SADRŽAJ STRANA

UVOD……………………………………………………………………………. 2
1. POJAM OTPREME POŠTANSKIH POŠILJAKA.................. 3
2. VRSTE ZAKLJUČAKA....................................................... 3
2.1. Zaključci u MPS-u.............................................................. 3
3. KARTOVANJE KNJIŽENIH POŠILJAKA............................. 4
4. SAČINJAVANJE SVEŽNJEVA............................................ 7
5. SAČINJAVANJE ZAKLJUČAKA U MPS-u.......................... 8
5.1. Sačinjavanje svežnjeva...................................................... 8
5.2. Sačinjavanje vreća............................................................. 11
5.3. Sačinjavanje paketa.......................................................... 13
5.4. Zbirne vreće....................................................................... 14
5.5. Pismonosna Karta............................................................. 14
5.6. Označivanje zaključaka..................................................... 14
6. SAČINJAVANJE ZAKLJUČAKA U UPS-u.......................... 19
6.1. Sačinjavanje „S“ zaključka................................................ 19
6.2. Nepravilnosti u zaključcima.............................................. 20
6.3. Nalazna sprovodnica......................................................... 20
6.4. Vanredni zaključak............................................................ 20
6.5. Sačinjavanje Spiska Razmjene.......................................... 21
7. RAZMJENA ZAKLJUČAKA................................................ 22
8. PREGLED RADA............................................................... 23
9. NAČIN PRERADE I OTPREME OBIČNIH POŠILJAKA IZ
PRIJEMNE POŠTE............................................................ 23
9.1. Preuzimanje knjiženih pošiljaka od prijemnih radnih
mjesta mjesta................................................................................ 25
10. RAD U POŠTANSKOM CENTRU (PC).............................. 26
11. RAD U GLAVNOM POŠTANSKOM CENTRU (GPC)......... 26
12. RAD U IZMENIČNOJ POŠTI ........................................... 27
13.RAD U POŠTI CARINJENJA.............................................. 27
SKRAĆENIC......................................................................... 28

1
UVOD

Otprema poštanskih pošiljaka obuhvata niz radnih postupaka prerade

pošiljaka kojima se one pripremaju za prevoz.

Faza otpreme započinje preuzimanjem običnih I knjiženih pošiljaka.

obuhvata sređivanje pošiljaka, žigosanje pošiljaka, deljanje pošiljaka,

sačinjavanje pismonosnih svežnjeva, usmeravanje svežnjeva I krupnih
pošiljaka van svežnja, sačinjavanje predviđenih zaključaka I predaja
zaključaka na pevoz.

Organizacija otpreme pošiljaka treba da obezbedi što kraće zadržavanje

pošiljaka u jedinicama poštanske mreže.

Pošiljke posle prerade otpremaju se propisanim kartovnom vezama u

pravcu odredišta.

2
 1. POJAM OTPREME POŠTANSKIH POŠILJAKA
Pod otpremom poštanskih pošiljaka se podrazumjeva priprema primljenih
pošiljaka za prevoz iz pošte u pravcu odredišta.

2. VRSTE ZAKLJUČAKA
Zaključak je jenokratno otpremljena pošiljka. Zaključci se djele na redovne i
vanredne.
Redovni su oni koji su predviđeni Opštim prevozom pošiljaka i Pregledom
kartovanja.
Vanredni zakjlučci su oni koji se sačinjavaju u sličaju poremećaja redovnih
poštanskih veza i u slučaju izuzetno velikih pošiljaka.
S obzirom na vrste pošiljaka koje se u zaključcima otpremaju zaključci se
djele na:
1. „S“ -sjedinjeni, otpremaju se sve vrste pošiljaka;
2. „V“-vrednosni, otpremaju se vrednosna pisma;
3. „R“- preporučeni, otpremaju se prporučene pošiljke ,obične hitne pošiljke,
poštanske uputnice;
4. „Z“- otpremaju se preporučene i obične pismonosne pošiljaka;
5. „z“- otpremaju se obične pismonosne pošiljaka;
6. „PV“- paketsko vrednosni, otpremaju se vrednosni i obični paketi;
7. „P“-paketski, otpremaju se obični paketi;
8. „MS“ otpremaju se pošiljke ubrzane pošte u unutrašnjem (UPS-u) i
međunarodnom saobraćaju (MPS-u)

2.1. Zaključci u MPS-u

Zaključci u MPS-u djele se na:
1. „Avionski zaključci“ koji se prevoze vazdušnim putem mogu da sadrže
avionske i proritetne zaključke;
2. „Prioritetni zaključci“ koji se prevoze površinskim putem ali koji imaju isto
prvenstvo kao i avionski zaključci, sadrže prioritetne i avionske zaključke;
3. „Površinski zaključci“ koji se prevoze vazdušnim putem (S.A.S.L.) koji sadrže
površinske pošiljke i neprioritetne pošiljke;
4. „Površinski zaključci“ koji sadrže S.A.S.L. pošiljke i neprioritetne pošiljke.

3
 3. KARTOVANJE KNJIŽENIH POŠILJAKA
Knjižene pošiljke i zaključci upisuju se pre otpreme u poštenske isprave
Karta P-37 i Spisak razmjene P-48 (slika 1. i 2.).

