You are on page 1of 55

MANUALI

SIGURIMIT TEKNIK

PER

PUNEN NE NDERTIM

&

LINJAT E TENSIONIT TE LARTE

2018

Faqe 1
2018

Termat e manualit te Sigurimit Teknik

dhe Shendetit ne pune.

Jane te detyrueshme dhe punonjesit duhet ti nenshtrohen ketyre

termave dhe ti permbajne ne menyre te rrepte procedurat e

parashikuara, rregullat dhe urdherat. Mos permbajtja ose mos

nenshkrimi i çdo termi ose mos zbatimi i procedurave te Sigurimit

teknik dhe Shendetit detyron ndeshkimin e punonjesit sipas denimeve

qe parshikohen ne Rregulloren e Brendeshme te shoqerise dhe arrijne

sipas rendesise se shkeljes se termave, ne penalitetin e perjashtimit.

Faqe 2
PERMBAJTJA
HYRJE
Faqe
Qellimi…………………….....................................................................................................5
Subjektet..................................................................................................................................5
Baza ligjore..............................................................................................................................5
KREU I
Neni 1, masat...........................................................................................................................6
Neni 2, pagimi i demit.............................................................................................................6
Neni 3, rregullat e sigurimit teknik..........................................................................................6
Neni 4, sinjalet.........................................................................................................................6
Neni 5, kontrollet mjekesore....................................................................................................6
Neni 6, raporti mjekesore.........................................................................................................6
Neni 7, percaktimi i vendit te punes.......................................................................................7
Neni 8, kushtet e punes............................................................................................................7
Neni 9, higjiena dhe masat perkatese.......................................................................................7
Neni 10, trajnimi dhe keshillimet e punemarresve...................................................................7
Neni 11, detyrimet ndaj inspektorit te punes............................................................................8
KREU II
Organizimi dhe funksionimi i deges teknike………….…………………………...………..8
Neni 12, organizimi i deges teknike te shoqerise..................................................................8-9
Neni 13, kontrollet e sigurimit dhe takimet..........................................................................9-10
Neni 14, raportimi i mospajtimit...........................................................................................10
Neni 15,inspektimet brenda shoqerise...................................................................................11
KREU III
Mjedisi i vendit te punes........................................................................................................11
Pjesa e pare, kerkesa te pergjithshme per punen ne ndertim..............................................11-13
Pjesa e dyte, depozitimi i materialeve................................................................................13-15
Pjesa e trete, veglat e punes................................................................................................15-16
KREU IV
Shfrytezimi i makinerive dhe mekanizmave ne ndertim....................................................16-19
Makinerite germuese dhe ngarkuese..................................................................................19-22
Punime me buldozer e skrepera..........................................................................................22-23
Makinerit ngritese...............................................................................................................23-26
Arganot, parankot dhe krikot..............................................................................................26-27
Pajisjet ndihmese...................................................................................................................27
KREU V
Punime per montimin e konstruksioneve betonarme te parapergatitura dhe te kontruksiove
metalike...............................................................................................................................28
Kerkesa te pergjithshme......................................................................................................28-31

KREU VI
Linjat e tensionit te lart.......................................................................................................31-32
Kerkesa te pergjithshme.....................................................................................................31-32
Punimet per hapjen e trases dhe te bazamenteve te shtyllave ...........................................32-33

Faqe 3
Ngritja e shtyllave metalike dhe beton arme.......................................................................33-35
Ndertimi i shtyllave metalike me element te parapergatitura.............................................35-36
Fiksimi i trosit dhe i percjellsav..........................................................................................37-39
Shtrirja e linjave kabllore....................................................................................................39-41
Ngritja dhe zhvendosja e pajisjve elektrike........................................................................42-43
Montimi i rrjetave te ndriçimit dhe te impianteve shperndarese........................................43-45
Montimi i makinave elektrike dhe i transformatoreve.......................................................46-50
Punimet ne linjat qe kalojne prane linjave ne shfrytezim..................................................50-51
KREU VII
Detyrat, te drejtat dhe pergjegjesite per sigurimin teknik dhe mbrojtjen ne pune ne montim.51
Inxhinieri..... .....................................................................................................................51-53
Punonjesi ............................................................................................................................53-54
Rregullorja e shfrytezimit dhe e mirembajtjes se pajisjeve dhe e impiantit elektrike.......54-56
Shenime...............................................................................................................................57

REFERANCA
1.INSTITUTI I STUDIMEVE TE TEKNOLOGJISE SE NDERTIMI

RREGULLORE E SIGURIMIT TEKNIKE PER PUNEN NE NDERTIM, SHTATOR 2000

www.institutindertimit.com

2. MINISTRIA E PUNES DHE ÇESHTJEVE SOCIALE DHE SHANCEVE TE


BARABARTA

www.mpcs.gov.al

3. KOMPANIA Sh.p.k.

www.kompania.al

HYRJE

Qellimi: Ky manual ka per qellim te percaktoje rregulla te plota dhe te qarta per
administrimin e Sigurise dhe Shendetit ne pune ne Shoqeri ne menyre qe te ofrohet nje vend

Faqe 4
pune I sigurte dhe I shendetshem si dhe te sigurohet qe stafi I shoqerise dhe persona te tjere
te mos ekspozohen ndaj rrezikut qe mund te sjelle veprimtaria e kesaj shoqerie.

Subjektet: Ky manual do te zbatohet per te gjithe punemarresit.


Baza ligjore: Dispozitat e ketij manuali mbeshteten kryesisht ne burimet e meposhteme
ligjore:

1. Ligji nr.8417, date 21.10.1998 “Per Kushtetuten e Republikes se Shqiperise”.


2. Ligji nr.7961, date 12.07.1995, “Per Kodin e Punes ne Republiken e Shqiperise”
ndryshuar me Ligjin nr.8085, date 13.03.1996, dhe Ligjin nr 9125, date 29.07.2003.
3. Ligji nr.9147, date 30.10.2003 “Per ratifikimin e Konventes nr 155 te Organizates
Nderkombetare te Punes per “Sigurine ne pune, shendetin dhe ambjentet e punes “
1981”.
4. Ligji nr.9148, date 30.10.2003 “Per ratifikimin e Protokollit te vitit 2002 te Konventes
nr.155 te Organizates Nderkombetare te Punes per “Sigurine ne Pune, shendetin dhe
ambjentin e punes”1981”.
5. Ligji nr.8766, date 05.04.2001 “Per mbrojtjen nga zjarri dhe shpetimin “.
6. Vendimi I Keshillit te Ministrave nr.692, date 13.12.2001 “Per masat e vecanta te
sigurimit dhe mbrojtjes se shendetit ne pune” ndryshuar me Vendim te Keshillit te
Ministrave nr. 742, date 06.11.2003.
7. Vendimi I Keshillit te Ministrave nr.207, date 09.05.2002 “Per percaktimin e puneve
te veshtira ose te rrezikshme”.
8. Vendimi I Keshillit te Ministrave nr.461, date 22.07.1998 “Per regjistrin qe mban
punedhenesi per aksidentet ne pune dhe semundjet profesionale”.
9. C’do dispozite tjeter ligjore e zbatueshme ne kete rast.

Punedhenesi eshte i detyruar te respektoje kete Manual per shendetin dhe sigurine ne
pune.
Ky manual mund te ndryshohet here pas here sipas gjykimit te punedhenesit.
KREU I
DISPOZITA TE PERGJITHESHME
NENI 1
Masat
1.1 Shoqeria ne cilesine e punedhenesit do te ndermarre te gjitha masat qe mund te
zbatohen nga ana teknike dhe qe pervoja ka treguar se jane te nevojshme per parandalimin e
aksidenteve ne pune ose semundjeve profesionale ne lidhje me natyren e punes.
NENI 2
Pagimi i demit

Faqe 5
2.1 Shoqeria duhet te paguaje diferencen midis demit dhe shperblimit qe merr punemarresi
nga sigurimet shoqerore, kur aksidenti apo semundja profesionale eshte pasoje e fajesise se
rende te punedhenesit.
2.2 Kur Shoqeria nuk ka regjistruar punemarresin ne sigurimet shoqerore, ai duhet te
perballoje te gjitha shpenzimet qe ka bere punemarresi si rezultat i aksidentit ose semundjes
profesionale, si dhe te gjitha demet si pasoje e mosregjistrimit.
NENI 3
Rregullat e sigurimit teknik
3.1 Shoqeria, per te parandaluar aksidentet dhe semundjet profesionale duhet te percaktoje
qarte rregullat e sigurimit teknik.
NENI 4
Sinjalet
4.1 Shoqeria do te vendose sinjale te dallueshme qarte ne cdo vend pune, qe paraqet rrezik
per jeten dhe shendetin e punemarresve.
NENI 5
Kontrollet mjekesore
5.1 Duke marre parasysh rreziqet e vecanta qe mund te vijne nga natyra e punes, Shoqeria do
te organizoje, periodikisht, kontrolle mjekesore te punemarresve.

NENI 6
Raporti mjekesore
6.1 Punemarresit qe punojne ne sektorin e prodhimit te shoqerise , duhet te jene te pajisur me
raport mjekesor perpara se te punesohen

NENI 7
Percaktimi i vendit te punes
7.1 Shoqeria, per te mbrojtur jete dhe shendetin e punemarresve ne pune, vendos
punemarresit e tij ne pune sipas :
 aftesive profesionale
 gjendjes shendetesore bazuar ne viziten mjekesore te kryer nga specialist, para
pranimit ne pune
 moshes
 gjinise
NENI 8
Kushtet e punes

Faqe 6
8.1 Nese kryerja e punes kerkon nje qendrim ne kembe ose te perkulur per nje kohe te gjate,
punemarresi ka te drejte te beje pushimet e paguara, te shkurtra, jo me pak se 20 minuta per
cdo 4 ore. Punemarrset gra kane te drejten e pushimit te paguar cdo 3 ore.
8.2 Shoqeria ve ne dispozicion te punemarresve te gjitha mjetet e nevojshme manuale dhe
mekanike qe lehtesojne mbajtjen e peshave te renda. Shoqeria nuk do te lejoje qe nje
punemarres i vetem te mbaje nje pehse me te rende se 55kg. (per grate, pesha e lejuar eshte
20 kg).
NENI 9
Higjiena dhe masat perkatese
9.1 Shoqeria kujdeset per higjienen e vendeve te punes. Shoqeria pasi te konsultohet me
punemarresit do te marre masat e nevojshme mbrojtese kunder substancave helmuese,
makinerive, transportit te peshave te renda, ndotjes se ajrit, zhurmave dhe dridhjeve, si dhe
rreziqeve te tjera qe mund te shkaktoje ndertimi.
9.2 Shoqeria do t’i shpjegoje punemarresve te ekspozuar ndaj rrezikut, nevojen e zbatimit te
masave te sigurise teknike dhe higjienes.
NENI 10
Trajnimi dhe keshillimet e punemarresve
10.1 Punedhenesi zbaton projektin e tij, nese brenda 30 diteve nga data e dorezimit te
dokumentacionit nuk eshte kundershtuar me shkrim ne menyre te motivuar nga inspektori I
punes.

NENI 11
Detyrimet ndaj inspektorit te punes
11.1 Punedhenesi duhet te mbaje gjithmone ne ndermarrje dhe t’i paraqese inspektorit te
punes keto dokumente:
 nje kopje te deklaratave te aksidenteve ne pune, qe kane ndodhur te pakten qe prej tre
vjetesh
 planin, projektin e vendeve
 listen e lendeve te rrezikshme qe perdoren ne ndermarrjen e tij

KREU II
ORGANIZIMI DHE FUNKSIONIMI I DEGES TEKNIKE
NENI 12
Organizimi i deges teknike te Shoqerise

Faqe 7
12.1 Drejtoria u ngarkon pergjegjesve te sektoreve te drejta dhe detyrime te ndryshme, ne
pajtim gjithmone me udhezimet e Shoqerise, si dhe detyrimin per ruajtjen e sigurimit dhe te
parandalimit te aksidenteve ne pune. Inxhinieret e sigurimit Teknike duhet te japin udhezimet
lidhur me masat per higjienen dhe sigurimin, te inspektojne dhe te raportojne rastet qe mund
te ndodhin gjate kryerjes se punes. Cfaredolloj parregullsie do te raportohet tek pergjegjesi i
sektorit e shoqeruar me propozimet per veprimet permiresuese ne Drejtori.

12.2 Te drejtat dhe detyrimet e zyres qendrore jane keto:


 Perpilimi dhe njoftimi i procedurave te organizimit dhe te sigurimit te vendit te punes.
 Perpilimi i shkresave ne procedurat e sigurimit teknike.
 Analiza dhe plotesimi i te gjithe formulareve qe u perkasin aksidenteve ne pune dhe
ndodhive te tjera te rrezikshme qe lidhen me to.
 Bashkerendimi i stervitjes se personelit.
12.3 Detyrat dhe te drejtat e Inxhinierit te Sigurimit Teknike jane si me poshte:
 Mbikeqyrja e kryerjes se procesit te punes dhe verifikimi i pajtueshmerise me
legjislacionin ne fuqi qe lidhet me sigurimin dhe me ate qe kerkone punedhenesi.
 Dhenia e keshillave punonjesve per ruajtjen e sigurimit teknike ne vendet e punes.
 Takime me drejtorin dhe pergjegjesin e sektorit, me qellim qe keta te fundit te
informohen ne lidhje me regjimin e sigurimit.
 Kontrolli i kryerjes se procesit te punes, zhvillimi i vizitave te herepashereshme ne
grupet e montimit dhe raportimi i shkeljeve te mundshme.
 Dhenia e mjeteve te sigurise personale punonjesve.
 Perpilimi i regjistrit te aksidenteve ne bashkpunim me Juristin.
 Raporti i te gjitha parregullsive qe verehen gjate procesit te punes, duke i shoqeruar
ato edhe me propozimet per veprime permisuese.
12.4 Cdo mbikqyres do te jete pergjegjes per dhenien e udhezimeve te pershtatshme
punonjesve qe gjenden nen mbikqyrjen dhe kontrollin e tij, ashtu si dhe per kryerjen e sigurt
te procesit te punes qe lidhet me ta.
12.5 Ne rast se ndonje punonjes nuk pranon te kryeje nje pune apo te perdore ndonje
vegel,aparat apo paisje, kete refuzim do ta raportoje menjehere tek pergjegjesi i sektorit.
12.6 Pergjegjesi ose dikush nga personat e tjere kompetente qe do te mere nje raportim te
tille, do te kaloje menjehere ne hetim te ceshtjes dhe:
 Do te siguroje rregullimin e menjehereshem dhe pa vonese te cfaredo rrethane te pa
sigurte pune, ose
 Nese, sipas mendimit te tij, raportimi eshte pa baze, atehere do te informoje lidhur me
kete ceshtje personin qe formuloi raportimin.

