çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý A-1

çÜU¼¢Ï¢ ÐÉG Ý ï ÜUè Îé¥G¢

¥…G : à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜUG¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï „é‹Ý¼, Ï¢¢çݲï ΢’±¼ï §SH¢}¢è, ãG…GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢
¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢„ ¥Gœ¢G¢Ú ÜUG¢çÎÚè Ú-…G±è
ÎèÝè çÜU¼¢Ï¢ ²¢ §SH¢}¢è „Ï¢ÜUG ÐÉGÝï „ï ÐãHï …ñGH }¢ïæ Îè ãé§ü Îé¥G¢ ÐÉG Hèç…²ï
…¢ï ÜéUÀ ÐÉGïæx¢ï ²¢Î Úãïx¢¢ J Îé¥G¢ ²ïã ãñ :

¼Ú…}¢¢ : »ï ¥ËH¢ã ! ã}¢ ÐÚ §GË}¢¢ï çãGv}¢¼ ÜUï ÎÚ±¢…Gï ¶¢ï H Îï ¥¢ñ Ú ã}¢ ÐÚ ¥ÐÝè
ÚãG } ¢¼ Ý¢ç…G H ÈUG Ú }¢¢ ! »ï ¥G-…G}¢¼ ¥¢ñÚ Ï¢é…Géx¢èü ±¢Hï J
Ý¢ïÅ : ¥Ã±H ¥¢ç¶GÚ »ÜU »ÜU Ï¢¢Ú ÎéMÎ à¢ÚèÈUG ÐÉG Hèç…²ï J
¼G¢çHÏ¢ï x¢G}¢ï }¢ÎèÝ¢
± Ï¢ÜUGè¥G
± }¢çxGÈUGÚ¼
13 à¢Ã±¢HéH }¢éÜUÚü}¢ 1428 çã.

çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý

²ïã çÚ„¢H¢ (çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý)
à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï „é‹Ý¼, Ï¢¢çݲï ΢’±¼ï §SH¢}¢è ãG…GÚ¼
¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢„ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè Ú-…G±è
Ýï ©Îêü …GÏ¢¢Ý }¢ïæ ¼ãGÚèÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ J
}¢…çH„ï ¼Ú¢ç…}¢ (΢’±¼ï §SH¢}¢è) Ýï §„ çÚ„¢Hï ÜU¢ï çã‹Îè ÚS}¢éH ¶G¼G
}¢ïæ ¼Ú¼èÏ¢ Îï ÜUÚ ÐïࢠçÜU²¢ ãñ ¥¢ñÚ }¢ÜU-¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ „ï ࢢ»¥G ÜUÚ±¢²¢ ãñ J §„
}¢ïæ ¥x¢Ú çÜU„è …x¢ã ÜU}¢è Ï¢ïà¢è Т»æ ¼¢ï }¢…çH„ï ¼Ú¢ç…}¢ ÜU¢ï (Ï¢ …GÚè¥G» }¢v¼êÏ¢,
§ü-}¢ï§H ²¢ SMS) }¢éœ¢GH¥G ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ „±¢Ï¢ ÜU}¢¢§²ï J
Ú¢çÏ¢¼G¢ : }¢…çH„ï ¼Ú¢ç…}¢ (΢’±¼ï §SH¢}¢è)
}¢ÜU-¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, ç„HïvÅïÇ ã¢©„, ¥çHÈGU ÜUè }¢çS…Î ÜUï „¢}¢Ýï,
¼èÝ ÎÚ±¢…G¢, ¥ãG}¢Î¥¢Ï¢¢Î-1, x¢é…Ú¢¼
MO. 9374031409 E-mail : translationmaktabhind@dawateislami.net
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 1

çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 1

à¢ñ¼G¢Ý H¢¶ S¢éS¼è çÎH¢» ²ïã Ï¢²¢Ý (35 S¢ÈGUãG¢¼) }¢éÜU}}¢H

ÐÉG HèçÁ¢²ï ¥¢Ð ¥ÐÝï çÎH }¢ï´ }¢-ÎÝè §ç‹ÜGUH¢Ï¢
Ï¢ÚТ ã¢ï¼¢ ãé±¢ }¢ãGS¢êS¢ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J

ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼

à¢ÈGUè©GH }¢éçÁGÝÏ¢èÝ, ÚãGì}¢¼éçËHH ¥G¢-H}¢èÝ
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï çÎH Ýà¢èÝ ãñ : “çÁ¢S¢ Ýï S¢éÏãG ± ࢢ}¢
}¢éÛ¢ ÐÚ ÎS¢ ÎS¢ Ï¢¢Ú ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ ©S¢ ÜU¢ï }¢ïÚè à¢ÈGU¢¥G¼
ÝS¢èÏ¢ ã¢ïx¢è J”

}¢-ÎÝè }¢é‹Ýï ÜU¢ ¶G¢ñÈGU

¥¢{è Ú¢¼ ÜU¢ï »ÜU À¢ïÅ¢ Ï¢ÓÓ¢¢ ¥Ó¢¢ÝÜU ©Æ Ï¢ñÆ¢ ¥¢ñÚ
Ó¢è¶G Ó¢è¶G ÜUÚ Ú¢ïÝï Hx¢¢ J ±¢çHÎ S¢¢çãGÏ¢ ͢Ϣڢ ÜUÚ Ï¢ïÎ¢Ú ã¢ï x¢»
¥¢ñÚ Ï¢¢ïHï : »ï }¢ïÚï H¢H ! v²¢ ã¢ï x¢²¢ ? Ï¢ÓÓ¢¢ Ú¢ï¼ï ãé» Ï¢¢ïH¢ :
1 : ²ïã Ï¢²¢Ý ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ Ýï Ï¢¢Ï¢éH }¢ÎèÝ¢ ÜUÚ¢Ó¢è ÜïU ¥GH¢ÜGïU
ÐèÚ ÜU¢õH¢ïÝè }¢ï´ ã¢ïÝï ±¢Hï S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §çÁ¼}¢¢¥G (¥‹Î¢Á¢GÝ Á¢é}¢¢ÎH ªH¢ 1422
çS¢.çã./26-07-2001) }¢ï´ ÈGUÚ}¢¢²¢ ‰¢¢ J ¼Ú}¢è}¢ ± §Á¢G¢ÈGïU ÜïU S¢¢‰¢ ¼ãGÚèÚÝ ãG¢çÁ¢GÚï
ç¶GÎ}¢¼ ãñ J }¢Á¢çHS¢ï }¢ÜU-¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 2

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ »ÜU Ï¢¢Ú ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ ¥ËH¢ã
©S¢ ÐÚ ÎS¢ ÚãG}¢¼ï´ |¢ïÁ¢¼¢ ãñ J

“¥ÏÏ¢¢Á¢¢Ý ! ÜUH Á¢é}¢¢’Ú¢¼ ãñ çHã¢Á¢G¢ ©S¼¢Î S¢¢çãGÏ¢ ÐêÚï ãzG¼ï ÜïU

¥SÏ¢¢ÜGU ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý Hï´x¢ï }¢ñ´ Ýï ÐÉG¢§ü ÐÚ ¼±ÁÁ¢¢ïã Ýãè´ Îè, ÜUH }¢éÛ¢ï }¢¢Ú
ÐÇGïx¢è J” ²ïã ÜUã¼ï ãé» Ï¢ÓÓ¢¢ “㢻 ãêæ, 㢻 ãêæ” ÜUÚÝï Hx¢¢ J §S¢ ÐÚ
±¢çHÎ S¢¢çãGÏ¢ ÜUè ¥¢æ¶¢ï´ }¢ï´ ¥¢æS¢ê ¥¢ x¢» ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ÝzGS¢ ÜU¢ï }¢é¶G¢¼GÏ¢
ÜUÚ ÜïU ÜUãÝï Hx¢ï : §S¢ Ï¢ÓÓ¢ï ÜU¢ï çS¢ÈGüU »ÜU ãzG¼ï ÜU¢ çãGS¢¢Ï¢ ÎïÝ¢ ãñ ¥¢ñÚ
©S¼¢Î ÜU¢ï Ó¢v}¢¢ (²¢’Ýè {¢ïÜU¢) |¢è çβ¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ §S¢ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ
²ïã Ú¢ï Ú㢠ãñ ¥¢ñÚ }¢¢Úï ¶G¢ñÈUG ÜïU §S¢ï Ýè´Î Ýãè´ ¥¢ Úãè ¥¢ñÚ ¥¢ã ! ¥¢ã !
¥¢ã ! }¢éÛ¢ï ¼¢ï ÐêÚè çÁ¢G‹Îx¢è ÜU¢ çãGS¢¢Ï¢ ©S¢ ±¢çãGÎï ÜGU¤ã¢Ú ÜU¢ï ÎïÝ¢
ãñ çÁ¢S¢ï ÜU¢ï§ü Ó¢v}¢¢ (²¢’Ýè {¢ïÜU¢) Ýãè´ Îï S¢ÜU¼¢, }¢éÛ¢ï çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢
§ç}¼ãG¢Ý ÎÚÐïࢠãñ }¢x¢Ú }¢ñ´ x¢G¢çÈGUH ã¢ï ÜUÚ S¢¢ï Ú㢠ãêæ, ¥¢ç¶GÚ }¢éÛ¢ï ÜU¢ï§ü
¶G¢ñÈGU v²êæ Ýãè´ ¥¢ Ú㢠!
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! §S¢ çãGÜU¢²¼ }¢ï´ ã}¢¢Úï çH²ï
§GÏ¢í¼ ÜïU }¢é-¼¥GgÎ }¢-ÎÝè ÈêUH ãñ´, ¥¢Ð |¢è x¢G¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢§²ï }¢ñ´ |¢è
S¢¢ïÓ¢¼¢ ãêæ J »ÜU Ï¢ÓÓ¢¢, ©S¢ ÜUè S¢¢ïÓ¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ±¢çHÎ ÜUè }¢-ÎÝè
S¢¢ïÓ¢ Îï網ï ! Ï¢ÓÓ¢¢ }¢ÎíS¢ï ÜïU “çãGS¢¢Ï¢” ÜïU ¶G¢ñÈGU S¢ï Ú¢ï Ú㢠ãñ ¥¢ñÚ
Ï¢¢Ð çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çãGS¢¢Ï¢ ÜUè S¢wG¼è ÜU¢ï ²¢Î ÜUÚ ÜïU ¥¢Ï¢Îè΢ ãñ J
ÜUÚè}¢ ! ¥ÐÝï ÜUÚ}¢ ÜU¢ S¢ÎÜGU¢ H§ü}¢ï Ï¢ï ÜGUÎí 1 ÜU¢ï Ý à¢Ú}¢¢
¼ê ¥¢ñÚ x¢Î¢ S¢ï çãGS¢¢Ï¢ HïÝ¢ x¢Î¢ |¢è ÜU¢ï§ü çãGS¢¢Ï¢ }¢ï´ ãñ
(²ïã ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼ ÜU¢ }¢vG¼G¥G ãñ, ΢ïÝ¢ï´ Á¢x¢ã “ÚÁ¢G¢” ÜUè
Á¢x¢ã S¢x¢ï }¢ÎèÝ¢ Ýï ¥ÐÝè çÝIJ¼ S¢ï “x¢Î¢” ÜUÚ çβ¢ ãñ)
1 : H§ü}¢ï Ï¢ï ÜGUÎí ²¢’Ýè çÝÜU}}¢¢ ÜU}¢èÝ¢
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 3

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï ТÜU ÐÉGÝ¢ |¢êH x¢²¢ ±¢ïã
Á¢‹Ý¼ ÜU¢ Ú¢S¼¢ |¢êH x¢²¢ J

±çHIJéËH¢ã ÜUè ΢’±¼ ÜUè çãGÜU¢²¼

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çIJÎéÝ¢ ãG¢ç¼}¢ï ¥S¢}¢ ÜU¢ï »ÜU
}¢¢HÎ¢Ú à¢wGS¢ Ýï Ï¢ §S¢Ú¢Ú ΢’±¼ï ¼G¥G¢}¢ Îè, ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ïÚè ²ïã
¼èÝ à¢¼GïZ }¢¢Ý¢ï ¼¢ï ¥¢ªæx¢¢, (1) }¢ñ´ Á¢ã¢æ Ó¢¢ãêæx¢¢ Ï¢ñÆêæx¢¢ (2) Á¢¢ï Ó¢¢ãêæx¢¢
¶¢ªæx¢¢ (3) Á¢¢ï ÜUãêæx¢¢ ±¢ïã ¼é}ãï´ ÜUÚÝ¢ ÐÇGïx¢¢ J ©S¢ }¢¢HÎ¢Ú Ýï ±¢ïã
¼èÝ¢ï´ à¢¼GïZ }¢‹ÁG¢êÚ ÜUÚ Hè´ J ±çHIJéËH¢ã ÜUè çÁ¢G²¢Ú¼ ÜïU çH²ï Ï¢ãé¼
S¢¢Úï H¢ïx¢ Á¢}¥G ã¢ï x¢» J ±vG¼ï }¢éÜGUÚüÚ¢ ÐÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çIJÎéÝ¢ ãG¢ç¼}¢ï
¥S¢}¢ |¢è ¼à¢ÚèÈGU Hï ¥¢» ¥¢ñÚ Á¢ã¢æ H¢ïx¢¢ï´ ÜïU Á¢ê¼ï
ÐÇGï ‰¢ï ±ã¢æ Ï¢ñÆ x¢» J Á¢Ï¢ ¶¢Ý¢ à¢éM¥G ãé±¢, S¢çIJÎéÝ¢ ãG¢ç¼}¢ï
¥S¢}¢ Ýï ¥ÐÝè Û¢¢ïHè }¢ï´ 㢉¢ Ç¢H ÜUÚ S¢ê¶è Ú¢ïÅè
çÝÜU¢H ÜUÚ ¼Ý¢±éH ÈGUÚ}¢¢§ü J Á¢Ï¢ çS¢çËS¢H» ¼G¥G¢}¢ ÜU¢ §çwG¼¼¢}¢
ãé±¢, }¢ïÁ¢GÏ¢¢Ý S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : “Ó¢êË㢠H¢¥¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ ÐÚ ¼±¢
Ú¶¢ï J” ãGév}¢ ÜUè ¼¢’}¢èH ãé§ü, Á¢Ï¢ ¥¢x¢ ÜUè ¼çÐࢠS¢ï ¼±¢ S¢é¶Gü
¥æx¢¢Ú¢ Ï¢Ý x¢²¢ ¼¢ï ¥¢Ð ©S¢ ÐÚ Ýæx¢ï Т©æ ¶ÇGï ã¢ï
x¢» ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : “}¢ñ´ Ýï ¥¢Á¢ ÜïU ¶¢Ýï }¢ï´ S¢ê¶è Ú¢ïÅè ¶¢§ü
ãñ J” ²ïã ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ ¼±ï S¢ï ÝèÓ¢ï ©¼Ú ¥¢» ¥¢ñÚ ãG¢çÁ¢GÚèÝ S¢ï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥Ï¢ ¥¢Ð ãGÁ¢GÚ¢¼ |¢è Ï¢¢Úè Ï¢¢Úè §S¢ ¼±ï ÐÚ ¶ÇGï ã¢ï
ÜUÚ Á¢¢ï ÜéUÀ ¥|¢è ¶¢²¢ ãñ ©S¢ ÜU¢ çãGS¢¢Ï¢ ÎèçÁ¢²ï J ²ïã S¢éÝ ÜUÚ
H¢ïx¢¢ï´ ÜUè Ó¢è¶Gï´ çÝÜUH x¢§æü, Ï¢-²ÜU Á¢GÏ¢¢Ý Ï¢¢ïH ©Æï : ²¢
S¢çIJÎè ! ã}¢ }¢ï´ §S¢ ÜUè ¼G¢ÜGU¼ Ýãè´, (ÜUã¢æ ²ïã x¢}¢ü x¢}¢ü ¼±¢
¥¢ñÚ ÜUã¢æ ã}¢¢Úï Ý}¢ü Ý}¢ü ÜGUÎ}¢ ! ã}¢ ¼¢ï x¢éÝãx¢¢Ú Î鋲¢Î¢Ú H¢ïx¢ ãñ´)
¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢Ï¢ §S¢ Î鋲±è x¢}¢ü ¼±ï ÐÚ ¶ÇGï
ã¢ï ÜUÚ ¥¢Á¢ çS¢ÈGüU »ÜU ±vG¼ ÜïU ¶¢Ýï ÜUè Ýï’}¢¼ ÜU¢ çãGS¢¢Ï¢ Ýãè´ Îï
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 4

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢ çÁ¢GRU ãé±¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï
ТÜU Ý ÐÉG¢ ¼ãGÜGUèÜGU ±¢ïã ϢΠϢwG¼ ã¢ï x¢²¢ J

S¢ÜU¼ï ¼¢ï ÜUH Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ ¥¢Ð ãGÁ¢GÚ¢¼ çÁ¢G‹Îx¢è |¢Ú ÜUè Ýï’}¢¼¢ï´
ÜU¢ çãGS¢¢Ï¢ çÜUS¢ ¼GÚãG Îï´x¢ï ! çÈUÚ ¥¢Ð Ýï ТÚã 30
S¢ê-ڼ霢ÜU¢S¢éÚ ÜUè ¥¢ç¶GÚè ¥¢²¼ ÜUè ç¼H¢±¼ ÈGUÚ}¢¢§ü :
¼Ú-Á¢-}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : çÈUÚ Ï¢ïà¢ÜU
Á¢GMÚ ©S¢ çÎÝ ¼é}¢ S¢ï Ýï’}¢¼¢ï´ S¢ï ÐéÚçS¢à¢
ã¢ïx¢è J
²ïã çÚvGÜGU¼ ¥æx¢ïÁ¢G §à¢¢üÎ S¢éÝ ÜUÚ H¢ïx¢ Îã¢ÇGï´ }¢¢Ú ÜUÚ Ú¢ïÝï ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï´
S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ¼¢ñÏ¢¢ ÐéÜU¢ÚÝï Hx¢ï J ¥ËH¢ã
ÜUè ©Ý ÐÚ ÚãG}¢¼ ã¢ï ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU S¢ÎÜGïU ã}¢¢Úè Ï¢ï çãGS¢¢Ï¢
}¢çxGÈGUÚ¼ ã¢ï J

S¢ÎÜGU¢ Œ²¢Úï ÜUè ãG²¢ ÜU¢ çÜU Ý Hï }¢éÛ¢ S¢ï çãGS¢¢Ï¢

Ï¢wGࢠϢï ÐêÀï HÁ¢¢» 1 ÜU¢ï HÁ¢¢Ý¢ 2 v²¢ ãñ
(ãG΢§ÜGïU Ï¢çwGà¢à¢ à¢ÚèÈGU)

çÜGU²¢}¢¼ ÜïU 5 S¢é±¢H¢¼

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢ wG±¢ã Ú¢ï»æ ²¢ ãæS¢ï´ Á¢¢x¢ï´ ²¢
x¢GzGH¼ ÜUè Ýè´Î S¢¢ï¼ï Úãï´ çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý Ï¢ÚãGÜGU ãñ J “ç¼Úç}¢Á¢Gè
à¢ÚèÈGU” }¢ï´ §S¢ §ç}¼ãG¢Ý ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ÈGUÚ}¢¢²¢ Á¢¢ Ú㢠ãñ : §‹S¢¢Ý ©S¢ ±vG¼
¼ÜU çÜGU²¢}¢¼ ÜïU Ú¢ïÁ¢G ÜGUÎ}¢ Ý ãÅ¢ S¢ÜïUx¢¢ Á¢Ï¢ ¼ÜU çÜU §Ý ТæÓ¢ S¢é±¢H¢¼
ÜïU Á¢±¢Ï¢¢¼ Ý Îï Hï 1 ¼é}¢ Ýï çÁ¢G‹Îx¢è ÜñUS¢ï Ï¢S¢Ú ÜUè ? 2 Á¢±¢Ýè
1 : HÁ¢¢» ²¢’Ýè à¢Úç}¢‹Îï J 2 : à¢Úç}¢‹Î¢ ÜUÚÝ¢
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 5

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎS¢ }¢Ú¼Ï¢¢ S¢éÏãG ¥¢ñÚ ÎS¢ }¢Ú¼Ï¢¢
ࢢ}¢ ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ ©S¢ï çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ }¢ïÚè à¢ÈGU¢¥G¼ ç}¢Hïx¢è J

ÜñUS¢ï x¢éÁ¢G¢Úè ? 3 }¢¢H ÜUã¢æ S¢ï ÜU}¢¢²¢ ? ¥¢ñÚ 4 ÜUã¢æ ÜUã¢æ ¶GÓ¢ü
çÜU²¢ ? 5 ¥ÐÝï §GË}¢ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ÜUã¢æ ¼ÜU ¥G}¢H çÜU²¢ ?