Spisak razmjene
Za:__________________________Otpreme_____________

Vrije-
Od Za S V R Z z PV P EMS dnosnih Običnih Napomena
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Obrazac-P-48/M

Slika 1.

Karta___zaključka
Broj Preporuč. pošiljaka
svežnjeva Vrednosnih pisama Otprema: _______________
Izvan Preporuč. pošiljaka Za:____________________
svežnja Vrednosnih pisama

BROJ KOMADA Prijemni Pošt. broj Prijemni Pošt. broj

Preporuč. Vrednosnih Vrednosnih broj Prij. pošte- broj Prij. pošte- NAPOMENA
pošiljaka pisama paketa prij. pošta prij. pošta
1 2 3 4 5 6 7 8

Obrazac-P-37/M

Slika 2.

4
 Ove poštanske isprave se po pravilu vode u duplikatu. Kartovanje pošiljaka
se vrši pojedinačno i brojno.
Pojedinačno se kartuju:
1. Vrijednosna pisma u UPS-u
2. Vrijednosni paketi
3. Pisma sa označenom vrijednošću i paketi u MPS-u
4. Preporučene pošiljke iz inostranstva
5. Neuručive preporučene pošiljke iz inostranstva.
Za upisivanje knjiženih pošiljaka koje se pojedinačno kartuju ukoliko ih za
otpremu ima veći broj može se upotrebljavati obrazac Popis otpremljenih
pošiljaka P-38 (slika 3.) koji se takođe vodi u duplikatu.
Brojno se kartuju obični paketi u UPS-u upisivanjem u Spisak razmjene.
Kartu se upisuju službene pošiljke koje se kartuju pojedinačno i to ovim redom:
1. Vrijednosna pisma u UPS-u i MPS-u
2. Vrijednosni paketi u UPS-u i MPS-u
3. Obični paketi u UPS-u i MPS-u
4. preporučene pošiljke prispjele iz inostranstva i druge pošiljke koje se
pojedinačno kartuju.
Izuzetno pošiljke se mogu kartovati onim redom kako pristižu s tim što se
pošiljke brojno kartuju i upisuju u Kartu uvjek poslednje.
Popis otpremljenih pošiljaka zaključuje se tako što se ispod poslednjeg upisa
povlači vodoravna crta i ispod toga se brojkama ispisuje ukupan broj upisanih
pošiljaka, što radnik ovjerava svojim potpisom. Orginal Popisa odvaja se od kopije
i povezuje se po pravilu u svežanj zajedno sa pošiljkama na koje se odnosi. Kopija
Popisa prilaže se kopiji Karte. Ukupan broj pošiljaka se upisuje u Kartu a u stubac
prijemni broj upisuje se riječi „Po popisu“ (Primjer 1.).

BROJ KOMADA Prijemni Pošt. broj Prijemni Pošt. broj

Preporuč. Vrednosnih Vrednosnih broj Prij. pošte- broj Prij. pošte- NAPOMENA
pošiljaka pisama paketa prij. pošta prij. pošta
1 2 3 4 5 6 7 8
2 128 76300 129 76300
1 Po popisu R=15
3
Petar Petrović
Mark Marković
Primjer 1.

5
 POPIS OTPREMLJENIH POŠILJAKA
Pošti .................................................................

Red. Prijemni Prijemni broj- Red. Prijemni Prijemni broj-

broj broj- Prijemna pošta broj broj- Prijemna pošta

1 6
2 7
3 8
4 9
5 0
6 1
7 2
8 3
9 4
0 5
1 6
2 7
3 8
4 9
5 0
6 1
7 2
8 3
9 4
0 5
1 6
2 7
3 8
4 9
5 0
Obrazac-P-38

Slika 3.

6
 Zaključivanje Karte se vrši tako što se ispod poslednje upisane pošiljke
povuče vodoravna crta, zatim se sabiranjemm utvrdi ukupan broj,
pojedinačno kartovanim po vrstama, pošiljaka. Ako u „S“ zaključku ima samo
preporučenih pošiljaka ne vrši se podvlačenje vodoravne crte, već se stavlja samo
potpis radnika koji je Kartu sačinio (Primjer 1.).
Ako u jednoj otpremi zaključaka nema pošiljaka za kartovanje u Kartu se
upisuju reči „Prazno“,a ispod toga radnik stavlja svoj potpis (primjer 2.).
Broj Preporuč. pošiljaka Karta___zakjlučka
svežnjeva
Vrednosnih pisama
Otprema: _______________
Izvan Preporuč. pošiljaka
svežnja
Za:____________________
Vrednosnih pisama

BROJ KOMADA Prijemni Pošt. broj Prijemni Pošt. broj

Preporuč. Vrednosnih Vrednosnih broj Prij. pošte- broj Prij. pošte- NAPOMENA
pošiljaka pisama paketa prij. pošta prij. pošta
1 2 3 4 5 6 7 8
Prazno
Petar Petrović

Primjer 2.
Pojedinačno kartovane pošiljke moraju se pre otpreme sravniti sa upisom u
Kartu.
U poštama sa jednim radnikom sravnjenje vrši radnik pošte koji kartuje
pošiljke, a u poštama sa dva ili više radnika sravnjenje vrši onaj radnik koji
prisustvuje zatvaranju zaključaka. Radnika koji je kartovao pošiljke i radnik koji je
sravnio upisane pošiljke, ovjeravaju Kartu potpisima ispod zaključne crte i zbira.
Sve ispravke izvršene u Karti i Spisku razmjene ovjeravaju se potpisom radnika i
otiskom poštanskog žiga.