Faqe 8
12.7 Nese procedurat e mesiperme nuk e zgjidhin ceshtjen dhe dikush nga punonjesit vijon te
mos pranoje kryerjen e ndonje pune, pergjegjesi do ta hetoje ceshtjen ne prani te punonjesit
qe formuloi raportimin.
NENI 13
Kontrollet e sigurimit dhe takimet
13.1 Gjate kohes se kryerjes procesit te punes, pergjegjesi duhet te zhvilloje disa takime ne te
cilat duhet te marrin pjese te gjithe pjestaret kryesore te personelit, me qellim qe te
informohen ne lidhje me te gjitha problemet qe i perkasin sigurimit Teknike.
13.2 Qellimi i ketyre takimeve qe organizon Inxhinieri i Sigurimit Teknike eshte koordinimi
dhe shkembimi i mendimeve me personelin kryesor si dhe perpilimi i dokumentit perkates
lidhur me to, i cili firmoset nga te gjithe pjesmarresit.
13.3 Inxhinieri i Sigurimit Teknike, duhet te kryeje kontrolle te herepashereshme, me qellim
qe te vertetoje nese sjelljet dhe veprimet jane ose jo ne pajtim me te gjitha rregullat e
sigurimit. Nese Inxhinieri i Sigurimit Teknike verteton raste sjellje jo te mire, do te kryhet
nje takim, me qellim qe ato te analizohen dhe te merren vendime per masat e korrigjimit te
gjendjes. Neqoftese gjate inspektimit pas takimit, Inxhinieri i Sigurimit Teknik verteton se
nuk jane zbatuar vendimet qe u moren per korigjim, atehere kete e raporton menjehere tek
pergjegjesi i sektorit dhe ne Drejtori.
NENI 14
Raportimi i mospajtimit
14.1 Ne rast se vertetohet kryerja e procesit te punes ne kundershtim me rregullat e sigurimit,
Inxhinieri i Sigurimit Teknike duhet te pergatise dhe te nenshkruaje nje “Raport Mospajtimi”
ne te cilin do te pershkruaje ku qendron mospajtimi dhe do te percaktoje veprimet e kerkuara
per ndreqjen e situates. Kete Raport e dorezon tek pergjegjesi i sektorit te shoqerise.
14.2 Ai qe e merr kete raport, do te duhet te nderrmare menjehere veprimet e domosdoshme
per te rregulluar gjendjen. Inxhinieri i Sigurimit Teknike ose ndonje nga bashkepuntoret e tij,
do te vleresoje dhe do te kontrolloje nese jane kryer veprime ne fjale per rregullimin e
gjendjes. Ne vijim, do te shenoje afatet perkatese per rregullimin e gjendjes ne Raportin e
Mospajtimit.
14.3 Ne rast se shkaktohet aksident, ky duhet te raportohet tek Inxhinieri i Sigurimit Teknike.
Ky raportim duhet te behet diten qe u shkaktua, me qellim qe te kryhen kerkimet e duhura.
Sapo te perfundoje procesi i punes, Inxhinieri i Sigurimit Teknike duhet te informohet per te
gjithe procesin e punes se kryer si dhe per numrin e pergjithshem te aksidenteve te
shkaktuara dhe numrin e oreve te punes te shpenzuara.

Faqe 9
14.4 Mund te hartohet nje raport statistikor lidhur me aksidentet e shkaktuara gjate kryerjes
procesit te punes. Drejtoria dhe pergjegjesit e sektorit qe pergjigjen per perfundimin e
procesit te punes se kryer do te mbajne nje kopje raporti te mesiperm, me qellim qe te
formulojne nje metodologji parandalimi te aksidenteve ne pune.
14.5 Do te duhet te plotesohen dhe te shqyrtohen te gjithe dokumentet perkatese te
sigurise.Te gjithe aksidentet duhet te analizohen, ndersa raporti duhet t’i kaloje per gjykim
Drejtorise me qellim shqyrtimin e metejshem dhe marrjen e vendimeve perkatese.
NENI 15
Inspektimet brenda shoqerise
15.1 Do te zhvillohen inspektime te herepashereshme te te gjithe mjediseve te punes, perfshi
ketu edhe ato te ndertesave, konstrukteve, veglave, makinerive dhe paisjeve mekanizmave
dhe metodave ose praktikave te punes.
15.2 Mekanizmat, veglat dhe elementet e paisjeve inspektohen sipas keshillave te
konstruktorit ose sic percaktohet ndryshe nga kerkesat ligjore. Inspektime te vecanta do te
zhvillohen kur paraqitet nje rast demtimi apo aksidenti. Ne rast se gjate ketyre
inspektimeve vertetohet se kushtet e punes nuk jane te sigurta ose paraqesin rreziqe,
atehere ato ndryshohen apo zvendesohen menjehere.
15.3 Ne rast se dikush konstaton kushte pune apo veprime jo te mira ose te rrezikshme,
atehere duhet te raportoje tek pergjegjesi sa me shpejt te jete e mundur. Pergjegjesi qe
merr kete raport, duhet te hetoje rrethanat ose veprimet jo te sigurta qe sapo i jane
referuar dhe te marre masa per sigurimin dhe zbatimin e menjehershem te masave
korrigjuese.
15.4 Ne rast se kerkohet nje veprim urgjent per rregullimin e nje rrethane qe perben burim
te drejtperdrejte rreziku per punonjesit, me kete rrezik do te perballen vetem ata punonjes
qe disponojne formimin e pershtatshem dhe qe kane marre udhezime per rregullimin e
rrethanave te rrezikshme te punes. Do te behen te gjitha perpjekjet e mundshme per te
mos lejuar rrezikimin e njerezve gjate zhvillimit te veprimtarive korrigjuese.
KREU III
MJEDISI I VENDIT TE PUNES
Shoqeria duhet te siguroje plotesimin e te gjitha kushteve te meposhtme lidhur me mjedisin e
vendeve te punes.
PJESA E PARE
KERKESA TE PERGJITHSHME PER PUNEN NE NDERTIM
16.1. Organizimi i punimeve ne objekte dhe ne vepra varet nga madhesia, nga rendesia, nga
kompleksiteti i vepres dhe nga kondita specifike ne cilat behet ndertimi i saj.

Faqe 10
16.2. Cdo objekt ndertimi, pavaresisht nga madhesia e tij dhe vendi ku ndertohet, duhet te
plotesoje te gjitha kerkesat higjienosanitare e Teknike dhe te kete plan-organizimin per
zbatimin e punimeve.

16.3. Plan-organizimi per zbatimin e punimeve duhet te permbaje dy faza kryesore.

a. Ate te punimeve nen kuoten 0.00


b. Ate te punimeve nga kuota 0.00 deri ne perfundimin e plote te vepres apo te objketit.

16.4. Zona e punimeve duhet te pajiset me kanale, te cilat te sigurojne largimin e ujerave te
shkarkuara nga rreshjet atmosferike.

16.5. Zona e punimeve te ndertimit, vecanerisht rruget e kalimit te njerezve dhe te mjeteve te
transportiti duhet te mos zihen me mbeturina e materiale ndertimi. Per kete qellim materialet
e ndertimit duhet te grumbullohen ne stiva neper vendet e caktuara ne planorganizimin e
punimeve.

16.6. Linjat elektrike te fuqise motorike dhe ato te ndricimit ne zonen e punimeve te objektit
duhet te percaktohen ne plan-organizimin e punimeve. Ndertimi i tyre te behet ne perputhje
me kerkesat e rregullores se sigurimit dhe shfrytesimit teknike per impiatet, instalimet dhe
pajisjet elektrike te inspektoriatit shteteror te sigurimit teknike per instalimet.

16.7. Linjat e perkohshme qe ndertohen per ndricimin e fronteve te punes naten dhe te
vendeve te kalimeve te erreta, duhet te behen me percjellesa te veshura, te vendosura lartesi
jo me pak se 2.5 m nga toka dhe te fiksohen mire per te menjanuar renien ose gervishjen e
tyre.

Ndalohet nxjerrja e ndricuesit pa portollampete rregullt.

16.8. Ne kryqezimin e rrugeve te sherbimit, brenda sheshit te ndertimit, mbi kanale te


ndryshme me thellesi mbi 0.5 m, te ndertohen kalesa me gjeresi jo me pak se 1 m, ku kanalet
jane mbi 1.5 m te thella e te gjera, kalesat te ndertohen ne parmake sigurimi me lartesi jo me
pak se 1 m.

16.9. kur rruget e mjeteve te transportit brenda sheshit te ndertimit, te kryqezohen me vijat
hekurudhore apo te dekovilit ne dy anet prane pikes se kryqezimit te vendosen shenjat
perkatese paralajmeruese.

16.10. Punetoret dhe specialistet vendin e punes duhet ta mbaje gjithmone te paster.

16.11. Cdo objekt dhe nen objekt duhet te kete :

Faqe 11
a. Projekt-plan-organizimin e punimeve i cili te hartohet nga subjekti projektues i
licensuar nga ministria e puneve publike.
b. Plan-organizimin e punimeve i cili te hartohet nga subjekti ndertimor zbatues ose nga
subjekti ndertimor zbatues i licensuar nga Ministria e Puneve Publike.

16.12. Ne projekt dhe ne planorganizim duhet te parashikohet rradha e ndertimit te objekteve


per veprat e medha dhe rradha e kryerjes se punimeve per cdo nenveper si dhe te gjitha masat
per kapercimin e veshtersive qe lidhen me kushtet konkrete te vepres, karakterin ndertimor te
saj, vendin e ndertimit dhe klimen. Ne te parashikohen menyra e furnizimit me uje, me
energji elektrike, me avull, lidhja me rruget e sheshit te ndertimit, menyra e organizimit te
levizjes brenda tij, vendet e depozitimit te materialeve, vendqendrimet e makinave dhe te
makinerive, etj. Ne te percaktohen qarte mjediset Higjeno-sanitare duke u bazuar ne numrin e
pergjithshem te punonjesve, heqja ose devijimi i linjave, vendet per ruajtjen dhe shperndarjen
e lendeve djegese, plasese, helmuese ( karburant, eksplosiv, bombula oksigjeni, helme, etj).

PJESA E DYTE
DEPOZITIMI I MATERIALEVE
17.1. Sheshet e depozitimit te materialeve ndertimore dhe te elementeve beton arme te
parapregatitura duhet te parashikohen ne plan-organizimin e objektit, te vepres apo te
poligonit te prodhimit.
17.2. Sheshet e depozitimit duhet te pajisen me rruge per kalimin e mjeteve te transportit dhe
te ngarkim-shkarkim, si dhe me kanalizime per largimin e ujerave.
17.3. Rruget kryesore per kalimin e mjeteve, midis stivave te materialve dhe te
parafabrikateve, te ndertohen me gjeresi jo me pak se 4 m, ndersa largesia midis ketyre
stivave duhet te mos jete me pak se 1 m.
17.4. Lartesia e stives se lendes se drurit percaktohet ne perputhje me normat qe parashikon
standarti apo kushti teknike i perdorimit te tyre, por jo me i larte se 2 m nga toka.
17.5. Traret metalike dhe tubat, kollonat cilindrike beton arme me diameter me te madhe se
800 mm duhet te stivosen me rrjeshta qe vijen gjithmone duke u zvogeluar, por pa kaluar
lartesine e stives 1.5 m.
17.6. Hekurat profil dhe tubacionet me diameter te vogel vendosen ne stiva te rregullt me
lartesi 1.5 m nga toka me mbeshtetje anesore per te menjanuar rrokullisjen e tyre. Keto mund
te vendosen dhe ne rafte te posacme me lartesi deri ne 2 m nga toka.
17.7 Llamarinat e cdo lloj, elementet e radiatoreve te lidhur ne grup ose te shkeputur, duhet te
vendosen ne stiva me lartesi nga toka 1.5 m.

Faqe 12
17.8. Fuçit me materiale ndertimi me pesha te konsiderueshme, kur ngarkohen apo
shkarkohen me makineri te vendosen me stiva ne tre rrjeshta, si shtrire, ashtu dhe ne kembe.
Ne kete raste anet skajore te stives duhet te bllokohen qe te mos rrukullisen, ndersa stivimi
me krahe te behet me nje rresht.
17.9. Kur lartesia e stivimit te materialeve te ndertimit me thase eshte me e madhe se 1.5 m,
te ndertohen shkalle te posaçme per vendosjen dhe terheqjen e thaseve nga stiva.
17.10. Bazamaket e shkalleve, pragjet e dritareve dhe kornizat e parapetave stivohen ne tre
rrjeshta ne kembe per te penguar rrezimin.
17.11. Pllaka gjithefaresh duhet te stivosen me rrjeshta, por me lartesi stive nga toka jo me e
madhe se 1 m, ndersa tullat duhet te stivosen me lartesi nga toka deri ne 2 m.
17.12. Vendosja e trareve me qeramike te armuar ne vendet e prodhimti dhe ne sheshet prane
objketeve te ndertimit, te behet me rrjeshta me lartesi deri ne 1.4 m. Rrjeshtat duhet te jene
rreptesishte vertikal dhe midise tyre te vendosen tulla per te rritur qendrueshmerine ndaj
rrezimit. Ndalohet mbeshtetja e sitave te materialeve prane gardheve dhe mureve prej druri
ose materiali tjeter jo rezistent. Midis stives gardheve dhe mureve te dobeta te lihet nje
hapesire 20-25 cm, qe mbyllet me rrethin per te ndaluar hyrjen ne tere njerzeve.
17.13. Kur tullat gjithfareshe transportohen me paleta ( mjete per mbajtjen e shum tullave se
bashku), keto te vendosen ne zonen e punes se vinçit duke lene midis rreshtave te paletave
rruge kalimi me gjeresi jo me te vogel se 60 cm.
17.14. Tjegullat dhe materialet e tjera ne forma pllakash te stivosen ne lartesi jo me te teper
se 1 m. Arkat me xhama vendosen ne nje rresht ne pozicionit vertikal.
17.15. Ruajtja e acideve dhe eneve qe kane mbajtur acide te behen ne lokale ose sheshe te
caktuaraposaçerisht. Ruajtja e acideve te behet me damixhana te thurura dhe te vendosura ne
nje rresht, ne dysheme derrase. Ne çdo ane te behet emertimi i acidit. Lokali ku mbahet acidi
duhet te jete i ajrosur mire.
17.16. Depozitimi e makinerive dhe i konstruksioneve metalike te behet ne vendet e caktuara
ne plan-organizimin e objektit ose te vepres duke zbatura Rregullat e sigurimit Teknike se
Sigurimit ne pune.
17.17. Konstruksionet e gjata dhe te perkulshme duhet te vendosen ne menyre te tille qe te
menjanohet permbysja dhe te merren masa suplementaren kontraventuese. Prane tyre
vendosen tabela qe paralajmerojne kete rrezike.
17.18. Shoqerite e nderitmit per rastet ku prodhojne makineri dhe konstruksione qe do te
transportohen per ne veprat e ndertimit ose te konsumatoret duhet te respektojne:

