေဆာက္လည္ပတ္ႏွိဳင္လို႕ပါ။သူတို႔မွာလွ်ပ္စစ္
ဓါတ္အားကို န ည္း ပညာနဲ ႔ အ မ်ားအျပားထု တ္လု ပ္ရ ယူႏွိဳ င္ေ ပမဲ့ အဲ ဒီ စ က္႐ံု အ လု ပ္႐ံုေ တြ မွာ ၀င္ေ ရာက္လု ပ္ကို င္ေ ပးရမဲ့ လူ ကိုေ
တာ႕ေပါေပါမ်ားမ်ားရေအာင္နည္းပညာနဲ႕ထုတ္လို႕မရႏွိဳင္ပါဘူး။ဒါဆိုဘယ္ကရမလဲ။မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးတဲ့နိဳင္ငံေတြကပါ။

ဒီနိဳင္ငံေတြမွာလူေတြလုပ္အားေတြရွိေပမဲ့စက္႐ံုအလုပ္႐ံုေတြမရွိလို႕အလုပ္လက္မဲ့ေတြရွိေနတယ္။

သူတိုကိုေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႕ရႏွိဳင္ပါတယ္။

သူတို႕ရဲ႕ပတ္၀န္းက်င္နိဳင္ငံေတြဆင္းရဲေနသမွ်သူတို႕အတြက္ေစ်းေပါေပါနဲ႕အလုပ္လုပ္ေပးမဲ႕လုပ္သားမရွားပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားအျမန္ရႏွိဳင္မဲ႕နည္းမွန္သမွ်ကို သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေၾကာင္းျပၿပီးကန္႔ကြက္ေအာင္ကူညီမဳ¸ႈမ်ိဳးစံုေ
ပးေနၾကတာပါ။

ကၽြန္ခံေနရသူမ်ားမနဲေတာ႔ပါ...

ဒီေန႔ကၽြန္ေတာ္တို႕နိဳင္ငံသား(၁)သန္းေလာက္ဟာထိုင္းနိဳင္ငံမွာအလုပ္သြားလုပ္ေနၾကရတယ္တနည္းေျပာရရင္ကၽႊန္ခံေနၾကရ
တယ္။

အလားတူမေလးရွားနိဳင္ငံ၊စကၤာပူနိဳင္႕နဲ႕အျခားနိဳင္ငံေတြမွာရရာအလုပ္ကိုသြားလုပ္ၿပီးကၽႊန္ခံေနႀကရတယ္။

စုစုေပါင္းခန္႔မွန္းေျခသန္းဂဏန္းအထက္မွာရွိပါမယ္။

ဘာေၾကာင့္ဒီလိုသြားလုပ္ေနၾကရတာလဲ။

ဒါကိုအေသအျခာေတြးၾကည့္ပါ။စဥ္းစားဆင္ခ်င္ၾကည့္လိုက္ပါ။

စား၀တ္ေနေရးမေျပလည္လို႕ဆိုတာသြားေတြရမွာပါ။စား၀တ္ေနေရးဘာေၾကာင့္မေျပလည္တာလဲ။၀င္ေငြအလံုအေလာက္မရွိ
လို႕ပါ။

၀င္ေငြဘာလို႔မရွိတာလည္း။၀င္ေငြရမဲ့အလုက္အကိုင္ေတြေပါေပါမ်ားမ်ားမရွိလို႕ပါ။အလုက္အကိုင္မရွိေတာ႔၀င္ေငြမရွိ၊၀င္ေငြမ
ရွိေတာ႕စား၀တ္ေနေရးကခက္လာတယ္။၊

ဒီေတာ႔အလုပ္အကိုင္ရွိရာကိုႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစမႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစသြားလုပ္ၾကရတယ္။

တနည္းေျပာရရင္အလုပ္အကိုင္ေပၚမ်ားရာနိဳင္ငံေတြမွာ သူတို႔ေပးသမွ်လုပ္အားခေလးနဲ႔ကၽႊန္သြားခံႀကရပါတယ္။

ကိုယ္နိဳင္ငံမွာသာအလုပ္အကိုင္အခြင့္အလန္းေတြရွိရင္၊ဘယ္သူမွျပည္ပထြက္အလုပ္မလုပ္ပါဘူး။
 69

္ ကိုင္အခြင္႔အလန္းေတြဘာေၾကာင့္နည္းပါးရတာလဲ။

အလုပအ
ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္ေတြျဖစ္တဲ့စက္႐ံုအလုပ္႐ံုေတြေပါေပါမ်ားမ်ားမရွိလိုပါ။ဘာေၾကာင့္မရွိတာလဲလို႔ထပ္စစ္လိုက္ရင္စက္႐ံုအလုပ္
႐ံုေတြလယ္ပတ္ဖို႔လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားအလံုအေလာက္မရွိလို႔ဆိုတာကအဓိကေနရာမွာေရာက္လာပါတယ္.။

လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားမရွိပဲနဲ႕ဘယ္သူကမွလာၿပီးစက္႐ံုမတည္ပါဘူး။

ျပည္ပအရင္းအႏွီးေတြ၀င္လာၿပီးအလုပ္အကိုင္အခြင္အလန္းေတြေပါမ်ားလာေစျခင္ရင္လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားအျပည့္အ၀ရွိဖို႕လိုပါ
တယ္။

ဒီလိုဆိုရင္လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္ေပးႏ¸ိႈ္င္တဲ့နည္းလမ္းေတြနဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားရေအာင္လုပ္ၾကရပါမယ္။

ျမင္ေအာင္ေတြးပါ......

လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားအျမန္ဆံုးရေအာင္စဥ္းစားၿပီးေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံုေတြတည္ဖို႕စီစဥ္ဆိုင္းျပင္ေနတု
န္းမွာပဲ၊စက္႐ံုေတြမေဆာက္ဖို႕ကန္႕ကြက္သူေတြအလွ်ိဳအလွ်ိဳေပၚလာၿပီး၊ပတ္၀န္းက်င္ညစ္ညမ္းတယ္ပ်က္စီးေစတယ္။လူေတြ
ဘာျဖစ္သြားႏွိဳင္တယ္၊ညာျဖစ္သြားႏွိဳင္တယ္ဆိုၿပီးကန္႕ကြက္လာၾကတယ္။

တကယ္ပဲ သူ တို ႕ေျပာသလို သ ဘာပတ္ ၀ န္း က်င္ႀ ကီး ဟာအႀကီး အက်ယ္ထိ ခို က္သြားေစမွာ လား။လူေ တြ ၊ သတၱ ၀ါေတြ ရဲ ႕ က်န္း
မာေရးကိုဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးထိခိုက္ေစမွာလား။ထိခိုက္ေစတာအမွန္ဆိုရင္ကၽြန္ေတာ္တို႕နိဳင္ငံထက္


ႏွစ္ေပါင္းေျမာက္ျမားစြာကေက်ာက္မီးေသြးကိုသံုးၿပီးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္ယူသံုးစြဲေနၾကတဲ႕အေမရိကန္၊ၾသစေတလွ်၊အဂၤ
လ န္ ၊ ဂ်ပ န္ ၊ အိႏ ၵိ ယ စ တဲ ႕ နိဳ င္ငံေ တြ က လူေ တြ က်န္း မာေ ရး ထိ ခို က္လို ႔ေ သာ က္ေ သာ က္လဲေ သ ကု န္ေ ရာေ ပါ့ ၊ သူ တို ႕ နိဳ င္ငံ
ရဲ႕သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေတြလည္းအႀကီးအက်ယ္ပ်က္စီးကုန္ေနေရာေပါ႔။ဒါေပမဲ့ဒီလိုေတြမဟုတ္ပါဘူး။ဒါေၾကာင့္လည္းလွ်ပ္စ
စ္ဓါတ္အားထုတ္ယူႏွိဳင္ဖို႔ဒီေန႔အထိအဲဒီနိဳင္ငံေတြမွာေက်ာက္မီးေသြးကိုဆက္လက္သံုးစြဲေနၾကတာေပါ႕။

ေခတ္သစ္ကိုလိုနီစနစ္ပံုေဖၚမွဳ......

သူတို႕နိဳင္ငံေတြမွာေက်ာက္မီးေသြးကိုသံုးစြဲေနပါလ်က္နဲ႕ဘာေၾကာင္႔ကၽြန္ေတာ္တို႔နိဳင္ငံမွာကန္႕ကြက္ေနတာလဲ။

ဒီေန႕လို(၂၁)ရာစုေခတ္မွာနိဳင္ငံအတြက္လိုအပ္တဲ႕သြင္းအားစုမ်ိဳးစံုကိုရႏွိဳင္ဖို္႕အတြက္ဆိုရင္အရင္ရာစုႏွစ္ေတြတုန္းကလိုတိုင္းျ
ပည္တစ္ျပည္ကိုတိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ၿပီးမွရယူစရာမလိုတဲ႕နည္းကိုအသံုးခ်ခံေနရလို႔ပါ။တိုင္းျပည္တစ္ျပည္မွာလူစြမ္းအားအရင္း
အျမစ္ေတြရွိတယ္။

သယံဇာတလည္းေပါႀကြယ္၀တယ္၊ဒါေပမ့ဲံဖြံ႔ၿဖိဳးမွဳမရွိေသးဘူးဆိုရင္၊အဲဒီမဖြံ႕့ၿဖိဳးမတိုးတက္တာကိုသက္ဆိုးရွည္ေနေအာင္လုပ္
ထားဖို႕ပဲလိုပါတယ္။

တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ဟာဖြံ႕ၿဖိဳးမွဳမရွိရင္ဆင္းရဲမြဲေတမွာပဲ။ဒါေပမဲ႕ဆင္းရဲလို႕ဆိုၿပီးလူဦးေရတိုးပြားမွဳကရပ္မေနဘူး။အစဥ္တိုးတ
က္လာမွာ ပါ။လူ ဦးေရမ်ားျပားလာေလအလု ပ္လ က္မဲ ႔ မ်ားျပားလာၿပီး စားေရး၊၀တ္ေ ရးေတြေ တြ ခ က္လာေလျဖစ္မ ယ္ ။ ဒီေ
တာ႔စာ၀တ္ေနေရးအတြက္ဖြံ႕ၿဖိဳးစ၊ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး

နိဳင္ငံေတြစီကိုရရာအလုပ္၊ရရာလုပ္ခေတြနဲ႕သြားလုပ္ႀကရတယ္။

ဒီလိုအလုပ္လာလုပ္သူေတြေၾကာင္႕လုပ္အားခနည္းနည္းနဲ႕အဲဒီနိဳင္ငံကစက္႐ံုအလုပ္႐ံုေတြလည္ပတ္ၾကရလို႕ထုတ္လုပ္မွဳကုန္
က်စရိတ္ေတြသက္သာတယ္။ဒီလိုလာလုပ္ေပးမဲ႕သူရွားပါသြားရင္သူတို႕လုပ္ငန္းေတြ

အခက္ႀကံဳရမယ္။ဒီေတာ႕လုပ္သားအင္အားစဥ္ဆက္မျပတ္ရေနဖို႔လုပ္သားမ်ားရွိရာဆင္းရဲတဲံ့နိဳင္ငံေတြဟာဆက္ၿပီးဆင္းရဲေန
ဖို႔လိုလာတယ္။ဒီလိုျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးဖို႕ကနိဳင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစမဲ႕စီမံကိန္းမွန္သမွ်၊စက္႐ံုအလုပ္႐ံုမွန္သမွ်မေဆာင္ရြက္ျဖ
စ္ေအာင္၊မတည္ေဆာက္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးဖို႕ပဲလိုတယ္။



အဲဒီလိုလုပ္ဖို႕ဆိုရာမွာလည္းကိုယ္တိုင္လာကန္႕ကြက္ေသြးထိုးလွံဳေဆာ္ရင္ဒီေခတ္မွာကမျဖစ္နိဳင္ေတာ႔ငါးႀကင္းဆီနဲ႕ငါးႀကင္းေၾ
ကာ္တဲ႔အလုပ္ကိုလုပ္လာၾကတယ္။ငါးၾကင္းႀကီးေလအဆီပိုရေလဆိုသလိုပဲမဖြံ႕ၿဖိဳးေသးတဲ႔နိဳင္ငံမွာရွိတဲ႔နာမည္ေက်ာ္ေဇာသူ၊ျပ
ည္သူမ်ားအၾကားထင္ေပၚသူ၊ပညာအဆင္ျမင္႔သူေတြကိုနည္းမ်ိဳးစံုနဲ႕စည္း႐ံုးႏွိဳင္ေလေအာင္ျမင္မွဳျမန္ေလပဲ။ဒါေၾကာင့္နည္းမ်ိဳးစံု
 70

သံုးစည္း႐ံုးတယ္။စည္း႐ံုးလို႕ရၿပီဆိုေတာ႕မွသူတို႕ကေနနိဳင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေစမဲ႕ကိစၥမွန္သမွ်ကိုကန္႕ကြက္လာေအာင္ေထာက္ပံမွဳမ်ိဳးစံု
နဲ႕လုပ္လာေစတယ္။ဒီေတာ႕နိဳင္ငံဟားဆင္းရဲၿမဲဆင္းရဲေနလို႕ သူတို႕ႏိုင္ငံေတြစီကိုအထူးတလည္ဖိတ္ေခၚစရာမလိုပဲကၽြန္ခံဖို႔ေ
ရာက္လာတယ္။ဖြံၿဖိဳးမွဳကမရွိေတာ႕နိဳင္ငံအတြက္၀င္ေငြလိုတယ္၊လိုတဲ႕၀င္ေငြရဖို႕ႏိုင္ငံပိုင္သယံဇာတေတြ(ကၽြန္းသစ္၊ေရနံ၊သ
တၱဳကအစရွိသမွ်)ကိုေစ်းေပါေပါနဲ႕ေရာင္းရတယ္။

ဒါဟာေခတ္သစ္ကၽြန္ျပဳခံရျခင္းပဲ။

တနည္းေျပာရရင္ေတာ႔ေခတ္သစ္ကိုလိုနီစနစ္ပံုေဖၚခံလိုက္ရတာ။

ေနာက္တနည္းေျပာရရင္ႏိုင္ငံအသိမ္ပိုက္ခံလိုက္ရတာပဲ။

ဒီနည္းနဲ႕ကၽြန္ေတာ္တို႔နိဳင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႕အတြက္မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံုေတြအျမန္ေပၚေပါက္မလာေ
အာင္ဟန္တားဖို႕စီစဥ္လာၾကတာပါ။

ဒါကိုျမင္ေအာင္ၾကည့္ၾကရပါမယ္။

စီ စ ဥ္ပံု ကေတာ႔ေ က်ာက္မီးေသြး မေကာင္းေၾကာင္း ကို တြ င္တြ င္ေျပာၿပီး ရိိုး သာတဲ ႕ျပည္သူေ တြ ကို စ ည္း ႐ံုး တယ္ ၊ေနာက္ေ တာ႔ ၊ေ
က်ာက္မီးေသြးဓါတ္အားေပးစက္႐ံုေတြမေဆာက္ျဖစ္ေအာင္ကန္႕ကြက္လာေအာင္အစီအစဥ္ခ်လုပ္ေပးတယ္။

ဒီေတာ႕လ်ပ္စစ္ဓါတ္အားမရွိလို႕စက္႐ံုအလုပ္႐ံုေတြမတည္ေဆာက္နိဳင္ေတာ႕ဘူး။စက္႐ံုအလုပ္႐ံုေတြမရွိလို႕အလုပ္ရွားပါသြား
တယ္။နိဳင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးမွဳေႏွးေကြးသြားတယ္။

ဒီလိုျဖစ္လာလို႕ျပည္သူေတြဟာျပည္ပထြက္ၿပီးသူတို႕နိဳင္ငံေတြအတြက္ကၽြန္အျဖစ္သြားၿပီးရရာလုပ္အားခနဲ႕လုပ္ေပးရတယ္။

ဒါေတြကိုျမင္ေအာင္ၾကည့္ပါ။တိုင္းျပည္နဲ႕လူမ်ိဳးမ်က္ႏွာေထာက္ၾကပါ။

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးတယ္ဆိုၿပီးဇြတ္မ်က္စိမွိတ္မေအာ္ၾကပါနဲ႔။

ကို ယ္နိဳ င္ငံ သားေတြ သူ မ်ားနိဳ င္ငံ မွာ သြားၿပီး ကၽြ န္မ ခံ ရေအာင္လု ပ္ေ ပးၾကပါဒီ လို လု ပ္ႏွိဳ င္ဖ ႔ို က လွ်ပ္စ စ္ဓါတ္အားကို အျမန္ဆံုး ရေ
အာင္လုပ္ၾကဖို႕ပါ။

လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားသာေပါေပါမ်ားမ်ားသာရလာရင္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမွဳေတြ၀င္လာၿပီးစက္႐ံုအလုပ္႐ံုေတြေပၚေပါက္လာမယ္။အလုပ္အ
ကို င္အ ခြ င့္ အ လန္းေတြ မ်ားလာမယ္ ။ ဒီ လိုျ ဖစ္လာရင္က ၽြ န္ေ တာ္တို ႔ နိဳ င္ငံ သားေတြ သူ မ်ားနိဳ င္ငံ မွာ သြာ ၿပီး ကၽြ န္ခံ ရ တာပေပ်ာက္
သြားပါမယ္။ဒါေၾကာင့္လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားဟာကၽြန္ေတာ္တို႔နိဳင္ငံအတြက္ျဖစ္တဲ႔နည္းနဲ႕အျမန္ဆံုးရေအာင္လုပ္ၾကရပါမယ္။



လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားရႏွိဳင္တဲ့နည္းလမ္းမ်ား...

ဒါေတြကေတာ႕

(၁) ႏ်ဴးကလီးယားစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

(၂ ) ေရအားသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု(ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ံု)

(၃) ႐ုပ္ကၽြင္းေလာင္စာစြမ္းအင္သံုး

(က ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

( ခ ) သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕( Gas ) ေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

( ဂ ) ဒီဇယ္/ဓါတ္ဆီ/မီးထိုးဆီ ေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

(၄ ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

(၅) ေလအားစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

(၆) အျခားေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု…..ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာနိဳင္ငံမွာဘယ္စက္႐ံုမ်ိဳးကိုသံုးၿပီးလွ်ပ္စစ္ထုတ္ၾကမလဲ..
 71

ဒီေန႕ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏွိဳင္ငံမွာလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကို 

(၁ ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐
ံု
(၂ ) သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ေလာင္စာသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

(၃) ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု..စတာေတြကေနထုတ္ယူရရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။

လွ်ပ္စစ္ႏွင့္စြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဂ်ပန္နိဳင္ငံမွာဖတ္ၾကားခဲ႕တ႔ဲCountry Presentation of Myanmar စာတမ္းအရ
ျမန္မာႏွိဳင္ငံရဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားနဲ႕ပါတ္သက္တဲ့စက္တတ္ဆင္အားစုစုေပါင္းဟာ(၃၇၃၄.၉)မဂၢါ၀ပ္ရွိပါတယ္။

အဲဒီစာရင္းမွာေရအားလွ်ပ္စစ္က(၂၇၈၀)မဂၢါ၀ပ္၊သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕နဲ႕က(၈၃၄.၉)မဂၢါ၀ပ္၊

ေက်ာက္မီးေသြးနဲ႕က(၁၂၀)မဂၢါ၀ပ္အသီးရွိပါတယ္။အဲဒီႏွစ္မွာဘဲအိမ္နီးျခင္းထိုင္းႏွိဳင္ငံမွာလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားဟာ(၃၂၀၀၀)မ
ဂၢါ၀ပ္ရွိေၾကာင္းကို၂၀၁၄ ခုႏွစ္စက္တင္ဘာလ Focus Asia မွာေရးသားခဲ႕တဲသူရိန္၀င္းရဲ႕ The Electrification of Myanmar
စာတမ္းအရသိရွိရပါတယ္။ျမန္မာႏွိဳင္ထက္(၁၀)ေလာက္မ်ားျပားတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္းထိုင္းနိဳင္ငံမွာဂ်ပန္အပါအ၀င္နိဳင္ံစံုကလာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံၾကတာပါ။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလထုတ္ ADB ECONOMICS WORKING PAPER SERIES No.460 ရဲ႕ POWER SECTOR
DEVELOPMENT IN MYANMAR စာတမ္းမွာအေရွေတာ င္အာရွမွာ ရွိတဲ႔ မေလးရွား ၊ထိုင္း၊ဗီယက္နမ္ ၊အင္ဒိုနီးရွား၊ဖိလစ္ပိုင္၊
လာအို၊ကေမၻာဒီးယာနဲ႕ျမန္မာနိဳင္ငံတို႕ရဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားသံုးစြဲႏွိဳင္မွဳ( Electricty Use per Capita )မွာျမန္မာနိဳင္ငံဟာ 156
KWh per capita နဲ႕အနည္းဆံုးျဖစ္ၿပီး

(၈)နိဳင္ငံမွာေနာက္ဆံုးျဖစ္ေနတာေတြ႕ရပါတယ္.။

ျမန္မာထက္သာေနၾကၿပီ..

တစ္ခ်ိန္ကကိုယ္နိဳင္ငံေနာက္မွာရွိေနတဲ႕ ကေမၻာဒီးယားတို႕ လာအို တို႕ေတာင္ျမန္မာထက္လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားပိုသံုးႏွိဳင္ေနၿပီျဖစ္
ပါတယ္ ။လာအို မွာ စက္တ တ္ဆ င္အား(၄၇၀၈.၁)မ
ဂၢါ၀ပ္၊ကေမၻာဒီယားမွာ(၁၃၀၇.၃)မဂၢါ၀ပ္၊ဘဂၤလားဒက္
ခ်္မွာ (၄၄၉၂.၀)မဂၢါ ၀ပ္ ၊ ဖိ လ စ္ပို င္မွာ (၁၃၉၆၇.၄၈)မ
ဂၢါ ၀ပ္ ၊ အင္ဒို နီး ရွားမွာ (၃၇၈၉၅.၀)မဂၢါ ၀ပ္ထို င္း နိဳ င္ငံ
မွာ(၁၈၆၆၃.၇၅)မဂၢါ၀ပ္အသီးသီးရွိတာကို Wikipedia
ေဖၚျပထားတာေတြ႕ရွိရပါတယ္.။

ဒီစာရင္းေတြအရသံုးသပ္လိုက္ရင္ျမန္မာနိဳင္ငံဟာလွ်ပ္စ
စ္ဓါတ္အားထု တ္လု ပ္မွဳ နဲ ႕ ပတ္သ က္ၿ ပီး အေတာ္ကိုေ နာ
က္ၾ ကက်န္ေ နတာေတြ ႕ ရမွာျဖစ္ပါတယ္ ။ တိုး တက္ေ န
တဲ႕အိမ္နီးျခင္နိဳင္ငံအားလံုးရဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လု
ပ္မွဳ ဟာျမန္မာနိဳ င္ငံ ထ က္မ်ားျပားေနတာေတြ ႕ ရပါမယ္ ။
ဒီေတာ႕ကၽြန္ေတာ္တို႔နိဳင္ငံကိုလည္းသူတို႕လိုတိုးတက္ျခင္တယ္ဆိုရင္ေတာ့လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကိုအျမန္ဆံုးထုတ္လုပ္ရယူႏွိဳင္မဲ့
နည္းကိုစဥ္းစာၾကရပါမယ္။

ဘယ္နည္းပညာနဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားအျမန္ဆံုးရေအာင္လုပ္ၾကမလဲ.. အထက္မွာေရးသားခဲ့သလိုလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကို

(၁) ႏ်ဴးကလီးယားစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

(၂)ေရအားသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု(ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ံု) (၃)႐ုပ္ကၽြင္းေလာင္စာစြမ္းအင္သံုး

(က)ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

( ခ )သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕( Gas ) ေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

( ဂ )ဒီဇယ္/ဓါတ္ဆီ/မီးထိုးဆီ ေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

 72

(၄)ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

(၅) ေလအားစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု

(၆)အျခားေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု….ေတြနဲ႕ထုတ္ယူလို႕ရပါတယ္.။

(၁)ႏ်ဴးကလီးယားစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံုဟာနည္းပညာျမင့္မားပါတယ္နိဳင္ငံၿငိမ္းခ်မ္းသာယာဖို႕လိုသလိုစြန္ပစ္
ပစၥည္းျပႆနာဟာေခါင္းခဲစရာပါ။ဒီေန႕အထိ

ကမၻာနိဳင္ငံႀကီးေတြေတာင္ေျပလည္ေအာင္မေျဖရွင္းႏွိဳင္ေသးပါဘူး။

မေတာ္တဆေပါက္ကြဲမွဳျဖစ္ခဲ့လွ်င္မ်ိဳးဆက္အလိုက္ၾကမၼာဆိုးနဲ႕ႀကံဳေတြ႕ႏွိဳင္ပါတယ္။(႐ုရွားနိဳင္ငံရွာနိဳဗိုင္းစက္႐ံုေပါက္ကြဲမွဳဟာ
အခုထိအက်ိဳးသက္ေရာက္ဆဲပါ)။

ဒါေၾကာင့္ဒီနည္းပညာနဲ႕ေတာ႕ေလာေလာဆယ္လုပ္ဖို႕မသင့္ေသပါ။

(၂)ေရအားသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု(ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ံု)ကေတာ႕ျမန္မာနိဳင္ငံအတြက္သင့္ေလွ်ာ္ပါတယ္၊ဒါေပမဲ့မိုးန
ည္းလွ်င္လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္ယူဖို႕ခက္ခဲပါ

တယ္။ဆည္ေရေလွာင္ဧရိယာအတြင္းက်ေရာက္မဲ့ံေက်းရြာေတြကိုဖယ္ရွားရတဲ႕အတြက္

စက္႐ံုတည္ေဆာက္မဲ့ေနရာပတ္၀န္က်င္းမွာရွိတဲ႔ေဒသခံေတြရဲ႕လူမွဳေရး၊စီးပြားေရးထိ

ခို က္ေ စႏွိဳ င္ပါတယ္ ။ ထု တ္လု ပ္ရ ယူ မဲ့ လွ်ပ္စ စ္ဓါတ္အားမ်ားလွ်င္မ်ားသေလာက္အ ခ်ိ န္ယူ တ ည္ေ ဆာက္ရ သလို ၊ ရင္းႏွီးျမႇဳ ပ္ႏွံ ရ
မဲ႔အရင္းအႏွီးလဲမ်ားပါတယ္။ေလာေလာလပ္လပ္လိုအပ္ခ်က္ကိုအခ်ိန္တိုအတြင္းျဖည္႕ဆည္းေပးဖို႕ခက္ခဲပါတယ္။ေရရွည္မွာေ
တာ႔စဥ္းစားသင္႔တဲနည္းပညာျဖစ္ပါတယ္။



(၃)႐ုပ္ကၽြင္းေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးစြမ္းအင္ျဖစ္တဲ..

