BASAURI GALDAKAO

ZARATAMO ETXEBARRI
ARRIGORRIAGA UGAO
ZEBERIO HEGO URIBE
HERRI KOMUNIKABIDEA
DOAN · #038 · 2018.02.01
GEURIA.EUS

NEPALETIK OIHARTZUNA FATTY MARTIN

Pema, Milan eta Bearen istorio ederra MIKEL ITURBE YOUTUBERRAREKIN
ezagutu dugu Galdakaoko Samsara
Nepal Elkartearen ahotik 4 14 BERBA EGIN DUGU4 2

Usansolo mugatuko lukeen bozketa

auzoz auzo egitea proposatu dute
GALDAKAO Gorosibai, Labea, Puentelatorre, Galdeketa egiteko Madrilen baimena emango dietela
Uraska, Labeaga, Arteta, Lekue, Lekubaso eta Ordañe uste du udal gobernuak. Usansolo Herriak, ostera,
dira Usansolorekin muga egiten duten herriguneak desanexio-prozesua blokeatu nahi dutela salatu du4 11

ZARATAMO 4 22

GURUTZALDEKO 50 ETXEBIZITZA
TASATUEN PROIEKTUA, AURRERA
BERBAZ 2 · IRITZIAK 4 · BASAURI 5 · GALDAKAO 11 · BERBAZ 14 · ETXEBARRI 16 · ARRIGORRIAGA 18 · UGAO 20 · ZARATAMO 22 · ZEBERIO 24 · AISIA 25 · AGENDA 29 · KOMUNITATEA 30 · KONTRA 32

BASAURI 4 5

Aparkaleku falta eta langabezia

altua dira basauriarren ardurak
Lau familiatik batek diru arazoak ditu hilabetea ondo
bukatzeko · %7ak trafiko arazoak aipatu ditu · 18 urtetik
gorako 400 pertsonek parte hartu dute inkestan

ARRIGORRIAGA 4 19 ZEBERIO 4 24

Harmaila kirol 94.000 euro

aldizkariari eman iazko euriteek
diote idatzizko eragindako kalteak
Argia Saria konpontzeko
Berbaz
2 GEURIA #038
FATTY MARTIN
2018.02.01
BASAURI
“Zure zaletasuna jendearekin
partekatzea eta alde biek
gozatzea opari ederra da”
Fatty Martin ezizenarekin, telesailei eta filmei buruzko analisiak, sketchak eta film laburrak egiten ditu
Mikel Iturbe basauriarrak. 10.000 jarraitzaile ditu Youtuben eta beste 12.000 Twitterren
testua ETXAHUN
GONZALEZ SARRIA
Ospetsua eta ezezaguna izan, biak aldi be-
rean. Hori izan daiteke, agian, Interneten
alderik ederrena. Mikel Iturbe (Basauri,
1992) 25 urteko basauriarra da, San Migelen
bizi da eta ingurumen ingeniaritza ikaske-
tak bukatu berritan, ingurumen eta energia
kudeaketari buruzko masterra ikasten ari
da orain. Herrikoek eta lagunek Mikel beza-
la ezagutuko dute, baina badira beste asko,
22.400 erabiltzaile inguru esaterako, Fatty
Martin ezizenez ezagutzen dutenak. Mikel
Iturbe da Basaurin eta Euskal Herriko Uni-
bertsitatean ikusiko duzuna. Fatty Martin,
aldiz, Youtube edo Twitterreko profiletan
aurkituko duzuna. Telesailen eta zinema-
ren aktualitateaz eta bitxikeriez mintzo da
Fatty Martin bere kanaletan. Tarteka umore
sketchak eta film laburrak ere egiten ditu.
Kamera, mikrofonoa, lagunak, familia eta...
sormena eta denbora. Liburu bat idatzi berri
du Iturbek, laster argitaratzeko asmoz. Az-
ken batean, duen zaletasuna bideo, argazki
edo tweet-etan itxura eman eta bere kana-
len bidez zabaltzen du basauriarrak. Mikel
Iturberekin batu gara Fatty Martinen nondik
norakoak ezagutzeko.
Zelan jaio da Fatty Martin?
'Juego de Tronos' telesailarekin batera hasi
MIKEL ITURBE FATTY MARTIN YOUTUBERRA
nintzen Interneteko mundua deskubritzen
duela bospasei urte. Istorioarekin erabat
harrapatuta, Twiterren profil bat sortzea
erabaki nuen 'Juego de Tronos'en liburuak
idatzi dituen George R.Martinen omenez.
Loditxo dagoenez, Fatty Martin ezizena
hautatu nuen. Telesailari buruzko memeak
eta bromak egiten hasi nintzen, denbora-
rekin baina konturatu nintzen Twitterrek,
bere egituragatik, ez zidala telesaila nahi
nuen bezala komentatzen uzten. Youtu-
ben aurkitu nuen orduan buruan nituen
ideiak plazaratzeko leku aproposena, baita
jendearekin harreman zuzenagoa izate-
ko aukera ere. Hala ere, ez dut Twiterreko
kontua itxi eta gaur egun bata bestearen
osagarriak dira.
Zer aurki dezakegu Fatty Martinen profi-
letan?
Egia da profilen oinarria 'Juego de Tro-
nos' telesaila dela, kanalaren izena ira-
kurri edo duela gutxira arte erabili izan
dudan introa ikusi duen edonork jakingo
du hori. Ikus-entzunezko mundua eza-
gutu dudan heinean baina, jarraitzaileek
ere eduki berria deskubritu ahal izan dute
kanalean. Egun orotariko telesailen ana-
lisiak eta umorezko sketchak aurki di-
tzake ikusleak. Hala ere, aitortu beharra
daukat fantasia dela gehien nabarmen-
tzen dena.
AIPUAK Fantasia nagusi, beraz.
Bai. Gaur egungo fantasia ez da lehengoa
bezalakoa. Egungo fantasia eta errealita-
tea ez dira hain ezberdinak. Genero honek
“Egungo fantasia eta aukera ederra eskaintzen du edozein is-
errealitatea ez dira torio ingurugiro zein baldintza apropose-
tan txertatzeko eta bertan egiazkoak izan
hain ezberdinak” daitezkeen tramak garatzeko. 'Juego de
Tronos'ek, adibidez, egiazkoak izan zitez-
keen thriller politikoa eta amodio istorioak
“Youtuben aurkitu kontatzen ditu, fantasiazko mundu batean,
baina errealitatetik ez oso urrun. Egungo
dut buruan nituen fantasiazko film edo telesailak aztertzen
ideiak plazaratzeko eta baditugu, ez ditugu gure egunerokotik hain
milaka pertsonekin urrun imajinatuko. Bitxia eta ederra irudi-
tzen zait hori, eta izugarria iruditzen zait
elkarbanatzeko leku nire interes eta jakingura milaka pertsone-
aproposena” kin partekatzea.
Telesailek pisu handia dute zure bideo
blogean eta badirudi egunerokoan ere
“Aukera dudanean telesailak nagusitu direla zinema tradi-
zionalaren gainetik.
jarraitzaileei euskara Teknologiaren berrikuntzek eta telebista
pixka bat erakusten kontsumitzeko ohitura aldaketek pelikulak
diet: Gaztelugatxe eta telesailak ikusteko modua erabat bir-
moldatu dute. Egun “telebista nahieran”
nola ahoskatu irakatsi eta “streaming” kontzeptuak dira jaun eta
edo bideoetan Berri jabe. Hau da, Interneti esker nahi beste
Txarraken Spoiler! eduki kontsumitu dezakezu ordutegirik
gabe eta etxetik mugitu gabe. Orain arte
abestia jartzen dut” ordenagailua erabili behar izan da horre-

GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
Ezkerrean, YouTubeko bideo batean ari da Mikel Iturbe. Goian, sare sozialen portada
moduan darabilen irudia / Fatty Martin
tarako, orain baina, egongelako telebistek
bere egin dituzte zerbitzu horiek guztiak,
errazagoa bihurtu dute oraindik. Ondorioz,
jendea zorrotzagoa bihurtu da zer edu-
ki ikusi nahi duen erabakitzeko orduan.
Lehiakortasun egoera horretan, telesailak
bihurtu dira garaile.
Twiterren eta Youtuben ez zara Mikel
Iturbe, Fatty Martin baizik. Zein alde
dago bien artean?
Nire kasuan ez dago ezberdintasun han-
dirik. Twitterren Fatty Martinen tweetak
irakurtzea Mikel Iturbe irakurtzea bezala
da. Izan ere, Fattyk egiten duen edukia niri
gustatzen zaidan edukia da, baina bera ar-
duratzen da sareko erabiltzaileei helaraz-
teaz. Egia da, beraz, Mikel ez dela guztiz
azaltzen, jarraitzaileek Fatty Martin eza-
gutu dutelako, umorea lagun duen fantasia
eta telesailei buruzko zale eta aditu bezala.
Badirudi Fattyk erraztasun handiagoa due-
la gauzak kontatu eta ulerrarazteko, baina
Mikel Iturberen bozgorailua baino ez da.
Bien arteko elkarlana ondo doala dirudi:
Youtuben 10.000 harpidedun eta Twite-
rren 12.000 jarraitzaile dituzu ia. Nola
erakartzen duzu jendea zure profilera?
Kanala gehien hazten den unea 'Juego de
Tronos' telesailaren denboraldia emititzen
denean da. Hori izaten da bideo bloga eta
Twitterra gehien eguneratzen ditudan ga-
raia ere. Ikusleen jakingura eta zalantzak
zeintzuk diren asmatzen saiatzen naiz,
kapituluei buruz duten iritziak irakurtzen
ditut eta horri guztiari nire hausnarketekin
erantzuten dion bideoa egiten ahalegin-
tzen naiz. Zalantza horiei erantzuten dien
bideoa egiten asmatzen badut, biralizatu
egiten da bideo hori eta jende asko sartzen
da nire kanalean. Telesaila emititzen ez de-
nean, hazkuntza askoz ere motelagoa da.
Bideo horiek egiteko telesailak irensten
dituzu, jakina. Non kontsumitzen dituzu
eduki horiek?
Netflixeko bazkidea naiz eta nire aitak
Movistar plus du etxean, beraz, platafor-
ma digital erraldoi hauek eskaintzen di-
tuzten eduki guztietara irits naiteke. Eta
noski, bertan ikusten dut guztia. Telebista
kontsumitzeko era berria da eta oso bide
egokia da nire ustez. Ez zaizkit oso ga-
restiak iruditzen Netflix edo HBO bezala-
ko plataformak trukean jasotzen dituzun
edukiak eta hauen kalitate bikaina kon-
tuan hartzen badituzu. Jakina, Internetek
duen beste abantaila handienetako bat da
ez duzula zertan plataformen bazkide izan
behar edukiez gozatzeko. Egun edonork
ikusi edo deskargatu dezake bere telesail
gogokoena Interneteko sarbidea edukita.
Ezagutu dugun telebista formatua hiltzen
doa apurka-apurka bide berri horren me-
sedetan.
Gaztelania erabiltzen duzu zure bideoe-
tan. Euskarari buruz galdetu dizute
noizbait?
Youtuben ez hainbeste, baina Twitterren
jendeak badaki nongoa naizen eta baita
euskaraz hitz egiten dudala ere. Badaude
jarraitzaile euskaldun batzuk nirekin eus-
kara erabiltzen dutenak eta nik euskaraz
erantzun diet, noski. Aukera dudanean ere
euskara pixka bat erakusten saiatzen naiz.
Gaztelugatxe nazioartean ospetsu bihur-
tu zenean hura nola ahoskatu erakusten
nien eta nire azken bideoetan Berri Txa-
rrak taldearen 'Spoiler!' abestiaren zati
bat jarri dut. Gustatuko litzaidake bideoak
euskaraz ere egitea, baina momentuz ez
dut denborarik euskarazko kanal bat za-
baltzeko.
Erraza al da mundu horretan errentaga-
rritasun ekonomikoa lortzea?
Diru asko irabazi daiteke, enpresek ez bai-
tute galtzen publiko zabal batera mezuak
bidaltzeko aukera, baina ez da nire kasua.
Hilean 10 euro irabazten baditut, pozik.
Hala ere, irabazitako guztia telesailekin
edota filmekin zerikusia duten edukiak ja-
rraitzaileen artean zozkatzeko erabiltzen
dut. Bisita fluxu handia behar da benetan
AIPUAK
“Jarraitzaile kopuru
handi batek ardura
izatea ere eskatzen du”
“Jendea zorrotzagoa
bihurtu da zer eduki
ikusi nahi duen
erabakitzerako orduan.
Lehiakortasun egoera
horretan, telesailak izan
dira garaile”
dirua egiteko.
Espero duzu inoiz horretara iristea?
Bisita kopuruak asko handitzea bai, noski,
baina beti ere gaur dudan helburu bera-
rekin: nik neuk gozatzea eta nik eginda-
koarekin besteak entretenitzea. Estatuko
film edo telesailen analistarik onenek ere
ez dute aparteko diru kantitaterik irabaz-
ten. Milioika jarraitzaile behar dira hone-
taz bizi ahal izateko. Hori lortu nahi due-
nak badu eduki zehatz batzuk lantzerik,
'clickbite' edukiak sortzea alegia. Zalan-
tzak ditut baina, batzuetan haien duin-
tasuna kolokan jartzen duten. Hala ere,
3
Berbaz
HERRIAK
BASAURI
3 GEURIA #038
FATTY MARTIN
2018.02.01
gozatzen baldin badute, aurrera, ahaztu
gabe jarraitzaile kopuru handi batek ardu-
ra jakin bat ere eskatzen duela.
Youtuberrak gaur egungo rock izarrak
bihurtu direla esan genezake. Zer pun-
tutaraino dira eredu?
Milioika jarraitzaile horien artean, mi-
lioika ume edo adin txikiko daude, noski.
Nire ustez Youtuber asko ez dira kontu-
ratzen ume horientzat guztientzat eredu
direla, eta hezitzaile edo irakasle lana egin
beharko luketela behin baino gehiagotan.
Tamalez, jarrera matxista eta diskrimina-
tzaile askoren ispilu dira hauetako asko.
Zein aholku emango zenioke sarean ka-
nal bat sortu nahi duen pertsona bati?
Konstantea izatea eta benetan gustuko di-
tuen edukiak egitea. Badaude arin hazte-
ko bideak ere, arin zabaltzen diren eduki
zehatzak eginez, baina horrek ez luke izan
behar kanal edo bideo blog baten helbu-
rua. Nire aholku nagusia, beraz, gozaraz-
ten dizun zerbait abiaraztea da, zure pa-
sioa landuz eta deskubrituz. Ez dago zure
zaletasuna jendearekin partekatzea eta
horrekin alde biek gozatzea baino opari
ederragorik.
Bukatzeko, esango diguzu zerbait buka-
tu berri duzun liburuari buruz?
Bi urte igaro ditut liburu bat idazten, ikas-
ketek tartetxo bat utzi didatenean, gauez
ia beti. Zuzenketa fasean dago orain. On-
doren liburua argitaratzeko prest azaltzen
den argitaletxea topatu beharko dut, eta
ezin bada, ni neu argitaratzen saiatuko
naiz. Ez dizuet izenbururik aurreratuko,
baina fantasiazko istorioa izango da. Bar-
tzelonan hasiko da nerabe baten abentu-
ra. Egun batean ezezagun baten eskutitza
jaso, tren geltoki batera joan eta hortik
aurrera dimentsio ezberdinak zeharka-
tuko dituen bidaia hasiko du honek. Gaz-
teentzako liburua izango da.
Adi egongo gara hortaz. Eskerrik asko.
Iritziak
GUTUNA
IKER MARTINEZ DE LAGOS
Euskaltzaleen Topaguneko kidea
Inertziak apurtzeko ariketa
E uskal Herriko zazpi lurraldeetan,
batera, herritarren aitzindaritza-
tik, era guztietako erakundeen
babesarekin, aldaketa zehatzak lortzera
bideratutako ekimen praktikoa. Horrela
laburbildu daiteke 2018an herriz herri an-
tolatzen ari den Euskaraldia, duela bi hi-
labete Euskal Herri osoko hainbat eragile
sozialek eta erakunde publikok aurkeztu-
tako ekimena.
Herrigintza tradizio luzea dugu gu-
rean. Hizkuntzaren aldeko borroka ko-
munitatearen garapenerako tresnak sor-
tzera bideratzen asmatu izan dugu. Orain,
hizkuntza komunitate modura ditugun
desafioei erantzuteko momentu erabaki-
garrian gaude. Euskaraldia kate luze baten
katebegi izateko jaio da; biziraupenaren
aldeko borrokan egotetik garapenean da-
goen komunitate bat lortzera bideratu
nahi dugu. Beste egitasmo askorekin ba-
tera nahi genuke Euskaraldia.
Herriz herri euskaldunok ahalduntze-
ko hedatu diren ekimenetan du oinarria
Euskaraldiak. Bestela esanda, euskaltzale
askoren erabaki pertsonal eta kolektibo-
tik dator. Gutxiengo izatearen konplexuak
alde batera utzi, eta euskaraz bizitzeko
nahia beren bizitzan praktikara eramateko
erabakia hartu dute milaka lagunek jada-
nik (Agurainen, Egian, Lizarran, Baionan,
Arrigorriagan,...). Inguruko harreman
sareetako hizkuntza portaerak aztertu,
eta inertziaz bestelako hizkuntzatan di-
tuzten harremanak euskarara ekartzeko
hautua egin dute; eta hautua praktika-
ra eraman. Hau modu kolektiboan egitea
erabaki dute, denek batera, elkar babestuz
BIDALI ZURE IRITZIA
info@geuria.eus
SEXU KONTSULTA
eta mezu bateratua zabalduz: gu euskaraz
bizitzera goaz! Horretarako, Euskal He-
rrian hedatzen ari den errealitatea baliatu
dute: gero eta jende gehiago da euskara
ulertzeko gai. Hau ez da ekimen sinboli-
ko bat, ohiturak aldatu eta harremanetan
inertziak apurtzeko ariketa sozial prakti-
koa da.
Mugimendu herritarra izan da hau eta
aurrerantzean ere horixe izango da Euska-
raldia: herritarren eragiletzan eta aitzin-
daritzan oinarritutako ekimena. Ehunka
boluntario eta aktibista ari dira jadanik
lanean herriz herri, euskaltzaletasunak
batuta eta hizkuntzarekiko konpromisoa
ipar modura hartuta. Sarea zabaltzen ari
da eta ahalduntze hau da hizkuntza komu-
nitatearen etorkizunaren berme nagusia.
Eta zein da erakundeen funtzioa guzti
honetan? Babestea, herritarrek martxan
jarri dugun dinamika honi babes neurriak
gehitzea. Era guztietako erakundeak batu
nahi izan ditugu Euskaraldira. Euskalgin-
tzan ari garenon eta erakunde publikoen
arteko aliantza argi bistaratu da, baina
gizartean eragina duten gainontzeko en-
titate guztiak ere interpelatu nahi ditugu:
erabilerarena ez da norbanakoen kontu
hutsa, erakundeek espazio horiek babestu
eta euskararen erabilera bultzatzeko tes-
tuinguruak sortu behar dituzte. Horrega-
tik, erakundeen funtzioa ez da ekimenari
atxikimendua ematea soilik, inguruan
eragin eta praktika sozial berriak sortzeko
ardura ere eskatzen zaie...
GUTUN OSOA IRAKURGAI DUZU
GEURIA.EUS/IRITZIAK WEBGUNEAN
SAIOA HERNANDEZ
sexologa
LOREA Kaixo, Lorea naiz, gustuko
dudan pertsonak pansexuala dela
esan dit, eta ez dakit zer esan nahi
duen.
Kaixo, Lorea. Sexualitatea aldakorra
denez, sexua eta sexualitatearekin
harremana duten kontzeptu guz-
tiek (erotismoa, harremana, preben-
tzioa...) esanahi anitz izan ditzakete,
pertsonak eta sexualitateak geldiezi-
nak gara. Izatez sexualitatea bizipen
pertsonalak eta kontzeptu teorikoak
barneratzen dituen ideia eraldatuaz
osatzen da. Bere burua “pansexual”-
tzat dutenak pertsona ororekiko era-
karpena, interes afektiboa, erotikoa,
maitakorra edo lagunkorra sentitzen
dutela adieraz nahi dute, hau da, bai
neskekiko, bai mutilekiko, baita nes-
ka edo mutil ohiko identitateekin
identifikatzen ez diren pertsonekiko
ere. Berarekin hitz egitea gomenda-
tzen dizut, agian ez ditu gustuko eredu
maskulino eta femenino zorrotzak eta
sexistak dituzten pertsonak, hau da,
neska izanda bakarrik ezaugarri fe-
meninoak erakusten dituzten neskak,
agian sexu identitateari ez dio garran-
tzia ematen... kontua berak gustuko
duena jakitea da, ezta? Ea biak ados
zaudeten, ezta? Eta gero gerokoak.
GEURIA #038
IRITZIAK 4
2018.02.01
MAITANE / 16 URTE Kaixo, sexua
egitean odola ateratzen dela
entzun dut, baina ez dut ondo
ulertu nori, neskei edo mutilei? Eta
nondik? Zergatik? Jakin dezaket
niri gertatuko zaidan ala ez?
Kaixo, zure kezkak argitzen saiatuko
naiz. Nesken kasuetan batzuk himena
bagina zuloaren barrualdean jaiotzetik
izan dezakete, horrela bada sarketa
praktika batean, himena izena duen
geruza apurtzen da eta odol forman
ateratzen da. Beste neska batzuk ez
dira himenarekin jaiotzen, badira ge-
ruza fin fina dutenak eta haurtzaroan
jolasaldian eta konturatu gabe apur-
tzen zaienak. Senideei galdetzen ja-
kin dezakezu himena txikia zinenean
apurtu zitzaizun ala ez. Himena duten
neska gazteak baginatik sarketa (atza-
marrak, zakila...) praktikatzen duten
lehen aldian himena apurtzea ohikoa
izaten da eta ondorioz odola ateratzen
da. Himenik gabe ez da zertan odo-
la atera behar. Neska batzuk himena
duten ala ez jakiteko bere bagina haus-
nartzen dute, beste batzuk ginekolo-
goari galdetzen diote. Himena edu-
kitzea ala ez, ez da gorputzarentzako
funtsezkoa. Mutil batzuen kasuetan
zakila zauritu eta odola izan dezakete,
zakilaren puntan duten azaltxoa, pre-
puzioa ezin bada atzera guztiz bota eta
erraz mugitu sarketa egiten saiatzen
direnean azaltxoa apurtu daiteke eta
odola atera. Mutilen kasuan pediatrak
begiratu beharko lioke prepuzioaren
mugikortasuna, txikia zenean ez ba-
diote begiratu bere kabuz erraz frogatu
dezake prepuzioaren mugikortasuna.
BIDALI ZURE SEXU KONTSULTA
INFO@GEURIA.EUS EMAILERA
Basauri
Urrian zabaldu zuen Udalak Solobarria eta anbulatorio ondoko txandakako aparkalekua, ibilgailuen errotazioa ahalbidetuz / Geuria
Aparkaleku falta eta langabezia altua
dira basauriarren kezka nagusiak
Familien %24,3k adierazi du arazoak dituela hilabetea ekonomikoki ondo bukatzeko
testua MAIDER IBAÑEZ
Basaurik gaur egun dituen arazo nagusien
artean daude aparkaleku falta eta langabe-
zia-tasa, bigarren hau lehenengotik urrun.
Hala adierazten du aurtengo Basauriko
Hiri Behatokiak. Gizaker enpresak herri
gaiei buruz udalerrian egin duen azterketa
da berau. Basauriko Udalak eskatuta egin
du Gizakerrek inkesta eta 18 urtetik gora-
ko 400 herritarrei hots egin die azaroaren
13tik 14ra bitartean.
Azken urteetan langabezia-tasa eta
aparkalekuen falta izan dira udalerriko
arazo nagusienak, eta 2017an ere horrela
dirudi: aparkaleku falta %31,8ak aipatu du
eta langabezia-tasa %14ak. Horien atzetik
daude: trafikoa (%7,3), orografia (%6,3),
aisialdia (%4) edo Babes Ofizialeko Etxe-
bizitzen falta (%3,5). Aparkaleku faltaren
arazoari aurre egiteko, Andoni Busquet
Basauriko alkateak azaldu du dagoeneko
horretan esku-hartzen ari direla: "Egoerari
buelta emateko zenbait jarduketa egin di-
tugu orain dela gutxi. Besteak beste, Uriba-
rri auzoko parking berria eta Anbulatorioko
txandakako aparkalekua", dio Busquetek.
Ildo horretan azpimarratu du erantzun ona
izan dutela herritarren artean jarduketa
horiek eta datozen urteetan arazo horri au-
rre egiteko esku-hartzen jarraituko dutela
adierazi du. Arazoei dagokienez, familien
%24,3k adierazi du arazoak dituela hilabe-
tea ekonomikoki ondo bukatzeko.
"Kalitate handiko" ekipamenduak
Inkestatuak izan diren herritarrek uste
dute udal ekipamenduak kalitate handi-
koak direla. Kultur Basauri dago gailurrean
(8.04), eta Etxe Maitia adinekoen egoitza
bigarren tokian (7.71). Ostean datoz Ba-
sauri Kirolak (7.65), Udal Euskaltegia (7.61)
eta Udal Musika Eskola (7.15).
Udal zerbitzuek ere puntu asko lortu
dituzte, eta, batez bestean, "oso ongi"-
ko nota. Kultura zerbitzuak izan dira ho-
beren balioetsitakoak (7.73), eta, horien
atzetik, zarama batzeko zerbitzua (7.71).
Era berean, 7 puntutik gora egon dira kirol
zerbitzuak eta herriko jaiak, haurrentza-
ko hiri-udalekuak, Gizarte Zerbitzuak edo
berdintasun- eta euskara-politikak. Beste
Kultura eskaintza izan da
nota onena lortu duena.
Ondoren, zarama batzeko
zerbitzua eta herriko jaiak
muturrean, kalean aparkatzeko errazta-
suna izan da puntu gutxien lortu ditue-
na (3.27). Galdetutako herritarren iritziz,
hauexek dira Basauriko Udalaren ekimen
positiboenak: pasealekuak eta berdegu-
neak (%10,3), urbanizazioa (%5,8) eta me-
troa (%5,8); aldiz, aparkalekuak kentzea
(%8,3) izan da ekimen negatiboena.
Lanzaderaren ibilbideaz
Altua izan da, era berean, garraio publi-
koaren balorazioa: 10etik 8.38 puntu lortu
ditu. Bestalde, inkestatutakoen %64,8k
uste du handitu egin beharko litzatekeela
San Migelerako lanzaderaren ibilbidea, eta
auzo gehiagori zerbitzua eman. Herritarren
%38,3k baino ez luke erabiliko autobusa
herri barruko joan-etorrietarako, eta %58k
ez luke inoiz ere erabiliko.
GEURIA #038
BASAURI 5
2018.02.01
LABURREAN
PSEren eta EH Bilduren
hamabi emendakin sartu
ditu EAJk aurrekontuetan
POLITIKA. 51 milioiko aurrekontua onar-
tu berri du Basauriko udalbatzak 2018.
urterako. EAJren aurrekontu proposa-
menak aurrera egin du PSEren eta EH
Bilduren abstentzioekin eta Basauri Bai,
PP eta Sergio Recio alderdirik gabeko zi-
negotziarekin kontra bozkekin. Kontuen
gehiengoa Udalaren ohiko gastuetara
bideratuko da, hau da, udal langileak eta
zerbitzuak. Inbertsioei dagokienez, Fe-
derico Mayo auzunearen bigarren faseari
ekingo dio Udalak, Basozelai auzoko es-
paloiak eta Ixatxak parkeko bideak be-
rrituko ditu, baita Asturias kalean iris-
garritasuna hobetzeko lanak egin ere,
besteak beste.
Oposizioaren 12 zuzenketak
Gobernu talde jeltzaleak PSE eta EH Bil-
duk aurrekontuei aurkeztutako hamabi
zuzenketa onartu ditu. Hauek onartu
izanak suposatzen du 460.000 euro bi-
deratu dituztela kontuetan emendakin
hauek aurrera eramateko. Alderdi so-
zialistaren honako zuzenketak txertatu
dituzte aurrekontuetan: 64.000 euro bi-
deratuko dira taxien sektorean ibilgailu
elektrikoak erabiltzeko kanpaina egin
eta erosketak diruz laguntzeko; baka-
rrik bizi diren edadetuen etxeetan ke-
detektagailuak jartzeko diru-laguntzak
eskaintzeko 25.000 euro. Halaber, des-
gaitasunen bat duten pertsonentzako
igerilekuan sartu eta ateratzeko garabia
Basauri Kirolaken erostea, umeei zuzen-
dutako Eguzkitan jolas programa egitea
eta Social Antzokian igande eguerditako
zine-emanaldiekin jarraitzea.
EH Bilduri esker honakoak sartu dira
aurrekontuetan: gazteei zuzendutako
alokairu programa bat martxan jartzea
eta horretarako diru-laguntzak ema-
tea (65.000 euro), Lehendakari Agirre
kalean LED argiak jartzea luzera begira
dirua aurrezteko asmoz, eta Pozokoetxe
eta Larrazabal auzoak lotzen dituen zu-
biko baranda konpontzeko lanak egitea.
Euskara eta Berdintasun alorretan ere
EH Bilduren emendakinak onartu dituz-
te jeltzaleek.
Andoni Busquet alkateak eskertu du
PSEk eta EH Bilduk edukitako jarrera
"kontuetan zuzenketak aurkeztuz gero,
posible delako denon artean aurrera era-
man beharreko aurrekontua hobetzea".
6 HERRIAK
BASAURI
Ugartekoren salaketaren epaiketa
"mingarria" dela dio Cabacasen familiak
Sendiak salatu du Iñigoren heriotzaren inguruko lehen epaiketa Jone Goirizelaia
abokatuaren eta Gara egunkariaren kontra izatea eurentzat "lotsagarria eta mingarria" dela
testua MAIDER IBAÑEZ
Urtarrilaren 24an egin da Iñigo Cabacas
2012an pilotakada batek jota hildako gaz-
tearen auziari lotutako lehen epaiketa.
Hain zuzen ere, Ugarteko ezizeneko er-
tzain-buruak 250.000 euro eskatu dizkie
Gara egunkariari eta Jone Goirizelaia Ca-
bacasen senideen abokatuari, bere "oho-
rea eta intimitatea" urratzea egotzita.
Kazetak grabazio ugari argitaratu zituen
eta Ugarteko ageri zen Cabacas hil zuten
gaueko operatiboko aginduak ematen.
Salaketaren arabera, bai familiaren abo-
katuak eta baita kazetariek berari buruz
egindako adierazpenek "osasun arazoak"
eragin zizkioten. Horrek aldi berean, lan-
tokia aldatzera eta ardura postua uztera
behartu zuten.
Edesa Basaurik borrokan jarraituko du proiektua,
lantegia eta langileak herrian mantentzeko
CNA Groupeko zuzendaritzak Edesa Industriak eta Geyserreko langile guztiak kaleratzeko
planari eusten dio. Basaurin eta Arrasaten mobilizazio gehiago aurreikusten dituzte
ERREDAKZIOA. Edesako langileek kontzen-
trazioa egin zuten urtarrilaren 25ean Edesa
Basaurin manten dezaten aldarrikatzeko.
Basauriko Udala osatzen duten alderdi po-
litikoek (EAJ, PSE, Basauri Bai, EH Bildu eta
PP) babesa erakutsi diete beste behin ere
Edesako langileei, eta lantegia udalerrian
mantendu dezaten adierazi dute: "Edesa
Basauri bideragarria dela baieztatzen dute
produkzio datuek, eta horregatik babesa
erakutsi nahi diegu bertako langileei. Are
gehiago, ekoizpen-kostuak eta enpresa-
BASAURI
KARNABAS,
MOZORROZ BLAI
argazkia JON VILLAPUN
"Justizia oso motel doa gauza batzue-
tarako eta oso azkar beste batzuetarako",
dio saminduta Iñigo Cabacasen familiak.
Sei urteko borroka
2012ko apirilaren 5ean Ertzaintzaren go-
mazko pilotakada batek buruan zauritu
zuen Iñigo Cabacas basauriarra eta lau
egun geroago, hilaren 9an, hil zen ospi-
talean. Haren heriotzarekin lotuta sei er-
tzain auzipetuta daude, baina oraindik ez
da epaiketarik egin.
"Egia, justizia eta
erreparazioaren alde"
borrokan jarraituko dutela
dio Cabacasen familiak
marjinak azken aldi honetan -CNA talde-
koa izanda-, Fagorren garaian zirenak bai-
no hobeak izan dira".
"Edesaren ibilbidea Basaurin esangura-
tsua da oso, eta bertako langileek egin du-
ten lan handiari esker erakutsi dute lante-
gia udalerrian mantendu daitekeela. Marka
alde batera uzten duen edota Edesa Basau-
ritik kanpo ikusten duen edozein proiektu-
ren aurrean gu izango gaituzte aurrez au-
rre", diote Basauriko Udaleko udaltaldeek
adierazpen instituzionalaren bitartez. CNA
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a
LABURREAN
500 etxebizitzek EITa
aurkeztu beharko dute
ekaina baino lehen
HIRIGINTZA. Etxebizitza-eraikinak
zaharberritzeko helburuarekin Basau-
riko Udalak diru-laguntzak ematen
ditu 2013tik gaur egunera. Izan ere, 50
"Laster sei urte beteko dira Iñigo urte baino gehiago dituzten eraikinek
hil zenetik, eta orduz geroztik borroka Ebaluazio-txosten bat (EIT) egin behar
etengabean ari gara, gertatutakoa argitu dute, Eusko Jaurlaritzak hala eskatuta.
nahian. Ordea, trabak eta oztopoak baino Zentzu horretan, 2013tik 131.442 euro
ez ditugu aurkitu bidean", salatu du Ca- arteko laguntza ekonomikoak eman
bacasen familiak: "Paradoxikoki, gure se- dizkio Udalak 94 etxebizitza-komuni-
mearen heriotzaz epaituko den lehenengo tateri.
gauza izango da egiaren bila egin dutenen Etxebizitzen Ebaluazio-txostenaren
kontrakoa. Ugartekoren salaketarekin lo- helburu nagusia da 50 urtetik gorako
tutako epaiketa lotsagarria eta mingarria etxebizitzak egoera onean mantentzea,
da guretzat". barrualdetik zein kanpoaldetik. Obra
"Gure bizkar-zorroa minaz, apalkun- bakoitzak behar duen aurrekontua-
tzez eta irainez kargatua zetorren, eta ren arabera, Basauriko Udalak diru-la-
orain Ugartekok beste zama bat jarri digu: guntza hauek ematen ditu: 10.000 eta
gure interesen eta egiaren alde baino egin 40.000 euro arteko zaharberritze-obra
ez duen abokatua eta kazetariak epaitu batengatik, 1.000 euroko diru-lagun-
nahi ditu", salatu dute. Era berean, "egia, tza ematen du, eta estimatutako kostua
justizia eta erreparazioaren alde" borro- 40.000 eurokoa baino gehiagoko bada,
katzen jarraituko dutela adierazi dute. 1.500 euroko laguntza ematen du Uda-
lak.
50 urtetik gorako etxebizitzek az-
terketa-txostenak aurkeztu beharko
dituzte ekainaren 27a baino lehen. "Da-
goeneko 398 etxebizitza-eraikinek aur-
keztu dute txostena, baina oraindik 500
etxebizitzenak falta dira", dio Nerea
Renteria Hirigintza zinegotziak.
Zebrabide goratua kale
nagusian egitea eskatu du
"Edesa ezin da Kareaga Auzo Elkarteak
Basauritik joan". Berba
hauekin bukatu zuen HIRIGINTZA. Lehendakari Agirre eta Na-
gusia kaleekin batera, Kareaga Goikoa
alkateak azken udalbatza herrian trafiko handiena jasotzen duen
kalea da. Auzo Elkarteak Udalari eska-
Group taldeko zuzendaritzak Edesa Indus- tu dio "Kareaga Goikoa kaleko asfaltoa
trial eta Geyserreko langile guztiak kalera- -Kaleroko zatia- eraberritzeko obrak
tzea planteatu ondoren, elkarretaratzeak berehala has ditzala". Ildo berean, ze-
deitu zituzten urtarrilaren 10ean Basaurin brabide goratuak 59-75. eta 18. atarien
eta hilaren 12an Arrasaten. artean egiteko aldarria egin dute.
ARGAZKITIK
Basauriko Inauteriak
ospatuko dira otsailaren
9tik 13ra
KULTURA. Otsailaren 9tik 13ra bitartean os-
patuko dira Basaurin Inauteriak. Karnabas
desfilea otsailaren 10ean izango da Social
Antzokitik Solobarria plazaraino. Besteak
beste, mozorro-jantzien lehiaketak, osta-
laritza eta merkataritza lehiaketak, dan-
tzaldiak, kalejirak edota musika emanal-
diak antolatu dituzte egitarauaren barruan.
Erakusleiho onenari saria
Erakusleihoak edota lokalaren barrualdea
girotu eta atondu nahi duten merkatariek
parte hartu ahal izango dute urteroko lehia-
ketan. Lehiaketan parte hartu ahal izateko
ezinbesteko baldintza da lokalak atonduta
egotea otsailaren 7tik 13ra. Horrez gain,
izena eman beharko dute otsailaren 5a bai-
no lehen Udaleko Kultura atalean (Bidearte
10) edo kultura@basauri.eus helbide elek-
tronikoan. Sariei dagokienez, ostalaritza
eta merkataritza kategoria bakoitzean 100
euro banatuko dira eta Bizkaiko irrati ba-
tean denda bakoitzaren iragarkia, 300 eu-
roko zenbatekoarekin.
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a
Rockein! musika lehiaketa eskualdean
egonkortu eta parte hartzeko epea ireki du
Euskadiko eta Nafarroako musikariei zuzendutako lehiaketak sei urte bete ditu. Martxoaren
24ra arte proposamenak jasoko dira eta finala maiatzaren 12an izango da Social Antzokian
Trastorna2 taldea iazko Rockein! finalean / David Mars Photography
testua JON VILLAPUN
Seigarren urtez jarraian, Basauriko Uda-
lak, Arrigorriaga, Galdakao eta Laudioko
Udalen laguntzaz, Euskal Autonomi Erki-
dego eta Nafarroako bakarlari eta taldeei
zuzendutako Rockein! lehiaketa musikala
iragarri du.
“Aurkeztea erabakitzen duten proiek-
tu musikalei oihartzuna emateaz gain,
irabazleei mundu profesionalean sartzen
laguntzen die. Bai disko edo bideoklip bat
grabatzerako orduan, zein MAZ Basauriren
mailako jaialdi batean edo Social Antzokiko
finalean komunikabide berezituen aurrean
jotzerako orduan”, esan du prentsaurrean
Andoni Busquet Basauriko alkateak.
Rockein!-en izena emateko epea mar-
txoaren 24rarte egongo da irekita. Sekto-
reko profesionalek osatutako epaimahaiak
maiatzaren 12an, larunbatez, Basauriko
Social Antzokian joko duten sei finalis-
tak aukeratuko ditu jasotako proposa-
men guztien artean. Gau horretan bertan
epaimahaiak erabaki eta jakinaraziko du
Ganorabako komiki lehiaketan
parte hartzeko epea, zabalik
Martxoaren 31ra arte dago zabalik komiki lehiaketan parte
hartzeko epea. 2.250 euro banatuko dituzte sarietan
KULTURA. Basauriko Udal Kultur Etxeak
abian jarri du beste urte batez Ganoraba-
ko Komiki lehiaketa. Edozeinek parte hartu
ahal izango du lehiaketan, mugarik gabe,
bakarka ala gidoilari eta marrazkilari biak
batera. Gaia librea izango da, baina pertso-
naia guztiek jatorrizkoak eta argitaragabe-
koak izan beharko dute, autoreak berak sor-
tutakoak. Lan bakoitzak A4 neurriko lau orri
izango ditu gehienez. Komikiak Pozokoetxe
Iaz 129 taldek hartu
zuten parte Rockein!en.
2012. urtetik 524 dira
izena eman dutenak
2018ko edizioaren irabazleak zeintzuk
izango diren. 2012an egin zen lehen txa-
pelketatik, gero eta gehiago dira Social
Antzokira hurbiltzen direnak. Sarrera
doan da.
FNAC eta Metroa, laguntzaile
Jokoan dauden sarien artean EP (gutxie-
nez bost abesti) baten grabazio, ekoizpen,
masterizazio eta diseinu grafikoa, bideo-
klip baten ekoizpena eta Bizkaiko areto
nagusienetako batean edo MAZ Basauri
jaialdiaren barnean jotzea daude. Guzti-
ra, lau saritu egongo dira: Talde irabazlea,
Tokiko talderik onena, Euskarazko talde-
rik onena eta Publikoaren saria. Seigarren
edizio honetan FNAC eta Metro Bilbao
Rockein!-eko laguntzaile berriak izango
Kultur Etxean entregatu edo posta bidez (119
Posta Kutxa, Basauri) bidali behar dituzte
partaideek martxoaren 31 baino lehen.
Guztira, 2.250 euro banatuko dituzte sa-
rietan: 900 euro lanik onenarentzako, 450
euro bigarrenarentzako, 300 euro hiruga-
rrenarentzako eta bi akzesit: saririk gabeko
euskarazko autorerik onenarentzako 300
euro eta saririk gabeko Basauriko autorerik
onenarentzako beste 300 euro.
Lau saridun izango dira:
Talde irabazlea, Tokiko
onena, Euskarazko onena
eta Publikoaren saria
dira.
2017an Rockein!-ek parte-hartze
errekorra ezarri zuen, 129 parte hartzai-
lerekin. Gogortzea, 2012an lehiaketa Roc-
kein! izenarekin hasi zenetik, 524 musika
proposamen jaso dituela. Azken edizioko
irabazleak, Los Cosméticos taldeak, saria-
ren ondorioz ekoiztutako lanak aurkeztu
ditu: ‘Puro plástico’ bost abestidun EPa
eta ‘Úsame’ abestiaren bideoklipa. Gaz-
telaniaz abestutako bost abesti berri dira,
oinarri erritmiko sendoagoetatik abiatuta
eremu ilunagoetara doazenak, taldearen
unibertsoa nolabaiteko arrisku eta dotore-
tasunez bustiz. Lan honetan Los Cosméti-
cos-en garapena ikusten da, alde garage-
roa atzean utzita noise ukitua duen indie
distortsionatu batean murgiltzeko.
LABURREAN
Bost basauriar eta bi
galdakoztar, Emakume
Master Cup txapelketan
KIROLA. Otsailaren 4tik aurrera jokatu-
ko da Eskuz Binakako Emakume Master
Cup txapelketa. Jatorri ezberdinetako
100 pilotarik hartuko dute parte txapel-
ketan. Tartean, bost basauriar (Izaskun
Martin, Ane Fuentes, Maria Fuentes,
Paula Fuentes eta Marian Trigo) eta bi
galdakoztar (Irati Ugalde eta Maite Jaio)
Promozio mailan. Lehen Mailan, gaine-
ra, Patri Espinar usansolotarrak parte
hartuko du, Emakume Cup 2016ko ira-
bazleak.
HERRIAK
BASAURI 7
BALDINTZAK
-Euskal Autonomi Erkidegoan edo
Nafarroan jaio edo bizi den taldekide
bat, gutxienez, edukitzea
-Tokiko talderik onenari sarirako
hautagai izateko: Basauri, Arrigorria-
ga, Galdakao edo Laudion erroldatuta-
ko taldekide bat, gutxienez, izatea
-Taldekideek 16 urte baino gehiago
edukitzea
-Izena emateko orduan disko bat bai-
no gehiago argitaratuta ez izatea, dis-
ko etxe batekin kontratua eduki ala ez.
-Abestiak originalak izatea
-Musika estilo guztiak onartzen dira
-Aurretik Rockein!-en izena emanda-
ko talde guztiek edizio berri honetan
parte hartzeko aukera dute, arestian
aipatutako baldintzak betez gero.
Aurreko edizioetako irabazleek ezin
izango dute saria jaso zuten kategoria
berean errepikatu.
SARIAK
TALDE IRABAZLEA.
-EP profesional bat (gutxienez bost
kanta) grabatzea, ekoiztea eta maste-
rizatzea Bilboko El Tigre estudioetan.
-EPa diseinatzea eta editatzea: 500
kopia, CD euskarrian.
-Bideoklip profesional baten grabazio
eta ekoizpena.
-Bizkaiko areto nagusienetako batean
edo MAZ Basauri jaialdiaren barnean
kontzertua.
TOKIKO TALDERIK ONENA.
-Bizkaiko areto nagusienetako batean
edo MAZ Basauri jaialdiaren barnean
kontzertua.
EUSKARAZKO TALDERIK ONENA.
-Abesti baten grabazio eta ekoizpena.
-Bizkaiko areto nagusienetako batean
edo MAZ Basauri jaialdiaren barnean
kontzertua.
PUBLIKOAREN SARIA.
Bizkaiko areto nagusienetako batean
edo MAZ Basauri jaialdiaren barnean
kontzertua.
Hezkuntza zentroetan
aurrematrikulazioa
egiteko epea, irekita
HEZKUNTZA. Hego Uribe eskualdeko es-
kolak hasi dira aurrematrikulazio kan-
painarekin. Izan ere, Euskadiko ikaste-
txeek aurrematrikulazio epea zabaldu
dute urtarrilaren 29an 2018/2019 ikas-
turterako eta otsailaren 9ra arte egon-
go da izena emateko aukera. Behin-
behineko zerrendak martxoaren 1ean
argitaratuko dituzte eta behin betikoak
martxoaren 22an. Bitarte horretan
erreklamazioak eta eskabideari uko egi-
teko aukera egongo da (biak martxoaren
14ra arte). Zerrendak argitaratzeko bi-
garren eta hirugarren aukerak apirilaren
11n egingo dituzte publiko.
8 HERRIAK
BASAURI
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a

ARGAZKITIK

"Bizitzan gauza handiak

egitea zaila da. Euskara
ikastea da horietako bat"
KULTURA. Jon Maia bertsolariak Berriak jaio
ginen liburua aurkeztu zuen Basaurin urta-
rrilaren 24an. Hainbat bertso, istorio, his-
toria, kantu, hausnarketa eta gertakizunen
bidez bertsolaritzak 90eko hamarkadan
izandako eraldaketaren errelato pertsonala
egin du Maiak, bere bizipen pertsonaletatik
abiatuz, garaiko Euskal Herriaren kronika
bat eginez eta oraingo bertsolaritza uler-
tzeko gakoak emanez. 30 bat lagun bildu
ziren aretoan, tartean euskara ikasleak.
Horien moduko bidea egin behar izan zuen
Maiak gaztaroan Urretxun eta Zumaian.
"Bizitzan gauza handiak egitea oso zaila da,
oso jende gutxik lortzen du. Hizkuntza bat
ikastea horietako bat da", esan zuen Maiak
BASAURI
hitzaldian: "Nik euskaraz hitz egiten nuen,

BERRIAK JAIO GINEN

baina euskaraz amets egin nahi nuen, ba-
nekielako lo nengoela inkonszienteki lor-
tzen banuen, unibertso berri bat irekiko
argazkia JON VILLAPUN / bilduma GEURIA.EUS zitzaidalako".

