Na osnovu člana 8 stav 2 i člana 13 stav 1, a u vezi sa članom 38 Zakona o spomen-

obilježjima („Službeni list Crne Gore“, br. 40/08 i 40/11) i člana 48 stav 1 alineja 45 Statuta
Glavnoga grada („Službeni list Republike Crne Gore – Opštinski propisi“, broj 28/06 i „Službeni
list Crne Gore – Opštinski propisi“, br. 39/10 i 18/12), uz prethodno pribavljenu saglasnost
Ministarstva kulture Crne Gore, Rješenje br. UP I 01-32/7 od 5. maja 2016. godine, Skupština
Glavnoga grada – Podgorice, na śednici održanoj dana 16. i 17. maja 2016. godine, donijela je

DOPUNU
Programa podizanja spomen-obilježja za 2016. godinu

Član 1

U Programu podizanja spomen-obilježja za 2016. godinu (»Službeni list Crne Gore –

opštinski propisi«, broj 13/16), poslije poglavlja III dodaje se novo poglavlje koje glasi:

IV

Podizanje spomen-obilježja davanjem naziva bulevaru i ulicama

1.1. BULEVAR DR IBRAHIMA KORISTOVIĆA (DUP ″Konik – sanacioni plan″ –

izmjene i dopune) prostire se od Ulice Avda Međedovića na jug do Bulevara Pera Ćetkovića, u
dužini od 300 m i urađen je u svemu prema planskoj dokumentaciji, sa pratećom
infrastrukturom. Bulevarskog je tipa, sa četiri kolovozne trake i razdjelnim ostrvom.
Dr Ibrahim Koristović (1901–1970), ljekar i humanista.
Rođen je 1901. godine u Podgorici. Osnovnu školu i gimnaziju završio je u Podgorici.
Pripadao je generaciji Staropodgoričana koji se među prvima otisnuo na visoko školovanje. Kao
odličan đak dobio je državnu stipendiju i otišao na studije medicine u Beču. Na fakultetu je bio
među najboljim i u redovnom roku diplomirao u ljeto 1925. godine. Svoj radni vijek je počeo u
Podgorici, đe je i penzionisan. U to vrijeme nije bilo lako raditi kao ljekar u zdravstveno
zaostaloj sredini. Međutim, ova sredina je znala cijeniti stručnost i humanost. Dr Koristović je
stvorio veliki ugled i poštovanje. Sa građanima, pacijentima bio je prisan i predusretljiv.
Bolesnike nije liječio samo skalpelom nego i riječju. Govorilo se da su Ibrove riječi bile jače od
ljekova. O njemu ima puno anegdota. Bio je pun duha, pravi podgorički šarmer. U Drugom
svjetskom ratu bio je privržen NOR-u. Liječio je ilegalce, njihove porodice i zatvorenike. Poslije
oslobođenja zemlje nastavio je raditi. Uz uspješno liječenje svojih sugrađana, dao je vidan
doprinos organizaciji i unaprijeđenju zdravstvene službe, zajedno sa tada poznatim kolegama
doktorima Mihailom i Đorđijem Radulovićem, dr Đuričićem, Jovićevićem, Vajtom, Šoćem i
drugima. U to vrijeme Domu zdravlja, čiji je načelnik bio, poklonio je rentgen – laboratoriju i
medicinske aparate. U nekoliko mandata bio je odbornik gradske skupštine i predśednik Savjeta
za narodno zdravlje. Nakon penzionisanja živio je u Petrovcu, đe je i umro 1970. godine, a
sahranjen je u Sarajevu.
Za naziv ulice predlaže se ime dr Ibrahima Koristovića, čija biografija ukazuje na to da se
radi o ličnosti od društvenog i humanističkog značaja za Crnu Goru, u skladu sa članom 5
Zakona o spomen-obilježjima. Davanjem imena ulici po ovoj ličnosti simbolično se čuvaju
uspomene na izuzetnog ljekara i njeguju univerzalne moralne vrijednosti.