§ç}¼ãG¢Ý S¢Ú ÐÚ ãñ
¥¢Á¢ Î鋲¢ }¢ï´ çÁ¢S¢ ¼G¢çHÏ¢ï §GË}¢ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý ÜGUÚèÏ¢ ¥¢ Á¢¢»
±¢ïã ÜU§ü Ú¢ïÁ¢G ÐãHï ãè S¢ï ÐÚïà¢¢Ý ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ, ©S¢ ÐÚ ãÚ ±vG¼ Ï¢S¢ »ÜU
ãè {éÝ S¢é±¢Ú ã¢ï¼è ãñ : “§ç}¼ãG¢Ý S¢Ú ÐÚ ãñ” ±¢ïã Ú¢¼¢ï´ ÜU¢ï Á¢¢x¢ ÜUÚ
©S¢ ÜUè ¼Ä²¢Úè ¥¢ñÚ ¥ã}¢ S¢é±¢H¢¼ ÐÚ wG¢êÏ¢ ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¼¢ ãñ çÜU ࢢ²Î
²ïã S¢é±¢H ¥¢ Á¢¢» ࢢ²Î ±¢ïã S¢é±¢H ¥¢ Á¢¢», ãÚ §}ÜU¢Ýè S¢é±¢H ÜU¢ï
ãGH ÜUÚ¼¢ ãñ ãG¢H¢æ çÜU Î鋲¢ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý Ï¢ãé¼ ¥¢S¢¢Ý ãñ, §S¢ }¢ï´ {¢æÎHè
ã¢ï S¢ÜU¼è ãñ, çÚà±¼ |¢è Ó¢H S¢ÜU¼è ãñ, Á¢Ï¢ çÜU §S¢ ÜU¢ ãG¢çS¢H ÈGUÜGU¼G
§¼Ý¢ çÜU ÜU¢}²¢Ï¢ ã¢ïÝï ±¢Hï ÜU¢ï »ÜU S¢¢H ÜUè ¼ÚvGÜGUè ç}¢H Á¢¢¼è ãñ Á¢Ï¢
çÜU ÈGïUH ã¢ïÝï ±¢Hï ÜU¢ï Á¢ïH }¢ï´ Ýãè´ Ç¢H¢ Á¢¢¼¢, çS¢ÈGüU §¼Ý¢ ÝévSG ¢¢Ý ã¢ï¼¢
ãñ çÜU »ÜU S¢¢H ÜUè ç}¢HÝï ±¢Hè ¼ÚvGÜUG è S¢ï ©S¢ ÜU¢ï }¢ãGM}¢ ÜUÚ çβ¢ Á¢¢¼¢
ãñ J Îïç¶²ï ¼¢ï S¢ãè ! §S¢ Î鋲±è §ç}¼ãG¢Ý ÜUè ¼Ä²¢Úè ÜïU çH²ï §‹S¢¢Ý
çÜU¼Ýè |¢¢x¢Î¢ñÇG ÜUÚ¼¢ ãñ, ãGœ¢¢ çÜU Ýè´Î ÜéUࢢ x¢¢ïçH²¢æ ¶¢ ¶¢ ÜUÚ S¢¢Úè Ú¢¼
Á¢¢x¢ ÜUÚ §S¢ §ç}¼ãG¢Ý ÜUè ¼Ä²¢Úè ÜUÚ¼¢ ãñ }¢x¢Ú ¥zGS¢¢ïS¢ ! ©S¢ çÜGU²¢}¢¼
ÜïU §ç}¼ãG¢Ý ÜïU çH²ï ¥¢Á¢ }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ Ý ã¢ïÝï ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ãñ çÁ¢S¢
ÜU¢ ݼèÁ¢¢ ÜU¢}²¢Ï¢ ã¢ïÝï ÜUè S¢êÚ¼ }¢ḯ Á¢‹Ý¼ ÜUè Ý ¶Gy}¢ ã¢ïÝï ±¢Hè ¥-Ï¢Îè
Ú¢ãG¼ï´ ¥¢ñÚ ÈGïUH ã¢ïÝï ÜUè S¢êÚ¼ }¢ï´ ΢ïÁ¢G¶G ÜUè ã¢ïHÝ¢ÜU S¢Á¢G¢»æ !
Ðïà¼Ú }¢ÚÝï S¢ï ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï
}¢¢ñ¼ ÜU¢ S¢¢}¢¢Ý ¥¢ç¶GÚ }¢¢ñ¼ ãñ
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 6

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢ çÁ¢GRU ãé±¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎ
à¢ÚèÈGU Ý ÐÉG¢ ©S¢ Ýï Á¢ÈGU¢ ÜUè J

}¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢çÁ¢Gà¢ï´

¥¢ã ! ¥¢Á¢ }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ Á¢GÏ¢Ú ÎS¼ S¢¢çÁ¢Gà¢ï´ ã¢ï Úãè ãñ´,
¥¢çãS¼¢ ¥¢çãS¼¢ §SH¢}¢ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ çÎH¢ï´ S¢ï ÎêÚ ÜUè Á¢¢ Úãè ãñ,
¥G-Á¢G-}¢¼ï }¢éS¼GÈGU¢ ÜU¢ï S¢èÝ¢ï´ S¢ï çÝÜU¢H¢ Á¢¢ Úã¢
ãñ, S¢é‹Ý¼ï }¢éS¼GÈGU¢ ÜU¢ï ç}¢Å¢²¢ Á¢¢ Ú㢠ãñ, Á¢¢ï ÜéUÀ
ã}¢¢Úï }¢é¥G¢-à¢Úï }¢ï´ ã¢ï Ú㢠ãñ ©S¢ ÐÚ x¢G¢ñÚ ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢§²ï ! ¥zGS¢¢ïS¢ ! ࢢçβ¢ï´
¥¢ñÚ ¶Géà¢è ÜïU }¢±¢ÜGïU¥G ÐÚ }¢éS¢Ë}¢¢Ý S¢ÇGÜU¢ï´ ÐÚ Ý¢Ó¢¼ï ÝÁ¢GÚ ¥¢ Úãï ãñ´,
à¢}¢¢ïü ãG²¢ ÜU¢ Ð΢ü Ó¢¢ÜU ÜUÚ çβ¢ x¢²¢ ãñ J
±Ë±H¢ S¢é‹Ý¼ï }¢ãGÏ¢êÏ¢ ÜU¢ Îï Îï }¢¢çHÜU
¥¢ã ! ÈGïUà¢Ý Ðï }¢éS¢Ë}¢¢Ý }¢Ú¢ Á¢¢¼¢ ãñ
»ÜU H¢¶ Lçв¢ §‹¥G¢}¢
Ï¢ãÚ ãG¢H §SH¢}¢ Îéà}¢Ý ¼G¢ÜGU¼¢ï´ ÜUè ²ïã S¢¢çÁ¢Gà¢ï´ ¥|¢è S¢ï Ýãè´
¥GS¢ïü S¢ï Ó¢H Úãè ãñ´ çÜU ÐãHï }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ï S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢
ÜUè S¢é‹Ý¼¢ï´ S¢ï ÎêÚ ÜUÚ Î¢ï, §‹ãï´ »ïGà¢¢ï §Gà¢Ú¼ ÜU¢
¥G¢Îè Ϣݢ Ç¢H¢ï çÈUÚ çÁ¢¼Ý¢ Ó¢¢ã¢ï §Ý ÜU¢ï Ï¢ï ±éÜGêUÈGU Ϣݢ¥¢ï ¥¢ñÚ §Ý ÐÚ
Ú¢Á¢ ÜUÚ¢ï J }¢ñ´ S¢}¢Û¢¼¢ ãêæ çÜU ¥¢Á¢ ÜUH Ï¢ }¢éçàÜUH Ó¢¢Ú ²¢ ТæÓ¢ ÈGUèS¢Î
}¢éS¢Ë}¢¢Ý Ý}¢¢Á¢G ÐÉG¼ï ã¢ï´x¢ï ²¢’Ýè 95 ÈGUèS¢Î }¢éS¢Ë}¢¢Ý ࢢ²Î Ý}¢¢Á¢G
ãè Ýãè´ ÐÉG¼ï ¥¢ñÚ çÁ¢¼Ýï ÐÉG¼ï ãñ´ ©Ý }¢ï´ |¢è ࢢ²Î ãÁ¢G¢Ú¢ï´ }¢ï´ §vÜU¢
ÎévÜU¢ }¢éS¢Ë}¢¢Ý »ïS¢¢ ã¢ïx¢¢ çÁ¢S¢ ÜU¢ï Á¢G¢çãÚè ± Ï¢¢ç¼GÝè ¥¢Î¢Ï¢ ÜïU S¢¢‰¢
Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝ¢ ¥¢¼è ã¢ïx¢è ! §S¢ ±vG¼ ÜUS¢èÚ §çÁ¼}¢¢¥G ãñ, §Ý }¢ï´ »ÜU S¢ï
»ÜU ¼¢’Hè}¢ ²¢zG¼¢ ã¢ïx¢¢ ÜU¢ï§ü }¢¢SÅÚ ã¢ïx¢¢ ¼¢ï ÜU¢ï§ü Ç¢õvÅÚ, ÜU¢ï§ü
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 7

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : Á¢¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ Ú¢ïÁ¢Gï Á¢é}¢é¥G¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉGïx¢¢ }¢ñ´ çÜGU²¢}¢¼
ÜïU çÎÝ ©S¢ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUMæx¢¢ J

§‹Á¢èçÝ²Ú ã¢ïx¢¢ ¼¢ï ÜU¢ï§ü ¥zGS¢Ú J ©G-H}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU §GH¢±¢ H¢¶¢ḯ ¥G¢}¢
}¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ḯ ÜïU §çÁ¼}¢¢¥G }¢ḯ ¥x¢Ú »ÜU H¢¶ LÐñ çζ¢ ÜUÚ ²ïã S¢é±¢H
çÜU²¢ Á¢¢» çÜU Ï¢¼¢§²ï Ý}¢¢Á¢G ÜïU çÜU¼Ýï ¥ÚÜU¢Ý ãñ´ ? ÎéLS¼ Á¢±¢Ï¢ ÎïÝï
±¢Hï ÜU¢ï »ÜU H¢¶ LÐñ §‹¥G¢}¢ çβ¢ Á¢¢»x¢¢ ! ࢢ²Î H¢¶ LÐñ }¢ãGÈGêUÁ¢G
ãè Úãï´ J v²êæ ? §S¢ çH²ï çÜU Î鋲¢ ÜU¢ »ÜU S¢ï »ÜU ÈGUÝ S¢è¶¢ }¢x¢Ú Ý}¢¢Á¢G
ÜïU ¥ÚÜU¢Ý S¢è¶Ýï ÜUè ¼GÚÈGU ¼±ÁÁ¢¢ïã ãè Ý Úãè ! ¥¢Á¢ ÜUH Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï
±¢Hï ÜU¢ï |¢è ࢢ²Î ãè ²ïã }¢¢’Hê}¢ ã¢ï çÜU Ý}¢¢Á¢G ÜïU çÜU¼Ýï ¥ÚÜU¢Ý ãñ́, S¢Á΢
çÜU¼Ýè ãça²¢ï´ ÐÚ çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ ²¢ ±éÁG¢ê }¢ï´ çÜU¼Ýï ÈGUÁ¢Gü ãñ´ J
ÜU¢}¢ Îè´ S¢ï Ú¶, Ý Ú¶ Î鋲¢ S¢ï ÜU¢}¢ çÈUÚ Ý S¢Ú x¢ÚÎ¢Ý ¥¢ç¶GÚ }¢¢ñ¼ ãñ
΢ñH¼ï Î鋲¢ ÜU¢ï ÝzG¥G S¢}¢Û¢¢ ãñ Îè´ ÜU¢ ãñ ÝévGS¢¢Ý ¥¢ç¶GÚ }¢¢ñ¼ ãñ
Ï¢¢Ð ÜU¢ Á¢Ý¢Á¢G¢
Ï¢¢Ð ÜU¢ Á¢Ý¢Á¢G¢ Ú¶¢ ãé±¢ ãñ }¢x¢Ú }¢¢õÇÝü Ï¢ïÅ¢ }¢éæã HÅÜU¢» ÎêÚ
¶ÇG¢ ãñ, Ï¢ïÓ¢¢Ú¢ Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÐÉGÝ¢ Ýãè´ Á¢¢Ý¼¢ ! v²êæ ? §S¢ çH²ï çÜU
}¢ÚÝï ±¢Hï ϢΠÝS¢èÏ¢ Ï¢¢Ð Ýï Ï¢ïÅï ÜU¢ï çS¢ÈGüU Î鋲±è ¼¢’Hè}¢ ãè
çÎH±¢§ü ‰¢è, ÈGUÜGU¼G ΢ñH¼ ÜU}¢¢Ýï ÜïU x¢éÚ çS¢¶¢» ‰¢ï, S¢Î ÜUÚ¢ïÇG
¥zGS¢¢ïS¢ ! Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ Ýãè´ Ï¢¼¢²¢ ‰¢¢, ¥x¢Ú Ï¢¢Ð Ýï
Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ çS¢¶¢§ü ã¢ï¼è, ÜGéUÚ¥¢Ýï ТÜU ÜUè ¼¢’Hè}¢ çÎH±¢§ü
ã¢ï¼è, S¢é‹Ý¼¢ï´ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝï ÜUè ¥G¢Î¼ ÇH±¢§ü ã¢ï¼è ¼¢ï }¢ÚÝï ÜïU
Ï¢¢’ΠϢïÅ¢ ÎêÚ v²êæ ¶ÇG¢ ã¢ï¼¢, ¥¢x¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ ¶GéÎ Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÐÉG¢¼¢
¥¢ñÚ wG¢êÏ¢ wG¢êÏ¢ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚ¼¢ J ¥¢ã ! §S¢ï §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚÝ¢
|¢è Ýãè´ ¥¢¼¢ ! 㢻 ! 㢻 ! }¢ÚÝï ±¢Hï Ï¢¢Ð ÜUè ϢΠÝS¢èÏ¢è !
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 8

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï ТÜU ÜUè ÜUS¢Ú¼ ÜUÚ¢ï Ï¢ïà¢ÜU ²ïã ¼é}ã¢Úï
çH²ï ¼Gã¢Ú¼ ãñ J
Í¢Ú ÜïU Ï¢¢ãÚ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ }¢x¢Ú ¥‹ÎÚ.....?
»ÜU §SH¢}¢è |¢¢§ü Ýï }¢éÛ¢ï }¢ÜüUÁG¢éH ¥¢ñçH²¢ H¢ã¢ïÚ ÜU¢ ²ïã
±¢çÜGU¥G¢ S¢éÝ¢²¢ çÜU ã}¢¢Ú¢ »ÜU çÚà¼ïÎ¢Ú }¢¢H ÜU}¢¢Ýï ТçÜUS¼¢Ý S¢ï
Ï¢¢ãÚ x¢²¢ ¥¢ñÚ ÜU}¢¢ ÜU}¢¢ ÜUÚ ©S¢ Ýï Úæx¢èÝ T.V. ¥¢ñÚ V.C.R. Í¢Ú |¢ïÁ¢¢,
çÈUÚ ¶GéÎ Á¢Ï¢ ±¼GÝ ¥¢²¢, ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ §ç‹¼ÜGU¢H ã¢ï x¢²¢ J §SH¢}¢è |¢¢§ü
ÜU¢ ÜUãÝ¢ ãñ çÜU }¢ïÚ¢ Ï¢ÇG¢ |¢¢§ü çÚà¼ï΢Úè ÜïU çHãG¢Á¢G S¢ï }¢ãGêü}¢ ÜïU ÎS¢±ï´
}¢ï´ }¢ÜüUÁG¢éH ¥¢ñçH²¢ H¢ã¢ïÚ x¢²¢ J Á¢Ï¢ Í¢Ú ÜïU ÜGUÚèÏ¢ ÐãéæÓ¢¢ ¼¢ï Îﶢ çÜU
Ï¢¢ãÚ ÜGéUÚ¥¢Ý wG±¢Ýè ã¢ï Úãè ãñ ¥¢ñÚ ÈGU¢ç¼ãG¢ ÜïU çH²ï Îïx¢ï´ ÐÜU Úãè ãñ´ J
Á¢Ï¢ Í¢Ú ÜïU ¥‹ÎÚ x¢²¢ ¼¢ï ²ïã Îï¶ ÜUÚ ãGñÚ¢Ý Úã x¢²¢ çÜU }¢ãGêü}¢ ÜïU Ï¢è±è
¥¢ñÚ Ï¢ÓÓ¢ï V.C.R. ÐÚ çÈGUË}¢ Îï¶Ýï }¢ï´ }¢àxG¢êH ãñ´ ! Í¢Ú ÜïU Ï¢¢ãÚ §üS¢¢Hï
S¢±¢Ï¢ ¥¢ñÚ }¢éÎïü ÜïU Í¢Ú ÜïU ¥‹ÎÚ ©S¢è ÜïU H¢» ãé» V.C.R. ÐÚ
§Úç¼ÜU¢Ï¢ï x¢éÝ¢ã ã¢ï Ú㢠‰¢¢ !
§ü}¢¢æ Ðï }¢¢ñ¼ Ï¢ïã¼Ú ¥¢ï ÝzGS¢ !
¼ïÚè ݢТÜU çÁ¢G‹Îx¢è S¢ï
(ãG΢§ÜGïU Ï¢çwGà¢à¢ à¢ÚèÈGU)
ÎèÝ S¢ï ÎêÚ çÜU²¢ Á¢¢ Ú㢠ãñ
¥ÐÝè ¥¢ñH¢Î S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUÚÝï ±¢H¢ï ! ¥x¢Ú ¥ÐÝï Ï¢ÓÓ¢¢ḯ ÜU¢ï çÈGUË}¢ḯ
çÇÚ¢}¢ï Îï¶Ýï ÜïU çH²ï T.V. ¥¢ñÚ V.C.R. Hï ÜUÚ Î¢ïx¢ï ¼¢ï ࢢ²Î ±¢ïã
¼é}ã¢Úè Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ |¢è Ý ÐÉG Т»æx¢ï Ï¢çËÜU ÜGUÏ¢í ÐÚ S¢ãGèãG }¢¢’Ý¢ḯ }¢ḯ
ÈGU¢ç¼ãG¢ |¢è Ýãè´ ÐÉG S¢ÜïU´x¢ï J çÁ¢Ý ÜïU Ðïà¢ï ÝÁ¢GÚ çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý
ã¢ï¼¢ ãñ ©Ý ÜU¢ çÎH Á¢H¼¢ ãñ çÜU ã}¢¢Úï çÎH¢ï´ }¢ï´ §SH¢}¢ ÜUè Á¢¢ï ‰¢¢ïÇGè
Ï¢ãé¼ }¢ãGÏÏ¢¼ ãñ ±¢ïã |¢è çÝÜU¢Hè Á¢¢ Úãè ãñ J Îï網ï ! ãSТçݲ¢ (SÐïÝ)
Á¢¢ï ÜU|¢è §SH¢}¢ ÜU¢ }¢ÜüUÁ¢G ‰¢¢ ±ã¢æ }¢çSÁ¢Î¢ï´ ÐÚ ¼¢Hï Ç¢H çβï x¢» !
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 9

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : ¼é}¢ Á¢ã¢æ |¢è ã¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎ ÐÉG¢ï çÜU ¼é}ã¢Ú¢ ÎéMÎ
}¢éÛ¢ ¼ÜU ÐãéæÓ¢¼¢ ãñ J