(က)ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာစြ မ္း အင္သံုး လွ်ပ္စ စ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု ကေတာ႕နည္း ပညာအျမင့္ မ်ားျဖစ္တဲ ႕ (Clean Coal
Technology)ကိုသံုးႏွိဳင္ရင္ေတာ႕သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုထိခိုက္မွဳအနဲဆံုးနဲ႕ေဆာင္ရြက္ႏွိဳင္ပါတယ္။

ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာဟာတစ္ျခာေသာေလာင္စာေတြထက္ေစ်းသက္သာတဲ႔အတြက္လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားတစ္ယူနစ္ထုတ္
လုပ္မွဳကုန္က်စရိတ္လည္းသက္သာပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာလိုအပ္တဲ႕ေက်ာက္မီးေသြးအလံုအေလာက္မရွိေတာင္.အင္ဒိုနီးရွားမွ၀ယ္ယူလို႕ရပါတယ္။အဓီကအခ်က္ကေ
တာ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားမဂၢါ၀ပ္ေထာင္ဂဏန္းအထိထုတ္ေပးႏွိဳင္တဲ႕စက္႐ံုမ်ိဳးကို(၄)(၅)ႏွစ္အတြင္းအၿပီးတည္ေဆာက္လို႔ရႏွိဳင္ပါ
တယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္းကမၻာမွာေကာအိမ္နီးျခင္းနိဳင္ငံေတြမွာပါေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံုေတြကိုတည္ေဆာက္ၿ
ပီးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္ယူေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။



(ခ)သဘာ၀ဓါတ္ေ ငြ ႕ (Gas)ေလာင္စာစြ မ ္း အင္သံုး လွ်ပ္စ စ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု အေနနဲ ႕ ကေတာ႔ ေ က်ာက္မီးေသြးေလာက္
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုမထိခိုက္ေစႏွိဳင္ေပမဲ့တြင္းထြက္ေလာင္စာျဖစ္ေနတဲ႕အတြက္အမ်ားအျပားရရွိရန္အကန္႔အသတ္မ်ားရွိ
ပါတယ္။စက္႐ံုတည္ေဆာက္မဲ့ေနရာအေရာက္ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းေတြတည္ေဆာက္ရတဲ႕အတြက္ျဖတ္သန္းရာလမ္းတစ္ေလွ်ာ
က္အတြက္ေဘးအႏၱရယ္ကင္းရွင္းေရးကိုမျပတ္ဂ႐ုစိုက္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။
 73



( ဂ )ဒီဇယ္/ဓါတ္ဆီ/မီးထိုးဆီ ေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံုေတြကေတာ႕လက္ရွိနိဳင္ငံရဲ႕ႀကြယ္၀ခ်မ္းသာမွဳ
အရစဥ္းစားရန္မျဖစ္ႏွိဳင္လို႕ျမင္ပါတယ္။



(၄)ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံုကေတာ႔ေနေရာင္ျခည္အမ်ားအျပားရမွသာအလုပ္ျဖစ္ပါတယ္၊အခ်ိန္
ကန္ ႕ သတ္ခ်က္ေ တြ နဲ ႕ သာေနေရာင္ျ ခည္ရ ရွိ တဲ့ အ တြ က္လွ်ပ္စ စ္ဓါတ္အားသိုေ လွာ င္ရ တဲ ႔ျ ပႆနာအမ်ားႀကီး ရွိ သ လိုေ နရာ
ဧရိယာအက်ယ္အ၀န္းအမ်ားအျပာလိုအပ္တဲ႕အတြက္စက္႐ံုတည္ေဆာက္မည့္ပတ္၀န္းက်င္ရွိလူမွဳေရး၊စီးပြားေရးကိုထိခိုက္ေစ
ႏွိဳင္ပါတယ္။အရင္းအႏွီးမ်ားျပားတဲ႕အတြက္ထုတ္လုပ္မွဳကုန္က်စရိတ္လဲျမင့္မားပါတယ္၊ျမန္မာနိဳင္ငံလိုအဆင္းရဲဆံုးႏီုင္ငံအတြ
က္ေလာေလာဆယ္အဆင္မေျပႏွိဳင္ေသးပါ။

(၅)ေလအားစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံုကေတာ႕ရာသီဥတုအေပၚလံုးလံုးမွီခိုေနရသည့္အျပင္မုန္တိုင္းအေျခအေ
နေပၚကိုပါေလ႔လာၿပီးေႏရာေရြးခ်ယ္ရျခင္းစတဲ့ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြရွိသလိုေနရာအက်ယ္မ်ာမ်ားကိုရယူတည္ေဆာက္ရမည့္က
န္႔သတ္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္နိဳင္ငံတိုင္းကသံုးစြဲႏွိဳင္ျခင္းအျပည့္အ၀မရွိေသးပါ။



(၆)အျခားေလာင္စာစြမ္းအင္သံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံုေတြျဖစ္တဲ႕ စြန္ပစ္ပစၥည္းေလာင္စာသံုးစက္႐ံု၊Biomassသံုးစက္႐ံုေ
တြ အေနနဲ ကေတာ႕ေလာင္စာကု န္ၾ ကမ္းေပၚမွီ တ ည္ေ နရတဲ ႕ အတြ က္မ ဂၢါ ၀ပ္အ မ်ားအျပားထု တ္ေ ပးႏွိဳ င္တဲ က စက္႐ံု မ်ိဳးတည္ေ
ဆာက္ဖို႕မျဖစ္ႏွိဳင္ပါဘူး။ေလာေလာဆယ္မွာေတာ႔ေက်ာက္မီးေသြးပဲသံုးၾကရမွာပါ..။

ဒီေ တာ႔ အားလံုး ကိုျ ပန္ၿ ပီး ၿခံဳ ၾကည့္ ရ င္ေ လာေလာဆယ္ဆ ယ္အျမန္ဆံုး နဲ ႔ မ ဂၢါ ၀ပ္အ မ်ားအျပားထု တ္ေ ပးႏွိဳ င္တာဆို လို ႕ေက်ာက္
မီးေသြးေလာင္စာသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ံုကိုသာေတြ႕ရပါတယ္။

ဒါေပမဲ ႔ ဒီေ န႕ကၽြ န္ေ တာ္တို ႕ နိဳ င္ငံ မွာေက်ာက္မီးေသြး ကို လူ သ တ္လ က္ႏွ က္လို ႕ မေျပာ႐ံု တ မယ္ေျပာဆိုေ နၾကတာေတြ ရွိ ပါတယ္
အဲဒီလိုသာအမွန္ဆိုရင္ဒီေန႕ကမၻာမွာေကာ၊အိမ္နီးျခငိ္းနိဳင္ငံေတြမွာပါေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာသံုးစက္႐ံုေတြတစ္႐ံုရွိမွာမဟု
တ္ပါဘူး။အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕၂၀၁၆ခုႏွစ္မွာသံုးစြဲသမွ်ေသာလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားရဲ႕(၃၀.၄%)ဟာေက်ာက္မီးေသြးကိုသံုးၿ
ပီးထုတ္လုပ္ခဲ႕တာပါ။

 74

ဘာေၾကာင့္ ဒီ လို သံုး ႏွိဳ င္သ လဲ ဆို ရ င္ေ က်ာက္မီးေသြးေၾကာင့္ျ ဖစ္လာႏွိဳ င္တဲ ႔ ဆိုး က်ိဳးေတြ ကိုေ လွ်ာ႔ ခ်ေပးႏွိဳ င္တဲ ႕ Clean Coal
Technology သန္႕စင္ေက်ာက္မီးေသြးနည္းပညာေၾကာင့္ပါ။

ေက်ာက္မီးေသြးဟာလူသတ္လက္ႏွက္မဟုတ္ပါ......

ဒါေၾကာင့္လည္းကမၻာမွာေက်ာက္မီးေသြးကိုသံုးၿပီးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္ေနတဲ႕စက္႐ံုေတြမွိဳေပါက္သလိုရွိေနဆဲျဖစ္တာပါ။ဒါေ
ပမဲ့ဒီစက္႐ံုေတြဟာဒီေန႕ေျပာေနၾကတဲ့ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာသံုးရင္သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးေစႏိွဳင္တယ္၊လူေတြထိခို
က္ေစႏွိဳင္ပါတယ္ဆိုတဲ့၂၀ရာစုကစက္႐ံုမ်ိဳးေတြမဟုတ္ပါဘူး။



၂၁ ရာစုမွာ Clean Coal Technologyဆိုတဲ့နည္းပညာသစ္ေတြနဲ႔လည္ပါတ္တဲ့စက္႐ံုေတြပါ။၂၀၁၇ခုႏွစ္ေမလ(၂)ရက္ေ
န႕Wikipediaမွာေဖၚျပခ်က္ေတြအရဆိုရင္ကမၻာမွာေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာသံုးၿပီးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားမီဂါ၀ပ္(၂၀၀၀)နဲ႕အထ
က္ထုတ္ၿပီးေပးႏွိဳင္တဲ့လည္ပါတ္ဆဲစက္႐ံုေပါင္း(၂၀၀)ရွိပါတယ္။

ဒီစာရင္းမွာမီဂါ၀ပ္(၂၀၀၀)ေအာက္စက္႐ံုေတြမပါပါဘူး။

စာရင္းကိုၾကည့္ရင္တ႐ုတ္ျပည္သူ႕သမၼတနိဳင္ငံတစ္နိဳင္ငံတည္းမွာတင္(၁၁၈)႐ံု၊အေမရိကန္နိဳင္ငံမွာ(၂၀)႐ံု၊အိႏၵိယမွာ(၁၅)႐ံု၊ေ
တာင္ကိုရီးယားမွာ(၄)႐ံု၊အင္ဒိုနီးရွားမွာ(၃)႐ံု၊စသျဖင့္ရွိတာေတြရပါတယ္။

အိမ္နီးျခင္းနိဳင္ငံမ်ားရဲ႕(၂၀၀၀)မဂၢါ၀ပ္ေအာက္စက္႐ံုမ်ား....

(၂၀၀၀)မဂၢါ၀ပ္ေအာက္စက္႐ံုေတြအေနနဲ႕ဗီယက္နမ္မွာ(၁၀၀)၊(၆၀၀)၊(၁၂၀၀)မဂၢါ၀ပ္စက္႐ံု(၃)႐ံု၊ကေမၻာဒီးယားမွာ(၁၀၀)၊
(၂၇၀)၊မဂၢါ၀ပ္စက္႐ံု(၂)႐ံု၊အင္ဒိုနီးရွားမွာစက္႐ံုေပါင္း(၈၀)နဲဲ႕္မဂၢါ၀ပ္ (၁၈၆၃၀)ထုတ္ေပးေနၿပီးဆက္လက္တည္ေဆာက္ဖို႕နဲ႔တ
ည္ေဆာက္ဆဲစက္႐ံု(၃၄)႐ံုနဲ႕မဂၢါ၀ပ္(၁၃၀၈၄)ထုတ္ဖို႕စီစဥ္ေနပါတယ္။

အိႏၵိယမွာဆိုရင္္မဂၢါ၀ပ္ေပါင္း(၁၆၇၇၀၇.၈၈)ကိုစက္႐ံုေပါင္း(၄၂၉)႐ံုနဲ႕ထုတ္ေပးေနပါတယ္။

အိႏၵိယနိဳင္ငံရဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္မွဳ.......

၂၀၁၆ခုႏွစ္ဇြန္လ(၃၀)ရက္ေန႕စာရင္းအရအိႏၵိယတစ္နိဳင္ငံလံုးမွာလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား(၃၁၉၆၀၆.၃၀)မဂၢါ၀ပ္ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီးေက်ာ
က္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အာေပးစက္႐ံုေတြကစုစုေပါင္းဓါတ္အားထုတ္လႊတ္မွဳရဲ႕(၆၀.၁၃%)ျဖစ္တဲ့မဂၢါ၀ပ္(၁၉၂၁၆၈.၈၈)နဲ႕ျ
ဖစ္ၿပီးသဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕နဲ႕ထုတ္ေပးတာက(၇.၉၅%)၊ဒီဇယ္ဆီသံုးစက္႐ံုေတြကထုတ္ေပးတာက(၀.၂၆%)၊အနဳျမဴဓါတ္အား
သံုး စက္႐ံု နဲ က ထု တ္ေ ပးတာက(၂.၁၂%)၊ေရအားလွ်ပ္စ စ္က (၁၃.၉၂%)၊အျခားစက္႐ံုေ တြ က (၁၃.၆၅%)အသီး သီး ရွိ တာေ
တြ႕ရပါတယ္။

ဒါကိုၾကည့္ရင္ေက်ာက္မီးေသြးဟာအိႏၵိယနိဳင္ငံရဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္ေရးမွာအဓိကေနရာကေနအသံုးေတာ္ခံေနတယ္
ဆိုတာကိုေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္နိဳင္ငံရဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္မွဳ....

အလားတူဘဲေက်ာက္မီးေသြးဟာအေမရိကန္နိဳင္ငံလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္ေရးမွာအဓိကက႑ကပါ၀င္ဆဲျဖစ္တာကိုအေမ
ရိကန္နိဳင္ငံရဲ႕U.S. Energy Information Administration (EIA)ရဲ႕၂၀၁၆ခုႏွစ္မွာထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္မွဳ
ဟာယူနစ္(KWh)ကီလို၀ပ္နာရီ(၄.၀၈)ထရီလီယံရွိၿပီးေတာ႔ထုတ္လုပ္မွဳရဲ႕(၆၅%)ဟာ႐ုပ္ကၽြင္းေလာင္စာေတြျဖစ္တဲ႕ေက်ာက္
မီးေသြး၊သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕၊ေရနံနဲ႕အျခားဓါတ္ေငြ႕မ်ားမွထုတ္လုပ္ေပးခဲ႕တာျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ရဲကလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္မွဳကိုအေသးစိပ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္၊ 

(၁)သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ကေန(၃၃.၈%)၊ 

(၂)ေက်ာက္မီးေသြးကေန(၃၀.၄%)၊

 75

(၃)ႏ်ဴကလီးယားကေန(၁၉.၇%)၊ 

(၄)ျပန္လည္ျပည္ၿဖိဳးၿမဲေလာင္စာကေန(၁၄.၉%)



အဲဒီျပန္လည္ျပည့္ၿဖိဳးၿမဲကိုမွျပန္ခြဲလိုက္ရင္

(က)ေရအားလွ်ပ္စစ္ကေန(၆.၅%)၊

(ခ)ေလအားလွ်ပ္စစ္ကေန(၅.၆%)

(ဂ)ဘိုင္အိုမတ္စ္ Biomassကေန(၁.၅%)၊

(ဃ)ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္ကေန(၀.၉%)

(င)Geothermalကေန(၀.၄%)၊အသီးသီးထုတ္လုပ္ရယူပါတယ္။

ဓါတ္ဆီ P etroleumကေန(၀.၆%)၊အျခားဓါတ္ေ ငြ ႕ မ်ားမွ ( ၀.၃%)၊ျပန္လ ည္ျ ပည့္ၿ ဖိဳးၿမဲ မ ဟု တ ္ေ သာအျခားေလာင္စာမ်ား
မွ(၀.၃%)ထုတ္လုပ္ရယူတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေတြကိုၾကည့္ရင္ေက်ာက္မီးေသြးဟာအေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္မွဳမွာ၂၀၁၆ခုႏွစ္အထိဒုတိယအ
မ်ားဆံုးေလာင္စာျဖစ္ေနတာကိုေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္ေရးမွာေက်ာက္မီးေသြးဟာအဓိကအခန္းက႑ကပါေနဆဲျဖစ္သလိုေ
နာင္ကိုလဲပါေနအံုးမွာဘဲျဖစ္ပါတယ္။

သူမ်ားေတြသံုးေနပါလ်က္ကိုယ္နိဳငံကသဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႕တားေနၾကတာကေတာ႔.ဒီလိုနည္းပညာေ
တြနဲ႕သံုးနိဳင္တာမသိေသးလို႕ဘဲလို႕ျမင္ပါတယ္။

အေသအျခာသိရင္ေတာ႕တားၾကလိမ့္မယ္မထင္ပါ။

သိလ်က္နဲ႕မ်က္စိမွိတ္တားေနၾကတာဆိုရင္ေတာ႔စဥ္းစာစရာေတြျဖစ္လာပါၿပီ။

ေခတ္သစ္ကိုလိုနီစနစ္ကိုကိုယ္နိဳင္ငံမွာလာေရာက္ပံုေဖၚတာမွာပူးေပါင္းပါ၀င္သူ၊ၾကံရာပါေတြမျဖစ္ၾကပါေစနဲ႕၊နိဳင္ငံအတြက္ၾ
ကည့္တတ္ျမင္တတ္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါ..။

နိဳင္ငံတိုးတက္ဖို႕ရည္ရြယ္ၿပီးေရးျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ ပညာရွိႀကီးမဟုတ္ပါ။

သိထားေသာဗဟုသုတေလးအနည္းအက်ဥ္းကိုသာနိဳင္ငံအက်ိဳးၾကည့္၍မွ်ေ၀လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ထြန္းထြန္း(သတၱဳတြင္း) https://www.facebook.com/tun.htun.9/posts/1188315144635547
 76

၀မ7iဘA ဝ=လuပ$;ခင$သ^eတ>....

eလထuအသန$Lစင$ဆu@*နAL..လ"ပ$စစ$ထuတ$eပ*.iuင$တ.A3 ... eရအ'*လ"ပ$စစ$ကiuလည$*.. သပiတ$သပiတ$.. eမH'က$eမH'က$..လuပ$eန

သ^မ5'*eပI3..။

အA.. အညစ$ပIတ$ဆu@*;ဖစ$တA3.. eက5'က$မ=*eသ>*က လ"ပ$စစ$ထuတ$တ'က5.. အ^eBက'င$eBက'င$;ဖစ$သ^;ဖစ$.. နAL.. ခပ$ညစ$ညစ$..

ဂက$စ$..သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yကထuတ$တ'က5..အiueကBကပu@ရသ'*..။

eန'က$:ပ=*.. ဘ'တA3..Renewable Energy တA.3 .။

ဖ>@Y:ဖiu*:ပ=*.iuင$င@eတ>eတ'င$.. အ'*;ပည$3မလuပ$.iuင$eသ*တA3.. eန..eလက..လ"ပ$စစ$ထuတ$ တ'မ5iu*ကiu.. လuပ$ပIလuပ$ပI..လuပ$BကပI

တiuက$တ>န$*တA3 ပည'7င$ဆiuသ^eတ> လည$*7ieသ*....။

ဒ=eတ'3 solar/wind/အမiFက$ စတA3 renewable energy (only) နALပA လ"ပ$စစ$ထuတ$ဖiu တiuက$တ>န$*eနသ^eတ>ကiu ;ပန$eမ*ခ5င$ပI
တယ$ ?

တစ$ယ^နစ$ ၃၅ က5ပ$ကeန ၁၀ဝ က5ပ$တက$ဖiueတ'င$ ညpiမရ ;ဖစ$eနတA3 ;မန$မ';ပည$မH' ... မ=တ'ခတစ$ယ^နစ$ ၂၄၀ eက5'$တန$
renewable လ"ပ$စစ$တစ$မ5iu*တည$*နAL တiuင$*;ပည$ တည$eဆ'က$လiu ရ.iuင$ပI3မလ'*?

Solar system eတ>မH' energy storage device ကiu battery eတ>သu@*ရင$ ကuန$က5စရiတ$အရမ$*မ5'*ပIတယ$၊ သက$တမ$*လA
တiuပIတယ$၊ သက$တမ$*7ည$တ'Bကeတ'3လA3eဈ* Nက=*ပIတယ$၊ ၁၀.Hစ$သက$တမ$* solar system အတ>က$ solar panel +
controller + inverter သu@*ခueပIင$*တန$ဖiu*ထက$ battery တန$ဖiu*က သu@*ဆ eလ*ဆ eလ'က$ပiuပIတယ$၊ e;ပ'ခ5င$တ'က
solar system မH' battery eတ>သu@*တ' economy မ;ဖစ$ပIဘ^*။



အAဒIeBက'င$3ဆရ'eက5'$ဦ*e;ပ'သလiu battery မလiuတA3 molten salt storage system ကiu;မန$မ'.iuင$င@မH'အသu@*;ပuသင$3ပI
တယ$။ အiမ$သu@*အတ>က$eတ'3အဆင$မe;ပဘ^*eပI3

ပI*စပ$ဝAeပIက$မH'မeBက'က$e;ပ'ရက$eလတယ$..။ရယ$စရ'၂ခuက.. ;မန$မ'ဟ'.. သvဂ5=ဒ=ပ=နAL တ>က$ရင$.. ကမ D'မH' က'ဗ>န$ထuတ$မF

အနည$*ဆu@* တiuင$*;ပည$ တခu ;ဖစ$eန တ'ပIပA..။

ဒIeပမယ$3.. မuန$တiuင$*eတ>က5၊eရNက=*၊eရခန$*တ'က5.. ထiပ$ဆu@*က အခ@ရဆu@*တ.iuင$င@ ပI..။ eက'င$*ပIeလ3..။


မiu*eတ>V>'ရင$..eရeတ>Nက=*လi.u . e.>eရ'က$ရင$eရက5ခမ$*တA.3 . ဧရ'ဝတ=/ခ5င$*တ>င$*/စစ$eတ'င$*/သ@လ>င$ ;မစ$Nက=*eတ>eဘ*က
eန....။

ငတiu;မန$မ'eတ>.. "ကမ D'Nက=*ကiu ကယ$တင$ခA3သည$.. ကယ$တင$သည$...." လiu.. .eရန@ကထuတ$တ.A3 . ခ5iuင$*န'*;ပည$လuပ$

ဖeယ'င$*တiuင$eလ*မ5'* ဆက$ထ>န$*ရင$*.. ..ဆ.j;ပ;ခင$*ကiu.. ဆက$လuပ$Bကစiu.. လuပ$Bကစiu..။

တiu*တင$တA3 စက$မF.iuင$င@Nက=*eတ>မH'eတ'င$ Clean Coal eက5'က$မ=*eသ>* စက$Vu@eတ> လ ¡ပ$စစ$ စ>မ$* အင$ အeရ*Nက=*စ>'လiuအပ$
eနမFeBက'င$3 ထပ$eတ'င$တiu*ခ5AQ တည$eဆ'က$eနက5eသ*တ'ကiu ဘ'မH မဟuတ$eသ*တA3 အခuမHစeတ'င$မစရeသ*ဘ^* ဆ.j;ပ
eနက5:ပ=ဆiueတ'3 …။

တကယ$တန$*သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$သန$L7င$*စင$Bကယ$eစဖiuဆiuတ'က သဘ'ဝသယ@ဇ'တeတ> သစ$eတ'eတ> မ;ဖuန$*တ=*eအ'င$

အရင$ က'က>ယ$ဖiu လuပ$ယ^ရမA3 တ'ဝန$က အစiu*ရeတ>ရAQ တ'ဝန$မဟuတ$ဖ^*လ'*ဗ5....

အခuသဘဝeဘ*အ. qရ'ယ$ မiu*Nက=*eရNက=* ;ဖစ$ရတ' ဘ'eBက'င$3လ?A 


သဘ'ဝ eတ'eတ'င$သစ$eတ'eတ>;ဖuန$*တ=*ခA3လiueပI3ဗ5၊ သဘ'ဝဘယ@ဇတ e;မeပEe;မeအ'က$ ဖ'*ကန$eက5' က$eတ> ၊ eရQ
တ>င$*eတ>၊ eBက*န=eတ> တ;ခ'*သတq ueတ> စည$*ကမ$*မ7i ဘ'ရမ$*ဘ'တ' eတ'င$eတ>ဆiu eန;မင$ ညeပ5'က$ တ^*eဖ'$ခA3လiuပIဘA၊ 

 77

ဒIလAအရင$ အuပ$ခ5uပ$သ^eတ>ကiuယ$တiuင$ လ^တအuပ$စu အတ>က$ Nက@ရ'ပI အလiuတ^အလiuပI ကiuယ$3က5iu*တ^*eဖ'$ခA3လiuမဟuတ$ဖ^*လ'*ဗ5။ 


အခuထi သစ$ခiu*ထuတ$eနတ' တရက$တရက$ ရ'ဂဏ'န$* eလ'က$7iျတA3 တVuတ$သစ$က'*eတ> တလeဟ'ခiu*ထuတ$eတ'eတ>ကiu
မတ'*စ=*က5ဘA.Hင$3 eတ'3 ဘယ$လiu ;ပည$သ^ေeတ>က ဘယ$လiuမHဘeဘ'တ^က5မH' မဟuတ$ဘ^*ဗ5....

