Professional Documents
Culture Documents
Ársskýrsla HH 2017 2018
Ársskýrsla HH 2017 2018
- fyrir aðalfund -
Reykjavík, 20. febrúar 2018
10. aðalfundur Hagsmunasamtaka heimilanna 2018
Haldinn á Hótel Cabin, við Borgartún 32 þann 20. febrúar kl. 20:00
DAGSKRÁ AÐALFUNDAR
1. Skipun fundarstjóra og ritara, fundarsetning
2. Skýrsla stjórnar 2017-2018: Ásthildur Lóa Þórsdóttir, formaður
3. Reikningar samtakanna: Guðrún Harðardóttir, gjaldkeri
4. Tillaga stjórnar um ákvörðun félagsgjalda
5. Tillögur um breytingar á samþykktum
6. Kosning 7 aðalmanna í stjórn
7. Kosning 3-7 varamanna í stjórn
8. Kosning skoðunarmanna
9. Önnur mál
Ásthildur Lóa Þórsdóttir (formaður), Guðrún Bryndís Harðardóttir (gjaldkeri), Hafþór Ólafsson,
Jóhann Rúnar Sigurðsson, Ólafur Garðarsson, Róbert Þ. Bender (ritari), Vilhjálmur Bjarnason
(varaformaður).
Varastjórn:
Pálmey Helga Gísladóttir, Guðrún Indriðadóttir, Þórður Björn Sigurðsson og Stefán Stefánsson,
Ámundi Hjálmar Loftsson, Þórarinn Einarsson, Ragnar Unnarsson.
Starfstími þessarar stjórnar er óvenju stuttur. Stjórnin var kjörin á aðalfundi þann 30. maí í fyrra og
hélt sinn fyrsta fund þann 8. júní.
Á fyrrnefndum aðalfundi var samþykkt breyting á samþykktum þess efnis að þaðan í frá skyldi halda
aðalfund eigi síðar en í lok febrúar ár hvert. Af þessu leiðir að núverandi stjórn hefur einungis starfað
í 9 mánuði.
Haldnir hafa verið 24 stjórnarfundir frá síðasta aðalfundi og 6 opnir spjallfundir en þeir eru haldnir
einu sinni í mánuði yfir vetrarmánuðina fyrir félagsmenn.
Stjórnarmenn hafa sótt opna fundi hjá Sósíalistaflokknum, Flokki fólksins og hjá Framsóknarflokknum
auk þess að funda með þingflokki Flokks fólksins.
Fulltrúar samtakanna hafa sótt fundi EAPN á Íslandi (Evrópskra félagasamtaka gegn fátækt) og
Húsnæðisþing Íbúðalánasjóðs og Velferðaráðuneytisins.
Stærsti viðburður vetrarins var þegar Hagsmunasamtökin tóku þátt í borgarafundi um verðtryggingu
og okurvexti sem var haldinn í Háskólabíó, 7. okt. þegar 9 ár voru frá hruni. Formaður HH hélt erindi
ásamt formanni VR, formanni VLFA, Seðlabankastjóra og Ólafi Margeirssyni doktor í hagfræði.
Í janúarmánuði áttu fulltrúar samtakanna fund með forsætisráðherra og gerðu grein fyrir sínum
sjónarmiðum varðandi málefni lántakenda í tengslum við endurreisn bankanna, auk þess sem þau
fóru fram á að forsætisráðherra myndi beita sér fyrir því að gerð yrði rannsóknarskýrsla um þær
aðgerðir sem stjórnvöld stóðu fyrir í kjölfar hrunsins. Forsætisráðherra, Katrínu Jakobsdóttur, var
afhent skjal þar sem þeir þættir sem rannsaka þyrfti voru nánar tilgreindir. Þó Katrín hafi tekið erindi
okkar vel hefur ekkert svar borist enn.
Átak í kynningarmálum
Skömmu áður en ljóst var að kosið yrði að nýju til Alþingis Íslendinga haustið 2017, hafði stjórn HH
samþykkt aðgerðaáætlun til að kynna þau mannréttindabrot sem áttu sér stað gagnvart
lántakendum í eftirleik hrunsins og við endurreisn bankanna. Sú aðgerðaráætlun var rétt komin í
gang þegar ríkisstjórnin féll. Hana þurfti því að endurskoða frá grunni, enda til lítils að þrýsta á
stjórnmálamenn sem eru á kafi í kosningabaráttu og jafnvel ekki á leiðinni á þing aftur.
