Dapat nang wakasan ang karahasan at tamasahin na ang

sarap ng kapayapaan. Inihayag ni Duterte kahapon ang

unilateral ceasefire sa mga rebelde. Sana raw, ganito rin ang
gawin ng mga rebeldeng komunista. Sabi pa ng Presidente,
nakatakda na ang usapang pangkapayapaan sa mga
rebelde sa susunod na buwan na gagawin sa Norway.

Maganda ang hakbang na ito ni Duterte. Ang pagkakamit ng

kapayapaan ay dapat nang magkaroon ng puwang upang
umusad ang bansa at tuluyan nang umunlad. Kapag
nagkaroon ng positibong resulta ang usapang kapayapaan
laban sa mga rebeldeng komunista, mahihikayat na ang
investors na maglagak ng kanilang puhunan sa bansa. Wala
na silang katatakutan para dito sa Pilipinas magnegosyo.
Ang resulta nito ay ang pag-angat ng ekonomiya at
maraming mahihirap na pamilya ang makikinabang. Wala
nang magugutom at wala nang gagawa nang krimen. Ang
kahirapan ang ugat ng krimen.

Nararapat namang tuparin ng Duterte administration ang

naunang pangako na susugpuin ang kriminalidad at ang
pagkalat ng bawal na droga. Tiyakin na wala nang drug lords
EDITORYAL sa bansang ito sa loob ng anim na buwan. Ipatupad din ang
madaliang pagkuha ng mga papeles at anumang dokumento
“Kapayapaan at pagbabago” na hindi na pipila. Wakasan na ang contractualization at
ganundin naman ang bawas tax sa mga karaniwang
(Pilipino Star Ngayon) | Updated July 26, 2016 - 12:00am manggagawa.

“LAHAT tayo ay naghahangad ng kapayapaan o katahimikan– Kapayapaan at pagbabago ang mensahe ni Duterte
hindi nang katahimikan para sa mga patay kundi katahimikan kahapon. Aabangan ng mamamayan ang mga pangakong
para sa mga buhay,” sabi ni President Rodrigo Duterte kahapon ito.
sa kanyang unang State of the Nation Address (SONA).
Tumagal ng isang oras at kalahati ang pagsasalita ng Presidente
na unang napabalita na 30 minuto lang tatagal. Maraming
isiningit si Duterte sa kanyang talumpati katulad nang simpleng
pagpapatawa na nagdulot naman ng kasiyahan sa mga bisita.

EDITORYAL
“Malaya na”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated October 18, 2017 - 12:00am
MARAMING natuwa nang ibalita ni Defense Secretary Delfin
Lorenzana na kumpirmado nang patay sina Isnilon Hapilon at
Omar Maute. Si Hapilon ay lider ng Abu Sayyaf at si Omar ay
lider ng Maute terrorist group na sumalakay sa Marawi noong
Mayo. Napatay ang dalawa noong Lunes ng madaling araw.
Kahapon, inihayag naman ni Pres. Rodrigo Duterte na liberated
na ang Marawi.
Halos maglundagan sa kasiyahan ang mga taga-Marawi
nang marinig ang pahayag ng Presidente. Nasa 400,000 na
residente ng Marawi ang nawasak ang mga bahay at
kasalukuyang nasa evacuation centers
Sa wakas daw ay makakabalik na sila sa kani-kanilang
bahay kahit pa nagkasira-sira na ang mga ito. Muli raw
nilang itatayo ang nasira nilang tahanan. Muli rin nilang
sisimulan ang natigil na negosyo. At higit sa lahat,
matatahimik na raw sila dahil sa pagkamatay ng dalawang
teroristang lider. Makakatulog na raw sila nang mahimbing.
Halos lahat ng bahay at mga gusali sa Marawi ay nasira at
malaking halaga ang kailangan bago muling maitayo ang
nasirang lungsod. Ang paglalaan nang malaking pondo para
maitayo ang Marawi ang dapat pagsikapan ng pamahalaan.
Buhusan ng tulong ang siyudad para muling maibalik sa
dating anyo. Kailangang mapaunlad ang negosyo roon para
lubusang umusad ang buhay ng mga residente.
Isa namang hindi malilimutang leksiyon sa mga
mamamayan ang nangyari sa kanilang lugar. Kung naging
mapagmatyag lamang ang mga residente, hindi sana
nakapaglungga ang Maute group sa tulong ni Hapilon. Sa
nadiskubreng mga tunnel sa Marawi, halatang matagal nang
pinlano at ginawa ang pagsalakay. Paano nagawa ang mga
tunnel doon na hindi man lang naramdaman ng mga
residente. Paano naipasok ang mga baril. Sabi noon ni
Duterte, may tampo rin siya sa mga taga-Marawi sapagkat
hinayaan ng mga ito makapasok ang mga terorista.
Matinding leksiyon ang nangyari sa Marawi at marahil
matututo na ang mamamayan na maging mapagmatyag.
Maging mapag-obserba sa galaw ng mga terorista.
Ngayong malaya na ang Marawi, simulan na ang
pagsasaayos nang nasirang lunsod. May liwanag nang
nakikita sa pusod ng Marawi.
 Kahapon, lalong tumindi ang bakbakan. Ayon sa Armed
Forces of the Philippines (AFP) palapit na sila nang palapit
sa kinaroroonan ng Maute. Mahigit 20 terorista na umano
ang napapatay ng military mula nang magsimula ang
bakbakan. Tatlong sundalo at dalawang pulis naman ang
naiulat nang namatay. Kahapon din, walang patlang ang
pambobomba ng mga eroplano at helicopter sa mga lugar
na pinagtataguan ng Maute.