Itziar Ituño basauriarra

aktore duen 'Errementari'
filma, Social Antzokian
HEZKUNTZA. Otsailaren 9tik 13ra bitar-
tean ikusgai egongo da Basauriko Social
Antzokian 'Errementari' filma, euskaraz.
Egunean, hiru aldiz jarriko dute pelikula:
17:30ean, 20:00ean eta 22:00etan.
1833. urteko Karlistaden ostean koka-
turik dago filma eta Patxi Errementariaren
kondaira du ardatz. Diputazioko komisario
bat gertakari bat ikertzen ari da, eta arras-
toek basoaren sakonean dagoen erremen-
teria beldurgarri batera daramate. Egun
batean, Usue izeneko neskatxa batek erre-
menterian sartzea lortzen du.
BASAURI Paul Urkijok zuzendutako filmean
Itziar Ituño basauriarra ageri da Anaren pa-

ERREMENTARI perean. Itziarrekin batera, Kandido Uran-

ga, Uma Bracaglia, Eneko Sagardoy, Jose
Ramon Argoitia, Josean Bengoetxea, Ra-

SOCIALEAN
mon Agirre, Gorka Aguinagalde eta Gotzon
Sanchez ere ageri dira. Sarrerak salgai dau-
de 5,50 eurotan zinemako txarteldegian,
argazkia ERREMENTARI baita socialantzokia.eus webgunean ere.

Athleticek Cristian Ganea

fitxatu du, Basconia eta
Indartsuko jokalari ohia
KIROLA. Athleticek Basaurin hazitako
Cristian Ganea (Bristita, Errumania, 1992)
jokalaria fitxatu berri du datorren denbo-
raldi berrirako. 2018ko uztailaren 1etik au-
rrera talde bizkaitarrean egoteko hasiera-
ko akordioa erdietsi dute Athletic Club eta
FC Viitorul taldeek, 2018-2019, 2019-2020
eta 2020-2021 denboraldietan, kontratua
denboraldi gehigarriaz luzatzeko aukera-
rekin. Ganea 11 urterekin heldu zen bere
familiarekin Basaurira eta bertan hazi zen
futbolari bezala, hasieran Basconian (ka-
dete mailan) eta ondoren Indartsun (gazte
mailan). Balear Uharteetan jokatzen ibili
eta gero (RCD Mallorca eta CE Santanyí)
Errumaniako taldeetan izan da orain arte
(ASA Trgu Mures -2013-, CS U Craiova
-2013-2014-, Sageata Navodari -2014-,
FC Brasov -2015- eta Viitorul Constanta
BASAURI -2015-2018-). Euskal Herriko Futbol Se-
lekzioan ere ibili izan da: 2010eko apirilean

ETXERA BUELTA
18 urtetik beherako Euskal Selekzioan izan
zen autonomia erkidegoen arteko txapel-
ketan, Murtzian. Errumaniako Selekzio
argazkia Cristian Ganea / Imago / ZUMA Press absolutuarekin ere badabil iazko ekainetik.
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a
Probidentzia, 85 urte Basaurin
Probidentzia Andra Mari ikastetxeak 85 urte bete ditu Basaurin. Apirilerako ospakizun-jaia
antolatu dute eta bertan ikasle zein irakasle izandakoak eta direnak elkartuko dira
testua MAIDER IBAÑEZ
30eko hamarkadaren hasiera zen Pro-
bidentzia Andra Mari alaba erlijiosoek
Lehen Hezkuntzako ikastetxe bat Basau-
rin errotu zutenean. “Ikastetxea berez
1931n sortu zen Probidentziako alaba er-
lijiosoen eta S.A. Basconia lantegiko or-
dezkaritzaren arteko elkarrizketa baten
ondorioz”, dio Amaia Etxebarria Urtiaga
Probidentzia ikastetxeko zuzendariak
(berriztarra). Eraikina 1930ean eraiki
zuen Estanislao Segurolak eta gaur egun
berdin mantentzen da. “Jesus Landarena
uste dut zela lursaila eta ondoan txaletak
baino ez zeuden. Alde batean mojak bizi
ziren eta ingurua landa-eremua zen”, dio
Etxebarriak.
Garai hartako Basaurik 8.000 biztanle
inguru baino ez zituen eta Basconia fa-
brikak hazkundea ekarri zuen udalerrira.
“Basconiako zuzendariek eskola bat nahi
zuten Basaurin beren langileak eta haien
seme-alabek hezteko. Orduan, kongre-
gazio bat bilatzen hasi ziren eta Eibarren
zegoen Probidentzia Andra Mari aurkitu
zuten. Hezkuntza aldetik oso onak zire-
la entzun zuten nonbait Basconiakoek,
eta hala harremanetan jarri ziren Basau-
rin eskola bat sortzeko”, dio Etxebarriak.
Gauzak horrela, 1932ko urtarrilaren 9an
ireki zituen ateak Probidentzia eskolak
Basaurin: “Eskolako lehenengo zuzen-
daria Maria Carmen Peña Garikano izan
zen eta 1934ra arte iraun zuen. Ondoren
Madre Margarita de Jesus monja asturia-
rrak hartu zuen zuzendari kargua 1955era
arte”.
Hasierako antolaketa
1932an hiru ikasgela baino ez zituen es-
kolak: 6 urtera artekoa (mistoa), 6 eta 8
urte bitarteko nesken beste bat eta 9 eta
14 urte arteko nesken beste ikasgela bat.
“Hiru ikasgela horiek beheko solairuan
zeuden eta bigarren solairuan hasierako
Basconiako zuzendariek
eskola bat nahi zuten
Basaurin beren langileen
seme-alabak hezteko
Goian, 1932ko ikasleak, Probidentziako lehen promozioa. Behean, eskolaren eraikina 30eko
hamarkadan / Probidentzia Eskola
urteetan Basconiak baimena eman zien
mojei eskola partikularrak emateko, “ira-
kaskuntza berezia jasotzen ari ziren nes-
ka ikastunentzako”. Irakaskuntza berezi
horiek ziren: frantsesa (Probidentzia An-
dra Mari kongregazioa frantsesa delako),
brodatuak eta pintura.
Irakaskuntza berezi hori Gerra Zibi-
la piztu arte eskaintzen zen Probidentzia
eskolan: “Ondoren, Basconiako langileen
seme-alabentzako zen, eskola partikula-
rrik gabe”, dio Etxebarriak: “Irakaskuntza
zein materiala, dena doakoa zen ikasleen-
tzat”. Gerra garaian eskola itxi egin zu-
ten eta 1937an berriro ireki zituen ateak.
“1937an haurrentzako bi gela, umeentza-
ko hiru ziklo eta 14 urtetik gorako neskei
zuzendutako lan-berezientzako klase bat
eskaintzen hasi ziren: bertan berriro ere
ikasten zuten brodatuak egiten, pintu-
ra eta frantsesa. Brodatuen eta pinturen
erakusketa urtean behin antolatzen zuten
eta Basconiako kontseiluko kideak era-
kusketara etortzen ziren. Era berean, 14
urtetik gorako beste neska batzuk Bilbora
joaten ziren magisteritza ikastera”, dio
Etxebarriak.
Eskola 1932an ireki zenean 120 ikas-
le zeuden matrikulatuta eta gerraostean
ia bikoiztu egin zen matrikulazioen ko-
Gaur egun baloreetan
oinarritzen dugu heziketa
batik bat, Jesusek
pertsona bezala erakusten
dizkigun baloreetan
purua: “Gerra Zibila bukatuta, 225 ikasle
matrikulatu ziren gurean eta horietatik 50
mutilak ziren. Ministerioko exijentziak
gero eta handiagoak ziren eta Lehen Hez-
kuntzako sei klase izatera iritsi zen ikas-
tetxea. 60ko hamarkadan 14 urterekin
eskola bukatzen zutenean sekretaritza
ikasten zuten ikasleek. Bertan, kultura
generala, mekanografia, takigrafia, fran-
tsesa, kontularitza, kalkulua, korrespon-
dentzia eta heziketa erlijiosoa eskaintzen
zituzten”, dio Etxebarriak.
Probidentzia ikastetxea Mojen eskola
bezala ezagunagoa da basauriarren artean
eta heziketa erlijiosoak garrantzia handia
izan du beti hezkuntza-proiektuaren ba-
rruan: “Mojak garenez, beti irakatsi izan
dugu heziketa erlijiosoa. Ikastetxe honek
beti izan du harremana Basauriko parro-
kiarekin eta bertako abadeak jarraipe-
na egiten zien ikasleei. Gaur egun modu
HERRIAK
BASAURI 9
85. URTEURRENA
URTEURREN JAIA. Apirilaren 21ean,
larunbatez, ospatuko du Probiden-
tzia ikastetxeak bere sorreraren 85.
urteurrena. “Ikasleak, anai-arrebak,
ikasle ohiak edota irakasleak elkar-
tuko gara urtebetetzea ospatzeko”,
dio Amaia Etxebarria ikastetxeko
zuzendariak.
EGITARAUA
APIRILAK 21.
10:30 Meza Probidentzian
11:30 Antzinako argazkien eta
objektuen erakusketa
11:30 Haurrentzako tailerrak
14:30 Bazkaria San Jose ikastetxean
Otsailaren 20ra arte bazkarirako
ticketak eta kamisetak salgai daude
Probidentzian eta San Josen
ezberdin batean irakasten dugu erlijioa:
batik bat baloreetan oinarritzen dugu he-
ziketa, hau da, Jesusek pertsona bezala
erausten dizkigun baloreetan. Batez ere,
umeek proiektuka lan egiten dute balo-
reak ardatz hartuta”, dio Etxebarriak.
Probidentziatik San Josera
70eko hamarkadan Oinarrizko Hezkuntza
Orokorra (OHO-EGB) hezkuntza-sistema
ezarrita zegoen eta zortzi ikasturtek osa-
tzen zuten, normalean 6 urtetik 13 urtera
bitartean. “Gelak 40 ikaslez osatzen zi-
ren garai haietan”, gogorarazi du Etxe-
barriak. Zuzendariak gaineratu duenez,
“1971an S.A Basconia lantegia Altos Hor-
nos de Vizcaya enpresak barne hartu zuen
eta ondorioz baita Probidentzia Andra
Mari ikastetxea ere. 1974an, Altos Horno-
sek Hezkuntza Ministerioari bere eskola
guztiak eman zizkion, baina Probidentzia
Andra Mariko kongregazioa eskolako ti-
tular modura geratu zen”.
Ondoren, 1984an Hezkuntza Ministe-
rioak ezarri zituen xedapen berrien ondo-
rioz, zentroa Haur Hezkuntzako ikastetxe
izendatu zuten. “Orduz geroztik Probi-
dentzian Haur Hezkuntza eskaintzen da,
eta Lehen Hezkuntza eta Bigarren Hez-
kuntza San Jose ikastetxean”, dio Etxe-
barriak. San Jose ikastetxea Probidentzia
baino bi urte geroago zabaldu zuten San
Viatorreko elizgizonek: “Bertan Lehen
Hezkuntza eta Arteak eta Ofizioak es-
kaintzen zituzten, gero bertako mutilek
Basconia lantegian lan egin zezaten pres-
tatzeko”. Gauzak horrela, Probidentzian
neskek ikasten zuten bitartean, San Jose
ikastetxean mutilek ikasten zuten.
Gaur egun eskola biak mistoak dira
eta bi ikastetxeen arten hitzarmena dago
ikasleak zentro batetik bestera zuzenean
pasatzeko. Urte batetik 6 urtera bitarteko
neska-mutilek ikasten dute Probiden-
tzian eta gero San Jose ikastetxera salto
egiten dute Lehen Hezkuntza eta Biga-
rren Hezkuntza egiteko.
Euskararen arloa 1974. urtera arte ez
zen hezkuntza-proiektuan sartu. “Ikas-
tetxean zegoen Irene Renteria Meza an-
dereño elantxobetarra euskara ikasleen
artean bultzatzen hasi zen eta euskara
ikasgai bezala ematen zuen harrez geroz-
tik”, dio Etxebarriak. 1987/1988 ikastur-
tean B eredua ezarri zuten eta 2000. urte-
tik aurrera D eredua. Gaur egun 224 ikasle
daude matrikulatuta Probidentzian.
10 HERRIAK
BASAURI
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a

BASAURI GALDAKAO

ATLETISMO TXIKI
JARDUNALDIA
argazkiak ARTUNDUAGA ATLETISMO TALDEA / tokia ELEXALDE / data 2018.01.27
Galdakao
2014ko azaroan antolatu zuen Usansolo Herriak herri-galdeketa, 113. udalerria bihurtzeko / Geuria
Usansoloren mugak zehazteko galdeketa
egitea proposatu du udal gobernuak
Usansolorekin muga egiten duten 9 herriguneetan galdeketa egingo omen dute aurten,
galdera hau planteatuz: "Gura dozu zure auzoa Usansoloko segregazio-prozesuan sartzea?"
testua MAIDER IBAÑEZ
Usansolorekin muga egiten duten he-
rriguneetan galdeketa egiteko asmoa
du udal gobernuak urte amaiera aldera,
galdera hau planteatuz: "Gura dozu zure
auzoa Usansoloko segregazio-prozesuan
sartzea?". Modu horretan, gaur egun
Usansoloko muga geografikoak zeintzuk
diren erabakiko dute herritarrek. Galde-
keta bederatzi auzotan egingo litzate-
ke, hiru multzotan banatuta: Gorosibai,
Labea multzoa (Labea, Puentelatorre,
Uraska eta Labeaga) eta Arteta multzoa
(Arteta, Ordañe, Lekue eta Lekubaso).
Herritar bakoitzak erabakiko du Usanso-
loko muga geografikoen barrukoak diren
edo kontran, Galdakaokoak, “erregistro
publikoan ez baitago Usansoloko muga
geografikorik egiaztatzen duen doku-
menturik", zehaztu du Ibon Uribe Galda-
koko alkateak.
"Uste dugu demokratikoena dela in-
guru horretako auzokoei galdetzea Usan-
soloko segregazio-prozesuko parte izan
gura duten. Modu horretan, askatasunez
eta hauteskundeen azpiegitura baten ba-
bespean galdeketa horren emaitza egiaz-
tatu ahal izango genuke", dio Uribek.
Galdeketari abala emateko, gutxie-
nez, multzo horietako bakoitzean atxiki-
ta dauden biztanleen %35ak parte hartu
beharko du. Parte-hartze kopuru mini-
mora heltzen ez bada, auzoa ez da segre-
gazio-prozesuaren parte izango.
Kontsulta auzotarrei egin ondoren,
Batzorde Mistoa hasiko litzateke lanean.
Batzorde Parekideko kideez gain, Bizkai-
ko Foru Aldundiko bi funtzionario izango
dira Batzorde Mistoan eta organo horren
zeregina izango da mugak zehatz-mehatz
jartzea. Batzorde Mistotik hurrengoko
urratsa izango litzateke behin betiko he-
rri-galdeketa.
Urtarrilaren 23an ospatu den Batzor-
de Paritarioan erabaki dute udal-gobernu
taldearen (EAJ) proposamen hau datorren
asteko Informazio-batzordean aurkeztea.
Informazio-batzordeak onespena eman
ostean, udalbatzaren ezohiko osoko bil-
kura deituko dute, herri-galdeketa hau
aurrera eramatea onartzeko ala ez. Au-
rreikusi dute otsailaren hasierako egune-
tan izatea ezohiko bilkura hori.
Madrilera baimen eske
Ezohiko osoko bilkura horretan onartuko
balitz, Estatuko Administrazioari baime-
na eskatu beharko diote herri-galdeketa
hau egin ahal izateko. "Uste dugu Madri-
letik galdeketa egin ahal izateko baimena
emango liguketela", dio Uribek. Erantzu-
na hiru hilabeteko epean eman beharko
dute Madriletik. "Erantzunik ez balego,
hau da, administrazioaren isiltasuna ba-
lego, baiezkotzat joko litzateke erantzu-
na", argitu du Uribek.
Usansolo Herria plataformako kideak
ez daude batere ziur Madriletik baiez-
Gorosibai, Labea,
Puentelatorre, Uraska,
Labeaga, Arteta, Ordañe,
Lekue eta Lekubaso
herriguneetan galdeketa
egiteko proposamena
luzatu du EAJk
Usansolo Herriak salatu
egiten du udal gobernuak
desanexio-prozesua
blokeatu nahi duela
koa emango duten herri-galdeketa hau
egiteko eta adierazi dute ez daudela ados
EAJk proposatu duen galdeketa hone-
kin: "Usansoloko mugak zeintzuk diren
egiaztatzen duen dokumentazioa badugu.
1989an egindako lurralde-mugaketako
ikerketen arabera, Usansoloko lurraldea-
ren 2/3ak Bedia, Zeberio eta Zaratamo
udalerriak dituela mugakide; gainerako
1/3 da Galdakaorekin muga egiten due-
na. Gainera, 2.000 sinadura bildu ditugu
2017ko irailean eta urrian muga geogra-
fiko horiek berresten dituztenak", diote
Usansolo Herriatik. Zentzu horretan, sa-
latu dute desanexio-prozesua blokeatuta
mantendu nahi duela udal-gobernu tal-
deak, "Madriletik ezezkoa jasotzen badu-
te, horren arduradun eta errudun ez direla
irudikatzen ahalegintzeko", diote.
Batzorde Parekideaz
Usansolo Herria plataformako kideek uste
dute Madrilera jotzeak are gehiago traba
dezakeela prozesua. Era berean, salatu
dute Batzorde Paritarioa geldirik egon dela
zazpi hilabetez: "Udal gobernu taldeak ez
du hilabete hauetan zehar batzordea bil-
tzeko deialdirik egin. Usansoloko auzoetan
galdeketa egiteko proposamena zehaztu
dutenean bai, ordea. Udal gobernu taldea-
ren jarrera da desanexio-prozesua geldirik
mantentzea. Bitartean, usansolotarren iri-
tzia beste behin ere gutxietsi du EAJk".
GEURIA #038
GALDAKAO 11
2018.02.01
LABURREAN
Aperribai eskolako estalkia
udarako prest egotea
aurreikusi du Udalak
OBRAK. Aperribai eskolako jolas-patioa
estaltzeko proiektu zehatza aurkeztu du
Galdakaoko Udalak. 650 metro karra-
tuko azalera izango du eta ura sartzea
guztiz ekidingo du eraikineko sarbidetik
patioraino: egiturak (metalezkoa izan-
go da) bost arkupe paralelo izango ditu
erdian, bi zutabe eta haga batez osatu-
ta eta argia zeharkatzen duen polikar-
bonato konpaktuko sabaia izango du.
Hegoaldean estalkiko material bereko
itxitura bertikala jarriko dute. Egitura-
ren inklinazioa %5ekoa izango da eta
berezitasun bezala, estalkia eraikinaren
aldera inklinatuta egongo da. Lehenen-
go pisuko leihoak ez oztopatzeko egingo
dute hau. Uraren isuria, ordea, hegoal-
derantz izango da, beti barrutik, erre-
pideraino. Udalak 280.000 euro inguru
inbertituko ditu obra honetan.
I-Ingenia enpresak egin du estal-
duraren proiektua eta enpresa berak
exekutatzeko obrak ere zuzenduko
ditu. Udal ordezkariek aurreikusi dute-
nez, laster adjudikatuko dituzte obrak
eta ikastetxeko Zuzendaritza izango
da obrak noiz hasiko diren erabakiko
duena, “ikasturteko martxa ahalik eta
gutxien oztopatzeko“, dio Pili Garcia
Ramos Aperribai eskolako zuzendariak.
Gehienez ere, lau hilabete iraungo dute
obrek eta “ekainerako edo uztailerako
prest egotea” aurreikusi du Fernando
Izagirre Hirigintza arloko zinegotziak.
2016an baino 190 tona
hondakin gutxiago sortu
dira Galdakaon
INGURUMENA. Galdakaok iaz 10.618.933
kilo hondakin sortu zituen, hau da,
2016an baino 190 tona gutxiago. Izan
ere, 2016an 10.809.198 kilo sortu ziren
Galdakaon, Udaleko Ingurumen Sai-
laren arabera. Datu horiek erakusten
dute Galdakaon biztanleko eta egune-
ko batez beste kilogramo bat hondakin
sorten dela. Jasangarritasuneranzko
Udalerrien Euskal Sarea -Udalsarea 21
delakoa- osatzen duten udalerrien ba-
tez bestekoa baino datu hobeak ditu
Galdakaok: biztanle eta egun bakoitze-
ko 1,38 kilogramo hondakinen batez
bestekotik (2013) behera dago Galda-
kao, Euskal Herriko Tokiko Jasangarri-
tasunari buruzko V. Txostenean jaso di-
ren adierazleen kalkulutik ateratako
emaitzen arabera.
Datuak datu, 2017an tamaina handi-
koen bilketa handitu egin da (%11,5) eta
arropa eta berrerabilerarako elemen-
tuen (-%1,5) eta erabilitako olio bege-
talaren (-%15,9) bilketa gutxitu egin
da. Bestetik, puntu garbi finkoen eta
mugikorren zerbitzuaren bitartez jaso-
tzen diren hondakinak bere horretan
mantendu dira.
Olio begetalaren bilketa hainbeste
gutxitu dela ikusita, abenduan inbutuak
banatu zituen Udalak erabilitako olioa
batzea errazteko. Oraindik ere interes-
dunek inbutuak eskura ditzake Esan
bulegoan, Aperribaiko Liburutegian edo
Txapelena baserrian.
12 HERRIAK
GALDAKAO
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a