အရင$အစiu*ရတuန$*က တVuတ$eက5'က$မ=*eသ>*ထuတ$လuပ$မFကiu စည$*ကမ$*မ7i eဘ*ပတ$ဝန$*က5င$ကiu ဂVuမစiuက$ဘA လuပ$;ခင$သလiu

လuပ$eတ'3 eဒသခ@eတ> မခ@စ'*.iuင$eတ'3 ကန$Lက>က$က5တ'eပI3ဗ5။

နည$*စနစ$သစ$ရAQ သ^တiuရAQeဘ*ထ>က$ဆiu* eတ>ကiu ဂ5ပန$နည$*အတiuင$* စနစ$တက5 ပတ$ဝန$*က5င$ထiန$*သiမ$*:ပ=* eသခ5'Nက=*Bကပ$စ>'

ထuတ$လuပ$ ခiuင$*ရင$eတ'3 လက$ခ@လ'မH'ပI။

အဓiက eနရ'တက' တVuတ$eတ>ခ5ည$*Nက=*စiu* eနက5 eတ'3 အစiu*ရကလA ဘ'တခuမH ;ပည$သ^eတ>အတ>က$ ထည$3မစဥi*စ'*ခA3ဘ^*

လiuလA? ဒIeBက'င$3 လက$ဝI*Nက=*အuပ$ တVuတ$မuန$*eနက5တA3 တiuင$*ရင$သ'*eတ> ခ5ည$*;ဖစ$ကuန$ ရတ'eပI3ဗ5 !

အခuအစiu*ရသစ$လက$ထက$မH' ဂ5ပန$eတ> စက$Vu@လ'တည$တ' ကiuယ$3ပiuင$eက5'က$မ=*eသ>*Clean Coal Power လ ¡ပ$စစ$

ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@eတ>.Hင$3ဗ5၊ 


ဒIကiu$မH ကန$Lက>က$eနရင$eတ'3လA.......

eက#$က%မ'(eသ*(သ$ eရ*(ခ#ယ%ရ$။
ပညာရွင္ႀကီးေတြ ကမၻာ့ေစ်းကြက္အေၾကာင္း မသိေသးရင္ နားလည္ေအာင္ ေသခ်ာဖတ္ထားက်အုုန္း?

https://www.facebook.com/maw.myat/posts/10213056418022153

လ"ပ$စစ$ကiuလiuအပ$eနတA3 ကiuယ$3ဆ=ကကuန$ထuတ$လuပ$မFလuပ$ငန$*eတ>ဟ' လက$7iအeနအထ'*မH' .iuင$င@တက'အလuပ$ခ>AeဝမFဇယ'*

မH' အ;မတ$အစ>န$* အနည$*ဆu@* ;ဖစ$တA3 eအ'က$ဆu@*အဆင$3 လက$ခစ'*ဘဝမH'ပA 7iပIeသ*တယ$။

ဒ=eတ'3 လ"ပ$စစ$ယ^နစ$ eစ5*Nက=*eလeလ လuပ$ငန$*7င$eတ>အတ>က$ အBကပ$အတည$*ပiueတ>YeလeလပIပA။

eန'က$:ပi* လ^eတ> eမ"'$လင$3eနတA3 ကiuယ$3ဆ=မH'အကuန$ထuတ$ဆiuတ'ကလည$* ကuန$Bကမ$*eတ>၊ ဓ'တueဗဒ ပစxည$*eတ>၊ က{မ$*က5င$

လuပ$သ'*eတ> eပI:ပ=* Nက=*မ'*တA3 ကiuယ$ပiuင$ eစ5*က>က$Nက=*7iတA3 တVuတ$;ပည$မH' ဆiuမHန$eပမယ$3 development လမ$*eBက'င$*
eသခ5'မဆ>Aရeသ*တA3 ကiuယ$တiuလiu တiuင$*;ပည$မ5iu*မH'eတ'3 ;ဖစ$.iuင$ဖiu ခAယo$*ပIတယ$။

ဥပမ' - ထiuင$* မH'eတ>YတA3 သ>'*ပ>တ$တ@eတ'င$ တVuတ$က ထuတ$eနတယ$ဆiuတ' တVuတ$မH'က upstream .Hင$3 down stream
လuပ$ငန$*eတ> 7ieန:ပ=*လiu ;ဖစ$ပIတယ$။

သiueသ'$လည$* ပiuက$ဆ@7iလ'တA3 တVuတ$eတ>ဟ' ကuန$အမHတ$တ@ဆပiမH'eတ'3 .iuင$င@;ခ'* ကuန$တ@ဆiပ$eတ>ကiu မယHo$.iuင$;ခင$*ဟ'

eစ5*က>က$ .Hင$3 knowledge code eတ>ကiu ပiuင$ဆiuင$မF အ'*နည$*လiuဆiu;ပန$ပIတယ$။

ဒIeBက'င$3 တVuတ$၏ အဆင$3ဟ' .iuင$င@တက' အလuပ$ခ>AeဝမF ဇယ'*မH' အလယ$အလတ$ အဆင$3ဟuသ'ဆiu.uင$ပIeသ*တယ$။

ဒ=လiu အe;ခအeန မH' ဓ'တ$အ'*eတ> ထ>က$လ'လiu ကiuယ$3ဆ=က လ^eတ>အလuပ$အကiuင$ အခ>င$3အလမ$* တiu*မယ$ ဆiuတ' % တစ$ခu
သ' မHန$ပIတယ$။

အမ5'*အ;ပ'* eမ"'$လင$3လiuရမရပIဘ^*။
 78

ယeနL အခ5iန$ မH' လ"ပ$စစ$ မi*eနLတiuင$*လ'တA3 ထiuင$*က စက$Vu@eတ> တစ$ပတ$ ကiu မi*သu@*ရက$eလ'က$ပA လ'တA3 တVuတ$
ကမ$*Viu*တန$*eဒသ က စက$Vu@eတ> ကiu မယHo$.iuင$လiu ထiuင$*သ^eဌ*eတ>eတ'င$ တVuတ$e;ပ*:ပ=* ရင$*.H=*;မpပ$.H@eနရပIတယ$။

ဒIeBက'င$3 ;မန$မ';ပည$လiu .iuင$င@တက' အလuပ$ခ>AeဝမF ဇယ'*မH' eအ'က$ဆu@*အဆင$3;ဖစ$eနတA3 တiuင$*;ပည$ တစ$ခuအတ>က$ လ"ပ$စစ$

ကiu eစ5*.Fန$*ခ5iuသ'စ>' ထuတ$.iuင$တA3 အရင$*အ;မစ$eတ> က ထuတ$ယ^.iuင$ဖiuNကiu*စ'*ဖiuလiuပIတယ$။

လက$7iအe;ခအeန မH' လ"ပ$စစiကiu eစ5*ခ5iuခ5iu;ဖငi3 ထuတ$.iuင$တ' eရအ'*.Hင$3 eက5'က$မ=*eသ>*သ' 7iပIeသ*တယ$။

eက5'က$မ=*eသ>*၏ ကiu Bကည$3မယ$ဆiuရင$ အစဦ* ရင$*.H=*;မpပ$.H@မF ပမ'ဏ'နည$*တယ$။ ဒIeပမယ$3 eရ7ည$မH' ထuတiလuပ$မF စရiတ$
Nကi*တ'

ပတ$ဝန$*က5င$ပiuညစ$တ'.iuင$င@;ခ'*eင>ပI eနLစo$ထ>က$eန တ'eတ> က အ'*နည$*ခ5က$eတ> 7ieနပIတယ$။

eရအ'*ကeတ'3 ;ပည$တ>င$*က အရင$*အ;မစ$ကiu လ"စ$စစ$အ;ဖစ$e;ပ'င$*တ' ဆiueတ'3 ကနဥi*ရင$*.Hi*;မpပ$.H@မF မ5'*eပမယ$3 eရ7ည$

မH' eတ'3 eက5'က$မi*eသ>*ထက$ တiuင$*;ပည$ကiu အက5iu*စ=*ပ>'* ;ဖစ$eစတ' အမHန$ပI။

ဒ=eတ'3 eရအ'* က ထuတ$တ' သ=အiuရ=အရ သဘ'ဝ ပiuက5eနတ'အမHန$ပI။

အ;ခ'*တiuင$*;ပည$eတ>ကiu နမ^န'ယ^Bကည$3ရင$ ;မန$မ';ပည$နHင$3 eရခ@e;မခ@ eက' ပထဝ=e;မအနအထ'*အရeက' တ^တA3 အ=တလ=

ကiu Bကည$3လiuက$တA3 အခI ၁၉၆၀ eလ'က$အထi eရအ'*ကiu ၉၀% eလ'က$ အ'*ကiu*:ပ=* လ"ပ$စစ$ထuတ$ခA3တ' eတ>YရပIတယ$။

၁၉၆၀ eန'က$ပiuင$* eရအ'* က ထuတ$.iuင$တ'eတ>လည$* အကuန$eဆ'က$:ပ=*သeလ'က$ ;ဖစ$သ>'*eတ'3 အ'ဖရiက က gas ကiu

ယ^သu@*တယ$။

သ^တiuတiuင$*;ပည$မH eက5'က$မ=*eသ>*မထ>က$eပမယ$3 အ;ခ'*တiuင$*;ပည$eတ>က eက5'က$မi*eသ>* ကiu ဝယ$:ပ=* သu@*eနတယ$လiuလiuဆiu

တယ$။

ယခuအခ5iန$မH' eက5'က$မ=*eသ>* က ၂၀%၊ သဘ'ဝဓ'တ$eင>Y က ၅၀%၊ eရအ'*က ၂၀% .Hင$3 က5န$တ'က ;ပည$ပကသ>င$*တ'.Hင$3
အ;ခ'* sources eတ>က ထuတ$တယ$ဟu ဆiuတယ$။

ဘရ'ဇ=*ကiu Bကည$3တA3အခIမH' လက$7i အe;ခအeနအထi eရအ'*ကiu ပA ၉၀% အ'*ကiu*eနဆAဟu ဆiuပIတယ$။

အထက$ ပI ဥပမ' မ5'*ကလည$* eရအ'* .Hင$3 eက5'က$မi* eသ>* ယHo$ရင$လည$* တစ$ယ^နစ$ ထuတ$လuပ$မFစရi တ$သက$သ'တA3
eရအ'*ကiuသ' ပiuမiu အ'*ကiu*သင$3eBက'င$* မ=*eမ'င$*ထiu*;ပeနပIတယ$။

သiueသ'$ လ"ပ$စစ$အသu@*မ5'*တA3 ရန$ကuန$ မH'eတ'3 လက$7iအeနအထ'*အရ လ'မည$3eလ*.Hစ$အတ>င$* :ပi*စ=*.iuင$မယ$3 eရအ'*

လ"ပ$စစ$ စက$Vu@ကလည$*တVu@မHမ7i eသ'$လည$* လ"ပ$စစ$သu@*စ>AမFကလည$* ;မင$3တက$eနပIတယ$။

ဒ=eတ'3 ရန$ကuန$:မiuNကi*ကiu လ"ပ$စစ$အ လu@အeလ'က$eပ*.iuင$ဖiu အခ5iန$တiu အတ>င$* တည$eဆ'က$.iuင$တA3 eက5'က$မ=*eသ>*

လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@သ' တည$eဆ'က$မH အဆင$e;ပမည$;ဖစ$ရ' လက$7iအe;ခအeနမH' eက5'က$မ=*eသ>* သ' ပထမ
;ဖစ$eနတ'eတ'3 မတတ$.iuင$ဖ^*eပI3ဗ5'။

(ရန$ကuန$တiuင$*မH'eက5'က$မi*eသ>*စက$Vu@Nက=* တစ$Vu@ အ;မန$ဆu@*eပEeပIင$လ':ပ=* ရန$ကuန$သ^ ရန$ကuန$သ'*eတ> မi*ပ5က$တiuင$* ဆAရ

သည$ ဝဋ$ဒuက• မH အ;မန$ဆu@*လ>တ$e;မ'က$.iuင$ပIeစဟu ဆueတ'င$*ရင$* eရ*လiuက$ပIတယ$။

……………………………………………………………………………………………………………………………
 79

eလထuညစ%ညမ%(Fခင%(

သင$3အန=*အန'*က ပတ$ဝန$*က5င$မH' eလထuညစ$ညမ$*မF ဘယ$eလ'က$

7ieန မလAဆiuတ' သiပIသလ'*?

မသiခA3ရင$ eအ' က$eဖ'$;ပပI စမ$*သပ$ခ5က$eလ*ကiu စမ$*လuပ$Bကည$3

လiuက$ပI။

လiuိအပ$eသ'အရ'မ5'*... (ပလတ$စတစ$တiပ$၊ စကs tကတ$;ပ'*ငယ$ -
၃ခu၊ eရန@eခ5*)

ဘ'လuပ$ရမလA?

ကတ$;ပ'*သu@*ခuစ=ရAQ မ5က$.H';ပင$eပEမH' eရန@eခ5*ပI*ပI*eလ*သuတ$လiuက$ပI။ ကတ$;ပ'* တစ$ခuကiu အiမ$န@ရ@အ;ပင$ဖက$မH' ကပ$:ပ=*
eတ'3 eန'က$တစ$ခuကiu သစ$ကiuင$*တစ$ခuခuမH' ကပ$လiuက$ ပI။ တတiယကတ$;ပ'*ကiueတ'3 အiမ$ထA တစ$eနရ'ရ'မH' ကပ$ထ'*ပI။
ကပ$:ပ=*သ>'*:ပ=ဆiuရင$eတ'3 ဖuန$မFန$LနAL အညစ$အeBက*eတ> တ;ခ'*eလထuထAမH' 7ieနတA3အရ'eတ>က ကတ$;ပ'*eပEမH' ဘယ$
eလ'က$အထi 7ieန:ပ=လAဆiuတ'ကiu အပတ$တiuင$*မH' သ>'*:ပ=*စစ$eဆ* Bကည$3ပI။

ဘ';ဖစ$လ'လA?

အခ5iန$အနည$*ငယ$Bက'တA3အခI အiမ$အ;ပင$ဖက$မH'ကပ$ထ'*တA3 ကတ$;ပ'*.Hစ$ခueပEမH' အမFန$eတ>eတ'$eတ'$မ5'*မ5'* ကပ$eနတ'
ကiueတ>Yရ:ပ=* အiမ$ထAကကတ$;ပ'*မH'eတ'3 အမFန$နည$* နည$*ပA ကပ$eန.iuင$ပIတယ$။ ဘယ$eလ'က$ အမFန$eတ>လ'ကပ$သ လAဆiu
တ' ကiuယ$eနထiuင$တA3ပတ$ ဝန$*က5င$eပE မ^တည$ပIတယ$။ ဆiuလiuတ'က ကiuယ$ကဖuန$ထ^တA3eနရ'တiu စက$Vu@အန=*တစ$ဝiuက$တiu န'*
မH' eနရင$eတ'3 အမFန$eတ>အမ5'*Nက=* လ'ကပ$eနပIလiမ$3မယ$။ အiမ$;ပင$က ကတ$;ပ'*eပEမH' လ'ကပ$eနတA3 အရ'eတ>က ကiuယ$3
ပတ$ဝန$*က5င$ကeလထu ဘယ$eလ'က$သန$L7င$*eနလA၊ ဘယ$ eလ'က$ညစ$ညမ$*eန:ပ=လAဆiuတ'ကiu ;ပeနပIတယ$။ စမ$*သပ$ခ5က$
eလ*ကiu မBက'ခဏလu ပ$Bကည$3 ;ခင$*အ'*;ဖင$3 ကiuယ$3ပတ$ဝန$*က5င$eလထuက ပiueက'င$* လ'လ'*၊ ပiuညစ$ညမ$*လ'လ'* ဆiuတ'ကiu
စမ$*လiuရပIတယ$။

ဘ'eBက'င$3လA?

eလထuညစ$ညမ$*;ခင$*ဆiuတ'က စက$မFဇuန$ဧရiယ'eတ>မH' အeရ*Nက=*တA3 ;ပဿန'တစ$ရပ$;ဖစ$eနပIတယ$။ စက$Vu@eတ>၊ ထရပ$က'*
eတ>နAL မ=*သ:ဂiuလ$စက$eတ>က eလထuကiu ညစ$ညမ$*eစတA3 အရင$*ခ@အeBက'င$*ရင$*eတ> ထAက အနည$*ငယ$မ" သ';ဖစ$ပIတယ$။
eလထuကiu ညစ$ညမ$*eစ တA3 အမFန$ eသ*eသ*eလ*eတ>က အန=*အန'*ပတ$ဝန$*က5င$ကiu ညစ$ညမ$*eစ:ပ=* တခ5iueတ>က eလနAL
အတ^ ပIသ>'*က' အeဝ*ကeလထuပတ$ဝန$*က5င$ကiuပI ညစ$ညမ$*eအ'င$လuပ$.iuင$ စ>မ$*7iပIတယ$။ ကiuယ$ အသက$7tလiuက$တA3အခI
မH'လည$* အမFန$အမP'*eတ>ပIသ>'*.iuင$ပIတယ$။ သင$3ရAQ ကတ$;ပ'*eတ>က သင$eနထiuင$ရ' ပတ$ဝန$*က5င$မH' eလထuညစ$ညမ$*မFက
ဘယ$eလ'က$အeရ*Nက=* လည$*ဆiuတ' ;ပeနပIတယ$။



မ5iu*မ5iu* -FB-Green Memo

;မန$မ'တ>င$ လ^တစ$ရ'လ"င$ ၂၅ ဦ*သ' လ"ပ$စစ$မ=*ရသည$။ လ'အiuတ>င$ လ^တစ$ရ'လ"င$ လ^ ၈၀ က လ"ပ$စစ$ မ=*ရသည$။

ဗ=ယက$နမ$တ>င$ လ^တစ$ရ'လ"င$ ၉၇ ဦ*က လ"ပ$စစ$မ=*ရသည$။
 80

အာဆီယံက ျမန္မာ

လ"ပ$စစ$တစ$ယ^နစ$ ၃၅ က5ပ$သည$ eဒသတ>င$* မည$သည$3.iuင$င@တ>င$မ" မရ.iuင$သည$3 .Fန$*ထ'*တစ$ရပ$လည$* ;ဖစ$သည$။ eဒသ

တ>င$* .iuင$င@မ5'*အနက$ ;မန$မ'ထက$ မ5'*စ>'တiu*တက$သည$3 ထiuင$*.iuင$င@တ>င$ လ"ပ$စစ$တစ$ယ^နစ$ ၁၁၇ က5ပ$၊ ဗ=ယက$နမ$တ>င$ ၁၁၉
က5ပ$၊ မeလ*7'*တ>င$ ၁၆၆ က5ပ$;ဖစ$:ပ=* ;မန$မ'.Hင$3အတ^ ဖ>@Y:ဖiu*မF မတiမ$*မယiမ$*;ဖစ$သည$3 လ'အiuတ>င$ ၁၀၅ က5ပ$၊ ကeမ D'ဒ=*ယ'*
တ>င$ ၂၃၀ က5ပ$;ဖစ$သည$။

အ'ဆ=ယ@တ>င$ ;မန$မ'သည$ ဖ>@Y:ဖiu*မF အနည$*ဆu@* .iuင$င@မ5'*တ>င$ ပIဝင$သည$။ ဆင$*ရAသည$။ သiueသ'$လည$* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ခကiu

ခပ$eပIeပI;ဖင$3 eပ*.iuင$သည$3 .iuင$င@;ဖစ$eနသည$မH'လည$* အ@Bသဖ>ယ$ပင$။

လ8ပ%စစ%မ'တ$ခမ#$( eFပ$င%(လNရန% အစiu(ရသiu UMFCCI အVကMFပu

http://thevoicemyanmar.com/article/9625-hlt

ရန$ကuန$၊ ဇ>န$ ၂၃

;ပည$တ>င$*၌ လက$7ieက'က$ခ@eနသည$3 လ"ပ$စစ$မ=တ' ခ .Fန$*ထ'*မ5'* e;ပ'င$*လAရန$ အစiu*ရသiu အNက@;ပuထ'*eBက'င$*

;ပည$eထ'င$စuသမ•တ ;မန$မ'.iuင$င@ ကuန$သည$မ5'*.Hင$3 စက$မFလက$မFလuပ$ငန$*7င$မ5'* အသင$*ခ5uပ$ (UMFCCI) ဥကs £ ဦ*eဇ'$မင$*
ဝင$*က e;ပ'Bက'*သည$။

ဇ>န$လ ၂၃ ရက$က ;ပuလuပ$သ ည$3 ဒuတiယသမ•တ (၁) ဦ*eဆ'င$သည$3 အစiu*ရအဖ>AY.Hင$3 စ=*ပ>'*eရ* လuပ$ငန$*7င$မ5'* လစo$eတ>Yဆu@ပ>A
တ>င$ ဦ*eဇ'$မင$*ဝင$*က အထက$ပIအတiuင$* e;ပ'Bက'*ခA3;ခင$* ;ဖစ$သည$။

အiမ$သu@*အတ>က$ အNက@;ပuထ'*သည$မH' ၁ ယ^နစ$ မH ၁၀ဝ ထi အသu@*;ပuသ^မ5'*အ'* ယခuလက$7i ၃၅ က5ပ$ eက'က$ခ@eနမFကiu

လက$7iအတiuင$*ထ'*လ"င$ အဆင$e;ပမည$ဟu ဆiuသည$။

အiမ$သu@*ယ^နစ$ ၁၀၁ မH ၂၀ဝ အထiကiu တစ$ယ^နစ$ ၄၀ က5ပ$အစ'* ၅၀ က5ပ$၊ ၂၀၁ မH ၃၀ဝ ယ^နစ$အထiကiu ၅၀ က5ပ$အစ'* ၇၅
က5ပ$၊ ၃၀၁ မH ၄၀ဝ ယ^နစ$အထiကiu ၅၀ က5ပ$အစ'* က5ပ$ ၁၀ဝ၊ ၄၀၁ မH ၅၀ဝ ယ^နစ$ အထiကiu ၅၀ က5ပ$အစ'* ၁၂၅ က5ပ$၊
ယ^နစ$ ၅၀ဝ .Hင$3အထက$ကiu ၁၅၀ က5ပ$အထi တiu*;မpင$3eက'က$ခ@ရန$ UMFCCI က အNက@;ပuထ'*eBက'င$* ဦ*eဇ'$မင$*ဝင$*က
ဆiuသည$။

ထiu;ပင$ စက$မFလuပ$င န$*သu@* မ=တ'ခမ5'*;ဖစ$သည$3 ၁ ယ^နစ$မH ၁၀,ဝဝဝ ယ^နစ$အထi ၇၅ က5ပ$.Hင$3 ၁၀ဝ က5ပ$အBက'* eက'က$ခ@မF
ကiu တစ$ယ^နစ$ ၉၀ က5ပ$၊ ၁၀,ဝဝ၁ မH ၂၀,ဝဝဝ ထi ၁၂၅ က5ပ$မH ၁၅၀ က5ပ$Bက'* eက'က$ခ@ eနမFကiu ၁၅၀ က5ပ$၊ ယ^နစ$
၃၀,ဝဝဝ .Hင$3အထက$ သu@*စ>AမFကiu ၁၀ဝ က5ပ$မH ၁၇၅ က5ပ$အထi တiu*;မpင$3eက'က$ခ@ရန$ ၎င$*က ဆiuသည$။

မ=တ'ခ ;မင$3တက$မFသည$ .iuင$င@eရ*.Hင$3 ဆက$စပ$လ5က$ 7ieသ'eBက'င$3 ဘက$eပIင$*စu@မH Nကiuတင$;ပင$ဆင$.iuင$မHသ' အဆင$e;ပမည$

ဟu ;မန$မ'3စ=*ပ>'*eရ* သueတသ= ခင$eမ'င$ညiu (eဘ'ဂeဗဒ) က e;ပ'Bက'*သည$။

ယခu ၂၀၁၇ -၂၀၁၈ ဘ„'.Hစ$တ>င$ လ"ပ$စ စ$ဓ'တ$အ'*အတ>က$ eင>က5ပ$ ၃၇၈ ဘ=လ=ယ@ခန$Lကiu အစiu*ရက အm@*ခ@သu@* စ>Aရမည$
;ဖစ$eBက'င$* လ"ပ$စစ$.Hင$3 စ>မ$*အင$ဝန$Nက=*ဌ'န၏ ထuတ$;ပန$ထ'*ခ5က$မ5'*အရ သiရသည$။

ဇ>န$လ ၂၆ ရက$တ>င$ က5င$*ပမည$3 ;ပည$သvလPတ$eတ'$တ>င$ ပueလ'မAဆ.j နယ$မH ကiuယ$စ'*လHယ$ ဦ*အuန$*ခင$က ;မန$မ'.iuင$င@

တစ$ဝန$*လu@*တ>င$ ယeနLeက'က$ယ^eနeသ' လ"ပ$စစ$မ=တ'ခကiu သင$3တင$3မ"တeသ' eစ5*.Fန$*သiu e;ပ'င$*လAသတ$မHတ$ရန$
အစ=အစo$ 7i၊ မ7i ဟ^သည$3 eမ*ခ>န$*ကiu eမ*;မန$*eဆ>*e.>*ရန$ 7iသည$။

 81

လ8ပ%စစ%အတ*က% Fမန%မ$တiu eရ*(ခ#ယ%ခ#iန%

http://thevoicemyanmar.com/article/9657-hlt

;မန$မ'သည$ eရ>*ခ5ယ$ရeတ'3မည$။ ;မန$မ'3ပကတiအe;ခအeန.Hင$3 ကiuက$ည=သည$3 တစ$စu@တစ$ခu သiuမဟuတ$ ထiuထက$ပiu၍ eရ>*ခ5ယ$