Nakikita na ang katotohanan sa sinabi ni Duterte na

magiging “marahas” siya sa mga terorista. Ipinakikita na ng
military ang bangis sa pakikipaglaban sa Maute.
Nagdagdag pa ng puwersa ang AFP para ganap nang
masukol ang mga terorista. Bantay-sarado rin ng Philippine
Coast Guard ang baybayin sa Marawi. Sinisiguro na hindi
makakatakas ang mga miyembro ng Maute.

Desidido na ang military na tapusin na ang pakikipaglaban

sa Maute. Wala nang makakapigil pa para sa patuloy na
opensiba. Wala nang atrasan laban sa mga terorista. Dapat
lamang na ituluy-tuloy na ang pakikipaglaban para hindi
masayang ang pagdedeklara ng martial law. Ang nararapat
lamang ingatan ng AFP ay ang may madamay na sibilyan.
Hikayatin na umalis ang mga sibilyan sa kanilang tirahan
bago magsagawa ng air strike. Kaaawa-awa ang mga
EDITORYAL tatamaang sibilyan. Hindi sila dapat madamay sa
pakikipaglaban sa mga teroristang Maute. Lipulin ang
Maute pero ingatan din naman ang mamamayan.
“Ipakita ang bangis sa Maute group”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated May 27, 2017 - 12:00am
UNA nang sinabi ni President Rodrigo Duterte na magiging
“harsh” siya sa mga terorista makaraang ipatupad ang martial law
sa Mindanao noong Martes. Ang pagdedeklara ng martial law ay
kaugnay sa pagsalakay ng Maute group at Abu Sayyaf sa Marawi
City. Isang pari at ilang church workers ang hawak pa umano ng
Maute. Sinunog din ng mga terorista ang simbahan doon. May
mga sibilyan na walang awang pinatay ng mga terorista.

EDITORYAL
“Sana nga, wala nang hazing”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated September 28, 2017 - 12:00am
INILIBING na kahapon ang hazing victim na si Horacio “Atio”
Castillo III. Masakit para sa mga magulang, kapatid, lola, mga
pinsan, mga kaibigan ang nangyari kay Atio na namatay sa kamay
ng kanyang mga itinuturing na “kapatid” noong Set.16. Si Atio ay
freshman student sa UST Faculty of Civil Law. Anim na miyembro
ng Aegis Juris fraternity ang itinuro ni John Paul Solano na may
kaugnayan sa pagpatay kay Atio. Si Solano ang nagdala kay Atio
sa Chinese General Hospital at unang sinabi nito na natagpuan ang
biktima sa Balut, Tondo, Manila.
Pero binawi ni Solano ang pahayag makaraang
sumurender sa pulisya. Sinunod lang daw niya ang utos
ng mga kasamahan sa Aegis Juris. Hindi raw siya kasama
sa initiation rites at ang papel lang niya ay ang pagbibigay
ng first aid kay Atio. Kahapon, sa utos ng Korte Suprema,
pinalaya na rin si Solano makaraang magpiyansa.
Isang araw bago ilibing si Atio, inaprubahan naman ng
House of Representatives ang pagrebisa sa Republic Act
8049 o Anti-Hazing Law of 1995. Mas mabigat at
matapang ang House Bill No. 3467 na nagre-revised sa
RA 8049. Sa bagong panukalang batas, tuluyan nang
ipinagbabawal ang hazing sa anumang student o
community organizations, kabilang ang fraternities at
sororities. Masusi ring babantayan at isasaayos ang mga
isasagawang initiation rites. Mananagot ang mga school
kapag nagkaroon ng kamatayan at physical injuries sa
mga miyembro. Pagdedebatehan ang panukalang
rebisyon sa plenaryo.
Marami nang namatay sa hazing at mababanggit ang mga
biktimang sina Marc Andrie Marcos, 21 at Marvin Reglos,
25, ng San Beda School of Law noong 2012; Guillo Cesar
Servando, 18, ng De La Salle-College of St. Benilde
noong 2014. Sila ay namatay sa kamay ng kanilang mga
“ka-brod”.
Ngayong mas mabigat at mas matapang na ang Anti-
Hazing Law, umaasang matitigil na ang walang
kakuwenta-kuwentang kamatayan dahil sa hazing.
Mamumulat na ang mga miyembro ng fraternities na wala
talagang makukuha sa pagpapahirap sa ka-“brod” kundi
kamatayan. Sana, last nang biktima si Atio.