Mozolloker pertsonaia magikoak hasiera LABURREAN

emango die otsailaren 9an Inauteriei Emakumeei zuzendutako

Inauterietako desfilea hilaren 9an izango da eta bertan parte hartzeko izena emateko
epea zabalik dago otsailaren 7ra bitartean
testua MAIDER IBAÑEZ
Otsailaren 9tik 13ra bitartean ospatuko
dira Inauteriak Galdakaon. Mozolloker
pertsonaia magikoa herrian gertatu di-
ren zoritxar guztien erruduna da eta bera
izango da Inauterietako pertsonaia nagu-
sia. "Otsailaren 9an Mozollokerren aur-
kezpena egingo da eta egun batzuen os-
tean berriro azalduko da, azken egunean,
herritarren aurrean epaitua izan dadin",
dio Ainhoa Agirregoikoa Kultura zinego-
tziak.
Inauterietako jarduerarik jendetsue-
na izaten da mozorroen desfilea. Otsai-
laren 9an, ostiralez, izango da desfilea
19:00etatik aurrera Plazakoetxetik Kur-
tzea plazaraino. Bertan parte hartu nahi
dutenek izena eman behar dute otsailaren
7a baino lehen Torrezabal Kultur Etxean.
Usansolon eta Urretan Inauteri jaiak
antolatuko dituzte, 3 eta 15 urte arteko
Santa Maria elizako erretaula zaharberritu eta
haur eta gazteei zuzenduta.
"Programa zabala eta askotariko jar-
duerak hartzen dituen egitaraua eskaini
gura izan dugu eta horretarako elkarteek
eskaini diguten laguntza aitortu eta es-
kertu beharrean gaude", azpimarratu du
Agirregoikoak.
800 euro saritan
Galdakao herriguneko mozorro lehiaketa
hilaren 9an izango da eta guztira 800 euro
banatuko ditu. Lehenengo saritik hamar-
garrenera sari hauek emango dituzte: 225
euro, 150 euro, 100 euro, 80 euro , 60 euro,
40 euro, 30 euro, 25 euro eta 20 euroko bi
sari. Horiez gain, 50 euroko sari berezi bat
entregatuko diote eguneko mozorro one-
nari.
25 urte lehen kalejiratik
Mozolloker pertsonaia 1992an sortu zuen
Hezkuntza eta Euskara arloak, udalerriko
Galdakaoko Inauteriak
kalejira konposatu
zeneko 25. urteurrena
ospatuko da aurten
elkarte ezberdinen laguntzarekin eta ha-
rrez geroztik Galdakaoko Inauterien irudi
nagusia da. Urtebete geroago Galdakaoko
Inauterien melodia eratu zuten. Zentzu
horretan, aurten 25 urte beteko dira Juan
Carlos Irizar udal bandako zuzendaria
zenak, "Galdakaoko Inauteriak" kalejira
konposatu zuenetik. "Gero eta ezezagu-
nagoa da Irizarren kalejira eta urtero inau-
terien hasieran jotzen da", dio Agirregoi-
koak. Pieza musikal hau Zeberion jasotako
Santa Ageda bezperako nota berezi ba-
tzuetan oinarrituta dago, Mikel Zamalloa-
ren eskutik.
hamabost ikastaro
antolatu dituzte
BERDINTASUNA. Otsailean hasiko dira
aurtengo lehen lauhileko emakumeen-
tzako ikastaroak. Maiatzera bitartean
hamabost ikastaro antolatu dituzte:
yoga, erlaxazioa, feminismoaren histo-
riatik feminismoen errealitatera, ema-
kume ahotsdunak, emakumeak kultura
eraikitzen, eguneroko objektuen artea
(artistak eta genero ikuspegia), au-
tokontzientzia emozionala, lidergoa,
autosuperaziozko estrategiak, zorion-
tasun iraunkorra, alkarregaz korrika,
sormena ahalduntze-estrategia gisa,
mindfulness, jendaurrean berba egiteko
teknikak, eta autodefentsa feminista.
Onartutakoen zerrenda otsailaren 6an
argitaratuko dute. Iaz, batez beste, 16
urtetik gorako 400 emakume inguruk
eman zuen izena berdintasun ikasta-
roetan.
Hondakin organikoentzako
zazpi edukiontzi berri jarri
dituzte Galdakaon
INGURUMENA. Bilketa pneumatikoa op-

gero, bisitaldiak antolatzea ari dira aztertzen

Ondare artistikoaren balioa
ERREDAKZIOA. Santa Maria elizako erre-
tzeko. Hain zuzen ere, Galdakaoko udalba-
timizatze aldera, hondakin begetalen-
tzako edukiontzi berriak jarri dituzte
Galdakaon. Hain zuzen ere, zazpi zulo
edo buzoi berri ipini dituzte hondakin
organikoak biltzeko: Tximiolarregoikoa

ezagutarazteko bisitaldi taula eraberritzeko lanak hasi dituzte. Egu-

nero ari da aditu talde bat mantentze eta
gidatuak antolatzeko zaharberritze lanak burutzen. Besteak bes-
te, garbiketa lanak, pintura errestaurazioa
proposamena ari dira eta piezak finkatzea izango da eraberritze
aztertzen lanetan egingo dutena. Lanak amaitzean,
erretaula bisitatu ahal izango da. "Azter-
tzen ari gara bisita gidatuak antolatzea,
erretaula honen ondare artistikoaren ba-
lioa ezagutarazteko", diote.
Udalak 13.915 euroko diru-laguntza
eman dio elizari zaharberritze lanak buru-
tzak iazko aurrekontuan aldaketa-multzo
bat egitea onetsi zuen urrian. Horien ar-
tean, elizari emandako diru-laguntza hori.
EH Bildu Galdakaok adierazi zuenez, "gure
taldetik ezin dugu ulertu erakunde publiko
batek, Galdakaoko Udalak kasu honetan,
Eliza katolikoari dirua ematea. Elizaren
kudeaketa zuzenak apezpikutzaren men-
pe behar luke, are gehiago onurak dituen
erakunde ez-publiko bat izanda (ez dute
Ondasunen Higiezinen Zerga (IBI) ordain-
tzen, adibidez)".
20 kalean, Zuberoa 3n, Bernart Etxepare
5en, Zamakoa 9n, Zamakoa 25en, Mu-
gaburu eta Sollube arteko bidegurutzean
eta Bilbo 4 kalean. Edukiontzi marroia
erabili nahi duenak izena eman behar du
Esan bulegoan (08:00etatik 15:00etara)
eta materia organikoa birziklatzeko ma-
teriala jasoko du. Era berean, hondakin
organikoentzako beste 14 edukiontzi
berri ipiniko dituzte (marroiak), baita
paper-kartoiarentzako beste bat (urdi-
na) eta ontzi arinentzako lau (horiak).

ARGAZKITIK

Ivanper galdakoztarrak
egindako portada atera du
El Jueves aldizkariak
KULTURA. Ivan Perez Ivanper komikila-
ri galdakoztarraren portada bat aukeratu
du El Jueves aldizkariak hilero kaleratzen
dituen azal ezberdinen artean. Paperezko
edizioan azal bakarra du aldizkariak, baina
beste lauzpabost portada berezi aukera-
tu ohi dituzte, bakar batekin ez gelditze-
ko. Ez da lehen aldia Ivanper-ek egindako
ilustrazio bat El Juevesen portadan ager-
tzen dena.
Francoren iloba eta Esperanza Aguirre-
ren ilustrazioak egin ditu. Beste batzue-
kin bezala, oraingoak ere arrakasta ederra
eduki du sare sozialetan. Esaterako, lerro
hauen ondoko azala El Jueves aldizkariak
GALDAKAO bere facebooken jarri du eta 1.700 atsegin

PORTADA,
dut eduki ditu, 1.100 elkarbanatze baino
gehiago eta 40 bat iruzkin.
2016tik Geuriako kolaboratzailea da
Ivan Perez. Hilero, Iritziak atalean ikus dai-

MADE IN GALDAKAO
argazkia EL JUEVES / data 2018.10.25
teke komikilariak egindako tira. Iaz Galda-
kaho azokak argitaratutako egutegirako ere
ilustrazio bat egin zuen, beste ilustratzaile
batzuekin batera.
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a
Motxiladun umeak bost
dira Galdakaon
Galdakaon azken hiru hamarkadetan 25 motxiladun ume
izan dira eta gaur egun 5 daude: lauk aita eta ama biak
kartzelan dituzte eta besteak ama bakarrik
Peru del Hoyo, mikrofonoa eskuan, Kepa del Hoyoren semea / Geuria
testua MAIDER IBAÑEZ
Ama, aita edo biak kartzelan izan dituzten
edo gaur egun dituzten haur eta gazteei dei-
tzen zaie Motxiladun Umeak. “Ez da horien
inguruan asko hitz egin, baina orain azale-
ratzen ari da ume hauek bizi duten errea-
litatea”. Helburu horrekin antolatu zuten
urtarrilaren 24an mahai-ingurua Ganda-
segiko areto nagusian Galdakaoko Geugaz
elkarteak (Galdakaoko preso guztiek zigorra
Euskal Herriko kartzeletan betetzearen al-
deko elkartea) eta Sarek. Peru del Hoyo eta
Itziar Martinez galdakoztarrak eta Olatz Ba-
rrenetxea psikologoa izan dira mahai-ingu-
ruko gonbidatuak.
Euskal Herrian 18 urte arteko 113 inguru
motxiladun ume daude (2016an Sarek aur-
keztutako dossierra): 3 amarekin kartzelan,
9k aita eta ama biak dituzte preso, 6k ama
bakarrik preso eta gainontzeko 95ek aita
preso dute. Galdakaon azken hiru hamarka-
detan 25 motxiladun ume izan dira eta gaur
egun 5 daude: horietatik lauk aita eta ama
biak kartzelan dituzte eta beste batek ama
bakarrik.
Motxiladun umea izandakoa
Aita kartzelan sartu zutenean bi hilabete zi-
tuen Peru del Hoyok eta iazko uztailean aita
espetxean hil zen arte izan da motxiladun
haurra, umea eta gaztea. Datu esanguratsu
bezala, Badajozera egin dituen bidaia guz-
tiengatik, distantzia horiek batuta, Mun-
duari 20 itzuli eman ahal izan dizkio.
"Motxiladun umeen bizitza gogorra da",
dio Del Hoyok eta dispertsioaren arazoaz
mintzatu da: "Dispertsioa familiak jasaten
duen kondena immoral eta ilegala da. As-
kotan nik neuk pentsatu izan nuen bidaia
gehiagorik ez egitea, oso gogorra delako.
Hilean behin bidaian 7 ordu inguru ema-
ten genituen ordu eta 40 minutuko bisita
baterako eta jarraian beste 7 ordu etxera
itzultzeko", dio Peruk. "Ez da berdina bi-
daia bat Badajozera egitea edo Basaurira.
Badajoz 700 kilometrotara dago eta Basauri
10 minutura. Bizikletaz ere joan nintekeen
Basauriraino! Guk bidaia egiten genuen ba-
koitzean nire aitak presioa, tentsioa zuen.
Eta hori ez da batere morala inorentzako",
salatu du Peruk.
Dispertsioaren inguruan Peruk dio gaur
egun askoz barneratuago duela gizarteak
arazo hori, orain dela urte batzuk ez bezala:
"Jendeak lehen ez zuen asko ulertzen dis-
pertsioaren arazoa. Ez zegoen besteenga-
nako kontzientziarik. Eta oraindik ere tabu
bezala ikusten dute batzuek. Gurasoek ez
HERRIAK
GALDAKAO 13
diete euren seme-alabei kontatzen zein den
Euskal Herriko hainbatek bizi duen egoera
hori dispertsioaren erruz", salatu du.
Kartzelan ama izandakoa
Itziar Martinez galdakoztarrak 21 urte eman
zituen espetxean eta kartzelatuta egon zen
bitartean, 16 urte eta gero, ama izatea era-
baki zuen. Semeak hasierako hiru urteak
eman zituen amarekin espetxean eta ber-
tatik irtenarazi zutenean Itziar motxiladun
ume baten ama bihurtu zen. "Dispertsioak
kalte egin dio nire semearen garapenari.
Zigorra nik ordaindu ez ezik, semeak ere
zigorra jasotzen du. Ni nahiko pribilegiatua
izan nintzen Ametsen aita Palentziara joan
zelako bizitzera eta asteburuetan berare-
kin egoten zelako. Granadan izan banintz,
ordea, egoera bestelakoa izango zitekeen",
dio Martinezek. "Egunero 24 ordu berarekin
ematetik, bi hilabeterik behin ikusten nuen
semea. Baina benetan zortea izan zuen bi
urte baino ez zirelako izan. Peru, adibidez,
bere gaztaro osoan izan da dispertsioaren
biktima”, salatu du Martinezek: " Teorian
ume guztiek daukate eskubidea gurasoekin
hezteko, baina gure kasuan kontrakoa da.
Egiten dute ahalik eta gehien hori oztopa-
tzeko. Umea kartzelatik ateratzen dute-
nean, presoa urrunago bidaltzen dute. Nire
kasuan, Palentziatik Salamancara bidali
ninduten, bidaian ordubete gehiago”.
Motxiladun umeak entzuten
Olatz Barrenetxea psikologoa da eta bere
kontsultatik hainbat motxiladun ume igaro
dira. "Kontsultara datozenak txarto daude-
lako datoz. Ume bakoitza mundu bat da eta
dispertsioaren egoera modu batera edo bes-
tera hartzen dute. Nik bi gauza nabarmen-
duko nituzke: hasteko, aita, ama edo biak
kartzelan egoteak familia loturak galarazten
dituela, berdin du Basaurin zein Algecira-
sen; eta bestetik, dispertsioa bera. Umeek
ez dute denbora kontrolatzen eta eurentza-
ko zama handia da hainbat eta hainbat kilo-
metro errepidean egitea. Umearen garapen
prozesuan eragiten du horrek", dio Barre-
netxeak: "Nire kasuan, nik ere garapen pro-
zesu bat egin dut motxiladun umeekin bate-
ra. Ume asko psikologikoki txarto daude eta
lehen ez zegoen prestatutako psikologorik
kasu hauek artatzeko. Ez genekien nondik
hasi eta orduan umeek markatzen zizkigu-
ten euren beharrak", dio Barrenetxeak.
Hiru hizlariek bat egin dute gizarteak ba-
besa erakutsi behar diela motxiladun umeei,
"bizi duten egoera oso gogorra eta immorala
baita".
Berbaz
14 GEURIA #038
SAMSARA NEPAL
2018ko otsailaren 1a
GALDAKAO
BEATRIZ DE FRANCISCO GONZALEZ SAMSARA NEPAL ELKARTEA
"Operatzea bezain inportantea da umeei
eskuetatik heltzea edo malkoak garbitzea"
Lurrikara batek Nepal astindu zuen urtean, 2015ean, Samsara Nepal elkartea sortu zuen Beatriz de
Franciscok herriko enpresek eta norbanakoek dohaintzan emandakoari esker.
Nepalekin zuen lotura, ordea, aurretikoa zen
testua SARA LAVADO
argazkiak SAMSARA NEPAL
Beak (Galdakao, 1964) kontatu digun is-
torioa zirraragarria da. Pema izeneko mu-
tikoarekin hasi eta Milan Maharjan ziru-
jauarekin jarraitu zuen. Harrezkeroztik
poztasunak eta tristurak bizi izan ditu,
baina Nepal herriari laguntzeko nahiak zu-
tik mantendu du. Hilabete honetan berta-
ra abiatuko da berriro ere eta etxeko lanak
eginda eramango ditu. Orain arte lortuta-
koa ikaragarria da, baina horrekin konfor-
matu ez, eta apartekoak dira erakundeak
esku artean dituen proiektu eta helburu
berriak.
Zergatik Nepal? Zein da lotura?
Beti gertatu izan zait deigarri budismoa, eta
duela 10 bat urte haur bat babesean hartzea
erabaki nuen. Ume hura 20 urteko gazte-
txoa da gaur egun, Pema du izena eta bera
da istorio honen ‘errudun’ nagusia. Babe-
sean hartu eta hiru urtera ezagutzera joan
ginen eta behar bezala entzuteko arazoak
zituela jabetu ginen. Galdakaora bueltatu
ginenean Katmandu inguruko hainbat oto-
rrinori idatzi nien eta, erantzunik jasoko ez
nuela pentsatzen hasia nintzenean, Milan
Maharjan zirujauarena heldu zitzaidan. Pe-
mari azterketa medikoa egiteko prest ager-
tu eta mutikoa bizi zen monasteriora ger-
turatu zen. "Bea, ebakuntza lehenbailehen
egin behar diogu, bestela, ez du bizirauteko
itxaropenik", esan zidan. Bere belarrietan
zornea zen nagusi eta burmuinera ere hur-
biltzen hasia zen.
Urte bereko abenduan operatu zuten;
belarri bateko entzumena galdu zuen eta
bestean %30a baino ez du, baina bizirik
dago. Hurrengo urteko apirilean Nepalera
joan ginen berriro ere alaba eta biok, Pema
ikusteko eta Milani ebakuntzaren gastuak
zor nizkiolako, baina ez zidan ezer kobra-
tu gura izan. Gure arteko konplizitatea eta
adiskidetasuna ia berehalakoa izan zen eta
handik gutxira ospitalean zuen lanari agur
esatea erabaki zuen Milanek. Ear Care Nepal
sortu zuen, umeek entzumena berreskura-
tzea helburu duen erakundea.
Noiz eta zertarako jaio zen Samsara Nepal?
2015. urteko apirilean, lurrikara batek Ne-
pal astindu zuenean, erakundea sortzea
beharrezkotzat jo genuen, ezinezko suer-
tatu zitzaigulako bildutako diru mordoa eta
materiala bertara bidaltzea. Galdakozta-
rren laguntza ikusgarria izan zen eta elkar-
tasun horri esker jaio zen Samsara Nepal.
Milanekin berba egin nuen eta dirua banku
batean ez sartzeko gomendatu zidan, ho-
rrelako katastrofeak gertatzen direnean
ateak itxi eta gobernuak jaso ohi duelako.
Fiskalki babestuta egoteko aukera bakarra,
GKE (gobernuz kanpoko erakunde) sortzea
izan zen. Une hartan jaio zen, Milanen eta
bion arteko bateratzearekin batera. Sam-
sarak Ear Care Nepalekin egin zuen bat.
AIPUAK
Zeintzuk dira zuen burua ezagutzera
emateko eta dirua biltzeko egiten ditu-
zuen ekintzak edo jarduerak?
“Biltzen dugun Egutegi solidarioekin hasi ginen eta esku-
muturrekoak, giltzatakoak eta libretak ere
diruarekin, batez egiten ditugu. Aurten, estreinakoz, loteria
ere, haurren erdiko izan dugu. Dena Galdakaoko Zurrut taber-
belarriko operazioak nan dago salgai eta, gainera, hasi gara azo-
ka txikiren bat antolatzen. Herriko hainbat
finantzatzen ditugu” enpresak ere asko lagundu digute.
Biltzen dugun diruarekin, batez ere,
haurren erdiko belarriko operazioak finan-
tzatzen ditugu. Eskola helezinetan dauden
“Kuotarik ez dago, umeak bisitatzeko trekkingak antolatzen
ekonomikoki ez baina dira, azterketa medikoa egiteko eremua
ondo prestatzen da eta, behin ume guztiak
gutunak idazten edota artatuta, ebakuntza nortzuk behar duten
botikak ordenatzen erabakitzen da. Gurasoekin hitz egiten
lagundu daitekeelako” dugu eta, baiezkoa ematekotan, 25 euro-
ren truke, operatu egiten ditugu. Zergatik
kobratzen diegu? Doakoa denak balioa gal-
tzen duelako eta guk arazoari benetan me-
rezi duen garrantzia ematea nahi dugulako.
“Asko gara, bakoitzak Azpimarratzekoa da Milanek egiten duen
bere harri koskorra operazio bat 200 eta 500 euro artekoa izan
ekartzen baitu” daitekeela.
Egiten ditugun eskaeren artean, bes-
talde, eskola materiala, sendagaiak eta jos-
tailuak daude.
Konta iezazkiguzu eskuartean dituzuen
proiektuen nondik norakoak.
Egun bost proiektutan gaude buru-belarri.
Aurrenekoa, lehen aipatu dudan bezala,