Hluti af aðgerðaráætluninni fólst í því að vekja athygli á málstað okkar með birtingu auglýsinga og
þrjár slíkar höfðu þegar birst áður en stjórnin féll. Ein þeirra var viðvörun til neytenda vegna
endurfjármögnunar lána og tvær til kynningar á baráttumálum samtakanna. Það var í farvatninu
að birta þá þriðju um baráttumál samtakanna þegar ríkisstjórnin féll.
Stjórn samtakanna ákvað að beita sér fyrir því að baráttumál þeirra yrðu í umræðunni í
aðdraganda kosninga og að draga fram annars vegar ábyrgð og hins vegar aðgerðarleysi
stjórnmálamanna gagnvart slæmri stöðu neytenda og ofurvaldi banka- og fjármálafyrirtækja.
Það féll vel að þeim tilgangi að standa við áður ákveðna auglýsingu með yfirskriftinni „við
ákærum“ á 9 ára „afmæli“ hrunsins þann 6. október 2017 þar sem tíundaðar voru ákærur á
hendur þeim sem bera ábyrgð á ýmsum aðgerðum sem brutu gegn stjórnarskrárvörðum
réttindum lántakenda og neytenda.
Daginn fyrir kosningar birtu samtökin svo auglýsingu þar sem kjósendur voru hvattir til að kjósa
hagsmuni heimilanna og síðast en ekki síst birtist auglýsing frá samtökunum þann 27. janúar, þar
sem þau ítrekuðu áskorun sína til forsætisráðherra um að standa að rannsókn á endurreisn
bankanna með hliðsjón af neytendarétti, samningsrétti og stjórnarskrárvörðum réttindum
lántakenda, ásamt öðrum áhrifum hrunsins á samfélagið. Auglýsingarnar voru samtals sjö talsins
og hafa vakið athygli á málstað samtakanna, þó athyglin mætti að ósekju vera mun meiri.
Fjölmiðlar og samfélagsmiðlar
Jú, þetta land er Ísland! Viðbrögð fjölmiðla voru svo til engin, eitt viðtal í Harmageddon og þar með
var það upp talið.
Engu að síður hafa fulltrúar HH verið í þó nokkrum viðtölum við fjölmiðla á tímabilinu og sendar hafa
verið út 6 fréttatilkynningar til fjölmiðla (sjá nánar í annál stjórnar). Formaður og varaformaður hafa
jafnframt skrifað nokkrar greinar sem vakið hafa athygli.
Mánaðarleg fréttabréf hafa verið send félagsmönnum, þar sem þeim er gerð grein fyrir verkefnum
og markmiðum stjórnarmanna.
Skrifstofa samtakanna hefur að jafnaði verið opin 2-3 daga í viku og jafnframt verið tekið á móti
fyrirspurnum og erindum símleiðis og í gegnum tölvupóst.
Yfir 200 erindum hefur verið svarað frá félagsmönnum sem leitað hafa eftir upplýsingum og
ráðleggingum um réttindi neytenda og ýmis atriði sem huga þarf að í viðskiptum við lánveitendur.
Löggjafarmálefni og umsagnir
Auk þess áttu samtökin frumkvæði að gerð þingsályktunartillögu um fullgildingu valfrjálsrar bókunar
við alþjóðasamning um efnahagsleg, félagsleg og menningarleg réttindi, og breytingartillögu við
skattafrumvarp í tengslum við fjárlög 2018 varðandi skattlagningu endurgreiðslna vegna ólöglegrar
gengistryggingar.
Einnig var frumvarp um afnám verðtryggingar byggt á tillögum samtakanna lagt fram á haustþingi
2017.
Að frumkvæði samtakanna hefur nú verið lögð fram fyrirspurn til ráðherra húsnæðismála um
uppgreiðslugjöld á lánum Íbúðalánasjóðs, en fleiri slíkar fyrirspurnir og skýrslubeiðnir eru í bígerð.