EDITORYAL
“Daming kabataan ang ‘nagtutulak”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated August 24, 2017 - 12:00am
SABI ng tatlong Caloocan police na sangkot sa pagpatay sa 17-
anyos na si Kian delos Santos, drug runner daw ito. Ganito rin ang
sinabi ng hepe ng Northern Police District (NPD). Nakakabenta
raw ng 10 grams ng shabu si Kian araw-araw at kumikita ng
P18,000. Sinibak na ang tatlong pulis, ang kanilang PCP
commander at kamakalawa, ang hepe naman ng NPD ang
tinanggal. Nauna namang sinabi ni PNP chief Dir. General Ronald
dela Rosa na ang ama at mga tiyuhin ni Kian ay mga tulak at
gumagamit ng droga.
Mga siga umano ang mga ito sa lugar. Hinamon naman si
Dela Rosa ng ama ni Kian na sabay silang magpa-drug
test. Itinanggi nito na drug runner ang anak. Hanggang sa
kasalukuyan, bumubuhos pa ang nakikiramay kay Kian at
sumisigaw sila ng katarungan sa pagkamatay ng
estudyante. Sabi ni Pres. Rodrigo Duterte, kapag
napatunayang may kasalanan ang tatlong pulis, sa
kulungan ang bagsak ng mga ito.
Nakaaalarma ang balitang ginagamit ang mga menor-de-
edad sa pagbebenta ng droga. Sila ang ginagawang
runner. Dahil siguro mga bata, hindi paghihinalaang
gagawa sila nang masama. At marahil, kinukunsinti ng
mga magulang ang ginagawa ng kanilang mga anak dahil
malaki ang kinikita sa pagiging runner. Sa halip na turuan
ang mga anak na mabuhay at magtrabaho nang marangal,
ang masamang gawain ang ipinamumulat. Sa halip
magbanat ng buto, ang pagtutulak o pagiging runner ang
itinatanim sa isip. Mabilis nga namang kitain ang pera.
Noong nakaraang linggo, dalawang estudyante na edad
16, ang nahuling nagtutulak ng marijuana sa isang
eskuwelahan sa Quezon City. Ang guro umano ang
nakahuli sa dalawang estudyante. Nakuha sa mga ito ang
ilang sachet ng marijuana na nakalagay sa bag. Umano’y
ipinagbibili ang sachet ng marijuana sa halagang P100.
Itinuro naman ng dalawang estudyante ang source ng
marijuana.
Nakaaalarma na ang ganito na ginagamit ang mga
estudyante para magtulak ng bawal na droga. Saan
hahantong ang buhay ng mga estudyanteng ito?
Nararapat na maging mapagbantay ang mga magulang at
guro para hindi maligaw ng landas ang kabataan. Ang
mga ito ang target ng sindikato.

