13-Jan-17

Ciri dan Prinsip Pentaksiran

• Kesahan

Ciri & Prinsip

• Kebolehpercayaan
• Keobjektifan

Pentaksiran
• Kemudahtadbiran
• Kemudahtafsiran

13-Jan-17 13-Jan-17

Ciri ciri ujian yang baik termasuk:

 Kesahan
 Kebolehpercayaan
 Keobjektifan
 Kemudahtadbiran Kesahan
 Kemudahtafsiran

13-Jan-17 13-Jan-17

1
 13-Jan-17

Kesahan

Kesahan merujuk kepada sejauh manakah

sesuatu ujian itu benar-benar menguji
perkara-perkara yang hendak diuji itu.

Secara ringkasnya, ia bermaksud sesuatu ujian

sepatutnya mengukur apa yang sepatutnya
diukur Kesahan ujian adalah berdasarkan tujuan
ujian itu diadakan. Kesahan terdiri daripada
empat jenis kesahan seperti berikut:

13-Jan-17 13-Jan-17

Kesahan Kesahan Kandungan

Kesahan merujuk kepada sejauh manakah sesuatu
ujian itu benar-benar menguji perkara-perkara
yang hendak diuji itu.
Secara ringkasnya, ia bermaksud sesuatu ujian
sepatutnya mengukur apa yang sepatutnya diukur
Kesahan ujian adalah berdasarkan tujuan ujian itu
diadakan. Kesahan terdiri daripada empat jenis
kesahan seperti berikut:
13-Jan-17
Kesahan ini menentukan setakat mana ujian
tersebut meliputi bidang ujian yang
hendak diuji. Item ujian merangkumi kandungan
ujian yang hendak diukur.
Untuk mencapai kesahan isi, kandungan ujian
hendaklah ditentukan dan selaras dengan
tujuan ujian itu diadakan, peringkat atau kategori
objektif pelajaran bagi tiap-tiap tajuk
dan sebagainya.
13-Jan-17

2

Kesahan Kandungan
Antara ciri ciri kesahan kandungan ialah
kandungan ujian mewakili perkara yang hendak
diukur atau diuji, mengukur penguasaan
pengetahuan atau kemahiran tertentu bagi mata
pelajaran tertentu.
13-Jan-17
Kesahan Ramalan
Kesahan ramalan bermaksud ketepatan sesuatu
ujian meramal kebolehan sebenar
seseorang calon untuk menjalankan sesuatu tugas
dalam situasi lain pada masa depan.
Kesahan ramalan dapat ditentukan dengan
membuat penilaian setepat mana ramalan yang
dibuat masa kini dapat disahkan daripada
maklumat yang dikumpulkan pada masa hadapan.
13-Jan-17
13-Jan-17
Kesahan Kandungan
Tambahan pula, guru perlu memastikan setiap
konstruk yang diuji mewakili setiap aspek
penting pelajaran yang diajar dan cara yang baik
untuk memastikan kesahan sesuatu ujian adalah
dengan menyediakan Jadual Spesifikasi Ujian
(JSU).
13-Jan-17
Kesahan Ramalan
Contohnya, seorang murid memperoleh 4 „A‟
dalam Peperiksaan Percubaan di sekolah juga
memperoleh pencapaian yang sama dalam
peperiksaan UPSR yang sebenar.
Dalam kes ini, Peperiksaan Percubaan di sekolah
dikatakan mempunyai kesahan ramalan yang
tinggi untuk menentukan pencapaian murid
berkenaan dalam peperiksaan UPSR tersebut.
13-Jan-17
3
 13-Jan-17

Kesahan Ramalan Kesahan Konstruk/Gagasan

Untuk mendapat kesahan ramalan yang tinggi
dalam sesuatu ujian, item-item yang
dibina hendaklah benar-benar menguji perkara
berkaitan dengan kebolehan, kemahiran atau
kelayakan yang diperlukan dalam bidang tugas
pada masa depan
Kesahan gagasan adalah ciri yang sah yang
terkandung dalam sesuatu ujian yang
digunakan untuk mengukur tret, tingkah laku atau
tret mental manusia.