4. SAČINJAVANJE SVEŽNJEVA
Pošiljke se slažu redom kojim su kartovane, podrazumjevajući i
Sprovodnicu kartovanih paketa, zatim se Karti prilažu obične, hitne pošiljke,
uputnice, sprovodnice otkupnih paketa, avionske, obične pošiljke (ako ih ima
manje od 10).
Pošiljke koje se mogu po svome obliku zajedno složiti povezuju se u
svežnjeve zavisno od broja pošiljaka, a svežnjevi se obvezuju pasicom ili
svežanjskom nazivnicom crvene boje. Ako se u svežnju pored vrednosnih pisama

7
nalaze i preporučene pismonosne pošiljke ovaj svežanj se smatra kao svežanj
vrednosno pismo.
Radnik koji je kartova knjižene pošiljke odvaja orginal Karte ipresavija ga
tako da se vidi žig otpremne pošte i podaci o broju svežanja i pošiljaka izvan
svežnjeva. Kartu stavlja na jedan od sačinjenih svežnjeva, a ako ih ima više na
onaj koji sadrži vrednosna pisma. Prazna Karta se otprema tako što se povezuje
sa običnim pošiljkama uz svežanj koji se obavija nazivnicom crvene boje.

5. SAČINJAVANJE ZAKLJUČAKA U MPS-u

5.1. Sačinjavanje svežnjeva

Sve obične pošiljke koje se mogu povezati u svežnjeve slažu se po veličini i
okreću na adresnu stranu. Svežnjevi se obelježavaju nazivnicama koje nose
latinicom naziv odredišne pošte ili pošte koja vrši nadoslanje pošiljaka u
svežnjeve. Koristi se nazivnice CN 25 (slika 4.a,b,c) ako se radi o prioritetnim
pošiljkama otpremljenim avionom ili o avionskim pošiljkama i CN 26 (slika 5.) ako
se radi o prioritetnim pošiljkama otpremljenih površinskim, neprioritetnim
pošiljkama ili površinskim pošiljkama.

Pošilke u
otvrenom CN 25
Prioritetno – LC trnzitu

Otpremna uprava Avionom

Otpremna pošta

Službenik koji otprema

______________________________________________________________
odvrOdredišna pošta

______________________________________________________________
j d Broj grupe odredišne zemlje

______________________________________________________________

U slučaju nepravilnosti, ovu nazivnicu priložiti odjavi o neispravnosti

Dimenzije 105 x 74 mm ili 148 x 105 mm, bele boje

Slika 4.a

8
 Pošilke u
otvrenom CN 25
AO trnzitu

Otpremna uprava Avionom

Otpremna pošta

Službenik koji otprema

______________________________________________________________
odvrOdredišna pošta

______________________________________________________________
j d Broj grupe odredišne zemlje

______________________________________________________________

U slučaju nepravilnosti, ovu nazivnicu priložiti odjavi o neispravnosti

Dimenzije 105 x 74 mm ili 148 x 105 mm, svetlo plave boje boje

Slika 4.b

Prioritetne broj preporuka

LC
R AO
CN 25


Otpremna uprava Avionom

Otpremna pošta

Službenik koji otprema

______________________________________________________________
odvrOdredišna pošta

______________________________________________________________

U slučaju nepravilnosti, ovu nazivnicu priložiti odjavi o neispravnosti

Dimenzije 105 x 74 mm ili 148 x 105 mm, ružičaste boje

k.Primedba. –Da bi vodile ručno o potrebama svoje službe, uprave mogu malo da izmene tekst.
k.Dimenzije i boju ovih obrazaca, ali da se ipak ne udaljuju mnogo od upustva koje uzorak sadrži.

Slika 4.c

9
 CN 26
Neprioritetno – AO
Otpremna uprava

Otpremna pošta

Službenik koji otprema

______________________________________________________________
odvrOdredišna pošta

______________________________________________________________

U slučaju nepravilnosti, ovu nazivnicu priložiti odjavi o neispravnosti

Dimenzije 105 x 74 mm ili 148 x 105 mm, svetlo plave boje boje

Slika 5.

Ne frankirane ili ne dovoljno frankirane pošiljke se stavljaju u posebne

svežnjeve koje moraju biti stavljene u vreću sa Pismonosnom Kartom. Na
svežanjsku nazivnicu se stavlja otisak žiga T.
Debljina svežnjeva standardizovanih pošiljaka je ograničeno na 150 mm
posle povezivanja (slika 6.a), a masa svežnjeva nestandardizovanih pošiljaka ne
može prekoračiti 5 kg (slika 6.b).