ရeပလiမ$3မည$။

“ဆင$*ရA.>မ$*ပI*မFဆiuတ' သဘ'ဝအရ ;ဖစ$တည$တ' မဟuတ$ဘ^*။ လ^eတ>လuပ$တ'” ဟu eတ'င$အ'ဖရiကသမ•တ နယ$လ$ဆင$မင$

ဒAလ'*က e;ပ'ခA3ဖ^*သည$။

ဒ=မiuကeရစ=ခရ=* အစeရ'က$eနသည$3 ;မန$မ'ကiu :ခiမ$*e;ခ'က$eနသည$3 ;ပဿန'မH' ဆင$*ရA.>မ$*ပI*မF ;ဖစ$သည$။ ကမ D'3ဖ>@Y:ဖiu*မF

အနည$*ဆu@*.iuင$င@ စ'ရင$*ဝင$ ;မန$မ'တ>င$ သမ•တ ဦ*ထင$eက5'$ အစiu*ရ တက$လ':ပ=*eန'က$ ယခင$အစiu*ရမ5'*နည$*တ^
ဆင$*ရA.>မ$*ပI*မF၏ :ခiမ$*e;ခ'က$ခ@eနရသည$။

;မန$မ'3လ^ဦ*eရ၏ ၂၅ ဒသမ ၆ ရ'ခiuင$.Fန$*သည$ ကမ D'က သတ$မHတ$ထ'*သည$3 ဆင$*ရA.>မ$*ပI*မFမ5o$*eအ'က$ က5eရ'က$လ5က$7i

သည$။ အe•eတ'င$အ'7.iuင$င@မ5'*အနက$ အဆင$3 ၈ eနရ'တ> င$ ရပ$တည$လ5က$7i:ပ=* လ'အiu.Hင$3 ဖiလစ$ပiuင$.iuင$င@တiueန'က$၌
ရပ$တည$လ5က$7ieBက'င$* အ'7ဖ>@Y:ဖiu*တiu*တက$eရ*ဘဏ$ ADB အစ=ရင$ခ@စ'မ5'*က eဖ'$;ပသည$။

ဆင$*ရA.>မ$*ပI*မFကiu အဆu@*သတ$ရန$ လ"ပ$စစ$မ=* လiuပIသည$။ အeBက'င$*မH' လ"ပ$စစ$မ=*မ7iဘA မည$သည$3.iuင$င@မ" ကမ D'3စ=*ပ>'*eရ*၊

စစ$eရ* အင$အ'*Nက=*.iuင$င@ ;ဖစ$မလ'eသ'eBက'င$3ပင$။

ထiueBက'င$3 ;မန$မ'သည$ တစ$ခuခuကiueတ'3 eရ>*ခ5ယ$ရeပလiမ$3မည$။

အXiတရ$(ကiu အ$YuMစiuက%Fခင%(

ပထဝ= အeနအထ'* အ'*သ'ခ5က$.Hင$3 မည$မ"ပင$ အခ>င$3အလမ$*eက'င$*မ5'* 7ieနသည$;ဖစ$eစ ;မန$မ'3လက$7iပကတiတရ'*ကiu

မ5က$က>ယ$;ပuရန$ မ;ဖစ$.iuင$eပ။

;မန$မ'.iuင$င@တ>င$ ၂၀၁၅ ခu.Hစ$ စ'ရင$*မ5'*အရ လ^တစ$ဦ*၏ လ"ပ$စစ$သu@*စ>AမFက တစ$.Hစ$လ"င$ ၂၂၂ မဂ…Iဝပ$;ဖစ$သည$။ ;မန$မ'.iuင$င@
သည$ တစ$ဦ*ခ5င$* လ"ပ$စ စ$ဓ'တ$အ'* သu@*စ>AမFတ>င$ အ'ဆ=ယ@.iuင$င@မ5'*အနက$ eအ'က$ဆu@*တ>င$7iသည$။ .iuင$င@ဖ>@Y:ဖiu*လ'သည$နHင$3
အမ" လ^တစ$ဦ*၏ လ"ပ$စစ$သu@*စ>AမFသည$ တiu*တက$လ'လ5က$7iသည$။

;မန$မ'.iuင$င@တ>င$ အiမ$eထ'င$စu စuစueပIင$*၏ ၃၃ ရ'ခiuင$.Fန$*သ'မဟ' ဓ'တ$အ'*လiuင$*မH လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ရ7i:ပ=* အစiu*ရက ခက$

ခက$ခAခA ;ဖန$Leဝeနရ;ခင$* ;ဖစ$သည$။ က5န$7iသည$3 အiမ$eထ'င$စu ၆၇ ရ'ခiuင$.Fန$*မH' မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*မH လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*မ
ရ။ (ဒ=ဇယ$၊ ကiuယ$ပiuင$အစ=အစo$ စသည$3 အ;ခ'*နည$*;ဖင$3 eစ5*Nက=*eပ*:ပ=* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ရသ^မ5'*လည$* ၆၇ ရ'ခiuင$.Fန$*တ>င$
ထည$3တ>က$ထ'*သည$) ;မန$မ'တ>င$ လ^တစ$ရ'လ"င$ ၂၅ ဦ*သ' လ"ပ$စစ$မ=*ရသည$။ လ'အiuတ>င$ လ^တစ$ရ'လ"င$ လ^ ၈၀ က
လ"ပ$စစ$ မ=*ရသည$။ ဗ=ယက$နမ$တ>င$ လ^တစ$ရ'လ"င$ ၉၇ ဦ*က လ"ပ$စစ$မ=*ရသည$။

စ=*ပ>'*eရ*အင$အ'* 7iရန$ လ"ပ$စစ$လiuသည$။ ကiန$*ကဏန$*မ5'*က RPန$*ဆiueသ' ;မန$မ'3စ=*ပ>'*eရ* အe;ခအeနကiu eလ3လ'

Bကည$3လ"င$ ;မန$မ'သည$ ယခuတiuင$ ဖ>@Y:ဖiu*မF အနည$*ဆu@* (Least Developed Country-LDC) စ'ရင$*ဝင$.iuင$င@ ;ဖစ$သည$။
Doing Business 2016 တ>င$မ^ ;မန$မ'3.iuင$င@သည$ လuပ$ငန$* လuပ$ကiuင$ရန$ ခက$ခAသည$3 .iuင$င@မ5'*စ'ရင$* တ>င$ အဆင$3 ၁၇၀ 7i
eနသည$။ အဓiကတစ$ခ5က$မH' လ"ပ$စစ$မ=* မရ7ieသ'eBက'င$3 ;ဖစ$သည$။

လက$7iအစiu*ရ လက$ထက$တ>င$လည$* စ=*ပ>'*eရ* က5ဆင$*လ5က$ 7iသည$ဟu ;မန$မ'3စ=*ပ>'*eရ* ပည'7င$မ5'*က သu@*သပ$

ထ'*သည$။ ;မန$မ'3စ=* ပ>'*eရ* တiu*တက$မF.Fန$*မH' ၂၀၁၅ ခu.Hစ$တ>င$ ၇ ဒသမ ၃ ရ'ခiuင$.Fန$* 7iရ'မH ၂၀၁၆ ခu.Hစ$တ>င$ ၆ ဒသမ ၅
ရ'ခiuင$.Fန$*သ' 7ieတ'3သည$။

စ=*ပ>'*eရ* မeက'င$*eသ' ;မန$မ'.iuင$င@သည$ ၂၀၁၀ က စတင$ခA3သည$3 eရPလ= (၃) eရအ'*လ"ပ$စစ$ စ=မ@ကiန$*ကiu ယခuတiuင$
ရပ$ဆiuင$*ထ'*ရသည$က သက$eသပင$ ;ဖစ$သည$။
 82

လ8ပ%စစ%ရXiရ$ အရင%(အFမစ%မ#$(

eယဘuယ5အ'*;ဖင$3 လ"ပ$စစ$ရ7iရ' အရင$*အ;မစ$ ခuနစ$ခu 7iပIသည$။ eရအ'*မH ထuတ$ယ^;ခင$*၊ eက5'က$မ=*eသ>*မH ထuတ$ယ^;ခင$*၊

သဘ'ဝဓ'တ$eင>YမH ထuတ$ယ^;ခင$*၊ eနစ>မ$*အင$မH ထuတ$ယ^;ခင$*၊ eလစ>မ$*အင$မH ထuတ$ယ^;ခင$*၊ သဘ'ဝဓ'တ$eင>YမH ထuတ$ယ^ ;ခင$*၊
ဒ=ဇယ$eလ'င$စ'မH ထuတ$ယ^;ခင$*.Hင$3 .5^ကလ=*ယ'*စ>မ$*အင$မH ထuတ$ယ^;ခင$*တiu ;ဖစ$သည$။

အရင$*အ;မစ$မ5iu*စu@၏ အ'*နည$*ခ5က$၊ အ'*သ'ခ5က$မ5'*ကiu ဇယ'*တ>င$ eဖ'$;ပထ'*သည$။

.5^ကလ=*ယ'*ကA3သiueသ' လ"ပ$စစ$ထuတ$ယ^နည$*မH' အကuန$အက5မ5'*Vu@သ'မက ;မန$မ'တ>င$ နည$*ပည'လည$* မ7ieခ5။ ;ပည$ပ

ကuမ€ဏ=မ5'* လ'eရ'က$လuပ$ကiuင$လ"င$လည$* နည$*ပည'ကiu ;မန$မ'တiu ရ7iမည$ မဟuတ$ဟu လ"ပ$စစ$.Hင$3 စ>မ$*အင$ဝန$Nက=*ဌ'န
အ:ငiမ$*စ'* ဒuတiယဝန$Nက=* ဦ*eမ'$သ'eထ>*က ဆiuသည$။ .5^*ကလ=*ယ'*eBက'င$3 ;ဖစ$လ'eသ' စ>န$Lပစ$ပစxည$* (Nuclear
Waste) အတ>က$လည$* လက$7iအခ5iန$ထiတiuင$ .iuင$င@Nက=*မ5'*ပင$ အe;ဖ7'မရ။

eရအ'*မH ထuတ$ယ^သည$3 စ>မ$*အင$သည$ပင$ အ'*နည$*ခ5က$မ5'*မကင$* ။ eနရ'eရ>*ခ5ယ$မF.Hင$3 သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ဆiuင$ရ'

eလ3လ'ဆန$*စစ$မFမ5'*ကiu eသခ5'မလuပ$ပIက eဒသခ@မ5'* ထiခiuက$မF 7i.iuင$သည$။ eရမ5'*ကiu ထiန$*သiမ$*ထ'*သည$3 တ'တမ@မ5'*
ကiu သဘ'ဝeဘ*ခ@.iuင$ရန$အထi စနစ$တက5 တည$eဆ'က$ရန$လiuသည$။ အဆiuပI တ'တမ@မ5'* က5iu*ပ5က$မFeBက'င$3 ထiခiuက$ဆu@*m@*ရ
မFမ5'* 7i.iuင$သည$။

သiueသ'$လည$* အ'7၏ ဘက$ထရ=ဟu တင$စ'*eသ' အiမ$န=*ခ5င$* လ'အiu.iuင$င@တ> င$ တည$eဆ'က$:ပ=* eရအ'*လ"ပ$စစ$ စ=မ@ကiန$*

၃၁ ခu၊ တည$eဆ'က$ဆA ၆၄ ခu 7iပIသည$။ ယင$*စ=မ@ကiန$*မ5'*မH မဂ…ဝပ$ ၂၀၀၀၀ န=*ပI* ရ7iမည$ ;ဖစ$သည$။

;မန$မ'တ>င$လည$* eရအ'*လ"ပ$စစ$ထuတ$ရန$ အ'*သ'ခ5က$မ5'* 7iသည$။ ;မန$မ'၏ အ'*သ'ခ5က$မH' e;မ'က$မH eတ'င$သiu

သ>ယ$တန$*စ=*ဆင$*eနeသ' ;မစ$Nက=*eလ*စင$* 7iသည$။ (ဧရ'ဝတ=၊ သ@လ>င$၊ စစ$eတ'င$*၊ ခ5င$*တ>င$*)။ eရခ5iuအရင$*အ;မစ$ eပI
Wကယ$ဝသည$။ ;မန$မ'တ>င$ .Hစ$စo$စ=*ဆင$*eသ' eရခ5iuသည$ တစ$ကမ D'လu@*၏ ၂ ဒသမ ၅ ရ'ခiuင$.Fန$* အ'7တiuက$၏ ၇ ဒသမ ၇
ရ'ခiuင$.Fန$*၊ အe•eတ'င$အ'7၏ ၁၆ ဒသမ ၇ ရ'ခiuင$.Fန$* 7iသည$။

အရင$*အ;မစ$မ5'*အလiuက$ eက'င$*က5iu*ဆiu*က5iu*မ5'* 7iသည$။ အရင$*အ;မစ$မ5'*အလiuက$ လ"ပ$စစ$တစ$ယ^နစ$ ထuတ$လuပ$မF

ကuန$က5စရiတ$မ5'*ကiu eအ'က$တ>င$ eဖ'$;ပထ'*သည$။ အဆiuပI ကuန$က5eင>တ>င$ ;ဖန$L;ဖt*;ခင$*အတ>က$ ထည$3သ>င$*တ>က$ခ5က$ထ'*
;ခင$* မ7iပI။

ပu@ (၁) လ ¡ပ$စစ$တယ^နစ$ထuတ$လuပ$မFစရiတ$

;မန$မ'သည$ ကiuယ$3အe;ခအeန.Hင$3 လiuက$eလ5'ည= eထ>7iသည$3

အရင$*အ;မစ$တစ$ခu သiuမဟuတ$ ထiuထက$ ပiuမiueရ>*ခ5ယ$၍
လ"ပ$စစ$ထuတ$ရမည$ ;ဖစ$သည$။ ယင$*သiu လ"ပ$စစ$ထuတ$ယ^
ရ'တ>င$ က'လတiuအတ>က$ အရင$*အ;မစ$၊ က'လ7ည$အတ>က$
အရင$*အ;မစ$ဟ^၍ သင$3eလ5'$ရ'ကiu eရ>*ခ5ယ$.iuင$eပသည$။

.iuင$င@တiuင$*တ>င$ အရင$*အ;မစ$မ5iu*စu@မH လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*

ထuတ$ယ^သည$3 စနစ$ကiu က5င$3သu@*BကပIသည$။ မည$သည$3
အရင$*အ;မစ$မH လ"ပ$စစ$မည$မ"ထu တ$မ ည$ ဆiuသ ည$3
အခ5iu*အစ'*ကiuမ^ .iuင$င@3စ=*ပ>'*eရ* .Hင$3 အ'*သ'ခ5က$eပE
မ^တည$၍ တ>က$ဆBကပIသည$။ ;မန$မ'အတ>က$ လ'မည$3
၂၀၃၀ ;ပည$3.Hစ$တ>င$ ;ဖစ$eပEလ'မည$3 Generation Mix
(လ"ပ$စစ$ထuတ$ယ^.iuင$သည$3 အရင$*အ;မစ$ အခ5iu*အစ'*) ကiu ပu@
(၂) တ>င$ eဖ'$;ပထ'*သည$။

၂၀၃၀-၂၀၃၁ ဘ„'.H စ$တ> င$ eမ"'$မH န$* ထ'*သည$3

Generation Mix အရ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu ၃၃ ရ'ခiuင$.Fန$*
အထi တiu*;မpင$3၍ လ"ပ$စစ$ထuတ$ယ^ရန$ စo$*စ'*ထ'*eBက'င$* eတ>Yရသည$။
 83

“Power mix မH' အ;မန$ဆu@* လuပ$မယ$ဆiuတA3 အeBက'င$*;ပခ5က$ကiu ဘဝင$မက5ဘ^*။ eက5'က$မ=*eသ>*ကiuပA ဘ'eBက'င$3 တ>င$တ>င$
e;ပ'eနလA။ ;ပန$;ပည$3:မAစ>မ$*အင$ ၂၀ ရ'ခiuင$.Fန$*ထက$ ပiuလuပ$သင$3တယ$” ဟu ;ပန$;ပည$3:မA စ>မ$*အင$အသင$*
အeထ>eထ>အတ>င$*eရ*မHt* ဦ*eအ'င$;မင$3က e;ပ'Bက'*သည$။

eက5'က$မ=*eသ>*သည$ လက$7iတ>င$ ;မန$မ'.iuင$င@7i သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ ထiန$*သiမ$*eရ*သမ'*မ5'*၏ ကန$Lက>က$မF အခ@ရဆu@*

အရင$*အ;မစ$;ဖစ$လ5က$ 7iသည$။ ကန$Lက>က$မF မ5'*ရ;ခင$*မH' သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ကiu ထiခiuက$eသ'eBက'င$3 ;ဖစ$သည$။

eက5'က$မ=*eသ>*မH လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$ယ^ရ'တ>င$ အဓiက အ'*သ'ခ5က$မH' ကuန$က5စရiတ$ သက$သ';ခင$*.Hင$3 အခ5iန$တiu

အတ>င$* မဂ…Iဝပ$မ5'*စ>' ထuတ$လuပ$.iuင$;ခင$*တiu ;ဖစ$သည$။ ထiu;ပင$ eက5'က$မ=*eသ>*ကuန$Bကမ$*သည$ လ'မည$3 .Hစ$eပIင$* ၁၀၀ အထi
ဝယ$ယ^.iuင$;ခင$* (;မန$မ'.iuင$င@တ>င$ ထ>က$သည$3 eက5'က$မ=*eသ>*မH' လ"ပ$စစ$ထuတ$ရန$ အရည$အeသ>*မ;ပည$3eခ5) တiueBက'င$3
;ဖစ$သည$။

“eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$*ကiu သ>'*ဝယ$ထ'*တ'က ဂ5ပန$တiu၊ အင$ဒiuတiuက။ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu eစ5*ကစ'*လiu မရeအ'င$လuပ$ဖiu လiu

တယ$” ဟu စiမ$*လန$*အမie;ဖ ဖ>@Y:ဖiu*တiu*တက$eရ*အသင$* ဥကs £ ဦ*ဝင$*မ5iu*သ^က ဆiuသည$။

eက5'က$မ=*eသ>* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@သည$ ငI*.Hစ$အတ>င$* မဂ…ဝပ$ eထ'င$ခ5=အထi ;ဖည$3တင$*.iuင$;ခင$*ကA3သiu အ'*သ'

ခ5က$မ5'*လည$* 7ieသ*သည$။ ထiueBက'င$3 .iuင$င@၏ လတ$တeလ' လiuအပ$ခ5က$ကiu eရတiuအတ>င$* ;ပည$3မ=.iuင$သည$။ သiueသ'$လည$*
ဂVuမ;ပuလ"င$ သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ကiu ဆiu*ရ>'*စ>' ထiခiuက$.iuင$သည$။ eက5'က$မ=*eသ>*ကiu မ=*ziလ"င$ က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$
(CO2) ထ>က$လ'သည$။ CO2 သည$ ကမ D'Nက=*ပ^e.>*မF၏ လက$သည$ပင$ ;ဖစ$သည$။ ထiu;ပင$ လ^ကiuဒuက•eပ*eသ' .iuက$ထViuဂ5င$
eအ'က$ဆiuက$၊ ဆ'လဖ'ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ ဓ'တ$eင>Yမ5'*လည$* ထ>က$သည$။ ;ပ'ထ>က$သည$။ အမFန$အမP'*ထ>က$သည$။ eလထA
သiu eရ'က$သ>'*လ"င$ အက$ဆစ$မiu*အ;ဖစ$ ;ပန$လည$ရ>'သ>န$*သည$။

သiueသ'$လည$* လက$7iတ>င$ အမFန$ကiu ၉၉ ဒသမ ၉ ရ'ခiuင$.Fန$*၊ ဆ'လဖ'ဒiuင$ eအ'က$ဆiuက$ကiu ၉၈ ရ'ခiuင$.Fန$*၊ .iuက$ထViuဂ5င$

eအ'က$ဆiuက$ကiu ၉၂ ရ'ခiuင$.Fန$*အထi သန$Lစင$.iuင$သည$3 Sub Critical, Super Critical, Ultra Super Critical နည$*ပည'
မ5'* eပEထ>က$လ':ပ=ဟu ဆiuBကသည$။ .iuင$င@စ=*ပ>'*eရ*.Hင$3 တ>က$ဆ၍ Nကiuက$သည$3 နည$*ပည';ဖင$3 တည$eဆ'က$.iuင$:ပ= ;ဖစ$သည$။

သiueသ'$လည$* ဤကA3သiu နည$*ပည';ဖင$3 တည$eဆ'က$မည$ဆiuလ"င$ ကuန$က5စရiတ$မH' ပiuမiu;မင$3တက$လ'သည$။ eက5'က$မ=*eသ>*

သက$သက$မ" eစ5*မeပIeတ'3။

ပu@ (၂) ၂၀၃၀ ခu.Hစ$အတ>က$ eမ"'$မHန$*Generation Mix (လက$7iတ>င$ ;ပင$ဆင$ရန$ စ=စo$eနသည$)

အe;ခခ@အ'*;ဖင$3 eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@ မ5'*ကiu လ^သ^eဝ*သည$3 eနရ'မ5'*တ>င$ တည$eဆ'က$Bကသည$။ သiueသ'$လည$* ဂ5ပန$

ကA3သiu .iuင$င@တ> င$ လ^eနအiမ$e;ခမ5'* အန=*တ>င$ပင$ တည$eဆ'က$ထ'*သည$။ ဂ5ပန$.iuင$င@7i တ'ခAဟရ (TAKEHARA)
eက5'က$မ=*eသ>*သu@*စက$Vu@သည$ Clean Coal Technology ဟu အeခEမ5'*သည$3 နည$*ပည' သu@*ထ'*သည$3 ကမ D'eပE7i
ညစ$ညမ$*မFအနည$*ဆu@* eက5'က$မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မ5'* အနက$ တစ$Vu@;ဖစ$သည$။

တကယ$တမ$* Clean Coal Technology ဆiuသည$မH' သန$Lစင$eသ' eက5'က$မ=*eသ>* မဟuတ$ဘA eက5'က$မ=*eသ>*eBက'င$3

;ဖစ$eပEလ'eသ' ညစ$ညမ$*မFမ5'*ကiu လ^ထuအBက'*၊ ပတ$ဝန$*က5င$အBက'* မeရ'က$eအ'င$ နည$*ပည';ဖင$3 အဆင$3ဆင$3 ;ပuလuပ$ရ
;ခင$* ;ဖစ$သည$။

သiueသ'$ ;မန$မ'.iuင$င@တ>င$ အဓiက ;ပဿန'မH' အuပ$ခ5uပ$eရ*ယ. qရ'*၏ ;ခစ'*မF၊ eစ'င$3Bကည$3Nက=* Bကပ$.iuင$မF.Hင$3 တရ'*ဥပeဒစiu*မiu*
မF ;ဖစ$သည$။ သ'မန$eက5' က$မ=*eသ>*တ>င$* ကA3သiueသ' လuပ$ငန$*မ5'*ကiu ပင$ eစ'င$3Bကည$3Nက=*Bကပ$.iuင$;ခင$*၊ တရ'*ဥပeဒအရ
အeရ*ယ^ eဆ'င$ရ>က$.iuင$;ခင$* မ7i။ ထiuအခI ညစ$ညမ$*မFကiu eလ"'3ခ5 .iuင$သည$ဆiuသည$3 နည$*ပည'သu@* eက5'က$မ=*eသ>*သu@*
လuပ$ငန$*မ5'*ကiu မည$သiu Nက=*Bကပ$.iuင$မည$နည$*။

;မန$မ'တ>င$ 7မ$*;ပည$နယ$၌ တ=က5စ$eက5'က$မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ကiu တည$eဆ'က$ခA3:ပ=*eန'က$ eဒသခ@မ5'*

မH' က5န$*မ'eရ*ခ5iuတA3သ^မ5'* ;ဖစ$eပEလ'ခA3သည$။ eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@မH စ>န$Lပစ$eရဆiu*မ5'* လယ$က>က$ထAသiu eရ'က$7i :ပ=*
သ=*.H@မ5'* ပ5က$စ=*မF ;ဖစ$eပEခA3ရသည$။ လက$7iတ>င$မ^ eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@မH ထ>က$7iသည$3 ဓ'တ$eင>Yပမ'ဏကiu ကမ D'3စ@.Fန$*မ5'*
.Hင$3 ခ5iန$ထiu*၍ ;ပည$သ^မ5'* သiရန$ ;ပသထ'*သည$။

“အခu eက5'က$မ=*eသ>*စက$Vu@ မeဆ'က$eသ*တ'eတ'င$ သ^တiuမH' အင$အ'*Nက=*eနတယ$။ eက5'က$မ=*eသ>*eဆ'က$:ပ=* လ"ပ$စစ$

တကယ$eပ*လiuက$ရင$ သ^တiueပ*ထ'*တA3 ကတieတ> အကuန$ခ5iu*eဖ'က$လiuတယ$။ အAဒ=ခ5iu*eဖ'က$တA3 သ'ဓကeတ>ကလည$* အင$ဒiu
 84

န=*7'*မH' eတ>Yရတယ$” ဟu စiမ$*လန$*အမi e;မ

ဖ>@Y:ဖiu*တiu*တက$eရ*အသင$* ဥကs £ ဦ*ဝင$*မ5iu*သ^က
ဆiuသည$။

“အခu 7မ$*;ပည$တ=က5စ$ပABကည$3eလ။ တည$:ပ=*သ>'*

တA3အခI ;ပဿန'တက$eတ'3 ဟiuအeBက'င$*;ပ ဒ=
အeBက'င$*;ပနAL သ^တiuအNကiuက$ပA လiuက$လuပ$eပ*ရ
တ' ;ဖစ$တယ$”

