Buisboek 1

Het buizenboek
DEEL 1
________________________________________________________________________________
auteur : wilveradsl@gmail.com www.willyvermaelen.be DEEL 1 / pagina- 1 –
Deze licentie MOET het werk vergezellen en mag niet verwijderd worden !
Meer info en de originele licentie is vastgelegd op :

http://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.0/be/legalcode.nl
http://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.0/be
Naamsvermelding – Niet Commercieel – Gelijk Delen 2.0

CREATIVE COMMONS CORPORATION IS GEEN ADVOCATENKANTOOR EN VERLEENT GEEN JURIDISCHE DIENSTEN. DE
VERSPREIDING VAN DEZE LICENTIE VEROORZAAKT GEEN JURIDISCHE OF CONTRACTUELE RELATIE TUSSEN DE
PARTIJEN BIJ DEZE LICENTIE EN CREATIVE COMMONS. CREATIVE COMMONS VERSTREKT DEZE INFORMATIE ZOALS ZE
IS, ZONDER GARANTIE. CREATIVE COMMONS STAAT NIET IN VOOR DE VERSTREKTE INFORMATIE EN SLUIT ALLE
AANSPRAKELIJKHEID UIT VOOR WELKE SCHADE DAN OOK DIE ZOU VOORTVLOEIEN UIT HET GEBRUIK VAN DEZE
INFORMATIE.
Licentie
HET WERK (ZOALS HIERONDER OMSCHREVEN) WORDT TER BESCHIKKING GESTELD OVEREENKOMSTIG DE
BEPALINGEN VAN DEZE CREATIVE COMMONS PUBLIC LICENSE (HIERNA “CCPL” OF “LICENTIE”). HET WERK WORDT
BESCHERMD DOOR HET AUTEURSRECHT, EN/OF, INDIEN RELEVANT, DOOR DE NABURIGE RECHTEN, OF HET SUI
GENERIS DATABANKENRECHT EN/OF ELK KRACHTENS DE GELDENDE WETGEVING VAN TOEPASSING ZIJNDE RECHT.
ELK GEBRUIK VAN HET WERK DAT NIET UITDRUKKELIJK DOOR DEZE LICENTIE TOEGESTAAN WORDT, IS VERBODEN.
ELK GEBRUIK VAN HET WERK, OP EEN MANIER DIE ONDER EEN IN DEZE LICENTIE BEHANDELD RECHT VALT, BRENGT
DE AANVAARDING VAN DEZE LICENTIE MET ZICH MEE. DOOR DEZE LICENTIE KENT DE LICENTIEGEVER U DE HIERNA
OMSCHREVEN RECHTEN TOE INDIEN U DE VOLGENDE BEPALINGEN EN VOORWAARDEN AANVAARDT
1. Definities
1. Met “Collectief Werk” wordt een werk bedoeld waarin het Werk, in zijn geheel en in ongewijzigde vorm, samen met een aantal
andere bijdragen, die elk een afzonderlijk en zelfstandig Werk vormen, tot een collectief geheel is samengevoegd. Collectieve Werken
zijn onder andere geregeld een uitgave van een tijdschrift, bloemlezingen of encyclopedieën. Een Werk dat een Collectief Werk is,
zal, krachtens deze Licentie, niet beschouwd worden als een Afgeleid Werk (zoals hieronder omschreven).
2. Met "Afgeleid Werk" wordt een werk bedoeld dat gebaseerd is op het Werk of op het Werk en andere reeds bestaande werken,
zoals een vertaling, een muziekarrangement, een toneel-, literaire of cinematografische bewerking, een geluidsopname, een
kunstreproductie, een ingekorte versie, een samenvatting of elke andere vorm waarin het Werk gewijzigd, omgezet of bewerkt kan
worden, met uitzondering van de Collectieve Werken, die niet als Afgeleide Werken zullen beschouwd worden in de zin van deze
Licentie. Om onduidelijkheid te vermijden zal, indien het Werk een muziekwerk of een fonogram is, de synchronisatie van het Werk
met een bewegend beeld (“synching”) als een Afgeleid Werk in de zin van deze Licentie beschouwd worden.
3. Met "Licentiegever" wordt de natuurlijke persoon of rechtspersoon bedoeld die de rechten op het Werk toekent volgens de
bepalingen van deze Licentie.
4. Met "Oorspronkelijke Auteur” wordt de natuurlijke persoon bedoeld die het Werk gemaakt heeft of, indien het gaat om een
voorwerp dat door een naburig recht beschermd wordt, de oorspronkelijke titularis van het naburig recht.
5. Met "Werk” wordt het Werk van letterkunde of kunst bedoeld dat beschermd wordt door het auteursrecht en dat het voorwerp is
van deze licentie. Voor de toepassing van deze Licentie omvat het “Werk” ook voorwerpen die beschermd worden door een naburig
recht, zoals een uitvoering, een fonogram, een eerste vastlegging van film of radio-uitzending, alsook de databanken die beschermd
worden door een sui generis-recht, voor zover deze het voorwerp vormen van deze licentie. Indien nodig, zullen de bepalingen van
deze Licentie op zo een manier geïnterpreteerd worden dat ze op dergelijke beschermde voorwerpen toegepast kunnen worden.
6. Met "U" wordt de natuurlijke persoon of rechtspersoon bedoeld die het Werk gebruikt op een wijze die geregeld wordt door de
rechten waarop deze Licentie betrekking heeft en die de bepalingen van deze Licentie met betrekking tot het Werk niet eerder
geschonden heeft of die de uitdrukkelijke toestemming van de Licentiegever gekregen heeft om rechten krachtens deze Licentie uit te
oefenen ondanks een eerdere schending van deze.
7. Met "Licentiekenmerken" worden de volgende generieke kenmerken van de licentie bedoeld, zoals gekozen door de
Licentiegever en aangeduid in de titel van deze Licentie: Naamsvermelding, NietCommercieel, GelijkDelen.
2. Uitzonderingen en beperkingen op de exclusieve rechten
Niets in deze Licentie heeft de bedoeling de toepassing van de uitzonderingen op de exclusieve rechten van de rechthebbenden, de
uitputting van deze rechten of andere beperkingen op deze rechten krachtens het auteursrecht, de naburige rechten, het sui generis
databankenrecht of elk ander van toepasselijk recht te verminderen, te begrenzen of te beperken.
3. Omvang van de toegekende Licentie
In overeenstemming met de bepalingen en voorwaarden van deze Licentie, verleent de Licentiegever U een licentie die wereldwijd,
gratis, niet-exclusief en onbeperkt in tijd (voor de volledige duur van de bescherming van het Werk door het auteursrecht, de naburige
rechten, het sui generis recht op de databanken) is om de volgende rechten met betrekking tot het Werk uit te oefenen:
1. het reproduceren, op welke wijze en in welke vorm dan ook, van het Werk, het opnemen van het Werk in één of meer Collectieve
Werken en het reproduceren van het Werk zoals het opgenomen is in de genoemde Collectieve Werken;
2. het maken en reproduceren van Afgeleide Werken;
3. het uitlenen en verspreiden van exemplaren van het Werk, het meedelen aan het publiek en het ter beschikking stellen van het
publiek. Hetzelfde geldt voor het Werk wanneer het opgenomen is in een Collectief Werk;
4. het uitlenen en verspreiden van exemplaren van Afgeleide Werken, ze meedelen aan het publiek en ze ter beschikking stellen
van het publiek;
5. indien het Werk een databank is, het opvragen en hergebruiken van substantiële delen van de databank.
De hierboven vermelde rechten mogen uitgeoefend worden op alle bekende en onbekende dragers, media en formaten, met
