Insight

@วรมน ด�ำรงศิลป์สกุล

แม้ ดิ น แดนคอมมิ ว นิ ส ต์ อ ย่ า งจี น แผ่ น ดิ น

ใหญ่ จะไม่ท�ำให้ประชาธิปไตยเบิกบาน
ได้เหมือนประเทศแถบตะวันตก แต่ดิน
แดนแห่งนี้ กลับมีอิสระเสรีในการท�ำธุรกิจ-ธุรกรรม
“ออนไลน์” ในแบบที่คนทั้งโลกยังไม่เคยได้สัมผัสมา
ก่อน ท�ำให้ฟีเจอร์ และบริการใหม่ๆ มากมายที่เกิดขึ้น
ในโลกไซเบอร์จีนวันนี้ จนมันได้กลายเป็นลายแทงและ
เป็นกรณีศึกษาให้กับภาคธุรกิจทั่วโลก!
เพราะใครๆ ก็รู้ว่า เมืองจีนทั้งประเทศเคยอยู่ในจุด
ที่เป็นประเทศยากจนมาก่อน ฉะนั้นเมื่อมีเทคโนโลยี ที่
ช่วยอ�ำนวยความสะดวกในการใช้ชีวิตขึ้นมา พวกเขา
ก็จะรีบน้อมรับมาใช้ตราบใดที่เห็นว่าเป็นประโยชน์
กับตนเอง
ตลอดเกือบ 2 ทศวรรษที่ผ่านมาที่คนจีนทั้งรุ่น
ใหม่และรุ่นเก่า ได้รู้จักและท�ำความคุ้นเคยกับวิถีชีวิต
ในโลกแห่ง E-Commerce จนถึงวันนี้ที่เป็นยุคของ
M-Commerce ไปแล้ว ซึ่งพฤติกรรมการจับจ่าย ซื้อ
ขาย และใช้ชวี ติ อยูบ่ นออนไลน์นเี้ องได้เปลีย่ นโฉมหน้า
ระบบเศรษฐกิจจีน และวัฒนธรรมของคนแผ่นดินใหญ่
ไปตลอดกาล
ชีวิตคนเมืองที่เร่งรีบ รีบซะจนไม่อยากเสียเวลา

แกะรอยอาลีบาบา
ต่อคิวซื้อของ รอเงินทอน รอจ่ายเงิน รอเรียกรถ ฯลฯ
ทั้งหมดเสกได้ในพริบตาจากหน้าจอมือถือ
ค�ำพูดทั้งหมดถูกประจักษ์ออกมาเป็นสถิติและ

พาอีคอมเมิร์ซจีนจากศูนย์...
กราฟที่พุ่งขึ้นตลอด

ตลาดค้าปลีกออนไลน์จะโตขึ้นอีกในปี 2017

สู่ “ที่สุด” ของการช้อปปิ้งออนไลน์ระดับโลก

全球顶级购物网站——阿里巴巴
引领中国电商从零起步到巅峰

โอกาสนี้เราจะมาย้อนรอย และเจาะลึก ผู้อยู่เบื้อง

หลังการพลิกแผ่นดินจีนสู่อาณาจักรของการช้อปปิ้ง AR (Augmented Reality) กับเกมจับแมวด�ำใน
ออนไลน์ระดับโลก โดยเฉพาะหลังวันที่ 11/11 หรือ ร้
า นค้าทีไ่ ด้แรงบันดาลใจมากจากเกมฮิตอย่างโปเกมอน
วันช้อปปิ้งคนโสดปีนี้ ก็ท�ำให้ประจักษ์ว่า “อาลีบาบา” เพือ่ ลุ้นรับของฟรีหรือส่วนลด ณ จุดขาย
ได้ก้าวขึ้นแท่นผู้น�ำเทรนด์โลกอีคอมเมิร์ซของอาลีบา
บาอย่างเต็มตัว เพราะมีการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีอิน VR (Virtual Reality) ใส่แว่นตา 3 มิติ ก็ได้เดินห้าง
ยอดเงินสะพัดในโลกออนไลน์ระดับล้านล้าน
เทรนด์ไม่ว่าจะเป็น ดั ง ๆ ในอังกฤษ ญี่ปุ่น อเมริกา โดยสินค้าทุกชิ้นที่เห็น
สามารถสั่งซื้อได้จริงๆ เหมือนกดจากแอพพ์

Live Broadcast การถ่ายทอดสดงานอีเวนต์ใหญ่

ผ่านมือถือ โดยแบรนด์ดงั ต่างตบเท้ามาขึน้ เวที โดยของ
ทุกชิ้นที่เห็นขณะถ่ายทอด หรืออยู่บนตัวนางแบบนาย
แบบ ก็สามารถกดซื้อได้ทันที

Second Screen Interactive หากคนที่ ดู

ถ่ า ยทอดสดทางที วี ก็ ส ามารถเขย่ า มื อ ถื อ ตามช่ ว ง
เบรกที่ก�ำหนด เพื่อลุ้นเป็นผู้โชคดีได้รับของแจกจาก
ในงานได้ทันที

48

ดังนั้นส�ำหรับคนชอบค้าขาย การอยากเข้าใจวิธี
การคิดและท�ำธุรกิจแบบจีนรุ่นใหม่ อยากเข้าใจจุดเริ่ม
ต้นและวิถีการท�ำธุรกิจของบริษัทระดับท็อปของโลก
ค้าขาย โปรดติดตามอ่านจนจบ แล้วคุณจะรู้ว่า กว่าจีน
จะมาถึงจุดนี้ต้องเรียนและรู้ อย่างไม่รู้จบจริงๆ
Insight
เริ่มตอนไม่พร้อม ทั่วไปที่ยังไม่พร้อมด้านการค้าออนไลน์ เขาและทีมงาน
จึงอาสาเป็นคนกลาง สร้างพืน้ ทีอ่ อนไลน์ให้กบั เถ้าแก่มา
โลกแห่งอีคอมเมิร์ซจีนเริ่มต้นจริงๆ ก็เมื่อเว็บไซต์
อย่าง “เถาเป่า (taobao.com)” จุติขึ้นเมื่อปี 2003 เปิดหน้าร้านใหม่ทโี่ ลกไซเบอร์ โดยให้ทกุ คนมารวมตัวกัน
หลังจากเว็บไซต์แรกในเครืออาลีบาบาที่เป็นเว็บภาษา ทีน่ ี่ ใช้เครือ่ งมือแบบเดียวกันในการสร้างหน้าร้านให้เป็น
อังกฤษล้วนๆ อย่าง alibaba.com เริ่มท�ำเงิน แม้ มาตรฐานเดียวกัน พร้อมด้วยเงือ่ นไขทีใ่ ครๆ ก็ปฏิเสธไม่
การก�ำเนิดของเถาเป่า จะมาหลังจากบริษัทฝรั่งอย่าง ได้ นั่นก็คือ ทุกอย่างฟรี!
“อีเบย์ (ebay.com)” ได้เข้ามาครองตลาดจีนแล้ว ด้วยนิสัยประจ�ำชาติของชาวจีนที่รักการประหยัด
แต่ทีมงานอาลีบาบาก็เชื่อมั่นว่า ตลาดจีน คนจีนต้อง ชอบความคุ้มค่า ฉะนั้นเรื่องของฟรีก็ไม่มีอะไรเสีย
เข้าใจคนจีนดีที่สุด เพื่ อ ต้ อ งการก้ า วขึ้ น เป็ น ผู ้ น� ำ ตลาด อาลี บ าบา
โดยเถาเป่า คือเว็บไซต์ที่ให้สมาชิกคนเดียวกันเป็นอีคอมเมิร์ซในจีน ณ ตอนนั้น จึงตั้งเป้าว่า ภารกิจของ
พวกเขาคือ การเป็นตัวช่วยให้กับผู้ประกอบการท�ำการ
ได้ทั้งผู้ซื้อและผู้ขายในคนๆ เดียว ซึ่งมีการเรียกเว็บไซต์
อีคอมเมิร์ซแบบนี้ว่า C2C (Customer to Customer) ค้าได้ง่ายขึ้น
เหตุผลส�ำคัญที่ “หม่า หยุน (马云 JACK MA)” คิด แต่ยิ่งท�ำงานยิ่งเข้าใจธุรกิจ ยิ่งเข้าใจลูกค้า การเป็น
ว่าต้องลุกขึน้ มาท�ำเว็บไซต์อคี อมเมิรซ์ แบบ ​C2C ก็เพราะ
แค่คนกลางช่วยเปิดหน้าร้านชวนคนมาซื้อของ มันยัง
ในเวลานัน้ ธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อมทัง้ แผ่นดินจีน ไม่พอ เพราะยังไม่ถึงขั้นปิดการขาย ทีมงานอาลีบาบา
ยังอยูแ่ ต่ในโลกออฟไลน์ การจะสร้างเว็บไซต์ของตัวเองก็ จึงเป็นผู้น�ำในสารพัดบริการที่เกี่ยวข้องกับอีคอมเมิร์ซ
มาตั้งแต่นั้น
ไม่มีทุน ไม่รู้เทคนิค และที่ส�ำคัญ ไม่รู้ว่าลงทุนไปแล้วจะ
ได้ยอดขายกลับคืนมากับเวลาทีเ่ สียไปหรือเปล่า (ต่างกับ
ทีอ่ เมริกา เทคโนโลยีเบ่งบาน โปรแกรมเมอร์เยอะ หลาย สร้างสรรหลากบริการบนรากฐานความซื่อสัตย์
แบรนด์มีเว็บไซต์ขายของเป็นของตัวเอง) เพราะการซื้อออนไลน์คนซื้อไม่เห็นทั้งหน้าตาคน
ด้วยเหตุที่ อาลีบาบาเข้าใจว่าเถ้าแก่จนี ระดับ SMEs ขายและไม่เห็นของจริงๆ ก�ำแพงด่านแรกของการค้า
49
 Insight