EDITORYAL
“Marijuana bilang gamut”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated October 9, 2017 - 12:00am
MATAGAL nang isinusulong ni Isabela Rep. Rodolfo Albano III ang
House Bill 4477 (Compassionate Use of Medical Cannabis Act) at
noong nakaraang linggo, ipinasa na ito ng House of
Representatives. Layunin ng panukalang batas ang pag-legalize sa
paggamit ng marijuana na kumpirmadong nakagagaling sa
maraming sakit lalo sa mga batang may epilepsy at neurological
disorders.
Nang ipasa ang panukala, maraming ina ang halos
napaiyak sa tuwa sapagkat sa wakas ay magkakaroon na
rin ng lunas ang karamdaman ng kanilang anak na may
epilepsy. Ang ilang ina ay kailangan pang magtungo sa
United States para ipagamot ang kanilang anak. Legal ang
paggamit ng marijuana sa US para sa maysakit na bata.
Ngayong pasado na ang panukala, nakakahinga na nang
maluwag ang mga magulang na may anak na may
epilepsy at iba pang may karamdaman. Abot kamay na
nila ang inaasam na lunas para sa kanilang anak. Hindi na
kailangang umalis pa ng bansa para madugtungan ang
buhay ng kanilang minamahal na anak.
Marami ang tumututol sa panukalang ito sapagkat
maaaring maabuso. Sabi ng mga tutol, kung ngayon nga
raw na bawal ang marijuana sa bansa ay marami na ang
nagtatanim, paano pa kung ma-ging legal ito. Maaari raw
na magtanim nang magtanim ang karamihan dahil legal na
ang marijuana. Kamakailan lang, dalawang estudyante sa
Laguna ang nahulihan ng marijuana na nakatanim sa
paso. Maaari nang anihin ang marijuana. Nang tanungin
ang dalawa kung ano ang gagawin sa marijuana, gamot
daw iyon.
Dapat maging maliwanag sa lahat ang paggamitan ng
marijuana. Ipaunawa sa lahat na hindi porke’t aprubado na
ang marijuana bill ay maaaring magtanim nang basta-
basta sa paso o kung saan-saan lang. Ang Marijuana Bill
ay inakda para gamiting gamot at hindi para magpa-“high”
o maging “bato”. Hindi ito para sa mga addict kundi sa
mga maysakit na kailangang madugtungan ang buhay.
Sikaping mailahad ang mga mapapakinabang sa
marijuana upang magaan na tanggapin nang lahat.

EDITORYAL
“Walang disiplina sa pagtatapon ng
basura”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated October 25, 2017 - 12:00am
KAHIT saan ay may nagtatapon ng basura. May mga nakasakay sa
dyipni at bus na itinatapon ang balat ng prutas na kanilang kinain.
May mga nakasakay sa pribadong sasakyan na itinatapon ang
wrapper ng hamburger o anumang kinakain. Maski ang mga plastic
na pinagbalutan ng binalatang mangga ay itinatapon sa kalye. Wala
silang pakialam kung nakikita man sila ng mga bata. Aakalain ng
mga bata na tama ang ginagawang iyon. Dahil sa kawalan ng
disiplina sa pagtatapon ng basura, nagkakaroon ng mga pagbaha at
kung anu-anong sakit ang nananalasa – dengue, leptospirosis,
diarrhea at marami pang iba.
At hindi lamang wrapper ng hamburger o balat ng prutas
ang itinatapon ngayon ng mga walang disiplina kundi pati
na rin diaper. Yakkk! At hindi sa kalye itinapon ang diaper
kundi sa linya ng kuryente na nagpapatakbo sa Metro Rail
Transit-3 (MRT). Nangyari ang insidente sa Ayala-EDSA
Station noong Lunes dakong 6:00 ng umaga. Dahil sa
pagsabit ng adult diaper sa linya ng kuryente agad itinigil
ang biyahe ng MRT mula Taft Avenue hanggang Boni
Station. Na-resumed ang operations dakong 7:43 ng
umaga. As usual, marami na namang pasahero ng MRT
ang naatraso sa kanilang mga trabaho. Mayroong mga
estudyante na na-late sa kanilang klase. Maraming
nagmura sapagkat araw-araw na lamang ay may
nangyayaring aberya sa MRT. Pero ang nangyari noong
Lunes ay kakaiba sa mga dati nang nangyayaring aberya
sa MRT. Unang pagkakataon umano na may nagtapon ng
basura at sumabit pa sa linya ng kuryente.
Hindi pa natutukoy ang taong nagtapon ng diaper pero
ayon sa mga nakakita, maaaring iyon ay ginamit ng isang
motorista na naipit sa trapik at hindi na makatiis kaya
gumamit ng diaper. Sabi pa ng mga pasahero, marami
raw talagang basura sa paligid ng Ayala-EDSA Stations.
May mga nakatambak na basyo ng plastic bottle ng
softdrinks at iba pang inumin, plastic shopping bags,
grocery bags at iba pang basura.
Dinagdagan pa ang kalbaryo ng mga pasahero ng MRT
dahil sa walang disiplinang nagtapon ng diaper. May
magagawa bang paraan ang MRT para hindi
mapagtapunan ng basura ang power line ng MRT? Ano
pa kayang aberya ang mararanasan ng may 500,000
pasahero ng MRT?