Slika 6. a) b)
Na prioritetne pošiljke i pisma koje imaju tragove otvaranja i pohabanosti
mora se staviti odgovarajuća napomena i otisak žiga pošte koja je to ustanovila, a
ta pošiljka se stavlja u providan omot ili novo pakovanje na koje se prepisuju
podaci sa koverte (u slučaju bezbjednosnih razloga).
10
 5.2. Sačinjavanje vreća
Zaključci se zatvaraju u vreće čiji broj mora biti sveden na najmanji mogući.
Zato ove vreće moraju biti u dobrom stanju radi zaštite njihovog sadržaja. Svaka
vreća mora imati nazivnicu. Vreće se zatvaraju prvenstveno plombama.
Plombiranje se može izvršiti i lakim metalom ili plastičnom materijom. Zatvaranje
treba da bude tako da vreće ne mogu da se otvore bez vidljivih tragova bilo od
prerade ili nasilja.
Otisci na plombama moraju sadržavati latinicom veoma čitko naziv pošte
prekla ili neku oznaku dovoljnu da se taj naziv utvrdi. Ukoliko je naznačen samo
jedan broj i otpremna zemlja i ako se radi o vreći sa crvenom nazivnicom ovaj broj
može biti upisan i na Pismonosnoj Karti CN 31 (slika 12.a,b) ili CN 32 ili na posebnoj
listi CN 33 (slika 8 .).
Za sačinjavanje avionskih zaključaka koriste se vreće plave boje ili vreće sa
širokim plavim trkama. Avionske vreće se koriste i za prioritetne zaključke.
Za sačinjavanje površinskih zakjučaka ili površinskih zakjučaka koji se prevoze
vazdušnim putem koriste se površinske vreće drugačije boje od avionskih vreća
(bež, bjele, roze...). Na vrećama mora biti naznačeno čitko latinicom pošta ili
zemlja porijekla i napomena „Postes“ ili neka druga napomena koja ih obeležava
kao poštanske zaključke.
Paket ili vreća preporučenih pošiljaka ili pošiljaka sa označenom vrednošću
stavlja se u jednu od vreća sa pismima ili u posebnu vreću, spoljašnja vreća u
svakom slučaju ako ima više vreća preporučenih pošiljaka ili pošiljaka sa
označenom vrednošću sve vreće moraju imati crvenu nazivnicu.
Masa svake vreće ne sme biti veća od 30 kg (Slika 7.).

Slika 7.

11
12
 5.3. Sačinjavanje paketa
Zaključci malog obima uvijaju se u čvrsti papir tako da se spreči svako
oštećenje sadržine. Paketi moraju biti povezani, zapečaćeni, plombirani
plombama od lakog metala ili plastične materije.Kada paketi sadrže samo obične
pošiljke mogu biti zatvoreni gumiranim nazivnicama koje imaju naštampanu
oznaku pošte porijekla.
Za avionske zaključke sa prioritetnim i avonskim pošiljkama u malom broju
mogu se koristiti omoti CN 28 (slika 9.) koji se proizvode od čvrstog papira plave
boje, od plastične ili druge materije i imaju plavu nalepnicu. Prioritetne i avionske
pošiljke predate u malom broju u zadnjem času u poštama na aerodromima mogu
se otpremiti u avionima u polasku u omotu CN 28.

Otpremna uprava zaključka CN 28

Otpremna pošta Žig

OMOT ZA SAČINJAVANJE AVIONSKIH

ZAKLJUČAKA

AVIONSKI ZAKLJUČAK

Broj ________________________

Masa Prioritetno – LC/AO

grama AVIONSKI ZAKLJUČAK
____________________________
Linija broj za

____________________________
Pretovarni aerodrom

_________________________

Dimenzije 250 x 176 mm ili 253 x 250 mm, plave boje

Slika 9.

13
 5.4. Zbirne vreće
Izmenične pošte ulažu uz svoje sopstvene zaključke za određenu poštu sve
zaključke malih dimenzija koji prispiju u tu poštu. Kada broj vreća male mase,
omota ili paketa za prevoz na istoj vazdušnoj deonici to opravdava, sačinjavaju se
zbirne vreće. Njih sačinjavaju izmenične pošte koje predaju avionske zaključke
avionskoj kompaniji koja vrši prevoz. Nazivnice zbirnih vreća moraju nositi uočljivu
oznaku „SAC COLLECTEUR“.

Zaključci mogu radi prevoza biti uloženi u konteneru uz uslov da se

zainteresovane uprave posebno sporazumeju o načinu korišćenja tih kontenera.

5.5. Pismonosna Karta

Pismonosna Karta CN 31 (slika 12.a,b) prati svaki zaključak osim zaključka
pošiljaka u velikom broju i zakjučaka za koje je predviđen neposredan pristup u
unutrašnji režim. Pismonosna Karta se stavlja u koverat koji ima vrlo uočljivim
slovima napisanu oznaku „FEUILLE D` AVIS“ (Pismonosna Karta). Ovaj koverat je
ružičaste boje ako zaključak sadrži pošiljke sa označenom vrednošću, a plave ako
ih ne sadrži.