Faqe 13
a. Ne faqet e amballazhit, ose ne katalogun qe e shoqeron makinerine, duhet te shenohen
pozicionet e rrezikshme te saj; permbysja ose rrotullimi i se ciles mund te shkaktoje
aksident.
b. Te vendosen ganxha per ngitje te mekanizuar dhe te sigurte, si per makinerit,
konstruksionin, ashtu dhe per punetoret qe do te kryjne kete proçes.
17.19. Ruajtja e lendeve djegese, plasese dhe helmuese duhet te behet ne lokale te posaçme
dhe sipas rregullave te percaktuara ne projekt, ose ne pla-organizimin e objektit. Benzina
lejohet te mbahet vetem ne ene metalike te mbyllura hermitikisht. Enet boshe te ketyre
lendeve duhet te ruhen ne sheshe te caktuara mbushen me uje, pasi e pare te jene shpelare me
avull.
PJESA E TRETE
VEGLAT E PUNES
18.1. Punetoret dhe specialistet kur paraqiten ne frontin e punes duhet te kene me vete veglat
e punes dhe instrumentat e thjeshta matese ne pershatje me detyren qe do te plotesojne.
Brigadieri duhet te kontrolloj veglat e punes te specialisteve dhe te punetoreve perpara se te
filloj punen dhe te mos lejoje fillimin e san ne raste se ato mungojne.
18.2. Veglat dhe pajisjet e punes qe perdorin punetoret dhe specialistet, duhet te jene te
rregullta dhe konform kushteve teknike apo standartit te prodhimit. Ne rast se ato jane te
demtuara, te papershtashme dhe jashte standarteve, te hiqen nga perdorimi.
18.3. Dorezat e drunjta te veglave te punes me dore, duhette pergatiten me lend te forta e te
thata, duhet te jene te punuara mire, te mos levizin dhe te kene unaza shtrenguese.
18.4. Nuk lejohet puna me vegla qe ju levizin apo u dalin bishtat, ndersa dorezat e veglave
rrahese duhen te kene seksion vezak dhe fiksohen me pyka.
18.5. Veglat e punes me doreze qe shebejne per prerjen e metaleve ( dalta etj), duhet t’i
permbahen ketyre kerkesave: vendi i prerjes duhet te mos kete defekte dhe gjatesia e tyre
duhet te mos jete me pak se 150 mm. Daret e kovaçit duhet t’i pergjigjen permasave te
mostrave, ndersa dorezat duhet te kene unaza shtrenguese.
18.6. Çelsat per shtrengimin e detaleveduhet t’u pergjigjen permasave te dadove. Nuk lejohet
vidhosja dhe zhvidhosja duke vendosur midis çelesit dhe dados copa metalike, apo zgjatje te
celesit me tub. Kontruksioni i çelesit duhet t’i pergjigjet llojit te punes.
18.7. Veglat e dores per hapjen e vrimave gjate montimit te kontruksioneve metalike ( si
dalta, bromina, etj) vendin ku goditen, duhet te kene te rrafshte.
18.8. Gjate punes me dalte, ku perdoret varreja, duhet te perdoren mbajtese qe kane doreza jo
me pak se 7 cm te gjata.

Faqe 14
18.9. U lejohet te punojne me vegla pune elektrike e pneumatike vetem punonjesve qe jane
pajisur me leje perdorimi nga vete ndermarrja.
18.10. Kontruksioni i pajisjeve pneumatike, gjate punes, nuk duhet te lejoje daljen e pjeseve
levizese nga mbulesa.
19.11. Ne vendet e bashkimit te tubave te ajrimit me pajisjen e punes si dhe te bashkimit te
tubave ne mes te tyre nuk duhet te kete rrjedhje ajri. Per bashkimin dhe fiksimin e tubave
njeri me tjeterin duhet te perdoren unaza shtrenguese. Nuk lejohet qe shtrengimi i tubave te
behet me tel.
19.12. Pajisjet elektrike nuk lejohet te dalin nga objekti per perdorim vetjak.
19.13. Gjate punes me vegla pneumatike duhet te respektohen keto rregulla :
a. Bashkimi me ndarje i tubave te furnizimit me ajer duhet te behet pasi te jete nderprere
furnizimi me ajer.
b. Para se te lidhet me pajisjen e punes, tubi duhet te pastrohet me ajer.
c. Dhenia e ajrit te behet kur pajisja te jete e rregullt dhe ne gjendje pune.
d. Puna ne boshllek duhet te lejohet vetem kur behet prova e pajisjes ose gjate riparimit
te saj.
19.14. Nuk lejohet puna pa mbules mbrojtese e pajisjes meknaike prej zmerile, nuk lejohet..
19.15. Ndalohet puna me pajisje mekanike mbi skele te improvizuar.
19.16. Trupi i pajisjeve elektrike duhet te tokezohet kur punon ne vende me lageshtire dhe ne
afersi te konstruksioneve metalike te tokezuara.
19.17. Kur punohet me pajisje elektrike, perdoruesi duhet te kete doreza dhe galloshe, ose
duhet te punoje mbi dysheme te izoluar.
KREU IV
 SHFRYTEZIMI I MAKINERIVE DHE MEKANIZMAVE NE NDERTIM
KERKESA TE PERGJITHSHME

20.1. Ndalohet istalimi dhe venia ne perdorime çdo lloj makinerie dhe mekanizimat pa
pajisur me pasaporten Teknike te fabrikes prodhuese. Ne munges te pasaportes Teknike te
fabrikes prodhuese te hartohet nje pasaport e re Teknike nga specialiste te njohur si te tille
nga organet kompetente, e cila te kete fuqi vepruese si pasaporta Teknike e leshuar nga
fabrika prodhuese.

20.2. Vendosja ne shehsin e ndertimit ose te prodhimit te materialeve te ndertimit te


makinerive, te mekanizmave te ndertimit dhe te pajisjeve te ndryshme, te behet sipas plan-
organizimit te punes per shfrytezimin e tyre nga projektues ne bashkpunim me subjekt
zbatues. Makinerit, mekanizmat dhe pajisjeve te ndryshme qe vihen ne levizje me energji
elektrike perpara se te leshohet ne pune, u behet tokezimi i elektromotoreve, i aparaturave te

Faqe 15
leshimit, i dollapeve te shperndarjes dhe pajisjeve elektrike qe ndodhen ne tension. Gjithashtu
te tokezohen pjeset qe mund te bien ne tension si dhe ato qe percaktohen ne paln-organizimin
e punes per shfrytezimin e tyre.

20.3. Tokezimi te kryhet ne perputhje me "Rregulloren e Sigurimit te Shfrytezimit Teknike


per Impiantet dhe Pajisjet Elektrike.

20.4. Linjat elektrike qe ushqejne pajisjet qe punojne ne tension mbi 250 volt duhet te jene te
izoluara dhe te sigurta. Kur lartesia e tyre nga toka eshte me e vogel se 3 m ato duhet te
futemn ne tuba metalike.

20.5. Çelesat elektrike qe leshojne makinerit ne pune dhe siguresat, duhet te ruhen dhe te
ruhen dhe te mbyllen mire ne dollape metalike, karkasa e te ciles duhet te jete e tokezuar.

20.6. Kalimi i makinerive, i mekanizmave, i pajisjve dhe konstruksioneve metalike nen linjat
elektrike me tension, lejohet ne rast se largesia vertikale midis pjeses me te larte te pajisjes qe
leviz ne piken me te ulet te linjes nen te cilen kalohet, eshte brenda kufijeve qe caktohen ne
tabelen 1.

Tabela 1.

Tensioni i linjes Deri 1 KV Deri 20 KV Deri 110 KV Mbi 110 KV

Largesia e me e vogel e 1 2 3 4
lejuar ne m

Kur keto kerkesa nuk plotesohen, kalimi ne linja i makinerive dhe pajisjeve ne kontruksion
metalik te behet kur linjat te jene te shkyçura nga tensioni.

20.7. Kalimi i makinerive te renda nen linja elektrike dhe levizjet e tyre nga nje front ne nje
tjter, behet sipas nje plani levizjeje te paracaktuar nga Inxhinieri ose Tekniku Zbatues i
Objektit.

20.8. Ndalohet te punojne ekskavatoret, vinçat dhe mekanizmat e tjere ngrites nene linja
elektrike, kur largesia midis pikes skajore te makinerive matur nga krahu i tyre ose i vete
ngarkeses dhe pjerresit, nuk eshte brenda kufijeve qe caktohen ne tabelen 2.

Tabela 2.

Tensioni i linjes Deri 1000 V Deri 1-20 KV Deri 35-110 KV 150 KV 220 KV

Faqe 16
Largesia e me e vogel 2 3 4 5 6
e lejuar ne m

20.9. Para venies ne shfrytezim te çdo lloj makinerie ose mekanizmi duhet te hartohet
rregullore e shfrytezimit dhe e Sigurimit Teknike, e cila te miratohet nga Drejtues Teknike.
Rregulloret hartohen ne perputhje me pasaporten teknike te makinerise ose mekanizmit,
normat e ligjet ne fuqi, kushtet reale te punes dhe pasurohet edhe me pervojen ne pune, e cial
mund te mos jete reflektuar ne materialet teknike ligjore te mesiperme e pare qe nuk bie ne
kundershtim me to.

20.10. Me makinerite e ndertimit lejohet te punojne persona qe kane mbushur moshen 18 vjeç
dhe qe kane fituar te drjeten e perdorimit te makines. Per kete qellim perdoruesi duhet te
pajiset me dokumentin perkates nga organizma te nnjohur me ligj.

a. Per makinerit e renda, me patente.


b. Per makinerit e tjera, me leje perdorimi.
c. Per makinerite me rrota gome, me patente dhe leje qarkullkimit rrugor.

U ndalohet manovatoreve te perdorin dhe te drejtojne makineri pa pasur me vete dokumenta.

20.11. Para fillimit te punes, punetori qe i sherben makinerise apo qe e drejton ate, duhet qe
pavaresisht nga dokumeti me cilin eshte pajisur te rikonstruktohet dhe pajiset me instruksion
perkates qe permban rregullat e drejtimit te makinerise, kerkes per mbrojtjedn gjate punes,
rregullat mbi sistemin e sinjalizimit mbi ngarkesat, mbi shpejtesite kufitare dhe duhet te dije
si duhet te veproje ne rast avarie apo defekti.

20.12. Inxhinieri ose Tekniku i Zbatimit duhet te informoj dhe te beje te qarte manovratorit
proçeset e punes qe ky i fundit do i kryej dhe jep urdherin per fillimin e punes pasi ka krijuar
te gjitha kushtet e nevojshme te percaktuara ne plan-organizimin e punimeve.

20.13. Manovratori nuk duhet te zbatoje asnje urdher qe bie ne kundershtim me rregullat e
Sigurimit Teknike ose qe eshte jashte aftesise se makinerise qe ai ka ne perdorim.

20.14. Manovratoreve te makinerise nuk lejohet te perdorin pije alkolike para dhe gjate
punes, si dhe te punojne ne gjendje jo te mire shendetesore.

20.15. Ne zonat e punes se makinerive dhe mekanizmave qe ka qarkulim njerzish, jeta e te


cileve mund te rrezikohet, te vendoset pllakata qe paralajmerojne rrezikun dhe llojin e tije.

20.16. Gjate pushimit, riparimit ose levizjes se makinerive, te merren masa nga manovratori
per te menjanuar levizjen apo permbysjen e tyre.

Faqe 17
20.17. Makineria e re ose e riparuar, para se te vihet ne pune duhet te kontrollohet dhe pastaj
te provohet ne boshllekdhe me ngarkes nga perdoruesi.

20.18. Pastrimet dhe riparimet e makinerise te behen ne perputhje te plote me kerkesat dhe
rregullat e percaktuara ne pasaporten teknike te saj.

20.19. Per te menjanuar leshimin ne pune te makinerise nga personat te tjere, duhet qe çelsat
e leshimit ne pune te shkyçen ose te mbyllen me çeles.

20.20. Pajisjet levizese te makinerive dhe te mekanizmave si akset, rripat, pulexhat,


transmisionet, mufte, etj. , te mbulohen ne te gjitha ato vende ku afrohen njerez.

20.21. Kur makina e palevizshme vendoset ne nje vend te hapet, dyshemeja mbi te cilen ajo
vendoset duhet te jete e rrafashte, duhet te rrethohet dhe te mbahet paster.

20.22. Vendet e punes kur makinerit punojne naten, duhet te kene ndriçim te plote. Ndalohet
hipja dhe zbritja e njerzve ne makineri gjate kohes qe ajo punon ose kur eshte ne levizje.

 MAKINERITE GERMUESE DHE NGARKUESE


PUNIMET E GERMIMIT E TE NGARKIMIT ME EKSKAVATOR

21.1. Punimet e germimit me makineri te kryhet ne perputhje te plote me plan-organizim e


punimeve te hartuara nga projektuesi dhe te miratuara nga subjekt investitor.

21.2. Ne raste se gjate germimeve hasen probleme te paparashikuara ne plane-organizimin e


punimeve, te nderpritet menjeher puna. Ajo duhet te filloje vetem me urdher me shkrim nga
drejtues teknike i subjektit zbatues, mbasi jane marre masat perkatese.

21.3. Kur kerkohet te punohet dhe te levizet me eskavator ne buze te kanaleve, te gropave te
ndryshme, te skarpateve te rrugeve etj, te levizet ose te qendrohet jashte prizmit te rreshqitjes.
Ne rast se verehen plasje te tokes ne sheshin e qendrimit apo te levizjes se eskavatorit, jashte
prizmit te rreshqitjes po qe rrezikojne shembje, te nderpritet puna dhe te lajmerohen drejtuesit
teknik i punimeve, i cili cakton masat qe duhen marre.

21.4. Perdorimi i eskavatorerit si makineri germimi te behet ne perputhje te plote me


pasaporten e tij teknike.

21.5. Gjate punes nuk lejohet te qendroje asnje person brenda rrezes se veprimit te
ekskavatorit qe eshte rrethi me rreze sa shtrirja e kollones plus hedhjen maksimale te koves,
gjithashtunuk lejohet qendrimi i njerezve edhe ne kohenj e nderprerjeve te punes, qofshin ato
dhe te shkurtra.

