จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

จำนวนเชิงซ้อน
(Complex Numbers)
1. จำนวนเชิ งซ้ อน
พิจารณาสมการ

x2 1  0

x 2  1

จะเห็นว่าในระบบจานวนจริ ง จะไม่มจี านวนจริ งใดเป็ น คาตอบ เพราะว่าจานวนจริ งใดก็ตามเมื่อยกกาลัง

สองแล้วย่อมมีค่ามากกว่าหรื อเท่า ก ับศูนย์ ด้วยเหตุน้ ีนัก คณิ ตศาสตร์จึงสร้างระบบจานวนขึ้นใหม่เพื่อให้
สมการที่มีลกั ษณะดังกล่าวมีคาตอบ ซึ่งเรี ยกจานวนที่ สร้างใหม่น้ ีว่า จำนวนเชิงซ้ อน (complex number)

บทนิยำม สาหรับจานวนเชิงซ้อน z = (a, b) เมื่อ a และ b เป็ นจานวนจริ ง

เรี ยก a ว่าส่ วนจริง(real part) ของ z และแทนด้วย Re(z)
เรี ยก b ว่าส่ วนจินตภำพ (imaginary part) ของ z และแทนด้วย Im(z)

 จานวนเชิงซ้อน (0, 1) เขียนแทนด้วยสัญลักษณ์  1 หรื อ i ซึ่งเรี ยก i ว่าหน่ วยจินตภำพ

(imaginary unit)

จำก

1 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

NOTE!!!

ตัวอย่ำง 1. จงหาค่าของ
1. i9 = ………………………………………………………………………………………………………
2. i10 = ………………………………………………………………………………………………………
3. i75 = ………………………………………………………………………………………………………
4. i + i2 + i3 + i4 =
………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
5. i10  i11  i12  i13 =
………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….

ตัวอย่ำง

1.  4  ……………………………………… 2. 10  ………………………………………

3. 16  …………………………………… 4. 100  ………………………………………

2. สมบัติกำรบวกและกำรคูนของจำนวนเชิ งซ้ อนที่อยู่ในรู ป a + bi

2 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

ตัวอย่ำง 1. จงหาค่าของ (4 + 3i) + (- 1 + 2i)

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….

2. จงหาค่าของ (2, 3) + (5, 6)

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….

3. จงหาผลคูณของ (- 2 + 5i)(3 + 2i)

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….

4. จงหาผลคูณของ (1 + i)
2

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….

แบบฝึ กหัด 1.1

1. จงหาส่วนจริ ง Re(z) และส่วนจินตภาพ Im(z) ของจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี
(1) 5 – 4!
จะได้ ส่วนจริ งคือ…………………………………และส่วนจิ นตภาพคือ………………………….
(2) √ + 9i
จะได้ ส่วนจริ งคื อ…………………………………และส่วนจินตภาพ……………………………
(3) 9
จะได้ ส่วนจริ งคื อ………………………………และส่วนจิ นตภาพคือ…………………………….

3 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)
(4 ) 7i
จะได้ ส่วนจริ งคื อ………………………………และส่วนจิ นตภาพคือ……………………………..
(5) (1 – i)2
(1 – i)2 =…………………………………………………………………………………………..
จะได้ ส่วนจริ งคือ……………………………..และส่วนจินตภาพคือ………………………………
(6) (2 +√ i)2
(2 +√ i)2 = ……………………………………………………………………………………...
จะได้ ส่วนจริ งคือ…………………………..และส่วนจินตภาพคื อ……………………………….
2. จงเขียนผลลัพธ์ให้อยู่ในรู ป a +bi เมื่อ a, b R
(1) (3, 4) + (2, 6)
จะได้ (3, 4) + (2, 6) = …………………………………………………………………………………
(2) (-5, 2) + (1,-3)
จะได้ (-5, 2) + (1,-3) = ………………………………………………………………………………
(3) (4 – 3i) + (-5 + 6i)
จะได้ (4 – 3i) + (-5 + 6i) = …………………………………………………………………………...
(4) (5 + 2i) + (1 -4i) + (-3 + i)
จะได้ (5 + 2i) + (1 -4i) + (-3 + i) = ………………………………………………………………....
3. จงเขียนผลลัพธ์ให้อยู่ในรู ป a + bi เมื่อ a, b R
(1) (3,- 4) (-2, 6)
จะได้ (3, - 4) (-2, 6) = …………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
(2) (1, -7) ( , - )
จะได้ (1, -7) ( , - ) = ……………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
(3) ( √ , -2) (-3√ , 7)
จะได้ (√ , -2) (-3√ , 7) = ………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
(4) (4 – 3i) (-5 + 6i)
จะได้ (4 – 3i) (-5 + 6i) = ……………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………………………………………………..