5.6. Označivanje zaključaka

Vrećne nazivnice moraju biti izrađene od dovoljnog čvrstog platna, plastične
materije, čvrstog kartona, pergamenta ili papira nalepljenog na dašćicu. One
moraju imati rupicu za vezivanje.
Oni se otpremaju na sledeći način:
 CN 34 za površinske vreće (slika 10. a, b)
 CN 35 za avionske vreće (slika 11. a, b)
 CN 36 površinske vreće koje se prevoze vazdušnim putem
U saobraćaju između graničnih pošta mogu se koristiti nazivnice od jakog
papira ali moraju biti dovoljno čvrste da bi idržale razna rukovanja koijma su
zaključci izloženi tokom prenosa.
14
 od Avionom CN 35
Neposredan pristup
Zaključak broj za
Datum otpreme

Prioritetno
Pošta

Broj pošiljaka Linija broj



Aerodrome pretovara Aerodrome istovara

kg

FERLHA IDJKTC CUS5 003 00200 0155

Dimenzije 158 x 110 mm, bele boje, ivica ljubičasto prugasta

Slika 10. a)

od Avionom CN 35

Zaključak broj za
Datum otpreme

Prioritetno-pošiljke u
velikom broju
Pošta

Broj pošiljaka Linija broj

Oslobođeno Aerodrome pretovara Aerodrome istovara

kg

Dimenzije 148 x 74 mm, cinober crvene, bele, svetlo plave, ljubičaste ili zelene boje

Slika 10. b)
15
 od S.A.L. CN 36
površinska Neposredan pristup
pošta avionom
Zaključak broj
za
Datum otpreme

Neprioritetno
Pošta

Broj pošiljaka Linija broj



Aerodrome pretovara Aerodrome istovara

kg

FERLHA IDJKTC CUS5 003 00200 0155

Dimenzije 158 x 110 mm, bele boje, ivica ljubičasto prugasta

Slika 11. a)

od S.A.L. CN 36
površinska pošta avionom
Zaključak broj
za
Datum otpreme

Prioritetno-pošiljke u
velikom broju
Pošta

Broj pošiljaka Linija broj

Oslobođeno Aerodrome pretovara Aerodrome istovara

kg

Dimenzije 148 x 74 mm, cinober crvene, bele, svetlo plave, ljubičaste ili zelene boje

Slika 11. b)

16
17
18
 Vreće koje sadrže preporučene pošiljke, pošiljke sa označenom vrednošću
i/ili Pismonosnu Kartu imaju cinober crvenu nazivnicu, bjela nazivnica se koristi za
vreće koje sadrže samo obične pošiljke i za vreće koje sadrže novine, a otpremaju
se isključivo površinskim putem moraju biti označene sa oznakom „Jx“ na bjeloj
nazivnici. Svjetlo plava nazivnica se koristi za vreće koje sadrže samo obične
prioritetne pošiljke, obične sekograme, obične male pakete. Svjetlo plava
nazivnica se koristi i za vreće koje sadrže časopise. Ljubičasta se koristi za vreće
koje sadrže samo pošiljke u velikom broju. Bjela nazivnica sa ljubičasto prugastim
ivicama i oznakom „ACESS DIRECT“ (neposredan pristup) koristi posude koje
sadrže pošiljke te vrste. Zelena nazivnica koristi se za vreće koje sadrže samo
vraćene prazne vreće.

Pošiljke koje sadrže zarazne, kvarljive, biološke materije stavljaju se u posebne

vreće. Svaka vreća mora imati signalni listić povećanog formata koliko je potrebno
za postavljanje rupice za vezivanje. Pored posebnog znaka „EN CAS DE DOMMAGE
OU DE FUITE, AVERTIR CLEMENTE LES AUTORITES DE SANTE PUBLIQUE.
6. SAČINJAVANJE ZAKLJUČAKA U UPS-u
Zaključak se može sačiniti u jednoj ili više vreća zavisno od količine
pošiljaka. Pre sačinjavanja zaključka radnik je dužan da utvrdi ispravnost vreća
koje će upotrebiti za sačinjavanje zaključaka.
Ispravnom vrećom se smatra ona vreća koja nije pocijepana niti ušivena i
ako ima ojačan rub. Vreća sa pošiljkama nesme biti mase veće od 30 kg. Nije
dozvoljeno korišćenje vreća stranih poštanskih uprava u UPS-u. Vraćanje praznih
vreća vrši se po Opštem redu prevoza poštanskih pošiljaka.
6.1. Sačinjavanje „S“ zaključka
Sjedinjene zaključke sačinjava radnik pošte koji kartuje knjižene pošiljke u
prisustvu radnika koji je izvršio sravnjenje upisa u Kartu.
Zaključak se sačinjava tako što se u vreću prvo stavljaju:
1. Obične pošiljke van svežnja
2. Svežanj sa običnim pošiljkama
3. Knjižene pošiljke van svežnja
4. Svežanj sa knjiženim pošiljkama
Poslednji u vreću se stavlja svežanj sa pošiljkama u kome se nalazi Karta. Obične
pismonosne pošiljke stavlja u vreću radnik koji obavlja poslove djeljenja i
usmeravanja i on je odgovoran za njihovo pravilno usmeravanje.
19
Kartovane preporučene pošiljke u vreću stavlja radnik koji ih je kartovao. Ako su
sa preporučenim pošiljkama kartovana i vrednosna pisma , kartovane pošiljke
stavlja u vreću radnik koji je kartovao u prisustvu radnika koji je sravnio Kartu i
potpisao. Paketi se otpremaju izvan vreća.
6.2. Nepravilnosti u zaključcima
Ake se posle otpreme u zaključku ustanovi da je od otpreme izostala Karta koju
je u zaključak trebao da stavi radnik, pošta koja je sačinila zaključak dužna je da o
tome najbržim putem obavesti poštu na koju glasi zaključak saopšti pri tome
sadržinu zaključka. Zaostalu Kartu pošta će otpremiti narednom otpremom.
Ako se ustanovi da je neka od kartovanih pošiljaka zaostala od otpreme, pošta
koja je sačinila zaključak obavjestiće o tome poštu na koju je glasio zakljičak i to
za vrednosna pisma, vrednosne pakete i preporučene pošiljke prispjele iz
inostranstva, telegrafskim putem, a za ostale pošiljke Odjavom o neispravnosti.
Istovrmeno se vrši i ispravka Karte uzovjeru i potpis.

