Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 188
LEONID W. KURMAZ PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN PROJEKTOWANIE Z= 98 se 0 cee s> 83 PRZEDMOWA . ‘WSTEP _ PRZEKLADNIE MECHANICZNE 1.1. Obliczanie kinematyczne ukladu napedowego i dobérsilnika elektryezmego 12, Trijfizowe sii indukeyoe Sg, Ske SLg_zwimikiem Katowym 133. Prackladnie pasowe Dobie povstn him ahemiarto pected paso wpa Mitr Konstruowanie kéi przekladni pasowych ‘Rysunek wykonawezy kola pasowego Zmontowanie kola pasowego na wale o zmniejszonej dtugosei ocinka wy. siggowego - ‘Zmontawanie kola pasowego na wale roztadowanym od sapreet aes Praektadnic tavicuchowe .. 1.4.1. Dobér parametr6w faicuchowych przekladni rolkowych 1.4.2, Konstruowanie két rolkowych przekladni faficuchowych 1A, 1s, f,1, 132 133. 13.4, 13.5 14.3. Rysunek wykonawezy kola Inicuchowego - Prackladnie 2gbate : 1.5.1, Dobér materialéw k6t zgbatych i obliczanie naprezet dopuszezalnych 1.5.2, Obliczanie wytrymatosciowe przekladni zebatych 53, 1524. 152.2, 1523. 1524. 1525. 15.26, 1.5.2.7. 15.2.8, Obliczanie wytrzymalosciowe walcowych przektadn zamknetych (6vg parametru dy;) waeite Obliczanie wytreymalosciowe walcowych prackladai zamknigtych (wg parets ay). Obliczanie wytrzymalosciowe stozkowych preekladni zamknigtych Obliczanie wytrzymatosciowe walcowych przekladni otwartych Obliczanie wytrzymalosciowe stozkowych przekladni otwartych Tablice do obliczedt wytrzymalosciowych przekladni zebatych . Obliczanie wyirzymatosciowe Slimakowyeh przekladni zamknigtych ‘Table do oblicnt wterymalotsiowyeh packed dimakowych Wewnetrae rozplanowanie reduktorsw 153.1 153.2. 1533. 153.4, 153.5, 153.6, Ogélne wiadomosci . ‘Wevwnetrzne rozplanowanie Iedosonionyeh Teduktoréw walco- wych Wewnetrane rozplanowanie dwustopniowyeh reduktoréw waleo. wych i ‘Wewnetrzne rozplanowanie jednostopniowych redultor6w stozko. wych ‘Wewnetrene rozplanowanie reduktorSw stazkowo-walcowych ae aera Jedaosopriowyeh reduktordw slima: kowych fi SPIS TRESCI 7 1.53.7. Wewnetrane rozplanowanie reduktoréw slimakowo-walcowych 8 1.5.4, Waly 5 i neater id i f 1.54.1. Sity obciaiajacewaly. 2... | 1.5.4.2. Projektowe obliczanie walbw . . . . im Uksztaltowanie walow Konstruowanie wat6w 1.54.5. Dane do konstruowania walbw . G 1.5.4.6. Rysunki wykonaweze walow ue 1.5.4.7. Obliczanie zmeczeniowe walow 6 1.5. Lotyska tocme |. Dobér toysk tocznych ‘ 6 Loiyskowanie walbw reduktoréw .. "7 ‘Lozyskowanie wal6w napedéw a ‘Zamontowanie lozysk tocznych. a Osadzanie, zabudowa, zaldadanie i zdejmowanie tozysk tec. ea Oprawy tozysk tocznych . ; 155.2 Dane ltlogowenieiryh odzjow tse teemyeh « eee 1,56. Elementy ustalaigce . . i 2 1.5.6.1. Pierscienie osadeze sprezynujace . oi 1.5.6.2. Krazki zabezpicczaiace z dwiema srubami do os czopéw walow x t oe 1.5.63. Podktadii odginane dwuotworowe. i EE i pea Sete eretewcey ct czopéw koiicowych 36 waldw waleowych . 7 1.5.6.5. Nakretki lozyskowe Tes 15.66. Podkladki zebate 22 1.5.6.7. Pierscienie osadeze pu 1.5.7. Uszezelnienia walow. 31 15.1.1. PierScienie ‘umowe uszcaclniajace 32 1.5.7.2. PierScienie fileowe uszezelniajace . 33 1.5.7.3. Uszezelnienia rowkowe . 3 15.1.4. Uszezelnienia labiryntowe . 1.5.1.5. Uszezelnienia kombinowane 34 1.5.76, Uszczelnienia olejowe odrautnikiem osiowym . ‘ 1.5.8. Elementy do potgczesi wat-piasta’. . ame ot 35 1.5.8.1. Wpusty pryzmatyezne 1.5.8.2. Wpusty ezdtenkowe 36 15.8.3, Klimy styezne oat 15.84, Polaczenia wielowypustowe réwnolegle 1.5.9. Konstruowanie k6t zebatyeh . . 38 15.9.1, Dokdadnosé wykonania kl zebatych 39 40 B 45 - 46 50 Pl. 33 53; 55 7 58 1 8 65 0 Cy 70 70 70 nm nm 2 B B "4 "4 "4 4 "4 B 6 6 n B B Konstrukeje zebatych k6t walcowych Suen 8h 1.5.13.2. Informacje pomocnicze do projektowania ram. 2 2148 Konstruowanie zgbatych k6l waleowych one 1,5.13.3. Rysunek napedu Soe oy AROSE . Kram teen iwaewys. =. bk he 15.134 Say ee tric ay onstrukeje zebatych kt stozkowych. Hee 2 Koastrnowanie rebatyon kil statheoriych oy sisi 1 gg 2: PRZEKLADNIA ,SRUBA-NAKRE 14 LAWS NBM OMEA COMA cra Sper Sinn are ris a eae a2 Sea eis peti ‘ e142, Keer rents Unpnee, - gg 22: Obliczanie wyttzymalosciowe clementow praekiadni. . . . . . . 153 Raines arodeee sey ‘1 1 1 1 Gg 2.3. Tablice do obliczed oraz schematy obliczeniowe prackladni. . . . . . 154 130.10" eaeauorinia (Rea a 9024, Nicaére konrukejverorwiranis element peck eg SS. 159.11. Rysunki wykonaweze element6w slimacznicy . a 2.5; eae See : nil 138 15,10. Kensrwowanie olewanych Korps, poly iinnyeh cate redulcorbw 2 2.6. Mechanizm zapadkowy . aa se el 2.7. Rysunek ztodeniowy podnoSnika frubowego. . aise 1,5.10.1. Og6ine wiadomosci . 2 15i0o Zemay waite dotnet nanrte TT 111 gg 28 Rysunki zlodeniowe i wykonaweze prackiadni “ +159 TO Nees yan cae e e ae 94 3, ZBIORNIKI CISNIENIOWE ae ea - 163 15.104. Konstruowanie korpusow reduktoréw walcowych |... . 9S 3.1. Wazyowaine . i a 15.105. Konstruowanie korpus6w reduktoréw stozkowych 195; WA a! ohicane ee ‘ $ BN fetes Aiea esau atanae ar corsaate ol og’ 13g 3d Tablice do obliezetzbiomikow cisnieniowych . - 168 . Konstrukcyjne elementy odlewanych korpus6w reduktoréw ARE SDE : a7 115.108. Doktadnoéé wykonania korpussw redultoréw. = = - Maal: : nae i 1,5.10.9. Rysunki wykonaweze korpuséw i pokryw reduktorsw lho) Sh gelation eee si $c ae 10 Pr date le il : +: 1073.7, Uchwyty oezkowe node «ee IB Pera we Kiadha 3.8. Osprzet zbiomikéw. ie) 174 15.0.2, Rysunll wykonawerepokzywy bcm] «+ + 109 Se Th eaeaauaey EASE als mntaninnla 6) sea 1.5.11. Reduktory. . : : 110 3.8.2. Zawory bezpieczefistwa. . 6 eee 115 15.111. Opreyreadowanie eduktorow . < peal 38.9) Ciacci es, teen ns 15) 15.112, Smarowanie reduktorow. wa 2 nL 3.84. Temometry Sia a ES ee 1.5.1.3. Reduktory walcows jednostopaiowe aut we 3.9. Rysunki zbiomikéw cifnieniowych Fs. se 17 15.114, Reduktory waleowe dwustopniowe . . . 2. 2 ss 118 1.5.1.5. Reduktory stozkowe jednostopniowe . to... 2124 4 INFORMACIE OGOLNE : sided 9 179 1.5.11.6. Reduktor stozkowo-walcowy ceRe 1324.1. Normalne wymiary, kay, zbiednokc i promienie - 179 1151.7. Reduktory slimakowe jednostopniowe dure 134 42, Materiaty do projektowania . ‘ 180 15118, Redabter slimakowo-walcowy DDD 1 l lyag 43: Toleraneje i pasowania men ae 181 1.5119, Motoreduktor . . 1 1 ygo 44. Cropowatosé powierzchni i seus: (zap - 182 15.11.10. Praekiadnia glowna samochodowa . twee. e141 45: Niektére elementy 2kaez érubowych . . - : + 183 1.5.12. Spraggla the sa » 14246. Og6ine wymagania dotyezace wykonania rysunkéw technicznych . - 186 1,5.12.1. Spraggta setywne foahas Sy thaphrslth AEE TD © 2 aiprer ao NER ieee oie fea ee Si se 12 5.1. Wykaz wykorzystanych norm pa oe ie 6 2 ee i ve SLL. Normy hutnicze oem ae 1.5.13. Napedy mechanicame . zee eat bar qa : ; "188 1.5.13.1. Ramy. weve nisreninasROs BAS 1 147 5.1.3. Normy branzowe Bae icewe ee .-Konstruowanie to tworzenie w umysle twérey abstrak- ‘yinego obrazu pewnego materiainego twort. ‘Moiliwvost twérezego deiataniazaledy praede wszystkima od uzdolnied prayszlego konstruktora. Uadolnienia te mo2: 1a rozwijaé. Wymaga to odpowiednie) prezentscji manych idanych konstrukej.." Dr he. Politechniki Lédzkiej prof. Zbigniew Ositiski, Konstraowanie: Sztuka, Nauka czy Rzemiosto? ‘Wyktad wygloszony na uroczystym posiedzeniu Senatu PE. 18.11.1998 r, PRZEDMOWA Podstawy Konstrukeji Maszyn (PKM) sa przedmiotem majacym zaczacy udziat w procesie ksztalcenia inzynierow mechanikéw. 'W ramach tego przedmiotu, po opanowaniu nauk podstawowych (matematyka,fizyka, mechanila i wytrzymalo&é material6w, termo- dynamika,...) oraz poznaniu podstawowych metod wytwarzania (odlewnictwo, spawalnictwo, obrobka skrawaniem, ..) przyszly inzynier mechanik poznaje wtasciwoSci i zasady konstruowania oraz nabywa umiejetnosci konstruowania typowych elementéw i zespolbw maszynowych. Poznawaniu tych wlasciwosei i zasad, réwnolegle z samodzielnym studiowaniem, przyporzadkowane sq wyklady, éwiczenia i la- boratorium, w tym réwnie? komputerowe. Nabywaniui umiejginoSci konstruowania shuza zajecia i prace projektowe. Na og6t sa to race tworcze, a ich oryginalnosé zalezy od indywiduatnych predyspozycji, umiejetnosci i wiedzy konstruktora. Duzym ulatwieniem w studiowaniu jest korzystanie z bogatelteratury przedmiotu, np. z monografii pod red. Marka Dietricha, pt. Podstawy Konstrukeji ‘Maszyn, WNT, Warszawa 1995 r. oraz z ksiazek z serii wydawniczej Podstawy Konstrukeji Maszyn, wydawane) praez PWN. Wéréd trzydziestu dotychezas opublikowanych tytuléw s@ liczne dotyczace konstruowania typowych element6w i zespol6w stosowanych w ‘budewie maszyn i urzadzes, Réwnied liczne wydawnictwa uczelniane uzupetniaja bogata literature przedmiotowa i odzwierciedlaja ewolucyjne zmiany i po- ziom naukowy dyscypliny i przedmiotu Podstawy Konstrukeji Maszyn. Z zadowoleniem przyimuje niniejsze opracowanie doe. dr inz. Leonida W. Kurmaza, w kt6rym prezentuje on nie tylko udane kon. strukeje, ale przedstawia droge do ich opracowania. R62ni sig ono Wiasnie tym od katalogéw firmowych, atlas6w konstrukeji, norm, poradnikéw technicznych itd. Bogate doswiadczenie zaréwno konstrukcyjne jak i dydaktyczne, w tym réwnie# adobyte przy opracowaniu skryptu uezelnianego pt. Podstawy Konstrukcji Maszyn. Projektowanie Wydawnictwa Politechniki Swigtokrzyskiej, Kielce 1998 r. umodliwito Autorowi przedstawienie dydaktycznie sprawdzonych metod projektowania typowych element6w i zespoléw maszynowych. Ksiazka ta jest pierwszym tego typu opracowaniem i stanowi zaczaca pozycje literatury sprzyjajacej nabywaniu umiejetnasci konstruowania L6d, listopad 1998 Ee Prof. Wiestaw Kaniewski ‘WSTEP Przedstawione materialy przezaczone sq dla studenta przystepujacego po raz pierwszy do projektowania i sa swoistym przewodnikiem w tym procesie. Zawieraja metody obliczet -wytrzymatosciowych i doboru parametrow podstawowych rodzajéw przektadni mecha- nicznych, metody opracowania konstrukeji reduktoréw, ich korpus6w, watow, réznego rodzaju k6t itp, jak rownie2 ztozeniowe i wykonaweze rysunki tych ezesei opracowane 2godnie z wymaganiami PN jako ilustracje metod projektowania, Praed projektowaniem studenci juz poznali teoretyczne zasady projektowego i spraw- dzajqcego obliczenia podstawowych czesci maszyn. W zwiazku z tym w materiatach nie podano zadnych teoretycznych wyjasnief, jak réwniez nie podano wiadomosci z dziedziny ~ przygotowania ofert projektowych [14], = kryteri6w oceny Konstrukeji i wyboru rozwigzania [14], — organizacji projektowania wspélbieznego i systemowego oraz optymalizacji konstruk- i 4), — wykorzystania techniki komputerowej w obliczeniach, w grafice komputerowej, co jest bene przy pierwszym projektowaniu. Oprécz podstawowego preeanaczenia ksigika mode byé przydatna do wykonywania innych (przejéciowych) prac projektowych, na zajeciach 2 rysunku technicmego w szkolach wyZszych, w preemysle, a w czesci opracowania konstrukeji dla technik6w i szk6t zawodo: ‘wych odpowiedniego kierunku, Chee wyrazié podzickowanie Kierownikowi Katedry PKM Politechniki Swigtokrzyskicj w Kieleach prof, Andrzejowi Neimitzowi za wsparcie przy wykonaniu tego opracowania, Kicrownikowi Katedry Detali Maszyn i Mechaniki Stosowanej Paistwowego Uniwersytet Politechnicznego w Charkowie (Ukraina) prof. Wiodzimierzowi Gaponowowi za mozliwosé korzystania z doswiadczet Katedry pray opracowaniu takiego rodzaju publikacji. Pragne wyrazié podzigkowanie prof. Wieslawowi Kaniewskiemu oraz prof. Zbigniewowi Osiriskiemu za cenne uwagi i sugestie, opicke w trakcie praygotowania wydah skryptowych na ten temat, oraz wszystkim tym, w szczeg6lnosci studentom, ktérzy swoimi uwagami prayezynili sig do ostateczme} tre6ci i poprawnosci preedstawionych materialéw. Dil tych, ktérzy chea projektowaé ! Kielce (Polska) - Charkéw (Ukraina), 1998 r. Autor 1. PRZEKLADNIE MECHANICZNE, opp 1.1. OBLICZANIE KINEMATYCZNE UKLADU NAPEDOWEGO I DOBOR SILNIKA ELEKTRYCZNEGO PARAMETRY ZADANE: —(paramnety watu (orariany) “wyficiowego) Foy N: Voy, tS; Dey, mm; 7, st Ty, ND; Gy, Vs 78 ry Nem; yy, Wmin; 7, st. OBLICZA SIE: |. Moe na wale wyjsciowym La. Pay Fay:Voy 11000, KW. 1B, Pay Tay uy 11000, KW. 1c. Pay Tay'Thyy 19550, kW. .. Wspblezynnik sprawnosci napedu Ne=Ny-Ty-Ny~* (Goktudnodé ~3 znaki po prascinku). Orientacyjne wartosci wspétczymnikéw sprawnosci 7) réiego rodzaju przekladni mechanicznych, jak row- nied innych elementéw napedéw (tabl. 1.1.1). ‘Moc obliczeniowa silnika elektrycznego Pa=Paylia. KW. . Licaba obrotbw watu wyjtciowego 4A. 2yy= 60-10° Vay (T-Dyy), emi. 4B. ag 30 vy ht min, AC. Do= mana, Limin. 5. Na podstawie zalecanych Srednich wartosei przetozeit dla ré2mego rodzaju praekladni mechanicznych (tabl. 1.1.2), jak r6wniez zalecanego podzialu przeloieh dla reduktoréw i napedw (tabl. 1.1.3 irys. 1.1.2) oblicza sig zalecane przelozenie og6ine ukladu napedowexo Ue foupusess Obliczeniowa liczba obrotéw silnika elektryeznego Myo=By-3, Lin, . Z katalogu silnikéw (tabl. 1.2.1 i 1.2.2) dobiera sig silnik elektryczny pray dotrzymaniu warunku: P.2 Pas i mmo (typ siltika, Psy 115, Toax/Tocon, Wytniary). . Reeczywiste preetozenie ogélne ukladu napgdowego Un=f1,/thny ——_(okdadnosé ~3 maki po precinku). 9. Reeezywiste przelozenie poszezegélnych stopni uldadu napedowego dobiera sig ui=u}, Uz=us,-~ Ww taki spo- sb, Zeby ug t-Uy-Uy-~ (doktadaosé —3 zak po praca) 10, Wyznacza sig obciazenie poszczeg6lnych watéw ukla- du napedowego, ktérego wyniki wprowadza sig do tab- icy Pin Pen. KW) ya, Vimin | Tun, Nm | lub Dla przedstawionego schematu uktadu napedowezo (rys. 1.1.1) obcigdenie poszczegéinych walbw jest po- dane w tabl. 1.1.4. M1. ‘Wstepnie oblicza sie érednice ezopow walw 2 wa runku wytrzymatosci na skrgcanie 7s=Ts/W,< ks. Skad d= l0°7}/0,2k,) G-i,2,3--), mam K,=(15 +30) MPa ~ dla wszystkich watow (opréez. slimak6w), (cnnijsze z yeh warcsei sa prayjmowane dla szybkobieznych waléw,wickaze ~ dla wolnobieémych waléw), ‘K,=(10 =12) Mra ~ dla Slimakéw. Otrzymane wymiary dj zaokragla sig do wigkszych wartoéciliczb catkowitych 0 lub 5,0 mm. Polecenia do obliczet: Obliczenia wytrzymalosciowe poszezegéinych przekladni po- Jeca sig wykonywa¢ w koleinosci ich rozmieszezenia w nape: aie Po skosiczeniu obliczct wytrzymatosciowych kaZde} (oprécz state) przeldadni w zwigaku 2 udokadnieniem jej praeio- 2enia nalozy wprowadzaé korekte w prastozenie nastepnego stopnia i zawartogcikolumn 1 iT" (tabl. 1.1.4) w taki spo sob, 2eby nie bylo zmienione Up napedu. Rys. 1.1.1. Schemat uktadu napedowego: 1, 2,3 —-waty napedu (wat 1 —wejSciowy, wat 2 ~posredni, wat 3 — wyisciowy), A- silnik elektryczny ©, B — przektadnia pasowa (oP). C—prackladnia zgbata zamknigta (P2), —tozysko @, G—kolo mechanizmu roboczego (kolo przektadni taficuchowej, ktéra nie na- lezy do sktadu napedu), J ~ rama, Fey, Ver, Day - parametry wal wyiScio- ‘wego (watu 3). Tabl. 1.1.1. Orientacyjne wartosci wspélezynnikow sprawnosci 7) [16] Rodzaj przektadni | Zamknigta | Otwarta ‘Waleows prackiadnia bata * | 0,96+0,98 | 0,92+0,94 ‘Stozkowa preektadnia zebata* 091+093 Prockladaia planetarna Ist * 2 Ist + | 0.852090 - Praektadnia Slimakowa =niesamohamowna Zj=1 | 0,65+0,70 | 0,50+0,60 Zi=2 | 0,700.75 | 0,6020,70 Zin 4 | 0.854090 —samohamowna Z= 1 04 03 Prackladnia lficuchowa, 095:097 | 090:093 Prackladnia cierna 0,9020,96, 102085 Praektadnia pasowa ~o paste Kinowym 0,940.96 | ~o pasie plaskim 01953097 Lodyska tocane (jedna para) 0.9900,995 Lodyska Slizgowe (edn para) ~0 tarciu plynnym 0,990 +0,998 —o tare mieszanym, Sproegta “+ Wartosci wspStezynnikéw sprawnosei praekdadni sa podane bez ‘uwzglenienia sprawnosci tozysk. Tabl. 1.1.2. Orientacyjne wartosci przetozei u przckladni jednostopniowych [20] a 5 Praelozenie | See zalecane | max _| Zebata zaminigta * “okolach walcowyeh | 2.5360 | 8 = okolach stoskowych | 223, 5 Zebata orwaria Senor folachwalcowych | 447 2 = okolach stodkowych | 335 7g Slimakowa ** Z-1 | 2350 | 80 Z=2 | laa | 60 a4 s30 | 40 Pasowa 235 b Laicuchowa 236 8 s+ Zelocane preclodenia wg PN (abl. 1.52.5). Uwaga! Ze mormalizowanych wartosei praelozed prackladai zeba tych korzysta sig w praypadkach projektowania reduktoréw przy ich masowej produc) ss» Zalecane przctozenia wg PN (tal. 1.41.2) Tabl. 1.1.3. Polecenia dla podziatu przelozenia dla reduktordw i napedéw [9], [16], [32] Reduktory jednostopniowe (abL 1.12) Reduktory staakowo-waleowe Ug tty (Wu 20,9/0) (> ua; Paar< Yara) (os. 1.12) WS45 (Wax $60) Redulktory walcowe 2-sopniowe 11,200 (Ua £300) (up nr th; Yanscee2 dae) Reduktary walcowe 3-stopniowe Redultory waleowe wiclostopniowe ‘Naped 2 wykorzytaniem pasowejpraskiad- ii fredutorjednonopaiowego (ys 111) Upp slams 25 apoos Sea0s-4 ska v0s4 — stgssa | | ‘Sg 90L-4 ‘SKg 90L-4 ‘SLg 90L-4 2,5 0,0034 ‘Se 90L4 SKg 90L-4 ‘SLg 90L-4 | Simian Sekine aa toes SEithisa Seb tote Ste p0itea | Sg 100L-4B SKg100L-4B SL g100L4B | 270,065 Sg100L-4B SKg 100L-4B Lg 1001-43 | ‘Sg 112M-4 ‘SKg 112M-4 ‘SLg 112M4 3,0 0,0118 | | Sgii2M-4 ‘SKg 112M-4 ‘SLg 112M-4 | Site seat SM Sto ohso Go| | pias’ STS Sat Se12M-4 Sky I39M4 Sty 24 21 gosso 730 | | Seiszmes — Skgizom4 stg nana | Sg 160M4 — SKg160M-4 —SLg 160M4 31 oosi0 105 || SpIGOM-4 © SKe160M4 —SLp 160-4 | Be nesses eM asa ees Se ey cele | Ue ASE Biwns scriemessigionca raha icye least aeeients oniteiomes | ‘Sg 180L-4 SKg 1801-4 SL 180L-4 28 01550 175 | | Sg180L-4 ‘SKg 180L-4 ‘SLg 180L4 i} Rys, 1.2.2, Trojfazowy silnik indukeyjny SKg (kotnierzowy) Typ silnika Rys. 12.3, Trojfazowy silnik indukeyjny SLg Tabl, 1.2.2. Wymiary montazowe i gabanytowe silnikéw Sg, SKg, SLg Se (Ske, SLa) 905-2, 4,6,8 (Ske, SLa) 901-2, 4,6, 8 Se (Ske, SLe) 100L-2, 4A, 4B,6,8A,8B | Se (SKe, SLg) 12M-2, 4, 6,8 Parametry eksploatacyjne silmikéw (tabl. 1.2.1) Sg (SKg, SLg) 1325-28 Sg (SKe, SLa) 132S-2A, 4, 6, 8 Sg (Ske, SLg) 132M-4, 6A, 6B, 8 Sg (SKe, SLg) 160M-2A, 2B, 4, 6,8A,88 Sg (SKe, SLg) 16012, 4,6, 8 ‘Se (SKe, SLe) 180M-2, 4 Sg (SKe, SLg) 180L-4,6, 8 [BL [al Se (SKe, SL8) 905-2,4,6,8 Sg (Sg, SLg) 90-2, 4, 6, 8 | | aD L 305 330 Sg (Ske, SLg) 112M- 376 34 ‘Sg (Ske, SLe) 1325-28 Se (Ske. SLe) 1328-2A, 4, 6,8 Sg (SKg, SLg) 132M-4, 6A, 6B, 8 ‘Se (SKe, SLe) 160M-2A, 2B, 4,6, 8A, Sg (SKe, SLg) 16012, 4,6, 8 sol | 463 501 20 | 664 ‘Sg (SKe, SLg) 180M, 4 Se (SKe, SLa) 1801-4, 6,8 705 | (kolnierzowy na tapach) | al a [a [Dp] 104 | 2436 | Ms | 10 Tis 286 | Mio 198 iver a —— sans | M12 160 200 | 426 243 | Mie | 15 486 | P 7 zo [12 }35| _ | | 09 250 | 257 | jas | 4 so} | | a ea) pnaada a wae |, [30] 3s0 jig | s || | [8 PARAMETRY ZADANE: Pi, P KW; 3, m2, V/min; Wanunki pracy. Praybligony rozstaw osi a mm (z:ozplanowania napedu). uy 1, %, Nm. DOBIERA SIE: 1. Praekr6j pasa i wymiary przekroju (tabl 1.3.1.1, rys.1.3.1.1. Proekréj pasa =f(T)). (Poleca sie prowadzié obliczenia réwnolegle da dw6ch 2blidonyeh ‘wg polecetpreekroj6w pasa). 2. Minimalna rednica skuteczna koa napedzajacego Dy ain mm (tabl. 1.3.1.1); Dinia=f (przekr6} pasa). Poleca sie do ‘brag Dy (tabl. 1.3.1.2) 0 jeden wymiar wiekszy niz D1 ni 3. Obliczeniowa Srednica skutecna kote napedzanego Dj= 0; Rzecrywista Srednica skuteczna kota napedzane go D: ani). 6. Obliczeniowa diugosé pasa Lju=2a"40,57(D+D,)+ 40,25(D;~D,y/a', mm. Rzeczywista dugosé pasa Lpus>Lpas (tabl. 1.3.1.6). 7. Raeczywista odleglosé osi 9=a'+0,5(Lpas~ Lys), mm. 8. Kat opasania kola @°=180"-57"°(D;-D)/a. Ke=f(F;) (abl, 13.1.3). 9. Wspbtezynnik Ki, uwzgledniajacy liezbe okresow_zmian obciadeti pasa w jednostce czasu, zaledny od dhugoSci pasa Klinowego; K,=f(Lpas, przekr6j pasa) (tabl. 1.3.1.6). Wsp6tezynnik Kr uwzgledniajacy trwatosé pasa klinowe ‘go wyrazona w godzinach pray ustalone liczbie godzin w czasie dnia oraz przeciazenia przekladni przy rozruchu i przy pracy ustalone); K;=f(warunki pracy, liczba godzin pracy na dobe, charakterystyka silnika) (tabl. 13.1.4), 11. Predkosé pasa V=m-Dy-m,/(60°10"), mis. 12.Potrzebna liczba pasbw Z=Py-KyI (PKK) sat, P, — moe przenoszona przez jeden pas, KW, P= f(preckr6j pasa, D,,V) (tabl. 1.3.1.5). Z ~ licaba calkowita. Polecana Z (tabl. 1.3.1.1). Przy nie- dotrzymaniu poleced (tabl. 1.3.1.1) zmienia sie prackr6j pasa. 13. Sita obcigzajgca wal S=2 5, sin(¥'/2), N, S.=Fi/(2)_— napigcie wstepne pasa, N, Fj=2:10°T)/D, — sita obwodowa, N, V=(0,6+0,7), — wspétezynnik napedu. 10. Re PRZEKELADNIE PASOWE 1.3.1. DOBOR PODSTAWOWYCH PARAMETROW, PRZEKLADNI PASOWYCH O PASIE KLINOWYM abl. 1.3.1.1. Wymiary przekroju klinowych pasw zwyktych (4, B, CD, E20, 25) oraz pasow specjalnych (HZ, HA, HB, HC, HD, HE, H20, 125) et eee: Rys. 1.3.1.1. Wymiary poprzecznego 3 a a przekroju pasa klinowego EG%| xo T emt | Me @iz| as | @ [24 fio] ¢ [2s] oar 4 HA) 10150 | 90 d+6 140 13 | 8 | 43 | OBI | — Tabl.1.3.1.5. Moc B, kW preenoszona B ww) sorta | is | 2-7 | do jar | a1 | a2 | 138 przez jeden pas kiinowy 20, D0 ip | 20 | 125 | 48 ; [2 HE) soso | aw | as 38 a2 |e 3) aso a rns 10 | 25 | 16 | 63 [F, predkodel ‘D, HD | 4002000) 315 | 2+8 270 | 32 | 19 | 81 4,76 \22 er By, kW pry [cial Biz | “>to” | 300 | 2:8 [320 | 38 | 23 | sa | |$8 om 3 Ts [7 [@ [ele wage! Dia psi spec ninco pernch 2,25 wPNniejet | Ta pee 944959 078 | O88 | 098 opracowana toe prosnossoaa fzet pas <80 | 037 | O's2| o'74 | oe | 100 | 195 Korzyta sig ztabl. 