1
 1.2. ULICA VLADIKE VISARIONA BORILOVIĆA (DUP "Univerzitetski centar" –
izmjene i dopune) prostire se od Studentske ulice na śever pored novog stambenog bloka.
Planirana dužina je od Bulevara Mihaila Lalića cca 600 m. Izvedeni dio je urađen u svemu
prema planskoj dokumentaciji.
Vladika Visarion Borilović, crnogorski mitropolit.
Potiče iz ugledne crnogorske porodice iz Bajica, Cetinje. Vladao je Crnom Gorom od
1685. do 1692. godine. Za njegovo ime se veže i oslobođenje Herceg Novog od turske vlasti,
prisajedinjenje sedam brda Crnoj Gori itd. Za crnogorskoga mitropolita – vladiku, rukopoložio
ga je u Peći patrijarh srpski Arsenije III Čarnojević. Odmah po povratku iz Peći 1685. godine,
kreće u akciju za učvršćenje i konkretizovanje oblika saradnje s Venecijom u pogledu vojnih
akcija u daljem toku Morejskog rata (1684–1699). U Kotoru, 1686. godine, vodi pregovore sa
tamošnjim providurom Batistom Kalbom. Saradnja je ostvarena pa vladika Visarion izdaje
zapovijest svom odredu od 300 ratnika, koji šalje u ispomoć Veneciji prilikom pokretanja akcije
za osvajanje Herceg Novoga 1687. godine, da se bori sa istim onim žarom kojim su se Crnogorci
odupirali Turcima na sopstvenom tlu. Ova jedinica je ispunila obećanje, pokazujući zadivljujuću
hrabrost u borbi sa Topal-pašom na Kamenom iznad Herceg Novog. Ugled vladike Visariona
koji je za relativno kratko vrijeme stekao i uspjehe na bojnom polju koje je postigao sa svojim
Crnogorcima, toliko su razdražili Bušatliju da je donio odluku da svim raspoloživim snagama
napadne podlovćensku Crnu Goru. Sučeljivši se s velikom opasnošću, vladika Visarion III, sa još
24 narodna prvaka, odlazi u Herceg Novi na sastanak s generalnim providurom Gerolamo
Cornerom, da zatraži vojnu pomoć. Na Opštecrnogorskom zboru u Gradcu 1688. godine,
odlučeno je da Vladikat podlovćenske Crne Gore stupi pod mletački protektorat. Vladika
Visarion je umro 1692. godine na Cetinju. Njegov prerani odlazak sa političke scene Turci su
veoma dobro iskoristili uspješnim prodorom na Cetinje 1692. godine, a Mlečani su, s druge
strane, imali razloga da ga žale, jer su u njemu izgubili pouzdanog saveznika i istinskog
prijatelja.
Za naziv ulice predlaže se ime vladike Visariona Borilovića, čija profesionalna biografija
ukazuje na to da se radi o istaknutoj ličnosti iz državne i društvene istorije Crne Gore. Davanjem
naziva ulici – Vladika Visarion Borilović simbolično se čuvaju uspomene i odaje počast
istaknutom borcu za slobodu Crne Gore, u skladu sa čl. 1 i 5 Zakona o spomen-obilježjima.

1.3. ULICA JAGLIKE ADŽIĆ (DUP "Univerzitetski centar" – izmjene i dopune)

prostire se od Cetinjske ulice na zapad do starih studentskih domova, južno od novog
studentskog doma, u dužini 300 m. Ulica je asfaltirana i osvijetljena.
U Drugom svjetskom ratu Piva je dala brojne žrtve. Njemačke snage su u maju 1943.
godine, napale partizansku slobodnu teritoriju u kojoj je bilo i durmitorsko područje, đe se
nalazila centralna partizanska bolnica sa oko 4000 ranjenika i tifusara, s ciljem da uništiti
partizansku vojsku i njen Vrhovni štab. Za vrijeme Pete neprijateljske ofanzive, stanovništvo
Pive je nesebično pomagalo Narodnooslobodilačku vojsku, ranjenike i tifusare, brinući o
njihovoj ishrani i bezbjednosti. Njemački okupator je počinio zločine prema hrabrom
stanovništvu Pive od 1. do 10. juna 1943. godine, kada je strijeljao 500 žena, staraca i odojčadi.
U Pivskom selu Doli 7. juna 1943. godine ubijeno je 106 đece (čitava jedna škola) na očigled
svojih majki.
U Plužinama se desio događaj dostojan pažnje cijelog humanog svijeta. Čudo od
junaštva nijesu činili samo ratnici, nego i žene. Podvig Jaglike Adžić, đevojke koja je tek
zakoračila u život, spada u red najvećih podviga koje žena može da učini. Između 60 stanovnika
Plužina koje su zatvorili u kuće, štale i kolibe i zapalili ih, njemački fašisti iz divizije ″Princ