Málarekstur
Hæstaréttur Íslands komst að þeirri niðurstöðu með dómi sínum í máli nr. 243/2015, að tilskipun EES
um neytendalán hefði verið rangt innleidd hér á landi hvað varðar upplýsingaskyldu um kostnað við
verðtryggingu. Innleiðing slíkra reglna er á ábyrgð ríkisins en vanræksla eða röng innleiðing leiðir
jafnan til skaðabótaskyldu. Af þeim sökum hefur undanfarið ár verið unnið að undirbúningi
skaðabótamáls. Sá undirbúningur er á lokastigum og er gert ráð fyrir því að málið verði þingfest nú í
febrúarmánuði.
Í ágúst 2017 samþykkti stjórn HH að samtökin myndu standa straum af kostnaði við áfrýjun
dómsmáls sem gæti orðið fordæmisgefandi um endurútreikning gengistryggðra lána í samræmi við
neytendarétt. Málinu hefur verið áfrýjað og er þess nú beðið að það komist á dagskrá Hæstaréttar.
Neytendastofa birti þann 15. desember 2017 ákvörðun í kvörtunarmáli HH gegn Brú lífeyrissjóði, þar
sem fallist var á kvörtun samtakanna í öllum atriðum. Auk þess kom fram af hálfu Neytendastofu að
við meðferð málsins hefði komið í ljós að full ástæða væri til frekari athugunar á viðskiptaháttum
lánveitenda við markaðssetningu neytendalána og fasteignalána til neytenda.
Þann 30. janúar 2018 sendu HH erindi til 15 erlendra eftirlitsstofnana þar sem óskað var eftir liðsinni
þeirra við rannsókn á afdrifum týndra skuldabréfa sem neytendur höfðu gefið út til íslensku
bankanna. Jafnframt er rekið dómsmál um slíkt tilvik af hálfu félagsmanns í samtökunum, sem hefur
nú verið áfrýjað til Landsréttar.
Þá eru fyrir dómstólum ýmis mál sem félagsmenn standa að. Þar á meðal mál þar sem reynir með
endanlegum hætti á lögmæti yfirdráttarheimilda án skriflegs samnings, gildi skilmálabreytinga
gengistryggðra lána, veðsetningu á eignarhluta meðeiganda fasteignar, lánsveð, málsmeðferð við
nauðungarsölur og ýmislegt fleira.
Skráðir félagsmenn eða heimili eru nú 8.600 talsins og um 9.200 notendur eru á facebook síðu
samtakanna.
Áskoranir, markmið og framhaldið
Með hliðsjón af framangreindu er óhætt að segja að þó að starfstími stjórnar hafi verið stuttur hafi
hann samt verið mjög viðburðaríkur; bæði vegna verkefna og aðgerða sem Hagsmunasamtökin hafi
ráðist í, sem og vegna mikilla hræringa á hinu pólitíska sviði.
Baráttan sem við öll höfum staðið í, hvort sem er sem Hagsmunasamtökin sjálf eða sem
einstaklingar, hefur verið alltof löng og ströng. Henni þarf að fara að ljúka!
Á fyrstu fundum fráfarandi stjórnar var tekin ákvörðun um að samtökin myndu auka sýnileika baráttu
sinnar og það var samstaða um að beina kastljósinu að ábyrgð stjórnmálamanna auk þess sem við
skilgreindum forgangs- og baráttumál Hagsmunasamtakanna með skýrari hætti en áður.
Eins og öllum viðstöddum er kunnugt um er svo til allt starf samtakanna unnið í sjálfboðavinnu. Við
erum með með tvo starfsmenn í 50% og 30% stöðugildum, en enginn í stjórn þiggur laun fyrir sín
störf og allir stjórnarmenn eru í fullri vinnu fyrir utan störf sín fyrir samtökin.
2. Rannsókn á því sem gert var eftir hrun og afleiðingar þeirra aðgerða á þá sem höfðu tekið
ólögleg verðtryggð og gengistryggð lán.
Allt sem Hagsmunasamtökin hafa tekið þátt í í vetur hefur verið metið út frá því hvort það stuðli að
eða styrki málstað okkar í baráttunni fyrir þessum málum.
Barátta okkar fyrir réttindum neytenda á fjármálamarkaði fer aðallega fram á þremur vígstöðvum:
Hún fer í fyrsta lagi fram fyrir dómstólum, í öðru lagi snýr hún að stjórnsýslunni og því að fá
stjórnmálamenn til að taka ábyrgð á stöðunni og ráðast í nauðsynlegar lagabreytingar til að bæta
réttindi neytenda, og í þriðja lagi þurfum við að ná eyrum og athygli almennings, því að á meðan
almenningur vaknar ekki eru stjórnmálamenn nokkuð rólegir.