uitzondering van onbekende exploitatievormen. U heeft eveneens het recht om die wijzigingen aan het Werk aan te brengen die
technisch noodzakelijk zijn voor de uitoefening van de hoger genoemde rechten op andere dragers, media en formaten.
Oorspronkelijke Auteur ziet af van de uitoefening van zijn/haar morele rechten met betrekking tot de wijzigingen die technisch
noodzakelijk zijn.
De Licentiegever behoudt zich alle rechten voor die niet uitdrukkelijk overgedragen zijn in deze Licentie, waaronder inbegrepen, doch
niet beperkt tot, de rechten die onder sectie 4(e) opgenomen zijn.
4. Beperkingen De in artikel 3 toegekende licentie wordt uitdrukkelijk op de volgende manier beperkt:
1. U mag het Werk enkel in overeenstemming met de bepalingen van deze Licentie, uitlenen, verspreiden, ter beschikking stellen
van het publiek of meedelen aan het publiek op voorwaarde dat U een kopie van deze Licentie of de Uniform Resource Identifier van
deze Licentie toevoegt aan elke kopie van het Werk dat U uitleent, verspreidt, ter beschikking stelt van het publiek of meedeelt aan
het publiek. U mag geen voorwaarden op het gebruik van het Werk aanbieden of opleggen die de bepalingen van deze Licentie of de
uitoefening van de toegekende rechten wijzigen of beperken. U mag het werk niet in onderlicentie geven. U moet alle aanduidingen
die verwijzen naar deze Licentie en naar de garantieclausule en de uitsluiting van aansprakelijkheid intact houden. U mag het Werk
niet uitlenen, verspreiden, ter beschikking stellen van het publiek of meedelen aan het publiek indien daarbij een technische
maatregel gebruikt wordt die de toegang tot of het gebruik van het Werk op een met de bepalingen van deze Licentie strijdige wijze
controleert. Het voorgaande geldt voor het Werk dat opgenomen is in een Collectief Werk maar dat houdt niet in dat het Collectief
Werk zelf, afgezien van het Werk, onderworpen wordt aan de bepalingen van deze Licentie. Indien U een Collectief Werk maakt, dan
moet U, op aanvraag van om het even welke Licentiegever en in de mate van het mogelijke, elke verwijzing naar de Licentiegever of
de Oorspronkelijke Auteur uit het Collectief Werk verwijderen. Indien U een Afgeleid Werk maakt, dan moet U, op aanvraag van om
het even welke Licentiegever en in de mate van het mogelijke, elke verwijzing naar de Licentiegever of de Oorspronkelijke Auteur uit
het Afgeleide Werk verwijderen.
2. U mag een Afgeleid Werk enkel uitlenen, verspreiden, ter beschikking stellen van het publiek of meedelen aan het publiek
krachtens de bepalingen van deze Licentie, van een latere versie van deze Licentie met dezelfde Licentiekenmerken als deze
Licentie of van een Creative Commons iCommons-licentie die dezelfde Licentiekenmerken bevat als deze Licentie (bv.
Naamsvermelding – Niet-Commercieel – Gelijk Delen 2.0 Japan). U moet een kopie van deze Licentie, of elk andere licentie die in de
voorafgaande zin gespecificeerd werd, of de Uniform Resource Identifier van deze Licentie toevoegen aan elke kopie van het
Afgeleid Werk dat U uitleent, verspreidt, ter beschikking stelt van het publiek of meedeelt aan het publiek. U mag geen voorwaarden
op het gebruik van het Afgeleid Werk aanbieden of opleggen die de bepalingen van deze Licentie of de uitoefening van de
toegekende rechten wijzigen of beperken. U moet alle aanduidingen die verwijzen naar deze Licentie en naar de garantieclausule en
de uitsluiting van aansprakelijkheid intact houden. U mag het Afgeleid Werk niet uitlenen, verspreiden, ter beschikking stellen aan het
publiek of meedelen aan het publiek indien daarbij een technische maatregel gebruikt wordt die de toegang tot of het gebruik van het
Werk op een met de bepalingen van deze Licentie strijdige wijze controleert. Het voorgaande geldt voor het Afgeleid Werk dat
opgenomen is in een Collectief Werk maar dat houdt niet in dat het Collectief Werk zelf, afgezien van het Afgeleid Werk,
onderworpen wordt aan de bepalingen van deze Licentie.
3. U mag geen enkel van de door artikel 3 aan U toegekende rechten uitoefenen op een manier die voornamelijk bedoeld is voor of
gericht is op het bekomen van een commercieel voordeel of een persoonlijke financiële compensatie. De uitwisseling van het Werk
tegen andere Werken, die beschermd worden door het auteursrecht, de naburige rechten of het sui generis databankenrecht, door
het elektronisch delen van bestanden of op een andere wijze, wordt niet beschouwd als zijnde bedoeld voor of gericht op het
bekomen van een commercieel voordeel of een persoonlijke financiële compensatie, op voorwaarde dat de uitwisseling van de
beschermde Werken geen betaling of financiële compensatie met zich meebrengt.
4. Indien U het Werk, Afgeleide Werken of Collectieve Werken uitleent, verspreidt, ter beschikking stelt aan het publiek of meedeelt
aan het publiek, dan moet U alle informatie betreffende het beheer van rechten met betrekking tot het Werk intact houden en, op een
wijze die redelijk is in verhouding tot het gebruikte medium of middel, verwijzen naar de Oorspronkelijke Auteur, door het verstrekken
van de naam van de Oorspronkelijke Auteur (of het pseudoniem indien van toepassing) indien deze wordt vermeld; de titel van het
Werk indien deze wordt vermeld; in de mate dit redelijkerwijze mogelijk is en indien deze beschikbaar is, de Uniform Resource
Identifier, dat de Licentiegever aanduidt als verbonden met het Werk, tenzij die URI niet verwijst naar de informatie betreffende het
beheer van rechten met betrekking tot het Werk of naar de van toepassing zijnde licenties op het Werk; en in het geval van een
Afgeleid Werk, door het aanduiden van het gebruik van het Werk in het Afgeleid Werk en door het identificeren van de elementen
(bijvoorbeeld, door de aanduiding “Franse vertaling van het Oorspronkelijk Werk door de Auteur” “Franse vertaling van het Werk door
de Oorspronkelijke Auteur” of “scenario gebaseerd op het Oorspronkelijk Werk door de Oorspronkelijke Auteur”). De verwijzing naar
de Oorspronkelijke Auteur moet gebeuren op een redelijke manier. In het geval van een Afgeleid Werk of een Collectief Werk,
moeten deze verwijzingen echter minstens weergegeven worden op dezelfde plaats en op dezelfde wijze als andere vergelijkbare
auteursvermeldingen.
