THEMADOSSIER BIBLIOTHEEK VLISSINGEN

Open Monumentendag

Inleiding

Elk jaar in september vinden in Europa één of meer Open

Monumentendagen plaats. In diverse Europese landen worden dan
gedurende een of enkele dagen monumenten opengesteld voor het
publiek.

De Europese Open Monumentendagen vonden voor het eerst

plaats in 1991. Daarvoor waren er al lokale initiatieven: in 1984
vond in Frankrijk de eerste Journée Portes Ouvertes plaats, en in
1987 vond in Nederland de eerste Open Monumentendag plaats.
In Nederland vinden de Open Monumentendagen altijd in het
tweede weekend van september plaats.

Het bezoekersaantal van de eerste Open Monumentendag bedroeg

350.000. Tegenwoordig ligt het bezoekersaantal tussen de 800.000
en 900.000 en daarmee is de Open Monumentendag een van de
grootste culturele evenementen van Nederland. Jaarlijks gaan er
tussen de 3.000 en 4.000 monumenten open.

Elk jaar hebben de Open Monumentendagen een thema. De

thema's afgelopen jaren waren als volgt: Water (2000), Wonen
(2001), Handel (2002), Boerderijen (2003), Verdediging (2004),
Religieus erfgoed (2005), Feest! (2006) Moderne Monumenten
(2007) en Sporen (2008), Nederland op de kaart (2009), De smaak
e
ven de 19 eeuw (2010).

Meer lezen

Kranten, tijdschriften en folders

Boekje met monumenten toont historische raakvlakken grensstreek
In: PZC, 10-09-2010
Volledige tekst
De eerste vrucht van de samenwerking op cultureel vlak tussen Sluis en de vier
Vlaamse buurgemeenten wordt geplukt.

Open Monumentendag: een laat ontwaken

In: PZC, 08-09-2010

Dat nu uitgerekend de 19e eeuw centraal staat tijdens het monumentenweekend (11
Volledige tekst
en 12 september), daarover kun je in Zeeland niet al te vrolijk zijn. Zeker tot 1850
wilde het maar niet lukken om in het deltagebied een beetje vaart in het leven te
krijgen.
11 september: Open Monumentendag
Op: Vlissingen.nl, 31-08-2010
Volledige tekst
In de gemeente Vlissingen zijn diverse monumenten geopend van 10.00 tot 17.00 uur.
Deze dag is het bus- en bootvervoer (fast ferries) in heel Zeeland gratis.

Fotografeer monumenten voor Wikipedia

In: de Weekkrant,30-08-2010

Wikimedia organiseert de hele maand Wiki loves Monuments. Dit is een wedstrijd om Volledige tekst
meer vrije afbeeldingen van rijksmonumenten beschikbaar te maken voor gebruik op
Wikipedia.

Euromast wordt rijksmonument

In: Trouw, 24-03-2010
Volledige tekst
De Euromast in Rotterdam is aangewezen als rijksmonument. Het 185 meter hoge
bouwwerk is daarmee direct het hoogste rijksmonument van Nederland.

Brochure Open Monumentendag 2010

Volledige tekst
(PDF)
Veere-Middelburg-Vlissingen

Beeld- en geluid
Monumentenwacht bij Stadhuis Middelburg

De Monumentenwacht onderzoekt het stadhuis met het

oog op mogelijk onderhoud.

Uitzending van TV-Walcheren 18 april 2008

St Jacobskerk Vlissingen

Beelden van het interieur en exterieur van de St.

Jacobskerk in Vlissingen begeleid door orgelmuziek.