ออนไลน์จะเกิดขึ้นไม่ได้หากไม่ได้มี “ความซื่อสัตย์”
บริการจือฟูเป่า (支付宝 Alipay) จึงเกิดขึน้ จากความ
คิดง่ายๆ ว่า ท�ำอย่างไรให้เกิดความเชื่อมั่นระหว่างการ
ซือ้ ขายของคนแปลกหน้า ค�ำตอบคือ หน้าทีข่ องตัวกลาง
อย่างอาลีบาบา ต้องท�ำงานต่อ ท�ำงานเป็น “ผู้รับพัก
และส่งต่อเงินชัว่ คราว” แบบนีท้ ำ� ให้ผซู้ อื้ กล้าซือ้ เพราะ
มั่นใจว่าจะได้ของ และผู้ขายมั่นใจว่า จะได้เงินเพราะ
ลูกค้าโอนเงินมาพักไว้ที่จือฟู่เป่าแล้ว
ณ วันนี้ บริษัทมดงานการเงินของอาลีบาบา (蚂
蚁金服集团 Ant financial services group)
ผู้อยู่เบื้องหลังการโอนเงินวันละ 1 พันล้านครั้ง ได้ และจัดการข้อมูล เพือ่ การค้าขายบน
ใช้ประโยชน์จากความซื่อสัตย์ ไปต่อยอดเป็นหลาก โลกไซเบอร์ของจีนนั่นเอง
บริการที่ถูกใจทั้งผู้รับและหารายได้ให้กับตัวเอง ไม่ว่า ปัจจุบันแม้อาลีเพย์จะเป็นเบอร์
จะเป็น การสร้าง “อวู่เอ๋อเป่า (余额宝) บริการ หนึ่ ง ด้ า นการท� ำ ธุ ร กรรมการเงิ น
ลงทุนจากเงินที่ค้างในบัญชีอาลีเพย์ ถูกใจลูกค้าทุกคน ออนไลน์ของจีน แต่ก็ยังมีคู่แข่งไล่
เพราะเหมือนมีเลขามาช่วยน�ำเงินไปลงทุนให้ บริการ ตามมาติดๆ ไม่ว่าจะเป็น WeChat
ผ่อนจ่ายส�ำหรับการซื้อสินค้าราคาสูง บริการสินเชื่อ Pay จากเทนต์เซ็นต์ และ ไป๋ตู้เฉียน
เพื่อการค้าส�ำหรับธุรกิจ SMEs และในที่สุดก็เปิดเป็น เปา ของไป๋ตู้ด้วย
สถาบันการเงินในรูปแบบธนาคารออนไลน์อย่างเต็มตัว
ในชื่อ ธนาคาร MyBank ที่ออกบัตรเครดิตเสมือนจริง รู้จักและเข้าใจลูกค้า หาบริการ
ใช้จับจ่ายได้ปลอดภัยยิ่งขึ้น ดีๆ มาตอบโจทย์
อาจกล่ า วได้ ว ่ า วันนี้บ ริษัทแห่งนี้ถือเป็นบริษัท
อินเทอร์เน็ตรายเดียวและรายทีใ่ หญ่ทสี่ ดุ ในโลกทีม่ ฐี าน อันทีจ่ ริงคลืน่ ของโลกอีคอมเมิรซ์
ข้อมูลลูกค้าทีเ่ ป็นข้อมูลจริง ไม่วา่ จะเป็น บัตรประชาชน จี น นั้ น เปลี่ ย นผ่ า นมาหลายคลื่ น ที
ทะเบียนบ้าน ทะเบียนบริษัท เบอร์มือถือ (จากเอกสาร เดียว ไม่วา่ จะเป็น เทรนด์แรกทีเ่ ลียน
ทีใ่ ห้กบั บริษทั ไว้ตอนสมัครใช้บริการ) ข้อมูลจริงทัง้ หมด แบบตะวันตกคือ การขายหนังสือ
เหล่านี้ เมื่อมาผสานกับพฤติกรรมการใช้บริการต่างๆ ออนไลน์ ต่ อ มาเป็ น สิ น ค้ า แฟชั่ น
ทั้งจากเว็บในเครืออาลีบาบาและเว็บอื่นๆ มันกลาย อาหารสดออนไลน์ สินค้าน�ำเข้าจาก
เป็น “ข้อมูลมหาศาล （大数据 Big Data)” ต่างประเทศ และการเลือกซื้อสินค้า
ซึ่งน�ำพาให้ภารกิจของบริษัทอาลีบาบาเองก็เปลี่ยน จากออนไลน์มาใช้ที่โลกจริง (O2O
บทบาทตามไป นั่นก็คือ เป็นบริษัทผู้รวบรวม บริหาร ONLINE TO OFFLINE)