2
Eugen″ izdvojili su sedamnaestogodišnju ljepoticu Jagliku Adžić, imajući sa njom druge
namjere. Vidjevši da u plamenu nestaju njeni roditelji Stoja i Krsto, braća Milorad (8), Momčilo
(4) i Dušan (2), komšije, prijatelji, Jaglika se, iako čvrsto stegnuta rukama fašističkog oficira,
istrgla dvojici njemačkih vojnika i uskočila u razbuktalu vatru koja je progutala njen mladi život.
Njeno djelo zaslužuje divljenje. Njen primjer je ne samo junački podvig, već moćni uzlet duha
crnogorske ženske etike što je svrstava u galeriju poznatih i priznatih crnogorskih junakinja koje
su zadivljujućim karakterom, moralnom snagom, zaslužile mjesto u panteonu Crne Gore.
Jaglikino ime je postalo simbol i oličenje otpora svim zavojevačima i okupatorima.
Davanjem naziva ulici po imenu Jaglike Adžić, simbolično se čuvaju uspomene i odaje
počast đevojci za ispoljenu hrabrost i djelo ličnog herojstva i izražava poštovanje prema žrtvama
fašističkog terora, slobodarskoj i antifašistikoj tradiciji crnogorskog naroda, u skladu sa čl. 1 i 5
Zakona o spomen-obilježjima.

1.4. ULICA OKTOIH (DUP "Donja Gorica") prostire se od Cetinjskog puta na

sjeverozapad, pored Univerziteta Donja Gorica, do Ulice Ruvima Boljevića, u dužini od oko 700
m. Asfaltirana je i urađena prateća infrastruktura.
OKTOIH, najstarija štampana knjiga u Južnih Slovena.
Pojava štamparije u srednjovjekovnoj Crnoj Gori, posljednjoj slobodnoj državi na
Balkanu pred turskom najezdom, predstavlja svojevrstan kulturni fenomen evropskih razmjera.
Na izmaku 15. stoljeća, gospodar Crne Gore, prosvijećeni vladar Đurđe Crnojević, iako gotovo u
bezizlaznoj situaciji, kupuje u Veneciji štamparsku presu sa pokretnim slovima i vizionarski
kreće knjigom u očuvanje duhovnog, kulturnog i nacionalnog identiteta i nasljeđa. U prvoj
državnoj štampariji na svijetu toga vremena, 39 godina nakon Gutenbergove Biblije, štampan je
OKTOIH prvoglasnik. Štampanje ove prve crnogorske inkunabule, bogoslužbene knjige,
započeto je u zimu 1493, a završeno 4. januara 1494. godine.
Oktoih prvoglasnik štampan je na papiru u dvije boje, crvenoj i crnoj i ukrašen
inicijalima i zastavicama, koji su koncipirani u duhu renesanse uz tradiciju stare rukopisne
knjige. Broji 269 listova veličine 254 x 186 mm. Odlikuju ga najveći dometi štamparstva XV
veka.
Za svu umjetničku, tipografsku ljepotu Okoiha i ostalih knjiga iz Crnojevića štamparije,
zaslužan je čuveni štampar „Makarije ot Črne Gore“, i njegova braća od sedam monaha, koji su
izradili štamparska slova vanredne ljepote.
Oktoih je vjekovima bio predmet interesovanja mnogih istoričara, paleologa, bibliologa,
istoričara umjetnosti i grafičkih dizajnera. Zahvaljujući njihovim istraživanjima, danas imamo
obimnu literaturu o ovoj knjizi, što nedvosmisleno potvrđuje veliki značaj i literarnu, naučnu i
kulturološku vrijednost Oktoiha i same Crnojevića štamparije.
Davanjem naziva ulici – Oktoih trajno se obilježava ovaj značajni istorijski događaj u
društvenom, kulturno-prosvjetnom i naučnom razvoju Crne Gore, a u skladu sa čl. 1 i 4 Zakona o
spomen-obilježjima.