13.1.5, wprowadzajecinterpolace danyeh. |@ <0 | 037 | of39 | olst | X00 | 118 | 1767 te | 290 | 044 | 066 | o88 | 118 | 1133 | 1162 Tabl. 1.3.1.2. Srednice skuteczne D_k6t pasowych bg | 93 | 988 we | 49 | 155] 177 at 7 | | cigs | 078 va | 91 | 291 | 238 LG, 71, 80/90, 100, 112 | 125, 140, 160, 180 | 200, 224, |__| 125 | ova 135 | 199 [1228 | fiz ran ‘ai che ne Seta aie |280 (315, 355, 400, 450 | 300, 560, 630, 710, 800 900, 1000 il Basal at | oe | 2 (CS aee ie — Aaa asthe: | eo | 125 0 | 31 | 373 | Si | 138 Hes | 340 | 357 Tabl. 1.3.1.3. Wartosci wspétezymnika Ky pr.gneaszos | 4), IL - dlasilne, o duaym momencie ezuchowym, dla stn perow. spal( Z<4), 1s Hinowy © 2000 86/M~85200/06 zespotu 5 paséw klinowych normalnoprofilo im; dla siushtw slkrpanyeh itaurwerges drablaoryeh wwych zwykiych o wielkosei prackroju Ci dht eben ase Seca pss ae (go8ci Lpa= 2000 mm réwnolegle pracujacych w + Wowiasku 7 udotdadnieniem uw preckini (pare PARAMETRY ZADANE1 —_PIvektadni: 0 4) wprowadma sig Korektepracbeniamsigego opeianspeaiiawarwéer esp! pasow hiinoaych SC 2000 feoluran 2 i 7 (tab. 1.1.4), 5/M-B5200/06 Tabl. 1.3.1.6. Diugofci skutecane pas6w Lpu, mm i wartoSei wspétezynnika Ki, PN-8674.8520006 PNTIM-8S203 [300 530 560 600 630 670 710 750 800 850 900 950 1000 10¢0 1120) ‘zn Zac = 1480 1250 1320 1400 1500|1600 1700|1800 1960 2000|2120 2240 2360 2500/2650 2800 3000|3150)3350 3550 3750 i Bs ie iD Ed s 5m a e (79 0,80 081 082 0,83 0,85 0.86 087 0,88 Kz=f (prackssj pasa, Ls) PARAMETRY ZADANE: Srednica skuteczna kota D, mm. Przekr6j pasa. TloSé pasow Zsa. Srednica watu dy, mm. DOBIERA SIE: PODSTAWOWE WYMIARY KOLA 1.1. Wymiary rowksw=I(przekr6} pasa) 1.2, Srednica zewngtrzna kota 1.3. Szerokose wienca 1.4. Konstrukeja Kola =f(preekréj pose, WYMIARY PIAST 2.1. Srednica Dp i dhugose by piasty (rys. 1.3.2.2) Op (1,6+1,8)dwat, mm, Lp (1,84 1,8)dea), mm, (ps8). Chropowatese powierzchni piosty: — otwér piosty Ro=1,6*3,2, - boczne powierzchnie @ Klose nizej ni2 chropo watose otworu (18. 1.5.2.2). 23, Tolerancje ksztattu 7 potozenia: tolerancja osiowego bicia (A mm piasty Kola (dla bp /dpar<1) (lobh 1.3.2.4 i rys. 13.2.2) Dla Ly Ayah >! 1Tn 2wiekszye 0 (40250)%. V —predkosé pasa (tancucha), m De=D+2b, mm. B=(Z-1)e+21, mm. (0,77 0,79 080 081 0,82 083 0840850,870,88 0890.90 O91 O52 093 094 O95 096 098 1.00 91 186. 190 101 102 94 095 097 as 087 103105 106 107 109 098 099 1,00 191 13 1.04 105 1,06 107 108 O88 089 O91 089 080 084 8s 093 094 096 098 0.99 88 089 090 092 0 flabl. 1.3.2.1 i rys. 1.3.2.3). D) (tabl. 1.5.2.1 i 12.1.3.2.4), pee | EW Lo Lu Lia 92 093 0,94 095 096 O97 098 099 100 142 103 104 1 86 O87 O88 090 091 092 093 09s yrerre eyer 1 amin ms Le is 407 AB Jlywadanie statyer ne. Niawywazanie fie wieee) 6,0 91 Mieoenaczone gra nicane. odchyth iar Zennotrzaych ~ i wewnetranyech — Ha powisrzcha ee Niecenaczane npecnyfeniaodiew ~promienie octew nicze = 443: mm LA 10,0] 80-100 | 10,1 | 112+250 | 10,2 | >250 131| 125-180 | 13:3 | 200-630 | 134 | >630 180-250 | 172 | 180-1120 | 174 | $1120 200-315 | 229 355-1600 | 23,1 | >1600 — | 315450 | 3235 5002000 | 32,8 | >2000 nf 80-160 | > 180 112200} S234 | 128=250 | 3290 200-355 | 3400 [315-400 | 3450 (2 132.3) 15 8 =(0,25+0,35)dyar (626m ,5(D-2h~2hy + Dp), 5+0,4)(0-2h—Zh, -Dp), (6, D5, Dg~ liczby catkouite } sols iezba_camion: 1 =(1/6+1/7)1D, (17239), ny — fezba” cotkowita, Yiymiary ramion © preckroja eliptyeznym (dlo G/C=0,4, Wy=0,10-C2, Nis 1/3N;—liczba obicze. niowa_ramion, Kg =30MPo) 10° one 1 he, 10109) moment przenaszony kolo, Nem, 4 + ar fel ld Rys. 1.3.2.3, Wymiary wiefica Rys. 1.3.2.4. Konstrukeje kot pasowych: a) pelna, b) tarczowa, c) ramionowa (6), CaO 02,5 ~ liczby cotkowite, mm). 6. SPRAWDZANIE 3. PASOWANIA TPOLA TOLERANCH @ ©®@ ® SERS SERCO (.rsunka kolo pasovege 9d ~)@ fe ath chytki @ AI1 padae liczbowo) tu reat Tl Tabl. 1.3.2.5. Dane do sprawdzania jet Matti: glebokoSci rowkéw A faa] [fal he | > . 4 | S B Rys. 1.3.2.5. Pasowania Rys. 1.3.2.6. Chropowatos¢ Rys. 1.3.2.7. Tolerancje Rys. 1.3.2.8. c ‘két pasowych powierzchni két pasowych ksztattu i potozenia Sprawdzanie D ‘ powierzchni két pasowych etgbokosei rowkow | 4.CHROPOWATOS¢ POWIERZCHNI 5. TOLERANCIE KSZTALTU I POLOZENIA esas egrets, 7. WYWAZANIE, "| 41. Ponierzchnie robocze romkSwr 5.1, Tolerancjo bicio WZ. mm_powierzchni ; | : Ro=0,4-0,65. robocze} rowka (lobl. 1.3.2.2). Tabl. 1.3.23. Toleraneja bicia Tabl. 1.3.2.4. Tolerancja Tabl. 13.2.6. Wartosé my +2. jerechnie obrabione 5.2, Tolerancje promienionego i osiowega wietica osiowego bicia pasty _niewywazenia=£(V) t bicie@, mm wienca kota (tab4 Bice Bice otlowe | Te DY] 43. Inne powierzcnnie nieobrobio. 29). ‘ sie promien,| Bicie osiowe +n é ? para 13.2.3) [>> D_| bicie | a een ae i Tabl. 13.22. Tolerancja bicia powierzchni Ta 005 | eS ee robocze) rowka <0 | 00 | 1 cio 6 : Eau = Sa | a2 | <1 | 010 cis [as Bicie, mm na 100mm D | 020] 013 | 0,10 <500 | a6 | £400 | 016 | | <2 | Z iz Liczba obrotéw kota, Vimin | <780 | <1500| 1500] | 800 | 020 | <1000/ 025 | 325 1 LI ES | 3 ~ SEq |g] 1.3.4. ZMONTOWANIE KOLA PASOWEGO NA WALE &> 0 ZMNIEJSZONEJ DLUGOSCI ODCINKA WYSIEGOWEGO TT Mg} =5-4 5, 11. Licata zebéw kols napedcajacego Z,212. Polecana licz- adzie F - obciazenie zrywajace taficucha (tabl. 1.4.1.1). a mbOW Z, > Minimalny zwis taicuch FZ, K=2a'/p+05(Z+Z)+&P/a; set, | WA 15475) 10,6 us Bg série fi-(Z-Z)/47°). [eg 3 os K Tez ealkowita parzysta. TRB | 19.05 9 97 | 227 | azz 1.8, Rozstaw ost wine x lca} licaby ogni: | tea 07 | 792. 797 333 | (@=0,5(K-Z)-p, mm, EE or ante tee | BSH Sel eo O-(3K-(Zs+Z,))-fyP, mam, | GA Spas ISOS SE Se sOae YON a5or | 356 [BS 00 0 ‘gdzie wspotezynnik Ff, (tabl. 14.1.4). } aoe | 3175 | 7") sais | seize | 2568 baila | 2 | 397 1.9, PredkoSé liniowa taficucha V=p-Zrn((6010°), mis. | 4A | 351 2228] 10 ts | 38398 | a ie 1.10. Rodzaj smarowanis laicucha=f(V, Nr taicuchs) (98.14.14). | 2A geass Bn Woes | oer | a) 36s | ABET 3132349 | ot 7 a | MS bons z 2 1 | 111, Lepkosé kinematycana olju=f(emperatura ofczeni), RS BAS | Laan eae os Rae aa ‘B34 | 653 | (Gabi. 1.4.1.5). | cat zm | 4229 | 421 45,70 | 67/4 | 126 | a 093 | 6033 Saar 7135) ‘soa | t03 | 152 2. OBLICZENIA SPRAWDZAIACE | S343 | S296 sa5 | 228 | S588 | 28 15 2.1. Napiecie laicucha statyczne Fx=1000 B/V, N.| Bas | a3) eas | Bre ar si3 Bee ae. 2.2. Napiecie fafcucha dynamiczne Foe i Saat | Fras | Shas | tose mag | 113 | at i | ae 907 | 1199) i 41047 | 1036) 1036 | 1363 | Tabl. 1.4.1.2. Zalecane przetozenia u i odpowiadajace im : iczby zebow Zi i Ze PNSI/M-84100 " 7 za 3 Rys. 1.4.1.4. Zakres smarowania= i [as A (V, Nrfaécucha): q oe 2) 1 -preektadnie otwarte smarowane olejem | : 12 [as As ‘pezy udyciu oliwiarki lub smarowane 13 3 ‘okresowo preez zanurzenie w goracym 13s 2 smarze graftowym. ' er a 2-prvekadnie zaminigtesmarowane krop- 0 g Iowo. 2 = 2 | 3--przeldadnie zamknigte pracujace w ka- * aoe Pieli olejowej lub smarowane za pomo- ae Z 06 ‘ca tarczy rozpryskowe) bez zanurzenia ¢ obwodows 1), 8 woleju. ee); ; oe 1- Foti ami: ie oe sna Bn] s50 | 200 eS eta 2 a 1 & 03 t ‘gowo pod cignieniem,z.fitrem i chlod- 1d 15 20 30 40 , 60, 230 | 175 | 100 cra page Rys. 14.1.5. Zaleznose fy Bins | 50 og ggl9yy 1829, 38, 45,8572 | = a A I fi Tabl. 1.4.1.4. WartoSci wspélezynnika fi, ye | 25) 2 Cae66 gl6wna numeru taficucha a - dass , | EZ == A | s Tab. 1.4.1.3. Wartosci wspbtezynnika Zeaeevsal lens, |e [zz fh fe as ere cia gee rere ancy MaaeaTE fe 13 | ozo || 27 | operas || 1% | oasrse an2s20 : rz 2 | Oetos | 132 | o370s 22s 5 eny | nila | maces HE | Gaia |) 2s gator || 1) tases pater | : fete | fea" 1a | apie |] 24 ts Las | 023s ozs a al 5 | oases || 25 | oatcon || 16 | oss 22188 | 48 Poglcbiarki & | O3ton ance || at | o2aes0 022090 075 fee 7 | 024970 taus3 || 12 | 023381 021990 on pbeadaelanelT 6 | 024958 ‘Gaui || 140 | 023301 o2ises 025 Maszyny 5. | 024937 o2asg0 || 139 | 023259 og7 | do produkt as | 024931 taass | 138 | o2mis 21652 Rys. 1.4.1.2. Moe przenoszona przez laficuchy muy 46 | 24525 $283 | tr | oast70|| 16 | oaisas = | 48 | 0217 gana |) 136 | gaaizs || his | 021350 Salter 42 | 024907 | 924222) / 155 | onsors|| tla | ozizes | aa 40. | 0.24896 o2doat || 134 | 023022 || 413 | 0.21090 Predkose obwodows 5, 1/min | sae $a Conese S28] at | a || | a é Pe adrewe 36. | 04868 : Ju 5 10 20 50 100 ___s00 1000 2000 s000 LTE tm pecs gans|| 1a | dae) i | or Eeowe 112. 32 | o24ezs da3998 || 130 | aa2m3|| 109 | o20r6 eylindrow 30 | 024795 23997 || 129 | 02729 |) 08 | o,z0108 a8 | 50 Maszyny wie a9 | o2478 azaase | 128 | 022662|| 107 | 09848 25 | 0 cae (do 1099) ae | 0475s | o2seo7|| 127 | 022585] | 1.05 | o.i956 =" |x 3 Fe (ic Miyny plytowe abl. 1.4.1.5, Wymagana lepkoSé kinematyczna oleju ais | s [Pass | Temp. ] 2 keaton] Lepkoé kinematyezna Z s waleowe | ‘oleju smarowego, cSt yz js | | waloonte_ nl nitsca ni 125 |o275| os cogil 75 | 0525] 0.3 - Tobl. 1.4.16, Mase 1m lncucha rlkowego [33] as joss [02 = | Totzalia, aa | 8 Tosa] os] 3 fas |o.i75| 0 TET Teel nape oye i rac nk aio 0 Masa, gin | 018 | 026-041, 03°07 0.8:095) 125 eee nid 4 cybinrach, to naeey wowezes dobre nest Podriaika, mm | 25,4] 31,75) 38.) 4445] 508] 6,5) 762 : re ares Larus aimdeecrniars eel Oa si gia 7 | 36 | 67 83 | 105] 16 | 25 | 20 PARAMETRY ZADANE: Laticuch napedowy rolkowy _PN-T7/M-84168. Liczba zebiw kota Z. Podziatka p, mm. Srednica wala dyu, mm. DOBIERA SIE: 1.3. Promien zorysu 2eba Te min ~0,12 di (242), Reeczyuisly zary jewinien bye ograniczony Zrechice padzia/owa nclezy obliezae 7 dokladnascig do trzech anak po. preecinki, 0 aynik ostotecany za0kragiae do. dadch Joakow po. przecinky Mymiary liniowe nalezy obliczae 2 dokladnoscia de dwéch 00 | sew "po preecinks, wynki ostotecenie zookragine de jednega 2a fa po. preecink ‘hyniany katowe nalesy zaokraglae do 1 Inne wymiary tafcucha d;, b,, Az, Pr, mm (tabl. 1.4.1.1). 