သ^ တiu ဆiu သ ည$မH' e က5' က $မ=* e သ>* သ u@*

လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$သည$3 လuပ$ငန$*မ5'*
;ဖစ$သည$။ ၎င$*တiueပ* သည$3 ကတiမတည$;ခင$*၊
စည$*မ5o$*ခ5iu*eဖ'က$;ခင$*တiuအeပE ;မန$မ'.iuင$င@မH
အeရ*ယ^မF မ7iသeလ'က$ အ'*နည$*;ခင$* ;ဖစ$သည$။

:ပ=*ခA3သည$3 ဇ>န$လ ၇ ရက$eနLကမ^ အမ5iu*သ'*ဒ=မiu ကeရစ= အဖ>AYခ5uပ$ (NLD) ပIတ= ဗဟiuအလuပ$အမFeဆ'င$ ဦ*ဝင$*ထiန$က
eက5'က$မ=*eသ>* ဆ.j;ပသ^မ5'*ကiu eBက'က$eနရန$ မလiuဘA လ"ပ$စစ$မ=*ရ7iပIက အသ@တiတ$သ>'*မည$ဟu e;ပ'ဆiuထ'*သည$။
NLD ထiပ$တန$*ပuဂ…iuလ$တစ$ဦ*၏ အဆiuပI မHတ$ခ5က$က ;မန$မ'3စ>မ$*အင$မ^ဝIဒအeပEတစ$စu@တစ$ရ' သက$eရ'က$မF 7i.iuင$မည$လ'*။

ကရင$;ပည$နယ$တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*သu@* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@.Hင$3 ပတ$သက$:ပ=* TTCL ကuမ€ဏ=မH ဇ>န$လ ၂၁ ရက$eနL

တ>င$ ;ပuလuပ$သည$3 ပတ$ဝန$* က5င$ ထiခiuက$မFဆiuင$ရ' eလ3လ'ဆန$*စစ$ခ5က$ဆiuင$ရ' eဆ>*e.>*ပ>Aတ>င$ ကရင$;ပည$နယ$ ဝန$Nက=*ခ5uပ$
eဒEနန$*ခင$eထ>*;မင$3က e;ပ'Bက'*လiuက$;ခင$* ;ဖစ$သည$။

ထiu;ပင$ Generation Mix အခ5iu*အစ'*ကiu ;ပန$လည$;ပu;ပင$ရန$ လuပ$eဆ'င$လ5က$7iသည$ဟu ဦ*စiu*;မင$3က ဆiuသည$။ လက$7i

အခ5iu*အစ'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>* က ၃၃ ရ'ခiuင$.Fန$* ပIဝင$eနeသ'eBက'င$3 အခ5iu*အစ'* မ"တရန$ ;ပန$လည$;ပင$ဆင$eနရ;ခင$*
;ဖစ$eBက'င$* ၎င$*က 7င$*;ပသည$။

;မန$မ'သည$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$ရန$ မည$သည$3အရင$*အ;မစ$မH ထuတ$လuပ$မည$ကiu အ;ငင$*ပ>'*၍ အခ5iန$ကuန$လ5က$7i

သည$။ လ"ပ$စစ$က„တ>င$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* eပ5'က$ဆu@* မFမ5'*လည$* 7ieသ*သည$။ ၂၀၁၁ ခu.Hစ$တ>င$ ;မန$မ'.iuင$င@၏
လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ5'က$ဆu@* (ဆu@*m@*) မFမH' ထuတ$လuပ$မF၏ ၂၄ ဒသမ ၄ ရ'ခiuင$.Fန$* ;ဖစ$သည$။ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* မဂ…Iဝပ$
၁၀၀ ထuတ$လ"င$ ၇၅ မဂ…Iဝပ$eက5'$သ' အသu@*;ပu.iuင$;ခင$* ;ဖစ$သည$။ .Hစ$အလiuက$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* eပ5'က$ဆu@*မFကiu ပu@ (၃) တ>င$
eဖ'$;ပထ'*သည$။

လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* eပ5'က$ဆu@*မFတ>င$ နည$*ပည'ပiuင$*အရ eလလ>င$3eပ5'က$ဆu@*မF.Hင$3 ဝန$ထမ$*မ5'*eBက'င$3 eပ5'က$ဆu@*မFဟ^၍ .Hစ$

မ5iu*7i:ပ=* ယင$*သiu eပ5'က$ဆu@*မFeBက'င$3 တစ$ယ^နစ$ မ=တ'ခ ပiuမiuNက=*;မင$3လ'ရသည$။ ထiu;ပင$ လ"ပ$စစ$တစ$ယ^နစ$လ"င$ ၂၃ က5ပ$
အm@*eပEeနသည$ကiu ကuစ'*ရန$ လiuအပ$လ5က$7iသည$။

အရင$*အ;မစ$မ5'*အလiuက$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* တစ$ယ^နစ$ eစ5*.Fန$*မ5'*ကiu ပu@ (၄) တ>င$ eဖ'$;ပထ'*သည$။

 85

ပu@ (၄) လ"ပ$စစ$တစ$ယ^နစ$ ထuတ$လuပ$ + ;ဖန$L;ဖt*စရiတ$ (က5ပ$)

eရ*(ရမည%Dအခ#iန%
 86

သ ဘ'
ဝပတ$ဝန$*က5င$သမ'*က သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ အeBက'င$*ကiu e;ပ'ပIလiမ$3မည$။ စ=*ပ>'*eရ*သမ'*က အ;မတ$ကiu e;ပ'ပI
လiမ$3မည$။ အစiu*ရကမ^ ;ပည$သvအက5iu*စ=*ပ>'*ကiu ဦ*တည$က' မ"တစ>' eရ>*ခ5ယ$တတ$ရeပလiမ$3မည$။

မည$သည$3အရင$*အ;မစ$ကiu eရ>*ခ5ယ$သည$;ဖစ$eစ အeက'င$*အဆiu*မ5'* ဒ>န$တ>A 7ieနeသ'eBက'င$3 စနစ$တက5လuပ$ရန$ လiuသည$။

တ'ဝန$ယ^မF၊ တ'ဝန$ခ@မF 7iရန$လည$* လiuသည$။ အစiu*ရအeပE ;ပည$သ^က မယu@Bကည$လ"င$ ကန$Lက>က$eနBကမည$ ;ဖစ$သည$။ ;ပည$
သvယu@Bကည$မF ရ7iရန$သည$ လက$7iအခ5iန$ထက$ eက'င$*eသ'အခ5iန$ မ7ieခ5။

ထiueBက'င$3 အစiu*ရ၏ စ=မ@ကiန$*မ5'*ကiu ;ပည$သ^လ^ထuသiu eသခ5'7င$*;ပရန$ လiuအပ$သည$ဟu လ"ပ$စစ$.Hင$3 စ>မ$*အင$ဝန$Nက=*ဌ'န

အ:ငiမ$*စ'* ဒuတiယဝန$Nက=* ဦ*eမ'$သ'eထ>*က ဆiuသည$။

eဒသခ@မ5'* ရပ$ရ>'တ>င$ စ=မ@ကiန$*မ5'* အeက'င$အထည$eဖ'$မည$ ဆiuပIက စ=မ@ကiန$* အက5iu*ကiu eဒသခ@မ5'*ကiu ဦ*စ>' ခ@စ'*eစ
သင$3သည$။ eဒသခ@မ5'* မထiခiuက$eအ'င$ မည$သiu eဆ'င$ရ>က$မည$ကiuလည$* .Fတ$အ'*;ဖ င$3 သ'မက ယ. qရ'*စနစ$အ'*;ဖင$3ပI
အ'မခ@.iuင$ရမည$။ သiuမHသ' စ=မ@ကiန$* ;ဖစ$လ'လည$* ‘ငIတiuမH မခ@စ'*ရတ'’ ဟ^သည$3 အeတ>*မ5'*;ဖင$3 ကန$Lက>က$မFမ5'* ကiu
eလ"'3ခ5.iuင$မည$။

လက$7iတ>င$ ကရင$;ပည$နယ$ ဘ'*အ@:မiuနယ$ ဝတ$Nက=*eက5*ရ>'တ>င$ တည$eဆ'က$မည$3 ၁၂၈၀ မဂ…Iဝပ$ eက5'က$မ=*eသ>*သu@*

လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မ5'*မH ထ>က$7iလ'မည$3 လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ကiu မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*သiu eပ*မည$;ဖစ$သည$။
ထiueBက'င$3 eဒသခ@မ5'*သည$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ရရန$ မeသခ5'။ ထiueBက'င$3 သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ ထiခiuက$ခ@စ'*ရ.iuင$e;ခ 7iသည$3
eဒသခ@မ5'*က ကန$Lက>က$Bက;ခ င$* ;ဖစ$သည$ဟu ကရင$သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 လ^မFeရ*ဆiuင$ရ' လFပ$7'*မFက>န$ရက$ အဖ>AYဝင$
eစ'သ'ဖiu*က e;ပ'Bက'*သည$။
 87

သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 စ=*ပ>'*eရ* မည$သည$ကiu ဦ*စ'*eပ*မည$နည$*။ သiuမဟuတ$ .Hစ$ခuလu@* ဘက$စu@ဦ*စ'*eပ*.iuင$သည$3

အe;ခအeနမ5'* ;မန$မ'တ>င$ 7ieန:ပ=လ'*။ ဤသiuမဟuတ$လ"င$ eရ>*ခ5ယ$BကရပIလiမ$3မည$။ ဤပuစ
@ @အတiuင$* အ;ငင$*ပ>'*eနရu@;ဖင$3 မ=*
ထiန$ထiန$လင$*လ'မည$

မဟuတ$ပI။ အရင$*အ;မစ$မ5'*အ'*လu@*ကiu ကန$Lက>က$၍မရ။ ကန$Lက>က$လ"င$ လ"ပ$စစ$မ=*မရ၊ မ=*မရလ"င$ စ=*ပ>'*eရ*မeက'င$*။

;မန$မ'.iuင$င@၏ ယခuဘ„'.Hစ$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$က ယ^နစ$သန$*eပIင$* ၁၉,၀၀၀ eက5'$ ;ဖစ$သည$။ လ'မည$3

၂၀၃၀ ;ပည$3.Hစ$တ>င$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$က ယ^နစ$သန$*eပIင$* ၆၃,၈၁၃ ;ဖစ$လ'မည$။ ထiueBက'င$3 တစ$.Hစ$လ"င$ မဂ…I
ဝပ$ ၅၀၀ ထuတ$ ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ တစ$Vu@ တည$eဆ'က$ရန$ လiuအပ$eနမည$ ;ဖစ$သည$ဟu လ"ပ$စ စ$.Hင$3 စ>မ$*အင$ဝန$Nက=*ဌ'န၊
ဒuတiယဝန$Nက=* eဒIက$တ'ထ>န$*.iuင$က e;ပ'Bက'*သည$။

မည$သiuဆiueစ ;မန$မ';ပည$သ^ ၁၀၀ လ"င$ ၇၅ ဦ*က မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*မH လ"ပ$စစ$မ=*မရ။ အမ5'*စuမH' eက5*လက$မ5'*တ>င$

eနထiuင$Bကသည$။ ထiueBက'င$3 အမ5'*စuမH' လယ$သမ'*မ5'*၊ စiuက$ပ5iu*သ^မ5'*.Hင$3 လက$လuပ$လက$စ'*မ5'* ;ဖစ$မည$မH' မလ>Aeပ။

လ"ပ$စစ$မ=*ရရန$ အရင$*အ;မစ$ တစ$ခuခuကiu eရ>*ခ5ယ$ရeပမည$။ သiuမဟuတ$ တစ$ခuထက$ ပiu၍လည$* eရ>*ခ5ယ$ရeပမည$။

ဆင$*ရA.>မ$*ပI*မFဆiuသည$ လ^တiuလuပ$သည$3 အရ'ပင$ မဟuတ$ပIလ'*။

ရန$ကuန$:မiu တစ$ဖက$ကမ$* ဒလ:မiuနယ$ မင$*ရ>'ဆiပ$Nက=*eက5*ရ>'တ>င$ eနထiuင$သ^ ကiuလHမiu*က ဒလဆiပ$ကမ$*တ>င$ ဆiuင$ကယ$ကယ$

ရ=eမ'င$*သ^ ;ဖစ$သည$။ ၇၅ ဦ*ထAတ>င$ က@ထ^*စ>' ပIဝင$eနသ^ ကiuလHမiu*သည$ သ^က ညအeမH'င$မ5'*ကiu ဘက$ထရ=အiu* တစ$လu@*
တစ$eနL.Hစ$ရ'က5ပ$;ဖင$3 အငH'*သu@*၍ အန$တueနရသ^ ;ဖစ$သည$။

“က{န$eတ'$တiuအတ>က$eတ'3 မ=*ရဖiu အeရ*Nက=*တယ$။ မ=* ဘယ$လiuပAရရ။ မ=*7iမH အရ'အ'*လu@* လuပ$လiuရမယ$” ဟu ၎င$*က ဆiu
eလသည$။

ရA.iuင$ဦ*၊ ဥမ•'လ>င$
 88

လ8ပ%စစ% ဖက%ဒရယ%

http://thevoicemyanmar.com/article/6893-hys

၁၀ မiနစ$ခန$L eလ"'က$ရသည$3 ရ>'လမ$*ကeလ*မH' ညအeမH' င$တ>င$ ပ=ဘiတiတ$ဆiတ$eနသည$။ eမH'င$.Hင$3မည$* မည$* ဤV>'

ကeလ*မH' ဧရ'ဝတ=တiuင$*eဒသNက=* ဝI*ခယ$မ:မiu နယ$ အ^က{န$*eက5*ရ>';ဖစ$သည$။ 7စ$တန$*eက5'င$*သ'*eလ*တစ$ဦ*သည$
ဘuန$*Nက=*eက5'င$*မH မ=*စက$မ=*eရ'င$;ဖင$3 စ'က5က$လ5က$7iသည$။ အစiu*ရ၏ လ"ပ$စစ$မ=*.Hင$3 ဤV>'သည$ လ'*လ'*မH မသက$ဆiuင$
eခ5။

အ^က{န$*eက5*ရ>'ကA3သiu .iuင$င@တစ$ဝန$*၌ လ"ပ$စစ$မ=*မရသည$3 အiမ$eထ'င$စueပIင$* ၆ ဒသမ ၅ သန$* 7iသည$။ အiမ$eထ'င$တစ$စu ပ"

မ$*မ" လ^ငI*ဦ*.Fန$*;ဖင$3 တ>က$က လ^ဦ*eရ ၃၂ သန$*eက5'$က မ=*မရ။ ဤသည$မH' ၂၀၁၄ ခu.Hစ$ သန$*eခIင$စ'ရင$*၏
အခ5က$အလက$အရ တ>က$ခ5က$;ခင$* ;ဖစ$သည$။

အ^က{န$*.Hင$3ယHo$လ"င$ တနသ'ရˆက က@eက'င$*သည$လ'*၊ က@ဆiu*သည$လ'* eဝခ>Aမရ။

 89

အeBက'င$*က သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yသiuက$န'*တ>င$ eနသည$3 တနသ'ရˆတiu င$*eဒသNက=*7i ထ'*ဝယ$ခViuင$ :မiueပEရပ$က>က$မ5'*တ>င$

လ"ပ$စစ$ တစ$ယ^နစ$ ၃၀၀ က5ပ$ eပ*eနရသည$။ ယင$*.Fန$*ထ'*က အနည$*ဆu@*;ဖစ$သည$။ eက5*ရ>'မ5'*တ>င$ ပiueစ5*Nက=*သည$။
:မiတ$ခViuင$တ>င$မ^ ဒ=ဇယ$eစ5*eပE မ^တည$၍ eစ5*.Fန$*အတက$အက5 7ieသ*သည$။

ရခiuင$;ပည$နယ$ စစ$eတ>၌မ^ :ပ=*ခA3သည$3 တစ$.Hစ$eက5'$ကမ^ လ"ပ$စစ$တစ$ ယ^နစ$ ၅၀၀ က5ပ$;ဖစ$သည$။ ယခueတ'3 တစ$ယ^နစ$ ၃၅
က5ပ$ ;ဖစ$eန:ပ=။

ရန$ကuန$တ>င$မ^ eဖ'$;ပပIeဒသမ5'* အe;ခအeန.Hင$3 လ'*လ'*မ" မတ^ည=ပI။ ရန$ကuန$တ>င$ အiမ$သu@*လ"ပ$စစ$ အe;ခခ@ တစ$ယ^နစ$ ၃၅

က5ပ$ ;ဖစ$ပIသည$။ ရန$ကuန$ကA3သiuပင$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*လiuင$* eရ'က$7iသည$3 ;ပည$နယ$.Hင$3 တiuင$*eဒသNက=* အ'*လu@*တ>င$လည$*
တစ$ယ^နစ$ ၃၅ က5ပ$ ;ဖစ$သည$။

၃၅ က5ပ$၊ ၃၀၀ က5ပ$.Hင$3 ၃၂ သန$* eက5'$ဆiueသ' ကiန$*ဂဏန$*မ5'*သည$ အe;ခအeနတစ$ခuကiu eဖ'$;ပလ5က$7iသည$။ ယင$*မH'

မည=မ"မF။ လ^ဦ*eရ ၃၂ သန$*ခန$L မ=*မရ7iခ5iန$၊ အခ5iueဒသတ>င$ တစ$ယ^နစ$ ၃၀၀ က5ပ$;ဖင$3 သu@*eနရခ5iန$တ> င$ မဟ'ဓ'တ$အ'*
လiuင$* eရ'က$သည$3 ရန$ကuန$၊ မ. qeလ*၊ eန;ပည$eတ'$ကA3သiu eဒသမ5'*တ>င$ လ"ပ$စစ$တစ$ယ^နစ$ ၃၅ က5ပ$;ဖင$3 သu@*စ>Aရလ5က$ 7i
သည$။

သန$* ၂၀ န=*ပI*eသ' ၃၅ က5ပ$ လ"ပ$စစ$မ=*ရသ^မ5'* အတ>က$ အစiu*ရက စiuက$ထuတ$သu@* စ>Aရeနခ5iန$တ>င$ က5န$7ieသ' လ^ဦ*eရ ၃၂
သန$*eက5'$မH' ကiuယ$3အ'*ကiuယ$ကiu* လ"ပ$စစ$မ=*သu@*eနရသည$။

ဤသeဘ'တရ'*ကiu လ"ပ$စစ$.Hင$3 စ>မ$*အင$ဝန$Nက=*ဌ'န ဒuတiယဝန$Nက=* eဒIက$တ'ထ>န$*.iuင$က eက'င$*စ>'သi;မင$သ^ ;ဖစ$သည$။

“ဓ'တ$အ'*လiuင$* ;ပင$ပကလ^eတ>က ဓ'တ$အ'*လiuင$*ထAက မ=*ရတA3သ^eတ>အတ>က$ စiuက$eပ*eနရတယ$ဆiuရင$ ဘယ$လiuလuပ$

သ'တ^ည=မ"မH'လA။ ဒIeBက'င$3 က{န$eတ'$တiu .iuင$င@eတ'$ရAQ ဘ„'eင>ကeန စiuက$ထuတ$သu@*စ>Aeနတယ$ ဆiuတ'ဟ' လ"ပ$စစ$မရ
eသ*တA3 eက5*လက$eန;ပည$သ^eတ> အတ>က$ အင$မတန$ အ'*န'စရ' eက'င$*တA3 မeက5နပ$ခ5က$ ;ဖစ$တယ$” ဟu ၎င$*က
ဆiuသည$။
 90

အZM(Vက'(၊ အZM(eလ(

မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*eရ'က$သည$3 eနရ'မ5'*သiu တစ$ယ^နစ$ ၃၅ က5ပ$;ဖင$3 လ"ပ$စစ$eပ*ရeသ'eBက'င$3 အစiu*ရသည$ .Hစ$စo$

အm@*eပEလ5က$ 7iသည$။ အစiu*ရက လ"ပ$စစ$တစ$ယ^နစ$eပ*တiuင$* ၂၃ က5ပ$m@*သည$။ လက$7iဘ„'.Hစ$တ>င$ စuစueပIင$* က5ပ$ ၄၇၀
ဘ=လ=ယ@m@*သည$။ လ'မည$3ဘ„'.Hစ$တ>င$ အစiu*ရက ၃၇၈ ဘ=လ=ယ@ခန$L စiuက$ထuတ$eပ*ရမည$ ;ဖစ$သည$။ ထiueင>မ5'*သည$ .iuင$င@
တစ$ဝန$*လu@*7i ;ပည$သvဘ„'eင>မ5'*။

ဤမ"7u@*eနသည$3 အစiu*ရသည$ လ"ပ$စစ$မ=တ'ခ တiu*eက'က$ရန$ မသင$3eလ'။ :ပ=*ခA3သည$3 မတ$လ ၂ ရက$eနLတ>င$ ရန$ကuန$တiuင$*

eဒသNက=* ဝန$Nက=*ခ5uပ$ ဦ*:ဖiu*မင$*သiန$*က ရန$ကuန$မ=တ'ခ .Fန$*ထ'*ကiu တiu*eက'က$ရန$ လPတ$eတ'$ကiuယ$စ'*လH ယ$မ5'*.Hင$3
eဆ>*e.>*ခA3သည$။ ယင$*အeBက'င$* မ=ဒ=ယ'မ5'*တ>င$ ပIလ'သည$။ eဝဖန$သ^မ5'*ကလည$* eဝဖန$Bကသည$။

သiueသ'$လည$* eန'က$ရက$တ>င$ တiuင$*လ"ပ$စစ$.H င$3 လမ$*ပန$*ဆက$သ>ယ$eရ*ဝန$Nက=* eဒEန=လ'eက5'$က ရန$ကuန$မ=တ'ခကiu တiu*

eက'က$မည$ မဟuတ$eBက'င$* တရ'*ဝင$;ငင$*ခ5က$ ထuတ$သည$။

မ=တ'ခ တiu*eက'က$မည$မဟuတ$ ဟ^သည$ e;ဖ7င$*နည$*မHန$ပI၏eလ'။ သiuမဟuတ$ လ"ပ$စစ$မ=တ'ခ တiu*eက'က$ရန$ မသင$3eလ'။

 91

အာဆီယံက ျမန္မာ

လ"ပ$စစ$တစ$ယ^နစ$ ၃၅ က5ပ$သည$ eဒသတ>င$* မည$သည$3.iuင$င@တ>င$မ" မရ.iuင$သည$3 .Fန$*ထ'*တစ$ရပ$လည$* ;ဖစ$သည$။ eဒသ

တ>င$* .iuင$င@မ5'*အနက$ ;မန$မ'ထက$ မ5'*စ>'တiu*တက$သည$3 ထiuင$*.iuင$င@တ>င$ လ"ပ$စစ$တစ$ယ^နစ$ ၁၁၇ က5ပ$၊ ဗ=ယက$နမ$တ>င$ ၁၁၉
က5ပ$၊ မeလ*7'*တ>င$ ၁၆၆ က5ပ$;ဖစ$:ပ=* ;မန$မ'.Hင$3အတ^ ဖ>@Y:ဖiu*မF မတiမ$*မယiမ$*;ဖစ$သည$3 လ'အiuတ>င$ ၁၀၅ က5ပ$၊ ကeမ D'ဒ=*ယ'*
တ>င$ ၂၃၀ က5ပ$;ဖစ$သည$။

အ'ဆ=ယ@တ>င$ ;မန$မ'သည$ ဖ>@Y:ဖiu*မF အနည$*ဆu@* .iuင$င@မ5'*တ>င$ ပIဝင$သည$။ ဆင$*ရAသည$။ သiueသ'$လည$* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ခကiu

ခပ$eပIeပI;ဖင$3 eပ*.iuင$သည$3 .iuင$င@;ဖစ$eနသည$မH'လည$* အ@Bသဖ>ယ$ပင$။

တiu(eက$က%သင%D1ပ'

လ"ပ$စစ$မ=တ'ခမ5'*ကiu အဘယ$3eBက'င$3 တiu*eက'က$သင$3သနည$* ဟ^သည$3 eမ*ခ>န$*အတ>က$ အe;ဖမ5'*စ>' 7iပIသည$။

အစiu*ရက .Hစ$စo$ အm@*eပEeနသည$။ အ'ဆ=ယ@.iuင$င@မ5'*.Hင$3 ယHo$လ"င$လည$* ;မန$မ'3မ=တ'ခက နည$*သည$။ လက$7i.Fန$*ထ'*;ဖင$3

ပuဂ…လiက လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$သ^မ5'*က မလuပ$လiuBက။ လuပ$လ"င$m@*သည$။ ပuဂ…လiက မလuပ$၍ လ"ပ$စစ$မ=* အ;ပည$3အဝမ
ရ။ လက$7iပuဂ…လiက လuပ$eန သည$မ5'*အနက$ အစiu*ရက အm@*ခ@ဝယ$၍ ;ပည$သ^မ5'*သiu ;ပန$လည$;ဖန$L;ဖt*eပ*eနသည$။
ထiueBက'င$3 အစiu*ရက m@*သည$။
 92

;မန$မ'.iuင$င@သည$ ၂၀၀၈ ခu.Hစ$မတiuင$မ=က လ"ပ$စစ$ထuတ$လuပ$eရ*တ>င$ .iuင$င@eတ'$ပiuင$*မHသ' ရ'.Fန$*;ပည$3 တ'ဝန$ယ^ခA3သည$။

လက$7iတ>င$မ^ အစiu*ရတစ$ဝက$၊ ပuဂ…လiကတစ$ဝက$ ;ဖစ$eန:ပ= ;ဖစ$သည$။ သie u သ'$လည$* လ^ဦ*eရ ၃၂ သန$*eက5'$ မ=*မရသည$3
ပuစ n'ကiu e;ဖ7င$*ရန$ ပuဂ…လiကပiuင$*ကiu ;မpင$3တင$ရဦ*မည$ ;ဖစ$သည$။