13-Jan-17 13-Jan-17

Kesahan Konstruk/Gagasan Kesahan Konstruk/Gagasan

Tujuan ujian ini diadakan adalah untuk mengukur
sejauh mana sesuatu ujian dapat mengukur
konstruk hipotetikal berkenaan dengan sifat
semula jadi dan tingkah laku manusia,
misalnya, kecerdasan, kreativiti, atau
ketidaktentuan perasaan.
Ini kerana tret tidak boleh diperhatikan secara
langsung tetapi boleh dibuat telahan berdasarkan
kepada kesan tingkah laku yang boleh
diperhatikan.

13-Jan-17 13-Jan-17

4
 13-Jan-17

Kesahan Serentak Kesahan Serentak

Kesahan serentak merujuk kepada pencapaian
seseorang dalam sesuatu ujian itu
sepadan dengan pencapaiannya dalam satu ujian
lain yang diakui sah.
Ia merupakan hubungkait antara skor ujian
dengan kumpulan murid berdasarkan kriteria
tertentu.
Ujian ditadbir pada masa yang sama atau dalam
jangka masa yang pendek.
Sesuatu ujian yang mempunyai kesahan serentak
yang tinggi jika item item ujian dapat
mengesahkan pengukuran suatu ciri atau
menunjukkan ketekalan dalam pengukuran.

13-Jan-17 13-Jan-17

Kesahan Serentak

Contoh lain termasuklah kesahan serentak yang

Kebolehpercayaan
tinggi untuk ujian Matematik dan Sains tetapi
kesahan serentak yang rendah untuk ujian
Matematiks dan Bahasa Inggeris.

Contoh lain adalah jika anda membuat kesilapan

tertentu dalam satu ujian, apabila ujian tersebut
diulangi dan anda masih mengulangi
kesilapan tersebut, maka ujian itu boleh
dikatakan mempunyai kesahan serentak.
13-Jan-17 13-Jan-17

5

Kebolehpercayaan
Kebolehpercayaan sesuatu ujian merujuk kepada
pencapaian yang ada ketekalan atau ketetapan
dalam skor ujian.
Secara ringkas, kebolehpercayaan ujian dirujuk
kepada ketekalan prestasi pelajar dalam dua ujian
yang sama yang ditadbir pada masa yang
berlainan.
13-Jan-17
Kebolehpercayaan
Satu sifat yang perlu diberi perhatian adalah
bahawa kebolehpercayaan merupakan
satu keperluan tetapi bukan satu syarat yang
cukup untuk kesahan.
Satu ujian yang memberi keputusan yang tidak
konsisten tidak mungkin merupakan maklumat
sah tentang prestasi yang diukur.
13-Jan-17
13-Jan-17
Kebolehpercayaan
Sebagai contoh, seorang calon memperoleh 80
markah untuk ujian Matematik dan kemudian
memperoleh markah yang sama apabila ujian
yang sama ditadbirkan selepas seminggu.
Dalam kes ini, ujian dikatakan mempunyai
kebolehpercayaan yang tinggi.
13-Jan-17
Kebolehpercayaan
Pada satu pihak yang lain, keputusan-keputusan
ujian yang konsisten mungkin mengukur sesuatu
yang salah atau digunakan dalam cara
yang tidak sesuai.
Akhirnya, kebolehpercayaan ujian mudah
dipengaruhi oleh faktorfaktor seperti emosi,
tempat ujian, situasi sekitar, kesihatan, masa dan
keselamatan item ujian.
13-Jan-17
6

