Professional Documents
Culture Documents
Hóa Sinh Thí Nghiệm BÁCH KHOA HÀ NỘI
Hóa Sinh Thí Nghiệm BÁCH KHOA HÀ NỘI
Hóa Sinh Thí Nghiệm BÁCH KHOA HÀ NỘI
Hà nội, 2018
Lịch Thí nghiệm
Tuần 29 (5/3-10/3)
Phổ biến nội qui, an toàn PTN, hướng dẫn sử dụng dụng cụ, thiết bị.
Bài 1: Xác định hàm lượng nitơ tổng số bằng phương pháp Kjeldahl.
Tuần 30 (12/3-17/3)
Bài 2: Xây dựng đường chuẩn albumin cho phương pháp Lowry
Bài 3: Xác định hàm lượng protein hoà tan bằng phương pháp Lowry
Tuần 31 (19/3-24/3)
Bài 4. Xác định hàm lượng đường khử tổng số theo phương pháp Rodzevich.
Tuần 32 (26/3-31/3)
Nghỉ giữa kỳ
Tuần 33 (2/4-7/4)
Bài 5. Xác định hàm lượng saccarose (thủy phân, DNS).
Tuần 34 (9/4-14/4)
Bài 6: Phân tích thành phần đường/oligosaccharit bằng sắc ký lớp mỏng.
Tuần 35 (16/4-21/4)
Bài 7: Xác định hoạt độ glucoamylase.
Tuần 36 (23/4-28/4)
Bài 8: Xác định hoạt độ protease theo Anson cải tiến.
Tuần 37(30/4-5/5)
Bài 9: Xác định hàm lượng vitamin C bằng 2,6 diclophenolindophenol.
Tuần 38 (7/5-12/5)
Bài 10: Xác định chỉ số axit của dầu mỡ.
Bài 11. Xác định chỉ số xà phòng của dầu mỡ.
Bài 12. Xác định chỉ số peroxyt của dầu mỡ.
Thi kết thúc học phần theo lịch thi
Lịch thí nghiệm:
Buổi sáng: từ 7h30 đến 11h30
Buổi chiều: từ 13h30 đến 17h30
Địa điểm: Nhà C10- phòng 108
Tài liệu: - Thí nghiệm Hoá sinh công nghiệp - Đặng Thị Thu, Tô Kim Anh, Nguyễn Thị
Xuân Sâm. Trường Đại học Bách khoa HN 1997.
- Tài liệu Hướng dẫn thực hành, Bộ môn Hoá sinh- ĐHBK HN 2017.
Yêu cầu:
o Trước khi đến PTN thực hành, sinh viên đọc để nắm được nguyên tắc của phương pháp, các bước tiến
hành thí nghiệm, thiết lập công thức tính toán kết quả thí nghiệm.
o Có mặt đúng giờ, tham gia đầy đủ các bài thí nghiệm.
o Tuân thủ đúng các nguyên tắc an toàn phòng thí nghiệm.
Bài 1. Xác định hàm lượng nitơ tổng số bằng phương pháp Kjeldahl
2. Cất đạm
Mẫu thí nghiệm
Chuẩn bị bình hấp thụ NH3: Cho vào bình tam giác (cỡ 100ml, miệng rộng):
20 ml H3BO3 3% (dùng ống đong)
2-3 giọt chỉ thị Taxiro
Lắp bình vào bộ cất đạm (đuôi ống sinh hàn ngập trong dung dịch )
Cho vào bầu cất (lần lượt)
5 ml dịch vô cơ hoá (dung dịch đạm thí nghiệm) (dùng pipet)
5 ml NaOH 40% (dùng ống đong)
2 ml H2O (để tráng phễu) (dùng pipet)
đóng khoá bầu cất
Tiến hành cất (khoảng 5-7 phút). Sau khi thấy dung dịch trong bình hấp thụ NH3 chuyển từ màu tím hồng xanh màu
xanh đợi khoảng 5 phút. Hạ bình, dùng giấy quì tím hứng một giọt nước ngưng chảy ra từ ống sinh hàn. Thấy giấy
đổi màu, đặt bình hứng vào vị trí cũ. Khi không thấy đổi màu, lấy bình hấp thụ ra khỏi bộ cất, tia nước cất tráng đầu
cuối ống sinh hàn).
Mẫu kiểm chứng
Chuẩn bị bình hấp thụ NH3 : Cho vào bình tam giác (cỡ 100ml):
20 ml H3BO3 3% (dùng ống đong)
2-3 giọt chỉ thị Taxiro
Lắp bình vào bộ cất đạm (đầu cuối ống sinh hàn ngập trong dung dịch !)