EDITORYAL
“Alyansa sa pagbabago”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated October 26, 2017 - 12:00am
“HINDI ito bahagi ng anumang kampanya para tumakbo sa anumang
posisyon. Hindi ito tungkol sa akin o para sa aking sarili. Hindi ito
tungkol sa aking mga plano para sa pulitika. Alam naman nang lahat
na kapag nagsimula kang kumilos na may kaugnayan sa pulitika,
tiyak na sisirain at gigibain ka.
Kaya ang alyansang ito ay hindi para sa pulitika kundi
para sa kagalingan ng ating bansa,” sabi ni Presidential
daughter at Davao City Mayor Sara Duterte-Carpio nang
pangunahan ang paglulunsad ng alyansang
sumusuporta sa mga programa ng kanyang amang si
President Rodrigo Duterte na ginanap sa Taguig City
noong Lunes na dinaluhan ng Cabinet Secretaries, mga
pulitiko, mga mayor sa Metro Manila at governor.
Tinawag itong “Tapang at Malasakit Alliance for the
Philippines”.
Ang paglulunsad ng alyansa ay nataon naman sa
pagwawakas ng labanan sa Marawi City kaya isa sa
pangunahing layunin ng alyansa ay matulungan ang
pamahalaan para sa mabilisang rehabilitasyon ng
Marawi at nang makabangon ang mga residente na
limang buwan ding sinalanta ng labanan makaraang
salakayin ng teroristang Maute.
Layunin din naman na matulungan para ganap na
masugpo ang kahirapan, malabanan ang illegal na
droga, kriminalidad at ganundin ang pagtataguyod ng
makabuluhan at tunay na kapayapaan sa bansa.
Hangarin din ng alyansa na magkaroon ng positibong
enerhiya ng pagkakaisa at pagbubuklod-buklod para
makamit ang pag-unlad ng Pilipinas.
Makabuluhan at napapanahon ang paglulunsad ng
alyansa. Sa nangyayari ngayon na nagkakawatak-watak
dahil sa pulitika, kailangan ngang maglimi-limi ang lahat
arukin ang nararapat sa bansa. Ang suporta ay
nararapat ipagkaloob para ganap na makamtan ang
hinahangad na pag-unlad ng bansa. Itigil na ang mga
pagbabangayan at mga walang batayang batikos. Hindi
dapat manira. Kailangang umusad ang bansa at iyan ay
matatamo sa pamamagitan ng pagtutulungan at
pagkakaisa. Wala nang iba pa.

EDITORYAL
“Maging preparado sa lindol”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated July 11, 2017 - 12:00am
KAHAPON ng umaga, niyanig ng 5.8 magnitude na lindol ang Ormoc,
Leyte. Naglabasan sa kani-kanilang mga bahay ang mga residente.
Pati ang mga estudyante at guro ay nagkukumahog sa paglabas.
Maraming aftershocks ang naramdaman kahapon na lalong nagdulot
ng takot sa mga residente. Mayroong ayaw nang pumasok sa bahay
sa pangambang lumindol muli.
Noong nakaraang Huwebes, nilindol ng 6.5 magnitude
ang Leyte. Dalawa ang namatay at nasa 100 ang
nasugatan. May mga naguhong gusali at bahay. May
mga sasakyang nabagsakan at naguhuan. Nagkabitak-
bitak ang kalsada.
Ang mga nararanasang paglindol ay nagpapaalala sa
mga pinuno ng mga bayan at lunsod na magsagawa ng
earthquake drill. Kung may sapat na kahandaan ang mga
residente, marami ang makakaligtas sa tama nang
malakas na lindol. Ang pagpapanik sa oras ng lindol ang
dahilan kaya may mga namamatay. Mahalaga ang
earthquake driil sa mamamayan.
Matagal nang nagpaaalala ang Philippine Institute on
Volcanology and Seismology (Phivolcs) sa mamamayan
ukol sa pagtama ng lindol o ng “The Big One” sa Metro
Manila. Anumang oras ay maaaring lumindol.
Ayon sa Phivolcs, ang faultline ay nagsisimula sa
Montalban, Rizal at nagtatapos sa Carmona, Cavite.
Kung tatama ang 7.2 na lindol sa nasasakop ng faultline
maraming mamamatay. Noong 2013, nagbabala na ang
Phivolcs na kapag tumama sa Metro Manila ang 7.2
magnitude na lindol, 37,000 katao ang mamamatay at
ang pinsala ay aabot sa P2.4 trillion.
Ayon sa Metro Manila Development Authority (MMDA)
magkakaroon ng earthquake drill sa Hulyo 14-17.
Hinihikayat ng MMDA ang taumbayan na makiisa rito
para maging handa sa pagtama ng lindol. Nararapat
mamulat ang lahat sa kahalagahan ng paghahanda para
maiwasan ang pagpa-panic at casualties. Maging prepa-
rado at alerto ang mamamayan.