1.5. ULICA ZLATE RAIČEVIĆ (DUP "Donja Gorica") prostire se od Cetinjskog puta
na istok do Ribnjaka (Ulica Desanke Maksimović). Dužina ulice je 800 m.
Zlata Raičević (1920–1996), pozorišna glumica.
Rođena je 1920. godine u Koprivnici/Hrvatska. Od 1961. godine bila je članica drame
Crnogorskog narodnog pozorišta. Igrala je u pozorištima u Zrenjaninu, Somboru, Banjaluci,
Mostaru. Najviše uloga ostvarila u CNP-u, đe je igrala u predstavama: Mrak na vrhu stepenica
(1961); 1962. godine - Bajka o caru i pastiru, Fedra, Hajka, Sveti plamen; 1963. godine -
Banović Strahinja, Provalija, U agoniji, Ženidba; 1964. godine - Maksim Crnojević, Pećina;

3
1965. godine - Arsenik i stare čipke, Hasanaginica, Mande, Stanoje Glavaš, Ujka Vanja; 1966.
godine - Filumena Marturano, Ko će da spasi orača?, Pigmalion, Slomi te neka tuga prastara;
1967. godine - Gorski vijenac, Jelena Ćetković, Srebrno uže, Zona Zamfirova; 1969. godine -
Kapa nebeska, Ženski orkestar; 1970. godine - Kraj trke, Lisistrata, Omer i Merima, Prorok
(1970); 1971. godine - Dom Bernarde Albe, Junona i paun; 1972. godine - Čovjek je vidik bez
kraja, Dejstvo gama zraka na sablasne nevene, Podanici; 1973. godine - Koštana, Mister dolar;
1974. godine - Ognjište, Talenti i obožavaoci; Rupa na nebu (1975); 1976. godine - Krvava
svadba, Polje jadikovo; 1977. godine - Kategorički zahtjev, Sluškinje; Duga je ova noć (1978);
Smrt predsjednika kućnog savjeta (1979); Zla žena (1981); 1982. godine - Let u mjestu,
Prestupna godina, Vražje verige; Robespjer (1984), Hekuba (1991). Godine 1966. dobija
Trinaestojulsku nagradu za glumačku kreaciju u komadu “Arsenik i stare čipke” na sceni
Crnogorskog narodnog pozorišta. Umrla je 1996. godine.
Za naziv ulice predlaže se ime Zlate Raičević, čija profesionalna biografija ukazuje na to
da se radi o ličnosti od posebnog društvenog, kulturnog i humanističkog značaja za Crnu Goru,
u skladu sa članom 5 Zakona o spomen-obilježjima. Davanjem imena ulici po ovoj ličnosti
simbolično se čuvaju uspomene na istaknutu glumicu, čije djelo predstavlja dragocjen doprinos
razvoju pozorišne umjetnosti.

1.6. ULICA VOJINA POPOVIĆA ŠPANCA (DUP "Donja Gorica") prostire se od

Ulice Pavla Mijovića, na istok u dužini od 200 m.
Vojin Popović Španac (1911–1942), revolucionar.
Rođen je 1911. godine u Strugu, opština Šavnik. Vojin je sin Luke Radosavova Popovića,
čuvenog uskoka i nosioca Obilića medalje za hrabrost. Prekinuo je studije filozofije u Beogradu i
pošao u Španiju, a za njim je krenuo i mlađi brat Vlado, đak Nikšićke gimnazije. U Španiji je na
dužnosti komesara čete ostao do kraja Republike. Nakon logorskog perioda organizuje julski
ustanak u zavičaju. U oktobru je komandant Durmitorske brigade, a narednog mjeseca u pohodu
Crnogorskog NOP odreda za operacije u Sandžaku, poveo je na Pljevlja Uskočko-drobnjački
bataljon.
U junu 1942. godine, jedan je od 77 izabranika ostavljenih da, nakon odlaska glavnine
partizanskih snaga prema Bosni, ilegalno djeluju u durmitorskom kraju. Teško oboljelog od
tifusa, u septembru 1942. godine, u selu Godijelju kod Šavnika, četnici su ga likvidirali na Brezi.
Davanjem naziva ulice po imenu Vojina Popovića Španca, čija biografija ukazuje na to da
se radi o ličnosti koja se posebno istakla u borbi protiv fašizma, simbolično se čuvaju uspomene i
odaje počast revolucionaru i učesniku NOR-a i izražava poštovanje prema antifašistikoj tradiciji
crnogorskog naroda, u skladu sa čl. 1 i 5 Zakona o spomen-obilježjima.