Kebolehpercayaan
Secara umumnya, empat cara untuk menentukan
kebolehpercayaan iaitu:
• Uji- Ulang uji (test-retest)
• Cara bentuk setara (equivalent forms method)
• Cara bahagi dua (split half)
• Cara Kuder-Richardson
13-Jan-17
Keobjektifan
Keobjektifan sesuatu ujian merujuk kepada setakat
mana pemeriksa dapat memberikan markah yang
sama kepada skrip jawapan yang mempunyai
jawapan yang sama.
Sekiranya pemeriksa boleh memberikan markah
yang sama kepada jawapan-jawapan yang sama
mengikut skema pemarkahan, maka ujian ini boleh
dikatakan mempunyai ciri keobjektifan yang amat
tinggi.
13-Jan-17
13-Jan-17
Keobjektifan
13-Jan-17
Keobjektifan
Ujian objektif merupakan ujian yang mempunyai
ciri keobjektifan yang tinggi kerana
pemarkahan tidak dipengaruhi oleh faktor
kemahiran dan emosi seseorang pemeriksa.
Manakala ujian subjektif mempunyai keobjektifan
yang rendah kerana skor yang diberi mungkin akan
berbeza daripada seorang pemeriksa dengan yang
lain walau pun mereka diberi kertas jawapan yang
sama.
13-Jan-17
7
 13-Jan-17

Keobjektifan

Maka, guru perlu mempastikan keobjektifan dalam

Kemudahtadbiran
ujian subjektif dengan menyedia dan
membekalkan skema pemarkahan untuk
digunakan oleh semua pemeriksa bagi
sesuatu ujian berkenaan.

Tambahan pula, mesyuarat penyelarasan

pemeriksaan diadakan supaya pemeriksa boleh
dilatih dan moderasi pemarkahan dilaksanakan
untuk mengurangkan perbezaan dalam skor yang
diberikan oleh mereka.
13-Jan-17 13-Jan-17

Kemudahtadbiran Kemudahtadbiran

Kebolehtadbiran merupakan kelicinan Kebolehtadbiran merangkumi aspek-aspek

pelaksanaan ujian itu di dalam bilik darjah atau
di dewan peperiksaan.
Ini bermakna ujian itu harus dapat memenuhi
syarat-syarat dan keperluan menguji. Dalam hal
ini, pentadbiran ujian itu tidak harus
menimbulkan kesukaran kepada pelajar.
seperti penyediaan bilik peperiksaan,
pengedaran kertas soalan, memberi arahan,
pengawasan, pengutipan skrip-skrip
jawapan serta pemarkahan.
Tambahan pula,arahan yang jelas dan mudah
serta tempoh masa ujian perlu diberi perhatian.

13-Jan-17 13-Jan-17

8
 13-Jan-17

Kemudahtafsiran

Ciri-ciri kemudahtafsiran sesuatu ujian merujuk

Kemudahtafsiran
kepada setakat mana hasil pencapaian calon dapat
ditafsirkan dengan jelas mengikut objektif
penilaian.

13-Jan-17 13-Jan-17

Kemudahtafsiran Kemudahtafsiran

Ini bermakna keputusan ujian itu haruslah mudah • Kesesuaian strategi-strategi pengajaran dan
dikumpulkan dan ditafsirkan supaya bahan bantuan mengajar yang digunakan
dapat memberi gambaran yang jelas serta tepat
bagi aspek-aspek berikut: • Kesesuaian aras kesukaran item ujian

• Pencapaian murid dalam kelas Secara ringkasnya, kemudahtafsiran bermaksud

• Kekuatan dan kelemahan pembelajaran murid bahawa markah yang diperolehi dapat ditukar
• Pencapaian objektif pengajaran dan kepada data statistik seperti min, sisihan piawai
pembelajaran dan skor piawai dengan mudah.