Faqe 18
21.6. Per ngarkimin e automjeteve me ekskavator me lopate te drejt ose te kundert, duhet qe
automjeti te vendoset ne menyre te atille qe fundi i karrocerise se tij te jete i drejtuar nga
ekskavatori dhe ne largesi qe kova te mos kaloje mbi kabinen e shoferit. Ndalohet qendrimi i
njerezeve ne vendin ndermjet makines dhe ekskavatorit.

21.7. Gjate ngarkimit te automjeteve me ekskavator draglain duhet qe pozicioni i qendrimit te


automjetit te jete me fundin e karrocerise te drejtohet nga ekskavatori ne menyre qe kova te
mos kaloje mbi automjet, ndersa shoferi duhet te qendroje jashte rrezes se veprimit te
eskavatorit.

21.8. Kur punohet ne lumenj duhet te merren masa qe te kete vend-dalje te ekskavatorit ne
rast te prurjeje te befasishme te lumit dhe te caktohet vendqendrimet e tij per nderprerjet e
gjata te punes.

21.9. Kur punohet ne germim nen nivelin e zinxhirave te ekskavatorit, si gropa, skapata etj,
ne nderprerjet e gjata te punes eskavatori duhet te largohet nga buza e shkarjes jo me pak se 2
m.

21.10. Kur punohet ne karriera me balle germimi mbi nivelin e zinxhirave te ekskavatorit dhe
ne formacione te pashkriftuara qe gjate germimit formojne strehe, ato duhet te shemben here
pas here me kove. Ndalohet qendrimi dhe qarkullimi i njerezeve mbi strehe dhe nen te. Ne
kete rast pastrimi koves se ekskavatorit dhe riparimet ne te duhet te behen pasi ajo te jete e
vendosur ne drejtim te kundert me ballin e germimit.

21.11. Gjate proçesit te punes, largesia ndermjet kunderpeshes dhe çdo rrafshi tjter vertikal si
ball germimi, mur, konstruksion metalik etj, ne te gjithe rrethin e rrotullimit te ekskavatorit
duhet te jete jo me pak se 1 m.

21.12. Kur punohet ne karriera duhet te pastrohet balli i germimit nga guret e varur qe mund
te bien nga lartesia.

21.13. Ne guroret me material te shperthyer dhe me shkalle te larte, marrja e materialit me


ekskavator duhet te behet ne menyre te tille qe te mos krijoje rreshqitje masive te
menjehershme. ne pushimet e zgjatura ekskavatori duhet te largohet nga balli i germimit, ne
largesine e parashikuar ne plan-organizim.

21.14. Ne vendet ku punohet me mina, ekskavatoret duhet te largohen jashte zones se


rrezishme. Nuk lejohet qe gjate plasjes perdoruesit dhe punetoret e tjere te strehohen ne ose
ne ekskavator.

Faqe 19
21.15. Nuk lejohet te behet pastrimi dhe niveli i sheshit te punes se ekskavatorit kur
ekskavatorit eshte duke punuar.

21.16.Gjate kohes se punes se ekskavatorit nuk lejohet te qendrohet mbi parmake, mbi
kunderpesha dhe pajisje te tjera.

21.17. Levizja e ekskavatorit nga nje front ne tjetrin duhet te behet pasi te pasi te jete pare me
pare rruga e levizjes dhe te jene marre masat e nevojshme. Pozicioni i kollones dhe i koves
gjates levizjes te jete ai qe percaktohet ne pasaporten teknike te ekskavatorit.

21.18. Levizja e ekskavatorit mbi veprat e artit si ura,tombino, tubacione,kabllo, Vija


hekurudhore etj, te behet para se te merret leje me shkrim nga enetet qe i kane ato ne
perdorim ose ne ruajtje dhe duhet te zbatohet kerkesat e cilesuar ne lejen e miratura.

21.19. Kur levizija behet ne rruge me pjerresi deri 20 grade ekskavatori duhet te shoqerohet
para dhe prapa me buldozier.

21.20. Puna ose udhetimi ne toka te dobeta e kenetore, qe paraqesin rrezik per fundosjen e
ekskavatorit, duhet te behet me trare te paketuar nga tri cope se bashku ose mbi shtresa
metalike, permasat e cilave te zgjidhen ne varesi te tipit te ekskavatoret sipas tabeles 3.
Shtresa e trareve ose te llamarinave te behet sa dy here gjatesia e zinxhirave.

Tabela 3.

Nr. Lloji i ekskavatorit Permasat e trareve Permasat e shtreses

Diam. ( mm ) Gjatesia ( mm ) metalike ( mm )

1 Eksavator 0.25 m3 Ø 150 3500 4000x1500x15

2 Eksavator 0.5 m3 Ø 200 4000 4000x1500x15

3 Eksavator 1 m3 Ø 250 5000 5000x1500x15

4 Eksavator 2 m3 Ø 300 6000 6000x1500x15

21.21. Nuk lejohet te beht regjistrimi i frenave dhe freksioneve me kove te ngritur.

 PUNIME ME BULDOZER E SKREPERA

22.1. Ndalohen punimet me buldozier ne kende me pjerresi me te madhe nga ajo e percaktuar
ne rregulloren e shfrytezimit te tij.

Faqe 20
22.2 Ne punimet qe mund te shkaktoj ne renin e buldezerit, si punimet nga siper ne kanale,
gropa, rruge me skarpate etj, duhet qe thika e buldozerit te mos kaloje buzen e kanalit, te
gropes ose te skarpatit.

22.3. Ndalohet ndezja e buldozerit ne te tatepjeta.

22.4. Gjate pushimit ose pas mbarimit te punes, buldozeri duhet te vendoset ne kende te
sheshta, me thike te ulur ne toke dhe me kabine te mbyllur.

22.5. Nuk lejohet te behen punime riparimi ose sherbimi kur thika eshte e ngritur. Ne raste
kur e do nevoja e riparimit, thika te mbeshtet ne tak te sigurte.

22.6. Ndalohet kryerja e regjistrimit te reksionit qendror kur motori eshte i ndezur.

22.7. Transportimi i buldozoreve mbi mjetet e transportit duhet te behete me thika te ulur dhe
me kavo te liruara. Gjithashtu duhet te merren masa te sigurta per te penguar vetelevizjen e
buldozerit mbi automjet. Ndalohet qendrimi i njerezve ne buldoziergjate kohes se transportit
me automjet.

22.8. Kur germimi i dheut behet me skreiper, pjerresia gjatesore e tokes nuk duhet te jete me
e madhe se 10 grade dhe pjerresia terthore duhet te jete 0 me e madhe se 25 grade.

22.9. Kur ne vendin e punes punojne njeheresh disa skreipera, largesia ndermjet cdo njerit
duhet te jete mbi 20 m.

22.10. Ndalohet lidhja e skreperit me traktorin nepermjet litarit ( kavos ).

22.11. Gjate punes skreperi nuk duhet te afrohet ne buze te skarpatit me shum se 0.5 m nga
toka ekzistuese.

22.12. Ndolohet :

a. Perdorimi i skreprave per transportin e njerezve


b. Drejtimi me dore i kavos se skreprit.
c. Rregullimi i kavos dhe i karakullave gjate punes

 MAKINERIT NGRITESE

23.1. Ndalohet kryerja me keto lloj makinerish e proceseve te punes qe nuk u


pergjigjen destinacionit dhe aftesive ngjitese, instruksionit te perdorimit dhe
kushteve teknike te percaktuara te pasaporten teknike te tyre.

Faqe 21
23.2. Per instalimin dhe venien ne pune te makinerise te caktohet personave te
afte te cilet te jene te instruktura ne vecanti per te gjitha proçeset e punes.

23.3. Transportimi dhe dergimi ne vendin e punes e makinave dhe mjeteve


ngritese te behet ne perputhje te plote me plan-organizimin e miratuar nga
drejtuesi teknike.

23.4. Futja e rrymes elektrike ne makineri te behet vetem mbasi te jete siguruar
montimi i rregullt i saj.

23.5. Per vinçat mbi automjete, vinçeri perveç lejes per qarkullimin rrugor duhet
te kete edhe lejen e perdorimit te vinçit te leshuar nga komisioni i ndermarrjes.
Ndersa per vinçat mbi rrota gome dhe mbi zinxhire, perdoruesi duhet te jete i
pajisur me patenten perkatese.

23.6. Gjate punes se vinçit me krahe nuk lejohet te qendrohet nen krahun ose
brenda zones se veprimit te tije.

23.7. Ne çdo vinç duhet te vendoset tabela ku do te qendrohet nen krahun ose
brenda zones se veprimit te tije.

23.7. Çdo gjashte muaj vinçi duhet t'i nenshtrohet kontrolli per gjendjen teknike
te tij, nga subjekte te liçensuara per kete qellim.

23.8. Vinçieret çdo gjashte muaj duhet te kalojne ne komisionin e testimit te


njohurive per sigurimin teknike.

23.9. Arganot e vinçave duhet te vendosen ne vende te mbyllura mbi dysheme.


Litaret qe lidhen me arganot dhe qe kalojne afer dyshemese duhet te mbulohen.

23.10. Vinçat levizes duhet te pajisen me sinjalizim.

23.11. Per vinçat qe levizin mbi shina ne fund te shinave te vendosen ndalues.

23.12. Trupi i vinçit, qe ka elektromotorin ne nje shasi me te dhe shinat te


tokezohen.

Faqe 22
23.13. Shinat duhet te mbahen te pastra.

23.14. Kablloja qe ushaqen vinçin duhet te futet ne tuba Gomine per te ruajtur
demtimet.

23.15. Ingranazhet e vinçit te jene te mbuluara.

23.16. Ndalohet terheqja e ngarkesave me krahun e vinçit.

23.17. Largesia midis pjeseve te godines dhe platformes se vinçit nuk duhet te
jete me shume se 100 mm.

23.18. Arganot e vinçave duhet te pajisen me frena automatike


elektromagnetike.

23.19. Plaformat e vinçave ashensore duhet te jene te rrethuara me mur derrase


per te menjanuar renien e materialve nga to.

23.20. Ngritja dhe transportimi i ngarkesave me dy vinça lejohet ne raste te


veçanta dhe ne drejtimin e inxhinierit ose teknikut te zbatimit te punimeve.

23.3. Vendosja me autovinçave, vinçave ekskavator dhe e vinçave kulle mbi


mbeshtetese, te behet pasi te jene shtrire traversat qe perbejne mbeshtetesen.

23.4. Per kapjen e ngarkesave qe do te ngrihen, sipas peshes, te perdoren varese


( zinxhire, ganxha, travesa qe i korrespondojne peshes qe ngrihet. Gjatesia e
varseve dhe i zinxhirave duhet te jete e tere, qe kendi midise degeve te mos
kaloje 90.

23.5. Materialet me copa te vogla ( tulla etj ) te transportohen duke i vendosur


ne platforma ose paleta. Platforma duhet te kete bordure me te larte.

23.6. Ngritja e ngarkesave me peshe afer asaj te lejuares te behet me prove. Per
te kontrolluar frenimin ngarkesa te ngrihet ne fillim 10 cm.

23.7. Vinçierit ne ngritjen e ngarkesave i ndalohet :

Faqe 23
a. Te ngrej ngarkesa qe nuk jane lidhur mire si edhe kova qe jane mbushur
me material mbi buzet e tyre.
b. Te ngreje ngarkesa qe jane te mbuluara me dhe, me beton ose te ndodhura
ne materiale te tjera.
c. Te terheqe ngarkesa neper toke ose shina.

23.8. Ne ato raste kur vinçieri nuk ka mundesi te shikoje vendin ku ngarkohet
ose ku shkarkohet ngarkesa, duhet te caktohet nje punetore per dhenien e
sinjave te drejtimit. Ashtu sikurseedhe vinçieri, punetori i lidhjes se ngarkesave
si dhe punetori i sinjaleve nuk duhet te jene ne moshen 18 vjeç.

23.9. Kur punohet naten vendet dhe sheshet e punes duhet te ndriçohen me
prozhektore.

 ARGANOT, PARANKOT DHE KRIKOT

24.1 Fiksimi i arganove, i parangove, i makarave, mbeshtjellja e litarit rrotull


barabanit te arganos, gjatesia e litarit dhe shfrytezimi i mekanizmave te
mesiperme te behet ne perputhje te plote me udhezuesin teknike me te cilen e ka
pajisur fabrika prodhuese.

24.2. Arganot, parankot, krikot, makarate e shumefisht etj, duhet te kontrollohen


para fillimit te punes. Kontrolli teknike i tyre te behet jo me pak se nje here ne
vit me ngarkese 25% me te madhe nga e lejuara. Riparimi gjate punes ndalohet.

25.3. Parankot, makarate dhe krikot duhet te jene vetefrenuese dhe te mbajne te
varur ngarkesen ne çdo lartesi.

25.4. Trekembeshi per varjen e parankos duhet te kete çengel, ndersa kembet te
kene thundra per t’u fiksuar ne toke dhe te jene te lidhura me 2 zinxhir ose litare
celiku me njera-tjetren.

25.5. Gjate ngritjes se materialeve, ndalohet lenia pezull e ngarkeses per nje
kohe.

Faqe 24
25.6. Ndalohet qendrimi nen ngarkese, mbi ngarkese dhe zhvendosja se bashku
me te.

25.7. Çengeli i parangos te afrohet drejt ngarkeses vetem ne pozicionin vertikal.

 PAJISJET NDIHMESE

26.1. Litaret e çelikut, zinxhiret etj, duhet te kene çertifikaten e subjektit


prodhuese ose ate te kontrollit ne lidhje me provat dhe aftesine mbajtese te tyre.
Prova te behet duke mbajtur ngarkesen qe duhet te jete sa dyfishi i ngarkeses se
lejuar, i litareve ose zinxhirave te merret sipas tabeles nr.4.

Koeficienti i sigurise, minimal i lejuar, i litareve ose zinxhirave.

Tabela 4

Nr. Lloji i litarit Koef. i sigurise


1 Per litaret e celikut qe perdoren per lidhjen ose kapjen e 8
ngarkeses deri 50 T
2 Per ngarkese mbi 50 T 6
3 Per Litaret e çelikut qe kane ne skaje ganxha, nyje deh 6
detaje te tjera per kapjen e ngarkesave
4 Per litaret e linit 8
5 Per zinxhiret e hedhjes ose te kapjes se ngarkesave 6

26.2. Kur ne litar veprojne ngarkesa goditese, atehere te zgjidhen koeficiente


sigurie me te medhenje nga ata te rekomanduar ne tabelen 4.

KREU V
 PUNIME PER MONTIMIN E KONSTRUKSIONEVE BETONARME TE
PARAPERGATITURA DHE TE KONTRUKSIOVE METALIKE

Faqe 25
KERKESA TE PERGJITHSHME

27.1. Montimi i kontruksiove betonarme dhe metalike te behet sipas plan-


organizimit te hartuar nga organizata projektuese dhe subjekti ndertimore
zbatues e montues.