Það eru margir sem segja að dómstólar séu okkar eina leið til réttlætis, og það er mikið til í því en þó
ekki allt, eins og ég mun koma nánar að á eftir.
Það er við rammann reip að draga fyrir dómstólum, því margoft hefur sýnt sig að dómskerfið á Íslandi
er gjörspillt, og henti það ekki „kerfinu“ eða fjármálaöflunum, skipta lög það litlu máli. Réttindi
neytenda eru algjörlega hunsuð af dómurum en þeir eiga margir mikla skömm fyrir og ættu að segja
af sér fyrir gróf brot í opinberu starfi. Við höfum dæmi um marga dóma sem styðja þessar
fullyrðingar, þó ekki verði farið í það hér á þessum vettvangi.
Án þess að gera lítið úr mikilvægi dómsmála, þá malla þau hægt og þegar lög og reglur eru ekki virt af
dómurum er lítil von um réttlæti úr þeirri átt. Það var því tekin ákvörðun um það innan stjórnar að
beina kastljósinu að ábyrgð stjórnmálamanna því það er staðreynd að með aðgerðum sínum eða
aðgerðarleysi, bera þeir beina ábyrgð á því hvernig staða neytenda er á fjármálamarkaði.
Það eru alþingismenn sem setja lögin og búa til regluverkið sem dómstólar fara eftir – eða eiga að
fara eftir. Það er hlutverk alþingismanna að lagfæra og leiðrétta lög og það er engan veginn
réttlætanlegt að þeir geti firrt sig ábyrgð á skelfilegum afleiðingum gerða sinna og vísað
fórnarlömbum sínum, sem jafnvel eru að missa heimili sín að ósekju, á dómstóla til að leita réttar
síns.
Nei, stjórnmálamenn bera ábyrgð og við eigum ekki að gefa þeim færi á því að fela sig á bak við illa
samin lög og rangláta dómara.
Það er einnig ljóst að vekja þarf almenning til vitundar um það sem er að gerast og gera baráttu
okkar sýnilegri og láta það sem áður hefur verið unnið á bak við tjöldin verða sýnilegt almenningi.
Dropinn holar steininn. Við í stjórn HH fáum oft að heyra að þetta eða hitt sem við erum að reyna að
gera hafi ekkert að segja, að stjórnmálamenn muni aldrei gera neitt og að dómstólar muni aldrei
dæma okkur í vil. Það er erfitt að mæla gegn þessum orðum því reynsla okkar sem í þessari baráttu
stöndum af stjórnmálamönnum og dómurum, er alls ekki góð.
En á sama tíma þýðir ekkert að leggja árar í bát. Ef við gerum það, þá fyrst erum við búin að tapa. Við
munum því halda áfram að berjast í trausti þess að dropinn holi steininn.
Verkefnin framundan eru mörg. Við munum að sjálfsögðu halda áfram að berjast fyrir afnámi
verðtryggingar og réttindum neytenda á fjármálamarkaði, enda er það kjarninn í okkar baráttu. Í
þeim tilgangi munum við á næstunni fylgja stíft eftir áskorun okkar til forsætisráðherra um rannsókn
á eftirmálum hrunsins og áhrif á heimilin og neytendarétt. Í haust eru 10 ár frá hruni og það er
staðreynd sem við munum hamra á allt þetta ár – það er löngu komin tími til að neytendur njóti
vafans, sem svo sannarlega er fyrir hendi, í þessari baráttu.
Að auki er þegar hafin vinna við það að leita eftir stuðningi stéttar- og verkalýðsfélaga við
áskoruninni um gerð rannsóknarskýrslu á aðgerðum stjórnvalda eftir hrun. Það eru hræringar í
verkalýðshreyfingunni og takist okkur að fá stuðning hennar, er aldrei að vita hvað getur gerst.
Fyrr eða síðar mun eitthvað eftir láta. Við skulum muna að þó Róm hafi ekki verið byggð á einum
degi, þá tókst almenningi með þrautseigju að fella kommúnismann í Evrópu og gott ef það tók ekki
bara einn dag fyrir Berlínarmúrinn að falla þegar það fór loksins að hrikta í honum.