50
 Insight
网之后，虽然当时eBay网站已经进入中国，当时阿里巴
巴的团队相信他们比eBay更加了解中国市场。
在淘宝网上，用户既可以是买家也可以是卖家，是一
个C2C型网站。马云要做这么一个C2C网站的原因是，当
时中国的中小型企业还处在一个线下销售阶段，这些企
业没有资金投资建设一个自己的网站，而且不敢冒险去
投资，不知道收效如何。
阿里巴巴明白这些中小企业主的心理，因此推出这
么一个平台，为企业搭建销售网站，让众多企业集中在
这里，使用同样的网站系统，而且是免费的，因此吸引
และทุกจุดที่เปลี่ยนผ่าน ก็เป็นผลมาจากสภาพเศรษฐกิจที่ดีขึ้นของจีน GDP ที่ 了不少企业来尝试。当时阿里巴巴的目标就是让企业开
เป็นเลขสองหลักมาหลายปี ท�ำให้มชี นชัน้ กลางมากขึน้ เมือ่ คนมีเงินก็อยากกินดีอยูด่ ี 展线上销售，而且不是人们想象的那么复杂。后来阿里
ขึ้น ทีมงานอาลีบาบาก็สร้างบริการตอบสนองความต้องการเหล่านี้ อาทิ ปี 2008 巴巴先只是帮助企业搭建销售网站是不够的，还无法吸
อาลีฯ เปิดเว็บใหม่อย่าง “เทียนเมา 天猫 tmall.com” ที่เน้นขายเฉพาะของแท้ 引人们在网站上购物，因此阿里巴巴还推出企业诚信机
จากดีลเลอร์หรือเจ้าของแบรนด์โดยตรง (พร้อมการการันตีความพึงพอใจ ไม่โอคืน 制，增加消费者购买的信心。由于网络购物消费者无法
ได้ภายใน 7 วันไม่มีเงื่อนไข) 看到实物，也不知道卖家长什么样，因此阿里巴巴推出
การมาถึงของเทียนเมาก็เพือ่ สอดรับกับความต้องการสินค้าเกรดดีจากชนชัน้ กลาง 支付宝服务，就是买家打造购物保障，让消费者放心购
ในเมืองใหญ่ แต่เพราะสายเลือดคนจีนที่ซื้อสินค้าใดๆ ต้องให้คุ้มราคา ท�ำให้เว็บไซต์ 买，如果不满意产品，可以申请退款，对于商家来说也
ดีลอย่าง “จู้ฮว๋าส้วน 聚划算 JUHUASUAN.COM)” ก็เปิดท�ำการเพื่อขาย 不用担心收不到货款。
สินค้าราคาถูกพิเศษในจ�ำนวนจ�ำกัด ซึ่งก็ได้รับการตอบรับดีตั้งแต่เปิดในปี 2010 现在阿里巴巴将支付宝服务归入蚂蚁金服集团管理，
จนถึงวันนี้ (ในขณเดียวกับทีต่ น้ แบบเว็บดีลอย่าง ENSOGO ของไทยได้ปดิ ตัวไปแล้ว) 每天支付宝业务往来达到10亿次，并且还开发出其他服
务，如余额宝，用户使用支付宝余额，通过余额宝购
จับตาภารกิจปีหน้า 2017 อาลีฯ จะพาอีคอมเมิร์ซจีนไปถึงไหน ? 买基金产品，资金可随时转入转出，收益每日结算。此
ในจีนเอง ปีหน้า อาลีฯ มีภารกิจหลายส่วน ตัง้ แต่ การตัง้ เป้าการรุกตลาดชนบท 外蚂蚁金服旗下还有招财宝、蚂蚁聚宝、网商银行、蚂
โดยหวังให้เมืองล�ำดับ 3-4 สามารถเข้าถึงบริการออนไลน์ของตนมากขึ้น สั่งสินค้า 蚁花呗、芝麻信用、蚂蚁金融云、蚂蚁达客等子业务板
แบรนด์ดงั คุณภาพดีไปใช้ได้ ขณะเดียวกัน ก็ลงทุนด้านดาวเทียม เพือ่ ดูแลการเกษตร 块。
กรรม และหวังให้พื้นที่เขตชนบทจะเป็นผู้เพาะปลูกและส่งสินค้ามายังเขตเมือง ซึ่ง 今天阿里巴巴已经是全球拥有庞大的用户数据的互联
ระบบทั้งหมดดูแลโดยคนและเทคโนโลยีของอาลีฯเอง 网公司，不论是身份证、户口本、营业执照、手机号码
ทั้งยังจะมีการน�ำเอาหุน่ ยนต์มาใช้ในการประมวลผลข้อมูล จัดสรรสินค้าในคลัง 等，坐拥最厚实的大数据底层，掌握了最有价值的生产
ส่งสินค้าโดยไม่ใช้คน เป็นต้น 资料。
และที่ขาดไม่ได้คือ พันธกิจของการลงใต้บุกเอเชีย ซึ่งไทยเองเริ่มสัมผัสได้ 虽然现在支付宝占据移动支付头把交椅，但是也面临
จากข่าวใหญ่ในการร่วมทุนระหว่างอาลีเพย์และแอสเซ็นด์ในเครือทรู การเข้าซื้อ 竞争对手的挑战，那就是腾讯公司推出的微信支付和来
ลาซาด้า ฯลฯ เป็นต้น 自百度公司的百度钱包。
เนื้อหาทั้งหมดนี้ ผู้เขียนหวังเป็นอย่างยิ่งว่า จะท�ำให้ผู้อ่านได้ท�ำความรู้จัก 中国的电子商务发展也是在向西方学习，如最初的线
แนวคิดการท�ำธุรกิจของอาลีบาบา และการเข้าใจพันธกิจของเขาตั้งแต่เนิ่นๆ ย่อม 上图书销售，后来发展到日常用品，以及在网上购物进
จะเป็นการช่วยปูทางให้นกั ธุรกิจไทยพร้อมรับมือกับผูน้ ำ� คนใหม่ในโลกไซเบอร์ เพือ่ 口产品，形成一种O2O模式。
เกาะกระแสไปกับเขา และสร้างความมั่งคั่งให้กับธุรกิจคุณได้ในที่สุด 这些变化也是由于中国经济的发展，连续几年来GDP
增幅达两位数，中产阶级增加，人们口袋里有钱，因此
阿里巴巴在2008年又成立了天猫网，瞄准这些有消费能

中
国互联网发展尤其是电子商务的发展，涌现 力的人群，而且产品质量比较高。同时阿里巴巴也了解
出很多新兴的龙头网站，这些网站的成功成 中国人精打细算的心理，在2010年阿里巴巴有成立聚划
为互联网行业的经典，各个国家无不在向他 算团购网站，买家可以用优惠价格购买产品。
们学习。
中国在改革开放之前还是一个贫穷的国家，后来在互 2017年即将到来，阿里巴巴又将引领电子
联网诞生并且引入中国后，中国的企业利用互联网这一 商务行业往何处发展呢？
工具取得飞跃的发展。 阿里巴巴在2017年计划开发农村市场，希望更多3-4
现在中国不论是年轻人还是老一辈人，对电子商务 线城市的民众使用线上服务，同时投资卫星产业，扶持
可谓是了如指掌，而且中国现在已经进入到移动电商时 农业发展，由阿里巴巴开发一个管理系统来帮助将农村
代，电子商务正在改变中国的经济体系以及人文。城里 产品直接卖到城市。此外利用人工智能来分析数据，管
人已经不再习惯排队购物，付钱找钱，购物已经变成在 理产品库存，以及无人机派送。
手机上面完成。而且根据数据统计显示电子商务发展逐 而且阿里巴巴还要打入东南亚国家，在泰国也有相
年增长。 关的新闻报道，如支付宝和TRUE合作，收购LAZADA网站
特别是在阿里巴巴刚刚结束的“双十一”全球狂欢购物 等。
节，总交易额同比增加32%，达到创纪录，约1207亿元。 笔者希望以上信息能够帮助读者了解阿里巴巴的思
我们来了解一下阿里巴巴集团旗下几个网站的发展历 路，了解阿里巴巴的各种业务及服务，也希望能帮助企
程吧，阿里巴巴是如何发展到今天的。 业认识和利用好阿里巴巴这个平台，为企业的发展添砖
中国网络购物的兴起，是在2003年阿里巴巴成立淘宝 加瓦。

51
 Xuexi Emoji

E-Commerce
เมื่อใครๆ ก็อยากขายของออนไลน์
@มนซ่า

64
 Xuexi Emoji

ห ลังจาก “แจ็ค หม่า” มาเยือนเมืองไทยในโอกาสเข้าร่วมการประชุม Asia

Cooperation Dialogue Connect Business Forum (ACD) ครั้งที่สอง
ที่จัดขึ้นในกรุงเทพฯ เมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา เขาได้ให้ค�ำแนะน�ำรัฐบาล
ไทยในเรือ่ งการพัฒนาธุรกรรมออนไลน์กบั ธุรกิจการเกษตร และการเร่งพัฒนาระบบ
การจ่ายเงินออนไลน์ให้เข้าถึงและเชื่อถือได้
电子 (Diànzǐ) อ่านออกเสียงว่า “เตี้ยนจื่อ” แปลว่า อิเล็กทรอนิกส์