27.2. Montimi i kontruksioneve duhet te filloj vetem kur te kene perfunduar dhe
te jene marre ne dorezim te gjitha punimet pergatitore nga ana e drejtuesit
teknike te punimeve te montimit.

27.3. kur ne nje veper punimet e montimit kryhen paralelisht me ate te ndertimit
nga dy ose me shum shoqeri, puna te bashkrendohet nga drejtuesit teknike
perkates.

27.4. Marrja ne dorezim e punimeve pergatitore, para se te filloj montimi i


konstruksioneve betonarme te parapergatitura ose metalike, te behet me
proçesverbal, ku te shenohen edhe masat e teknikes se sigurimit qe ka plotesuar
ose duhet te plotesoje ndertimi per vazhdimin pa rrezik te punimeve te
montimit.

27.5. Pavaresisht nga masa e sigurimit teknik i punimeve te montimit mban


pergjegjesi per zbatimin e te gjithave rregullave te mbrojtjes ne pune, ne zonen
ku punojne punetoret ku ai drejton.

27.6. Punetoret e montimi duhet te ken kaluar ne provim para nje komisioni te
njohur me ligje i cili i pajis me leje pune “ Deshmi aftesie “.

27.7. Vinçat, elementet e mekanizmave ngritese dhe mekanizmat e tjre


ndihmese qe perdoren nga montatoret, duhet t’ju pergjigjen kerkesave te plan-
organizimit, llojit te ngarkeses .

27.8. Ne rastin e kryerjes se punimeve ne lartesi pa skela, punetoret duhet


pajisen me breza sigurimi, me kepuce gome dhe çanta speciale per mbajtjen e
veglave.

Faqe 26
27.9. Per punimet e montimit ne lartesi mbi 1.5 m nga toka, te perdoren skelat.
Ne rast kur perdorimi i skeles eshte i pamundur, montatori te perdore rripin e
sigurimit.

27.10. Gjate proçesit te montimit, ndalohen qe ngarkesat te mbahen te varura.


Lirimi i litarit nga ngarkesa te behet :

a. Per kolonat betonarme qe futen ne gota, vetem pasi te jete futur ajo ne
ote, te jete drejtuar plotesisht dhe te jete fiksuar e te gjitha anet me pykat
te ngjeshura fort. Pas fiksimit me pyka te beht dhe betonimi i kollones
me gote.
b. Per kapriaten e pare – vetem pasi te jete perfunduar saldimi, vendosja e
bullonave ne mbeshtetje dhe tirantimi, me minimum kater tirante, nga te
dyja anet ( 2 ne njeren ane dhe 2 ne anen tjeter).
c. Per traret e vinçave ure dhe kapritat e tyre, vetem pasi te jene fiksuar me
bulona jo me pak se 50 % e sasise se tyre.
d. Per pajisjet ose konstruksionet qe montohen, vetem pasi te jene fiksuar
50 % te bulonave te parashikuar ose kur elementi eshte fiksuar nga te
gjitha anet dhe eshte siguruar plotesisht kunder levizjes.

27.11. Nje kontruksion para se te ngrihet me vinç ose ndonje mjet tjeter, duhet
te kontrollohet qe te mos kete ne trupin e tij si pjes te palidhur : si copa
metalike, elektroda, bulona, etj.

27.12. Ndalohet lenia e vrimave me diameter me te madhe se 30 cm, pa e


mbyllur me kapak derrase ose me parmak, ne soletat, e objekteve industriale ku
punojne punetoret e montimi.

27.13. Kur transportohen ngarkesa te renda, ne zonen e qarkullimit te ngarkeses


duhet te largohen te gjithe punetoret pavaresishtse mund te jene nen perdet
mbrojtese.

27.14. Ne objekte me lartesi te medha, ku punohet ne disniveke te ndryshme,


ne zonat e uleta ku qarkullojne punetoret ose ne vendet ku behet hyrja-dalja e

Faqe 27
punetoreve ne objekt te vendosen perde mbrojtese me derrasa 5 cm, te ofruara
ne pjerresi ne drejtime te objektit. Ne keto objekte, nepermjet tabelave
paralajmerusese, punetoreve u ndalohet qarkullimi dhe levizja ne çdo vend.

27.15. Ne rastet kur montimi i kontruksioneve behet ne vende te kufizuara


( punimet kryhen ne kuota te ndryshme, ne linja TN) drejtimi i montimit duhet
te kryhet nga drejtuesi teknike i montimeve.

27.16. Vendi i kapjes se mjeteve ngritese me pesha deri 0.5 T, te caktohet nga
brigadieri i cili duhet te konsultohet edhe me drejtuesin teknike te punimeve.

27.17. Per ngarkesen me pesh mbi 0.5 T, vendosja dhe fiksimi i mjeteve te
ngritjes duhet te behet me skice te drejtuesit teknike te punimeve.

27.18. Levizjambi brezin e poshtem dhe te siperm te kapritates dhe puna ne to,
lejohet vetem ne raste se kapriata eshte e pajisur me nje litar mbi te cilin
fiksohet grepi i brezit te sigurimit.

27.19. Ngritja e elementeve te kontruksionit dhe e ngarkesave me anen e


makarave, te lidhura mbi konstruksionet e porsavendosura, duhet te behet vetem
pasi keto te fiksohen mire dhe vetem pasi te behet kontrolli i aftesise mbajtese te
kontruksionit, duke marre parasysh edhe ngarkesen shtese.

27.20. Elementeve te montuara prej betoni te armuar duhet t’u sigurohet


qendrueshmia me anen e lidhjve te perhershme dhe te perkohshme.

27.21. Mbushja e vendeve te bashkimit dhe e punimeve te tjera ne lartesi 5.5


metra lejohet te behet nga shkallet e levizjes me dy krahet e rrethuar ne maje.
Ne rast se lartesia eshte me e madhe, te perdoren tabela.

27.22. Gjate ngritjes se elementit te parapergatitur lejohet :

a. Riparimi i elemntit ose i pajisjes ngritese.


b. Qendrimi i montatorit dhe çdo punetorit mbi elementin qe ngrihet ose
zhvendoset se bashku me te.

Faqe 28
27.23. Per punetoret qe i vendosin elementet beton me te parapergatitura dhe
konstruksionet mbi mbeshtetje, te ngrihen skela te posaçme dhe te pajisen ata
me rripa sigurimi.

KREU VI
 LINJAT E TENSIONIT TE LART
KERKESA TE PERGJITHSHME

28.1. Rregullat e meposhtme sherbejne per montatoret dhe elektromontatoret qe


punojne ne linjat e tensionit te larte dhe ne nenstacionet elektrike.

28.2. Do te quhen punime ne lartesi, te gjitha ato punime qe kryhen ne lartesi


1.5 m nga siperfaqja e tokes dhe e sheshit te punes.

28.3. Ne punimet e montimit ne lartesi si lejohet te punojne vetem ata montatore


qe kane njohuri te larta te sigurimit teknike, qe kane kaluar kontrollin mjeksor
dhe qe jane me moshe mbi 20 deri 45 vjeç.

28.4. Çdo punonjes sa here qe e nderron profilin e punes duhet t’i nenshtrohet
provimit mbi kerkesat e teknikes se sigurimit ne pune per profilin ku do te
shkoje.

28.5. Konstruksionet te montohen sipas plan-organizimit te hartuar paraprakisht


dhe te miratuar :

a. Per peshat deri ne 25 toneshe nga drejtuesi teknik i firmes.


b. Per peshat mbi 25 ton nga organizata projektuese e cila percakton dhe
masat qe duhen te merren per transportimin e elementit, duke dhene dhe
skicat e konstruksionet ndihmese.

28.6. Drejtuesi teknik duhet te caktoje punonjesit ne frontet e punes ne


pershtatje te shkalles se sigurimit.

 PUNIMET PER HAPJEN E TRASES DHE TE BAZAMENTEV TE

SHTYLLAVE.

Faqe 29
29.1. Kur pastrimi i trase prej pemeve te larta do te behet me sharrimin e tyre,
duhet qe ne fillim te hapet me sepate ¼ e trashesise se trungut te pemes ne anen
qe mendohet te rrezohet ajo. Sharrimi te behet ne lartesi nga toka jo me te
madhe se 2/3 e trashesise se pemes. Ndalohet qendrimi i njerezve brenda rrezes
se rrezimit te pemes qe pritet.

29.2. Ndalohet prerja e pemeve te larta me sepate me dy ose me shume ane.

29.3. Kur kerkohet qe germimet te kryhen ne afersi te objekteve social-kulturor,


ku gjenden instalime nentokesore, te behen me miratim te institucionit qe
shfryteson ato.

29.4. Kur gjate punimeve te germimit ndeshen instalime nentokesore te


panjohura, te nderpritet puna menjehere dhe te rifilloje vetem pasi te jene marre
masat e nevojshme per mbrojtjen e punonjesve ne pune.

29.5. Ndalohet pushimi i punetoreve si ne kohet e caktuar ashtu dhe ne kohe


dreke, brenda ne gropen e bazamentit te shtyllave.

29.6. Kur gjate germimit te dheut verehen te pluhura dhe shkarje dheu,
punetoret duhet te largohen menjehere dhe te lajmerohet tekniku i objektit, i cili
percakton masat mbrojtese qe duhen marre per vazhdimin e punes.

29.7. Kur germimet e gropave dhe ato siperfaqesore behen me makineri


( ekskavator, buldozer te tipave te ndryshme etj ), keto duhet te plotesojne
kerkesat e kreu respektiv te kesaj rregulloreje.

29.8. Vendosja e bazamentave te parapergatitura te behet sipas rregullave te


teknikes se sigurimit per strukturat betonarme te parapergatitura, ndersa
montimi i tyre te behet me traktor big ose me autovinç. Ndalohet qendrimi i
punetoreve ne gropa gjate montimi.

Faqe 30
29.9. Pajisjet qe perdoren per vendosjen e bazamenteve te parapergatitura ne
grope, perpara perdorimit duhet te kontrollohen nga specialiste per
funksionimin e mire te tyre.

 NGRITJA E SHTYLLAVE METALIKE DHE BETON ARME.

30.1. Kur ngritja e shtyllave metalike ose prej betonarmeje behet me traktor,
largesia e tij nga bazamentet ( gropat e shtylles ) duhet te jene jo me e vogel se
1.5 here e gjatesise se shtylles qe ngrihet. Po ashtu edhe mekanizmat e
kundermbajtjes ose te mbajtes anesore, te vendosen jashte zones se veprimit te
shtyllave qe ngrihen.

32.2. Kur kundermbajtja behet me traktor levizes atehere pozicioni fillestare i tij
te jete i tille qe ne fund te ngritjes traktori te ndodhet jashte zones se veprimit te
shtylles.

32.3. Perpara fillimit te montimit dhe te ngritjes se shtyllave duhet te


kontrollohen dhe te provohen te gjitha mekanizmat dhe veglat e punes
( polispaset, karukullat, kovat terheqese, morsetat lidhese te kovave etj), qe do
te perdoren. Ndalohet ngritja e shtylles ku gjendja e mekanizmave nuk eshte e
rregullt.

32.4. Para ngritjes se shtylles me tuba ndihmese ne formen “A” keto e fundit
duhet te kontrollohen me kujdes nga drejtuesit i punimeve. Ne rast se kanee
thyerje ose plasje nuk lejohet te perdoren pa u riparuar.

32.5. Gjatesia e tubave ndihmes ne formen “A” te zgjidhet e telle qe te sguroje


ngritjen e shtyllave prej metali dhe betonarmeje. Ajo ne asnje menyre nuuk
duhet te jete e barabarte ose me e vogel se largesia nga qendra e gravitetit te
shtylles deri ne bazen e saj.

32.6. Tubat gjate ngritjes se shtylles, nuk lejohet te zhytet ne toke.

Faqe 31
32.7. Vendi i kapjes se shtyllave per ngritje, duhet te jete mbi qendren e
gravitetit te tyre.

32.8. Plani i tubave ndihmes ne forma “ A” duhet te formaoj e me aksin e


shtylles nje kend 70 grade, ndersa kembet duhet te vendosen simetrikisht
kundrejt aksit gjatesor te shtylles qe ngrihet.

32.9. Ndalohet ngritja e manovratoreve ne shtyllen e pafiksuar perfundimisht.

32.10. Gjate ngritjes se shtylles me argono, ndalohet kategorisht vendosja e


frenueses se arganos ne pozicionin e vdekur.

32.11. Para fillimit te punes per ngritjen e shtylles me mekanizma mbajtese,


drejtuesi i punimeve duhet te udhezoje manovratoret e ketyre mekanizmave me
sinjalet.

32.12. Ndalohet ngritja e shtyllave pa kundermbajtjes dhe pa mbajtje anesore.

32.13. Per rastet kur linja e TL-se kalon prane nje skaje qe eshte ne shfrytezim
dhe kur gjatesia e shtylles qe do te ngrihet eshte me e madhe se largesia midise
linjave, linja ne shfrytezim duhet te stakohet. Per kete para fillimit te punes per
ngritjen e shtylles duhet te merret miratimi me shkrim nga subjekte qe e
shfrytezon ate linje.

32.14. Per ngritjen e shtyllave te parapergatitura ne fillim duhet te ngrihet pjesa


e siperme e saj ne lartesi 25-30 cm nga toka dhe vetem pasi te kontrollohet
gjendja e rregullt e shtylles, e tubave ndihmes, e kanos te çelikut etj, te vazhdoje
ngritja e metejshme e saj.

32.15. Ndalohet lenia e e lire e veglave te punes ne lartesi te çfaredoshme te


shtylles.

32.16. Per ngritjen e shtyllave te perdoren kavo çeliku, diametri i tyre te


percaktohet me llogaritje duke pasur parasysh qe koeficjenti rezerve te merret:

a. Per kavot e çelikut qe perkulen gjate punes -5


Faqe 32
b. Per kavot e çelikut qe nuk perkulen gjate punes -3.5

32.17. Shtyllat metalike menjehere pas ngritjes, duhet t’u behet tokezimi sipas
projektit.

32.18. Ne shtyllat e linjave elektrike ajrore, perpara se ato te vihen ne


shfrytezim, duhet te vendosen pllakata paralajmeruese me shenjesn “ Rrezik
Vdekje “.

 NDERTIMI I SHTYLLAVE METALIKE ME ELEMENT TE


PARAPERGATITURA.

33.1. Para se te filloj montimi i shtylles metalike me elemente te


parapergatitura, elementet i sistemon sipas radhes se punes dhe jashte rrezes se
montimi. Gjate sistemimit duhet te lihen te lira rruget e kalimit te punetoreve.