Það er allt okkar megin í þessari baráttu og að lokum mun réttlætið sigra.
Hagsmunasamtök heimilanna
kt. 520209-2120
Efnisyfirlit:
Áritun bókhaldsstofu
3
Áritun stjórnar og skoðunarmanna 4
Rekstrarreikningur 5
Efnahagsreikningur 6-7
Skýringar 8-9
Sundurliðanir með ársreikningi 10-11
Til s t j ó r n a r í H a g s m u n a s a m t ö k u m heimilanna:
Undirritaður hefur aðstoðað við að semja ársreikning fyrir Hagsmunasamtök heimilanna, vegna ársins 2017.
Ársreikningurinn hefur að geyma rekstrar- og efnahagsreikning ásamt sundurliðun, skýringum sem og
samanburð við fyrra ár. Ársreikningurinn er síðan hluti af starfsskýrslu stjórnar til félagsmanna.
Við ársreikningagerðina var leitast við að leiða fram með glöggum hætti rekstur og efnahag samtakanna og
við þá vinnu voru framkvæmdar þær skoðanir á bókhaldi og uppgjörum fyrri ára sem talið var nauðsynlegt.
Jafnframt var bókhald, staða bankareikninga, uppgjör á ógreiddum kostnaði og launatengdum gjöldum
skoðað í byrjun árs 2018 og stemmt af, til að sannreyna áramótastöður ársreikningsins.
Framsetning ársreikningsins er í samræmi við lög og góða reikningsskilavenju og allar upplýsingar sem mér
eru kunnar og ég tel skipta máli koma þar fram.
U n d i r r i t u n s t j ó r n a r H a g s m u n a s a m t a k a heimilanna
Kjörnir stjórnarmenn Hagsmunasamtaka heimilanna, tímabilið 3 1 . maí 2017 til 20. febrúar 2018, staðfesta
hér með ársreikning samtakanna fyrir árið 2017, með undirritun sinni.
Vísað er til skýrslu stjórnar um liðið starfsár, sem fylgir með ársreikningi þessum til aðalfundar.
Vilhjálmur Bjarnason,
varaformaður,
Róbert Bender,
ritari
Hafþór Ólafsson,
meðstjórnandi,
Pálmey H. Gísladóttir,
meðstjórnandi.
Tekjur:
Félagsgjöld 8 14.137.300 1.122.100
Framlög og styrkir 9 610.000 2.700.500
Sérstök fjáröflun 10 3.067.530 0
Málskostnaðarstyrkir 11 58.000 46.500
Tekjur af útseldri þjónustu 12 31.000 62.000
17.903.830 3.931.100
Gjöld:
Aðkeypt vinna til endursölu 13 15.500 31.000
Aðkeypt vinna vegna fjáröflunar 14 1.517.119 0
Þjónustugjöld banka og kortafyrirtækis vegna fjáröflunar 191.836 0
Bankakostnaður v/innheimtu félagsgjalda 1.073.390 31.217
Annar kostnaður v/innheimtu félagsgjalda 0 0
Laun og launatengd gjöld 6/16 6.771.131 5.724.512
Lögfræðiskostnaður 692.320 62.000
Þýðingar 143.766 514.879
Auglýsingar 1.452.040 141.066
Húsaleiga 564.000 564.000
Kannanir og rannsóknir 0 121.110
Árgjöld til samstarfsfélaga 15 25.000 25.000
Annar rekstrarkostnaður 17 744.162 634.368
13.190.264 7.849.152
Fjármunatekjur og (fjármagnsgjöld):
Vaxtatekjur og aðrar fjármunatekjur 328.775 433.540
Vaxtagjöld og önnur fjármagnsgjöld 7/18 ( 15.350) ( 11.167)
313.425 422.373
Skattar- og gjöld:
Álagður fjármagnstekjuskattur v/vaxta fyrra árs 5 ( 86.708) ( 60.148)
Uppgjör eldri fjármagnstekjuskatts v/vaxta 5 ( 2.336) 0
Rekstrarafgangur (tap ársins)
4.937.947 ( 3.555.827)
Eignir
Veltufjármunir:
Fyrirframgreiddur fjármagnstekjuskattur
5 65.735 86.699
Útistandandi kröfur og aðrar skammtímakröfur 3/5 1.033.558 2.336
Bankainnstæður í árslok 4/19 13.818.959 9.457.457
Veltufjármunir alls 14.918.252 9.546.492
Eignir samtals
14.918.252 9.546.492
Skuldir og handbært fé
Handbært fé:
Óráðstafað handbært fé félagssjóðs 11.540.574 5.678.272
Óráðstafað handbært fé málskostnaðarsjóðs 2.244.067 3.168.422
Óráðstafað handbært fé alls 13.784.641 8.846.694
Skammtímaskuldir:
Ógreiddur kostnaður 602.716 562.904
Ógreidd laun og launatengd gjöld 6/16 530.895 136.894
Aðrar skammtímaskuldir 5/7 0 0
Skammtímaskuldir alls 1.133.611 699.798
14.918.252 9.546.492
Reikningsskilaaðgerðir
1. Ársreikningurinn er gerður í samræmi við lög og góða reikningsskilavenju.