ซึ่งสามารถน�ำไปใช้แทนค�ำภาษาอังกฤษที่เป็นตัวย่อของค�ำว่า “อิเล็กทรอนิกส์
หรือ E-...... ได้เลย ตัวอย่างเช่น 电子支付 (Diànzǐ zhīfù) อ่านออกเสียง
ว่า “เตี้ยนจื่อจือฟู่” แปลว่า การจ่ายเงินทางระบบอิเล็กทรอนิกส์ (E-Payment),
โอกาสนี้ผู้เขียนจึงอยากน�ำเสนอค�ำศัพท์ส�ำคัญที่เกี่ยวข้องกับโลกอี-คอมเมิร์ซจีน 电子书 (Diànzǐ shū) อ่านออกเสียงว่า “เตี้ยนจื่อซู” แปลว่า หนังสืออี
ตามค�ำแนะน�ำของกูรอู ย่างหม่า หยุนมาฝากทุกท่าน เพือ่ ประโยชน์ในการเจรจาธุรกิจ บุ๊ก (E-Book) เป็นต้น
กับคนจีนในโอกาสต่อไป
商务 (Shāngwù) อ่านออกเสียงว่า “ซางอู้” แปลว่า ธุรกิจการค้า
อี-คอมเมิร์ซ ภาษาจีนใช้ค�ำว่า 电子商务 (Diànzǐ shāngwù) อ่าน
ออกเสียงว่า “เตี้ยนจื่อซางอู้” เป็นค�ำที่มาจาก 2 ค�ำรวมกัน ได้แก่ ค�ำว่า 电子+ ตัวอย่างเช่น 商务中心 Shāngwù zhōngxīn อ่านออกเสียงว่า ซาง
商务 อู้จงซิน แปลว่า ศูนย์ธุรกิจ เป็นต้น
65
 Xuexi Emoji

สถานะการส่งพัสดุ
คู่ค้าคนไทยถาม ?
เรามาดูตวั อย่างการใช้ประโยคทีเ่ กีย่ วข้องกับธุรกิจ 在中国, 消费者如何使用电子商务购物，付款，以
อี-คอมเมิร์ซกันต่อเลย 及跟踪物流呢？
คู่ค้าคนไทยที่ยังไม่สันทัดในด้านการด�ำเนินธุรกิจ Zài zhōngguó, xiāofèi zhě rúhé shǐyòng diànzǐ
อี-คอมเมิร์ซในจีน จึงอยากทราบถึงวิธีการจ่ายเงิน shāngwù gòuwù, fùkuǎn, yǐjí gēnzōng wùliú ne?
และส่งของหลังจากการท�ำธุรกรรมออนไลน์ว่าพวก
เขาใช้ช่องทางใดบ้างในการช�ำระเงินและตรวจสอบ ดิฉันอยากทราบค่ะว่าที่เมืองจีนผู้บริโภคที่ซื้อของออนไลน์ผ่านเว็บอี-คอมเมิร์ซ

66
 Xuexi Emoji

ขอบคุณภาพจาก
www.alizila.com
มติชน ออนไลน์
OK Nation

เขาใช้วิธีใดในการช�ำระเงินและตรวจสอบสถานะของการส่งพัสดุกันล่ะคะ?
พ่อค้าออนไลน์ชาวจีนตอบ !
中国消费者平常使用支付宝，微信支付 付款购物，跟踪物流他们使
用快递一百kuaidi100.com 的网页看查物流的，真方便!
Zhōngguó xiāofèi zhě píngcháng shǐyòng zhīfùbǎo, wēixìn zhīfù
fùkuǎn gòuwù, gēnzōng wùliú tāmen shǐyòng kuàidì yībǎi kuaidi100.
Com de wǎngyè kàn chá wùliú de, zhēn fāngbiàn!

ปกติแล้วผู้บริโภคชาวจีนจะใช้บริการของอาลีเพย์ วีแชตเพย์ ในการจ่ายเงินซื้อของออนไลน์ ส่วนการตรวจ

สอบสถานะพัสดุเราจะใช้บริการของเว็บไซต์ไคว่ตี้100.คอม สะดวกมากเลย

67
 China Brands

จาก “เล่อชื่อ” สู่ “LeEco”

พร้อมแล้วจะเป็นบริษัทอินเทอร์เน็ตระดับโลก !
从“乐视”到“乐视生态”
最跨界互联网公司
@MonZa

ป ระเดิมคอลัมน์ China Brands ครัง้ นี้ แบรนด์จนี ทีผ่ เู้ ขียนคิด

ว่าเหมาะที่สุดที่จะน�ำพาให้คุณผู้อ่านได้รู้จัก ก็ต้องหนีไม่พ้น
“เล่ออีโค (LeEco)” เพราะเพิง่ จะเสร็จสิน้ การเปิดตัวสินค้า
ไฮเทคในสหรัฐอเมริกาไปเมือ่ วันที่ 19 ตุลาคมทีผ่ า่ นมา ซึง่ ก็ได้ทงั้ เสียง
ตอบรับ และข้อกังขาว่าถึงเวลาแล้วหรือที่แบรนด์เมดอินไชน่าล้วนๆ
จะก้าวเข้ามาสูห่ บุ เขาซิลคิ อน วัลลีย์ ต้นก�ำเนิดแห่งนวัตกรรมของโลก!
ก่อนทีจ่ ะมาเป็นชือ่ “เล่ออีโค (LeEco)” ชือ่ เดิมทีใ่ ช้ตงั้ แต่ปี 2004
ก็คือ “เล่อชื่อ (乐视）หรือ LETV ที่แปลว่าทีวีแห่งความสุข”
เริ่มต้นธุรกิจออนไลน์ด้วยการเป็นเว็บไซต์ดูหนังทั้งเรื่องได้ฟรี! โดย
ไม่มีค่าใช้จ่าย ผ่าน www.letv.com ซึ่งก็สอดคล้องกับโมเดลการท�ำ
ธุรกิจแบบ “ฟรีเมี่ยม (Freemium)” ที่สตาร์ตอัปทั่วโลกได้น�ำมาใช้
เมือ่ ได้ฐานลูกค้าทีเ่ หนียวแน่นทัว่ ประเทศแล้ว “เล่อชือ่ ” ก็ถอื เป็น
เว็บดูหนังออนไลน์รายแรกในจีนทีเ่ ข็นตัวเองเข้าสูต่ ลาดหลักทรัพย์ใน
เสิ่นเจิ้น นั่นเป็นเพียงความส�ำเร็จขั้นแรก ความท้าทายครั้งต่อมาก็คือ
การพาตัวเองหลุดจากกรอบเว็บดูหนัง ด้วยการประเดิมการต่อจิก๊ ซอว์
ทีละชิน้ ๆ เริม่ จาก การผลิตกล่องดิจติ อลทีวี และท�ำแอพพลิเคชัน่ ดูหนัง
บนทีวี (ซึ่งขายกล่องพ่วงสมาชิกการดูหนังระดับพรีเมี่ยม) จากนั้นก็
ขยายมาท�ำเครื่องสมาร์ททีวี และออกมือถือเพื่อความบันเทิงของตัว
เองในที่สุดในปี 2015
ในวันนั้น “เล่อชื่อ” ได้ภาพของการเป็นผู้น�ำด้านธุรกิจบันเทิง
ออนไลน์ของจีนอย่างเต็มตัว เพราะท�ำครบระบบนิเวศน์แห่งความ
บันเทิงออนไลน์ ได้แก่ ท�ำเว็บไซต์และแอพพ์ เป็นแพลตฟอร์มในการ
เข้าถึง นอกจากจะซื้อลิขสิทธิ์หนัง ซีรีส์ จากทั้งในและต่างประเทศ
(ตอนนี้มีหนังในระบบมากกว่า 5,000 เรื่อง) เพื่อเก็บไว้บนคลาวด์
คอมพิวติ้งที่ตัวเองสร้างขึ้น แล้วก็ยังเปิดบริษัทสร้างหนังของตัวเอง
ด้วย เมื่อมีเนื้อหาแล้วก็สร้างอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ในการดูหนังนั้นๆ บน
ทีวี แท็บเล็ต และสมาร์ทโฟน
หรือเขียนเป็นสมการได้ว่า LeTV = “platform + terminal +
content + application”
จุดขายของสินค้าอิเล็กทรอนิกส์เพื่อผู้บริโภค ภายใต้แบรนด์เล่อ
ชื่อที่ลูกค้าสัมผัสได้ก็คือ การส่งมอบเทคโนโลยีที่ไฮเทคที่สุด ในราคา
ทีค่ นทัว่ ไปเป็นเจ้าของได้ อาทิ มือถือ LePro 3 สมาร์ทโฟนจอ 5.5 นิว้