“လက$7iမ=တ'ခ .Fန$*ထ'*နALeတ'3 လuပ$ငန$*7င$eတ>က စiတ$ဝင$စ'*မH' မဟuတ$ဘ^*” ဟu ;မန$မ'3စ=*ပ>'*eရ* သueတသ= ခင$eမ'င$ညiu

(eဘ'ဂeဗဒ) က ဆiuသည$။

ဘယ%သiuဘယ%ပuM တiu(eက$က%မJ$လN

အထက$ပI အခ5က$မ5'*eBက'င$3 လ"ပ$စစ$မ= တ'ခမ5'*ကiu တiu*eက'က$Bကမည$ ဆiuပIစiu။ မည$မ"eက'က$မည$နည$*။ ဘ'eတ>

သတiထ'*ရမည$နည$* ဆiuသည$3 eမ*ခ>န$*မ5'* eပEထ>က$လ'သည$။

မည$မ"eက'က$မည$နည$* ဆiuသည$ အတ>က$ ပည'7င$မ5'*၏ eယဘuယ5 အNက@;ပuခ5က$မH' အစiu*ရ၊ ပuဂ…လiက.Hင$3 ;ပည$သ^မ5'*

အBက'* အဆင$e;ပ.iuင$မည$3 .Fန$*ထ'*တစ$ရပ$;ဖင$3eက'က$ယ^ရန$ ;ဖစ$သည$။

“.iuင$င@eတ'$က စiuက$ထuတ$ရတ' တအ'*မ5'*eနရင$eတ'3

မ=တ'ခ တiu*eက'က$ကiu လက$ခ@လiu ရပIတယ$။ ဒIeပမA3
;ပည$သ^eတ> လက$ခ@.iuင$တA3 .Fန$*ထ'*eတ'3 ;ဖစ$ရမယ$”
ဟu ရန$ကင$*:မiuနယ$ eက5'က$ကuန$*ရပ$က>က$တ>င$
eနထiuင$သ^ မ;မတ$ဆuမ>န$က ဆiuသည$။

လ"ပ$စစ$မ=တ'ခ တiu*eက'က$;ခင$*အတ>က$ အစiu*ရက

အခ5iန$ယ^;ပင$ဆင$ရန$ လiuသည$။ ;ပည$သ^မ5'* န'*လည$
သeဘ'eပIက$eစရန$ အခ5က$အလက$ အ;ပည$3အစu@;ဖင$3
ပည'eပ*ရန$လiuသည$။ မ^ဝIဒတစ$ခu ခ5မHတ$;ခင$*အတ>က$
အခ5iန$ယ^ရန$ လiuအပ$eBက'င$* YBS .Hင$3 သNက}န$မ„ပ$
က သက$eသခ@ခA3:ပ=* ;ဖစ$သည$။

မ=တ'ခ တiu*eက'က$မည$ ဆiuပIက အiမ$သu@* သiuမဟu တ$

လuပ$ငန$*သu@* တစ$ခuခuကiu eရ>*ခ5ယ$ရမည$ ;ဖစ$သည$။
မည$သည$ကiu eရ>*ခ5ယ$သည$;ဖစ$eစ သ'သ^န'သ^မ5'* 7i
မည$;ဖစ$သည$။ အစiu*ရက နစ$န'သ^မ5'*အတ>က$ အeက'င$*ဆu@* စ=မ@eပ*ရန$ လiuမည$ဟu မ^ဝIဒeရ*ရ' အNက@;ပuသ^မ5'*က ဆiuBက
သည$။

eန'က$တစ$ခ5က$ ထည$3သ>င$*စo$*စ'*ရမည$မH' လက$7iအခ5iန$သည$ စ=*ပ>'*eရ* e.H*eနခ5iန$;ဖစ$သည$။ ;ပည$သ^မ5'* စ=*ပ>'*eရ* မ

eက'င$*ခ5iန$ ;ဖစ$သည$။ လက$7iအခ5iန$တ>င$ တiu*eက'က$မည$eလ'၊ သiမ
u ဟuတ$ အ;ခ'*eသ'က'လ တစ$ခuတ>င$ တiu*eက'က$မည$
eလ' ဝiuင$*ဝန$*အe;ဖ7'Bကရန$ ;ဖစ$သည$။

မ=တ'ခ တiu*eက'က$;ခင$*အတ>က$ အeရ*Nက=*ဆu@*မH' မ=တ'ခသည$ .iuင$င@eရ*ကiစx ;ဖစ$သည$ ဆiuသည$3 ယ^ဆခ5က$ပင$ ;ဖစ$သည$။

စက$သu@*ဆ=၊ ဆန$၊ လ"ပ$စစ$မ=တ'ခကA3သiu အe;ခခ@;ပည$သ^အeပE မ5'*စ>' သက$eရ'က$.iuင$eသ' ကuန$စည$နHင$3 ဝန$eဆ'င$မFမ5'*၏
eစ5*.Fန$*;မင$3တက$မည$ ဆiuပIက .iuင$င@eရ*အရ မ5'*စ>' သတiထ'*ရမည$ဟu eလ3လ'သ^မ5'*က ဆiuသည$။ ဆiuလiuခ5က$မH' eစ5*.Fန$*
;မင$3တက$မFeBက'င$3 လ^ထuအu@WကမF မ;ဖစ$ရန$ ထည$3သ>င$*စo$*စ'*လiu;ခင$* ;ဖစ$သည$။ ၂၀၀၇ ခu.Hစ$ စက$သu@*ဆ=eစ5*.Fန$* ;မင$3တက$မFမH
စတင$ခA3eသ' လ^ထuအu@WကမF သည$ ယင$*အခ5က$ကiu eဖ'$;ပရန$အတ>က$ အeက'င$*ဆu@* သက$eသ;ပခ5က$ ;ဖစ$သည$။

“ဒIဟ' Nက=*မ'*တA3.iuင$င@eရ*ပA။ လ>ယ$လ>ယ$နALလuပ$လiu မရဘ^*” ဟu ခင$eမ'င$ညiu (eဘ'ဂeဗဒ) က ဆiuသည$။

 93

က*က%လပ%Fဖည%Dပ6

မ=တ'ခ တiu*eက'က$;ခင$*သည$ အလu@*စu@ ကiu e;ပလည$eစeသ' နည$*လမ$*တစ$ခueတ'3 မဟuတ$eပ။ လ"ပ$စစ$က„တ>င$ အ;ခ'*

eသ' ;ဖည$3ဆည$*ရန$ အခ5က$မ5'*စ>' 7ieနeသ*သည$။

လ"ပ$စစ$က„တ>င$ လiuအပ$ခ5က$ ;ပည$3မ=eအ'င$ မထuတ$လuပ$.iuင$သည$သ' ;ပဿန'မဟuတ$။ ;ဖန$L;ဖt*eရ* အပiuင$*တ>င$လည$*

;ပဿန'မ5'*စ>' 7ieနသည$ဟu လ"ပ$စစ$.Hင$3 စ>မ$*အင$ဝန$Nက=*ဌ'န အ:ငiမ$*စ'* ဒuတiယဝန$Nက=* ဦ*eအ'င$သန$*ဦ*က ဆiuသည$။

:ပ=*ခA3သည$3 မiu*ရ'သ=အတ>င$* ပuဂ…လiက လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*မ5'*ကiu ဝယ$ယ^ရeသ'eBက'င$3 ရAရ>'eရအ'*လ"ပ$စစ$ ထuတ$လuပ$eရ*

စက$Vu@ကiu ပiတ$ထ'*ခA3ရသည$။ ပuဂ…လiကထ@မH မဝယ$၍လည$* မရ။ စ'ခ5uပ$မ5'*အရ မ;ဖစ$မeန ဝယ$ရသည$။ ရAရ>'ကiuလည$* မ
ပiတ$၍မရ။

အeBက'င$*မH' ပuဂ…လiကမH ထuတ$လuပ$သည$3 လ"ပ$စစ$သည$ မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$* အတ>င$*သiu eရ'က$သည$။ ရAရ>'က ထuတ$လuပ$မF

သည$လည$* မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*သiuပင$ eရ'က$သည$။ မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*က ပuဂ…လiက.Hင$3 ရAရ>'ထuတ$လuပ$မF၏ ဝန$အ'*ကiu မ
ခ@.iuင$။ ထiueBက'င$3 ရAရ>'eရအ'*လ"ပ$စစ$ကiu န'*ထ'*ရသည$ ။ eရအ'*လ"ပ$စစ$ကiu ရပ$ထ'*ရသည$3အတ>က$ ဝင$eင>မ7i အm@*eပE
သည$။

အခ5iueသ' သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ ထiန$*သiမ$*eရ*သမ'*မ5'*ကမ^ ဒu£ဝတ=;မစ$eပEတ>င$ တည$eဆ'က$ထ'*သည$3 ရAရ>'eရအ'*

လ"ပ$စစ$ ထuတ$လuပ$eရ*စက$Vu@ ရပ$ဆiuင$*ထ'*ရခ5iန$တ>င$ ဒu£ဝတ=;မစ$eရ Nက=*eလ37i:ပ=* မ. qeလ*-eန;ပည$eတ'$ အ;မန$လမ$*eဘ*7i
လယ$က>က$မ5'*ထiတiuင$ eရ;မuပ$သည$ဟu ဆiuBကသည$။

ရAရ>'eရအ'*လ"ပ$စစ$စက$Vu@တ>င$ ၇၉၀ မဂ…Iဝပ$ အ;ပည$3ထuတ$.iuင$သည$3 စက$eလ*လu@* တပ$ဆင$ထ'*သည$။ စ>မ$*အ'*;ပည$3လည$နiuင$

သည$3 စက$Vu@မ5'* ;ဖစ$eသ'$လည$* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ကiu ခ@.iuင$သည$3 လ"ပ$စစ$;ဖန$L;ဖt*eရ*ခ>AVu@မ5'* မ7iသည$3အတ>က$ စက$စ>မ$*အ'*
;ပည$3 မလည$နiuင$ဘA eလ"'3ထuတ$eနရသည$3 အeနအထ'*;ဖစ$သည$။

ဤအခ5က$ကiuBကည$3လ"င$ ;ဖန$L;ဖt*eရ*အပiuင$*တ>င$ ;ပဿန' 7ieနသည$မH' ထင$7'*သည$။

eန'က$တစ$ခ5က$မH' ရAရ>'လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*မH ထuတ$လuပ$သည$3 ဗiuအ'*သည$3 ၂၄၀ က=လiuဗiu (KV) ;ဖစ$သည$။ ရန$ကuန$သiu eရ'က$
ခ5iန$တ>င$ ၁၉၀ က=လ=ဗiu (KV) သ' က5န$7ieတ'3သည$။ ဓ'တ$အ'*လiuင$* တစ$eလ"'က$ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* eပ5'က$ဆu@*မF ;ဖစ$eပE
လ5က$ 7iသည$ဟu လ"ပ$စစ$.Hင$3 စ>မ$*အင$ဝန$Nက=*ဌ'န အ:ငiမ$*စ'* ဒuတiယဝန$Nက=* ဦ*eမ'$သ'eထ>*က ဆiuသည$။

ယင$*eပ5'က$ဆu@*မFမH' ဓ'တ$အ'*ခ>AVu@မ5'*၊ ဓ'တ$Nကiu*မ5'*၊ ဓ'တ$အ'*လiuင$*မ5'*ကA3သiu လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ;ဖန$L;ဖt*eရ*ပiuင$*7i ပစxည$*

ကiရiယ'မ5'*၏ အရည$အeသ>*မမ=မF.Hင$3 ခ5iuယ>င$*မFမ5'*eBက'င$3 ;ဖစ$သည$။ အခ5iuမH'လည$* က'လ7ည$Bက' အသu@*;ပuခA3ရ၍
ပ5က$စ=*မFမ5'* ;ဖစ$eပEeနeသ'$လည$* ဘ„'eင> အခက$အခAeBက'င$3 မ;ပင$.iuင$ရ' လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* eပ5'က$ဆu@*မFမ5'* 7ieန;ခင$*
;ဖစ$သည$။

အ;ခ'*eသ' ဓ'တ$အ'*eပ5'က$ဆu@*မFNက=*လည$* 7iပIeသ*သည$။

ယင$*မH' ဝန$ထမ$*မ5'*.Hင$3 ;ပည$သ^အခ5iu၏ မသမ'မFမ5'*eBက'င$3 ;ဖစ$သည$။ မ=တ'ဖတ$ ဝန$ထမ$*အခ5iuသည$ အiမ$7င$.Hင$3 eပIင$*၍

မ=တ'ခ မက5eစရန$ မသမ'မF ;ပuလuပ$;ခင$*၊ မ=တ'မHန$eအ'င$ မဖတ$;ခင$*တiuကiu ;ပuလuပ$:ပ=* .iuင$င@၏ လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ကiu အလ>Aသu@*
လ5က$ 7iသည$။ ထiuအတ^ပင$ ;ပည$သ^အခ5iuကလည$* မ=*ခiu*သu@*;ခင$*အ;ပင$ မ=တ'ဖတ$သ^မ5'*ကiu လ'ဘ$ထiu*၍ မသမ'မFမ5'* ;ပuလuပ$
လ5က$7iသည$။

“အရင$ကeတ'3 ပiuလ>ယ$တယ$။ အခueခတ$eတ'3 သiပ$မလ>ယ$ဘ^*။ ဘယ$eတ'3;ပuတ$မ လA Bကည$3eနရတယ$။ eအ'က$ဆiuက$ (အပiu

ဝင$eင>) မရဘ^* ဆiueပမယ$3 အနည$*အက5o$*eတ'3 ရပIeသ*တယ$” ဟu ရန$ကuန$တiuင$*eဒသNက=* အတ>င$*7i မ=တ'ဖတ$ စ'eရ*တစ$
ဦ*က ဆiuသည$။

ဓ'တ$အ'*eပ5'က$ဆu@*မFတ>င$ မ=တ'ခကiu အမHန$အတiuင$* မeပ*eဆ'င$သ^မ5'* ပIဝင$သည$။ အခ5iueသ' စက$မFလuပ$ငန$*မ5'*မH ပiuင$7င$

မ5'*သည$လည$* လ"ပ$စစ$;ဖန$L;ဖt*eရ*ဌ'နကiu ရန$ပu@eင> eပ*အပ$ထ'*:ပ=* က5သင$3သည$3 မ=တ' .Fန$*ထ'*အတiuင$* မ=တ'ခမeဆ'င$မF
မ5'*လည$* 7iသည$။
 94

“တ'ဝန$eက5ပ>န$တA3 .iuင$င@Nက=*သ'* ပ=သတA3

စနစ$တစ$ခuကiu e;ပ'င$*လAဖiu အခ5iန$တန$ပI:ပ=။
မiမiသu@*စ>Aသမ"ကiu မiမieပ*eခ5ရAတA3သတq i လiuအပ$
eနပIတယ$” ဟu လ"ပ$စစ$.Hင$3 စ>မ$*အင$
ဝန$Nက=*ဌ'န ဒuတiယဝန$Nက=* eဒIက$တ'ထ>န$*.iuင$
က ဆiuသည$။

လ"ပ$စစ$ဥပeဒအရ ဓ'တ$အ'*ကiu သ>ယ$တန$*

ရယ^;ခင$*၊ ;ဖuန$*တ=*;ခ င$*၊ အသu@*;ပu;ခင$* မ;ပuရ
ဟu ပuဒ$မ ၅၂ တ>င$ ပI7iသည$။ ထiuဥပeဒကiu
eဖ'က$ဖ5 က$က5t* လ> န$ပI က အ န ည$* ဆu@*
eင>ဒဏ$က5ပ$တစ$သiန$*မH အမ5'*ဆu@* က5ပ$သu@*
သi န$* အ ထi အ ;ပ င$ eထ'င$ဒ ဏ$အ ပIအ ဝ င$
eထ'င$.Hင$3 eင>ဒဏ$ပI ပ^*တ>Aခ5မHတ$.iu င$သည$ဟu
eဖ'$;ပထ'*သည$။

မလiuအပ$သည$3အခ5iန$၊ မလiuအပ$သည$3eနရ'တ>င$
လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ကiu မသu*@ စ>Aရန$ အတ>က$လည$* ;ပည$သveရ*ရ' မ^ဝIဒပည' မဟ'ဘ>AY ရ7iထ'*သ^ eဒE;ဖt ယမင$*;မတ$က
ဆiuသည$။

“eစ5*တက$သ>'*eပမယ$3 ကiuယ$3မH' အကuန$အက5 မမ5'*ရeအ'င$ ဘယ$လiueခ{တ'ရမလA နည$*န'eတ> eဆ>*e.>*ရင$*နAL သiလ'Bက

လiမ$3မယ$။ (ဥပမ'- မသu@*တA3 မ=*eတ>ပiတ$ထ'*ဖiu။ eနအလင$*eရ'င$သu@* တတ$ဖiu၊ မ=တ'စ'*တA3 စက$eတ>မသu@*ခ5iန$ ပလပ$;ဖuတ$ထ'*
ဖiu) ဒIeတ>က လ^eတ>ရAQ အသiထA eရ'က$သ>'*ဖiu၊ လက$ခ@လ'ဖiu Nကiuတင$အခ5iန$ယ^ လuပ$ရတ'” ဟu ၎င$*က သu@*သပ$e;ပ'
Bက'*သည$။

Fပည%သ[e\eဆ$င% အစiu(ရFဖစ%eရ(

လ"ပ$စစ$က„ ဖ>@Y:ဖiu*တiu*တက$eရ*.Hင$3 ပတ$သက$လ"င$ အစiu*ရသည$ အမ5'*Nကiuက$လမ$* စo$ကiu မဟuတ$ဘA ;ပည$သ^မ5'* အမHန$

တကယ$ အက5iu*7ieစမည$3 မ^ဝIဒမ5'*ကiu ခ5မHတ$ရန$ လiuသည$။ ယင$*သiu ခ5မHတ$ရန$လည$* သတq i7iရန$လiuသည$။

လက$7iတ>င$ လ"ပ$စစ$မ=တ' ခ တiu*;မpင$3eက'က$ခ@မFကiu

အခ5iueသ'သ^မ5'*က သeဘ'က5မည$ မဟuတ$eပ။
လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$မF အပiuင$*တ>င$လည$*
eရအ'*လ"ပ$စစ$.Hင$3 eက5'က$မ=*eသ>* သu@*စ>AမFကiuလည$*
အခ5iuက ကန$Lက>က$eနBက;ပန$သည$။ အမ5'*စuက
သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$ ထiန$*သiမ$*eရ* သမ'*မ5'*
;ဖစ$သည$။

၎င$*တiuဆiuလiuခ5က$က လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*ရရန$ ;ပန$;ပည$3

:မAစ>မ$*အင$ ;ဖစ$သည$3 eနစ>မ$*အင$၊ eလစ>မ$*အ'*တiu;ဖင$3
ထuတ$လuပ$ရန$;ဖစ$သည$။ :ပ=*eန'က$ သဘ'ဝဓ'တ$eင>Y
;ဖင$3 ထuတ$လuပ$ရန$ ဆ.j7iBက;ပန$ သည$။

လက$7iတ>င$ လ"ပ$စစ$.Hင$3စ> မ$*အင$ ဝန$Nက=*ဌ'နက

အမ5iu*သ'*လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'* ရ7ieရ* ပင$မစ=မ@ခ5က$ National Electricity Master Plan (NEMP) ကiu ဂ5ပန$အ;ပည$;ပည$
ဆiuင$ရ' ပ^*eပIင$*eဆ'င$ရ>က$eရ* eအဂ5င$စ= (JICA) .Hင$3 eရ*ဆ>Aထ'*သည$။

အဆiuပI စ=မ@ခ5က$တ>င$ ;မန$မ'.iuင$င@အတ>က$ ၂၀၃၀-၂၀၃၁ ခu.Hစ$တ>င$ ဓ'တ$အ'*လiuအပ$ခ5က$ ၂၃,၅၉၄ မဂ…Iဝပ$;ဖစ$:ပ=* eရအ'*

လ"ပ$စစ$မH ၈၈၉၆ မဂ…Iဝပ$၊ eက5'က$ မ=*eသ>*မH ၇၉၄၀ မဂ…Iဝပ$၊ သဘ'ဝဓ'တ$eင>YမH ၄၇၅၈ မဂ…Iဝပ$၊ ;ပန$;ပည$:မAစ>မ$*အင$မH ၂၀၀၀
မဂ…Iဝပ$ ထuတ$ယ^ရန$ လ5'ထ'*သည$။
 95

“ဟiuဟ'လuပ$ ဆ.j;ပ၊ ဒ=ဟ'လuပ$ ဆ.j;ပeတ'3 eဘ'င$က5o$*:ပ=* eရ*ဆ>Aထ'*တA3 Plan အတiuင$* မဟuတ$eတ'3ဘA ရတ' လuပ$ရ
တယ$။ အAဒ=eတ'3 ဓ'တ$အ'*ခ;မpင$3:ပ=* အm@*eပEတယ$။ ဒ=သ@သရ' လည$eနသeရ>Q ရင$*.H=*;မpပ$.H@မFကiu အစiu*ရက မလuပ$.iuင$eတ'3 မ=*
လu@eလ'က$ဖiu IPP (ပuဂ…လiကဓ'တ$အ'* ထuတ$လuပ$eရ*) eတ> eပ*တယ$။ ဒ=သ@သရ'စက$ဝiuင$*ကiu ;ပည$သ^က eရPQမH eရ>QမH'” ဟu
လ"ပ$စစ$.Hင$3စ>မ$*အင$ ဝန$Nက=*ဌ'နမH ဒuတiယRPန$Bက'*eရ*မHt*ခ5uပ$တစ$ဦ*က e;ပ'Bက'*သည$။

ဆiuလiuသည$က ကန$Lက>က$ဆ.j;ပမFမ5'*ကiu ;ပည$သvအက5iu*e7*m၍ လuပ$ရန$ ;ဖစ$သည$။

လu@eလ'က$eသ' လ"ပ$စစ$ထuတ$လuပ$.iuင$eရ*၊ ယင$*သiu ထuတ$လuပ$ရ'တ>င$ သဘ'ဝပတ$ဝန$က5င$ ထiခiuက$မF အနည$*ဆu@*နည$*လမ$*

ကiu eရ>*ခ5ယ$eရ*တiuသည$ ပ^*eပIင$*အe;ဖ7'ရမည$3 ;ပဿန'မ5'*သ' ;ဖစ$သည$။

လက$7iတ>င$eတ'3 ၃၅ က5ပ$၊ ၃၀၀ က5ပ$.Hင$3 ၃၂ သန$* ဟ^သည$3 ကiန$*ဂဏန$*မ5'*က လHစ$ဟ;ပeနသည$3 မည=မ"မF ;ပဿန'ကiu
တiuင$*ရင$*သ'*အခ5iuက eထ'က$;ပBက:ပ= ;ဖစ$သည$။

အeတ>*အ;မင$ မတ^ည=မFသည$ eဆ>*e.>*;ငင$* ခuန$မFကiu ;ဖစ$eစသည$။ မည=မ"မFသည$ ရင$Bက'*eစ3eရ*ကiu လမ$*eခ5'$eစသည$။

ပဋiပက•တiuကiu အစပ5iu*eစသည$။

လ"ပ$စစ$အတ>က$ ဖက$ဒရယ$မ^ တစ$ခueတ'3 7iသင$3:ပ=လ'*ဟu eမ*ခ>န$*ထuတ$ရမလiu။

“.iuင$င@သ'*အခ5င$*ခ5င$* တရ'*မ"တမF မ7iဘ^*။ .iuင$င@သ'*အခ5င$*ခ5င$* တန$*တ^ည=မ" ရသင$3တယ$။ eပEလစ=ကiuလည$*တန$* တ^ည=မ"

;ဖစ$ဖiu အနည$*ဆu@* လuပ$သင$3တယ$” ဟu တစ$ယ^နစ$ က5ပ$ ၃၀၀ eပ*eနရeသ' ထ'*ဝယ$:မiu အe;ခစiuက$ ထ'*ဝယ$ အမ5iu*သမ=*
သမဂ…၏ အတ>င$*eရ*မHt* eဒEစuစueဆ>က ဆiueလသည$။

Ohnmar Lwin

…………………………………………………………………………………………………………………………

Tiuင%င>eတ$%၏ eက#$က%မ'(eသ*( အရင%(အ5မစ%သu>( လIပ%စစ%ဓ$တ%အ$( ထuတ%လuပ%eရ( စ'မ>ကiန%(

မ#$(TOင%1 စပ%လ#s%(၍ @င%(လင%(တင%5ပခ#က%

eန;ပည$eတ'$ ဇ^လiuင$ ၂၃

eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မ5'* တည$eဆ'က$;ခင$*eBက'င$3 အက5iu* eက5*ဇ^*မ5'* တစ$ဖက$က ရ7iသလiu တစ$ဖက$မHလည$*

အ'*နည$*ခ5က$မ5'* 7ieနပIသည$။ အဓiက အ'*နည$*ခ5က$မ5'*မH'-

(က) ဖန%လ./အ=မ%ဓ,တ%0င4 ထ.
$ တ%လ>တ%မ?မ2,*&ပ,*&ခင%*။

(ဥပမ'-က'ဗ>န$ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$ဓ'တ$eင>Y)

(ခ) သဘ,ဝပတ%ဝန%*က2င% ထ=ခ=.က%0စ0သ, ဓ,တ%0င4 မ2,*၊

$ ပစEည%*မ2,*ထ4က%ရF=&ခင%*။

(ဥပမ'-ဆ'လဖ'ဒiuင$eအ'က$ဆiuက$၊ .iuက$ထရစ$eအ'က$ဆiuက$၊ ;ပဒI*)