Einstakir liðir rekstrar og efnahags eru sundurliðaðir hér fyrir aftan en aðrar reikningsskilaaðferðir sem snerta
einstök efnisatriði ársreikningsins eru tilgreindar í skýringum hér á eftir:
F a s t a f j á r m u n i r og á h æ t t u f j á r m u n i r
2. Félagið á enga varanlega rekstrarfjármuni í árslok 2017.
Skammtímakröfur
3. Meðal skammtímakrafna í árslok er að finna kröfur vegna fyrirframgreiðslu skatta, ofgreiðslu á sköttum
af launum og kr. 1.000.000 sem greitt var inn á lögfræðikostnað vegna skaðabótamáls.
H a n d b æ r t fé
4. Greining á handbæru fé: Heildar óráðstafað handbært fé í árslok 2017 nemur kr. 13784641.
Óráðstafað Samanburður
handbært fé við fyrra ár
Óráðstafað handbært fé, yfirfært f.f. ári 8.846.694 12.402.521
Rekstrarafgangur (tap) ársins 4.937.947 -3.555.827
Aðrar breytingar á handbæru fé 0 0
13.784.641 8.846.694
Skattamál
5. Fyrirframgreiddur fjármagnstekjuskattur kr. 65735, mun ganga upp í álagningu skattsins pr. 1. nóv. 2018.
Starfsmannamál
6. Tveir starfsmenn voru á launaskrá hjá samtökunum á árinu í 3 0 % og 50% starfshlutföllum, auk viðbótarvinnu.
Samtals fjöldi greiddra vinnustunda á árinu jafngilti 0,85 stöðugildi (0,73 árið áður).
Stjórnarstörf eru ólaunuð samanber 9. grein samþykkta samtakanna.
Um laun og launatengd gjöld vísast að öðru leyti til sundurliðana með ársreikningi.
8. Félagsgjöld:
Félagsgjöld, 2017 @ 3 . 5 0 0 (1835/0 greiðslur) 6.422.500 0
Félagsgjöld, 2016 @ 3 . 5 0 0 (2149/83 greiðslur) 7.521.500 290.500
Félagsgjöld, 2015 og eldri @ 2 . 4 0 0 (82/333 greiðslur) 196.800 799.200
Félagsgjöld, eldri @ 1.800 (0/18 greiðslur) 0 32.400
Endurgreidd og afskrifuð félagsgjöld ( 3.500) 0
Félagsgjöld alls: 14.137.300 1.122.100
9. Framlög og styrkir:
Framlög frá einstaklingum 110.000 117.000
Framlög frá ríkissjóði 500.000 2.100.000
Framlög frá sveitarfélögum 0 480.000
Framlög frá öðrum aðilum 0 3.500
Framlög og styrkir alls: 610.000 2.700.500
11. Málskostnaðarstyrkir:
Málskostnaðarstyrkir frá einstaklingum 58.000 46.500
Málskostnaðarstyrkir frá öðrum 0 0
Málskostnaðarstyrkir alls: 4 58.000 46.500
Eftirfarandi samþykktir voru samþykktar með breytingum á aðalfundi Hagsmunasamtaka heimilanna 27. apríl.
2010, 31. maí 2012, 15. maí 2014, 21. maí 2015 og 30. maí 2017. Þær eiga uppruna sinn að rekja til
stofnsamþykkta samtakanna frá 15. janúar 2009 með þeim breytingum sem samþykktar voru á aðalfundi 2009.