Ezkerrean, Bea bertako bi umeen artan; erdian goian, Milan, morez, umeak hartatzen; erdian behean, bertara eramandako material / Samsara Nepal
haurren erdiko belarriko ebakuntzena da.
Bigarrenak, Mero Gaon izenekoak, lurrika-
raren ondorioz erraustuta geratu zen Kulay
herria berreraikitzea izan du helburu, bai-
na ia bukatutzat ematen dugu, martxora-
ko eraikitako 55 etxebizitzak prest egongo
baitira. Ali proiektua zazpi bat ume itsuk
osatzen dute. Disabled Service Associa-
tion eskola publikoan daude eta eurentzako
irakaslea kontratatu dugu. Helburua ez da
bakarrik idazten edota ingelesa irakastea;
egunerokotasuneko gauza txikietan ere,
norberaren garbitasunean adibidez, lan bi-
kaina egiten ari da.
Kushi proiektua guk erditutakoa da eta
xedea umeen irribarreak sortaraztea baino
ez da. Asteburuetan boluntarioak behar di-
tugu eurekin egoteko eta jolasteko. Poltsa
birziklatuak egiten zituen emakumeen arti-
sau-enpresa ere sortu genuen, baina ardu-
radunak Txinara joan behar izan du eta bera
bueltatu arte proiektua bertan behera uztea
erabaki dugu.
Nola heltzen da laguntza Nepalera?
Eraman beharreko guztia, dirua, materiala
eta abar, gure maletetan sartzen dugu. La-
gungarria eta eskertzekoa da Nepalera bo-
luntario joaten direnek ere materiala eroa-
tea.
Eta Nepaleko jendearen erantzuna?
Esker onekoak dira nepaldarrak. Kostata
lortzen dituzte ebakuntzarako 25 euro ho-
riek, baina benetako balioa zein den bada-
kitenez, eskuratzen ahalegintzen dira eta
semea edo alaba operatu eta gero opariren
batekin etortzen zaizkigu. Umeen eran-
tzuna poztasunekoa da beti, baita eskumu-
turreko sinple batekin ere. Hori bai, euren
pentsamoldea ezberdina da, gaileta bat
eman eta ingurukoekin partekatzen dute.
Nolakoak dira, gurekin alderatuta?
Lehen munduan gauza asko egin ditugu
gaizki, baina bat nabarmenduko nuke: ez
gara fio. Nepaleko umeek ur berorik ez dute,
ezta beroki eder edo hiru pare zapatila ere,
baina pozik bizi dira. Ezer gutxi dutenez la-
sai oheratzen dira, beldur barik. Guk gehiegi
hartu nahi izan dugu gure gain eta daukagun
AIPUAK
“Lehen munduan
gauza asko egin ditugu
gaizki, baina bat
nabarmenduko nuke:
ez gara fio”
“Ez gara inor baino
gehiago eta, beraz,
inposizioek lekurik ez
dute. Guri dagokigu
moldatzea, eta ez
aldrebes”
guztia galtzearen beldur gara, etengabe.
Hango gobernuak trabarik jartzen ote di-
zue?
Milanen ardura da gobernu-kontuak kudea-
tzea eta ez da batere erraza. Nepalen, hemen
ere gertatzen den moduan, diru beltzarekin
konpontzen dira hainbat kontu baina Mila-
nek ez du horrelakorik egin nahi, oso argi
dauka. Pazientzia eta irmotasun handiko
emakumea da eta begitan hartzen duen
guztia erdietsi ohi du. Seme-alabak izateari
uko egin eta besteei laguntzeari ekin dio.
Zenbatek osatzen dute Samsara Nepal?
Asko gara, bakoitzak bere harri koskorra
ekartzen baitu. Kuotarik ez dago, ekonomi-
koki ez baina gutunak idazten edota botikak
ordenatzen lagundu daitekeelako. Lehe-
nengoa bezain zilegia da bigarren aukera.
Ni neu naiz presidentea eta nire alaba pre-
sidenteordea, etorkizunean berak hartuko
baitu Samsara proiektuaren lekukoa. Nire
bikotea da arlo ekonomikoaren arduraduna
eta Esti idazkaria. Eli dago batzordekide gisa
eta Eneko bere senarra da webgunea egi-
ten lagundu diguna. Hasieratik nire ondoan
egon diren konfiantzazko pertsonak dira.
Hilabete honetan Nepalera joango zarete
berriro ere. Zein da helburua oraingoan?
Nire bikotearekin joango naiz, hilabe-
te eta erdi. Orain arte egindako guztia Ali
proiektuko irakaslearekin batera egiazta-
tu nahi dugu, Kushi proiektuari buelta bat
eman eta ahal den heinean handiagotu,
eman dizkiguten material, medikamentu
eta jostailuak ondo antolatu eta, batez ere,
Humlako 32 umeak Pokharara eramateko
ditugun aukerak ondo aztertu. Azken hori
da gure bidaiaren helburu nagusia. Oinez
hamar eguneko ibilbidea dago Humlatik
Pokhararino (gertuen dagoen ospitalea)
eta pentsaezina da operatu berri dauden
umeek halako distantzia bat egitea. Abio-
neta bat alokatzea gustatuko litzaiguke,
baina dena ondo analizatu beharra dago.
Proiektu berriren bat?
Bai, potoloa da esku artean daukagun
proiektu berria: erreferentziazko ospitale
gunea izan nahi dugu, umeak operatzen
ditugun ospitalean bertan. Geure kirofanoa
nahi dugu eta lauzpabost logela, gaur egun
ebakuntza egin eta lau ordutara libre utzi
behar ditugu eta. Operazioaren ondoren-
go hiru egunetan umeek behaketan egon
beharko lukete, eta gaur egun ezartzen
diguten ordutegiarekin ezinezkoa da. Bost
urtetarako aurrekontua zein izango litzate-
keen kalkulatu dugu eta hiru urteko epean
gure ametsa errealitate bihurtzea espero
dugu. Laguntza edonon eskatuko dugu,
baina badakit oso zaila izango dela.
Kostata animatzen al da jendea halako
proiektu batean parte hartzera? Krisiak
eraginik izan ote du?
Ez, zorte onekoak gara. Erakundeak ez be-
zala, Galdakaoko herria inoiz ezagutu du-
dan solidarioena da. Eta ez naiz bakarrik
arazo ekonomikorik ez dutenei buruz ari,
gazteen eta agureen ekarpena ere ezinbes-
tekoa da.
Zer esango zenioke boluntario gisa joan
nahi duenari?
Garrantzitsuena da barneratuta izatea ez
garela kolonizatzaileak, hori argi eta garbi
izan behar da. Adinak berdin dio. Helburua
Berbaz
15 GEURIA #038
SAMSARA NEPAL
2018ko otsailaren 1a
ez da laguntzea, partekatzea baizik. Ez gara
inor baino gehiago eta, beraz, inposizioek
lekurik ez dute. Guri dagokigu moldatzea,
eta ez aldrebes. Boluntario izatea ez da ba-
karrik eraikin bat egiten laguntzea; umeen
irribarreak sorraraztea ere bada. Egia da
guk, batik bat, otorrinoak beharko geni-
tuzkeela, baina operatzen jakitea bezain
garrantzitsua da umeei eskuetatik heltzea
edota malkoak garbitzea. Aurreiritziak
atzean utzi eta boluntario izatera anima-
tuko nuke bere kabuz alde batetik bestera
mugitzeko gai den edonor.
Hasieran Milanen senideen etxeetan
geratzen ziren Samsararekin boluntariotza
egitera joaten zirenak, baina horri irtenbi-
deren bat eman nahi izan genion eta gure
boluntarioentzako etxea eraiki dugu, Patan
hirian, ospitaletik oso gertu. Iaz inauguratu
genuen, oasi txiki bat da.
NOLA LAGUN DEZAKET
Modu asko daude Samsara Nepal
elkartearekin eta burutzen dituen
proiektuekin parte hartzeko.
DENBORA. Norberaren denbora es-
kaini, horrela ere lagun daiteke elkar-
tearen proiektuetan.
MATERIALA. Materiala eman Nepale-
ko umeei eramateko. Adibidez, jos-
tailuak, eskola-materiala, botikak...
EROSI. Samsara Nepal elkarteak Gal-
dakaoko Zurrut Tabernan salgai di-
tuenak erosiz ere lagun daiteke.
DIRUA. Modu zuzenean, dirua ema-
nez. Horretarako honako kon-
tu korronte zenbakia du elkarteak:
ES 89 2100 3910 1001 0042 4771
Caixabank
Etxebarri
Langabezia-tasak %0,7 egin du behera
Etxebarrin eta %10,2an kokatzen da
Langabeziari aurre egiteko hainbat baliabide eskaintzen ditu Udalak, Basauri-Etxebarri
Behargintzaren bitartez eta Etxebarriko Udal Informatika Zentroaren bitartez
ERREDAKZIOA. Etxebarriko Udalak jakina-
razi du zein den udalerriko langabezia-tasa.
2017ari begira, %0,7 egin du behera langa-
bezia-tasak: urtarrilean %10,9ko langabe-
zia-indizearekin hasi zuen urtea eta aben-
duan %10,2ra jaitsi da (urteko txikiena).
Guztira, biztanleria aktibotik 595 pertsonek
bukatu dute urtea enplegu barik.
Langabetu kopuru osotik, %45a 25 eta
44 urte bitartekoa da, %50a 45 urte baino
gehiagokoa, eta %5ak 25 urte baino gutxia-
go ditu. Genero aldetik, langabetuen %41a
gizonezkoa da eta %59a, berriz, emaku-
mezkoa.
Bizkaian 2017 urte bukaeran langabe-
zia %13,3an izan da eta Euskadin, berriz,
%12,1ean. Estatuari dagokionez, %16a
baino handiagoa da langabezia-tasa Es-
painian. “Langabezia-tasa altua da estatu
mailan gehien kezkatzen duen gaia. Etxe-
Etxebarri Martxan Sarea eratu dute herrian
jarduera fisiko eta osasuntsuak sustatzeko
Bizitza sedentarioari aurre egiteko ekimenak ezagutaraztea eta zeharka koordinatzea
bilatzen Udalak sare honekin. Logotipo lehiaketa jarri dute martxan otsailaren 19ra arte
Iaz Etxebarrin ospatu zen Bizikleta Eguna, Basahuntzak taldeak antolatuta / Basahuntzak Txirrindulari Kirol Elkartea
ERREDAKZIOA. Etxebarritarren artean jar-
duera fisiko-osasuntsua sustatzeko eta
egoneko bizitza gutxitzeko diziplinarteko
programa eratu dute udalerrian: Etxeba-
rri Martxan Sarea. Zentzu horretan, bizi-
tza sedentarioari aurre egiteko ekimenak
ezagutaraztea eta zeharka koordinatzea
bilatzen du Udalak. Besteak beste, jarduera
fisikoa sustatzen duten ekimenei jarrai-
pena eta laguntza ematea, geldirik dau-
den pertsonak aktibo bihurtzeko aukeren
eskaintza handitzea eta jarduera fisikoari
atxikidura sustatzea dira programa honen
helburu nagusiak.
Etxebarri Martxan Sarea osatzen dute
hainbat erakundetako ordezkariek: Etxe-
barri ez da salbuespena, datuak Bizkaiko
eta Euskadiko batez bestekoarekin konpa-
ratuta hobeak diren arren. Arreta berezia
jartzeaz gain, neurri bereziak hartu behar
dira datu horiek eta langabezian aurkitzen
diren pertsonen eta familien egoera hobe-
tzeko“, diote udal ordezkariek.
Langabeziari aurre eginez
Enpleguaren eta formazioaren garapenean
eragiteko, Etxebarriko Udalak zenbait ba-
liabide eskaintzen dizkie herritarrei. Alde
batetik, Basauri-Etxebarri Behargintzaren
bitartez, pertsonen enplegutasuna hobe-
tzeko neurriak eskaini eta enpresen sus-
tapena konbinatu: enplegurako prospekzio
eta informazio-ekintzak garatzea, besteen
kontura lan munduan-txertatzen lagun-
tzea, autoenpleguari eta ekintzailetzari ba-
besa, enpresen eraketa, enpresei lehiakor-
barriko Osasun Zentroa, Udal Kiroldegia,
Eusko Jaurlaritzaren Osasun Saila, Kukulla-
ga Ikastetxea, Mugikon enpresa, Bizkaiko
Foru Aldundiaren Kirol Zerbitzua eta Etxe-
barriko Udala.
Logotipo bila
Etxebarri Martxan ekimeneko talde sus-
tatzaileak sarea identifikatuko duen logo-
tipoa aukeratzeko lehiaketa jarri du mar-
txan. Lehiaketaren irabazleak 200 euro eta
kiroldegiko urteko abonua jasoko ditu sari
gisa. Etxebarrin erroldatuta daudenek par-
te har dezakete lehiaketan eta gehienez ere
bakoitzak bi logo aurkez ditzake. Lehiake-
tan parte hartzeko epea zabalik dago otsai-
tasunaren hobekuntzan zerbitzua ematea,
toki-garapenean laguntzeko jarduerak bu-
rutzea eta langabetuei zuzendutako 2018ko
Formazio planak osatzea.
Bestetik, Etxebarriko Udal Informatika
Zentroa (CIME) erabil dezakete herrita-
rrek. Enplegagarritasunaren hobekuntzari
dagokionez, langabetuen kontratazioan
eragiten duten bi jarduera burutzen dira
bertan. Alde batetik, 6 kontratu zuzen
Lanbideren lankidetzarekin: Udalak Lanbi-
deren lankidetzarekin 6 pertsona 3 proiek-
tu konkretutarako kontratatu ditu: Brigada
lan-taldea (2 pertsona), artxibategi-dina-
mizatzailea (1) eta udal planen 3 kudea-
tzaile (bizikidetza, komunikazio plana eta
merkataritza/enpresa). Eta bestetik, klau-
sula sozialak lan-kontratuetan: enpresak
langabezian dauden pertsonak kontrata-
tzera behartzen dituzten klausulak.
200 euro eta kiroldegiko
urteko abonua irabaziko
ditu logo lehiaketako
irabazleak
laren 19ra arte.
Epaimahaiak hainbat atal baloratuko
ditu: sormena eta originaltasuna, iragarle-
eraginkortasuna, kalitate estetikoa, sarea-
ren helburuekin eta filosofiarekin erlazioa,
edota logotipoak Etxebarrirekin duen erla-
zioa. Lehiaketaren oinarriak udal webgu-
nean daude irakurgai.
GEURIA #038
ETXEBARRI 16
2018.02.01
LABURREAN
Kiroldegiak tarifa
berriak ditu, %10eko
beherapenarekin
KIROLA. Etxebarriko Udal Kiroldegiak
tarifa berriekin hasi du urtea. Hain zu-
zen ere, kanpaina berri bat jarri du
martxan, udalerrian erroldatutakoei
%10eko beherapena eginez, berrizta-
penetan zein alta berrietan. Era berean,
ordutegian ere aldaketa izan du eta urta-
rriletik aurrera kiroldegia zabalik egon-
go da 08:00etatik 22:30era bitartean as-
telehenetik larunbatera eta 09:00etatik
20:00etara igandetan.
Tarifetan eta ordutegian aldake-
tak egiteaz gain, Etxebarriko kirolde-
giak jarduera eta onura berriak izango
ditu aurten. Horien artean daude, bes-
teak beste, osasun kabinetean %50eko
beherapenak, Fitness aretoaren pro-
gramazioan jarduera osagarriak erabat
doan, edota urtebetetzeen ospakizunak
otsailetik aurrera.
Hondakin txikien
bilketarako hiru txiki-
puntu ipini ditu Udalak
INGURUNEA. Etxebarriko Udalak hiru
puntu-txiki garbi berri jarri ditu udale-
rrian. Hain zuzen ere, udaletxeko pla-
zan, San Antonio etorbidean (Eroski
ondoan) eta Santa Marina patioan ko-
katu dituzte. Gune ekologiko horietan
etxeko sei mota hondakin ezberdin bota
daitezke: CDak eta DVDak, kontsumo-
gutxiko bonbillak, pilak eta bateriak,
inprimagailuen kartutxoak eta tone-
rrak, eta Hondakin elektrikoak eta elek-
tronikoak diren telefono mugikorrak
edota kargagailuak. Era berean, plas-
tikozko tapoiak biltzeko zuloa izango
dute. "Horrela, birziklatzeaz gain, el-
kartasuna bultzatuko da, udal elkarteen
ongintzazko ekintzak finantziatzeko
baliagarria izango baita", diote udal or-
dezkariek.
Udalak izango duen zerbitzu berri
hau Udaltalde 21 Nerbioi – Ibaizabal Ja-
sangarritasun Bulegoaren eskutik ira-
gan abenduaren 1ean hasitako Honda-
kin-Bilketa Zerbitzua kontratu barruan
kokatua dago.
Abiadura kontrolatzeko
radar informatiboa kokatu
dute Maribi Iturbe kalean
BIDE-SEGURTASUNA. Ibilgailuen abia-
dura kontrolatzeko radar informatiboak
jarriko ditu Udalak udalerriko gune sen-
tsibleenetan. Lehenengoa Maribi Iturbe
kalean kokatu dute, beheranzko noranz-
koan. Ibilgailuentzako abiadura-muga
30 kilometro ordukoa da, eta gehiegizko
abiaduraren kasuan, abiaduraren infor-
mazioa gorriz agertuko da keinukarian.
Oinezkoentzako arriskuak txikitzearen
alde, ibilgailuen eta oinezkoen arteko
elkarbizitza hobetzearen alde eta bi-
de-hezkuntza indartzearen alde Udalak
hartutako beste neurrietako bat da hau.
Beharrezkoa balitz, etorkizunean radar
informatibo gehiago jar ditzake Udalak
oinezko zein gidarien segurtasunerako.
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a
HERRIAK
ETXEBARRI 17

Herrigintzaz, irrigintzaz eta euskaraz aritu da LABURREAN

Joxemari Agirretxe 'Porrotx' Kukullaga eskolan Doneztebe Abesbatzak

Txekiar Errepublikara
Ikasleen adin tarteen araberako sei taldek osatzen dute Guraso Topagunea. Helduen bidaiatuko du apirilean
parte-hartze aktiboa sustatzea du helburu. Oso erantzun ona izaten ari da
MUSIKA. Etxebarriko Doneztebe Abesba-
tzak Europara bidaia egingo du datorren
apirilean. Hain zuzen ere, Pragan (Txe-
kiar Errepublika) bi kontzertu eskainiko
ditu. "Beste abesti batzuek artean, euskal
abesti ospetsuenetako batzuk interpre-
tatuko ditugu Pragan", diote Doneztebe
Abesbatzatik.
Nazioarteko proiektu honi aurre
egiteko, abesbatzak ahots berriak era-
kartzeko kanpaina abiarazi du otsaila-
ren 23ra bitartean. "Gizon eta emakume
ahots berriak bilatzen ariko gara ordura
arte", diote. 14 urtetik gorako gazteak
eta helduak ari dira bilatzen, eta adierazi
dute ez dela beharrezkoa izango espe-
rientzia edo ezagutza musikalik izatea:
"Nahikoa da konpromisoa eta kantatze-
ko nahi izugarria izatea", diote. Abes-
batzan parte hartzeko interesa dutenek
606 741 329 telefono zenbakian edo do-
neztebeabesbatza@hotmail.com helbide
elektronikoan izena eman behar dute.
Entseguak astearte eta ostegunetan dira
Gurasoak martxan jarri zituen Porrotxek / Geuria 20:00etatik 21:30era Soiñuzalean, Beko-
solo parkeko txalet urdinean.

ERREDAKZIOA. Guraso Topaguneak ikas-
turte berria hasiko du otsailaren 5ean.
"Izenak dioen bezala, gurasoak eta euren
seme-alabak elkartzeko ekimena bultza-
tzen dugu Harribide eta Guraso elkateek,
batez ere elkarren artean lagundu eta uler
daitezen", diote Guraso Topaguneko ardu-
radunek.
Topagune honetan sei talde ezberdin
daude: 0 eta 2 urteko taldea, 3 eta 6 urte ar-
teko taldea, 7 eta 11 urte artekoa, nerabeen
taldea (11 urtetik aurrerakoak), bikoteak
taldea, eta talde mistoa (adin desberdine-
tako umeen familiei zuzendutakoa).
Taldearen arabera gai ezberdinak lan-
tzen dituzte gurasoek. 0 eta 2 urte arteko
taldean, esaterako, kide berria familian,
kontuan hartzeko arloak egoera berrira
egokitzeko eta gozatzeko lantzen dute. 3
eta 6 urte arteko taldean seme-alaben adi-
men emozionala, ikasketa ohiturak eta
berdintasunean hezteko baliabideak lan-
tzen dira. 7 eta 11 urte bitarteko taldean
ikasteko teknikak, teknologia berrien era-
bilera, eskolako zailtasunei nola aurre egin
eta berdintasunean hezteko beste pauso
batzuk burutzen dituzte. Nerabeen taldean
entzute emozionala, mugak eta arauak,
askatasuna eta erantzukizuna, eta ikas-
keta akademikoak enfokatzen laguntzeko
baliabideak eskaintzen dituzte. Bikoteak
taldean familiaren garrantzia eta bakoitza-
ren rolak, txikienei arazoak nola kontatu
eta aurre egin, doluak eta bizitzako aldake-
tak, eta sexualitatea nola planteatu lantzen
dituzte. Azkenik, talde mistoan honako
gaiak tratatzen dituzte: giza-trebetasunak,
mugak eta arauak nerabezaroan, askata-
suna eta erantzukizunaren arteko heltze-
prozesua, eta berdintasunean hezi.
"Guraso Topaguneak erantzun oso ona
izan du orain arte. Parte-hartzea sustatzea
da helburu nagusia, alegia, parte-hartze
aktiboa bultzatzea da xede nagusia. Ildo
berean, elkartegintza potenteaz baliatuz,
Etxebarrin herrigintza egitea bilatu nahi
dugu", diote sustatzaileek.
Elkarrekin bizipozera
Herrigintza egitearen eta herri parte-har-
tzailea eratzearen arlo horretan Joxemari
Agirretxe Porrotx aritu da Kukullaga esko-
lan. "Herrigintza iturri aparta da gauza ez-
berdinak sortzeko eta lortzeko. Eta Etxe-
barrin aukera badago herrigintza sendoa
osatzeko. Elkarteek, erakundeek, ikaste-
txeek edota Guraso Topaguneak elkarrekin
lan egiten badute, bizipoza lortzen da he-
rritarren artean eta horrek herria egiten du,
irrigintza ere bultzatuz", dio Agirretxek.
Elkarlan horretan euskararen erabilera
sustatzeaz aritu da Porrotx: "Etxebarri he-
rri gaztea da eta herritar gehienek euskara
menperatzen dute. Denon artean ahalegina
egiten baduzue, herri euskaldunagoa osa-
tuko duzue", dio Agirretxek.
Jon Fernandezek New
Yorken borrokatuko du
otsailaren 7an
KIROLA. Lehenengo aldia izango da
Jon Fernandez JonFer etxebarritarrak
hamar erasoetako borrokaldi batean
parte hartuko duena. Otsailaren 7an,
asteazkenez, izango da borrokaldia
Manhattanen (New York), Jairo Ochoa
mexikarraren aurka. Urtebetean lau-
garren aldia da Fernandezek Esta-
tu Batuetan borrokatzen duena, eta
otsailekoa aurreneko aldia izango da
hamar roundetara itundutako borro-
kan arituko dena. Borrokaldi hau izan-
go da 2018 denboraldiko lehena. 22
urte ditu JonFerek, izan dituen 14 lehia
profesionalak irabazi ditu, 12 KOs.

ARGAZKITIK

Etxebarri eta Zeberio batu

dira Geuria Hego Uribeko
komunikabidera
KOMUNIKABIDEA. 2014ko urrian Geuria
komunikabidea eratu zenetik gaur egune-
ra arte, proiektua hazi eta errotu egin da
Hego Uribe eskualdean. Basauri, Galdakao,
Arrigorriaga, Ugao eta Zaratamon gerta-
tzen direnen berri emateaz gain, Etxebarri
eta Zeberion ere izango da Geuria 2018tik
aurrera. Esaterako, Etxebarriko Udalekin
hitzarmena sinatu berri du Geuriak. Etxe-
barriko Udalak onartutako Euskara Pla-
naren (2018-2022) helburu estrategikoen
artean euskararen elikadura agertzen da,
"eta bertan kulturgintza arloko lan ildo
bezala, hedabideak agertzen dira", zehaz-
ETXEBARRI tu dute Udaletik.