1, WYMIARY ZARYSU WREBU, mm (rys. 1.42.2) PN-73im-sat61 1.1. Promion wrebu i min 70,505 i, 7; max =0,505 "40,069 1.2, Kat styhes rotki amin =140-90/2, - @ max = 120-9072. Ta mox =0,008 G} (224180). | 1.4. Srednica podziatona d= P-X, gdzie X= 1/sin( 1801/2). | 1.5. Srednica wierzchotk6w da min = d+ P(1~1,6/2)- 0}, la max = d+1,25 p— Gp | 1.6, Srenica podstow — dy=d-dj | Ae Wlatneie elie panna tuaioduk pecsiatony ‘ha min Vai Rys. 1.42.1 1.4.2. KONSTRUOWANIE KOL ROLKOWYCH PRZEKLADNI LANCUCHOWYCH 1 45248 HRC 2 Nisoznaccone gra- ‘odehyte mymiaron: zewne- teznyeh—n18, wen Pn Iieszanych ogi .Necenaczone pro Imienio zeckraglen imax wymiarami 2a0ysu. 2.POPRZECZNE WYMIARY WIENCA, mm (rys. 1.4.2.3) RN-73ne84161 2.1. Szerokose uzebienia dia lancuchow. jednorzedonych duu~ i trzyrzedonych Szerokose wienca dia tancucha duurzedowega trayrzedowega Szerokose sciecia wierzcholka zeba Odlegiose miedzy sregnica podzia long @ Srednica podtoczenia 2.5, Maksymainy promien podtoczenia 2.6, Maksymaina srednico podteczenia 27. Minimainy promien boku zeba bry=0,33b1 sto ps127, 212.7, br1=0,91b1 de bri=0.93b; ao birtPes bert2p amin =0,102, Ja mox=0,75). bre > Lat Rys. 1.4, Lal 3. WYMIARY PIASTY (1.3.2 p.2) a. 23. Popraeeme wymiary wicca 2 4, KONSTRUKCIE KO LANCUCHOWYCH 2:65.05] Ih eee Rys. 14.2.4. Konstrukeje kot Jaficuchowych: a) odlewana 2 ramionami, b) tarezowa, ©) spawana, d) skladana, ©) wieniec z tworzyw sztucznych 5. PASOWANIA I POLA TOLERANCII 7. TOLERANCJE KSZTAETU [ POLOZENIA PN~73/u-#4167 5.1. Dopuszezaine odchytki ma td 7.1.Dopuszezaine promienione bicle sred nigy podstow powinno wynosie | 0,0008 dy-+0,08 mm aon ll la obliczonych warteset mniejszych oe Eat arp alas nit 0,15. mm naleay preyimowae G15 Sear Pere iay ga2s0™ |/Egee min, a dia wartose! wigkszych 6 se fs owe 250 mi | 0.76 mm nalexy preyimowae. maks Biren a ae maing wartese 0,76 men 2 eft 5.2. Dopuszczaine odenyki szero ge S85 hosel uzebionta by) Aik 7.2. Dopuszezalne osiowe bicie uzgbienia Eee || powinno mynosie 0.00090 40,08 rrr . o Beek. || PI CHROPOWATOSC POWIERZCENI Eb Cbheecnp nto P| ae E gegnad Ponierzchnie rebéw két tortcucho od 1,14 mm nalezy przyimowac mak Ss > ls Sipe ss wych wspélpracujgce 2 fone symaing wortese. 1,14 tin, 6 2 St ears Imi prey predkostiocn: dia k6! spawonych, jezel) obliczo~ Seeks he =" do 8 m/s ~ poninny wynosic ne worlosci sq mniejsce od 0,25. mm é 5 | 9 eSeh es || nojuyzef Ra 5 um dopuszcze sie preyimowae warlesc i & Vv) YRESE Se ~ ponyre] 8 m/s ~ powinny wy 0.25 mn SERESSE fnesie nojuyzej Ro 2.5. pm [ aR a, 8. PRZEDSTAWIENIE KOLA LANCUCHOWEGO PN-90iM-01111 a) pe Ne ryaunky kota Mncucno- ™) [Bur Der, 9) be idee jedtogeorctitgo poe hk 22 minny bye. podane spmtary (rs. 1.4.2.50 lub is a rysunky kote fancuc 190. wielorzedowega opr wymiarow rys.1.4.2.5 powin ty B76 podane wymiay oy 15 | ; Thy (8.14.2.60 luo b). Pe | Rys. 1.4.2.5. Wymiarowanie Rys. 1.4.2.6, Wymiarowanie } Jednorzedowego kota taficuchowego wielorzedowego ola tafcuchowego | Hi Rys. 1.4.2.7 1.5. PRZEKLADNIE ZEBATE 1.5.1. DOBOR MATERIALOW KOE ZEBATYCH I OBLICZANIE NAPREZI PARAMETRY ZADANE: Liczba obrotéw m, m, 1/min. Praclozenie u. Licaba godzin pracy praekladni Ly, godz. lub 1, ~liczba lat pracy, mz liczba zmian, Katy Kaa —wspétezynniki wykorzystania na- edu za rok (dob). Zmiana obcigvenia w czasie (Fys. 1.5.1.1) tr/Ls (lla/L FD, T/T, (B/TS. Zmiana kierunkeu obracania (jest czy nie ma). Jews DOBIERA SIE: 1, MATERIALY ZEBNIKA I KOLA ZEBATEGO Materiaty k6t zebatych (tabl. 1.5.1.1). Polecane kombinacje matcriatéw (tabl. 1.5.1.2). Warunki doboru_ HB,= HB: + (20-40). Zalemosci HRC=f(HB), HV =f(HB) (tys. 1.5.1.2). Wyjéciowe parametry p. 1: 1.1.Materiat zebnika- _gatunek, HB,, Rar» Re;, MPa, 1.2. Materiat kola zebatego — gatunek, HB, Ras, Rez, MPa. 2, DOPUSZCZALNE NAPREZENIA STYKOWE * 2.1. Podstawa proby zmeczeniowej (bazowa liczba cykli) dla zebnika Nuria: i kola zebatego Nurin: Nir tiney-£ (HBr) (rys. 1.5.1.3) (dla BByy<200 Nutimia=10-10°). 2.2, Réwnowaina (ekwiwalentna) liczba cykli obciazenia Nueqig= 60 tay Ly C Ky eqs Ly 365:0;'8-Kyi* K dota ~ liczba godzin pracy, C= 1, 2,...— liczba zazebieh zeba w czasie jednego ob- rotu (ze schematu napedu) (rys. 1.5.1.5), Key 2UT/T* PM y/Ls)] (ket 1.) = wspbtezyn. nik uwzgledaiajgey amiang obcigeenia napedu (ys. 1.5.1.1), _my= 6 — wspélezyanik kierunkowy nachylonego odcin. ka na wykresie Woblera. * Nie oblicza sig 2.3. Wapétezynnik trwalosci pracy Zura "| Naixicy "Nag icy (dla Nate € Niecy Zx10)=1)- 2.4, Napredenia krytyeane pray bazowe|liczbie cykli Giri )=fHB 3), MPa (tab. 1.5.1.3). 2.5, Dopuszezalne naprezenia stykowe Gra) =09 Cximsey Zn 10)/ Se eo MPQ, S, —wspélezynnik bezpieczeistwa: ‘Sy 1,1 — w przypadku normalizacji, ulepsza- nia lub hartowania zebéw na wskros, ,= 1,2 dla hartowania powierzchniowego, naweglania, azotowania. 26. Obliczeniowe dopuszezalne naprezenia stykowe: 26.1. ~ dla praekladni waleowych =z kolami o zebach prostych, —2kolami o zebach skoSnych przy niewielkie} rOimicy twardosci HB, i HB, Cm =F x@ynia, MPA. 2.6.2. ~ dla pracktadni stozkowych i waleowych z kola mio zebach skoSnych dla HB,>>HB, oblicze- niowe naprezenia Om = 0,5(Oi* Oy:)S < {125 Smcain, MPa dla preckiadsi waleowyeh, SUIS oinaymia, MPa dla przekladni stozkowych. (Ig ZyS2,6) 3, DOPUSZCZALNE NAPREZENIA NA ZGINANIE 3.1. Podstawa proby zmeczeniowej Nr im=4-10° cykli. 3.2. Réwnowaina (ekwiwalentna) liczba cykli Neegiea= 60 2 ay'Ly'C Kr eqs Kero NG/E)"(te/Ly)) te-4.101,.) (mp=6 dla HB<350; m,=9 dla HB>350), Ls, C (p22). 3.3. Wspétezynnik trwalosci —Yaxg)="™"/Nbiin/ Neca) (1g ¥<2,0)- dla HB<350, (1< ¥y <1,6) dla HB>350, (dla Ny tix $ Neegiay Yona 3.4. Napregenia krytyezne Crimiar-f(HB iq), MPa (abl DOPUSZCZALNYCH [5], [16], [17], [21], [25] 3.5, Dopuszczalne naprezenia na zginanie Fmria= 0,4 Trtmrey Foray", MPa, ¥,,— wspétezynnik uwzgledniajacy wplyw dwustronne- g0 praykladania obciazenia na zab: Y,-1~ dla praektadni bez zmiany kierunku obracania, ¥,=(0,10,8) ~ dla przektadni ze zmiang kierunkea obracania. 4, GRANICZNE NAPREZENIA DOPUSZCZALNE PRZY PRZECIAZENIACH Dia napreéet stykowych dims a), MPa. Dlanapreget gnacych 2s ia). he) (abl. 1.5.1), Do obliczed naprezeé dopuszezalnych dla istiejgeych przektadai zqbatych =nie wykomuje sig. 1, —oblicza sig p. 2.12.6. Punkt 2.5 ma postas Gane) = nmin: Zor vay Zu ZZ /S yy MP, Z, ~ wspétezynnik uwzgledniajacy chropowatosé powierzchni zebow: = dla v 1,25+0,68 Z = dla V 25+125 Z,=095, =dla ¥ 1025 Zp=0,90, Zy—wapélezynaik uwzgledniajgcy obwodowa pred k0sé kéi zebatych (rys. 1.5.1.4), 2 —-wspdtezynnik wwagledoiajacy wymiary kot ze batych (rs. 1.5.1.6), dia d,<700 mm Z,=1 25. 00, —oblicza sig p.3.1#3.5 ip. 4. Punkt 3.5 ma postaé mig)" r tisicy Youre Ya Yor Ye/Sr , MPa, S,= (1,7£2,2) — wspélezynnik bezpieczetistwa (wigksze wartosci dla odlew5w), Yg—wspétezynnik uwzgledniajacy chropowatosé po- wierzchni przejSciowej zeba i jej obrobkg cieplng: dla nie szlifowanej powierzchni przejéciowe} ¥,=1,0,, ~dla szlifowanej powierzchni przejéciowej ¥; (tabl. 15.13), ¥ cwaptloaynnik uwagedniaagy wymiary Ks abe- tych ¥e= 1,05-0,000125-dy ic). 23 < Tabl. 1,5.1.1.* Typowe materialy dla két zebatych, rodzaj je T/T, uum) Nui 10° ERIE ae a Tete te arate if SiS si Hy $70.50 am 70 A =) 50 aw a aa Ra | Re | Obr pe a MPa MPa_ciepln| eis oe [oa i 215 | N | Ly oh 7 = 470-640 | 265 | N | Swladet Rcoiod Sot 400 Ban 600 2B 2 25 | N . “ = ): 305 Rys. 1.5.1.3. Wykres Rys. 15.1.5. Wartosci wspétezynnika C = sro7a0 | 5 | N zalemosci Nirim=f(HB) ‘min 480 | 270 | 340-50 mn $30 | 30 | N 35 min 550 | 315 }) | 2 min 830 | 315 || | ite TOE ne <50 | min 20 | 32s | /N) me : 1a) 15:12 Plane 3 | mam | 28 |! slay C skojarzenia materialow) 3 $0790 | 365 |} | 1 2b zgbnika i kota zebatego| 4 540:650 | 325 HRC | i Ty na>ss0 a “ Sree es || - vena = Se 530 | 265 || 40 1 tt} t4ag ff 3 [340-550 win 550 | 340 [IN so a OR IT IT 18 2 yy 8 2000 dy as [270-490 % soa | 30 |} 15 $50 : fs ba 760 | 0000 600" 700 g 700 1800 3008 340,550 | | seo:730 | 34s |! Rys. 1.5.1.2. Wykresy do przeliczania Rys. 1.5.1.4. Wykres Rys. 1.5.1.6. Wykres kage a0 ash (46s nin 620 | 355 1) | ‘twardosci HRC i HV na stopnie HB zaleimosci Z,=1(V) zaleimosci Z,=f (dy) ase | eens | ars | iN | S16 Jj nmin 560 | 375 |) | a te 700:840 | 480 40H | LAH | 16:40 660-800 | 410 | )T abl. 1.5.1.3. Preyblidone wartosci trwalych naprezet krytyeznych do oblieze naprezeh dopuszezalnych aan] | g | e060 a I = El ss rin Redz Twardost bw Cin Cr sen] | | | min 650 380 || obrébki cieplne) ~powierzchnia | 1 as MER a MPa 1 i min 640 | 345 | Normalzowasie HB <350 2upi | 175 HB 1 oso | 380 |) eeerezanic. — — | | 16:40 | 7402880 t | | Hartowanie 700:840 na wskros HRC 38:52 Se on * 0H min 650 17). Licaba zebow kota Z:=Z,-u, — Z:—liczba catkowita Zerowa odleglosé Osi Oy=0,5 (dwit dws) mm. Jedeli cheemy zaokragli¢é Go do wielkoSci Ow zgodne} 2PN (tabl. 1.5.2.3), to korzystamy z zazcbienia korygo wanego (1.5.2.1 p. A) Srednice okrggéw két — p. 1.9 dla B= 0°. Raeczywiste przetozenie przektadni Un=Z,/Z;"" 1b praekiadni (patrz PARAMETRY W awiaaku 2 udokladnicni ZADANE i p. 1.8) wpres stopnia napedu i zawartoéei kolumn 2 i T (tab. 1.1.4) da sig horekte pr2siozenia nastepnegs 2. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPREZEN STYKOWYCH 2.1. Sila obwodowa w zazebienin F,=2T)10/dm, N. 2.2. Obwodowa predkosé kot V=md,yn;/ (60'10'), mi’. 2.3. Klasa doktadnosei =f (Vf) (tabl. 1.5.2.4), 24, Jednostkowa obwodowa sita dynamiczna Wav =Sn'QeV Oyu, Nien, 5, ~ wspétezynnik uwzgledniajacy wplyw biedéw zazq bienia na obcigzenie dynamicane 5,=f (HB,) (abl. 1.5.2.6), dy ~wspélezynnik uwzgledniajacy wplyw rbanicy po dzialek zebnika i kola zebatego, y= f(klasa doktadnosci, m) (tbl. 1.5.28). Jednostkowa obwodowa sita obliczeniowa w strefie je} najwickszego spietrzenia Wap =F -Kuy/b: , Nim, 5. Wspélezynnik migdzyzebnego obciazenia dynamicznego Kuy= 1+(Wrv Wag). Jednostkowa obliczeniowa sita obwodowa Woe =F Kup-Korv Ka/bs , Nim. Obliczeniowe naprezenia stykowe On=Zy Zu Ze) yy ~ wspdtezynnik uw7gledniajacy ksztalt stykajacych sig powierzchni zeb6w: ~ dla zeb6w prostych — Zy=1,77, ~ dla zgbéw skofnych Zs, 1,77 cos, —wspélezynnik uwzgledniajacy wlasnosci mechani czne kot zebatych = Zy= 275 MPa"? Z_ —wspélczynnik przyporu: dla zeb6w prostyeh— Ze=1,__ ~ dla zeb6w skosnych — Ze=V Wea, 2, ~czolowy wskaznik przyporu, “2 =[1,88-3,2(1/Z,#1/Za)] 0s 6. Zu Dla [o5y~ye| 100/20, >S% wprowadza sig odpowiednig 2miang parametru b; przekladni (od p.2.7). 