76

กล้อง 16 ล้านพิกเซล ราคาเพียง 15,000 บาท สมาร์ท
ทีวี 65 นิ้ว ราคา 27,000 บาท (ปัจจุบันทีวีจากเล่อชื่อ
ถือเป็นเบอร์หนึ่งในตลาดสมาร์ททีวีของจีน) แว่นตา
VR ชิ้นละไม่ถึง 2,000 บาท ซึ่งก็เท่ากับว่าเกิดมาเพื่อ
จับกลุ่มผู้บริโภคชนชั้นกลาง ที่มีมากที่สุดทั้งในตลาด
จีนและตลาดโลก แตกต่างจาก “เสียวหมี่ (小米
Xiaomi)” ที่เน้นการผลิตสินค้าเทคโนโลยีที่ราคา
ถูกที่สุดในท้องตลาดเป็นหลัก!
และเหตุผลประการส�ำคัญที่ท�ำให้ “เล่อชื่อ” มา
ไกลจากธุรกิจซอฟท์แวร์ถึงขั้นมาปั้นอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์
ไฮเทคดีไซน์เด่นมากมายอย่างวันนี้ ก็เพราะเส้นทางการ
ผลิตตั้งแต่ต้นทาง ไม่ว่าจะเป็นจากวัตถุดิบในประเทศ
(มาตรฐานส่งออก) แรงงานราคาถูกและมีจ�ำนวนมาก
ประกอบกับฮาวทูเทคโนโลยีจากทัง้ ในและต่างประเทศ
China Brands
ล้วนหาได้ครบในจีนแผ่นดินใหญ่นั่นเอง
โดยอุปกรณ์ทุกอย่างสามารถหาซื้อได้จากเว็บไซต์
อี-คอมเมิร์ซที่เล่อชื่อท�ำเองอย่าง www.lemall.com
ซึ่งนอกจากจะมีสินค้าแบรนด์หลักของเล่อชื่อแล้ว ใน
เว็บไซต์แห่งนี้ยังมีสินค้าแกดเจ็ทไฮเทคที่เล่อชื่อผลิต
เพื่อความบันเทิงของลูกค้าอีกมากมาย อาทิ แว่นดู
หนัง 3 มิติ (LEVR) หูฟัง แบตเสริม ไมโครโฟน เป็นต้น
77
 China Brands
รวมถึงยังมีสินค้าแบรนด์อื่นๆ มาฝากขายด้วย
เมื่อชื่อเสียงดี ระบบดี ยอดขายพุ่ง การเดินทางต่อ
ของเล่อชือ่ คือ การลุยธุรกิจใหม่ ทีเ่ ป็นธุรกิจแห่งมหาชน
นั่นก็คือ การลุยธุรกิจกีฬา และรถยนต์
เมื่อ “เล่อชื่อ” เกิดในยุคอินเทอร์เน็ต การลุยธุรกิจ
กีฬาจึงจับด้านไฮเทคของมันมารวมไว้ด้วยกัน ไม่ว่า
จะเป็นการซื้อลิขสิทธิ์การถ่ายทอดสดกีฬาดังอย่าง
ฟุตบอลพรีเมียร์ลีก บาสเกตบอลเอ็นบีเอ เบสบอลเอ็ม
แอลบี ฯลฯ มาฉายลงอุปกรณ์ต่างๆ ทั้งแบบสด และ
คลิปดูยอ้ นหลัง ในส่วนของฮาร์ดแวร์ เล่อชือ่ ก็ได้ปฏิวตั ิ
วงการด้วยการออกรถจักรยานอัจฉริยะ Le Superbike
ทีฝ่ งั มือถือไว้ในตัวรถ และมีเซ็นเซอร์ในการวัดการออก
ก�ำลังกายในตัวเบ็ดเสร็จด้วยราคาเริ่มต้นคันละ 2 หมื่น
ถึงหลักแสนบาท
ความท้ า ทายล่ า สุ ด ของเล่ อ ชื่ อ ก็ คื อ การปฏิ วั ติ
อุตสาหกรรมเก่าแก่อย่างรถยนต์ ด้วยการหันมาสร้าง
รถยนต์พลังงานไฟฟ้าของตัวเอง ในชื่อ LeSee Pro
โดยคุณสมบัตเิ ด่นของรถถือว่าล�ำ้ หน้าแซงเจ้าตลาด
อย่าง เทสล่า (Tesla) ไปมาก โดย LeSee Pro ตัง้ ใจผลิต
เป็นยานยนต์ไร้คนขับอัจฉริยะ เชือ่ มต่อกับอุปกรณ์อนื่ ๆ
อาทิ มือถือ (สัง่ งานด้วยเสียงจากมือถือสัง่ รถเข้าไปจอด
ที่จอดรถโดยอัตโนมัติได้) และแผงหน้าปัดรถจะกลาย
พื้นที่ส�ำหรับเสพความบันเทิงจากระบบของเล่อชื่อใน
จอที่ 6 ต่อจากทีวี คอม มือถือ แท็บเล็ต และแว่นตา VR
ทีส่ ำ� คัญกว่านัน้ คือ รถเท่ๆ คันนีใ้ ครๆ ก็เอาไปขับได้
ฟรีได้ นัน่ ก็หมายถึงว่า ทีมงานตัง้ ใจไว้วา่ จะน�ำรถไปจอด
ตามจุดจอดต่างๆ ทั่วเมือง เมื่อใดที่สมาชิกของเล่อชื่อ
ที่ใช้ผลิตภัณฑ์และบริการของเล่อชื่ออยู่แล้ว ต้องการ
ใช้งานก็กดเรียกจากมือถือได้ฟรี (โดยทางบริษัทมอง
ว่ารถก็เป็นเพียงอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ชนิดหนึ่งของบริษัท
นั่นเอง และค่าบริการใช้รถก็รวมอยู่ในค่าบริการอื่นๆ
ที่ลูกค้าเหมาจ่ายให้กับบริษัทแล้วนั่นเอง)

ได้ฤกษ์ ! LeEco บุกอเมริกา ขาใหญ่มาแล้ว!