33.2. Bulanoat dhe dadot qe do te perdoren per bashkimin e elementeve te


parapergatitura duhet te jene sipas permasave qe jepen ne projekt dhe brenda
kushteve teknike.

33.3. Montimi i shtylles me elemente te montueshme te behet me pajisje


ngritese ndihmese, e cila duhet te tirantohet. Per shtyllat ndermjetes dhe
ankerore te perdoren pajisje ndihmese te veçanta.

33.4. Ndalohet kalimi nen rrezen e elementit te parapergatitur, qe ngrihet per t'u
montuar.

33.5. Ngritja e elementeve te behet sipas skemes se montimit. Elementi qe


ngrihet per t'u montuar nuk lejohet te rrije i varur.

33.6. Litari me te cilin do te ngrihen elementet duhet te jene nailon dhe ne


munges te tij lejohet te perdoret litari 12-16 mm. Litaret, e ne menyre te veçante
ata prej liri, duhet te kontrollohen çdo here para fillimit te punes.

Faqe 33
33.7. Nuk jeohet te punohet njekohesisht ne seksione te ndryshme te shtylles qe
jane ne te njejtin drejtim. Punimet e montimit lejohet te kryhen vetem ne mnyre
diagonale.

33.8. Ndalohet lenia ne lartesi, pra ne frontin e punes, e elementeve te


pamontuara, e bulonave, e dadove, e çelsave etj, qofte ne pushimin e drekes
ashtu edhe ne perfundimin e punes.

33.9. Nuk lejohet te filloje shtrirja dhe terheqja e percjellsave dhe e troseve ne
kampata te shtyllave ndermjetese dhe ankerore, te cilave nuk u jane shternguar
te gjitha bulonat.

 FIKSIMI I TROSIT DHE I PERCJELLSAVE

34.1. Ne çdo front pune te shtrirjes se trosit dhe te percjellsave duhet te caktohet
nga drejtuesit teknike nje pergjegjes grupi.

34.2. Perpara fillimit te punes pergjegjesit e grupeve te veçanta duhet te


kontrollojne te gjithe mekanizmat qe do te perdoren.

Ne rast se ndonje mekanizem ka difekt, ndalohet fillimin e punes dhe ve ne


dijeni drejtuesin e punimeve.

35.3. Terheqja e trosit dhe e epercjellesave te behet ne vije te drejte me aksin


gjatesor te linjes. Kur terreni nuk lejon nje gje te tille, atehere te perdoret
polispase ose karrukulla te ankoruara ne vije te drejte me aksin gjatesor te linjes.

35.4. Trosi dhe percjellesit para shtrirjes dhe terheqjes duhet te kontrollohet nga
brigadieri me kujdes per menjanuar te gjitha te metat qe mund te kete ( keputje
percjellesish te veçante, perkulje te forta etj).

Faqe 34
35.5. Kur linja e TU-se dhe TI-se kalojne ne vija hekurudhore, shtrirja ose
terheqja e trosit dhe e percjellesave te behet nene mbikqyrjen e drejtuesit te
punimeve. Ne te dyja anaet e rruges dhe ne largesi rreth 100 m te vendosen
shenja paralajmeruese qe ndalojne kalimin e çdo lloj mjeti dhe te kalimtareve.
Kalimi i vijes hekurudhore te behet brenda afateve te percaktuara ne
marreveshje. Ne te dyja anet e nderprerjes, per aq kohe sa trosi dhe percjellesit
terhiqen ne kampanten anesore, duhet te vendosen roje te pajisura me shenja
paralajmeruese.

35.6. Montimi i trosit dhe i percjellesve, nen percjellesit e nje linje ne


shfrytezim te behet vetem kur linja ekzistuese te jete e stakuar. Per kete para
fillimit te punes duhet te merret miratimi me shkrim nga institucioni qe e
shfrytezon ate linje.

35.7. Çlirimi i trosit ose te percjellesve te penguar ne ndonje shkurre, gur, etj
dhe qe gjate terheqjes formon kend me aksin e linjes, montatori e ben duke
qendruar nga ana e kendit me te gjate qe formon trosi apo percjellesi me
horizontalin.

35.8. Lidhja e harqeve ne shtyllat ankerore e te gjitha tipave, duhet te behet


vetem kur linja ka mbaruar perfundimisht se ndertuari. Ndalohet kategorisht
lidhja e harqeve gjate kohes se montimit.

35.9. Gjate terheqjes se trosit ne nje hapesire te caktuar, midis dy shtyllave


ankerore, montatori nuk duhet te qendroje ne kapuçin e shtylles, por ne trupin e
saj.

35.10. Gjate fiksimit dhe terheqjes se percjellesve, montatori nuk duhet te


qendroje nen krahet ( tranversat) e shtylles, por ne trupin e saj.

35.11. Montimi i linjave me tros mbrojtes, duhet te filloje me montimin e trosit


ne nje hapesire shtylle mbrapa montimit te trosit.

Faqe 35
35.12. Montimi i percjellesave ne nje linje te re qe shkon paralel me nje linje ne
shfrytezim te behet sipas udhezimeve te veçanta qe jepen nga projektuesi ose
dega teknike e shoqerise zbatuese.

35.13. Qendrimi i montatoreve nen girlandat ose ne percjellesa qe shtrihen ne


shtylla ndertuese ndalohet.

35.14. Ndalohet puna per montimin e percjellesave dhe te trosit gjate kohes kur
ka shkarkime atmosferike ose ere te forte.

35.15. Heqja e karrukullave, montimi i morsetave ndermjetese dhe montimi i


qetesuesve dhe shtyllave ndermjetese te behet me ndihemen e konstruksioneve
te veçanta mbajtese, qe mund te jene metalike ose druri, qe varen ne krahet e
shtyllave. Montatoret ndalohen te punojne mbi keto kontruksione pa qene te
lidhur me rrip sigurimi.

 SHTRIRJA E LINJAVE KABLLORE

36.1. Kabllot e fuqise mbi 1000 V duhet te shtrohen mbi shtrese rere dhe te
mbulohen nga siper me tulla, me pllaka guri ose betoni, qe mbrihen nga
goditjet, ndersa kabllot e fuqise deri 1000 V si dhe kabllot e kontrollit duhet te
mbulohen vetem ne ato vende ku ka mundesi per goditje mekanike.

36.2. Kabllot e paarmuar dhe me izolim mbrojete PVC qe shtrihen


drejteperdrejt ne toke, duhet te mbulohen gjate gjithe gjatesise se tyre
pavaresishte nga fuqia e tyre.

36.3. Perdorimi i tullave silikate per mbulimin mbrojtes te kabllove nuk lejohet.

36.4. Punetoret ose montatoret, te cilet merren me shtrirjen e kabllove, duhet te


punojne me doreza lekure.

36.5. Per shtrirjen e kabllove numri i punetoreve duhet te jete i tille qe


peshengritja te mos jete mbi 35 kg per Burrat dhe 10 kg per Grate.

Faqe 36
36.6.Ndalohet qendrimi i punetoreve ndermjet kanalit te kabllos qe do te
shtrihet.

36.7. Ne qofte se traseja e linjes kabllore ka kthesa, nuk lejohet qendrimi i


punetoreve dhe i montatoreve qe terhqein kabllon nga ana e brendshme e kendit
te kthimit. Ne keto raste, kthimi i kabllos ne kthesa te behet nepermjet rolikave
te rrokullisshme dhe qe jane te ankoruara ne menyre te sigurte.

36.8. Perpara shtrirjes se kabllos, zona ku do te shtrihet ajo si dhe traseja ku do


te vendoset, duhet te perdoren nga sendet e paenojshme ( shufra metalike,
percjelles, derrasa, tuba, etj). Ne raste pamundesie te largimit te ndonje
konstruksionit ( tubit te ngelur etj) ky duhet te rrethohet me pajisje druri.

36.9. Ndalohet ngritja dhe terhqeja e kabllove me dore, duke qendruar te


mbeshtetura mbi shkalle.

26.10. Per lartesi mbi 2 m, kablloja duhet te ngrihet me mekanizma, ose kur
ngritja do te behet me krahe, duhet te ndertohen skela te sigurta me sheshe
qendrimi ne çdo 2 mm. Sheshet duhet te plotesojne kerkesat e kapitullit te
skelave.

26.11. Montimi ne lartesi i kabllove te holla me pesh te vogla, te behet me


ndertimin e skelave te zakonshme, te kamalecave dhe te skelave ballkon.

26.12. Per ndriçimin e vendeve te punes ne puse, ne tunele dhe kolektor, nuk
lejohet te perdoren llampa levizese me tension te larte se 12 V.

26.13. Kur zbritet barabani i kollones nga automjetoi, ndalohet qendrimi i


njerezve ne drejtim te rrokullisjes se tije.

26.14. Rrokullisja e barabanit te kabllos lejohet te filloj vetem pasi te jene hequr
ose te jene shtremberuar te gjitha gozhdat e dala ne armaturen e barabanbit dhe

Faqe 37
pasi te jete kontrolluar gjendja e rregullt e derrasave te vete tamburit. Punetoret
qe rrokullisin barabanet duhet te jene te pajisur me doreza mbrojetese.

26.15. Shpeshtimi i kabllove nga barabani te behet duke vendosur barabanin


mbi kamalec te posaçem ( metalik ose druri ). Kamalecat duhet te vendosen ne
pozicion te qendrueshem. Para futjes se aksit prej çeliku duhet te kontrollot
gjendja e rregullt e bokullave prej çeliku qe nodhen te vendosura ne tambur.
Shpeshtjellimi i kablloos te filloje vetem pasi te jete siguruar mundesia e
frenimit te tij.

26.16. Kur barabani ndodhet mbi automjet, shpeshtjellimi i kabllos te behet kur
automjeti te jete ne qetesi. Automjeti duhet te qendroje jo me afer se 1 m nga
buza e rruges. Barabani duhet te rrotullohet me shpejtesi minimale.

26.17. Montatori qe ben pergatitjen e mases qe perdoret per mbushjen e kokave


te kabllos apo muftet, duhet te jete i pajisur me doreza dhe syze mbrojtese.
Ndalohet perzierja e mases me sende te rasteve, ajo duhet te behet me luge ose
me thuper metalike te posaçme.

26.18. Perpara fillimit te punimeve me kabllo, qe do te vendosen ne tunele, ne


kolektore dhe ne puse kabllosh ekzistuese, duhet te kontrollohet prania e gazra
te demshme ne to. Kontrolli duhet te kryhet nga institucione qe e shfrytezon ate.

26.19. Brenda ne pune duhet te punoje nje specialist, i instruktuar mire me


rregullat e sigurimit teknike, ndersa jashte hyrjes se pusit lihet nje nga pjestaret
e brigates ne gadishmeri per te dhene ndihmen ne rastet e nevojshme.

26.20. Kur punohet ne tunele dhe kolektor duhet te hapen te gjitha vrimat dhe
dyert e ajrimit qe ndodhen perpara vendit te punes.

26.21. Ne tunele dhe kolektor ndalohet perdorimi i llambave me benzine per


ngrohje per ngrohjen e mases se kabllos. Masa e kabllos e shtrire jashte, te futet
ne pus ose ne tunel me anen e nje ene metalike te mbyllur me kapak dhe te
pajisur me varese.

Faqe 38
26.22. Zhveshja e kabllos nga juta te behet ne siperfaqe, para futjes se saj ne
tunel, ne kolektor ose ne puns.

26.23. Punimet ne linjat kabllore qe jane nen tension te behen ne perputhje me


kerkesat e rregullimit dhe te shfrytezimit teknik per impiantet, instalime dhe
pajisje elektrike.

 NGRITJA DHE ZHVENDOSJA E PAJISJVE ELEKTRIKE

27.1. Perpara fillimit te ngarkimit ose te shkarkimit te pajisjeve elektrike,


tekniku i objetit duhet te kontrolloje peshen dhe permasat e ngarkeses, te njohe
montatoret dhe punetoret me llojin e saj, te caktoje menyren e veprimit dhe
detyren e secilit dhe te pergatise veglat dhe materialet e nevojshme per pune.

27.2. Shkarkimi me krahe i pajisjeve elektrike nga automjeti, ne sheshet e


caktuara te montimit ose te magazinimit, te behet nepermjet nje skele te ndertur
me lend druri me pjerresi jo me te madhe se 10 per transformatoret dhe deri 15
per pajisjet e tjera. Ndalohet qendrimi i punetoreve perpara pajisjeve qe
shkarkohen.

27.3. Zhvendosja e transformatoreve te fuqise me peshe te rend behet duke i


terhequr ata ne mnyre te njetrajtshme me argano dore ose eletrike, me traktore
etj, ne rruge te pergatitur me binare, ne te cilen te jene endosur shina ose hekura
ne forme U-je.

27.4. Zhvendosja e pajisjeve me pesh deri 200 kg te behet me mjete te thjeshta


si tuba, binar etj. te cilat duhet te mos dalin me shume se 50 cm nga anet e
pajisjes, ndersa pajisjet dhe aparaturat me pesh me te madhe se 200 kg te
zhvendosen pa mekanizma.

27.5. Gjate zhvendosjes se pajisjes me rrula, ndalohet qendrimi i montatoreve


ne anet e saj dhe ne mes te rulave. Ndalohet heqja e rulave te perparme pa u
çliruar plotesisht ato.

Faqe 39
27.6. Ngritja e pajisjevete ndryshme elektrike te behet nepermjet detaleve te
vendosura posaçerisht ne tere kete vellim, dhe qe jepen ne projektin e uzines.
Ndalohet ngritja e pajisjeve te montuara ne bazamente.

27.7. Ndalohet vendosja e kavove ndihmese mbeshtese prej celiku, e litareve


dhe e bindave per ngritje, ne ventilatoret, radiatoret dhe nen izolatoret ne rastin
e transformatorve, ne kapakun e mufteve te makines levizese etj. Gjithashtu
ndalohet vendosja e takave dhe e spesoreve mbeshtetese nen pjesen e
permendura me siper, gjate proçesit te uljes dhe te ngritjes se tyre.

27.8. Ndalohet kontrolli me gishte i perputhjes se vrimave te bullonave gjate


montimit te pajisjes ne kontruksion dhe gjate montimit te pajisjes se
konstruksionit dhe gjate montimit te detaleve te se njejtes pajisje. Ky kontroll
behet me shufra metalike te caktuara per kete qellim.

27.9. Ndalohet instalimet e brendshem dhe impiantet e jashtme ku pjeserisht ka


tension, rrethimet e perkoshme duhet te vendosen ne menyre te tille qe te lejojne
daljen e punonjesve nga ndertesa ne raste avarie.