3. OBLICZANIE & I KOREKTA PARAMETROW PRZEKEADNI (riko dla #>0°) 3.1. Poleca sig korzystaé z przektadni o catkowitej liczbie po- skokowego wskagnika zazebienia £,=1,0; &»=2,0; ... Dla wspélnosci z p. 2 poleca sig przyjmowaé ¢q=l,0. 3.2. Poskokowy wskaénik zazebienia 4 =6,sing /(-m}). 3.3. Doprowadzenie obliczonej wg p. 3.2 wartosci 2 do war- toSci polecanej_&p=1,0 wykonuje sig: 3.3.1. Wedlugp. 1.5:1.6 (1.5.2.1) prowadzi sie dobor parametrow Z;, fi przy zalozeniach: Z=Zeal, Ze=ZpaA2. 3.3.2, Dla kazdego przypadku oblicza sig #4 333. 3.3.4, Zotrzymanego szeregu ©, dotrzymujac warun ku (8°< pS 22°), dobiera sie wartosé najwigce| zblizong do £»~1,0 we p. 3.1. na zmienié ma z powrotem do p. 1.4. ‘Ta wartosé doprowadza sig do x» wg p. 3.1, zmia- 1a szerokoSci kola b,. Nowa szerokosé kota by=(€_-7-m,)/sinf, mm. (Goktadnosé obliczed - jeden znak po przecinku). 5,645), mm (6,- liczba catkowita) (Dla wykonania warunku *** 1.5.2.1 p.2.8 do- puszeza sig korekte twardosci k6t zebatych i nap. rezeii dopuszezalnych dyp (1.5.1). 3.3.6. Wykonuje sig obliczania (1.5.2.1 p. 1.7:1.9). 33.5 SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPREZEN GNACYCH 4.1. Jednostkowa obwodowa sita dynamiczna Wr= 6, 9 Va,/u, Nimm, (8) (abL15.2.7), V, q, (15.2.1 p.22i24). 4.2, Jednostkowa obwodowa sila obliczeniowa w strofic je) A. OBLICZANIE GEOMETRYCZNE KO. najwigkszego spietrzenia przy zginaniu Wy-F-Ky/b1, Ninm, F1521p.20, Ky (3.15226, d). 43. Wspotezynnik miedzyzebnego obciazenia dynamiczmego pray zginaniu zgba— Kpy=1+( Wey Wee). 4.4.Jednostkowa obwodowa sila obliczeniowa przy 2ginaniu Wh Fe Ky Kry'K,/bs, Nim. 4.5. Wspétezynnik ksztaltu zeb6w zebnika i kota 2gbatego Yrra~f (Zier, Xiy) Xra=0) (rys. 1.5.2.3): ~ dla zebéw prostych —— Zagyeq=Zieys ~ dla zebow skosnych —— Zseyeq~ Zc /008°8 Obliczenia wykonyje sig dla tego kota z pary ,zgbnik— koto zebate’, dla ktrego jest mniejszy stosunek Oreva/ Yea 4.6. Obliczeniowe naprezenia gnace rien Youes Ye Wer/M aS Orr, MPA. ‘Y¥,—wspélozynnik kata pochylenia linii zeba: — dla zebéw prostych Y, — dla 2ebéw skosnych ¥;=1~ey-6°/140°. Ieteli e, >1,0 , do réwnania podstawia sig £,=1,0. Jeieli f>30°, do rownania podstawia sig p=30°. Jeteli czynnoci p. 3.3.1-3.34 nie skutkja, tomoz 5 spRAWDZANIE WYTRZYMALOSCI ZEBOW PRZY PRZECIAZENIACH 5.1, Wedlug naprezed stykowych Fone! $ Ohrsiay , MPa. 905 =O | Fs’ 5.2. Wedtug naprezefi gngcych resyca)= Fe) (Tae! Too) $ rvs) MPa. 6. SILY DZIALAJACE W ZAZEBIENIU 6.1. Rzeczywisty moment na wale wyjseiowym Tag=Tr tp/u, Nm. ity obwodowe, N F720 T/dys, 6.3. Sity promieniowe, N Fy, =F tgax/cos B, 64.Sily poosiowe, N Fo= Fite, F,=210 Tan/dy2. F, =F ga/oosp. Fos-Fatg eh a=20°, WALCOWYCH 0 ZEBACH PROSTYCH KORYGOWANYCH DANE WEISCIOWE: my, Zi, Z2, 04 20° ALL. Odlegtosé osi zerowa — Qyo=0,5m,(Z,+Z,), mm. A2. Odlegtosé osi rzeczywista 0,,, mm wg PN (tabl. 1523) Oy>Aw A3. Tocany kat przyporu Giy= AICC08 [(Ay/Aw)EOSCA.], st. AA, Suma wspétczynnikéw praesunigcia zebnika i kota 2—- (doldadnoié obliczet:~3 znaki po preecink) invap=(Bay-Gy, inva,= tea, AS. Pozoma odleglosé osi Dy = Ano tXy-My AG, Wspéiczynnik zblizenia osi (wspétezynnik skrécenia Blowy zeb6w) Y= (04—Ay)/mms, AT. WartoSci wspétezynnikéw praesunigcia zgbnika X; i Kola zebatego X, przyimuje sig odwrotnie proporcjo nalnie do liczby zebow Xa=X,-Z/Za. Wiedy Xp=X\+ (Xp Z/Za). Stad XK /(U4Z,/Z), X- XX (dokdadnosé obliczes ~ 3 znaki po preccink). AB. Wymiary geometryczne zeb6w i kok: ~Srednice k6t tocenych, mm dy=2dy Zi KZ+Z,), dwr=20y' Z,K(Z+Z.), ~Sredinice k6t podziatowych, mm d=myZ, d.=myZr, ‘wysokosé glowy zeba Aa, mm ha=(1+Xi-¥) ae, Bga=(+-Xs-¥) a, —wysokosé stopy zeba Ay, mm bigy=(I4 025-Xy) ta, ipy=(I+ 0,25-Xs) ma, Srednice wierzchotkow zebow do=dy+2boi, dov=dz+ hea, Srednice podstaw zebow dp=d-2hn, dads 2 hea, srednice k6t zasadniczych sia dig) cose. (oktadnoss obliczet 2 aki po preecnk). 26 15.2.2. OBLICZANIE WYTRZYMALOSCIOWE WALCOWYCH PRZEKEADNI ZAMKNIETYCH PARAMETRY ZADANE: Schemat reduktora, %, Nem; ym, Vmin; a; TomTom Om Om» Onna» Oars. Onrsas Tres Orrs2, MPa. 1. OBLICZANIE ODLEGEOSCI OSI * I DOBOR INNYCH PARAMETROW PRZEKEADNI 1.1. Odlegtosé osi ice — 3) TKmp Ka sp OKO | gence 1. mm, K,,= 49 ~ dla kot 0 zgbach prostych, MPa, K-43 ~ dla két o zebach skosnych, MPa’? Yq — wspélezynnik szerokoSei wiesica (w stosunku do odlegloici osi) y= 6/0, =2Ys/ (ul), You=b/d, (1.5.2.1 p. 1 ital. 1.5.2.1), +) ~ zazcbienie zewnetrzne (wewnetrzne), Kg —wspOtezynnik nierswnomiemosei rozkladu obcia. ‘zenia po szerokosci wierica przy obliczeniu wy. trzymatosci stykowej 2gb6w, K ny (HB, rozmieszozenie k6t wgledem to2ysk, Ya) (ys. 1.5.2.2, b), Kj ~ wspblezynnik uwzgledniajacy zewngtrzne obciaze nie dynamiczne (tabl. 1.5.2.9). + Istnijgobliczenia wytrzymalosciowe waloowych praekladni aclknigtych wg parametra dy (1.52.1). (wg parametru ay) * 1.2. Szerokos¢ wiesicéw: —kola zebatego b= b= 49°05, mm, ~ zebnika bb, + B25), mm, bi by licaby calkowite Dla przektadni o zebach skoSnych: 13. Zaokragla sig 04, do wartosci zblizonej do 0, (Gy0,,) mm, 2godnej z PN (tabl. 1.5.2.3). 14, Prayjmujae wstepnie Z/=19 i g’=15° oblicza sig mo- dutzazgbienia m'=2a, cos 6'/[Z\ (u+1)] izaokragla sig m' do wartosci zblizonej do m, (m,~m'), mm, zgodne| z PN (tabl. 1.5.2.2). 1.5. Sumaryezna liczba zebéw zebnika i kota zebatego Zi=20,,c08 6'/m, Zaokragla sig Zi do zblizone| liczby catkowitej Zz 1.6, Rzeezywisty kat pochylenia linit gba Cos 6=Zzy'm /24y —(dokladnosé obliczed 4 zak po przecinku), f=arccose =" _' 1.7. Liczba zebow ~zebnika Z)=Z,/(u2l), (Z,~ licaba catkowita), (2,217), — kota zebatego Z,=Z,-Z,. 1.8. Rzeczywiste preelozenie przcktadni un=Z,/Z,"" s+ Wawiazku zudoktadnieniem y przektadn (strz PARAMETRY ZADANE ip. 1.8) wprowadza sie korektg praciotenis nastgpnego stopnia napedu : zawartogci kolumn ni T (tbl 1.1.4) 19. 16. 17. 18, 19, (2), (31, [4], [15}, [17], [21], [25] Srednice okregéw k6t zebatych, mm_ ~ tocenych du) = Ze [e086 —wierzchotkéw zebow doia) = m (Zim/cos £42), —podstaw zebow —— dyig) = m (Ziey/00s p-2,5), ~ zasadniezych, dig) “dei 608 & (a= 20°). Sprawdzenie a, =0,5(dyitdea), mm. (Doidadnoss obliczst d i oy ~ 2 maki po prccinks) Dalszy ciag obliczefi (1.5.2.1 p.2) Dla przektadni 0 zebach prostych: . Prayimujac wstepnie Z/=19 oblicza sig modut zazebie. nia m'=204/[Z(u+1)}, mm. |. Zaokragla sig m' do wartosci zblizonej do m (m=m'), mm, zgodnej 2 PN (tabl. 1.5.2.2). Liczba zebéw zebnika Z,=2c% /[m(v+1)), Z,— liczba catkowita, Z,217. Liczba zebow kota zebatego. Z," Z,- liczba catkowita. Zerowa odlegtosé osi Oyo=m(Z;+Z,), mm. Jedeli cheemy zaokraglié Gye do wielkoSci a, 2 szere gu PN (labl. 1.5.2.3), to korzystamy z zazgbienia korygo wanego (1.5.2.1 p. A). Reeczywiste preclotenie preektadni y= Z2/Zi"? Srednice okregéw két zebatych, mm (p. 1.9) dla #=0°. Zyu, Dalszy ciag obliezeh (1.5.2.1 p. 2). PARAMETRY ZADANE: ‘Schemat reduktora, Fi, TNm; mm, Umin; 4; Tax Toes Ga, Ores, Orr2, Omnsi, Tmrsa, Orsi; Tres2, MPa. OBLICZANIE SREDNICY ZEBNIKA DOBOR INNYCH PARAMETROW PRZEKEADNI |. Srednica zebnika Se : ca genx Eke Ke EF m, lnKa \O85y 5-03 2 __K,= 77 Mra!? — dla k6t o zcbach prostych, | Yag— wspdtezynnik szerokosei wietica (w stosunku do Srednicy 2ebnika), Yas = B/dm=0,3*0,6, Key —wspblezynnik nierbwnomiemnosci rozktadu obciaze- nia wadhu? Linii styku, K »p=£(HB, rozmieszcze- nie kt wzgledem tozysk, Yes ) (rys. 1.5.2.2a, b), — wspoiczynnik uwzgledniajacy zewnetrzne obciaze nie dynamiczne (tabl. 1.5.2.9). Szerokosé wiesica kot zebatych b= Yos-dis1, mm, b= liczba calkowita. 3). Katy podziatowych (tocznych) stozkow Oj =are tg(1/u), 53= are tg (u). J. Zewnetraa diugosé tworzace} kota stozkowego 5 (dai /sind| +6), mm (b/Rs< 0,3). Zewmetrzna podziatowa srednica zebnika 5), mm, _oblicza sig modut zazebie ej ‘2, mm, zgodnej zPN* (tabl. 5.2. 323, (me >(V/8+1/10)6, mm). bow zebnika — Zj=dei/te. Orica Kola ebatego ZZ, ZZ es stkvin. Recczywiste practozenie prackladni un Z;/Zi"* Racczywiste katy stozk6w podziatowy f Sy=arctg (un), da=arc tg(Un)- Zewnetrane srednice két zebatych, mm. ‘=podziatowych ogy = Me Zien, WierzcholkGw 2ebow doeigy=de iay+2 me CoSSren, SPodstaw zxb6w diay=doigy-24 Me c08die)- tats ewortres dhugots tworryr| Fol Ry=0,5de/sinds, sty Sredni modut Mig= Mee (Re~0,55/Re, mm. kot 2, SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPREZEN STYKOWYCH 2.1, Sila obwodowa w zazebieniu Fi=27;-10'/dm, N. 2.2. Obwodowa predkosé k6t_ V=-d.ay-m/ 60-10"), m/s. 2.3, Klasa dokladnosei=f(V) (tabl. 1.5.2.4). 2.4, Jednostkowa obwodowa sila dynamiczna Wav = 51 do"V Vae7u' , N/mm, os 6x (1.52.1 p.24 i tabl. 1.5.2.6, 1.5.2.8), 24-0,5(dar+da:), mm - umowna odlegtosé osi, decy dujaca 0 momentach zamachowych két zebatych, 2.5, Jednostkowa obwodowa sits obliczeniowa w strefie ej najwigkszego spigtrzenia WayF-Kng/b, Niom. 2.6. Wsp6tezynnik migdzyzgbnego obcigéenia dyramicznego Kuy=1+(Wav Way). 2.7. Jednostkowa obliczeniowa sita obwodowa Wr =F, Kup’ Kuv'Ka/b, Nimm. 28. Obliczeniowe naprezenia stykc 2424 Zq=1,77 (1.52.1p.28)), Zy=275. MPa? (1.5.2.1 p. 28). 3. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPREZEN GNACYCH 3.1. Jednostkowa obwodowa sila dynamiczna Wan 6 GeV\aq/a, Ninm, 6,=£(B) (tabl. 1.5.2.7 dla 6=0"). 3.2, Jednostkowa obwodowa sila obliczeniowa w strefie je} najwigkszego spietrzenia pray zginaniu Weo=F'Kre/b, Nimm, F, @.2.1), Keg (tys. 1.5.2.2c, d). 3.3. Wsptezynnik migdzyzgbnego obciazenia dynamicznego + Technologicay proces nacinania KA nie potracbuje namalizaci me. s+ Wawigsku zudokladaieniem w pracktadni (patrz PARAMETRY ZADANE i p. 1.8) wprowadza sic korektgprastozenia nastepnego stopnia napedu i zawartosci kolumn 11 iT’ (tabl. 1.1.4). Dis. |d,-Gay [100/059 >5% wprowadaa sie »épowiednia zmiang parameiru b precktadni (od p. 2.7) ‘$0 MPa, 1.5.23. OBLICZANIE WYTRZYMALOSCIOWE STOZKOWYCH PRZEKLADNI ZAMKNIETYCH [15], [16], [21], [40] dia zginania. | Ksy=1+(Wry/Wry)- 3.4, Jeduostkowa obwodowa sila obliczeniowa przy zginaniu Wr =Fi-KrpKyy'K,y/b, Nim, 3.5. Wspotczynnik ksztattu zgbow zebnika i kola zebetego Youg=f (Zicaea, Xia), (Xig=0) (ys. 1.5.2.3). Dia zebow prostych Ze «4=Zie)/C08 51a) Obliczenia wykonuje sig dla tego kola z pary,,z¢bnik-koto zebate", dla ktérego jest mniejszy stosunek Oppyq)/Yru - 3.6. Obliczeniowe naprezenia gnace Fri Yoray Wer/(0,85 Mn) § Oprig), MPA. 4, SPRAWDZANIE WYTRZYMALOSCI ZEBOW PRZY PRZECIAZENIACH 4.1, Wedtug napreéei stykowych O yes =| Tax/Toom $ Ours), MPa. 42. Wedhug naprezes gnacych Frasiay™ Frc (Teax/ Toon) MPa, 3.2.6. Maksymalne naprezenia stykowe Fy0s =p | Tenax! Toor § Sars a) , MPA. 4. SILY DZIALAJACE W ZAZEBIENIU SPRAWDZANIE WYTRZYMALOSCI ZEBOW PRZY PRZECIAZENIACH 3.1. Wedtug napreze gnacych Fre910)* Orie (Trnex/Toom )$Fres1q)» MPa. ++ Diao, ~Gjp|100/0,, >5% wprowadza sig odpowiednia ‘mmiang parame ra by prackladni (0d p. 2.7). 