4 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(5) (5 + 2i) (1 – 2i) (-3 + i)

จะได้ (5 + 2i) (1 – 2i) (-3 + i) = ……………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
(6) (-1 + 7i) (2 + 2i) (4 – 5i)

จะได้ (-1 + 7i) (2 + 2i) (4 – 5i) = ……………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
(7) (6i) (7 + 4i) (8 – i)
จะได้ (6i) (7 + 4i) (8 – i) = ……………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
4. จงหาค่าในแต่ละข้อความต่อไปนี้
(1) i97
จะได้ i97 =……………….......................................................................................................................
(2) i130
จะได้ i130 =……………………………………………………………………………………………..
(3) i500
จะได้ i500 =…………………………………………………………………………………………….
(4) i635
จะได้ i635 =…………………………………………………………………………………………….
(5) i5 + i6 + i7 + i8 + i9 +i10
จะได้ i5 + i6 + i7 + i8 + i9 +i10 =………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………..
(6) i10 . i11 . i12 . i13 . i14 . i15
จะได้ i10 . i11 . i12 . i13 . i14 . i15 =………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………..

5 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

3. เอกลักษณ์ และตัวผกผัน (อินเวอร์ ส) กำรบวกในระบบจำนวนเชิ งซ้ อน

เอกลักษณ์ กำรบวก

ตัวผกผัน (อินเวอร์ ส) กำรบวก

ตัวอย่ำง จงหาอินเวอร์สการบวกของจานวนเชิงซ้อนต่ อไปนี้

1. อินเวอร์สการบวกของ z = 3 + 4i คือ ………………………………………………….
2. อินเวอร์สการบวกของ z = 5 + 7i คือ ………………………………………………….
3. อินเวอร์สการบวกของ z = - 2 + 9i คือ ………………………………………………….
4. อินเวอร์สการบวกของ z = 5 + 0i คือ ………………………………………………….
5. อินเวอร์สการบวกของ z = 0 + 2i คือ ………………………………………………….

4. เอกลักษณ์ และตัวผกผัน(อินเวอร์ ส) กำรคูณในระบบจำนวนเชิ งซ้ อน

เอกลักษณ์ กำรคูณ

ตัวผกผัน (อินเวอร์ ส) กำรคูณ

6 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

ตัวอย่ำง จงหาอินเวอร์สการคูณของจานวนเชิงซ้อนต่ อไปนี้

1. z = 2 + 3i
………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………

2. z= - 4+ i

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………

3. z= 3

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………

5. กำรลบและกำรหำรจำนวนเชิ งซ้ อน

ตัวอย่ำง 1. จงหา (6 + 4i) - (8 - 3i)

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
2. จงหา 10i - (7 + 6i)

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….

7 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

ตัวอย่ำง จงหาผลหารของจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี้
(3 - 2i)
1.
(5 + 4i)
………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………/
(2 + 4i)
2.
(3 + i)

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………
(1 + i)
3.
(1 - i)

………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………

แบบฝึ กหัด 1.2

1. ผกผันการบวกของจานวนเชิงซ้อน z ในแต่ละข้อต่ อไปนี้

(1) z = (-5 , 2)

จะได้ ผกผันการบวกของ (-5 , 2) คือ …………………………………………………………………

(2) z = 4 – 3i

จะได้ ผกผันการบวกของ 4 – 3i คือ…………………………………………………………………...

8 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(3) z = -3 + √ i

จะได้ ผกผันการบวกของ -3 + √ i คือ……………………………………………………………..