5. Deze Licentie wijzigt geenszinsnde regeling van de billijke vergoedingen, die eventueel van kracht is in België of in andere
landen, ter compensatie van de wettelijke erkenning van gedwongen licenties en heeft geen invloed op de inning van deze
vergoedingen.
5. Garantieclausule en uitsluiting van aansprakelijkheid
TENZIJ ER TUSSEN DE PARTIJEN SCHRIFTELIJK ANDERS OVEREENGEKOMEN IS, BIEDT DE LICENTIEGEVER HET WERK
AAN ZOALS HET IS EN DOET DE LICENTIEGEVER GEEN VERKLARINGEN OVER HET WERK OF VERPLICHT HIJ ZICH TOT
GEEN ENKELE GARANTIE, ONGEACHT OF DEZE UITDRUKKELIJK OF STILZWIJGEND, KRACHTENS DE WET OF OP EEN
ANDERE GRONDSLAG RUST, HIERIN BEGREPEN, MAAR NIET BEPERKT TOT DE GARANTIE TEGEN UITWINNING, DE
COMMERCIALISEERBAARHEID VAN HET WERK, DE FUNCTIONELE CONFORMITEIT, DE AFWEZIGHEID VAN INBREUK OP
RECHTEN VAN DERDEN, DE AFWEZIGHEID VAN VERBORGEN OF ANDERE GEBREKEN, DE NAUWKEURIGHEID VAN HET
WERK OF DE AFWEZIGHEID VAN FOUTEN EN GEBREKEN MET BETREKKING TOT DE INFORMATIE, ONGEACHT OF DEZE
AL DAN NIET OPSPOORBAAR ZIJN. INDIEN DE OP DEZE LICENTIE VAN TOEPASSELIJKE WETGEVING EEN DERGELIJKE
UITSLUITING VAN VERANTWOORDELIJKHEID VERBIEDT OF REGLEMENTEERT, DAN IS DEZE UITSLUITING VAN
AANSPRAKELIJKHEID EN GARANTIE SLECHTS IN DE MATE TOEGELATEN DOOR DE WET VAN TOEPASSING.
6. Beperking van aansprakelijkheid
VOOR ZOVER DE VAN TOEPASSELIJKE WETGEVING DIT TOELAAT, ZAL DE LICENTIEGEVER IN GEEN ENKEL GEVAL
AANSPRAKELIJK GEACHT WORDEN VOOR WELKE RECHTSTREEKSE OF ONRECHTSTREEKSE, MATERIËLE OF MORELE
SCHADE DAN OOK, DIE VOORTVLOEIT UIT DEZE LICENTIE OF UIT HET GEBRUIK VAN HET WERK, ONGEACHT OF DE
LICENTIEGEVER INGELICHT WERD OVER DE MOGELIJKHEID VAN DERGELIJKE SCHADE.
7. Beëindiging
1. Elke inbreuk op de bepalingen van deze Licentie waarvoor U verantwoordelijk bent, leidt tot de ontbinding van rechtswege van
deze Licentie en het einde van de rechten die er uit voortvloeien. Niettemin behouden de licenties op Afgeleide Werken of Collectieve
Werken, die door U krachtens deze Licentie verleend werden aan natuurlijke personen of rechtspersonen, hun werking ten opzichte
van deze natuurlijke personen of rechtspersonen, voor zover deze personen de bepalingen van deze licenties niet schenden. De
artikels 1, 2, 5, 6, 7 en 8, blijven van kracht ongeacht de beëindiging van deze Licentie.
2. Indien de hierboven vermelde bepalingen en voorwaarden in acht genomen worden, is deze licentie onbeperkt in tijd (voor de
duur van de bescherming van het Werk door het auteursrecht, de naburige rechten en het sui generis databankenrecht).
Desalniettemin behoudt de Licentiegever zich op elk ogenblik het recht voor om het Werk onder een andere licentie of onder andere
voorwaarden te exploiteren of om elke verspreiding van het Werk stop te zetten, zonder dat het gebruik maken van deze mogelijkheid
deze Licentie (of elke andere licentie die, krachtens de bepalingen van deze Licentie, verleend werd of verleend moest worden)
ongedaan kan maken, en deze Licentie zal onverminderd van kracht blijven tenzij de beëindiging intreedt wegens de hoger
aangegeven redenen.
8. Diversen
1. Telkens U het Werk of een Collectief Werk uitleent, verspreidt, meedeelt of ter beschikking stelt van het publiek, verleent de
Licentiegever aan de ontvanger een licentie die van toepassing is op het Werk en die dezelfde bepalingen en voorwaarden bevat als
deze Licentie.
2. Telkens U het Afgeleid Werk uitleent, verspreidt, meedeelt of ter beschikking stelt van het publiek, verleent de Licentiegever aan
de ontvanger een licentie die van toepassing is op het oorspronkelijke Werk en die dezelfde bepalingen en voorwaarden bevat als
deze Licentie
3. Indien een bepaling uit deze Licentie, krachtens het van toepassing zijnde recht, nietig of niet afdwingbaar is, dan zal dit geen
invloed hebben op de geldigheid en de afdwingbaarheid van de andere bepalingen. In dit geval zal, zonder dat enige tussenkomst
van de partijen hiervoor nodig is, een dergelijke bepaling op een zodanige wijze geïnterpreteerd worden dat haar geldigheid en
afdwingbaarheid gevrijwaard blijven.
4. Geen enkele afstand ten opzichte van de bepalingen en voorwaarden van deze Licentie wordt vermoed zonder een schriftelijke
overeenkomst die ondertekend is door de partij die afstand doet. Geen enkele inbreuk op deze Licentie wordt door de andere partij
aanvaard zonder schriftelijke overeenkomst, ondertekend door deze partij.
5. Deze Licentie is het enige contract tussen de partijen met betrekking tot het Werk, dat het voorwerp is van deze Licentie. Er
bestaat geen enkele overeenkomst of document van welke aard dan ook, die betrekking heeft op het Werk, bovenop wat hier bepaald
is. De Licentiegever is gebonden door geen enkele bijkomende verplichting die voortvloeit uit enige communicatie afkomstig van U,
ongeacht de vorm. Deze Licentie kan niet gewijzigd worden zonder de schriftelijke overeenkomst van beide partijen.
Creative Commons is geen partij bij deze Licentie en verleent geen enkele garantie met betrekking tot het Werk. Creative Commons
sluit alle verantwoordelijkheid met betrekking tot deze Licentie tegenover U en tegenover elke derde uit, ongeacht de juridische
grondslag van deze verantwoordelijkheid en ongeacht de aard van de opgelopen schade, of deze rechtstreeks of onrechtstreeks,
materieel of moreel is.
Zonder dat afbreuk gedaan wordt aan de vorige alinea, zal Creative Commons, indien deze zich uitdrukkelijk bekendgemaakt heeft
als Licentiegever in het kader van deze Licentie, alle rechten en plichten van Licentiegever bezitten.
Met uitzondering van het gebruik dat bestemd is om het publiek te informeren dat het Werk onder CCPL valt, zal geen enkele partij
het merk “Creative Commons” of enige andere aanduiding of logo dat toekomt aan Creative Commons gebruiken zonder de
voorafgaande schriftelijke instemming van Creative Commons. Elk door Creative Commons toegelaten gebruik moet in
overeenstemming zijn met de trademark usage guidelines die van kracht zijn op het ogenblik van het gebruik, zoals deze
gepubliceerd worden op de website of beschikbaar worden gesteld op individueel verzoek.
Creative Commons kan gecontacteerd worden op http://creativecommons.org/
________________________________________________________________________________
Stalen buizen
1. Soorten stalen buizen
• Draadpijp
gaspijp
stoompijp
• Vlampijp
2. Draadpijp
Is verkrijgbaar als naadloze buis en als buis met (las)naad.