Cho vào bầu cất:
5 ml NaOH 40% (dùng ống đong)
7 ml H2O (5 mL thay cho dịch vô cơ hoá)
đóng khoá bầu cất
Tiến hành cất (khoảng 5-7 phút) và kiểm tra tương tự như mẫu thí nghiệm, dùng giấy quì tím thử điểm kết thúc quá
trình cất
3. Định phân
Định phân lượng (NH4)2B4O7 tạo ra trong bình hấp thụ NH3 bằng H2SO4 0,1N. Điểm tương đương của phản
ứng được xác định khi dung dịch chuyển từ màu xanh qua màu tím hồng. Ghi lượng H2SO4 0,1N dùng định
phân cho mẫu thí nghiệm và mẫu kiểm chứng.
4. Yêu cầu tính toán
- tính tổng hàm lượng nitơ của dịch cất đạm (%) biết rằng 1 ml H2SO4 0,1N tiêu tốn cho định phân tương ứng với
1,4 mg nitơ có trong mẫu cất;
- giả thiết mẫu thí nghiệm là dịch vô cơ hoá protein kết tủa từ 5 g mẫu và được định mức trong 100 ml. Hãy tính
hàm lượng protein (%) trong mẫu đầu.
Bài 2. Xây dựng đường chuẩn albumin cho phương pháp Lowry
1. Dung dịch gốc protein chuẩn: Albumin huyết thanh bò (BSA): 0,5mg/ml (PTN pha sẵn)
2. Tiến hành:
Chuẩn bị 1 dãy ống nghiệm sạch (6 ống).
Hòa lần lượt các hóa chất với lượng tương ứng như bảng sau:
Ống nghiệm I II III IV V VI
Dung dịch BSA (ml) 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1
Nước cất (ml) 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0
Nồng độ BSA làm 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5
việc mg/L
Trộn đều để yên 10 phút
Chuẩn bị các ống nghiệm (sạch, khô). Thực hiện phản ứng:
Ống nghiệm 1* 2* 3* 4* 5* 6*
Dung dịch BSA làm 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2
việc (mL)
Dung dịch C (ml) 2 2 2 2 2 2
Trộn đều để yên 10 phút
0,2 0,2 0,2 0,2 0,2
Dung dịch Folin (ml) 0,2
Trộn đều bằng vortex, để yên 30 phút rồi đo độ hấp thụ tại bước sóng 750nm với mẫu đối
sánh là mẫu trong ống nghiệm số 1.
Yêu cầu: tính toán, đo và điền số liệu vào bảng tiếp theo và vẽ đồ thị đường chuẩn
Nồng độ BSA làm 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5
việc (mg/ml)
OD750 nm
Bài 3. Xác định hàm lượng protein hoà tan bằng phương pháp Lowry
1. Mẫu thí nghiệm: mẫu thực phẩm chứa protein được PTN chuẩn bị
2. Chuẩn bị dịch protein phân tích
- dùng ống đong chuẩn bị 20 ml NaOH 0,1N vào trong cốc dung tích 100 ml
- cân chính xác 0,3 g mẫu.
- chuyển mẫu vào cối, cho một ít dung dịch NaOH 0,1N từ cốc vào để làm ẩm
- nghiền nhuyễn mẫu
- chuyển toàn bộ mẫu vào bình tam giác dung tích 100 ml.
- tráng sạch cối chày bằng dung dịch NaOH 0,1N còn lại
- đặt bình mẫu vào nồi đun cách thuỷ để chiết protein trong 15 phút
- lấy mẫu ra, làm nguội, trung hoà tới pH 7 bằng HCl 0,1N, dùng giấy pH làm chỉ thị.
- chuyển mẫu sang bình định mức 100 ml, định mức bằng nước cất tới vạch. Trộn đều.
- lọc trong, thu dịch lọc protein phân tích.
3. Làm phản ứng màu
Chuẩn bị các ống nghiệm khô, sạch
Mẫu thí nghiệm: Lấy vào ống nghiệm:
0,2 ml dịch lọc protein (dùng pipet)
2 ml dung dịch C (hỗn hợp dung dịch A:B=50:1 mới pha) (dùng pipet)
Trộn đều. Để yên 10 phút.
Cho tiếp 0,2 ml dung dịch Folin. Trộn đều
Để phản ứng 20 phút.
Mẫu kiểm chứng (làm song song với mẫu thí nghiệm ): Lấy vào ống nghiệm khác:
0,2 ml H2O, (dùng pipet)
2 ml dung dịch C,
Trộn đều. Để yên 10 phút.