13-Jan-17 13-Jan-17

9
 13-Jan-17

Kemudahtafsiran

Data yang ditafsir dengan betul dan diaplikasikan

secara berkesan akan menyumbang ke arah Faktor-Faktor yang
keputusan-keputusan pendidikan dan tindakan
selanjutnya. Mempengaruhi
Kebolehpercayaan

13-Jan-17 13-Jan-17

Faktor-Faktor yang Mempengaruhi Faktor-Faktor yang Mempengaruhi

Kebolehpercayaan Kebolehpercayaan

Antara faktor yang mempengaruhi
kebolehpercayaan termasuk yang berikut:
(a) Panjang ujian.
Semakin panjang ujian semakin boleh dipercayai
ujian tersebut. Ini bermaksud lebih banyak
bilangan itemnya, lebih tinggi
kebolehpercayaannya.
Ujian yang lebih panjang akan membekalkan satu
sampel soalan yang mencukupi tentang tingkah
laku yang diukur, dan skor adalah sesuai dan
kurang diseleweng oleh faktor-faktor peluang
seperti meneka.

13-Jan-17 13-Jan-17

10

Faktor-Faktor yang Mempengaruhi
Kebolehpercayaan
(b) Pentadbiran dan Format Ujian
Format ujian juga mempengaruhi kesukaran
sesuatu item itu dan seterusnya
kebolehpercayaan ujian.
13-Jan-17
Faktor-Faktor yang Mempengaruhi
Kebolehpercayaan
Juga, ujian hendaklah ditadbirkan dalam
suasana yang sesuai :
• Mengikut masa yang ditetapkan
• Bebas daripada gangguan/ bising
• Langkah-langkah untuk mengelakkan
penipuan
13-Jan-17
13-Jan-17
Faktor-Faktor yang Mempengaruhi
Kebolehpercayaan
Item yang sukar atau terlalu sukar akan
membawa kepada kebolehpercayaan yang
rendah.
Selain itu, arahan yang jelas, mudah difahami
dan penyusunan mengikut kesukaran item
boleh memberi kesan kepada kebolehpercayaan
ujian.
13-Jan-17
Faktor-Faktor yang Mempengaruhi
Kebolehpercayaan
• Had masa hendaklah memadai untuk
mengelakkan daripada kelajuan
dijadikan sebagai satu faktor pengujian
13-Jan-17
11
 13-Jan-17

Faktor-Faktor yang Mempengaruhi Faktor-Faktor yang Mempengaruhi

Kebolehpercayaan Kebolehpercayaan

(c) Kesukaran ujian (c) Kesukaran ujian

Ujian yang terlalu mudah atau terlalu sukar Ini kerana kedua-dua ujian yang menghasilkan
untuk kumpulan ahli yang mengambilnya sebaran skor yang terhad. Untuk ujian yang
berkecenderungan menghasilkan skor yang mudah, skor-skor akan berada rapat sekali pada
mempunyai kebolehpercayaan yang rendah. bahagian atas skala.

13-Jan-17 13-Jan-17

Faktor-Faktor yang Mempengaruhi Faktor-Faktor yang Mempengaruhi

Kebolehpercayaan Kebolehpercayaan

Manakala, untuk ujian yang sukar, skor-skor (d) Keobjektifan ujian

berkelompok di bahagian bawah skala. Untuk Ini merujuk kepada takat mana skor-skor yang
kedua-dua ujian, perbezaan individu adalah diperolehi memberi keputusan
kecil dan tidak boleh dipercayai. yang sama.

13-Jan-17 13-Jan-17

12
 13-Jan-17

Faktor-Faktor yang Mempengaruhi Faktor-Faktor yang Mempengaruhi

Kebolehpercayaan Kebolehpercayaan

(d) Keobjektifan ujian
Apabila item ujian objektif digunakan, skor yang
diperolehi tidak dipengaruhi oleh penghakiman
atau pendapat pemeriksa.
Ujian jenis item Betul-Salah atau dua pilihan
jawapan pada item soalan adalah paling kurang
kebolehpercayaannya.