De naad kan op 2 manieren gelast zijn : stomp of als overlapnaad .
Draadpijp heeft een dikke wand , waardoor men op deze pijp een schroefdraad kan
snijden .
De afmetingen worden gegeven in duim [ 1 duim ( 1” ) = 25,4 mm ].
Draadpijp is nog onder te verdelen in gaspijp en in stoompijp.
Stoompijp heeft een nog dikkere wand dan gaspijp . Beide soorten hebben wel dezelfde
buitendiameters , zodat er dezelfde schroefdraad kan op gesneden worden .
3. Vlampijp
Ook vlampijpen bestaan in naadloze en in gelaste uitvoering .
Vlampijpen worden meestal toegepast bij pijpmaten > 1 ½ duim .
Deze pijpen hebben een kleinere wanddikte , zodat het niet mogelijk is om hierop een
schroefdraad te snijden .
Verbindingen worden dan ook door autogeen of elektrisch lassen tot stand gebracht .
TABEL : genormaliseerde afmetingen
________________________________________________________________________________
Bij het bestellen wordt de buisdiameter ( in duim ) opgegeven .
De meeste handelaars hebben een catalogus waarin de leverbare afmetingen in

tabelvorm terug te vinden zijn .
________________________________________________________________________________
Merk op dat je in zo een tabel ook de uitwendige diameter , de inwendige diameter en de
wanddikte in millimeter kunt terugvinden .
( zie tabel vorige bladzijde )
Kijk ook in de ODS catalogus bladzijde 626 ( op diskette bij deze cursus )
OVERZICHT : stalen buizen
________________________________________________________________________________
Stalen PRECISIEbuis
1. Beschrijving :
Stalen precisiebuis is heel geschikt om samen met SNELKOPPELINGEN te gebruiken .