Cho tiếp 0, 2 ml dung dịch Folin. Lắc đều
Để phản ứng 20 phút.
Đo độ hấp thụ ánh sáng
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng máy đo quang tại PTN
Đo độ hấp thụ của dung dịch màu của các ống thí nghiệm ở 750 nm, với dung dịch đối sánh là mẫu kiểm
chứng. Ghi kết quả.
Sử dụng đường chuẩn protein để xác định hàm lượng protein của dung dịch nghiên cứu.
4. Yêu cầu:
- nắm vững các thao tác thí nghiệm
- tính hàm lượng protein của mẫu thí nghiệm theo % (w/w)
Bài 4. Xác định hàm lượng đường khử tổng số theo phương pháp Rodzevich
PHẦN 1. Xây dựng đường chuẩn glucose cho phương pháp DNS (PTN tiến hành)
1. Dung dịch glucose gốc: 2 mg/ml
2. Tiến hành:
Chuẩn bị dãy dung dịch glucose chuẩn:
- Chuẩn bị dãy ống nghiệm sạch (6 ống).
- Hòa lần lượt các hóa chất với lượng tương ứng như bảng sau:
Ống nghiệm I II III IV V VI
Dung dịch glucose 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1
gốc (ml)
Nước cất (ml) 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0
Nồng độ glucose làm 0 0,4 0,8 1,2 1,6 2
việc (mg/mL)
Trộn đều
Thực hiện phản ứng màu:
- Chuẩn bị các ống nghiệm (sạch, khô).
- Thực hiện phản ứng màu:
Ống nghiệm 1 2 3 4 5 6
Dung dịch glucose 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5
chuẩn (ml)
Dung dịch DNS (ml) 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5
Trộn đều, đun sôi cách thủy đúng 5 phút , làm lạnh nhanh trong nước lạnh
Trộn đều bằng vortex. Đo độ hấp phụ tại bước sóng 540nm.
Yêu cầu: tính toán, đo và điền số liệu vào bảng tiếp theo và vẽ đồ thị đường chuẩn
Nồng độ glucose 0 0,4 0,8 1,2 1,6 2
(mg/ml)
OD540 nm
1
0.8
0.6
0.4
0.2
0
0 0.5 1 1.5 2 2.5
Nồng độ đường (mg/ml)
Từ giá trị mật độ quang đo được cho mẫu trước và sau thuỷ phân, tra đồ thị chuẩn giữa hàm lượng glucose và mật
độ quang suy ra hàm lượng đường khử có trong dịch đường trước và sau thuỷ phân (mg/ml).
Yêu cầu:
- Tính hàm lượng saccarose theo %
- Tham khảo thêm cách xác định saccarose theo các phương pháp khác
Bài 6. Phân tích thành phần đường/oligosaccharit
bằng phương pháp sắc kí bản mỏng
2 cm
- Chấm mẫu
Đánh dấu vị trí và tên mẫu
Các thao tác được thực hiện như sau:
- Lấy 10 l mẫu bằng ống mao quản thuỷ tinh
- Chấm mẫu vào vị trí qui định, đường kính vết loang không vượt quá 5 mm.
- Chạy sắc kí
- Đặt bản sắc kí đã chấm mẫu vào bình sắc ký có chứa dung môi hữu cơ đã bão hoà hơi dung môi, mép dưới bản
sắc kí được nhúng vào dung môi sao cho không ngâm ngập mẫu trong dung môi, mặt chấm mẫu hướng xuống
phía dưới.
- quá trình chạy được kết thúc khi vệt chạy của dung môi cách mép trên của tờ sắc kí 1cm
- lấy bản sắc kí ra, đánh dấu vị trí của vệt dung môi
- sấy khô bản sắc kí
- Phát hiện mẫu
- phun đều dung dịch H2SO4 5% trong cồn tuyệt đối lên bản sắc kí (hoặc nhúng nhanh bản sắc kí vào khay
đựng dung dịch hiện màu trên)
- sấy khô bản sắc ký ở 1100C trong 5 phút (hoặc hơ bản mỏng trên bếp điện), xuất hiện dần các vết màu.