6.3. Nalazna sprovodnica

U slučaju gibitka sprovodnica za vrednosne i otkupne pakete i pakete u
MPS-u, sačinjava se „Nalazna sprovodnica“. Popunjena sprovodnica treba da nosi
uočljivu oznaku „Nalazna“ ili „Duplicata“ i da sadrži sve podatke sa omota paketa.
6.4. Vanredni zaključak
Vanredni zaključak sačinjava se na isti način kao redovni zaključak s tim što se
na sredinu Karte iznad zaglavlja upiše riječ „Vanredan“ (primjer 3.). O otpremi
vanrednog zaključka telegrafski se obavještava pošta za koju zakjučak glasi.
Broj Preporuč. pošiljaka Karta__zakjlučka Vanredan
svežnjeva
Vrednosnih pisama 1
Otprema: _______________
Izvan Preporuč. pošiljaka
svežnja Za:_76311 Dvorovi
Vrednosnih pisama

BROJ KOMADA Prijemni Pošt. broj Prijemni Pošt. broj

Preporuč. Vrednosnih Vrednosnih broj Prij. pošte- broj Prij. pošte- NAPOMENA
pošiljaka pisama paketa prij. pošta prij. pošta
1 2 3 4 5 6 7 8
2 130 76300 131 76300
1 132 76300
3
Petar Petrović
Mark o Marković
Primjer 3.

20
 6.5. Sačinjavanje Spiska Razmjene
Radnik koji vrši otpremu zaključaka popunjava zaglavlje odgovarajućeg
stupca Spiska razmjene upisujući poštu od koje i za koju zaključak glasi i broj vreća
prema vrsti zaključka, zatim broj vrednosnih kao i običnih paketa, a u stupcu
Napomena pismnosnih pošiljaka sa živim životinjama koji se otpremaju van vreće.
Obične vreće pismonosnog zaključka „z“ upisuju se u Spisak razmjene. Kada
zaključak glasi za istu poštu za koju i Spisak razmjene u prva dva stupca upisuje se
malo slovo l (loco- mjesto) (Primjer 4.). Ne sme se upotrebljavati kada se zaključak
ne prevozi poštanskim prevoznim sredstvom ili ga ne prati radnik pošte.
Spisak razmjene
Za: 76325 Vršani Otprema:____________________

Vrije-
Od Za S V R Z z PV P EMS dnosnih Običnih Napomena
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
l l 1
1
Petar Petrović Mark o Marković

Primjer 4.
Spisak razmjene zakjučuje se tako što se ispod poslednjeg upisa povlači
vodoravna crta, sabiraju zaključci i zbirovi se upisuju brojkama. Radnik koji je
sačinio Spisak razmjene stavlja svoj potpis ispod stavke gde su upisani zbirovi
(Primjer 4.).

Kada pošta prilikom razmjene treba samo da primi zaključke, onda za poštu od
koje zaključke prima, prema Pregledu kartovanja sačinjava Spisak razmjene u koji
upisuje reč „Prazno“, s tim što se sačinjava samo u unikatu (primjer5.) .
Za: 76325 Vršani Otprema:____________________

Vrije-
Od Za S V R Z z PV P EMS dnosnih Običnih Napomena
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Prazno
Petar Petrović Marko Marković

Primjer5.

21
 Sačinjeni zaključi se predaju sa orginalom Spisaka razmjene radniku koji vrši
razmjenu uz potpis na desnoj strani kopije i orginala Spisaka razmjene ispod
stavke u kojoj su upisani zbirovi.
Radnik je dužan da se uvjeri u ispravnost preuzetih vreća i paketa,
sjedinjenih i vrijednosnih vreća i vrijednosnih paketa. Odgovoran je za broj i
ispravnost preuzetih vreća i paketa od časa preuzimanja do časa njihove pravilne
predaje.
Kopija Spisaka razmjene ostaje uz Pregled rada kao dokument otpreme i
kao dokaz da je zaduženi radnik izvršio razmjenu.
Kada se za neku poštu sačinjava više zaključaka koji se otpremaju
posredovanjem pošte onda se sačinjava poseban Spisak razmjene (Podspisak) u tri
primjerka. U Spisak razmjene se unosi zbir vreća i paketa iz Podspiska, a u stubac
Napomena riječ „Podspisak“.