Kebolehpercayaan ujian objektif akan

meningkat dengan meningkatnya bilangan
pilihan jawapan bagi setiap item.
13-Jan-17 13-Jan-17

Faktor-Faktor yang Mempengaruhi Ciri-Ciri Pentaksiran Di Prasekolah

Kebolehpercayaan
Untuk ujian bilik darjah yang dibina oleh guru,
keobjektifan memainkan peranan penting.
Dalam pengujian esei, ia bergantung kepada
pemeriksa dan pemeriksa yang tidak konsisten
akan mempengaruhi kebolehpercayaan
pengukuran.
13-Jan-17
• Mementingkan proses untuk menghasilkan
produk.
• Dijalankan dalam suasana semulajadi
(naturalistik).
• Dijalankan dalam suasana tidak formal.
• Dijalankan secara berterusan, bukan hanya
pada akhir pembelajaran.
• Bersifat diagnostik: mengenalpasti kekuatan,
kekurangan dan keperluan.
13-Jan-17

13
 13-Jan-17

Prinsip Pentaksiran Untuk Pembelajaran

1. Pentaksiran untuk pembelajaran hendaklah

Prinsip Pentaksiran
menjadi sebahagian dari perancangan efektif
pengajaran dan pembelajaran

2. Pentaksiran untuk pembelajaran hendaklah

menumpukan tentang bagaimana murid
mempelajari sesuatu

13-Jan-17 13-Jan-17

Prinsip Pentaksiran Untuk Pembelajaran Prinsip Pentaksiran Untuk Pembelajaran

3. Pentaksiran untuk pembelajaran hendaklah 5. Pentaksiran untuk pembelajaran hendaklah

diiktiraf atau diakui sebagai amalan utama dalam sensitif dan konstruktif kerana mana-mana
bilik darjah pentaksiran memberi kesan impak

4. Pentaksiran untuk pembelajaran hendaklah di 6. Pentaksiran untuk pembelajaran hendaklah

anggap sebagai kunci kemahiran profesional bagi mengambil kira kepentingan motivasi murid
guru

13-Jan-17 13-Jan-17

14

Prinsip Pentaksiran Untuk Pembelajaran
7. Pentaksiran untuk pembelajaran hendaklah
bertujuan meningkatkan komitmen murid
terhadap matlamat pembelajaran dan berkongsi
kefahaman tentang kriteria yang ditaksir
8. Pentaksiran untuk pembelajaran membentuk
kapasiti murid bagi tujuan penilaian kendiri agar
mereka boleh melihat keupayaan dan mengurus
diri sendiri
13-Jan-17
Prinsip-prinsip Pentaksiran
James H. McMillan (2000), menyatakan tiga
prinsip dalam pentaksiran dan penilaian
perkembangan kanak-kanak ialah:
• Jelas, boleh dipercayai dan boleh dicapai
dengan telus
• Konsisten
• Inklusif dan adil
13-Jan-17
13-Jan-17
Prinsip Pentaksiran Untuk Pembelajaran
9. Pentaksiran untuk pembelajaran hendaklah
mengiktiraf kemampuan keseluruhan
pencapaian pembelajaran murid
10. Murid hendaklah menerima bimbingan
konstruktif tentang bagaimana mereka boleh
meningkatkan pencapaian
13-Jan-17
Surayah dan Haslinda (2009)
Enam prinsip pentaksiran dan penilaian
• Dijalankan secara berterusan.
• Mempunyai perancangan strategi dan
instrumen penilaian yang berbeza-beza sesuai
dengan setiap tujuan dan hasil penilaian.
13-Jan-17
15
 13-Jan-17

• Mempunyai kriteria-kriteria penilaian

perkembangan yang sesuai dengan objektif
pembelajaran.
• Memberikan manfaat dan bermakna dalam
pengalaman harian murid-murid.
• Dilaksanakan secara tidak formal. SEKIAN
• Dilaksanakan melalui pemerhatian dan
dokumentasi untuk membuktikan kesahihannya

13-Jan-17 13-Jan-17

16