EDITORYAL
“Modernisasyon ng jeepney”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated October 17, 2017 - 12:00am
MAGPAPATULOY ngayong araw na ito ang tigil pasada ng transport
group na Piston. Kahapon nagsimula ang tigil pasada ng may 20,000
miyembro ng Piston sa bansa. Dahil sa tigil pasada, sinuspinde ng
pamahalaan ang pasok sa school, government offices at mga korte
sa buong bansa kahapon. Wala namang anunsiyo kung
sususpendihin uli ang pasok ngayon sa school at mga tanggapan.
Tanging ang Piston lamang ang nagsagawa ng tigil
pasada kahapon at nakapagtataka ito sapagkat maski
ang mga transport group ay hindi nagkakaisa. Hindi
sumama ang Stop and Go Coalition na dalawang beses
nang nagsasagawa ng tigil pasada ngayong taon. Ang
huling tigil pasada ng Stop and Go ay noong Agosto na
hindi naman naging tagumpay.
Ang tanging kasama ng Piston sa kanilang tigil pasada
kahapon ay ang mga militanteng grupo na kinabibilangan
ng Kadamay na naging pamoso sa pang-aagaw ng bahay
sa San Jose del Monte, Bulacan. Sumama rin ang
grupong Gabriela.
Tutol ang Piston sa modernisasyon ng jeepney. Tutol din
sila sa phase-out. Ang gusto nila ay i-rehabilitate ang mga
jeepney. Ganito rin naman ang katwiran ng Stop and Go.
Saan daw kukuha ng perang ipambibili ng pagkain ang
mga jeepney driver kung ipi-phase-out ang mga jeepney.
Puwede pa raw naman ang kanilang mga jeepney kaya
bakit ipi-phase-out. Hindi raw nila kakayanin ang bagong
presyo ng jeepney ayon sa planong modernisasyon. Ang
kikita lang daw ay ang manufacturer. Hindi raw sila
papayag kaya tuloy ang tigil pasada.
Hindi naiintindihan ng Piston ang plano ng pamahalaan
sa modernisasyon ng jeepney. Hindi naman ipi-phase-out
ang jeepney kundi ang aalisin lang ay ang mga kakarag-
karag o edad 15 taon pataas. Tutulungan ang operators
sa pagbili ng bagong jeepney na eco-friendly. Kasama sa
modernisasyon ang pagsasanay sa mga jeepney driver
sa tamang pagmamaneho. Sa kasalukuyan, maraming
jeepney driver ang hindi marunong magmaneho, hindi
alam ang traffic signs, marumi ang suot, at walang
disiplina sa kalsada.
Ituloy ang modernisasyon. Walisin ang mga bulok na
jeepney!