Deze buis is verkrijgbaar in dezelfde maten als koperen pijpen .
Bij precisiebuis en koperen pijpen worden de maten niet in duim maar wel in millimeter
aangegeven .
Leidingen in stalen precisiepijp moeten op meerdere plaatsen gebeugeld worden , want

deze buizen hebben een dunne wanddikte en gaan gemakkelijk “doorzakken” door het
gewicht van de vloeistof in de buis .
Deze stalen precisiebuis mag niet met een pijpafsnijder worden doorgesneden , want dan
wordt de doorlaat op een kleinere diameter dichtgeknepen . Ook de buitendiameter wordt
ingedrukt , waardoor de snelkoppeling die op de buis komt niet goed meer afdicht . Of …
de snelkoppeling moet zo vast worden aangedraaid dat het materiaal aan de koppeling
scheurt .
2. Voordelen van stalen precisiepijp
Het materiaal is halfhard , gemakkelijk te buigen

en men kan de pijp gemakkelijk met een
juniorzaagje doorzagen .
Door het kleine gewicht per lopende meter is de

pijp gemakkelijk te vervoeren en te plaatsen . Ook
monteren is eenvoudig .
In verzinkte uitvoering is de buis tegen corrosie

bestand.
________________________________________________________________________________
3. Afmetingen
De afmetingen zijn volgens normen vastgelegd . Hiervoor gebruiken we de norm
DIN 2394 , net zoals bij koperen pijpen .
Precisiebuis volgens DIN 2394

Nominale diameter 12 15 18 22 28
Wanddikte van de pijp 1,25 1,25 1,5 1,25 1,5 1,25 1,5 1,25 1,5
Inwendige diameter 9,5 12,5 12 15,5 15 19,5 19 25,5 25
___________________________________
________________________________________________________________________________
Pijpverbindingen
Er zijn verschillende mogelijkheden om metalen pijpen met elkaar te verbinden .
De manier van verbinden is afhankelijk van :
• het soort materiaal

• de afmetingen
• het doel waarvoor de pijpen gebruikt worden
Hieronder volgt een overzicht .
1. Fittings
Voor verbindingen , aftakkingen en verlopen van pijpen in leidingsystemen .

Meestal gebruikt voor pijpdiameters van maximum 1 ½ duim .
Bij grotere diameters ook op brandgevaarlijke plaatsen , waar lassen
onmogelijk is .
2. Flenzen en koppelingen
Wordt toegepast wanneer leidingdelen , apparaten en instrumenten moeten

kunnen gedemonteerd en/of vervangen worden ( vb . : afsluitkraan
demonteren voor een onderhoud uit te voeren )
3. Lasverbindingen en lasbochten
Worden meestal toegepast bij grotere diameters en bij vlampijp
4. Klemverbindingen
Verbindingen , aftakkingen en verlopen in leidingsystemen uit koperen pijp of

uit stalen precisiepijp .
Deze verbindingen zijn in 2 groepen onder te verdelen :
¾ Knelfittings
¾ Klemsystemen ( bvb. Aga/Mannesmann klemsysteem )
5. Soldeerverbindingen
Verbindingen , aftakkingen en verlopen in leidingsystemen uit koperen pijp

of uit stalen precisiepijp.
Deze verbindingen zijn onder te verdelen in :
¾ Zachtsoldeerverbindingen : capillair solderen
¾ Hardsoldeerverbindingen : “brazeren” of autogeen lassen
________________________________________________________________________________
Pijpverbindingen Fittings
1. Beschrijving
Het verbinden van pijpen met een fitting

noemen we een fitverbinding.
Fittings worden vervaardigd uit wit ,

smeedbaar gietijzer .
De fittings van West - Europees fabrikaat

zijn voorzien van een Whitworth –
schroefdraad ( gasdraad ) .
De binnendraden van de fitting zijn recht

( cilindrisch ) , buitendraden zijn taps
( conisch ) uitgevoerd .
De eigenlijke verbinding en
afdichting wordt bekomen door
het contact van verscheidene
gangen van de schroefdraad .
Dit wordt bekomen door het

inschroeven van de conische
buitendraad in de cilindrische
binnendraad .
Bij het inschroeven loopt de

buitendraad dus vast in de
binnendraad , ongeveer op de
helft van de draadlengte .
Wanneer we nu met een pijptang de verbinding verder aanschroeven , dan wordt een
stevig contact van metaal op metaal bereikt en een goede afdichting bekomen .
Meestal worden nog afdichtmiddelen gebruikt . Zie volgende pagina .
________________________________________________________________________________
DOCUMENTATIE
HET AFDICHTEN VAN PIJPDRAADVERBINDINGEN
1 Schroefdraadafdichtingen
Schroefdraadafdichtingen voorkomen het lekken van gassen en vloeistoffen uit
pijpverbindingen. Alle pijpverbindingen worden als ,dynamisch‘ gezien als gevolg
van trillingen, drukverschillen en temperatuurveranderingen.
2 Soorten afdichting
Niet-uithardende afdichtingen:
één van de oudste methodes voor het afdichten van de verbindingen tussen pijp en
fitting is het gebruik van pasta‘s die worden gemaakt van olie en vulmiddel.
Voordelen: ze smeren de verbindingen en knellen de schroefdraden, maar ze