7. RAZMJENA ZAKLJUČAKA
Zaključci se razmjenjuju pomoću Spisaka razmjene. Razmjena zaključaka vrši
se na taj način što radnik pošte koji je došao da izvrši razmjenu prvo predaje svoj
Spisak razmjene radniku pošte sa kojom vrši razmjenu. Zatim radnik pošte predaje
svoj Spisak razmjene, a odmah potom predaje EMS zaključak, vreće, pakete i
novine, onim redom kojim su upisane u Spisak razmjene. Posle toga radnik pšte
koji je došao da izvrši razmjenu predaje svoje vreće, pakete, odnosno novine, s
tim što EMS zaključak, vrlo hitne pakete i pismonosne pošiljke sa živim
životinjama mora predati pre svih ostalih paketa.
U slučaju da se razmjena, ma iz koga razloga ne izvrši, zaostali paketi moraju se
vratiti u poštu ili poštanskom centru (PC) i otpremiti prvom poštanskom vezom.
Ako se prilikom razmjene primjeti da su vreće ili paketi povređeni, takve vreće
odnosno paketi ne smijiu se predati na razmjenu već se vraćaju u poštu. Radnik
pošte koji obavlja razmjenu upisuje u orginal Spisak razmjene ispod ukupnog broja
iskazanih vreća odnosno paketa koji se vraćaju u oduzimanjem utvrđuje stavarno
stanje i pored toga stavlja svoj potpis. Preuzimanje neispravnih vreća na samoj
razmjeni može se izvršiti samo pod uslovom ako radnik koji predaje povređenu
vreću nije u mogućnosti da prisustvuje komisijskom otvaranju vreće i sačinjavanju
zapisnika o neispavnosti vreće i da to ovjeri svojim potpisom i otiskom poštanskog
žiga.

22
 Kada radnik vrši razmjenu prilikom predaje ustanovi da ima više ili manje vreća
odnosno paketa nego što su upisani u Spisak razmjene dužan je da u Spisak
razmjene izvrši ispravku upisujući pravo stanje vreća ili paketa.

8. PREGLED RADA
Svaka pošta vodi Pregled rada (slika 13) .
Pregled rada je poštanska isprava na koju pošta vodi očevidnost o broju
primljenih, otpremljenih, prispjelih i uručenih knjiženih pošiljaka kao i o
zaključcima koje je posredovala.
U svkoj pošti se vodi jedan Pregled rada i to u otpremnom odeljku ili na
otpremnom radnom mjestu. Upravnik pošte može odrediti da se vodi i više
Pregleda rada što zavisi od veličine prometa.
Pregled rada u manjim poštama se vodi u jednoj knjizi za čitav mjesec, a u
većim poštama na posebnim listovima zajedno sa ostalim peštanskim ispravama.
9. NAČIN PRERADE I OTPREME OBIČNIH POŠILJAKA IZ PRIJEMNE POŠTE
U prijemnoj pošti obične pismonosne pošiljke djele se prilikom otpreme na 5
grupa:
1. Pošiljke koje glase na područije prijemne pošte
2. Pošiljke koje glase na područije vlastitog PC
3. Pošiljke koje glase za područije ostalih PC
4. Pošiljke koje glase za inostranstvo a treba da se otpreme površinskim
putem
5. Pošiljke koje glase za inostranstvo, a treba da se otpreme avionom.
Pošiljke iz tačke jedan ostaju u prijemnoj pošti radi uručenja primaocu, a
pošiljke iz tačke 2,3,4 i 5 povezuju se u posebne svežnjeve. Na svežnjeve se stavlja
svežanjska nazivnica koja se prethodno žigoše i čitko potpiše i na kojoj su olovkom
plave boje ispisane oznake kojoj grupi pripadaju pošiljke u svežnju, koja se čvrsto i
unakrsno povezuje zajedno sa pošiljkama. Pošiljke do formata A4 moraju biti
povezane u svežanj. Pošiljke koje se ne mogu povezati u svežanj radi oblika i
sadržaja, kao i glomazne pošiljke otpremaju se van svežnja.
Pismonosni svežanj ne može biti deblji od 15 cm.