Ï¢¢’Á¢G »ïS¢ï }¢}¢¢çHÜU |¢è ãñ́ Á¢ã¢æ ÜGéUÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU ÐÉGÝ¢ ¼¢ï ÎêÚ ÜUè Ï¢¢¼, Ú¶Ýï
ãè ÐÚ Ð¢Ï¢‹Îè ãñ J Îéà}¢Ý¢Ýï §SH¢}¢ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï ²ïã S¢¢çÁ¢GࢠÜUè Á¢¢ Úãè
ãñ çÜU §Ý }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ḯ ÜïU çÎH¢ḯ S¢ï ÎèÝ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ çÝÜU¢H H¢ï J Ï¢ïà¢ÜU ²ïã
H¢ïx¢ ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜUãï´ HïçÜUÝ §Ý ÜU¢ï ¥‹ÎÚ S¢ï ¶G¢Hè ÜUÚ Î¢ï J
ÜUSÚ¼ï ¥¢ñH¢Î S¢Ú±¼ ÐÚ xG¢éMÚ
v²êæ ãñ »ï Á¢Gèà¢¢Ý ¥¢ç¶GÚ }¢¢ñ¼ ãñ
}¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜU¢ï }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜUÏ¢ À¢ïÇG¢ ãñ ?
»ÜU ТçÜUS¼¢Ý ¥G¢çH}¢ ÜU¢ çÜUS¢è x¢GñÚ }¢éçSH}¢ }¢ÁGãÏ¢è ÚãÝé}¢¢
S¢ï Á¢¢ï }¢éÜU¢-H}¢¢ ãé±¢, ©S¢ï ¥ÐÝï ¥‹Î¢Á¢G }¢ï´ ¥GÁ¢Gü ÜUÚ¼¢ ãêæ : ΢ñÚ¢Ýï
x¢ézG¼-x¢ê x¢GñÚ }¢éçSH}¢ ÚãÝé}¢¢ Ýï Ï¢¼¢²¢ çÜU ТçÜUS¼¢Ý }¢ï´ ã}¢¢Úï }¢ÁGãÏ¢ ÜUè
¼ÏHèx¢G ÐÚ Á¢GÚï ÜUS¢èÚ ¶GÓ¢ü ã¢ï¼¢ ãñ J ©S¢ ¥G¢çH}¢ S¢¢çãGÏ¢ Ýï ÐêÀ¢ : ¼é}¢
H¢ïx¢¢ḯ Ýï ¥Ï¢ ¼ÜU çÜU¼Ýï ÈGUèS¢Î }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ḯ ÜU¢ }¢ÁGãÏ¢ ¼ÏÎèH çÜU²¢ ãñ ?
©S¢ Ýï ÜU㢠: Ï¢ãé¼ ‰¢¢ïÇG¢ï´ ÜU¢ J ¼¢ï ©S¢ ¥G¢çH}¢ Ýï ÈGU¢¼ïãG¢Ý¢ ¥‹Î¢Á¢G }¢ï´
ÜU㢠: §S¢ ÜU¢ }¢¼GHÏ¢ ²ïã çÜU ¼é}ã¢Úè ¼ãGÚèÜïU´ ã}¢¢Úï }¢éËÜU }¢ḯ Ý¢ÜU¢}¢ ãñ́ J
§S¢ ÐÚ ±¢ïã ãæS¢ ÜUÚ ÜUãÝï Hx¢¢ : }¢¢ñH±è S¢¢çãGÏ¢ ! ²ïã S¢ãGèãG ãñ çÜU
}¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜUè çÁ¢G²¢Î¢ ¼¢’΢ΠÜU¢ï ã}¢-}¢ÁGãÏ¢ ϢݢÝï ÐÚ ã}¢ï´ ÜU¢}²¢Ï¢è
ãG¢çS¢H Ýãè´ ãé§ü HïçÜUÝ ²ïã |¢è ¼¢ï Îﶢï çÜU ã}¢ Ýï }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜU¢ï ¥G-}¢Hè
¼G¢ñÚ ÐÚ }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜUÏ¢ À¢ïÇG¢ ãñ ? v²¢ ¥¢Ð vHèÝ à¢ï± ¥¢ñÚ Ðï‹Å à¢Åü
}¢ï´ ÜUS¢ï ÜUS¢¢» }¢éçSH}¢ ¥¢ñÚ x¢GñÚ }¢éçSH}¢ }¢ï´ §ç}¼²¢Á¢G ÜUÚ S¢ÜU¼ï ãñ´ ? ¥¢Ð
ÜïU »ÜU }¢¢õÇÝü }¢éS¢Ë}¢¢Ý ¥¢ñÚ »ÜU x¢GñÚ }¢éçSH}¢ ÜU¢ï Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ï¢Ú¢Ï¢Ú ¶ÇG¢
ÜUÚ çβ¢ Á¢¢» ¼¢ï v²¢ ¥¢Ð à¢Ý¢wG¼ ÜUÚ Hï´x¢ï çÜU §Ý }¢ï´ }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜU¢ñÝ
S¢¢ ãñ ? §S¢ ÐÚ ¥G¢çH}¢ S¢¢çãGÏ¢ H¢ Á¢±¢Ï¢ ã¢ï x¢» ! }¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è
|¢¢§²¢ï ! ²ïã ãGÜGUèÜGU¼ ãñ çÜU ã}¢¢Úè ±ÁG¥G ÜGUyG¥G ¥¢ñÚ çHÏ¢¢S¢
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 10

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎS¢ }¢Ú¼Ï¢¢ ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ ¥ËH¢ã
©S¢ ÐÚ S¢¢ï ÚãG}¢¼ï´ Ý¢çÁ¢GH ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J

}¢ï´ S¢ï ¥Ï¢ }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜUè Á¢G¢çãÚè ¥GH¢}¢¼ï´ ¼vGÚèÏ¢Ý LwGS¢¼ ã¢ï Ó¢éÜUè´,
S¢é‹Ý¼¢ï´ S¢ï Ï¢ï §ç‹¼ã¢ ÎêÚè ã¢ï x¢§ü, çÁ¢Ý ÜU¢ Ó¢ïãÚ¢ ÝçϢIJï ТÜU, S¢¢çãGÏ¢ï
H¢ñH¢ÜU, S¢Ä²¢ãGï ¥zGH¢ÜU ÜUè S¢é‹Ý¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU
ã¢ï ࢢ²Î »ïS¢ï }¢éS¢Ë}¢¢Ý ¥Ï¢ Î鋲¢ }¢ï´ »ÜU ÈGUèS¢Î |¢è Ý Úãï !
à¢ñ¼G¢Ý ÜUè S¢¢çÁ¢Gà¢
¥zGS¢¢ïS¢ ! ¼vGÚèÏ¢Ý 99 ÈGUèS¢Î }¢éS¢Ë}¢¢Ý ¥¢Á¢ x¢GñÚ }¢éçSH}¢¢ï´
Á¢ñS¢ï Ó¢ïãÚï ¥¢ñÚ çHÏ¢¢S¢ }¢ï´ }¢ËÏ¢êS¢ Úã¼ï ãñ´ J ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ çÜUS¢è ÜU¢ï }¢ïÚè
Ï¢¢¼ Ý¢ x¢±¢Ú x¢éÁ¢GÚï ¥¢ñÚ §S¢ ±Á¢ã S¢ï ©S¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ x¢GéSS¢¢ |¢è ¥¢ Ú㢠ã¢ï,
²¢Î Ú網ï ! ²ïã à¢ñ¼G¢Ý ãè ÜUè »ÜU S¢¢çÁ¢Gࢠãñ çÜU Á¢Ï¢ §Ý }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´
ÜU¢ï ÎèÝ ÜUè ÜU¢ï§ü Ï¢¢¼ Ï¢¼¢§ü Á¢¢» ¼¢ï x¢GéSS¢¢ ¥¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ S¢éÝÝï ÜïU Ï¢Á¢¢»
Ó¢H¼ï Ï¢Ýï´ ¼¢çÜU Á¢GïãìÝ }¢ï´ ÜU¢ï§ü |¢H¢§ü ÜUè Ï¢¢¼ Í¢Ú ãè Ý ÜUÚ S¢ÜïU J à¢ñ¼G¢Ý
ࢢ²Î }¢ïÚè Ï¢¢¼¢ï´ ÐÚ wG¢êÏ¢ ãæS¢ Ú㢠ã¢ïx¢¢ çÜU wG±¢ã H¢¶¢ï´ }¢éS¢Ë}¢¢Ý
΢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢-ÎÝè }¢¢ãG¢ïH }¢ï´ ¥¢ x¢» ã¢ï´ ¼Ï¢ |¢è §S¢ S¢ï v²¢
ã¢ïx¢¢ ! Î鋲¢ }¢ï´ ÜUÚ¢ïÇG㢠ÜUÚ¢ïÇG »ïS¢ï ãñ´ Á¢¢ï ΢ÉGè }¢éæDZ¢ ÜUÚ ²¢ »ÜU }¢énè
S¢ï ͢Ţ ÜUÚ Îéà}¢Ý¢Ýï §SH¢}¢ Á¢ñS¢¢ Ó¢ïãÚ¢ Ϣݢ» ¥¢ñÚ çHÏ¢¢S¢ ¥ÐÝ¢» ãé»
ãñ´ J ¥¢Á¢ ÜUH ÜïU Ï¢ï à¢é}¢¢Ú }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜUè Ï¢ï ¥G-}¢Hè ÜïU Ï¢¢§GS¢ x¢G¢çHÏ¢Ý
}¢éÏ¢çËHx¢GèÝï ΢’±¼ï §SH¢}¢è S¢ï ÜUã¼¢ ã¢ïx¢¢ ¼é}¢ Ó¢¢ãï çÜU¼Ý¢ ãè Á¢G¢ïÚ
Hx¢¢ H¢ï }¢x¢Ú H¢ïx¢ ¥Ï¢ ¼é}ã¢Úè Ï¢¢¼¢ï´ }¢ï´ ¥¢Ýï ±¢Hï Ýãè´, }¢ñ´ Ýï §Ý ÜU¢
¼ãÁ¢GèÏ¢¢ï ¼}¢géÝ ²vS¢Ú Ï¢ÎH ÜUÚ Ú¶ çβ¢ ãñ, §Ý ÜïU Ó¢ïãÚï ¥¢ñÚ çHÏ¢¢S¢
¼é}ã¢Úï }¢ãGÏ¢êÏ¢ ÜUè S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU Ýãè´ Ï¢çËÜU
}¢ïÚï }¢¼±¢H¢ï´ ¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ }¢ïÚï S¢¢‰¢ ÚãÝï ±¢H¢ï´ Á¢ñS¢ï ãè Úãï´x¢ï J }¢ñ´ §Ý
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 11

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢ çÁ¢GRU ã¢ï ¥¢ñÚ ±¢ïã }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎ
à¢ÚèÈGU Ý ÐÉGï ¼¢ï ±¢ïã H¢ïx¢¢ï´ }¢ï´ S¢ï ÜU‹Á¢êS¢ ¼ÚèÝ à¢wGS¢ ãñ J

ÜU¢ï HÁGÁ¢G¢¼ï ÝzGS¢¢Ýè }¢ï´ ÈæUS¢¢» ãè Ú¶êæx¢¢ J

S¢Ú±Úï Îè´ HèÁ¢ï ¥ÐÝï Ý¢ ¼é±¢Ý¢ï´ ÜUè ¶GÏ¢Ú
ÝzGS¢¢ï à¢ñ¼G¢æ S¢çIJ΢ ÜUÏ¢ ¼ÜU ÎÏ¢¢¼ï Á¢¢»æx¢ï
(ãG΢§ÜGïU Ï¢çwGà¢à¢ à¢ÚèÈGU)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ¥¢H¢¼
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ÐãHï ÐãH ÚïçDz¢ï ТçÜUS¼¢Ý ÐÚ
“¥¢Ð ÜUè ÈGUÚ}¢¢§à¢” ÜïU ©G‹±¢Ý S¢ï ÚïçDz¢ï ÐÚ x¢¢Ýï S¢éÝ¢» Á¢¢¼ï ‰¢ï }¢x¢Ú
ãÚ çÜUS¢è ÜU¢ï ©S¢ ÜUè ¥ÐÝè }¢ÚÁ¢Gè ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU çÈUÚ |¢è x¢¢Ý¢ S¢éÝÝ¢ Ýãè´
ç}¢H¼¢ ‰¢¢, çÈUÚ ÅïÐ ÚïÜU¢õÇüÚ ÜU¢ çS¢çËS¢H¢ Ó¢H¢ ¥¢ñÚ ãÚ ÜU¢ï§ü ¥ÐÝè
}¢ÚÁ¢Gè ÜïU x¢¢Ýï S¢éÝÝï Hx¢¢ J ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ çÜU ÜU¢ï§ü ÜUãï }¢ñ´ ¼¢ï ÅïÐ ÚïÜU¢õÇüÚ
}¢ï´ Ï¢²¢Ý ¥¢ñÚ Ý¢’¼ï´ ±x¢GñÚ¢ S¢éݼ¢ ãêæ, ¥¢Ð ÎéLS¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ }¢x¢Ú }¢ñ´
¥vS¢çÚIJ¼ ÜUè Ï¢¢¼ ÜUÚ Ú㢠ãêæ, ²ÜGUèÝÝ ¥Ï¢ ãÁ¢G¢Ú¢ï´ Ï¢çËÜU H¢¶¢ï´ }¢ï´
ࢢ²Î ÜU¢ï§ü }¢éS¢Ë}¢¢Ý »ïS¢¢ ã¢ï Á¢¢ï ÈGUÜGU¼G ç¼H¢±¼, Ý¢’¼ï´ ¥¢ñÚ Ï¢²¢Ý
S¢éÝÝï ÜïU çH²ï ÅïÐ ÚïÜU¢õÇüÚ ¶GÚèμ¢ ã¢ï, ¥vS¢çÚIJ¼ x¢¢Ýï ãè S¢éÝÝï ÜïU
çH²ï Hï¼ï ãñ´ J Ï¢çËÜU ÜU§ü Ï¢¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜU¢ ÎÎü Ú¶Ýï ±¢Hï §SH¢}¢è |¢¢§ü
}¢éÛ¢ S¢ï ¥ÐÝ¢ Îé¶ Ï¢²¢Ý ÜUÚ¼ï ãñ´ çÜU ã}¢ Á¢Ï¢ ÜU|¢è ¥¢Ð ÜïU S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï
Ï¢²¢Ý ÜUè ÜïUçS¢Å Ó¢H¢¼ï ãñ´, Í¢Ú ±¢Hï HÇG¢§ü ÜUÚ¼ï ¥¢ñÚ Á¢GÏ¢Ú ÎS¼è
çÈGUË}¢è x¢¢Ý¢ï´ ÜïU ÜïUçS¢Å Ó¢H¢¼ï ãñ´ ã}¢¢Úè ¼ÁGHèH ÜUÚ¼ï ¥¢ñÚ ¥¢Ð (S¢x¢ï
}¢ÎèÝ¢ ) ÜU¢ï |¢è Ï¢éÚ¢ |¢H¢ ÜUã¼ï ãñ´ J ¥¢ã ! ²¢ ÚS¢êHËH¢ã !
ÆéÜUÚ¢» ÜU¢ï§ü ÎéÚÜU¢Úï ÜU¢ï§ü, Î豢ݢ S¢}¢Û¢ ÜUÚ }¢¢Úï ÜU¢ï§ü
S¢é˼G¢Ýï }¢ÎèÝ¢ HèÁ¢ï ¶GÏ¢Ú ãêæ ¥¢Ð ÜïU ç¶GÎ}¢¼ x¢¢Ú¢ï´ }¢ï´
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 12

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : ©S¢ à¢wGS¢ ÜUè Ý¢ÜU ¶G¢ÜU ¥¢HêÎ ã¢ï çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢
çÁ¢GRU ã¢ï ¥¢ñÚ ±¢ïã }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï ТÜU Ý ÐÉGï J

T.V. ÜUÏ¢ §üÁ¢¢Î ãé±¢ ?

H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï }¢Á¢GèÎ ¥GIJ¢çࢲ¢ï´ }¢ï´ {ÜïUHÝï ÜïU çH²ï à¢ñ¼G¢Ý Ýï
1925 çS¢.§üG. }¢ï´ T.V. Ó¢H±¢ çβ¢ J à¢éM¥G à¢éM¥G }¢ï´ ²ïã x¢GñÚ }¢éçSH}¢¢ï´
ÜïU ТS¢ ãè ‰¢¢, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜïU ТS¢ ¥¢ñÚ Ð¢çÜUS¼¢Ý }¢ï´ |¢è
¥¢ ÐãéæÓ¢¢ J à¢éM¥G à¢éM¥G }¢ï´ Ï¢ÇGï à¢ã򢕫 ÜïU ¶G¢S¢ ¶G¢S¢ ТÜU¢ïZ ±x¢GñÚ¢ }¢ï´
Hx¢¢²¢ Á¢¢¼¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÐÚ H¢ïx¢¢ï´ ÜUè |¢èÇG Hx¢è ã¢ï¼è ‰¢è, çÈUÚ
¥¢çãS¼¢ ¥¢çãS¼¢ §S¢ Ýï Í¢Ú¢ï´ }¢ï´ Í¢éS¢Ý¢ à¢éM¥G ÜUÚ çβ¢, HïçÜUÝ
¥|¢è ±¢ïã ÏHïÜU »‹Ç Ã㢧Š‰¢¢, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î }¢Á¢GèÎ ¼zGÚèãG ÜïU çH²ï
Úæx¢èÝ T.V. |¢è §üÁ¢¢Î ã¢ï x¢²¢ J çÈUÚ ÜéUÀ ¥GS¢ïü Ï¢¢’ΠТçÜUS¼¢Ý }¢ï´
V.C.R. ÜUè ¥¢}¢Î ãé§ü ¥¢ñÚ Í¢Ú¢ï´ }¢ï´ x¢GñÚ ÜGU¢ÝêÝè çS¢Ýï}¢¢ Í¢Ú ¶éH x¢»
¥¢ñÚ H¢ïx¢ ÀéÐ ÜUÚ ÎS¢ ÎS¢ LÐñ }¢ï´ çÈGUË}¢ï´ Îï¶Ýï Hx¢ï J ©‹ãè´ çÎÝ¢ï´
¥wGÏ¢¢Ú }¢ï´ ²ïã ¶GÏ¢Ú ¥¢§ü çÜU ÜUÚ¢Ó¢è ÜïU çH²ï V.C.R. ÜïU §¼Ýï §¼Ýï
H¢²S¢‹S¢ Á¢¢Úè ÜUÚ çβï x¢» ! ¥Ï¢ çÈGUË}¢ï´ Îï¶Ýï ÜU¢ Á¢¢ï “Á¢é}¢ü” H¢ïx¢
çÚà±¼ï´ Îï ÜUÚ ¥¢ñÚ ÀéÐ ÀéÐ ÜUÚ ÜUÚ¼ï ‰¢ï ©S¢è x¢éÝ¢ã ÜU¢ï
“ÜGU¢ÝêÝè ¼ãGzGÈGéUÁ¢G” ãG¢çS¢H ã¢ï x¢²¢ ! ¥¢ñÚ ¼GÚãG ¼GÚãG ÜUè x¢éÝ¢ã¢ï´ |¢Úè
x¢‹Îè çÈGUË}¢¢ï´ ÜUè ÝéãGêS¢¼ï´ çH²ï V.C.R. Í¢Ú Í¢Ú ¥¢ x¢²¢ J ²¢Î Ú網ï !
¥x¢Ú }¢éËÜUè ÜGU¢ÝêÝ çÜUS¢è x¢éÝ¢ã ÜU¢ï Á¢¢§Á¢G ÜUÚ Îï ¼¢ï ±¢ïã Á¢¢§Á¢G Ýãè´
ã¢ï Á¢¢¼¢ J
ÜUÏ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÜUÝ¢Ú¢ }¢ñ´ ÜUMæx¢¢ ²¢ ÚÏ¢ !
ÝïÜU ÜUÏ¢ »ï }¢ïÚï ¥ËH¢ã ! Ï¢Ýêæx¢¢ ²¢ ÚÏ¢ !
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 13

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ Ú¢ïÁ¢Gï Á¢é}¢é¥G¢ ΢ï S¢¢ï Ï¢¢Ú ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢
©S¢ ÜïU ΢ï S¢¢ï S¢¢H ÜïU x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU ã¢ï´x¢ï J

Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ ÜêUÎÝï ÜUè {}¢ÜUè

»ÜU Ï¢¢Ú çÜUS¢è Ý¢ñ Á¢±¢Ý Ýï S¢x¢ï }¢ÎèÝ¢ S¢ï ÜU㢠: }¢ñ´ Ýï
Ï¢¢Ï¢éH }¢ÎèÝ¢ ÜUÚ¢Ó¢è ÜïU ¥GH¢ÜGïU Ú‹À¢ïÇG H¢§Ý }¢ï´ ã¢ïÝï ±¢Hï ΢’±¼ï
§SH¢}¢è ÜïU »ÜU §çÁ¼}¢¢¥G }¢ï´ S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Ú¢ Ï¢²¢Ý S¢éÝ ÜUÚ Î¢ÉGè }¢éÏ¢¢ÚÜU
ÜUè S¢é‹Ý¼ ¥ÐÝï Ó¢ïãÚï ÐÚ S¢Á¢¢ Hè ãñ J }¢ïÚè }¢¢æ }¢éÛ¢ï ΢ÉGè Ú¶Ýï S¢ï }¢‹¥G
ÜUÚ¼è ¥¢ñÚ {}¢ÜUè Îï¼è ãñ çÜU ¥x¢Ú ¼é}¢ Ýï ΢ÉGè Ýãè´ ÜU¢Åè ¼¢ï }¢ñ´ Á¢GãìÚ
¶¢ ÜUÚ }¢Ú Á¢¢ªæx¢è J ²ïã Ý¢ñ Á¢±¢Ý ÜU¢ï§ü ÜU¢çÈGUÚ Á¢G¢Î¢ Ýãè´ }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜU¢
HÇGÜU¢ ‰¢¢, ©S¢ ÜUè }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜUãH±¢Ýï ±¢Hè }¢¢æ ©S¢ï S¢é‹Ý¼ S¢ï Ú¢ïÜU¼ï
ãé» ¶GéÎÜéUà¢è ÜUè {}¢ÜUè Îï¼è ‰¢è, x¢¢ï²¢ ÜUã¼è ‰¢è : Ï¢ïÅ¢ ! ΢ÉGè }¢éæDZ¢
Îï ±ÚÝ¢ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ ÀH¢æx¢ Hx¢¢ Îêæx¢è ! ¥¢ã ! }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜUãH¢Ýï ±¢H¢ï´
ÜUè S¢é‹Ý¼¢ï´ S¢ï §S¢ ÜGUÎÚ ÎêÚè !
±¢ïã ΢ñÚ ¥¢²¢ çÜU Î豢ݻ ÝÏ¢è ÜïU çH²ï ãÚ »ÜU 㢉¢ }¢ï´ Љ‰¢Ú çζ¢§ü Îï¼¢ ãñ
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ²¢Î Úãï ! ΢ÉGè }¢éæǢݢ ²¢
»ÜU }¢énè S¢ï ͢Ţݢ ΢ïÝ¢ï´ x¢éݢ㠱 ãGÚ¢}¢ ¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Hï Á¢¢Ýï
±¢Hï ÜU¢}¢ ãñ´ ¥¢ñÚ }¢¢æ Ï¢¢Ð ¥x¢Ú çÜUS¢è x¢éÝ¢ã ÜU¢ ãGév}¢ Îï´ ¼¢ï ©Ý ÜUè
±¢ïã Ï¢¢¼ Ýãè´ }¢¢Ýè Á¢¢»x¢è çÜU ãGÎèS¢ï ТÜU }¢ï´ ãñ :
“ ” ²¢’Ýè ¥ËH¢ã
ÜUè Ý¢ ÈGUÚ}¢¢Ýè }¢ï´ çÜUS¢è ÜUè §¼G¢¥G¼ Á¢¢§Á¢G Ýãè´ §¼G¢¥G¼ ¼¢ï çS¢ÈGüU ÝïÜUè
ÜïU ÜU¢}¢¢ï´ }¢ï´ ãñ J ÝèÁ¢G Á¢¢ï }¢¢æ Ï¢¢Ð ¥ÐÝè
¥¢ñH¢Î ÜU¢ï ΢ÉGè Ú¶Ýï S¢ï Ú¢ïÜU¼ï ãñ´ ©Ý ÜU¢ï §S¢ S¢ï Ï¢¢Á¢G ÚãÝ¢ Á¢GMÚè
ãñ çÜU ΢ÉGè Ï¢ÉG¢Ý¢ S¢é‹Ý¼ï ÚS¢êH ¥¢ñÚ »ÜU ¥GÁ¢Gè}¢éàà¢¢Ý ÝïÜUè ãñ, ÝïÜUè
¥¢ñÚ |¢H¢§ü S¢ï Ú¢ïÜUÝ¢ }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ Ýãè´ x¢GñÚ }¢éçSH}¢¢ï´ ÜU¢ à¢ï±¢ ãñ J
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 14

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉG¢ï ¥ËH¢ã ¼é}¢ ÐÚ

ÚãG}¢¼ |¢ïÁ¢ïx¢¢ J

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï Ï¢ãé¼ Ï¢ÇGï x¢éS¼¢¶Gï ÚS¢êH ±HèÎ çÏ¢Ý }¢éx¢GèÚ¢ ÜïU Á¢¢ï ÎS¢ ©G²êÏ¢
ÜGéUÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ }¢ï´ çÁ¢GRU çÜU²ï x¢» ãñ´ ©Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU »ïGÏ¢ ²ïã |¢è ãñ :
¼Ú-Á¢-}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : |¢H¢§ü
S¢ï Ï¢ÇG¢ Ú¢ïÜUÝï ±¢H¢ J
Á¢¢çãH Ðí¢ïÈGïUS¢Ú
Ï¢¢’Á¢G H¢ïx¢ ÜUã¼ï ãñ´ T.V. ÜïU Ó¢ïÝH¢ï´ ÐÚ ¥ÓÀè ¥ÓÀè Ï¢¢¼ï´ |¢è
¥¢¼è ãñ´, ¥¢¼è ã¢ï´x¢è, }¢x¢Ú }¢éÛ¢ï ÜUãÝï ÎèçÁ¢²ï çÜU §S¢ T.V. ÜïU x¢éÝ¢ã¢ï´
|¢Úï ¥¢ñÚ x¢GñÚ çÁ¢G}}¢ïÎ¢Ú Ó¢ïÝËÁ¢G Ýï ÎÚ ãGÜGUèÜGU¼ ¶G¢ñÈGUÝ¢ÜU yG¢êÈGU¢Ýï Ï¢Î
¼}¢èÁ¢Gè ¶ÇG¢ ÜUÚ çβ¢ ãñ ¥¢ñÚ §SH¢}¢è }¢é¥G¢-à¢Úï ÜU¢ï ¼Ï¢¢ãè ÜïU x¢ãÚï
x¢ÉGï }¢ï´ Û¢¢ï´ÜU çβ¢ ãñ J ÜUã¼ï ãñ´ : T.V. ÜïU çÜUS¢è Ó¢ïÝH ÐÚ »ÜU Ï¢¢Ú ÜU¢ï§ü
Ðí¢ïÈGïUS¢Ú ¥¢²¢ ‰¢¢, S¢é±¢H Á¢±¢Ï¢ ã¢ï Úãï ‰¢ï, ©S¢ }¢ï´ »ÜU ΢ÉGè ÜU¢
S¢é±¢H ¥¢²¢ J Á¢±¢Ï¢Ý ©S¢ Ýï ÜU㢠: “΢ÉGè Ú¶¢ï ¼¢ï |¢è ÆèÜU Ý Ú¶¢ï
¼¢ï |¢è ÆèÜU, ΢ÉGè Ý Ú¶Ý¢ ÜU¢ï§ü x¢éÝ¢ã Ýãè´ J” ¥Ï¢ ¼¢ï Ï¢¢’Á¢G ±¢çHÎñÝ
Ýï ¥ÐÝï Ý¢ñ Á¢±¢Ý Ï¢ïÅ¢ï´ ÐÚ ¥¢ñÚ |¢è çÏ¢x¢ÇGÝ¢ ¥¢ñÚ ªH ÈGêUH Ï¢ÜUÝ¢
à¢éM¥G ÜUÚ çβ¢ çÜU ¼é}¢ ΢’±¼ï §SH¢}¢è ±¢H¢ï´ Ýï ¥ÐÝï ªÐÚ v²¢
v²¢ S¢çwG¼²¢æ }¢éS¢ËH¼G ÜUÚ Hè ãñ´ J §¼Ý¢ Ï¢ÇG¢ Ðí¢ïÈGïUS¢Ú T.V. ÐÚ ¥¢²¢
¥¢ñÚ ©S¢ Ýï ÜU㢠çÜU ΢ÉGè Ý Ú¶Ý¢ x¢éÝ¢ã Ýãè´ ¥¢ñÚ ¼é}¢ H¢ïx¢ ÜUã¼ï ã¢ï
x¢éÝ¢ã ãñ J ÎèÝ ÜïU }¢é¥G¢-}¢Hï }¢ï´ }¢¢’Hê}¢¢¼ S¢ï ÜU¢ïÚï ©S¢ Á¢¢çãH
Ðí¢ïÈGïUS¢Ú ÜïU §S¢ x¢GñÚ à¢Ú-§üG }¢x¢Ú Ï¢ï ¥G}¢H H¢ïx¢¢ï´ ÜïU ÝzGS¢ ÜU¢ï |¢¢Ýï ±¢Hï
Á¢±¢Ï¢ Ýï Ý Á¢¢Ýï çÜU¼Ýï }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜïU Á¢GïãìÝ ¶GڢϢ ÜUÚ çβï ! ¶GñÚ §GàÜGïU
ÚS¢êH S¢ï HÏ¢ÚïÁ¢G çÎH S¢ï ²ïãè S¢Î¢ ¥¢¼è ãñ :
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 15

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : }¢éÛ¢ ÐÚ ÜUS¢Ú¼ S¢ï ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ï Ï¢ïà¢ÜU ¼é}ã¢Ú¢ }¢éÛ¢
ÐÚ ÎéMÎï ТÜU ÐÉGÝ¢ ¼é}ã¢Úï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU çH²ï }¢çxGÈGUÚ¼ ãñ J

}¢éÛ¢ï Œ²¢Ú¢ ±¢ïã Hx¢¼¢ ãñ, }¢éÛ¢ï }¢èÆ¢ ±¢ïã Hx¢¼¢ ãñ

§G}¢¢}¢¢ S¢Ú Ðï ¥¢ñÚ Ó¢ïãÚï Ðï Á¢¢ï ΢ÉGè S¢Á¢¢¼¢ ãñ
ÝzGS¢¢ï à¢ñ¼G¢Ý ÜïU ç¶GH¢ÈGU çÁ¢ã¢Î
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îﶢ ¥¢Ð Ýï ÜñUS¢è Ó¢¢H¢ÜUè ÜïU
S¢¢‰¢ §SH¢}¢ ÜUè Á¢ÇG¢ï´ ÜU¢ï ¶¢ï¶H¢ çÜU²¢ Á¢¢ Ú㢠ãñ J v²¢ ã}¢ ÜéUÀ Ýãè´
ÜUÚ S¢ÜU¼ï ? v²êæ Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼ï ! çÎH ¼¢ï Á¢H¢ S¢ÜU¼ï ãñ´, ¥¢ñÚ §S¢ ¼GÚãG
S¢±¢Ï¢ ¼¢ï ÜU}¢¢ S¢ÜU¼ï ãñ´, ÝzGS¢¢ï à¢ñ¼G¢Ý ÜïU ç¶GH¢ÈGU ã}¢¢Úè
Á¢æx¢ Á¢¢Úè Úãïx¢è J
S¢é‹Ý¼ï´ ¥G¢}¢ ÜUÚï´ ÎèÝ ÜU¢ ã}¢ ÜU¢}¢ ÜUÚï´
ÝïÜU ã¢ï Á¢¢»æ }¢éS¢Ë}¢¢Ý, }¢ÎèÝï ±¢Hï !
΢ÉGè }¢éæǢݢ ãGÚ¢}¢ ãñ
}¢ïÚï ¥¢ÜGU¢ ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, §}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, }¢¢ñH¢Ý¢
ࢢ㠧}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý Ýï ¥ÐÝï çÚS¢¢Hï
“ ” }¢ï´ ¥¢²¢¼ï }¢éÜGUgS¢¢, ¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢-ÚÜU¢
¥¢ñÚ Ï¢éÁ¢Géx¢¢üÝï ÎèÝ ÜïU ¥vG±¢Hï à¢ÚèÈGU¢ ÜUè Ú¢ïà¢Ýè }¢ï´ ΢ÉGè
Ï¢ÉG¢Ý¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ¥¢ñÚ }¢êæÇÝ¢ ²¢ ÜU¼Ú±¢ ÜUÚ »ÜU }¢énè S¢ï ÜU}¢ ÜUÚ ÎïÝ¢
ãGÚ¢}¢ S¢¢çÏ¢¼ çÜU²¢ ãñ J ΢ÉGè Ú¶Ýï ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼ ÐÚ }¢ÜU-¼-Ï¢¼éH
}¢ÎèÝ¢ ÜïU çÚS¢¢Hï “ÜU¢Hï çÏ¢ÓÀê” (24 S¢ÈGUãG¢¼) ÜU¢ Á¢GMÚ }¢é¼G¢-H¥G¢
ÜUèçÁ¢²ï J ¥x¢Ú ¶Gé΢ Ý wG±¢S¼¢ ¥¢Ð Ýï ΢ÉGè Ýãè´ Ú¶è ¼¢ï
¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ ÜïU }¢-ÎÝè Ó¢ïãÚï ±¢Hï Ï¢Ý Á¢¢»æx¢ï J
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 16

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : Á¢¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ »ÜU ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉG¼¢ ãñ ¥ËH¢ã

©S¢ ÜïU çH²ï »ÜU ÜGUèÚ¢¼G ¥Á¢í çH¶¼¢ ¥¢ñÚ ÜGUèÚ¢¼G ©ãGéÎ Ðã¢ÇG çÁ¢¼Ý¢ ãñ J

S¢vÚ¢¼ ÜU¢ çÎH çãH¢ ÎïÝï ±¢H¢ ¼S¢Ã±éÚ !

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ÜU|¢è ¼‹ã¢§ü }¢ï´ Ï¢ñÆ ÜUÚ S¢¢ïçÓ¢²ï
çÜU »ÜU ±vG¼ S¢vÚ¢¼ ÜU¢ |¢è ¥¢Ý¢ ãñ, MãG çÁ¢S}¢ S¢ï Á¢é΢ ã¢ï Úãè ã¢ïx¢è,
}¢¢ñ¼ ÜïU Û¢ÅÜU¢ï´ ÐÚ Û¢ÅÜïU ¥¢ Úãï ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ ¥¢ã ! Û¢ÅÜïU |¢è »ïS¢ï çÜU ãGÎèS¢ï
ТÜU }¢ḯ ãñ : “}¢¢ñ¼ ÜU¢ Û¢ÅÜU¢ ¼H±¢Ú ÜïU ãÁ¢G¢Ú ±¢Ú S¢ï S¢wG¼ ¼Ú ãñ J”1 㢻 !
㢻 ! }¢ïÚ¢ v²¢ Ï¢Ýïx¢¢, }¢ñ´ ¼¢ï Î鋲¢ ÜUè Úæx¢èçݲ¢ï´ }¢ï´ ¶¢ï²¢ Ú㢠ãêæ, Ï¢ïã¼Ú
S¢ï Ï¢ïã¼ÚèÝ HÁGÁ¢G¼¢ï´ ±¢Hè çx¢GÁ¢G¢¥¢ïæ ¥¢ñÚ Î鋲±è Ýï’}¢¼¢ï´ ÜU¢ ࢢñÜGUèÝ Úã¢
ãêæ Á¢Ï¢ çÜU çÚ±¢²¼ }¢ï´ ¥¢²¢ ãñ : Ï¢ïà¢ÜU S¢vÚ¢¼ï }¢¢ñ¼ ÜUè çà¢g¼ Î鋲¢ ÜUè
HÁGÁ¢G¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ãñ, ¼¢ï çÁ¢S¢ Ýï ç…G²¢Î¢ HÁGÁ¢G¼ï´ ©Æ¢§æü ©S¢ï ÝÁG¥G ÜUè
¼vHèÈGU |¢è çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ïx¢è J2 çÈUÚ ±¢ïã ±vG¼ |¢è ¥¢ ãè Á¢¢»x¢¢ çÜU }¢ïÚï
Ý¢}¢ ÜU¢ ࢢïÚ ÐÇG¢ ã¢ïx¢¢ çÜU ©S¢ ÜU¢ §ç‹¼ÜGU¢H ã¢ï x¢²¢, Á¢ËÎè Á¢ËÎè
x¢GSS¢¢H ÜU¢ï Hï ¥¢¥¢ï ! ¥Ï¢ x¢GSS¢¢H ¼wG¼¢ ©Æ¢» Ó¢H¢ ¥¢ Ú㢠ã¢ïx¢¢,
}¢é΢ü çÁ¢S}¢ ÐÚ Ó¢¢ÎÚ ©ÉGè ã¢ïx¢è, S¢Ú S¢ï Æ¢ïÇGè ¼ÜU }¢éæã Ï¢æ{¢ ã¢ïx¢¢, Т©æ
ÜïU ΢ïÝ¢ï´ ¥æx¢êÆï Ï¢¢æ{ çβï x¢» ã¢ï´x¢ï, x¢GSS¢¢H ãè x¢GéSH Îïx¢¢, ÜUÈGUÝ
ÐãÝ¢»x¢¢, Ï¢ïÅ¢ Ý x¢GéSH Îïx¢¢, Ý ãè ÜUÈGUÝ ÐãÝ¢»x¢¢ v²êæ çÜU Á¢êæ ãè ©S¢
Ýï ã¢ïࢠS¢æ|¢¢H¢ }¢ñ´ Ýï ©S¢ ÜU¢ï SÜêUH ÜU¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ çζ¢²¢, Ï¢ÇG¢ ãé±¢ ¼¢ï
ÜU¢õHïÁ¢ }¢ï´ ΢ç¶GH¢ çÎH¢²¢, çÈUÚ ¥¢’H¢ ¼¢’Hè}¢ ÜïU çH²ï ¥}¢ÚèÜU¢
ç|¢Á¢±¢²¢, Î鋲¢±è §ç}¼ãG¢Ý¢¼ ÜUè ¼Ä²¢Úè ÜU¢ wG¢êÏ¢ ࢢñÜGU Ï¢ÉG¢²¢ ¥x¢Ú
Ýãè´ ÐÉG¢²¢ ¼¢ï ÎèÝ Ýãè´ ÐÉG¢²¢ ! x¢GéSHï }¢çIJ¼ ²ïã ¶G¢ÜU Îïx¢¢ ! §S¢ï ¼¢ï
¶GéÎ ¥ÐÝï çÁ¢G‹Î¢ ±éÁ¢êÎ ÜïU x¢GéSH ÜUè S¢é‹Ý¼ï´ |¢è Ýãè´ }¢¢’Hê}¢, ã¢æ ã¢æ ! Ï¢¢Ð
1 : }¢ËÈGêUÁ¢G¢¼ï ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, S¢. 496, 2:
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 17

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï çÜU¼¢Ï¢ }¢ï´ }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï ТÜU çH¶¢ ¼¢ï Á¢Ï¢
¼ÜU }¢ïÚ¢ Ý¢}¢ ©S¢ }¢ï´ Úãïx¢¢ çÈGUçÚà¼ï ©S¢ ÜïU çH²ï §çS¼xGÈGU¢Ú ÜUÚ¼ï Úãï´x¢ï J