1. gr. Heiti, varnarþing og félagssvæði
2. gr. Forsendur
3. gr. Tilgangur
● Samtökin eru vettvangur fyrir fólkið í landinu til að verja og bæta hagsmuni heimilanna í
landinu.
● Samtökin eru málsvari og talsmaður félagsmanna í umræðu um hagsmuni heimilanna til
skemmri og lengri tíma.
4. gr. Markmið
● Markmið samtakanna er að beita sér fyrir lagabreytingum og / eða lagasetningum til varnar
og hagsbóta fyrir heimilin í landinu.
● Markmið samtakanna er að stuðla að leiðréttingu veðlána heimilanna vegna forsendubrests,
jafna ábyrgð milli lántaka og lánveitenda, bæta réttarstöðu neytenda í lánaviðskiptum og
stuðla að réttlátum og sanngjörnum lánskjörum fyrir neytendur.
● Markmið samtakanna er að efla vitund neytenda um réttarstöðu sína og samtakamátt.
● Samtökin vinna að tilgangi sínum og markmiðum eftir öllum lögmætum leiðum og með
réttmætum samtakamætti.
6. gr. Aðalfundur
● Félagsfundir skulu haldnir svo oft sem stjórn samtakanna telur ástæðu til. Boða skal til
félagsfundar með að lágmarki þriggja daga fyrirvara.
● Stjórn skal ætíð boða til félagsfundar innan 14 daga komi fram ósk um það frá meirihluta
stjórnarmanna eða 20% félagsmanna.
● Vinnufundir skulu kynntir á heimasíðu félagsins.
9. gr. Stjórn
● Stjórn samtakanna skal skipuð minnst 10 en mest 14 manns, þar af 7 aðalmönnum og 3-7
varamönnum, sem kosnir skulu á aðalfundi samtakanna. Stjórnin kýs sér formann,
varaformann, ritara og gjaldkera á fyrsta stjórnarfundi að loknum aðalfundi.
● Stjórnarmaður sem setið hefur full fimm kjörtímabil skal taka hlé á stjórnarsetu í það minnsta
eitt kjörtímabil. Að því loknu getur viðkomandi boðið sig fram til stjórnarsetu á ný. Ákvæðið
gildir ekki um kjörtímabil varamanna.
● Stjórnarstörf eru ólaunuð, svo og þau verkefni sem stjórnarmenn taka að sér fyrir samtökin.
Þó er heimilt að greiða fyrir útlagðan kostnað sem til fellur vegna rekstrar samtakanna.
● Stjórnin skal koma saman til fundar að minnsta kosti mánaðarlega og skal hún halda
fundargerðir. Að öðru leyti kveður stjórnarformaður stjórnina til fundar, þegar honum þykir
þörf og skylt er honum að boða til fundar í stjórninni þegar tveir stjórnarmenn óska þess.
● Stjórnarmenn skulu boða forföll, komist þeir ekki á stjórnarfund. Nú sækir aðalmaður ekki
stjórnarfundi um tveggja mánaða skeið. Afsali hann sér þá sæti sínu í stjórn, nema um
lögmæta ástæðu sé að ræða, taki sæti síðasta manns í varastjórn og fyrsti varamaður taki sæti
í stjórn í hans stað.
● Stjórn samtakanna fer með æðsta vald í málefnum þeirra milli aðalfunda. Hún undirbýr
aðalfund og aðra félagsfundi. Formaður boðar til stjórnarfunda með sannanlegum hætti.
Stjórnarfundir eru lögmætir ef mættur er meirihluti stjórnarmanna.
● Við afgreiðslu mála á stjórnarfundum fer hver stjórnarmaður með eitt atkvæði og ræður
einfaldur meirihluti atkvæða. Séu atkvæði jöfn ræður atkvæði formanns fundarins.
Varamaður hefur aðeins tillögurétt á stjórnarfundi nema hann leysi af stjórnarmann.
● Stjórn semur stefnuskrá hvers starfsárs. Stjórn skal hafa yfirumsjón með daglegri starfsemi
samtakanna eða ræður sérstakan aðila til þess og til sértækra verkefna.
● Stjórn setur nefndum samtakanna reglur þar sem fram kemur hlutverk nefndanna.
