Mô hình Hardening Soil trong Plaxis

Mô hình này là loại mô hình theo ứng suất có hiệu. E50ref được xác định từ
thí nghiệm CD.
Trong thí nghiệm CD ứng suất có hiệu ’3 không thay đổi suốt trong quá
trình nén mẫu cho đến khi mẫu phá hoại.
Trong thí nghiệm CU ứng suất có hiệu ’3 thay đổi giảm suốt trong quá trình
nén mẫu cho đến khi mẫu phá hoại.
Trong thí nghiệm UU có đo áp lực nước lổ rỗng thì ứng suất có hiệu ’3
cũng thay đổi giảm suốt trong quá trình nén mẫu cho đến khi mẫu phá hoại.

E50ref được chọn tương ứng với pref; trong đó công thức độ cứng đã hiệu
chỉnh theo Brinkgrieve thì pref phải chính là ứng suất có hiệu ’3 của đất tự
nhiên; mà giá trị này lại thay đổi theo độ sâu cho nên việc nhập số liệu E50ref
cho phù hợp với thực tế là rất công kềnh cho nên trong Plaxis đã mặc định
pref = 100 kPa bằng với áp lực không khí ở mặt đất như Ode (1939)..

Việc chọn E50ref từ kết quả thí nghiệm CU hay UU theo công thức quan hệ
là không đúng như đã thấy sự khác nhau về bản chất giữa hai thí nghiệm CU
và UU với thí nghiệm CD.

Khi chỉ có thí nghiệm CU thì chỉ có thể xác định E50 trong trường hợp không
thoát nước mà không thể E50 có hiệu như yêu cầu trong mô hình HS. Chỉ còn
cách là ước tính E50 bằng cách chạy Soil Program Test vài lần với nhiều giá
trị E50ref khác nhau cho đến khi kết quả ứng xử khớp với kết quả thí nghiệm
CU. Một cách tiêu biểu đối với sét NC thì E50ref = 2-5 Eoedref cho nên có thể
sử dụng giá trị này làm giá trị ban đầu để ước tính bằng Soil Program. Cuối
cùng theo Plaxis một trường hợp cụ thể E50ref = 3,5 Mpa.

Vậy nếu làm thí nghiệm CD với những áp lực ’3 khác với 100 kPa thì chọn
E50ref ứng với pref = 100 kPa như thế nào? Từ công thức của Ode lấy logarit
hai vế và vẽ trong hệ tọa độ với trục hoành là ’3/pref (pref = 100 kPa) và trục
tung là E50/pref. Từ đường quan hệ ứng với ’3/pref = 1 sẽ xác định được giá
trị E50/pref thì suy ra được E50ref ứng với pref = 100 kPa.

Nếu chưa có Soil test program thì tốt nhất là lấy kết quả từ thí nghiệm
Oedometer rồi tính E50ref theo quan hệ với Eoedref như chương trình Plaxis đề
nghị.
Trần Quang Hộ