zorgen niet voor borging.
Nadelen: ze kunnen er onder druk uitschieten, zijn slecht bestendig tegen
oplosmiddelen en ze werken niet op parallelle schroefdraden.
Oplosmiddel gebaseerde pijpafdichtingen:

het gebruik van oplosmiddeldrogende pijpafdichtingen is ook een methode voor het
afdichten van schroefdraad.
Voordelen: ze smeren de verbindingen en knellen de schroefdraden, maar schieten

er minder snel uit.
Nadelen: ze krimpen tijdens de uitharding omdat de oplosmiddelen verdampen. De
fittingen moeten zodanig worden aangedraaid dat er geen vacuüm ontstaat. Ze
sluiten af door wrijving.
PTFE tape:
De meest bekende is Teflon® tape.

PTFE tape biedt een goede eerste afdichting en is
bestendig tegen chemische stoffen. Het is de enige
organische afdichting die mag worden gebruikt voor
zuurstof in gasvorm.
Voordelen: fungeert als smeermiddel; bestendig tegen

oplosmiddelen.
Nadelen: smeert in uitrichting, waardoor fittingen los
kunnen raken.
Dynamische belastingen kunnen zorgen voor een versnelde kruip, waardoor na
verloop van tijd lekkage kan ontstaan. Het smeereffect kan leiden tot te vast
draaien, waardoor de druk groter wordt en er een breuk kan ontstaan. Over het
algemeen is het niet toegestaan PTFE tapes te gebruiken in hydraulische systemen
omdat ze kunnen scheuren, waardoor verstopping kan optreden.
________________________________________________________________________________
Buigzaam metaal: hoewel het in principe geen echte ,afdichting‘ is, maken
ontwerpers vaak gebruik van droog-afdichtende fittingen.
Voordelen: ontwerp is effectief in zorgvuldig uitgevoerde, machinale verbindingen.

Nadelen: hoge machinekosten en toleranties moeilijk in de hand te houden.
Afdichtmiddelen van Loctite:

De anaërobe afdichtmiddelen van Loctite harden uit tot niet-oplosbare, taaie,
kunststof schroefdraadvulmiddelen die lekkage voorkomen, onafhankelijk van de
uitgeoefende druk of torsie.
Voordelen:
smering tijdens samenvoegen
afdichting onafhankelijk van aandraaimoment
afdichting tot de barstwaarde van de pijp
biedt jaren later nog een bekend losdraaimoment
hardt niet uit buiten de verbinding, kan gemakkelijk worden schoongemaakt
beschikbaar zonder vulmiddel voor kritische hydraulische fittingen
laagste kosten per afgedichte fitting
eenvoudig te doseren in productielijnen
Vooraf aangebrachte producten zijn beschikbaar
Nadelen:
niet geschikt voor afdichten van zuurstof en sterk oxyderende middelen
niet geschikt voor afdichten bij temperaturen boven 200 °C
________________________________________________________________________________
2. Het monteren
Fittings zijn voorzien van een verstevigingsrand die de spanning na het vastdraaien
opvangt , zodat de fitting niet barst of breekt .
Bij het monteren van fittings moet men er op letten dat de verstevigingsrand niet
beschadigd wordt , waardoor de fitting verzwakt .
Let dus op , want de bekken van een waterpijptang kunnen diepe groeven in de
verstevigingsrand maken bij het vastdraaien.
Om een goede verbinding te krijgen en een verbinding die goed afdicht , moet de
schroefdraad nauwkeurig op de pijp gesneden worden .
________________________________________________________________________________
3. Het op lengte snijden van draadpijp
Je kunt een buis op twee manieren met de hand afkorten:

• snijden
• zagen
Buis afkorten met de buizensnijder
Als je met de hand snijdt, gebruik je een buizensnijder.

Je gebruikt een buizensnijder alleen voor metalen buis.
Er zijn verschillende maten buizensnijders. Veel buizen hebben een diameter kleiner
dan 30 mm.
Daarom gebruik je meestal de

buizensnijder nummer 0 voor
buizen tot 30 mm.
Voor de grotere maten is er

ook een buizensnijder: de
Nummer 1-2.
Met deze buizensnijder snijd

je buizen met een diameter
tussen de 1 en 2 duim .
Voor grotere buizen bestaan
er nog grotere buizensnijders.
Het voordeel van een buizensnijder is dat je de buis altijd glad en recht afkort. Het
nadeel is dat je rondom de buis voldoende ruimte nodig hebt om de buizensnijder rond
te kunnen draaien.
________________________________________________________________________________
Instructiekaart :
Leidingen afkorten met buizensnijder
1. Zet de buis vast in de bankschroef.
Er moet rondom genoeg ruimte zijn voor de pijpensnijder.
2. Meet de buis af.
3. Zet met een kraspen een streepje op de plaats waar je de buis wilt afsnijden.
De kraspen maakt een groefje in de buis. Daar kun je later het snijwiel in houden.
4. Draai de pijpensnijder open.
Draai net zolang tot de buis tussen het snijwiel en de drukrollen past.
5. Draai de pijpensnijder aan totdat het snijwiel

net in de buis drukt.
Draai de pijpensnijder niet meteen te vast.

De snijder kan dan niet ronddraaien en
het snijwiel kan kapot gaan.
6. Draai de pijpensnijder om de buis.
Draai tot je voelt dat het ineens een stuk

gemakkelijker gaat.
Je hebt nu een gleufje gemaakt,
helemaal rondom de buis.
7. Draai de snijrollen iets aan.
8. Draai de pijpensnijder weer rond.
9. Ga net zolang door tot de buis afbreekt.
10. Haal de braam aan de binnenkant

van de buis .
Dat doe je met de afbramer van de kleine

pijpensnijder of met een ronde vijl.
________________________________________________________________________________
Buis afkorten met de beugelzaag
Als je buis met de hand afzaagt, gebruik je een beugelzaag.