(ဂ) အမ>န0အမ?%9မ@%9 ထBက0ရ("Cခင09။

 96

eဖ'$;ပပI ဆiu*က5iu*မ5'*ကiu အသက$သ'.iuင$ဆu@* eလ5'3နည$*သ>'*eစမည$3 သန$L7င$*eသ' eက5'က$မ=*eသ>* နည$*ပည' (Clean Coal

Technology) မ5'* eပEeပIက$eန:ပ= ;ဖစ$ ၍ .iuင$င@ အမ5'*အ;ပ'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@မ5'* တiu*ခ5AQ တည$eဆ'က$လ'
Bက;ခင$* ;ဖစ$ပIသည$။

အဆiuပI သန$L7င$*eသ' eက5'က$မ=*eသ>*နည$*ပည' (Clean Coal Technology) တ>င$ eအ'က$ပI အဓiက လuပ$ငန$*စo$မ5'* ပI7iပIသည$။

(က) စက%G./မFထ4က%ရF=လ,မည$% &ပ,မ?နH$% Fင$% ဆ,လဖ,ဒ=.င%0အ,က%ဆ=.က% ဓ,တ%0င4 မ2,*

$ 0လ2,$နည%* 0စရန% 0က2,က%မ3*0သ4* က=. 0ဆ*0Jက,&ခင%*။

(ခ) Flue Gas မF 0က2,က%မ3*0သ4* &ပ, Fly Ash က=. ဖယ%ထ.တ%ရန% Electrostatic Precipitator HFင$% Fabric Filter မ2,* အသ./*&ပ50ဆ,င%ရ4က%
&ခင%*။

(ဂ) ဆ,လဖ,ဒ=.င%0အ, က%ဆ=.က% ဓ,တ%0င4 ထ4

$ က%ရF=မ?က=. ၉၇ ရ,ခ=.င%H? န%*အထ= 0လO,$ခ2H=.င%0ရ* Flue Gas Desulfurization (FGD) အသ./*&ပ5
0ဆ,င%ရ4က%&ခင%*။

(ဃ) Thermal Efficiency က=. နည%*ပည,0ဟ,င%*မ2,*ထက% ၅၀ ရ,ခ=.င%H?န%*အထ= &မTင$%တင% 0ပ*H=.င%&ခင%*&ဖင$% အက2=5*0က2*ဇV* ပ=.မ=.ရရF=&ခင%*။

သနရ$% Fင%*0သ, 0က2,က%မ3*0သ4*သ./* ဓ,တ%အ,*0ပ*စက%G./မ2,* &ဖစ%0ပWလ,0စ0ရ*အတ4က% ကမX,$ဘဏ%၊ အ,ရF ဖ4/ $Zဖ=5*0ရ*ဘဏ%၊ ဂ2ပန%H=.င%င/ အ&ပည%
&ပည%ဆ=.င%ရ, ပV*0ပ[င%*0ဆ,င%ရ4က%0ရ* 0အဂ2င%စ3 စသည$% H=.င%င/တက, အဖ4\ $အစည%*မ2,*မFလည%* သတ%မFတ%ခ2က% (Guide Line) မ2,* ခ2မFတ%0ပ*
ထ,*ပ[သည%။

ကမX,$ဘဏ%အ0န&ဖင$% G.ပ%]ကင%*0လ,င%စ,သ./* ဓ,တ%အ,*0ပ*စက%G./ အသစ%မ2,* တည%0ဆ,က%ရ,တ4င% သဘ,ဝ ပတ%ဝန%*က2င% ညစ%ညမ%*မ?HFင$% ဖန%

လ./အ=မ% အ,န=သင% 0လO,$ခ2H=.င%0ရ* Pollution Prevention and Abatement Hand Book က=. ၁၉၉၈ ခ.HFစ%တ4င% စတင% အသက%ဝင% &ပ`,န%*
0ပ*ခ\$ပ[သည%။

H=.င%င/0တ,%အတ4င%* မည%သည$%0ဒသမဆ=. 0က2,က%မ3*0သ4*သ./* ဓ,တ%အ,*0ပ*စက%G./ တည%0ဆ,က%0ရ* အတ4က% 0လO,က%ထ,* လ,သVမ2,*က=.

0အ,က%ပ[ အတ=.င%* အဆင$%ဆင$% စ=စစ%0ဆ,င%ရ4က%လ2က%ရF=ပ[သည%။

(က) 0ဆ,င%ရ4က%0လ$လ,လ=.သည$% 0နရ,အတ4က% H=.င%င/0တ,%မF ခ4င$%&ပ5ခ2က%ရယVZပ3* 0လ$လ,မ? &ပ5လ.ပ%&ခင%*။

(ခ) ဤအဆင$%တ4င% 0ဆ, င%ရ4က%လ=.0သ, 0နရ,0ဒသရF= &ပည%နယ%HFင$% တ=.င%* 0ဒသbက3* အစ=.*ရမF အတည%&ပ5ခ2က% ရယVZပ3* မFသ, 0လ$လ, ခ4င$%&ပ5
&ခင%*။

(ဂ) စV*စမ%*0လ$လ,ရန% &ဖစ%0&မ,က%H=.င%စ4မ%* အစ3ရင%ခ/စ, တင%&ပလ,Zပ3*ပ[က ဝန%bက3*ဌ,နမF ကdမ%*က2င%မ?ဆ=.င%ရ,မ2,* စနစ%တက2 စ=စစ%&ခင%*။

(ဃ) တစ%Zပ=5င%နက%တည%*မF,ပင% EIA, SIA အစ3ရင%ခ/စ,မ2,* &ပ5စ.တင%&ပ&ခင%*။ (ဂ.ဏ%သ=ကe,ရF=0သ, တတ=ယ အဖ4\ $အစည%*က=. 0ဆ,င%ရ4က%0စ
ပ[သည%။)

(င) EIA, SIA အစ3ရင%ခ/စ, တင%&ပ G./သ,မက သက%ဆ=.င%ရ, နယ%0&မခ//0ဒသခ/ &ပည%သVမ2,*အ,* 0ဒသတ4င%*၌ က2ယ%က2ယ%&ပန&ပန
$% $% ရFင%*လင%*
တင%&ပ0စ&ခင%*၊ တင%&ပခ2=န%တ4င%လည%* ပ4င$%လင%* &မင%သ,စ4, အခ2က%အလက%အ,*လ./* ရFင%*လင%*တင%&ပ0စ&ခင%*။

(စ) 0ဖ,%&ပပ[ အ0ထ,က%အထ,*မ2,* &ပည$%စ./ခ=.င%လ./ပ[က အဆင$%ဆင$%တင%&ပ၍ ဆက%လက% 0ဆ,င%ရ4က%ခ4င$%&ပ5&ခင%*။

ဝန%bက3*ဌ,နအ0န&ဖင$% &ဖစ%0&မ,က%H=.င%စ4မ%* အစ3ရင%ခ/စ,ပ[ ကdမ%*က2င%မ?စ=စစ%&ခင%*က=. တ,ဝန%ခ/Zပ3* ကမX,$ဘဏ%၏ သတ%မFတ%စ/H?န%*ထက% မန=မ$%0သ,

စ/H?န%*&ဖင$% 0ဆ,င%ရ4က%H=.င%0Jက,င%* အ,မခ/ခ2က% လက%မFတ%ပ[ 0ဆ,င%ရ4က%မည$% က.မiဏ3ထ/မF တစ%ပ[တည%* 0တ,င%*ခ/ ရယVပ[သည%။

သဘ'ဝပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 လ^မFပတ$ဝန$*က5င$ ထiခiuက$မF (EIS, SIA) အစ=ရင$ခ@စ'ကiuမ^ ပတ$ဝန$*က5င$ ထiန$*သiမ$*eရ*.Hင$3 သစ$eတ'eရ*ရ'

ဝန$Nက=*ဌ'န သiu eပ*ပiuတင$;ပ၍ အစစ$eဆ* ခ@ယ^ပIသည$။
 97

မiမiတiu ဝန$Nက=*ဌ'နတ>င$ eအ'က$ပIeဒသမ5'*၌ အဆiu;ပuသ^မ5'* လ'eရ'က$ စ^*စမ$* eလ3လ'မFမ5'* ;ပuလuပ$လ5က$ 7iပIeBက'င$* တင$;ပအပ$
ပIသည$။

(က) BOT စနစ% (5ပည%တ*င%(တiuင%(ရင%(သ$( ရင%(TO'(5မuuပ%TO>မU) 5ဖင%1 eဆ$င%ရ*က%5ခင%(

တပ္ဆင္စက္အင္အား
စ'မ>ကiန%(အမည%/
စs% (မဂvHဝပ%)/ခန%;မOန%( eဆ$င%ရ*က%မUအဆင%1
တည%eနရ$/eဒသ
Sပ'(စ'(မည%1ခuTOစ%

MoU လက%မOတ%eရ(ထiu(Sပ'( စ'မ>ကiန%( (၂) ခu

၃၀၀ (ပ-ဆင$3)
- (၂၄-၈-၂၀၁၄) MoU ေရးထိုးၿပီး။
၂၀၁၅-၂၀၁၈
က>မ$*:ခ@ကuန$*
- MoU သက$တမ$* (၂၄) လ
၉၉၀ (ဒu-ဆင$3)
1 ရန$ကuန$တiuင$*eဒသNက=*
- EIA, SIA eဆ'င$ရ>က$လ5က$7i
၂၀၂၁-၂၀၂၇
Virtue Land
- သ=လဝI စက$မFဇuန$.Hင$3 ;ပည$တ>င$* ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ကiu
၁၉၈၀ (တ-ဆင$3)
;ဖည$3ဆည$* eပ*.iuင$ရန$
၂၀၂၅-၂၀၃၀

- (၂၇-၇-၂၀၁၂) MoU ေရးထိုးၿပီး။

:မiတ$ - MoU သက$တမ$* (၁၈) လ

၅၀
2 တနသ'ရˆတiuင$*eဒသNက=* - တiuင$*eဒသNက=* အစiu*ရအဖ>AYမH လPA e;ပ'င$*လ';ခင$*;ဖစ$
၂၀၁၃-၂၀၁၆
သန$*:ဖiu*သ^ - က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' စiစစ$ဆA

- :မiတ$ခViuင$eဒသအတ>င$* လ"ပ$စစ$ ဓ'တ$အ'* ;ဖန$L;ဖt*eပ*.iuင$ရန$

စuစueပHင%( 3320

(ခ) Tiuင%င>5ခ$(ရင%(TO'(5မuuပ%TO>မU (ဖက%စပ%ပiuင%) JV/B.O.T စ'မ>ကiန%(မ#$(

တပ္ဆင္စက္အင္အား
စ'မ>ကiန%(အမည%/
စs% (မဂvHဝပ%)/ခန%;မOန%( eဆ$င%ရ*က%မUအဆင%1
တည%eနရ$/eဒသ
Sပ'(စ'(မည%1ခuTOစ%
MoU လက%မOတ%eရ(ထiu(Sပ'( စ'မ>ကiန%( (၇) ခu
 98

- (၁၁-၁-၂၀၁၀) MoU ေရးထိုးၿပီး။

ထန$*တပင$
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' အတည$;ပu:ပ=*။
ရန$ကuန$တiuင$*eဒသNက=* ၂၇၀
1 - EIA/ SIA ၿပဳစုဆဲ။
Huaneng Lancang ၂၀၁၅-၂၀၁၈
- ဆiပ$ကမ$*eနရ' အခက$အခAeBက'င$3 ;ဖစ$.iuင$e;ခ နည$*ပI*။
+ Htoo
- မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*မH တစ$ဆင$3 ဓ'တ$အ'* ;ဖန$L;ဖt*eပ*.iuင$ရန$။

၆၅၀ (ပ-ဆင$3)

၂၀၁၅-၂၀၁၈ - (၂၁-၃-၂၀၁၃) MoU ေရးထိုးၿပီး။

သီလဝါ
၂၀၀၀ (ဒu-ဆင$3) - က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' eလ3လ'မFစiစစ$ဆA။
2 ရန$ကuန$တiuင$*eဒသNက=*
၂၀၁၉-၂၀၂၄ - တနသ'ရˆတiuင$*eဒသNက=*၊ eရ*သiu e;ပ'င$*eရPQရန$ အဆiu;ပuထ'*
Toyo-Thai
၃၀၀၀ (တ-ဆင$3) - မဟ'ဓ'တ$အ'*လiuင$*မH တစ$ဆင$3 ဓ'တ$အ'* ;ဖန$L;ဖt*eပ*.iuင$ရန$။

၂၀၂၅-၂၀၃၀
eက5'က$တန$* - (၈-၁၀-၂၀၁၃) MoU ေရးထိုးၿပီး။
၆၀၀ (ပ-ဆင$3)
ရန$ကuန$တiuင$*eဒသNက=*
- MoU သက$တမ$* (၈) လ
၂၀၁၆-၂၀၁၉
3 Orange Power gen
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' eလ3လ'မFစiစစ$ဆA။
၇၀၀ (ဒu-ဆင$3)
+ Global Advisors +
- သ=လဝIစက$မFဇuန$.Hင$3 ;ပည$တ>င$* ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ကiu
၂၀၂၅-၂၀၂၈
Diamond Palace ;ဖည$3ဆည$* eပ*.iuင$ရန$။

- (၁၁-၄-၂၀၁၃) MoU ေရးထိုးၿပီး။

၂၇၀ (ပ-ဆင$3)
- MoU သက$တမ$* (၃၀) လ
ငVuတ$eက'င$*
၂၀၁၅-၂၀၁၈
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' eလ3လ'မFစiစစ$ဆA။
4 ဧရ'ဝတ=တiuင$*eဒသNက=*
၂၇၀ (ဒu-ဆင$)3
- e;မeနရ'အခက$အခAကiစx ကuမ€ဏ=.Hင$3 တiuင$*eဒသNက=* အစiu*ရ
TATA Power
ညpiနiFင$* eဆ'င$ရ>က$ဆA။
၂၀၂၁-၂၀၂၅

- ငVuတ$eက'င$* (ဧရ'ဝတ=) စက$မFဇuန$ ဖ>@Y:ဖiu* တiu*တက$eစရန$။

- (၂၇-၅-၂၀၁၀) MoU ေရးထိုးၿပီး။

၂၇၀ (ပ-ဆင$3)
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' အတည$;ပu:ပ=*။
ကေလး၀
၂၀၁၅-၂၀၁၈
- EIA/SIA ေလ့လာဆဲ။
5 စစ$ကiuင$*တiuင$*eဒသNက=*
၂၇၀ (ဒu-ဆင$)3
- FA ညpiနiFင$*eဆ>*e.>*ဆA။
ISDN+Tun Thwin
၂၀၂၀-၂၀၂၄
- ;ပည$တ>င$* eက5'က$မ=*eသ>* အရင$* အ;မစ$ကiu အသu@*ခ5၍
ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ကiu ;ဖည$3ဆည$*eပ*.iuင$ရန$။
 99

- (၁-၁၀-၂၀၁၃) MoU ေရးထိုးၿပီး။

- MoU သက$တမ$* (၆) လ

က5iuင$*တu@
၆၀၀
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' အတည$;ပu:ပ=*။
6 7မ$*;ပည$နယ$ (အe•)
၂၀၁၅-၂၀၁၈
- EIA/SIA ေလ့လာဆဲ။
Lumpoondum

- ;ပည$တ>င$* eက5'က$မ=*eသ>* အရင$* အ;မစ$ကiu အသu@*ခ5၍

ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ကiu ;ဖည$3ဆည$*eပ*.iuင$ရန$။

- (၂၁-၉-၂၀၁၂) MoU ေရးထိုးၿပီး။

၂၅၀ (ပ-ဆင$3)
ဘuတ$;ပင$*
- MoU သက$တမ$* (၃၀) လ
၂၀၁၅-၂၀၁၈
7 တနသ'ရˆတiuင$*eဒသNက=*
- က{မ$*က5င$မFဆiuင$ရ' eလ3လ'မFစiစစ$ဆA။
၂၅၀(ဒu-ဆင$3)
24 Hour
- တနသ'ရˆတiuင$*eဒသNက=* အတ>င$* လ"ပ$စစ$ဓ'တ$အ'*
၂၀၂၄-၂၀၂၇
လiuအပ$ခ5က$ကiu ;ဖည$3ဆည$* eပ*.iuင$ရန$။

စuစueပHင%( 9400
 100

MoU မ5'* eရ*ထiu* ရ'တ>င$ ရန$ကuန$.Hင$3 အန=*တစ$ဝiuက$တ>င$ ;ဖစ$eပEလ'မည$3 စက$မFဇuန$မ5'* အထ^* စ=*ပ>'*eရ*ဇuန$မ5'* အပIအဝင$ ထပ$တiu*
လiuအပ$လ'မည$3 ဓ'တ$အ'* ;ဖည$3ဆည$*ရန$အတ>က$ ထန$*တပင$၊ သ=လဝI၊ eက5'က$တန$*eဒသမ5'*တ>င$ လည$*eက'င$*၊ ဧရ'ဝတ=တiuင$*eဒသ
Nက=* အထ^*စ=*ပ>'*eရ*ဇuန$.Hင$3 ထပ$တiu* လiuအပ$မည$3 ဓ'တ$အ'*အတ>က$ ငVuတ$eက'င$* eဒသတ>င$လည$*eက'င$*၊ စစ$ကiuင$*တiuင$* eဒသNက=*.Hင$3
ခ5င$*;ပည$နယ$မ5'* ဖ>@Y:ဖiu*eရ*အတ>က$ ;ပည$တ>င$*7i ကeလ*ဝ eက5'က$မ=*eသ>*တ>င$*မH ထ>က$7iမည$3 eက5'က$မ=*eသ>*ကiu အe;ခခ@၍ ကeလ*ဝ
eဒသတ>င$ လည$*eက'င$* ၊ 7မ$*;ပည$နယ$ အe•ပiuင$* eဒသဖ>@Y:ဖiu*eရ*အတ>က$ ;ပည$တ>င$*eက5'က$မ=*eသ>*သu@*စ>A၍ က5iuင$*တu@eဒသတ>င$
လည$*eက'င$*၊ တနသ'ရˆ တiuင$*eဒသNက=* ဖ>@Y:ဖiu*eရ*.Hင$3 စက$မFဇuန$မ5'*၊ အထ^*စ=*ပ>'*eရ*ဇuန$မ5'*၏ လiuအပ$ခ5က$ကiu ;ဖည$3ဆည$*ရန$ ဘuတ$;ပင$*
eဒသတ>င$ လည$*eက'င$* eဒသလiuအပ$ခ5က$ အသ=*သ=*အeပE အe;ခခ@၍ တည$eဆ'က$သ>'*ရန$ လ5'ထ'* eဆ'င$ရ>က$;ခင$* ;ဖစ$ပIသည$။ ရန$
ကuန$/ဧရ'ဝတ=တiuင$*eဒသNက=*အတ>င$*7i တည$eဆ'က$:ပ=*၊ တည$eဆ'က$ဆA.Hင$3 eဆ'င$ရ>က$ရန$ လ5'ထ'*eသ' eက5'က$မ=*eသ>*.Hင$3
သဘ'ဝဓ'တ$eင>Yသu@* ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@ စ=မ@ကiန$*မ5'*၏ တပ$ဆင$ စက$အင$အ'*မH' ၈၅၄၈ ဒသမ ၆ မဂ…Iဝပ$7iပIသည$။ သiuပI၍ ၂၀၃၀ ခu.Hစ$
တ>င$ ;ဖစ$eပEလ'ရမည$3 တစ$.iuင$င@လu@* တပ$ဆင$စ က$အင$အ'* လiuအပ$ခ5က$၏ ၆၇ ရ'ခiuင$.Fန$*ခန$L 7iပIသည$။ ရန$ကuန$/ဧရ'ဝတ=.Hင$3 ;မန$မ';ပည$
eအ'က$ပiuင$* eဒသမ5'*သည$ eန'င$တ>င$ အဓiကဓ'တ$အ'* သu@*စ>Aမည$3eဒသမ5'* ;ဖစ$လ'မည$;ဖစ$ ၍ တiu*ခ5AQeဆ'င$ရ>က$သင$3ပIeBက'င$*လည$*
တင$;ပအပ$ပIသည$။

ဆက$လက$၍ တင$;ပလiuသည$မH' eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@မ5'* တည$eဆ'က$ရ'တ>င$ သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 လ^မF

ပတ$ဝန$*က5င$ ထiခiuက$မF အနည$*ဆu@*;ဖစ$eအ'င$ eဆ'င$ရ>က$.iuင$သည$3 eခတ$မ= အဆင$3;မင$3 နည$*ပည'မ5'* eပEeပIက$လ':ပ=;ဖစ$၍ အခ5iuကမ D'3
.iuင$င@Nက=* မ5'*တ>င$ eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@မ5'*အ'* လ^eန:မiuမ5'*.Hင$3 န=*ကပ$စ>'ပင$ တည$eဆ'က$ အသu@*;ပu လ'Bကသည$
ကiu eလ3လ' eတ>Y7iပIသည$။ ဥပမ'အ'*;ဖင$3 တင$;ပရပIလ"င$ ဂ5ပန$.iuင$င@ Mikawa ပင$လယ$eအ'$၊ Aichi ;ပည$နယ$တ>င$ စက$တပ$ဆင$အင$အ'*
၄၁၀၀ မဂ…Iဝပ$7i Hekinan eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ* စက$Vu@သည$ လ^eနထ^ထပ$မF မ5'*;ပ'*eသ' Hekinan :မiuအန=* ၄ က=လiuမ=တ'
ခန$L အက>'တ>င$သ' တည$eဆ'က$ထ'*7i သည$ကiu eဖ'$;ပပIပu@ အတiuင$* eတ>Y;မင$ရမည$;ဖစ$ပIသည$။

Hekinan eက#$က%မ'(eသ*(သuM( ဓ$တ%အ$(eပ( စက%YuM

ဂ#ပန%Tiuင%င>@i လNeနSမiuTOင%1 န'(ကပ%စ*$ တည%eဆ$က%ထ$(သည%1 Hekinan eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓHတ%အ$(eပ(စက%Vu>။

၎င$*အ;ပင$ Yokohama တ>င$ တပ$ဆင$စက$အင$အ'* ၁၂၀၀ မဂ…Iဝပ$7i Isogo eက5'က$မ=*eသ>* သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@သည$ လ^eန
ထ^ထပ$eသ' Isogo ရပ$က>က$.Hင$3 ၄ ဒသမ ၅ က=လiuမ=တ'ခန$L အက>' တ>င$သ' တည$eဆ'က$ လည$ပတ$eန;ခင$* ;ဖစ$eBက'င$*လည$* eဖ'$;ပပI
ပu@အတiuင$* eလ3လ' eတ>Y7iရမည$ ;ဖစ$ပIသည$။

ဂ#ပန%Tiuင%င>၏ Isogo ဓ$တ%အ$(eပ(စက%Vu>။

ဂ#ပန%Tiuင%င>@i လNeနSမiuTOင%1 န'(ကပ%စ*$ တည%eဆ$က%ထ$(သည%1 Isogo eက#$က%မ'(eသ*(သu>( ဓ$တ%အ$(eပ(စက%Vu>။

အဆiuပI Isogo eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@သည$ ၁၉၆၇ ခu.Hစ$တ>င$ ၂၆၅x၂=၅၃၀ မဂ…Iဝပ$ ;ဖင$3 စတင$ လည$ပတ$ခA3:ပ=* eခတ$မ=
နည$*ပည'မ5'* eပEeပIက$လ'ခ5i န$တ>င$ စက$Vu@အ'* အဆင$3;မpင$3တင$;ခင$* မ5'* ;ပuလuပ$:ပ=* ၂၀၀၉ ခu.Hစ$တ>င$ ၁၂၀၀ မဂ…Iဝပ$;ဖင$3 ;ပန$လည$eမ'င$*
.Hင$ လည$ပတ$ခA3ပIသည$။ သiuပI၍လည$* တည$eဆ'က$:ပ=*စ=*eသ' eက5'က$မ=*eသ>*သu@* ဓ'တ$အ'*eပ*စက$Vu@ မ5'*အ'* eခတ$မ= နည$*ပည'မ5'*
ထပ$မ@ eပEeပIက$လ'ပIက ;ပန$လည$အဆင$3;မpင$3တင$ မ>မ$*မ@သ>'*.iuင$မည$လည$* ;ဖစ$ပIသည$။

နiဂu@*ခ5uပ$အ'*;ဖင$3 eန'င$.Hစ$eပIင$*မ5'*စ>' အတ>က$ ဓ'တ$အ'* လiuအပ$ခ5က$ပမ'ဏ Nက=*မ'*eBက'င$* သi7ieနBက:ပ=* ;ဖစ$သည$3 အ'*eလ5'$စ>'

eဆ'င$ရ>က$ရမည$3 ပမ'ဏမH'လည$* ပ5မ$*မ".Hစ$စo$ မဂ…Iဝပ$ ၈၀၀ မH ၁၀၀၀ ခန$Lထi ပu@မHန$ တiu*တက$ထuတ$လuပ$သ>'*.iuင$eရ* Nကiu*ပမ$*eဆ'င$ရ>က$
BကရပIမည$။

မiမiတiuသည$ ကမ D'3အဆင$3;ဖင$3 သတ$မHတ$ထ'*eသ' သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$ထiခiuက$မF သတ$မHတ$ခ5က$မ5'*.Hင$3 အည=လည$* eဆ'င$ရ>က$ သ>'*ပI