1.7. ULICA FILIPA RADIČEVIĆA (DUP "Donja Gorica") prostire se od ulice za koju
je predložen naziv – Ulica Vojina Popovića Španca (ul. br. 14) na jug. Planirana dužina je 600 m.
Filip Radičević (1839–1917), sveštenik, istoričar crkve.
Rođen je 1839. godine na Cetinju. Radio je kao protođakon u Crnogorskoj mitropoliji na
Cetinju. Bio je njen dugogodišnji sekretar, a kasnije je izabran za člana Svetog sinoda
Crnogorske pravoslavne crkve. Službovao je i kao učitelj u osnovnoj školi koja je radila pri
Mitropoliji na Cetinju. Iskazivao je veliko interesovanje prema prošlosti pravoslavne crkve u
Crnoj Gori, vladici Petru Petroviću-Njegošu i pravoslavnim manastirima. O tome je zapisao više
zapaženih radova. Objavljivao je natpise i zapise iz manastira i crkava u Crnoj Gori (manastira
Morače, Pive i crkve u selu Građanima kod Cetinja) od XIII do XVII vijeka. Pisao je priloge u
mnogim listovima i časopisima, od kojih su najznačajniji: Pravoslavna crkva u Crnoj Gori

4
(Prosvjeta, 1890), Sveti Petar, mitropololit i gospodar crnogorski (Srpski magazin, 1896),
Rukopisna čitulja Pivskog manastira (Prosvjeta, 1895).
Za naziv ulice predlaže se ime Filipa Radičevića, ličnost koja ima društveni, kulturni i
humanistički značaj za Crnu Goru, u skladu sa članom 5 Zakona o spomen-obilježjima. Njegovo
djelo predstavlja dragocjen doprinos izučavanju prošlosti pravoslavne crkve, manastira i crkava u
Crnoj Gori.