GEURIA, ETXEBARRIN
Eskualde guztian, baita Zeberion eta
Etxebarrin, paperezko edizioa udalerriko
hainbat puntutan izango da eskuragarri

ETA ZEBERION ERE BAI

hilero. Hala nola, udal zerbitzuak, denda
eta ostalaritzan eta bestelako zentroetan.
Gura duenak etxean jaso ahal izango du
doan hilabetekaria, geuria.eus/harpidetza
argazkia ETXEBARRIKO UDALA / data 2018.01.19 webgunearen bitartez izena emanez.
Arrigorriaga
Iazko abenduan antolatu zuten Mintzodromoa / Jon Villapun
11 egun euskaraz ekimenarekin bat
egingo du Arrigorriagak azaroan
Joan den abenduan 3 egun euskaraz egin zituzten herrian, Euskaraldia dinamika
aurkeztuz. Aurten azaroaren 23tik abenduaren 3ra izango da ekimen handia
ERREDAKZIOA. Iazko Euskararen Nazioar-
teko Egunaren harira, euskara ohitura
bihurtzeko erronkari aurre egin zioten
hainbat herritarrek, Arrigorriagan '3 egun
euskaraz' ekimenaren baitan. Abenduaren
1etik 3ra bitartean ospatu zen egitasmoa eta
dinamikak 150 bat Belarriprest eta Ahobizi
elkartu zituen hiru egunez. Gainera, aurre-
neko aldiz Mintzodromoa antolatu zuten
abenduaren 3an udaletxeko plazan. Bertan,
Anjel Alkain dinamizatzaile lanetan ibili
zen. Ondoren, plazara atera eta gainerako
auzokideak euskarara hurbil zitezen kanta
eta dantza erakutsi zuten partaideek.
Ekimen hau Euskaraldia dinamikaren
barruan kokatzen da eta aurten Euskal
Herri osoan batera egingo den aktibazio
Errefuxiatuen egoera salatzeko literatur lehiaketa
martxan jarri dute Arrigorriagan eta Abusun
Martxoaren 2ra arte dago zabalik lanak aurkezteko epea. Lehiaketak hiru modalitate izango
ditu eta sari bana izango dute: afari bat Arrigorriagako jatetxe batean bi lagunentzako
testua MAIDER IBAÑEZ
Errefuxiatuek eta etorkinek pairatzen du-
ten zorigaitza salatzeko literatur lehiaketa
antolatu dute Arrigorriagan. Lehiaketaren
helburuak bi dira: alde batetik, etorkinen
eta errefuxiatuen giza eskubideekin ze-
rikusia duten balioak islatzen dituzten
literatura-lanak sortzea, eta bestetik, he-
rritarrak sentsibilizatzea bizitzen ari diren
dramaren jakitun egon daitezen.
Lehiaketak hiru modalitate izango
ditu: kontakizun laburra (gutxienez 20
lerro eta gehienez orrialde bat), konta-
kizun motza (gehienez 5 lerro) eta bine-
tak (gehienez 3 bineta). Edonork parte
har dezake lehiaketan -Arrigorriagakoa
ekimen erraldoia prestatuko dute. Hala,
2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra
hizkuntza ohituretan eragiteko helburua-
rekin 11 egun euskaraz lelopean egingo da
lehenengo Euskaraldia.
16tik gorakoekin
Arrigorriagan '3 egun euskaraz' ekimena
lehen urratsa izan da, Udalak eta elkarte
euskaltzaleek elkarlanean eman dutena,
eta prest daude hurrengoa emateko. Gau-
zak horrela, Arrigorriagak bat egingo du
'11 egun euskaraz' ekimenarekin 2018an.
"Euskal Herri mailan egingo den Euska-
raldia ekimenaren parte izateko gogotsu
gaude: Arrigorriagan 11 egunez hizkuntza
aktibatzea, ohituretan eragitea, euskara
izan zein ez- eta parte hartzaileek edo-
zein hizkuntza erabili ahal izango dute
kontakizunak egiteko. Parte hartzaileek
euren kontakizunak gutun--azal batean
entregatu beharko dituzte Herriguneko
zein Abusuko liburutegian, martxoaren 2a
baino lehen. Gutun-azalaren kanpoaldean
kontakizunaren titulua agertu beharko da
eta barruko alean beste gutun-azal txiki
bat sartu beharko dute partaideek euren
izen-abizenekin, jaiotze-datarekin eta
harremanetarako telefono zenbaki ba-
tekin. Anonimotasuna gorde nahi badu
partaideak izenordea ere jarriko du gutun-
azal txikian.
Modalitate bakoitzak sari bana izango
du: afari bat Arrigorriagako jatetxe batean
gehiago erabiltzea. Helburu hori aurrean
dugula, hasi gara berton egin dezakegunari
buruz bilerak egiten", diote Arrigorriagako
sustatzaileek.
Hamaika egun horietan, 16 urtetik go-
rako herritarrak ahobizi eta belarriprest
bihurtu nahi dituzte. Lehenaren ardura
izango da euskaraz hitz egitea ulertzeko
gai diren guztiei, haiek erdaraz erantzun
arren. Bigarrenaren zeregina, aldiz, dakie-
nari euskaraz hitz egiteko gonbita egitea
izango da. Ekimena Euskal Herri osoan
egingo den arren, tokian tokiko euskal-
tzaleak izango dira herri bakoitzeko dina-
miken sustatzaileak, eta inguru soziolin-
guistiko zein tokian tokiko errealitatera
moldatzeko modukoa izango da.
Edonork parte har
dezake eta edozein
hizkuntza erabil daiteke
bi pertsonentzat. Epaimahaiaren ebazpena
martxoaren 19tik 23ra bitartean ezagutuko
da. Ondoren, kontakizunak formatu digi-
talean eta paperean argitaratuko dituzte.
Gainera, bide publikoan, tabernetan eta
erakusleihoetan egongo dira ikusgai. Oi-
narriak irakurgai daude Arrigorriaga herri-
guneko zein Abusuko udal liburutegietan.
Kontakizunen lehiaketa hau Arrigorriaga-
ko Ongi Etorri Errefuxiatuak plataformak
antolatu du, Udalaren laguntzarekin.
GEURIA #038
ARRIGORRIAGA 18
2018.02.01
LABURREAN
Nafar Pirinioetara irteera
antolatu du otsailean
Padura Mendi Taldeak
MENDIA. Otsailaren 17tik 18ra bitartean
Atxerito (2.374 metro) eta Lakartxela
(1.979 metro) mendietara irteera an-
tolatu du Padura Mendi Taldeak. Jar-
duera honetan parte hartzeko izena
emateko epea zabalik dago otsailaren
14ra arte. Prezioari dagokionez, baz-
kideek 50 euro (18 urtetik gorakoak)
edo 40 euro (18 urtetik beherakoak)
ordaindu beharko dituzte, eta bazki-
de ez direnek 70 euro. Interesdunek
bi aukera dituzte izena emateko: os-
tiraletan 19:30etik 21:30era klubaren
egoitzan (Doctor Fleming 4-5, Kubo
auzoa) edo zuzenean diru-sarrera ban-
kuaren bitartez eginez (Laboral Kutxa:
ES463035 0168 47 1681086479 kontu
korrontean, izena, abizena eta “Atxe-
rito” adieraziz). Azken kasu honetan
beharrezkoa izango da ordainagiria
paduramt@gmail.com helbide elek-
tronikora bidaltzea.
Arrigorriagako eta
Abusuko irisgarritasuna
hobetzeko, 26 jarduketa
OBRAK. Arrigorriagako Udalak Irisga-
rritasun Plan berria diseinatu du eta
guztira 26 jarduketa proposatzen ditu
Abusun eta Arrigorriaga erdigunean.
Besteak beste, bide publikoan jardu-
keta hauek egingo dituzte: Olatxu-
ko arrapalak, Ollarganeko igogailua,
Ollarganeko eskailerak birreraikitzea,
Santa Isabel kalea, Urgoiti eta Kristo
zeharkalea lotzen dituen maila azpi-
ko pasealekua, Severo Ochoa kaleko
autobus geltokia, San Andres kalearen
eta Kubo auzoaren arteko lotura, Pe-
dro Muro-Lanbarketa, Kurutzea kalea,
Kubo auzoa, eta Barua parkea-Padura
lotura. Era berean, eraikin publikoak
birgaitzeko proposamenak jasotzen
ditu plan berriak: Zaharren Egoitza,
udaletxea, udaletxe zaharra, Udal
Zerbitzuak, tailerren eraikina, Santo
Cristo futbol zelaia, Santa Isabel fron-
toia, Montefuerte futbol zelaia, Lonbo
aretoa, Kultur Etxea, Kiroldegia, Gaz-
tegunea eta Abusuko Zentro Soziokul-
turala.
Maskotak aske ibiltzeko
3.000 metro karratuko
gunea zabalik, Lonbon
HIRIGINTZA. Landarraga, Mendikosolo
eta Ollarganeko eremuez gain, udale-
rriko herritarrek maskotak paseatze-
ra ateratzeko beste gune bat gaitu du
Arrigorriagako Udalak. Hain zuzen ere,
Lonbo inguruan, trenbideetatik gertu,
3.000 metro karratuko gunea zabaldu-
ko dute. Eremu honek ez du ordutegi-
mugarik izango eta egun osoan zehar
egongo da irekita. Hesiak ipintzen ari
dira eta seinaleak instalatuko dituzte.
Aurreikuspenen arabera, datorren as-
tean zabalduko dute maskotentzako
gune berria.
19
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a

testua MAIDER IBAÑEZ

Prentsak gainbehera dagoen garaian, kiro-

larekin zerikusia duenak bizirik jarraitzen
duela ematen du. Are gehiago, Panenka,
Volata edo Libero bezalako aldizkari espe-
zializatuak sortu dira azken urteetan. Eta
Euskal Herrian? Galdera horri bueltaka
hasi ziren orain bost urte Aitor Manterola
(Zumaia, 1974) eta Eñaut Barandiaran (Za-
ratamo, 1982), eta geroago Iñaki Berastegi
(Urdiain, 1994) gehitu zitzaien. Bakoitza
hamarkada ezberdin batean jaiotakoa, bata
nafarra, bestea gipuzkoarra eta hirugarrena
bizkaitarra, bakoitza bere belaunaldiarekin
lotuta. 0. zenbakiaren ondotik, badute ka-
lean lehen 'Harmaila', Euskal Herriko kirol
aldizkaria. Noski, euskaraz.

Iazko uztailean sortu zenuten Harmai-

la aldizkaria 0. zenbakia online ateraz.
Nola jaio zen kirol aldizkari bat sortzea-
ren ideia? Nola elkartu zineten Iñaki Be-
rastegi, Aitor Manterola eta Eñaut Baran-
diaran?
Egia esan, aspalditik datorren kontua da. ARRIGORRIAGA
EÑAUT BARANDIARAN HARMAILA
2012an Aitor Manterola eta biok ideia ho-
nen inguruan hasi ginen hizketan. Hasiera
batean futbol aldizkari bat egiteaz hitz egin
genuen, baina gerora, euskal prentsan ki-
rolarekiko zegoen hutsunea ikusita plan-
teamendu orokorrago bat behar genuela
konturatu ginen. Hainbat saiakera antzuren "Egunerokotik urrundu eta fokua
kirolean eta kirolariengan dugu"
ondoren, iaz Iñaki Berastegi batu zitzaigun,
eta hiruron artean aurrera egitea erabaki
genuen. Gure asmoa zen 0.zenbakia sa-
rean jartzea jendearen harrera ikuste alde-
ra. Egia esan, hasieratik nabaritu genuen
kirolzale eta euskaltzale askok gure analisi
bera egina zutela.

Aldizkaria euskara hutsean argitaratu-

ko duzue. Zein da helburu nagusia? Uste
duzue hori izango dela gazteak euskaraz
irakurtzera eta kontsumitzera erakartze-
ko modua?
Helburu nagusia kirola, kirolariak eta eus-
kara bera uztartuko dituen leiho bat ireki-
tzea da. Euskara gailua izango da, jendeak
kirolaz patxadaz irakurri eta gozatu ahal
izateko. Gazteei arreta berezia eskaini nahi
diegu, azken finean, euskarak hizkuntza
normalizatua izatea badu helburu, garran-
tzitsua da oraina eta etorkizuna diren gaz-
teak erakartzea, eta uste dugu kirola horre-
tarako tresna ezin hobea izan daitekeela.
Zein eduki landuko dituzue aldizkarian?
Gure asmoa kirol guztiei arreta eskaintzea
da, izan handi zein txiki. Argi dago gure
herrian badaudela ia hegemonikoak iza-
tera heldu diren kirolak, baina uste dugu
garrantzitsua dela egunerokotasunik zer-
txobait urrundu eta fokua kirolean eta ki-
rolariengan jartzea. Daramagun ibilbide
laburrean zerbait ikasi badugu zera da,
kontatzeke dauden milaka historia eta bi-
zipen interesgarri daudela kirol txiki eta
ezezagunean ere. Saiatuko gara, ahal dugun
neurrian, horri tamaina hartzen.
Nabarmendu duzue lehenengo zenbakian
emakumearen presentzia handia izan
dela. Gaur egun oraindik ere nahiko iku-
sezina da emakume kirolarien presentzia
hedabide kontsumituenetan. Zuen apus-
tua izango al da egoera hori aldatzea?
Aldizkari parekidea izatea gure helburu
Euskal Herriko lehen kirolezko aldizkaria jarri dute martxan Eñaut Barandiaran, Iñaki
Berastegi eta Aitor Manterolak. Urtean bost ale kaleratuko dituzte. Lehena badute
kalean eta dagoeneko ehun harpidedunek eman dute izena
nagusienetako bat da. Ez dugu nahi lehen
zenbakian gertatu dena zerbait puntuala
izatea, aitzitik, egiteko modu baten hasiera
izatea bilatzen dugu. Emakumezkoen kiro-
lari dagokion tokia eman nahi diogu, kiro-
lariari eta mamiari lotuz, paternalismorik
gabe.
Lehenengo zenbakia abenduan jarri ze-
nuten salgai, Durangoko Azokan. Irakur-
leengandik zein erantzun jaso zenuten?
Zein hausnarketa egin duzue Azokan lor-
tutakoaz?
Oihan handia da azoka, eta gu oso txikiak,
baina egia esan oso balorazio positiboa egi-
ten dugu. Aldizkaria ezagutarazteko balio
izan zigun, baita jendea ezagutzeko ere, eta
handik hainbat ikasgai atera genituen.
Urtarrilean gainera, Argia Saria jaso du-
zue. Zer suposatu du horrek zuentzat?
Alde batetik sorpresa handia, eta beste-
tik poz izugarria. Azken finean, orain arte
ibilbidea saritu izan da, egina, nolabait esa-
tearren, eta gure kasuan ekina saritu dute,
arriskatu izana. Bultzada handia suposatu
du.
Harpidetza kanpainaren bitartez banatu-
ko duzue Harmaila. Zenbat harpidedun
AIPUAK dituzue gaur egun? Adin tartea eta gene-
roari dagokionez daturik baduzue? Zein
da egiten duzuen balorazioa harpidetza
kanpainari dagokionez?
“Egunerokotasunetik 100 harpidedun inguru ditugu. Gehienak
kanpo, kontatzeke gizonak dira. Emakumeen kopurua %25etik
gorakoa den arren, hor badago lanketa bat
dauden milaka historia egiteko. Udal liburutegietan ere lanketa
eta bizipen interesgarri egiten ari gara, eta erantzuna ona ari da iza-
ten.
daude kirol txiki eta
ezezagunetan” Urtean bost ale kaleratuko dituzue.
Zehazturik baduzue noiz argitaratuko di-
tuzuen aleak?
Gure asmoa patxadaz lan egitea da. Argi
“Irakurleak 'Harmaila' daukagu epeak bete egin behar ditugula,
eskuan izatea, argazkiak baina astebete behera edo gora, horrek ez
gaitu kezkatzen, baldin eta bost aldizkariak
eta artikuluak patxadaz egiten baditugu.
begiratu al izatea. Hori
paperak soilik ematen Azken urteetan kolokan jarri dute hain-
batek papera desagertu eta sarean dagoe-
du, ez sareak” la kazetaritzaren etorkizuna. Nola ikus-
ten duzue zuek ikuspuntu hori?
Egia esan, Harmaila egunkaria balitz apus-
tua ezberdina litzateke, baina aldizkariaren
“100 harpidedunetatik filosofia ikusita, paperera eramatea eska-
25 bat dira emakumeak. tzen zigun. Irakurleak eskuan izatea, argaz-
kiak eta artikuluak patxadaz begiratu ahal
Hortxe badugu lana” izatea... Hori paperak soilik ematen digu.
Ugao
GEURIA #038
UGAO 20
2018.02.01

Jaro kiroldegiko sarrerako biribilgunea LABURREAN

udarako eginda egotea espero du Udalak Luis Etxebarria Ugaoko

azken gudariari
omenaldia otsailaren 3an
Sustapen Ministerioak baimena eman behar izan dio biribilgunea egiteko, "autobidetik 8
metrora" baitago. Aurreikuspenen arabera ekaina baino lehen eraikiko dute biribilgunea GIZARTEA. Luis Etxebarria Ugaoko az-
ken gudaria zena hil da Zeberion urta-
rrilaren 18an, 98 urte zituela. Otsailaren
3an, larunbatez, 13:00etan omenaldia
egingo diote Herriaren enparantzan,
Burdin Hesia Ugaon elkarteak antola-
tuta.
1919. urtean jaio zen Luis Etxeba-
rria, Ugaon. Boluntario gisa aurkeztu
zuen bere burua San Andrés batailoian
(Eusko Langileen Alkartasuna -ELA-)
eta hainbat frontetan aritu zen Gerra
Zibilean, Errepublikaren alde. Agirre
Lehendakariaren Eusko Gudarosteko
kidea izan zen, baita Lanaren Konfe-
derazio Nazionaleko (CNT) Celta ba-
tailoiko kidea ere. Estatu-kolpearen
aldekoek atxilotu zuten Kantabrian eta
kontzentrazio-esparruetara bidali zu-
ten. Aske utzi zutenean, Afrikara bidali
zuten soldadutza egitera.

Bidegurutze honetan eraikiko dute biribilgunea / Geuria
ERREDAKZIOA. Jaro kiroldegiko sarbideak
egunero milaka ibilgailuren trafikoa jasa-
ten du zeharka. Eta horrek eragina du ki-
roldegiko erabiltzaileengan, "batez ere bi-
de-segurtasunean eragiten dielako", diote
udal arduradunek. Zentzu horretan, kirol-
degiko sarbidearen aurrean biribilgunea
egiteko aurrerapausoa eman du Udalak.
Iazko aurrekontuan jada horren inguruko
jarduketa egitea jaso zuen udal gobernu
taldeak eta aurten errealitate bihurtuko
omen da. Biribilgunea egiteko proiektua
aurkezteaz gain, kiroldegiko aparkalekuen
kopurua handitzea diseinatu zuen. Hain
zuzen ere, 20 aparkaleku inguru gehiago
egitea aurreikusi dute udal arduradunek.
Ministerioaren baimena
Ekaitz Mentxaka alkateak baieztatu due-
nez, "obra hau egiteko dirua bagenuen,
baina autobidetik 8 metroko distantziara
dagoenez, baimena eskatu behar izan ge-
nion Sustapen Ministerioari". Madrilen
baiezkoa urtebete geroago heldu da Ugaora,
"eta proiektuari berriro ekitea dagokigu".
Sustapen Ministeriorik Ugaoko Udalari
zehaztu diotena izan da eremua "bereizi"
behar duela. "Lursaila gure izenean erre-
gistratu behar dugu hiri-lurraren katas-
troan. Orduan, katastroan erregistratu eta
73.500 euroko
inbertsioa aurreikusten
du Udalak. Hilabete eta
erdi iraungo dute lanek
gero obrak has genitzake", dio Mentxakak.
Lizitaziora aterako dute obra eta aurreikus-
penen arabera, Udalak 73.500 euro inber-
tituko ditu. Udal teknikarien arabera obrek
hilabete eta erdi inguru iraungo lukete.
Gauzak horrela, alkatearen iritziz, kirolde-
girainoko irisgarritasun hobekuntza ekaina
baino lehen izango omen da errealitate.
Udalerri jasangarriaren
aitortza jaso du Ugao-
Miraballes hiribilduak
INGURUNEA. Euskadiko udalerri jasan-
garrien saria jaso berri du Ugao-Mira-
ballesek. TAK21 ebaluaketa sistemaren
bitartez ebaluatzen du Ugaok jasanga-
rritasun politiken kalitatea eta horrega-
tik jaso du aitortza. Ebaluazio-prozesu
hau Euskal Autonomia Erkidegoko 41
udalerri eta toki-erakundetan gauza-
tu du Udalsarea21 jasangarritasunera-
ko euskal udalerrien sareak. Ugao ez
da bakarra izan, ordea, Arrigorriagako
Udalak ere jasangarritasun saria jaso
zuen ekitaldi berean.