4.1. Rzeezywisty moment na wale wyjsciowym Tag=Fi Ure /t, Nem 4.2.Sily obwodowe, N Fz210 Ty/dey, 43.Sily promieniowe, N Erf,tga, Fy=210 Ton /dy. Fax Fatea. PARAMETRY ZADANE: Schemat reduktora, FTN; By Ds,V/min; 2; Tax /Tam Gm» Fra» Fnnsiv Tursar Tron» Osan MPa. BLICZANIE MODULU DOBOR INNYCH PARAMETROW PRZEKEADNI -1. Modut zazebienia [TKmKay ral ra Ky My Kal aes oe 1.5. Zewnetrane Srednice ké! zebatych, mm: =podziatowych de=Me:Zicy, —wierzchotkow zebbw doe deray+2 ime €08 Sie. =podstaw zebdw dam dexa)-2,4 me C08 51:9. @okadnosé oblicze-2 zak po precink). 1.6. Rzeczywiste parametry preektadni: =zewnetrma dhugosé tworzace} koka Re=0,5de/sind:, mm, ~modut éredni m= me (Re~0,56)/Re, mm, ~ frednice okregéw tocznych w srednim przekroju danq= Mar Zaey, mm. 3. ¥,-105 mm, | Raeczywiste practozenie n= Z,/Z,? Katy podzialowych (tocenych) stozkéw Si=aretg (Ju), 5,are tg (a). Ekwiwalentna liczba zeb6W Zyeyqq=Ze)/6086 ‘Wspdtezynnik ksztatta zghéw zebnika i kota zebatego a Yr" f(Zieyea, Xv), (Xia=0) (ys. 1.5.2.3). Obliczenia wykonyje sig dla tego kota z pary,,zebnik-ko to zebate", dla ktérego jest mniejszy stosunek Oxria)/Yoigy | Yyg—wspdtezynnik szerokosei wietica (w stosunku do Srednicy zebnika), Yyy=b/dyi=0,3+0,6, Kyy—wspdtezynnik nierswnomiemosci rozktadu obciaze nia po szerokosci wietica przy obliczeniu wytrzyma 4oSci gngcej zebow (rys. 15.2.2c, d), K, — wspStezynnik uwzglednisjacy zewngtrane obciadenie dynamicane (tabl. 1.5.2.9). ,Szerokoté wicca kt gbatych b=Yuy"m:Z;, mm. (b—liczba catkowita). Zewnetrma dlugosé tworzacej kota stozkowego R05 (mi Z/sindi+b), mm (b/Ri< 0,3) i} Modut zewnetrmy mi= mii-Ré/(R:~0,5b), mm. "Zaokragla sig mi: do wartosci zblizone} do my = ma, “Tam, zgodnej z PN (tab. 1.5.2.2)-* 2. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPREZEN GNACYCH 2.1, Sita obwodowa w zazebieniu F=2T-10%da:, N. 2.2. Obwodowa predkosé k6t V=r-dyvm,/ (60-10°), mis. 23. Klasa doktadnosci=f(V) (tbl. 15.2.4). 2.4, Jednostkowa obwodowa sila dynamiczna Wey = e°o'V'G,/u, Némm, Sr —wspOlezynnik uwzgledniajacy wplyw bledéw zazebie nia na obciazenie dynamicane J,f() (tabl. 1.52.7), 4,—wspélezynnik uwzgledniajqcy wplyw roznicy podzia 4ek zebnika i kota zebatego, o= f (klasa dokladnosei, m) (tabl. 15.2.8), 94-0,5(dr+du.), mm — umowna odlegiosé osi, decydu- Jaca o momentach zamachowych kit zebatych, 2.5. Jednostkowa obwodowa sita obliczeniowa w strefie jej najwigkszego spictrzenia Wry KK y/b, Nimm, 2.6. Wspétezynnik migdzyzgbnego obciazenia dynamiczego Key = 1+(Wiv /Wre). 2.1. Jednostkowa obliczeniowa sila obwodowa Wer F.-Kry' Krv'Ka/b, Nimm. 2.8. Obliczeniowe naprezenia gnace Gr) Yercy Wer / (0,85 Ma)S Omics? ** Techaologiczay proces nacinania kot nie potrzebuje normalizasji mu. ‘++ Dia 10; ~Oyr|-100 10, >5% wprowadza sig odpowiednia zuiang pparametru b prackladni (od p. 2.7). soviazka 2 udoklasicnicm v _praclada (patra PARAMETRY DANE i p. 1-1) wprowad si korelte prlczenianastepnego ia napedu i zawartodci kolumn iT (tab. 1.1.4), 29 1.5.2.5, OBLICZANIE WYTRZYMALOSCIOWE STOZKOWYCH PRZEKLADNI OTWARTYCH [15], [16], [20], [40] SPRAWDZANIE WYTRZYMALOSCI ZEBOW PRZY PRZECIAZENIACH 3.1 Wedtug naprezei gnacych Orasie= Uric ( Tesx/Toom )& Orsay» MPA. 3.2, Wedlug naprezet stykowych 3.2.1. Jednostkowa obwodowa sila dynamiczna Wav 5udzWog 7a, Nima, 4a wspélezynnik uwzgledniajgcy wplyw bledéw zaz@ bienia na obcigzenie dynamicene 5 ,/=f( HB, f) (tabl. 1.5.2.6). 3.2.2. Jednostkowa obwodowa sila obliczeniowa w strefie ej najwigkszego spigtrzenia Way =F -Kaplb, Nimm. Kup—(15.23 p. Ll, 1ys. 1.5.2.2, b). 3.2.3. Wspbtezynnik miedzyzebnego obcigzenia dynamicznego Kuv= 1+ Wire Way) 3.2.4.Jednostkowa obliczeniowa sita obwodowa War E-Kng Kinr"Ke/b, Naan, 3.2.5. Obliczeniowe naprezenia stykowe =7,-7,, | Waele [n= 2a Bu greasy» MPS 2 —wspélezymnils uwzglednigcy ksztatstykajgcych sig powierzchni zebéw (dla zebdw prostych Zy 1,77), Zu —wspbtezynnik wwzgledniajacy wlasnoSei mechanicz re kél zebatych Z,,= 275 MPa'® 3.2.6. Maksymalne naprezenia stykowe yes =O Ts! Tas’ < Turse), MPa. 4. SILY DZIALAJACE W ZAZEBIENIU 4.1 Reeczywisty moment na wale wyjéciowym Tog=Titin/t, Nem. 4.2. Sity obwodowe, N Fi= 210" Ti/dys, 4.3. Sity promieniowe, N Fa=Frtga/cosss, 4.4. Sity poosiowe, N Faz Fatga/sind, — Fan=Fatga/cosds. a= 20", Fu=20 Tend wr Fy=Fatga/sind,. 30 6. TABLICE DO OBLICZEN WYTRZYMALOSCIOWYCH PRZEKLADNI ZEBATYCH Tabl, 1.5.2.1. Zalecane wartosei Yuu = b/d, Tabl. 1.5.2.6. WartoSci wspolezynnika dy ‘Rozmieszezenie kota | TWardosé powierzchni roboczy | Twardosé Rodzaj zebow : én wagledem fozyske | H1Biq)<350 HBi@)>350_— | Prostebez modyfikaci’ | 0,006 see = eee HB,qy¢350 | Prostezmodyfilaca | 0,004 | | alesymetiyeme tsne | is Skone | ofo02 | _Nosterowe i zsew | pase exes | ona | HEj@y>350 | Prose zmodyfitacia | 0,010 Skoéne | 0,004 Tabl. 1.5.2.2. Szeregi modutSw imp w zakresie 1:25 mm S | 04 as Tabl, 15.2.7. Wartosei wspétezyanika br }i,0 125 15 2,0 2,53 4568 10 12 16 2025 Rodzaj zeb6w ae 1,125 1,375 1,75 228 2,15 3,54,55,57,5 91114 1822) ~ Proste bez modyfikagi 0.016 Proste z modyfikacja 0011 Skosae | do 1000 mm ? ere Tabl. 1.5.2.8. WartoSci wspétezynnika 9, [0 @, a0 100 125, a) 200250 Modul m, | _Klasa dokdadnoéei 315. 400° $00 6308001000, mm" [~s-7T 2 | 90 12 140 190 925 280 355 | 35 | 3726 | 4609 71,59 450 560 710900 | sid | ang | 5197 8041 >10__| ator | 276 98,06 | Tabl. 1.5.2.4. Polecenia dla doboru klasy doktadnosci Tabl. 1.5.2.9. Wartosci wspélezynnika Ky [klasa dokladnoscil Predkosé obw. V5 —Waranid —] —Warunid precy wraxdzenia | | nie niisnod | pmo? | p> ml jaan (ye oraneeaes | & See co sina eke | bedi | cigs [ESE | (aria ditt) | <1 | <25 [ae kindy nema napedzajacogo| let | Srednie|cietkic | Fakse 7 Wicksze obcigenie i 1 so} <7 [Laie [00 | 1a | 150 | 175 (@okdadna) Ces | | 2Srednie | 110 | 135 | 1,60 | 185 8. <6 | ae 63 8,0 10 ata a Tabl. 1.52.14. WartoSci liczbowe odlegtosei osi ae, mm PN.93IM-88527 <1 [40 50 G80 100 125 160 200 250 315 400 500 Ow | Szereg' | 45 56 71 90 112 140 180 224 280 355 450 — Tabl. 1.5.2.15. Dhugosé uzebionej czgsci Slimaka 6,, mm : eee anaes 2 “B:2 (114006 Za) m 1, 2(12,5+0,09 Z,) m 2126,010,0622) m 4; 2( 9540.09 Z:) m b13( 105 +Z,) m B3C 101 2) m 2,3U05+Z,)m by 2(12,5+0,1 22) m 1.5.2.8. TABLICE DO OBLICZEN WYTRZYMALOSCIOWYCH PRZEKLADNI SLIMAKOWYCH [16], [20], [21] Tabl. 1.52.16. Najwicksza Srednica does i szerokosé by Slimacznicy, mm Foun) 7 2 7 | dora, mm | <(dost2m) |< (deat 1,5) <(dex*m) 3, mm <075da, £067 day 26 ¥, [185 18 176 17 Let 161 155 148 145 14 134 13 |. 1.5.2.18. Zalec 2 30 32 35 37 40 4S Obrébka Tabl. 1.5.2.17. Wartosci wspélezynnikow ksztaitu zebOw Ys 50 60 80 100 150 300 127 124 dla doboru Klasy dokladnoSci przekladni slimakowych Zastosowanie Slimak hartowany, salifowany i polerowany. Slimacznica nacinana slifowanyrn frezar Slizakowymi. Docieranie pod obcigzeniem Dopuszcza sg flimak 0 HB-350, sesalifo- ‘wary. Slimacznica nacinana szlifowanymi frcaami Simakowymi. Zaleca sig docieranie pod obciceniem | Prackladnie o podwyaszonych predkosciach i -malym halssic, 0 podwyiszonych wymaga- nach co do ich wymiaréw gabarytowyeh Przckladnic o sredniej predkosci ze Sredaimi ‘wymaganiami pod wzzledem hatasu w czasic pracy, wymiardw gabarytowych i dokladnosci 7 | 0 aril See Slimak 0 HB<350, nieszlifowany. Slimacz nicanacinana w dowolny spos6b | Przekladnic o male) predkosci, pracy krdtko ‘wale, o napedzie reeayen, 0 niskich wy” smaganiach Tab 1.5.2.19. Zalemosé wspolezynnika tarcia F od predkosci postizgu V, “05 43 b:3(1240)1 Z,) m 2, 3(03,0+0 2) m Vom a S| so ‘Dia Slimakéw szlifowanych ze wagiedéw technologicanych by zwigksza sie: % soc | 36045) | 240) | 160) | m<10 mmo 25 mm; 16 mm 0 35+40 mm. Baad stad Spossb ot ‘Wartosci szeregu 1 sa uprzywilejowane w stosunku do wartosci szeregu 2. ‘smarowania fewngtrzne rozplanowanie wykonuje sie po skofczeniu obliczeh wytrzymatoscio- prackladni reduktora, na MM-papierze, w skali 1:1 (1:2), of6wkiem rozplanowanie reduktorsw wykonuje sig: rozmieszczenia két zqbatych wewnatrz reduktora w spos6b gwarantujacy otrzy- fe minimalnych wewngtrznych wymiarw reduktora (Brew i Lev). sprawdzenia, czy kola zebate jednego stopnia nie naktadaja sig na waty (kota) 10k potozonego stopnia reduktora. -wymaczenia odlegtosci migdzy podporami watow reduktora (L) przy takim roz- iu. ‘wymiaczenia punktow przykladania sit obciazajacych wal (odleglosci Li, L2, Ls). PARAMETRY ZADANE: wymiary zebatych przektadni wal cowych, sto2kowych, slimakouych 5.21 uo 15.2.2, 1.5.23, 1.5.2.7). DOBIERA SIE: LpsDp(1,6>1,8)dwar— atugose i srednice pasty ~ dobiera sig 2 kolalogu tozysk lub 1.5.5.7 (oe? obliczen) wymiary Psednice Walon ceo) (00%. 1-1-4). gabarytone odpowiednich tozysk 20 locenych [0, B (I}] odmiany sred- nie) @ weungtrene} srednicy d= 7 Eada ey 3 5) Byes. 8 | _ Wymiary tozyska _ ORIENTACYJNE WYMIARY DO ROZPLANOWANIA @— grubose scianki korpusu reduktora 528,09 mm, V1 dla redsktoréw welcowych ~ Jednostopniowych =(0,025 Owwa +1) mm, daustopniowych 6=(0,025 dy yeio+3) men, 1.2 dio reduktoréw stozkowych Jednostopniowych 8=(0,05 Re+1) mm, sto2kowo-walcowych 6=(0,025 Owact +3) mim, 13. dio reduktoréw slimokouych Jednostopriowych 6=(0.04 Oyer¥2) men Sliraakowo-walcowych { 6=(0.04 04643) mm (wrigksza wartose) \ F=(0,025 Gynt t3) mn. 1.5.3. WEWNETRZNE ROZPLANOWANIE REDUKTOROW [3], [18], [19] 1.5.3.1. OGOLNE WIADOMOSCI 2, Odleglose od wewngtrzne} powierzchni: Seianki reduktora 2 10. ” 12. M4. 