De beugelzaag is geschikt voor:
metalen en kunststofbuis met een dunne wand en een kleine diameter
metalen en kunststofbuis met een dikke wand en een kleine diameter
Je moet het dunne zaagblad in de beugel opspannen. Anders blijft het niet
recht als je zaagt.
Zet een nieuw zaagblad eerst vast bij het handvat.
Dat doe je met de borgpen.
De zaag kan alleen naar voren zagen. De tandjes van de zaag moeten dus ook naar
voren staan.
Draai de zaag aan de voorkant tussen het trekblok.
Doe de borgpen erin.
Draai de spanmoer aan tot het zaagblad is gespannen.
Het voordeel van een beugelzaag is dat je geen ruimte rondom de buis nodig hebt.
Het nadeel is dat je snel scheef zaagt.
Zie ook : instructiekaart "Leidingen afkorten met de beugelzaag”
________________________________________________________________________________
Instructiekaart :
Leidingen afkorten met de beugelzaag
Zo gebruik je de beugelzaag:
1. Duw de zaag naar voren en op het werkstuk.
Doe dit rustig en zonder te veel kracht. De zaag moet het werk doen!
Duw niet te hard op een beugelzaag. Door harder te duwen, zaag je niet
sneller. De zaag kan dan wel kapot springen.
2. Trek de zaag terug.
Druk niet met de zaag op het werkstuk als je de zaag naar achteren haalt.
Braam de buis die je hebt gezaagd altijd af. Dat doe je met een vijl.
________________________________________________________________________________
4. Het snijden van een goede schroefdraad
Om een goede schroefdraad te krijgen aan het einde van een draadpijp moet je volgende
voorwaarden vervullen :
• een goed afgezaagd pijpeind, zonder bramen.

• goed snijgereedschap : goed onderhouden en schoongemaakt.
• gebruik goede snijolie
Bij een goed gesneden schroefdraad moet weinig

pakkingmateriaal worden gebruikt .
zie documentatie :
afdichtmateriaal - pagina 10 en 11
Op de figuur hiernaast werd de verbinding

afgedicht met Loctite dichtmateriaal .
Een gesneden draad die te lang op de pijp gesneden is , kan nooit een goede afdichting
tot stand brengen .
De lengte van de te snijden draad op de pijp is afhankelijk van :
• de pijpdiameter
• de fitting die op de pijp moet geschroefd worden .
Meet de draadlengte in de fitting die je gebruikt .

Op de pijp ga je nu draad snijden die 1 à 2 gangen smaller is dan de draad in
de fitting , om het inscheuren van de fitting te voorkomen .
________________________________________________________________________________
5. Het afdichten met hennep en fitterkit
Je mag hennep alleen gebruiken voor leidingen waar water door stroomt.
Je mag hennep nooit gebruiken voor gasleidingen.
Methode :
Zie “instructiekaart : hennep en fitterkit aanbrengen”
6. Het afdichten met PTFE tape
Methode :
Zie “instructiekaart : afdichten”
7. Toepassingsgebied van fittings
Smeedbaar gietijzeren fittings moeten worden toegepast bij draadpijp met kleine
diameters , en op plaatsen waar een las in een draadpijp moeilijk of onmogelijk is.
________________________________________________________________________________
Instructiekaart :
Hennep en fitterkit aanbrengen
Hoe gebruik je hennep?
1. Neem een paar draden hennep en

pluis het uit.
2. Wikkel de hennep om de schroefdraad
________________________________________________________________________________
Instructiekaart ( vervolg ) :
Hennep en fitterkit aanbrengen
3. Doe fitterkit op de buitenkant van de hennep en maak de opening vrij.
4. Draai de fitting zover op de buis dat

de schroefdraad nog net zichtbaar blijft.
Je mag een stukje terugdraaien als je een
buis of fitting moet uitlijnen.
5. Verwijder de overtollige hennep met een zaagblad. Bij een goede verbinding zie je
geen hennep, maar wel een stukje schroefdraad.
________________________________________________________________________________
Instructiekaart :
PTFE tape ( Teflontape ) aanbrengen
Hoe gebruik je teflontape?
1. Wikkel de teflontape om de schroefdraad.

2. Wikkel altijd rechtsom, met de schroefdraad naar je toe.
Begin aan de kant van de buis.
________________________________________________________________________________
8. Maataanduiding en nummeraanduiding van fittings
De maataanduiding van de fittings wordt aangegeven in duim , zoals de maat van de

gasdraad in of op de fittings .
De fittings hebben een genormaliseerde nummeraanduiding .
De nummeraanduiding hangt af van de vorm van de fitting .
Deze nummeraanduiding is op de volgende bladzijde weergegeven .
Voorbeeld :
Nummer 132 Î T-stuk 90°