ส�ำหรับผู้เขียนที่ได้ติดตามพัฒนาการของเล่อชื่อมา
ตั้งแต่ครั้งเริ่มท�ำเว็บดูหนัง และเห็นพัฒนาการอย่าง
ต่อเนื่อง ถึงแม้จะอึ้งในความทะเยอทะยาน และทึ่งใน
เทคโนโลยีที่ล�้ำหน้า แต่ทั้งหมดก็เป็นสิ่งที่คาดเดาได้ว่า
เล่อชื่อไม่ได้หวังจะดังแต่ในแผ่นดินจีน
ล่าสุดต้นปีนี้ ทีมงานเล่อชื่อก็ได้ออกข่าวใหญ่ว่า
เปลี่ยนชื่อบริษัทแล้ว จาก “เล่อชื่อ (LeTV)” เป็น
“เล่ออีโค่ (LeEco)” ซึง่ ค�ำว่า Eco ก็มาจากค�ำเต็มๆ ว่า
Ecosystem หรือระบบนิเวศ นัน่ เอง เพือ่ ให้เข้ากับการ
แผ่อาณาจักรของบริษทั จากทีเ่ คยท�ำเฉพาะทีวี แต่วนั นี้
มีครบทัง้ ระบบนิเวศ ทัง้ แต่ แพลตฟอร์ม แอพพ์ คลาวด์
คอนเทนต์ และฮาร์ดแวร์ เพื่อเดินทางสู่เป้าหมายของ ด้วยหรือ? มีเทคโนโลยี เงินทุน และก�ำลังการผลิตมาก นี้ ผูเ้ ขียนเชือ่ ว่าหลายคนคงจะอยากรูว้ า่ ใครกันอยูเ่ บือ้ ง
การเป็น บริษัทอินเทอร์เน็ตระดับโลก “The global พอหรือ ส่วนแง่ลบก็มาจากความไม่เชื่อในศักยภาพที่ หลังการสร้างอาณาจักรเล่ออีโค่ ? บอกให้ว่าเขาคือ
internet company” ที่ยิ่งใหญ่พอๆ กับ อะเมซอน ทุกๆ อย่างติดป้าย Made in China นั่นเอง “เจี่ย เยว่ ถิง” ชื่อที่คุณต้องจ�ำให้แม่น!
กูเกิล แอปเปิล ซัมซุง เน็ตฟลิกซ์ เทสล่า อูเบอร์ รวมๆ ส� ำ หรั บ ผู ้ เ ขี ย นแล้ ว มองว่ า การประกาศตั ว บุ ก
กัน (เพราะทุกบริษทั เล่ออีโค่มสี นิ ค้าและบริการทีเ่ ป็นคู่ อเมริกาของเล่อชื่อในครั้งนี้ การเลือกไปแบบดุ่ยๆ ใครกันที่สร้างอาณาจักร “เล่ออีโค่”
แข่งท้าชนกับบริษัทเหล่านี้อยู่ด้วยทั้งสิ้น!) โดยไร้แผนพีอาร์อย่างเต็มรูปแบบท�ำให้มาดเท่ๆ ของ อั น ที่ จ ริ ง ประวั ติ ข องเขาแม้ แ ต่ ใ นไป๋ ตู ้ ไป๋ เ ค่ อ
หลังจากอีเวนต์ #LeNext ทีท่ มี งานจัดขึน้ เพือ่ บอก แบรนด์และสินค้าเกิดข้อกังขา แต่เชื่อว่าหลังจากชาว (วิกพิ เี ดียจีน) นัน้ ก็ยงั สัน้ ๆ มาก “เจีย่ เยว่ ถิง 贾跃亭”
กับลูกค้าชาวอเมริกันว่าสามารถหาซื้อฮาร์ดแวร์ไฮเทค Geek มะกันได้ลองใช้สินค้าที่หาตัวเปรียบยากของเล่อ เป็นซีอโี อทีห่ น้าตาไม่หล่อ พรีเซ็นต์ไม่เก่ง พูดอังกฤษไม่ได้
สารพัดชิ้น ตั้งแต่ มือถือ ทีวี แว่นตาสามมิติ จักรยาน ชือ่ ประกอบกับราคาทีส่ บายกระเป๋าแล้ว เชือ่ ว่าแบรนด์ แต่เป็นเศรษฐีระดับหลายแสนล้าน ติดอันดับมหาเศรษฐี
ฯลฯ ของแบรนด์ตนได้จากเว็บไซต์แล้ว ฟีดแบคจากสือ่ “เล่อชื่อ” และเว็บ lemall.com จะตีตลาดแดนอินทรี อันดับที่ 31 ของจีนประจ�ำปีนี้ ปัจจุบันหนุ่มจากมณฑล
มีทั้งแง่บวกและลบ ส่วนใหญ่ก็อยู่ในภาวะมึนงงว่าโลก ได้อย่างไม่ยากเย็น ซานซีคนนี้อายุเพียง 43 ปี เคยรับราชการด้านไอทีใน
นี้มีแบรนด์ที่ผลิตของเจ๋งๆ แบบนี้ภายใต้บริษัทเดียวได้ ก่อนที่จะจบคอลัมน์ China Brands ฉบับปฐมฤกษ์ แผนกภาษีของรัฐมาก่อน และหลังจากนั้น 8 ปี ก็ออกมา

78
 China Brands

“
China Brands”栏目要向读者介 路径识别等功能，从性能上要超越特
绍的这家中国企业名为“乐视” 拉斯。
，在10月19日，刚刚在美国举办 此外，根据乐视透露，未来将免费
了高科技产品发布会，获得很好的市 提供给乐视会员使用，只要是会员，
场反应，中国品牌将走进硅谷，成为 均可以通过乐视手机软件叫车，体验
全球科技创新的源头。 驾驶超级汽车。
乐视网成立于2004年，是一家互联
网视频公司，提供免费视频服务，网 乐视杀入美国
站www.letv.com，采用全球创新公司 笔者一直来关注乐视的发展，从
流行的免费模式来吸引客户。 视频网站到今天乐视在其他行业的投
在拥有中国广大客户基础之后， 资，感慨其先进的技术，但是可以看
乐视网在2010年成功在深圳交易所上 出乐视不仅仅把目标停留在中国。
市，是中国股市中第一个网络视频公 2016年乐视宣传全新的品牌形
司，并且开始开发电视机顶盒，研发 象，LOGO由Letv变为LeEco，Eco含义
电视视频软件，同时还推出智能电 为“生态Ecosystem”，“平台+内容
视，2015年还推出智能娱乐手机。 +终端+应用”全产业链生态系统，相
现在乐视已经是中国在线娱乐的领 当于将亚马逊、谷歌、苹果、三星合
军人物，有网站平台，购买国内外电 并在一起，因为乐视涉足的行业与这
视剧版权，超过5000部电影，还投资 些公司属于竞争关系。
影视公司，开始形成全面的“平台+内 10月19日，乐视在美国旧金山召
容+终端+应用”全产业链生态系统。 开“LeNext”发布会，乐视除了面
乐视产品特点是技术先进，但是价 向全球用户推出包括uMax85、乐3S
格不高，比如乐视手机Le Pro 3，屏 等诸多硬件产品（其中也透露了Le
幕5.5英寸，摄像头1600万像素，价 SEE Pro超级汽车的最新动态）之
格约1万5000泰铢，智能电视65寸屏 外，还面向美国用户推出了乐视独有
幕，价格2万7000泰铢，并且占据中 的“UP2U”商业模式计划。美国媒
国智能电视市场很大份额，还有VR眼 体反应不一，有的认为真的有一家
镜，价格不到2000泰铢，这些产品定 公司能够提供这么先进而且多元化的
价中等，因此拥有中国乃至其他国家 产品？产量能否满足市场需求？但是
大量的用户群体。 有的媒体则在质疑中国制造的品质。
与我们之前介绍的小米公司不同， 对于笔者来说，此次乐视宣布进军
小米的目标群体定位市场最便宜的科 美国市场，虽然没有公布出详细的市
技产品。 场计划，但是相信美国消费者在体验
用户可以通过乐视的网站(www.le- 过乐视的产品以及售价的话，相信乐
mall.com)购买到其产品，主打产品 视能够在美国占据一定的市场。
除了智能手机、电视之外，网站还有 在本期“中国品牌”栏目结束之
其他高科技产品，如3D眼镜、耳塞、 前，可能很多读者好奇乐视的老板是
ท�ำธุรกิจของตัวเองในปี 2002 โดยจับทั้งธุรกิจการ 电池、麦克风等娱乐配套设施，同时 谁？他就是贾跃亭，乐视帝国背后的
ศึกษา พลังงาน อสังหา แต่ก็ไม่ประสบความส�ำเร็จ 也有其他公司的产品。 创始人。
จนได้มาจับธุรกิจโทรคมนาคมที่รับติดตั้งเครือข่าย 乐视在产品研发、市场销售方面取
โทรศัพท์ในบ้านเกิด 得不错的成绩之后，开始涉足其他行 乐视创始人
เมื่อเก็บเงินได้พอสมควรจึงมาปักหลักที่ปักกิ่ง 业，例如体育和汽车。 在网络上对于贾跃亭的资料只有简
และลุยธุรกิจแรกคือ เว็บดูหนังออนไลน์ทั้งเรื่องใน 乐视是一家互联网公司出身，利用 短几句话，贾跃亭看起来相貌平凡、
ชื่อ www.letv.com ในปี 2004 ภายในเวลาไม่กี่ 高科技与体育结合在一起，购买足球 不善言辞、英文不好，但是他是中国
ปีกไ็ ด้รบั เงินทุนทัง้ จากในและต่างประเทศมากมาย 联、NBA篮球赛及棒球联赛转播权，此 富豪榜排名第31，1973年出生在山
เกือบ 300 ล้านบาท และหลังจากนัน้ บริษทั ก็ได้รบั 外还成功拿下2018年俄罗斯足球世界 西，今年43岁，在创业之前是一名公
การระดมทุนอีกหลายต่อหลายครั้ง 杯转播权，用户可以在线收看到这些 务员，2002年出来创办公司，投资教
ด้านชีวิตครอบครัว ผ่านการแต่งงานมาแล้ว 3 比赛，或者赛后视频录像。此外，乐 育、能源及房地产行业，但是没有取
ครั้ง ลือกันในโลกออนไลน์ว่าภรรยาคนล่าสุดเป็น 视还推出智能自行车 Le Superbike， 得成功，后来成立的乐视互联网视频
เน็ตไอดอล ทีเ่ พิง่ จะคลอดลูกแฝด ส่วนตัวเนือ่ งจาก 硬件集成多种传感器，收集骑行过程 网站www.letv.com，先后获得国内外
ความเครียดและท�ำงานหนักเขาจึงมีโรคประจ�ำตัว 中产生的数据，每部售价2万泰铢起， 大约3亿泰铢的投资，随着企业的发
และเข้าออกโรงพยาบาลบ่อยๆ 最贵款式价格将近10万泰铢。 展，多次获得融资，并且在深圳交易
“หากคุณรู้ว่าจะท�ำยังไงให้สิ่งที่คน 99 คนล้วน 此外，乐视还向电动汽车行业发 所上市。
เห็นว่าเป็นไปไม่ได้ ให้เกิดขึ้นได้จริง เมื่อนั้นแหละ 起挑战，推出乐视超级汽车LeSEE， 99%的人认为不可能的事情，而你
ที่เรียกว่าคุณประสบความส�ำเร็จอย่างแท้จริง !” 主打智能互联概念，不仅可以实现自 办到了，那意味着你取得了真正的成
Y.T เยว่ ถิง 动驾驶功能，还可实现自我学习，具 功。
备人脸识别、情绪识别、环境识别和