Verbouwen monumenten makkelijker

Woon je in een pand dat een monument is, dan mag je bij
wijze van spreken nog geen spijker in de muur slaan
zonder daar toestemming voor te moeten vragen. En dat
moet toch anders kunnen, vindt cultuurminister Plasterk.
Boeken en dvd’s
Zeeland / Ronald Stenvert, Piet van Cruyningen

Een door een team van deskundigen opgesteld, goed toegankelijk

naslagwerk over de cultuurhistorisch belangrijke monumenten in
de provincie Zeeland, onderdeel van een reeks verzorgd door de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Na een inleidend gedeelte
over de historie van de provincie en haar regio's, stijlvormen,
gebruikte materialen en bouwconstructies volgt de kern van het
boek: een beschrijving van de monumenten in alfabetische
plaatsnaamvolgorde, met als introductie steeds een korte typering
van de gemeente. De tekst wordt ondersteund door vele
zwartwitfot’s en kaartjes.
Van schandsteen tot straatkapel / Jan J.B. Kuipers, Peter Sijnke

Het vertelt de geschiedenis van kleine en grotere voorwerpen die

ontsnappen aan de aandacht van de in cultuurhistorie
geïnterresseerde bezoeker én bewoner van Zeeland. De auteurs
nemen de lezer mee op een speurtocht naar kleine voorwerpen,
variërend van lakenloodjes, schandstenen, stoeppalen,
praetuusjes, schijnvliedbergen tot straatkapellen.

Van obelisk tot oorlogsgraf / Jan J.B. Kuipers, Peter Sijnke

Mensen markeren graag opvallende gebeurtenissen, of ze nu

dramatisch of feestelijk zijn, er valt altijd wel een monument voor
op te richten. Soms staan dergelijke monumenten verstopt tussen
opgeschoten struikgewas of weggedrukt achter recente
bouwwerken.
Vaak zijn de monumenten voluit zichtbaar in hun omgeving. Een
enkele keer is een voorwerp onbedoeld tot monument uitgegroeid.
De auteurs voeren de lezer mee langs gedenkwaardige plaatsen in
de provincie Zeeland.

Mooi Walcheren / Robbert Jan swiers en Jan J. B. Kuipers

Het boek geeft een beeld van het landschap, de natuur, de

geschiedenis en de bewoners. De steden, dorpen en gehuchten
worden een voor een beschreven, waarbij van Middelburg,
Vlissingen en Veere een plattegrond is opgenomen. Door de
combinatie van oude foto’s en prenten en recent fotomateriaal
geeft het boek een goed beeld van Walcheren in heden en
verleden
Alles wat je altijd al wilde weten over monumenten en
bouwstijlen / Meindert Stokroos, Annet Pasveer

Mede onder auspiciën van de Stichting Open Monumentenzorg is

dit boekje uitgebracht, dat op heldere en bevattelijke wijze
basisinformatie geeft over monumenten en bouwstijlen in
Nederland. Hierin worden 15 bouwstijlen besproken die in
Nederland van belang zijn geweest. Deze beginnen in de
middeleeuwen (Romaans) en eindigen bij moderne stijlen als
Amsterdamse School en het Nieuwe Bouwen. Daarna komen
gebruikte bouwmaterialen aan bod (w.o. hout, baksteen, verf,
terracotta), gevolgd door gevels en daken (w.o. metsel- en
pleisterwerk, stoepen, kapconstructies e.d.). Tenslotte wordt
aandacht besteed aan het historische interieur in Nederland, eerst
chronologisch (te beginnen in de late 17e eeuw) en daarna
thematische onderwerpen, w.o. vloeren, plafonds, wanden,
trappen, verlichting enz. Elk thema wordt kort beschreven en in
beeld gebracht met een of meer voorbeeldillustraties in kleur.

Kijken naar monumenten in Nederland / A.P. Smaal, G.

Berends

Dit boek toont ons de stads- en dorpsgezichten, de woonhuizen,

kastelen en buitenplaatsen, kerken, boerderijen, molens en vele
andere eertijds functionele monumenten zoals stations,
watertorens, stoomgemalen en vuurtorens.