6. ตัวผกผันการคูณของจานวนเชิงซ้อน z ในแต่ละข้อต่ อไปนี้

(1) z = (-5 , 2)

จะได้ ผกผันการคูณของ (-5 , 2) คือ……………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………
(2) z = 4 – 3i

จะได้ ผกผันการคูณของ 4 – 3i คือ…………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………

(3) z = -3 + √ i

จะได้ ผกผันการคูณของ -3 + √ i คือ……………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………

7. จงหาค่าของจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี้ ในรู ป a + bi เมื่อ a , b R

(1)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
(2)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

9 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(3)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

6. สั งยุค (conjugate) ของจำนวนเชิ งซ้ อน

ตัวอย่ำง กาหนดให้ z1 = 2 - i และ z2 = - 3 + 2i จงหา

1. z1 = ………………………………………………………………………………………………………
2. z2 = ……………………………………………………………………………………………………..
3. z1z2 = ……………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………
4. z1z2 =……………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………
5. z1 ×z2 =…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
6. z1 + z2 =…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
7. z1 + z2 =…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
8. z1 + z2 =…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
2 + 3i
9. จงใช้สงั ยุคของตัวหารช่วยในการหาผลหารของ
4 - 2i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

10 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

Note!!!!

ตัวอย่ำง จงหา z 1 เมื่อกาหนดให้ z = 2 - 4i

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

แบบฝึ กหัด 1.3

1. กาหนดให้ z = 4 – 3i จงเขียนจานวนในข้อต่ อไปนี้ให้อยูใ่ นรู ป a + bi เมื่อ a , b R

(1) ̅
จะได้ ̅ =…………………………………………………………………………………………
(2) z ̅
จะได้ z ̅ =…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..
(3) z + ̅
จะได้ z + ̅ =…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………….
(4) z(z + ̅)
จะได้ z(z + ̅) =……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
(5) z - ̅
จะได้ z - ̅ =……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
(6) (z - ̅)i
จะได้ (z - ̅)i =……………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….

11 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(7)
จะได้ =……………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
(8)
จะได้ =…………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………..
2. กาหนดให้ z1 = 3 – i และ z2 = -2 + 3i จงหา
(1) ̅1
..........................................................................................................................................................................
(2) ̅2
…………………………………………………………………………………………………………...…..
(3) z1 z
………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
(4) ̅̅̅̅2
………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
(5) 1̅ . 2̅
………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
(6) Z1 + z2
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..
(7) ̅̅̅̅̅̅̅2
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
12 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(8) ̅1 + ̅2
……………………………………………………………………………………………………………..…
……………………………………………………………………………………………………………..
9 จงหาค่าของจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี้ในรู ป a + bi เมื่อ a , b R
√
(1)
√
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………..........
.........................................................................................................................................................................
(2) +
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

สมบัติทสี่ ำคัญ!!!ของสั งยุคของจำนวนเชิงซ้ อนมีดังนี้

13 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

ตัวอย่ ำง กาหนด z1  2  i และ z 2  3  2i จงหา

1. z1  z 2 = ………………………………………………………………………………………………....

………………………………………………………………………………………………………………..
2. z1 z 2 = ………………………………………………………………………………………………........

………………………………………………………………………………………………………………..

ตัวอย่ ำง
1. (4 + 5i) . (4 – 5i) = ………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..

2. (1 + 3 i) . (1 – 3i) = ……………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………..

7. รำกทีส่ องของจำนวนเชิ งซ้ อน

14 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

ตัวอย่ำง จงหารากที่สองของ z = 8 - 6i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
จงหารากที่สองของ z = 7 + 24i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
จงหารากที่สองของ z = 18i

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
เราจะนาความรู ้เรื่ องรากที่สองของจานวนจริ งลบไปใช้ เพื่อหาคาตอบของสมการกาลังสองได้ ดัง
ตัวอย่างต่อไปนี้

ตัวอย่ำง จงหาเซตคาตอบของสมการต่ อไปนี้

1. 4x 2  2x  3  0
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
15 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

2. x 2  9  0
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
แบบฝึ กหัด 1.4

1. จงหารากที่สองของจานวนเชิงซ้อนต่ อไปนี้
(1) 8 – 6i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
(2) 5 – 12i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
(3) 1 - 2√ i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

16 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

2. จงหาเซตคาตอบของสมการต่ อไปนี้
(1) x2 = -72
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
(2) 5x2 + 2 = 0
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
(3) x2 – 2x + 40 = 0
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
(4) x2 + 2x + 1 = 0
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
17 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