● Fastráðnir starfsmenn samtakanna skulu ekki samhliða gegna trúnaðarstörfum fyrir
stjórnmálasamtök.
● Í samþykktum þessum eru stjórnmálasamtök skilgreind sem flokkar eða samtök sem bjóða
fram í kosningum til Alþingis eða sveitarstjórna. Trúnaðarstörf fyrir stjórnmálasamtök eru
störf í stjórnum, ráðum og nefndum og önnur sambærileg störf á vegum eða í þágu
stjórnmálasamtaka. Formlegir talsmenn stjórnmálasamtaka, frambjóðendur þeirra,
starfsmenn og kjörnir fulltrúar teljast einnig gegna trúnaðarstörfum fyrir stjórnmálasamtök.
● Samþykktum þessum verður ekki breytt nema breytingatillaga hafi verið rædd á aðalfundi og
að minnsta kosti 2/3 fundarmanna séu samþykkir tillögunni. Fyrirhuguð breyting skal kynnt í
fundarboði og liggja fyrir í fundargögnum.
● Samtökunum verður aðeins slitið með samþykki eftir umræðu á löglega boðuðum aðalfundi.
● Geta skal sérstaklega tillögu um félagsslit í fundarboði. Tillagan telst samþykkt, ef 2/3 hlutar
fullgildra félagsmanna eru á aðalfundi og 2/3 fundarmanna greiða tillögunni atkvæði sitt. Ef
ekki eru nægilega margir félagsmenn á fundinum, skal boða til aukaaðalfundar innan
mánaðar. Við boðun þess fundar skal þess sérstaklega getið, að fyrir fundinum muni liggja
tillaga um félagsslit. Á aukaaðalfundi þarf tillagan stuðning 4/5 hluta atkvæðisbærra mættra
félaga til að hljóta samþykki óháð mætingu.
● Heimilt er að atkvæðagreiðsla fari fram með rafrænum hætti.
● Verði samtökin lögð niður, skal eignum þeirra ráðstafað til líknarstarfa.
Athugasemdir:
Samþykktir þessar voru lagðar fyrir á stofnfundi Hagsmunasamtaka heimilanna þann 15. janúar 2009
og þar lagt í hendur stjórnar að útfæra frekar og þær samþykktar af stjórn þann 4. febrúar 2009. Á
öðrum aðalfundi samtakanna, 27. apríl 2010 voru samþykktar breytingar á 4. grein (Markmið) og 6.
grein (Aðalfundur). Á fjórða aðalfundi samtakanna 31. maí 2012 voru samþykktar breytingar á 9.
grein (Stjórn) og 10. grein (Verkefni stjórnar). Á sjötta aðalfundi samtakanna 15. maí 2014 voru
samþykktar breytingar á 9. grein (Stjórn). Á sjöunda aðalfundi samtakanna 21. maí 2015 var
samþykkt að bæta nýrri málsgrein við 6. gr. (Aðalfundur). Á níunda aðalfundi samtakanna 20. maí
2017 var samþykkt breyting á 6. gr. (Aðalfundur). Samþykktirnar hafa verið uppfærðar til samræmis
við þessar breytingar.
TILLAGA UM FÉLAGSGJÖLD 2018
Stjórn Hagsmunasamtaka heimilanna leggur til að félagsgjöld 2018 verði 3.500 kr.
☐ Firmaritun félagsins
• Við 1. mgr. 9. gr. bætist nýr málsliður svohljóðandi: Firma félagsins ritar meirihluti stjórnar.
Skýringar: Tillagan felur ekki í sér efnislega breytingu heldur aðeins formfestingu á þeirri meginreglu
félagaréttar að meirihluti stjórnar sé til þess bær að rita firma félagsins.
Skýringar: Samkvæmt núgildandi ákvæði 2. mgr. 9. gr. mega stjórnarmenn ekki sitja lengur í stjórn
samtakanna en fimm óslitin kjörtímabil samfellt. Lagt er til að sú takmörkun verði afnumin.
☐ Mætingarskylda stjórnarmanna
• Í stað orðsins „taki“ hvar sem það kemur fyrir í 3. málsl. 5. mgr. 9. gr. komi: tekur.
TILNEFNING SKOÐUNARMANNA
Skoðunarmenn reikninga gefa kost á sér til endurkjörs á aðalfundi 2018:
☐ Sólveig Sigurgeirsdóttir