Editoryal
“Pambu-bully sa school”
(The Philippine Star) | Updated October 2, 2012 - 12:00am
Sunod - sunod Nagpapakita ng pagiging maton at gustong manakot
sa loob ng classroom. Sa totoo lang, marami nang kasong ganito
pero hindi lamang nagsasalita ang biktima o nam-bully. Maaaring
ayaw nang iparating sa kanyang magulang at baka ipatawag lamang
sa school at magkaroon pa ng gulo. Mayroon namang mga biktima
ng bullying na natatakot magsumbong sapagkat baka resbakan siya
ng kaklaseng maton. Kaya minabuting manahimik na lamang at
hayaang i-bully ng kaklase.
Pero hindi na maganda ang nangyayari sa ginagawang
pambu-bully sa mga eskuwelahan (ma-pribado man at
ma-publiko). Paano’y nasasangkot na ang mga
magulang at kaibigan sa gulo. Mayroong iginaganti na
lamang ang na-bully. Katwiran ay para patas na lang
sila.
Kagaya ng insidente sa isang pampublikong
eskuwelahan sa Las Piñas City kung saan dalawang
lalaki ang pumasok at binugbog at tinutukan ng baril ang
nam-bully umano sa kanilang kaibigan. Ayon sa report,
palabas na umano ng school ang nam-bully nang makita
ng dalawang lalaki. Nilapitan ito at saka sinampal,
sinuntok at sinipa at pagkatapos ay tinutukan ng 9mm
pistol. Pagkaraan ay nagmamadaling tumakas sakay ng
motorsiklo pero may nakakita sa pangyayari kaya
naitawag agad sa mga pulis. Nahuli ang dalawa. Nang
tanungin, sinabing iginanti lamang daw ang kanilang
kaibigan. Nakakulong na ang dalawa.
Pambu-bully rin ang dahilan kaya naman sinaksak at
sinuntok ng isang estudyante sa Colegio de San Agustin
ang kanyang kaklase. Ang masakit, nakisali ang ama ng
sinaksak at tinutukan ng baril ang nanaksak. Nang
kapanayamin ang nanaksak, kaya raw niya nagawa iyon
ay dahil binu-bully siya ng ka-klase na kanyang sinaksak.
Matagal na umanong ginagawa iyon sa kanya kaya hindi
na siya nakapagtimpi. Inalisan naman ng lisensiya ng
baril ang nanutok.
Ang mga school ang may responsibilidad sa
nangyayaring ito. Dapat nalalaman ng pamunuan ng
school kung may nangyayaring bullying sa kanilang
compound. Dapat tinatanong nila isa-isa ang mga
estudyante ukol dito. Guidance counselor ang dapat
magsasagawa ng pag-iimbestiga o pag-usisa. Hindi na
dapat lumaki ang gulo o umabot sa karahasan ang kaso
ng pambu-bully.

EDITORYAL
“Latiguhin, mga nag-strike na transport
groups”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated September 26, 2017 - 12:00am
NGAYONG taon na ito, tatlong beses nang nagsasagawa ng strike
ang transport groups particular ang samahan ng mga jeepney driver
at operators. Una ay noong Pebrero, sumunod ay noong Marso at
kahapon na tatagal daw hanggang ngayong araw na ito.
Pinangunahan ng Stop and Go organization ang tigil-pasada kahapon
kaya napilitang kanselahin ang pasok para sa mga elementarya at
senior high school sa Maynila, Malabon, Bulacan at iba pang lugar.
Tinututulan ng Stop and Go ang pag-phaseout sa mga
jeepney. Irehabilitate raw ang mga jeepney at huwag
alisin sa kalsada. Saan daw sila kukuha nang ipakakain
at ipagpapaaral sa kanilang mga anak.
Pero malinaw naman na hindi ipi-phaseout ang mga
jeepney kundi ang mga nasa edad 15 pataas lang ang
aalisin sapagkat nagdudulot ng pollution at dagdag sa
pagsisikip ng trapiko. Tutulungan naman ang mga
driver-operators na makakuha ng bagong unit ng
modernong jeepeny. Kayang-kaya umanong hulugan
ang mga bagong unit sapagkat pinahaba ang payment
terms. Eco-friendly ang mga bagong jeepney.
Pero mahirap makaintindi ang mga lider ng transport
group lalo ang Stop and Go sapagkat “papatayin” daw
sila sa ipinakukuhang bagong jeepney. Hindi raw nila
kayang bayaran ito. Hindi raw pag-phase out ang dapat
kundi rehabilitasyon. Nasaan naman daw ang
konsensiya na aalisin sa kalsada ang pinagkukunan ng
ikabubuhay ng mga drayber.
Kahapon, may mga na-report na tinatakot umano ng
strikers ang mga bumibiyaheng jeepney. Ilan umano ang
hina-harassed gaya ang may biyaheng Bulacan-
Monumento.
Hindi tama ang ginagawa ng mga nag-strike. Namimilit
na sila para makakuha ng suporta. Ginagawang
puwersahan ang pagsali sa strike. Hindi dapat gawin
sapagkat naghahanapbuhay ang iba pang drayber.
Kailangan nang kumilos ang Land Transportation,
Franchising and Regulatory Board (LTFRB) para
latiguhin ang mga transport group gaya ng Stop and Go.
Bigyan ng ultimatum. Tanggalan ng prankisa ang mga
sumama sa strike. Kung hindi ganyan ang gagawin,
magsasagawa pa uli sila ng tigil-pasada.