ANWB monumentenboek Nederland / Cor van Eldik, Michel

Bakker & Meindert Stokroos

Nederland kent c. 60.000 rijksmonumenten waarvan er zo'n 200

zijn uitgezocht en worden gepresenteerd in dit boek in groot
formaat. Ze dateren merendeels uit de 19e en 20e eeuw, al zijn er
ook enkele oudere, die naar thema en vervolgens per
deelonderwerp worden beschreven, t.w. wonen, defensie, werken,
sociale zorg en bestuur, onderwijs, ontspanning, kerk,
infrastructuur en nutsbedrijven. Daaronder zijn er naast veel
bekende (b.v. stations van Amsterdam en Haarlem, Rietveldhuis,
Beurs van Berlage) ook minder bekende en in het oog lopende
objecten zoals badhuizen en benzinestations. Vele kleurenfoto's en
-tekeningen geven een beeld van de beschreven monumenten.

Het monumentenboek fotocollectie Rijksdienst voor de

Monumentenzorg / Karel Loeff, Peter Don

Uit de collectie van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg zijn

ongeveer 450 monumenten afgebeeld. De foto’s zijn gemaakt in de
periode van 1860 tot heden. Alle monumenten zijn afgebeeld met
één foto en voorzien van een begeleidende tekst. De tekst geeft
een korte uitleg waarin de waarde van het monument wordt
toegelicht. Het boek is aan de hand van 10 thema’s gerangschikt:
behoud, groen, gebruik, interieur, kleur, samenhang, omgeving,
materiaal, stijl en water. Geschikt voor de beginner die
geïnteresseerd is in Nederlandse monumenten. De inhoud is erg
divers en gaat van de abdij in Middelburg tot de bierbrouwerij in
Alkmaar en van het Olympisch stadion in Amsterdam tot een
muurschildering in Tiel.
Monumentaal Nederland / de 100 mooiste monumenten van
ons land / Ap van Rijsoort, Robert Poutsma

Nederland staat vol met historische monumenten, waarvan voor dit

boek in groot formaat de honderd mooiste zijn geselecteerd,
beschreven en afgebeeld. Ze zijn in tien themagroepen
ondergebracht, nl. water (b.v. Afsluitdijk), handel (b.v. markt van
Gouda), bestuur (b.v. Haagse Ridderzaal), platteland (b.v. kop-
hals-rompboerderij te Goutum, Friesland), geloof (b.v. Sint
Servaasbasiliek te Maastricht), wonen (w.o. Rietveld-Schröderhuis
te Utrecht), defensie (b.v. vestingstad Willemstad), zorg (Sint
Jansgasthuis te Hoorn), reizen (station Hollands Spoor te Den
Haag) en industrie, zoals de Van Nellefabriek te Rotterdam. Van
elk object zijn verschillende kleurenfoto’s opgenomen, terwijl naast
een korte historische beschrijving een locatiekaartje met adres is te
vinden.

De bouwkunst vereeuwigd: fotografie voor monumentenzorg /

Peter Don, Kees Peeters

Dit boek is een fotoboek met de foto als uitgangspunt. Het

inleidende deel omvat twee artikelen, het eerste handelt over de
fotografie van monumenten in het algemeen en het tweede over de
fotocollectie van Monumentenzorg. De afgebeelde foto's (zwart-wit
en kleur) zijn niet gekozen om het monument dat ze afbeelden,
maar om de kwaliteit van de foto zelf. De ruim 200 foto's geven een
mooi beeld van de gehele collectie. Wil men echt de monumenten
van Nederland zien, dan is dit boek niet het meest geschikt, wil
men echter een mooi fotoboek met monumenten als onderwerp,
dan is het een goed afgewerkt en interessant boek.

Monumenten onderhouden: gids voor uw monument / Klaas

Boeder

De monumentenwacht bestaat 25 jaar als onafhankelijk

onderhoudsadviseur voor eigenaren van monumenten. In een 10-
tal hoofdstukken wordt door medewerkers van de
monumentenwacht stapsgewijs het onderhoud aan de orde
gesteld. Daarbij worden de gevel, het dak, de fundering en het
interieur apart behandeld. Ook de financiële aspecten krijgen de
aandacht. De toelichtingen zijn prettig leesbaar en voorzien van
duidelijke illustraties (foto's in kleur). Niet alleen bedoeld voor
bewoners en beheerders van monumenten. Eenieder, die in een
ouder huis woont haalt uit dit boekje nuttige informatie.