23
24
 9.1. Preuzimanje knjiženih pošiljaka od prijemnih radnih mjesta
U poštama kod kojih postoji radno mjesto za otpremu knjiženih pošiljaka
radnik je dužan u tačno određeno vreme pre otpreme da preuzme od prijemnog
radnog mjesta sve knjižene pošiljke koje su do tog vremena primljene. Radnik na
radnom mjestu otpreme,dužan je da se prilikom otpreme uvjeri:
1. Da su pošiljke nepovređene
2. Da su ispravni pečati odnosno poštanske sigurnosne zalepnice i da su otisci
na pečatima i na poštanskim sigurnosnim zalepnicama istovetni sa njihovim
otiscima ili faksaimilima na pošiljkci.
Preuzimnaje običnih hitnih pošiljaka i poštanskih uputnica vrši se od prijemnih
radnih mjesta bez potvrde o preuzimnaju. Ako radnik na radnom mjestu otpreme
primjeti da je neka pošiljka povređena, nepropisno opremljena ili u bilo čemu
neispravna odbiće da takvu pošiljku primi.
U poštama sa dva ili više radnih mjesta preuzimanje knjiženih pošiljaka se vrši
na sledeći način: radnik određenog prijemnog radnog mjesta preuzima knjižene
pošiljke sa svakog radnog mjesta tako što u prijemnim knjigama odnosno na
poleđini Sprovodnice ili Predajnog popisa potvrđuje preuzimanje posle zaključenja
ispisujući čas i minut i potpisujući se.
Radnik koji preuzima pošiljke na drugim radnim mjestima svoje Knjige
primljenih knjiženih pošiljaka odnosno primljenih paketa na svom radnom mjestu
samo zaključuje (ne preuzima putem potvrde).
Sve preuzete pošiljke predaju se otpremnom odeljku sa Kartom. Pošiljke se u
Karti kartuju po propisima o kartovanju.
Radnik otpremnog odeljka potvrđuje preuzimanje kartovanih pošiljaka tako što
na kopiji Karte na desnom gornjem uglu otiskuje poštanski žig , a ispod kartovanih
pošiljaka potpisuje.
Orginal Karte se zajedno sa pošiljkom uručuje radniku otpremnog odeljka ili je
radnik koji je izvršio kartovanje, otprema u propisanom zaključku. U poštama sa
jednim radnikom prijemne Knjige za knjižene pošiljke i pakete samo se zaključuju
(ne potvrđuje se preuzimanje). Ukoliko se na takvim poštama rad vrši sa
mjenjanjem radnika, prijemne Knjige se zaključuju, a radnik koji pošilke preuzima
preuzimanje potvrđuje tako što pored zaključivanja ispisuje čas i minut
preuzimanja i što se potpisuje.

25
 Od preuzimanja do otpreme preuzete pošiljke moraju se čuvati na sugurnom
mjestu.
Vrijednosne pošiljke moraju se odvojiti od ostalih i posebno čuvati (zaključano).

10.RAD U POŠTANSKOM CENTRU (PC)

- PC vrši poslove otpreme, prevoza i prispeća poštanskih pošiljaka. (difuzije i
koncetracije)
- PC vrši otpremu pošiljaka na svom području i drugim PC;
- PC prikuplja pošiljke od svojih područijnih pošta i prima od drugih PC putem
preuzimanja propisanih zaključaka;
- PC otprema pošiljke drugim PC u propisanim zaključcima pod uslovom da za te
PC ima prosječno dnevno više od 3 kg pismonosih pošiljaka.
Ukoliko PC prosječno dnevno ima manje od 3 kg pismonosnih pošiljaka za drugi PC
otprema ih u zaključku svom glavnom poštanskom centru (GPC-u).

11.RAD U GLAVNOM POŠTANSKOM CENTRU (GPC)

- GPC vrši poslove objedinjavanja, posredovanja i predaje pošiljaka i organizovnja
prevoza istih na linijama Opšteg reda prevoza;
- GPC djeli i usmjerava direktne svežnjeve običnih i preporučenih pismonosnih
pošiljaka kao i pošiljke izvan svežnja na odredišne PC. Svežnjeve koji glase za PC,
GPC otvara i prepakuje po odredišnim PC kada ima manje od 10 pošiljaka za svaki
PC.
- GPC koji ne stoji u kartovnim vezama sa pojedinim PC, pošiljke za te PC djeli i
usmjerava po GPCima nadležnim za odredišne PC.
Otpremanje pošiljaka iz GPC vrši se u zaključcima prema propisanim kartovnim
vezama.

26
 12.RAD U IZMENIČNOJ POŠTI
Izmenična pošta vrši poslove prispeća i otpreme pošiljaka u MPS-u.
Sa pošiljkama iz inostranstva u UPS-u postupa se po odredbama Pravilnika i
Upustva sa pošiljkama koje podležu carinskoj i deviznoj kontroli.
Sa pošiljkama iz UPS-a u otpremi za inostranstvo postupa se do Izmenične
pošte po odredbama Pravilnika, a od Izmenične pošte prema inostranstvu po
odredbama akata Svjetskog poštanskog saveza (SPS-a).
Sigurnosni pregled pošiljaka obavlja se u Centru za zaštitu po posebnom upustvu.

13.RAD U POŠTI CARINJENJA

Pošta carinjenja vrši podnošenje poštanskih pošiljaka u MPS-u na carinski
pregled nadležnoj carinskoj ispostavi kod Pošte carinjenja.
Sa pošiljkama iz UPS-a, Pošta carinjenja postupa po odredbama Previlnika, aktima
SPS-a i po Upustvu po postupku sa pošiljkama koje podležu carinskoj i deviznoj
kontroli.

27
28