2 gebogen spruiten
3 egale binnendraden ( de 3 draden dezelfde maat )
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Nummer Benaming
1 Lange bocht 90° met binnendraad en buitendraad
2 Lange bocht 90° met 2 binnendraden
3 Lange bocht 90° met 2 buitendraden
40 Bocht 45° met binnen- en buitendraad
41 Bocht 45° met 2 binnendraden
60 Dubbele bocht met 2 binnendraden
90 Knie 90° met 2 binnendraden , egaal
92 Knie 90° met binnen- en buitendraad , egaal
96 Haakse koppeling , conisch , met 2 binnendraden
98 Haakse koppeling , conisch , met binnen- en buitendraad
130 Teestuk 90° met 3 binnendraden , egaal
131 Teestuk 90° met 1 gebogen spruit , met 3 binnendraden , egaal
132 Teestuk 90° met 2 gebogen spruiten , 3 binnendraden , egaal
180 Kruisstuk 90° met 4 binnendraden , egaal
221 Knie met zijspruit , egaal
240 Ronde sok , verlopend
241 Verloopring
245 Dubbele nippel , verlopend
246 Soknippel , verlopend
270 Ronde sok , egaal
271 Ronde sok met linkse en rechtse draad , egaal
280 Dubbele nippel , egaal
290 Stop met rand en vierkant
291 Stop zonder rand , zonder vierkant
294 Stop met rand , met gat in vierkant
300 Zeskantige dop
301 Ronde dop
310 Sluitmoer , bewerkt of onbewerkt
320 Flens , ovaal , geboord
321 Flens , rond , geboord of ongeboord
340 Koppeling , conisch , met 2 binnendraden
341 Koppeling , conisch ,draadstuk binnendraad , drukstuk buitendraad
471 Kniestuk op plaat , egaal
526 Verlengnippel
529a Soknippel , egaal

599a Regelteestuk met bronzen stop , binnendraad
________________________________________________________________________________
De aanduiding van de verschillende maten van een fitting moet ook in een speciale
volgorde gebeuren .
Voorbeeld :
Nummer 130 met als grootste maat 1” , doorgaande maat ½” en aftakking ¾”
Juiste aanduiding op bestelbon Î T-stuk 90° , 3 binnendraden

1” x ¾” x ½”
________________________________________________________________________________
9. Aftekenen van de juiste snijmaat op de buis
Voor het monteren van een fitverbinding zoals hierboven staat aangegeven , moeten we
de opgegeven maat tussen de aslijnen respecteren.
Hiervoor gaan we als volgt tewerk :
• de opgegeven maat wordt vanuit de aslijn van de eerste fitting (die al op de buis
geschroefd is ) afgetekend <lijn 1>
• de maat [voorkant T-stuk 2] tot [hart T-stuk 2] wordt ook op de pijp afgetekend.
<lijn 2>
• De diepte van de draad in de fitting [inschroeflengte] wordt nu ook op de pijp

afgetekend
• De bekomen lijn geeft ons de afkortlengte of afkortmaat <lijn 3>
• Nu hebben we de juiste maat waarop de pijp moet afgekort worden !
________________________________________________________________________________
DOCUMENTATIE
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

Buisboek 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Buisboek 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Buisboek 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Het buizenboek

Meer info en de originele licentie is vastgelegd op :

Naamsvermelding – Niet Commercieel – Gelijk Delen 2.0

2. Uitzonderingen en beperkingen op de exclusieve rechten

1. Soorten stalen buizen

Is verkrijgbaar als naadloze buis en als buis met (las)naad.

De afmetingen worden gegeven in duim [ 1 duim ( 1” ) = 25,4 mm ].

Draadpijp is nog onder te verdelen in gaspijp en in stoompijp.

Vlampijpen worden meestal toegepast bij pijpmaten > 1 ½ duim .

TABEL : genormaliseerde afmetingen

De meeste handelaars hebben een catalogus waarin de leverbare afmetingen in

OVERZICHT : stalen buizen

Stalen precisiebuis is heel geschikt om samen met SNELKOPPELINGEN te gebruiken .

Leidingen in stalen precisiepijp moeten op meerdere plaatsen gebeugeld worden , want

2. Voordelen van stalen precisiepijp

Het materiaal is halfhard , gemakkelijk te buigen

Door het kleine gewicht per lopende meter is de

In verzinkte uitvoering is de buis tegen corrosie

Precisiebuis volgens DIN 2394

Er zijn verschillende mogelijkheden om metalen pijpen met elkaar te verbinden .

De manier van verbinden is afhankelijk van :

• het soort materiaal

Hieronder volgt een overzicht .

Voor verbindingen , aftakkingen en verlopen van pijpen in leidingsystemen .

Wordt toegepast wanneer leidingdelen , apparaten en instrumenten moeten

Worden meestal toegepast bij grotere diameters en bij vlampijp

Verbindingen , aftakkingen en verlopen in leidingsystemen uit koperen pijp of

Verbindingen , aftakkingen en verlopen in leidingsystemen uit koperen pijp

Het verbinden van pijpen met een fitting

Fittings worden vervaardigd uit wit ,

De fittings van West - Europees fabrikaat

De binnendraden van de fitting zijn recht

Dit wordt bekomen door het

Bij het inschroeven loopt de

Meestal worden nog afdichtmiddelen gebruikt . Zie volgende pagina .

HET AFDICHTEN VAN PIJPDRAADVERBINDINGEN

Voordelen: ze smeren de verbindingen en knellen de schroefdraden, maar ze

Oplosmiddel gebaseerde pijpafdichtingen:

Voordelen: ze smeren de verbindingen en knellen de schroefdraden, maar schieten

De meest bekende is Teflon® tape.

Voordelen: fungeert als smeermiddel; bestendig tegen

Voordelen: ontwerp is effectief in zorgvuldig uitgevoerde, machinale verbindingen.

Afdichtmiddelen van Loctite:

Je kunt een buis op twee manieren met de hand afkorten:

Buis afkorten met de buizensnijder

Als je met de hand snijdt, gebruik je een buizensnijder.

Daarom gebruik je meestal de

Voor de grotere maten is er

Met deze buizensnijder snijd

1. Zet de buis vast in de bankschroef.

Er moet rondom genoeg ruimte zijn voor de pijpensnijder.

2. Meet de buis af.

4. Draai de pijpensnijder open.

5. Draai de pijpensnijder aan totdat het snijwiel

Draai de pijpensnijder niet meteen te vast.

6. Draai de pijpensnijder om de buis.

Draai tot je voelt dat het ineens een stuk

7. Draai de snijrollen iets aan.