ÜUè ¥¢ç¶GÚè ç¶GÎ}¢¼ ²ïã |¢è ãñ çÜU ©S¢ ÜU¢ Ï¢ïÅ¢ ãè ÝãH¢», ÜUÈGUÝ
ÐãÝ¢», Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ |¢è ÐÉG¢» ¥¢ñÚ ¥ÐÝï 㢉¢¢ï´ S¢ï ãè ÎzGÝ¢» J Á¢G¢çãÚ
ãñ ¥x¢Ú Ï¢ïÅ¢ x¢GéSH Îïx¢¢ ¼¢ï çÚvGÜGU¼ ÜïU S¢¢‰¢ Ú¢ï Ú¢ï ÜUÚ ¥¢ñÚ S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜU¢ï
}¢ËãGêÁ¢G Ú¶ ÜUÚ Îïx¢¢ Á¢Ï¢ çÜU çÜUÚ¢» ÜU¢ x¢GSS¢¢H ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ Á¢êæ ¼êæ ТÝè
Ϣ㢠ÜUÚ, ÜUÈGUÝ ÐãÝ¢ ÜUÚ, ÐñS¢ï Á¢ïÏ¢ }¢ï´ S¢ÚÜU¢ ÜUÚ Ó¢H¼¢ Ï¢Ýï J
}¢çIJ¼ ÐÚ Ý¢ñãG¢ ÜUÚÝï ÜU¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢
¥Ï¢ Á¢Ý¢Á¢G¢ ©Æ¢²¢ Á¢¢»x¢¢, Í¢Ú ÜUè ¥G¢ñÚ¼ï´ Ó¢è¶Gï´x¢è, ±¢±ïH¢
ÜUÚï´x¢è, }¢ñ´ Ýï §Ý ÜU¢ï §S¢ S¢ï ÜU|¢è }¢‹¥G Ýãè´ çÜU²¢ ‰¢¢ çÜU }¢çIJ¼ ÐÚ Ý¢ñãG¢
ãGÚ¢}¢ ¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Hï Á¢¢Ýï ±¢H¢ ÜU¢}¢ ãñ ãGÎèS¢ï ТÜU }¢ï´ ãñ : “Ý¢ñãG¢
ÜUÚÝï ±¢Hè Ýï ¥x¢Ú }¢ÚÝï S¢ï ÐãHï ¼¢ñÏ¢¢ Ý ÜUè ¼¢ï çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ §S¢ ¼GÚãG
¶ÇGè ÜUè Á¢¢»x¢è çÜU ©S¢ ÐÚ »ÜU ÜéUÚ¼¢ ÜGU¼GÚ¢Ý (²¢’Ýè Ú¢H) ÜU¢ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ
»ÜU ÜéUÚ¼¢ Á¢ÚÏ¢ (²¢’Ýè ¶éÁ¢Hè) ÜU¢ J”
Á¢Ý¢Á¢Gï ÜU¢ï ÜU‹{¢ ÎïÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢
Ï¢ãÚ ãG¢H Á¢Ý¢Á¢G¢ ©Æ¢ ÜUÚ H¢ïx¢ Ó¢H ÐÇGï´x¢ï, Ï¢ïÅ¢ ࢢ²Î S¢ãGèãG
¼GÚãG S¢ï ÜU‹{¢ |¢è Ýãè´ Îï S¢ÜïUx¢¢ v²êæ çÜU }¢ñ´ Ýï §S¢ ÜU¢ï çS¢¶¢²¢ ãè ÜUÏ¢
‰¢¢ ! §S¢ x¢GÚèÏ¢ ÜU¢ï v²¢ м¢ çÜU S¢é‹Ý¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ÜU‹{¢ çÜUS¢ ¼GÚãG Îï¼ï
ãñ´ ? Á¢Ý¢Á¢Gï ÜU¢ï ÜU‹{¢ ÎïÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ |¢è S¢éÝ HèçÁ¢²ï, ΢’±¼ï
§SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢ÜU-¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢yGÏ¢ê¥G¢ çÜU¼¢Ï¢,
Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼ çÁ¢ËÎ ¥Ã±H S¢ÈGUãG¢ 822 ÐÚ ãñ : S¢é‹Ý¼ ²ïã ãñ çÜU ²ÜïU
Ï¢¢’Î Îèx¢Úï Ó¢¢Ú¢ï´ Т²¢ï´ ÜU¢ï ÜU‹{¢ Îï ¥¢ñÚ ãÚ Ï¢¢Ú ÎS¢ ÎS¢ ÜGUÎ}¢ Ó¢Hï ¥¢ñÚ
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 18

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ »ÜU Ï¢¢Ú ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ ¥ËH¢ã
©S¢ ÐÚ ÎS¢ ÚãG}¢¼ï´ |¢ïÁ¢¼¢ ãñ J

ÐêÚè S¢é‹Ý¼ ²ïã çÜU ÐãHï ÎãÝï çS¢Úã¢Ýï ÜU‹{¢ Îï çÈUÚ ÎãÝè Т»æ¼è çÈUÚ
Ï¢¢»æ çS¢Úã¢Ýï çÈUÚ Ï¢¢§æü Т»æ¼è ¥¢ñÚ ÎS¢ ÎS¢ ÜGUÎ}¢ Ó¢Hï ¼¢ï ÜéUH Ó¢¢HèS¢
ÜGUÎ}¢ ãé» J
Á¢Ý¢Á¢Gï ÜU¢ï ÜU‹{¢ ÎïÝï ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H
ãGÎèS¢ï ТÜU }¢ï´ ãñ : “Á¢¢ï Á¢Ý¢Á¢Gï ÜU¢ï Ó¢¢HèS¢ ÜGUÎ}¢ Hï ÜUÚ Ó¢Hï
©S¢ ÜïU Ó¢¢HèS¢ ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã ç}¢Å¢ çβï Á¢¢»æx¢ï”
¥¢ñÚ ãGÎèS¢ï }¢éÏ¢¢-ÚÜU¢ }¢ï´ ãñ : “Á¢¢ï
Á¢Ý¢Á¢Gï ÜïU Ó¢¢Ú¢ï´ Т²¢ï´ ÜU¢ï ÜU‹{¢ Îï ¥ËH¢ã ©S¢ ÜUè ãGy}¢è (²¢’Ýè
}¢éS¼çÜGUH) }¢çxGÈGUÚ¼ ÈGUÚ}¢¢ Îïx¢¢ J”
çÏ¢H ¥¢ç¶GÚ }¢ïÚï Ý¢Á¢G ©Æ¢Ýï ±¢Hï ¥ÐÝï 㢉¢¢ï´ S¢ï }¢éÛ¢ï ¼æx¢¢ï ¼¢ÚèÜU ÜGUÏ¢í
}¢ḯ ©¼¢Ú ÜUÚ ªÐÚ }¢Ý¢ḯ ç}¢^è Ç¢H ÜUÚ ¼‹ã¢ À¢ïÇG ÜUÚ Ó¢H Îḯx¢ï J ¥¢ã !
ÜGUÏ¢í }¢ï´ }¢éÛ¢ ÜU¢ï çHÅ¢ ÜUÚ ¥¢ñÚ ç}¢^è Ç¢H ÜUÚ Ó¢H çβï S¢¢‰¢è Ý Ð¢S¢ ¥Ï¢ ÜU¢ï§ü çÚà¼ïÎ¢Ú ãñ
wG±¢Ï¢ }¢ï´ |¢è »ïS¢¢ ¥‹{ïÚ¢ ÜU|¢è Îﶢ Ý ‰¢¢ Á¢ñS¢¢ ¥‹{ïÚ¢ ã}¢¢Úè ÜGUÏ¢í }¢ï´ S¢ÚÜU¢Ú ãñ
²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! ¥¢ ÜUÚ ÜGUÏ¢í Ú¢ïà¢Ý ÜUèçÁ¢²ï
Á¢G¢¼ Ï¢ïà¢ÜU ¥¢Ð ÜUè ¼¢ï }¢}Ï¢»G ¥‹±¢Ú ãñ
(±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢)

ÜGUÏ¢í ÜUè Ú¢ïà¢Ýè ÜU¢ »ãGS¢¢S¢ Ý Úã¢

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Î鋲¢ }¢ï´ ÚãÝï ÜïU çH²ï }¢ÜU¢Ý¢¼
Ï¢ãé¼ ±S¢è¥G¢ï ¥GÚèÁ¢G Ϣݢ» Á¢¢¼ï ãñ´ HïçÜUÝ ¥zGS¢¢ïS¢ ! ÜGUÏ¢í S¢é‹Ý¼ ÜïU
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 19

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï ТÜU ÐÉGÝ¢ |¢êH x¢²¢ ±¢ïã
Á¢‹Ý¼ ÜU¢ Ú¢S¼¢ |¢êH x¢²¢ J

}¢é¼G¢çÏ¢ÜGU Ýãè´ Ï¢Ý Ð¢¼è J1 Í¢Ú¢ï´ ÜUè ÈGUÚ¢¶Gè ÜU¢ ¼¢ï ¶G²¢H ãñ HïçÜUÝ ÜGUÏ¢í
ÜUè ±éS¥G¼ ÜU¢ ã}¢ï´ ÜU¢ï§ü »ãGS¢¢S¢ Ýãè´, Î鋲¢ ÜïU Ú¢ïà¢Ý }¢éS¼çvGÏ¢H ÜUè
¼¢ï ãÚ »ÜU ÜU¢ï çÈGURU ãñ }¢x¢Ú ÜGUÏ¢í ÜUè Ú¢ïà¢Ýè ÜUè ¼GÚÈGU çÜUS¢è ÜU¢ Š²¢Ý
Ýãè´ J ãG¢H¢æ çÜU Îﶢ Á¢¢» ¼¢ï ÜGUÏ¢í |¢è }¢éS¼çvGÏ¢H }¢ï´ ࢢç}¢H ãñ J Í¢Ú }¢ï´
Ú¢ïà¢Ýè ÜU¢ S¢Ï¢ »ãç¼}¢¢}¢ Ú¶ï´x¢ï }¢x¢Ú ÜGUÏ¢í ÜUè Ú¢ïà¢Ýè ÜUè çÜUS¢ï çÈGURU
ãñ ? }¢¢H Ï¢ÉG¢Ýï ÜUè ãÚ »ÜU ÜU¢ï Á¢éS¼-Á¢ê ãñ }¢x¢Ú ÝïÜU ¥¢’}¢¢H Ï¢ÉG¢Ýï
ÜUè çÜUS¢è ÜU¢ï Ýãè´ ÐÇGè ãñ ! Á¢¢Ý ÜUè S¢H¢}¢¼è ÜïU çH²ï §ç‹¼ã¢§ü çÈGURU
}¢‹Î ãñ´ }¢x¢Ú §ü}¢¢Ý ÜUè S¢H¢}¢¼è ÜU¢ à¢éªGÚ Ï¢ãé¼ ÜU}¢ ã¢ï x¢²¢ J
}¢¢H S¢H¢}¢¼ ãÚ ÜU¢ï§ü }¢æx¢ï ÎèÝ S¢H¢}¢¼ ÜU¢ï§ü ãê
çà¢ÈGU¢ ¶GÚèÎè Ýãè´ Á¢¢ S¢ÜU¼è
²¢Î Ú網ï ! ΢ñH¼ S¢ï α¢ ¼¢ï ç}¢H S¢ÜU¼è ãñ HïçÜUÝ çà¢ÈGU¢
¶GÚèÎè Ýãè´ Á¢¢ S¢ÜU¼è, ¥x¢Ú ΢ñH¼ S¢ï çà¢ÈGU¢ ç}¢H S¢ÜU¼è ã¢ï¼è ¼¢ï
Ï¢ÇGï Ï¢ÇGï ¥}¢èÚ Á¢G¢Îï ãSм¢H¢ï´ }¢ï´ »çÇG²¢æ Úx¢ÇG Úx¢ÇG ÜUÚ ãÚçx¢Á¢G Ý
}¢Ú¼ï ! ΢ñH¼ }¢éS¢èÏ¢¼¢ï´ ¥¢ñÚ ÐÚïࢢçݲ¢ï´ ÜU¢ §GH¢Á¢ Ýãè´, §S¢ }¢ï´ ÜU¢ï§ü
à¢ÜU Ýãè´ çÜU ãGH¢H ¼GÚèÜGïU S¢ï }¢¢H¢ï ΢ñH¼ ÜU}¢¢Ý¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ï
Á¢}¥G ÜUÚ ÜïU ڶݢ à¢Ú¥GÝ Á¢¢§Á¢G ãñ Á¢Ï¢ çÜU §S¢ ÜïU ãGéÜGêUÜGïU ±¢çÁ¢Ï¢¢
¥Î¢ ÜUÚ¼¢ Úãï J }¢x¢Ú ΢ñH¼ ÜUè ÜUS¢Ú¼ ÜUè çãGS¢ü ¥ÓÀè Ï¢¢¼ Ýãè´,
§S¢ ÜïU }¢‹ÈGUè ¥-S¢Ú¢¼ (Side Effects) ÜUS¢èÚ ãñ´ J ΢ñH¼ ÜUè
çÁ¢G²¢Î¼ ©G}¢ê}¢Ý }¢¢’çS¢²¼ ÜUè ¼GÚÈGU Ï¢ãé¼ ¼ïÁ¢Gè S¢ï Hï Á¢¢¼è ãñ, ÝèÁ¢G
¥¢Á¢ ÜUH ΢ñH¼ ÜUè ÜUS¢Ú¼ ¥vS¢Ú }¢éS¢èÏ¢¼ ÜU¢ ÐïࢶGñ}¢¢ Ϣݼè ãñ,
1 : }¢ÜU-¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜïU }¢yGϢꥢG “}¢-ÎÝè ±çS¢Ä²¼ Ý¢}¢¢” ÜU¢ Á¢GMÚ }¢é¼¢G -H¥G¢
ÈGUÚ}¢¢§²ï J §S¢ ÜïU ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ x¢GSé Hï }¢çIJ¼ ¥¢ñÚ ÜUÈGUÝ ÎzGÝ ÜïU Á¢GMÚè ¥ãGÜU¢}¢ |¢è ÎÁ¢ü ãñ´ J
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 20

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢ çÁ¢GRU ãé±¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï
ТÜU Ý ÐÉG¢ ¼ãGÜGUèÜGU ±¢ïã ϢΠϢwG¼ ã¢ï x¢²¢ J

Ç¢ÜïU çÁ¢G²¢Î¢ }¢¢HÎ¢Ú¢ï´ ãè ÜUè ÜU¢ïçƲ¢ï´ ÐÚ ÐÇG¼ï ãñ´, ©G}¢ê}¢Ý }¢¢HÎ¢Ú¢ï´ ãè

ÜïU Ï¢ÓÓ¢ï §xG±¢ çÜU²ï Á¢¢¼ï ãñ´, {¢çÇG²H (Ç¢ÜêU) çÓ¢çn²¢æ |¢ïÁ¢ ÜUÚ S¢Ú}¢¢²¢
Î¢Ú¢ï´ ãè S¢ï |¢¢Úè ÚÜGU}¢ï´ ¼GHÏ¢ ÜUÚ¼ï ãñ´, ÈGUè Á¢G}¢¢Ý¢ ΢ñH¼ ÜUè ÜUS¢Ú¼ S¢ï
S¢éÜêUÝï ÜGUËÏ¢ ç}¢HÝ¢ ¼¢ï ÜéUÁ¢¢ ©HÅ¢ Ï¢ãé¼ S¢¢ï´ ÜU¢ Ó¢ñÝ Ï¢ÚÏ¢¢Î ãé±¢ Á¢¢¼¢
ãñ, çÈUÚ |¢è ãGñÚ¼ ãñ çÜU H¢ïx¢ ΢ñH¼ ÜUè Á¢éS¼-Á¢ê }¢ï´ }¢¢Úï }¢¢Úï çÈUÚ¼ï ¥¢ñÚ
ãGH¢H ãGÚ¢}¢ ÜUè ¼}¢èÁ¢G ©Æ¢ Îï¼ï ãñ´ J
Á¢éS¼-Á¢ê }¢ï´ v²êæ çÈUÚï´ }¢¢H ÜUè }¢¢Úï }¢¢Úï
ã}¢ ¼¢ï S¢ÚÜU¢Ú ÜïU ÅéÜUÇG¢ï´ Ðï ÐH¢ ÜUÚ¼ï ãñ´
}¢¢H΢çÚ²¢æ ¥¢ñÚ Ï¢è}¢¢çÚ²¢æ
Ï¢ÇGï Ï¢ÇGï ΢ñH¼ }¢‹Î Îï¶ï ãñ´, Á¢¢ï ¼GÚãG ¼GÚãG ÜUè ÐÚïࢢçݲ¢ï´ }¢ï´
}¢éϼH¢ ãñ´, ÜU¢ï§ü ¥¢ñH¢Î ÜïU çH²ï ¼ÇGм¢ ãñ, çÜUS¢è ÜUè }¢¢æ Ï¢è}¢¢Ú ãñ,
çÜUS¢è ÜU¢ Ï¢¢Ð }¢ÚèÁ¢G ¼¢ï ÜU¢ï§ü ¶GéÎ }¢êÁ¢Gè Ï¢è}¢¢Úè }¢ï´ çx¢çÚzG¼¢Ú ãñ,
çÜU¼Ýï }¢¢HÎ¢Ú ¥¢Ð ÜU¢ï ç}¢Hï´x¢ï Á¢¢ï “ã¢Åü ¥ÅïÜU” S¢ï ΢ï Ó¢¢Ú ãñ´, ÜU§ü
à¢êx¢Ú ÜUè çÁ¢G²¢Î¼è ÜU¢ çà¢ÜU¢Ú ãñ´ ¥¢ñÚ Ï¢ïÓ¢¢Úï }¢èÆè Ó¢èÁ¢Gï´ Ýãè´ ¶¢
S¢ÜU¼ï J ¼GÚãG ¼GÚãG ÜUè ¶¢Ýï ÜUè ¥à²¢ S¢¢}¢Ýï }¢¢ñÁ¢êÎ }¢x¢Ú ¥ÚÏ¢ мè
S¢ïÆ S¢¢çãGÏ¢ Ó¢¶ ¼ÜU Ýãè´ S¢ÜU¼ï J Ï¢ïÓ¢¢Úï ΢ñH¼ ± Á¢¢»Î¢Î ÜïU ¼S¢Ã±éÚ
S¢ï çÎH Ï¢ãH¢ S¢ÜU¼ï ãñ´, çÈUÚ |¢è ΢ñH¼ ÜU¢ Ýࢢ ¥GÁ¢èÏ¢ ãñ çÜU ©¼ÚÝï
ÜU¢ Ý¢}¢ ãè Ýãè´ Hï¼¢ ! ²ÜGUèÝ Á¢¢çݲï ! ãGH¢H ± ãGÚ¢}¢ ÜUè ÐÚ±¢ã çÜU²ï
çÏ¢x¢GñÚ {Ý ÜU}¢¢¼ï Ó¢Hï Á¢¢Ý¢ çS¢ÈGüU ¥¢ñÚ çS¢ÈGüU Ý¢Î¢Ý §‹S¢¢Ý ÜUè {éÝ ãñ,
§¼Ý¢ Ýãè´ S¢¢ïÓ¢¼¢ çÜU ¥¢ç¶GÚ §¼Ýè ΢ñH¼ ÜUã¢æ Ç¢Hêæx¢¢ ? ÈGéUH¢æ ÈGéUH¢æ
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 21

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ »ÜU Ï¢¢Ú ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ ¥ËH¢ã
©S¢ ÐÚ ÎS¢ ÚãG}¢¼ï´ |¢ïÁ¢¼¢ ãñ J

S¢Ú}¢¢²¢ Î¢Ú |¢è ¼¢ï ¥¢ç¶GÚ }¢¢ñ¼ ÜïU Í¢¢Å ©¼Ú x¢²¢ ! ©S¢ ÜUè ΢ñH¼ ©S¢ï
v²¢ ÜU¢}¢ ¥¢§ü ? ©HÅ¢ ãé±¢ ²ïã çÜU ±¢çÚS¢¢ï´ }¢ï´ ç±ÚS¢ï ÜUè ¼vGS¢è}¢ }¢ï´
HÇG¢§²¢æ ÆÝ x¢§æü, Îéà}¢çݲ¢æ ã¢ï x¢§æü, ÜU¢ïÅü }¢ï´ ÐãéæÓ¢ x¢» ¥¢ñÚ ¥wGÏ¢¢Ú¢ï´ }¢ï´
ÀÐ x¢» ¥¢ñÚ ¶G¢Ý΢Ýè à¢Ú¢ÈGU¼¢ï´ ÜUè {çÁÁ¢²¢æ çÏ¢¶Ú x¢§æü J
΢ñH¼ï Î鋲¢ ÜïU ÐèÀï ¼ê Ý Á¢¢ ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ḯ }¢¢H ÜU¢ ãñ ÜU¢}¢ v²¢ !
}¢¢Hï Î鋲¢ ΢ï Á¢ã¢æ }¢ï´ ãñ ±Ï¢¢H ÜU¢}¢ ¥¢»x¢¢ Ý Ðïà¢ï ÁG¢éH Á¢H¢H
ÜGUÏ¢í ÜïU S¢é±¢H ± Á¢±¢Ï¢
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ÜU|¢è ÜU|¢è §S¢ ¼GÚãG S¢¢ïçÓ¢²ï ! çÜU
}¢ïÚ¢ H¢à¢¢ }¢Ý¢ï´ ç}¢^è ¼Hï ÜGUÏ¢í }¢ï´ ÎzGÝ ÜUÚ ÜïU ¥ãGÏ¢¢Ï¢ Ó¢Hï Á¢¢»æx¢ï J ²ïã
¶Géà¢Ýé}¢¢ x¢éçHS¼¢æ, HãìHã¢¼è ¶ïç¼²¢æ, Ý» }¢¢õÇH ÜUè Ó¢}¢ÜUèHè x¢¢çÇG²¢æ,
¥G¢Hèà¢¢Ý ÜU¢ïçƲ¢æ ±x¢GñÚ¢ ÜéUÀ |¢è ÜU¢}¢ Ýãè´ ¥¢»x¢¢ J Î¢ï ¶G¢ñÈGUÝ¢ÜU
à¢vH¢ï´ ±¢Hï çÈGUçÚà¼ï }¢é‹ÜUÚ ÝÜUèÚ ÜGUÏ¢í ÜUè Îè±¢Úï´ Ó¢èÚ¼ï ãé» ¼à¢ÚèÈGU
H¢»æx¢ï, H}Ï¢ï H}Ï¢ï çS¢²¢ã Ï¢¢H S¢Ú S¢ï Т©æ ¼ÜU HÅÜU Úãï ã¢ï´x¢ï, ¥¢æ¶ï´
¥¢x¢ Ï¢ÚS¢¢ Úãè ã¢ï´x¢è, ¥Ï¢ §ç}¼ãG¢Ý à¢éM¥G ã¢ïx¢¢, Œ²¢Ú S¢ï Ýãè´ Ï¢çËÜU
±¢ïã çÛ¢ÇGÜU ÜUÚ ©Æ¢»æx¢ï ¥¢ñÚ §ç‹¼ã¢§ü S¢wG¼ HãÁ¢ï }¢ḯ S¢é±¢H¢¼ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï :
(1) ²¢’Ýè ¼ïÚ¢ ÚÏ¢ ÜU¢ñÝ ãñ ? (2) ²¢’Ýè ¼ïÚ¢ ÎèÝ v²¢
ãñ ? (3) çÈUÚ »ÜU S¢¢ïãÝè }¢¢ïãÝè S¢êÚ¼ çζ¢§ü Á¢¢»x¢è çÁ¢S¢ ÐÚ çÈGU΢ ã¢ïÝï
ÜïU çH²ï ãÚ ¥G¢çà¢ÜGU ¼ÇGм¢ ãñ ±¢ïã çÎHLÏ¢¢ S¢êÚ¼ çζ¢ ÜUÚ ÐêÀ¢
Á¢¢»x¢¢ : ²¢’Ýè §Ý ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ¼ê v²¢ ÜUã¼¢ ‰¢¢ ?
»ï Ý}¢¢çÁ¢G²¢ï ! »ï }¢¢æ Ï¢¢Ð ÜïU ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢Ú΢ڢï ! »ï çÚà¼ïÎ¢Ú¢ï´ S¢ï ãGéSÝï S¢éHêÜU
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 22