79
 Movie

เ พราะโลกแห่งอี-คอมเมิร์ซท�ำให้ไม่ต้องมีเงินเป็น
“ล้าน” ก็มี “ร้าน” เป็นของตัวเองได้! วัยรุ่นในทุก
ทีท่ วั่ โลกก็ตา่ งพากันมีอาชีพทีส่ องตัง้ แต่วยั เรียนนัน่
ก็คือ การเป็นพ่อค้าแม่ค้าออนไลน์
ทีจ่ นี เอง “ยุคแห่งอี-คอมเมิรซ์ ” ทีเ่ ข้าถึง “มหาชน”
ได้ เ ริ่ ม ต้ น ครั้ ง แรกเมื่ อ อาลี บ าบาเปิ ด ให้ บ ริ ก ารเว็ บ
อี-คอมเมิร์ซแบบ C2C ในชื่อว่าเถาเป่านั่นเอง เพราะ
ตอนนั้นใครๆ ก็เข้ามาเว็บนี้เป็นทั้งผู้ซื้อและผู้ขายได้
ในเวลาเดียวกัน แต่ด้วยความง่ายของมัน ท�ำให้ใครๆ
ก็คว้าโอกาสนี้ไว้ และความเป็นจริงที่คาดเดาได้ก็คือ
มีไม่กี่คนที่จะรวยจริงจากมัน ซึ่งกระบวนการทั้งหมด
ของการ เปิดร้าน ขายของ และส่งของ รวมถึงการถูก
โกง และผลลัพท์ของมัน ทุกๆ อย่างล้วนหาดูได้ จาก
วัยทีนที่ตีแผ่สังคมยุคอี-คอมเมิร์ซเฟื่องฟูในจีนได้เป็น
อย่างดี ดังที่ปรากฎในภาพยนตร์เรื่อง “เตี้ยนซางสือไต้
(电商时代 )” เรื่องนี้นี่เอง
เตี้ยนชางฉือไต้ ออกฉายเมื่อปลายปีที่แล้ว ได้รับ
เรตติ้งที่ไม่สูงนัก นั่นก็เพราะงบประมาณของการถ่าย
ท�ำไม่ได้ต่างอะไรไปจากหนังวัยรุ่นเกรดสามทั่วไป แต่
ส�ำหรับใครที่สนใจอยากรู้ว่าการท�ำธุรกิจออนไลน์ของ
วัยรุ่นจีนนั้นเริ่มต้นยังไง ก็จะได้รับความรู้แบบเต็มๆ
จากหนังเรื่องนี้
เรื่องราวของหนัง 95 นาทีเริ่มต้นขึ้นจาก “นาย
เฉินพ่อรูปหล่อ” หนุ่มวัยรุ่นใจร้อน ปากแข็ง และ
ทะเยอทะยานอยากเป็น “หม่า หยุน” คนต่อไป ได้
เข้าถึงจุดตกต�ำ่ ของชีวติ ธุรกิจขายมาส์กไม่รงุ่ อย่างทีค่ ดิ
ท�ำให้ไม่มเี งินมาขอแฟนสาวแต่งงาน ทัง้ โกดังเก็บของที่
เขาใช้แทนบ้านก็ค้างค่าเช่ามาหลายครา
แต่วันนึงเพราะบังเอิญมีแขกพิเศษมาเยี่ยมโกดัง
โดยไม่ได้รับเชิญนั่นก็คือ “จาง ข่ายเหวิน” ที่มาหา
เฉินพร้อมกับมีดอีโต้ ท�ำให้รวู้ า่ ก่อนหน้าทีจ่ ะมาท�ำธุรกิจ
สุจริตอย่างการขายมาส์กตาเฉินตัวดีเคยขายกาชงชา
ปลอมให้กบั นายจางมาก่อน โดยหลอกว่าเป็นของสะสม
จากสมัยโบราณ
และเพราะทัง้ สองเข้าตาจน จางต้องหาเงินไปรักษา
พ่อป่วย และเฉินก็อยากรวยเร็วเพื่อปลดหนี้ ทั้งสอง
จึงมีเป้าหมายหาเงินหลักแสนเข้ากระเป๋าได้ในเวลาที่
เร็วที่สุด จึงรุดไปเรียนคอร์สสอนการขายของออนไลน์
แต่เรียนไม่ทันจบคอร์ส ก็โดนอาจารย์ปิดโรงเรียนหนี
ซะงั้น และที่คลาสจอมปลอมแห่งนี้เองที่พวกเขาได้
รู้จัก “โหยวน่า” สาวน้อยที่เคยโดยแม่ค้าออนไลน์ท�ำ
แสบใส่ยาพิษมาในกล่องพัสดุหลังเธอคอมเมนต์สินค้า
หล่อนในแง่ลบ และ 3 คนก็กลายเป็นเกลอใหม่ที่ตกลง
ร่วมธุรกิจออนไลน์ด้วยกัน
ฟังมาถึงจุดนี้ ดูเหมือนธุรกิจขายของออนไลน์จนี จะ
มีภาพลักษณ์ในแง่ลบ เพราะมีแต่การหลอกลวงและการ
ท�ำร้ายกันถึงชีวิตในโลกออฟไลน์ มันเป็นความจริง แต่
เป็นเพียงบางด้านเท่านัน้ ซึง่ สภาวะแบบนีเ้ กิดขึน้ ในช่วง
แรกๆ ของยุคอี-คอมเมิรซ์ จีน ทีใ่ ครๆ ก็ได้มาเป็นคนขาย
ของ (แต่วนั นีแ้ บรนด์ดงั ต่างมาเปิดร้านและให้บริการไม่
ต่างจากห้างสรรพสินค้า เช่น การันตีของแท้ ไม่แท้คืน ขอบคุณภาพจาก
เงินภายใน 7 วัน ซึ่งก็เป็นอาลีบาบาเองอีกนั่นแหละที่ http://movie.mtime.com/225348/
อัปเกรดโลกอี-คอมเมิร์ซจีนมาสูร่ ะดับนีไ้ ด้ด้วยการเปิด
เว็บไซต์ tmall.com เมื่อปี 2008)
จุ ด หั ก เหของเรื่ อ งมาถึ ง เมื่ อ สามเกลอได้ ม าเจอ
“จิ่วเกอ” หนุ่มวัยทีนผู้ใช้ชีวิตสองด้าน ด้านนึงปลอม