မည$။ သဘ'ဝ ပတ$ဝန$*က5င$.Hင$3 လ^မFပတ$ဝန$*က5င$ ထiခiuက$မF စiစစ$ခ5က$ ကiuလည$* သက$ဆiuင$ရ' ဝန$Nက=*ဌ'နမH စiစစ$eဆ'င$ရ>က$သ>'*မည$ ;ဖစ$
ပIသည$။ ခ>င$3;ပu:ပ=*eန'က$ ရင$*.H=*;မpuပ$.H@သ^မ5'*eBက'င$3 ထiခiuက$နစ$န'မF ဆiu*က5iu*မ5'* မ;ဖစ$eပEeစeရ*လည$* Nက=*Bကပ$ eဆ'င$ရ>က$ သ>'*မည$;ဖစ$
ပIသည$။ နည$*ပည'မ5'*မH' အခ5iန$.Hင$3အမ" တiu*တက$eနသည$3အတ>က$ စနစ$တက5 စiစစ$.iuင$ရန$ လiuအပ$ပIက အတiuင$ပင$ခ@အဖ>AY ငH'*ရမ$*
eဆ'င$ရ>က$သ>'*မည$ ;ဖစ$ပIeBက'င$* 7င$*လင$*တင$;ပအပ$ပIသည$။

Ref: Myanmar President Office (http://203.81.89.211/2015zg)

 101

Asia: Pollution Index 2017 Mid-Year

Ran Pollution Exp Pollution

k City Index Index
1 Ghaziabad, India 97.60 177.38
2 Faridabad, India 97.41 176.72
3 Kathmandu, Nepal 96.57 175.53
4 Kabul, Afghanistan 95.94 174.19
5 Karachi, Pakistan 95.70 172.83
6 Ulaanbaatar, Mongolia 95.53 177.52
7 Kanpur, India 94.61 172.75
8 Dhaka, Bangladesh 94.24 169.94
9 Ho Chi Minh City, Vietnam 93.80 170.04
10 Delhi, India 92.47 168.43
11 Beijing, China 92.46 167.71
12 Yangon, Myanmar 92.43 168.47
13 Hanoi, Vietnam 91.90 165.55
14 Manila, Philippines 91.85 166.32
15 Guangzhou, China 91.68 166.86
16 Varanasi, India 90.78 163.67
17 Gurgaon, India 90.73 163.21
18 Amritsar, India 90.26 163.54
19 Meerut, India 89.89 161.84
20 Raipur, India 88.91 165.28
21 Taichung, Taiwan 88.85 161.49
22 Noida, India 88.73 161.64
23 Shanghai, China 87.75 159.37
24 Beirut, Lebanon 87.47 156.35
25 Patna, India 86.50 157.70
26 Mumbai, India 86.28 153.90
27 Guwahati, India 86.23 154.60
 102

28 Tehran, Iran 85.62 160.18

29 Agra, India 84.56 152.85
30 Gwalior, India 83.89 150.25
31 Baku, Azerbaijan 83.88 149.23
32 Bangalore, India 83.74 149.18
33 Jakarta, Indonesia 82.97 147.79
34 Ludhiana, India 82.81 148.25
35 Lucknow (Lakhnau), India 82.58 147.77
36 Pattaya, Thailand 82.34 145.98
37 Dehradun, India 80.94 143.90
38 Chennai, India 80.85 142.76
39 Indore, India 80.82 143.38
40 Lahore, Pakistan 80.38 144.19
41 Hyderabad, India 80.09 141.90
42 Cebu, Philippines 80.00 142.73
43 Amman, Jordan 79.49 140.71
44 Kolkata, India 79.29 140.42
Jeddah (Jiddah), Saudi
45 79.18 140.27
Arabia
46 Pune, India 78.35 138.28
47 Visakhapatnam, India 78.02 138.12
48 Almaty, Kazakhstan 77.95 146.54
49 Tbilisi, Georgia 77.43 141.53
50 Phnom Penh, Cambodia 76.76 136.46
51 Suzhou, China 75.83 140.58
52 Ahmedabad, India 75.47 132.79
53 Tabriz, Iran 75.24 135.98
54 Madurai, India 74.99 131.27
55 Jubail, Saudi Arabia 74.93 135.63
56 Makati, Philippines 74.92 133.02
57 Ankara, Turkey 74.67 131.36
58 Chiang Mai, Thailand 74.45 135.81
 103

59 Bangkok, Thailand 74.39 130.67

60 Navi Mumbai, India 73.22 129.16
61 Kuala Lumpur, Malaysia 73.09 128.07
62 Doha, Qatar 72.43 128.02
63 Shenzhen, China 72.14 128.51
64 Vijayawada, India 71.96 128.22
65 Kochi, India 71.72 125.85
66 Riyadh, Saudi Arabia 71.64 129.36
67 Bali, Indonesia 69.99 122.04
68 Hangzhou, China 69.92 133.20
69 Surat, India 68.85 120.24
70 Hong Kong, Hong Kong 68.46 123.02
71 Vadodara, India 67.95 118.73
72 Jaipur, India 67.94 118.54
73 Istanbul, Turkey 67.05 115.98
74 Jerusalem, Israel 66.50 120.09
75 Nagpur, India 66.20 116.94
76 Bandung, Indonesia 66.08 114.08
77 Bhopal, India 65.96 116.91
78 Baguio, Philippines 65.75 117.87
79 Thiruvananthapuram, India 64.89 113.06
80 Coimbatore, India 64.58 111.63
81 Izmir, Turkey 63.88 110.14
82 Nicosia, Cyprus 61.77 106.93
83 Chandigarh, India 61.10 105.23
84 Yerevan, Armenia 60.96 110.20
85 Jamshedpur, India 60.86 107.54
86 Osaka, Japan 60.24 104.47
87 Davao, Philippines 59.77 101.91
88 Colombo, Sri Lanka 58.25 101.17
89 Udaipur, India 57.36 100.46
 104

90 Nasik, India 57.30 101.20

91 Goa, India 56.01 100.71
92 Mysore, India 55.34 93.67
93 Dubai, United Arab Emirates 54.51 93.69
94 Bhubaneswar, India 54.17 92.11
95 Tel Aviv-Yafo, Israel 52.10 91.71
96 Islamabad, Pakistan 51.75 87.35
Abu Dhabi, United Arab
97 49.56 84.43
Emirates
98 Surabaya, Indonesia 48.63 80.99
99 Taipei, Taiwan 48.60 82.78
100 Muscat, Oman 48.38 82.79
101 Busan, South Korea 46.44 76.94
102 Tokyo, Japan 45.18 74.34
103 Seoul, South Korea 38.74 65.47
104 Singapore, Singapore 34.82 59.74
105 Mangalore, India 23.62 36.16

Asia: Pollution Index by Country 2017 Mid-Year

Pollution Exp Pollution
Rank Country
Index Index
1 Mongolia 94.01 173.69
2 Myanmar 93.93 172.81
3 Bangladesh 90.07 162.63
4 Vietnam 86.96 155.46
5 China 86.82 158.78
6 Lebanon 85.50 152.11
7 Nepal 85.06 151.58
8 Jordan 82.63 146.85
9 Iran 80.79 147.73
 105

10 Pakistan 77.88 137.16

11 India 76.63 134.82
12 Bahrain 76.27 140.80
13 Kazakhstan 74.39 134.58
14 Saudi Arabia 73.13 129.82
15 Georgia 73.08 131.52
16 Thailand 72.83 127.31
17 Qatar 72.02 127.88
18 Philippines 71.32 124.63
19 Turkey 70.15 124.16
20 Hong Kong 68.46 123.02
21 Malaysia 65.19 111.98
22 Taiwan 62.86 109.66
23 Israel 61.05 108.73
24 Sri Lanka 60.43 103.80
25 Indonesia 58.02 98.31
26 Cyprus 56.66 96.71
United Arab
27 56.36 96.73
Emirates
28 South Korea 52.48 94.26
29 Japan 41.02 66.83
30 Singapore 34.82 59.74
106
 107

ZG

ပညာရွင္ႀကီးေတြ ကမၻာ့ေစ်းကြက္အေၾကာင္း မသိေသးရင္ နားလည္ေအာင္ ေသခ်ာဖတ္ထားက်အုုန္း?

ေက်ာက္မီးေသြး သာ ေရြးခ်ယ္ရာ။

https://www.facebook.com/maw.myat/posts/10213056418022153

လွ်ပ္စစ္ကိုလိုအပ္ေနတဲ့ ကိုယ့္ဆီကကုန္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းေတြဟာ လက္ရွိအေနအထားမွာ ႏိုင္ငံတကာအလုပ္ခြဲေဝမႈဇယား

မွာ အျမတ္အစြန္း အနည္းဆံုး ျဖစ္တဲ့ ေအာက္ဆံုးအဆင့္ လက္ခစားဘဝမွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။

ဒီေတာ့ လွ်ပ္စစ္ယူနစ္ ေဈးႀကီးေလေလ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအတြက္ အၾကပ္အတည္းပိုေတြ႕ေလေလပါပဲ။

ေနာက္ၿပိး လူေတြ ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ကိုယ့္ဆီမွာအကုန္ထုတ္ဆိုတာကလည္း ကုန္ၾကမ္းေတြ၊ ဓာတုေဗဒ ပစၥည္းေတြ၊ ကြၽမ္းက်

င္လုပ္သားေတြ ေပါၿပီး ႀကီးမားတဲ့ ကိုယ္ပိုင္ ေဈးကြက္ႀကီးရွိတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ဆိုမွန္ေပမယ့္ development လမ္းေၾကာင္း ေ
သခ်ာမဆြဲရေသးတဲ့ ကိုယ္တို႔လို တိုင္းျပည္မ်ိဳးမွာေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ဖို႔ ခဲယဥ္းပါတယ္။

ဥပမာ - ထိုင္း မွာေတြ႕တဲ့ သြားပြတ္တံေတာင္ တ႐ုတ္က ထုတ္ေနတယ္ဆိုတာ တ႐ုတ္မွာက upstream ႏွင့္ down stream
လုပ္ငန္းေတြ ရွိေနၿပီးလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

သို႔ေသာ္လည္း ပိုက္ဆံရွိလာတဲ့ တ႐ုတ္ေတြဟာ ကုန္အမွတ္တံဆပိမွာေတာ့ ႏိုင္ငံျခား ကုန္တံဆိပ္ေတြကို မယွဥ္ႏိုင္ျခင္းဟာ

ေဈးကြက္ ႏွင့္ knowledge code ေတြကို ပိုင္ဆိုင္မႈ အားနည္းလို႔ဆိုျပန္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္၏ အဆင့္ဟာ ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္ခြဲေဝမႈ ဇယားမွာ အလယ္အလတ္ အဆင့္ဟုသာဆိုႏုင္ပါေသးတယ္။

ဒီလို အေျခအေန မွာ ဓာတ္အားေတြ ထြက္လာလို႔ ကိုယ့္ဆီက လူေတြအလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း တိုးမယ္ ဆိုတာ % တစ္ခု
သာ မွန္ပါတယ္။

အမ်ားအျပား ေမွ်ာ္လင့္လို႔ရမရပါဘူး။

ယေန႔ အခ်ိန္ မွာ လွ်ပ္စစ္ မိးေန႔တိုင္းလာတဲ့ ထိုင္းက စက္႐ံုေတြ တစ္ပတ္ ကို မိးသံုးရက္ေလာက္ပဲ လာတဲ့ တ႐ုတ္ကမ္း႐ိုးတ
န္းေဒသ က စက္႐ံုေတြ ကို မယွဥ္ႏိုင္လို႔ ထိုင္းသူေဌးေတြေတာင္ တ႐ုတ္ေျပးၿပီး ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံေနရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္လို ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္ခြဲေဝမႈ ဇယားမွာ ေအာက္ဆံုးအဆင့္ျဖစ္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္ တစ္ခုအတြက္ လွ်ပ္စစ္

ကို ေဈးႏႈန္းခ်ိဳသာစြာ ထုတ္ႏိုင္တဲ့ အရင္းအျမစ္ေတြ က ထုတ္ယူႏိုင္ဖို႔ႀကိဳးစားဖို႔လိုပါတယ္။

လက္ရွိအေျခအေန မွာ လွ်ပ္စစိကို ေဈးခ်ိဳခ်ိဳျဖငိ့ ထုတ္ႏိုင္တာ ေရအားႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးသာ ရွိပါေသးတယ္။

ေက်ာက္မီးေသြး၏ ကို ၾ ကည့္မယ္ဆိုရင္ အစဦး ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ ပမာဏာနည္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေ ရရွည္မွာ ထုတိလုပ္မႈ စရိတ္ႀ
ကိးတာပတ္ဝန္းက်င္ပိုညစ္တာႏိုင္ငံျခားေငြပါ ေန႔စဥ္ထြက္ေန တာေတြ က အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနပါတယ္။

ေရအားကေတာ့ ျပည္တြင္းက အရင္းအျမစ္ကို လွ်စ္စစ္အျဖစ္ေျပာင္းတာ ဆိုေတာ့ ကနဥိးရင္းႏွိးျမႇပ္ႏွံမႈ မ်ားေပမယ့္ ေရရွည္မွာ

ေတာ့ ေက်ာက္မိးေသြးထက္ တိုင္းျပည္ကို အက်ိဳးစီးပြား ျဖစ္ေစတာ အမွန္ပါ။
 108

ဒီေတာ့ ေရအား က ထုတ္တာ သီအိုရီအရ သဘာဝ ပိုက်ေနတာအမွန္ပါ။

အျခားတိုင္းျပည္ေတြကို နမူနာယူၾကည့္ရင္ ျ မန္မာျပည္ႏွင့္ ေ ရခံေျမခံ ေ ကာ ပထဝီေျမအနအထားအရေကာ တူတဲ့ အီတလီ

ကို ၾကည့္လိုက္တဲ့ အခါ ၁၉၆၀ ေလာက္အထိ ေရအားကို ၉၀% ေလာက္ အားကိုးၿပီး လွ်ပ္စစ္ထုတ္ခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္။

၁၉၆၀ ေ နာက္ပိုင္း ေ ရအား က ထုတ္ႏိုင္တာေတြလည္း အကုန္ေဆာက္ၿပီးသေလာက္ ျ ဖစ္သြားေတာ့ အာဖရိက က gas ကို

ယူသံုးတယ္။

သူတို႔တိုင္းျပည္မွ ေ က်ာက္မီးေသြးမထြက္ေပမယ့္ အျခားတိုင္းျပည္ေတြက ေ က်ာက္မိးေသြး ကို ဝယ္ၿပီး သံုးေနတယ္လို႔လို႔ဆို

တယ္။

ယခုအခ်ိန္မွာ ေက်ာက္မီးေသြး က ၂၀%၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ က ၅၀%၊ ေရအားက ၂၀% ႏွင့္ က်န္တာက ျပည္ပကသြင္းတာ
ႏွင့္ အျခား sources ေတြက ထုတ္တယ္ဟု ဆိုတယ္။

ဘရာဇီးကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ လက္ရွိ အေျခအေနအထိ ေရအားကို ပဲ ၉၀% အားကိုးေနဆဲဟု ဆိုပါတယ္။

အထက္ ပါ ဥပမာ မ်ားကလည္း ေ ရအား ႏွင့္ ေ က်ာက္မိးေသြး ယွဥ္ရင္လည္း တစ္ယူနစ္ ထုတ္လုပ္မႈစရိတ္သက္သာတဲ့ ေ ရ

အားကိုသာ ပိုမို အားကိုးသင့္ေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပေနပါတယ္။

သို႔ေသာ္ လွ်ပ္စစ္အသံုးမ်ားတဲ့ ရန္ကုန္ မွာေတာ့ လက္ရွိအေနအထားအရ လာမည့္ေလးႏွစ္အတြင္း ၿပိးစီးႏိုင္မယ့္ ေရအားလွ်ပ္

စစ္ စက္႐ံုကလည္းတ႐ံုမွမရွိ ေသာ္လည္း လွ်ပ္စစ္သံုးစြဲမႈကလည္း ျမင့္တက္ေနပါတယ္။

ဒီေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကိးကို လွ်ပ္စစ္အလံုအေလာက္ေပးႏိုင္ဖို႔ အခ်ိန္တို အတြင္း တည္ေဆာက္ႏိုင္တဲ့ ေက်ာက္မီးေသြး လွ်ပ္စစ္

ဓာတ္အားေပး စက္႐ံုသာ တည္ေဆာက္မွ အဆင္ေျပမည္ျဖစ္ရာ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ေ က်ာက္မီးေသြး သာ ပထမ ျ ဖစ္ေန
တာေတာ့ မတတ္ႏိုင္ဖူးေပါ့ဗ်ာ။

(ရန္ကုန္တိုင္းမွာေက်ာက္မိးေသြးစက္႐ံုႀကီး တစ္႐ံု အျမန္ဆံုးေပၚေပါင္လာၿပီး ရန္ကုန္သူ ရန္ကုန္သားေတြ မိးပ်က္တိုင္း ဆဲရ

သည္ ဝဋ္ဒုကၡ မွ အျမန္ဆံုးလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ပါေစဟု ဆုေတာင္းရင္း ေရးလိုက္ပါတယ္။

ZG

၀မရွိဘဲ ဝီလုပ္ျခင္သူေတြ....

ေလထုအသန႔္စင္ဆံုးနဲ႔..လွ်ပ္စစ္ထုတ္ေပးႏိုင္တဲ့.... ေ ရအားလွ်ပ္စစ္ကိုလည္း.. သပိတ္သပိတ္.. ေ မွာက္ေမွာက္..လုပ္ေနသူ

မ်ားေပါ့..။

အဲ.. အညစ္ပါတ္ဆံုးျဖစ္တဲ့.. ေက်ာက္မီးေသြးက လွ်ပ္စစ္ထုတ္တာက်.. အူေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္သူျဖစ္.. နဲ႔.. ခပ္ညစ္ညစ္..

ဂက္စ္..သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ကထုတ္တာက်..အိုေကၾကပံုရသား..။

ေနာက္ၿပီး.. ဘာတဲ့..Renewable Energy တဲ့..။

ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံေတြေတာင္.. အားျပည့္မလုပ္ႏိုင္ေသးတဲ့.. ေ န..ေလက..လွ်ပ္စစ္ထုတ္ တာမ်ိဳးကို.. လုပ္ပါလုပ္ပါ..လုပ္ၾကပါ တို

က္တြန္းတဲ့ ပညာရွင္ဆိုသူေတြ လည္းရွိေသး....။

ဒီေတာ့ solar/wind/အမ¸ိႈက္ စတဲ့ renewable energy (only) နဲ႔ပဲ လွ်ပ္စ စ္ထုတ္ဖို႔ တိုက္တြန္းေနသူေတြကို ျပန္ေမးခ်င္ပါတ
ယ္ ?

တစ္ယူနစ္ ၃၅ က်ပ္ကေန ၁၀ဝ က်ပ္တက္ဖို႔ေတာင္ ညႇိမရ ျ ဖစ္ေနတဲ့ ျ မန္မာျပည္မွာ... မီတာခတစ္ယူနစ္ ၂၄၀ ေ က်ာ္တန္
renewable လွ်ပ္စစ္တစ္မ်ိဳးတည္းနဲ႔ တိုင္းျပည္ တည္ေဆာက္လို႔ ရႏိုင္ပါ့မလား?
 109

Solar system ေတြမွာ energy storage device ကို battery ေတြသံုးရင္ ကုန္က်စရိတ္အ ရမ္းမ်ားပါတယ္၊ သက္တမ္း လဲတို
ပါတယ္၊ သက္တမ္းရွည္တာၾကေတာ့လဲ့ေဈးႀကီးပါတယ္၊ ၁၀ႏွစ္သက္တမ္း solar system အတြက္ solar panel +
controller + inverter သံုးခုေပါင္းတန္ဖိုးထက္ battery တန္ဖိုးက သံုးဆ ေလးဆ ေလာက္ပိုပါတယ္၊ ေျပာခ်င္တာက solar
system မွာ battery ေတြသံုးတာ economy မျဖစ္ပါဘူး။

အဲဒါေၾကာင့္ဆရာေက်ာ္ဦးေျပာသလို battery မလိုတဲ့ molten salt storage system ကိုျမန္မာႏိုင္ငံမွာအသံုးျပဳသင့္ပါတယ္။

အိမ္သံုးအတြက္ေတာ့အဆင္မေျပဘူးေပါ့

ပါးစပ္ဝဲေပါက္မွာမေၾကာက္ေျပာရက္ေလတယ္..။ ရယ္စရာ၂ခုက.. ျမန္မာဟာ.. သူ႔ဂ်ီဒီပီနဲ႔တြက္ရင္.. ကမၻာမွာ ကာဗြန္ထုတ္မႈ

အနည္းဆံုး တိုင္းျပည္ တခု ျဖစ္ေန တာပါပဲ..။

ဒါေပမယ့္.. မုန္တိုင္းေတြက်၊ေရႀကီး၊ေရခန္းတာက်.. ထိပ္ဆံုးက အခံရဆံုးတႏိုင္ငံ ပါ..။ ေကာင္းပါေလ့..။

မိုးေတြရြာရင္..ေရေတြႀကီးလို႔.. ေ ႏြေရာက္ရင္ေရက်ခမ္းတဲ့.. ဧရာဝတီ/ခ်င္းတြင္း/စစ္ေတာင္း/သံလြင္ ျ မစ္ႀကီးေတြေဘးကေ

န....။

ငတို႔ျမန္မာေတြ.. "ကမၻာႀကီးကို ကယ္တင္ခဲ့သည္.. ကယ္တင္သည္...." လို႔.. .ေရနံကထုတ္တဲ့.. ခ်ိဳင္းနားျပည္လုပ္ဖေယာင္း

တိုင္ေလးမ်ား ဆက္ထြန္းရင္း.. ..ဆနၵျပျခင္းကို.. ဆက္လုပ္ၾကစို႔.. လုပ္ၾကစို႔..။

တိုးတင္တဲ့ စက္မႈႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာေတာင္ Clean Coal ေက်ာက္မီးေသြး စက္႐ံုေတြ လ ်ွ ပ္စစ္ စြမ္း အင္ အေရးႀကီးစြာလိုအပ္ေန
မႈေၾကာင့္ ထပ္ေတာင္တိုးခ်ဲ႕ တည္ေဆာက္ေနက်ေသးတာကို ဘာမွ မဟုတ္ေသးတဲ့ အခုမွစေတာင္မစရေသးဘူး ဆနၵျပေန
က်ၿပီဆိုေတာ့ …။

တကယ္တန္းသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္သန႔္ရွင္းစင္ၾကယ္ေစဖို႔ဆိုတာက သဘာဝသယံဇာတေတြ သစ္ေတာေတြ မျဖဳန္းတီးေအာင္

အရင္ ကာကြယ္ဖို႔ လုပ္ယူရမဲ့ တာဝန္က အစိုးရေတြရဲ႕ တာဝန္မဟုတ္ဖူးလားဗ်....

အခုသဘ၀ေဘးအႏၱရာယ္ မိုးႀကီးေရႀကီး ျဖစ္ရတာ ဘာေၾကာင့္လဲ?

သဘာ၀ ေ တာေတာင္သစ္ေတာေတြျဖဳန္းတီးခဲ့လို႔ေပါ့ဗ်၊ သဘာ၀ဘယံဇတ ေျ မေပၚေျမေအာက္ ဖားကန္ေက်ာက္ေတြ ၊

ေရ႔တြင္းေတြ၊ ေၾကးနီေတြ တျခားသတၱဳေတြ စည္းကမ္းမရွိ ဘာရမ္းဘာတာ ေတာင္ေတြဆို ေနျမင္ ညေပ်ာက္ တူးေဖာ္ခဲ့လို႔ပါ
ဘဲ၊

ဒါလဲအရင္ အုုပ္ခ်ဳပ္သူေတြကိုယ္တိုင္ လူတအုုပ္စု အတြက္ ႀကံရာပါ အလိုတူအလိုပါ ကိုယ့္က်ိဳးတူးေဖာ္ခဲ့လို႔မဟုုတ္ဖူးလားဗ်။

အခုုထိ သစ္ခိုးထုုတ္ေနတာ တရက္တရက္ ရာဂဏာန္းေလာက္ရွိ်တဲ့ တ႐ုုတ္သစ္ကားေတြ တလေဟာခိုးထုတ္ေတာေတြကို မ

တားစီးက်ဘဲႏွင့္ ေတာ့ ဘယ္လို ျပည္သူေေတြက ဘယ္လိုမွဘေဘာတူက်မွာ မဟုုတ္ဘူးဗ်....

အရင္အစိုးရတုန္းက တ႐ုတ္ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္လုပ္မႈကို စည္းကမ္းမရွိ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ကို ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ လုပ္ျခင္သလိုလု

ပ္ေတာ့ ေဒသခံေတြ မခံစားႏိုင္ေတာ့ ကန႔္ကြက္က်တာေပါ့ဗ်။

နည္းစနစ္သစ္ရဲ႕ သူတို႔ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးေတြကို ဂ်ပန္နည္းအတိုင္း စနစ္တက် ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းၿပီး ေ သခ်ာႀကီးၾကပ္စြာ

ထုတ္လုပ္ ခိုင္းရင္ေတာ့ လက္ခံလာမွာပါ။

အဓိက ေနရာတကာ တ႐ုတ္ေတြခ်ည္းႀကီးစိုး ေနက် ေတာ့ အစိုးရကလဲ ဘာတခုမွ ျပည္သူေတြအတြက္ ထည့္မစဥိးစားခဲ့ဘူး

လို႔လဲ? ဒါေၾကာင့္ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ တ႐ုတ္မုန္းေနက်တဲ့ တိုင္းရင္သားေတြ ခ်ည္းျဖစ္ကုန္ ရတာေပါ့ဗ် !

အခုုအစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ဂ်ပန္ေတြ စက္႐ံုလာတည္တာ ကိုယ့္ပိုင္ေက်ာက္မီးေသြးClean Coal Power လ ွ်ပ္စစ္ဓာတ္

အားေပးစက္႐ံုေတြႏွင့္ဗ်၊

ဒါကိ္ုမွ ကန္႕ကြက္ေနရင္ေတာ့လဲ.......
110