8. กรำฟ และ ค่ ำสั มบูรณ์ ของจำนวนเชิ งซ้ อน

จานวนเชิงซ้อนที่ อยูใ่ นรู ปคู่อนั ดับ (a, b) หรื อ a + bi โดยที่ a เป็ นส่ว นจริ ง และ b เป็ นส่ วนจินตภาพ
เราสามารถแทนจานวนเชิงซ้อน (a, b) ด้วยจุดบนระนาบในระบบแกนมุมฉากได้ เรี ยกแกนนอนว่า แกนจริง
(real axis) และเรี ยกแกนตั้งว่า แกนจินตภำพ(imaginary axis) ระนาบที่เกิดจากแกนจริ งและแกนจินตภาพ
จะเรี ยกว่า ระนาบเชิงซ้อน(complex plane)
เพื่อความสะดวกจะใช้แ กน X แทนแกนจริ ง และแกน Y แทนแกนจินตภาพ ดังรู ป

ถ้ากาหนดจานวนเชิงซ้อน z = (a, b) = a + bi กราฟของ z อาจเขียนได้ 2 แบบ ดังนี้

1. เขียนจุด (a, b) ลงในระนาบเชิงซ้อนได้ดงั รู ป

2. เขียนเวกเตอร์ที่ มีจุเริ่ มต้นจุด (0, 0) และจุดสิ้นสุดที่จุด (a, b) ดังรู ป

18 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

ตัวอย่ำง จงเขียนจุดแทนจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี้ ในระนาบเชิงซ้อน

Z1 = (5 , 0), z2 = (3, 6), z3 = (3, 6), z4 = (3, 6), z5 = (3, 6), z6 = (3, 6), และ z7 = (3, 6)

2 จงเขียนเวกเตอร์แทนจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี้ในระนาบเชิงซ้อน
Z1 = (5 , 0), z2 = (3, 6), z3 = (3, 6), z4 = (3, 6), z5 = (3, 6), z6 = (3, 6), และ z7 = (3, 6)

19 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

ค่ำสั มบูรณ์ ของจำนวนเชิงซ้ อน

ตัวอย่ำง จงหาค่าสัมบูรณ์ของจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี้
1. │4 + 3i│= ……………………………………………………………………………………….........

………………………………………………………………………………………………………………

2. │ 6 – i│= ……………………………………………………………………………………….........

………………………………………………………………………………………………………………

3.│8│= ……………………………………………………………………………………….................

………………………………………………………………………………………………………………

4.│-7│= ……………………………………………………………………………………….................

………………………………………………………………………………………………………………

5. │5i│= ……………………………………………………………………………………….................

………………………………………………………………………………………………………………

6.│3i│= ……………………………………………………………………………………….................

………………………………………………………………………………………………………………

7. │-8i│= ……………………………………………………………………………………….................

………………………………………………………………………………………………………………

1 5
8.  i = ………………………………………………………………………………………...........
2 2

20 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

สมบัติทสี่ ำคัญ!!!ของค่ำสั มบูรณ์ ของจำนวนเชิงซ้ อนมีดังนี้

ตัวอย่ำง จงหาค่าสัมบูรณ์ของจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี้
1. z = (4 –5i) – (–1 + 7i)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
2. z = (4 + 3i)(4 – 3i)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
2  5i
3. z
3i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

21 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

แบบฝึ กหัด 1.5

1. จงเขียนจุดในระนาบเชิงซ้อน ซึ่งแทนจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี้
1) (0, 2),(- 1, 0),(2, 4),(- 3, - 2),(1, - 4),(- 3, 2)
2) 1 + i, - 2 - 3i, - 4 + 2i, 3 - 5i, - 2i, 4
1) วิธีทำ แทนในกราฟดังนี้