15. = do bocznej ponierzchni obracajace) sie czgsci @=(1,0+1,2)8 = do bocznej powierzchni lezyske tocznego (5-5) Odtegiose w osionym Kierunky migdzy obracajgcymi sig ezesciomi osadzonymi no: ~ jeanym wole er= (025) = ré2nych watech y= (0,5 1,0)6 Fromfeniowa odlegtose migdzy kolem zehalym jed nego stopnia ¢ walem drugiego stopnia (ir) Promieniowa odleglose od wierzchotkSu K5t zgbatych do wewnete2ne) powierechni scianki korpusu —do wewngir2ne) done} powierzchni scianki korpusu (0 wishosei c, cecyduje cbjelose kadzi olejows) (15.19.4-15.10.6, 1.5.11.2)) Gdleghsse od bocznych powierzchni czesci obrocoja ech sie razem 2 watem do nieruchamych czesci = (1,542,086 125 (5+10) m, zeung'rnych reduktora e7=(528) Szerokose kotnierzy K taczonych $rub © srednicy arg =1,56 K=f(4er) (abl 1.5.3.1) Surnaryezna szerokose kolnierzy S=K+d+4 Grubose katnierza pokryuy boczne} h,=l(D) (tobh 5.10.1, rs. 1.5.10.1)) Wysokose tba sruby A=0 hy Grubose tule! hs=f(D) (abl. 1.5.10.18) Grubose kotnierza tule! he= hy Odlegisse od boczne} powierzchni tozyska do boce- ej pewierzchni nakladonej pokryny hy dotiera sie konstrukeyjnie Odlegiose migdzy bocznymi powierzchniami tozysk montowanych param! Inne rieoznaczone perometry korpusu reduktora (1.5.10. 1). Po doborze orientacyjnych wyrniardw nolezy wykonac reduktora wg 1.5.32-1.5.3.6. 33 = sily obcigzaja. 1.5.3.2. WEWNETRZNE ROZPLANOWANIE JEDNOSTOPNIOWYCH REDUKTOROW WALCOWYCH Polecane zale¢osci i niezbedne wielkoSci do wykonania rozplanowa- nia (1.53.1). Konstrukeje zebatych k6t walco- wych (1.5.9.2). Wyznaczane wielkoSci L, Ly, L2, Ly Pray korzystaniu z bocznych pokryw whladanych diugosé wysiggowego od- cinka LZ; mmniejsza sig o (4+). SCHEMAT preekladn wal cone; ce wysiegomy ydcinek watu, SCHEMAT obliczeniowy Rys. 1.5.3.2 1.5.3.3. WEWNETRZNE ROZPLANOWANIE, DWUSTOPNIOWYCH. REDUKTOROW WALCOWYCH Polecane zaleznosci i niezbedn ROZPLANOWANIE “olecane zaleznosci i niezbedne i . ; wewnetrznego tozyskowania wielkoSci do wykonania rozplanowa nia (1.5.3.1). wspdlosiowych reduktoréw Konstrukeje zebatych k6t waleo- 28 & 8.6 wych (1.5.9.2). Fs 7 Wymaczane wielkosci L, Li, L2, Ls. ; Przy korzystaniu z bocznych pokryw =} wkdadanych dhugos¢ wysiegowego od. cinka Ly zmniejsza sig o (, +2). ey =(0,721,0)6)._| b obliczeniowe watéw 1, 2,3 Rys. 1.53.4 Fat sity dziatajgce w zaz¢bienia preekladni wal 92 stopnia, fu2= sity dziatojgce w zozebienia preekiadni wal owe) drugiego stopnia, Fe sity obcigzaja ce wysiegowy odcinek wotu Rys. 1.5.3.3 36. SCHEMAT obliczeniowy ‘wat | @ 15.3.4. WEWNETRZNE ROZPLANOWANIE JEDNOSTOPNIOWYCH REDUKTOROW STOZKOWYCH Polecane zaleimosci i niezbedne ‘wielkosci do wykonania rozplanowa- nia (1.5.3.1). Konstrukeje 2ebatych k6t stozko~ wych (1.5.9.5). ‘Wyznaczane wielkosi L, L, La. Pray korzystaniu z boczaych pokryw wkladanych dlugosé wysiggowego od- cinka L, zmniejsza sig o (+h), SCHEMAT obliczeniowy 37 1.53.5. WEWNETRZNE ROZPLANOWANIE REDUKTOROW STOZKOWO-WALCOWYCH Polecane zalezmosei i niezbedne 5, wielkoSci do wykonania rozplanowa- KG nia (1.53.1). Fe sity dziatojace Se Konstrukeje zgbatych k6l stozko- wych (1.5.9.5). ig oy Brees Kensuke mebatyeh kSkwaleo-—— pio wa wych (1.5.9.2). a ‘Wyznaczane wielkoSei L, Ly, L2, Ls. & __ Praykorzystaniu z bocznych pokryw ‘wkladanych dhugosé wysiggowego od- cinka L; zmnicjsza sig o (4, +4). SCHEMATY obliczeniowe walbw 2, 3 4 SCHEMAT obliczeniowy | ZL “TL Morea ‘morusz91190 ALVINGHOS ie (q+'y) 021s wzsforou 17 xu (es) po offamoRars4m 9g031yp yoKuepepyan ypRmoreunts 9% yoxtegae afonansuoy, nAoyod youza0q z nnrershzs04 Az ep F717 “T pasoxtata ouwzoCUZK “(VES T) eaeMouRjdzor eruBOYAM Op 19 somqoim oupdqzorat rosouzayez aueaoyod HOAMONVINITS MOYOLANGTA HOAMOINdOLSONGAL AINVMONV1dZOU ANZULANMAM “9'€'S"T IF vesT SE (e) (Z) ee) @ © 87 °C “VT “T wegoyjoim auwzowuZk Ny | 1N is 1 @ SF orp mote See == S¢om19791190 ALVINHOS Amoqusz01190 LVWaHOS mom youropo (esD yoAmoozem 79% YoAyeqde ofoynNsHOY (ses) ppdmoywums 19% GoxIeGaz afonNSHON, “(eS 1) eueMoLe|dzo4 erUEUOAA op 19 -soxoia aupdqzatu rosouzayez auva9|od HOAMOOTVAM-OMONVINITS MOWO.LINGTA AINVMONV1dZO¥ ANZULINMAM “LEST 1.5.4. WALY 1. ZRBATE PRZEKEADNIE WALCOWE (rys. 1.5.4.1) 1.1. Wartosci sit obcigzajgcych waty: = dla przekladni zamknigtych (1.5.2.1 p. 6), = dla prackladni otwartych (1.5.2.4 p. 4). 1.2, Punkt przyktadania sit — biegun zazgbienia C, 1.3. Kierunek sit: 1.3.1.Sila obwodowa F, ~ pod katem 90° do promienia w biegunie za. zebienia C, w kierunka — przeciwnym do obrotu kota ~dla kota napedzajacego (zebnika), (wat 1)~sila Fa (rys. 15.4.22), ~ zgodnym z kierunkiem obracania ~ dla kola napedzanego (wat 2) ~sita Fa (rys. 1.5.4.26). 1.3.2. Sita promicniowa F, — po promieniu od biegune zazebienia C do osi watu ~ dla 2gbnika sila Fr, od C do O, (rys. 1.5.4.28), — dla kota zebatego — sita Fa od C do O, (rys. 1.5.4.2b). 1.3.3. Sita poosiowa F, — wzdlué osi watu. Dia wyzaczenia kierunku poosiowej sity F, musi byé znany kicrunek pochylenia 2¢ba zebnika (prawy lub lewy) i kota 2cba- tego (lewy lub prawy) (rys. 1.5.4.1). Pétobwd zebnika (Kola zebatego), na ktérym podany kierunek pochylenia zeba jest wydzielony linia gruba, 1.33.1, Dla wyznaczenia kierunku poosiowej sity F; umownie przesurwa sig koto zebate-rys. 1.5.4.3 (zebnik - rys. 1.5.4.3b) w pozycje, gdzie biegun zazebienia C bedzie znajdowat sig na osi zgbnika (kota zebatego) ze strony “okreélajacej kierunek pochylenia zeba i wydzielonej na rysunku linia gruba (w pozycje C;). 1.33.2. Prayklada sig w umownym biegunie zazcbie obwodowa F, we zalecet p. 1.3.1 1.3.3.3, Poosiowa site F bedzie jedng skladowa wypadkowe] si ty Fy skierowanej pod katem 90° do linii szerokosci ze baw umownym biegunie zazebienia C\. Druga sktadowa sity Fy. bedzie sila obwodowa F, skierowana wg pole. cof p. 133.2. 1.3.3.4, W taki sposéb okreélona poosiowa sila _F, przenosi sig w rzeczywisty biegun zazqbienia C (rys. 1.54.3a i 1.5.4.3b). ‘Na podstawie tych rozwazai sitada sig obliczeniowe schemety watbw 1 i2 przckladni walcowej, ktére sq obciazone sitami F;, F iF, wplasz- czymach XOZ i YOZ (rys. 1.5.4.4). Ci site 1.5.4.1. SEY OBCIAZAJACE WALY Rys. 1.5.4.2. Schemat sit F i F obciaéajacych: 8) zebnik (wat 1), b) kolo zebate (wat 2) Rys. 1.5.4.3, Wyzaczanie kierunku dzialania sity F, a) dla zebnika, b) dla kota zebatego Rys. 1.5.4.4. Obliczeniowe schematy: a) walu 1, b) wah 2 + Obsinieaie walbw anpeda od apragetala Py (1541p 5) 2. ZEBATE PRZEKLADNIE STOZKOWE (ys. 1.5.4.5) 2.1. WartoSci sit obciazajacych waty: — dla przektadni zamknictych (1.5.2.3 p. 5), = dla przekdadni otwartych (1.5.2.5 p. 4). 2.2, Punkt prayktadania sit — biegun zazgbic 2.3, Kierunek sit: 2.3.1, Sita obwodowa F, ~ pod katem 90° do promicnia w bie gunie zazebienia C, w kierunka = przeciwnym do obrotu kota ~ dla kota napedzajacego (zebnika), (wat 1)— sila Fr (rys. 1.5.4.6), ~ zgodnym 7 kierunkiem obracania ~ dla kola napedzane- ‘go (wat 2)~ sila Fi (ys. 1.5.4.60). 2.3.2. Sita promieniowa F, — po promicniu od bieguna zazebie- nia C do osi walu ~dla zebnika —sila Fi: od C do O, (rys. 1.5.46a), dla kota zebatego- sita F,, od C do O, (rys. 1.5.4.6b). 2.3.3. Sila poosiowa F, — wadtué osi watu w kierunku praeciw- nym do rozmieszezenia wspétpracujgcego kota zgbatego. Punkty przyktadania i kierunki sit obcigzajacych waty1 i 2 precktadni stozkowej (rys. 1.5.4.6a, 1.5.4.6b). ia C, [Na podstawie tych rozwazah sklada sig obliczeniowe schematy ‘waléw 1 i2 praekladni stoakowej, ktdre sa obciazone sitami F., Fi Fe wplaszezyznach XOZ i YOZ (1ys. 1.54.1). 3, PRZEKLADNIE PASOWE I LANCUCHOWE, 3.1. Wartosci sit obcitéajacych waty: or ~ dla praekladni pasowych (1.3.1 p. 13), ~ dla praektadni taicuchowych (1.4.1 p. 2.8). (Bez wwglenienia cigzara kb! faficuche). 3.2, Punkt przykladania sity S— 08 watu w plaszezyénie montowa nia kota pasowego lub laficuchowego (plaszozyzna_Q-Q, rys. 1548). 3.3. Kierunek sity — do osi wsp6tpracujacego kola (z pewna niedo Kadnoseia). ‘Na podstawie tych rozwadai sktada sig obliczeniowe schematy waléw 1i2 przekladni pasowej (laficuchowej), ktére w plasz- ezymach XOZ i YOZ sa obciazone sktadowymi sity S (rys 15.49). F, Fi Fy obciazajacych: a) zebnik (wat 1), ') kolo zebate (wat 2) Rys. 15.4.9. Obliczeniowe schematy: a) walu 1, b) wahu2 Rys. 1.5.4.7, Obliczeniowe schematy: a) wate 1, ) watu2 4. 5. bes PRZEKEADNIE SLIMAKOWE. (ys. 1.5.4.10) 4.1. Wartosci sit obciazajacych waty (1.5.2.7 p. 6). 4.2. Punkt przykladania sit - biegun zazebienia C. 43. Przed wyznaczeniem kierunku sit dzialajqcych w zazebieniu i obciazajacych waly przektadni musza byé zane: ~ Hlunecinanis init zwojusimaka (prawy tub Lewy) (ys LOSE bscanid yay CSD (vat 1) i Slimacznicy (wat 2) (ys. 1.54.10) Kicrunek sit: 4.3.1. Sita obwodowa F, — pod katem 90° do promienia w bie ‘gunie zazebienia C , w kierunku — przeciwnym do obrotu kota ~ dla kola napedzajacego (Glimaka), (wat 1) ~ site Fy (rys. 154.126), — zgodnym z kierunkiem obracania — dla kola napedzane- 0 (Slimacznicy), (wat 2) — sila Fa (rys. 1.5.4.12a), Sila promieniowa F, ~ po promieniu od bieguna zazebie nia C_ do osi walu —dla slimaka —sita F,, od C do O, (ys. 1.5.4.12b), = dla Slimacznicy sila Fr od C do O; (rys. 1.5.4.12a). Sila poosiowa F, — wadtuz osi walu ~ dia Slimaka — sila Fa ~ od bieguna zazebieniaC’ w kie runku przcciwnym Fa (trys. 1.5.4.12b), ~ dla slimacznicy— sita Fir— od bieguna zazebienia Cw kierunku praeciwnym Fi, (rys. 15:4.12a) Moina réwnie? wykorzystaé polecenie p. 1.3.3. Punkty preyktadania i kierunki sit obcigéajacych waty 1 i 2 przektacni stimakowej (rys. 1.5.4.12a, 1.5.4.12b), Na podstawie tych rozwazai sktada sig obliczeniowe schematy walow 1 i 2 przekladni slimakowej, ktore sq obciazone sitami Fi, F i B wplaszezymach XOZ i YOZ (rys. 1.54.13). 43.2. 433. SPRZEGEA Sily obciadajace waly od spraegiect (bez uwzglednienia masy spraegla). 5.1. = dla sprzegiet sztywnych —_F,,=(0,200,30) Fra, 5.2. ~ dla spraggiet samonastawnych F,=(0,15+0,20) Fp, gdzie F,, sila obwodowa przenoszona przez elementy taczace polsprzegia. Sita Ry jest sila obracajqca sig, W zwiazku z tym moze obcia: ‘zaé wat tak w plaszezyénie XOZ, jak i w plaszczyimie YOZ, majac tak dodatni, jak i ujemny kierunek (rys. 1.5.4.13). Plaszezyze i kierunck sity Fa dobiera sig w taki spos6b, aby powodowal najwicksze obciazenie wal. Fp Rys. 1.5.4.10, Schemat przektadni slimakowe) Fe Ds Rys. 154.12. Schematy sit F, Fi F, obciatajacych: a) Slimacznicg (wat 2), b) slimak (wat 1) ‘ok prawozwojouy ‘slimak lewo2wojouy Rys. 1.5.4.1, Rodzaje slimakéw ww zalednosci od kierunku nacinania zwoju Rys. 1.5.4.13. Obliczeniowe schematy: ) wau 1, b) watu2 1.5.4.2. PROJEKTOWE OBLICZANIE WALOW [7], [21], [34], [37], [38] | yt (na prayktadzie watu 3 uldadu napedowego (rys. 1.1.1)) | PARAMETRY ZADANE: | = schemat obliczeniowego wala (8. 