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï ТÜU ÐÉGÝ¢ |¢êH x¢²¢ ±¢ïã
Á¢‹Ý¼ ÜU¢ Ú¢S¼¢ |¢êH x¢²¢ J

ÜUÚÝï ±¢H¢ï ! »ï çS¢ÈGüU ãGH¢H Ú¢ïÁ¢Gè ÜU}¢¢Ýï ±¢H¢ï ! »ï »ÜU }¢énè ΢ÉGè S¢Á¢¢Ýï
±¢H¢ï ! »ï S¢Ú ÐÚ S¢é‹Ý¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU Á¢GéËÈGïUæ Ï¢ÉG¢Ýï ±¢H¢ï ! »ï ¥ÐÝï S¢Ú¢ï´
ÐÚ §G}¢¢}¢¢ à¢ÚèÈGU ÜïU ¼¢Á¢ S¢Á¢¢Ýï ±¢H¢ï ! »ï S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè ¼ÚçϢIJ¼ ÜïU çH²ï
}¢-ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Ú¢ S¢ÈGUÚ ÈGUÚ}¢¢Ýï ±¢H¢ï ! »ï Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ çÈGURïU
}¢ÎèÝ¢ ÜïU Á¢GÚè»G }¢-ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜU¢ çÚS¢¢H¢ ÐéÚ ÜUÚ ÜïU ãÚ }¢¢ã Á¢}¥G
ÜUÚ±¢Ýï ±¢H¢ï ! ¥¢Ð Á¢GMÚ ÜU¢}²¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢»æx¢ï, ¶Gé΢ ±
}¢éS¼GÈGU¢ ÜïU ÜUÚ}¢ S¢ï ¥¢Ð ÜïU Á¢±¢Ï¢¢¼ ²ïã
ã¢ï´x¢ï : ²¢’Ýè }¢ïÚ¢ ÚÏ¢ ¥ËH¢ã ãñ J ²¢’Ýè }¢ïÚ¢ ÎèÝ
§SH¢}¢ ãñ J çÎHLÏ¢¢ S¢êÚ¼ ±¢Hï ÜUè ¼GÚÈGU §à¢¢Ú¢ ÜUÚ ÜïU ÜUãï´x¢ï :
²ïã ¼¢ï }¢ïÚï }¢èÆï }¢èÆï ¥¢ÜGU¢ }¢éãG}}¢ÎéÚüS¢êHéËH¢ã
ãñ´, ¥¢ñÚ Û¢ê}¢ Û¢ê}¢ ÜUÚ ÜUã Úãï ã¢ï´x¢ï :
S¢ÚÜU¢Ú ÜUè ¥¢}¢Î }¢ÚãGÏ¢¢
çÎHÎ¢Ú ÜUè ¥¢}¢Î }¢ÚãGÏ¢¢
ÜGUÏ¢í }¢ï´ S¢ÚÜU¢Ú ¥¢»æ ¼¢ï }¢ñ´ ÜGUÎ}¢¢ï´ }¢ï´ çx¢Mæ
x¢Ú çÈGUçÚà¼ï |¢è ©Æ¢»æ ¼¢ï }¢ñ´ ©Ý S¢ï ²êæ ÜUãêæ
§Ý Üï UТ» Ý¢Á¢G S¢ï }¢ñ´ »ï çÈGUçÚ༢ï v²êæ ©Æêæ
}¢Ú ÜïU ÐãéæÓ¢¢ ãêæ ²ã¢æ §S¢ çÎHLÏ¢¢ ÜïU ±¢çS¢¼Gï
»ï S¢H¢¼¢ï S¢H¢}¢ ÐÚ Û¢ê}¢Ýï ±¢H¢ï ! Ý¢}¢ï }¢éã}G }¢Î
S¢éÝ ÜUÚ ¥æx¢êÆï Ó¢ê}¢Ýï ±¢H¢ï ! Á¢Ï¢ S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 23

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢ çÁ¢GRU ãé±¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï }¢éÛ¢
ÐÚ ÎéMÎï ТÜU Ý ÐÉG¢ ¼ãGÜGUèÜGU ±¢ïã ϢΠϢwG¼ ã¢ï x¢²¢ J

Á¢Ë±¢ çζ¢ ÜUÚ ±¢ÐS¢ ¼à¢ÚèÈGU Hï Á¢¢Ýï Hx¢ï´x¢ï ¼¢ï Ï¢ï ÜGUÚ¢Ú ã¢ï ÜUÚ Ï¢ï
S¢¢wG¼¢ Á¢GÏ¢¢Ý ÐÚ Á¢¢Úè ã¢ï Á¢¢»x¢¢ :
çÎH |¢è Œ²¢S¢¢ ÝÁ¢GÚ |¢è ãñ Œ²¢S¢è v²¢ ãñ »ïS¢è |¢è Á¢¢Ýï ÜUè Á¢ËÎè
ÆãÚ¢ï ÆãÚ¢ï Á¢GÚ¢ Á¢¢Ýï ¥G¢H}¢ ! ã}¢ Ýï Á¢è |¢Ú ÜïU Îﶢ Ýãè´ ãñ
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢ç¶GÚè S¢é±¢H ÜU¢ Á¢±¢Ï¢ ÎïÝï
ÜïU Ï¢¢’Î Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ç¶ÇGÜUè ¶éHïx¢è ¥¢ñÚ }¢¥GÝ (²¢’Ýè ÈGU¢ñÚÝ) Ï¢‹Î
ã¢ï Á¢¢»x¢è ¥¢ñÚ Á¢‹Ý¼ ÜUè ç¶ÇGÜUè ¶éHïx¢è ¥¢ñÚ ÜU㢠Á¢¢»x¢¢ : ¥x¢Ú
¼êÝï ÎéLS¼ Á¢±¢Ï¢¢¼ Ý çβï ã¢ï¼ï ¼¢ï ¼ïÚï çH²ï ±¢ïã ΢ïÁ¢G¶G ÜUè ç¶ÇGÜUè
‰¢è J ²ïã S¢éÝ ÜUÚ ©S¢ï ¶Géà¢è Ï¢¢H¢» ¶Géà¢è ã¢ïx¢è, ¥Ï¢ Á¢‹Ý¼è ÜUÈGUÝ
ã¢ïx¢¢, Á¢‹Ý¼è çÏ¢À¢ïÝ¢ ã¢ïx¢¢, ÜGUÏ¢í ¼¢ ãGgï ÝÁ¢GÚ ±S¢è¥G ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ }¢Á¢Gï
ãè }¢Á¢Gï ã¢ï´x¢ï J
ÜGUÏ¢í }¢ï´ HãÚ¢»æx¢ï ¼¢ ãGàÚ Ó¢à}¢ï ÝêÚ ÜïU
Á¢Ë±¢ ÈGUÚ}¢¢ ã¢ïx¢è Á¢Ï¢ ¼GË¥G¼ ÚS¢êHéËH¢ã ÜUè
(ãG΢§ÜGïU Ï¢çwGà¢à¢ à¢ÚèÈGU)

Á¢±¢Ï¢¢¼ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ Ý¢ÜU¢}¢è ÜïU ¥SÏ¢¢Ï¢

wG¢é΢ Ý wG±¢S¼¢ Ý}¢¢Á¢Gï´ Á¢G¢»¥G ÜUÚ¼ï Úãï, Û¢êŠϢ¢ïH¼ï Úãï, x¢GèÏ¢¼
ÜUÚ¼ï Úãï, ãGÚ¢}¢ Ú¢ïÁ¢Gè ÜU}¢¢¼ï Úãï, çÈGUË}¢ï´ çÇÚ¢}¢ï Îﶼï çζ¢¼ï ¥¢ñÚ x¢¢Ýï
Ï¢¢Á¢ï S¢éݼï S¢éÝ¢¼ï Úãï, }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ çÎH Î鶢¼ï Úãï, ¥x¢Ú ÚÏ¢
Ý¢Ú¢Á¢G ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢ MÆ x¢», ¥x¢Ú
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãGêS¢¼ ÜïU Ï¢¢§GS¢ §ü}¢¢Ý Ï¢ÚÏ¢¢Î ã¢ï x¢²¢, ¼¢ï çÈUÚ
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 24

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ »ÜU Ï¢¢Ú ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ ¥ËH¢ã
©S¢ ÐÚ ÎS¢ ÚãG}¢¼ï´ |¢ïÁ¢¼¢ ãñ J

ãÚ S¢é±¢H ÐÚ }¢éæã S¢ï ²ïãè çÝÜUHïx¢¢ : (㢻

¥zGS¢¢ïS¢ ! 㢻 ¥zGS¢¢ïS¢ ! }¢éÛ¢ï ¼¢ï ÜéUÀ Ýãè´ }¢¢’Hê}¢) 㢻 ! 㢻 ! Á¢Ï¢ S¢ï
¥¢æ¶ ¶éHè T.V. ÐÚ ÝÁ¢GÚ ‰¢è, Á¢Ï¢ S¢ï ÜU¢Ý¢ï´ Ýï S¢éÝ¢ ¼¢ï çÈGUË}¢è x¢¢Ýï ãè
S¢éÝï, }¢éÛ¢ï v²¢ }¢¢’Hê}¢ ¶Gé΢ v²¢ ãñ ? }¢éÛ¢ï v²¢ м¢ ÎèÝ v²¢ ãñ ?
}¢ñ́ Ýï ¼¢ï Î鋲¢ }¢ḯ ¥ÐÝè ¥¢}¢Î ÜU¢ }¢vGS¢Î çS¢ÈGüU §S¢è ÜU¢ï S¢}¢Û¢¢ ‰¢¢ çÜU Ï¢S¢
Á¢ñS¢ï Ï¢Ý ÐÇGï }¢¢H ÜU}¢¢¥¢ï ¥¢ñÚ Ï¢è±è Ï¢ÓÓ¢¢ḯ ÜU¢ï çÝ|¢¢¥¢ï J ¥x¢Ú ÜU|¢è
çÜUS¢è Ýï }¢ïÚè ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè Ï¢ïã¼Úè ÜUè ¶G¢ç¼GÚ }¢éÛ¢ï S¢é‹Ý¼¢ḯ |¢Úï §çÁ¼}¢¢¥G
}¢ḯ çà¢ÜüU¼ ²¢ }¢-ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï }¢ḯ S¢ÈGUÚ ÜUè ΢’±¼ Îè |¢è ¼¢ï ²ïã ÜUã ÜUÚ
Å¢H çβ¢ ‰¢¢ çÜU S¢¢Ú¢ çÎÝ ÜU¢}¢ ÜUÚ ÜUÚ ÜïU ‰¢ÜU Á¢¢¼¢ ãêæ, ±vG¼ ãè Ýãè´
ç}¢H¼¢ J §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Á¢è¼ï Á¢è ¼¢ï ²ïã Á¢±¢Ï¢ Ó¢H¼¢ Úãïx¢¢, ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú
Ó¢}¢v¼¢ Úãïx¢¢, ¥¢ñÚ Ï¢ḯÜU Ï¢ïHï‹S¢ Ï¢ÉG¼¢ Úãïx¢¢ HïçÜUÝ ²¢Î Ú網ï !
S¢ïÆ Á¢è ÜU¢ï çÈGURU ‰¢è §ÜU §ÜU ÜïU ÎS¢ ÎS¢ ÜUèçÁ¢²ï
}¢¢ñ¼ ¥¢ ÐãéæÓ¢è çÜU ç}¢SÅÚ ! Á¢¢Ý ±¢ÐS¢ ÜUèçÁ¢²ï
Ï¢ãÚ ãG¢H çÁ¢S¢ ÜU¢ §ü}¢¢Ý Ï¢ÚÏ¢¢Î ã¢ï Ó¢éÜU¢ ‰¢¢ ©S¢ S¢ï ¥¢ç¶GÚè
S¢é±¢H ÜUÚ HïÝï ÜïU Ï¢¢’Î Á¢‹Ý¼ ÜUè ç¶ÇGÜUè ¶éHïx¢è ¥¢ñÚ ÈGU¢ñÚÝ Ï¢‹Î ã¢ï
Á¢¢»x¢è çÈUÚ Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ç¶ÇGÜUè ¶éHïx¢è ¥¢ñÚ ÜU㢠Á¢¢»x¢¢ : ¥x¢Ú ¼êÝï
ÎéLS¼ Á¢±¢Ï¢ çβï ã¢ï¼ï ¼¢ï ¼ïÚï çH²ï ±¢ïã Á¢‹Ý¼ ÜUè ç¶ÇGÜUè ‰¢è J ²ïã
S¢éÝ ÜUÚ ©S¢ï ãGS¢Ú¼ Ï¢¢H¢» ãGS¢Ú¼ ã¢ïx¢è, Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¼GÚÈGU ÎÚ±¢Á¢Gï S¢ï
©S¢ ÜU¢ï x¢Ú}¢è ¥¢ñÚ HÐÅ ÐãéæÓ¢ïx¢è, ©S¢ï ¥¢x¢ ÜU¢ çHÏ¢¢S¢ ÐãÝ¢²¢ Á¢¢»x¢¢,
©S¢ ÜïU çH²ï ¥¢x¢ ÜU¢ çÏ¢S¼Ú çÏ¢À¢²¢ Á¢¢»x¢¢, ©S¢ ÐÚ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÎïÝï ÜïU
çH²ï ΢ï çÈGUçÚà¼ï }¢éÜGUÚüÚ ã¢ï´x¢ï, Á¢¢ï ¥‹{ï ¥¢ñÚ Ï¢ãÚï ã¢ï´x¢ï, ©Ý ÜïU S¢¢‰¢ H¢ïãï
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 25

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï ТÜU ÐÉGÝ¢ |¢êH x¢²¢ ±¢ïã
Á¢‹Ý¼ ÜU¢ Ú¢S¼¢ |¢êH x¢²¢ J
ÜU¢ x¢éÁ¢Gü ã¢ïx¢¢ çÜU Ðã¢ÇG ÐÚ ¥x¢Ú }¢¢Ú¢ Á¢¢» ¼¢ï ¶G¢ÜU ã¢ï Á¢¢», ©S¢ ã¼¢ïÇGï
S¢ï ©S¢ ÜU¢ï }¢¢Ú¼ï Úãï´x¢ï J ÝèÁ¢G S¢¢æÐ ¥¢ñÚ çÏ¢ÓÀê ©S¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÐãéæÓ¢¢¼ï Úãï´x¢ï,
ÝèÁ¢G ¥¢’}¢¢H ¥ÐÝï }¢éÝ¢çS¢Ï¢ à¢vH ÐÚ }¢é-¼à¢çvÜUH ã¢ï ÜUÚ ÜéUœ¢¢ ²¢
|¢ïçÇG²¢ ²¢ ¥¢ñÚ à¢vH ÜïU Ï¢Ý ÜUÚ ©S¢ ÜU¢ï §üÁ¢G¢ ÐãéæÓ¢¢»æx¢ï J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, çÁ¢. 1, S¢. 110, 111)
¥¢Á¢ }¢ÓÀÚ ÜU¢ |¢è ÇæÜU ¥¢ã ! S¢ã¢ Á¢¢¼¢ Ýãè´
ÜGUÏ¢í }¢ï´ çÏ¢ÓÀê ÜïU ÇæÜU ÜñUS¢ï S¢ãïx¢¢ |¢¢§ü ?
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ΢ñH¼ï Î鋲¢ ÜU¢ï ¥ÐÝ¢ S¢Ï¢ ÜéUÀ
S¢}¢Û¢ Ï¢ñÆÝ¢ ΢çÝࢠ}¢‹Îè Ýãè´, ²ïã ²¢Îï §H¢ãè S¢ï x¢GzGH¼ ÜU¢ Ï¢¢§GS¢ Ýãè´
Ï¢ÝÝè Ó¢¢çã²ï, ¥ËH¢ã §ü}¢¢Ý ±¢H¢ï´ ÜU¢ï ¼}Ï¢èã ÜUÚ¼ï ãé» Ð¢Úã 28
S¢ê-Ú¼éH }¢éÝ¢çÈGUÜGêUÝ ÜUè ¥¢²¼ Ý}Ï¢Ú 9 }¢ï´ §à¢¢üÎ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ :
¼Ú-Á¢-}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : »ï §ü}¢¢Ý
±¢H¢ï ! ¼é}ã¢Úï }¢¢H Ý ¼é}ã¢Úè ¥¢ñH¢Î
ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G ¼é}ãï´ ¥ËH¢ã ( ) ÜïU
çÁ¢GRU S¢ï x¢G¢çÈGUH Ý ÜUÚï J
²ïã Ý ÜUãÝ¢ çÜU ÜU¢ï§ü S¢}¢Û¢¢Ýï ±¢H¢ Ýãè´ ç}¢H¢
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! çÚÁGÜGïU ãGH¢H ÜUè ¼GHÏ¢ }¢ï´
ãÚçx¢Á¢G »ïS¢è }¢S¢MçÈGUIJ¼ }¢¼ Ú網ï Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢G¢ï´ S¢ï x¢G¢çÈGUH ÜUÚ Îï
¥x¢Ú ¶Gé΢ Ý wG±¢S¼¢ ãGÚ¢}¢ Ú¢ïÁ¢Gè ¥¢ñÚ S¢êÎè ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú ÜU¢ çS¢çËS¢H¢
ã¢ï ¼¢ï ©S¢ï À¢ïÇG ÎèçÁ¢²ï, çÚà±¼ ÜU¢ HñÝ ÎñÝ ¼ÜüU ÜUÚ ÎèçÁ¢²ï,
Îï網ï ! }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ²ïã Ý ÜUãÝ¢ çÜU ã}¢ï´ ÜU¢ï§ü S¢}¢Û¢¢Ýï ±¢H¢
Ýãè´ ç}¢H¢ ‰¢¢ J ¼GÚãG ¼GÚãG ÜïU x¢éÝ¢ã¢ï´ }¢ï´ ÚÓ¢ï Ï¢S¢ï ÚãÝï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï ÇÚ
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 26

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢ çÁ¢GRU ãé±¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï
ТÜU Ý ÐÉG¢ ¼ãGÜGUèÜGU ±¢ïã ϢΠϢwG¼ ã¢ï x¢²¢ J