2. วิธีทำ แทนในกราฟดังนี้

22 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

2. จงหาสัมบูรณ์ของจานวนเชิงซ้อนต่ อไปนี้
1. z = 3 + 4i
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
2. z = 4 - 3i
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
3. z = - 6 - 8i
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
4. z = - 12 + 5i
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
5. z = (1, 2)
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
3. จงหาสัมบูรณ์ของจานวนเชิงซ้อนต่ อไปนี้
1. (3 + 4i)(1 - 3i)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
2. (6 - 8i)( 3 - i)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
3. ( 3 + i)(1 - 3i)(3 + 4i)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
6 + 8i
4.
4 - 3i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
23 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(3 + 4i)(1 + 3i)
5.
8 - 6i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
4. ถ้า z = 3 + 4i แล้ว จงหา z2
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
5. ถ้า z = 6 - 8i แล้ว จงหา z3
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
9. จำนวนเชิ งซ้ อนในรูปเชิ งขั้ว (Porlar Form)
ถ้า z = (a, b) = a + bi เป็ นจานวนเชิงซ้อน เราสามารถเขียน z ด้วยเวกเตอร์บนระนาบเชิ งซ้อน
ได้ดงั นี้

NOTE!!!!
ในการเปลี่ยนจานวนเชิงซ้อนในรู ปเชิงขั้ว สิ่ งที่ตอ้ งระวังคือ มุม (  )

24 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

สำคัญมำกๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ

ตัวอย่ำง 1. จงเขียนจานวนเชิงซ้อนต่อไปนี้ ให้อยู่ในรู ปเชิงขั้ว

(1) z = 1 + i

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
(2) z = -√ + i

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

25 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(3) - 2 + 2i

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
(4) 4 - 4 3i

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
แบบฝึ กหัด 1.6

1. จงเขียนจานวนเชิงช้อนต่อไปนี้ให้อยูใ่ นรู ปเชิงขั้ว

(1) - √ - √ i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
(2) 12 – 12 √ i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

26 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(3) - + i
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….
(4) - 1+ 3i

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

10. กำรคูณ และกำรหำร จำนวนเชิ งซ้ อนในรู ปเชิ งขั้ว

ตัวอย่ำง 1. จงหาผลคูณของจานวนเชิงซ้อนตามที่ กาหนด โดยตอบในรู ป a + bi

z1 = 2 (cos120° + i sin 120°), z2 = 8 (cos 330° + i sin 330°)

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

27 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)
z1
2. จากจานวนเชิงซ้อน z1 และ z2 จงหา
z2
z1 = 24 (cos 300° + i sin 300°), z2 = 8 (cos 75° + i sin 75°)

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

แบบฝึ กหัด 1.7

1. จงหาค่าของจานวนเชิงช้อนต่อไปนี้ให้อยู่ใน a + bi

(1) [3( +i )] [2( +i )]

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

(2)

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

(3) [9( +i )] [3( +i )]

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

28 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(4) [2(cos + i sin )] [√ (cos + i sin )]

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

(5)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

√
(6)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

(7)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
cos 40° + i sin 40°
(8)
cos10° + i sin 10°

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
29 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

11. กำรยกกำลัง จำนวนเชิ งซ้ อน

ตัวอย่ำง 1. กาหนดให้ z1 = 2 (cos 20° + i sin 20°) จงหา z16

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

2. จงหาค่าของ (3  i) 9 ในรู ปของ a + bi

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

3. จงหาค่าของ (1  3i) 8 ในรู ปของ a + bi

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

30 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

แบบฝึ กหัด 1.8

5
1. จงหาค่าของ (√ +√ ในรู ป a + bi เมื่อ a, b r

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
31 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

2. กาหนดให้ z = 2(cos + i sin ) จงเขียน z10 ให้อยู่ในรู ป a + bi

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
3. จงหาเขียนจานวนเชิงซ้อนในแต่ละข้อต่อไปนี้ ในรู ป a + bi เมื่อ a, b R
7
(1) (√ - i)
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
√ 12
(2) ( +
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
4. จงใช้ทฤษฎีบทเดอร์มวั หาค่าของ
1) (1 + i)5
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

32 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

(2) (- 1 + i)
10

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
(3)
7
2 ( 3 + i)

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………

33 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้
 จำนวนเชิงซ้อน (Complex Numbers)

12. กำรถอดรำกจำนวนเชิ งซ้ อนในรู ปเชิ งขั้ว

34 ยิง่ บทเรียนยากขึน
้ 'เท่าไหร่' ถ ้าเราผ่านมั นไปได ้เราก็จะยิง่ 'เก่งขึน
้ ' เท่านั น
้