80

E-Commerce Times
ชีวิตหลังจอของพ่อค้าออนไลน์
《电商时代》影评：电商背后的辛酸
ตัวเป็นพนักงานออฟฟิศเด๋อๆ ด๋าๆ ใน
บริษัทขายยของออนไลน์ แต่อีกด้านคือ
เจ้าของกิจการใหญ่โตที่อยู่เบื้องหลังการ
กระจายสินค้าให้กบั พ่อค้าออนไลน์รายย่อย
อีกที ซึง่ ด้านมืดภายใต้ธรุ กิจใหญ่ของจิว่ เกอ
ก็คือ การส่งสินค้าทั้งของจริง ของเกรดต�่ำ
และของเก๊ ไปให้กับลูกค้าคละเคล้ากันไป
ซึ่งแน่นอนมันก็หมายถึงความไม่ซื่อสัตย์
ในการท�ำธุรกิจ ซึ่งก็แปลตรงๆ ตัวว่าผิด
กฎหมายนั่นเอง
ตลอดเรื่ อ งเราจะได้ เ ห็ น ว่ า ชี วิ ต พ่ อ ค้ า แม่ ข าย
ออนไลน์ในจีนต้องฝ่าฟันอะไรมาบ้าง ทั้งการถ่ายภาพ
สินค้าที่ต้องแหวกแนวและโดดเด่น การแพคและส่ง
ของที่ต้องไวทันทีที่ได้รับออเดอร์ การท�ำงานเบื้องหลัง
โกดังขนาดใหญ่ การจัดการกับคอมเมนต์ในแง่ลบทีต่ อ้ ง
ใช้สารพัดวาทศิลป์และการติดสินบน ศิลปะการตัง้ ราคา
และสุดท้ายก็คือ การเข้ามาของสินค้าขายดี และการ
แฝงตัวของสินค้าปลอมที่ขายในราคาของจริง
หลังจากดูหนังเรื่องนี้จบ ท�ำให้ผู้เขียนนึกถึงตัวเอง
ที่ครั้งหนึ่งก็เคยเป็นหนึ่งในฟันเฟืองเล็กๆ ในกระแส
Movie
@วรมน ด�ำรงศิลป์กุล
ดูหนังเรื่องนี้ออนไลน์แบบเต็มๆ เรื่อง
พร้อมซับไตเติ้ลภาษาจีนได้ที่นี่
สแกน QR code
อี-คอมเมิร์ซจีนที่เชี่ยวกราก ตั้งแต่การดั้นด้นไป
ซื้อของจากกว่างโจวมาถ่ายรูปและท�ำโฟโต้ช้อป
เพื่อโพสต์ขายในเถาเป่า รวมถึงเห็นน�้ำตาของ
เพื่อนสาวที่อยากเป็น “เถ้าแก่น้อย” เพราะรับ
ไม่ได้กับการวิจารณ์ที่เสียหายในร้านค้าเล็กๆ ใน
โลกไซเบอร์ของเธอ และอดคิดไม่ได้เลยว่า “ยุค
แห่งอี-คอมเมิร์ซ” ในจีนนั้นช่างน่าตื่นเต้น เต็มไป
ด้วยพลวัตรใหม่ๆ มาตลอดทศวรรษ จนวันนี้ได้
ก้าวขึ้นเป็นผู้น�ำกระแสอี-คอมเมิร์ซแห่งโลกนี้ไป
เสียแล้ว !
81
 Movie

在
这个电子商务的时代， 有意做电商的人来说，可以从这部 商精英”学习，在电商时代里面狂
不需要投入上百万元的 电影学习到很多东西。 飙放浪，为提高业绩以及提升店铺
资金我们就可以拥有自 电影全长95分钟，剧情讲述小痞 信誉，于是各种脑洞大开。在白凯
己的店铺，所以现在的学生早早地 子陈帅（孟鹏饰）做电商屡战屡 的“协助下”，俩人简直是平步青
就开了自己的网店，当上了店主。 败，没钱和女友黄桃（曲桐雨饰） 云，一夜暴富，他们也在纸醉金迷
阿里巴巴旗下淘宝网的成立开启 结婚，也没交房租养活自己，一心 的世界里迷失。最终陈帅和张凯文
了中国电商时代，在淘宝上你既可 想跑路。轴男张凯文（范逸臣饰） 落入白凯的大陷阱，他们万万没想
以是一个买家也可以是一个卖家， 却因为陈帅无意中贴到网上的“假 到，一直信任依赖的店小二白凯居
网上开店手续容易，但是赚大钱的 古董”，丢了已经奋斗6年的“铁 然是山寨假货集团的幕后黑手。投
人却不多，开设店铺、卖东西、送 饭碗”。两人因“假货”结缘， 入几千万就能赚几十个亿的诱惑实
货整个一系列的环节繁琐复杂，还 一块儿干起了电商。由于张凯文 在太大，陈帅因想分取利益便站在
要谨防被骗。本期我们为读者介绍 和陈帅心急气躁的性格，急于在 了白凯的“双十一战队”里面，而
这部《电商时代》电影，反映出了 短时间内提升网店销量，赚钱走出 张凯文却和神秘卧底尤娜俩人，单
电商的辛酸。 困境。俩人于是通过神秘“卧底” 枪匹马闯入白凯的庞大的利益集团
该电影是一部青春励志片，虽然 尤娜（付曼饰），结识了店小二白 内，想要完成一次大逆转。
电影评分不高，但可取的是对一个 凯（邓宁饰），跟从各路奇葩“电 看到这里，你可能会觉得中国电

82
 Movie

商行业很黑暗，充满陷阱和欺骗，
电影的情节在现实中也是存在的，
但这只是片面情况。这种情况在电
子商务开始的阶段会出现得比较频
繁，因为谁都能做店主，阿里巴巴
在2008年又开设了天猫网之后，吸
引了许多品牌舰旗店进驻，一定程
度上确保了产品质量。
ค�ำศัพท์ฮอตของวงการอี-คอมเมิร์ซ 从电影中我们可以了解到，作为
一个网店店主会遇到什么问题，从
ตัวจีน พินอิน เสียงอ่าน ค�ำแปล 拍摄产品照片上传网站，给产品打
包，到仓库管理，同时还要应付网
电商时代 Diàn shāng shídài เตี้ยนชางฉือไต้ ยุคแห่งอีคอมเมิร์ซ 上客户的差评，以及如何给产品定
双十一 Shuāng shíyī ชวงฉืออี วันลดราคาสินค้าแห่งชาติ 价，如何成为热门产品，还要警
大数据 Dà shùjù ต้าชู่จู้ การประมวลผลข้อมูลมหาศาล (Big data) 惕某些店铺将冒牌产品当作正品
山寨 Shānzhài ชานไจ้ ของเก๊ 出售。
土豪 Tǔháo ถู่เหา คนที่เคยจนแล้วรวยชั่วข้ามคืน 看完这部片，笔者想起自己从广
小二 Xiǎo èr เฉี่ยวเอ้อ บริกร 州进货回来拍照、修图，在淘宝小
互联网 Hùliánwǎng หู้เหลียนหวั่ง อินเทอร์เน็ต 店上卖的情景，也有伙伴因为接受
网货 Wǎng huò หวั่งฮั่ว สินค้าราคาถูกพิเศษเพราะขายผ่านเน็ต 不了客户在她小店的留言，在背后
ไม่มีต้นทุนหน้าร้าน 默默流下的泪水。

83