Á¢¢Ý¢ Ó¢¢çã²ï çÜU ¥x¢Ú x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU S¢Ï¢Ï¢ §ü}¢¢Ý Ï¢ÚÏ¢¢Î ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï v²¢
Ï¢Ýïx¢¢ ! ¥ËH¢ã ТÚã 24 S¢ê-Ú¼éÁGÁG¢é}¢Ú ¥¢²¼ Ý}Ï¢Ú 54 }¢ï´
§à¢¢üÎ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ :
¼Ú-Á¢-}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ
¥ÐÝï ÚÏ¢ ( ) ÜUè ¼GÚÈGU LÁ¢ê¥G H¢¥¢ï
¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ãGéÁG¢êÚ x¢ÚÎÝ Ú¶¢ï ÜGUÏH §S¢
ÜïU çÜU ¼é}¢ ÐÚ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ¥¢» çÈUÚ ¼é}ã¢Úè
}¢ÎÎ Ý ã¢ï J
²¢ §H¢ãè }¢ïÚ¢ §ü}¢¢Ý S¢H¢}¢¼ ڶݢ
΢ïÝ¢ï´ ¥G¢H}¢ }¢ï´ wG¢é΢ S¢¢²» ÚãG}¢¼ ڶݢ
ã}¢ À¢ïÅï ã¢ï¼ï Á¢¢ Úãï ãñ´
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! çÁ¢G‹Îx¢è ÜU¢ v²¢ |¢Ú¢ïS¢¢ ! ¥¢Ð
ÜUè çS¢¤GãG¼ H¢¶ ¥ÓÀè ã¢ï }¢x¢Ú v²¢ ¥¢Ð Ýãè´ Á¢¢Ý¼ï çÜU ²ÜU¢²ÜU
Á¢GËÁ¢GH¢ ¥¢ Á¢¢¼¢ ãñ ²¢ Ï¢S¢ï´, ÜU¢Úï´ ¥¢ñÚ ÚïHx¢¢çÇG²¢æ ©HÅ Á¢¢¼è ãñ´ ²¢
¥Ó¢¢ÝÜU Ï¢}¢ {}¢¢ÜU¢ ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ H¢à¢¢ï´ ÜïU ÉïÚ Hx¢ Á¢¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÈGUÁ¢G¢
}¢ï´ ¼GIJ¢Ú¢ ÈUÅ Á¢¢» ¼¢ï çÈUÚ H¢à¢¢ï´ ÜUè à¢Ý¢wG¼ |¢è Îéà±¢Ú ã¢ï Á¢¢¼è ãñ,
¥G¢ïã΢ ¥¢ñÚ }¢‹S¢Ï¢ ÜéUÀ |¢è ÜU¢}¢ Ýãè´ ¥¢¼¢, ¥¢Î}¢è »ÜU Û¢ÅÜïU }¢ï´ }¢Ú
Á¢¢¼¢ ãñ, ²ïã ¥Ý}¢¢ïH S¢¢æS¢ Á¢ËÎè Á¢ËÎè çÝÜUH Úãï ãñ´, Á¢¢ï »ÜU Ï¢¢Ú
çÝÜUH Á¢¢¼¢ ãñ ÐHÅ ÜUÚ Ýãè´ ¥¢¼¢ ²ÜGUèÝÝ ãÚ S¢¢æS¢ }¢¢ñ¼ ÜUè Á¢¢çÝÏ¢
»ÜU ÜGUÎ}¢ ãñ, ¥¢Ð ÜUã¼ï ãñ´ çÜU }¢ïÚï Ï¢ïÅï ÜUè 12±è´ S¢¢H çx¢Úã ãñ, S¢}¢Û¢¼ï
ãñ́ çÜU Ï¢ÇG¢ ã¢ï x¢²¢ ãñ, ¥x¢Ú x¢ãÚ¢§ü }¢ḯ Îï¶ḯ ¼¢ï ¥¢Ð ÜU¢ Ï¢ïÅ¢ Ï¢ÇG¢ Ýãè´ À¢ïÅ¢
ã¢ï¼¢ Á¢¢ Ú㢠ãñ, }¢-S¢HÝ ©S¢ Ýï Î鋲¢ }¢ḯ 25 Ï¢ÚS¢ çÁ¢G‹Î¢ ÚãÝ¢ ‰¢¢ ¼¢ï ©S¢
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 27

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎS¢ }¢Ú¼Ï¢¢ S¢éÏãG ¥¢ñÚ ÎS¢ }¢Ú¼Ï¢¢
ࢢ}¢ ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ ©S¢ï çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ }¢ïÚè à¢ÈGU¢¥G¼ ç}¢Hïx¢è J

}¢ï´ S¢ï 12 S¢¢H ÜU}¢ ã¢ï Ó¢éÜïU, ¥¢ñÚ x¢¢ï²¢ ±¢ïã ¥¢{è çÁ¢G‹Îx¢è x¢éÁ¢G¢Ú Ó¢éÜU¢,
²ÜGUèÝÝ ã}¢ S¢|¢è ÚzG¼¢ ÚzG¼¢ }¢¢ñ¼ ÜïU ÜGUÚèÏ¢ ã¢ï¼ï Á¢¢ Úãï ãñ´, ã}¢ S¢Ï¢ ÜUè
©G}¢íï´ Í¢Å¼è Á¢¢ Úãè ãñ´ ²êæ ã}¢ S¢Ï¢ Ï¢ÇGï Ýãè´ “À¢ïÅï” ã¢ï¼ï Á¢¢ Úãï ãñ´, Í¢ÇGè
ÜU¢ x¢éÁ¢GÚÝï ±¢H¢ ãÚ Í¢‹Å¢ ã}¢¢Úè ©G}¢í ÜïU »ÜU Í¢‹Åï ÜïU ÜU}¢ ã¢ï Á¢¢Ýï ÜUè
§çœ¢GH¢¥G Îï¼¢ ãñ J
x¢G¢çÈGUH ¼éÛ¢ï Í¢çÇG²¢H ²ïã Îï¼¢ ãñ }¢éÝ¢Îè
x¢ÎêZ Ýï Í¢ÇGè ©G}¢í ÜUè §ÜU ¥¢ñÚ Í¢Å¢ Îè
Î鋲±è §ç}¼ãG¢Ý ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ÜGUÏ¢í ÜïU §ç}¼ãG¢Ý S¢ï x¢éÁ¢GÚ ÜUÚ
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý S¢ï S¢¢çÏ¢ÜGU¢ ÐÇGÝ¢ ãñ J S¢Î ÜUÚ¢ïÇG ¥zGS¢¢ïS¢ !
ã}¢¢Úï ТS¢ §S¢ ÜUè ÜU¢ï§ü ¼Ä²¢Úè Ýãè´, ¥HÏ¢œ¢¢ }¢éH¢-Á¢G}¢¼ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ
§‹ÅÚòê }¢ï´ ÜU¢}²¢Ï¢è ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜïU çH²ï ÝèÁ¢G SÜêUH ²¢ ÜU¢õHïÁ¢ ÜïU
§ç}¼ãG¢Ý }¢ï´ ТS¢ ã¢ïÝï ÜïU çH²ï »ÇGè Ó¢¢ïÅè ÜU¢ Á¢G¢ïÚ Hx¢¢ çβ¢ Á¢¢¼¢ ãñ J
§S¢ }¢ÜGêUHï : “ ” ²¢’Ýè “çÁ¢S¢ Ýï ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUè ©S¢ Ýï Т
çH²¢” ÜïU ç}¢S΢ÜGU ¥x¢Ú çS¢ÈGüU Î鋲¢±è §ç}¼ãG¢Ý¢¼ ÜïU çH²ï ÜU¢ïçà¢à¢
ÜUè |¢è ¼¢ï ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ Î鋲¢ }¢ï´ ¥G¢çÚÁ¢Gè ¶Géçࢲ¢æ ÝS¢èÏ¢ ã¢ï Á¢¢»æ
HïçÜUÝ çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý ÜU¢ v²¢ ã¢ïx¢¢ ! ²ÜGUèÝÝ »ÜU çÎÝ }¢ÚÝ¢
¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í ± ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý¢¼ S¢ï x¢éÁ¢GÚÝ¢ ãñ, ©Ý §ç}¼ãG¢Ý¢¼ }¢ï´
Ý {¢ïÜU¢ Ó¢Hïx¢¢ ¥¢ñÚ Ý ãè çÚà±¼, ΢ïÏ¢¢Ú¢ }¢¢ñÜGU¥G |¢è Ýãè´ ç}¢Hïx¢¢,
²ïã S¢Ï¢ ÜéUÀ Á¢¢ÝÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ H¢ïx¢¢ï´ ÜUè Î鋲±è §ç}¼ãG¢Ý ÜUè ¼GÚÈGU
¼¢ï ¼±ÁÁ¢¢ïã ãñ }¢x¢Ú çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý S¢ï S¢Ú¢S¢Ú x¢GzGH¼ ãñ J
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 28

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢ çÁ¢GRU ãé±¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎ
à¢ÚèÈGU Ý ÐÉG¢ ©S¢ Ýï Á¢ÈGU¢ ÜUè J

Î鋲¢ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý ÜïU çH²ï ¼¢ï ¥¢Á¢ÜUH ¼G-HÏ¢¢ Ú¢¼ |¢Ú ÐÉG¼ï, Ýè´Î ¥¢»
¼¢ï Ýè´Î ÜéUࢢ (ANTI SLEEPING) x¢¢ïçH²¢æ ¶¢ ÜUÚ |¢è Á¢¢x¢¼ï ¥¢ñÚ ©S¢
ÜUè ¼Ä²¢Úè ÜUÚ¼ï ãñ´, }¢x¢Ú v²¢ çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý ÜïU çH²ï |¢è ã}¢
}¢ï´ S¢ï çÜUS¢è Ýï ÜU|¢è ÜU¢ï§ü Ú¢¼ Á¢¢x¢ ÜUÚ §GÏ¢¢Î¼ }¢ï´ Ï¢S¢Ú ÜUè ? Î鋲¢ ÜïU
§ç}¼ãG¢Ý }¢ï´ ÜU¢}²¢Ï¢è ÜïU çH²ï ТϢ‹Îè S¢ï Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ SÜêUH ¥¢ñÚ ÜU¢õHïÁ¢ ÜU¢
L¶G ÜUÚ¼ï ãñ´, v²¢ çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý }¢ï´ ÜU¢}²¢Ï¢è ÜïU çH²ï çS¢ÈGüU
ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §çÁ¼}¢¢¥G }¢ï´ Hx¢¢¼¢Ú çà¢ÜüU¼ ÜUÚ¼ï ãñ´ ? Î鋲¢ ÜïU
§ç}¼ãG¢Ý ÜUè ¼Ä²¢Úè ÜïU çH²ï Ï¢¢’Á¢G ¼G-HÏ¢¢ ÅKêÅÚ ÜUè ç¶GÎ}¢¢¼ ãG¢çS¢H
ÜUÚ¼ï ãñ´, ¼¢ï Ï¢¢’Á¢G »ÜïUÇ}¢è ²¢ ÅKêà¢Ý S¢ï‹ÅÚ Á¢¢õ§Ý (Join) ÜUÚ¼ï ãñ´, v²¢
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý ÜUè ¼Ä²¢Úè ÜïU çH²ï S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï }¢-ÎÝè }¢¢ãG¢ïH
¥¢ñÚ ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ §çwG¼²¢Ú ÜUè ? Î鋲±è ¼ÚvGÜGUè ÜïU
çH²ï ¥¢’H¢ ¼¢’Hè}¢ (Higher Education) ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜïU çH²ï
ÎêS¢Úï à¢ãÚ¢ï´ Ï¢çËÜU ÎêS¢Úï }¢éËÜU¢ï´ ¼ÜU ÜU¢ S¢ÈGUÚ §çwG¼²¢Ú ÜUÚ¼ï ãñ´ v²¢
¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè ¼ÚvGÜGUè ¥¢ñÚ çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý ÜUè ¼Ä²¢Úè ÜïU çH²ï
|¢è ÜU|¢è ΢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè ¼ÚçϢIJ¼ ÜïU }¢-ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï
}¢ï´ S¢ÈGUÚ çÜU²¢ ? ¼¢ï »ï çS¢ÈGüU Î鋲¢ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý ÜïU çH²ï ãè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚÝï
±¢Hï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý ÜUè |¢è ¼Ä²¢Úè à¢éM¥G
ÜUÚ ÎèçÁ¢²ï çÜU çÁ¢S¢ ÜU¢ ÜU¢}²¢Ï¢ Á¢‹Ý¼ ÜUè ã}¢ïࢢ ÚãÝï ±¢Hè Ýï’}¢¼ï´
Т»x¢¢ Á¢Ï¢ çÜU §S¢ ÜU¢ Ý¢ÜU¢}¢ Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¥¢x¢ }¢ï´ Á¢H¢²¢ Á¢¢»x¢¢ J
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý ÜUè ¼Ä²¢Úè }¢ï´ ¥¢S¢¢Ýè ÜïU çH²ï ΢’±¼ï
§SH¢}¢è ÜïU ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §çÁ¼}¢¢¥G¢¼ }¢ï´ H¢çÁ¢G}¢è çà¢ÜüU¼
ÜUèçÁ¢²ï, ¥ÐÝï ¥GH¢ÜGïU }¢ï´ Ú¢¼ ÜU¢ï }¢Îí-S¢¼éH }¢ÎèÝ¢ (Ï¢Ú¢» Ï¢¢çHx¢G¢Ý)
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 29

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : Á¢¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ Ú¢ïÁ¢Gï Á¢é}¢é¥G¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉGïx¢¢ }¢ñ´ çÜGU²¢}¢¼
ÜïU çÎÝ ©S¢ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUMæx¢¢ J

}¢ï´ ÜGéUÚ¥¢Ýï ТÜU }¢ézG¼ S¢èç¶²ï ¥¢ñÚ ãÚ }¢ãèÝï ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU S¢¢‰¢
ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢ ¼èÝ çÎÝ ÜïU }¢-ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Ú¢ S¢ÈGUÚ
ÜUèçÁ¢²ï ÝèÁ¢G Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚ ÜïU }¢-ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜU¢ çÚS¢¢H¢
ÐéÚ ÜUÚ ÜïU ãÚ }¢-ÎÝè }¢¢ã ÜUè 10 ¼¢Úè¶G ÜïU ¥‹ÎÚ ¥‹ÎÚ ¥ÐÝï ²ã¢æ
ÜïU çÁ¢G}}¢ïÎ¢Ú ÜU¢ï Á¢}¥G ÜUÚ±¢§²ï J ΢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢-ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´
}¢ï´ S¢ÈGUÚ ¥¢ñÚ }¢-ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜU¢ çÚS¢¢H¢ ÐéÚ ÜUÚ ÜïU ãÚ }¢¢ã
Á¢}¥G ÜUÚ±¢Ý¢ ¥¢Ð ÜïU çH²ï çÜGU²¢}¢¼ ÜïU §ç}¼ãG¢Ý }¢ï´
ÜU¢}²¢Ï¢è ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ Ï¢Ýïx¢¢ J
HêÅÝï ÚãG}¢¼ï´ ÜGU¢çÈGUHï´ }¢ï´ Ó¢H¢ï Т¥¢ïx¢ï Ï¢-Ú-ÜU¼ï´ ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï
ã¢ïx´ ¢è ãGH }¢éçàÜUHï´ ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï ÎêÚ ã¢ï´ ¥¢ÈGU¼ï´ ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Ï¢²¢Ý ÜU¢ï §çwG¼¼¢}¢ ÜUè ¼GÚÈGU
H¢¼ï ãé» S¢é‹Ý¼ ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ ¥¢ñÚ Ó¢‹Î S¢é‹Ý¼ï´ ¥¢ñÚ ¥¢Î¢Ï¢ Ï¢²¢Ý
ÜUÚÝï ÜUè S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUÚ¼¢ ãêæ J ¼¢Á¢Î¢Úï çÚS¢¢H¼, à¢ã‹à¢¢ãï
ÝéÏ¢éñ¼, }¢éS¼GÈGU¢ Á¢¢Ýï ÚãG}¢¼, à¢}»G Ï¢ÁG}¢ï çã΢²¼, Ý¢ïࢻ Ï¢ÁG}¢ï
Á¢‹Ý¼ ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï Á¢‹Ý¼ çÝà¢¢Ý ãñ : çÁ¢S¢ Ýï
}¢ïÚè S¢é‹Ý¼ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ Ýï
}¢éÛ¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ±¢ïã Á¢‹Ý¼ }¢ï´ }¢ïÚï S¢¢‰¢ ã¢ïx¢¢ J
S¢èÝ¢ ¼ïÚè S¢é‹Ý¼ ÜU¢ }¢ÎèÝ¢ Ï¢Ýï ¥¢ÜGU¢
Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ÐÇG¢ïS¢è }¢éÛ¢ï ¼é}¢ ¥ÐÝ¢ Ϣݢݢ
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 30

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï ТÜU ÜUè ÜUS¢Ú¼ ÜUÚ¢ï Ï¢ïà¢ÜU ²ïã ¼é}ã¢Úï
çH²ï ¼Gã¢Ú¼ ãñ J

“Ú¢ãï }¢ÎèÝ¢ ÜU¢ }¢éS¢¢çÈGUÚ” ÜïU ЋÎÚã ãGéMÈGU

ÜUè çÝSÏ¢¼ S¢ï ÐÇG¢ïS¢è ÜïU 15 }¢-ÎÝè ÈêUH
 8 ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈUG ¢ 1 ¥ËH¢ã
ÝïÜU }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜUè ±Á¢ã S¢ï ©S¢ ÜïU ÐÇG¢ïS¢ ÜïU 100 Í¢Ú¢ḯ S¢ï Ï¢H¢ ÎêÚ ÈGUÚ}¢¢
Îï¼¢ ãñ J çÈUÚ ¥¢Ð Ýï ²ïã ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢-ÚÜU¢ ç¼H¢±¼
ÈGUÚ}¢¢§ü :
¼Ú-Á¢-}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : “¥¢ñÚ ¥x¢Ú ¥ËH¢ã H¢ïx¢¢ḯ }¢ḯ Ï¢¢’Á¢G S¢ï Ï¢¢’Á¢G
ÜU¢ï ÎzG¥G Ý ÜUÚï ¼¢ï Á¢GMÚ Á¢G}¢èÝ ¼Ï¢¢ã ã¢ï Á¢¢»”
2 ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU ÝÁGÎèÜU Ï¢ïã¼ÚèÝ ÐÇG¢ïS¢è ±¢ïã ãñ Á¢¢ï ¥ÐÝï ÐÇG¢ïS¢è
ÜU¢ ¶GñÚ wG±¢ã ã¢ï 3 ±¢ïã Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Ýãè´ Á¢¢»x¢¢,
çÁ¢S¢ ÜU¢ ÐÇG¢ïS¢è ©S¢ ÜUè ¥¢ÈGU¼¢ï´ S¢ï ¥}Ý }¢ï´ Ýãè´ ãñ
4 ±¢ïã }¢¢ïç}¢Ý Ýãè´ Á¢¢ï ¶GéÎ ÐïÅ |¢Ú ¶¢» ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ ÐÇG¢ïS¢è ©S¢ ÜïU
ÐãHê }¢ï´ |¢êÜU¢ Úãï ²¢’Ýè ÜU¢ç}¢H }¢¢ïç}¢Ý Ýãè´
5 çÁ¢S¢ Ýï ¥ÐÝï ÐÇG¢ïS¢è ÜU¢ï §üÁ¢G¢ Îè ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ï §üÁ¢G¢ Îè ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ï
§üÁ¢G¢ Îè ©S¢ Ýï ¥ËH¢ã ÜU¢ï §üÁ¢G¢ Îè
6 çÁ¢Ï¢í§üH ( ) }¢éÛ¢ï ÐÇG¢ïS¢è ÜïU }¢é-¼¥GçËHÜGU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ±çS¢Ä²¼
ÜUÚ¼ï Úãï, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU }¢éÛ¢ï x¢é}¢¢Ý ãé±¢ çÜU ÐÇG¢ïS¢è ÜU¢ï ±¢çÚS¢ Ϣݢ Îï´x¢ï
7 Á¢¢ï à¢wGS¢ ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ ²¢ñ}¢ï ¥¢ç¶GÚ¼
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 31

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : ¼é}¢ Á¢ã¢æ |¢è ã¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎ ÐÉG¢ï çÜU ¼é}ã¢Ú¢ ÎéMÎ
}¢éÛ¢ ¼ÜU ÐãéæÓ¢¼¢ ãñ J