1.8. ULICA PETRA ZVICERA (DUP "Blok VI" – izmjene i dopune) prostire se od
Ulice Vlada Ćetkovića na istok, śeverno od Ulice Jovana Popovića Lipovca. Planirana dužina je
250 m (do Ulice Đoka Miraševića). Izrađeni dio je izgrađen u svemu prema planskoj
dokumentaciji.
Petar Zvicer (1896–1923), komita.
Rođen je 1896. godine u selu Rakoči, Cuce, Opština Cetinje. Kao protivnik bezuslovnog
ujedinjenja Crne Gore i Srbije, odmetnuo se u šumu. Tragajući za njim, žandarmerijska patrola,
pod komandom majora Kecmanovića i bivšeg austrijskog vahmajstora Kolakovića, upala je u
Petrovu kuću, noću, 25. aprila 1923. godine. Svu njegovu porodicu, izuzev brata Jagoša koji je
bio u cetinjskom zatvoru, žandarmi su okrutno poubijali. Iz kuće su izveli samo Đurđu Zvicer,
Petrovu babu i zapalili kuću u kojoj je ostala Petrova familija. U kući su bili: Petrova majka
(Anđa), koja je imala oko 60 godina, supruga Zagorka (oko 23 godine) i Petrovo troje đece,
sestra Plana (20 godina) i brat Vidak (13 godina). Đurđa je izgubila razum gledajući stravičan
prizor i kasnije umrla u bolnici u Danilovgradu. O ovom zločinu se raspravljalo i u Skupštini
KSHS, o čemu je govorio Savo Vuletić, a tim povodom su ispjevane brojne pjesme. Zvicer je
uporno odbijao pozive za predaju. Likvidiran je od žandarmerije kojom je komandovao Milan
Kalabić, zajedno sa desetoricom komita, koji su pripadali grupi Sava Raspopovića.
Davanjem imena ulici po ovoj istorijskoj ličnosti simbolično se čuvaju uspomene i odaje
počast istaknutom boracu za slobodu Crne Gore i njeguju ljudski ideali, u skladu sa čl. 1 i 5
Zakona o spomen-obilježjima.
1.9. ULICA SAVA ČELEBIĆA (DUP ″Blok VI″ – izmjene i dopune) prostire se od
Ulice Vlada Ćetkovića na istok do Ulice Đoka Miraševića, u dužini od oko 350 m. Urađena je u
svemu prema planskoj dokumentaciji sa pratećom infrastrukturom.
Savo Čelebić (Štitari, kod Cetinja 1876, prema nekim podacima 1879 – Cetinje, 1955),
crnogorski oficir, komita, general JNA.
Završio je oficirsku školu na Cetinju. Učesnik Balkanskih ratova, Prvog i Drugog
svjetskog rata. Nosilac Obilića medalje. Učestvovao je u Božićnoj pobuni kao kapetan crno-
gorske vojske. U januaru 1919. odlazi u Medovu, a potom u Gaetu. U julu 1919. godine s
grupom Crnogoraca upada u Crnu Goru s ciljem da podigne ustanak. Sa Todorom Borozanom,
Dušanom Vukovićem i drugima, komitovao po planini Stavor 1919–1921. U septembru 1921.
godine preko Albanije opet odlazi u Italiju. Potpisnik je proglasa crnogorskih ustanika sa skupa
održanog na planini Vojnik i predstavke 42 pobunjeničkih vođa o stanju u Crnoj Gori, teroru nad
stanovništvom, politici saveznika i zahtjevu za odlazak srpske vojske iz Crne Gore u septembru
1919. U decembru 1919. godine uhapšena mu je familija i zapaljena kuća, s ciljem da se primora
na predaju. U emigraciji u Rimu juna 1924. godine napisao je poemu Vijenac na grobu Šćepana
Mijuškovića. Po povratku iz emigracije amnestiran je i penzionisan u činu majora. Bio je
aktivista Crnogorske (federalističke) stranke. Učesnik u Trinaestojulskom ustanku 1941,
savjetnik u štabu Lovćenskoga NOP odreda, komandant NOP odreda. Zarobljen je 1942. godine i
osuđen na smrt, a potom na 30 godina robije i na kraju, 1. jula 1943. godine interniran u Italiju.
Jedan je od osnivača Prekomorske brigade. Bio je član prvog Predśedništva CASNO. U čin

5
generala proizveden januara 1944. godine, kao peti general po redu u novoj Jugoslaviji. Nosilac
brojnih crnogorskih i jugoslovenskih odlikovanja.
Za naziv ulice predlaže se ime Sava Čelebića, čija biografija ukazuje na to da se radi o
ličnosti od istorijskog, državnog i društvenog značaja za Crnu Goru. Davanjem imena ulici po
ovoj istaknutoj ličnosti simbolično se čuvaju uspomene i odaje počast borcu za slobodu Crne
Gore, u skladu sa članom 5 Zakona o spomen-obilježjima.
2.Vrsta spomen-obilježja je spomen-objekat – bulevar i ulice, kao javni objekti u skladu
sa Zakonom.
3.Odluku o podizanju spomen-obilježja davanjem naziva bulevaru i ulicama u Glavnom
gradu, Skupština Glavnoga grada donijeće u skladu sa Zakonom i ovom Dopunom.

Član 2

Dopuna programa stupa na snagu osmoga dana od dana objavljivanja u „Službenom listu
Crne Gore – opštinski propisi“.

Broj: 02-030/16-639
Podgorica, 16. maja 2016. godine

SKUPŠTINA GLAVNOGA GRADA – PODGORICE

PREDŚEDNIK SKUPŠTINE,
dr Đorđe Suhih