Ukuran dan sukatan Pertukaran Unit Piawai:

Konsep: Ukuran membawa maksud jarak antara dua

titik yang mengambil kira ukuran sesuatu objek bagi
menentukan panjang, ketebalan dan kedalaman yang
tidak hanya melibatkan garisan lurus tetapi juga
ukuran yang tidak tetap seperti ukuran lilitan
pinggang.

Ukuran dan sukatan melibatkan:

1. Panjang 2. Berat 3. Isipadu

Panjang:
 Ukuran jarak satu dimensi untuk mana-mana
objek.
 Diukur di sepanjang garis lurus.
 Kuantiti-kuantiti yang sama dengan ukuran
Cara lain untuk menukur unit panjang:
panjang ialah tinggi, lebar, jarak dan sasaran.
 Unit asas SI bagi panjang ialah meter (m), Lakukan operasi darab apabila menukar unit ukuran
kilometer (km). besar kepada unit ukuran kecil.
 Unit-unit lama yang digunakan ialah inci, kaki, ela Sebagai contoh :
dan batu (mile) Tukarkan 5 cm kepada mm
 Panjang tidak mempunyai ukuran yang tetap. 1 cm = 10 mm
 Cth: lengkungan ; lilitan pinggang 5 cm = 5 x 10 mm
Anggaran panjang ialah: = 50 mm
 Panjang dan pendek/Jauh dan dekat/Tinggi dan Lakukan operasi bahagi apabila menukar unit ukuran
rendah kecil kepada unit ukuran besar.
 Proses penganggaran menggunakan unit ukuran Contoh:
dapat menggalakkan murid berfikir dan Tukarkan 3 m 60 cm kepada m.
memperolehi “measurement sense”. 100 cm = 1 m
 Alat pengukur panjang ialah pembaris, tali tape, 60 cm = 60 ÷ 100 = 0.6m
dan pita pengukur. 3 m 60 cm = 3 m + 0.6 m
Unit bukan Piawai: = 3.6 m
 Unit bukan piawai ialah sebarang ukuran abitrari Operasi asas yang melibatkan panjang:
(rambang) yang digunakan sebagai unit. 1. Penambahan
 Menggunakan anggota badan dan objek yang
mempunyai ukuran seragam sebagai penanda
aras ukuran.
Ukuran bukan piawai: Panjang
(a) Objek : pen, klip kertas, rod, lidi
(b) Bahagian badan : jengkal, tapak kaki dan
panjang lengan
2. Penolakan
hasta – daripada siku ke hujung jari hantu
jengkal – daripada hujung ibu jari ke hujung jari
kelengkeng yang diluaskan pembukaan jari
depa – daripada hujung jari hantu ke hujung jari
hantu sebelah tangan lagi satu
 Pendaraban Unit Bukan Piawai : Berat

Objek : kekacang, biji getah, klip kertas, paku tekan

dan batu kelikir.

Alat penimbang & sukatan masa kini:

1. Penimbang
2. Dacin
3. Neraca
4. Timbangan Gantung
Pembahagian 5. Timbangan Duduk

Alat penimbang zaman dulu; Dacing & Leng, cupak,

gantang

Pertukaran Unit Berat

Masalah harian melibatkan panjang:

Lakukan operasi darab apabila menukar unit ukuran

besar kepada unit ukuran kecil. Sebagai contoh :

Tukarkan 5 kg kepada gram

Jisim/ Berat

 Jisim ialah jirim yang memenuhi ruang. 1 kg = 1000 gram

 Semua bahan sama ada pepejal, cecair ataupun 5 cm = 5 x 1000 gram
gas merupakan jirim. = 5000 gram
 Jisim bermaksud jumlah bahan dalam sesuatu
objek dan berat adalah disebabkan daya tarikan Lakukan operasi bahagi apabila menukar unit ukuran
graviti ke atas objek. kecil kepada unit ukuran besar.
 Unit bagi jisim / berat ialah gram (g), kilogram Contoh :
(kg), milligram (mg) dan tan. Tukarkan 3500 gram kepada kg.
1000 gram = 1 kg
Perbezaan Jisim & Berat 3500 gram = 3500 ÷ 1000
= 3.5 kg
 Terminologi jisim dan berat membawa maksud
yang berbeza sekiranya digunakan dalam sains.
 Jisim : jumlah jirim (pepejal/cecair/gas) yang
terdapat dalam sesuatu objek.
 Berat :
 tindakan gravity ke atas jisim.
 berubah mengikut objek.

Walaubagaimanapun, dalam kehidupan seharian

penggunaan terminology bagi jisim dan berat
membawa maksud yang sama kerana tiada
penekanan dari aspek penggunaanya.
 Operasi asas melibatkan jisim:
Operasi tambah:
Ingat: 1kg =1000g (Utk tukar Kilogram ke Gram,
darabkan dengan 1000)
Gram ke Kilogram Kilogram ke Gram
Masalah harian melibatkan berat:
 Menimbulkan kekeliruan semasa pertukaran
maklumat. Contohnya, jika seseorang melancong
ke luar negara, ada sesetengah negara yang
menggunakan kati dan tahil, manakala ada negara
yang menggunakan paun dan auns.
 Menghasilkan sukatan yang tidak tepat ketika
membuat penyukatan. Contohnya, ketika
membuat kek, ada sesetengah orang
menggunakan auns dan ada sesetengah
menggunakan gram.
 Masalah dalam membeli barang yang melibatkan kg
. Contohnya, jika pembeli ingin membeli bawang
sebanyak 1.5 kg, penjual yang tidak faham konsep
kg dan gram akan keliru berapa kg dan gram
bawang yang hendak dibeli.
Isipadu:
 kandungan atau muatan cecair dalam sesuatu
bekas.
 ciri penting bagi cecair ialah walaupun dimasukkan
di dalam bekas yang berbeza namun isipadunya
tidak berubah.
 Unit piawai isipadu ialah millimeter (ml) dan liter (l).
 Alat pengukur isipadu ialah bikar, silinder, jag dan
sebagainya.
Unit bukan piawai: berat
 Bekas Objek : sudu, cawan, mangkuk, dan baldi.
Alat pengukur isipadu: bikar, measuring cylinder
Isipadu = besar sesuatu ruang Oleh itu, objek yang
besar mempunyai isipadu yang lebih besar.
1. Cara mengira isipadu :
panjang x lebar x tinggi
2. Unit Piawai
𝒎^𝟑
〖𝒄𝒎〗^𝟑
〖𝒎𝒎〗^𝟑
3. Pertukaran Unit Isipadu Pepejal
m cm mm
ml
x 1000
liter
Isipadu cecair:
Isi padu cecair menunjukkan berapa luas ruang yang
dapat dipenuhi oleh cecair.
1. Alatan mengukur ialah
- bikar,measuring jug ,measuring cylinder Operasi asas tambah dan tolak melibatkan isipadu:

2. Unit Piawai:
-mililiter(ml ),-liter (l )

3. Pertukaran Unit Piawai

4. Cara yang betul membaca ukuran isipadu cecair

Operasi bergabung melibatkan isipadu

Penyelesaian masalah melibatkan panjang, jisim, dan

isipadu cecair

Masalah Harian melibatkan Isipadu:

1. mengukur kandungan cecair ubatan yang telah
ditetapkan oleh doktor untuk pesakit mereka,
2. membuat sukatan air yang betul untuk memasak
samaada masakan biasa ataupun kek mahupun kuih,
3. mengukur kandungan cecair-cecair lain yang sering
digunakan didalam kehidupan seharian kita
seperti air, minyak, cat dan banyak lagi.