ÐÚ §ü}¢¢Ý Ú¶¼¢ ãñ, ©S¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU ±¢ïã ¥ÐÝï ÐÇG¢ïS¢è ÜïU S¢¢‰¢ ãGéSÝï
S¢éHêÜU S¢ï Ðïࢠ¥¢» 8 Ó¢¢HèS¢ Í¢Ú ÐÇG¢ïS¢è ãñ´ J
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çIJÎéÝ¢ §}¢¢}¢ Á¢G¢ïãÚè
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : §S¢ S¢ï Ó¢¢Ú¢ï´ ¼GÚÈGU Ó¢¢HèS¢ Ó¢¢HèS¢ Í¢Ú }¢éڢΠãñ´ J
“ÝéÁGã¼éH ÜGU¢Úè” }¢ï´ ãñ : ÐÇG¢ïS¢è ÜU¢ñÝ ãñ §S¢ ÜU¢ï ãÚ à¢wGS¢ ¥ÐÝï ©GÈGüU
¥¢ñ Ú }¢é ¥ G ¢ -}¢Hï S¢ï S¢}¢Û¢¼¢ ãñ (ÝéÁGã¼éH ÜGU¢Úè, çÁ¢. 5, S¢. 568)
 ãGéÁÁ¢¼éH §SH¢}¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çIJÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢éãG}}¢Î çÏ¢Ý }¢éãG}}¢Î
çÏ¢Ý }¢éãG}}¢Î x¢GÁ¢G¢Hè ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ÐÇG¢ïS¢è ÜïU ãGéÜGêUÜGU }¢ï´
S¢ï ²ïã |¢è ãñ çÜU ©S¢ï S¢H¢}¢ ÜUÚÝï }¢ï´ ÐãH ÜUÚï, ©S¢ S¢ï ¼G±èH x¢ézG¼-x¢ê
Ý ÜUÚï, ©S¢ ÜïU ãG¢H¢¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ çÁ¢G²¢Î¢ ÐêÀx¢À Ý ÜUÚï, ±¢ïã Ï¢è}¢¢Ú
ã¢ï ¼¢ï ©S¢ ÜUè ç}¢Á¢G¢Á¢ ÐéS¢èü ÜUÚï, }¢éS¢èÏ¢¼ ÜïU ±vG¼ ©S¢ ÜUè x¢G}¢ wG±¢Úè
ÜUÚï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ S¢¢‰¢ Îï, ¶Géà¢è ÜïU }¢¢ñÜGU¥G ÐÚ ©S¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU Ï¢¢Î Îï ¥¢ñÚ
©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ¶Géà¢è }¢ï´ çà¢ÜüU¼ Á¢G¢çãÚ ÜUÚï, ©S¢ ÜUè HçxGÁ¢Gà¢¢ï´ S¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ
ÜUÚï, À¼ S¢ï ©S¢ ÜïU Í¢Ú }¢ï´ Ý Û¢¢æÜïU, ©S¢ ÜïU Í¢Ú ÜU¢ Ú¢S¼¢ ¼æx¢ Ý ÜUÚï,
±¢ïã ¥ÐÝï Í¢Ú }¢ï´ Á¢¢ï ÜéUÀ Hï Á¢¢ Ú㢠ãñ ©S¢ï Îï¶Ýï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ Ý ÜUÚï,
©S¢ ÜïU »ïGÏ¢¢ï´ ÐÚ Ð΢ü Ç¢Hï, ¥x¢Ú ±¢ïã çÜUS¢è ãG¢çÎS¢ï ²¢ ¼vHèÈGU ÜU¢
çà¢ÜU¢Ú ã¢ï ¼¢ï ÈGU¢ñÚè ¼G¢ñÚ ÐÚ ©S¢ ÜUè }¢ÎÎ ÜUÚï, Á¢Ï¢ ±¢ïã Í¢Ú }¢ï´ }¢¢ñÁ¢êÎ
Ý ã¢ï ¼¢ï ©S¢ ÜïU Í¢Ú ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼ S¢ï x¢GzGH¼ Ý Ï¢Ú¼ï, ©S¢ ÜïU ç¶GH¢ÈGU
ÜU¢ï§ü Ï¢¢¼ Ý S¢éÝï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ¥ãHï ¶G¢Ý¢ S¢ï çÝx¢¢ã¢ï´ ÜU¢ï ÐS¼ (²¢’Ýè
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 32

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎS¢ }¢Ú¼Ï¢¢ ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢ ¥ËH¢ã
©S¢ ÐÚ S¢¢ï ÚãG}¢¼ï´ Ý¢çÁ¢GH ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J

ÝèÓ¢è) Ú¶ï, ©S¢ ÜïU Ï¢ÓÓ¢¢ï´ S¢ï Ý}¢ü x¢ézG¼-x¢ê ÜUÚï, ©S¢ï çÁ¢Ý ÎèÝè ²¢
Î鋲±è ©}¢êÚ ÜU¢ §GË}¢ Ý ã¢ï §Ý ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ©S¢ ÜUè ÚãÝé}¢¢§ü ÜUÚï
 ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çIJÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý }¢SªGÎ
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ »ÜU à¢wGS¢ Ýï ¥GÁ¢Gü ÜUè : }¢ïÚ¢ ÐÇG¢ïS¢è }¢éÛ¢ï
¥çÁ¢GIJ¼ ÐãéæÓ¢¢¼¢ ãñ, }¢éÛ¢ï x¢¢çH²¢æ Îï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ ÐÚ S¢wG¼è ÜUÚ¼¢
ãñ J ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú ©S¢ Ýï ¼é}ã¢Úï Ï¢¢Úï }¢ï´ ¥ËH¢ã ÜUè Ý¢ ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUè
ãñ, ¼¢ï ¼é}¢ ©S¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ¥ËH¢ã ÜUè §¼G¢¥G¼ ÜUÚ¢ï  »ÜU
Ï¢éÁ¢Géx¢ü ÜïU Í¢Ú }¢ï´ Ó¢êã¢ï´ ÜUè ÜUS¢Ú¼ ‰¢è çÜUS¢è Ýï ¥GÁ¢Gü ÜUè : ãGÁ¢GÚ¼ ! ¥x¢Ú
¥¢Ð çÏ¢ËHè Ú¶ Hï´ ¼¢ï ¥ÓÀ¢ ãñ J ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï ÇÚ ãñ çÜU Ó¢êã¢
çÏ¢ËHè ÜUè ¥¢±¢Á¢G S¢éÝ ÜUÚ ÐÇG¢ïS¢è ÜïU Í¢Ú }¢ï´ Ó¢H¢ Á¢¢» §S¢ ¼GÚãG }¢ñ´
©S¢ ÜïU çH²ï ±¢ïã Ï¢¢¼ ÐS¢‹Î ÜUÚÝï ±¢H¢ ã¢ï©æx¢¢ çÁ¢S¢ï }¢ñ´ ¶GéÎ ¥ÐÝï
çH²ï ÐS¢‹Î Ýãè´ ÜUÚ¼¢  }¢‹ÜGêUH ãñ : ÈGUÜGUèÚ ÐÇG¢ïS¢è
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ }¢¢HÎ¢Ú ÐÇG¢ïS¢è ÜU¢ ΢}¢Ý ÐÜUÇG ÜUÚ ÜUãïx¢¢ : »ï }¢ïÚï
ÚÏ¢ ! §S¢ S¢ï ÐêÀ, §S¢ Ýï }¢éÛ¢ï ¥ÐÝï ãGéSÝï S¢éHêÜU S¢ï v²êæ }¢ãGM}¢ çÜU²¢
¥¢ñÚ }¢éÛ¢ ÐÚ ¥ÐÝ¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ v²êæ Ï¢‹Î çÜU²¢ ?  »ÜU à¢wGS¢ Ýï
¥GÁ¢Gü ÜUè, ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! ÈGéUH¢Ýè ¥G¢ñÚ¼ ÜïU
}¢é-¼¥GçËHÜGU çÁ¢GRU çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ çÜU Ý}¢¢Á¢G ± Ú¢ïÁ¢G¢ ± S¢-ÎÜGU¢
ÜUS¢Ú¼ S¢ï ÜUÚ¼è ãñ }¢x¢Ú ²ïã Ï¢¢¼ |¢è ãñ çÜU ±¢ïã ¥ÐÝï ÐÇG¢ïçS¢²¢ï´ ÜU¢ï
Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï ¼vHèÈGU ÐãéæÓ¢¢¼è ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ±¢ïã Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ ãñ J ©‹ã¢ï´ Ýï
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 33

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢ çÁ¢GRU ã¢ï ¥¢ñÚ ±¢ïã }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎ
à¢ÚèÈGU Ý ÐÉGï ¼¢ï ±¢ïã H¢ïx¢¢ï´ }¢ï´ S¢ï ÜU‹Á¢êS¢ ¼ÚèÝ à¢wGS¢ ãñ J

¥GÁ¢Gü ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! ÈGéUH¢Ýè ¥G¢ñÚ¼ ÜUè

çÝSÏ¢¼ çÁ¢G²¢Î¢ çÁ¢GRU çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ çÜU ©S¢ ÜïU (ÝzGHè) Ú¢ïÁ¢G¢ ± S¢-ÎÜGU¢
± Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ÜU}¢è ãñ, ±¢ïã ÐÝèÚ ÜïU ÅéÜUÇGï S¢-ÎÜGU¢ ÜUÚ¼è ãñ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè
Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï ÐÇG¢ïçS¢²¢ï´ ÜU¢ï §üÁ¢G¢ Ýãè´ Îï¼è, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ±¢ïã Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ãñ
 ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈUG ¢ :
ÐÇG¢ïS¢è ¼èÝ çÜGUS}¢ ÜïU ãñ´ : Ï¢¢’Á¢G ÜïU ¼èÝ ãGÜGU ãñ´ Ï¢¢’Á¢G ÜïU Î¢ï ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G ÜU¢
»ÜU ãGÜGU ãñ, Á¢¢ï ÐÇG¢ïS¢è }¢éçSH}¢ ¥¢ñÚ çÚà¼ïÎ¢Ú ã¢ï, ©S¢ ÜïU ¼èÝ ãGÜGU ãñ´ : ãGvGÜGïU
Á¢±¢Ú ¥¢ñÚ ãGvGÜGïU §SH¢}¢ ¥¢ñÚ ãGvGÜGïU ÜGUڢϢ¼, ÐÇG¢ïS¢è }¢éçSH}¢ ÜïU ΢ï ãGÜGU ãñ´ :
ãGvGÜGïU Á¢±¢Ú ¥¢ñÚ ãGvGÜGïU §SH¢}¢ ¥¢ñÚ ÐÇG¢ïS¢è ÜU¢çÈGUÚ ÜU¢ çS¢ÈGüU »ÜU ãGvGÜGïU
Á¢±¢Ú ãñ  ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çIJÎéÝ¢ Ï¢¢ ²Á¢GèÎ
çÏ¢S¼G¢}¢è ÜU¢ ÐÇG¢ïS¢è ¥¢¼à¢ ÐÚS¼ ‰¢¢ J ²ãêÎè ÐÇG¢ïS¢è
S¢ÈGUÚ }¢ï´ x¢²¢, ©S¢ ÜïU Ï¢¢H Ï¢ÓÓ¢ï Í¢Ú Úã x¢», Ú¢¼ ²ãêÎè ÜU¢ Ï¢ÓÓ¢¢ ڢＢ
‰¢¢ J ¥¢Ð Ýï ÐêÀ¢ : Ï¢Ó™¢ v²êæ ڢＢ ãñ ? ²ãêÎÝ Ï¢¢ïHè :
Í¢Ú }¢ï´ Ó¢Ú¢x¢G Ýãè´ ãñ, Ï¢ÓÓ¢¢ ¥æ{ïÚï }¢ï´ ͢Ϣڢ¼¢ ãñ J ©S¢ çÎÝ S¢ï ¥¢Ð Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢
Ó¢Ú¢x¢G }¢ï´ wG¢êÏ¢ ¼ïH |¢Ú ÜUÚ Ú¢ïà¢Ý ÜUÚ ÜïU ²ãêÎè ÜïU Í¢Ú |¢ïÁ¢ çβ¢ ÜUÚ¼ï
‰¢ï J Á¢Ï¢ ²ãêÎè H¢ñÅ¢ ¼¢ï ©S¢ ÜUè Ï¢è±è Ýï ²ïã ±¢çÜGU¥G¢ S¢éÝ¢²¢ J ²ãêÎè
Ï¢¢ïH¢ : çÁ¢S¢ Í¢Ú }¢ḯ Ï¢¢ ²Á¢GèÎ ÜU¢ Ó¢Ú¢x¢G ¥¢ x¢²¢ ±ã¢æ ¥æ{ïÚ¢ v²êæ Úãï ! ±¢ïã
S¢Ï¢ }¢éS¢Ë}¢¢Ý ã¢ï x¢» J (ç}¢Ú¥¢¼, çÁ¢. 6, S¢. 573, )
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 34

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : ©S¢ à¢wGS¢ ÜUè Ý¢ÜU ¶G¢ÜU ¥¢HêÎ ã¢ï çÁ¢S¢ ÜïU ТS¢ }¢ïÚ¢
çÁ¢GRU ã¢ï ¥¢ñÚ ±¢ïã }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï ТÜU Ý ÐÉGï J

ãÁ¢G¢Ú¢ï´ S¢é‹Ý¼ï´ S¢è¶Ýï ÜïU çH²ï }¢ÜU-¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢yGÏ¢ê¥G¢ ΢ï
ÜéU¼éÏ¢ (1) 312 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢ “Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼” çãGSS¢¢
16 ¥¢ñÚ (2) 120 S¢ÈGUãG¢¼ ÜUè çÜU¼¢Ï¢ “S¢é‹Ý¼ï´ ¥¢ñÚ ¥¢Î¢Ï¢” ãçÎIJ¼Ý

ãG¢çS¢H ÜUèçÁ¢²ï ¥¢ñÚ ÐçÉG²ï J S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè ¼ÚçϢIJ¼ ÜU¢ »ÜU Ï¢ïã¼ÚèÝ
Á¢GÚè¥G¢ ΢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢-ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU
S¢¢‰¢ S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Ú¢ S¢ÈGUÚ |¢è ãñ J
HêÅÝï ÚãG}¢¼ḯ ÜGU¢çÈGUHï }¢ḯ Ó¢H¢ï S¢è¶Ýï S¢é‹Ý¼ḯ ÜGU¢çÈGUHï }¢ḯ Ó¢H¢ï
ã¢ïx´ ¢è ãGH }¢éçàÜUHï´ ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï ¶Gy}¢ ã¢ï´ ࢢ}¢¼ï´ ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï

¼G¢çHÏ¢ï x¢G}¢ï }¢ÎèÝ¢ ±

Ï¢ÜGUè¥G ± }¢çxGÈGUÚ¼ ±
Ï¢ï çãGS¢¢Ï¢ Á¢‹Ý¼éH
çÈGUÚ΢ñS¢ }¢ï´ ¥¢ÜGU¢
ÜU¢ ÐÇG¢ïS¢
²ÜéU}¢ „-ÈGULH }¢é…GzGÈG Ú 1433 ç„.çã.
15-12-2012

²ïã çÚ„¢H¢ ÐÉG ÜUÚ Îê„Úï ÜU¢ï Îï Îèç…²ï

ࢢÎè x¢G}¢è ÜUè ¼vGÚèÏ¢¢¼, §çÁ¼}¢¢¥G¢¼, ¥¢’Ú¢„ ¥¢ñÚ …éHê„ï }¢èH¢Î
±x¢GñÚ¢ }¢ïæ }¢ÜU-¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜïU ࢢ»¥G ÜU΢ü Ú„¢§H ¥¢ñÚ }¢-ÎÝè ÈêUH¢ïæ
ÐÚ }¢éà¼ç}¢H Ðï}ÈGUHïÅ ¼vG„è}¢ ÜUÚ ÜïU „±¢Ï¢ ÜU}¢¢§²ï, x¢¢ãÜU¢ïæ ÜU¢ï Ï¢ çÝIJ¼ï
„±¢Ï¢ ¼¢ïãGÈGïU }¢ïæ ÎïÝï ÜïU çH²ï ¥ÐÝè ÎéÜU¢Ý¢ïæ ÐÚ |¢è Ú„¢§H Ú¶Ýï ÜU¢ }¢¢’}¢êH
Ϣݢ§²ï, ¥wGÏ¢¢Ú ÈGUÚ¢ïࢢïæ ²¢ Ï¢Ó™¢ïæ ÜïU …GÚè»G ¥ÐÝï }¢ãGËHï ÜïU Í¢Ú Í¢Ú }¢ïæ }¢¢ã¢Ý¢
ÜU}¢ ¥…G ÜU}¢ »ÜU ¥GÎÎ „é‹Ý¼¢ïæ |¢Ú¢ çÚ„¢H¢ ²¢ }¢-ÎÝè ÈêUH¢ïæ ÜU¢ Ðï}ÈGUHïÅ
Ðãé晢 ÜUÚ ÝïÜUè ÜUè ΢’±¼ ÜUè {ê}¢ïæ }¢™¢§²ï ¥¢ñÚ wG¢êÏ¢ „±¢Ï¢ ÜU}¢¢§²ï J
 çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ §ç}¼ãG¢Ý 35

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ ÐÚ Ú¢ïÁ¢Gï Á¢é}¢é¥G¢ ΢ï S¢¢ï Ï¢¢Ú ÎéMÎï ТÜU ÐÉG¢
©S¢ ÜïU ΢ï S¢¢ï S¢¢H ÜïU x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU ã¢ï´x¢ï J
ÈGïUãçÚS¢
©G‹±¢Ý Ú ©G‹±¢Ý Ú
ÝæÏ¢ ÝæÏ¢
ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ 1 ÝzGS¢¢ï à¢ñ¼G¢Ý ÜïU ç¶GH¢ÈGU çÁ¢ã¢Î 15
}¢-ÎÝè }¢é‹Ýï ÜU¢ ¶G¢ñÈGU 1 ΢ÉGè }¢éæǢݢ ãGÚ¢}¢ ãñ 15
±çHIJéËH¢ã ÜUè ΢’±¼ ÜUè çãGÜU¢²¼ 3 S¢vÚ¢¼ ÜU¢ çÎH çãH¢ ÎïÝï ±¢H¢ ¼S¢Ã±éÚ ! 16
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU 5 S¢é±¢H¢¼ 4 }¢çIJ¼ ÐÚ Ý¢ñãG¢ ÜUÚÝï ÜU¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢ 17
§ç}¼ãG¢Ý S¢Ú ÐÚ ãñ 5 Á¢Ý¢Á¢Gï ÜU¢ï ÜU‹{¢ ÎïÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ 17
}¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢çÁ¢Gà¢ï´ 6 Á¢Ý¢Á¢Gï ÜU¢ï ÜU‹{¢ ÎïÝï ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H 18
»ÜU H¢¶ Lçв¢ §‹¥G¢}¢ 6 ÜGUÏ¢í ÜUè Ú¢ïà¢Ýè ÜU¢ »ãGS¢¢S¢ Ý Ú㢠18
Ï¢¢Ð ÜU¢ Á¢Ý¢Á¢G¢ 7 çà¢ÈGU¢ ¶GÚèÎè Ýãè´ Á¢¢ S¢ÜU¼è 19
Í¢Ú ÜïU Ï¢¢ãÚ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ }¢x¢Ú ¥‹ÎÚ..? 8 }¢¢H΢çÚ²¢æ ¥¢ñÚ Ï¢è}¢¢çÚ²¢æ 20
ÎèÝ S¢ï ÎêÚ çÜU²¢ Á¢¢ Ú㢠ãñ 8 ÜGUÏ¢í ÜïU S¢é±¢H ± Á¢±¢Ï¢ 21
}¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜU¢ï }¢éS¢Ë}¢¢Ý ÜUÏ¢ À¢ïÇG¢ ãñ ? 9 Á¢±¢Ï¢¢¼ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ Ý¢ÜU¢}¢è ÜïU ¥SÏ¢¢Ï¢ 23
à¢ñ¼G¢Ý ÜUè S¢¢çÁ¢Gࢠ10 ²ïã Ý ÜUãÝ¢ çÜU ÜU¢ï§ü S¢}¢Û¢¢Ýï ±¢H¢ Ýãè´ ç}¢H¢ 25
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ¥¢H¢¼ 11 ã}¢ À¢ïÅï ã¢ï¼ï Á¢¢ Úãï ãñ´ 26
T.V. ÜUÏ¢ §üÁ¢¢Î ãé±¢ ? 12 Î鋲±è §ç}¼ãG¢Ý ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼ 27
Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ ÜêUÎÝï ÜUè {}¢ÜUè 13 ÐÇG¢ïS¢è ÜïU 15 }¢-ÎÝè ÈêUH 30
Á¢¢çãH Ðí¢ïÈGïUS¢Ú 14 }¢¥¢ç¶GÁ¢¢ï }¢Ú¢Á¢ï¥G 35