ARGAZKITIK

Ermita ondoko jolastokiak

250 metro karratuko
estalkia izango du
GIZARTEA. Bukatzear dira Udiarraga ermita
ondoko jolas-parkeko estaltze-obrak. Egi-
turak 250 metro karratuko azalera hartu-
ko du eta zabuak estaltzeaz gain, parkeko
beste zatitxo bat ere aterpearen barruan
geratuko da.
Ugaoko Udalak 90.000 euroko inber-
tsioa egin du obra hauetan eta aurreikus-
penen arabera "laster amaituko dituzte
lanak", dio Ekaitz Mentxaka alkateak. Jo-
las-parkeak estaltzeko eskaria herritarrek
egin diote Udalari. "Aspaldi da herritarrek
horrelako estaltze-obrak eskatzen ziz-
kigutela, baina orain arte ezin izan dugu
horretan esku hartu, ez genuelako dirurik
horretako obra batzuk egiteko", zehaztu
du Mentxakak. Ermita ondoko jolastokian
obrak egiteaz gain, Lehendakari Agirre
parkea ere berritu du Udalak, 39.240 euro
inbertituz. Kautxuzko zorua ipini eta zabu
berriak jarri dituzte.
Urtarrila erdialdeko argazkia Udiarraga ermita ondoko parkean / Geuria
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a
UGAO
IKER MENDAZA ZINE IKASLEA
"Genero indarkeriaren
inguruan herritarrok asko
dugu hausnartzeko"
Un monstruo imparable film ertaina aurkeztu berri du
Iker Mendaza ugaotarrak. Bilbon aurre-estreinaldia
egin ondoren, bere udalerrian aurkeztu du filma
testua MAIDER IBAÑEZ
Iker Mendaza Guerra ugaotarrak (Ugao,
1998) 19 urte dituen arren, bere lehenda-
biziko film ertaina aurkeztu berri du: 'Un
monstruo imparable'. Zinema, bideo eta
ikus-entzunezkoen ikasleek egin dute
filma eta Mendaza zuzendari lanetan ibili
da. Proiektua 2017 hasieran hasi zen, Jose
Luis Urrutia gidoilariaren, nobelistaren
eta Ugaoko Bidea antzerki elkarteko zu-
zendariaren laguntzarekin, gazteak ber-
dintasunaren alde eta genero-indarkeria-
ren aurka kontzientziatzeko, eta honen
inguruko mezua helarazteko. “Zineman
gutxitan jorratutako gaia da, eta ikusgai
jarri beharra dago. Mundua eraldatzeko
erabili nahi dugu arte hau”, dio Menda-
zak. Aurretik, bi film labur zuzendu ditu
ugaotarrak: lehenengoa 15 urterekin eta
bigarrena 17 urterekin.
19 urte dituzu eta dagoeneko film ertain
bat zuzendu duzu. Nola sortu zen horren
ideia?
Tamaina handiko nire lehendabiziko
proiektua izan da 'Un monstruo impara-
ble' film ertaina. Duela urtebete zehaz-
ki, Jose Luis Urrutia gidoilariarekin hitz
egiten nenbilela, erabaki nuen zuzenda-
ri lanetan ibili nahi nuela proiektu berri
batean. Oraindik ez nekien zein proiektu
izango zen hori, eta orduan irakurri nuen
Jose Luisek berak aspaldian idatzi zuen
sinopsi bat, hain zuzen, 'Un monstruo
imparable' filmari buruzkoa. Momen-
tu hartan hasi ginen proiektuari zentzua
hartzen.
Eta gidoia idazteari ekin zenioten.
Bai. Gidoia Jose Luisek idatzi zuen eta
konturatu zen luzeegia zela film labur ba-
terako. Orduan, erabaki genuen film er-
tain bat egitea eta proiektu handiago ba-
tean sartzea.
Zein da film labur, film ertain eta film
luze baten arteko aldea?
Ekoizpenaren iraupenaren arabera sail-
katzen dira. Film luzeak ordubete bai-
no gehiagoko iraupena du, film ertainak
ordu erdikoak dira eta film laburrak hor-
tik beherakoak. Zentzu horretan zehaztu
behar dut 'Un monstruo imparable'ren
kasuan, film laburraren eta film ertaina-
ren artean dagoela, ordu erdi baino pixka
bat gutxiago irauten badu.
Genero indarkeria da 'Un monstruo im-
parable' filmaren ardatz nagusia.
Hala da. 'Un monstruo imparable' ema-
kumeenganako indarkeriari buruzkoa da.
Istorioak lau protagonista ditu, laurak
HERRIAK
UGAO 21
gazteak, eta euren arteko gatazkak eta
arazoak kontatzen ditu. Ildo berean, gi-
zarteak arazo eta gatazka horien aurrean
zein erantzun duen islatzen da film ertai-
nean, bai eskolan, kalean edota etxean.
Zure ustez, gizarteak zelan erantzuten
du genero indarkeria kasu baten au-
rrean?
Gaur egun pil-pilean dagoen arazoa da
genero indarkeriarena eta gero eta gauza
gehiago egiten dira emakumeen ahaldun-
tzea lortzeko. Emakumeen eta berdinta-
sunaren alde hainbat jarduera egiten dira, Goian, Iker Mendaza erdian, eta aurkezpen eguna Ugaon / Geuria
baina herritarrok normalean ez gara inoiz
erreflexionatzera esertzen. Horregatik
erabaki genuen proiektu honekin aurrera
egitea. Nik uste dut jende guztiari ondo
datorkiola horrelako gauzak ikustea eta
horrelako gauzen inguruan pentsatu eta
asko hausnartzea.
Batik bat gazteei dago zuzenduta film
ertaina, ezta?
Bai. Argi dago nagusi zein gazteei da-
goela zuzenduta filma, erreflexionatze-
ko deia zabaltzen baitugu, baina gazteak
dira gaian gehiago sakondu dezaketenak.
Ikuspuntu ezberdinak eta hausnarketa
ezberdinak aterako ditu ikusle bakoitzak,
baina helburua da emakumeenganako in-
darkeriaren aurka borrokatzea.
Proiektua aurrera eramateko crowfoun-
ding kanpaina abiarazi zenuten.
Hala da. Gaur egun gazteok proiektu bat
finantzatzeko metodorik nagusiena da
crowfoundinga. Instituzio publikoek
ez dute laguntzarik ematen horrelako
proiektu bat aurrera eramateko, eta uste
genuen aukerarik onena crowfounding
kanpaina bat egitea zela. Ikusi genuen In-
terneten plataforma bat dagoela dirua bil-
tzeko eta hortik egin genuen.
Eta zein izan da emaitza?
1.100 euro biltzeko muga jarri genuen eta
azkenean 1.395 euro jaso genituen. Dirua- Goian, Un monstruo imparable erdi-metraiaren making of-aren bi irudi / Utzitakoak
ren truke guk opariak eman ditugu: peli-
kularen posterra, pen drive bat filmarekin
edota aurre-estreinaldirako sarrerak. Jaso AIPUAK Eta, filmaketa-lanak aste batean egin ze-
dugun diruarekin aktoreen eta talde tek- nituzten.
nikoaren dietak ordaindu ditugu, gidoiak Bai. Irailaren 1ean hasi ginen eta 6ra arte
eta kartelak inprimatu, filmaketa egiteko egon ginen filmatzen. Bilbon, Portugale-
materiala alokatu, eta aipatu dizkizudan “Gazteok proiektu ten, Ugaon eta Laudion grabatu dugu filma.
opariak banatu ditugu. Esperientzia gogorra izan zen, baina guztiz
bat finantzatzeko aberasgarria.
Finantziazioa lortuta, zein urrats eman metodo ohikoena da
zenuten ondoren? crowfoundinga” Nondik datorkizu zinema zaletasuna?
Aktoreak aukeratzeko kasting bat jarri ge- Txikitatik etxean beti barneratu didate kul-
nuen martxan Antzerki Eskoletan eta 70 tura kontsumitzeko ohitura. Umea nin-
gazte baino gehiago aurkeztu ziren. Kas- tzenean aktore izan nahi nuen eta gazte-
tingetatik lau protagonista nagusiak au- “Mundua eraldatzeko tan ikus-entzunezkoak ikasten ari naizela
keratu genituen. Aktore horiez gain, gure konturatu naiz zine-zuzendaria izan nahi
ingurukoak diren lagun batzuk deitu geni-
erabili nahi dugu ikus- dudala. Lan handia egin behar da, baina
tuen filmean parte hartzeko. entzunezkoen artea” behintzat saiatu egin behar dut.
Zaratamo
Gurutzalden 50 etxebitza tasatu egiteko
lizitazioa uda aurretik eman lezake Udalak
Etxebizitzak eraikitzeko obren lizitazioa uda aurretik aurkeztuko dutela dio udal gobernu
taldeak. Era berean, aurrerago 12 etxebizitza pribatu eraikitzea aurreikusi dute
ERREDAKZIOA. Hamar urte baino gehia-
go dira Zaratamon etxebizitzarik eraiki-
tzen ez dela. Olaganekoak dira berrienak.
“Etxebizitza indibidualak eraiki dira urte
hauetan zehar, baina pisurik ez”, dio Jon
Ajuria Zaratamoko alkateak. Hala ere, Hi-
rigintza Antolamendurako Plan Orokorra
(HAPO) orain dela bi urte onartu zutenean,
udal etxebizitza tasatuak arautzen dituen
udal-ordenantza onartu zuen Zaratamoko
Udalak 2016ko azaroan. "Beraz, hemendik
aurrera udal-etxebizitzak egiteko aukera
izango dugu Zaratamon", dio Ajuriak.
Udal-ordenantza horrek Gurutzalde
auzoan 50 etxebizitza tasatu eraikitzeko
aukera emango du. "Uztailean eta irailean
Zaratamoko herritarrei zuzendutako in-
kesta pertsonalak burutu genituen, etxe-
bizitza berria erosteko interesa zutenei
zuzendutakoak. Horrek hurbilpena eman
digu jakiteko zenbat jende dagoen benetan
interesaturik", dio Ajuriak.
Inkestak analizatu eta gero, etxebizi-
tzen ezaugarriak eta baldintzak aztertzen
izan da Zaratamoko Udala eta otsailetik
aurrera eraikuntza enpresa edo koope-
ratibekin jarriko da harremanetan. "Au-
rrekontuaz hitz egiteaz gain, guk jarri-
tako etxebizitzen baldintzak eta horien
prezioak aztertu eta konparatzeko egin-
go ditugu bilerak eraikuntza enpresa eta
kooperatiba ezberdinekin", dio Ajuriak.
ZARATAMO
SAN BIZENTI
argazkiak MAIDER IBAÑEZ / tokia ARKOTXA / data 2018.01.28
Gurutzalde auzoko lur-eremu berde honetan eraikiko dituzte etxebizitza berriak / Geuria
Lursailaren %80a orduan. Udaletik egin ditugun aurreikus-
penen arabera, uda aurretik adjudikatuta
Udalarena da eta bertan egongo lirateke obrak", dio Ajuriak. Zen-
eraikiko lituzkete 50 tzu horretan, adjudikazioa eman ondoren
etxebizitza tasatuak hasiko lirateke eraikuntza obrak.
Era berean, Gurutzalden 12 etxebizitza
libre ere aurreikusten dituzte, bigarren fase
Eraikuntza enpresa eta kooperatibekin bi- batean eraikitzekoak. "Lursailaren %80a
lerak egin ostean, lizitazio publikora ate- Udalarena da eta bertan kokatuko geni-
rako luke Udalak enpresa edo kooperatiba tuzke etxebizitza tasatuak. Gainontzeko
batek etxebizitza berri horiek eraiki ditzan. lursailaren %20 -errepide ondoko eremua-
"Kontratazio-mahaia zabalduko genuke jabetza pribatukoa da", dio Ajuriak.
GEURIA #038
ZARATAMO 22
2018.02.01
LABURREAN
Arkotxako jaiak
prestatzeko batzordea
eratuko dute otsailean
JAIAK. Ekainaren 1etik 3ra bitartean
ospatuko dira Arkotxako jaiak. Progra-
ma prestatzeko eta jarduerak zehazte-
ko 2018ko Jai Batzordea eratuko dute
otsailean. Hain zuzen ere, hilaren 8an,
ostegunez, bilera deitu du Zaratamoko
Udaleko arlo soziokulturalak 18:30ean
Arkotxako Kultur Etxean. "Jaiak guz-
tionak dira eta denon gustukoak diren
jarduerez beteriko egitaraua berma-
tu behar dugu. Helburu hori lortzeko
modu bakarra ahalik eta herritar eta
talde kopuru gehienen parte hartzea
da", diote arlo soziokulturaletik.
Zaratamoko Inauterietako
mozorro lehiaketak
Zinema izango du ardatz
INAUTERIAK. Otsailaren 10ean ospa-
tuko da Inauterien mozorro lehiaketa
19:00etatik aurrera Arkotxako fron-
toian. Aurten Zinema izango da lehiake-
tako ardatz, herritarren erabakiz. Urta-
rrilean inkesta zabaldu zuen Udalak eta
hauek izan dira emaitzak: guztira 474
erantzun jaso dituzte. Inkestan parte
hartu dutenek aukeratu dute inauteri
tematiko baten alde egin (269) edo ez
(205). Tematikoaren alde egiten dute-
nek hiru aukera izan dituzte: Zinema
(196), Natura (33) eta Historia (29).
GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a
Berdintasun Plana bermatzeko 38 ekintza eta 9
helburu landuko ditu Udalak 2021. urtera bitartean
Emakumeen eta gizonen aukera-berdintasunerako eskubideak berariaz aintzatestea da
helburua. Berdintasun Batzordearen eraketa ekarriko du I. Berdintasun Planak
testua MAIDER IBAÑEZ
Udaleko osoko bilkurak aho batez onartu
du Zaratamoko I. Berdintasun Plana, 2021.
urtera artekoa. Plan honek 4 ardatz nagusi
ditu: emakumeen eta gizonen berdintasu-
nerako gobernantza; balioen aldaketa eta
emakumeak ahalduntzea; gizarte-anto-
lakuntza erantzukidea; eta emakumeen
aurkako indarkeria desagertaraztea. Lau
ardatz hauen artean 9 helburu eta 38 ekin-
tza ezberdin burutuko ditu Udalak.
Helburuei dagokienez, nabarmentze-
koak dira, besteak beste, genero ikuspegi-
tik udal kudeaketa hobetzea; genero ikus-
pegia diru-laguntza, kontratu, aurrekontu
eta programetan txertatzea; emakumeen
autonomiaren garapena hobetzea; eta
indarkeria matxista jasan duten emaku-
meen arreta hobetzea.
Udalak gauzatu nahi dituen ekintzen
artean hauek dira bereiztekoak: Berdin-
tasun Batzordea eratzea; berdintasunaren
inguruko prestakuntza eskaintzea; hiz-
kuntza ez sexistarako gidaliburuak bana-
tzea; Martxoaren 8a eta Azaroaren 25a era
integral eta parte-hartzailean antolatzea;
Eskolarekin elkarlanean aritu hezkidetza
proiektua garatzeko; emakumeen histo-
ria berreskuratzeko ekimenak antolatzea;
emakumeen izenak erabiltzea kale-izen-
degi edota eraikin publikoetan; herriko
emakumeen aurka egindako erasoen sala-
250+ HEGO
URIBEN
banaketa puntu
Mari Luz Esteban idazlea Marieneako hitzaldi batean / Marienea
Emakumeen kontrako keta publikoa egitea; eta jaietako progra-
mazioan emakumeen kontrako indarke-
lau indarkeria kasu riaren aldeko ekintzak antolatzea.
detektatu dira herrian Gaur egun Zaratamon detektatutako
eta Gizarte Zerbitzuak emakumeen aurkako indarkeriaren ka-
suak lau dira eta Gizarte Zerbitzuak ho-
horietan lanean ari dira rietan ari direla esku hartzen dio Jon Ajuria
alkateak.
Doan harpidetu eta jaso etxean
geuria.eus/harpidetza
Banaketa puntuak kontsultatu
geuria.eus/banaketa
Geuria
HEGO URIBEKO HERRI KOMUNIKABIDEA
HERRIAK
ZARATAMO 23
LABURREAN
Zaratalabur film laburren
emanaldia izango da
otsailaren 23an eta 24an
ZINEA. Otsaila Zinemaren hilabetea
izango da Zaratamon. Inauterietako
mozorro lehiaketaz gain, hilabete hone-
tan izango dira Zineforuma eta Zaratala-
bur film laburren emanaldia Elexaldeko
Kultur Etxean. Otsailaren 3an Zineforu-
ma izango da eta Jota Aronak zuzendu-
tako Ira filma aurkeztuko da.
Era berean, Zaratalabur programa
ere antolatu dute. Otsailaren 23an eta
24an izango da film laburren emanaldia.
Oraindik zehazteke dago zein film labur
ekarriko dituzten, "baina Euskal Herrian
ekoiztutakoak eta nazioarteko jaialdie-
tan aurkeztu dituztenak ekarriko ditugu
emanaldietara", dio Jon Ajuria alkateak.
San Bizenti ibilbidea
eta Kanporamartxoa,
otsailaren 4an
NATURA. Arkotxako Natura Paisaiak
inauguratuko dituzte otsailaren 4an.
Hain zuzen ere, San Bizenti ibilbidea
egingo dute. Irteera 10:30ean izango da
Arkotxako Iturriko plazatik eta 2,6 ki-
lometroko ibilaldia izango da. Itzulera
12:00etan dago aurreikusita eta Iturriko
plazan bertan Kanporamartxoa ospatu-
ko dute bertaratutakoek. Udalak txori-
zoa edota hirugiharra eta edariak jarriko
ditu herritarrentzako.
Zeberio
GEURIA #038
ZEBERIO 24
2018.02.01

Iazko euriteek eragindako kalteak LABURREAN

konpontzeko, 94.000 euroko inbertsioa Zeberioko Udalak 1,3

milioi euroko aurrekontua
izango du aurten
Elexartzako zubia, eta Uribarriko, Artiñanoko eta Etxebarriko bideak konpontzeko obrak
hasiko dituzte eta bi hilabeteko epean bukatuta egotea aurreikusi du Udalak EKONOMIA. Oraindik onartu barik dago
aurtengo aurrekontua. Hala ere, udal ar-
duradunek adierazi dutenez, 1.363.997,48
euro izango dituzte aurten,"iaz baino %2
gehiago", dio Karlos Idirin alkateak. Ba-
tik bat Udalkutxatik datorkio igoera hori.
Izan ere, 934.622 euro jasoko ditu Zebe-
rioko Udalak Udalkutxatik. "Aurtengo
inbertsiorik nagusienak izango dira, bes-
teak beste, Museoa amaitzea, Argiñaora-
ko bidea bukatzea eta San Antonio ermi-
ta berritzea", dio Idirinek.

Ebaluazio-txostena
aurkeztu behar dute 50
urtetik gorako eraikinek
GIZARTEA. 50 urtetik gorako etxebizitza
guztiek, katalogatutako eraikinek eta
eraikuntzek, eta "antolamenduz kanpo-
ko" kategorian dauden etxebizitzek EITa
-Eraikinen Ebaluazio-txostena– aur-
keztu beharko dute ekainaren 27a bai-
no lehen. Egitura, fatxada, estalkia eta
Uribarriko bidea konpontzeko lanak dagoeneko hasi dituzte / Zeberioko Udala saneamendu- nahiz hornikuntza-sare
komunak ikuskatzean datza azterketak.

ERREDAKZIOA. 2017ko apirilaren 27ko eu-
riteek eragin zuzena izan zuten Zeberion.
Hain zuzen ere, euriak kaltea egin zien
Elexartzako zubiari eta Uribarriko, Artiña-
noko eta Etxebarriko udal bideei. Egoera
horren aurrean, Bizkaiko Foru Aldundiko
Herri Administraziorako eta Erakunde Ha-
rremanetarako Sailak, Udalkutxa 2017ren
barnean, 84.928,40 euroko diru-laguntza
eman dio Zeberioko Udalari kalte horiek
konpondu ahal izateko.
Hala, Elexartzako zubia eta Uribarriko,
Artiñanoko eta Etxebarriko bideak erabe-
rritzeko obrei ekin die Udalak urtarrilean.
Guztira 94.364,85 euro inbertituko ditu
Udalak jarduketa hauetan: Bizkaiko Foru
Aldundiaren 84.928,40 euroko diru-lagun-
tzaren bitartez, eta gainontzeko 9.436,45
euro Udalak berak ipiniko ditu.
Egonkortze-lanak
Etxebarriko bidea konpontzeko obrak in-
bertsioaren zati handiena jasoko du: bide
hori eraberritzeko 38.027,64 euro inber-
tituko ditu Udalak. Uribarriko bidea kon-
pontzeak 37.320,46 euro suposatuko diz-
kio Udalari. Neurri txikiago batean aurre
egingo die Udalak Artiñano eta Elexatzako
bideak eraberritzeko lanei: lehenengoaren
kasuan 13.038,40 euroko kostua izango
38.027,64 euro
inbertituko ditu
Udalak Etxebarriko
bidea konpontzeko
dute eta bigarrenak 5.978,35 euro.
Zeberioko bide hauetan egingo dituz-
ten konponketen artean daude: betegarriak
egonkortzea, ur-bilketa hobetzea eta bide
bakoitzeko zorua eraberritzea.
Obrak dagoeneko hasi dituzte eta au-
rreikuspenen arabera, bi hilabeteko epean
egongo dira bukatuta.
Asiako liztorrari buruzko
hitzaldia antolatu dute
martxoaren 3an
GIZARTEA. Koldo Belasko erlezainak hi-
tzaldi informatiboa eskainiko du mar-
txoaren 3an, larunbatez, 10:00etan, Asia-
ko liztorraren inguruan, Gaztegunean,
sarrera doan. Liztor mota horren ezaga-
rriez; erreginak harrapatzeko tranpetaz;
eta liztor-habia aurkituta jarraitu beha-
rreko protokoloaz arituko da Belasko.

ARGAZKITIK

Transexualitateaz aritu
dira Mikele Grande eta
Xabier Madariaga
HITZALDIA. Gai sakonei buruzko erre-
portajeak lantzen ditu Xabier Madaria-
ga kazetariak Ur Handitan saioan (ETB1,
astearteetan 22:30ean). Urtebete dara-
ma Madariagak telebistan programan eta
hainbat gai jorratu ditu dagoeneko. Bes-
teak beste, Jaioberrien arrasto galduak
(azaroak 28), Motxiladun umeak (urtarri-
lak 9) edo Kale gorrian (urtarrilak 30). Ma-
dariagaren lehen erreportaje sakona izan
zen Transexualitateari buruzkoa (2017ko
urtarrilaren 10ean). Protagonistetako bat
Mikele Grande nafarra da: jaio zenean mu-
ZEBERIO
tila zela uste izan zuten ingurukoek, baina

SEXUA
gaztetan neska izateko aldaketa egin zuen.
Madariaga eta Grande biak Zeberion izan
dira, transexualitatea umeen artean gaia
jorratuz. Hitzaldira hainbat lagun hurbildu

UMEEN ERABAKIA
argazkia ZEBERIOKO UDALA / data 2017.12.30
ziren. "Sexua, umeen erabakia izan behar-
ko luke, umea bera gai baita jakiteko zer
nahi duen eta zeintzuk diren bere beha-
rrak", zehaztu du Grandek.
 Aisia
GEURIA #038
AISIA 25
2018.02.01

HITZ GEZIDUNAK HITZ GEZIDUNAKGALDAKAOKO SASKIBALOI TALDEA SUDOKUA

Pl., zuhaitz Armadako

mota Putre
burua
Kale
itsuak
Poltsikoak,
patrikak Kuiatxoa Gauerokoa

Artilleriako
pieza

Karrika

Kontso-
nantea

50

Asiako Gehiegi, Egile

Ebakitzea estatua sobera atzizkia

SUDOKUA
*
Izena
EH-ko lurral-
de bateko
Giza
irrintzi Erretegi

Kontso-
nantea

Pastel
handia

Pitzatu,
arraildu

VI. hilabete

Ez estu,
nasai

Intuizio

Lapurtu,
ostu Zoro

Juntagailua Ez eme

Ohia Tantalioa

Boroa
Kontso- SUDOKUA
nantea

Lapurdiko
herri
batekoak

v Galdakaoko saskibaloi taldea

HITZ GURUTZATUAK KEKRUZ
1 2 3 4 5 6 7
Ezker-eskuma
1 1.- Ulertzeko eta ikasteko gaitasu-
na. 2.- Ez estuak, nasaiak. 3.- Idatzi
2 mota. Bokala. 4.- Lotan. Kali jokoan
bola jotzeko erabiltzen den makila.
5.- Gauza, gai. Kanpo, landa. 6.- Ja-
3 poniar jantzi luze eta mahuka zaba-
la. 7.- Bururatu. Euskal sindi- katua.
4 Goitik behera
1.- Zauri bati dagokionez, sakona
5 ez dena. 2.- Hari dagokio, eta niri
... 3.- Igarobide. Arrainen galgarri.
4.- Ugaoko auzoa. 5.- Ipar Euskal
6 Herrian abere taldea. Neona balio KeKruz jolasaren azalpena: Errepikatu barik, 1etik
du. 6.- Sodioaren ikur kimi- koa. 8rako zenbakiekin bete hamar laukizuzenak eta,
Asiako errepublika. 7.- Pluralean, aldi berean, lerro horizontalak, bertikalak eta dia-
7 garbizaleen kafea. gonalak. Javier Oruek egindako denborapasa.

K A N A R R B O R A
batekoak
herri
K S E U T O
Lapurdiko

A T E N A
nantea
Kontso-
Z Boroa A E T
Tantalioa Ohia
A M O N O I K
HITZ GURUTZATUAK

O R S I E Ez eme A T B E
Juntagailua

Zoro ostu
Lapurtu,

L A Z A B Intuizio I N A E K T A I A K E
HITZ GEZIDUNAK

nasai
Ez estu,

U T K A L A R A R A
VI. hilabete
EMAITZAK

arraildu
Pitzatu,

Z handia
Pastel
A B A L I Z A I B I L A K O L
nantea
Kontso-

L E L A R
Erretegi Sirrintzi
Giza
de bateko
EH-ko lurral-
* E Izena
SUDOKUA
SUDOKUA
SUDOKUA

L
atzizkia
Egile

A L E A
sobera
Gehiegi,

K
estatua
Asiako
Ebakitzea E I R I G A
KEKRUZ

50

nantea
Kontso-

I A K A N O Karrika
K A L A B A Z
pieza
Artilleriako

A K S A K E L
S
itsuak
M J
Gauerokoa Kuiatxoa
patrikak
Poltsikoak,
A N E M I D A
Kale
Putre burua mota
Armadako Pl., zuhaitz
 GEURIA #038
26

Geuriatxiki
GEURIA TXIKI
2018.02.01
 .......................................................
asmatu
Inor ez da...
4. ... ikasia

Egilea
jaiotzen.

(Aiurri)
Balea esan...