EDITORYAL
“Walang disiplina sa pagtatapon ng
basura”
(Pilipino Star Ngayon) | Updated July 17, 2016 - 12:00am
MARAMI pa rin ang hindi natututo at walang disiplina sa pagtatapon
ng basura. Sa kabila nang katotohanan na ang mga basura ang
nagdudulot ng mga pagbaha, patuloy pa rin sila sa pagtatapon sa
mga estero, kanal at mga ilog.
Wala pa rin silang kadala-dala at walang malasakit sa
kapaligiran. Ang mga basurang itinambak sa mga ilog
ay iluluwa sa dagat at ibabalik naman ito ng dagat
mismo sa mga dalampasigan. Totoo ang kasabihang
“kung ano ang itinapon mo, babalik din sa’yo.”
Ganito ang nararanasan sa kahabaan ng Roxas Blvd.
sa tuwing may pagsama ng panahon. Nang manalasa
ang Bagyong Butchoy noong nakaraang linggo,
nagngalit na naman ang Manila Bay. Malalaki ang alon
na humampas sa seawall ng Roxas Blvd. At nang
humupa ang nagngangalit na alon na dulot ng hangin
na hatid ni Butchoy, muli na namang natambad ang
maraming basura sa kahabaan ng Roxas Blvd.
Iba’t ibang klase ng basura ang tumambad sa mata ng
mga naglalakad sa Roxas Blvd. Karamihan ay mga
basurang plastic, shopping bags, sirang sapatos, gulong
ng sasakyan, kutson, sirang plastic na silya, mga sako,
balat ng buko, mga sanga at dahon ng kahoy, at
marami pang iba.
Nang linisin ng Metro Manila Development Authority
(MMDA) ang mga basura, nakakolekta sila ng 70
tonelada. Walang pagbabago sa mga nakolektang
basura sa mga nagdaang panahon pagkatapos ng
bagyo. Ayon sa MMDA, mas marami ngayon ang
basura kumpara sa nakaraang paghagupit ng bagyo.
Umaapela sila sa mamamayang nakatira sa baybayin
na huwag namang gawing basurahan ang karagatan.
Magkaroon naman daw ng disiplina sa pagtatapon ng
basura. Nararapat makaisip ng solusyon ang MMDA at
ang DENR kung paano madidisiplina ang mamamayan
at magkakaroon ng takot na huwag magtapon ng
basura sa waterways.

EDITORYAL
“Ang mapapakinabang sa K to 12”
(Pang-Masa) | Updated May 14, 2015 - 12:00am
HALOS lahat nang bansa sa buong mundo ay 12-years ang basic
education system. Dito sa Asia, ang Pilipinas na lamang ang tanging
nag-i-implement ng 10-year basic education. Sa Africa, dalawang
bansa na lamang doon ang may katulad na sistema sa Pilipinas. Pero
balak na ring baguhin ang kanilang curriculum. Ipa-pattern na rin sa
ibang bansa na 12-years o mahigit pa ang kurikulum.
Kaya kung ang Pilipinas ay mananatili pa rin sa lumang sistema ng
edukasyon, mapapag-iwanan na ang bansang ito.
Ayon kay DepEd Secretary Armin Luistro, ang K to 12
ay magdudulot nang magandang bunga sa mga
kabataan. Sa pagdadagdag ng dalawang taon sa high
school, ganap na mahahasa ang mga estudyante.
Masisiksik sila sa kaalaman, hindi katulad sa dating 10
taon lang binubunong pag-aaral. Makapaghahanda ang
mga estudyante sa sistemang ito sa kanilang
tatahaking carreer.
Nilagdaan ni President Noynoy Aquino noong
nakaraang Mayo 15, 2013 ang batas na nag-aatas na
ang mga Pilipinong mag-aaral ay nararapat dumaan sa
kindergarten, anim na taon sa elementarya, apat na
taon sa junior high school at dalawang taon sa senior
high school.
Pinakamagandang bunga ng K to 12 curriculum ay
ihahanda ang graduates para makapagtrabaho.
Makakakuha na sila ng Certificates of Competency
(COCs) at National Certifications (NCs) kapag nagdaan
sa TESDA Training Regulations. Mayroon na silang
pagkakataon na ma-empleo o kaya’y magtayo ng
sariling negosyo.
Maganda ang nilalayon ng K to 12. Maaaring ito ang
magpabago sa buhay ng mga Pilipino sa hinaharap.
Magkakaroon na nang kahandaan sa pipiliing career.
Sana naman, maging handa rin ang DepEd sa
implementasyon ng K to 12. Magkaroon sana nang
mahusay na mga guro, libro at mga pasilidad para
maging ganap ang pagpapatupad ng K to 12 at nang
hindi na batikusin ng mga tutol dito. Tahakin na ang
pagbabago sa edukasyon. Iwanan na ang lumang
sistema. Maaaring ang sistemang ito ang magbibigay
ng bagong pag-asa. Maraming mapapakinabang sa K
to 12.