Bouwhistorie in Nederland: kennis en bescherming van

gebouwen / G. van Tussenbroek

Deze bundel bevat bijdragen van verschillende aard, geschreven

door zes deskundige auteurs. Bouwhistorie is interessant voor een
breed publiek omdat het op verrassende wijze de metamorfose van
gebouwen in de loop der eeuwen kan laten zien. Daarnaast is het
van belang voor het bewaren van ons cultureel erfgoed. In de
hoofdstukken wordt onder meer ingegaan op de ontwikkeling van
de bouwhistorie in de laatste eeuwen, betekenis, bouwhistorisch
beleid en onderzoek, en tenslotte de dagelijkse praktijk van de
bouwhistoricus.

Meer boeken
Websites

Open Monumentendag Nederland Website van de landelijke stichting Open

Monumentendag. Onder het kopje
publicaties wordt een boek met foto’s over
de bouwstijl van de 19e eeuw(het thema van
2010) onder de aandacht gebracht.

Monumenten anno nu Website die eigenaren van monumentale

panden informatie geeft over de financiële
mogelijkheden, onderhoud en wet- en
regelgeving. Ook platform zijn voor het
uitwisselen van ervaringen. Initiatief van het
Nationaal Restauratiefonds en de Rijksdienst
voor het Cultureel Erfgoed.

Open Monumentendag SCEZ Informatie op de website van de Stichting

Cultureel Erfgoed Zeeland over de Open
Monumentendag 2010

Zeeuwse organisaties voor monumentenzorg Website die u laat kennismaken met het
boeiende cultureel erfgoed van
Zeeland. Met een overzicht van Zeeuwse
organisaties voor monumentenzorg.

Rijksmonumenten in Vlissingen De gemeente Vlissingen telt 297

inschrijvingen in het
rijksmonumentenregister.

Wiki Loves Monuments In september organiseert Wikimedia samen

met de vrijwilligers van Wikipedia het project
Wiki Loves Monuments. Het streven is om
van elk monument in Nederland foto’s onder
een vrije licentie beschikbaar te krijgen, ook
in Vlissingen.

Monumentenfotografie Ruim 10.000 foto’s uit de collectie van de

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed geven
een beeld van de verscheidenheid aan
onderwerpen die monumentenzorgers
tussen 1860 en 1947 behandelden.

Startpagina monumenten Startpagina met een verzameling links van

websites over monumenten en
monumentenzorg.

Verzamelgids monumenten Verzameling links van websites over

monumenten en monumentenzorg.

Internet Monumenten Wijzer Portal met verwijzingen naar links, adressen

en informatie over monumenten.

Cultuurhistorische verkenning van het Spieghelkwartier Cultuurhistorische verkenning van het

Spieghelkwartier in Vlissingen. Doel van het
onderzoek was het inventariseren en
waarderen van cultuurhistorische elementen
en structuren op het terrein van de
Koninklijke Schelde Groep.
Cultureel erfgoed Website van de Rijksdienst voor het
Cultureel Erfgoed, het kennisinstituut voor
archeologie, monumenten en
cultuurlandschap. O.m. uitgebreide
informatie over wet- en regelgeving rond
monumenten en monumentenzorg.
.

Bibliotheek Vlissingen, samengesteld op 11 september 2010

Disclaimer
Dit themadossier is samengesteld door Bibliotheek Vlissingen. Na totstandkoming van het dossier zijn de
opgenomen informatie en verwijzingen aan veroudering onderhevig. Het kan voorkomen dat links naar
websites niet meer werken.

De samenstellers van dit dossier hebben getracht naar zo betrouwbaar mogelijke informatie te verwijzen.
Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor onjuistheden die mogelijk in de informatie
en/of publicaties voorkomen.

Informatie die van essentieel belang is voor de gebruiker dient door de gebruiker altijd op juistheid te worden
geverifieerd. Beslissingen van de gebruiker op basis van informatie in dit dossier zijn voor zijn eigen
rekening en risico.

Meer themadossiers: www.vlissingen.nl/themadossiers