1.

Proces urbanizacije
-Razumevanje na tri načina; dimenzije; tri faze urbanizacije; stvaranje urbanizovanih oblasti; nepotpuna urbanizacija;
širenje; savremena urbanizacija – problemi.

2. Suburbanizacija i reurbanizacija gradova

-Suburbanizacija kroz više dimenzija (4); američki i evropski model – razlike; ekološki pristup (Čikaška škola),
neomarksisti, neoveberijanci – razlike između kapitalističke i socijalističke; reurbanizacija – pojam; samo za kapitalističke
zemlje; Čikaška škola;

3. Urbana i rezidencijalna segregacija

-Pojam urbane segregacije; ona predstavlja, dve stvari; princip zoninga; teoretičari; najviše zastupljen aspekt u domenu
stanovanja; urbana potklasa; rezidencijalna segregacija – pojam; teoretičari – Čikaška škola, neomarksisti,
neoveberijanci, socijalni akteri; (mikronivo) pozitivne i negativne strane soc homogenizacije;

4. Metode i tehnike u sociologiji grada

-O gradu; O sociologiji grada; Klasična i nova; o klasičnoj; osnovni problem – razlikovanje od sela i ostalih oblika; razlike i
suprotnosti; tri velike tematske orijentacije;

5. Klasična marksistička misao o gradu

-Razdvajanje grada i sela – osnovna podela rada; značaj grada; podela na klase; podela rada – posledica, manufaktura;
podela na materijalni i duhovni rad = selo i grad; Engels posledice podele; otuđenje; rešenje – ukidanje suprotnosti selo-
grad; Engels – ravnomerno raspoređivanje stanovništva; rani Marks – istorijska inicijativa; Engels – kapitalistička
urbanizacija (7); kapitalizam kao celine

6. Veberovo shvatanje grada

-Analiza zapadnoevropskog grada – gradske automne opštine; oblik vlasti i vrednosnog sistema; 4 različite ideje kroz
istoriju; shvatanje grada u skladu sa racionalizacijom; zanima ga formiranje gradova; gradovi srednjeg veka; suzbijanje
tradicionalne vlasti; definicija; u odnosu na selo; specifičnosti i zašto predstavljaju opštinu; autonomna uprava;
autonomija razdvaja zapadne gradove od dugih; o gradovima na zapadu;

7. Brodelovo gledište o originalnosti zapadnih gradova

-Kapitalizam = gradovi na zapadu; evropski gradovi superiorni; u cemu se originalnost ogleda; najpre nadjačali državu;
pitanja; komparativna analiza; gradska sloboda u Evropi (3); vodeći gradovi su oni koji su bili urbanizovani; razvoj unutar
gradova; pobijanje političke sfere; formiranje gradova-država; o gradovima; kroz istoriju tri tipa grada (objašnjenje
svakog); zanima ga evolucija gradova – razlikuje tri vrste gradova.

8. Društvena morfologija i grad – materijalna i moralna gustina

-O društvenoj morfologiji; Dirkem; gustina; Dirkem – dva tipa solidarnosti; Albvaš razlikuje dve morfologije; religijski
grad; organ političkog života; o gradu i podeli gradova;

9. Zimelovo gledište o duhovnom životu velikih gradova

-Grad centar novčane ekonomije, neprekidne razmene; individualnost; suprotnost života u malom gradu; osećajnost i
veze vs. razum; novčana privreda i razum povezane; razumni odnosi računaju na ljude kao na brojeve što je jedino
moguće u gradu; tačnost; uzdržanost; spoljašnja rezervisanost; o individualizmu; antika i sr vek ograničenja u kretanju
pojedinca; raznovrsnot grada; borba sa prirodom oko plena, sad je borba sa čovekom; stvaranje novih potreba odnosno
većih individualnih razlika što vodi ka individualizaciji; sve ovo vodi ka razvoju moderne kulture – preovladavanje
objektivnog duha subjektivnim;
10. Zimelov uticaj na Čikašku školu
-Park, Bendžes i Makenzi; teorijsko metodološki i praktični; Zimel – sociološki formalizam: značaj velegrada za duhovni
život; smisao istorije ide u pravcu razvoja velikih gradova; grad oblikuje duhovni život pojedinca, što je čikaškoj školi
značilo da odaberu središnji premet proučavanja; prilagođavanje ličnosti spoljnim silama – interakcije u gradu;
intelektualizam – mehanizam odbrane; Park i Bogardus; dva sveta: tajni svet; figura stranca; sociološka osobina grada;
stranac-velegrađanin; Zimel o strancu trgovcu, a Park Jevrejin, imigrant;

11. Bardžesov model razvoja grada

-Najpoznatiji model ekološke strukture grada – model 5 koncetričnih krugova; opada gustina od centra ka periferiji; SAD
kasnije prelaze iz ruralne u urbanu; metropolitensko područje grada; gradirajuća teorija; koncetrični krugovi; objašnjen
svaki krug; širenje osvajanjem spoljne zone (sem pete) – to se zove sukcesija; metabolizam; organizacija i
dezorganizacija; kretanje kao razvoj – promena pravca - pokretljivost; elementi (2).

12. Parkovo shvatanje grada kao jedinstva ekološkog, prirodnog i moralnog poretka
-Osnovna odlika američkog grada; grad kao tvorac novog moralnog poretka; posledice podele rada; zasnivanje moralnog
poretka na slobodi; grad stanje duha; geografska, ekološka i naglašava ekonomsku jedinicu grada; američki gradovi,
podela na blokove; grad počiva na navikama i običajim građana; promene unutar grada; Susedstvo; prvobitan grad
tvrđava, sklonište; savremeni grad –mesto za trgovinu; grad slobodna sredina u koji slobodni čovek može da bira
zanimanje i razvija talente; škole; uspeh u pozivu naglašava specijalizaciju i racionalizaciju; sve ovo vodi većoj zavisnosti
zanimanja; zajednički interes; pokretljivost pojedinca; segregacija.

13. Virtovo shvatanje grada

-Članak – urbanizam kao način života; moderno vreme karakteriše koncetracija ljudi u velikim aglomeracijama; definicija
grada; osnovno pitanje; tri različita pristupa; Oblik organizacije suprotan seoskom životu; 7 karakterisitka gradskog
života; grad centar kulture, političkog i kulturnog života; više sekundarnih nego primarnih kontakata; kontakti; potrošači
ljudi; pojedinac nemoćan; dobrovoljne organizacije.

14. Razlike između geta i slama u urbanoj sociologiji

-Geto naziv za ostrvo – Jevreji; etnička/religioznagrupa; srednji vek – Jevreji; proterivanje; Pojam geta – za šta se koristi;
Virt; Slam – označava; u Srbiji; urbanističko i sociološko ordeđenje; Harington i Gans; karakteristike slama;

15. Pojam geta u Čikaškoj školi

-Virt – geto; ravnoteža između dve grupe; USA međustanica imigranata ka putu asimilacije; ciklus rasnih odnosa;
definicija geta po Virtu; funkcija pozitivna; Pjer Žak Rojtman – ideološka uslovljenost čikaških sociologa; USA zakon o
kvotama, WASP;

16. Gansova i Kastelsova kritika Luisa Virta

-Dve najznačajnije teme; Gans revizija; Virt se manje bavio gradom kao takvim; ne razlikuje načine života u gradu i
drugim naseljima; tri zaključka; Kastels;