Joko gehiago
2... eta belea

Garbiñe Ubeda

plazanbazan.eus
izan.
Geuria txiki
2018ko otsailaren 1a
GEURIA #038

tortilla
Erantzuna: 4
EMAITZAK
27
 GEURIA #038
ZUZTARLUZE 28
2018.02.01

Hutsik
Kantua Maskorrik ez daukan molusku gastropodoa,
barea baino txikiagoa
Txingorra Altzaldi

Lotsatia Doarik
Oinetakoak jantzi barik
Enara Adurra
Abazuzea
Erlea Barakila
Artxoa Norbaitek zeozer jasotzen dauan aldi bakoitza
Trumoia
Jausia
Elaia Lotura
Ortozik
Lotsorra Arkumea Ezer ordaindu barik
Leia

Ahuntza animalia okerra eta ardia ona dala esateko eraikina Izartza parajea
erabilten da
eraikina Jaranpi parajea

eraikina Zubiaur parajea

eraikina Abiriskieta parajea

Guzurra sinisgarria izan daiten, gehienetan beste guzur batzuez

apaindu beharra dago eraikina Arandia parajea

eraikina Lukibaso parajea

eraikina Iturrigorri parajea

eraikina Urrustui parajea

infernuko ardia lau Guzur

atzean landa zeruko hautsa

datoz baten Ahuntza beste

garbia

EBAZPENAK

KALEKUMEAK BERBALAPIKOAK ZER DA BA

Urrustui Leia Lotsatia Lotsorra Arkumea Artxoa

Ezer ordaindu barik
Iturrigorri Ortozik Enara Elaia Txingorra Abazuzea

Lukibaso Jausia bakoitza EKINA BARAGARRIA DA

Arandia Norbaitek zeozer jasotzen dauan aldi datoz lau
Barakila
beste atzean baten Guzur
Abiriskieta Adurra apaindu beharra dago
Oinetakoak jantzi barik Guzurra sinisgarria izan daiten, gehienetan beste guzur batzuez
Zubiaur Doarik
garbia landa zeruko
Jaranpi Altzaldi ardia hautsa infernuko Ahuntza
doa, barea baino txikiagoa
Maskorrik ez daukan molusku gastropo- erabilten da
Izartza Hutsik Ahuntza animalia okerra eta ardia ona dala esateko
Agenda
GEURIA #038
AGENDA 29
2018.02.01

INAUTERIAK
OTS 3 + 17 / BASAURI
TAILERRA: INAUTERI TOSTADAK
3: 18:00-20:00 Basozelai Gaztegunea
17: 18:00-20:00 Taberna Nagusia

OTS 9 / ARRIGORRIAGA
KALEJIRA ESKOLATIK ETA
DANTZEN ERAKUSTALDIA
15:15 Kiroldegiko kantxa urdina

OTS 9 / BASAURI
DISKO FESTA UMEENTZAT:
ARIMA COOL TOUR
17:30-19:30 Basozelai Gizarte Etxea
17:30-19:30 Kareaga Gizarte Etxea

OTS 9 / BASAURI
HAUR DANTZALDIA: KOSMOLARIAK
18:30 Madril kalea (Pozokoetxe)

OTS 9 / BASAURI
KALEJIRA MUSIKALA: GRANUJAS A TODO
RITMO
19:30-21:00 Oinezko kaleetatik

OTS 9 / BASAURI
HEGO URIBE OTSAILAK 3 - 23 INAUTERIAK BERBALAGUNEKIN. GAIA:
KIROLA

MOZORRO FESTA
20:00 Bentako plaza

OTS 9 / GALDAKAO
ARIZKUN ETA GOIZUETAKO DANTZAK
20:00 Kurtzea plazatik

OTS 10 / ARRIGORRIAGA
ANTZERKIA IKASTAROAK ERAKUSKETAK TABERNAZ TABERNA, KANTATUAZ
13:00 Udaletxeko plazatik
OTS 4 / GALDAKAO OTS 3 / ZEBERIO URT 9-MAR 23 / BASAURI
LADYDI GARCIA MUGIKORRETARAKO SILIKONAZKO FUNDA KONTATU GABEKO HISTORIA. OTS 10 / ARRIGORRIAGA
21:00 Torrezabal Kultur Etxea 18:00 Gaztelekua ELISA ORTEGA MANTILLA XAIBOR
Marienea 17:30 Udaletxeko plaza
OTS 9 / BASAURI OTS 3 + 17 / BASAURI
SOKA. TANTTAKA TEATROA BODY PAINTING URT 19-OTS 24 / BASAURI OTS 10 / BASAURI
20:30 Social Antzokia 3: 18:00-20:00 Taberna Nagusia BARTZELONA 92. JOKO PARALINPIKOEN KARNABAS DESFILEA
17: 18:00-20:00 Basozelai Gaztegunea 15. URTEURRENA 18:00-20:00 Social Antzokia-Solobarria
OTS 18 / BASAURI Arizko Dorretxea
MAX TXIKIA. ARENA EN LOS BOLSILLOS OTS 10 / ZEBERIO OTS 10 / ETXEBARRI
12:30 + 17:30 Social Antzokia BIRZIKLATUTAKOEKIN KOADRO BAT EGIN OTS 8-18 / ARRIGORRIAGA INAUTERIAK. MOZORRO ETA PLAYBACK
18:00 Gaztelekua EHUKO MASTERRA. PINTURA ERAKUSKETA LEHIAKETAK
OTS 18 / ARRIGORRIAGA Euskaldun Berria erakusketa gela 18:00 Frontoia
GO!AZEN OTS 20 - MAI 29 / GALDAKAO
17:00 + 19:00 Lonbo aretoa YOGA IKASTAROA OTS 19-MAR 23 / BASAURI OTS 10 / ZEBERIO
19:30-21:00 Torrezabal Kultur Etxea KANTAURI. MANU GONZALEZ VIDAL INAUTERI EGUNA
OTS 25 / ARRIGORRIAGA Taberna Nagusia 18:00 Gaztelekua
JON BRAUN. ANITA MARAVILLAS TEATROA OTS 24 - MAI 5 / GALDAKAO
12:30 Lonbo aretoa AUTODEFENTSA FEMINISTA OTS 10 / ARRIGORRIAGA
11:00-13:00 Torrezabal Kultur Etxea KARROZA ETA MOZORRO DESFILEA
OTS 26 / GALDAKAO
ANABASA 19:00 Lonbotik herriko plazara
ZINEA BARRETERAPIA OTS 4 / USANSOLO OTS 10 / ZARATAMO
17:00-18:30 / 18:30-20:00 Gandasegi KANPORAMARTXOA. ZEATARA (368M) INAUTERIAK. DESFILEA ETA MOZORRO
OST 2 / ZEBERIO *Izena emateko: galdakao_berba@aek.eus 09:00 Unkina plaza LEHIAKETA
IGELAK
18:00 Gaztelekua 19:00 Arkotxako frontoia
OTS 4 / ETXEBARRI
KIROLA KANPORAMARTXOA OTS 10 / ARRIGORRIAGA
OTS 9-13 / BASAURI
10:00 Amezola plazatik Presara PLAZODROMOA
ERREMENTARI OTS 16 + 24 / BASAURI
17:30/20:00/22:00 Social Antzokia ESKOLARTEKO ATLETISMO TXAPELKETAK 19:30 Udaletxeko plaza
OTS 4 / ZARATAMO
10:30 Artunduaga kiroldegia
IBILBIDE NATURALA + KANPORAMARTXOA OTS 10 / ARRIGORRIAGA
OTS 23-24 / ZARATAMO
10:30 + 12:00 Arkotxako Iturriko plaza GAZTAIN BANAKETA
ZARATALABUR OST 24 / ZEBERIO
19:00 Elexalde Kultur Etxea HERRI KIROLAK 20:00 Udaletxeko plaza
OTS 4 / ARRIGORRIAGA
18:00 Gaztelekua
KANPORAMARTXOA OTS 11 / BASAURI
OTS 24 / BASAURI
11:00-15:00 Mendikosolo eta Mintegia parkea HAUR DANTZALDIA: KIKI, KOKO ETA MOKO
FILMANIA OTS 25 / ARRIGORRIAGA
18:00 Taberna Nagusia XVIII HERRI KROSA PAILAZOAK
OTS 4 / ARRIGORRIAGA 17:30 Solobarria plaza
11:00-14:00 Kiroldegia
AGATE DEUNA
12:00 Olatxuko plaza / 18:00 Herritik OTS 11 / BASAURI
HITZALDIAK KARNABAS JAIA
OTS 17 / ZEBERIO 19:30-21:30 Taberna Nagusia + Basozelai
MUSIKA OTS 9 / ZEBERIO FUTBOLIN ETA PIN PON TXAPELKETAK Gaztegunea
DISKAPAZITATEARI BURUZKO HITZALDIA 18:00 Gaztelekua
OTS 14 / BASAURI 18:00 Gaztelekua OTS 13 / BASAURI
MUSIKA GERTU: JAVIER MUGURUZA. OTS 17 / BASAURI HAURREN MOZORRO LEHIAKETA
LEIHO BAT ZABALIK KAREAGA AUZO ELKARTEA. ASANBLADA 18:00 Solobarria plaza
20:30 Social Antzokia 10:30 Sorginetxea
OTS 17 / ARRIGORRIAGA
OTS 16 / ZEBERIO OTS 23 / ARRIGORRIAGA
RAP EGUNA
BIDALI ZURE EKITALDIA ABUSUKO INAUTERIAK
info@geuria.eus MAGIA PARRASTAN! IMANOL ITUÑO Zentro Soziokulturala - Pilotalekua -
18:00 Gaztelekua 18:00 Abusu Zentro Soziokulturala Kalejira Ollarganetik pilotalekura
Ekitaldi gehienak argitaratze aldera,
OTS 17 / GALDAKAO GEURIAk idatziak laburtuko ditu
OTS 23 / BASAURI OTS 23 / ZEBERIO
GALDAKAO KANTARI luzeegiak badira n BILLAR TXAPELKETA INAUTERIETARAKO MOZORROA EGITEKO
20:00 El Ingles tabernatik 18:00-20:00 Basozelai Gaztegunea TAILERRA
18:00-21:00 Gaztelekua
Komunitatea
GEURIA #038
KOMUNITATEA 30
2018.02.01

LANTALDE BILERAK EDUKIEN EPEAK KANPO BILERAK

OTSAILA 7 ASTEAZKENA GEURIA #039 TOKIKOM - BATZAR OROKORRA
19:00 AEK Bolintxu Edukiak bidaltzeko epea: otsailak 22 Tokikomen Ohiko Batzar Orokorraren deialdiak
Solobarria plaza / Arkupeak Argitaratze eta banaketa eguna: martxoak 1 Otsailak 5 - Topagunearen egoitza (Durango)
Basauri (Bizkaia) Lantalde bilera: martxoak 7 Otsailak 16 - Markeskua Jauregia (Eibar)

BANAKETA PUNTUAK 276 HARPIDEDUNAK 523 ALEAK 7.000

BASAURI Denon eskola AEK Euskaltegia Patxi jatetxea Beliforanos jatetxea

Behargintza Santamañe gaina Elkartea Lurdes taberna True Color
MERKATARIAK AEK Bolintxu euskaltegia Maximo Moreno Musika Eskola Guria jatetxea Burger Freddy
Bonboi kafetegia Udal Euskaltegia Udal Euskaltegia Bixak Alo taberna
Bai Horixe Hizkuntz eskola Beti Alai taberna Ye Olde Tavern
Plaza Musika Eskola ZENTRO PUBLIKOAK Uresandi taberna El Bosque Asador
Company by Plaza Galdakaoko Udala Massi jatetxea Etxebarriko Batzokia
Baietz Gastropub ZENTRO PUBLIKOAK Torrezabal Kultur Etxea Anaiak taberna Auzoa
Ezetz Gastropub Basauriko Udala Txapelena Baserria Zelai taberna Big Friend
Zehatza taberna Euskara zerbitzua Gorosibaiko Herritar-Etxea Dorretxea taberna
Basauriko batzokia Marienea Bekeako Herritar-Etxea HEZIKETA ZENTROAK
Thomas Basauri Kirolak Indarra Herritar-Etxea HEZIKETA ZENTROAK Haurreskola-Bekosolo
Bananas Urbi kiroldegia Urtebietako Herritar-Etxea Haurreskola Haurreskola-Zintururi
Kakarraldo Social Antzokia Aperribaiko liburutegia Ugao HLHI / Ugaoko Institutua Kukulluga HLHI
Urduña Ibaigane Kultur Etxea Usansoloko liburutegia Helduen Hezkuntza Etxebarri BHI
Apolo XII San Miguel Kultur Etxea Usansoloko ludoteka Ikasleen Gurasoen Elkartea Helduen Hezkuntza
Arume Taberna Mayor Unkinako kiroldegia Udal Euskaltegia
Otsoaberri Pozokoetxe Kultur Etxea Elexaldeko kiroldegia ZENTRO PUBLIKOAK
4 de Azkue Arizko dorretxea Urretako kiroldegia Ugaoko Udala / Jane Jauregia ZENTRO PUBLIKOAK
La Zona taberna Basozelai Gizarte Etxea Zuhatzuko kirolgunea Udal liburutegia Etxebarriko Udala
Naia Lua teteria Kareaga Gizarte Etxea Kurtzea frontoia El Jaro kiroldegia Cime
Isla de Izaro Basauri-Ariz anbulatorioa Aperribai frontoia Osasun-Zentroa Osasun Etxea
Anboto taberna San Migel kontsultegia Galdakaoko anbulatorioa Bekosolo liburutegia
Boxes taberna Kareaga Osasun Zentroa San Antonio liburutegia
Dafne taberna ZARATAMO Mugarri Gazte-Etxea
Kafe Basoa ARRIGORRIAGA Talka gaztegunea
Garai kafetegia GALDAKAO MERKATARIAK Udal Kiroldegia
Alberto kafetegia MERKATARIAK Zaharra café bar
Beitia Zaharra MERKATARIAK Museo El Barco Untzigain Zugasti jatetxea
Krunch Peña Egunkariak kioskoa An Mari Txoko taberna
Armiñe hotela Urki kafea Ugari Bar La Bodeguita taberna
El rincón de Soloarte Galdakaoko batzokia Panaderia kioskoa
Xuroi taberna On Kafe Ayensa jatetxea HEZIKETA ZENTROAK
5 estrellas taberna Bar Eskuba El Clandestino Cafe Bar Zaratamo HLHI
Erretoki Arin Haizea Mississipi Cafe Bar
Pozokoetxe kafetegia Topa jatetxea Arrigorriagako Batzokia ZENTRO PUBLIKOAK
Artunduaga jatetxea Pizzeria Bai Bai Aldapa Taberna Elexalde Kultur Etxea
Taboada taberna Dog & Fox Elizondo Taberna Arkotxako Kultur Etxea
Hodei jatetxea Bar Ibiltoki Bar Txistu Zaratamoko Udala
Gimnasio Nagusia Goiz Argi kafetegia Café Coyote Moioirdingo Liburutegia
Las Boleras Ganguren taberna Y qué? Cafetería Berritzegunea
Haize Barri New Pakaber café Arco kioskoa
Taurino Olimpia bar Niko kioskoa
El taller de Juliet Café teatro William IV Estanco Muro
La lula Tartalo jatetxea Cervecera Mendikosolo
ZEBERIO
Urbi 3 Rte. Petit Komité Restaurante Poli MERKATARIAK
Restaurante Politena Aretxondo jatetxea Pinpilinpauxa Batzokia
Izarra Berri Eklipse bar café Herriko taberna
Cuerpos Gym Fit Elexalde sagardotegia ZENTRO PUBLIKOAK Taberna zaharra
Aztarna Alai Arrigorriagako Udala Txaro sagardotegia
Andra Mari Jatetxea Abusu Zentro Soziokulturala Olatxu taberna
ESKUZKO BANAKETA Bizkarra Lonbo aretoa
7:30-9:45 Jazz Café Giroa Arrigorriagako Kultur Etxea HEZIKETA ZENTROAK
Metro Ariz (Nagusia) Sorgiñe Gaztegunea / Gaztetxokoa Haurreskola
Metro Basauri (Basozelai) Hamaiketako Udal Kiroldegia Zubialde eskola
Edurmendi Osasun Zentroa
HEZIKETA ZENTROAK ZENTRO PUBLIKOAK
Arizko Ikastola HEZIKETA ZENTROAK HEZIKETA ZENTROAK Zeberioko Udala
Basozelai-Gaztelu Gandasegi ikastetxea Haurreskola Liburutegia
Jose Etxegarai Unkina ikastetxea Arrigorriaga HLHI KZ gunea
Kareaga Goikoa Urreta ikastetxea Arrigorriaga BHI Ermitabarri frontoia
Bizkotxalde Aperribai ikastetxea Lehen Hezkuntzako Institutua
Sofia Taramona Elexalde BHI Bihotz HEPR
Soloarte ikastetxea Andra Mari BHI Udal Euskaltegia
La Providencia Bengoetxe BHI AEK Batzordea
ETXEBARRI
Kooperatiba Ostalaritza BHI MERKATARIAK
San Jose ikastetxea Helduentzako Heziketa Etxebarri cafetería
Uribarri Institutua Eguzkibegi Ikastola UGAO Arkupe
Urbi Institutua Bizkai haurreskola Irudi kafe
Bidebieta Institutua Katamar haurreskola MERKATARIAK Ortzi kafe restaurante
Heziketa Profesionala Obaba haurreskola Kabia kafetegia Batzokia
Udal Frontoia
 GEURIA #038
2018ko otsailaren 1a
KOMUNITATEA
HITZ BITAN 31

NIEVES SEBASTIÁN
HITZ BITAN
LA ANTIGUA TIENDA DE GERVASIO

“Handiegia ez izatea da Etxebarrik

ETXEBARRI
NIEVES SEBASTIÁN
Burgos, 1965
LA ANTIGUA TIENDA DE GERVASIO
Galizia kalea, 16 · 944 26 32 92
Etxebarri (Bizkaia)
1983an etorri zen Basaurira bizitze-
ra, EHUn kazetaritza ikasteko. Egun
bere senarra dena ezagutu eta ordu-
tik Etxebarrin bizi da. Bere aitagina-
rrebaren negozioaren ardura hartu
zuen, La antigua tienda de Gervasio,
"denetik saltzen zuten janari-denda
haietako bat". Gaur egun (ia 60 urte-
ren ostean), janari-denda, okindegia
eta kioskoa da. Horrez gain, Kukuiaga
okindegiaren (San Antonio, 6) ardura
ere badu Nievesek, eta herriko Merka-
tarien Elkarteko lehendakari ere bada.
duen onena; okerrena, aldapak”
Inoiz ahaztuko ez duzun eguna...
Nire lehen semearen jaiotza, 1992an. Biga-
rrena ez zen hainbesterako izan (barreak).
Egun libre bat baduzu, zer egiten duzu?
Irakurtzen eta paseatzen saiatzen naiz,
baina azkenean laneko gauzak egiten bu-
katzen dut, astelehenetik igandera irekita
dagoen negozio baten eguneroko ohike-
riak egiten uzten ez dizun lan horiek.
Beste lan bat aukeratu behar bazenu...
Liburutegi eta artxiboetarako oposizioak
egin nituen. Gai horiek gustuko nituen.
Zure herriak duen onena eta txarrena?
Handiegia ez izatea onena; okerrena, al-
dapak.
Zein da egin duzun azken bidaia eta zein
nahiko zenuke izatea hurrengoa?
Parisera joan nintzen pasa den irailean,
zilarrezko ezteiengatik.
Zein liburu ari zara irakurtzen?
Stieg Larssonek hasi zuen 'Millennium'
sagako laugarrenarekin ari naiz, 'Lo que
no te mata te hace más' fuerte (David La-
gercrantz).
Zein da zure abesti edo musika talde
gogokoena?
Sabina, betidanik.
Zerk definitzen du zure nortasuna?
Jenio bizia dudala dio nire semeak... Eta
oso hiztuna naiz.
Inoiz barkatuko ez zenukeena...
Kosta egiten zait gezurrak barkatzea.
Zer baloratzen duzu besteongan?
Zintzotasuna, egiazaletasuna.
Zer da poztasuna?
Larritasunik gabe bizitzea: ez materialik,
ez ekonomikorik, ez fisikorik...
Alkate izango bazina, zer da egingo ze-
nukeen lehenengo gauza?
Emakumea ahaldundu.
Miresten duzun figura historikoa.
Martin Luther King.
Bisitatzeko paraje eder bat...
Hilerriaren inguruan paseatzea gustatzen
zait, baita Etxebarriko presa ere.
Eta komertzioren bat.
Ortzi taberna, oso atsegina da eta pin-
txoen barra oso ondo dago.
Eta azkena, zer esango zenieke zuk
esandakoa irakurtzen ari diren herrita-
rrei...
Etor daitezela bertako merkatarionga-
na. Eta euskaraz hitz egin nahi badute,
bikain. Erantzutera ausartzen ez garen
arren, arazorik gabe ulertzen diegu esa-
ten digutena.

T E AT
B A B
T E S T
S E A T
E AT B E B B AT
B S T TE
BE BES T T
T B A B A
B A T E T E
E BES E S AT T
T B B B A
B A T E T E
E E S E S
T B B
 GEURIA #038 | KONTRA | 2018ko otsailaren 1a 32

HALAPORAI! Arkaito Dani Maiz AZAL ILUSTRATUA IRITZIA

KARMELO AIESTA
ingeniaria

Fake News

HEGO
HEGO URIBEKO
URIBEKO HERRI
HERRI KOMUNIKABIDEA· DOAKO
KOMUNIKABIDEA · DOAKOHARPIDETZA
HARPIDETZA· GEURIA.EUS
· GEURIA.EUS· ·2017
2018IRAILA
OTSAILA #038
#032
M unduko liderren hizkuntza in-
gelesa da eta hizkuntza horre-
tatik hartzen ditugu neologismo
asko. Ahoz aho dabilen bat fake news da
(berri faltsuak). Antza, Donald Trump
izan da neologismoa jendartean zabaldu
duena, bere aurkako berriak eta komeni
ez zaizkion gertaerak deskalifikatzeko.
Geroago asko izan dira hitz berria erabili
eta euren iritzia zabaldu dutenak, Aita
Santua, Europako Komisioa edo Espai-
niako gobernua, esate baterako. Bitxia
da iritzi guztiak bat datozela bi gauzetan:
denak daude fake news direlakoen aurka
eta denek uste dute arerioak direla berri
faltsuak erabiltzen dituzten bakarrak.
Autokritika gutxi.
Pasa den asteko The Guardian
egunkariko artikulu batek zion gobernu
batzuek Trumpen estrategia bera era-
biltzen dutela gisa eskubideen aurkako
basakeriak eta gehiegikeriak ezkutatzeko
eta zuritzeko. Bost gobernuren adibideak
aipatzen zituen artikuluak: Venezuela,
Siria, Myanmar, Txina, Errusia eta...
Espainia. Espainiako adibidea iazko
urriaren batekoa zen. Ehunka zauri-
tu egon ziren Katalunian herritarrak
botoa ematera joan zirenean eta poliziak
borrekin eta ostikoka hartu zituenean.
Alfonso Dastis, Espainiako atzerri minis-
troa, gogor saiatu zen munduko pren-
tsari sinestarazten irudiak eta bideoak
fake news zirela. Alperrik. Sky newseko
kazetari batek esan zionez, kazetariek
eurek hartutako irudiak ziren eta euren
begiekin ikusi zituzten ostikoak eta
zartakoak.
Aginte politiko eta ekonomikoek
eragin handia izan dute (eta dute) euren
tokiko komunikabide nagusietan eta
euren interesen alde erabili ohi dituz-
te, komeni diren berriak eta bertsioak
zabaltzeko, egiazkoak izan edo ez. Baina,
teknologia berriek, internetek eta sare
sozialek informazioa zabaltzeko moduak
aldatu dituzte eta kolokan jarri dute in-
formazioaren monopolioa. Ez al da hori
ilustrazioa Samsara Nepal - Oihartzuna duten keinuak batzuek duten benetako kezka?

Helbidea: Basozelai kalea 11, -3 · 48970 Basauri (Bizkaia)
Bidalketak: 42 Posta Kutxa · 48970 Basauri (Bizkaia)
Kontaktua: 94 440 66 92 · info@geuria.eus
LG: BI-1366-2014 ISSN: 2529-9042 Aleak: 7.000
Administrazioa: Ibai Villapun
Koordinatzailea: Jon Villapun - jon@geuria.eus
Erredakzioa eta webgunea: Maider Ibañez
maider@geuria.eus eta Joseba Vegas - info@geuria.eus
Publizitatea: German Castañeda - german@biba.eus
eta Willy - willy@biba.eus
Ale honetan lagun izan ditugu: Sara Lavado, Dani Maiz, IvanPer,
Arkaito, Saioa Hernandez, Karmelo Aiesta, Etxahun Gonzalez
Sarria, Eguzkibegi, Iker Mendaza, Eñaut Barandiaran, Iker
Martinez de Lagos, Samsara Nepal, Mikel Iturbe, Nieves Sebastián,
Artunduaga Atletismo Taldea, Probidentzia Andra Mari Eskola...
Diseinua: Alejandro Prieto | Maketazioa: Geuria
Inprenta: BEPSA | Banatzailea: Zarata + Geuria
Argitaratzailea: Ameba Kultur Elkartea
Edukiak: Creative Commons BY-SA

Erakunde laguntzaileak Udal erakunde laguntzaileak Hedabidearen bazkidetza

Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Toki Komunikabideen

Kultura Sailak (Hizkuntza Politikarako Aldizkari honek Bizkaiko Foru Aldundiaren Arrigorriagako Basauriko Etxebarriko Galdakaoko Ugaoko Zaratamoko Zeberioko Bateragunearen bazkide da
Sailburuordetzak) diruz lagundua laguntza jaso du Udala Udala Udala Udala Udala Udala Udala hedabide hau