 MONTIMI I RRJETAVE TE NDRIÇIMIT DHE TE IMPIANTEVE

SHPERNDARESE

28.1. Perpara fillimit te punes punetori duhet :

a. Te kete veshur ne rregull rrobat e punes

b. Te pastroj dhe te rregulloje vendin e punes

c. Te kontrolloj qenien teknikisht ne rregull te veglave te punes dhe te


sistemoje ato per perdorim te pershtateshem.

28.2. Te gjitha punimet e montimit duhet te kryhen ne impiante qe nuk ndodhen


nen tension. Ndalohet kategorikisht puna nen tension.

28.3. Ndalohet kryerja e njekohshme e punimeve ne lartesi te ndryshme, kur


ndermjet tyre mungojne dysheme ose mjete te tjera mbrojetese.
Faqe 40
28.4. Drejtimi i percjellsave te zhveshur, i shiritave metalike etj duhet te behen
ne sheshe larg linjave dhe impianteve elektrike qe jane ne tensione.

28.5. Kur specialisti punon ne shkalle te mbeshtetura, ndalohet terheqja


horizontalisht e percjellesve dhe e kabllove me seksion me te madhe se 4 mm.

28.6. Per montimin e grilandave ne lartesi dhe te izloanteve per shinat, duhet te
perdoren detale te posaçme ( masha, kunja etj ) ndalohet zevendesimi i tyre me
detale te rastit ( percjelles te perkulshem)

28.7. Montimi i zarave ne impiantete shperndarese te hapura, duhet te behet


perpara montimit te pajisjeve.

28.8. Ngritja e grilandave ne lartesi te behet duke i terhequr nga posht ( me dore
ose me argan ) nepermjet karukulles.

28.9. Nuk lejohet perdorimi i zbarave, i shinave te montuara dhe


konstruksioneve te tyre si pika ankorimi. Gjithashtu ndalohet lenia e
perkohshme e tyre nen tension per nevoja te ndertim-montim.

28.10. Ndalohet lenia e veglave te punes ne pjesen e siperme te konstruksioneve


te impianteve shperndarese.

28.11. Pajisjet elektrike me pesh 20-30 kg, duhet te ngrihen prej 2 vetave,
ndersa thikat, pajisjet dhe konstruksionet e tjera me pesh 30 kg lart duhen te
ngrihen vetem me mekanizma.

28.12. Transportimi, ngritja dhe zberthimi i thikave dhe i aparaturave te tjera


ndarese, lejohet te behet vetem ne gjendjen e " kyçur " te tyre.

28.13. Gjate montimit, me mekanizem te ndareseve nje fazore dhe te lidhesave


ne te shkurter, duhet te kontrollohen bllokimi i mekanizmit komancues per te
menjanuar veprimin e caktuar te tij.

28.14. Transportimi, ngritja dhe mberthimi i çelesave te montimit me tension


mbi 1000 V dhe i automateve qe jane te pajisur me susta ose mekanizma qe

Faqe 41
kryejne çkyçjen e lire te tyre duhet te behen ne gjendje te "sçkyçur ". Çelesat qe
kane sustat e shkyçjes te tendosura, duhet te ngrihen ose te zhvendosen kur keto
susta te jene te pajisura me detale bllokuese te sustave.

28.15. Kur tharja e izloacionit te çelsave me induksion, kazani i çelesit duhet te


tokezohet ne menyre te sigurt.

28.16. Gjate montimit te transformatoreve te rrymes, tensionit, percjellesat


dyfazore te tyre duhet te lidhen ne te shkurter dhe te tokezohen. Gjate lidhjes se
percjellesave te qarqeve dhe te peshtjellimeve te pashfrytezuara, te
transformatoreve te rrymes nuk duhet te hiqet lidhja e shkurter dhe tokezimi.

28.17. Per pergatitjen e reaktoreve te perdoren pajisje speciale ne mnyre qe


kavot lidhese te mos shtrengohen pas kapjes se reaktorit ose te percjellesave te
tij.

28.18. Gjate kolaudimit te çelsave me ajer, personat qe nuk marrin pjese ne kete
proçes pune duhet te qendroje te larkesia 30 m larg.

28.19. Ne qofte se gjate provave te konslutimit del i nevojshem ajrimi ose


punimi ne çeles, kjo duhet bere pasi te jete hequr prej tij rryma operative dhe te
dollapi i fuqise se çelesit te jete vendosur nje roje ( montator ) i instruktur.

28.20. Gjate kryerjes se punimeve te montimit, qarqet operative duhet te jene te


zgjidhura dhe fisheket se bashku me siguresat e sigurise

 MONTIMI I MAKINAVE ELEKTRIKE DHE I TRANSFORMATOREVE

Faqe 42
29.1. Mjedisi ku do te montohen makinat elektrike dhe transformatoret duhet te
pastrohen nga derrasat dhe mbeturinat e tjera te ndertimit dhe duhet te kene
ndrçim te mjaftueshem.

29.2. Kapja e gjeneratoreve, e kompresoreve sinkron, e transformatoreve dhe e


pjeseve te tyre per ngritje, te behet sipas udhezimeve qe jepen ne pasaporten e
tyre dhe ne vendet e lena posaçerisht.

29.3. Gjate shkarkimit rotori dhe induktori i makines te vendosen ne


mbeshtetese te perkohshme, te sigurta, kurse statori te vendoset mbi kembeza
mebshtetese te pergatitura per kete qellim.

29.4. Kur behet pastrimi me alkol i detaleve, duhet te sigurohet vendimi i


pershtatshem. Ndalohet berja e saldimeve , e prerjeve me hark etj, ne afersi te
vendit ku behet pastrimi.

29.5. Punonjesi qe ben luçidimin e kolektrorit, te eksituesit ose te unazave te


rotorit, duhet te pajiset me syze mbrojtese kunder veprimit te pluhurit metalik.

29.6. Gjate tharjes se makinave elektrike duhet te merren masa per ruajtjen e
punetoreve nga djegia dhe vendi i punes te sigurohet me mjete per fikjen e
zjarrit.

29.7. Nuk lejohet te kryhen punimev montimi pa marre masat mbrojtese qe


parashikon Rregulloja e Sigurimit Teknike dhe te Shfrytizimit per impiantet,
Instalimet dhe Pajisjet Elektrike.

29.8. Vendosja e kontruksioneve metalike, e izolatoreve kalimtare dhe montimi


i zbarave etj, ne dhomen e transformatorit, ndalohet te behet duke qendruar mbi
kapakun e transformatorit. Ato duhet te behen me ndihmen e skelave te
ndertuara posaçerisht per kete qellim.

29.9. Ndalohet kryerja e punimeve ne kazanin e transformatorit, ku pjesa e


heqshme e tij eshte ngritur dhe qendron e varur mbi te. Gjate punes ne

Faqe 43
transformator duhet te vendosen mbajtese ( taka ) te sigurta midis kapakut dhe
kazanit.

29.10. Punimet brenda ne kazanin e transformatorit ku eshte hequr pjesa aktive


e tij, lejohet te kryhen pasi te jete bere hyrja e tij me ajer te thate, te komprimuar
vetem nga pjesa e poshtme e kazanti te transformatorit, punetoret qe do te
punojne aty duhet te pajisen me rroba pune speciale.

29.11. Punimet e saldimit ne kazanin e transformatorit lejohet te kryhen vetem


pasi :

a. Te shkarkohet i gjithe vaji :

b. Te jete thare me kujdes dhe te jete fshire nga brenda vendit ku do te behet
saldimi.

29.12. Saldimet me kazanin e transformatorit mundesisht te behen nga ana e


jashtme e tij.

29.13. Kazani i transformatorit lejohet te pastrohet vetem me vaj transformatori.


Ndalohet pastrimi i tij me benzine me benzol etj.

29.14. Ndalohet pirja e duhanit, ndezja e zjarrit dhe llampave me benzine ne


afersi te transformatorit qe montohet dhe gjate tharjes se tije.

29.15. Ne transformatoret e montuar te thahet dhe i pajisjeve elektrike ( çelesa,


automat etj ), qe futen ne skemen e tharjes, duhet te tokezohen.

29.16. Impiantet shperndarese 380/220 V duhet :

a. Te jene te tokezuara

b. Te jene te pajisura me siguresa. Ndalohet lidhja me tel te zhveshur

c. Te mbyllen mire me çelesa.

d. Te kene pllakata paralajmeruese.

Faqe 44
e. Takimet ose saldimet te behen vetem nga Elekterçisti qe pergjigjet per ate
pune. Ndalohet kategorikisht qe manovrimet ne kabine te kryhen nga
cilido person tjeter i paautorizuar nga drejtuesi teknike i objektit.

29.17. Ndalohet rreptesisht perdorimi i tokes si percjelles fazor, nuklar per


tensionet deri 1000 V.

29.18. Transformatoret e fuçise ne instalimet elektrike te brendshme, duhet te


vendosen duke ruajtur largesine me te vogel te faqes ekstreme te kazanit
nga faqja e murit qe merret:

a. Per transformatoret deri 320 KVA - 0.1 m

b. Per transformatoret deri 320 KVA - 0.4 m

29.19. Punimet me heqje te plote tensioni.

29.20. Punimet me heqje te plote tensioni duhet te fillojne vetem pasi te merren
keto masa teknike:

a. Te behen te gjitha shkyçjet e nevojshme te tensionit :

b. Te merren masa qe nuk lejojne dhenien gabimisht te tensionit ( mbyllje


mekanike me çeles, heqja e siguresave)

c. Te varen pllakatat " Mos Kyç ", " Punojne njerez "

29.21. Pasi te shkeputet plotesisht tensioni, te vendosen menjehere tokezimet


mbrojetese ne vendin e punes ne te dyja anet e linjes. Ne rast se ka degezime te
behet tokezime edhe ne to.

29.22. Per te menjanuar rrezikun e transformimit te tensionit te ulet ne tension


te larte, duhet te shkyçen transformatoret e fuqise edhe nga ana e tensionit te
ulet, qe lidhen me linjen ku punohet.

29.23. Pas perfundimit te punes, tokezimet qe jane ne faza duhet te hiqen duke
filluar me pare nga faza dhe pastaj nga toka.

Faqe 45
29.24. Kryhen me urdher pune te veçante nga institucione qe ka ne ngarkim
shfrytezimin e linjes, ( me kerkese se investitorit ), punimet ne impiantet
elektrike dhe nenstacionet ose linjat me tension mbi 1000 V.

29.25. Personi qe urdheron per kryerjen e ketyre punimeve mban pergjegjesi per
domosdoshmerine e ketyre punimeve, per mundesine e kryerjes se tyre pa
rrezik, si dhe kuaifikimin e personave qe ngarkohen me detyren e drejtuesit dhe
te zbatuesit te ketyre punimeve.

29.26. Drejtuesi teknike i punimeve te ketij lloj duhet te caktoje brigaden dhe
numrin e punonjesve ne pershtatje me fronin e punes, duke pasur parasysh dhe
mundesine e kontrollit.

29.27. Zbatuesit te punimeve, duhet t'i dorezohet nga investitorit kopja


origjinale e plotesuar per llojin e punes dhe vendi i punes.

29.28. Perpara se brigada te lejohet te filloj pune, drejtuesi teknike, zbatuesi) se


bashku me investitorin duhet te kontrollojne zbatimin e masave teknike qe jane
marre per pergatitjen e vendit te punes dhe duhet te njohin punonjesit e brigates
ne pune, vendin e punes dhe me pjeset qe ndodhen nen tension ne qofte se ka te
tilla.

29.29. Nga çasti qe brigada lejohet te filloje punen, kontrolli per masat e
teknikes se sigurimit ne pune i takon zbatuesit te punimeve.

29.30. Per te vazhduar punimet e nderprera perkohesisht ose per nje kohe te
gjate, drejtuesit teknike te saj se bashku me zbatuesit e punimeve jane te
detyruar te bejne kontrollin e hollesishem te vendit te punes para se te lejojne
brigaten te filloje pune.

29.31. Pas mbarimit te plote te punimeve, vendin e punes duhet te pastrohet nga
brigada dhe te kontrollohet nga drejtuesi i punimeve.

Faqe 46
 PUNIMET NE LINJAT QE KALOJNE PRANE LINJAVE NE

SHFRYTEZIM

30.1. Kur kryhen punimeve ne linja pa tension qe ndodhen ne afersi te linjave


me tension, kur nuk perjashtohet mundesia e preekjes se percjellesve te tyre,
keto linja duhet te shkyçen dhe te tokezohen. Veprimet te behen me shkrim nga
palet.

30.2. Shkyçja, tokezimi dhe rivenia ne pune e ketyre linjave te behet nga
institucione qe i ka ne administrim, ne marreveshjje me drejtuesit e punimeve te
linjes pa tension.

30.3. Punimet ne linjat pa tension dhe ne zbarat paresore te nenstacioneve qe


nodhen prane linjave ose zbarave me tension, te kryhen nga brigada qe ka
pervoje ne punime te tilla dhe ne instruktime te shkalles se larte te sigurimit
teknike. Keto punime lejohet te kryhen pasi percjellesi dhe trosi i linjes ose i
zbarave te tokezohen ne shtyllen nese ne portalin ku do te punohet. Tokezimi te
kontrollohet here pas here.

Punonjesit e brigades qe gjenden ne toke duhet te paralajmerohen qe te mos


prekin shtyllen ose portar pa qene e domosdoshme.

Ne qofte se nuk i plotesohen keto kushte, punime me linjen pa tension ose ne


zbarat e nenstacionit konsiderohen si punime ma tension.

30.4. Punimet qe kryhen ne linjat pa tension, te shkojne paralele me linjat me


tension, konsiderohen se kryhet ne zonen e ndikimit te saj, atahere kur largesia
ndermjet linjave eshte me pak se 100 m per tensionin e linjes ne pune 110 kv
dhe me pak se 150 per tensionin e linjes ne pune 220 kv.

KREU VII
DETYRAT, TE DREJTAT DHE PERGJEGJESITE PER SIGURIMIN TEKNIK DHE
MBROJTJEN NE PUNE NE MONTIM

 INXHINIERI.