- Ghi kết quả
- xác định hệ số Rf của các đường/oligosaccharit
- xác định tên và vị trí của các đường/oligosaccharit có trong mẫu phân tích
Ghi chú: Nguyên tắc chung của phương pháp TLC được trình bày trong chương Lipit
Bài 7. Xác định hoạt độ glucoamylase
(Theo phương pháp DNS)
Các bước Ống nghiệm 1 (mẫu thí nghiệm) Ống nghiệm 2 (mẫu kiểm chứng)
tiến hành
Bước 4 - Đo mật độ quang (=540 nm) đối sánh với mẫu kiểm chứng
Yêu cầu:
Sử dụng đường chuẩn glucose đã dựng trong bài 5 để tính toán hoạt độ glucoamylase của chế phẩm (U/ml chế phẩm
thô).
Bài 8. Xác định hoạt độ protease
(Theo phương pháp Anson cải tiến)
Ống nghiệm 1 2 3 4 5 6
Dung dịch tyrosine 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5
0,5µmol/ml (ml)
Nước cất (ml) 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0
Dung dịch Na2CO3 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5
0,5 M (ml)
Trộn đều, để 10 phút
Dung dịch Folin 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5
(ml)
Trộn đều, để 30 phút, đo OD 750 nm, đối sánh với nước cất
0.5
0.4
OD 750nm
0.3
0.2
0.1
0
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Nồng độ tyrosine (umol/ml)
PHẦN 2. PHÂN TÍCH MẪU
Mẫu enzym cần phân tích: chế phẩm Alcalase của Novozyme
Cơ chất: dung dịch casein 1% pha trong đệm pH 7 (Cán bộ PTN hướng dẫn SV cách pha)
ĐỊnh nghĩa đơn vị hoạt độ protease: 1 đơn vị hoạt độ protease là lượng enzym cần thiết trong thời gian 1 phút ở
30oC chuyển hoá được casein thành một lượng sản phẩm không bị kết tủa bởi axit tricloacetic tương đương với 1
mol tyrosine
Phản ứng enzym với cơ chất (Làm song song ống thí nghiệm và ống kiểm chứng)
Chuẩn bị: Đặt lọ đựng dung dịch casein và ống đựng enzym cần xác định hoạt độ vào trong bình ổn nhiệt 30oC trong
10 phút
Lấy các ống nghiệm khô, sạch:
Đo OD750 nm của dịch trong ống thí nghiệm, đối sánh với dịch kiểm chứng
Mẫu thí nghiệm: các loại rau, hoa quả, mẫu vitamin
Chuẩn bị dịch chiết vitamin C phân tích
Cân chính xác 10 g mẫu, cho vào cối, nghiền ngập trong axit metaphosphoric 5%. Chuyển mẫu vào bình định
mức cỡ 100 ml. Định mức tới vạch bằng axit metaphosphoric 5%. Lắc đều, lọc và thu dịch lọc vitamin C phân
tích.
(Lượng mẫu được lấy sao cho nồng độ vitamin C nằm trong khoảng 0,5 mg/ml)
Chuẩn độ
Mẫu thí nghiệm: Bình tam giác 1 (cỡ 50 ml):
10 ml dịch lọc vitamin C phân tích (dùng pipet)
5 ml Oxalatamon bão hoà (dùng pipet)
Chuẩn bằng 2,6 DCIP (phân tích) cho đến khi xuất hiện màu hồng bền trong 1 phút, được a ml
Mẫu kiểm chứng: Bình tam giác 2 (cỡ 50ml):
10 ml HCl 1% (dùng pipet)
5 ml Oxalatamon bão hoà
Chuẩn bằng 2,6 DCIP (phân tích) cho đến khi xuất hiện màu hồng bền trong 1 phút, được b ml
Xác định hệ số f
Bình tam giác 3 (cỡ 50ml):
5 ml dịch vitamin C tinh khiết pha trong axit metaphosphoric 5% (dùng pipet)
2,5 ml Oxalatamon bão hoà
Chuẩn bằng 2,6 DCIP (phân tích) cho đến khi xuất hiện màu hồng bền trong 1 phút, được a1 ml
Bình tam giác 4 (cỡ 50ml):
5 ml dịch vitamin C tinh khiết
Vài hạt tinh thể KI
5 giọt hồ tinh bột
Chuẩn bằng KIO3 0,001N cho đến khi dung dịch xuất hiện màu xanh, được b1 ml
Yêu cầu:
- tính hệ số f hoặc xác định nồng độ 2,6 DCIP dùng trong phân tích. Hệ số f được tính : f = b1 / a1
- Tính hàm lượng vitamin C trong mẫu thí nghiệm theo mg%
Biết 1 ml 2,6 DCIP 0,001 N tương ứng với 0,088 mg vitamin C
Bài 10-12. Xác định các chỉ số axit, xà phòng, peroxyt của dầu thực vật
(Theo sách Thí nghiệm Hoá sinh)