15.4.19, | ~ rozstaw podpér L mm | — dlugosé wysiggowego odcinks watu = Ly mn | a) Ploszezyena Z — oillealoS$ od podpory do punktu Ca82 | You ~~ praykiedania sit w zazebieniu oy mn } = \wymiary kot ee mm" (1.521), ~ sily w zazcbieniu obcigfajace wal fia, fro. foo N (152.1p.6, ~ obsiazenie zewnetrzne watu Fo Nest (11D, — preenoszony moment obrotowy Nm (ubl.1.1.4), yt B) May, Nem ~ zmmiana kierunku obracania walu (jest ezy nie ma), ! x = dobrany material wake, POLECANA KOLEJNOSC OBLICZEN WALU ¢) Plaszezyzna 2 1. Ustala sie punkty przyktadania, kierunek i wartosci sil obciaza xOz Fay cos 7 jacych wat w plaszezyimic YOZ (rys. 1.5.4.15a). 2, Ustala sie punkty przyktadania, kierunek i wartosci sit obciaza BYE Mer, Nun jacych wat w plaszezyinie XOZ (rys. 15.4.150). 3. Oblicza sig reakoje Ry i w podporach Bi E w plaszczyinie YOZ (ry8. 1 4, Oblicza sigreakcje Ry, i Ra, N wpodporach Bi E w plaszozyimie XOZ (rys.1.5.4.150). 5, Oblicza sig wypadkowe teakeje R, i Rew podporach Bi E Re=|RitRy', Rea | RaetRe, N. 6, Oblicza sig momenty gnace w charakterystycznych punktach 2) Me, Nim wwalu i przedstawia sig wykres moment6w gnacych M,,, Nm : w plaszezyinie YOZ_(rys. 1.5.4.15b).. 7. Oblicza sig momenty gnace w charakterystycznych punktach walu i praedstawia sig wykres momentéw gnacych Mg., N-m Rys. 1.5.4.14. Schemat walu ) 7.Nm w plaszezyinie XOZ (rys. 1.5.4.15d).. a | 8. Oblicza sig wypadkowe momenty gnace Mg _w charakterys = Zpol(2Zyj) =Zpol(4 Ze) ©1314 w prey. tycznych punktach walu M, = |Mj,+Mgy , Nm_i praed. padku statosci kierunku obracania walu. stawia sig wykres M, (ys. 1.5.4.15¢). || Sap: Zoey Zy (LA). 9, Przedstawia sig wykres moment6w skrecajgcych T', Nm 11. Oblicza sig teoretyczma ling prackrojéw walu 8) Mg, Nn (T=T)) przenoszonych przez wat (rys. 1.5.4.154). (Srednice waiu dla szeregu prackrojsw) 10. Oblicza sig momenty gnace zastepcze M,, (dla dominujacego dece= Mg 10°/(0,1 ge), om 7ginania) w charakterystycmych punktach wal i BY decor, mm Mz= |Mj+(@-T)*, N-m i preedstawia sie wykres Mr (rys. i preedstawia sig wykres doe (rys.1.5.4.15h). g qi Dia dobranego materiaiu watu dopuszczatne 154.153), es napreéenia na obustronne zginanie = ZpK22n) (3029 paypal zany Kieran obra hn Z XA. Rys. 1.5.4.15. Wyniki obliczei projektowych wah + Obliczenie fed w: ft din poleca sie wyconaé da szeregu prskrojéw (prez 10:15 mam dlugoici wah). ‘Uwaga !* Weayikieoblicznicue schematy wala twyiaenymomentbw obiazajacyen wal polce si wykona wot Tukoe) hal roarchce na jd) kartce (ys: 134.15) mazem zuksaattowaniem win (je 1.3410) tes 2 2 mm mtb ne ) ae kere T heor -<{f] T ff Hert Rys. 1.5.4.16. 1.5.4.3. UKSZTALTOWANIE WALOW Uksztattowanie watu polega na obrysowaniu lini teoretycz nych przekrojéw watt. dq. linia rzeczywistych przekroj6w d, przy dotrzymania waranku dd wy Teoretycana linia praekrojéw walu, gdzie zastepeze napreze- nia _gnace og, Saréwne naprezeniom dopuszezalnym Kye (GiKge) jest preedstawiona na rys. 1.5.4.16b. Ksctaltujge wat uwzglednia sie: = wymagania konstrukeyjne, — wymagania technologicane, — wymagania montazowe. ‘Uksztaltowanic watu wykonuje si¢ w dwéch wariantach: L.Lozyska w podporach B iF (prackroje 15) sa jedna- owe (rys. 1.5.4.16c, 1.5.4.16d), (wariant 1, poleca sil). 2. Lozyska w podporach B iF (praekroje 1 i5) sarézne (8. L54.16e, 1.54.19, (wariant 2). WARIANT | (ays. 1.5.4.166, d) LL Srednica watu w tozyskach podpér B iE (przekroje 1, 2, 5) ‘musi byé: ‘wis ub wilara od rei bliczeniowyeh dyg=0 mm, Feat ea mans, hub S mm (wewnetrme ~ mie€ ostatnia liez lub $ mm (wewn Srednice fozysk tocenyeh sq wykonane w wyarac,KtG- rych ostatnia liczha jest 0 lub 5). Prayjmuje sig d=d,=45 mm. Sredinien watu dla otworn piasty (przckr6j 3) musi byé: = wigksza od Srednicy obliczeniowe} dygq=38 mm, —wicksza od d;=d,—45 mm, zeby byla mozliwosé osa- dzenia kota na wale bez uszkodzenia powierzchni pod to ysko. Preyjmuje sie d.=46 mm. Z jedinej strony piasty (poleca sig ze strony wysiegowego od- inka) miedzy piasta a lozyskiem wal wykonuje sie o éredni cy d=52mm, co wyrika z wysokosci odsadzenia toZys~ ka da (do~1.5.5.7 Z drugiej strony piasty (migdzy piasta a tozyskiem) jest usta Jona tuleja o wewnetranej Srednicy réwnej d= 45 mm. Takic rozwiazanic porwoli od lewej_ strony watu osadzié do kot nierza (d=52 mm) piaste (d=46mm), tulejke (d=45 mm) i ‘wewnetrany piericieé lozyska (d=45 mm), Zewnetreny pierscicé Jozyska jest podpierany przez pokrywe boczna, 12, 1.3, 14, 5. Wszystkie Srednice wysiegowego odcinka watu musza byé mniejsze od d,= 45 mm. 1.6. Srednica watu pod uszczelnienie (przekroje 6, 7) musi byé: = wieksza od ér-dnicy obliczeniowe} d,,..= 41 mm, — mniejsza od § cdnicy d,= 45 mm, Uksztaltowanie wala zgodna 2 szeregiem wewnetrmych srednic uszezel nied (tabl. 1.5.7.1). Prayjmuje sig d<~ 42 mm. Srednica wysiegowego odcinka wal d, musi byé: — wigksza od Srednic teoretycnych w prackrojach 71 8 (@rme=35 min, dy y= 30 mn), — zgodna z szeregiem wymiaréw czopow walcowych 17. (abl. 15.4.4), Preyjmuje sie WARIANT 2 (ys. 1.5.4.166, ) 2.1. Scednioa.swatn ‘pod.doysko podpary. .(przelzr6j 5) musi byé: —réwna lub wieksza od érednicy obliczeniowe} Ig 42 mm, ~mieé ostatnia liczba wymiaru 0 lub 5 mm (p. 1.1). Prayjmuje sig d,=45 mm. Srednica watu pod tozysko podpory B (przekroje 1, 2) musi byé: ~ réwna lub wieksza od srednic obliczeniowych oong= Orn, d= 25 ma, —mieé ostatnia licaba wymiara 0 lub $ mm (p. 1.1). Moina prayjaé d)= 25 mm. Prayjmuje sie d,= 30mm. ‘Srednica watu w miejscu osadzenia piasty kola (prze. kkroje 3, 4) musi byé: ~ réwna lub wigksza od srednic obliczeniowych Fs ee = 38M, y= 40 mM, ~ wigksza od Srednicy dj= 30 mm, Prayjmuje sig d= 42 mm. Z prawej strony piasty migdzy piasta a lozyskiem d,=45 mm wat wykonuje sig o Srednicy d=52 mm. Z lewej strony piasty (miedzy piasta a lo2yskiem dy= (0 mm) jest ustalona tulejka o wewnetrznej Srednicy d= 30 mai. Takie rozwigzanie pozwoli od lewej strony watu osadzié do kolnierza (d= 52mm) piaste (d= 42mm), tulejke (d= i wewnetrany pierscies tozyska (d= 30 mm). Zew netrany pierscien tozyska jest podpierany przez pokrywe boczna. Uksztattowanie wysiggowego odcinka watu (p. 1.5+ 1.7). 22 23: ‘Ursiatowanieinych elementdw wah, dobsr pasowad, chro powatofei powierzchni tolerangjiksztlu i polezenia (1.5.4.4), 1.5.4.4. KONSTRUOWANIE WALOW 1. PASOWANIA ee ie waléw wykonuje sie po aaa iu rysunku zlozeniowego reduktora : IPOLA TOLERANCIT — 5.1. Bicie promieniowe [Z) w stosunku marat1 fessocl ee aaaod [ea dal iesc: OaOe Ter OR . 745s | 0088 ie io Kl, potsprze i f SH 361 | 2529| 5.4.1), : Ee ! 74n8 | oes isc asadzenia pierscieni usz WIA Trt ezeiniajgeyeh ~ 0,05 mun em |s| se Nese 3.2, Bicie osiowe [Z] kotnierzy stykajg. SSN ie ea cych sig 2 bocenymi powierechniami me aoe 3 gee $3 = foaysk tocznyen (lath 1.5.5.6), BS S525 3k Se Sie — kd} zebatych (tab), 1.5.4.2), ® ©@ QQ — kt przektadni niezgbatych, pét © ©@ 0@ sprzesiel (tabl. 1343} | ys. 1.9.4.18, Zamontowanie walu 5-5. Walcowose [B] miejsc osadzenia | izalecane pasowania = lotysk tocenych (tabl. 1.5.5.6), | ~ innyeh cegsci ~ nie wyesze od 1. Lozysk tocznych (1.5.5.5 p.1.1) a % | 2,5 Mn sreaniey wot 54, ROwnolegiose EZ i symetrio miejse montazu elementéw "wat— ~piasta” (1.5.8). abl, 1.5.4.1. Bicic promicniowe powierzchni ‘walow 2, KO! zebalych: 12:1. Zwykle-H7/o6 (d<120), -H7/r6 (2120). 1.2.2, Dia obcigzenia dynamicznego | “H7/s6 (4<80), H7/s6 (4380) 1.23. Dio czgstego demontozu 1. 1702180 18 2. 042 big ~h 0340.4; 45248 HAC A Nieornéezone graniczne odenyhki uymiarsw} 3 zewnetrenych—hi4, mieszanyoh ~ 40,5 1114 ae ee ee Freikoké obwodowa ¥, ab SY LS Potsprzee k czgiciosaizonych na wale : 135.1. Zuykle-H7/x6, 7/06. REDUKTOR a xy 1352. Dio obciazenia’ dynomicznego — Toleranc iia prominioweHo |e ps -H?/08, H7/s6, 17/36. : ‘ Peri J. ole toleroncii w miejacu montazu 2-1-Wiejsco osodzenia tozysk tocanych 2.6, Mise montazu elemento 3 _|RES Pena ge ne eres verte) ipezeria wor pias” (1.58). 51g S| ! nlazy ele- 22. Mizisca esedzenia piast 5, 2.7. Innyen nieaznaczonych 5) abl 15.42. Bicieosiowe kolnierzy wal6w 5 montagy ele 2% Mise o rt os uaazeegsrenys)) lot aa ak ee ae Sona repeat C3, Mb both da de0"% oy) ° pomercha YET] 1 wepsieseineyeh ed Fa Messoal cedesant piset 3, TOLERANCIE Li VEV? | © kotami zebatymi | goud. | <53"dyq bicie zwighsza sig 1,3 rary 1.5.4.5. DANE DO KONSTRUOWANIA WALOW 1, SPOSOBY MOCOWANIA ELEMENTOW OSADZONYCH NA WALACH 2. CZOPY KONCOWE WALOW — PN-s91-85000 2.1, CZOPY WALCOWE Tabl. 1.5.4.4. Wymiary czop6w walcowych, mm. | |e fae Rys. 1.5.4.2, Czopy koficowe waldw: a) walcowe, b) ,¢) stozkowe 22. CZOPY STOZKOWE, Tabl. 1.5.4.5, Wymiary czopéw stozkowych, mm. a |e so 2125) M6 M65 M8 ier 58 5836 [Mas [Mo)? Mr aaa taact | linea (ao [2 Froese M22 + Szstog Sednie 1 jest upraywilejowany. s+ Di-ceopy dlugie; Kr ~czopy kre. Rys. 1.5.4.21. Sposoby mocowania elementéw osadzonych na walach: a) nakretkami lozyskowymi, b) tulejami dystansowymi, c) krazkami zabezpieczajacymi, d) nakretkami specjalnymi, ¢) pierscieniami sprezynujacymi, f) piericieniami osadczymi, g) polaczeniami wiclowypustowymi, h) polaczcniami wiclowypusto- wymi z pierScieniami stozkowymi, i) polaczeniami weiskowymi. j) kotkami waleowymi (stozkowymi) rozmieszczonymi osiowo, k) kotkami walcowymi (sto?- kowymi) rozmicszozonymi promicniowo, I) pierscieniami stozkowymi; 1- czopy walcowe (1.5.4.5 p. 2.1), 2—czopy sto@kowe (1.5.4.5 p. 2.2), 3~fazki i pro mienie zaokragled w micjscach osadzenia piast kot (1.5.4.5 p. 3, 4), 4—podcigcia obrébkowe (1.5.4.5 p. 5), 5—nakietki (1.5.4.5 p. 6, 7), 6~fazki (1.5.45 p. 8) 3. FAZKI I PROMIENIE ZAOKRAGLEN W MIEJSCACH OSADZENIA KOE 5. PODCIKCIA OBROBKOWE Pn-s8/M-02043 Rodzaje podciee Ai C ~ dia jedne} pracujgce powierzchni walcows), ‘Tabl. 15.46. Zalemosei R, iD ~ alo dwoch pracujgcyeh powierzchni prostepadlych do siebie. aoe Sie : Podciecio redzaju © i D stesuje sig w preedmiotach poalegajgcych (OR) obcigzeniam zmienaym. 16 20 25 30 0 25 30 40 A dee duett20 ys. 1.5.4.23. Fazki i promienie zaokragled . KONSTRUKCJA. ZAOKRAGLENIA | PRZYKEAD OZNACZENIA PRZEISCIOWEGO DWULUKOWEGO | podcigcia abroBkowego rodzafu Ao szerokosci b= 4mm (Co promieniu r=Imm) Podgiecie A 4 (oraz kojarzonego z nim dwuscinowego przejécia w otworze tulei) —pv-s2avonoss Promienie normale Ro i Ry (4.1.4) dotiera sig tak, aby spetnialy warunek 6

You might also like