Faqe 47
1. Organizon punen ne perputhje te plote me KTZ dhe me tekniken e sigurimit ne pune,
ne objekt
2. Kontrollon vete dhe ne raste te vecanta me komision te ngritur prej tij: skelat, shkallet,
konstruksionet e pajisjeve ngritese, makinerite, mjetet dhe pajisjet e punes dhe lejon te
vihen ne shfrytezim ato vetem nese jane ne perputhje me kerkesat e rregulloreve te
teknikes se sigurimit ne pune.
3. Per cdo proces pune qe fillon rishtas (montim, etj) ben kujtesen per masat mbrojtese.
4. Ka te drejte te mos filloje pune ose te urdheroje ndalimin e saj ne objekt, kur vihet re
se vazhdimi i saj paraqet rrezikshmeri per jeten e punonjesve nga mungesa e mjeteve
mbrojtese.
5. Pergjegjesit per sigurimin dhe shperndarjen e mjeteve mbrojtese individuale te
domosdoshme per realizimin e detyres pa rrezik per frontin e punes nga punetori dhe
gjithashtu te drejte te mos filloj pune pa sigurimin e tyre.
6. Nuk lejon qe procese pune te veshtira dhe me rrezikshmeri te larte te kryen me me
pak se dy punetore.
7. Informon ne vazhdimesi administratorin, per veshtiresite dhe problemet qe hasen
gjate zbatimit te rregullores se sigurimit teknik dhe mbrojtjes ne pune.
8. Ne punimet e strukturave ne lartesi ndalohet puna e punetoreve pa kaluar ne
kontrollet mjekesore.
9. Gjate montimit te strukturave ndalohet kategorikishte lenia e tyre pa ndonj lidhje
siguruese.
10. Kur punimet kryen me skela ne disa kate ndalohet puna me dy ose me shume
punetore ne te njejten vertikale.
11. Punetoret dhe specialistet kur paraqiten ne frontin e punes duhet te kene me vete
veglat e punes dhe instrumentet e thjeshte mates ne pershtatje me detyren qe do te
plotesojne.Brigadieri duhet te kontrolloje veglat e punes te specialisteve dhe
punetoreve perpara se te fillojne punen dhe te mos lejoj fillimin e saj ne raste se ato
mungojne.
12. Veglat dhe pajisjet e punes qe perdorin punetoret dhe specialistet, duhet te jene te
rregullta dhe konform kushteve teknike apo standarteve te prodhimit, ne raste se ato
jane te demtuara,te papershtateshme dhe jashte standarteve duhet te hiqen nga
perdorimi.
13. Celesat per shtrengimin e detaleve duhet tu pergjigjen permasat e dadove, nuk lejohet
vidhosja dhe zhvidhosja duke vendosur midis celesit dhe dados copa metalike apo
zgjatje te celesit me tub.Konstruksioni i celesit duhet ti pergjigjet llojit te punes.
14. Ndalohet puna me pajisje mekanike mbi skela te improvizuara.
15. Trupi i pajisjeve elektrike duhet te tokezohet kur punon ne vende me lageshtire dhe ne
afersi te konstruksioneve metalike te tokezuara.

Faqe 48
16. Kur punohet me pajisje elektrike, perdoruesi duhet te kete doreza dhe galloshe ose
duhet te punoje mbi dysheme te izoluar.
17. Kur punimet e saldimit kryhen ne lartesi duhet te perdoren skela te varura dhe brezat e
sigurimit.
18. Kur saldatoret punojne ne lartesi ne nje drejtim duhen te merren masa mbrojtese nga
renia e sendeve dhe e metalit te djegur mbi trupin e atij qe punon poshte, ne te kundert
te mos punohet.
19. Trupi i agregatit te saldimit te tokezohet.
20. Ne rastin e kryerjes se punimeve ne lartesi pa skela, punetoret duhet te pajisen me
breza sigurimi, me kepuce gome dhe me canta speciale per mbajtjen e veglave.
21. Montatori dhe drejtuesi teknik duhet te kete materiale teknike mbi aftesine ngritese te
montimit qe ndodhet ne sheshin e montimit (vincave, polispaseve, makarave,
parakove, si edhe mjeteve te tjera qe i sherbejne montimit, litareve, zinxhireve,
ganxhave etj), me qellim qe te perdore ate qe i pershtatet peshes qe ai ka per te
ngritur.
22. Ndalohen rreptesishte qe kabollot ose percjellesit elektrike te qendrojne shtrire neper
dysheme.Ato duhen te ngrihen mbi 2m(metra) nga toka.
23. Gjate kohes se qendrimit ne djepat e varur ne lartesi, punetoret te pajisen me breza
dhe te lidhen me litare ne vende te sigurta te nderteses.Ngritja e punetoreve me ane te
litareve dhe puna mbi litare eshte e ndaluar.
24. Gjate kohes se punes ne djepat e varur ndalohet qendrimi i njerezve ne djep dhe te
gjithe rruget e kalimit poshte tyre te rrethohen (mbyllen)
 PUNONJESI DUHET :

1. Te kerkoje plotesimin nga ana e punedhenesit te kushteve qe percaktojne rregulloren e

teknikes se sigurimit dhe te mbrojtjes ne pune.


2. Te mos zbatoje urdherat e dhena ose detyrat qe i ngarkohen kur e sheh qe ekziston

rreziku i aksidentit dhe masat parandaluese per menjanimin e tij jane te

pamjaftueshme.
3. Bazamentet e betonit, kontruksionet metalike dhe percjellesit duhen te montohen duke

respektuar rregullat e sigurimit teknik per punime montimi.


4. Ndalohet lenia e elementeve te struktures pa u fiksuar perfundimisht ose pa marr masa

per forcimin.
5. Punetori ne objektet me lartesi te medha duhet te pajiset me rrip sigurimi.
6. Ne rastet e punimit ne lartesi punetoret duhen te pajisen me rripa sigurimi te cilat

duhet ti mbajne te lidhur vazhdimisht.

Faqe 49
7. Punetoret qe duhet te transportojne materiale ne vendin e punes duhet te pajisen me

doreza.
8. Punetori qe monton ne objektet e larta duhet te pajisen me rripa sigurimi dhe me

kaske.
9. Ndalohet lenia e veglave te punes ne dyshemete, veglat e imeta te mbahen ne kaseta te

posaçme.
10. Ndalohet ngritja e shtyllave pa kundermbajtjes dhe pa mbajtje anesore.
11. kur linja e TL-se kalon prane nje skaje qe eshte ne shfrytezim dhe kur gjatesia e
shtylles qe do te ngrihet eshte me e madhe se largesia midise linjave, linja ne
shfrytezim duhet te stakohet. Per kete para fillimit te punes per ngritjen e shtylles
duhet te merret miratimi me shkrim nga subjekte qe e shfrytezon ate linje.
12. Kur linja e TU-se dhe TI-se kalojne ne vija hekurudhore, shtrirja ose terheqja e trosit
dhe e percjellesave te behet nene mbikqyrjen e drejtuesit te punimeve.
13. Montimi i trosit dhe i percjellesve, nen percjellesit e nje linje ne shfrytezim te behet
vetem kur linja ekzistuese te jete e stakuar.
14. Ndalohet puna per montimin e percjellesave dhe te trosit gjate kohes kur ka
shkarkime atmosferike ose ere te forte.
15. Ndalohet ngritja dhe terhqeja e kabllove me dore, duke qendruar te mbeshtetura mbi
shkalle.
16. Drejtimi i percjellsave te zhveshur, i shiritave metalike etj duhet te behen ne sheshe
larg linjave dhe impianteve elektrike qe jane ne tensione.
 RREGULLORJA E SHFRYTEZIMIT DHE E MIREMBAJTJES SE
PAJISJEVE DHE E IMPIANTIT ELEKTRIKE.

1) Sherbimi operativ i mirembajtjes ne impiantet dhe pajisjet elektrike te ndermarrjes kryhen


vetem nga personeli operativ i caktuar (me fjalen personel operativ kuptohet vetem
personeli i caktuar per veprime operative ne impiantet dhe pajisjet elektrike) .

2) Personeli operativ duhet te zoteroje kategorine e sigurimit teknik sipas detyres qe ka dhe
qe eshte e percaktuar ne "Rregulloren e Sigurimit Teknik" .

3) Personeli qe sherben dhe punon ne instalimet dhe impiantet elektrike duhet te plotesojne
keto kushte :

o Te jete ne rregull nga ana shendetesore, e vertetuar kjo me deshmi nga qendra
shendetesore e cila kontrollohet here pas here sipas "Shtojces Nr.4 te Rregullores se
Sigurimit Teknik" .

Faqe 50
o Te kete mesuar te punoje ne pune te rrezikshme nen drejtimin e nje drejtuesi me
eksperience, te dije rregullat ne masen e detyres qe i ngarkohet ose te punes qe kryen, te
kaloje ne provimin nga komisioni kualifikues per te fituar grupin e sigurimit teknik (shih
Rregull.Sig.Teknik) dhe te kete libreze te sigurimit teknik.

o Te dije te cliroje nga rryma elektrike personin qe mund te bjere nen tension dhe ti jap atij
ndihmen e pare ne perputhje me Shtojcen Nr.1 te "Rregullores se Sigurimit Teknik" .

4) Personi qe nuk ploteson qofte edhe nje nga kushtet e mesiperme, ndalohet te nderhyje ne
panelet e komandimit te makinerive, kuadrot elektrike, panelet e furnizimit me energji
elektrike, pajisje elektrike apo te ushtroj punen si elektricist.Per ndryshimet e skemes
elektrike ne rastet normale dhe avarie (pa kryerje punimesh) , veprimet operative behen
me paraqitjen e personit te autorizuar me telefon ose radio-nderlidhje.

5) Per ndryshimet e skemes elektrike ne rastet normale apo avarie (pa kryerje punimesh) ,
veprimet operative behen me paraqitjen e personit te autorizuar me telefon ose me radio-
nderlidhje.

6) Gjate veprimeve operative nuk kryhen punime ne pjeset percjellese te linjave, pajisjeve
qe bejne pjese ne skemen elektrike apo ne panelet komanduese ku behen veprime
operative nga operatoret e makinerive, mekaniket apo cdo person tjeter.

7) Ne kohen e mbikqyrjeve te pajisjeve elektrike apo te makinerive ndalohet kryerja e


punimeve te ndryshme, me perjashtim te punimeve qe lidhen me zhdukjen e
avarive,ndalohet heqja e rrethimeve dhe hyrja brenda tyre, nuk duhet te preken pjeset
rrymesjellese dhe afrimi ne to ne distanca te rrezikshme nga personeli qe shfrytezon
makinerite, punonjes te pa kualifikuar etj. Rivenia ne funksionim e makinerise behet
vetem kur personeli operativ ka perfunduar punen dhe jep lejen per shfrytezimin e
makinerise.

8) Kur punimet per riparimet elektrike zgjasin shume dite personeli i prodhimit apo
shfrytezimit te makinerise ne fund te dites nuk ka te drejte te heq rrethimet provizore,
tokezimet e bera dhe pllakatat e vendosura per punime.

9) Panelet e furnizimit me energji elektrike dhe te komandimit nuk lejohet te hapen nga
personeli i shfrytezimit te makinerise por vetem nga personeli i sherbimit operativ.

Faqe 51
10) Kur pajisjet elektrike jane hapur por me kerkese te teknologut te repartit per te kryer
punime te ndryshme qe lidhen me remontin e pajisjeve teknologjike, kycja e mevoneshme
e tyre do te behet vetem me kerkese te personit qe ka urdheruar ckycjen.Para kycjes se
pajisjeve te tilla personeli i sherbimit operativ kryen kontrollin e tij dhe mbasi
paralajmeron punetoret e prodhimit te montimit dhe bindet qe cdo gje eshte gati jep
tensionin dhe kontrollon punen.

11) Ne rastet kur personeli i prodhimit dhe montimit konstaton nje pjese rrymesjellese qe ka
rene ne toke deri sa nuk eshte ckycur ne vendin e demtuar nuk duhet te afrohet ne nje
distance 1.5 metra.Personeli i prodhimit duhet te njoftoje menjehere personelin e
sherbimit operativ.

12) Cdo panel i furnizimit me energji elektrike te jete i pajisur me dy kopje celesash nje prej
te cilave te konsiderohet rezerve.Kopjet mbahen nga personeli i sherbimit operativ.

13) Ne raste demtimesh te njerezve, heqja e tensionit nga pjesa perkatese e instalimit ose e
pajisjes elektrike mund te behet pa lejen e personelit operativ por me njoftim te
detyrueshem te tij me vone.

14) Ne rast avarie apo mosfunksionimi normal te makinerise , te nderpritet puna dhe te
njoftohet pergjegjesi i grupit ose ne mungese te tij personeli operativ.

15) Cdo operator makinerie,mekanik apo punetor nuk duhet ne menyre kategorike te vendos
mjete pune, gota kafeje, kanoce lengjesh, dorashka pune, materiale te ndryshme, etj siper
pajisjeve elektrike, paneleve komanduese, paneleve te furnizimit me energji elektrike,
linjave elektrike, kanallinjave ku shtrihen kabllot elektrike etj.

16) Pergjegjes per zbatimin e kesaj rregullore eshte punedhenesi dhe specialisti elektrike i
caktuar posacerishte nga punedhenesi.

Personat qe jane fajtore per shkeljen e kesaj rregullore u nenshtrohen


masave disiplinore, gjobitjeve deri dhe ne largim nga puna.

Shenime:
Instruktimi u krye duke ju referuar tematikes se mesiperme dhe pasi instruktimi perfundoi
personeli qe u instruktua u pyet per gjera te paqarta qe mund te kishin.Instruktimi u be perseri
per personelin qe kishin paqartesi per pikat e mesiperme.

Faqe 52
Instruktimi nuk behet per te gjithe personelin njeheresh por duke i ndare ata ne kategori sipas
punes qe ata kryejne dhe duke u nisur nga kjo personeli qe ben instruktimin i kushton me
shume vemendje rreziqeve ose masave qe duhen marre ne menyre qe puna qe ata kryejne te
behet sa me e sigurte.Instruktimi u krye nga stafi teknik i ”KOMPANIA” sh.p.k.
Date:___ /___ /_______

Nr Emer Mbiemer Firma e Vjetersia ne Shkalla e Shenime te


Punonjesit Pune Kualifikimit Komisionit
1

10

11

12

13

14

Faqe 53
15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

Faqe 54
Shkelja ose moszbatimi i ketyre rregullave dhe udhezimeve, perben shkelje te rregulloreve
te sigurimit ne pune dhe sipas shkalles se fajesise, ngarkon me pergjegjesi administrative
deri ne ndjekje penale Shoqerine, Administratori, Drejtuesi Teknik, Personelin Drejtues
Tekniko Administrativ, ate Inxhinieriko Zbatues dhe Punetoret qe nuk i zbatojne ose ato qe
drejperdrejte ose terthorazi pengojne zbatimin e tyre. Rregullorja ka 9(nente) flete te cilat
nuk lejohen te hiqen dhe te zevendesohen me te tjera , ajo eshte e vlefshme kur eshte e
njejte me origjinalin e arshivuar ne shoqeri.
Kjo Rregullore e Sigurimit Teknik eshte e Vlefshme per nje afat 31(tridhjete e nje) ditor.

INXHINIERI QE I INSTRUKTOI PERGJEGJESI I GRUPIT


_________________________ ______________________
(Emer,Mbiemer,Firme) (Emer,Mbiemer,Firme)

Faqe 55

You might also like